perpustakaansidodadi.comperpustakaansidodadi.com/wp-content/uploads/2014/04/Serat... · sarwi...
Transcript of perpustakaansidodadi.comperpustakaansidodadi.com/wp-content/uploads/2014/04/Serat... · sarwi...
Serle uitga n door bemiddeling der Com
missie VOOf' de Volkslectuur, No.102
SERAT TJARIOSIPOEN
l~ OELAM KOETOEK·
.. GRABE~ I TIAJ: G ESTRI.
-----
KAWEDALAKE. DE~L G
..
o ..
COMMISSIE VOOR DE VOLKSLECTUUR.
./
Ka-etjap lng pangetjapanipocn G. KOLFF «Co., Betawi H114.
, ,
.•
-
•
. ...
•
Serat tjariosipoen oelam koetoekngrabeni tiang itstri.
ZAl G I; dichtmaat: GAMBOEH
1. tyas mirong moerweng gamboehj_jab roga tanposada toehoe
• tangeh loear saking maskatiflg panjakltmalab kongsi sarwi koesoetkasatmata dadining don•
2. denira karja pemoetlimoet ing tyas rare kang kalimpoetlatjoet maring reh. soemirang moerang nititantan toeman amamatoehtemab loemakoe ginoeron
3. mangkana jogjanipoentoemoelara soedarpana loehoengdoek ing djaman kaboedan kang dadya misilkasoesilaning toemoewoehmet saking reh karahajon
4. lelakon elok toehoetjaritaning ngoeni ana koetoek
. rabi kenja winiwaheng arapatipoerwakanira kaseboeting sastra wedl.la kinaot
5. poestaka radja ikoenjaritaken lelakoning koetoekdjama~~ pradjeng Wira!a kang madeg adjisang Basoe-keswara praboekasoeb ingrat widagdeng don
5erat-Tjariolil7oen oelam koetoek.
-~ PNRI ~ ......._
•
J.
•
-4
6. aodina-dina moehoengmet marteng tyas anggoeng anena'inoerkanti wadya sawetara kang kinaptisamaptaning anenoengkoepiter poedya moerweng lajon
7. semana doek anoedjoeanenamoer maring lor pradjagoengamoeng arja :Manoengkara kang oemiringIan parpat ro kantinipoenangampil tepak tembako
8. prapteng marga lit ikoesesimpangan kang maring desagoengkaradjaning Wanda-singha doek ingoenikahjanganira bjang Wisnoenalika wami arimo
Y. praboe rarjwan ingrikoemoelat ana wong papat loemakoe
egantjangan sarja tawan-tawan tangisin~anl.leg samja dinangoekarananing reb mangkono
10. ana ingkang soemaoer(joeh priantoen sampoen aroebiroekang sajekti lampah kaoela poeniki~egantjangan arsa panggoehkclawan leloerah ingong
11. sedya noewoen pitoeloengpamingkaraning baja pakewoebdyan dinangoe sapa loerahira jektiwinangsoelan kang kaseboet \Manoengkara poenggaweng djro
12. mangkja djinatcn sampoenlamoen Arja Manoengkara ikoekan r tetanja marmanira pat.la nangiskapat pareng makit.!oepoebocnja loenggoeb tan rinaos
*' PNRI ~__
,
•
•
•
•
•
•
• •
•
•
-5-
13. moeng marep sarjandoe1oemaring Arja Manoengkara ikoetan wroeh lamoen aneng ngarsaning arpatipanakawan ro goemoejoekinira wong lara panon
14. djinawil kinen moengkoerangarepna ing pasilan praboepareng kagjat kapat woes samja oedaniadan mingsed sroe maboekoehaneng abjantara katong•
16. doepi woes mari ngangsoernapasira wong papat poenikoe•dinangoe kang dadya daroenimg anangislsng sewidji alon matoerpoetoetoen djeng Sang Akatong
16. inggih sedjatosipoenabdi dalem poenika leloenggoehoemboel \Ioesoen ing Kasidan awewangipoen Sarwa mangkja kaseboetkaran saking anak wadon
17. pak Saroei poenikoeingkang wonten kiwaning bokipoendene tiang estri kalih kang soemanf.lingbiang Jawan bibekipoenfjoemateng soetamba wadon
18. milanipoen poekoeloenkapat sami kakapang kapiJoehseelya soan f.loefnateng Loerah negariArja Manoengk3.ra patoetparing pitoeJoeng wirangrong
•19. mekat~n poerwanipoen
wonten ~moe estri saking f)oesoening Pahoman awasta Njai Ganfjoripoenika semahing boejoet
•Gan40wara kaaoeb ing wong•
RI -
6
20. dcoira amartamoeQateng wisma kaoela mitemboeogandjedjawah sooten ogeboen-eboen eodjinging soetamba estri waoepoen Saroei lamoeo djOt)o
21. soemedya kambil mantoeantoek soetaoipoen warni koetoekwasta djaka Deleh poenika sajektidahat andoeparimg temboeogmangsa sageda kalakoo
22. Dene ta oelam koetoekbal.le ngaogkah rabi wanoedxajoesanalika semah amba Njai Kesisoegal wewangsoelanipoennirbaja wikareng batos
23. ah teka soroh saroesararasan aodika bokajoeandjedjalJa djadja andjedjaogkoeog arispoendi wonten oelam koetoekba~e 4.1aoep Ian wong wadon
24. sewoe boten pakantoekpepantese lamoen oelam koetoekamoeng djagi pespesao Ian oerip-oeripmekoteo iog loemrahipoenkang empoen kaprah deoing woog
25. ~ jai Gan~ori napsoenanging tansah kaoela rerapoedoepi sareh noenteo amba apepaoggilminta tengran retna loehoengmaniking taja sadjoc.lo
