...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4...

191

Transcript of ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4...

Page 1: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y
Page 2: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน. ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 3: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน. ธนาคารแหงประเทศไทย

บทสรปผบรหาร แผนผงกระบวนการตรวจสอบความเสยงดานเครดต สวนท 1 คานยามและทมาของความเสยงดานเครดต สวนท 2 แนวทางการจดการความเสยงดานเครดตทพงปฏบต ภาคผนวก

Page 4: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน. ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 5: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน. ธนาคารแหงประเทศไทย

สารบญ บทสรปผบรหาร ...................................................................................................................................... 2 แผนผงกระบวนการตรวจสอบความเสยงดานเครดต ............................................................................... 5 สวนท 1 คานยามและทมาของความเสยงดานเครต ................................................................................... 11

1.1 คาจากดความของความเสยงดานเครดต .................................................................................................... 11 1.2 ทมาของความเสยงดานเครดต ............................................................................................ 12 1.2.1 ปจจยความเสยงภายนอก .......................................................................................... 12 1.2.2 ปจจยความเสยงภายใน.............................................................................................. 14

สวนท 2 แนวทางการจดการความเสยงดานเครดต ................................................................................. 19 2.1 บทบาทหนาทและการจดโครงสรางองคกร ......................................................................... 19 2.1.1 บทบาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสง ....................................................... 19 (1) การสรางวธปฏบตดานเครดต (Credit Culture) ทเหมาะสม ................................... 20 (2) การสรางสภาพแวดลอมการบรหารจดการความเสยงดานเครดตทเหมาะสม .................. 20 (3) การสรางเครองมอการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม ...................................... 24

2.1.2 การจดโครงสรางองคกร ............................................................................................. 24 2.1.3 บทบาทหนาทของคณะกรรมการยอย และหนวยงานทเกยวของ ............................... 29

2.2 การบรหารความเสยงดานเครดต ........................................................................................ 29 2.2.1 การระบความเสยง ..................................................................................................... 30 2.2.2 การวดความเสยง ....................................................................................................... 31 (1) กาหนดนโยบายและแผนกลยทธในการวดความเสยง ............................................................ 31 (2) กาหนดกระบวนการวดความเสยง ............................................................................................ 32 (3) กาหนดเกณฑการประเมนคณภาพสนทรพย .......................................................................... 32 (4) การจดระดบความเสยงภายใน (Internal Risk Rating) ......................................................... 32 (5) การประเมนความเพยงพอของเงนสารองคาเผอหนสงสยจะสญทมอยเพอใช รองรบความเสยงดานเครดต ...................................................................................................... 35 (6) การคานวณเงนกองทนรองรบความเสยงดานเครดต ตามเกณฑ Basel II ........................... 35 (7) การจดอนดบความเสยง โดยสถาบนจดอนดบความเสยงภายนอก (External Credit Assessment Institution: ECAI) ............................................................. 38

2.2.3 การตดตามความเสยงและการรายงาน ....................................................................... 38 (1) การดแลกระบวนการบรหารและการตดตามใหมความเหมาะสม ......................................... 39 (2) การตดตามดแลโครงสรางและคณภาพของพอรตสนเชอ ...................................................... 40 (3) การสอบทานเงนใหสนเชอและภาระผกพน ............................................................................. 44 (4) การตดตามการปฏบตทไมเปนไปตามนโยบายสนเชอ ........................................................... 51 (5) การตดตามเอกสารหลกฐานทตางจากระเบยบทกาหนดไว ................................................... 52

2.2.4 การควบคมความเสยง ................................................................................................ 53 (1) การกาหนดนโยบายเปาหมายและระดบความเสยงทยอมรบได ........................................... 54 (2) ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร (MIS) .................................................................................... 54 (3) การดาเนนงานตามกระบวนการใหสนเชอทด ......................................................................... 55

Page 6: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน. ธนาคารแหงประเทศไทย

- กระบวนการสนเชอสาหรบลกหนรายใหญ / ธรกจ (Corporate Loans) และ SMEs ทมลกษณะคลาย Corporate Loans…………………………………………..59

- กระบวนการสนเชอสาหรบ Retail Loans และ SMEs ทมลกษณะคลาย Retail Loans……………………………………………………………………………………………..62

(4) การกนสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหาย ......................................................................... 63 (5) การบรหารสนเชอทมปญหา ...................................................................................................... 68 (6) ขอสงเกตอน ๆ ในการควบคมความเสยง ................................................................................ 69

ภาคผนวก............................................................................................................................................. 107 ภาคผนวก 1 ลกษณะของเงนใหสนเชอบางประเภท ............................................................... 107 ภาคผนวก 2 แนวทางการสอบทานสนเชอสาหรบผตรวจสอบ ................................................ 146 ภาคผนวก 3 รายงานทใชในการตดตามความเสยงดานเครดต ................................................ 162 ภาคผนวก 4 หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบตามแนวทาง IAS 39 .......... 178 ภาคผนวก 5 ประกาศและหนงสอเวยนทเกยวของ .................................................................. 182

Page 7: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 8: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

2

บทสรปผบรหาร วตถประสงคของการจดทาคมอการตรวจสอบความเสยงดานเครดต เพอใหผตรวจสอบ

สามารถประเมนระดบและทศทางความเสยงของพอรตสนเชอ ภาระผกพนนอกงบดล การบรหารสนทรพยทไมกอใหเกดรายได (Non Performing Assets – NPA) บทบาทหนาทของคณะกรรมการ และผบรหารระดบสงของสถาบนการเงนในการกาหนดนโยบาย ขนตอนหรอหลกเกณฑการปฏบตงาน การบรหารจดการความเสยงดานเครดตโดยรวม และการสอสารใหพนกงานไดรบทราบและปฏบตตามท สง. และทางการไดกาหนดไว นอกจากน เพอประเมนแนวโนมความเสยงภายใน 1 ปขางหนาทอาจมการเปลยนแปลงอนเนองมาจากปจจยทงภายในและภายนอก รวมทงใหผตรวจสอบไดใชเปนแนวทางในการตรวจสอบและมมาตรฐานเดยวกน โดยใหผตรวจสอบมความเขาใจ (1) คานยามและทมาของความเสยงดานเครดต ทแสดงคาจากดความหรอความหมายของความเสยงดานเครดต และสาเหตหรอทมาของความเสยงทเกดไดจากปจจยภายนอก และปจจยภายใน ซงอาจกอใหเกดความเสยหายใหแกสถาบนการเงนได และ (2) แนวทางการจดการความเสยงดานเครดตทพงปฏบต ทสอดคลองกบกฎเกณฑการกากบตามหลกสากลและตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.)

เนอหาของคมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต สรปได ดงน

I. คานยามและทมาของความเสยงดานเครดต

ความเสยงดานเครดตถอเปนความเสยงทเกดจากการทลกหนไมสามารถปฏบต ตามสญญาในการชาระหน หรอทเกดจากโอกาสทลกหนอาจไมสามารถชาระคนได จนเปนเหตใหถกปรบลดอนดบความนาเชอถอลงได ซงอาจสงผลกระทบตอฐานะเงนกองทน และรายไดของสถาบนการเงน โดยมสาเหตจากปจจยความเสยงภายนอก อนเนองมาจากการเปลยนแปลงดานสภาพเศรษฐกจ ผลกระทบของการเปลยนแปลงทมความสมพนธกน ภาวะการแขงขน การเปลยนแปลงกฎเกณฑของทางการ และภยพบตทางธรรมชาต และสาเหตจากปจจยความเสยงภายในอนเนองมาจากผบรหารและพนกงานขาดประสบการณ การกากบดแลและการสอบทานสนเชอไมมประสทธภาพเพยงพอ ขาดการควบคมและตดตามใหลกหนปฏบตตามเงอนไขและสญญา ไมมการศกษาความเสยงอยางละเอยดเมอออกผลตภณฑหรอใหบรการทางการเงนใหม มาตรฐานการพจารณาสนเชอและการใชดลพนจของผบรหารในการอนมตสนเชอไมเหมาะสม มการกระจกตวของการใหสนเชอประเภทใดประเภทหนง มการเนนการสรางรายไดมากกวาคณภาพของสนเชอ มการใหสนเชอเกนความจาเปนและเกนมลคาทแทจรงของหลกประกน โดยไมคานงถงผลวงจรธรกจ มการใหสนเชอแกผถอหนรายใหญหรอแกกจการทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) และแกพวกพอง (Self-Dealing) และระบบสารสนเทศเพอ การบรหารทไมมประสทธภาพเพยงพอ

II. แนวทางการจดการความเสยงดานเครดตทพงปฏบต

แนวทางการจดการความเสยงทพงปฏบตจะประกอบดวย 2 องคประกอบหลก คอ 1. บทบาทหนาทและการจดโครงสรางองคกร ไดแก บทบาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสง โดยการสรางประเพณปฏบตดานเครดต (Credit Culture) หรอมาตรฐานทางเครดต

Page 9: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

3

ทเหมาะสม สรางสภาพแวดลอมการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม โดยการกาหนดนโยบายเปนลายลกษณอกษร กาหนดกลยทธและเปาหมายการใหสนเชอ กาหนดกลยทธดานความเสยง ในภาพรวม และทบทวนและปรบปรงนโยบายหรอแผนกลยทธอยางตอเนอง และใหความสาคญและสนบสนนใหมการสรางเครองมอเพอใชในการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม เชน ระบบ Credit Rating สาหรบลกคารายใหญ หรอระบบ Credit Scoring สาหรบลกคารายยอย เปนตน และเผยแพรไปยงพนกงานทกระดบชนใหเขาใจตลอดทวทงองคกร การจดโครงสรางองคกร โดยการแบงแยกหนาทความรบผดชอบ และชองทางการตดตอสอสาร โดยการแยกผปฏบตงานออกจากผทาหนาทพจารณาสนเชอกอนเสนอผมอานาจอนมต และบทบาทหนาทของคณะกรรมการยอยและหนวยงานทเกยวของ เชน คณะกรรมการสนเชอ หนวยงานดานพฒนาธรกจสนเชอ และหนวยงานดานพธการและปฏบตการสนเชอ เปนตน โดยการกาหนดอานาจอนมตจะตองมการแยกระดบใหเหมาะสม นอกจากน สถาบนการเงนควรใหมการตรวจสอบความถกตองของการปฏบตงานหลงการอนมตสนเชอ โดยมผตรวจสอบหรอผสอบทานสนเชอรบผดชอบในการตรวจสอบหรอสอบทานขอมล และรายงานผลตอคณะกรรมการสถาบนการเงน 2. การบรหารความเสยง ไดแก การระบความเสยง โดยเรมจากการประเมนเครดตของลกหนรายตวดวยการจดอนดบความเสยงของลกหนในแตละรายอยางสมาเสมอ สอบทานองคประกอบในแตละสวน (Segment) และในภาพรวมของพอรต และควรระบและชถงความเสยงทอาจจะเกดขนในการออกผลตภณฑใหม การวดความเสยง โดยการกาหนดนโยบาย กลยทธ และกระบวนการในการวดความเสยง หลกเกณฑการประเมนคณภาพสนทรพย และความเพยงพอของเงนกองทนเพอรองรบความเสยงและเงนสารองคาเผอหนสงสยจะสญทมอย การตดตามและการรายงาน โดย การกาหนดกระบวนการบรหารและการตดตามความเสยง โครงสรางและคณภาพพอรตสนเชอ ขนตอนการกาหนดนโยบาย และหลกเกณฑการสอบทานสนเชอใหมความเหมาะสม นอกจากน กาหนดใหมระบบสารสนเทศอยางถกตองและครบถวน และความถในการรายงานทเหมาะสม และทนตอเวลาใหแกผบรหารเพอใชตดสนใจในการแกไขปญหา และการควบคมความเสยง โดย การกาหนดจดควบคมความเสยงทกขนตอน เชน ขนตอนการตดตอลกคา การพจารณาและ การอนมตสนเชอ การควบคมการใหสนเชอแกผถอหนหรอแกกจการทมผลประโยชนเกยวของ แกพวกพองและแกลกหนรายใหญ พธการและปฏบตการสนเชอ การกาหนดเพดาน (Limit) การตดตามคณภาพสนเชอ การจดชน การกนเงนสารอง และการตดหนสญ เปนตน นอกจากน สถาบนการเงนควรจดใหมคมอการปฏบตงานทชดเจนและสามารถปฏบตงานไดจรง

สาหรบในสวน “ภาคผนวก” ซงเปนสวนสดทายของคมอฯ ประกอบดวย 5 สวน ไดแก (1) ลกษณะของเงนใหสนเชอบางประการ เชน สนเชอเพอการพาณชย สนเชอเกษตร และการใหกยมรวม (Syndicated Loan) เปนตน (2) แนวทางการสอบทานสนเชอสาหรบ ผตรวจสอบ (3) รายงานทใชในการตดตามความเสยงดานเครดต เชน การจดชนสนทรพย การสารองเผอหนสงสยจะสญ และรายงานสรปสนเชอรายใหม เปนตน (4) หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบตามแนวทาง IAS 39 และ (5) ประกาศและหนงสอเวยนทเกยวของ

Page 10: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

4

Page 11: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

5

แผนผงกระบวนการตรวจสอบความเสยงดานเครดต แผนผงนแสดงถงแนวทางในการตรวจสอบ โดยเรมจากการกาหนดวตถประสงค ในการตรวจสอบ ขนตอนการประเมนระดบความเสยง และการประเมนการจดการความเสยง ตลอดจนการประเมนแนวโนมความเสยง

ก����� � ��������������

ก����� �ก�����ก������������

����������ก���������

ก����� ���� �!�����������

������ก���� ������� �������������

ก������������ �� ก���� ��

� �"#����� ������$% &%��'������������'��"����� ��(#�� ��� ��(#�����ก$)������*�+��,-ก"����ก����$�!�� �����������!������ � ����� ���������� Country risk �$ก���� 8��� �%��"��%��9�)ก)�:8!�ก ����9�! (Non Performing Assets- NPA)

� �"#����� ������8�����$�%��%'���Eก���ก���$,-!�� 8�������-� �Eก���ก��� ��(#�� �Eก���ก���� 8������������ �$8�)�����%���ก����'!��

� �"#����� ������"���"�'��� ���� '�F����ก��G ��� ��� '�F����ก��G ��� ���กH8������'!��-$������%&�"#��ก���� 8�� �$8$�ก�กEI�%���ก����'!��:�ก��:8!� ��(#��

� �"#����� �ก��G ��� ���� ���� '�F����ก��G ��� ��� '�F����ก��G ��� ���กH8��� ���'!��-$������%&�"#��ก���� 8�� �$8$�ก�กEI�%���ก����'!��:�ก�� :8!� ��(#��

� �"#����� ���E+�"ก���� 8������������ �$�����"���"�'��ก��ก���� ��J�����)��,#��8��F�������-K'��"����� ��(#�� ���ก����ก����$ ก��%J�L��ก���ก����%&�-)��KK� �$ NPA ���������������ก"�)��%�����������

� �"#������ก���$� ����ก���ก!9' ��#��� ���� '�F����ก��G ��� ��� 8�#�ก��������+��:��ก �MK8�8�#���'!��ก"�)�� 8�#���#����ก��NO�NP�กH������ กH8��� �$�ก�& L%.

1 2

Page 12: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

6

1

1. ��#������$��%������������� :����S� �����F � ��������$!��'���T�8��� �$�,���� ������%���ก��+��

�&�UVก � �����ก���� � �'�� GDP �$ก���� � �'����)$+�������8ก���

� �����Y�99�!'���T�8����$�,����%��กJ�8��9�! � ก���$�����$��T�8���8�#��,������)��������J���K

2. &� � ���'(���$�)��%*ก&�� :����S� �����F � �����!�� ก���$�����$��$,$ก�%�'��"����Z

������%���ก��M����%���&�UVก � �()� �����ก��'������ ก��ก���ก��� ���� �%�����9�)9�!:(! �$ก����������� �Y��!�

� ,$ก�%���กก��'������8�#�8����'��,$ �+�EI��)����������� �������#���%���ก��ก���$�����$�'�����9�!

� ���8��ก���$�����$�'���������������� � ���8��ก������ก!9'���ก�� �()� �ก!9'� L�ก�������� � ��(#��

��+%8$�ก�ก�� �$�"������������� �Y��!� � � ����ก�����8��F�-K � $-ก8��F������ (Transaction Test) ����*�$-ก8��F���:8�)�)�

�Y�9���8$�ก�กEI�ก���J����� ��(#��%���$�����$�9��ก8$�ก�กEI��� �

� ��E+�"'��"����Z �$�����"���"�'��ก��ก���� ��J�����,#��8��F�������-K ^ ������!��� ��(#�� 8��F NPL � ��(#��%���� ����MK8� � ��(#�����(�F� ก�����8��F�-K ก��98$'����E+�"� ��(#�� ��� �!�ก������8��8�#���#����-$�)��$�+�"�$)��'��8$�ก�ก�� �� ��J����%������-)�)� NPL (%) �$�)��� ��J����%��"*�ก�� (%)

� �aT�$-ก8��F�������"#����� � Credit Rating �$��E+�"$-ก8��F ^ $-ก8��F 20 ก$�)�/�����ก�$���:8�)

� ก�����%J���KK� �$ก����� �����8$�ก�ก�� � ก����� �����!��8��F $-ก8��F Potential NPL $-ก8��F�!��

��E+�" 20 ก$�)���ก �$ก�����%��$-ก8��F � ก��G ��� ���กH8��� - Related Lending, Single Lending

Limits �$$-ก8��F%�� ��. ��,$� �(���ก����'!�� � ก���J���E��ก���F� ก�����(J��8��F �$ก��� ����F����

3. ก����,�ก�ก������-�*. �//� :����S� �����F � ก��ก���ก���'��� ��EL��ก��� � �����ก��'������'��,$ �+�EI� � � ��E�� �:8!� ��(#���ก)�� U�%:����#�'��$-ก8��F �$'�� ��. � �,�ก$��%L� �,�L��ก � �$� ��E���ก���ก��!� � � ��EL��ก����$������)��%��ก���� �%���J���K

4. ก����� NPA :����S� �����F � ���� NPA ����ก�!��'���98���#���%���ก�� Peer � ก��'�� NPA :���)$i ��#���%���ก���J���� NPA %���" �� � ก��'�� NPA :���)$i ��#���%���ก���T�ก��'�� NPA � �J����ก��%��� �%���ก ���กก��'�� NPA

3 ก����� ���������������

Page 13: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

7

1. ก�ก��ก���*�$4���5�ก�ก��$�%*��������� *� :����S� �����F � �������:�:�):�ก���J��� ���� / �� 8����� � � ���� �T�8����$�,�����$�Y�$��$�กUE���กU� � �����8����'��ก��กJ�8��� ����'��8$�ก�ก��%�ก��+% � ก��กJ�8�����#����#�%��:(!:�ก������������������ � ก�������� � ��(#�� ���k"�ก�E�%��:8!��������+��8$����ก%��������$/

�Eก���ก��(���#��9�!" ���E������� � ��(#��9�$!�

2. ������������������%��'��4���5�ก�ก��.�� :����S� �����F � ��E����� ���ก��E� �����-! ����(J���K �$�����8���� � �����ก��'���Eก���ก��Z �)���ก���)����$�J�����$����$!��ก��8$�ก

L����+ ��$ � ก��G ��� ��� �$'���'��J����8�!�%��'���Eก���ก���)��l � ก���ก��!� (Exception) �)��Y�9���'�F�����$������G ��� ���

3. 6�� ������ ก :����S� �����F � ก����� �����!������ก��$ก���� 8����� � �����Y�� ���$ก����)���ก8�!�%�� (ก���)����$�J����) :�ก��G ��� ��� � �����Y�� ��'��8�)�����%��%J�8�!�%�����%��� ��(#�� � 8�)�����%��%J�8�!�%��� �����-�$ก��:8!� ��(#��'���J���ก���+��/�'�/��'�/

��'��)����%&

4. ก����ก�7�� ���'(��4�� ���'(��,�ก���$� ���'(�����.�� :����S� �����F � '�F����ก��� ����8�� ��(#�� � '�F����ก�������� � ��(#�� � ���#����#�%��:(! �()� ��� Credit Rating �$��� Credit Scoring �Y��!� � ��E+�"$-ก8��F � 8$�ก�กEI�ก������$#�ก�� U�%��� �+����ก�$'�F����ก����� �����

8$�ก�ก�� %�F�+��:��$+����ก � ก���J���E��ก���F� ก��(J��8��F �$ก�����(�F� � 8$�ก�กEI��!��" L�ก���$� � ก���� ��(#�� � ก��%�%���$� ����� ��(#�� � 8$�ก�กEI��$ก����ก�����%��� ��(#�� � �aT�$-ก8��F������ � ,$ก�%��)��� �ก��%��8�ก�ก ���������8�� �����

3 2 ก����� �ก�����ก������������

Page 14: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

8

2

ก����� �ก�����ก������������

(�)�)

6. ก����� ���'(��4�� �4� :����S� �����F

� �����8����'��ก��กJ�8���J����8�!�%�� �$�����������K(�'����'�

� ����(������$�8����'��ก��กJ�8��� �����!��� ��(#��'����'� �$�����Y�99�!:�ก��G ��� ���

� '�F����ก��G ��� ���'����'� �$�8�)����'�ก���J���ก���:8K)

� �����"���"�'���������)�� l %����'��)�:8!�J���ก���:8K) �������:�ก�������� ก���J��� �ก��'���J���ก���:8K)

� ก��� ����$-ก8��F%����MK8�'����'�

� �aT�������$-ก8��F �"#��" ���E�ก���J����� ��(#��'����'�

7. ��� � ���-�&(��ก����� :����S� �����F � ������%�����%J�'*F��"#������,-!�� 8��:�ก������ �:� � ������%���)�:8! L%. ,)����� DMS � �,����%���"�r�����������%& � ก���(#��� ��'!��-$�8�)���J���ก���:8K)ก����'� �J���ก����'� 8�#���'�:�

�)����%& � � ��E��������8��%���ก ���ก��� / ��ก�E� � ���������%&%��:(!��-)�%���ก��� ��E����� �

8. ���$�ก���� ���'(�� :����S� �����F � ��E����� ���ก��E� �����-! ����(J���K �$�����8����'��

,-!�� 8�� �$"��ก���G ��� ��� � ก��กJ�8����E����� " �&U�J�8����J��8�)�,-!�� 8������J��8�)� � �����"���"�'���J�������$�ก�:��J��8�)�8�!�%����� � �����8����'��ก��Nsก���� �$"�r�����$�ก�

5. ������������ ���5�ก�ก� :����S� �����F � �����)��(#���#�'��'!��-$ �Y�M������ �$%���)��8��ก��E�'��������%��

�J������Eก���ก�� ��. �Eก���ก��� ��(#�� 8�#��Eก���ก���#��%��9�!������8��� �()� ������$-ก8��F���:8K) ������� ��(#���!��(J�� ������� ����8��F ������$-ก8��F%���Y� Watch List Group �$������'!��ก��!��)��l �Y��!�

� ก������ก���$ก��� ����ก���ก!9''���Eก���ก���)�9�!����ก���8�����$%���)��8��ก��E�:�ก��� �����ก!9'

3

Page 15: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

9

3

ก � � � � �� � � � � 6 �� � ����� ���� :����S� �����F � �<����)��7� �ก���!�� • ก���$�����$�� �����$

����V��ก��:8!� ��(#�� • ก��ก���ก��� • �� � � � '! � � � � ' � � � กE I�

ก����� ���E+�" • �����-!�$���ก��E� • ���������%& • ก����ก,$ �+�EI�:8�) • ก��:(!��$" � �:�ก�������� • ก��:8!� ��(#���ก �8$�ก�ก�� • �����Y�� ��:�ก�����%�� • ก����!��L��ก���+��:�

� �<����)����ก �ก���!�� • �+�"�&�UVก � • ,$ก�%���กก���$�����$�

%�����������"��L�ก��ก��L��ก � • +��ก���')�'�� • กG�กEI�%���$�����$� �$

'!�กH8���%����-)�8�)��ก��" ���E�

10. ก��>�������� &..�. ,�ก�� �. �$�ก?�ก5@ �(��A :����S� �����F

� �. 48 8!��:8!� ��(#�� �ก)ก���ก�� ,-!���ก�� Z$Z �ก��!�ก��:8!� ��(#���������� � 8�#������ ก��

� �. 49 8!��:8!� ��(#�� �ก),-!�#�8�!����:8K) 8�#��ก)ก �ก��%����,$� �(���ก����'!�� Z$Z �ก ��!��$ 5 (Related Lending)

� �. 50 8!��:8!� ��(#�� �ก)����$8�#�8$����:� ���ก�� �ก ��!��$ 25 '���� �ก��%�� (Single Lending)

� �. 59 :8!%J�L��ก���ก���� U�%��) �� U�%$-ก8�#��� U�%�)��'�� ��. 9�!

