Усны эргэлт, The water cycle, Mongolian fileУргамал . газрын доорх...

1
Тэнгэрээс орох борооны дусал бүр, аягалан уух ус болгон Нарны илч усны чинь шив шинэ гэж чи бодож байж магадгүй. Гэвч энэ ус эргэлтэд чухал шаардлагатай үргэлж оршсоор ирсэн, усны эргэлтийн нэг хэсэг юм шүү дээ. эрчим хүчийг хангаж өгдөг. Æ„‰ Нар далай —f«ı�¢„œ� тэнгисийн усыг °¡„„‰ ¢„Œ£„ı ууршуулдаг. ®‚Œ£−Œ™„œ Мөс, цасны ус Үл үзэгдэх усны уур агаар мандалд Õf‰ –fŒ„£„™ дэгдэж хүйтэн агаарт гарна. Єı– ffı„„™ ™„Ł™„¥ ff‰ Ó™ŒÑ Усны уур Ó‰¡„¢ı„„™ ff‰Á�¥ конденсацид орж үүл болно. ff‰Á�œ Óf‰Á�œ Õ„µı™„Œ œ„™ Є£„‰¡ÑŒ Ò‰¡Òı– f‰™„œ Галт уулаас савсах уурнаас Гадаргын үүл бий болно. Ђı Манан ба ш��дэр урсац Агаарын урсгал °¢ł–„£ үүлсийг дэлхийн өнцөг булан тийш зөөнө. Ó‰™¡„ı f™ Усан дуслууд ÆÒŁf�ı– Ó‰¡„¢ı„„™ ff‰Á�¥ ff‰Á�œ бөөгнөрч үүл болоод газар дэлхийд хур Ô„ı„µ тунадас (бороо, Є£„‰¡ÑŒ цас) болон буудаг. ©„Á„„Œ f‰™„œ «fı„¡ Хүйтэн уур амьсгалтай газарт хур тунадас цас, мөс, мөсөн гол болон Хөрсөнд хуримтлагддаг. нэвчих Цас хайлж Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ урссаар гол мөрөн, далай f™ŒÑ –Ò²ÒÒ¡£Òı тэнгист нийлэх юм уу газарт шингэдэг. Мөс заримдаа хайлалгүйгээр шууд агаарт U.S. Department of the Interior ууршихыг U.S. Geological Survey сублимаци гэнэ. Æff‰ Ó‰¡„¢ıÑŒ Á�Œ¡ÒÒŒ ÆÒŁf�ı– „Ł„¥ f™ Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ f™ŒÑ f‰™¡„ı Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ f™ŒÑ ¥f‰�¢–ı„ı Howard Perlman, Gerard Gonthier, U.S. Geological Survey Stefanie Neno, Jim Morgan, Gabriele Zanolli, Food and Agriculture Organization of the United Nations General Information Product 146 Mongolian translation by Tsenguun Tumurkhuyag https://www.usgs.gov/special-topic/water-science-school/science/water-cycle Газарт орсон хур бороо гадаргаар урссаар гол мөрөн, нуур, далай тэнгисийг усаар тэтгэнэ. Борооны ус газарт шингэн доош нэвчиж, хангалттай гүнд хүрч чадвал газрын доорх усыг тэжээдэг. Гол нууруудын ус газарт нэвчинэ. Татах хүч, даралтын нөлөөгөөр ус газар дор шилжин хөдөлж байдаг. Газрын гадаргад ойр орших гүний усыг ургамлууд шингээн авдаг. Газрын доорх ус гол нууруудыг тэжээхээс гадна булаг, рашаан болон газрын гадаргад урсан гардаг. Ургамал газрын доорх усыг шингээн авч, навчаараа дамжуулан ууршуулдаг. Газрын доорх усны зарим нь газрын бүр гүнд очдог ба тэндээ их уддаг. Газрын доорх ус далай тэнгис рүү урсан очиж усны эргэлтийг үргэлжлүүлдэг.

Transcript of Усны эргэлт, The water cycle, Mongolian fileУргамал . газрын доорх...

