Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н....
Transcript of Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н....
![Page 1: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/2.jpg)
Міністэрства культуры Рэспублікі БеларусьУпраўленне культуры Віцебскага аблвыканкама
Нацыянальны Полацкі гісторыка-культурны музей-запаведнік
Гісторыя і археалогіяПолацка і Полацкай зямлі
МатэрыялыVI Міжнароднай навуковай канферэнцыі
(1–3лістапада2012г.)
У дзвюх частках
Частка 1
Полацк2013
pawet.net
![Page 3: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/3.jpg)
63.3(4Беі)
Г51
Выданнебылоздзейснена прыфінансавайпадтрымцыЮНЕСКА
Укладальнік:Т.У. Явіч,нам.дырэктарапанавуковайрабоце НацыянальнагаПолацкагагісторыка-культурнагамузея-запаведніка
Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі: матэрыялыVIМіжнароднайнавуковайканферэнцыі(1–3лістапада2012г.):у2ч.Ч.1.—Полацк:НПГКМЗ,2013.—380с.:іл.
У зборніку апублікаваны даклады VI Міжнароднай навуковай кан-ферэнцыі «Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі», якая былапрысвечана 1150-годдзю першага ўзгадвання Полацка ў летапісах іпраходзіла 1-3 лістапада 2012 г. на базе Нацыянальнага Полацкага гіс-торыка-культурнагамузея-запаведніка.
У дакладах удзельнікаў знайшлі адлюстраванне разнастайныя пра-блемы гісторыі, археалогіі, культуры і мастацтва Полацка і Полаччы-ныадстаражытнасціданашыхдзён,атаксамашырокіспектрпытанняўгістарычнайінфарматыкі.
63.3(4Беі)+79.1(4Беі)Асаблівасцімовыіарфаграфііаўтараўзахаваны
©НацыянальныПолацкігісторыка-культурнымузей-запаведнік,2013©Калектыўаўтараў,2012
Г51
![Page 4: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/4.jpg)
Змест
Падсумаванне 5
Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизациисамостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей 7
Баўтовіч М.М. СпадчынаМяніцкіх 17
Бортнік І.А. Сацыяльна-палітычныякаштоўнасціінормыпаводзіншляхтыПолацкагаваяводстваўканцыXVI—пачаткуXVIIстст.паводлесоймікавыхінструкцый 41
Вайніцкі П.У. Сучасныятэндэнцыіўбеларускайгарадскойскульптуры напрыкладзеПолацка 54
Варонін В.А. Чарсцвяды:аддваракняскагададварагаспадарскага 68
Восович С.М. ДеятельностьПолоцкогобратства воимясвятителяНиколаяипреподобнойкняжныПолоцкойЕвфросиниивсференародногообразованияв1867–1904гг. 75
Галубовіч В.У. ЗлачынцыўПолацку, альбодасацыялогііітыпалогіізлачыннасці ўдругойтрэціXVIIcт. 94
Дук Д.У. Унікальныпомнікархеалогіі—заходняячастка ЗапалоцкагапасадаПолацка:праблемыаховыівывучэння 108
Иоаннисян О.М. ОтДесятиннойцерквидоСофииПолоцкой (остановлениидревнерусскогозодчества) 120
Кепин Д.В. Музеефикацияархитектурно-археологическихпамятников вКиевскомрегионе 145
Клімаў М.В. Параўнаўчыаналізнекаторыхкатэгорый матэрыяльнайкультурызПолацкаіЛучна 159
Колабава І.Н. Фальшывыяасігнацыіікрэдытныябілеты ўграшовымабарачэннінатэрыторыіПолацкаХІХст. 173
Кравчук Е.М., Гавриленко Н.В. Исследованиестроительных материалов Спасо-ПреображенскойцерквиXIIвека вг.Полоцке 181
Кулешов Вяч. С. Редкиеипримечательные‘аббасидскиедирхамы последнейтретиIXиначалаXв.изКозьянковскогоклада 194
3
![Page 5: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/5.jpg)
Лабоха Г.М. РоляЕўфрасінніПолацкайудзяржаўнайпалітыцыПолацкагакняства 205
Латышонак А.Ю. Крыў,ВелтіЛатв—фіна-вугорскіяназвы днепра-дзвінскагаВерху? Дагісторыістаражытных найменаванняўПолаччыны 214
Лесман Ю.М. HomonudusвПолоцкомкняжестве 221
Лобач У.А. «Полацкіялабірынты»:беларускінацыянальныміф уфальклорнайперспектыве 234
Магалінскі І.У. ХімічныскладвырабаўзкаляровыхметалаўХ–XVIIстст. зПолацка(суадносіныметалургічныхітыпалагічныхгруп) 243
Мацук А.У. Полацкаяшляхтападчасбескаралеўя1764г. 252
Нароўская А.М. Інтэр’ертрадыцыйнагажыллябеларусаў Віцебскайгуберні (сярэдзінаXIX—пачатакXXстст.) 262
Оськин А.Ф., Джумантаева Т.А. Технологиясоздания виртуальныхмузейныхэкспозиций 274
Плавінскі М.А. ПраблемыхраналогііархеалагічныхпомнікаўБеларускагаПадзвінняканцаІ—пачаткуІІтыс.н.э. ішляхііхвырашэння 281
Полевой Н.А. Некоторыепроблемынейросетевогомоделированияразвитиятеоретическойисториографии 289
Соловьёв А.А. Новыеисследованиятерритории ДомикаПетраПервого 302
Тарасаў С.В. ПолацкаемярылапачаткуХIIIст. 314
Шадыра В.І. ЭтнакультурнаясітуацыянапоўначыБеларусі ўканцыIтыс.н.э. (дапытанняабранніхкрывічах) 322
Юмашева Ю.Ю. Стандартыописанияобъектов историко-культурногонаследиявинформационно-поисковыхсистемах: проблемыисточниковедения 331
Ярмоленка Э.В. Абвыданні«ЖыціяблажэннайЕўфрасінні,ігуменніманастыраУседзяржыцеляСвятогаСпасаўгорадзеПолацку» (Мінск,2012) 354
Ярошевич А.А. ДревностиДисненскогоВоскресенского монастыря 366
Звесткіабаўтарах 375
4
![Page 6: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/6.jpg)
Баўтовіч М.М.
Спадчына Мяніцкіх
Кожны з нас мае продкаў.Кожны з нас аднекуль прыходзіць.Амаль кожны з нас нясе з сабой пах дому,зь якога выйшаў, яго выяву, яго водгукі.
(ДэвізЗгуртаваньняпольскаешляхты)
Паводлестатыстычныхзьвестак,здругойпаловыХІХстагодзьдзяземлібылогаПолацкагаваяводзтвабыліпакрытыя сеткайшляхецкіх гаспада-рак.Шчыльнасьць гаспадарак, якія мелі больш за 50 дзесяцінаў зямлі,была прыблізна аднана 4–5 км2. Сядзібы зьяўляліся ня толькі цэнтрамігэтыхгаспадарчыхсуб’ектаў,алеіпэўнымікультурніцкіміасяродкамі,штоўплывалі на жыцьцё навакольля. Адным з такіх значных, але забытыхасяродкаўбыласядзібаМяніцкіхуСелігорах.
Род Мяніцкіх належыць да почату старажытных полацкіх шляхецкіхродаўiвядомызXIVст.ЗапратапластавызнаеццаПётарсынХарына,які,паводледакумэнтаў,набыўу1444г.зямлюнарацэСар’я[1,c.55].Карыста-юццаМяніцкіягербам«Леўнамуры»,яківыводзіццазьгерба«Зарэмба»ібыўатрыманы22.ХІ.1551г.ВасілёмГрыдкавічамучасенабілітацыіяговая-водамполацкімСтаніславамДавойнамзапаходысупрацьмаскавітаўітатараў.Ужоў 1552 годзе Васіль Грыдкавіч валодаўмаёмасьцю Мяніца на р. Вушачы (ад-сюльназвароду)[2,c.137],аў1557годзенабыў адЯцкаБудзькі Селігоры, якія да1921 году заставаліся ў валоданьні яго-ныхнаўпроставыхнашчадкаў.
У першай палове ХІХ ст. фальваракСелігоры перайшоў ад ротмайстра По-лацкагаваяводзтваМіхалаМяніцкагадааднога зь ягоных сыноў Пятра. Кожнаяшляхецкая сям’я старанна захоўвалапаперы аб каралеўскіх наданьнях або
Мал. 1.Герб«Зарэмба»паводлегербоўнікаК.Нясецкага
17
![Page 7: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/7.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
зямельныхнабытках ад іншых асобаў.Паперы складалі пэўны сямейныархіў. Аднак, падобна, ужо Пётар не абмяжоўваўся адно захаваньнемюрыдычныхдакумэнтаў,алепачаўзьбірацьі іншыя,наягопогляд,вар-тыятагопаперы.ГэтакуархівеМяніцкіхзахоўваласякарэспандэнцыяміжроднымбратамПятралепельскімдэканамВінцэнтамМяніцкімідваюрад-нымбратам,удзельнікампаўстаньня1831году,ЮрыямБрынкам[3,c.80].ПраПятравядоманяшмат.Ажаніўсяённедзеў1848годзенамаладзень-кайГаньнеСушынскай(нар.1830)зсуседнягаСушына.ПозьнішлюбможатлумачыццадалучанасьцюПятрадапаўстаньня.Ікаліінябыўасуджаны,мусіў,пэўна,недзедачасухаваццаадцарскіхуладаў.Усям’інарадзілісядочкіЕваіПаўлінадысынВінцэнт.У1855годзеПётарпамёр,іўдава,якойбылотолькі25гадоў,засталасязтрымамалымідзецьмі.