ก����� �ก�����ก������������

(�)�)

2

9. ก�������ก���������� ���� :����S� �����F � ก��������������� �)� ��. ��ก������������������%�ก,$ �+�EI�/

�� ก��%������-) �$�8��,$'��ก��%��9�)9�!������%�ก,$ �+�EI� �$��ก��������:8!,-!�� 8�������-�9�!���%����*�MK8�

� ก����� ����������� �)������)��(#���#�'��'�F�����$ก����ก��������������� ����*�'!��-$%�F��( �� ��E�$ �( ���E+�" M����%��:(!��������������$�������:�ก��%���������-ก�!��'������J�$�� �$�J������)��Eก���ก���� 8������������

� ก��� �����$���������������� �)������8�����$(�����'�����ก��� �����$ก��������'!��-$M���������� �$ก��G ��� ���ก����ก��� �������������� ���%�F�'!��-$��������������:�+�"���:8!,-!�� 8�����%�����)���)���#����$���J����� �����������:�ก��� ����%���8����

� ก���������$$����������� �)������8����'��ก��������ก����ก��� ��(#�� (Credit Process) ���������%& ก��ก���J�����,#��8��F�������-K ก��กJ�8���"������������� ก�� Check & Balance ก����)���ก8�!�%�� �$ Dual Control

Page 16: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

10

Page 17: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

11

สวนท 1 คานยามและทมาของความเสยงดานเครต

1.1 คาจากดความของความเสยงดานเครดต

ความเสยงดานเครดต (Credit Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการทลกคาของสถาบนการเงน (สง.) ไมสามารถปฏบตตามสญญาในการจายชาระหนคน หรอความเสยงทเกดจากโอกาสทลกคาอาจไมสามารถชาระหนคนไดจนเปนเหตใหถกปรบลดอนดบความนาเชอถอลงได ซงอาจสงผลกระทบตอฐานะเงนกองทน และรายไดของ สง. ความเสยงดานเครดตเปนความเสยงทมความสาคญมาก เพราะเกยวของกบเงนใหสนเชอ ซงเปนธรกรรมหลกของ

สง. และสวนทเปนภาระผกพน ไดแก การใหกยม เงนใหสนเชอในภาคธรกจหรอภาคอตสาหกรรม การรบรอง การอาวล หรอการคาประกนของ สง. ทเกดจากธรกรรมสนเชอท สง. อาจตองจายชาระหนแทน รวมถงธรกรรมสนเชอ และธรกรรมทเกดจากการทคสญญามภาระทตองสงมอบสนทรพยหรอชาระหนแก สง. (Pre-Settlement หรอ Settlement Risk) เชน เงนใหสนเชอในภาคธรกจหรอภาคอตสาหกรรม เปนตน รวมถงโอกาสทคคาจะถกปรบลดอนดบความเสยง (Downgrade) ซงอาจทาใหเกดความเสยหายจากการตราคามลคาตลาด (Mark to Market) ของตราสารทมมลคาลดลง และ/หรอมผลตอการทตองดารงเงนกองทน (Economic Capital) สงขน

การใหสนเชอ1 หมายถง การใหกยมเงน หรอซอ ซอลด รบชวงซอลดตวเงน เปนเจาหนเนองจากไดจายหรอสงใหจายเพอประโยชนของผเคยคา หรอเปนเจาหน เนองจากไดจายเงนตามภาระผกพนตามเลตเตอรออฟเครดตหรอภาระผกพนอน

สถาบนการเงน (สง.) หมายถง สถาบนการเงนตาม พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 ไดแก ธนาคารพาณชย ธนาคารพาณชยเพอรายยอย ธนาคารพาณชยทเปนบรษทลกของธนาคารพาณชยตางประเทศ สาขาธนาคารพาณชยตางประเทศ บรษทเงนทน และบรษทเครดตฟองซเอร รวมถงบรษททอยในกลม Solo Consolidation

1 “การใหสนเชอ” หมายถง การใหสนเชอตามมาตรา 4 แหง พรบ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

Page 18: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

12

1.2 ทมาของความเสยงดานเครดต ปจจยความเสยงดานเครดตแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก ปจจยความเสยงภายนอก

และปจจยความเสยงภายใน ดงน

1.2.1 ปจจยความเสยงภายนอก สภาพเศรษฐกจ

การเปลยนแปลงในสวนของเศรษฐกจมหภาค ไดแก เศรษฐกจโลก เชน การคาระหวางประเทศ เศรษฐกจของประเทศสหรฐอเมรกาชะลอตวลงสงผลใหเศรษฐกจโลกชะลอตวลงตามเศรษฐกจสหรฐอเมรกา ราคานามนดบ และการแขงขนระดบโลก เปนตน เศรษฐกจระดบประเทศ เชน การเปลยนแปลงรายไดประชาชาต การลงทน คาเงนบาท ราคาสนคา และการจางงาน เปนตน เศรษฐกจระดบภมภาคและทองถน เชน การเกดฝนแลงในภมภาคใดภมภาคหนง ทาใหผลผลตทางเกษตรเสยหาย เปนตน การเปลยนแปลงดงกลาวจะสงผลกระทบตอความเสยงดานเครดตในรปของการเปลยนแปลงวฏจกรธรกจ อตราแลกเปลยน อตราดอกเบย ปรมาณและคณภาพสนเชอ นอกจากน การเปลยนแปลงในสวนของเศรษฐกจจลภาค เชน การขาดสภาพคลอง หรอการประสบปญหาทางการเงน เปนตน จะมผลใหลกหนไมสามารถปฏบตตามขอตกลงหรอสญญาได และการเปลยนแปลงดานกฎหมาย กฎระเบยบ และขอบงคบจะมผลตอ สง. ในการปรบเปลยนการกากบดแลธรกรรม รวมถงคณภาพและความสามารถในการเรยกเกบหน

�<��������� ����)����ก

Page 19: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

13

ปจจยทเกดจากผลกระทบของการเปลยนแปลงทมความสมพนธกน

หมายถง ปจจยความเสยงทสงผลกระทบตออตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนงแลวสงผลกระทบตอเนองไปยงอกอตสาหกรรมหนง ซงม 2 ลกษณะ ไดแก ความสมพนธโดยตรง เชน ถาอตสาหกรรมกอสรางไดรบความเสยหาย กจะสงผลกระทบตออตสาหกรรมทผลตวสดกอสราง เปนตน และความสมพนธโดยออม เมออตสาหกรรมใดไดรบผลกระทบกจะสงผลกระทบใหอกอตสาหกรรมหนง แลวยงสงผลกระทบตอเนองไปยงอตสาหกรรมขางเคยง เชน ความสมพนธระหวางอตสาหกรรมนามนและอตสาหกรรมผลตเหลกกลา ซงดเสมอนหนงไมมความสมพนธ ในดานผลกระทบซงกนและกน แตจากขอมลในอดต เมอราคานามนดบในตลาดโลกตกตาลง จะสงผลกระทบใหกบทง 2 ภาคอตสาหกรรม ทาใหคณภาพเครดตเสอมลง และเมอไดมการวเคราะหอยางละเอยดแลว จะพบวาบรษทผผลตนามนเปนกลมลกคาทมนยสาคญกบอตสาหกรรมเหลกกลา เนองจากการสงซอผลตภณฑเหลกกลาจะผานบรษทผผลตอปกรณ ขดเจาะและทอสงนามน ซงทอดงกลาว ใชเหลกกลาเปนวตถดบในการผลต เปนตน

ภาวะการแขงขน

การแขงขนระหวาง สง. ในดานการเตบโต การทากาไร และความตองการเปน ผนาตลาด เปนแรงกดดนให สง. ลดมาตรฐานของการวเคราะหสนเชอ หรอการกาหนดราคาใหบรการสนเชอทไมเหมาะสม สงผลให สง. มตนทนเพมขน เนองจากมสนเชอดอยคณภาพเพมขน และไดรบผลตอบแทนลดลง ทงน ภาวะการแขงขนมไดทงจากสถาบนการเงนในประเทศ สถาบนการเงนตางประเทศ สาขาของสถาบนการเงนตางประเทศ สถาบนการเงนเฉพาะกจ และบรษทเงนทน

การเปลยนแปลงกฎเกณฑของทางการ

การเปลยนแปลงกฎเกณฑของทางการอาจสงผลกระทบให สง. มความเสยงเพมขนหรอลดลงได กลาวคอ การเปลยนแปลงกฎหมายหรอกฎเกณฑ อาจเปดโอกาสให สง. สามารถออกผลตภณฑใหม ๆ ไดสะดวกยงขน ทาใหมการแขงขนกนสงขน และลกคามทางเลอกมากขน หาก สง. ตองการทจะไดลกคาเพมขน กอาจจะลดหลกเกณฑในการกาหนดคณภาพของลกหน ทาให สง. มความเสยงเพมขน หรอการททางการไดมการกาหนดเพมหรอลดอตราสวน ในการทาธรกรรมกบลกหนประเภทใดประเภทหนง กจะสงผลใหมความเสยงเพมขนหรอลดลงไดอกดวย

ภยพบตทางธรรมชาต

ภยพบตทางธรรมชาตเปนอกปจจยหนงทจะสงผลกระทบใหธรกจของลกหน เกดปญหาในการดาเนนกจการ ทาใหลกหนไมสามารถชาระหนไดตามสญญา เชน การเกดสนามในแถบจงหวดภาคใตของไทยเมอ 26 ธนวาคม 2547 ทาใหผประกอบกจการตาง ๆ ไดรบ ความเสยหาย ไมสามารถประกอบกจการ สงผลใหไมสามารถชาระหนใหกบ สง. ได

Page 20: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

14

1.2.2 ปจจยความเสยงภายใน ประสบการณของผบรหารและพนกงาน

ผบรหารและพนกงานทขาดประสบการณในธรกรรมทตนเองรบผดชอบ ไมวาจะเปนในดานการใหสนเชอ การลงทน การบรหารสนทรพยดอยคณภาพ หรอการทาธรกรรมใหม ๆ อาจสงผลใหมการปฏบตการทหละหลวม การบรหารงานไมมประสทธภาพ และเกดความสญเสยได

ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร (MIS) ทไมมประสทธภาพเพยงพอ

ในการบรหารงานใด ๆ กตาม จาเปนอยางยงทจะตองมขอมลทถกตอง ชดเจนและ ทนการ เพอใชในการพจารณาตดสนใจ ดงนน หากผบรหารไมไดรบขอมลทมความถกตอง สมาเสมอ และเปนปจจบน เพอใชประกอบการพจารณาสนเชอ เชน แนวโนมทางเศรษฐกจ การเปลยนแปลงโครงสรางภาคอตสาหกรรมหรอสวนแบงตลาด ราคาสนคา อตราแลกเปลยน สนเชอคางชาระ การกระจกตวของสนเชอ และการประเมนสนเชอทมปญหา เปนตน อาจทาใหเกดการตดสนใจผดพลาดและกอใหเกดความเสยงเพมขน

ความเชยวชาญทางเทคนคในการประมวลผลขอมล

การขาดความเชยวชาญทางเทคนคในการประมวลผลขอมล จะทาใหฝายบรหาร ไมสามารถทจะเรยกดและประเมนขอมล เพอใชในการวเคราะหความเปนไปไดในการออกผลตภณฑใหม และจะนาไปสความสญเสยไดในทสด นอกจากน การขาดความเขาใจโครงสรางในการประมวลขอมลและขอจากดในการใชเครองมอทางสถตหรอทางคณตศาสตรในการพจารณาอนมตสนเชออาจทาใหเกดสนเชอดอยคณภาพไดในอนาคต

มาตรฐานการพจารณาสนเชอ (Underwriting Standards)

มาตรฐานการพจารณาสนเชอเปนกระบวนการพจารณาวาจะใหสนเชอประเภทใด กบใคร เพอวตถประสงคใด หรอเมอใด อกทงการอนมตเงนสนเชอ ควรมแนวทางและหลกเกณฑ การปฏบตทเหมาะสมทงในดานรปแบบและวธการประเมนคณภาพของผก การกาหนดวงเงนและอตราดอกเบยทเหมาะสมกบความเสยงของผ กและประเภทของการขอสนเชอ ดงนน การเปลยนแปลงหลกเกณฑการพจารณาสนเชอ จงไมควรเกดขนบอย และการอนมตสนเชอ ทไมเปนไปตามหลกเกณฑ จะตองมการวเคราะหอยางละเอยดและควรไดรบการอนมตจาก คณะกรรมการ สง. หรอผ ทไดรบมอบหมาย นอกจากน หลกเกณฑขางตนจะชวยควบคม ใหการพจารณาสนเชอเปนไปอยางมประสทธภาพ

การพจารณาสนเชอ ท มลกษณะผอนปรนหรอการประเมนคณภาพลกหน ทไมเหมาะสม อาจเปนผลมาจากแรงกดดนของการแขงขน และการขยายสนเชอ ซงกอใหเกดขอจากดในเรองเวลาทนอยเกนกวาทจะไดขอมลพนฐานทถกตอง นอกจากน การขยายสนเชอ อยางรวดเรว และ/หรอการเขาไปในตลาดใหมอาจจงใจใหผบรหารปลอยกโดยไมมการวเคราะหทางดานเศรษฐกจและการเงนอยางเพยงพอ และผบรหารอาจใชดชนเกยวกบคณภาพของสนเชออยางงาย ๆ ในการสนบสนนการพจารณาสนเชอ เชน บคลกลกษณะของผ ก มลคาของหลกประกนทรองรบในปจจบนและในอนาคต หรอการสนบสนนทางการเงนของบรษทแมหรอ

Page 21: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

15

บรษทในเครอ ซงอาจกอใหเกดความเสยหายแก สง. ได หาก สง. ไมสามารถทจะตดตามเรงรดลกหนหรอยดหลกประกนไดทนทวงท เปนตน ดงนน ปญหาของสนเชอจานวนไมนอยเกดจากขอบกพรองในกระบวนการพจารณาอนมตและการตดตามสนเชอ ซงปญหาเหลานสามารถบรรเทาไดโดยการใชกระบวนการพจารณาสนเชอทรดกม

การใชดลพนจของตนเองในการอนมตสนเชอ

การใชดลพนจในการอนมตสนเชอ ของผบรหาร โดยเฉพาะในกรณทการใหสนเชอ นน ดเหมอนวาเปนการอนมตทเหมาะสม อยางไรกตาม หากการใชดลพนจของผบรหารโดย ไมคานงถงขอมลสนบสนน และการใหสนเชอเกนวงเงน หรอนอกเหนอจากนโยบาย ลกหน มกมความสมพนธกบผบรหารระดบสง เชน ลกหนเปนบรษทของผบรหาร เปนบรษทในเครอ เปนเพอนหรอบคคลทมสถานภาพทางการเงนทมนคงโดยไมมการตรวจสอบ หรอเปนบคคลทมชอเสยง เปนตน จะนาไปสความเสยงดานเครดต ดงนน การรกษาคณภาพสนเชอในเบองตน ควรขนอยกบการระมดระวงในการอนมตสนเชอใหเปนไปตามนโยบายหรอหลกเกณฑทกาหนด และไ มควรอน ม ตสน เช อ เ กน อานาจ เวนแ ตจะไ ด มการ กาหนดไว อย า งช ด เจนและ เปนลายลกษณอกษร

การใหสนเชอเกนมลคาทแทจรงของหลกประกน

สง. มกจะอนมตวงเงนสนเชอเพอไปซอหรอพฒนาสนทรพยเกนกวามลคา ของสนทรพยทนามาเปนหลกประกน ดงนน สง. ควรประเมนความสามารถในการหารายได ของผกทจะมาจากการดาเนนการพฒนาสนทรพยนน ๆ เปนปจจยหลก เนองจากรายไดหลก ของลกหนเปนแหลงทสาคญของการชาระเงนคน สาหรบสนเทรพยทนามาเปนประกน เพอปองกนความเสยงตอการเปนหนสญทอาจเกดขนในอนาคตนน สง. ควรประเมนราคาสนทรพย แนวโนม การเปลยนแปลงของราคา และสภาพคลองของหลกประกน อยางไรกตาม หากกระแสรายไดของผกเสอมลงอนเนองมาจากปญหาทางเศรษฐกจ ยอมจะสงผลกระทบใหการประเมนมลคาของสนทรพยทเปนหลกประกนถกปรบลดลงดวย

การใหสนเชอทไมคานงถงผลของวงจรธรกจ

ในการใหสนเชอ สง. ควรคานงถงภาวะเศรษฐกจวาอยในชวงภาวะขยายตว ชะลอตว หรอหดตว วงจรของธรกจและวงจรผลตภณฑ หรอบรการของผประกอบการหรอผกวา สนคาหรอบรการของผกอยในชวงของการขยายตว หรอเขาสชวงรงเรองสงสด หรอเรมเขาสภาวะหดตว หรอเขาสชวงตกตา เพราะหากไมนาผลของวงจรธรกจมาประกอบการพจารณา อาจทาใหการวเคราะหสนเชอ มแตการใชสมมตฐานในทางบวกมากเกนไป โดยเฉพาะอยางยงธรกจการคาปลก ธรกจอสงหารมทรพย การลงทนในอสงหารมทรพย และสนเชอรายยอย ซงมกไดรบผลกระทบจากวงจรธรกจดงกลาว

ทงน การทดสอบภายใตภาวะวกฤต (Stress Testing) ทมประสทธภาพนน ควรคานงถงผลของวงจรธรกจและวงจรผลตภณฑเปนแนวทางหนงในการตดสนใจดานเครดต และทาใหเกดความเขาใจในความเสยงดานเครดตทชดเจนยงขน

Page 22: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

16

การใหสนเชอเกนความจาเปน

การใหสนเชอเกนความจาเปนกบธรกจทแทจรงของลกหน จะมความเสยงเชนเดยวกบการใหสนเชอทไมมการวเคราะห และอาจกอใหเกดสนเชอดอยคณภาพไดในอนาคต

การเนนการสรางรายได

การเนนการสรางรายไดจากสนเชอมากกวาคณภาพของสนเชอมกนาไปสการอนมตสนเชอทมความเสยงสง ซงในระยะยาวอาจกอใหเกดสนเชอดอยคณภาพ และคาใชจายทสงกวารายไดรบในตอนตน

การใหสนเชอแกพวกพอง (Self-Dealing)

การใหสนเชอแกพวกพองโดยมลกษณะเลยงนโยบายการใหสนเชอทกาหนดไว รวมถงการใชอานาจหนาทเพอใหมการพจารณาสนเชอไมเหมาะสม โดยการวเคราะหสนเชอ ทหละหลวม ทาใหเจาหนาทสนเชอไมสามารถประเมนสนเชอ นน ๆ ไดอยางเหมาะสม นอกจากน ในบางครงอาจมการขอสนเชอ โดยใชชอบคคลทไมมความเกยวของกบบคคลภายในเพอปดบงการใหสนเชอแกพวกพอง ซงอาจกอใหเกดความเสยหายใหกบ สง. ได

การกระจกตวของสนเชอ

การกระจกตวของสนเชออาจเปนสาเหตทสาคญของปญหาสวนใหญในดานเครดต และอาจสงผลกระทบตอฐานะเงนกองทนและสนทรพยของ สง. ได ทงน การกระจกตวของสนเชอมหลายลกษณะ เชน การกระจกตวของผกยมแตละราย หรอกลมของผกยมแตละกลม เปนตน การกระจกตวในภาคเศรษฐกจแตละภาค เชน ธรกจอสงหารมทรพย ธรกจกอสราง อตสาหกรรมการผลต และการเกษตร เปนตน หรอการกระจกตวของสนเชอประเภทใดประเภทหนง เชน สนเชอประเภทเงนเบกเกนบญช และสนเชอรายยอย เปนตน โดยทวไป สง. มความระมดระวง ในการกระจกตวของสนเชออยแลว แตเนองจาก สง. ตองการจะเปนผนาตลาด และตองเผชญกบสภาวะการแขงขนอยางรนแรง อาจทาใหความระมดระวงเรองการกระจกตวของสนเชอลดลง

การใหสนเชอแกผ ถอหนรายใหญหรอแกกจการทมผลประโยชนเ กยวของ (Related Lending)2

หมายถง การใหสนเชอแกบคคลหรอกจการทเกยวของกบผ ถอหนรายใหญ กรรมการหรอผบรหาร สง. ซงไดแก คสมรส บตร หรอ บตรบญธรรมทยงไมบรรลนตภาวะ บรษทท ผถอหนรายใหญ กรรมการ หรอผบรหาร สง. หรอ คสมรส มอานาจในการจดการ หรอมอานาจควบคมคะแนนเสยงสวนใหญในทประชมผถอหน หรอมอานาจควบคมการแตงตงหรอถอดถอนกรรมการ

กรณทบคคลใดถอหนในบรษทใดตงแตรอยละ 20 ขนไปของหนทจาหนายไดแลวทงหมด ไมวาโดยทางตรงหรอทางออม ใหสนนษฐานไวกอนวาบรษทนนเปนผทเกยวของ เวนแตจะพสจนไดวามไดเปนผทเกยวของ

2 Related Lending หมายถง ผเกยวของตามมาตรา 4 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

Page 23: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

17

การสอบทานสนเชอทด การสอบทานสนเชอท ดนน ควรมหนวยงานททาหนาทสอบทานทเปนอสระ

มการสอบทานอยางตอเนอง มปรมาณการสอบทานทเหมาะสม ครอบคลมขอบเขตทควรสอบทาน และมการจดอนดบความเสยงทถกตอง รวมถงการรายงานผลการสอบทานตอผบรหาร เพอใหสามารถบรหารจดการความเสยง พรอมทงตดตามและแกไขสนเชอทมปญหาไดอยางเหมาะสม และทนเวลา ซงจะชวยปองกนความเสยหายทเกดจากลกหนหรอคสญญาทไมปฏบตตามสญญา

การกากบดแลของผบรหาร สง.