26. kang ageog sabe1oeloeklamoen saged toemoeotena woedjoedmila karja pepanggil mekateo ioestiamoeng dadosa tetanggoelmenawi oampika awoo
~ PNRI $ 00"'_
•
•
o
I
-7-
27. arimdra mesem moewoes•lah ta paran wangsoelane ikoe
ai GancJori apa bandjoer anjagoehioemboel Sarwa atoeripoensakec.lap kendel kemawon
28. antawis dangoe moewoessagah dereng kantenan liripoenkoela niki moehoeng dremi anglampahipakening soeta poen koetoekwonten pepanggil kang abot
29.- einantoen saratipoen• saged boten jekti koela wangsoel
pamit mantoek ing- antawis dinten praptimamardaha woewoesipoen..ba~ empoen pasti djocJo
30. soeta andika nikoelawan anak koela warni koetoeknadyan mina oedjer langkoeng dibja sektisaged moedja retna loehoengsami sakec.lap kemawon
31. poeniki warninipoenmanik warih ageng sebelocloektanggapana retna sakembaran mangk intanpa koetjiwimg wewangoentoepiksanen dim-waspaos
32. kaoela moelat mangoemangoenengan angoengoen poepoengoenngoenandika tParan kasidaning w oeriwoerjaning tyas arsa loemoehtat\ poeroeu tampi sajektos
33. singlai oebajeng dan goenanging tangga tePalih sahoejoensamja ngemoetaken doek amba pepanggilmangkja ka4atengan sampoenpantes tinampen kemawon•
-8-
34. meoawi maksa loemoehjekti bac;le awrat sangginipoeoamba dahat poetek tyas metek kepatiwekasan kaoela moewoesMinta inab dim-seraotos
35. ing penl.lak soma estoekalampahao wiwabaning soenoemanik warib kabektaha wangsoel malihgampil katanggapanipoenbendjang soma pon kemawon
36. Ganl.lori datan poeroenkedab bal,le tinilar poenikoe .retna maniking toja moeloeog katampikdia dinia adangoesinapib tangga teparo
37, ing rembag kang pakantoekl'aking ing pamrajogi piroekoentinoeroetan inab penl.lak soma mangkinkang manik warib goemantoenganeng brabmana kemawon
38. doepi bibaran sampoenamba lawan anak rabi estoedahat gioeh jajah tan miat wiatitjipta toemameng pakewoehngesah tan wrin dajaning don
39. marsoedi tyas tarwiloenanggoeog ngrembag kadadosaoipoenmiroeda ogles ing daloe sa-anak ra: isedya toem eng pradjagoengnoewoen pariksaning katong
40. wontena welasipoenangoewoekaken prekawising I.laoepsampoen ngantos anak kaoela pawestrikalampahan laki koetoekmiru.lak dados odjat awon
~ PNRI $ .....-
•
•
•
9-
41. telas ing a:oeripoenoemboel Sarwa wekasan wotsantoenSrinarendra angoengoen toemandoek tiringarja Mangkara pan sampoentoemanggap sasmita katong
42. ka4awoehaken ikoemaring oemboel Sarwa kinen ladjoedenirarsa toemamEmg pradja toemoeliandjoedjoega wismanipoen~a Manoengkara ing djro
4r.D. wotsari mangkat sampoenoemboel Sarwa anak rabi toemoetpraptEmg pradja marem a ndoeloe sarwa srijata lampahira praboeladfoe andjog marga kang lor
44. rerasanira moehoengboejoet Gan40wara kang 4e4oekoehing Pahoman teka ka-elokan jektidjanma allak-anak koetoekanglengkara jen rinaos
45. woesana karsa praboedinadeken pamiwahanipoenawit koetoek Ian kenja rara Saroeibok menawa kang tinemoekarja eloking lelakon
46. ananging saratipoenarsa. mariksa beboekacipoenboejoet Gan9o.1Vara denira sisiwiwarna iwak koetoek ikoedinangoe jektining pandon
47. manadoekareng praboearja Manoengkara atoeripoenkaNa ata poenika langkoeng oetamibok menawi babaripoendados soeka sakararon
.0$0: PNRI~ _..-
- 10 '
48. semana ladjoe kondoer ,Sri narendra praptcng pradja sampoenanimbali kja patih wasita mangkinwinartosan langkoeng ngoengoendene tcka scwoe elok
49. wekasan kang rinemboegkjana patih c.linawoehan goepoehanoedoeba poenggawa kinen nimbaliboejoet Ganl.lowara ikoedcn-prapta pal.la samengko
50. patib sampoen anoedoebingkang maring Pahoman katemoelawan boejoet Ganl,)owara dcrt'Qawoehisandika kerid salakoeprapteng ngabjantara katong •
ZAJ.~G II; dichtmaat: SL OM.
1. enggar kang tyas toemaroenaki boejoet ancng ngarsadjidcnirantoek pt4I1ambramakabagjaning anak rabisaksana kjana patihtinoedoeh kinen andangoesangkaning asesoetawarna koetoek temab kongsiangrasani rabi waniteng Kasidan
2. woes dinangoe atocrirapoekoetoen sang misoel,leng sib \i
mangkja kaoela sadjarwabeboekanipoen ingoenikados sampoen antawislangkoeng kalih welas taoensemanten semab ambakang awasta poen Ganl.loriwawrat sepoeh meh andoengkap lekin~ masa
~ PNRI $ .....
.. .