Вінцэнт Мяніцкі.Бацьканепасьпеўпадзяліццазадзінымсынам,якінарадзіўся31.V.1850г.,сваіміпоглядамінажыцьцё,вопытам,распавесьціпра былыя часы, продкаў. Вінцэнту да ўсяго трэба было зь цягам часудаходзіцьсамому.Разьбіраючы і ўпарадкоўваючысямейныархіў,мала-дыМяніцкіспазнаваўсвойрод.Сям’яМяніцкіхвалодала287дзесяцінамізямлі ў фальварках Селігоры, Катушонкі, Каралёва, Ракусіна [4, с. 308].
Мал. 2. МапанавакольляСелігораў(1-ячвэрцьХХст.)
18
![Page 8: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/8.jpg)
БаўтовічМ.М.
Дапамога маці па гаспадарцы выма-галазначныхвысілкаў.Згэтаепрычы-ны Вінцэнт ня меў магчымасьці пры-дбацьналежнаегістарычнаеадукацыі,адно здолеў скончыць гімназію [5,с.26]. Найверагодней, гэта была най-бліжэйшаяВіцебская гімназія,боРыс-кая, куды пазьней ён адсылаў па на-вуку сваіх сыноў, расчыніла дзьверытолькі ў 1868 годзе. Па дасягненьніпаўнагадовага ўзросту Вінцэнт цал-кампераняўклопатабмаёнткуідобраразьвіўгаспадарку,асаблівалясьніцтва[6,c.92].У1885годзеМяніцкіпабраўсяшлюбам з Зоф’яй Слушкай-Цяпінскай(нар.1862),дачкойпаўстанца1863годуМечыслава, дзяцінства якой прайшлона выгнаньні ў Сібіры. Трохі ўладкаваўшы справы гаспадарчыя, Вінцэнтаддаўся ўлюбёнай справе зьбіраньня памятак даўніны. Наведваў нава-кольныямаёнткі,праглядаўсямейныяархівы.Шматгадоўсупрацоўнічаўз часопісамі «Kraj» (Санкт-Петэрбург), «Kwartalnik Historyczny» (Львоў),«Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne»(Кракаў),«Wisła»(Варшава).
Згадваецца імяВінцэнтаМяніцкага і ўшаснаццацітамовымвыданьні«Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich».Ужоўдругімтоме,штоўбачыўсьвету1881годзе,імяМяніцкагапазначанаеміж асобаў, што стала дапамагаюць у працы над слоўнікам [7, c.ХІ]. Увыданьнімаеццашмат артыкулаўбез пазначэньня аўтараў, тамуцяжкавызначыць ступень удзелу маладога ўладальніка Селігораў. Адно ў не-падпісанымартыкулепраКублічызгаданапраапісаньнемястэчка,зроб-ленае зьбіральнікаммясцовыхрарытэтаўМяніцкім, якое захоўваецца ўрукапісе[8,c.833].Верагодна,тоеапісаньнеляглоўасновуэнцыклапе-дычнагаартыкула.Алегэтаеапісаньненеадзінае.МіжпапераўсямейнагаархівумаеццаапісаньневёскіКрупніцы,шторанейналежалаМяніцкім,апотымМараўскім.СазбораўМяніцкагапаходзіцьлістпольскагафілосафаБраніслава Трантоўскага, пісаны недзе каля 1860 году да ўдавы паэтаЗыгмунта Красінскага, ліставаньне 1790 году між каралём Станіславам
Мал. 3. ВінцэнтМяніцкі
19
![Page 9: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/9.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
Аўгустам іўладальнікаммаёнткуМосар,полацкімкашталянамРабэртамБжастоўскім. Зборамі Мяніцкага карыстаўся Браніслаў Эпімах-Шыпілапры ўкладаньні зборніка «Biеłаrusskajа Chrestomatija».Можа нават зна-ёмствасазборамсталасядляШыпілыштуршкомдапрацы,бопершымтворамухрэстаматыіёсьцьпесьня«О, мой Божа, веру табе»,друкава-наяздазволуўніяцкагалуцкагабіскупаіполацкагаадміністратараЯкубаМартусевічанедзеў1822–1826гг.Пасьлятэкступесьніўкладальнікзрабіўзапіс«Сьпісана ў чэрвені месяцы 1889 г. у Селігорах у п. В. Мяніцкага з друкаванае карткі».Апрочтаго,згэтагазборуШыпілапазычыўінекалькііншыхтвораў.ЗдрукаванайспадчыныўладальнікаСелігораўвартаадзна-чыцьзьмешчаныяўпетэрбурскімчасопісе«Kraj»пасьмяротныяўспаміныабА.Семянтоўскім, артыкулпрапершыязафіксаваныяўПолацкімвая-водзтве,амагчымаіўБеларусі,раскопкі,зробленыя«у Мосары ў канцы ХVIII ст.»,«Кароткае паведамленьне пра старэйшую рэвізію Полацкага ваяводзтва»,агляд«Камяні Дзьвінскія або князя Барыса».Некаторыязьіхпазьнейвыйшліўсьветасобнымікніжкамі.
ВінцэнтМяніцкі ахвотна дзяліўся сваімі набыткамі, ведамі, заштояму былі ўдзячныя: ужо згаданы Браніслаў Эпімах-Шыпіла; гісторык,аўтаркнігі«Браніслаў Трэнтоўскі (1808–1869)»УладыслаўГарадыскі[9,c. 423]; ЯнМарэк Гіжыцкі задапамогу ўпрацынадартыкулам«Шко-лы ў Полацкім ваяводзтве ХVIII ст. пасьля першага падзелу краю» [10, c.71].Найверагодней,сазбораўМяніцкагапаходзіць«Штодзён-нае апісаньне падзеяў і мясцовых выпадкаў ва Ўшацкіх школах, па-чатае ў верасьні 1791 году», урывак зь якога пададзены Гіжыцкім учасопісе«Квартальнік гістарычны» [11, c.29–39].БыўМяніцкішчы-рымхрысьціянінам.Часткусабраныхімззачыненыхкасьцёлаўабразоўён ахвяраваў віленскаму касьцёлу Сьв. Духа [6, c. 92]. Быў таксамаініцыятарампабудовываЎшачахкасьцёлаСьвятогаЛаўрэна.Ужозга-даныГіжыцкіпаведаміў,што«… некалькі гадоў таму ўдалося людзям добрай волі … і асабліва пану Вінцэнту Мяніцкаму з Селігораў, палкаму каталіку, палымяна закаханаму ў айчынную гісторыю (які валодае ба-гатым архівам), атрымаць дазвол на пабудову філіяльнай сьвятыні…» [12,c.230].СпачыўВінцэнт,якіягонаясужэнкаЗоф’я,упершайпалове1916году,каліўсесыныбыліўвойску.Пахаваны,пэўна,намогілкахляШандзялоў,богэтабліжэйшыякаталіцкіямогілкі,дзеляжацьінашчадкіСталыгваў,якіянапачаткуХХст.валодалізямлёйусуседняйКрупніцы.
20
![Page 10: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/10.jpg)
БаўтовічМ.М.
Толькі ўлетку 1918годусыныздолеліна-ведацьроднуюсядзібуіўратавацьчасткукаш-тоўных дакумэнтаў,што пазьней склаліфонд№599Мяніцкіху Дзяржаўным гіста-рычнымархівеўВільні[13,c.152].Засавецкімчасам сядзіба зазна-ларазбурэньне,апа-кінутыя зборы былізьнішчаныя.
У Вінцэнта з Зоф’яй было чацьвёра дзетак: Рышард,Мар’ян, Пётар імалодшаядачкаГанна.Бацькідбаліабдобрайадукацыідлясваіхдзяцей.Сынынавучалісяваўнівэрсітэтах,дачкаатрымаласярэднююадукацыюўРызе,пэўна,утойсамайнавучальнайустанове,штоібудучыгеолагГаннаМісуна. ІхоцьГаннабыламалодшай,аледзелязручнасьцівыкладаньняпачнемзьяе.
Ганна Мяніцкая. На-роджаная ў 1894 годзе,Ганна прыймала ўдзел узмаганьні з бальшавікаміў польскіх вайсковых ад-дзелах у якасьці медыч-найсястры.Уміжваеннымчасе была супрацоўніцайВіленскага ўнівэрсітэту імяСьцяпана Батуры. Спа-чатку была замужам заўладальнікаммаёнткуВэн-самполь (былога Полац-кагаваяводзтва,потымДзісьненскагапавету,цяперШаркаўшчынскіраён)ВінцэнтамТурскім,апасьляягонаесьмерці—заГедымінамМаліноўскім[6,c.93].ПасьляДругойсусьветнайвайныэмігравалаўАнгельшчыну.Памер-
Мал. 4.МогілкіляШандзялоў
Мал. 5. КутнікаменьбылоесядзібыМяніцкіх
21
![Page 11: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/11.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
лаў1993годзеўМанчэстарына99-мгадужыцьця.Захоўваланейкуючасткусямей-нагаархівуМяніцкіх,праштозгадваеейнысваякЗьбігнеўСямашка[14,c.80].