สนเชอทมปญหานน สวนหนงเกดจากการทคณะกรรมการ หรอผบรหาร สง. ไมกากบดแลหนวยงานตาง ๆ ใหปฏบตงานไดตามนโยบายอยางเหมาะสม หรออาจเกดจาก การกากบดแลทไมมประสทธภาพเพราะไมทราบถงสถานะทแทจรงของลกหน

การควบคมลกหนใหปฏบตตามเงอนไขและสญญา

หลงจากทไดพจารณาอนมตสนเชอแลว สง. ตองควบคมดแลใหลกหนปฏบตตามเงอนไขและสญญา พรอมทงใหมการตดตามการเบกใชเงนของลกหนใหเปนไปตามวตถประสงคของการกยม

การออกผลตภณฑ หรอการใหบรการทางการเงนใหมโดยไมไดศกษาความเสยง อยางละเอยด

สง. ทไมไดคานงถงความเสยงทเกยวกบการออกผลตภณฑหรอการใหบรการ ทางการเงนใหม และไมไดกาหนดระบบการบรหารจดการความเสยงกอนทจะออกสตลาด กเปนอกปญหาหนงทมความสาคญ นอกจากน ปรมาณสนเชอทมการขยายตวอยางรวดเรวและ/หรอ มการแขงขนสง สง. มกไดรบแรงกดดนใหออกผลตภณฑหรอการใหบรการทางการเงนใหม ออกสตลาด โดยทไมไดทาการทดสอบกอน ซงไมเปนไปตามหลกการบรหารความเสยงทด และอาจกอใหเกดความเสยหายใหกบ สง. ได

การกาหนดระยะเวลาการชาระคนเงนก

สง. ควรกาหนดระยะเวลาการชาระคนเงนกมใหยาวเกนไป เนองจากระยะเวลาการชาระคนเงนกยงยาว จะสงผลตอโอกาสความเสยงอนเนองมาจากความผนผวนจากปจจยตาง ๆ ยงมากขน ระยะเวลาชาระคนเงนกตองระบใหสอดคลองกบงวดของรายไดของผกยมตามกระแสเงนสด ทงน เพอปองกนความเสยงจากการทบรษทมเงนสดเหลอมากเกนไปจนอาจนาไปใช ในสงทไมถกตองได

Page 24: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

18

Page 25: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

19

สวนท 2 แนวทางการจดการความเสยงดานเครดต

2.1 บทบาทหนาทและการจดโครงสรางองคกร 2.1.1 บทบาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสง

คณะกรรมการและผบรหารระดบสงมหนาทในการบรหาร ควบคมดแล และตดตามความเสยง ทงน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงจะตองมความรความเขาใจเกยวกบ ความเสยงดานเครดต เพอใหสามารถกาหนดและอนมตกรอบความเสยง และขอบเขตความเสยงทเหมาะสมกบกลยทธ รวมถงดแลใหมระบบและกระบวนการบรหารความเสยงทเหมาะสม และมประสทธภาพ ซงในการจดการความเสยงดานเครดตนน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงของ สง. ควรดาเนนการ ดงน

2.1 ������������ �$� ก����6�� ������ ก 2.1.1 �����4���5�ก�ก� �$�%*��������� *� 2.1.2 ก����6�� ������ ก 2.1.3 ������������4�� �5�ก�ก��.�� �$� ��.���������ก����4���

������ก����ก� ����� ����

2.2 ก���������� ���� ���������

2.2.1 ก��������� ���� 2.2.2 ก��������� ���� 2.2.3 ก������������ ���� �$�ก������ 2.2.4 ก������������ ����

การสรางสภาพแวดลอม การบรหารจดการความเสยง

ดานเครดตทเหมาะสม

บทบาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสง

การสรางเครองมอการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม

การสรางประเพณปฏบต ดานเครดตทเหมาะสม

Page 26: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

20

(1) การสรางวธปฏบตดานเครดต (Credit Culture) ทเหมาะสม วธปฏบตดานเครดต (Credit Culture) เปนการสรางมาตรฐานทางเครดตทด โดยการ

สงสมคณคา ความเชอและพฤตกรรมการปฏบตทางเครดต ซงจะสะทอนมาตรฐานและคณคาของคณะกรรมการและผบรหารระดบสงในการบรหารงาน ทงน สง. ทกแหงควรจะสรางประเพณปฏบตดานเครดตใหเปนรปธรรม ชดเจน และเปนทเขาใจตลอดทวทงองคกร

นอกจากน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรเผยแพรประเพณปฏบตไปยงพนกงานทกระดบทเกยวของผานทางแผนกลยทธ พรอมทงจดทารายละเอยดประกอบนโยบายดานเครดตซงควรประกอบดวยขอมล ดงตอไปน

1) ภาพรวมหรอเปาหมายของการใหสนเชอของ สง. 2) แผนกลยทธและงบประมาณซงแสดงรายละเอยดของการขยายตวในสนเชอ

ประเภทตาง ๆ เชน ตามประเภทอตสาหกรรม หรอตามประเภทของสนเชอ การคาดการณ และการขยายตว เปนตน

3) นโยบายสนเชอซงกาหนดแนวทางการวเคราะหและการอนมตสนเชอ รวมทงแนวปฏบตโดยเฉพาะเกยวกบฐานะการเงนทยอมรบได กระแสเงนสดขนตาทกาหนด จานวนขนตาของมลคาหลกประกน และการกาหนดอตราดอกเบย

4) ปจจยความเสยงและระดบความเสยงท สง. ยอมรบ

ทงน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรจะประเมนอยางสมาเสมอวาพนกงานม ความเขาใจในประเพณปฏบตดานเครดตของ สง. และการปฏบตของพนกงานทกคน รวมทง การปฏบตงานขององคกรโดยรวม มความเหมาะสมและเปนไปตามมาตรฐานและคณคา ทตองการ

การประเมนอาจทาไดโดยเปรยบเทยบผลการปฏบตงานจรงกบแผนกลยทธและงบประมาณ รวมทงผลการปฏบตงานของพนกงานแตละคนเปรยบเทยบกบแผนกลยทธ และ การทบทวนรายงานการปฏบตทไมเปนไปตามนโยบายและระเบยบปฏบตปกต (Exception Report) นอกจากน หนวยงานตรวจสอบภายในและหนวยงานสอบทานสนเชอควรมสวนรวม ในการสอบทานความถกตองของการประเมนดวย

เนองจากประเพณปฏบตดานเครดตมผลตอกระบวนการใหสนเชอเปนอยางมาก รวมทงการกาหนดและการอนมตความเสยง ดงนน กลยทธของ สง. จงตองมการประสานระหวางความเสยงดานเครดตกบเปาหมายการบรหาร รวมทงระบบการใหผลตอบแทนแกพนกงานสาหรบการใหสนเชอควรพจารณาจากเปาหมายของคณภาพสนเชอในระยะยาว โดยเนนคณภาพของสนเชอมากกวาปรมาณการขยายตวของสนเชอ ดงนน สง. ควรกาหนดนโยบายและการใหผลตอบแทนแกพนกงานอยางชดเจน เพอรกษาคณภาพสนเชอไวไดตามมาตรฐาน

(2) การสรางสภาพแวดลอมการบรหารจดการความเสยงดานเครดตทเหมาะสม

คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรประเมน ทบทวน และอนมตนโยบาย และ แผนกลยทธทเกยวกบความเสยงดานเครดตอยางสมาเสมอ โดยแผนกลยทธนน ควรสะทอน

Page 27: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

21

ใหเหนถงระดบความเสยงทยอมรบได และระดบกาไรท สง. ตงเปาไว ณ ระดบความเสยง ทตางกน นอกจากน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรสามารถระบ วด ตดตาม และควบคมความเสยง และใหมการจดการความเสยงสาหรบทกผลตภณฑ โดยเฉพาะอยางยงผลตภณฑใหม ๆ

ในกจกรรมทก ๆ ดานของ สง. คณะกรรมการและผบรหารระดบสงมบทบาทสาคญในการกากบดแลหนวยงานทเกยวของกบการอนมตและการบรหารจดการความเสยง ดานเครดต ดงนน สง. ควรจะพฒนากลยทธหรอแผนงานการบรหารความเสยงดานเครดต ซงจะใชเปนแนวทางในการอนมตเครดตและปรบเปลยนนโยบายและขนตอนใหเหมาะสมสาหรบแตละธรกรรม ทงน คณะกรรมการจะตองอนมตและทบทวนนโยบายและกลยทธทสาคญ เปนประจา โดยนโยบายและกลยทธนนจะตองครอบคลมทกธรกรรมทมความเสยงสง

การกาหนดนโยบายเปนลายลกษณอกษร

นโยบายสนเชอถอวาเปนดานแรกของการปองกนความเสยงทางเครดต ดงนน การกาหนดนโยบายทเหมาะสมจะชวยในการระบ วด ตดตาม และควบคมความเสยงดานเครดตผบรหารจะตองแนใจวา สง. ไดดาเนนการตามนโยบายและระเบยบปฏบต เพอใหมนใจไดวา การกระจายเงนใหสนเชอเปนไปอยางเหมาะสม และตรงไปยงกลมตลาดเปาหมายและเปนไปตามกลยทธการใหสนเชอในภาพรวม ทงน การกาหนดกรอบนโยบายสนเชอและแนวทางปฏบตสาหรบการใหสนเชอ ควรกลาวถงหวขอตาง ๆ เชน กลมตลาดเปาหมาย โครงสรางของพอรตสนเชอ การกาหนดราคา และเพดานความเสยง (Limits) หรอวงเงนทใหทงสนเชอรายตว กลมบรษท บรษทลกในกลม ภาคอตสาหกรรม เขตภมศาสตร และผลตภณฑ อานาจการอนมต และรายงานการยกเวนตางๆ เปนตน ทงน ตามแนวนโยบายสนเชอ3ของ ธปท.ไดกาหนดไววา นโยบาย ดานสนเชออยางนอยจะตองกาหนดในเรองประเภท สดสวนวงเงนโดยรวมในการกอภาระผกพนและการทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอแกภาคเศรษฐกจตาง ๆ โดยพจารณา ความเพยงพอของเงนกองทน วธการบรหารความเสยง และผทรบผดชอบ รวมทงควรมการทบทวนนโยบายเปนประจาอยางนอยปละ 1 ครง และสอสารใหพนกงานทเกยวของทราบดวย นโยบายเหลานควรกาหนดไวอยางชดเจน และสอดคลองกบการปฏบตงาน ทงน คณะกรรมการจะตองเปนผอนมตนโยบายดงกลาวและจะตองควบคมใหมการปฏบตตามนโยบายทกาหนดไวอยางเครงครด

ธรกรรมทมความซบซอน เชน สนเชอทใหแกภาคธรกจ โดยเฉพาะตราสารอนพนธดาน Options ทลกคาเปนผออก (Customer-Written Options) และธรกรรมตราสารอนพนธดานเครดต (Credit Derivatives) เปนตน จะตองอาศยการวเคราะหทละเอยดลกซงกวาธรกรรมการใหสนเชอโดยทวไป อยางไรกตาม ธรกรรมการใหสนเชอทมความซบซอนจะตองกาหนดขนตอนและการควบคมทมลกษณะเฉพาะ แตกสามารถใชหลกการพนฐานในการบรหาร ความเสยงไดเชนกนธรกรรมการใหสนเชอในตางประเทศจะมความเสยงเพมขนในเรองสถานการณในประเทศของลกคาทขอสนเชอ ผบรหารจะตองคานงวาการท คสญญา

3 ������� ����'��L������8)���%&9%� ��#������� ����ก��%J�L��ก����!��� ��(#�� $����%�� 3 � �8��� 2551

http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510379.pdf

Page 28: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

22

ในตางประเทศไมสามารถปฏบตตามสญญาไดนน อาจเกดจากความไมแนนอนของภาวะ ทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง ภยธรรมชาต หรอปจจยภายนอกอน ๆ ของประเทศคคา จนสงผลกระทบตอระดบความเสยงหรอความนาเชอถอในการดาเนนธรกจ และ/หรอการลงทนในประเทศคสญญาท สง. มธรกรรมดวย ทาใหผกหรอคสญญาของ สง. ททาธรกรรมระหวางประเทศไมสามารถหรอไมเตมใจชาระหนหรอไมปฏบตตามพนธะทเกดขน และอาจสงผลกระทบตอฐานะและการดาเนนงานของ สง. ดงนน สง. ทมธรกรรมใหสนเชอในตางประเทศจะตองมนโยบายและระเบยบปฏบตทเพยงพอในการระบ วด ตดตาม และควบคมความเสยง ของประเทศคสญญา4 (Country Risk) และควรจดใหมทมงานพเศษทมความเชยวชาญและมความเขาใจในเรอง Country Risk รบผดชอบโดยตรงเนองจากการทารายการระหวางประเทศจาเปนจะตองม ความเขาใจตลาดโลกและผลกระทบซงประเทศหนงๆ จะมตอประเทศและภมภาคอน ๆ เปนอยางด

เพอใหเกดประสทธผลในทางปฏบต นโยบายดานสนเชอและระเบยบปฏบตจาเปน ตองมการสอสารหรอเผยแพรอยางทวถงตลอดทงองคกร ใหพนกงานถอปฏบต และใหมการทบทวนเปนประจาเพอใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมภายในและภายนอกทเปลยนแปลง นอกจากน การกาหนดนโยบายสนเชอดงกลาวสามารถกลาวถงเกณฑรายบรษทและเกณฑรวมกลม (Consolidated Basis) รวมทงกาหนดใหมการกระจายสนเชอประเภทตางๆ ในพอรตอยางเหมาะสม ทงน ควรคานงถงการดาเนนงานของบรษทในเครอ รวมถงการกยมระหวางกน ในหนวยงานหรอบรษทในเครอ (Intra-Transaction) ทมการใหสนเชอเกนกวาแนวนโยบาย การใหสนเชอ ทกาหนดไวจนกอใหเกดความเสยหายได

การกาหนดนโยบายการใหสนเชอ ในกจการหรออตสาหกรรมประเภทตาง ๆ จาเปน ตองคานงถงลกษณะของประเภทอตสาหกรรมนน ๆ ดวย ซงจะมการกลาวถงโดยละเอยด (ภาคผนวก 1) ในลกษณะทวไปของสนเชอบางประเภท

4 ตามแนวนโยบายการบรหารความสยงของประเทศคสญญา ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510381.pdf ความเสยงของประเทศคสญญา สามารถแยกประเภทได ดงน ความเสยงของภาครฐบาล (Sovereign Risk) หมายถง ความเสยงทรฐบาลของประเทศทเปนผกยมเงน หรอคคาของ สง. นน จะไมสามารถหรอเตมใจในการชาระหนตามพนธะกรณทเกดขนทงทางตรงและทางออม ความเสยงดานการโอนเงนของคสญญา (Transfer Risk) หมายถง ความเสยงทคคาในตางประเทศจะไมสามารถ หาเงนตราตางประเทศมาชาระหนใหแกหรอทาธรกรรมตามสญญาได ความเสยงจากผลกระทบตอเนอง (Contagion Risk ) หมายถง ความเสยงทเกดขนเมอมการเปลยนแปลงของปจจยใด ๆ ในประเทศหนงแลวสงผลกระทบตอประเทศอนในภมภาคทเปนประเทศคคา ความเสยงดานสกลเงน (Currency Risk ) หมายถง ความเสยงทเกดจากการถอสกลเงนตราตางประเทศหรอมกระแสเงนสด ทจะรบเปนสกลเงนตราตางประเทศจากคคา แตคคาไมสามารถหาเงนตราตางประเทศมาชาระหนได ความเสยงของประเทศคคาสญญาทางออม (Indirect Country Risk) หมายถง ความเสยงทเกดขนในประเทศทคคามการลงทนหรอมบรษทแมตงอย (ไมรวมถงประเทศทคคาตงอย) แลวกระทบถงคคาดวย ความเสยงดานเศรษฐกจมหภาค (Macroeconomic Risk) หมายถง การไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงนโยบาย โครงสรางหรอปจจยทางเศรษฐกจการเงนของประเทศนน

Page 29: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

23

การกาหนดกลยทธดานตลาดเปาหมาย (Target Market)

ในนโยบายเชงกลยทธหรอแผนธรกจควรมการกลาวถงเปาหมายการใหสนเชอ โดยพจารณาจากภาคอตสาหกรรม (สนเชอเพอการพาณชย การอปโภคบรโภค และอสงหารมทรพย) ทตงทางภมศาสตร สกลเงนจากการดาเนนธรกรรมดานตราสารอนพนธทางการเงน วนครบกาหนด และกาไรทคาดวาจะไดรบ ซงจะตองมการระบหรอกาหนดตลาดเปาหมายและลกษณะเฉพาะท สง. ตองการไวในพอรตสนเชอ (รวมทงระดบการกระจายและการกระจกตวทยอมรบได) สง. ควรระบกลมลกคาหลกและชนดของสนเชอสาหรบกลมลกคานน นอกจากน นโยบายควรจะระบถงประเภทสนเชอทไมตองการ เชน ธรกจทกระทบตอศลธรรมอนด ธรกรรมทเกยวกบการเมอง5 หรอธรกจทมลกษณะเกงกาไร6 เปนตน ฝายบรหารควรมการตดตามการดาเนนงานเพอใหเปนไปตามแผน และมระบบการบรหารจดการความเสยงอยางเหมาะสม รวมทงนโยบาย ระเบยบปฏบต ระบบการตดตามและบคลากรจะตองสนบสนนการปฏบตใหเปนไปตามแผน

การกาหนดกลยทธดานภาพรวมความเสยง (Risk Profile)

ภาพรวมความเสยง (Risk Profile) ท สง. นามาใช จะตองกาหนดสดสวนของประเภทธรกจใหชดเจน เชน กจการทมคณภาพเครดตด กจการทมคณภาพเครดตปานกลาง ธรกจขนาดใหญหรอขนาดเลก หรอสนเชอรายยอย เปนตน การกาหนดกลยทธความเสยงดานเครดต (Credit Risk Strategy) จะชวยใหทราบเปาหมายของคณภาพเครดต เปาหมายการหารายไดและการขยายตวของธรกจ สง. ทกแหงไมวาขนาดใหญหรอขนาดเลกตองดาเนนธรกจโดยเปรยบเทยบความเสยงกบผลตอบแทนทยอมรบไดในแตละธรกรรม คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรกาหนดเปาหมายกาไรรวมของการใหสนเชอ สง. ขนาดใหญทมความซบซอนตองการทจะใหสนเชอสมพนธกบเปาหมาย กาไรขนตาทตงเปาไว เปรยบเทยบกบเงนกองทน (ผลตอบแทนทปรบความเสยงตอเงนกองทน) ขณะท สง. ขนาดเลกและไมซบซอนจะคานง เพยงการกาหนดอตราดอกเบยและคาธรรมเนยมทเหมาะสมสาหรบแตละระดบความเสยงของเงนใหสนเชอ

คณะกรรมการจะพจารณาอนมตแผนกลยทธสาหรบระดบความเสยงและผลกาไร และจะตองทบทวนผลการดาเนนงานเปนประจา เพอปรบเปลยนแผนกลยทธโดยจะพจารณาจากผลการดาเนนงานทผานมาเปรยบเทยบกบความเพยงพอของเงนกองทนทรองรบความเสยง

การทบทวนและปรบปรงนโยบายหรอแผนกลยทธอยางตอเนอง

คณะกรรมการตองมการทบทวนนโยบายหรอแผนกลยทธและเกณฑการอนมต อยางสมาเสมอ หรออยางนอยปละครง นอกจากน คณะกรรมการจะตองพจารณาโครงสรางหนวยงานทอน ม ตสนเชอ รวมถงความเปนอสระของหนวยงานสอบทานสนเชอ และสวนประกอบของพอรตสนเชอโดยรวม ทงน การดาเนนการดงกลาวควรมการบนทกไวในรายงานการประชมคณะกรรมการทกครง

5 หมายถง กจกรรมทางการเมอง เชน การหาเสยงเลอกตง เปนตน ทงน สง. ตองกาหนดไวในนโยบายการใหสนเชอ ใหชดเจน 6 หาก สง. มนโยบายในการทาธรกรรมตองมเกณฑทชดเจนในการพจารณาถงความเหมาะสมและเหตผล

Page 30: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

24

ในการกาหนดใหมการประเมนและปรบปรงแผนกลยทธและแผนธรกจอยางตอเนองนน คณะกรรมการและผบรหารควรจะพจารณาปจจยภายนอก เพอใหทราบถงการเปลยนแปลงกลยทธของคแขงและความตองการของลกคา เชน เมอคแขงมการเปลยนแปลงกลยทธการแขงขนทางธรกจ รวมทงไดออกผลตภณฑใหม เปนตน ผบรหารควรทบทวนอยางเปนระบบวา จาเปนจะตองมการปรบเปลยนการปฏบตงานหรอไม และการเปลยนแปลงของตลาดหรอการปรบเปลยนตามสภาพการแขงขน รวมทงการทบทวนอตราการขยายตว การกาหนดราคาหรอกาไรสวนตางอยางสมเหตสมผล ทงน เนองจากการเกดวกฤตการณกบ สง. หลายแหงทวโลกลวนเปนผลมาจากการใหสนเชอ ทขาดหลกเกณฑ ซงมหลาย สง. ไดใหสนเชอแกภาคธรกจใดธรกจหนงทมการขยายตวอยางรวดเรว และความตองการทจะทากาไรอยางรวดเรว ทาให สง. ขาดการมองภาพรวมและไมเขมงวดในการกาหนดราคาและระยะเวลาการใหสนเชอ ดงนน ความหยอนยานในขอบงคบเกยวกบสนเชอผสมผสานกบอปสงคและอปทานในภาคธรกจนน จะทาใหการกาหนดเปาหมายการใหสนเชอ ในภาคธรกจสงเกนไป นอกจากน ผบรหารควรทบทวนผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาวะเศรษฐกจทงในปจจบนและอนาคต โดยทวไปเปนการงายท สง. จะทากาไรในชวงทตลาดมการขยายตว ดงนน ความสามารถในการบรหารจดการทแทจรงคอ การทผบรหารจะทราบวาเมอใดควรจะถอนตวออกจากตลาดทกาลงจะมการหดตวอนเปนผลมาจากการแขงขนและใหผลตอบแทนไมเพยงพอ เชน ในตลาดทมความรอนแรงจะมการขยายตวอยางรวดเรว แตกาไรสวนตางลดลง เปนตน ผบรหารทมความสามารถจะตระหนกถงความเสยงทเพมขน และจะจากดการใหสนเชอ รวมทงเพมความเขมงวดในการใหสนเชอแกลกหนรายใหมและการตออายสญญาลกหนรายเกา เพอชดเชยกบความเสยงทเพมขนในพอรต ประเดนเหลาน หนวยงานใหสนเชอควรจะมการปรกษาหารอ พรอมทงรายงานใหคณะกรรมการและผบรหารระดบสงไดรบทราบดวย

(3) การสรางเครองมอการบรหารจดการความเสยงทเหมาะสม ผบรหารระดบสงตองรบผดชอบในการนาแผนกลยทธดานความเสยงทไดรบอนมตจาก

คณะกรรมการมาพฒนาเปนนโยบาย ขนตอน การตดตาม และการควบคมความเสยง ทงน นโยบายและขนตอนดงกลาวควรจะกาหนดไวในทกธรกรรมทงในระดบรายตวและในภาพรวม และยงตองมหนาทในการตดตามวาการใหสนเชอเปนไปตามนโยบายทกาหนดไว รวมทงมการมอบอานาจในการอนมตและมอบหมายหนาทการทบทวนสนเชอไวอยางเหมาะสม และมการสอบทานหนวยงานทใหสนเชอเปนประจาและมความเปนอสระในการสอบทาน

