- thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

13
  SGiáo dc và Đào to  KTHI HC SINH GII LP 12 THPT Thành phHChí Minh CP THÀNH PH  ________________ Năm hc 2011 2012 (khoá ngày 14/3/2012) MÔN TOÁN Thi gian làm bài: 150 phút  ________________ ĐỀ CHÍNH THC Bài 1. (4 đim) Gii các phương trình sau : a) sin 2 cos 2 tan 2  x x x  b) 3 sin 2 sin 4  x x   Bài 2. (4 đim) Gii các phương trình sau : a) 3 3 2 2 10 2 7 23 12  x x x x x  b) 2 (3 2) 2 3 2 3 6  x x x x Bài 3. (4 đim) a) Cho 3 sdươ ng , , a b c  thođiu kin 1 abc . Chng minh : 1 1 1 1 1 1 1 a b b c c a  b) Cho các sthc , , 1; 2 a b c     0 a b c . Chng minh : 2 2 2 6 a b c Bài 4. (3 đim) Cho hình chóp S.ABCD có các cnh đều bng a . Gi M là mt đim trên cnh CD sao cho 1 . 3 CM CD Tính theo a   bán kính mt cu ngoi tiếp chóp S.AMB Bài 5. (2 đim) Cho các sthc , , (0;1)  x y z  1.  xy yz zx Chng minh 2 2 2 3 3 1 1 1 2  x y z  x y z Bài 6. (3 đim) Gii hphương trình : 2 2 2 2 2 2 2 4 7 2 6 3  x y y xy  x y y xy   HT 

Transcript of - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

Page 1: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 1/13

  Sở Giáo dục và Đào tạo  KỲ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 THPTThành phố Hồ Chí Minh  CẤP THÀNH PHỐ 

 ________________ Năm học 2011 2012 (khoá ngày 14/3/2012)MÔN TOÁN

Thời gian làm bài: 150 phút  ________________

ĐỀ CHÍNH THỨC Bài 1. (4 điểm)

Giải các phương trình sau : a) sin 2 cos2 tan 2 x x x

 b)3

sin 2 sin4

 x x 

Bài 2. (4 điểm)

Giải các phương trình sau :a)

33 2 2

10 2 7 23 12 x x x x x

 b)2

(3 2) 2 3 2 3 6 x x x x Bài 3. (4 điểm)

a) Cho 3 số dương , ,a b c  thoả điều kiện 1abc . Chứng minh :

1 1 11

1 1 1a b b c c a

 b) Cho các số thực , , 1;2a b c    và   0a b c . Chứng minh :

2 2 2

6a b c Bài 4. (3 điểm)

Cho hình chóp S.ABCD có các cạnh đều bằng a . Gọi M là một điểm trên cạnh

CD sao cho1

.3

CM CD Tính theo a   bán kính mặt cầu ngoại tiếp chóp S.AMB

Bài 5. (2 điểm)

Cho các số thực , , (0;1) x y z  và 1. xy yz zx Chứng minh

2 2 2

3 3

1 1 1 2

 x y z

 x y z

Bài 6. (3 điểm)

Giải hệ phương trình :

2 2 2

2 2 2

2 4 7

2 6 3

 x y y xy

 x y y xy

 

HẾT 

Page 2: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 2/13

  Sở Giáo dục và Đào tạo  KỲ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 THPTThành phố Hồ Chí Minh  CẤP THÀNH PHỐ 

 ________________ Năm học 2012 2013 (khoá ngày 14/3/2013)MÔN TOÁN

Thời gian làm bài: 150 phút  ________________

ĐỀ CHÍNH THỨC 

Bài 1. (4 điểm)Giải các phương trình : 

a)2

8( 3) 1 22 7 0 x x x x  b)

2 2

sin (4 cos 1) cos (sin cos sin3 ) x x x x x x Bài 2. (4 điểm)

Giải hệ phương trình :

2

2

2

1

16 1

 xy y x x

 xy y

 x y y y x

 

Bài 3. (3 điểm)

Cho 3 số dương , ,a b c  thoả điều kiện  2 2 2

3a b c . Chứng minh rằng:

1 1 1 32 2 2a b c

Bài 4. (3 điểm)

Tìm mđể phương trình:4 3 2

( 1) 2 1 0 x mx m x x   không có nghiệmthực. 

