[Type text] Page 1

หนงสอพมพ ออนไลน (Online Newspaper)

โครงสรางสงคมกอนทจะเรมมการปรบเปลยนรปแบบของหนงสอพมพมาเปนหนงสอพมพออนไลน

พบวา สวนมากแลวผคนจะตดตามขาวสารจากสอโทรทศน วทย และหนงสอพมพเปนสวนใหญ ซงเปนสอ

ทรพยากรทหาไดงาย และรวดเรวทสด แตกอนนสอโทรทศนและสอวทยคอนขางแพง เพราะประเทศไทยไมได

เปนผผลตสนคาเหลานเอง เปนการน าเขาจากตางประเทศ และอกเหตผลหนงคอ เปนสอทตองใชระบบการสง

สญญาณพลงงานไปทางอากาศ ซงหากเกดพาย เกดฝนตก ระบบการสงสญญาณอาจเกดการลมหรอขดของ

ได ดงนน สอหนงสอพมพจงเปนสอทกมขอมลขาวสารแกประชาชนมากทสด เนองดวยราคาถก และมความ

รวดเรว

สอหนงสอพมพเปนการตพมพขาวในทกวน จงท าใหประชาชนไดรบขอมลขาวสารททนสมย ไมวา

ประชาชนจะอยในจงหวดใด หรอไกลเพยงใดกตามจะไดรบขอมลขาวสารจากหนงสอพมพแนนอน นอกจากน

หนงสอพมพกไมไดจ ากดขอมลหรอขาวสารเพยงแคในกรงเทพ ฯ เพยงจงหวดเดยว เนองจากแตละ

ส านกพมพกตองมบรรดานกขาวทอยในเครอ คอยสงขาวขอมลไปยงส านกงานใหญ ท าใหเกดการจางงานใน

ระหวางชมชนอกดวย สอสงพมพเองกตองมเงนทนเพอรองรบกบบคลากรในแตละต าแหนงดวย ไมใชเพยงแค

นกขาวประจ าจงหวด แตสอสงพมพประกอบไปดวยแผนกตางๆ อาท เชน ฝายศลป กองบรรณาธการ ฝาย

การตลาด และอนๆอกมากมาย ดงนนเงนทนเองกเปนปจจยหนงของสอหนงสอพมพเชนกน และหากสอฉบบ

ใดมเงนทนทเยอะพอสมควรกจะเปดโรงพมพเองโดยทไมจ าเปนตองไปจางโรงพมพเพอจดพมพหนงสอพมพ

เลย ท าใหอ านาจทแทจรงแลวกคออยทนายทนนนเองวามองวฒนธรรมและสงคมไปในทศทาง แนวทางใด

เนอหาขอมลกจะออกไปสประชาชนในทศทางนน หรอหากมผ ใดทมอ านาจในบานเมองในขณะนนๆคมสอ

สงพมพอกท กสงผลให ขอมลขาวสารทไปถงประชาชนกจะเนนชวนเชอไปในทศทางเดยวกบผ มอ านาจนนๆได

สงผลใหเกดความเปนปกแผน ความเปนอนหนงอนเดยวของคนในสงคม เพราะรบทราบขอมลเหมอนกนโดยท

ไมไดอยดวยกน ท าใหเกดความคด ความเชอไปในทางเดยวกน ดงนนสงทเปนความเชอ หรอฝงรากแลว กยาก

ตอการเปลยนแปลง กลายเปนหนงสอพมพเองกตองเสนอขาวทจะตองไมไปท าลายความเชอของชาวบานดวย

อยางเชน เรอง บงไฟพญานาค เปนตน นอกจากนหากเกดมประชาชนทานใดทมความคดเหนทขดแยง เหลาผ

[Type text] Page 2

มสวนไดสวนเสยของสอสงพมพในขณะนนๆ กจะมรากฐานของกลมทถกชวนเชอจากสอเปนBackup คอย

ตอตาน หรอออกมาโตแยงแทนผ มอ านาจนนๆกเปนได

แตเมอโครงสรางสงคมเปลยนไปมการน าเทคโนโลยเขามาในชวตประชาชนมากขน ท าใหเกดการ

เปลยนแปลงในรปแบบการใชชวต อาท การใชคอมพวเตอรในการสบคนขอมลมากขนกวาการเขามาหาขอมล

ตางๆใหหองสมด หรอการเขาถงอนเทอรเนตในทกทโดยผานโทรศพทมอถอ Ipad notebook ท าใหสอสง

สงพมพเองกตองมการปรบเปลยนใหทนโลก และยคสมยทมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวน โดยจดการ

เปลยนรปแบบของหนงสอพมพใหเปน”หนงสอพมพออนไลน“

หนงสอพมพออนไลนเปนสออกชนดหนงทเปดใหใชงานไดโดยไมมคาใชจายใดๆ เกดความรวดเรวใน

การเขาถง และสามารถเกดปฏสมพนธกบผผลต อยางเชน หากผ ใชขดของในเรองของการใชงาน การเขาถง

ขอมลในสวนใด ผ ใชสามารถรองเรยนได โดยเขาไปทContact us ซงวธการนจะพบวา เปนการด feedback

จากผใชงานโดยทไมจ าเปนตองดทยอดขายเพยงอยางเดยวเหมอนเชนในสมยกอนอกตอไป แตอ านาจเองกอย

กบผผลตสอเชนเดม ไมวาการสอสารเทคโนโลยจะกาวไกลเพยงใดกตาม ผ ทกมขอมลขาวสารมากทสดกคอ

สอ หากสอมองเชนใด สอสารออกไปเปนหวขอขาวทศทางไหน ผคนทเขาถงสอหนงสอพมพออนไลนกจะเชอ

เชนนน แตเนองดวยการสอสารในปจจบนเปนแบบดจตอล ท าใหผคนสามารถเขาถงขอมลไดพรอมๆกน ท าให

เกดการมปฏสมพนธกนระหวางผ ใชดวยกนเอง อาจจะเปนการพดคยในบอรดของเวบหนงสอพมพออนไลน

หรอ จะเปนการสอสารกนในเวบทวไปทน าขาวของหนงสอพมพออนไลนนนไปลง และเมอยงเหนไปในทศทาง

เดยวกน กยงขยายความเชอ การรบรทเปนทศทางเดยวกนไปในพนททกวางขนอยางรวดเรว โดยมสญญาณ

อนเตอรเนตเปนตวน าพา เกดเวบบอรด กระท เกดหวขอการพดคยในวงกวางมากขน ท าใหประชาชนหรอ ผ รบ