นอกจากน ผบรหารควรใหความสาคญและสนบสนนใหมการสรางเครองมอเพอใช ในการบรหารจดการความเสยง เชน ระบบ Credit Rating สาหรบลกคารายใหญทเปนองคกร หรอธรกจขนาดใหญ และระบบ Credit Scoring สาหรบลกคารายยอย เปนตน โดยพจารณาความเหมาะสมกบลกษณะประเภทธรกจและความซบซอนของผลตภณฑ

2.1.2 การจดโครงสรางองคกร ไดแก การจดระบบการตดตอสอสารและสายการบงคบบญชาทเชอมตอคนกบกลม

เขาดวยกน เพอใหการทางานบรรลวตถประสงคขององคการ โดยจะแสดงใหเหนความรบผดชอบของงาน สายการบงคบบญซาและชองทางการตดตอสอสาร โดยทวไปโครงสรางองคกรม 3 แบบ คอ

Page 31: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

25

1. แบบสายงานหลก (The Line Form of Structure) 2. แบบสายงานหลก และสายงานทปรกษา (The Line and Staff Form of Structure) 3. แบบลกษณะหนาท (The Functional Organization)

โครงสรางองคกรแบบสายงานหลก ประกอบดวยหนวยงานทกาหนดการสงการและ การควบคมโดยมสายการบงคบบญชาตามลาดบขนจากผบรหารสงสดลงมายงผใตบงคบบญชา เปนลาดบขนรองลงมา การจดโครงสรางแบบนเจาหนาทแตละหนวยจะรบคาสง คาแนะนา และรายงานตอผบงคบบญชาคนเดยว การแบงสายงานเปนไปตามเปาหมายของงานหนงๆ การสงการใดๆ ไมสามารถขามสายงานได โครงสรางประเภทนใชไดดในธรกจขนาดเลกหรอในกรณ การเรมตนของธรกจทมโครงสรางไมซบซอน

โครงสรางองคกรแบบสายงานหลก และสายงานทปรกษา เปนแบบผสมงานหลก และงานทปรกษารวมกน โดยทโครงสรางแบบงานหลกยงคงเปนมตของโครงสรางทจดตาม การดาเนนงานเพอบรรลเปาหมายหลกขององคการ ในขณะทมตทางดานงานทปรกษาเกดขนเพอเปนหนวยงานสนบสนน เพอใหบรการเฉพาะทางแกหนวยงานหลก โครงสรางแบบนจะชวยแกปญหาในเรองการขาดการแนะนา โดยหนวยงานทปรกษาจะชวยศกษาคนควา ใหคาแนะนา ใหบรการ และชวยแกไขปญหาตาง ๆ ทไมเกยวของกบงานในสายงานใหกบหนวยงานหลก

โครงสรางองคกรแบบลกษณะหนาทเปนการแบงสายงานออกตามลกษณะเฉพาะของงานแตละชนดทปฏบตอย สายงานทแบงนนโดยสวนใหญจะเปนโครงสรางทใชโดย เกอบทกองคกรทมกจการประเภทเดยวกน เชน โรงงานอตสาหกรรมจะแบงสายงานเปนดานการผลต การขาย การตลาด การเงน และประชาสมพนธ โดยมอบอานาจหนาทและความรบผดชอบ ใหหนวยงานเฉพาะไปโดยเดดขาด แตละงานจงมอานาจหนาทและความรบผดชอบทจะทางานตงแตตนจนจบ และแตละงานจะมผเชยวชาญเฉพาะงานนนดแล เปนตน โครงสรางประเภทนเหมาะกบองคการขนาดเลกถงขนาดกลางในการจดโครงสรางองคกรใหไดผลดนน ควรคานงถงปจจยตาง ๆ เชน จานวนผลตภณฑในแตละประเภทธรกจ ขนาดของการใหสนเชอ ลกษณะการใหบรการตาง ๆ ประเภทลกคา และจานวนลกหน เปนตน เพอใหเกดประสทธภาพมากทสด โครงสรางองคกรอาจมการปรบปรงแกไขหากเหนวาไมเหมาะสมกบภาวะของธรกจหรอการแขงขน เชน ในชวงกอนเกดวกฤตเศรษฐกจในป 2540 สง.จดโครงสรางองคกรแบบกระจายศนย โดยผจดการสาขา หรอผจดการเขตมอานาจในการอนมตสนเชอไดตามทกาหนด แตปรากฎวาเกดปญหาสนเชอดอยคณภาพเพมขนจานวนมาก ภายหลงจงไดปรบโครงสรางองคกรใหมเปนแบบรวมศนย ซงทาใหมการควบคมและตดตามคณภาพลกหนไดดยงขน เปนตน

Page 32: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

26

ในการจดโครงสรางองคกร7นน จะตองมการแบงแยกหนาทและความรบผดชอบโดยการแยกออกเปน

1. ผพจารณา (วเคราะห) สนเชอออกจากผปฏบตงาน (Relationship Manager (RM) / Account Officer (AO))

2. ผมอานาจอนมตออกจากผพจารณา(วเคราะห) สนเชอ 3. ผตรวจสอบความถกตองของการปฏบตงานหลงการอนมตสนเชอ ออกจาก 1 และ 2 4. ผรายงานขอมลการใหสนเชอ ตอคณะกรรมการ สง. /คณะทไดรบมอบหมาย 5. หนวยงานหรอผตรวจสอบการใหสนเชอ ออกจาก 1 ถง 3 และรายงานผล

การตรวจสอบโดยตรงตอคณะกรรมการ สง.

ตวอยางโครงสรางองคกรทจดตามกลมลกคา

7 ตามแนวนโยบายของธนาครแหงประเทศไทย เรองแนวนโยบายการทาธรกรรมดานสนเชอ ลงวนท 3 สงหาคม 2551

http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510379.pdf

�5�ก�ก�,����

�5�ก�ก� ���$� ก������.�������

�5�ก�ก���������� ����

�5�ก�ก���� ��

�5�ก�ก�����

��,��ก�ก� ����

ก�ก�%*����ก�7�/.

ก$�.����������������� ����

ก$�.������� ���$� Compliance

ก$�.�$*ก���,�ก�� SME

ก$�.�,�ก��$*ก��� $*ก������.��

ก$�.�,�ก���$�����

ก$�.�������� ����&�

ก$�.�������6�6$�� ก$�.��>�����ก�

���'(�� ก$�.������/'��$�ก����� ก$�.����

��������$

ก$�.�$*ก���,�ก�� 4���7�/.

Page 33: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

27

ก$�.�,�ก��$*ก��� ���.��

PQ������&� � ���'(��$*ก������.��

PQ��������(�4.�� �4�

Private Fund Management

PQ��&�Y��%$��)�5@ $*ก���

���.��

PQ������%$��)�5@ ���

�����

PQ������%$��)�5@ ���'(��%*���6)��$�

ก��$��

PQ���>�����ก� ���'(��%*���6)�

PQ������ก�4��������$Z�6���� PQ��$*ก��� ��&��,

ก$�.�$*ก���,�ก�� 4���7�/.

PQ������&� � ���'(��

,�ก��

Cash Management

International Trade

PQ����ก� �����$�ก��&�

PQ������%$��)�5@ ���'(��

,�ก��

Multi-Corporate Banking

Global Business

Large -Corporate Banking

Corporate Business Marketing

ก$�.�$*ก���,�ก�� SME

P������ ���'(�� SME 4���ก$��

PQ������ ���'(�� SME 4����$Zก

�$��.��

PQ���>�����ก� ���'(�� SME

PQ��ก��$���$� ��� ���,�ก��

SME

PQ����(�4.�� ���'(�� SME

Page 34: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

28

ตวอยางโครงสรางองคกรทแบงตามภมศาสตร

ก$�.��>�����ก� ���'(��

Credit Underwriting

�6���� ���'(�� ก?����

�������$� ghi�g*���j

&�Y����5)�& ����&�

&�Y����5)�& ���.���$� SME

Page 35: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

29

2.1.3 บทบาทหนาทของคณะกรรมการยอย และหนวยงานทเกยวของ คณะกรรมการสนเชอ ทาหนาทกาหนดนโยบายดานเครดต พจารณาอนมตสนเชอ

และกาหนดเพดานความเสยงของธรกรรมสนเชอแตละประเภท ใหสอดคลองกบกลยทธและเปาหมายท สง. กาหนด รวมทงตดตามใหมการปฏบตใหเปนไปตามนโยบายและเปาหมาย สนบสนนและสงเสรมใหมการสอสารนโยบายตาง ๆ ใหหนวยงานและผปฏบตงานไดรบทราบอยางชดเจน

คณะกรรมการบรหารความเสยง ทาหนาทกาหนดนโยบาย มาตรฐานการปฏบตงานทเกยวของกบการลงทนและการใหสนเชอ เพอลดความเสยง กาหนดนโยบายการวด ตดตาม รายงานและควบคมความเสยงดานเครดตใหอยในระดบทเหมาะสม ใหคาแนะนาในการบรหารพอรตสนเชอ ดแลใหมเครองมอในการจดอนดบและอนมตสนเชอใหเหมาะสมกบธรกจของ สง. ตลอดจนตดตามดแลความเพยงพอของการกนเงนสารองและเงนกองทนทใชรองรบ การทาธรกจ

หนวยงานดานพฒนาธรกจสนเชอ ทาหนาทพฒนาผลตภณฑใหมใหสอดคลองกบกลยทธและเปาหมายของ สง. ความตองการของลกคาโดยการตดตอลกคาใหมาใชบรการ วเคราะหสนเชอและคณภาพของลกคาตามมาตรฐานการพจารณาสนเชอ เจรจาตอรองเงอนไขใหเหมาะสมกบความเสยงของลกคา และทาการเสนอขออนมตสนเชอ รวมถงการตดตามดแลลกหน

หนวยงานบรหารความเสยงดานสนเชอ ประกอบดวยงานบรหาร ควบคมความเสยงและสอบทานการปฏบตดานสนเชอ ทาหนาทประเมนความเสยงและผลตอบแทนทไดรบ พฒนาฐานขอมลทใชในการบรหารและควบคมความเสยง พฒนาเครองมอในการประเมนความเสยง ทงในระดบรายลกหนและทงพอรตสนเชอโดยรวม ตดตามวเคราะหคณภาพสนเชอโดยรวมของทง สง. ประเมนประสทธภาพการทางาน และสอบทานสนเชอตามนโยบายและขอกาหนดของ สง. และของทางการ

หนวยงานดานพธการและปฏบตการสนเชอ ทาหนาทจดทาเอกสารสญญา ประเมนและจดจานองหลกประกนใหถกตองสมบรณ เพอให สง. มสทธเรยกรองไดตามกฎหมาย ควบคมการเบกจายเงนใหเปนไปตามเงอนไขทอนมต เรยกเกบและตดตามการชาระหนของลกหน และสนบสนนขอมลใหหนวยงานทเกยวของเพอดาเนนการกบลกหนในกรณทผดนดชาระหน

2.2 การบรหารความเสยงดานเครดต ขนตอนการบรหารความเสยงโดยทวไป ประกอบดวย

2.2.1. การระบความเสยง (Risk Identification)

2.2.2 การวดความเสยง (Risk Measurement)

2.2.3. การตดตามความเสยงและการรายงาน (Risk Monitoring and Reporting)

2.2.4. การควบคมความเสยง (Risk Controlling)

Page 36: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

30

การบรหารสนเชอทด ผบรหารและเจาหนาทของ สง. จะตองมความเขาใจเกยวกบ ทมาของความเสยงจากการทาธรกรรม สามารถระบความเสยงไดโดยเฉพาะอยางยงในการทาธรกรรมใหม ๆ ควรมระบบการประเมนและวดความเสยงทครอบคลมและเหมาะสมกบธรกรรม ลกษณะผลตภณฑ รายลกหนและรายโดยรวมของพอรต รวมถงจะตองมการตดตามอยางตอเนองเพอใหทราบถงปรมาณและระดบความเสยงของลกหนทเปนปจจบนและทนกาลตอความเสยหายทจะเกดขน นอกจากน สง. ควรควบคมระดบความเสยงใหคงอยในระดบทยอมรบได

2.2.1 การระบความเสยง

สง. ตองระบความเส ยงดานเครดตทงหมดทมและแฝงอย ในผลตภณฑ และธรกรรมตาง ๆ โดยทบทวนลกษณะของความเสยงดานเครดตอยางถถวน ซงอาจจะเรมจากการประเมนเครดตของลกหนรายตว โดยการจดอนดบความเสยงสนเชอแตละราย ตามประเภทสนเชอหรอธรกรรม และตามความสมพนธทเกยวของกน เชน ความสมพนธระหวางบรษทแมและบรษทลกซงอนดบความเสยงของบรษทแมอาจมผลตออนดบความเสยงของบรษทลกกได เปนตน นอกจากน ควรมการประเมนการจดอนดบความเสยงอยางสมาเสมอ และครอบคลมถงรายการนอกงบดลดวย ซงจะชวยใหทราบถงการเปลยนแปลงคณภาพสนเชออยางทนกาล และชวยใหผบรหารสามารถปรบกลยทธและตดตามดแลลกหนอยางใกลชดในระยะเวลาทเหมาะสม เพอปองกนมใหเกดสนเชอดอยคณภาพ

นอกจากการจดอนดบความเสยงแลว สง. จะตองมการสอบทานและวเคราะหองคประกอบในแตละสวน (Segment) และในภาพรวมของพอรต เพอใหมนใจวาการจดอนดบ ความเสยงมความถกตอง และควรมการพจารณาแนวโนมการเปลยนแปลงอนดบความเสยง ซงเมอนามาประกอบกบขอมลอน เชน การคางชาระ การขยายตวของสนเชอ และการปฏบต ทเปนการยกเวนตามทนโยบายกาหนดไว เปนตน จะชวยใหเหนภาพของคณภาพสนทรพยและความเสยงไดมากยงขน นอกจากน สง. ควรจดใหมการสอบทานความถกตองในการจดอนดบความเสยงลกหนของเจาหนาทสนเชอตามหลกเกณฑทกาหนด

ในการวางแผนการออกผลตภณฑใหม (New Products) สง. ควรระบความเสยงและการบรหารความเสยงอยางเหมาะสม รวมทงกาหนดระเบยบปฏบต และการควบคม ทเพยงพอกอนทจะนาเสนอเพออนมตจากคณะกรรมการทเกยวของ นอกจากน ผบรหารระดบสงตองกาหนดใหบคลากรทเกยวของในทกผลตภณฑใหมหรอธรกรรมทมความซบซอน

ประเมนเครดตลกหนรายตว

ประเมนองคประกอบแตละสวนและพอรตสนเขอโดยรวม

ประเมนผลตภณฑใหม

การระบความเสยงการระบความเสยง

Page 37: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

31

ซงมความเสยงดานเครดตของคสญญาใหสามารถปฏบตงานไดตามมาตรฐานสงสด และสอดคลองกบนโยบายและระเบยบปฏบตของ สง.

2.2.2 การวดความเสยง

การวดความเสยงเปนกระบวนการทใชปจจยเชงปรมาณของลกหนรวมกบปจจยอน ทเกยวของในรปของตวแปรทใหผลลพธทสามารถสะทอนถงปรมาณความเสยงของลกหนรายตว และทงพอรต สง. ควรมระบบทมความถกตองและเชอถอไดในการวดความเสยงของลกหนแตละรายสอดคลองกบคณภาพ ความสามารถในการชาระหนคน และตามประเภทสนเชอหรอประเภทธรกจ ทงจากธรกรรมการใหสนเชอทงในและนอกงบดล และธรกรรมการบรหารเงน เพอจะไดทราบระดบความเสยงและสามารถดาเนนการตดตามและควบคมไดอยางเหมาะสมตอไป โดย สง. ควรดาเนนการเพอใหการวดความเสยงมประสทธภาพ ดงน

(1) กาหนดนโยบายและแผนกลยทธในการวดความเสยง

ประกอบดวย

1.1 วธการท สง. ใชในการระบความเสยงทเกยวของกบลกหนหรอคคาแตละราย โดยควรเปนวธทชวยให สง. สามารถวเคราะหความเสยงดานเครดตของพอรตจากปจจยทมผลกระทบตอความเสยง เพอทจะสามารถตดตามการกระจกตวและคณภาพของพอรต

1.2 ความถในการวเคราะหความเสยงดานเครดตทเหมาะสม พรอมทงการทบทวน ผลการวเคราะหกบเพดานความเสยงทกาหนดไว

1.3 เทคนคการวดความเสยงทเหมาะสมกบความซบซอน และระดบความเสยง ทเกยวของกบธรกรรมของ สง. โดยอาศยขอมลทถกตอง (Robust Data) และมการทดสอบ ความถกตองอยางสมาเสมอ พรอมทงกาหนดเครองมอในการวดความเสยงทสอดคลองกบปรมาณและประเภทสนเชอ เชน ระดบรายตวลกหนอาจใชระบบ Credit Scoring สาหรบลกหนรายยอย และระบบ Credit Rating สาหรบลกหนรายใหญ เปนตน สวนเครองมอทใชวดความเสยงในระดบพอรต ไดแก Credit Portfolio VaR, Earning at Risk, Sensitivity Analysis และ Scenario Analysis

ก������������� ����)��7�

ก������ก5@ 7�ก���������5)�& ����&�

ก�����ก����ก�7�ก��������� ����

ก������6�����$�ก$���, 7�ก��������� ����

ก������5����ก�������������� ��������ก5@ Basel II

ก����

����� ����

ก��������������� ����6�� ��������������

����������ก� �����.��%(�����j � ���� */�&(����������� ����

Page 38: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

32

1.4 ระบบขอมลสารสนเทศเพอการบรหาร (MIS) ชวยใหกระบวนการวดความเสยง ดานเครดตของ สง. มประสทธภาพ และคณะกรรมการของ สง. และผบรหารทเกยวของสามารถตดตามดแล (Monitor) ได

(2) กาหนดกระบวนการวดความเสยง

2.1 ฝายบรหารควรเขาใจวา การใชแบบจาลองวดความเสยงดานเครดต (Credit Model) ขนอยกบความซบซอนของผลตภณฑหรอธรกรรมท สง. ม รวมทงเขาใจองคประกอบและเทคนคในการสรางแบบจาลอง

2.2 การพฒนาแบบจาลองควรครอบคลมถงปจจยทเกยวของกบธรกรรมนน ๆ 2.3 มการทดสอบความถกตองแมนยาของแบบจาลองเปนประจาอยางเหมาะสม 2.4 ในกรณท สง. ซอแบบจาลองมาจากบรษทภายนอก บรษทผขายแบบจาลอง

ดงกลาวควรมความนาเชอถอเพยงพอ ทงในดานการวดความเสยงและการใหบรการสนบสนนตาง ๆ ทงน สง. ตองมความเขาใจหลกการ แนวคดพฒนาแบบจาลอง ขนตอนการพฒนาและขอจากดของแบบจาลอง

(3) กาหนดเกณฑการประเมนคณภาพสนทรพย

การกาหนดเกณฑการประเมนคณภาพสนทรพยควรครอบคลมประเดน ดงน 3.1 พอรตเงนใหสนเชอ 3.2 การบรหารสนเชอ 3.3 การดาเนนธรกจ 3.4 ฐานะและผลประกอบการ 3.5 ลกษณะการชาระหน 3.6 เกณฑการจดชนความเสยงของลกหน

(4) การจดระดบความเสยงภายใน (Internal Risk Rating)

เปนการจดระดบความเสยงของเงนใหสนเชอแยกตามประเภทความเสยง ซงชวยให สง. พจารณาในเรองทเกยวกบลกษณะคณภาพโดยรวมของสนเชอ การกระจกตว เงนใหสนเชอ ทมปญหา และความเพยงพอของการสารองคาเผอหนสงสยจะสญ ไดอยางถกตอง สง. ทมระบบการจดระดบความเสยงอยางมประสทธภาพหลากหลายและซบซอนสามารถนาผลทไดไปใชพจารณากาหนดการจดสรรเงนกองทนเพอรองรบความเสยง (Capital Allocation) การกาหนดอตราดอกเบยตามระดบความเสยง การประเมนความสามารถทากาไรของธรกรรมตาง ๆ และการกากบดแลคณภาพของเงนใหสนเชอไดอยางตอเนอง คณะกรรมการ สง. มหนาทตดตามดแลหนวยงานใหสนเชออยางใกลชด เพอจะไดทราบสาเหตของปรมาณและแนวโนมทเพมขนของเงนใหสนเชอทมปญหา และพจารณาดาเนนการอยางเหมาะสม เพอปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขน

ระบบของการจดระดบความเสยงภายในจะจดระดบความเสยงของเงนใหสนเชอ ตามประเภทของความเสยง ซงอาจจะกาหนดเปนตวเลข หรออาจกาหนดเปนคาทมความหมาย เชน สง คอนขางสง ปานกลาง คอนขางตา และตา เปนตน ทงน ในแตละระดบความเสยง อาจกาหนดตวเลขกากบเพม เพอแสดงความแตกตางของระดบความเสยงทชดเจนมากขนได ในการจดระดบความเสยง สง. ตองพจารณาวา จะจดระดบความเสยงตามประเภทผกยมหรอ

Page 39: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

33

คสญญา (Obligor Rating) หรอตามประเภทธรกรรมสนเชอ (Facility Rating) หรอทง 2 ประเภทรวมกน ซงสวนใหญจะจดระดบความเสยงทง 2 ประเภท ทงน การกาหนดลกษณะความหมายตามความเสยงเฉพาะสนเชอทมปญหาควรกาหนดใหสอดคลองกบความหมาย ในประกาศ ธปท. เรองหลกเกณฑการจดชนและกนสารอง ไดแก สนทรพยจดชนสญ สงสยจะสญ สงสย ตากวามาตรฐานและกลาวถงเปนพเศษ

การจดระดบความเสยงภายในเปนเครองมอทสาคญสาหรบการวด ตดตามและควบคมความเสยงดานเครดต ซงควรมระบบทมตวแปรสะทอนถงความเสยงดานเครดต อยางแทจรง โดยกาหนดจากตวแปรในอดต ซงเปนเชงคณภาพ เชน กาไรของภาคอตสาหกรรม แนวโนมการดาเนนงาน ความสามารถในการจายชาระหน อตราสวนของหนสนตอทน D/E Ratio และการปฏบตทไมเปนไปตามเงอนไข เปนตน สนเชอทมระดบความเสยงสงขนควรไดรบการตดตามดแลเปนพเศษ โดยเจาหนาทสนเชออาจจะไปพบลกคาบอยขน และจดใหอยในกลมทตองตดตามดแลเปนพเศษ (watchlist) สง. บางแหงอาจมการโอนสนเชอทมปญหาออกจากสวนงานอนมตสนเชอไปยงสวนงานทตงขนสาหรบบรหารสนเชอทมปญหาโดยเฉพาะ

การจดระดบความเสยงภายในควรดาเนนการตงแตเรมตนการใหสนเชอ หลงจากนนตองมการทบทวนการจดระดบเครดตเปนระยะ ๆ และเปลยนแปลงระดบใหมหากสถานะเครดตของคสญญาดขนหรอเสอมลง สง. บางแหงกาหนดใหเจาหนาทสนเชอทาหนาททบทวนระดบเครดต อยางไรกด เนองจากความถกตองและเชอถอไดของระดบเครดตเปนสงสาคญ จงควรมอบหมายใหสวนงานทเปนอสระจากการใหสนเชอ ทาหนาทสอบทานและยนยนการจดระดบเครดตเปนบางครงบางคราว