Bài 5. (4 điểm)

Cho hình chóp đều S.ABCD có các cạnh đều bằng a . Gọi M là trung điểm củaCD.

a) Tính theo a  khoảng cách giữa hai đường thẳng AM và SC. b) Tính theo a   bán kính mặt cầu ngoại tiếp chóp S.AMC

Bài 6. (2 điểm)

Tính:1 0 2 1 3 2 4 3 2011 2010 2012 2011

2011 2011 2011 2011 2011 20112 2 2 2 2 2

...

1.2 2.3 3.4 4.5 2011.2012 2012.2013

C C C C C C   A

HẾT 

Page 3: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 3/13

HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 NĂM HỌC 2011 –  2012 (Ngày thi 14/3/2012)

Bài 1 : a/ sin2x + cos2x + tanx = 2 (1) đ/k : cosx  0

Cách 1 :2 2

2 2 2 2

2sin cos cos sin(1) tan 2

cos sin cos sin

 x x x x x

 x x x x

2

2 2

2 tan 1 tantan 2

1 tan 1 tan

 x x x

 x x

Đặt tanx = t   t3  –  3t2 + 3t –  1 = 0   (t –  1)3 = 0   t = 1

tanx = 1  4

 x k  

    , k z

Cách 2 : Do cosx = 0 không là nghiệm  đặt t = tanx ta có : 

2

2sin2

1

t  x

 ,

2

2

1cos2

1

t  x

Phương trình trở thành t3  –  3t2 + 3t –  1 = 0   (t –  1)3 = 0   t = 1

 b/ 3sin 2 sin

4 x x

 

. Ta có :

1sin sin cos

4   2 x x x

 

  33   1

sin sin cos4   2 2

 x x x 

  Pt   (sinx –  cosx)3 = 4sinx(sin2x + cos2x) = 4sin3x + 4sinxcos2x

  sin3x –  3sin2xcosx + 3sinxcos2x –  cos3x = 4sin3x + 4sinxcos2x

  3sin3x + sinxcos2x + 3sin2xcosx + cos3x = 0

cosx = 0 không thỏa phương trình   3tan3x + 3tan2x + tanx + 1 = 0

  tanx = –  1  4

 x k  

    (k z)

Bài 2 :

a/33 2 2

10 2 7 23 12 x x x x x

Cách 1 : 33 2 2 26 13 10 7 23 12 7 23 12 pt x x x x x x x  

3   3   2 2

2 2 7 23 12 7 23 12 x x x x x x  

Xét f(t) = t3 + t   f ’(t) = 3t2 + 1  0 tR   f(t) đồng biến trên R  

 3   2

( 2) 7 23 12 f x f x x

  3   2

7 23 12 2 x x x  

4

3 5

2

3 52

 x

 x

 x

   

 

Page 4: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 4/13

Cách 2 : Đặt3   2

2

7 23 12

u x

v x x

 

   

3 2

3 2

7 22 10

7 22 10

u x x v

v x x u

  3 3u v v u     2 2

1 0u v u uv v  

2 2 2

1 0 ( 3 4 0)u vu uv v voâ nghieäm vì v

  3   2

2 7 23 12u v x x x   (Cách giải giống trên)

 b/   23 2 2 3 2 3 6 x x x x  

Cách 1 : Đặt2

32 3 0

2

t  x t x

 

Phương trình trở thành t4

  –  3t3

 + 9t2

  –  13t + 6 = 0   t = 1   x = 2Cách 2 : Đặt 2 3 0 x t     phương trình   2 2

3 2 2 3 x t x x t 

  2 22 2 2 3 0t x t x x ,

228 16 4 0 x x x    

2 3

1

t x

t x

   

Với2

2 3 02 3 2 3 2 3

2 3 4 12 9

 xt x x x

 x x x

   

2

3

24 10 12 0 /  

 x

 x x v n

   

Với2

1 01 2 3 1

2 3 2 1

 xt x x x

 x x x

   

  2

12

4 4 0

 x x

 x x

 

Bài 3 :

a/ a, b, c  0 thỏa abc = 1. Chứng minh :1 1 1

1 (1)1 1 1a b b c c a

.