Пётар Мяніцкі.МалодшызбратоўПё-тарнарадзіўся1траўня1892году.Бацькамеркаваў,што ёнмусіць заняцца гаспа-даркай.Тамупасканчэньніў1912годзеАляксандраўскае гімназіі ў Рызе ПётарпаступіўназемляробчыфакультэтЯгелон-скагаўнівэрсітэтуўКракаве.Аднакпасьлядвухгадоўнавучаньнябыўпакліканыдарасейскагавойска.У1915годзеўМасквескончыўАляксееўскуювайсковуюшколуібыўпрызначаныў142-гіЗьвянігарадскіполк. Даслужыўся да чыну падкапітана.У кастрычніку 1917 году пакідае шэрагічасткіідалучаеццада1-гакорпусугене-ралаДаўбор-Мусьніцкага.Служыўу5-мпалку2-йстралковайдывізіі.Устудзені1918годупрыймаўудзелубаяхзбальшавікамізаБабруйск.Пасьлярасфармаваньнянемцамікорпусаўчэрвені1918годунакароткічасвяртаеццанарадзіму.
Увосень1918годуад’язджаедаВільні,дзеўступаеўшэрагіСамаабаро-ныВіленскайзямлі.БыўадасланыўЛідудзелядапамогігенералуАдамуМакрэцкамуўфармаваньніаддзелаўСамаабароныЛідзкайзямлі[15,c.7].Ачоліў2-гібатальёнпяхоты,штосфармаваўсяздобраахвотнікаўзьЛіды,Шчучына,Радуні,Беліцы[16, c.29].Зад’ездамгенералаўВільнюзасту-паеягоначалеЛідзкайСамаабароныад12.ХІІ.1918да13.І.1919г.Пасьляаб’яднаньнязаддзеламмаёраДамброўскага ірэарганізацыіўШчучынестаўначалепершагабатальёнупяхотыЛідзкагапалка,алепаплечнікаміўважаеццазапершагакамандзіра76-гапалкаЛідзкіхстралкоўімяЛюдвікаНарбута,штоўвайшоўускладЛітоўска-Беларускайдывізіі[17,c.1].14лю-тага 1919 году аддзелМяніцкага ў складзепяці афіцэраў і 57жаўнераўразьбіваебальшавіцкіаддзелускладзе180жаўнераў,80зьіхбярэўпа-лон,здабывае105карабінаў,2кулямёты,16коняў іпалявуюкухню,дыўрэшцезаймаеБярозуКартускую.ГэтаядатаангельскімгісторыкамНор-
Мал. 6.ПётарМяніцкі
22
![Page 12: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/12.jpg)
БаўтовічМ.М.
манамДэвісамуважаеццазапачатаксавецка-польскаевайны[18,c.496].Учасенаступу23ліпеня1919годунамястэчкаКамень(6кмнапаўднёвызахададІвянца)ачольваўгрупуўскладзебатальёнупяхоты(453чал.)і10-гакавалерыйскагашвадрону (50шабляў).Калібальшавіцкіаддзелкуля-мётнымагнёмпрыціснуўжаўнераўдазямлі,ёнсваімпрыкладампадняўіхуатаку,алебыўцяжкапараненыіпамёрадстратыкрыві,перажагнаўшыжаўнераўіпрамовіўшы:«Большужоваснепавяду»[19,c.9].ПахаваныПё-тарнапарафіяльныхмогілкахуНаваградку.ПасьмяротнаўзнагароджаныкрыжомвайсковаедоблесьціVitrtutiMilitari.
Мар’ян Мяніцкі.СярэднісынМар’яннарадзіўся15лютага1890году. Скончыў медычны факуль-тэт Дорпацкага ўнівэрсітэту (Тар-ту, Эстонія). 12 ліпеня 1915 годупабраўся шлюбам з БраніславайЦыбульскайзмаёнткуМаназыль(былога Полацкага ваяводзтва,потым Дзісьненскага павету, ця-перМёрскіраён;за4кмадВэн-самполя)[20,c.447].Мабілізаваныў расейскую армію. У 1917–1918гг.таксамазнаходзіццаўкорпусеДаўбор-Мусьніцкага.Учасеарга-нізацыі Віленскай самаабароныачольваелякарскуюслужбуўад-дзеле Ўладыслава Дамброўскага,пазьней—ускладзе76-гапалкаЛідзкіхстралкоў[21,c.28].
Пасьлявайныдэмабілізаваўсяў чыне капітанамедычнае служ-бы. Ад 1 кастрычніка1922годуМар’ян ад’юнктам у дэрматала-гічнай клініцы пры вайсковымшпіталю на Антокалі (Вільня)[22, c.32].Ад15.ХІІ.1927 г. ачольваезгадануюклініку [23, c.400].Разамз сваімкіраўнікомпрафэсарамЗьдзіславамСавінскімМяніцкі зьяўляўся
Мал. 7. Здымак1920г.уВільні(адлевагабоку:маёрРышардМяніцкі,капітанМар’янМяніцкіібылыкамандзір76-гапалкапалкоўнікВільгельмЗагурскі)
23
![Page 13: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/13.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
арганізатарам 5-га штогадовага зьезду польскага дэрматалагічнага та-варыства ў Вільні 5 чэрвеня 1927 году, дзе выступіў са спавешчаньнем«Дыятэрма-каагуляцыя ў дэрматалогіі» [24,c.1].З8.І.1929годувыкладаеналякарскімфакультэцеВіленскагаўнівэрсітэту.Ад1925годуягоныяартыкулысталазьяўляюццаўмедычныхвыданьнях«Polska Gazeta Lekarska»(Кракаў),«Przegląd Dermatologiczny» (Варшава), «Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego»(Вільня)[23,c.452].Ягоныяпрацыдрукуюцьтаксамаэўрапейскіяіамэрыканскіяперыядычныявыданьні:«Annales de dermatologie et de syphili-graphie» (Парыж),«Dermatologische Wochenschrift» (Ляйпцыг),«Acta dermato-venereologica» (Стакгольм),«Archives of dermatology and syphilology» (Чыкага),«The Urologic and cutaneous review» (ВэстПалмБіч,ЗША)дыіншыя.15ліпеня1932 годуМяніцкі абараняе годнасьцьпрафэсара [25, c. 7].УчасеДругойсусьветнайвайныМар’янзаставаўсяўВільні.Уначыз16на17верасьня1943годубыў,які13іншыхпрафэсараўбылогаВіленскагаўнівэрсітэту,увязьненылітоўскайслужбайбясьпекі(Sauguma),алепраздзеньвыпушчаны[26,c.48].ПасьлявайнызпрычыныперадачыВільніЛітвевымушаныбыўзьехаць.У1945годзепасяляеццаўЛодзі,становіццааднымззакладальнікаўмедычна-гафакультэтуЛодзьскагаўнівэрсітэтуістваральнікамЛодзьскайдэрматалогіі.ЧалавекамМар’янбыўвясёлым.КазімірЛяскарыс,бацькіякогатаксамабылізмушаныяпакінуцьВільнюіперабраццаўЛодзь,такапісваеМяніцкага,які22ліпеня1946годубыўміжзапрошаныхнаднінараджэньняягонаемаці:«Быў пан Мяніцкі, сьведка шлюбу бацькоў, чалавек надзвычай даўгі, з гуч-ным голасам, якім голасна гукаў, узыходзячы па лесьвіцы: «Людзі, людзі, дай-це хутчэй гарэлкі, каб мае кішкі не распаўзьліся на часткі» [27,р.3].Алепрацаўнікомбыўнястомным.КіраваўдэрматалагічнайклінікайуЛодзі[28,c.198].Да1964годупрацягваўзаймаццанавуковайдзейнасьцю.Спачыўу1966годзе,пахаваныўЛодзі[29,c.401–404].ЯгонаеімяўключанаеўПольскі біяграфічны слоўнік[30,c.799–800].
Рышард Мяніцкі.НарэшцепрастарэйшагасынаВінцэнтаМяніцкага.Рышарднарадзіўся28ліпеня1886году.Звыклымбыло,штостарэйшысынпераймаўадбацькіклопатабгаспадарцы.АледляВінцэнтабольшваж-нымбыло,кабсынпрасякнуўсяягонымзамілаваньнемгісторыяйіпайшоўдалей,зрабіўтое,чагосамгаспадарСелігораўзаб’ектыўныхпрычынаўняздолеў.СкончыўшыАляксандраўскуюгімназіюўРызе,дзенавучаўсяад1896да1904 году, Рышардпаступаена гістарычна-філалагічныфакуль-тэтПетэрбурскагаўнівэрсітэту.ПраздвагадыёнперабіраеццаўКракаў,
24
![Page 14: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/14.jpg)
БаўтовічМ.М.
дзеда1910годупрацягваенавучаньнеўЯгелонскімунівэрсітэце.