ระบบการจดระดบความเสยงภายใน (IRS) เปนระบบทชวยในการวดความเสยงและบรหารพอรตสนเชอของ สง. โดยการแปลงขอมลปจจยทเกยวของ ทงปจจยเชงปรมาณและปจจยเชงคณภาพตามท สง. กาหนด เชน อตราสวนทางการเงน โครงสรางของผถอหน เปนตน เปนคะแนนเพอจดลกหนไวเปนกลมตาง ๆ (Grading Bucket) ตามสถานะความเสยง (Risk Profile) และความสามารถในการชาระหนของลกหนแตละราย เพอตดตามความเสยหายของสนเชอในแตละระดบความเสยง และเพอคณะกรรมการและผบรหารของ สง. ใชเปนเครองมอ ในการดาเนนธรกจ นอกจากน ระบบ IRS ยงเปนพนฐานสาคญในการพฒนา Credit Portfolio Model ซงชวยในการคานวณความเสยงไดชดเจน รวมถงสนบสนน สง. ในการกาหนดอตราดอกเบย การกนสารองหนสงสยจะสญ การวเคราะหผลกาไร การจดสรรเงนกองทน การกาหนดกลยทธในการดาเนนธรกจ และบรหารงานโดยคานงถงความเสยง

ตามทไดกลาวไวแลววา ระบบ IRS ควรประกอบไปดวย 2 ลกษณะ คอ การจดระดบความเสยงลกหน (Obligor Rating) ซงสะทอนความเสยงในการผดชาระหนของลกหน (คา Probability of Default-PD) ในระยะเวลา 12 เดอนขางหนาได และการจดระดบความเสยงตามประเภทสนเชอ (Facility Rating) ซงสะทอนความเสยงเฉพาะของแตละธรกรรมหรอวงเงน (Transaction-Specific Factors) โดยเนนทการประเมนคาความเสยหายทอาจเกดขนเมอลกหนผดนดชาระหน (คา Loss Given Default-LGD) ซงขนอยกบปจจยเฉพาะของแตละธรกรรมหรอวงเงน เชน หลกประกน อนดบสทธในการเรยกรองหน และประเภทของสนเชอ เปนตน

Page 40: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

34

ระบบ IRS ควรกาหนดจานวนระดบชนความเสยง (Granularity) โดยแบงเปนลกหนปกตอยางนอย 7 ระดบ และลกหนทผดนดชาระหนอยางนอย 1 ระดบ และ มการกาหนดคานยามในแตละระดบทชดเจนเพอสามารถจาแนกลกหนด ลกหนทเรมมปญหา (Watch List) และลกหนทไมด (Problem/Default) เพอตดตามการเปลยนแปลงคณภาพของพอรตสนเชออยางใกลชด ทงภายใตภาวะปกตและภาวะไมปกต/วกฤตทมผลตอลกหน โดยลกหนดอาจเปลยนไปเปนลกหนไมดในเวลาอนสน รวมทง สง. ตองมการตดตามทดสอบ ความแมนยา (Back Testing) ของระบบ IRS ในการแยกคณภาพสนเชอตามระดบความเสยง และวดคาความนาจะเปนทลกหนจะผดนดชาระหน โดย สง. อาจเปรยบเทยบการจดระดบ ความเสยงของตนกบการจดระดบความเสยงของสถาบนจดอนดบภายนอก เพอประโยชนในการพฒนาระบบการจดระดบของตนใหมความถกตองแมนยายงขน นอกจากรายงานทแสดงผล การจดระดบความเสยงของลกหนรายตว และของพอรตสนเชอ สง. ควรรายงานขอมลทงทเปนจานวนรายและจานวนเงนตอผบรหารอยางสมาเสมอ

นอกจากระบบ IRS ทชวยในการวดความเสยง พจารณาอนมตสนเชอ และบรหารพอรตสนเชอของ สง.แลว สง.ควรนาระบบ Credit Scoring มาชวยในการวดความเสยงและ บรหารพอรตสนเชอรายยอย ดวยการแปลงขอมลลกษณะและพฤตกรรมลกคาเปนคะแนน ดวยการวเคราะหและประมวณผลทางสถตทอางองจากขอมลในอดต เพอจาแนกลกคาด/ไมด (Classification of Good/Bad Accounts) และ/หรอคานวณความนาจะเปน ทลกหน จะผดชาระหน (Calculation of Probability of Default)

สง.ควรกาหนดนโยบายใหชดเจนวาตองการนาระบบ Credit Scoring มาใชสาหรบรายลกคา (Customer Based) หรอรายผลตภณฑ/ประเภทสนเชอ (Product Based) เพอกาหนดวธการจดเกบขอมลไดอยางมประสทธภาพ และควรจดใหมกระบวนการพฒนา อยางนอย 3 ขนตอน ไดแก การเตรยมขอมล การสรางระบบ Credit Scoring และการทดสอบความนาเชอถอและ/หรอความแมนยา นอกจากน สง. ตองจดทาคมอการใชงาน (User Manual) โดยครอบคลมขนตอนและวธการประมวลผลขอมลของผสมคร ทงจากใบสมครและจากบรษทขอมลเครดตแหงชาต กระบวนการตรวจสอบขอมลผสมคร กระบวนการคานวณคะแนนลกคา การกาหนดขอยกเวนในการอนมตสนเชอ (Override Policy) ทงในกรณอนมตสนเชอแมวาผสมครไมผานเกณฑขนตา Cut - Off Score (Low-Side Overrides) หรอการไมอนมตสนเชอแมวาผสมครผานคะแนนขนตา Cut - Off Score (High-Side Overrides) กระบวนการตดตามหากลกหนผดนดชาระหน และคมอระบบงาน (Application Manual) โดยครอบคลมปญหา และขอพงระวงระหวางการตดตง รวมถงขอมลหรอผลการตดสนใจททาไปแลว เชน การตดตงแบบ Stand Alone หรอแบบ General Data Processing ขอด/ขอเสย และเหตผล การตดสนใจเลอกใชแตละระบบ เปนตน เพอใหผทเกยวของใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน

สง. ตองจดทารายงานตดตามความนาเชอถอและหรอความแมนยาของระบบ อยางสมาเสมอ เพอทราบถงสาเหตททาใหความแมนยาหรอความเชอถอลดลง ทงน ระยะเวลา ในการรายงานขนอยกบปรมาณธรกรรม แตอยางนอยควรมการรายงานทกไตรมาส นอกจากน สง. ควรใหมการทบทวนหรอปรบปรงระบบงานทใชในปจจบน เชน ระบบ Credit Scoring ไมสามารถแยกลกหนดออกจากลกหนทไมดภายใตระดบความเชอมนทกาหนด หรอมการ

Page 41: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

35

เปลยนแปลงเปาหมาย ระเบยบปฏบตในการอนมตสนเชอ กลยทธการดาเนนธรกจ หรอปจจยแวดลอมภายนอกทมผลกระทบตอระบบอยางมนยสาคญ เปนตน เพอใหระบบสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และตอเนองตาม แนวทางทพงปฏบตในการบรหารความเสยง8

จากประกาศ ธปท. สกส. (03)ว. 227/2548 เรอง แนวทางทพงปฏบตในการบรหารความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548 การจดระดบความเสยง สง. โดยทวไป มกจะมอบหมายใหเปนหนาทของเจาหนาทสนเชอในการระบถงสนเชอทมปญหาเนองจากจะชวยชถงความเสยงดานเครดตไดถกตองและทนเวลา อยางไรกตาม เนองจากการจดระดบเครดตมความสาคญและเปนการอางองการใช ดลยพนจ จงควรมการทบทวนผลการจดระดบความเสยงโดยเจาหนาทสนเชอดวย การทบทวนการจดระดบความเสยงดานสนเชออาจจะดาเนนการในลกษณะการเปรยบเทยบกบกลม โดยคณะกรรมการสนเชอ หรอผชานาญการดานการทบทวนสนเชอ

ทงน การทบทวนการจดระดบเครดตควรจะดาเนนการโดยผทมความเปนอสระจากสวนงานใหสนเชอเพราะวาผ ทมความเปนอสระเหลานนมความระมดระวงในการประเมนคณภาพสนเชอมากกวา ดงนน เพอใหเกดประสทธภาพ ระบบการทบทวนการจดระดบสนเชออยางนอยควรครอบคลมถงรายการตาง ๆ ดงตอไปน

4.1 ระบบการจดระดบความเสยงมความสอดคลองกบแนวทางปฏบตของ ธปท. 4.2 การระบถงเงนใหสนเชอหรอกลมสนเชอรวมทตองเอาใจใสเปนพเศษ 4.3 กระบวนการของการรายงานสนเชอทตองเอาใจใสเปนพเศษและการดาเนนการ

แกไขทเสนอผบรหารระดบสงและคณะกรรมการของ สง. 4.4 เอกสารหลกฐานทแสดงความเสยหายจากหนสญทผานมาขององคประกอบตาง ๆ

ในพอรตเงนใหสนเชอ มสาเหตมาจากปจจยทใชในการจดระดบหรอไม

(5) การประเมนความเพยงพอของเงนสารองคาเผอหนสงสยจะสญทมอยเพอใชรองรบความเสยงดานเครดต

สง. จาเปนตองมเงนสารองฯ ใหเพยงพอรองรบความเสยงดานเครดตโดยรวมในการประเมนความเพยงพอฯ สง. อาจใชการวเคราะหดวยอตราสวนทเหมาะสมเพอทดสอบการประเมนเงนสารองคาเผอหนสงสยจะสญทงหมดอยางสมเหตสมผล ซงแสดงใหเหนแนวโนมความสมพนธของเงนสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหายตอสนเชอจดชนประเภทตาง ๆ เชน สนเชอปกต สนเชอกลาวถงเปนพเศษ และสนเชอดอยคณภาพ เปนตน ทงน ใหพจารณาถงความเพยงพอของ เงนสารองเพอรองรบภาระผกพนและการดอยคาของเงนลงทน

(6) การคานวณเงนกองทนรองรบความเสยงดานเครดต ตามเกณฑ Basel II เปนแนวนโยบายการกากบดแลทกาหนดให สง. ดารงเงนกองทนเพอรองรบความเพยงพอ

กบระดบความเสยงทเกดขน ซงเกณฑการดารงเงนกองทนตามเกณฑ Basel II ตามหลกการท 1 ม 3 วธ ซง สง. สามารถเลอกใชตามความซบซอนและความพรอมของแตละ สง. ไดแก

8 หนงสอเวยน ธปท.สกส.(03)ว. 227/2548 เรอง แนวทางทพงปฎบตในการบรหารความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2548/ThaiPDF/25480006.pdf

Page 42: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

36

6.1. Simplified Standardised Approach (SSA) ซงเปนวธทงายสถาบนการเงนเพอรายยอยสามารถเลอกใช โดย ธปท. จะกาหนดนาหนกความเสยงของสนทรพยตามคะแนน Country Risk Classification ทไดรบจาก OECD9 หรอรอยละ 100 กรณไมม Country Risk Classification โดยนาหนกความเสยงขนกบประเภท และคณภาพสนทรพย และรายการนอกงบดล สวนการปรบลดความเสยงดานเครดต (Credit Risk Mitigation: CRM) ม 2 ประเภทหลก คอ หลกประกนทางการเงน (ใชวธ Simple คานวณการปรบลดความเสยง) และการคาประกน

6.2. Standardised Approach (SA) เปนวธการคานวณแบบงาย ปรบปรงมาจาก Basel I แตแบงนาหนกความเสยงทละเอยดขน โดยขนกบประเภท คณภาพสนทรพย และรายการนอกงบดล สง. อาจใชนาหนกความเสยงของสนทรพยตาม Credit Rating ทประเมนโดยสถาบนจดอนดบเครดตจากภายนอก (External Credit Assessment Institutions: ECAIs) ทผานการเหนชอบจาก ธปท.

6.3. Internal Ratings-Based Approach (IRB) เปนวธการคานวณเงนกองทน ทซบซอนกวา โดย สง. ใชขอมลจาก Internal Rating System คานวณหาคาองคประกอบ ความเสยง ซงเปนตวแปรเชงปรมาณ 4 ตวแปร ไดแก Probability of Default (PD), Loss Given Default (LGD), Exposure At Default (EAD) และ Effective Maturity (M) และนาไปแทนคาในสตรท ธปท. กาหนดเพอคานวณมลคาความเสยหายทคาดวาจะเกดขน (Expected Loss (EL)) และความเสยหายทเกนกวาระดบทคาดการณไว (Unexpected Loss (UL))

อยางไรกตาม สง. ทมปรมาณธรกรรมจานวนไมมากและไมมฐานขอมลในอดต มากเพยงพอ กอาจเลอกใชวธ SA ขณะท สง. ทมการใชแบบจาลองในการจดระดบความเสยงของตนเอง (Internal Rating System) กอาจเลอกใชวธ IRB ในการคานวณเงนกองทน เพอรองรบความเสยงดานเครดต

ส าหร บการด า ร ง เ งนกอง ทน ขนต า ความ เ ส ย งด า น เค รด ต โ ดย ว ธ Standardised Approach (SA) เปนวธการคานวณแบบงาย โดยให สง. ดารงเงนกองทน เปนอตราสวนขนตากบสนทรพยเสยงและนาหนกความเสยงตามท ธปท. กาหนด ทงน นาหนกความเสยงขนอยกบคณภาพของสนทรพยและรายการนอกงบดล ซงพจารณาจากอนดบเครดต (Rating) ทไดรบจากสถาบนจดอนดบภายนอก ซงการคานวณสามารถสรปได ดงน

(1) คานวณหายอดสนทรพยสทธของสนทรพยและรายการนอกงบดล - นายอดสนทรพยมาเปนตวตง แลวหกดวยเงนสารองทกนไวสาหรบสนทรพยนน (Specific Provision) นามลคารายการนอกงบดลเปน ตวตงและหกดวยเงนสารองทกนไวสาหรบรายการนอกงบดลนน (Specific Provision) คณดวยคาแปลงสภาพ

9 OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) ประกอบดวยสมาชก 30 ประเทศ ไดแก ออสเตรเลย ออสเตรย เบลเยยม แคนาดา สาธารณรฐเชค เดนมารก ฟนแลนด ผรงเศส เยอรมน กรซ ฮงการ ไอซแลนด ไอรแลนด อตาล ญปน สาธารณรฐเกาหล ลกเซมเบรก เมกซโก เนเธอรแลนด นวซแลนด นอรเวย โปแลนด โปรตเกส สาธารณรฐสโลวก สเปน สวเดน สวตเซอรแลนด ตรก สหราชอาณาจกร สหรฐอเมรกา และ 1 องคการ คอ สหภาพยโรป

Page 43: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

37

(2) กาหนดนาหนกความเสยงดานเครดตสาหรบสนทรพยและรายการนอกงบดลแตละรายการ ตามท ธปท. กาหนด ดงน - พจารณาประเภทสนทรพยและรายการนอกงบดล และ - พจารณาคณภาพและสนทรพยนอกงบดล

(3) หากตองทาการปรบลดความเสยงดานเครดต ใหปฏบต ดงน

.������� CRM .�����l�.�� CRM

.��������$�ก��ก�����ก�����

.�������ก��j����ก�� ���&��, ���������

��,� Comprehensive ��,� Simple

�j�����ก����� ����

���$� 0*

�j�����ก����� �����$�ก��ก��

(&���5����4�j������� 2)

�j�����ก����� ����4�� %*���ก������� ����

(&���5����4�j������� 2)

�j�����ก����� ����4�� ����&� ��j�

(&���5����4�j������� 2 )

.������� CRM .�����l�.�� CRM

.��������$�ก��ก�����ก�����

.�������ก��j����ก�� ���&��, ���������

��,� Comprehensive ��,� Simple

�j�����ก����� ����

���$� 0*

�j�����ก����� �����$�ก��ก��

(&���5����4�j������� 2)

�j�����ก����� ����4�� %*���ก������� ����

(&���5����4�j������� 2)

�j�����ก����� ����4�� ����&� ��j�

(&���5����4�j������� 2 )

* รวมถงการหกกลบลบหนในงบแสดงฐานะการเงน (หมายถงธรกรรมใหสนเชอในสวนทมเงนฝาก ของลกหนรายเดยวกนเปนหลกประกน) ซง ธปท. กาหนดให สง. ใชวธ Comprehensive ในการปรบลด ความเสยงดานเครดต

(4) คานวณหาสนทรพยเสยงดานเครดตแตละรายการ

- กรณใชวธ Simple ใหนายอดสทธของสนทรพยหรอมลคาเทยบเทาสนทรพยของยอดสทธรายการนอกงบดลทคานวณไดจากขนตอนท 1 หกดวยมลคา CRM และคณดวยนาหนกความเสยงทกาหนดสาหรบสนทรพยจากขอ 2 สาหรบสวนทม CRM ใหคณดวยนาหนกความเสยงสาหรบ CRM นน ๆ

- กรณใชวธ Comprehensive ใหนายอดสทธของสนทรพยหรอมลคาเทยบเทาสนทรพยของยอดสทธรายการนอกงบดลทคานวณไดจากขนตอนท 1 และมลคา CRM แทนคาในสตรการคานวณทกาหนด เพอคานวณหายอดสทธของธรกรรมหลงปรบลดความเสยง แลวจงคณดวยนาหนกความเสยงตามท ธปท. กาหนดสาหรบสนทรพยทไดจากขอ 2

(5) คานวณยอดรวมของสนทรพยเสยงดานเครดต โดยการรวมยอดสนทรพย ดานเครดตแตละรายการจากขอ 4

Page 44: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

38

(7) การจดอนดบความเสยง โดยสถาบนจดอนดบความเสยงภายนอก (External Credit Assessment Institution: ECAI)

การจดอนดบความเสยงโดยสถาบนจดอนดบภายนอก เชน S&P, Moody’s, Fitch Ratings และ TRIS เปนตน เปนการจดอนดบโดยสามารถแบงตามลกษณะของตราสารหน เชน ระยะสน และระยะยาว เปนตน ตามลกษณะของผก เชน ประเทศ และนตบคคล เปนตน เพอให สง. สามารถนาอนดบเครดต (Rating) ทสถาบนจดอนดบเครดตภายนอกท ธปท. ไดพจารณา ใหความเหนชอบมาใชในการคานวณสนทรพยเสยงได ทงน ธปท. ไดออกหลกเกณฑการให ความเหนชอบสถาบนจดอนดบเครดตภายนอก10 (External Credit Assessment Institutions: ECAI) ตามหลกเกณฑการดารงเงนกองทนขนตาสาหรบความเสยงดานเครดต โดยวธ (SA) โดยเนอหาของประกาศแบงเปน 3 สวนหลก ไดแก

1. เกณฑในการใหความเหนชอบสถาบนจดอนดบเครดตภายนอก (Recognition Criteria)

2. กระบวนการเทยบเคยงอนดบเครดตกบนาหนกความเสยง (Mapping Process) และ 3. กระบวนการใหความเหนชอบสถาบนจดอนดบเครดตภายนอก (Recognition Process)

นอกจากน สง. ควรมการจดอนดบความเสยงอยางนอยปละครง และทบทวนทกครงเมอเกดภาวะเศรษฐกจ สงคมและการเมองมการเปลยนแปลงอยางมนยสาคญ ซงอาจมผลกระทบตอการจดอนดบความเสยง

2.2.3 การตดตามความเสยงและการรายงาน

10 หลกเกณฑการใหความเหนชอบสถาบนจดอนดบเครดตภายนอก (External Credit Assessment Institutions: ECAI) ตามหลกเกณฑการดารงเงนกองทนขนตาสาหรบความเสยงดานเครดต โดยวธ Standardised Approach (SA) ตามประกาศ ธปท.ฝนส. (22)ว. 774/2550 ลงวนท 30 เมษายน 2550 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2550/ThaiPDF/25500223.pdf

ก���-�$ก����ก���� 8���$� ��������������:8!������8����

ก��� �����-�$ �����!���$��E+�"���� �

ก�����%���� �:8!� ��(#���$+��,-ก"��ก�����%���� �:8!� ��(#���$+��,-ก"��

ก��� ����ก��H ��� %��9�)�Y�9���� ����� ��(#��

ก��� �����-��ก���8$�กV��%���)����ก������%��ก��� �����-��ก���8$�กV��%���)����ก������%��กJ�8��กJ�8��

ก������������ ����

ก���-�$ก����ก���� 8���$� ��������������:8!������8����

ก��� �����-�$ �����!���$��E+�"���� �

ก�����%���� �:8!� ��(#���$+��,-ก"��ก�����%���� �:8!� ��(#���$+��,-ก"��

ก��� ����ก��H ��� %��9�)�Y�9���� ����� ��(#��

ก��� �����-��ก���8$�กV��%���)����ก������%��ก��� �����-��ก���8$�กV��%���)����ก������%��กJ�8��กJ�8��

ก������������ ����

Page 45: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

39

เปนกระบวนการททาใหทราบถงปรมาณและระดบความเสยงของลกหน อยางตอเนอง เปนปจจบน และทนตอความเสยหายทอาจจะเกดขน ดงนน สง. ควรจดใหมการตดตามดแลความเสยงอยางสมาเสมอในเรองตาง ๆ ดงน

(1) การดแลกระบวนการบรหารและการตดตามใหมความเหมาะสม

การบรหารสนเชอเปนสงสาคญในการควบคมให สง. มความมนคงและปลอดภย เมอมการอนมตสนเชอ จงตองมหนวยงานสนบสนนการบรหารสนเชอ เพอใหทราบความเสยงของสนเชออยางตอเนอง โดยอยางนอยทสด สง. ตองมกระบวนการทครอบคลมถง

1. การปฏบตการดานสนเชอทมประสทธภาพ รวมทงการควบคมดานเอกสาร สญญา เงอนไขตามกฎหมาย และหลกประกน เพอใหมนใจวา สง. มสทธเรยกรองไดตามกฏหมาย

2. ขอมลทบนทกไวในระบบสารสนเทศเพอการบรหารมความถกตองและทนเวลา 3. ระเบยบปฏบตในการควบคมของหนวยงานปฏบตการมความเพยงพอ 4. การควบคมมตลอดทวทงหนวยงาน รวมทงมการปฏบตทสอดคลองกบนโยบาย

การแบงแยกหนาท การเชคสอบ และการพสจนยอดตามบญช 5. นโยบายบรหารและระเบยบปฏบตมความสอดคลองกบกฎหมายและขอบงคบ

เพอใหการตดตามและรายงานความเสยงดานสนเชอมความถกตอง จงควรให หนวยงานบรหารความเสยงมความเปนอสระจากสายงานดานสนเชอ มการประเมนและเสนอรายงานหากพบความผดปกต หรอไมถกตองอยางมนยสาคญตอคณะกรรมการและฝายบรหาร

นโยบายและระเบยบปฏบตควรจะสรางเสรมพฤตกรรมในการปฏบตงานทองคกรคาดหวงไว นโยบายสนเชอของ สง. ควรจะระบใหชดเจนถงประเภทของสนเชอทสามารถยอมรบได เงอนไขทยนยอมใหมการอนมตสนเชอในแตละประเภท กระบวนการ และระเบยบปฏบตทตองทาในการขอและอนมตสนเชอ นอกจากน นโยบายควรจะระบไวอยางชดเจนวา พฤตกรรมประเภทใดท สง. ไมสามารถยอมรบไดหรอมกฎหมายหามไว และเพอใหแนใจวา มการปฏบต ทสอดคลองกนอยางตอเนอง สง. ควรจะสรางกลไกในการประเมนตนเอง (Control Self-Assessment) ภายในสายงานทกอใหเกดความเสยง เพอระบถงการกระทาหรอพฤตกรรม ทไมสอดคลองกบนโยบายหรอกฎหมายทเกยวของ