สารมโอกาสมากขนในการการเขาถงขอมลไมเฉพาะเวบของหนงสอพมพออนไลน เชน เวบkapook.com,

sanook.com,mthai.com เปนตน

การเขาถงขอมลไดหลายหลายๆ ดาน และดวยวธการทงายนนเอง ท าใหเกดการเปลยนแปลงของ

ขอมล ซงสงผลตอการรบร ความเชอของผ รบสาร ทอาจจะเขาเวบตางๆเพอสบคนขอเทจจรงทนาเชอถอทสด

ประกอบความคด ความเชอของตน แตความเชอทกลาวถงตองไมเกยวกบเรองทางศาสนา หรอความเชอใน

ระดบชนบท เชน เรองบงไฟพญานาค การบายศรสขวญ การท าขวญขาว เปนตน เรองความเชอเหลาน ไมม

[Type text] Page 3

ทางทจะลบลางออกจากความเชอ ความศรทธาของผ รบสารไปได ดงนน ไมวาเทคโนโลยจะพฒนากวางไกล

เพยงใด ความเชอเหลานกจะยงคงไดรบการอนรกษนยมทยากตอการเปลยนอยด และการสอสารทเปลยนไป

เปนรปแบบดจตอลน ท าใหผคนสามารถเขาถงขอมลไดในทกเวลา ไมตองเกบขาวเปนหนงสอพมพใหเปลอง

เนอทอกตอไป เนองจาก สอดจตอลนมพนทในการจดเกบขาว เพอใหผ ใชเองไดเขามาคนหาขาวใน เวบของ

หนงสอพมพออนไลนไดเมอใดกได แตหากผ ใชตองการเขาถงขาวเกาๆนน ทางผผลตเองกไดมระบบสมคร

สมาชกโดยการเสยคาใชจายเพอเปนสมาชก อาจจะเปนรายป หรอรายเดอนกแลวแตทางหนงสอพมพออนไลน

จะเปนผก าหนด

รปแบบโครงสรางสงคมทเนนใชสอออนไลน โดยเฉพาะหนงสอพมพออนไลนนน ไดกลายเปนระบบ

สงคมแบบทนนยมเตมตว ทนนยม คอระบบเศรษฐกจทมการจ าหนายสนคาโดยหวงผลก าไรเปนส าคญและ

ไมไดควบคมโดยรฐบาล การจะเขาถงสอออนไลนเหลาน กตองมอปกรณในการเขาถงของอนเตอรเนต จ าเปน

จะตองใชผาน โทรศพทมอถอ notebook, iPadหรอ คอมพวเตอรpc เปนตน ซงสงตางๆทกลาวมานนตองอาศย

ตนทนทคอนขางสง เปนการชวยเพมมลคาใหแกผผลตสนคาHardware ตางๆเหลานใหมความตองการจาก

ผบรโภคมากขน เมอความตองการเขาถงขอมลขาวสารมากขน กตองการ Hardware เหลานมากขนตามไป

ดวย นอกจากนในเรองของสญญาณอนเตอรเนตกมสวนส าคญไมแพอปกรณในการเขาถง หากผ รบสาร

ตองการเขาถงขอมลกตองมการตดตอกบทางศนยบรการ ฯทใหบรการดานสญญาณอนเตอรเนต หากเปน

โทรศพทมอถอ ในประเทศไทยม 3 คายทใหบรการคอ AIS , Dtac และ True ซงขนอยกบความพอใจของ

ลกคาทจะเลอกใชบรการของคายไหน ส าหรบ อปกรณคอมพวเตอร pc และ notebook เองกจ าเปนตองพงพา

สญญาณเหลานเชนกน โดยมผ ใหบรการ คอ 3bb,True internet และ net TOT เปนตน ส าหรบทางดานสอ

หนงสอพมพออนไลนเองกตองมอปกรณเหลานในการท างาน ตองมการพฒนาเทคโนโลยในการใหขอมล

ขาวสารทรวดเรวและเสถยรมากขน สงผลดตอการเขาถงขอมลทรวดเรว และเกดความพอใจแกลกคา เมอม

การเขามาใชบรการในเวบไซต รวมถงตองมอตราการจางงานผ เชยวชาญเฉพาะดานมากขนในการเขามาดแล

ระบบ เนองจากขอมลตางๆทจ าเปนตองน าลงนน บางขอมลเปนความลบหรอมมลคามหาศาล หากเกดการ

รวไหล หรอเกดการถกโจมตของขอมล ทเรยกวา Hacker อาจจะท าใหเกดการสญหายของขอมลกเปนได

ดงนน ผดแลระบบเองกตองเปนผ เชยวชาญ อตราการจางกอยทระคบคอนขางสง เมอรวมกบอปกรณทตอง

จายเพมแลว ผ ทไดตวเงนเตมเมดเตมหนวยจรงๆกคงจะเปน ผผลต Hardware ในการเขาถงอนเตอรเนตจรงๆ

[Type text] Page 4

จากทกลาวมาจะเหนไดวาโครงสรางสงคมมการเปลยนแปลง ผคนใชชวตไดสะดวกสบายมากข น ไม

ตองอานขาวสารจากหนงสอพมพ แตสามารถเขาถงขาวสารโดยโทรศพทมอถอ หรออปกรณอนๆ ไดอยาง

สะดวกสบาย รวดเรว และจะเขาถงขอมลในเวลาใดกได แตความเชอ วฒนธรรมจะยงคงอย ไมพฒนา หรอ

เปลยนแปลงไปจากเดม เนองจาก ความเชอตางๆมกเปนสงท ไดรบการปลกฝงมาชานาน หากจะมการ

เปลยนแปลงทางดานความคดคงตองใชเวลาอกเปนรอยๆปเปนแน ในดานอ านาจ ผ ทกมอ านาจในสงคมกคอ

กลมทน ผผลต และผ มสวนไดสวนเสยในสงคมนนเอง เนองจากเปนผกมขาวสารทงหมด การจะใหกระจาย

ขอมลไปในทศทางกแลวแต กจะขนอยกบผลประโยชนซะเปนสวนใหญ นอกจากนสอหนงสอพมพออนไลนก

สามารถรวมกลมและเปดโอกาสในการวพากษวจารณขาวๆตางของผ รบสาร จะท าใหเหนวาผ รบสารมแนวคด