1910-м годам дасьледчыкі датуюцьпершуюпублікацыюРышардаМяніцкагапад назвай «Страта Смаленска ў 1654 годзе і справа Абуховіча», надрукавануюў«Літоўскім квартальніку»[31,c.39].Ад-накварта зьвярнуцьувагунаасобу,штопадпісваласямянушкамі«Румбольт з По-лацка»або«Румбольт Полацкі».Першыартыкул Румбольта зьявіўся яшчэ ў 1906годзеў«Гістарычным аглядзе» імеўна-зву«Рафал Корсак: мітрапаліт Русі (нар. 1601 г. + 1642 г.)».Уважацьзааўтараар-тыкула Рышарда Мяніцкага маюцца на-ступныяпадставы:
1.Супадаюцьпершыялітарыімёнаў.2.Румбольт і Мяніцкі друкаваліся ў тых
самыхвыданьнях«Гістарычны агляд»,«Літва і Русь».3.ПрацыРумбольтаахопліваюць той самыабшар (ВКЛ) і тыя самыя
часы(XVI–XVIIстст.),штоібольшасьцьраньніхпрацаўРышардаМяніцкага.ДатагожабодвааддаюцьзначнуюперавагучасупанаваньняЎладыславаIV(артыкулРумбольта«Здароўе Ўладыслава IV»інекальківарыянтаўне-надрукаванаепрацыМяніцкагападканчатковымтытулам«Постаць Ула-дыслава IV» [32,c.88].
4.УрэшцеімяРумбольтаўзятазэпохітагосамагаЎладыславаIV,каліпадэлекцыяйкараляадПолацкагаваяводзтвападпісаўсяЯнРумбольт.
Завадовайпрычынайвыкарыстаньнямянушкі,пэўна,былаадсутнасьцьнапачаткуўМяніцкаганалежнаеадукацыі,боёнтолькіпачаўнавучаццаўЯгелонскімунівэрсітэце.У1911годзевярнуўсяждаяе,верагодна,зпра-пановыЯнаКорвінКаханоўскага,рэдактара«Гістарычнага агляду», дзеадначасовадрукавалісядваартыкулыРышарда«Апошнія гады Гераніма Радзяёўскага»і«Здароўе Ўладыслава IV».
У 1911 годзе Мяніцкі непрацягла дасьледуе зборы Віцебскага цэн-тральнагаархівустаражытныхактаў.Вынікамдосьледусталапраца«Архіў старажытных актаў у Віцебску 1852–1903»,якаяўбачыласьветтолькіў
Мал. 8. РышардМяніцкі
25
![Page 15: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/15.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
1939годзе.Ад1912годуРышарддапамагаеЯнуКорвінКаханоўскамуўпрацынадукладаньнемдыпляматычнагакодэксуМазовіі[33,c.XII,XXVI].АдначасоваёндасканаліцьведынаюрыдычнымфакультэцеДорпацкагаўнівэрсітэту,дыплёмякогаатрымліваеў1915годзе[34,c.154].
Утымсамым1915годзеМяніцкімабілізаваныўрасейскуюармію.Пась-лябальшавіцкагапераваротупакідаечасткуідалучаеццада1-гапольска-гакорпусупадначаламЮзафаДаўбор-Мусьніцкага[35,c.7].Улетку1918годупарасфармаваньнікорпусупрыязджаеўроднымаёнтак,дзезабіраезбацькоўскагаархівунайбольшкаштоўныядакумэнты іперавозіць іх уВільню.ПрымаеўдзелустварэньніВіленскайСамаабароны.Паводлеза-гадуначальнікавайсковайакругіЛітвыіБеларусіЎладыславаВейтка№1ад29.ХІІ.1918г.,Мяніцкіпрызначанышэфамканцылярыіштабуакругі[16,c.71],пазьнейад’ютантамштабуаддзелападначаламмаёраЎладыславаДамброўскага[36,c.8].УскладзеЛітоўска-Беларускайдывізіі,началеякойстаяўгенералЛюцыянЖалігоўскі,прыймаўудзелузаняцьці9кастрычніка1920г.Вільні.
Дэмабілізаваўшыся пасьля вайны ў чыне маёра, уладкоўваецца напрацу ў Віленскі архіў. У 1922 годзе бярэшлюб з удзельніцай савецка-польскай вайны Ірэнай Кіркор, якая ў 1926 годзе нарадзіла яму сынаГаральда.Адчасуабароныдысертацыі20.IX.1923г. [25,c.7]выкладаеўВіленскімунівэрсітэцегісторыю[37,c.161],непакідаючыархіўнаепра-цы [38, c. 323]. РышардМяніцкі быў актыўным сябрамВіленскага тава-рыствасяброўнавук[39,c.5],Польскагагістарычнагатаварыства[40,c.61],Аб’яднаньняпольскіхбібліятэкараў[41,c.82].У1932годзеёнстаўсяахвяраю змаганьня санацыйнага рэжыму Польшчы зь іншадумцамі, боналежаўдакансэрватыўнагалягеру,штогуртаваўсяваколвіленскайгазэты«Слова»(галоўнымрэдактарамвыданьнябыўСтаніслаўМацкевіч,які,якіМяніцкі,служыўучасевайныпадначаламмаёраДамброўскага).Канфліктмеўпачатаку1929годзе,калізьініцыятывырэжымубыўадпраўленынапенсіюзагадчыккатэдрыЎсходняйЭўропыФеліксКанечны.Гуманітарныфакультэт унівэрсітэту на вольнуюпасаду вылучыў РышардаМяніцкага.АднакМіністэрстварэлігійныхвызнаньняўіасьветынепадтрымалакан-дыдатуры. Калі факультэт пацьвердзіў свой выбар, міністэрства ў асобенамесьніка міністра Жангаловіча катэгарычна запатрабавала зьняцьцякандыдатуры Мяніцкага, пагражаючы расфармаваць факультэт. СамогаРышардавысокаеначальствавырашылавызваліцьадпрацынятольківа
26
![Page 16: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/16.jpg)
БаўтовічМ.М.
ўнівэрсітэце,алеіўархіве[34,c.158].ТолькіпасьляперамоваўіадмовыМяніцкагаадпасадызагадчыкакатэдрысітуацыястабілізавалася.КатэдруачоліўбольшлаяльныдарэжымуГенрыкЛаўмянскі[42,c.14].1красавіка1939годупасьлязыходунапенсіюкіраўнікаВіленскагаДзяржаўнагаархіваВацлаваСтудніцкагаРышардапрызначаюцьновымкіраўніком.Якзважаліўміністэрстве,гэтабылолепш,чымдапусьціцьягодакіраваньнянавучальнымпрацэсаммаладыхгісторыкаў.ТадыжМяніцкібыўадзначаныЗалатымКры-жамЗаслугі[43,c.81].
Пасьля заняцьця Вільні савецкімі войскамі Рышард Мяніцкі ад 28сьнежня1939годубыўпераведзеныўнамесьнікі,аягонаемесцазаняўлітовецЮозасСтакаўскас.У1940годзеМяніцкібыўарыштаванысавецкіміўладамі,алеадпушчаны[44,c.109].Уначыз16на17верасьня1943году,гэтаксамаяк ібратМар’ян,быўўвязьненылітоўскайслужбайбясьпекі,алепраздзеньвыпушчаны[26,c.48].Усярэдзінеліпеня1944годуўчасебаёўзаВільнюзгарэлажытлоМяніцкіх,аразамзьіммаёмасьць,архівы,пачатыяпрацы.СяродстратаўнайбольшкаштоўнымібыліматэрыялыдагісторыіПолацкагаваяводзтва,якіяскладалісяз30000старонакрозныхзанатовак, выяваў, дакумэнтаў. Быў зьнішчаны базіс вялікае працы, даякойРышардМяніцкіпадступаўсяцягамнекалькіхдзесяцігодзьдзяў [45,c.628].Сям’ямусілазьехаць.
НапачаткуяныспыняюццаўКельцах,дзе17–27ліпеня1945годусынГа-ральднагуманітарнымфакультэцекаталіцкагаліцэюімяСтаніславаКосткіздаеэкзаменнасталасьць [46, c.4].НепрацяглычасРышардМяніцківы-кладае ў Ягелонскім унівэрсітэце, але, даведаўшыся ад братаМар’яна абутварэньніновагаўнівэрсітэтуўТоруні,недзеўканцыкастрычніка1945годуразамзсям’ёйперабіраеццанановаемесца.ТутваўнівэрсітэцеімяМікалаяКапэрнікаадпачаткуёначольваекатэдругісторыіЎсходняйЭўропы,аад1951году—катэдруархівістыкі.Лекцыі,чытаныяМяніцкімутымчасе,пра-фэсар Торуньскага ўнівэрсітэту Ежы Вайтовіч успамінае гэтак: «Ненадоўга на трэцім курсе навучаньня сутыкнуўся з праф. Рышардам Мяніцкім як слухач ягонае лекцыі пад назвай «Гісторыя Інфлянт у другой палове XVII ст.». Быў гэта высокі чалавек, заўсёды выпрастаны, у часе лекцыі сядзеў нерухома, трымаючы перад сабой скрыжаваныя далоні, глядзеў перад сабой і ніколі не карыстаўся ані якімі занатоўкамі, хаця прыводзіў роз-ныя падрабязнасьці і дэталі, якія «звычайна» чытаюцца з паперак» [47,c.368].Ад1952годуМяніцкідасьледуеархівыХэлмінскагабіскупства,ад-
27
![Page 17: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/17.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
наку1955годзезпалітычныхпрычынаў,нядаўшыскончыцьпачатаепра-цы,ягоадпраўляюцьнапенсію[48,c.45].Верагодна,гэтасталасяаднымзчыньнікаў,якіяпрысьпешылісьмерць,штонапаткаланавукоўца26студзе-ня1956году.ПахаваныбыўРышардМяніцкінагарадзкіхмогілкахСьвятогаЕжы.Прыжыцьціпрафэсаравыйшаўусьветтолькіпершытом«Інвентароў маёмасьці Хэлмінскага біскупства»(1955),цалкампадрыхтаваныпрафэса-раміагучанынанавуковымпасяджэньні.Другіамальгатовытом,дапраца-ванынамаганьняміжонкіІрэныісынаГаральда,зьявіўсяўнаступнымгодзе.Трэці,дзякуючыягонымсябрамісупрацоўнікам,прыйшоўдачытачаяшчэпразтрыгады.