การตดตามดแลคณภาพสนเชอและความเพยงพอของเงนสารอง

การระบและการรายงานสนทรพยทมปญหา รวมทงรายการอน ๆ ควรจะกาหนดหลกเกณฑใหชดเจน เพอใหสนทรพยทมปญหาเหลานนไดรบการตดตามเปนประจา พรอมทง มการแกไขปญหาอยางถกตอง มการจดชนและ/หรอการกนเงนสารอง ซงหลกเกณฑเหลาน ไมควรจะกาหนดมาจากสถานะในอดตเพยงอยางเดยว โดยระบบการตดตามสนเชอ ควรครอบคลมถง

1. การประเมนฐานะการเงนของผกยมหรอคสญญาอยางเพยงพอเปนประจา 2. การพจารณากระแสเงนสดและความสามารถในการชาระหนของผกยม 3. การพจารณาการปฏบตตามเงอนไขของสญญา 4. การตดตามการใชวงเงนสนเชอเพอใหเปนไปตามวตถประสงคการขอสนเชอ

Page 46: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

40

5. สอบทานความเหมาะสมและเพยงพอของหลกประกน เทยบกบฐานะของคสญญาในปจจบน

6. การระบถงสนเชอและการจดชนสนเชอทมปญหา รวมทงจานวนเงนสารอง เปนประจา

7. การระบถงเหตการณสาคญทมปญหา เชน การเมอง การชมนม นาทวม เปนตนอาจสงผลกระทบตอความสามารถในการจายชาระหนของลกหนกลมดงกลาว

ทงน สง. ควรจดใหมเจาหนาทในการตดตามดแลคณภาพของสนเชอโดยเฉพาะ เพอใหขอมลทเกยวของไดถกนามาใชในการจดระดบความเสยงดานเครดต รวมถงมการตดตามมลคาของหลกประกนและฐานะของผคาประกนอยางตอเนอง เพอให สง. สามารถบรหารลกหนไดอยางเหมาะสม ตลอดจนรกษาความเพยงพอของเงนสารองสาหรบความเสยหายของเครดต ไดทนกาล

(2) การตดตามดแลโครงสรางและคณภาพของพอรตสนเชอ

สง. ควรมระบบการตดตามดแลโครงสรางและคณภาพของพอรตสนเชอเพอตดตามการกระจกตวของพอรต ซงเปนสาเหตของปญหาหลก ทงน ความเสยงจากการกระจกตวมไดหลายรปแบบ ดงน

• คสญญารายหนงรายใด • คสญญากลมหนงกลมใดทเกยวของกน • ภาคอตสาหกรรมหรอภาคเศรษฐกจหนงโดยเฉพาะ • ภมภาคทางภมศาสตรหนงโดยเฉพาะ • ประเทศใดประเทศหนง หรอกลมประเทศกลมใดกลมหนง

ซงมความเกยวของกนทางเศรษฐกจ • ประเภทของเงนใหสนเชอ • ประเภทของหลกประกน • สนเชอทมระยะเวลาครบกาหนดชาระคนเหมอนกน

ทงน ความเสยงจากการกระจกตวไมไดเกดจากการใหสนเชอเพยงอยางเดยว แตรวมถงธรกรรมทกประเภททเกยวของกบคสญญาดวย ถามการกระจกตวของเครดตในลกษณะใดลกษณะหนงเปนจานวนสง จะทาให สง. มความเสยงสงเมอเกดการเปลยนแปลงทมผลกระทบ อนกอใหเกดความเสยหายแกกลมเครดตทมการกระจกตว

อยางไรกด สง. อาจไมสามารถหลกเลยงหรอลดการกระจกตวได เนองจากสนเชอบางรายมลกษณะพเศษในดานขอบเขตพนททาธรกรรมและทตงทางภมศาสตร หรอการท สง. ไมทราบถงการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจทกระทบกบผกยมหรอคสญญา รวมทง สง. ตองการเนนใหสนเชอในภาคอตสาหกรรมหรอภาคเศรษฐกจทตนมความถนดหรอเชยวชาญ หรอเหนวา มผลตอบแทนคมกบความเสยงจากการกระจกตว สง. จงจาเปนตองหาวธทจะลดหรอจากด การกระจกตว เชน การกาหนดราคาตามความเสยงทเพมขน หรอการเพมเงนกองทนเพอรองรบ ความเสยงทเพมขน เปนตน

Page 47: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

41

การบรหารความเสยงและผลกระทบจากการกระจกตวของสนเชอ อาจทาไดโดยวธการ ดงตอไปน

2.1 การบรหารการกระจกตวของเครดต

สง. ควรกาหนดนโยบาย ระบบงาน และการควบคมทใชในการตดตามและบรหารความเสยงจากการกระจกตวของเครดต (Credit Concentration) และบน ทก ขอ มล เ พอ ใ ช ในการตรวจสอบ ต ดตาม การกระจกตว และระดบความซบซอนของขอมล ทรายงานอยางเหมาะสม ซงจะขนอยกบขนาดและธรกรรมของ สง. เชน สง. ขนาดใหญอาจพฒนาระบบงานอตโนมตสาหรบพอรตสนเชอทสามารถจาแนกสนเชอตามภาคอตสาหกรรมโดยอาจใชมาตรฐาน

International Standard for Industrial Code (ISIC) ทกาหนดโดยหนวยงานของรฐ เปนตน กรณท สง. ตองการขยายสนเชอไปในแตละภาคอตสาหกรรมหรอธรกรรม ฝายบรหารควรกาหนดหลกเกณฑในการจดประเภททรวมถงความสมพนธ (Interrelationships) ระหวางภาคอตสาหกรรม เปนตวเลขใหชดเจนออกมาในหลายลกษณะ เชน ประเภทสนเชอ อตสาหกรรม ภมภาค หลกประกน ระยะเวลา และความเสยงในการผดนดหรอความเสยหาย เปนตน โดยสนเชออยางหนงอาจปรากฏอยในหลายลกษณะ ขนอยกบปจจยความเสยงทแตกตางกน

สง. ควรจดกลมลกคา (Segmentation) ใหชดเจน และประเมนการกระจกตวของเครดตอยางสมาเสมอ เชน เปรยบเทยบอตราสวนของเงนใหสนเชอแกกลมลกหนรายใหญกบยอดเงนใหสนเชอโดยรวม เปนตน และประเมนการเปลยนแปลงของอตราสวนดงกลาวเปนระยะ ๆ เพอใหฝายบรหารไดรบทราบเรองการใหสนเชอ แกกลมลกหนรายใหญ รวมทงใหมการกากบดแลและตดตามความสมพนธดงกลาวอยางใกลชด นอกจากน สง. ควรกาหนดสดสวนการใหสนเชอสงสดเปนการภายในเพอใชเปนเพดานความเสยงโดยขนอยกบเสถยรภาพของเงอนไขทางการเงนของคสญญา หรอความสามารถในการเปลยนแปลงหลกประกนเพอนามาชาระคนหน ซงแมในปจจบนยงไมมวธปฏบตทดทสดกตาม โดยทวไป สง. ควรจากดความสญเสยทคาดวาจะเกดขนใหอยภายใตระดบของเงนกองทนทดารงไวและกลมลกหนทมยอดหนคงคางเกนกวาเกณฑทกาหนด และมการตดตามอยางใกลชด แมวา ธปท. ไดกาหนดวงเงนใหสนเชอแกลกหนแตละรายหรอกลมลกหนทเกยวของกนแลวกตาม สง. ควรกาหนดเพดานความเสยงสาหรบลกหนรายตวใหตากวาทกฎหมายกาหนด เพอจากดความเสยงของ สง. ไมใหเกนกวาทกฎหมายกาหนด

เนองจากปจจยทางดานประเภทธรกจและความเกยวเนองทางเศรษฐกจของภาคธรกจ หรอสภาพทางภมศาสตร ทาให สง. ไมสามารถลดการกระจกตวไดในเวลาอนสน อยางไรกตาม หากมการกระจกตวอย สง. ควรมระบบและการควบคมทเหมาะสมเพอลดการกระจกตวทมอยใหเปนไปตามท สง. กาหนดไว

Page 48: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

42

สาหรบดานภาพรวมของพอรต สง. ควรตดตามการเลอนไหล (Migration) ของคณภาพลกหนทเสอมลงในแตละชวงเวลาวาเปนอยางไร มจานวนมากนอยเพยงไร รวมถงอตราการเกดหนเสย เนองจากคณภาพของลกหนทเสอมลงจะสงผลใหเงนกองทนของ สง. ลดลงตามไปดวย

2.2 การทดสอบภาวะวกฤต (Stress Testing)

การทดสอบภาวะวกฤต11 (Stress Testing) หมายถง การทดสอบระดบความสามารถของ สง. ในการรองรบผลกระทบทอาจเกดขนในพอรตสนเชอ พอรตเงนลงทนและรายการนอกงบดล ตอ สง. จากสถานการณวกฤต โดยการจาลองสถานการณวกฤตท เ ปนไปไดและพจารณาผลกระทบ เพอคาดการณความเสยหายทอาจจะ

เกดขน แลวนาผลลพธมาพจารณาความเพยงพอของเงนกองทนและสารองคาเผอหนสงสยจะสญทมอย ผบรหาร สง. ตองกาหนดนโยบาย บทบาทความรบผดชอบอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร โดยผบรหารตองมความร ความเขาใจ และมสวนรวมในการกาหนดกระบวนการทดสอบ ทมรายละเอยดทชดเจน สามารถปฏบตได และตองไดรบอนมตจากผบรหารอยางเปนทางการ โดยแผนฯ ประกอบดวยวตถประสงคของการทดสอบ การจาลองสถานการณ รายละเอยดสมมตฐานตาง ๆ ทกาหนด ขนตอนและวธการทดสอบ หนาทความรบผดชอบของผทเกยวของ การรายงานผลและแนวทางการดาเนนการเพอรองรบภาวะวกฤตทอาจเกดขนอยางชดเจน และสามารถระบปญหาและสาเหตทอาจจะกอใหเกดความเสยหายดวยรปแบบทเขาใจงายและมรายละเอยดทเพยงพอ เพอสามารถกาหนดแนวทางแกไขปญหาไดอยางเหมาะสม ทนกาลและสามารถปฏบตไดจรง ทงน การจาลองสถานการณตองสอดคลองกบลกษณะและองคประกอบของพอรตสนเชอ เงนลงทน รายการนอกงบดล และครอบคลมปจจยความเสยงทเกยวของ ทงปจจยความเสยงดานเครดตและดานตลาด รวมถงปจจยอน ๆ เชน กฎระเบยบของทางการ ภาวะเศรษฐกจทงภายในและภายนอกประเทศ คแขงทางการคา เปนตน ทอาจสงผลกระทบ หรอกอความเสยหายอยางมนยสาคญจนถงขนรนแรง เพอใหผลลพธทไดจากการทดสอบ มความครอบคลมและรดกมมากทสด

เครองมอทชวยในการทดสอบภาวะวกฤต

ระบบการจดระดบความเสยงดานเครดตจะชวยใหการทดสอบภาวะวกฤตสะดวกและงายขน สง. ทมระบบการจดระดบความเสยงดานเครดตและมแบบจาลองทสามารถคานวณความนาจะเปนทลกหนจะผดนดชาระหน (Probability of Default - PD) และรอยละของความเสยหายทอาจจะเกดขนเมอลกหนผดนดชาระหนตอยอดหน (Loss Given Default – LGD) โดย สง. สามารถทดสอบโดยการ Shock ทคา PD และ LGD ไดโดยตรง จากนนจง

11 หนงสอเวยน ธปท.สกส. (03) ว. 227/2548 เรองแนวทางทพงปฏบตในการบรหารความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2548/ThaiPDF/25480006.pdf

Page 49: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

43

คานวณคาความเสยหายทคาดวาจะเกด (Expected Loss – EL) และความเสยหายเกนกวาระดบทคาดไว (Unexpected Loss – UL) ของพอรตสนเชอ สาหรบ สง. ทไมมแบบจาลอง ทคานวณคา PD และ LGD สง. อาจทดสอบโดยการลด Rating ของลกหน ตาง ๆ ลง จากนนจงคานวณหาคาความเสยหายทอาจจะเกดขนตอพอรตสนเชอโดยรวม โดยตองคานงถงมลคาหลกประกนประกอบการคานวณคา EL และ UL ของพอรตสนเชอดวย

สง. ท ไม มระบบการจดระดบความเสยงดานเครดต จะตองพจารณาความสามารถในการชาระหนของลกหนแตละรายหลงจากไดประเมนผลกระทบจากปจจยตาง ๆ ทอาจเกดขนกบงบการเงนของลกหน โดย สง. อาจใชขอมลในอดต หรอดลยพนจประกอบ รวมถงมลคาหลกประกนดวย

กระบวนการทดสอบภาวะวกฤตดานเครดต

ขอมลทจะนามาใชตองถกตอง เปนปจจบน และสะทอนถงลกษณะโดยรวมของพอรตสนเชอ รวมถงขอมลปจจยความเสยงดานตลาด เชน อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน และราคาตราสาร เปนตน และขอมลปจจยความเสยงอน ๆ เชน สภาวะเศรษฐกจ สงคม และ คาความผนผวนของปจจยความเสยง (Volatilities) เปนตน เพอประกอบการพจารณาในการกาหนดสถานการณจาลอง

ในการจาลองสถานการณ สง. จะตองทาการ Shock ปจจยความเสยงในกลมเดยวกนทมผลกระทบตอลกหน เชน สง. จะตอง Shock กลมทมปจจยความเสยงดานอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนเดยวกน เปนตน Risk Components/Factors เชน คา PD และคา LGD เปนตน และคาสหสมพนธระหวางอตสาหกรรมตาง ๆ ในพอรตสนเชอ นอกจากน สง. จะตองลดอนดบความนาเชอถอของคสญญาในประเทศ หรอภมภาค หรอความเสยงของประเทศ (Country Risk) หากมผลกระทบตอความเสยงของลกหนดวย

สง. ควรเลอกใชระดบความวกฤตสงสดของปจจยความเสยงทเคยเกดขนในชวง 1 วฏจกรธรกจ ( Business Cycle) ทเพงผานมา และผบรหารควรมนใจวาระดบความวกฤต ทกาหนดมความรนแรงไมนอยกวาระดบทอาจเกดขน หากเลอกใชวจารณญาณมากาหนดระดบความวกฤตนน

รายงานผลการทดสอบภาวะวกฤตทแจงใหผบรหารทราบ ตองมรายละเอยดและความชดเจนเพยงพอในการระบสถานการณจาลอง ความเสยหายทอาจเกดขน กลยทธ และแนวทางในการบรหารความเสยง ตลอดจนวธลดและควบคมความเสยง นอกจากน สง. ตองตดตาม ทบทวน และปรบปรงการทดสอบใหสอดคลองกบองคประกอบของพอรตสนเชอ และปจจยแวดลอมทมการเปลยนแปลงไปอยางนอยปละครงหรอเพมความถหากตลาดมความผนผวนขน เพอใหไดขอมลทสามารถใชควบคมความเสยงหรอรองรบความเสยหายทเกดขนอยางทนกาล ทงน ผตรวจสอบสามารถศกษาแนวทางในการทดสอบภาวะวกฤตความเสยงดานเครดต ทละเอยดเพมเตมไดจากประกาศ ธปท. สกส.(03)ว. 227/2548 เรอง แนวทางทพงปฏบตในการบรหารความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548

Page 50: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

44

การทา Scenario Analysis 12 เปนการจาลองสถานการณเพอใชในการทดสอบ จะตองครอบคลมปจจยความเสยงทเกยวของและการเปลยนแปลงทสาคญของปจจยความเสยงตาง ๆ ทอาจสงผลกระทบ หรอกอใหเกดความเสยหายอยางมนยสาคญจนถงขนรนแรง ทงปจจยความเสยงดานเครดต (Credit Risk Factors) และปจจยความเสยงดานตลาด (Market Risk Factors) ทอาจสงผลกระทบตอความเสยงดานเครดต รวมถงปจจยเสยงอนๆ เชน กฎระเบยบของทางการ ภาวะเศรษฐกจทงภายในและภายนอกประเทศ ผลตภณฑทางการเงนใหม ๆ และคแขงขน เปนตน นอกจากน การจาลองสถานการณภาวะวกฤตจะตองสอดคลองกบลกษณะและองคประกอบของพอรตสนเชอ เงนลงทน และรายการนอกงบดลของสถาบนการเงนดวย เพอใหผลทไดจากการทดสอบมความครอบคลมและรดกม

ในการประเมนผลกระทบตอวตถประสงคจากเหตการณหนงหรอหลายเหตการณ Scenario Analysis อาจใชกบการทาแผนการดาเนนธรกจอยางตอเนองหรอการประมาณผลกระทบ สาหรบในกรณทระบบงานหรอระบบเครอขายลม และสะทอนผลกระทบทเกดขน ทวทงองคกร Scenario Analysis อาจจดทาในชวงการวางแผนกลยทธเนองจากฝายบรหารตองการเชอมโยงระหวางอตราการขยายตว ความเสยง และผลตอบแทนเขาดวยกน

(3) การสอบทานเงนใหสนเชอและภาระผกพน

ธปท. ไดกาหนดแนวทางการสอบทานเงนใหสนเชอ เพอใหมหนวยงาน ทเปนอสระจากสายงานทมอานาจอนมตในการทาธรกรรม ทาหนาทยนยนวากระบวนการพจารณา รวมถงพธการสนเชอตาง ๆ หลงการอนมตทกขนตอนเปนไปตามระเบยบพธปฏบต ท สง. ไดกาหนดไว

อยางไรกด แนวทางการสอบทานเงนใหสนเชอ เงนใหกยม ภาระผกพนและธรกรรมทคลายการใหสนเชอของ ธปท. อาจแตกตางไปจากแนวทางของ สง. ในบางประการ (ดรายละเอยดในภาคผนวก 2 แนวทางการสอบทานสนเชอสาหรบผตรวจสอบ) ทกาหนดให สง. จดทาแผนงานการสอบทานประจาป และเสนอใหคณะกรรมการ สง. ใหความเหนชอบ

3.1 วตถประสงคของระบบการสอบทานสนเชอและภาระผกพน

วตถประสงคของการกาหนดระบบการสอบทานสนเชอ ม ดงน

1) เพอใหแนใจวาสามารถสอบยนความถกตองของระบบการจดระดบความเสยงได

2) เพอใหการตดตามมความรวดเรวและถกตองในการระบสนเชอทออนแอและมการดาเนนการทเหมาะสมตามแผนทกาหนด เพอใหเกดความเสยหายดานเครดตนอยทสด

3) เพอคาดการณแนวโนมทมผลกระทบตอความสามารถในการ เรยกเกบหน และแยกสนเชอและภาระผกพนสวนทมปญหาอยางชดเจน

12 หนงสอเวยน ธปท.สกส. (03) ว. 227/2548 เรองแนวทางทพงปฏบตในการบรหารความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2548/ThaiPDF/25480006.pdf

Page 51: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

45

4) เพอเปนแหลงขอมลแนวโนมของความสามารถในการชาระหน แยกตามภมภาคและตามภาคเศรษฐกจของ สง.

5) เพอเปนขอมลใหผบรหารระดบสงและคณะกรรมการของ สง. ใช ในการกาหนดวตถประสงคและความถของการประเมนคณภาพโดยรวมของเงนใหสนเชอและภาระผกพนทงสน

6) เพอเปนขอมลในการกาหนดความเพยงพอของเงนสารองคาเผอ หนสงสยจะสญ

7) เพอประเมนการปฏบตตามนโยบายดานเครดต การบรหารและการปฏบตตามระเบยบ และการตดตามถงการปฏบตตามกฎหมายและกฎระเบยบ

8) เพอตรวจสอบความครบถวนของเอกสารหลกฐานเกยวกบการใหสนเชอ และภาระผกพนทมอย

9) เพอเปนขอมลในการพฒนาและปรบปรงนโยบายและระเบยบปฏบตการใหสนเชอและภาระผกพน

10) เพอชวยใหผบรหารไดรบขอมลทถกตองซงสามารถใชประโยชน ในวตถประสงคทางการเงนและการรายงานตามกฎหมาย

3.2 นโยบายการสอบทานสนเชอและภาระผกพน

การกาหนดนโยบายการสอบทานสนเชอและภาระผกพนตองเปนลายลกษณอกษรเพอใหฝายบรหารดาเนนการ และคณะกรรมการ สง. ควรมการทบทวนอยางนอยปละครง นโยบายโดยทวไปของการสอบทานสนเชอ ควรจะมการกาหนดถงเรอง ดงตอไปน

1) ประเภทรายการทตองสอบทาน 2) คณสมบตของพนกงานสอบทานสนเชอ 3) ความเปนอสระของพนกงานสอบทานสนเชอ 4) ความถในการสอบทาน 5) การคดเลอกลกหนเพอสอบทาน 6) การสอบทานภาระผกพน 7) ความลกของการสอบทาน 8) แนวทางการสอบทาน 9) กระบวนการ และอานาจหนาทในการสอบทาน 10) การแกไขและการตดตามผล 11) การรวบรวมกระดาษทาการทใชในการสอบทานสนเชอและ

รายงาน 1) ประเภทรายการทตองสอบทาน

สง. ตองสอบทานเงนใหสนเชอทงสน ไดแก เงนใหกยม เงนเบกเกนบญช และการใหสนเชอในรปแบบอน รวมทงภาระผกพนทงในและนอกงบแสดงฐานะการเงน โดยใหถอเปนสวนหนงของระบบการควบคมการบรหารความเสยง

Page 52: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

46

2) คณสมบตของพนกงานสอบทานสนเชอ พนกงานในสวนงานสอบทานสนเชอควรจะมคณสมบตดานการศกษา

ประสบการณ และไดรบการฝกอบรมดานสนเชอ และมความรความเขาใจทงแนวปฏบตการใหสนเชอทด และแนวปฏบตโดยเฉพาะของ สง.