Đặt a = x3

  , b = y3

  , c = z 3

  với xyz  = 1

3 3 3 3 3 3

1 1 11

 x y xyz y z xyz x z xyz

Ta có : x3 + y3  xy(x+y) thật vậy x3 + y3   xy(x+y)   x2  –  xy + y2  xy

 x2  –  2xy + y2  0   (x –  y)2  0 đúng.   x3 + y3 + xyz   xy(x + y) + xyz = xy(x + y + z)

Page 5: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 5/13

Tương tự : 

3 3

3 3

3 3

1 1

1

1

 z

 x y z xy x y z x y xyz

 x

 x y z y z xyz

 y

 x y z x z xyz

   

 

 

 

  cộng vế với vế 

3 3 3 3 3 3

1 1 11

 x y xyz y z xyz x z xyz

  đpcm 

 b/ a, b, c  [ –  1; 2] và a + b + c = 0. Chứng minh : a2 + b

2 + c

2   6

a  [ –  1; 2]   a –  2  0 , a + 1  0  (a –  2)(a + 1)  0   a2  a + 2

Tương tự : b2  b + 2 , c2  c + 2

  a2 + b2 + c2    a + b + c + 6 = 6 đpcm 

Bài 4 : 

Gọi O là hình chiếu của S trên ABCD.Từ GT   ABCD là hình vuông, O là tâm

của hình vuông. Chọn hệ tọa độ Oxyz sao cho AC  Ox , BD  Oy , SO  z

 2 2 2

;0;0 , 0; ;0 , ;0;02 2 2

a a aC B A

2

22 2 2 22 2 2

0;0;2 2 2 2

a a a a

SO SC OC a a S  

 

2 2; ;0

3 6

a a M 

 , Gọi I là tâm của cầu ngoại

tiếp chóp S.AMB.Giả sử I (x,y,z) Ta có :2

2 2 2 2

22 2 2 2

22 2 2 2

2 22 2 2 2

22

22

22

2 2 2 36

9 3 2

a IA x a x y z

a

 IB x y a y z

a IS x y a z z

a a a IM x x a y y z

MO

D

B C

 A

Sz

y

x

Page 6: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 6/13

2

7

15 2 9 67

15 2 9 62 2 7

723 9

15 2 9 6

a x

 IA IB x ya

 IA IS x z y

 IA IM  a x aaa x a y

 z

 

   

 

    Tâm I và R.

Bài 5 :  x, y, z   (0, 1) và  xy + yz + zx = 1

Chứng minh :2 2 2

3 3

21 1 1

 x y z

 x y z

Cách 1 : Xét hàm số f(t) = t –  t3  t  (0,1)   f ’(t) = 1 –  3t2 

f’(t) = 0

  3t

2

 = 1

 

1

3t  

  Bảng biên thiên

  2 3

9 f t    đẳng thức xảy ra  

1

3t  

Với x = t  

22 2

2

2 3 1 9 3 31

9 22 31 1

 x x x x

 x x x x

2

2

2 391

 x  x x

  . Tương tự 2

2 23 3 3 3,

2 21 1

 y z y y z

Cộng vế với vế

  2 2 2

2 2 2

3 3 3 3 3 3

2 2 21 1 1

 x y z x y z xy yz zx

 x y z

Đẳng thức xảy ra  1

3 x y z

Cách 2 :

2 2 22

2 232 1 12

2 13 3

 x x x x x

t

f '(t)

f(t)

 

1 0 

+ 0 

2 3

9

1

3

Page 7: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 7/13

2

2 2 2 28 42 1 1 x x x x    

2 2

2

2 3 31

23 3   1

 x x x x

 x

Tương tự :

2 2

2 2

3 3 3 3,

21 1

 y z y z

 y z

  Cộng vế với vế   đpcm. 

Cách 3 : Đặt tan , tan , tan tan , tan , tan 0;12 2 2 2 2 2

 A B C A B C  x y z

 

A, B, C là 3 góc của 1 tam giác 00  A, B, C  90

 bđt   tan tan tan 3 3 (*) A B C   

Theo côsi ta có 3tan tan tan 3 tan .tan .tan A B C A B C 

3tan tan tan 27 tan tan tan A B C A B C 

 (Vì tanA+tanB+tanC = tanA.tanB.tanC)   tan tan tan 27 3 3 A B C   đpcm. 

Cách 4 : Ta luôn có2

6 3(*)

21

 x x

 x

Thật vậy 2(*) 2 6 3 1 x x x  

2

36 3 3 0

3 x x

  đúng 

Tương tự cộng vế với vế : 

  6 3 3 36 3 3   3 3

2 2 2

 xy xz yz x y zVT 

Cách 5 : Ta luôn có :

 

2

1 3 3(1) 0;1

21 x

 x x

Thật vậy :    2

2 2 221 1 1

273 3 x x x x

3

2 2 22 2 21 1 2 1 1 42 1 12 2 3 27

 x x x x x x   đúng. 