•
-11 -
3. doek kepati. denja nendraing daloe soepena keksilahiring wawratanirawarni koetoek asmoe wiliskang tjahja anelahimawi makoeta bra moeroebdjamang mas kinatipadening retna moetyaradisalebeting soepena semah kaoela
4. sanget denja kamigilansarwi angemoe prihatinkang koetoek ladjeng binoetjaI4ateng lepen tan ,{tebihdoepi ing wantji endjingkC£wistara wetengipoenkimpes tanpa keranakadi doek dereng garbini~mah amba kampiteng tyas senalika
5. 4ateng gen 4oekoen mamalarkinen doemoek sampoen jakinmoesnanipoen kang wetengantan kenging den-oesadaniingrikoe poen Gan<J,origoepoeh-goepoeh antoekipoenkaroena amlasarsaamba. taken paran marmidjinatosan ing poerwa madya woesana
6. amba daha~ gegetoen tyassanityasa asmoe tististansah moneng analangsamintaksameng betaradipraptaning ratri maIihpoen Gan40ri tilemipoensaweg angles kewalakadi WOl1ten kang amangsit
•
- 12-
woewoesipoen angingimoer manoeua
7. lab ta bioeng ing semangkjaloearen tyas kang roedatinmoepoesa pandoning ewamenawantoek bagja jektianemoe soeta pekikantarakna temoonipoenjen woes toemekeng masababaring manoe~ ~ati
kanirmalan aneng ngabjantara ata
8. lab ta mara jektekenasesoek menjanga ing kalisil.lataning Wanda-singbamenawa ana ka-eksikoetoek mawa boeka-sridjedjamang rinenggeng tatoerpinatik sarwa retnaJedjwalanira nelahiiaikoe sedjatine awakingwang
9. ajwa ~ndea ing driadenira angakoe siwiseseren gampang kewalatan rek~ kang kinardimet pamrib ing pakolibjen woes kena koetoek ikoeingoenen ing pabonganajwa nganggo den-pakaniamoeng ~ben tengah wengi doepal\'na
10. sa-oebenging kang pabongandoepa ratoes witJa sari~-antara oemenengaseboeten ing dalem batintJoeb koeloep soeta mamidjaka Deleh ajwa limoetkapijenaken nendra •
•
•
•
•
•
•
-13
angger tan~ toemoelinekanana tang dadi pamintaningwang
11. djr9Dinr tjipta arananaapa pamintanirekijekti soen toeroet kewalapesti senalika praptikatemoe woes soemancj.inganeng akiwa tengenmoesangkep tanF koetjiwananging ana wekas mami~.esoek menawa Maring narmada
12. ajwa kongsi ngagggo roanglaw n ajwa kapiarsimaring Uan poma-pomakabeb wangsit ingsoen ikisimPenen den-arepitjim ke1akon ora kasoebsajekti katarimadadi kabegjan ing woeridoepi wantji bangoen ingkang sajempraba
13, semah amba ka-engetansaUr ingkang dados wangsittangi tilem senalika<f<)emateng lepen pnbaOlmantoek wantji hjar endjingsampoen antoek oelam koetoek'm wa praba toemedjangangge mak&ta boekasridjedjamang mas pinatik ing nawa retna
14. ladjeng ka.ingoe poenikawonten pabongan iog woerikala semaoteo kaoelameotas tangi amarengiarsa does aningali
•~ PNRI .$ ..... ,._..
•
-14-
ing pabongan wonten koetoektoemMja makoeta masadjedjamang sarwa roekmikampitasmoe maketer tyas senalika
15. angengoewoeh semah ambaqatengipoen poen Gan<Joriapi ngoengoen kalahiranmoewoes toemoet amastanimenawi elok jektisamantara oelam koetoekman~ongol saking tojamoeng sirah kewala keksisarja moewoes mamardaweng basa krama
16. lah ta bapa Gan<Jowaraampoen pisan andarbenikampiteng tyas was soemelang
'wroehanta koela poenikisoetandika pribadiingkang midjil saking bioengGanqori jektiniranalika ing daloe wingibioeng koela Gan<Jori tilem soepena
17. wawratanipoen ambabarmidjil koetoek mawandarisoepraba sri doemipengratladjoe binoetjal ing kalidoek tangi bangoen endjingwetengan kimpes kadoeloewewarti ing andikatJinoekoenken sampoen jektimoesnaning kang wawratan tanpa kerana
18. semanten samja nalangsaMinta marmaning dewadi
~ PNRI $ .....
