ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το νευρικό σύστημα αποτελεί Το νευρικό σύστημα αποτελεί το σύστημα που ρυθμίζει και το σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει τη λειτουργία όλων ελέγχει τη λειτουργία όλων των οργάνων του ανθρωπίνου των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος, καθώς, επίσης και σώματος, καθώς, επίσης και τη μεταξύ τους αρμονική τη μεταξύ τους αρμονική συνεργασία.συνεργασία.

ΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙΔΟΜΙΚΟΙ ΛΙΘΟΙ

Το νευρικό Το νευρικό σύστημα σύστημα αποτελείται από αποτελείται από ένα είδος ένα είδος εξειδικευμένων εξειδικευμένων κυττάρων, πού κυττάρων, πού ονομάζονται ονομάζονται νευρώνες.νευρώνες.

Με τη γέννηση ενός Με τη γέννηση ενός ανθρώπου, στο νευρικό του ανθρώπου, στο νευρικό του σύστημα, ο αριθμός των σύστημα, ο αριθμός των νευρώνων υπερβαίνει τα νευρώνων υπερβαίνει τα 100 100 δισεκατομμύρια. δισεκατομμύρια.

Οι νευρώνες Οι νευρώνες δεν δεν αναπαράγονταιαναπαράγονται, σε αντίθεση , σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κύτταρα του με τα υπόλοιπα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού, ανθρώπινου οργανισμού, αλλά με το πέρας του αλλά με το πέρας του χρόνου, ο αριθμός τους χρόνου, ο αριθμός τους μειώνεται σημαντικά.μειώνεται σημαντικά.

Το νευρικό κύτταρο (νευρώνας) Το νευρικό κύτταρο (νευρώνας) αποτελείται απόαποτελείται από::

α) τους δενδρίτεςα) τους δενδρίτες

β) το κυτταρικό σώμα β) το κυτταρικό σώμα

γ) το νευράξοναγ) το νευράξονα

δ) τις συνάψειςδ) τις συνάψεις

ΥποσημειώσειςΥποσημειώσεις

Δενδρίτες Δενδρίτες :: υποδοχή πληροφοριών υποδοχή πληροφοριών Σώμα Σώμα :: μετατροπή μηνυμάτων σε μετατροπή μηνυμάτων σε

ηλεκτρικά σήματα – επιβίωση ηλεκτρικά σήματα – επιβίωση

του νευρώνα του νευρώνα ΝευράξοναςΝευράξονας : : μεταφορά μηνύματος μεταφορά μηνύματος Συνάψεις Συνάψεις :: μεταβίβαση μηνύματος μεταβίβαση μηνύματος

στον στον

επόμενο νευρώναεπόμενο νευρώνα

Η διάταξη των νευρώνων στο Η διάταξη των νευρώνων στο νευρικό σύστημα του νευρικό σύστημα του ανθρώπου δεν είναι τυχαία, ανθρώπου δεν είναι τυχαία, αλλά σχηματίζουν αλλά σχηματίζουν αλυσίδες αλυσίδες (οδούς)(οδούς) και και ομαδοποιήσεις ομαδοποιήσεις (κέντρα)(κέντρα) που μεταξύ τους που μεταξύ τους έχουν έχουν πολύ σταθερές πολύ σταθερές συνδέσεις.συνδέσεις.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Το νευρικό σύστημα χωρίζεται σταΤο νευρικό σύστημα χωρίζεται στα::

α) Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ)α) Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ)

β) Σωματικό Νευρικό Σύστημα (ΣΝΣ)β) Σωματικό Νευρικό Σύστημα (ΣΝΣ)

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΣΥΣΤΗΜΑ

Το ΑΝΣ είναι υπεύθυνο για Το ΑΝΣ είναι υπεύθυνο για την ισορροπία στο εσωτερικό την ισορροπία στο εσωτερικό περιβάλλον του ανθρώπινου περιβάλλον του ανθρώπινου οργανισμού, μια διαδικασία οργανισμού, μια διαδικασία που καλείται ομοιόσταση. που καλείται ομοιόσταση.

Η ομοιόσταση επιτελείται Η ομοιόσταση επιτελείται από το ΑΝΣ «αυτόνομα», από το ΑΝΣ «αυτόνομα», δηλαδή χωρίς την άμεση δηλαδή χωρίς την άμεση συμμετοχή της συνείδησης. συμμετοχή της συνείδησης.

Το ΑΝΣ χωρίζεται σε Το ΑΝΣ χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίεςδύο υποκατηγορίες::

α) το α) το συμπαθητικό συμπαθητικό σύστημασύστημα, το οποίο αποτελεί , το οποίο αποτελεί συνέχεια του νωτιαίου συνέχεια του νωτιαίου μυελού και προετοιμάζει το μυελού και προετοιμάζει το σώμα για αυξημένες σώμα για αυξημένες απαιτήσεις ετοιμότητας στα απαιτήσεις ετοιμότητας στα ερεθίσματα του ερεθίσματα του περιβάλλοντος. περιβάλλοντος.