3) ความเปนอสระของพนกงานสอบทานสนเชอ

ฝายบรหารควรกาหนดเงนใหสนเชอทสาคญ ไดแก สนเชอรายใหญทมความเสยงสงทกรายการ ควรไดรบการสอบทานโดยพนกงานทมไดเปนสวนหนงหรอมไดรบอทธพลจากบคคลอนทมสวนเกยวของกบกระบวนการอนมตสนเชอ

สง. ทมขนาดเลกทมปรมาณและมประเภทธรกรรมไมซบซอนอาจมขอจากดในการมหนวยงานอสระทกากบดแล อยางไรกตาม สง. ตองคานงถงความถกตองของ การสอบทานสนเชอ และ สง. ทมขนาดเลกอาจวาจางบคคลภายนอกใหตรวจสอบความถกตองของรายงานอยางสมาเสมออกทางหนง

สง. ขนาดใหญควรมโครงสรางองคกรทเอออานวยตอคณภาพของ การสอบทาน โดยแยกการจดตงสวนงานสอบทานสนเชอโดยเฉพาะ มผบรหารระดบสงซงม ความเปนอสระจากกระบวนการบรหารสนเชอ หรอมกรรมการทเปนบคคลภายนอกเปนผรบผดชอบโดยตรง มการรายงานผลการสอบทานโดยตรงตอคณะกรรมการทไมเกยวของ ดานสนเชอหรอคณะกรรมการคณะอน (เชน คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการบรหารความเสยง หรอคณะกรรมการสอบทานสนเชอ เปนตน)

4) หลกเกณฑการสอบทาน13 สง. จะตองสอบทานกระบวนการปฏบตงานทเกยวของกบสนเชอ

(Credit Process) ตงแตเรมตนจนสนสดกระบวนการ รวมถงความถกตองของการจดชนหนและการกนสารองคาเผอหนสงสยจะสญโดยใหถอวาเปนมาตรฐานขนตาเทานน ตามแนวทาง ดงตอไปน

• การวเคราะหความสามารถในการชาระหน คนของลกหน การประเมนราคาหลกประกน และการอนมตวงเงน ตองเปนไปตามนโยบายสนเชอ ขนตอนและวธการปฏบตทกาหนดไว โดยจะตองมเอกสารหลกฐานทจาเปนครบถวนในแฟมลกหน (Credit File) • ความถกตองครบถวนของนตกรรมทเกยวของ และเปนไปตาม

เงอนไขของการอนมตสนเชอ เชน การทาสญญากยมเงน การจดจานองหลกประกน เปนตน

13 ตามประกาศ ธปท ท ฝต.1(52) ว. 1404/2553 . เรอง แนวนโยบายการสอบทานเงนใหสนเชอ ธรกรรมทมลกษณะ คลายการใหสนเชอและภาระผกพนของธนาคารพาณชย และธนาคารพาณชยเพอรายยอย ลงวนท 20 กนยายน 2553 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2553/ThaiPDF/25530207.pdf

Page 53: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

47

• การเบกใชวงเงนเปนไปตามเงอนไขทกาหนดไวในสญญากยมเงน และกระบวนการตดตามการใชเงนใหเปนไปตามวตถประสงคในการกยมโดยเฉพาะลกหนธรกจ • การทบทวนวงเงนเปนไปตามระยะเวลาทกาหนดไว และความเสยง

ทเปลยนแปลงไปตามทกาหนดไวในนโยบายสนเชอ • การจดชนลกหนและกนเงนสารองเปนไปอยางถกตองตามเกณฑ ธปท. • การดาเนนการกบลกหนทมปญหาในการชาระหนใหระบสถานะ

และขนตอนท สง. กาล ง ดาเนนการกบลกหน เชน อย ระหวาง การปรบปรงโครงสรางหน หรออยระหวางฟองรองดาเนนคด เปนตน พรอมรายละเอยดการดาเนนการพอสงเขป • การปฏบตตามกฎหมายและหลกเกณฑขอบงคบของทางการ

เชน การใหสนเชอ แกบคคลหนงบคคลใด การใหสนเชอแกผบรหาร สง. ผถอหนรายใหญของ สง. และกจการท สง. มผลประโยชนเกยวของ เปนตน

5) การคดเลอกลกหนเพอสอบทาน

ลกหนธรกจ (Corporate & SMEs Loan, Interbank Loan) หมายถง ลกหนทมวตถประสงคกยมเงนเพอนาไปใชในการดาเนนงาน

หรอเกยวของกบการประกอบธรกจ และใหรวมถงลกหน สง. ภายใต พ.ร.บ. ดอกเบยเงนใหกยมของ สง. ทตงอยในประเทศ ธนาคารอสลามแหงประเทศไทย และ สง.ทอยในตางประเทศ

ลกหนธรกจของ ธพ. A. ลกหนทมวงเงนหรอยอดหนคงคางตงแต 20 ลานบาทขนไป B. ลกหนทมวงเงนหรอยอดหนคงคางตากวา 20 ลานบาท

ลกหนธรกจของธนาคารพาณชยรายยอย (ธ.ย.)

C. ลกหนทมวงเงนหรอยอดหนคงคางตงแต 5 ลานบาทขนไป D. ลกหนทมวงเงนหรอยอดหนคงคางตากวา 5 ลานบาท

ลกหนรายยอย (Consumer Loan & Microfinance) หมายถง ลกหนทมวตถประสงคในการกยมเงนเพอการอปโภคบรโภค

เชน สนเชอเพอทอยอาศย สนเชอบตรเครดต สนเชอสวนบคคล และสนเชอเชาซอรถยนต เปนตน และลกหนอน ๆ เชน สนเชอ Microfinance เปนตน

การกาหนดอตราการสอบทาน ธปท. กาหนดอตราการสอบทานลกหนธรกจของ A และของ C ใหใช

ตามผลการจดระดบความเสยงรวมดานเครดตจากรายงานการตรวจสอบทไดรบลาสดจาก ธปท. และการประเมนประสทธภาพการสอบทานสนเชอโดยผตรวจการสถาบนการเงน ทงน ธปท. อาจกาหนดให สง. สอบทานลกหนธรกจทถกจดชน และลกหนรายยอยใด ๆ เพมเตมกได

Page 54: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

48

1. ลกหนธรกจ ให สง. กาหนดอตราการสอบทานสาหรบสนทรพยทจดชนปกต

และสนทรพยกลาวถงเปนพเศษอยางนอย 1 ครงในรอบ 1 ป ดงน

1.1 ลกหนธรกจตาม A และ C ใหกาหนดปรมาณการสอบทานประจาป โดยใชอตราการสอบทานตามผลการจดระดบความเสยงรวมดานเครดต จากรายงานการตรวจสอบทไดรบลาสดจาก ธปท. และการประเมนประสทธภาพการสอบทานสนเชอ ดงน

ระดบความเสยงรวมดานเครดต รอยละของยอดคงคาง

สง 80 - 100

คอนขางสง 75 -100

ปานกลาง 45 - 75

คอนขางตา 25 - 45

ตา 20 - 25

ทงน การสอบทานตองครอบคลมลกหนรายใหญ 10 กลมแรก โดยตองสอบทานไมตากวารอยละ 80 ของยอดคงคางในแตละกลม ลกหนรายใหมทมวงเงนตงแต 100 ลานบาทขนไป ทอนมตยอนหลง 1 ปนบจากวนทจดทาแผนงานการสอบทานประจาป และการสอบทานควรครอบคลมลกหนทกขนาดของวงเงนและลกหนทมแนวโนมความเสยงเพมขน

1.2 ลกหนธรกจตาม B และ D ใหกาหนดปรมาณการสอบทานประจาปตามผลการจดระดบความเสยงรวมดานเครดตจากรายงานการตรวจสอบทไดรบลาสดจาก ธปท. ดงน

ระดบความเสยงรวมดานเครดต รอยละของยอดคงคาง

สง 2

คอนขางสง 1

ปานกลาง ธพ. กาหนดวธการทางสถต ทเชอถอไดและมระดบ ความเชอมนและความถกตองตามหลกวชาการทอธบายได คอนขางตา

ตา

Page 55: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

49

2. ลกหนรายยอย

ให สง. กาหนดปรมาณการสอบทานตามวธการทางสถตทเชอถอได และมระดบความเชอมนและความถกตองตามหลกวชาการทอธบายได

3. ลกหนดอยคณภาพ (NPL)

ลกหนธรกจทจดชนตากวามาตรฐาน สงสย และสงสยจะสญ เฉพาะทจดชนไมเกน 2 ป กอนหนาวนททจดทาแผนงานการสอบทานสนเชอ และยงไมได ถกดาเนนการทางศาล ให สง. ใชผลการจดระดบความเสยงรวมดานเครดตจากรายงาน การตรวจสอบทไดรบลาสดจาก ธปท. ในการกาหนดปรมาณการตรวจสอบตามแนวทาง ดงน

ระดบความเสยงรวมดานเครดต รอยละของยอดคงคาง

สง 20

คอนขางสง 10

ปานกลาง สง. กาหนดตามวธการทางสถตทเชอถอได และมระดบ ความเชอมนและความถกตองตามหลกวชาการทอธบายได คอนขางตา

ตา

6) การสอบทานภาระผกพน

เมอ สง. ทาการสอบทานเงนใหสนเชอของลกหนรายใด สง. จะตอง สอบทานภาระผกพนทเกยวของกบการใหสนเชอ หรอธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอสาหรบลกหนรายนนท ธปท. กาหนดคาแปลงสภาพ (Credit Conversion Factor) ในการคานวณเงนกองทนทตองดารงเทากบ 1.0 แมในกรณทไมมยอดคงคางของเงนใหสนเชอ ให สง. สอบทานภาระผกพนทม Credit Conversion Factor เทากบ 1 สาหรบ 20 รายแรกทมยอดสงสดดวย

7) แนวทางการสอบทานเงนใหสนเชอและภาระผกพน

7.1 สอบทานกระบวนการใหสนเชอ ตามนโยบายของ สง. มขนตอน และความถกตองของระบบการพจารณาและอนมตสนเชอทสอดคลองกบระเบยบ / คาสงในการปฏบตงาน และระดบการอนมตเงนใหสนเชอตามทไดมอบอานาจไว

7.2 สอบทานความครบถวนสมบรณของเอกสารประกอบการใหสนเชอ ตามลกษณะการใหสนเชอ แตละประเภท/ กลม/ รายลกหน โดยเฉพาะความครบถวน และการมผลบงคบในทางกฎหมายของสญญาเงนกและหลกประกน

7.3 สอบทานการประเมนความสามารถในการชาระหนของลกหน ในลกษณะตอเนอง เชน การวเคราะหกระแสเงนสดของลกหน หรอการวเคราะหอตราสวน ทางการเงนทสาคญ (Ratio) ตางๆ จากขอมลทไดจากงบการเงนลาสดทลกหนมอย และ การวเคราะหผลการประกอบการของลกหน เปนตน

Page 56: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

50

7.4 สอบทานความถกตองในการจดชนสนทรพย การกนเงนคาเผอ หนสงสยจะสญ การบนทกขอมลหลกประกนทถกตองสอดคลองกบสภาพขอเทจจรง และขอกาหนดของทางการ

7.5 สอบทานการดาเนนการกบลกหนทมปญหาในการชาระหน โดยใหระบสถานะหรอขนตอนท สง กาลงดาเนนการกบลกหน เชน อยระหวางการปรบปรงโครงสรางหน หรออยระหวางฟองรองดาเนนคด (ระบขนตอน) หรออยระหวางบงคบหลกประกน เปนตน พรอมทงรายละเอยดการดาเนนการพอสงเขป

7.6 สอบทานการปฏบตตามกฎหมายและหลกเกณฑขอบงคบของทางการ

7.7 ประเมนระบบการตดตามลกหน หลงจากทไดใหสนเชอไปแลวระยะหนง เชน บนทกการพบปะหารอกบลกหน หรอรายงานการเยยมชมกจการของลกหน การใชเงนตามวตถประสงคของการกยม การบนทกขอมลการเปลยนแปลงทมนยสาคญทอาจ มผลกระทบตอความสามารถในการชาระหน เปนตน

7.8 ประเมนระบบการตดตามลกหนหลงจากทไดมการทาธรกรรมไปแลวระยะหนง อาทเชน บนทการพบปะลกหนหรอรายงานการเยยมชมกจการ การใชเงนตามวตถประสงค

7.9 ประเมนขอมลในเชงคณภาพดานอน เชน การเปลยนแปลงโครงสรางคณะกรรมการ/ ผบรหารในการบรหารงานของลกหน โครงสรางการถอหนและผลกระทบตอลกหน การวเคราะหอตสาหกรรมของลกหน และแนวโนมในการประกอบธรกจของลกหน เปนตน

7.10 ประเมนระบบการควบคมภายในและระบบการบรหารความเสยง

7.11 สอบทานการจดทารายงานทเกยวของกบการสอบทาน เชน แบบรายงานลกหนรายใหญทธปท.กาหนดในการสงขอมล Data set เปนตน

8) การสอบทานสนเชอในเชงลก

1. คณภาพโดยทวไปของสนเชอและการจดระดบเครดต 2. ความครบถวนเพยงพอของเอกสารสนเชอและหลกประกน 3. ความถกตองของการอนมตสนเชอ 4. การปฏบตตามเงอนไขของสญญาสนเชอ 5. การปฏบตตามนโยบายและระเบยบปฏบตของ สง. และเปนไปตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบตาง ๆ

9) กระบวนการ และอานาจหนาทในการสอบทาน ดงน

1. ตองมการจดใหมการสอบทานเงนใหสนเชอและภาระผกพน 2. กระบวนการในการสอบทานตองเปนอสระ และแยกออกจากกระบวนการพจารณาเงนใหสนเชอ

3. ตองมการกาหนดอานาจหนาทผสอบทานเงนใหสนเชอและภาระผกพนไวอยางชดเจน

Page 57: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

51

4. ผสอบทานจะตองไมมหนาทเกยวของกบการพจารณาอนมตสนเชอ และการประเมนราคาหลกประกน

ขอสงเกตการสอบทานสนเชอ

ขอสงเกตของผตรวจการสถาบนการเงน คาสงการและขอแนะนา

สานกงานใหญไมมการสอบทานลกหนของสาขาในตางประเทศภายหลงจากอนมตสนเชอ โดยเฉพาะลกหนรายใหญทสวนใหญกาหนดเงอนไขการผอนชาระดอกเบยทก 6 เดอน นอกจากน มการขยายสนเชอของสาขาของธนาคารในตางประเทศจานวนสงในขณะทเ ก ด ป ญ ห า ท า ง เ ศ ร ษ ฐ ก จ ใ น ป ร ะ เ ท ศสหรฐอเมรกาและประเทศในแถบ EU

ใหธนาคารแตงตงหนวยงานจากสานกงานใหญท าห น า ท ส อบท านล กห น ส า ข า ในต า ง ป ร ะ เทศ ภายหลงจากการอนมตสนเชออยางใกลชด เพอใหทราบปญหาของลกหนและเขารวมแกปญหาไดทนกอนทจะกลายเปนเงนใหสนเชอดอยคณภาพ โดยเฉพาะลกหน รายใหญสวนใหญกาหนดเงอนไขการผอนชาระดอกเบยทก 6 เดอน ซงหากลกหนประสบปญหาทางการเงน อาจแกไขไมทน เนองจากลกหนยงไมผดนดชาระดอกเบย นอกจากน สาขาในตางประเทศของธนาคารมการขยายสนเชอเพมขนเปนลาดบ จงจาเปนตองมความรดกม ในการบรหารความเสยงดานเครดตยงขน

10) การจดทาแผนงานการสอบทาน ให สง. จดทาแผนการสอบทานประจาป และเสนอใหความเหนชอบ

ใหแลวเสรจภายใน 60 วนนบจากวนสนปปฏทน โดยจดเกบแผนงานดงกลาวไวท สง. และรายงานความคบหนา ปญหา และอปสรรคในการสอบทานสนเชอใหคณะกรรมการของ สง. ทราบทกไตรมาส พรอมทงจดเกบเอกสารของลกหนทกรายทมการสอบทานใหครบถวนและงายตอการตรวจสอบของ ธปท.

11) การแกไขและการตดตามผล

สง. ควรมการประเมนผลทไดจากการสอบทาน การสงการ และตดตามผลการแกไขปญหาทพบของพนกงานสนเชอ ผจดการฝาย และสมาชกในคณะผบรหารระดบสงทมอานาจในการพจารณาสนเชอโดยสอบทานการดาเนนการแกไขปญหาอยางทนกาล (โปรดดหวขอ “บทบาทของคณะกรรมการตรวจสอบ ผตรวจสอบภายในและภายนอก” ในเรองความเสยงดานการปฏบตการสาหรบการตดตามอยางละเอยดของการปฏบตตามและการรายงานการสอบทานสนเชอทไมเปนตามระเบยบปฏบตทกาหนดไวในคมอตรวจสอบความเสยงดานปฏบตการ)

(4) การตดตามการปฏบตทไมเปนไปตามนโยบายสนเชอ

การปฏบตและการอนมตทไมเปนไปตามนโยบายสนเชอ อาจมผลตอวตถประสงคของแผนกลยทธ และการรกษาระดบความเสยงทตองการภายในพอรตสนเชอ ดงนน การปฏบตทแตกตางจากนโยบายสนเชอจะตองมการบนทกเปนเอกสารหลกฐานอยางรดกมและมเหตผลสนบสนนในการตดสนใจอนมตสนเชอ ขอมลเหลานควรจดเกบในแฟมสนเชออยางถาวร นอกจากนน ควรมการตดตามผลการปฏบตดงกลาวอยางใกลชดเพอลดความเสยงและประเมนความเสยงจากการปฏบตดงกลาว

Page 58: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

52

ระบบการตดตามการปฏบตทเปนไปตามนโยบายและมประสทธผลจะชวยสนบสนนการบรหารความเสยงทดขน โดยจะมงกากบดแลความเสยงทเกดจากการปฏบตทแตกตางจากเกณฑทงหมดหรอแตละรายการมากกวาทจะมองเฉพาะวามการปฏบตแตกตางจากเกณฑหรอไมเทานน รวมทง ควรมการวเคราะหการปฏบตทแตกตางจากเกณฑทงหมด และดาเนนการแกไขใหถกตอง อยางไรกตาม แมปรมาณของการปฏบตทแตกตางจากเกณฑทมปรมาณสงอาจกอใหเกดความเสยงทสงขนได ในทางตรงกนขาม หากมการกาหนดนโยบายทกวางมากเกนไป กจะทาใหไมปรากฎการละเมดนโยบายหรอมขอยกเวนเลย ดงนน เพอนาผลของระบบการตดตามดงกลาวมาปรบแกไขนโยบายใหมประสทธภาพยงขน สง. ควรจะประเมนผลการดาเนนการใน 2 ลกษณะ คอ การปรบปรงนโยบาย และการกาหนดนาหนกความสาคญใหมของตวแปรตาง ๆ ในนโยบาย ทกาหนด แทนการปรบปรงแบบงาย ๆ หรอผอนคลายนโยบายสนเชอ

(5) การตดตามเอกสารหลกฐานทตางจากระเบยบทกาหนดไว

เอกสารประกอบการใหสนเชอ เปนเอกสารทใชแสดงสทธเรยกรองหรอดาเนนการตามกฎหมายและยงเปนหลกฐานทใชบนทกการวเคราะหฐานะทางการเงนของผกยม เชน สญญาเงนก เปนตน เมอเอกสารขางตนสญหาย บกพรอง หรอไมสมบรณ ลวนกอใหเกดเอกสารทตางจากระเบยบทงสน โดยปกตเอกสารสนเชอ ไดแก ตวสญญาใชเงน หนงสอคาประกน งบการเงน สญญาหลกประกน และเอกสารประเมนมลคาหลกประกน ตองมการจดเตรยม ดาเนนการบนทกและจดเกบ รวมถงการวเคราะหงบการเงนภายในเวลาอนเหมาะสม ทงน การหมดอายหรอการสญหายของเอกสารลวนมผลตอคณภาพของสนเชอทงสน จงควรกาหนดวธการ/หลกเกณฑการควบคมเพอใหทราบความบกพรองหรอความไมสมบรณของหลกฐาน และคณภาพของลกหนเพอจะไดดาเนนการใหเหมาะสมตอไป สง. ควรมวธการ/หลกเกณฑการควบคมเอกสารสนเชอ โดยจดใหมระบบทชวยระบเอกสารทไมสมบรณหรอตางจากระเบยบปฏบต เพอใหเอกสารทเกบอยนน เปนปจจบนและใชไดตลอดอายของสนเชอ การตรวจสอบทบทวนกอนการอนมตโดยพนกงานใหสนเชอและ ฝายกฎหมาย และการตรวจสอบทบทวนหลงการอนมตโดยฝายบรหารสนเชอจะพบขอบกพรองมากทสด ดงนน สง. ควรวเคราะหลกษณะเอกสารทตางจากระเบยบปฏบต เพอระบถงปญหา ในกระบวนการพจารณาอนมตสนเชอ พรอมกบระบถงเจาหนาท หนวยงาน หรอพนท ทางภมศาสตรทตองการเนนความเขมแขงในการปฏบตตามนโยบายดานเอกสาร

การรายงาน คณะกรรมการ สง. ควรจดใหมระบบสารสนเทศเพอการตดตามและบรหาร

ความเสยงดานเครดตอยางครบถวน เชน ระบบการรวบรวมขอมลเครดตของลกหน ระบบ การตดตามคณภาพสนทรพย และระบบการตรวจสอบเงนใหสนเชอ/ภาระผกพนและหลกประกนของลกหน เปนตน โดยมการกาหนดความถของการรายงานทเหมาะสม เพอใหมนใจวาหนวยงานและผบรหารทเกยวของจะไดรบขอมลทถกตองและทนตอเวลา ตลอดจนมการรายงานใหคณะกรรมการและผบรหารระดบสงทราบถงผลการดาเนนงานเพอเปรยบเทยบกบแผนกลยทธ แผนการบรหารความเสยง และปญหาทเกดขน เพอทจะสามารถตดสนใจในการแกไขปญหาและชวยในการจดสรรเงนกองทนใหเพยงพอซงเปนการปองกนไมใหเกดความเสยงเกนกวาระดบทยอมรบได

Page 59: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

53

2.2.4 การควบคมความเสยง

วตถประสงคของการบรหารความเสยงดานเครดต คอการรกษาระดบความเสยง ดานเครดตของ สง. ภายใตปจจยและตวแปรตาง ๆ ทไมใหสงเกนระดบทยอมรบไดตามทคณะกรรมการและผบรหารระดบสงกาหนด โดยการกาหนดวงเงนตลอดจนวธปฏบตงานอน ๆ เพอใหความเสยงดานเครดตอยในระดบทยอมรบได และผบรหารสามารถตดตามการดาเนนการ ตามนโยบายดานเครดตได

ระบบการกาหนดวงเงนทเหมาะสมจะทาใหมนใจไดวา เมอมการใหสนเชอทเกนวงเงนทกาหนด ผบรหารจะรบทราบไดทนทวงท และสามารถตดตามและควบคมความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได สงสาคญท สง. ตองม คอระบบการบรหารขอมลทเหมาะสม เพอใหแนใจวา เมอมระดบความเสยงใกลกบเพดานทกาหนดจะไดรบความสนใจจากผบรหารระดบสง นอกจากน การรายงานไมควรเสนอเฉพาะวงเงนสวนทเกนกวาเพดานความเสยงทกาหนด แตควรรวมถงฐานะคงคางทงหมดไวในระบบขอมลของ สง.