••
r
,
•
•
•
•
~ 15
ing daloe malill poenikabioeng tilem antoek wangsitmenawi tangi endjingc.latenga ing lepen goepoehpribadi tanpa roangajwa kongsi kapiarsimaring lian den-awadi tingkahira
19. lamoen onten kang katingalkoetoek mawa praba asrikiPEm angangkah den-kena
• poen bioeog djinatim jektijim soetane pribadi •liang amidjile warni koetoekladj6le kaprenahenaaneng pabongan ing woeritanpa pakan agesang saking kawasa
•
•
•
•
)
20. moeng dinoepan gonda widasaben wantji tengah ratrimoebeng tepining pabongan.angoewoeh ing dalem batinmintaha kaog kinaptitinoeroetan dening koetoekdjaka Deleh panengranpoen bioeng nalika tangiladjoe c.lateng narmada amoeng priangga
21. waoe sampoen kaleksanansawasitaning wllwangsitprapteng mangke doek andikaarsa does kagjat ningaliiog kocla denja keksimawa praba angengoewoengmakoe~ djedjamang masleres andika kagetioedjer elok akarja maketering tyas
o
•~ PNRI~ ..... -
- 16-
22. ananging Jen prapteng masasampoen antoek djarwa djatijekti mantoen tyas sandeaamoeng mangkja den-agatisaliring kang wewelingpitoehoenen djroning kalboekang sarta dipoen-sasabampoen kongsi awewartiing wong lian moen(lak moeroengken parasdya
23. kenging ternbe sadjarwahaancng ngarsanirig Narpatijen wabjaning rnasa kalaba~le kangge barang kardirnekaten kang wewelingpoen koetoek kala roemoehoenkendel ing woewoesiraoelam koetoek silem malih
. amba ladjeng angresiki ing pabongan
24. ngoeni sarnpoen kalarnpahanamitoeboe ing wewelingamba lawan njai somahsaben wantji madya ratriJedoepa angoebengitepining pabongan kernpoetsinawoeran poespitasirat soeganda wi(.Iasrisarwa ngoewoeh arneminta ing sarnoerwat
25. kal.latengan senalikasestining tyas tanpa westidoemoegi ing sapoenikakatjekapan sawetawislabet saking nglarnpahisapakcning oelarn koetoeking rnangke kaparengan
~ PNRI $ ......_
)
- 17
soetamba samJ10en biraiandarbtmi paminta eJateng kaoola
26. kedah arsa palakramananging atmg kang kinaptirara ajoe ing Kasidankang awasta kim Saroeikasoebing rat sajekti
• nirken sarwa sri raras roompoenika kang soesoetaotmboel Sarwa bioong Kesiwoewoesipoen soetamba met manoeara
J
27. lah ta bapa kaparengamallgkja poen bioeng Gan~ori
koela wawrati ing karjatemboeng ngeboen-eboen endjingandjangkoenga wiatisonten nawoer riris aroom~ateng ~oesoen Kasidanonten kenja kang wewangiken Saroei atmadjaning oomboel Sarwa
28. lamoen sami kasembadanba<j.e koela-angkah rabi
- -: - .- - -nanging temboeng -nAoaresan- - - - - -ampoen mawi sasab sandikaoela amangsoelidjemoorooog iog lahiripoen
• sewoe mengajoO bagjaangoengoen ing dalem batinandoopara koetoek meksantoek menoesa
29. rehning dahat ing kadjribansemah-amba poen Gan40rikelampahan senalikagat~ng Kas\dan kapanggfhoomboel Sarwa Ian Kesi
Serat-Tjario~ipoen oelam koetoek.
.$oPlbp
,
- 18
anandoekeo mardawaroemroemesep met pamrihaomanoearimg oekararislamoen sami sembada iog sekaliao
30. ken Saroei keparengabac}e dipoen-mong pribadikang minangka sesambitansoeta djaloe awewangipoen djaka Deleh warnioelam koetoek nanging bagoesmawa praba toemedjamakoe!a roekmi respati ,wignja Bring raras ati basa krama
ZANG III; dichtmaat: RARAS AT!.
I., oemboel Sarwa nalika miarsitanpa amiraosasmoe dahat awrat kewran ing rehing woesana akarja pepanggilminta soeratnadimoestikaning ranoe
-2-:- sakembarallka-ng-tan inimg wenn- - - wangoen gana tinonsabeloeloek gengnja maniking wemangka tengraning patiba sampirlamoen anl.latcngijekti saged (.Iaoep
3. poen Ganc.lori amangsoeli miringamet tyas kemawonsagah dcreng kantenan ing temoopamit mantoek sapraptaning paotiladjeng awewartii,latellg" oelam koctoek
,. .
•
PNRI
•
- 19-
4. lamoen oemboel Sarwa apepanggillangkoeng awrat etokMinta tengran retna maniking wesakembaran wangoen gana samikasag tan siwab warnigengnja sabeloeloek
5. oelam koetoek hoten amangsoelimoerdaQipoen tinonlir .emadi pasang rakiting reh~n adangoe man~onga1 sarja nglingmangkja woes antoek sihpannaning dewagOeng
•6... Jab ambilen retna manik warih
o •
sakembaran tinonkadi gana ikoe wewangoenedoemipeng djro pabongan nelahisa-isining pantipa.Ja moebjar moeroeb
7. poen Gan(lori toemoenten angambilmanik we sadjocJodoek pinoes~i moenggwing epek-epekamba lawan semah poen Gangorimoe1at mangoe sami __lengleng tyas kajoengjoen
8. denja prabaning kang manik warihtoehoe jen kinaotjajah nirken snning rat ing mangkewinagaban sangkoe kanijanaditoemoenten angroektiwewahing mengoejoe
9. oeparengganing ambekta manikpantesipoen tinon~ampoen wonten kang koetjiwa ing rl'hJadjoe matah kang sami oemiring
)
".-I
--
- 20-
doepi sarwa sarwisamapta sedaroem
10. endjing mangkat sarwi den-koermatimoerwati djanmasortetaboehan amoeng kenqang benqetrebang angkloeng ing samargi-margikatah kang ningaliladjeng samja toemoet
11. prapteng eJoesoen Kasidan kepanggihIan oemboel karorondjaloe estri wonten ing djro balepoen GaneJori met maniking llarihsarja moewoes arismamardaweng temboeng
12. raji koela sekalian samiminta tengran elokinggih sampoen keQatengan mangkelah soeawi andika tampenikang retna poenikikembar warnanipoen