ไปในแนวทางใด เปนการด Feedback ความนยมในแตละขาว ของละหนงสอพมพออนไลนไดอกดวย

หากยอนเวลากลบไปศกษาและทบทวนวรรณกรรมในเรองสอประชาสมพนธทเปน หนงสอพมพ ออนไลน ในยคสมยกวา 20 ปทผานมา ไมงายทจะเหนการถายทอด หรอเลาเรองราวของสอประเภทนเทาใดนก และเชนเดยวกนในการหยบยกเรองราวของ หนงสอพมพ ออนไลน ขนมาพดถง จงมความจ าเปนอยางยงทควรศกษาหยงลกไปถงแกนและววฒนาการของสอหนงสอพมพ ออนไลน อกทงบรบทโดยรอบทมความส าคญไมนอยไปกวา หนงสอพมพ ออนไลน อาท มนษยกบการสอสารทน าไปสการสรางสงคม และกาวสสงคมทมอารยธรรมของเผาพนธตนผานยคสมยทรงเรองและเหนความแตกตางของการสอสารทมการใช สอ เปนตวกลางในการสงสารไปสมนษยในสงคมดวยกน

ความพยายามในการเอาชนะทงระยะทางและเวลาของเครองมอการสอสารของมนษย (Time-

binding vs.Space-binding Medium ) ไดถกก าหนดขนผานทฤษฎของ Harold A. Innis นกการสอสารชอดงทฝากผลงานการเขยนใหนกการสอสารรนหลงไดศกษา และงานเขยนททาทายและสรางชอใหกบเขาคอ The Bias of Communication ในการนจงขอกลาวถงประเดน แกน ววฒนาการยคสมยกบการสอสารทถายทอดสมนษยในสงคมผานสอหลากหลายจาก The Bias of Communication อนน ามาสการเปลยนแปลงทางสงคม (Social Change) จนกระทงกอก าเนดนวตกรรม(Technology) ทางการสอสารรปแบบใหมอยาง หนงสอพมพ ออนไลน แนนอนทสดวาการเปลยนแปลงทางสงคมทงปวงนน ามาซงผลกระทบ หรอปจจยทมอทธพลในการบรโภค เสพ หนงสอพมพ ออนไลน นอกเหนอจากกลมเปาหมายทตองการบรโภค เสพ สอหนงสอพมพ ออนไลน แลว ยงมกลมคนไหนบางทไดรบประโยชน และสามารถแสดงใหเหนผลประโยชนทไดรบในรปแบบใด ยงไปกวานนการคดกรองประเดนการศกษาโดยใชการรวบรวมความคดแบบวเคราะห (Analysis)

[Type text] Page 5

เจาะลกทงดานเครองมอการสอสาร เนอหาสาระ บนเทง แนวโนม หรอกระแสความนยม (Trend) ตนทนในการด าเนนการ และความพยามในการเอาชนะทงระยะทางและเวลาของ หนงสอพมพ ออนไลน ประสบผลส าเรจแลวหรอไมในปจจบน

พลาดไมได! กบบทวเคราะหหนงสอพมพ ออนไลน ตามแนวทางของ Harold A. Innis และนกการ

สอสารทมมโนทศน (Concept) เนนปจเจกบคคลในการศกษาการสอสารมากกวาองครวมซงตรงขามกบ Horold A. Innis เปนนกการสอสารคนเดยวทระบวา สอคอสาร (The Medium is the Message) ซงจะเปนใครไมไดนอกจาก Marshall McLuhan ตดตามความเขมขน เสมอนคลกทกเรองราวไดในรายงานฉบบน

มนษยกบยคสมยแหงการสอสาร การสอสารท าใหมนษยแบงปนประสบการณและจดระเบยบการอยรวมกนในสงคมได

(Communication defines society) เพราะการสอสารเปนความสามารถในการใชสญลกษณเปนคณสมบตพเศษทท าใหมนษยแตกตางจากสตวอน ๆ (Communication ability defines human) ในขณะทมนษยเรมรจกการสอสารผานสอตางๆ ทเปนตวสอดประสานสงผานเรองราวจากคนหนงสคนหนง กระบวนเหลานสงผลใหมนษยสรางสงคม กอเกดวฒนธรรม น าไปสอารยธรรมในแตละยคสมย

ววฒนาการของสอ จากยคสมยครสตกาลทการสอสารสรางประวตศาสตรใหมนษยรนสรนพลกปมยอนอดตกลบไป

ศกษาววฒนาการของสอในยคกอน กาวขามผานกาลเวลาและระยะทางมาสพฒนาการของสอทมงไปยงนวตกรรมใหม ๆ (Technology ) ทงนยคสมยไดจารกเรองราวและ สอ ทใชในการสอสารอยางสงเขป อาท

- ยคอารยธรรมอยปตโบราณ สอสารขอความลงใน Stone Tablet - ยคอารยธรรมลมน าไทกรส ยเฟรตส ใชลมกดลงบนแผนดนเหนยว Clay Tablet - ยคอารยธรรมอสซเรย และฟนเชยน กอก าเนดอกษรคนฟอรม Hummurabi Code of Law - ยคอารยธรรมโรมน เปนยคทกาวสความรงเรองของการสอสาร มการใชสอ ในการสอสารเปน

Parchment Codex นอกเหนอจากววฒนาการของสอในยคกอน ทเปนตวกลาง สอดประสานระหวางมนษยดวยกนแลว ววฒนาการของรปแบบนวตกรรมทางการสอสารกไมไดยงหยอนไปกวากน Roger ( 1986 ) ไดแบงการววฒนาการของนวตกรรมทางการสอสาร ดงน

- ยคการเขยน (Writing) - ยคการพมพ (Printing 15th Century ) - ยคโทรคมนาคม (Telecommunication 19th Century

[Type text] Page 6

- ยคการสอสารแบบปฎสมพนธ (Interactive Communication 1946)