β) το β) το παρασυμπαθητικό παρασυμπαθητικό σύστημασύστημα, το οποίο , το οποίο αποτελείται από αυτόνομες αποτελείται από αυτόνομες ίνες και έχει ως αρμοδιότητα ίνες και έχει ως αρμοδιότητα την εξοικονόμηση και την εξοικονόμηση και εναποθήκευση ενέργειας.εναποθήκευση ενέργειας.

Το παρασυμπαθητικό σύστημα Το παρασυμπαθητικό σύστημα ονομάζεται έτσι, διότι επιτελεί τις ονομάζεται έτσι, διότι επιτελεί τις ακριβώς αντίθετες λειτουργίες ακριβώς αντίθετες λειτουργίες από αυτές του συμπαθητικού.από αυτές του συμπαθητικού.

Όλα τα όργανα που εξαρτώνται Όλα τα όργανα που εξαρτώνται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα από το αυτόνομο νευρικό σύστημα δέχονται και συμπαθητικά και δέχονται και συμπαθητικά και παρασυμπαθητικά νεύρα.παρασυμπαθητικά νεύρα.

ΣΩΜΑΤΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΩΜΑΤΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΣΥΣΤΗΜΑ

Με αυτόν τον όρο καλείται το Με αυτόν τον όρο καλείται το σύστημα που ελέγχει τις σύστημα που ελέγχει τις συνειδητές λειτουργίες του συνειδητές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού (π.χ. ανθρώπινου οργανισμού (π.χ. κίνηση των άκρων, στροφή κίνηση των άκρων, στροφή του κορμού, ομιλία κ.τ.λ.) του κορμού, ομιλία κ.τ.λ.)

Το σωματικό νευρικό σύστημα Το σωματικό νευρικό σύστημα διαιρείται στα εξής επιμέρους διαιρείται στα εξής επιμέρους συστήματασυστήματα::

α) Στο Κεντρικό νευρικό σύστημα α) Στο Κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), που αποτελείται από τον (ΚΝΣ), που αποτελείται από τον νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο.νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο.

β) Στο περιφερικό σύστημα.β) Στο περιφερικό σύστημα.

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Το περιφερικό νευρικό Το περιφερικό νευρικό σύστημα (ΠΝΣ) αποτελείται σύστημα (ΠΝΣ) αποτελείται από τα περιφερικά νεύρα τα από τα περιφερικά νεύρα τα οποία είναι εξαπλωμένα σε οποία είναι εξαπλωμένα σε όλο το ανθρώπινο σώμα.όλο το ανθρώπινο σώμα.

Επινεύριο Επινεύριο :: εξωτερικός χιτώνας συνδετικού ιστού που εξωτερικός χιτώνας συνδετικού ιστού που περιβάλει τις δεσμίδες των νευρικών ινών (Ν) (κόκκινες περιβάλει τις δεσμίδες των νευρικών ινών (Ν) (κόκκινες κουκίδες κουκίδες :: αιμοφόρα αγγεία του νεύρου) αιμοφόρα αγγεία του νεύρου)

Τα περιφερικά νεύρα Τα περιφερικά νεύρα συντίθενται από τους συντίθενται από τους νευρώνεςνευρώνες και τα και τα νευρογάγγλιανευρογάγγλια..

ΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ

Τα νευρικά κύτταρα χωρίζονται Τα νευρικά κύτταρα χωρίζονται σε δύο βασικά είδησε δύο βασικά είδη::

α) τους α) τους αισθητήριουςαισθητήριους νευρώνες νευρώνες

β) τους β) τους κινητικούςκινητικούς νευρώνες νευρώνες

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ

Ένα άλλο είδος νευρώνων είναι Ένα άλλο είδος νευρώνων είναι και οι και οι ενδιάμεσοιενδιάμεσοι, που υπάρχουν , που υπάρχουν μόνο στο ΚΝΣ.μόνο στο ΚΝΣ.

Αυτοί επεξεργάζονται και Αυτοί επεξεργάζονται και μεταβιβάζουν τα μηνύματα μεταβιβάζουν τα μηνύματα (νευρικές ώσεις) σε άλλα νευρικά (νευρικές ώσεις) σε άλλα νευρικά κύτταρα.κύτταρα.

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ

Αισθητήριοι είναι οι Αισθητήριοι είναι οι νευρώνες που υποδέχονται τα νευρώνες που υποδέχονται τα εξωτερικά ερεθίσματα και τα εξωτερικά ερεθίσματα και τα διαβιβάζουν μέσω τουδιαβιβάζουν μέσω του

νωτιαίου μυελού στον νωτιαίου μυελού στον εγκέφαλο.εγκέφαλο.

Οι αισθητήριες νευρώνες Οι αισθητήριες νευρώνες έχουν τους δενδρίτες τους έχουν τους δενδρίτες τους στους διάφορους ιστούς του στους διάφορους ιστούς του σώματος (επιδερμίδα, μύες σώματος (επιδερμίδα, μύες κ.τ.λ.)κ.τ.λ.)