Page 1: Усны эргэлт, The water cycle, Mongolian fileУргамал . газрын доорх усыг шингээн авч, навчаараа . дамжуулан . ууршуулдаг.

Тэнгэрээс орох борооны дусал бүр, аягалан уух ус болгон Нарны илч усны чинь шив шинэ гэж чи бодож байж магадгүй. Гэвч энэ ус эргэлтэд чухал шаардлагатай үргэлж оршсоор ирсэн, усны эргэлтийн нэг хэсэг юм шүү дээ. эрчим хүчийг хангаж өгдөг. Æ„‰

Нар далай —f«ı�¢„œ� тэнгисийн усыг °¡„„‰ ¢„Œ£„ı ууршуулдаг. ®‚Œ£−Œ™„œ Мөс, цасны ус Үл үзэгдэх усны уур агаар мандалд Õf‰ –fŒ„£„™ дэгдэж хүйтэн агаарт гарна. Єı–

ffı„„™™„Ł™„¥ ff‰ Ó™ŒÑУсны уур Ó‰¡„¢ı„„™ ff‰Á�¥

конденсацид орж үүл болно. ff‰Á�œ Óf‰Á�œ Õ„µı™„Œ œ„™

Є£„‰¡ÑŒ Ò‰¡Òı– f‰™„œ

Галт уулаас савсах уурнаас Гадаргын үүл бий болно. Ђı Манан ба ш��дэр урсац

Агаарын урсгал °¢ł–„£ үүлсийг дэлхийн өнцөг булан тийш зөөнө. Ó‰™¡„ı f™

Усан дуслууд ÆÒŁf�ı– Ó‰¡„¢ı„„™ ff‰Á�¥ ff‰Á�œ бөөгнөрч үүл болоод газар дэлхийд хур Ô„ı„µ тунадас (бороо, Є£„‰¡ÑŒцас) болон буудаг. ©„Á„„Œ f‰™„œ

«fı„¡

Хүйтэн уур амьсгалтай газарт хур тунадас цас, мөс, мөсөн гол болон Хөрсөнд хуримтлагддаг. нэвчих

Цас хайлж Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ урссаар гол мөрөн, далай f™ŒÑ –Ò²ÒÒ¡£Òı тэнгист нийлэх юм уу газарт шингэдэг.

Мөс заримдаа хайлалгүйгээр шууд агаарт U.S. Department of the Interior ууршихыг U.S. Geological Survey сублимаци гэнэ.

Æff‰

Ó‰¡„¢ıÑŒÁ�Œ¡ÒÒŒ

ÆÒŁf�ı– „Ł„¥ f™

Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ f™ŒÑ f‰™¡„ı

Є›‰ÑŒ £‚‚‰¥ f™ŒÑ ¥f‰�¢–ı„ı

Howard Perlman, Gerard Gonthier, U.S. Geological Survey Stefanie Neno, Jim Morgan, Gabriele Zanolli, Food and Agriculture Organization of the United Nations General Information Product 146

Mongolian translation by Tsenguun Tumurkhuyag https://www.usgs.gov/special-topic/water-science-school/science/water-cycle

Газарт орсон хур бороо гадаргаар урссаар гол мөрөн, нуур, далай тэнгисийг усаар тэтгэнэ.

Борооны ус газарт шингэн доош нэвчиж, хангалттай гүнд хүрч чадвал газрын доорх усыг тэжээдэг.

Гол нууруудын ус газарт нэвчинэ. Татах хүч, даралтын нөлөөгөөр ус газар дор шилжин хөдөлж байдаг.

Газрын гадаргад ойр орших гүний усыг ургамлууд шингээн авдаг.

Газрын доорх ус гол нууруудыг тэжээхээс гадна булаг, рашаан болон газрын гадаргад урсан гардаг.

Ургамал газрын доорх усыг шингээн авч, навчаараа дамжуулан ууршуулдаг.

Газрын доорх усны зарим нь газрын бүр гүнд очдог ба тэндээ их уддаг.

Газрын доорх ус далай тэнгис рүү урсан очиж усны эргэлтийг үргэлжлүүлдэг.