คงปฏเสธไมไดวาววฒนาการอยางตอเนองของสอไดในยคการสอสารแบบปฎสมพนธ ไดกอก าเนดหนงสอพมพ ออนไลน เพอตอบสนองความตองการและเปาประสงคของมนษยอยางเรา ๆ และการพฒนามาจนถงสอทใชนวตกรรมอยาง หนงสอพมพ ออนไลน เปนการสรางและการน านวตกรรมการสอสารมาใชและยงผลใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมในปจจบน

การเปลยนแปลงทางสงคม สามารถอธบายไดตาม Model ขางลาง ดงน

ผลกระทบตอการเปลยนแปลงทางสงคม (ก าเนดนวตกรรม Internet / online ) 1. ผลกระทบทางดานมนษย เพชรเนตรปราชญเรองไกร (2551) นสตปรญญาโท สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจเพอการสอสาร

การสอสาร การ

เปลยนแปลง

ทางสงคม

ววฒนาการของสอ

บรบทสนบสนนอนๆ

นวตกรรม

ทางการสอสาร

ผลกระทบทางดาน

มนษย

ผลกระทบทางดาน

เศรษฐกจสงคม

ผลกระทบทาง

ดานวฒนธรรม

ผลกระทบทางดาน

การด าเนนชวต

ผลกระทบทางดาน

อน ในอนาคต

[Type text] Page 7

นานาชาตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒไดท าการวจยเรองอทธพลของปจจยทางประชากรศาสตรทมผลตอผอานขาวในพนทกรงเทพมหานครตอการตดสนใจเลอกอานสอหนงสอพมพและสอขาวออนไลนกลมตวอยางเปนกลมผ อานทงหนงสอพมพและสอขาวออนไลนเพศชายจ านวน 50 คน และเพศหญงจ านวน 50 คนผลการวจยพบวาปจจยทางประชากรศาสตรมผลตอการเลอกอานหนงสอพมพหรอสอขาวออนไลนของผอานในพนทกรงเทพมหานครโดยเฉพาะปจจยทางดานอายมผลตอการเลอกตดสนใจมากทสดรองลงมาคอรายไดและความสามารถในการใชคอมพวเตอรยกเวนปจจยทางการศกษาทไมมผลตอการตดสนใจเลอกอานหนงสอพมพหรอสอขาวออนไลนทงนจากการส ารวจพบวาการตดสนใจในการเลอกอานหนงสอพมพหรอสอขาวออนไลนมความสมพนธกบยอดขายหนงสอพมพเพราะผอานมแนวโนมทจะอานหนงสอพมพลดลงและหนมาอานสอขาวออนไลนมากขนซงจะท าใหยอดจ าหนายหนงสอพมพลดลงนอกจากนยงพบวาผอานมแนวโนมทจะอานสอขาวออนไลนเพมขนอยางตอเนองในอนาคตซงจะสงผลตอยอดขายของธรกจสงพมพเชนกน

มณทรา อนคชสาร (2539)นสตปรญญาโทคณะครศาสตรสาขาวชาการหนงสอพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลยไดท าการวจยเรองการอานขาวจากหนงสอพมพและหนงสอพมพออนไลน :ศกษาเปรยบเทยบปรมาณขอมลทไดอาน ความจ า และความพงพอใจของผอาน โดยกลมตวอยางเปนนสตผลจากการทดลองพบวา ผทอานขาวจาก น.ส.พ.ออนไลน สามารถอานขาวในระดบความน าไดมากกวาผทอานขาวจาก น.ส.พ.แตในการอานขาวถงระดบเนอหาผทอานขาวจาก น.ส.พ. สามารถอานขาวไดมากกวาผทอาน

ขาวจาก น.ส.พ.ออนไลน อยางไรกตามทงผทอานขาวจาก น.ส.พ. และ น.ส.พ.ออนไลนสามารถ

จดจ าเนอหาขาวไดในจ านวนชนขาวทไมแตกตางกน แตผทอานขาวจาก น.ส.พ.ออนไลนสามารถ

จดจ าขอมลไดถกตองตามขอเทจจรงมากกวาผทอานขาวจากน.ส.พ. ส าหรบดานความสามารถใน

การดงดดความสนใจของรปภาพและ กราฟคพบวา รปภาพและกราฟคเปนปจจยทมความส าคญใน

อนดบตน ๆ ทสามารถดงดดความสนใจของผอานในสวนของความพงพอใจกพบวาผ ทอานขาวจาก น.ส.พ. และ น.ส.พ.ออนไลนจะรสกพงพอใจตอลกษณะตางๆ ของ น.ส.พ. ทง 2ประเภทแตกตางกนไป

จากการทบทวนวรรณกรรมขางตนสามารถสรปไดวาผลกระทบตอมนษยทเกดขนในการเสพ หนงสอพมพ ออนไลน คอกลมเปาหมายมความตองการอานหนงสอพมพ ออนไลน มากขน จงท าใหยอดของการอานหนงสอพมพลดลง และการจดจ าเนอหาขาวขอมลทถกตองในหนงสอพมพ ออนไลน มคาสถตทสงกวา ผอานจากหนงสอพมพ แนนอนทสดวาผบรโภคทเปนกลมเปาหมายสามารถเลอกอานหนงสอพมพ ออนไลนไดอยางไมจ ากด เนองจากเปน Free Subscription จงอนมานไดวาคนทมความสนใจในการอานทกคนเปนกลมทไดรบผลประโยชนทสดจากการอานหนงสอพมพ ออนไลน

[Type text] Page 8

2. ผลกระทบทางดานเศรษฐกจสงคม ในชวงป พ.ศ. 2542 – 2544 บทความหลายชนกลาวถงอตราการเตบโตอยางกาวกระโดดของสอ