13. kalih pisan ing wangoenan samikadi gana tinonsabeloeloek poeniki agengepraba nirken raras roeming boemioemboel djaloe estrikendel tanpa moewoes
14. baQe boten poeroen anampenipineksa dening wongkang toemingal samja mrih katamp' nlamoen meksa tan poeroen atampisajekti ing wingkingawrat sangginipoen
1-. boten wande katoer iog negari
I
*- PNRDp •__
,
•
•- 21 -
kawisesa. jektosing poenika cemboel ragi meledminta inah penejak dinten mangkindenja anampeniretna manik ranoe
, 6. tiang prapat sami angrembagimet roekoen kemawonamba den-prih sarantosa sarehpen~lak dinten ingrikoe oepamitjidra ing oebanggi
4 jekti sampoen kokoem
17. kadjibabna ing tangga tepalihmekaten kemawon.·d~ne maniking toja ing mangkegoemantoenga wonten brahmanarsisang SoI.la wewaogimangkja sampoen rampoeng
18. telas atoering boejoet wotsariwaoeta sang Katongdoek miarsa dahat pengoengoeneing wekasan angandika arisseka iog pamikirelok temen ikoe
-19.-baja-betjik-kalakona-panggih IJaoep sakeroronkoetoek lawan perawan dadinekaja paran babare ing woeriapa ikoe jekti"sadjatining koetoek
20. apa baja mamalian djanmimangkja jen kalakonbok menawa elok babaranenanging kang soenesti ing pemboeditemoea pribadi
I ingsoen lawan koetoek
,/
~PNRI
6p __
- 22 -
21. Ian bisaha imbal woewoes jektikena ji~n tinakonkjana patih dahat djoemoeroengeboejoet Gan<lowara matoer arising karsa dewadjigampil dadosipoen
22. inggih amba mangkja kang kadoegikarja prasideng donoelam koetoek amba soanake<Jateng abjantara Narapatisaking pametawiskenging jEm dinangoe
23. kados-kados saged amangsoelisaliring wiraos
rinar' ndra kasembadan tyaseangandika jen mengkana betjikgawanen toemoelimaring ngarsaningsoen
24. d ~n-asamoen ajwana oedaniing reh kang mengkonoingsoen arsa atetakon ~Iewe
mangkja lamoen woes sadjarwa djati-g-amI*lng----ffig---pemikir -
denja mrih rahajoe
25. boejoet nembah woes kelilan moelihasmoe soeka tinonsapraptaning wisma age-agesomahira winartan kang dadikarsaning Narpatidenja met pakantoek
26. njai boejoet soekeng dria kadimanggih mas sage.,longtan antara mangkja sakarone
I .
IJ
•
..
o
~PNRI
61' ....._
•
•
.~
I
•
- 23-
samja maring pabongan wewartimaring koetook sarwiamct tyas memardoe
27. moewoes manoeara memalad siha.<}oeh soetaningongkeparenga koeloep mengko soretinimbalan ing Srinarapatikadarpaning galihamoeng arsa wanoeh
3&!' prajogane koeloep den-toeroetimarek ing sang Katongbok menawa dadi .rljalaraneb\sa (laoep lawan kim Saroeikatakona jektidahat soeka soekoer
29. djaka Deleh doepi amiarsikang moerda men !ongolsarja aris aroem pemoewoesejen mengkana betjik den-lakonimoenggoeh kang kinardiwa~ah awakingsoen
30. mengko ana lantjang mas kang praptiwangoen koemba tinoning djro mesi tirta pawitramensaking swarga parmaning dewadi
. ikoe baa betjikka~anen angdesoeng
31. koetoek kendel samentara keksilantjang mas kinaottoehoe kadi koembaja wangoenemesi tirta saking soeranadikongas gandanja mrikwilet m~boek aroem
~ PNRI $ .....
- 24-
32. tanpantara kangkoetoek ka-eksiwoes manggon anEmg djrosoeroep soerja mangkja pengoesoengetanpa roang amoeng lawan rabipraptaning negaripatih kang djinoedjoeg
33. ladjoe kerid marek ingarsadjidatan kawroehan wongPraboe moelat katjarjar: ing tyasejajah toemon para warapsarianembrama ririhdenja mandanajoe
3~. doek miarsa koetoek moerja keksiatoerira alon~oeh dewadji karsa anjaroeweing dasih kang dahat kawlas asihsaweg anemahi'soting be~aragoeng
35. manggih bagja kamahjangan mangkinpanembrama katongsakelangkoeng anoehoen dasihekapirenan tyas Srinarapatianggoeng ame.moedjinirmalaning koetoek
36. ing wekasan angandika arisaQoeh mitraningongmoega djatenana ingsoen kijekarananta koetoek arsa rabimenoesa sedjatiparan wadinipoen
37. koetoek matoer sedjarwa ingoenipoerwaning lelakon.,1oeh poekoeloen kalilana mangkeoeloen soemboeng wonten ingarsadji
.. PNRI $ ..,., .......
- 25-
• • u
o
f
lepata saliringsarik saroe si1~oe
38. ngoeni wonten dewa kang wewangihjang Paswa kinaotpoetraning hjang Poeroesa wioseswaminipoen inggih wi~adari
betari ~arani
ngoeni namanipoen
39. atmadjaning hjang Mestri sedjatimangkja katjarios",ala teksih pasihan kalihesang bjang Paswa Ian dewi I)aranisamja wawan dalihing sill tresnanipoen
•40. 'pandalihing hjang Paswa mestani
tresnaning keroronestri datan nimbangi prianesang betari I)arani mangsoelilepat kang pendalihinggih jektinipoen
41. djaloe datan nimbangi pawestrisihing sakeroronsang belara Paswa atetakEmparan ingkang dadya tan'.la jektibetara ~)arani
alon atoeripoen
42. tiang djaloe menawi oedaniing dyah ajoe"anomanglangkoengi kang garwa warnanejekti dahat kajoengjoen ing galihladjoe kambil sarisabab wenang wajoeh
43. pae estri lamoen aningalipria bagoes anom
- 26-o
anglangkoengi kang djaloe warnaneboten pisan darbea tyas melikdenja sanget ing sih(Jateng prianipoen
44. sang hjang Paswa goemoedjeng sarjanglingal,loeh djiwaningongamrallg tatal ikoe bebasanejen wanoedya wewenanga samilawan pria jektitan becla ing kajoen
45. sang bet;ari I)arani mangsoelianglengkara jektosbok darbea wewenang estoenedcrEmg wonten estri laki kalihandjawi menawikang iroeng sapoetjoeng
ZANG IV; dichtrnaat: POETJOE G.