Οι νευράξονές τους εισέρχονται Οι νευράξονές τους εισέρχονται στο νωτιαίο μυελό, όπου στο νωτιαίο μυελό, όπου συνάπτονται με διάφορους συνάπτονται με διάφορους τοπικούς νευρώνες του νωτιαίου τοπικούς νευρώνες του νωτιαίου μυελού, είτε συνεχίζουν, μέσω μυελού, είτε συνεχίζουν, μέσω της λευκής ουσίας, μέχρι τον της λευκής ουσίας, μέχρι τον εγκέφαλο, όπου συνάπτονται με εγκέφαλο, όπου συνάπτονται με νευρώνες διαφόρων νευρώνες διαφόρων εγκεφαλικών κέντρων. εγκεφαλικών κέντρων.

ΚΙΝΗΤΙΚΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣΚΙΝΗΤΙΚΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ

Κινητικοί είναι οι νευρώνες, Κινητικοί είναι οι νευρώνες, που διαβιβάζουν τις που διαβιβάζουν τις εγκεφαλικές εντολές από το εγκεφαλικές εντολές από το ΚΝΣ μέσω των περιφερικών ΚΝΣ μέσω των περιφερικών νεύρων προς τα εκτελεστικά νεύρων προς τα εκτελεστικά όργανα. όργανα.

Τόσο από την περιφέρεια στο Τόσο από την περιφέρεια στο ΚΝΣ, όσο και από το ΚΝΣ στην ΚΝΣ, όσο και από το ΚΝΣ στην περιφέρεια τα νευρικά περιφέρεια τα νευρικά ερεθίσματα ταξιδεύουν ως ερεθίσματα ταξιδεύουν ως ηλεκτρικά σήματα διαμέσου ηλεκτρικά σήματα διαμέσου των νευρώνων με χημικούς των νευρώνων με χημικούς διαβιβαστές διαβιβαστές (νευροδιαβιβαστές) στους (νευροδιαβιβαστές) στους επόμενους νευρώνες.επόμενους νευρώνες.

ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ

Είναι βιοχημικές ενώσεις που Είναι βιοχημικές ενώσεις που παράγονται από τους ίδιους παράγονται από τους ίδιους τους νευρώνες με τη βοήθεια τους νευρώνες με τη βοήθεια ενζύμων και συγκεντρώνονται ενζύμων και συγκεντρώνονται στα συναπτικά κυστίδια του στα συναπτικά κυστίδια του νευρικού κυττάρου.νευρικού κυττάρου.

Στην πορεία τους αυτή από Στην πορεία τους αυτή από νευρώνα σε νευρώνα, τα νευρώνα σε νευρώνα, τα νευρικά ερεθίσματα, νευρικά ερεθίσματα, διασχίζουν μικροσκοπικά διασχίζουν μικροσκοπικά κενά, που ονομάζονται κενά, που ονομάζονται συνάψεις και βρίσκονται συνάψεις και βρίσκονται ανάμεσα στα διαδοχικά ανάμεσα στα διαδοχικά νευρικά κύτταρα.νευρικά κύτταρα.

Το «ταξίδι» της σκέψης (των Το «ταξίδι» της σκέψης (των μηνυμάτων) δια μέσου του μηνυμάτων) δια μέσου του νευρικού συστήματος γίνεται νευρικού συστήματος γίνεται αστραπιαία. (τα ερεθίσματα αστραπιαία. (τα ερεθίσματα κινούνται με μέγιστη κινούνται με μέγιστη ταχύτητα αυτή των 248 ταχύτητα αυτή των 248 χιλιομέτρων την ώρα!) χιλιομέτρων την ώρα!)

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣΗΜΑΝΤΙΚΟ

Η σκέψη αντιδρά ταχύτερα Η σκέψη αντιδρά ταχύτερα στους ήχους από ότι στο φως στους ήχους από ότι στο φως και στα δυσάρεστα και στα δυσάρεστα ερεθίσματα από ότι στα ερεθίσματα από ότι στα ευχάριστα!ευχάριστα!

ΝΕΥΡΟΓΑΓΓΛΙΑΝΕΥΡΟΓΑΓΓΛΙΑ

Ο ρόλος τους Ο ρόλος τους είναι καθαρά είναι καθαρά υποβοηθητικός, υποβοηθητικός, καθώς καθώς προστατεύουν, προστατεύουν, θρέφουν και θρέφουν και υποστηρίζουν υποστηρίζουν τους νευρώνες. τους νευρώνες.

ΕΠΙΜΕΛΙΑΕΠΙΜΕΛΙΑ

Παγώνας ΔημήτριοςΠαγώνας Δημήτριος Πέππας ΣπυρίδωνΠέππας Σπυρίδων Πεππές ΧαράλαμποςΠεππές Χαράλαμπος Τζοβάρας ΣωτήριοςΤζοβάρας Σωτήριος