ออนไลนในชวงทผานมาวา ท าใหหนงสอพมพออนไลนเรมซวนเซเนองจากชวงปแรกๆของบางฉบบทตองใชเงน

ลงทนจ านวนไมนอย ในขณะทยงไมมรายไดพอเลยงตวเอง ดงนน องคกรหนงสอพมพบางฉบบใชวธการจบมอ

กบพนธมตรทางธรกจเพอความอยรอด เชน บางกเซนสญญาเปนผ ขายเนอหาขาวแกผ ใหบรการดานการ

สอสารไรสาย บางกสรางเครอขายความรวมมอดานขอมลกบเวบไซตขาวในตางประเทศ เพอใหมเนอหาท

หลากหลายขน

ชวงถดมา ในป พ.ศ. 2546 จนถงปจจบน องคกรหนงสอพมพเรมฟนและอยตวกบการจดท า

หนงสอพมพออนไลน องคกรทมความพรอมและมนโยบายเนนการพฒนาดานนโดยตรง ไดจดตงทมเฉพาะขน

เพอผลตเนอหาส าหรบสอออนไลนโดยไมพงพาเนอหาจากกองบรรณาธการหนงสอพมพสงพมพอกตอไปใน

ดานเทคโนโลยเอง กไดพฒนามากขนจนกระทงมอนเทอรเนตความเรวสงออกบรการได ดวยระบบทดนจะเปน

ตวชวยเสรมใหการสงผานขอมลมความรวดเรวและนาจะชวยกระตนใหผคนหนมาใชอนเทอรเนตกนมากขน

ตามล าดบ

เปนทนาสงเกตวาการลงทนของหนงสอพมพ ออนไลน ในยคแรก ๆ อาจมการใชงบประมาณสง แต

เมอเรมอยตวกบตนทน คาใชจายแลว กสามารถพยงธรกจใหอยรอดได

ส าหรบหนงสอพมพออนไลนในประเทศไทย เกดขนจากกระแสความนยมดานเทคโนโลยสารสนเทศ

จากตางประเทศ ดวยเพราะความสามารถในการเ ชอมโยงขอมลตางๆ ไดทง ขอความ ภาพน ง

ภาพเคลอนไหวพรอมเสยง ชวยลดขอดอยของสอหนงสอพมพไดเปนอยางด ทงยงรวมถงปญหาทองคกร

หนงสอพมพทวโลกประสบ นนคอ ผลกระทบจากภาวะเศรษฐกจตกต าทวโลก ในเดอนมนาคม พ.ศ. 2539

หนงสอพมพบางกอกโพสตเปนองคกรแรกทใหบรการ Online Edition

[Type text] Page 9

หนาตาเวบไซตของหนงสอพมพบางกอกโพสตในยคแรก

(ภาพจาก องทสฉนทตลย และ ธนวรรณ ทวมยม, 2540)

[Type text] Page 10

หนาตาเวบไซตของหนงสอพมพบางกอกโพสตในยคแรก

(ภาพจากนตยสารอนเทอรเนตทเดย ฉบบประจ าเดอนกรกฎาคม 2541 หนา 36 และ 39)

ในขณะเดยวกน มบรษทในเครอองคกรหนงสอพมพเขารบสมปทานจากการสอสารแหงประเทศไทย–

กสท. (ในสมยนน) เพอเปนผ ใหบรการอนเทอรเนตแกบคคลทวไป จ านวน 2 ราย คอ บรษท อนโฟนวส จ ากด

ในเครอบรษท วฏจกร จ ากด (มหาชน) และ บรษท เอมกรป จ ากด ซงเปนบรษทแมของเครอแมเนเจอร มเดย

กรป (สนทร สจรกลไกร, 2539 : 116) ซงแสดงใหเหนวา องคกรดานสงพมพมความตนตวและใหความสนใจ

ดานนอยพอสมควร

สวนหนงสอพมพฉบบเลกฉบบใหญรายอนๆ ตางกทยอยเปดตวหนงสอพมพออนไลนของตน ตาม

ความพรอมของทรพยากรทมอย และพยายามพฒนาเวบไซตทงดานเนอหาและรปแบบการน าเสนอใหดขน

[Type text] Page 11

ตามล าดบโดยในชวงนน วตถประสงคหลกของการจดท าหนงสอพมพออนไลนกเพอชวยในการประชาสมพนธ

ขององคกร สงเสรมภาพลกษณใหดทนสมย เพมชองทางเสรมในการเผยแพรขอมลขาวสารของสอหลกอกทง

ยงเพอเพมความรวดเรวในการเสนอขาว ลดขอดอยเมอเปรยบเทยบกบสออนๆ

ปจจบนอตราการขยายตวของเครอขายอนเทอรเนตและผ ใชบรการอนเทอรเนตเปนไปอยางรวดเรวท าใหพฤตกรรมการบรโภคสอของคนไทยแตกตางไปจากเดมความนยมสอออนไลนมแนวโนมเพมมากขนขณะเดยวกนเทคโนโลยตางๆกถกพฒนาไปอยางรวดเรวเชนกนจงสงผลกระทบตอการออกแบบหนงสอพมพออนไลนโดยรปแบบการน าเสนอจะตองปรบเปลยนใหสอดรบกบเทคโนโลยทเปลยนแปลงไปซงหนงสอพมพออนไลนนจะตองมประสทธภาพในการใชงานสงสดและยงตองสามารถดงดดความสนใจและความตองการของผอานไดดวย

3. ผลกระทบทางดานวฒนธรรมและการด าเนนชวต สวนทางดานความบรบรณของเนอหาบนหนงสอพมพออนไลนถอวามความส าคญมาก ซงท าหนาทใน

การน าเสนอเนอหาสาระทเปนทงขอมล ขาวสาร สารสนเทศ ความร และอนๆ ซงจะเรยกวา “เนอหา” หรอ

“Contents” ทงน สอออนไลนทเปนระบบการน าเสนอหรอน าสงเนอหา จะเปนเพยงแคชองทางของการน าเสนอ