1. mesem moewoes hjang Paswa larnoen setoehoekaja pikirirakoedoe nganggo tanl,la jektiingsoen arsa wroeh kang dadi kanjataban
2. lire lamoen ingsoen rnendjanma ing poengkoermaring artja padaapa ta sira toetwoeriapa kari ana ing swarga kewala
3. woewoesipoen dewi ~)arani mring kakoenglamoen mekatenakaoela jekti toetwoerisampoen ingkang Ijoemateng manoengsa pac)a
4. nadyan njemploeng jamani oeparninipoenboten nedya pisablestantoena dados tjetiing wekasan dewi J)arani prasetya
~ PNRI ~ ............
("
•
- 27-
5. lamoen limoet ita-ila kang tinemoongoeni kasaoerangeter pater asenggani4Met erawati asrang sesaoeran
6. doek poenikoe noedjoe peparenganipoenantoek kala desawonten kambet saking swargigandanipoen tiang saweg pepasihan
7. wor. saloe1oet panregasmaraning kakoengdateng semahirahjang Paswa met minang kretimrih katoengkoeling garwa sami sakala
8. drenging kajren hjang Paswa ladjoe toemoeroeneJateng artjapadaangoepadi' gandaningsihdoek tinoeroet prapteng ~loesoen ing Pahoman
9. ladjengipoen anoekma ing oelam koetoeksampoeo katemahandenira mrih minang kretidados koetoek toemameng alam limoenan
10. masiloeroep moenggweng goea garbanipoenestri ing Pahomankang wasta njai GaneJoriinggih semahipoen boejoet Gandowara
11. milanipoen hjang Paswa doemoenoeng rikoesaking denirarpangjektosken sihing rabipoenapestoe angantepi kang prasetya
12. inggih lamoen taksih tresneng prianipoeRwarnia poenapakang sa-estoe boten panglingkelampahan panggih malih dados semah.
.~ PNRI bp _.._
- 28-
13. doepi sampoen antawis satengah taoenwonten kajektosan •keksi saking rahsa djatikawistara ing pramana dados tan4a
14. lamoen toehoe dewi l)arani poenikoenetepi prasetyaladjeng toemoetoer medjanmibabaripoen wonten Qoesoen ing Kasidan
15. mangke sampoen dados soetanipoen toehoeoemboel in'g Kasidansinoeng tengran ken Saroeibioeng njai Kesi bapa oemboel Sarwa•
16. babaripoen hjang Paswa awarni koetoek • ..boten kasamaran r
gatcng poen rara Saroeijen setoehoe dewi l)arani poenika
17. mila koetoek bangoen kadarpaning kajoenpaksa amengkoeaing k€m Saroei menawikelampahan sa-estoe dados pretan~la
18. jen setoehoe prasetyanira ing dangoesamantareng masanjai Gan(.lori tinoedingandjedjawah sonten (.loemateng Kasidan
19. amoeng antoek wangsoelan Minta tetangsoelpanggiling koedangantengran retna manik warihsakembaran sabeloeloek agengira
20. inggih sampoen kecJatengan panggilipoenmangkja ing wekasanMinta inah penQak aritinoeroetan soemene semanten dina
~ PNRI~"'"
•- 29-
•
•
•
21. ladjengipoeq, kang manik tirta goemantoengwonten ing brahmanawasta sang So<,la maharsipangagenging karadjan ing Wandasingha
22. bendjang lamoen praptaning oebangginipoenpenljak dinten somasan brahmana jekti wadjibangloeloesken kasidaning lelampahan
23. mangkja sampoen telas atoeraning koetoekepraboe doek miarsaangoengoen tyas asmoe tististUmja wikan jen ik& djatining dewa•
24. StIardjajoe manadoekareng pemoewoeslah ta mitraningwangandika poenikoe jektisedjatining dewa sang be~a Paswa
25. koela ~mpoen soemerep es~ning kalboemarma jen sambadamenggah prekawis poenikilestantoena sagedipoen kelampahan
26. koetoek manggoet tan4a jen dahat djoemoeroengnoelja Srinarendraangandika ing pepatihlah ta a.;ti Wasita baja prajoga
27: karsaningsoef koetoek lestaria f.laoeplawan ken Kasidanmangkja roematana 4inginden taretib ajwa kongsi kewangoeran
28. apa kang woes dadi adat koetoek ikoeboejoet Gan40waraajwa kon~si angoahipenoetoeril'\g doepa ratoes ganda wida
-
- 30-
29. jen woes rampoeng pemetrinira.ing koetoeknoeli anoedoebapoenggawa kang animbalisang brabmana So4.la wipreng Waodasingba
30. telas l.lawoehing Nata patih wotsantoenwoes kalilan medalGanl.lowara mjang Gan~ori
kang anggawa koetoek pareng oendoerira
31. praptanipoen ing wisma kja patih sampoennimbali brabmanasaking poerwa amekasikadi atoering wong Pahomant Kasidan
32. ngandikaroem sang Basoekes'Nara praboelah bapa brahmanamoenggoeh ing prekara ikiingkang dadi kederenging karsaningwang
33. jogja lamoen kelakona ~aoepipoen
nanging ingsoen karjaka-elokan dimen dadikatjarjaning wong andoeloe pemiwaban