СпадчынаМяніцкагазначнаяіахопліваерозныягаліныгістарычнаенавукі.Найбольшзначныміёсьць:згаліныархівістыкі—ужозгаданыя«Інвентары маёмасьці Хэлмінскага біскупства»,зьгісторыі—«Здароўе Уладыслава IV»ды«Ян Пётар Дварэцкі-Багдановіч, карэктар друкарні Віленскага ўнівэрсітэту, забыты геральдык (1773–1840)»,зуспамінаўпратое,штобачыўіперажыўсам—«Вільня ў польскім збройным высілку» ды«Першае дзесяцігодзьдзе ўнівэрсітэту Сьцяпана Батуры ў Вільні».Няменшкаштоўнымёсьцьвыда-дзеныпадначаламМяніцкага«Бія-бібліяграфічны слоўнік былога Віленскага ўнівэрсітэту» [49, c. 45]. Мяніцкі прыймаў удзел у разнастайных канфэ-рэнцыях.Дапрыкладу,наVI-мзьезьдзепольскіхгісторыкаў,штопраходіў17–20верасьня1935годуўВільні,РышардМяніцківыступіўсаспавеш-чаньнем «Агляд дасьледваньняў гісторыі Літвы 1569–1696». На тым са-мымзьезьдзепрагучаліспавешчаньні«Нарадавольцы-беларусы і іхны орган «Гоман»АнтонаЛуцкевічады«Роля беларускіх земляў у польска-літоўскіх уніях»ВінцэнтаГрышкевіча.З-падпяраМяніцкагавыходзілінятолькінаву-ковыяпрацы.ЁнбыўаўтарампасьмяротныхуспамінаўабАтонеГедэмане,аўтарыгрунтоўныхпрацаўпагісторыіБраслаўскага іДзісьненскагапаветаў,абЛеантыне Івашэўскай,кіраўніцыполацкагарыма-каталіцкага таварыствадабрачыннасьці ізакладальніцыпрыватнаесістэмынавучаньня[50, c.259]дыіншых.ШматнапісаўМяніцкібіяграфічныхартыкулаўдляшматтамовагавыданьня«Польскі біяграфічны слоўнік»,рэцэнзіяўнакнігі,штовыдавалісяўрозныхкраінах,улікуякіхіБеларусь.ДлядасьледчыкаўгісторыіПолацкайзямлі,безумоўна,каштоўнымізьяўляюццапрацы«Тры дакумэнты ХV ста-годзьдзя, датычныя Полацкай зямлі»,«Гальшка Слушчанка»,«Справаздача Віцебскага губарнатара аб паўстаньні ў Інфлянтах у 1863 г.»,«Станіслаў Давойна, ваявода полацкі»і,нарэшце,«Полацкія выгнаньнікі (1563–1580)».Зь
28
![Page 18: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/18.jpg)
БаўтовічМ.М.
ненадрукаванай,алезахаванайспадчыныцікаўныміёсьць:«Нарыс гісторыі Літвы да 1865 году»,«Дзёньнікі Альжбэты з Рудамінаў Пакаш (1804–1867)»,«Уладыслаў IV (1632–1648)»[35,c.11].
Ушаноўваючы памяць выдатнага архівіста, Торуньская філія ТаварыстваПольскіхархівістаўад2007годуштогодладзіцьконкурсдыплёмныхпрацаўзгаліныархівістыкіімяР.Мяніцкага.Вартымікарыснымдлянасбылобвы-дацьневялікізборнікягоныхпрацаўпагісторыіПолацкайзямлі.Сталасябгэтаданінаюпавагікалінеадзінаму,дык,пэўна,найбуйнейшамудасьледчыкугісторыіПолацкагакраюўміжваеннымчасе.
Бібліяграфія1.Uruski, S.Rodzina,herbarzszlachtypolskiejopracowanyprzezSeweryna
hrabiego Uruskiego, przy wspołudziale Adama Amilkara Kosinskiego,wykonczony i uzupełniony przez Aleksandra Włodarskiego / S. Uruski,A.Kosinski,A. Włodarski.—Warszawa,1994.—T.XVI.—Cz.1.
2.Лаппо, И.И. Полоцкаяревизiя1552года/И.И.Лаппо.—Москва,1905.3.Śliwowska, W. ZesłancypolscywImperiumRosyjskimwpierwszejpołowie
XIXwieku:słownikbiograficzny/WiktoriaŚliwowska.—Warszawa,1998.4.ПамятнаякнижкаВитебскойгуберниина1878год/сост.А.М.Семен-
товский.—Витебск,1878.5.Bahdanowicz, I. RękopismiennezbioryWincentegoMienickiegowBiało-
ruskimPanstwowymArchiwum-MuzeumLiteraturyiSztuki/IrynaBahdano-wicz//Białostocczyzna.—Białystok.1998.—Nr.4.
6. Mienicki, H. Mienicki Wincenty h. Lew z Muru / Harald Mienicki //ZiemianiepolscyXXwieku:słownikbiograficzny.—Warszawa,2000.—Cz.5.
7.SłownikgeograficznyKrolestwaPolskiegoiinnychkrajowsłowianskich/red.F.Sulimierski,B.Chlebowski,W.Walewski.—Warszawa,1881.—T.II.
8.SłownikgeograficznyKrolestwaPolskiegoiinnychkrajowsłowianskich/red.F.Sulimierski,B.Chlebowski,W.Walewski.—Warszawa,1883.—T.IV.
9.Krasiński, Z. ListydoAugustaCieszkowskiego,EdwardaJaroszynskiego,BronisławaTrentowskiego/ZygmuntKrasinski/oprac.ZbigniewSudolski.—Warszawa,1988.—T.2.
10.Gozdawa, M. Szkoływwoj.połockiemwXVIIIw.popierwszymKrajurozbiorze/MarekGozdawa//KwartalnikLitewski.—Petersburg,1910.—T.2.
29
![Page 19: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/19.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
11. Z Pamiętnika szkoły OO. Dominikanow w Uszaczu. Podał M.K. //Kwartalnikhistoryczny.—Lwow,1903.—T.XVII.
12. Wołyniak. Wiadomości o dominikanach prowincyi Litewskiej /Wołyniak.—Krakow,1917.—Cz.І.
13.Miscellaneahistorico-archivistica.—Warszawa,1997.—T.IX.14.Siemaszko, Z. Zaplecze imłodość:XVwiek-17wrzesien1939r./Zbi-
gniewSebastianSiemaszko.—Londyn,2000.15.Dziczkaniec, J.BohaterowieZiemiLidzkiej.S.p.kapitanPiotrMienicki/
JozefDziczkaniec//ZiemiaLidzka.—1936.—Nr.2.16. Wejtko, W.SamoobronaLitwyiBiałorusi:szkichistoryczny/Władysław
Wejtko.—Wilno,1930.17.Whołdziepoległym//Nowiny:żołnierskagazetaścienna.—1939.—
1lut.18. Davies, N. Boże igrzysko: historia Polski. Od roku 1795 / Norman
Davies.—Krakow,1991.—T.2.19. Dziczkaniec, J. Ostatnia bitwa kapitana Mienickiego ze wschodnim
najeźdźcą/JozefDziczkaniec//ZiemiaLidzka.—1936.—Nr.2.20. Łoza, S.Czywieszktotojest?/StanisławŁoza.—Warszawa,1938.21.Dziczkaniec, J.SamoobronaZiemiLidzkiej/JozefDziczkaniec.—War-
szawa,1992.22. Uniwersytet Stefana Batorego wWilnie. Skład Uniwersytetu w roku
akademickim1923/24.—Wilno,1924.23. Trzebiński, S. Wydział Lekarski U.S.B. w latach 1919–1929 / Stani-
sławTrzebinski //KsięgaPamiątkowaUniwersytetuWilenskiego.—Wilno,1929.—T.II.
24. Program V-go Zebrania Dorocznego P[olskiego] T[owarzystwa]D[ermatologicznego]wdniach5 i6czerwca1927rokuwWilnie.—Wilno,1927.
25.Wykaz imiennydocentowwedługstanuzdnia31grudnia1937r.—Warszawa,1938.
26.Korab-Żebryk, R.BiałaKsięgawobronieArmiiKrajowejnaWilenszczyź-nie/RomanKorab-Żebryk.—Lublin,1991.
27. Laskarys, K. Wilno Engramem Jest Moim [Электронны рэсурс]. —Рэжымдоступуhttp://www.jedrusie.org/laskarys/2_03.htm.
28.Piechnik, L. ZdziejowAlmaeMatrisVilnensis/LudwikPiechnik,Kazi-mierzPuchowski.—Krakow,1996.