ไมมสวนเกยวของกบเนอหา แตมความใกลชดกนมากจนบางครงแยกไมออกระหวาง “สอ” กบ “สาร” หรอ

เนอหาสาระทน าไปกบสอ ดงนนจะพบวาไมวาสอใดกตาม ปจจยทมอทธพลมากทสดตอความเชอถอและการ

ยอมรบไดแกปจจยดานความบรบรณของเนอหาเสมอ ความบรบรณของเนอหาหมายถง ความเพยบพรอมของ

การเปนขาวทมเนอหาสาระอยางครบถวนดงามเหมาะสม สวนปจจยทมอทธพลมากทท าใหเกดการยอมรบใน

การน าเสนอ คอ ปจจยดานความหลากหลายของเนอหา ประกอบดวยดงตอไปน

1) ความลกของเนอหา

2) ความหลากหลาย

3) ความนาเชอถอ

4) การมภาพประกอบ

ดงนนในการสรางการยอมรบในหนงสอพมพออนไลนอาจน าปจจยทมอทธพลเหลานไปพฒนาได เชน

การน าเสนอเนอหาสาระทมความลก มรายละเอยดมาก และมความหลากหลายเปนตนอยางไรกตามการ

[Type text] Page 12

น าเสนอขาวของหนงสอพมพออนไลนสวนใหญทกวนน มกจะเปนการน าเสนอดวยขอความและรปภาพ

ประกอบ โดยไมมเสยงหรอภาพเคลอนไหว เพอตองการจะน าเสนอขาวใหมความซบซอนนอยทสด เนองจาก

ตองค านงถงความรวดเรวในการเปดเขามาอานของผ อาน แตมบางองคกรทมความพรอมดานทรพยากร

ยกตวอยางเชน ผจดการออนไลน เนชนแชนแนล คมชดลก เปนตน ทมขาวเปนภาพเคลอนไหวใหผอานคลก

เลอกชมได

ทงน หนงสอพมพออนไลนควรจะตองปรบการน าเสนอเนอหาจากแคตวอกษรกบภาพนง ใหมความ

เปนสอมลตมเดยมากขน เพราะสงทผอานตองการ เชน วดทศนภาพเหตการณ ชดภาพขาว จดเชอมโยงไปยง

ขอมลหรอเวบไซตอนๆ ทมขอมลเสรมในเรองเดยวกนนน แสดงใหเหนถงแนวโนมความตองการของผอานตอ

หนงสอพมพออนไลนในอนาคตวาควรมลกษณะการใหชดขอมลทเกยวของกบขาว (Story Package) มากขน

สวนทางดานแนวโนมหนงสอพมพออนไลนสามารถสรปไดวา กลมผ อานหนงสอพมพออนไลนมแนวโนมทจะมการขยายตวเขาถงกลมคนในวงกวางมากขน เนองจากการเตบโตของจ านวนผ ใชอนเทอรเนต รวมทงมการเพมเตมเนอหาทแตกตางจากในฉบบเลม และมการใชสอปฏสมพนธในการดงดดผบรโภคใหหนมาอานหนงสอพมพ นอกจากนนหนงสอพมพออนไลนยงตองแขงขนกบสอในรปแบบออนไลนและสอทมอยเดมโดยหนงสอพมพออนไลนจะตองมการปรบตวในการแขงขนโดยการสรางขอไดเปรยบเหนอสอในรปแบบเดมโดยการใชศกยภาพของอนเทอรเนตเขามาชวยในการน าเสนอเนอหาขาวมากขน ในขณะเดยวกนกจะตองค านงถงคณภาพและความนาเชอถอของขาวเปนส าคญเมอตองแขงขนกบสอในลกษณะออนไลนในขณะเดยวกนรายไดหลกของหนงสอพมพออนไลนจะมาจากการโฆษณาโดยมรายไดจากการใหบรการฐานขอมลรบสมครสมาชก และการใหบรการขาวสารเฉพาะบคคลเปนรายไดรอง สวนแนวโนมทกษะทจ าเปนส าหรบผประกอบวชาชพคอทกษะในดานการจดการและปรบเปลยนขอมลใหสอดคลองกบลกษณะธรรมชาตของสอแตละชนด ขณะทปจจยทางดานรฐบาลเปนปจจยทเปนอปสรรคตอการเตบโตของหนงสอพมพออนไลน

อาจสรปไดวาปจจบนการนยมบรโภคหนงสอพมพ ออนไลน สงผลจากความตองการความสมบรณ

ดานเนอหา ภาพประกอบ และลดความซบซอนในขนตอนอนๆ ออกไป และยงมปจจยความหลากหลายขางตน

เปนองคประกอบทหนงสอพมพ ออนไลนตองกาวไปสความส าเรจใหได หากวเคราะหแลวจะพบวาการอาน

หนงสอพมพ ออนไลน เปนรปแบบการด าเนนชวตอกประเภททก าลงคบคลานมาสวฒนธรรมการอาน การ

เรยนรผานโลกการสอสารบนอนเตอรเนตทแพรหลายอยางกวางขวาง

[Type text] Page 13

4. ผลกระทบทางดานอนๆในอนาคต

เมอโลกการสอสารในปจจบนกาวขามผานนวตกรรมการสอสารทเทคโนโลยเขามามบทบาทสงสด แลว เชอมนไดวา สอ อนๆ ทไมไดมการพฒนาจากเทคโนโลยกไมสามารถครองใจผบรโภคได สงเหลานสะทอนใหเหนวาสอประชาสมพนธอยาง หนงสอพมพ ก าลงจะเลอนหายไปจากแวดวงสอในบานเรา พรอมๆ กบการเปดฉากเปนผน าสอและเทคโนโลยอยางเตมตวของ หนงสอพมพ ออนไลน ยงไปกวานนราคากระดาษหนงสอพมพทมตนทนเพมสงขนในทกขณะ ยงเปนตวแปรส าคญในการลมสลายของ หนงสอพมพ เขาไปทกขณะ แตยงมกลมนกวจารณ วเคราะห อกหลายทานทน าเสนอวา หนงสอพมพ ไมมวนตาย เพราะมนษยยงตองการการเกบรกษาขอมลทเปน hard copy ในเวลาหนงๆ ดวยเหมอนกน อยางไรกตามคงตองตดตามวาหนงสอพมพจะหมดไปจากวงการหรอไม หากเปนเชนนน คงเปนผลกระทบทเปนลกโซตอระบบตางๆ ของบานเราอยางเลยงไมได

Intro ขอ 5

และเมอมองเรองสอผานทางแนวคดของนกทฤษฎสอสารมวลชนคนส าคญอยางแมคลฮน (

Mcluhan) นกทฤษฎกลมเทคโนโลยเปนตวก าหนด แหงส านกโตรอนโต ประเทศแคนาดา โดยเฉพาะค ากลาว