34. dene koetoek ia rinoeat karoehoendadia manoengsamoenggoeh kang ingsoen boeboehipangroeating koetoek arja Manoengkara
35. menawa woes mengkono ing kFsaningsoenkarja sisintrenaniwak koetoek kang sedjatiikoe bakal kaoeparenggimg bawahan
36. iog wewangoen tjinara pangantim qaoepaneng l,latoelajakoctoek kang woes dadya djanmisoen prenahkcn l,lingin ing geQong pen-gaotyan
•
•
-
PNRI ---
•
• • ••
•
,• •
•
•
••
•\ - 31 -
37. mangkja jell woes panganten wadon loemeboemaring page40nganparan wahanaoing dadiken Saroei apa ta maksih kelicgan
38. lamoen ikoe sedjatining prianipoeningkang apanengranbe~a Paswa ingoenidoek maksihe pac}a ana ing kahjangan
39. apa limoet baja kelingan salemoeten!aring prianiradenja pisah woes alamimarma ingsoen adatbe karsa mengkana•
40. ~roehanamoe bapa iwak koetoek ikoesadjatining dewakang kaseboet awewangisang hjaog Paswa atmadjaning hjang Poeroesa
41. dene ikoe si Saroei wroehanamoetoehoe warangganaanama dewi l)aranidadi somahira sang be\Ma Paswa
42. karo ikoe doek maksih aneng swargagoengpacJa wawan-wawanreboet tarka ing pendalihamintoken sih tresnanira priangga
43', temahipoen F',la prasetya ing dangoenoeli sang hjang Paswasemana met minang kretidadi koetoek toemel.lak maring Pahoman
44. somahipoen dewi Varani toemoetoernanging' salisibantanboch kasidaning lakidadya nockma maring desa ing Kasidan
PNRI 6(> ....._
•
- 32-
45. kang tinoedjoe mangka jajah renanipoenikoe oemboel SarwaIan somahe njai Kesisebandjoere kongsi dadining prekara
46. doek angroengoe brahmana SOl.la wotsantoendahat pengoengoenjaing woesana matoer arisj' n kepareng saking karsa padoekendra
47. oelam koetoek poenika prajoginipoenmawi kar.lawahansageda roeat pribadirehning dewa bok menawi ke~ampahan
4 milanipoen mekaten ingkang sa-estoewewah ka-elokanSrinarendra najogjanikjana patih Wasita kang ~inawoehan
49. panggja boejoet Gangowara pantesipoenkinen prasabenamaring soeta kang awarniiwak koetoek j' n mangkana karsa ~ata
50. patih sampoen toemanggap kang dadya ~awoeb
jata sang brahmanaamet retna manik warihsakembaran katoer ladjoe tinoepiksa
51 . sang apraboe angoengoen sadaqgoenipoentanpa angandikad ' ne ana manik warihsabeloeloek kang praba andiwangkara
52. doepi sampoen sampeka sinoengken wangsoelmaring sang brahmanasarja paring pamrajogilamoen prapta ing oebaja pen(Jak soma
~ PNRI$--
. .
•
•
•
. .
...
•
•
. ,
•
,
,
•.- 33
53. wadjibipoen. kang retna maniking ranoeikoe oeloengenamaring oemboel Sarwa jektiwoes benere minta pepanggil tinekan
54. awotsantoen brahmana kalilan moendoerliwan kjana patyapraptaning wisma toemoelianc.lawoehken ingkang dadya karsa Nata
55. jata boejoet GanQowara goepoeh-goepoehewewarah ing soetakoetoek mangkja amangsoelimaring patih Wasittt sarjasmoe soeka•
56. 1 ggih lamoen mekaten ing karsa praboelangkoeng kasembadansaw\ltawis aprajogiwitning dados kasmaraning kang toemingal
ZA G V; dichtmaat: ASMARADAXA.
1. kang sa-estoe saged oegi•koela roemoeat prianggad{me kang mangka sesintrendados koetoek sanalikaagampil traping karjadewi l)arani roemoehoendoek wonten ing Soeralaja
2. darbe mengaWlengan adiwarni koetjing tjandramawadjaloe roeroeh kang pasemonaboesana tjara dewapoenika jen tjiniptatoemoeroena dados koetoekprapta sami senalika
•3. sarta roeatipoen malih•Serat-Tjariosipoen oelam koetoek.
--3
34 -
amewahi kabingahanwonten ingkang dados eloksadjatosipoen poenikasampoernaning menoengsakang dereng widagdeng kawroebkemoeljaning saJlgkan paran
40 arinipoen njai Kesikang awasta empoe Pras!a~renah ipe dadosipedenira sang oemboel Sarwamekaten atoer ambapawestri wasta poen Remboensemahipoen empoe Pras!a
50 arining sang Sarwa jektiroeatipoen kang wekasangaoepa malih ing tembekang soepados sami soekam katen tegesiraroeat pisan saking koetoekdados koetjing tjandra mawa
60 bok menawi ken Saroeikengetan ing patembajan
_demra-kat~b(m t-eem&n
lelangenipoen iog kinakang koetjing tjandramawaroeat malih kang sa-estoewaloeja djatining djanma
7 soemanggeng karsa Narpatiatoer kaoela sedajadremi loemampah kemawonboten ta jen kabektahakadoek tyas koemawawamekaten ingkang sa-estoekados rare taksih moclola
.ill(t. PNRI~ ..,...._ ..