2

22

1 3 3 3 3

2   11

 x x

 x x x

Tương tự : 2 2

2 2

3 3 3 3,

2 21 1

 y z y z

 y z

. Cộng vế với vế   đpcm. 

Bài 6 : 

2 2 22 2 2

2 22 2 2

4 4 2 32 4 7

2 3 22 6 3

 x y xy y xy x y y xy

 x y y xy x y y xy

       

Page 8: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 8/13

2 2

2 2

2 3 2 (1)

22 (2)

3

 xy xy y

 x y xy

 y

   

  (do y = 0 không là nghiệm) 

Từ (1) và (2)

2

2 2 22 3 23

 x y  xy y y

.Vì y  0 chia 2 vế cho y2 ta được

22 2 2

2 2

2 3 2

3

 x y xy y

 y y

22

1 23 2

3 3

 x x

 y y

Đặt

22

4 223 2 4 27 22 0

3 3

 x t t t t t t  

 y

21 2 3 11 0t t t t    

1

2

   

Với 1 1 x

t x y y

  Thay vào (1) 2

2 2 22 3 2 x x x

2

2 22 x x  

2 2

2 2

1

2 2 0 2

12 2 02

 x

 x x x x x

 x x x x x x

   

  nghiệm của hệ :  ( – 1, 1) , (2, 2) , (1, 1) , ( – 2, – 2)

Với 2 2 2 x

t x y y

thay vào (1)

1 5

2

1 5

2

 y

 y

 

1 5

1 5

 x

 x

   

Page 9: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 9/13

HƯỚNG DẪN GIẢI ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 12 NĂM HỌC 2012 –  2013 (Ngày thi 14/3/2012)

Bài 1 : Giải phương trình

a)   28 3 1 22 7 0 1 x x x x

Cách 1:  

2

2

3 01 3 4 1 0 3 4 1

6 9 16 16

 x x x x x

 x x x

   

2

3   35

510 25 0

 x   x x

 x x x

       

Cách 2 :

Đặt 1 0 x t t 

  4 3 21 8 24 32 16 0t t t t       2 2

2 4 4 0 2t t t t    

Với t = 2   1 2 5 x x  

 b)   2 2sin 4 1 cos s cos sin3 x cos x x inx x x

sin 4 4 1 2 sin 4 14

 x cos x x   

4 22 8 24 4sin 4

34 24 2

4 4   4 2

k  x x k 

 x k k 

 x k    x

   

  

      

 

     

  Bài 2 :

2

2

2

11

16 1 2

 xy y x x

 xy y

 x y y y

 x

   

  Điều kiện:

2

0

10

1 0

 x

 y x

 xy y

 

  3 2 2 21 0 x y x y x xy x y

20 1 0 x y x y x y x x y x y x y x

2

3

1 0 4

 x y

 x y x

   

 x = y thay vào (2) 2   16 1 1 6 x x x x x x x x

 x x

1 1 16 x x x

 x x x

Page 10: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 10/13

Đặt

2 2   31

0 6 6 02

t L x t t t t t 

t N  x

   

Với t = 2 21   2 34 4 1 0

2 3

 x x x x

 x   x

   

 Nghiệm của hệ  2 3,2 3 , 2 3,2 3

22

22

1 11 0

116 1

6 1

 y x y x x   x

 x y y y x y y y x

 x

   

vô nghiệm vì2

10 0 x

 x

Bài 3 :  , , 0a b c  thỏa 2 2 23.a b c   Chứng minh

1 1 13

2 2 2a b c

Cách 1: Từ giả thiết0 2

0 2

0 2

a

b

c

 

 

 (*)

Xét hàm số: 22 0 f t t t t 

,   ' 2 2 0 1 f t t t 

BBT:

Từ BBT   1 0 f t t  .Đẳng thức xảy ra   1t 

Áp dụng cho , ,a b c  ta có:2

2 2 2

22 1 ( *)

22

aa a a do a

aa a

Tương tự 2

2

bb

b

,

2

2

cc

c

Cộng vế với vế ta được 

2 2 23

2 2 2

a b ca b c

a b c

  1 1 1 6

2 2 2

a b c

a b c

 2 2 2 1 1 1

6 32 2 2 2 2 2a b c a b c

 (đpcm).