ทวา “เพยงแคตวสอกเปนสารแลว “ ( Medium is the Message ) และในมมองของ แมคลฮน (

Mcluhan) ซงมองวาสอไมไดท าหนาทเปนเพยงชองทาง แตยงสงผลถงตวเนอสาร รวมทงตวผสงสาร

และผรบสารดวย หากเทคโนโลยเปลยนไป สอกเปลยนไปดวย และทายทสดกจะสงผลใหในระดบ

สงคมเปลยนไป ซงดวยแนวคดเชนน ในวงวชาการวารสารศาสตร ถอเปนสวนหนงของ “ ทฤษฎ

เทคโนโลยสอสารเปนตวก าหนด “ ( Communication Technology Determinism ) ดงนน เทคโนโลยการ

สอสารจงชวยขยบขยายประสบการณของมนษยใหกวางขวางออกไป พฒนาการของเทคโนโลยการสอสารใน

ยคปจจบนท าใหอปสรรคดานเวลารวมถงระยะทางและสถานทหมดไป

ขอสงเกตทนาสนใจจากทฤษฎของ แมคลฮน ( Mcluhan) คอ หากเทคโนโลยเปลยนไป สอก

เปลยนไปดวย และทายทสดกจะสงผลใหในระดบสงคมเปลยนไป ดงนน ค าถามทนาสนใจประการ

หนงคอ หากลกษณะของสอทเปลยนไปแลวมผลกระทบตอสงคมโดยรวมทเปลยนแปลงไป การ

เกดขนของ “สอใหม” โดยเฉพาะในสวนของ “ สงคมและการเมอง” ซงค าวาสอใหมในทน แมจะไม

มค านยามอยางชดเจน แตเปนทเขาใจกนไดวาหมายถงสอ “ดจตอล” ซงเปนสอทสามารถแสดงผล

[Type text] Page 14

เปนเลขฐานสอง คอ 0 กบ 1 ได ( Numerical Representation ) โดยสอดจตอล ทถอวามบทบาทและ

มอทธพลในการสอสารมากทสดในปจจบน นนคอ สอออนไลน

สออนเทอรเนต ในระบบ ออนไลน ไดกลายเปนสอทเตบโตเรวแบบกาวกระโดดและทรงอทธพล

อยางมากในปจจบน โดยเฉพาะเมอมการพฒนาแนวคด Web 2.0 ในชวง 10 ปทผานมา จากเดม

เปน web เพอการสอสารทางเดยว (อานไดอยางเดยว) กลายมาเปน เวบไซด ทผใชมสวนรวมในการ

โตตอบซงกนและกน ซงตอมาไดพฒนาเปนบรการ Web Service หลายประเภท เชน กระดานขาว

(Web board) หองสนทนา ( Chatroom) บลอก (Blog) ซงรวมไปถงเครอขายสงคมออนไลน ( Social

Network ) และคณสมบตทส าคญของการสอสารแบบออนไลนนกจากความรวดเรวแลว กคอการท

ท าใหผสงสารสามารถ ท าการ “สอสารมวลชน” (Mass Communication) ไดดวยตนเอง โดยไม

จ าเปนตองอาศยตวกลางอยาง “สอมวลชน” ( Mass Media) อกตอไป

What does the medium enhance? เมอมสอใหมเกดขนมาแลว ชวยเตมเตม หรอเสรมใน

สวนใดบาง?

ดงนน เราจงอาจวเคราะหไดวาการก าเนดขนของหนงสอพมพออนไลนสามารถท าใหคนสามารถ

สอสารกนไดแบบทนททนใด Real time และสามารถสงสารทตองการสอออกไปยงผ รบไดเปนจ านวนมาก

เปนการตดขนตอนในเรองของเวลาทจะตองสงตนฉบบไปโรงพมพเพอพมพหนงสอพมพออกจ าหนาย และยง

สามารถตดเรองของระยะทางทจะตองมการจดสงหนงสอพมพไปยงจดตาง ๆ เพอจ าหนาย ท าใหผคนทอยในท

ตาง ๆ กน สามารถอานขาวไดในเวลาเดยวกน แมจะอยตางสถานทกน และ ซงในอดตหนงสอพมพกระดาษ

จะตองมการพมพเปนเวลา เปนหนงสอพมพฉบบเชา หรอบาย ท าใหไมสามารถรบทราบขาวทเกดขนไดอยาง

ทนทวงท และเมอตองการทจะซอหนงสอพมพกจะตองมงไปทแผงหนงสอพมพ แตปจจบนมนษยสามารถอาน

หนงสอพมพออนไลนไดผานทงระบบคอมพวเตอร หรอโทรศพทเคลอนท เปนการประหยดทงเวลาและ

คาใชจาย เพราะปจจบนผคนสวนใหญกจะมโทรศพทหรอคอมพวเตอรเปนอปกรณสวนหนงของชวตไปแลว

หนงสอพมพออนไลนท าใหผคนทวโลกสามารถรบรถงขาวทเกดขนในอกซกโลกหนงไดพรอม ๆ กน ผอาน

สามารถอานจากทไหนในโลกกไดภายในเวลาเดยวกน เพราะในความเปนจรงแลว ไมมทางทจะจดสง

หนงสอพมพไปไดในประเทศไกล ๆ ไดพรอมกน และสามารถอานไดตงแตตสาม แตถาอานหนงสอพมพตองรอ

ถง 6 โมงเชา นอกจากนยงสามารถทสงผานขาวทนาสนใจตาง ๆ ไปใหเพอนหรอคนรจก อนนบเปนการ

[Type text] Page 15

กระจายขาวสารขอมล และสามารถแสดงความคดเหนทมตอขาวตาง ๆ ท าใหเกดการแลกเปลยนทศนคตตอสง

ทเกดขน ซงอาจน าไปสการคนควาหาขอเทจจรง หรอแนวคดใหม ๆ อนเปนประโยชนตอสงคมได นอกจากนยง

เปนสงทสามารถเชอมโยงประชาชนทอยในทหางไกลกบผก าหนดนโยบาย หรอผ ทมอ านาจในการตดสนใจ

ภาครฐ ใหสามารถรบทราบขอมลขาวสารไปในทศทางเดยวกนอนจะท าใหเสยงของประชาชนเหลานนไปมสวน

ในกระบวนการก าหนดวาระ ซงสอดคลองกบแนวความคดของมารแชล แมคลฮน ทวาสอเปนตวก าหนด

รปแบบการสอสารของมนษยชาต และเทคโนโลยการสอสารจะชวยขยายประสบการณของมนษย และการ

เปลยนเพยงตวสอกจะสรางผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงในดานประสบการณของมนษย

What does the medium make obsolete? เมอมสอใหมเขามา ท าใหสงใดลาสมย หรอ

หายไป?