"
()
•
•
. ,
- 35
8. mangka loeang kang oetamibebasaning kasoedjananwignja poenika jogjanerinawatan moenggwing woentatdados tan kawistaratiningalna bOl.lonipoenVoten kaseboet koetjiwa
9. kja patih mesem sarjanglingjen mangkana atoerirabetjik' ingsoen saosake~aring kangdjeng Srinarendrasoepaja ka.oeninganbarang pangrehanta) ikoesenllana praptaning masa
10. kja patih toemameng poerian~toerken pamrajogasaking koetoek kang wiraosbok menawi kasembadanmewahi ka-elokankaparengan ing tyas prabo~
angandika maring garwa
11. jaji ingsoen awewarti/ __- bakal ana ka·elokan
dene babarin 7 lelakonjen woes ana qe<Jaoepanperawan antoek minawarna koetoek, bisa moewoesikoe jaji jen sembada
12. mangkja pat.la den-jekteni• amemanton ing djro poera
jaji mangkoea kang waoonken Saroei aranirasoetaning oemboel Sarwa
, dene ingsben kang amangkoe
)~ PNRI ~""'''''''''
/
- 36
panganten djaloe prajoga
13. warna koetoek awewangidjaka Deleh ing Pahomankang soesoeta sedjatineikoe boejoet Ganl.lowarawardaning wong Pahomandoek miarsa dewi Wastoegoemoedjeng matoer sandika
14. denja ka-elokan jektikaja paran poerwaniraing titik a kang mangkonoSrinarendra woes sadjarwasaliring lelampahandewi Wastoe soeka ngoengoenkadarpeng tyas daja-daja
15. mangkana Srinarapatirembag lawan kjana patyakang dadya kasidaning rehkjana patih atoerirapoekoeloen jen sembadamangke daloe oelam koetoekkinen roeat dados djanma
16. ing antawis sampoen keksisamaptaning kang boesanakaprenahken kinen manggon1.lateng ge40ng paQaoepanmekaten ing pratingkahdipoen-awadi setoehoesampoen ngantos kawedaka
17 toemoenten rara Saroeikapoenl.loet malebetirasangadinipoen ing mangkesiningidaken poenikawonten ing qatoelaja
(
,
•
- 37-
kaaembadan iog tyas praboekawistarimg J1Angandika
18. patih kinen anIJawoehimaring koetoek den-atanggapingkaog dadya karsa katongooelja arja Manoengkara:lang kioim an4awahnamaring oemboel Sarwa ikoeleboening soeta wanoedya
19. semana pareng wotsari·woes sami kalilan medalsoang-soangan oendoeregantjangiog kang ~inoersita
tng' ratri kaIeksanan\
sarnantara koetoek sampoennir .plaIa lOeat priangga
20. dadya menoengsa sedjatimanoengkoe tyas senaIikadjroning lantjang ana katonkoetoek mamalihanirakang koetjing tjandramawameogkana kja patih sarnpoen
_ angirid kang woes roemoeat-
•
•
•
21. doepi praptaning ngarsadjidatan koogsi sinembramakioen toemameng djro gClJongba~e panggena~ pangantyangantya kang kawoewoesaken Saroei lebetipoensareng sedaloe poenika
22. kapretlahken kang arepitlan sajajah renaniraamiranti p:mggonane
- 3
woes mengkana Srinarendraing wajah titi soenjaamanggihi karsanipoenmaring sang nir maleng warna
23. amoeng kan~i kjana patihlawan arja Manoengkaramanembrama woerjaning rehkadya moedyastaweng dewasang djaka kipa-kipamanoehara atoeripoenpoekoeloen Srinaranata
24. tanpa karja poedyastoeti crehoing amba ing samangkjadereng roeat sedjatinetaksih sawek kamanoengsaning bendjang jen waloejadados dewa kang sa·estoesoemanggeng karsa ... arendra
25. malah mangkja ing panges~i
kaparenga soemawitakasembadan ing tyas katongdjaka Deleh kinen lenggahsatata lawan patyatansah samja met martajoeremboeg kasidaning karja
26. djaka Deleh matoer arispoekoeloen j<~n kaparengabendjang-endjang kang pangantenmangkat saking kapatianmawia djinadjaranmanik warih kang goemantoengwonten sang brahmana So4a
27. mangka tan4a 4awah sampir
..IP
,
•
•
••
\
~PNRI ...
......•
- 39-
•
. ,•
•
kang saking panganten priaseladjengipoen iog tembesoemanggeog karsa l.loemawabmeoawi prapteng masanoenten pawestri poen Remboen~illoesanan adi warna
28. kembar lawan ken Saroeil.laoepipoen sekaliankoetoek roeat warni sato<Ifldos koetjing tjandramawa
-meoawi kalampahansamja gawok kang andoeloe•Imewahi soekaning tyas
•29. ~k menawi ken Saroeien~t darbe mengamenganestoenipoen boten soepekang prasetya doek ing kinajen sampoen samantarakoetjing roeat dadosipoendjatining djanma sang Pras!a
,
•
30. ladjeng ka(laoepna malihlawan poen Remboen poenika
,---- kados oegi wewah saekendel sang djaka wotsekarmengkana Srinarimdramangajoe bagja ing remboeg
• endjang samap~ng wiwaha
31. praptaning sore miranti• panganten pangarakira
woes kalakon patraping rebdadya ~ka pirenimg tyas
, semana karsa Natasampoernalling karja ladjoekapeh kinoela wisoel.la
•PNRI $ ....._....
...
32. dadi wadya poeng·JtMhd,itdjaka Deleh ingangkatarja Paswa panengranesang PrasJa arja Minardaoemboel Sarwa aDaIDaarja Srawana poenikoepinaringan manik tirta
33. boejoet GantJowara mangkanama arja Kesrawalantjang mas pinaringakekang a-isi toja martabrahmana So4a dadyakami-toea oeloe·oeloeangreh para poeroeita
34. pareng denira wotsariingkang kinoela wis0e4asamja soeka soekoer kabehamemoedji rahardjendrasemana woes kalilansesoangan antoekipoenloeloes kongsi prapteng wisma
•
...
\
PNRI -