30
![Page 20: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/20.jpg)
БаўтовічМ.М.
29.Chęciński, T. Profesordr.med.MarianMienicki(1890–1966)/TadeuszChęcinski//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1966.—T.53.—Nr.4.
30. Lutowiecki, J. MienickiMarian(1890–1966)dermatologwilenski,profe-sorUniwersytetuŁodzkiego/JerzyLutowiecki//Polskisłownikbiograficzny.—Wrocław,1975.—T.XX.
31. RyszardMienicki // Sprawozdania TowarzystwaNaukowegow Toru-niu.—Torun,1956.—T.7.
32.Posiedzenienaukowezdnia17.II.1948r.//SprawozdaniaTowarzystwaNaukowegowToruniu.—Torun,1949.—T.1.
33. Codex Diplomaticus et Commemorationum Masoviae Generalis. —Warszawa,1919.—T.I.
34.Tomczak, A. RyszardMienicki,pierwszykierownikKatedryArchiwistykii Nauk Pomocniczych Historii na Uniwersytecie Torunskim (1886–1956) /AndrzejTomczak//Archeion.—Warszawa,1972.—T.LVII.
35.Ryszewski, B. SpuściznarękopiśmiennaProfesoraRyszardaMienickiegowzbiorachBibliotekiUniwersyteckiejwToruniu/BohdanRyszewski//StudiaodziałalnościizbiorachBibliotekiUniwersytetuMikołajaKopernika.—Torun,1991.—Cz.VI.
36.Zaryshistorjiwojennej76-goLidzkiegopulkupiechoty.—Warszawa,1930.
37.Kolbuszewski, K.WydziałhumanistycznyU.S.B.w latach1919–1929 /KazimierzKolbuszewski,JanOko//KsięgaPamiątkowaUniwersytetuWilen-skiego.—Wilno,1929.—T.II.
38.Żytkowicz, L.RyszardMienicki/LeonidŻytkowicz//Zapiskihistoryczne.—Torun,1956.—T.XXII.
39.TowarzystwoPrzyjaciołNaukwWilnie. — Wilno,1936.40. Spis członkowPolskiego TowarzystwaHistorycznego z koncem roku
1938orazzapisanychnarok1939//Kwartalnikhistoryczny.—Lwow,1939.—T.LIII.—Z.2.
41.PrzeglądBiblioteczny.—Krakow,1929.—Z.1.42.Łowmiański, H.Prusy-Litwa-Krzyżacy/HenrykŁowmianski,MarceliKos-
man.—Warszawa,1989.43.Wróblewska, E.SpuściznyrękopiśmiennewBiblioteceUniwersyteckiej
w Toruniu / ElwiraWroblewska // ZeszytyNaukoweUMKwToruniu.NaukiHumanistyczno-Społeczne.NaukaoksiążceIV.—Torun,1966.—Z.XVIII.
44.AlmaMaterVilnensis.—London,1949.—T.1.
31
![Page 21: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/21.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
45.Górski, K. Polska nauka historyczna— problemy odbudowy / KarolGorski //Kwartalnikhistoryczny.—Warszawa,1979—T.LXXXVI.—Z.3.
46.KtootrzymałmaturęwKielcach?//DziennikPowszechny.—1945.—9sierpnia.
47. Wojtowicz, J. Moi nauczyciele akademiccy — garść wspomnienhistoryka: studenta i pracownika naukowego UMK / Jerzy Wojtowicz //Uniwersytet Mikołaja Kopernika: wspomnienia pracownikow. — Torun,1995.—T.II.
48.Archiwistapolski.—2001.—Nr.1.49. Hejnosz, W. RyszardMienicki28.VII.1886—29.I.1956/WojciechHej-
nosz//Archeion.—Warszawa,1957.—T.XXVII.50.Aftanazy, R. Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej.
Wojewodztwaminskie,mścisławskie,połockie,witebskie/RomanAftanazy.—Wrocław,1991.—T.1.
Друкаваная спадчына Вінцэнта Мяніцкага:1.Mienicki, W. WykopaliskowMosarzuwkoncuXVIIIstulecia/W. Mienicki//
WiadomościNumizmatyczno-Archeologiczne. — 1892. —Nr.1i2.—S.285–289.2.Mienicki, W. WspomnieniepośmiertneoA.Siemiętowskim/W. Mienicki//
Kraj.—Petersburg,1893.—Nr.9.—S.13.3.Mienicki, W. Krotkawiadomośćonajdawniejszej rewizyiwojewodztwa
Połockiego/W. Mienicki//WiadomościNumizmatyczno-Archeologiczne.—1894.—Nr.1і2.—S.152–155.
4. Mienicki, W. KamieniedżwinskieczyliksięciaBorysa/W. Mienicki//Wia-domościNumizmatyczno-Archeologiczne.—1896.—Nr.1.—S.20–25.
Друкаваная спадчына Мар’яна Мяніцкага:1.Mienicki, M.WpływpromieniRoentgenanakrzepliwośćkrwiiformułęleuko-
cytowąwświetlewłasnychspostrzeżen/M.Mienicki,T.Wąsowski//Polskagazetalekarska.—Krakow,1925.
2. Mienicki, M.Przypadeksłoniowatościnabytejpowiek/M.Mienicki//Polskagazetalekarska.—Krakow,1925.
3.Mienicki, M. Przyczynek do leczeniawilka pospolitego angiolymphą /M.Mienicki//Polskagazetalekarska.—Krakow,1925.
4.Mienicki, M. Ozastosowaniujontoforezywdermatologji/M.Mienicki//Pa-miętnikWilenskiegoTowarzystwaLekarskiego.—Wilno,1926.
32
![Page 22: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/22.jpg)
БаўтовічМ.М.
5.Mienicki, M. Probyleczeniakiłypreparatemarseno-bismutowym«Bias»/M.Mienicki,MankowskiA.//Polskagazetalekarska.—Krakow,1926.
6.Mienicki, M. Leczeniewilkapospolitegodiatermo—koagulacją/M.Mienicki//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1926.—T.21.
7.Mienicki, M. Pityriasis lichenoides chronica (Parapsoriasis Brocq avecatrophiecutanee)/M.Mienicki//Actadermato-venereologica.—Stockholm,1926.—T.7.
8. Mienicki, M. Diatermo-koagulacjawdermatologji/M.Mienicki//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1927.
9.Mienicki, M.L’influencedelaponctionlombairesurlapressionartérielleré-tiniennechez lesmaladessyphilitiques/M.Mienicki,J.Abramowicz//Archivesd’ophtalmologie.—Chicago,1927.—T.44.—Nr.9.—S.566–573.
10.Mienicki, M. Postępującysamoistnyzanikskory/M.Mienicki//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1928.
11.Mienicki, M. Stosowanie kollargolu wzgl. korgolu w przebiegu rzeżączkimęskiej/M.Mienicki//Polskagazetalekarska.—Krakow,1928.
12. Mienicki, M. Ziarninak grzybiasty (mycosis fungoides) / M. Mienicki //PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1929.
13. Mienicki, M. Reaktionen bei Psoriasis-Kranken in Verbindung mit derFieberbehandlung/M.Mienicki,Cz.Ryll-Nardzewski//PrzeglądDermatologic-zny.—Warszawa,1932.—T.27.—S.143–175.
14.Mienicki, M. Recherchessurlacoagulationdusangdesmaladessyphilitiqu-esavecconsidérationdutauxdecalciumdanslesérumetdesgroupessanguins/M.Mienicki//Actadermato-venereologica.—Stockholm,1933.—T.13.—S.63.
15.Mienicki, M. Lesreactionschezlespsoriasiquesparrapportalapyrotherapie/M.Mienicki,Cz.Ryll-Nardzewski//Actadermato-venereologica.—Stockholm,1933.—T.14.—S.137–164.
16.Mienicki, M. Bemerkungen liberPsoriasisaisAllergiezustand./M.Mieni-cki,Cz.Ryll-Nardzewski //DermatologischeWochenschrift.—Leipzig,1933.—T.97.—S.1685–1688.
17.Mienicki, M. Ołuszczycywywołanej.Dalszestudjumnadłuszczycąjakosta-nemalergicznym/M.Mienicki,Cz.Ryll-Nardzewski//PrzeglądDermatologicz-ny.—Warszawa,1933.—T.28.—S.527–535.
18.Mienicki, M. AnAttempttoIncreasetheCurativeEffectofaSalt-FreeDietonLupusVulgaris/M.Mienicki//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1934.—T.29.—S.346.
33
![Page 23: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/23.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
19.Mienicki, M. MultipleGangreneof theSkin in anAdult /M.Mienicki //PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1934.—T.29.—S.459.
20.Mienicki, M. Dupsoriasisprovoqué/M.Mienicki,Cz.Ryll-Nardzewski//An-nalesdedermatologieetdesyphiligraphie.—Paris,1934.—T.5.—S.499–508.
21.Mienicki,M. Przypadek sporotrychozy skory i błony śluzowej jamy ust-nej/M.Mienicki,Cz.Ryll-Nardzewski//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1937.—T.32.—S.62–69.
22.Mienicki, M. Grzybicamadurska.Potowki/M.Mienicki//Chorobyzakaźne.Podręcznikdlalekarzy.—Warszawa,1937.—T.1.—S.441–444.