ในขณะเดยวกนการกาวเขามาของสอหนงสอพมพออนไลนทเพมมากขนทกท ยอมสงผลใหความ

ตองการสอกระดาษหนงสอพมพลดลงเปนล าดบ สงผลใหธรกจโรงพมพประสบปญหา ซงเมอปรมาณการผลต

ลดลง ยอมสงผลถงความตองการวตถดบตาง ๆ เชน หมกพมพ, กระดาษ, เครองพมพ และแรงงานในโรงพมพ

ลดลงเชนกน และยงมผลกระทบถงปรมาณของสายสงในเขตตาง ๆ ทตองลดลง ปรมาณรานคาทจ าหนาย

หนงสอพมพกจะลดลงตามไปดวย และธรกจตาง ๆ เหลานกอาจจะหมดไปในทสด เพราะความตองการในการ

อานลดลง ซงจะสงผลตอเนองกลายเปนปญหาการวางงาน สงผลตอระบบเศรษฐกจของประเทศ นอกจากนยง

มการคาดการณกนวาคนรนใหมจะอานหนงสอพมพนอยลง และวยผใหญกมแนวโนมทจะอานหนงสอพมพ

ลดลงเชนกน ซงแสดงใหเหนวาการเปลยนแปลงของเทคโนโลยการสอสารมผลกระทบตอสงคม

What does the medium retrieve that ohad been obsolesced

earlier? เมอมสอชนดนเกดขนมาท าใหเราสามารถกลาวถง เรองราวในอดตได โดยเทคโนโลยน

สงส าคญทหนงสอพมพออนไลนไดน ากลบมาสสงคมกคอสอ หรอขอมลขาวเกา ๆ ในอดตทผานไป

นานแลว ซงถาเปนหนงสอพมพกระดาษกจะมอายในการเกบ และยอยสลายไปในทสด แตในสอหนงสอพมพ

ออนไลน ขอมลขาวสารทกอยางสามารถทจะเกบไวในฐานขอมล เพอใหผ ใชสามารถเรยกดยอนหลงได

ตลอดเวลาทตองการ หนงสอพมพบางฉบบอาจตองเสยคาสมาชก ซงกนบวาคมคาส าหรบผ ทจ าเปนตองใช

ขอมลเหลานน ซงขอมลบางอยางกสามารถกลายเปนหลกฐานเพอใหศกษา กลายเปนภาพหรอเนอหาทม

[Type text] Page 16

คณคาทางประวตศาสตร หรอสามารถใชตรวจสอบเพอเปนหลกฐานในการยอนถงเหตการณตาง ๆ ทเกดขน

ในอดตได

What does the medium flip into when pushed to extremes?

เมอใชสอชนดนไปมาก ๆ จะเกดผลสงใดตามมา

จากการทเหนประโยชนหรอคณสมบตของสอหนงสอพมพออนไลน แตกมขอหวงใยทควรค านงถงคอ

การทคนในสงคมสามารถเขาถงสอหนงสอพมพออนไลนไดพรอม ๆ กน ในสถานทตาง ๆ กน แตผคนเหลานน

อาจมแนวคด และทศนคตตอขาวตาง ๆ ทมการน าเสนอตางกนออกไป ซงอาจน าไปสความขดแยงทาง

ความคด และอาจมการกระทบกระทงกนในการแลกเปลยนความคดเหนซงสามารถท าไดในการอาน

หนงสอพมพออนไลน อนอาจน าไปสภาวะความขดแยงทางสงคม เกดขอมลทางเลอกใหม ๆ ไดมากขน

นอกจากนนเมอมการใชสอหนงสอพมพออนไลนมากขนแลว กจะท าใหผผลตสอตาง ๆ พยายามทจะ

ปรบเปลยนรปแบบในการน าเสนอเพอใหตรงกบความตองการของคนในสงคมมากยงขนตามไปดวย

ดงนน สอมวลชนจงตองน าเสนอสารแบบ “โดยรวม” เพอตอบสนองความตองการของ

มวลชนทหลากหลายใหไดมากทสด ท าใหผใชสอรสกวาสามารถตอบสนองความตองการผอาน

ไดมากเพยงพอ และอาจเกดการรวมกลมในสงคมออนไลนไดมากขน แมวาสอหนงสอพมพออนไลน

จะทลายขอจ ากดดานระยะทางและเวลาลงไปได แตกยอมจะมผลขางเคยงในแงลบอยบาง นนคอ

ผใชงานอาจมโลกสวนตว และฝงตวเองอยเฉพาะกลม และไมรบรขอมลขาวสารจากภายนอก จน

สดทายอาจลกลามเปนความขดแยงระหวางกลม และหลายครงทความขดแยงนไดลกลามมายงโลก

แหงความเปนจรงดวย ดงนน แนวคดของแมคลฮน (Mcluhan) ทวา การเปลยนแปลงของสอ คอการ

เปลยนแปลงประสบการณของมนษยจงเปนขอเทจจรงทก าลงเกดขนในสงคมปจจบนอยางหลกเลยงไมได

บรรณานกรม

- www.econ.cmu.ac.th บทท 9 การวเคราะหโครงการทางดานสงคม

- www.cyberclass.msu.ac.th บทท 3 การเปลยนแปลงทางสงคม (Social Change)

- เอกสารประกอบค าบรรยาย วชา การสอสารกบการเปลยนแปลงทางสงคม ผศ.ดร. สาวตร คทวณช สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (NIDA)

[Type text] Page 17

- http://www.happyreading.in.th/article/detail.php?id=1326 - http://www.happyreading.in.th/article/detail.php?id=1507 - http://chavarong.net/view.php?ct_id=39&sub_cat=57 - http://www.edknovate.com/ - http://onlinejournalismblog.com/2011/10/05/21st-century-newsroom-thai/