Đẳng thức xảy ra 1a b c  

Cách 2: 

Ta có 2

2 2 2 2

21 0 2 1 0 2 1

2

aa a a a a a

a a

t

f'(t)

f(t)

 1

0

+

1

0

Page 11: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 11/13

Trở lại cách giải bên trên 

Bài 4: Tìm m để pt 4 3 21 2 1 0 x mx m x x  không có nghiệm thực 

4 3 2 22 1 0 x mx mx x x  

24 21 1 0 x x x m x  

Pt không có nghiệm thực 1 x  

24 2 2 2

21 0 1 0

1 1 11

 x x x x pt m m

 x x x x

 

 Đặt 2

;0 4;1

 xt t 

 x

. Ta được 2

2   11 1

t t mt m

Đặt 2 2

2

1 1, ' 0 1

t t  f t f t t 

t    t 

BBT

Pt không có nghiệm thực17

24

m

Bài 5:Gọi O là tâm của đáy SO ABCD

, ,2 2

a aOM MC SC a

2 2

2 2   34 4a aSM a

2 2 22   3 2 2

4 4 4 2

a a a aSO SO

Cách 1: a) Từ C  dựng đường thẳng song song AM 

cắt AB tại M’   

 M’A = M’B,2

2   5'

4 2

a a M C a

Dựng ' 'OE M C SE M C   ( đl3 đường vuông góc) 

I K

M'M

O

D

B

C

 A

S

E

F

z

t

f '(t) + + 

f(t)

1

0+

0

0

1

2

4

 

17

4

Page 12: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 12/13

Dựng 'OF SE OF SM C     OF SC 

' 'OF M C doM C SOE   mà ' '/ / , M C AM d AM SC OF 

.' ' . 2 2

' '  5 2 5

2

a a

OE M O M O MC aOE 

 MC M C M C   a

2 2 2 2 2 2

1 1 1 20 4 22 22

222

aOF 

OF OE SO a a a

 b) Gọi K  là trung điểm của CM , qua K  kẻ đường thẳng song song BC  cắt BD tại I    I 

là tâm đường tròn ngoại tiếp  AMC  ( vì , IK MC IO AC  )

  IA = IC = IM   mà 2 2 2 IC IK KC 

2 2 2 223 3 9 5

4 4 16 16 8

a a a a IK BC IC 

22 2 2 2

2 2 2   2 2 2 5

4 4 4 8 8

a a a a a IS SO IO

5 10

48

a a IS IC R

Cách 2: a) Chọn hệ trục tọa độ Oxyz  sao cho , , AC Ox BD Oy OS Oz

  2 2 2 2 20,0,0 , ,0,0 , 0,0, , , ,0 , ,0,02 2 4 4 2

a a a a aO A S M C    

2 2 3 2 2 2,0, , , ,0 , ,0,0

2 2 4 4 2

a a a a aSC AM AC  

2 2 2 3

3 2, , , , .

4 4 4 8

a a a aSC AM SC AM AC  

33

24 4 4

2 2, .   8 228,

2211,   9

416 16 16

a aSC AM AC 

ad AM SC 

aSC AM    a a a

 

 b) Gọi I(x,y,z) là tâm mặt cầu ngoại tiếp chóp S.ABCD

Ta có:2 2

, , , , ,2 2

a a AI x y z SI x y z

2 2 2, , , , ,

4 4 4

a a a MI x y z CI x y z

 

Page 13: -  thi +  áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

8/16/2019 - thi + áp án HSG 12 TP. HCM (2011-2012)

http://slidepdf.com/reader/full/-thi-ap-an-hsg-12-tp-hcm-2011-2012 13/13

2 2

2 22 2

2 2

2 2   0

22 2 2

2 4 402 2

a x a z   x AI SI 

a a a AI MI a x a x a y y

 AI CI   za x a x

           

 

2 40 100, ,0 ,4 8 4

a a a I AI R

Câu 6: 

Xét 2011 0 1 2 2 3 3 2011 2011

2011 2011 2011 2011 20111 ... f x x C C x C x C x C x

  2011 0 1 2 2 3 3 2011 20112011 2011 2011 2011 2011

1 11 ...

2 2g x x x x C C x C x C x C x

2 2 2 22011 20111

12

 f x dx g x dx x dx x x dx