23.Mienicki, M. Del’effetdel’autosérumintroduitparvoieintradermiquesurlepsoriasis/M.Mienicki//Annalesdedermatologieetdesyphiligraphie.—Paris,1939.—T.10.—S.1054–1063.
24.Mienicki, M. Zaburzenia troficznewprzebiegu łuszczycy/M.Mienicki //PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1955.—T.5(3).—S.219–223.
25.Mienicki, M. Leczeniebliznowcowwświetlewłasnychdoświadczenklinicz-nych/M.Mienicki,H.Kossakowska-Kośminska//Polskitygodniklekarski.—War-szawa,1956.—T.22.—S.972–977.
26.Mienicki, M.Probywykryciaswoistegodziałaniaautosurowicywprzebiegułuszczycywoparciuoelektroforetyczneoznaczaniefrakcjibiałkowych/M.Mie-nicki,H.Panusz//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1956.—T.6(5).—S.407–418.
27.Mienicki, M. Remarksoncasesofkeloid&scleroderma/M.Mienicki,H.Kos-sakowska-Kośminska //Annalesdedermatologieetdesyphiligraphie.—Paris,1957.—T.84(2).—S.159–164.
28.Mienicki, M.KeloideundSklerodermie/M.Mienicki,H.Kossakowska-Ko-śminska//DermatologischeWochenschrift.—Leipzig,1958.—T.137.—S.159.
29.Mienicki, M. Remarques surdesproblèmesd’étiologieetde thérapeuti-quedesChéloïdes/M.Mienicki,H.Kossakowska//LaPresseMédicale.—Paris,1959.—28janv.—Nr.5.—S.176–179.
30. Mienicki, M. On therapeutic problems in scleroderma / M.Mienicki,H.Kossakowska//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1961.—T.48.—S.267–272.
31. Mienicki, M. ProfessorDr.CzeslawRyll-Nardzewski(1893–1961)/M.Mieni-cki//PrzeglądDermatologiczny.—Warszawa,1962.—T.49.—S.307–312.
32.Mienicki, M.RecherchessurletauxdelavitamineKetplusparticulie-rement1’influence therapeutiqueexerceeparcelle-cidans le traitementde
34
![Page 24: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/24.jpg)
БаўтовічМ.М.
cheloides /M.Mienicki, H. Kossakowska // Annales de dermatologie et desyphiligraphie.—Paris,1963.—T.90.—S.389–392.
Друкаваная спадчына Рышарда Мяніцкага:1.Rumbold z Połocka. RafałKorsak:metropolitaRusi(ur.1601r.†1642r.)/
RumboldzPołocka//PrzeglądHistoryczny.—Warszawa,1906.—T. III.—Z.3.—S.351–373;1907.—T.IV.—Z.1.—S.37–61.
2.Mienicki, R. Utrata Smolenska w roku 1654 i sprawa Obuchowicza /R.Mienicki//KwartalnikLitewski.—Petersburg,1910.—T.4.—S.41–66.
3.Mienicki, R. Ostatnie lata Hieronima Radziejowskiego / R.Mienicki //PrzeglądHistoryczny.—Warszawa,1911.—T.XIII.—Z.1.—S.24–56;Z.2.—S.181–202;Z.3.—S.315–346.
4. Rumbold z Połocka. ZdrowieWładysława IV / Rumbold z Połocka //PrzeglądHistoryczny.—Warszawa,1911.—T.XIII.—Z.1.—S.1–23;Z.2.—S.167–180;Z.3.—S.301–314.
5.Mienicki, R.StanisławRadziejowskiwojewodałęczycki/R.Mienicki.—Warszawa,1911.—29s.
6.Mienicki, R.HalszkaSłuszczanka/R.Mienicki//Litwa iRuś.—Wilno,1912.—T.IV.—Z.I.—S.3–18;T.IV.—Z.II.—S.96–105.
7.Mienicki, R.PierwszyzatargJerzegoLubomirskiegozJanemKazimierzem(1651)/R.Mienicki//ZokolicDźwiny.—Wilno,1912.—S.144–153.
8.Mienicki,R.ZestosunkuTrentowskiegozKrasinskim/R.Mienicki//Ku-rierWarszawski.—Warszawa,1912.—Nr.214.
9.Mienicki, R. Poglądy polityczne w dziejopisarstwie polskiem XVII w. /R.Mienicki//PrzeglądHistoryczny.—Warszawa,1913.—T.XVI.—Z.1.—S.35–66;Z.2.—S.164–186;Z.3.—S.257–293.
10.Mienicki, R.Zpzeszłościwojewodztwapołockiego/R.Mienicki//Zie-mia.—Warszawa,1913.—15marca.—Nr.11.—S.162–164;29marca.—Nr.13.—S.195–198.
11.Rumbold Połocki.ZdziejowstarostwaDzisnienskiego/RumboldPoło-cki//LitwaiRuś.—Wilno,1913.—Z.X–XII.—S.114–134.
12. Mienicki, R. Samoobronawilenska/R.Mienicki//WilnoWyzwolone.—Wilno,1920.—10października.
13.Mienicki, R. Kartkazdziejowsamoobronywilenskiej.(5stycznia1920r.)/R.Mienicki.—Wilno,1923.
14.Mienicki, R. ArchiwumAktDawnychwWilniewokresie od 1795do
35
![Page 25: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/25.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
1922roku:ryshistoryczny/R.Mienicki.—Warszawa,1923.—146s.15.Mienicki, R. Sprawozdanie witebskiego gubernatora o powstaniu w
Inflantachw r.1863/R.Mienicki //AteneumWilenskie.—Wilno,1924.—Z.5–6.—S.234–246.
16. Mienicki, R.WilenskaKomisjaArcheograficzna(1864–1915)/R.Mieni-cki.—Wilno,1925.—222s.
17.Mienicki, R.PowstaniewRadoszkowiczachwr.1831/R.Mienicki//Ate-neumWilenskie.—Wilno,1925/26.—Z.9.—S.104–145.
18.Mienicki, R. NotatkaozaginionemarchiwumJaroszynskichwKunie/R.Mienicki//Archeion.—Warszawa,1927.—T.I.—S.215–219.
19.Mienicki, R. Zamachnakaplicęiobraz/R.Mienicki//ŻrodlaMocy.—Wilno,1927.—Z.II.—S.73–75.
20.Mienicki, R. DiarjuszWalnejRadyWarszawskiejzroku1710/R.Mieni-cki.—Wilno,1928.—432s.
21.Mienicki R. JanPiotrDworzecki-Bohdanowicz, korektordrukarniUni-wersytetuWilenskiego,zapomnianyheraldyk (1773–1840 r.) /R.Mienicki //Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszeniaUniwersytetuWilenskiego.—Wilno,1929.—T.I:ZdziejowdawnegoUniwer-sytetu.—S.297–312.
22.Mienicki R. PierwszedziesięciolecieUniwersytetuStefanaBatoregowWilnie/R.Mienicki//KsięgapamiątkowakuuczczeniuCCCLrocznicyzałoże-niaiXwskrzeszeniaUniwersytetuWilenskiego.—Wilno,1929.—T.II:Dzie-sięciolecie1919–29.—S.116–158.
23.Mienicki R. [Recenzja] / R.Mienicki // AteneumWilenskie.—Wilno,1930.—Z.1–2.—S.365–370.—Recenzjaksiążki:Беларускіархіў:у3т./падрэд.Дз.Даўгялы.—Менск,1928.—Т2.(ХV–ХVІстст.),
24.Mienicki, R.TrzydokumentyzwiekuXVdotycząceziemipołockiej/R.Mienicki//AteneumWilenskie.—Wilno,1930.—Z.3–4.—S.893–904.
25. Mienicki R. Dąbrowszczycyiichdzieje/R.Mienicki//Słowo.—Wilno,1930.—Nr.259.
26.Mienicki R.Wilnowpolskimwysiłkuzbrojnym/R.Mienicki//Wilnoiziemiawilenska:zarysmonograficzny.—Wilno,1930.—T.I.—S.31–42.
27. Mienicki, R. Wyzyskaniewilenskichaktwładzcentralnychlitewskich/R.Mienicki // Pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Historykow Polskich wWarszawie28 listopadado4grudnia1930 r.: referaty.—Lwow,1930.—S.231–240.
36
![Page 26: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/26.jpg)
БаўтовічМ.М.
28.Mienicki, R. BibljotekaArchiwumPanstwowego/R.Mienicki//BibljotekiWilenskie/red.A.Łysakowski.—Wilno,1932.—S.159–163.
29.Mienicki, R. EgzulanciPołoccy(1563–1580r.)(Kartazdziejowziemipo-łockiej) /R.Mienicki //AteneumWilenskie.—Wilno, 1933/34.—R. IX.—S.33–128.
30.Mienicki, R. BazanowDymitr(ur.1838);BenetJerzy;BerdowskiAdolf(ur.1822);BergWładysław;BieganskiJanKazimierz;BieganskiPiotrKazimierz/R.Mienicki//Polskisłownikbiograficzny.—Krakow,1935.—T.I.
31.Mienicki, R.ZiemiaNowogrodzkawdobieporozbiorowej:1793–1915/R.Mienicki.—Wilno,1935.—79s.
32.Mienicki, R.ArchiwaWielkiegoKsięstwaLitewskiego/R.Mienicki//Pa-miętnikVIPowszechnegoZjazduHistorykowPolskichwWilnie17–20września1935r.Referaty.—Lwow,1935.—S.403–413.
33.Mienicki,R.PrzeglądbadannaddziejamiLitwy1569–1696/R.Mieni-cki//PamiętnikVIPowszechnegoZjazduHistorykowPolskichwWilnie17–20września1935r.Referaty.—Lwow,1935.—S.26–36.
34.Mienicki, R. [Recenzja] /R.Mienicki//AteneumWilenskie.—Wilno,1935.—R.X.—S.419–422.—Recenzja:Granicapolsko-moskiewskawedlepokojupolanowskiego(wytyczonawlatach1634–1648),GodziszewskiWłady-sław,Krakow,1934.
35.Mienicki, R. BienkowskiJan(1837–1863);BiałłozorJerzy(zm.1665);Biał-łozorKazimierz(zm.1644);BiałłozorKrzysztof(zm.1687);BiałłozorStanisław;BitisAdam(1836–1884);BohdanowiczPaulinKsawery(1842–1863)/R.Mieni-cki//Polskisłownikbiograficzny.—Krakow,1936.—T.II.
36.Mienicki, R. [Recenzja] /R.Mienicki //AteneumWilenskie.—Wilno,1936.—R.XI.—S.518–521.—Recenzja:Szczerbakow,W.K. KrestjanskojedwiżenjewBiełorussiiXVIiXVIIw./W.K.Szczerbakow//TrudyIstoriczeskojKomissiiAkadiemiiNaukS.S.S.R:IstoriczeskijSbornik.—Moskwa—Leningrad,1935.—Т.4.
37.Mienicki, R.Rejestrpopisowywojewodztwapołockiegozdn.30IX.1765r. / R.Mienicki // AteneumWilenskie.—Wilno, 1936.— R. XI.—S.303–342.
38.Mienicki, R. [Recenzja] /R.Mienicki //AteneumWilenskie.—Wilno,1936.—R.XI.—S.521–524.—Recenzja:Fleischhacker,H.RusslandzwischenzweiDynastien(1598–1612)eineUntersuchungüberdieKriseinderoberstenGewalt/HedwigFleischhacker—Wieden,1933.
37
![Page 27: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/27.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
39.Mienicki, R. Wacław Sobieski (ur. 26.X.1872 r.— zm. 3.IV.1935 r.):nekrolog/R.Mienicki//AteneumWilenskie.—Wilno,1936.—R.XI.—S.881–892.
40.Mienicki,R.ArchiwumMurawjewskiewWilnie(r.1898—1901—1936)/R.Mienicki.—Warszawa,1937.—85s.
41.Mienicki, R. ArchiwumpanstwowewWilnie/R.Mienicki//Wilnoiziemiawilenska:zarysmonograficzny.T.II.—Wilno,1937.—S.126–130.
42. Mienicki, R. JerzyKarolChodkiewicz/R.Mienicki//Polskisłownikbiogra-ficzny.—Krakow,1937.—T.III.
43.Mienicki, R.OttoHedemann(ur.29.IV.1887—zm.16.V.1937):nekrolog/R.Mienicki//AtheneumWilenskie.—Wilno,1937.—R.XII.—S.700–705.
44.Mienicki, R. StanisławDowojnowojewodapołocki/R.Mienicki//AtheneumWilenskie.—Wilno,1937.—R.XII.—S.404–482.
45.Mienicki, R.UniwersytetWilenski/R.Mienicki//Wilnoiziemiawilenska:zarysmonograficzny.—Wilno,1937.—T.II.—S.11–41.
46.Mienicki, R. CiapinskiWasil(Bazyli)/R.Mienicki//Polskisłownikbiograficz-ny.—Krakow,1938.—T.IV.
47. Mienicki, R. [Recenzja]/R.Mienicki//AtheneumWilenskie.—Wilno,1938.—Z.2.—S.294–296.—Recenzja:Konopczynski,W.DziejePolskiNowożytnej/Wła-dysławKonopczynski.Warszawa,1936.—T.I(1506–1648),т.II(1648–1795).
48.Mienicki, R. OddziałmajoraDąbrowskiego/R.Mienicki//Słowo.—Wilno,1938.—Nr.341.
49.Mienicki, R. Zeznaniaizobowiązaniauczestnikowpowstaniar.1830–31naLitwiewświetleaktsledczych/R.Mienicki.—Wilno,1938.—16s.
50. Janowski, Ludwik.Słownikbio-bibliograficznydawnegoUniwersytetuWi-lenskiego,wydanypodkierunkiemRyszardaMienickiego/LudwikJanowski.—Wilno,1939.—527s.
51.Mienicki, R. ArchiwumaktdawnychwWitebsku(CentralneArchiwumWi-tebskie).1852–1903/R.Mienicki.—Warszawa,1939.—107s.
52.Mienicki, R. KsięgaBatorianska(Zbiordokumentowkuuczczeniu350-letniejrocznicyzgonukrolaStefanaBatorego,wydanyna20-leciewskrzeszeniaWszech-nicyWilenskiej)/R.Mienicki.—Wilno,1939.—53s.
53.Mienicki, R. LeontynaIwaszewska.Wspomnieniepośmiertne/R.Mienicki//Słowo.—Wilno,1939.—Nr.5.
54.Mienicki, R. Uniwersałzroku1688dlaKaraimowtrockich/R.Mienicki//MyślKaraimska(1937–1938).—Wilno,1939.—Z.12.—S.20–21.
38
![Page 28: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/28.jpg)
БаўтовічМ.М.
55.Mienicki, R.DorohostajskiMikołajh.Leliwa;DowojnoStanisław,starostame-recki,lekarzZygmuntaAugusta/R.Mienicki//Polskisłownikbiograficzny.—Kra-kow,1939–1946.—T.V.
56.Mienicki, R.EhrenkreutzStefan/R.Mienicki//Polskisłownikbiograficzny.—Krakow,1948.—T.VI.
57.Mienicki,R.[Recenzja]/R.Mienicki//ZapiskiTowarzystwaNaukowegowToruniu.—Torun,1949.—T.XV.—Z.1–2.—S.191–194.—Recenzja:Svanström,R.HistoiredeSuède./R.Svanström,C.F.Palmstierna.—Paryż,1947.
58.Mienicki R.[Recenzja]/R.Mienicki//SprawozdaniaTowarzystwaNauko-wegowToruniu.—Torun,1949.—T.1.—S.92–93.—Recenzja:Glemma,T.PiotrKostkabiskupchełminski/TadeuszGlemma.—Torun,1949.
59.Mienicki, R. [Recenzja] / R.Mienicki // Roczniki Historyczne.— Poznan,1949,—T.XVIII.—S.430–434.—Recenzja:Czaplinski,W.PolskaaPrusyiBran-denburgiazaWładysławaIV/WładysławCzaplinski.—Wrocław,1947.
60.Mienicki, R.«Rationes»hetmanaKrzysztofaRadziwiłłazr.1635/R.Mie-nicki//ZapiskiTowarzystwaNaukowegowToruniu.—Torun,1949.—T.XV.—Z.1–2.—S.187–190.
61.Mienicki, R.[Recenzja]//ZapiskiTowarzystwaNaukowegowToruniu.—To-run,1951.—T.XVII.—Z.1–2.—S.97–103.—Recenzja:Baranowski,B.ZnajomośćWschoduwdawnejPolscedoXVIIIwieku/BohdanBaranowski.—Łodź,1950.
62. Mienicki R. Inwentarze dobr biskupstwa chełminskiego (1646–1676) /R.Mienicki.—Torun,Warszawa,1955.—182s.
63. Mienicki R. Inwentarze dobr biskupstwa chełminskiego (1723–1747) /R.Mienicki.—Torun,Warszawa,1956.—278s.
64.Mienicki R.Inwentarzedobrbiskupstwachełminskiegozr.1759/R.Mieni-cki.—Torun,Łodź,1959.—420s.
Недрукаваная спадчына Рышарда Мяніцкага:1.Mienicki, R. GenerałKarolStahlijegopamiętniki(1816–1868)//Biblioteka
UniwersytetuM.Kopernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.947/1–2,948.2.Mienicki, R.PamiętnikElżbietyzRudominowPakoszowej(1804–1867)//Bi-
bliotekaUniwersytetuM.Kopernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.951.3.Mienicki, R.SprawapruskawPolscewlatach1632–1648//BibliotekaUniwer-
sytetuM.Kopernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.952.4.Mienicki, R.WładysławIV(1632–1648)//BibliotekaUniwersytetuMikołaja
Kopernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.945.
39
![Page 29: Гісторыя і археалогіяpawet.net/files/b_mienicki.pdf · Балыкина Е.Н. Рольэлектроннойучебнойкнигиворганизации самостоятельнойработыстудентовисторическихспециальностей](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040110/5f26076d11cd1310f24a11b9/html5/thumbnails/29.jpg)
ГісторыяіархеалогіяПолацкаіПолацкайзямлі
5.Mienicki, R. ZarysdziejowLitwydo1865r.//BibliotekaUniwersytetuM.Ko-pernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.951.
6.Mienicki, R. ZestosunkowdworupolskiegozGdanskiem1645r.//BibliotekaUniwersytetuM.Kopernika.Działrękopisow.—Torun.—Rkps.952.
40