กระบวนการตรวจสอบการบรหารความเสยงดานเครดตควรจะดาเนนการตอเนองและเปนประจา เพอใหแนใจวาการดาเนนธรกรรมสนเชอมความสอดคลองกบนโยบายและระเบยบปฏบตดานสนเชอ สนเชอตาง ๆ ไดรบการอนมตภายใตแนวปฏบตทกาหนดโดยคณะกรรมการของ สง. คณภาพและมลคาของสนเชอแตละรายมความถกตองและในกรณ ทมขอแนะนาใหแกไขหรอปรบปรงการดาเนนการ ตองรายงานใหผบรหารทรบผดชอบทราบอยางทนการณ นอกจากน การตรวจสอบควรจะระบถงจดออนของการบรหาร นโยบายและระเบยบปฏบต รวมทงขอยกเวนตาง ๆ ดวย ทงน การควบคมความเสยงควรคานงถงประเดน ดงตอไปน

3. ก�������������� ก����ก� ���'(�������

1. ก�������#������$� ����� ������������l��

5.ก����� ���'(�� ������</��

ก������� ����� ����

6. 4�� ���ก��(�� A 7�ก������������ ����

2. ��� � ���- �&(��ก�����

4. ก�ก�� �����%(�� ���j � ���� */

Page 60: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

54

(1) การกาหนดนโยบายเปาหมายและระดบความเสยงทยอมรบได

ในการบรหารความเสยงดานเครดต คณะกรรมการ และผบรหารระดบสงควรกาหนดเปาหมายเชงกลยทธและแผนธรกจ และสอสารอยางชดเจน โดยใชเปาหมายเหลานนเปนปจจย ในการกาหนดระดบความเสยงทยอมรบได ในขนแรกผบรหารควรกาหนดแนวทางในการกระจายการใหสนเชอ เพอปองกนการกระจกตวของสนเชอในสวนใดสวนหนง และกาหนดสดสวนของสนเชอในแตละระดบความเสยงดานเครดตท สง. ยอมรบได การใหสนเชอ แกภาคอตสาหกรรมทแตกตางกน รวมทงการมผลตภณฑสนเชอตางกน กอใหเกดความเสยงทแตกตางกนดวย ดงนน สง. ควรจะกาหนดนโยบายแยกจากกนออกไปในแตละภาคอตสาหกรรมในแตละประเภทของผลตภณฑ

ในการกาหนดเพดานความเสยง จาเปนทกระบวนการบรหารความเสยงจะตองมการระบถงสถานการณและแนวปฏบตทตองการใหคณะกรรมการของ สง. และผบรหารระดบสงมการทบทวนสาเหตทสนเชอมระดบความเสยงเพมขน และตองดาเนนการอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณแวดลอมเสมอ

(2) ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร (MIS)

การบรหารความเสยงของพอรตสนเชอใหเกดประสทธภาพ จาเปนตองมระบบ การบรหารขอมลทด คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรจะไดรบรายงาน เพอทจะไดสามารถตดตามการเปลยนแปลงระดบความเสยงไดอยางสมาเสมอ เชน รายงานการตดตาม การขยายตวของเงนใหสนเชอ หรอการซอกจการ เปนตน

ผบรหารควรจะมขอมลประเภทตาง ๆ และทบทวนเปนประจา โดย 1. ผลการดาเนนงานของหนวยงานใหสนเชอเปรยบเทยบกบแผนกลยทธ และงบประมาณ

2. คาอธบายความแตกตางระหวางผลการดาเนนงานจรงกบแผนกลยทธและงบประมาณทมสาระสาคญเปนลายลกษณอกษร

3. เงนใหสนเชอและภาระผกพนรวมทงสน 4. เงนใหสนเชอทเกนวงเงนสนเชอทกาหนด 5. สนเชอทตอสญญาใหมและสนเชอรายใหม และสนเชอทมการปรบปรง

โครงสรางหน 6. รายละเอยดของสนเชอทคางชาระ และ/หรอสนเชอทไมมดอกเบยคาง 7. สนเชอทถกปรบลด Rating หรอสนเชอทตองการดแลเอาใจใสเปนพเศษ 8. ความคบหนาในการแกไขสนเชอทมปญหาทมนยสาคญ 9. สนเชอทใหแกผบรหาร พนกงาน และบคคลทมผลประโยชนเกยวของกบ สง. 10. สนเชอทไมเปนไปตามนโยบาย กฎหมาย และกฎระเบยบ เชน สนเชอทอนมต

รายใหมและผลรวมทงสนเปรยบเทยบกบเงนกองทน เปนตน 11. ภาพรวมของธรกรรมการใหสนเชอและการวเคราะหฐานะดานสนเชอ

แยกตามประเภท ภมภาค และหลกประกน

Page 61: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

55

12. รายงานระดบการทาธรกรรมระหวางประเทศเปนประจา และรายงานตอคณะกรรมการทกไตรมาส เพอใหพจารณาทบทวนการใหสนเชอ ในประเทศใดประเทศหนง (Country Exposure) ทมความเสยง หรอปรบลดในแตละประเทศใหเหมาะสม

(3) การดาเนนงานตามกระบวนการใหสนเชอทด

สง. ตองมกระบวนการวเคราะหความสามารถในการชาระหนของลกหนรายใหม บางราย ในบางกรณจาเปนตองกาหนดนโยบายทเครงครดขน เพอหลกเลยงบคคลทเกยวของกบการทจรตและอาชญากรรมตาง ๆ ซงสามารถกระทาไดหลายวธ เชน การอางองจากแหลงทเชอถอไดการเขาถงขอมลทะเบยนเครดต และความคนเคยกบผทรบผดชอบในการบรหารกจการและสามารถตรวจสอบบคคลอางองและฐานะการเงน เปนตน สง. ไมควรใหสนเชอเพยงเพราะวาผกยมหรอคสญญามความคนเคยกบ สง. หรอเปนบคคลทมชอเสยง และใบคาเสนอขอสนเชอ (Credit Proposal) ทกรายควรจะตองมการวเคราะหอยางรอบคอบโดยผวเคราะหสนเชอทมความรความชานาญ เหมาะสมกบขนาดและความซบซอนของรายการธรกรรม กระบวนการประเมนสนเชอทมประสทธผลจะตองกาหนดขอมลขนตาไวเพอใชเปนพนฐานในการวเคราะห ดงนน นโยบายจงตองมการกาหนดประเภทของขอมลและเอกสารทจาเปนสาหรบการอนมตสนเชอรายใหม การตออายสญญา และ/หรอการเปลยนแปลงเงอนเวลาและเงอนไขจากการอนมตสนเชอครงกอน ทงน ควรมการสรปผลการวเคราะหเปนลายลกษณอกษร และอยางนอยควรจะมการวเคราะห ดงตอไปน

3.1 วตถประสงคของเงนใหสนเชอและแผนการชาระหนคน

การใหสนเชอควรจะระบวตถประสงคของผกยมในการนาเงนสนเชอทไดไปใช เชน มวตถประสงคเพอซอทรพยสน ชาระคนเงนกเดม พฒนาอสงหารมทรพย หรอลงทนในสนคา เปนตน ทงน วตถประสงคการใชเงนไมควรจะเปนเหตผลทกวางหรอมความคลมเครอเกนไป เชน “เพอกจการ” หรอ “สวนตว” เปนตน แตควรใชคาทมความหมายชดเจนและเพยงพอทจะชวยใหทราบแหลงทมาของการชาระหนคน เชน รายไดจากการดาเนนงาน การขายสนคา หรอรายไดจากการใหเชาอสงหารมทรพย เปนตน ในลกษณะดงกลาว สง. สามารถประเมนไดวา แผนของ ผกยมสมเหตสมผล และมศกยภาพในการสรางรายไดเพยงพอทจะจายชาระหนคนไดจรงหรอไม

3.2 ความซอตรงและชอเสยงของผกยมหรอคสญญา

เปนการวเคราะหนสยและความตงใจในการชาระหนคนของลกหนโดยใชขอมล ในอดตของผกยมจาก สง. เอง หรอขอมลจากสถาบนจดอนดบความเสยงดานเครดต หรอบรษททใหบรการประเมนเครดต เปนตน แหลงขอมลทดทสดในการพจารณาความตงใจการชาระหน ของผกยมคอ ประวตการชาระหนคนของผกยมกบ สง. ดงนน ผกยมทมประวตไมสามารถชาระหนคนไดตามเงอนไขในสญญา ไมควรทจะไดรบการพจารณาใหตอสญญาเงนใหกยมตอไปหรอหาก สง. มนโยบายรบความเสยง กควรมการพจารณาอยางเขมงวดขน

Page 62: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

56

3.3 สถานะความเสยงและความออนไหว (Sensitivity) ในปจจบนของผกยมหรอคสญญาตอการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและตลาด

การใหสนเชอควรจะสรปลกษณะประเภทธรกจและปจจยความเสยงในปจจบน ทเกยวของจากการดาเนนธรกจของผกยม ตลอดจนสถานะของธรกจในภาคอตสาหกรรม นอกจากน ผวเคราะหสนเชอควรจะประเมนภาพรวมของอตสาหกรรมทผกประกอบการดวย

3.4 ประวตการชาระหนคน และความสามารถในการชาระหน การวเคราะหอยางนอยควรจะมรายการทแสดงสรปฐานะและผลการดาเนนงาน

มากกวา 3 ปทผานมา โดยมงเนนทแนวโนมทสาคญของรายการในงบแสดงฐานะการเงน (สนทรพยและหนสน) และผลการดาเนนงานตามงบการเงนและประมาณการกระแสเงนสด เพอ ผใชขอมลสามารถพจารณาผลการดาเนนงานของกจการไดงาย ซงผลการดาเนนงานในอดต ของกจการจะชวยสนบสนนการตดสนใจขยายหรออนมตสนเชอ

3.5 การวเคราะหถงความสามารถในการชาระหนคนในหลายๆ แนวทาง

การว เคราะหสนเชอควรจะคาดการณถงกระแสเงนสดในอนาคตและ ความสามารถในการจายชาระหนคนตามสมมตฐานของจานวนหนทไดรบและตามเงอนไข ตลอดอายของสญญา ซงการประมาณการดงกลาวอาจจะไมเปนจรงตามนนกได อยางไรกตาม การวเคราะหในลกษณะนยงมความจาเปนเพอใหแนใจวา เงอนไขการชาระคนเหมาะสมกบ การใชไปของเงนทน ในการตรวจสอบการคาดการณลวงหนาลกษณะน สง. จะตองระมดระวง ตอประมาณการของยอดขายและกาไรทสงเกนกวาความเปนจรง โดยเฉพาะอยางย ง การคาดการณการเพมขนของรายไดคาเชา หรอการครอบครองสนทรพยหรอมลคาของทรพยสน ทงน สง. ควรมพนฐานจาก “การเปรยบเทยบกบตลาด (Market Comparable)” และสนบสนนดวยการคานงถงความสมพนธกบราคาปจจบนและแนวโนมอยางมเหตมผล

3.6 ความรบผดชอบในหนสนของผกยมหรอคสญญาตามกฎหมาย หลกการพนฐานในการพจารณาอนมตสนเชอคอ ตองมความแนใจวาผกยม

มความสามารถรบผดชอบตอหนสนไดตามกฎหมาย หรอกลาวอกนยหนง สง. ควรจะไดรบและตรวจสอบความครบถวนของเอกสารหลกฐานของผกยม ซงชวยยนยนสถานะตามกฎหมายของ ผกยมดานความมคณสมบตในการทานตกรรมและรบผดตอหนสนไดตามกฎหมาย ทงน สง. ควรใหสนเชอแกผกยมเมอไดรบเอกสารหลกฐานครบถวน

3.7 ความเชยวชาญในธรกจของผกยม สถานะทางธรกจผกยมในภาคอตสาหกรรม และสภาพของเศรษฐกจโดยรวม

สง. ไมควรใหสนเชอแกผกยมทไมมความรและประสบการณในการดาเนนธรกจอยางเพยงพอ ซงพจารณาจากเหตการณในอดตได การใหสนเชอ แกธรกจทขาดความสามารถ ในการแขงขนในภาคอตสาหกรรมอยางเพยงพอนน อาจกอใหเกดความเสยงสงจากการ ไมสามารถปฏบตตามสญญาได นอกจากน ธรกจทเรมประกอบการใหมโดยทวไปจะมเงนทนนอย และมรายการทางการเงนจานวนมากทไมสามารถตรวจสอบความถกตองได รวมทงแนวโนม ในการทากาไรกไมสามารถประมาณการได ดงนน จงควรกาหนดระยะเวลาชาระคนและเงอนไขของเงนใหสนเชอใหรดกม

Page 63: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

57

3.8 เงอนไขและระยะเวลาการชาระหนคน รวมทงขอตกลงหรอหลกประกน เพอจากดการเปลยนแปลงฐานะความเสยงของผกยมในอนาคต

การใหสนเชอในตลาดการเงนระหวางประเทศตองดาเนนการตามหลกปฏบตสากลทดดวยการม “ขอตกลงตามสญญาสนเชอ (Loan Covenants)” เพอปองกนความเสยง ทเพมขนในอนาคต กลาวคอ ผกยมตองยอมรบทจะปฏบตตามเงอนไขการชาระคนทกาหนดไวตามสญญาสนเชอทกประการ รวมทงจะตองปฏบตตามแนวทางทกาหนดตามสญญา ทงน ขอตกลงตามสญญาสนเชอ มกจะกาหนดในรปแบบของการดารงอตราสวนทางการเงนขนตา การรายงานขอมลขนตาตาง ๆ การกนเงนสารองคาเผอหนสงสยจะสญ การหามกระทาการตาง ๆ โดยมไดรบการยนยอมลวงหนาจาก สง. และการมบรรษทภบาลทด โดยหนงในขอตกลงทยอมรบในทางการเงนคอ กาหนดลวงหนาเกยวกบฐานะทางการเงนทดอยางตอเนองของผกยม (เรยกวา Material Adverse Change Clause หรอ“MAC”)

3.9 ความเพยงพอและความสามารถบงคบสทธเรยกรองของหลกประกนหรอ การคาประกนภายใตสถานการณตางๆ

การใหสน เช อ ท มหลกประกนหรอมผ ค าประกนโดยเฉพาะอย า งย ง ตามมาตรฐานสากล สง. จะตองดาเนนการใหแนใจวาสามารถบงคบสทธตามกฎหมายได อยางสมบรณ นอกจากน ฝายบรหารตองตระหนกวาจะดาเนนการบงคบตามกฎหมายอยางไร ในการประเมนการรบทราบกระบวนการตามกฎหมายดงกลาวของฝายบรหาร สง. จะตองตระหนกวาในการพจารณาคดความบางกรณ การบงคบสทธตามกฎหมายอาจไมสามารถกระทาไดในความเปนจรง

3.10 ขอพจารณาในการกาหนดอตราดอกเบย การใหสนเชอเปนการยอมรบความเสยงและกาไรทชดเชยกนได ดงนน

สง. ควรจะประเมนความสมพนธของความเสยง และผลตอบแทนของสนเชอทกประเภท รวมถงความสามารถในการทากาไรโดยรวม โดยทสนเชอจะตองมการกาหนดอตราดอกเบย เพอใหครอบคลมตนทนและชดเชยเสยหายทอาจจะเกดขน ดงนน สง. จาเปนตองประเมนความเสยงและผลตอบแทนทคาดในการกาหนดอตราดอกเบยหรอกาหนดหลกประกน ขอตกลงทเขมงวดและในการประเมนความเสยง สง. ควรจะตองกาหนดสถานการณจาลองในทางลบหรอทเลวรายและประเมนผลกระทบทเสยหายมตอผกยมหรอคสญญา ทงน ปญหาสวนใหญของ สง. คอ การทไมสามารถกาหนดราคาของสนเชอและความสมพนธโดยรวมไดอยางเหมาะสม จงทาใหไมไดรบผลตอบแทนการชดเชยความเสยหายตามความเสยงทไดรบอยางเพยงพอ

ทงน สง. จะตองมความระมดระวงในการใหสนเชอ โดยงดเวนการใหสนเชอ ในลกษณะทเลงเหนไดวาจะเรยกคนไมได14 เชน

1. บคคลทศาลมคาสงพทกษทรพย บคคลทถกฟองชาระหนแตไมมทรพยสนเพยงพอทจะชาระหน บคคลทมฐานะการเงนไมมนคง บคคลทไมปรากฎวาประกอบธกจแนชด หรอมเหตทนาสงสยวาไมไดประกอบธรกจจรง

14 ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 33/2551 เรองการใหสนเชอ ทเลงเหนวาจะเรยกคนไมได ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510323.pdf

Page 64: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

58

2. ใหสนเชอทบคคลในขอ 1. คาประกน 3. ใหสนเชอโดยไมมหลกฐานสาคญทเกยวกบตวลกหนหรอผคาประกน 4. ใหสนเชอโดยลกหน หรอผคาประกนไมมตวตนจรงตามเอกสารหรอมตวตน

แตไมไดเปนผขอสนเชอหรอผคาประกน 5. ไมมการวเคราะหหรอประเมนความสามารถในการชาระหนของลกหน 6.ใหสนเชอทมการประเมนราคาหลกประกนไวสงเกนความเปนจรง

หลกการประเมนกระบวนการสนเชอ (Credit Process) กระบวนการสนเชอของ สง. แตละแหงนน ไมจาเปนตองเหมอนกน แตขนอยกบ

ความซบซอนของแตละ สง. จงไมม “กระบวนการสนเชอทด (Best Practice)” ทใชไดกบ ทก สง. อยางไรกด สกส. ไดจดทากระบวนการสนเชอ (Optimum Practice) ขนมา โดย ไดศกษาจากกระบวนการสนเชอจากหลาย สง. และนามาประยทธเพอใหผตรวจสอบไดใชเปรยบเทยบกบกระบวนการสนเชอของ สง. ทผตรวจสอบไดออกตรวจสอบ สง. นน ๆ ทงน กระบวนการสนเชอของ สง. ไมจาเปนตองเหมอนกบกระบวนการสนเชอท สกส. จดทาขน แตหาก สง. ทผตรวจสอบเขาตรวจสอบ พบวา สง. ขาดขนตอนในจดทเปน Critical Point ผตรวจสอบจะตองพจารณาวา สง. มขนตอนอนมาชดเชย Critical Point ทขาดหายไปหรอไม และทกกระบวนการสนเชอมการ Check and Balance หรอไม

ตวอยางกระบวนการสนเชอทด (Optimum Credit Process) ท สกส. จดทาขนตอไปน จะกลาวถงกระบวนการสนเชอสาหรบ Corporate Loans และ SME ทมลกษณะคลาย Corporate Loans และกระบวนการสนเชอสาหรบ Retail Loans และ SME ทมลกษณะคลาย Retail Loans เพอใหผตรวจสอบไดใชปฏบตงานตอไป

กระบวนการสนเชอสาหรบ Corporate Loans และ SME แยกตาม Function หลกไดเปน 3 สวน ดงน

1. Front Office: มหนาทอนมตสนเชอ ประกอบดวยงานดานการตดตอลกคา (Marketing), การวเคราะหสนเชอ (Credit Analysis) และการอนมตสนเชอ

2. Middle Office: มหนาทตดตามและควบคมความเสยง ประกอบดวย งานดานการบรหาร และการควบคมความเสยงดานสนเชอ (Risk Management and Control) และงานดานการตรวจสอบ

3. Back Office รบผดชอบงานสนบสนนตาง ๆ เชน งานดานพธการสนเชอ งานดานการประเมนหลกประกน งานดานกฎหมาย งานดานการบรหารสนเชอทมปญหา และงานดานการบรหารสนทรพย (Property Management) เปนตน

กระบวนการสนเชอ แบงออกเปน 2 ระยะ โดยระยะแรกเปนงานการใหสนเชอ (Loan Initiation) สวนงานระยะทสองเปนงานหลงจากการใหสนเชอ (Loan Monitoring and Control) นอกจากน ยงมงานทตองมตลอดกระบวนการ เชน งาน Database MIS งาน การควบคมภายใน งานดานการปฏบตตามกฎเกณฑของทางการ เพอรองรบกระบวนการสนเชอทงหมดตงแตตนจนจบ เปนตน ทงน กระบวนการสนเชอทดตองสอดคลองกบหลกการบรหารความเสยงดานเครดตใน 5 ประเดนหลก ไดแก การกากบดแลโดยคณะกรรมการและผบรหารระดบสง การมระบบการระบ การวด การตดตาม/การรายงาน และการควบคมความเสยง

Page 65: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

59

กระบวนการสนเชอสาหรบลกหนรายใหญ/ธรกจ (Corporate Loans) และ SMEs ทมลกษณะคลาย Corporate Loans มขนตอนทสาคญ สรปได ดงน

1. กรรมการและผบรหารระดบสงกาหนดกรอบทางดานสนเชอ ไดแก นโยบาย การใหสนเชอ (Credit Policy) นโยบายความเสยง (Credit Risk Policy) ระดบความเสยง ทยอมรบได (Risk Appetite) เปาหมายกลยทธทางธรกจ รวมทงการจดใหมแนวปฏบตตาง ๆ เชน วธการใหสนเชอ และการกาหนดอานาจในการอนมต ซงกรอบและเปาหมายดงกลาวตองนามาใชตลอดกระบวนการสนเชอ เปนตน 2. Relationship Manager (RM) ทาหนาทหาลกคาเขามาท สง. โดยจะทาหนาทวเคราะหสนเชอ เนองจากเปนผ ทรจกลกคาดทสด ซง RM จะวเคราะหตามมาตรฐาน การพจารณาสนเชอ โดยพจารณาคณสมบตของผขอสนเชอ วตถประสงคในการก ความสามารถในการชาระหน เงอนไขในการใหสนเชอ ตรวจสอบประวตลกคาจาก Credit Bureau กาหนดอตราดอกเบย และจดทา Risk Rating รวมทงตรวจสอบวาสนเชอทใหเปนไปตามเกณฑ ของ ธปท. และมขอมลลกคาครบถวนตามเกณฑการปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (Anti-Money Laundering - AML) 3. Loan Analysis / Credit Officer ทาหนาทสอบทานงานของ RM เพอให การวเคราะหของ RM สมเหตสมผลและเปนไปไดจรง 4. ผอนมตแบงตามอานาจการอนมต โดยหากลกคาไมไดรบการอนมต สง. อาจเกบขอมลลกคาไวในฐานขอมล เพอใชในการพฒนาอยางอนตอไป แตหากลกคาไดรบการอนมตกจะเขามาสงานพธการสนเชอ (Credit Administration) เชน การจดทานตกรรมสญญา การจดจานองหลกประกน การตงวงเงน เปนตน ซงตองอาศยการสนบสนนจากฝายกฎหมาย

5. การตดตามดแลลกหนแบงเปนการดแลระดบ Portfolio และระดบรายการ ประกอบดวยการสอบทานสนเชอ การพจารณาคณภาพของหน การจดชน การกนสารอง และ การดแลการบรหารความเสยงดานเครดตในภาพรวม เชน การทา Stress Testing และ Back Testing เปนตน การคานวณเงนกองทนตามหลกเกณฑ Basel II หลงจากการตดตามลกหนแลว ถาเปนหนปกต สง. จะตดตามการชาระหนตามปกต แตหากเปนหนทเรมมปญหาและคณภาพเสอมถอยลง แตยงไมถงกบเปนหน NPL กจะตองจดอยในกลม Watch List ซง สง. ตองตดตามดแลอยางใกลชด สาหรบหนทกลายเปนหน NPL จะเขาสขนตอนการแกไขหนทเปนปญหา โดย สง. ควรแยกหนวยงานทดแลหนทมปญหาออกมาตางหากจากหนวยงานอน เนองจากหนทมปญหาตองใชเวลาและความเชยวชาญในการดแล เชน การจดชนกนสารอง การบงคบหลกประกนตาง ๆ เปนตน นอกจากน หน NPL อาจมการปรบปรงโครงสรางหนหรอสงฟองรอง ซงฝายกฎหมายตองเขามาสนบสนนงานดานกฎหมาย หลงจากนนหากมสนทรพยทไมกอใหเกดรายได (NPA) ทเกดขนจากหนเสย จะมหนวยงาน “Property Management” เขามาดแล เพอใหมการขาย NPA ออกไป สวนหน NPL อาจมการโอนไปยงบรรษทบรหารสนทรพย (AMC) หรอขายใหนกลงทนตอไป

ทงน ยงมงานอนทตองทาตลอดกระบวนการสนเชอ ไดแก งานเกบขอมล Database งานการจดทา MIS เพอออกรายงานใหผบรหาร งานตรวจสอบภายใน และงาน

Page 66: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

60

Compliance ซงสนบสนนการปฏบตตามกฎเกณฑของ สง. และทางการตงแตตนกระบวนการใหสนเชอ จนถงการโอนหน NPL ออกไปจากพอรตสนเชอ

ประเดนทควรระมดระวง (Critical Points) สาหรบ Corporate Loans

1. การวเคราะหสนเชอ

� Credit Report ทจดทาเพอเสนออนมตตองม Check and Balance ตลอดทกขนตอน

� RM ตองเปนอสระจาก Credit Officer (CO) � จานวน CO ตองมประสบการณ และเพยงพอตองาน � ตอง Verify สมมตฐานทใชในการจดทาประมาณการ Cash Flow

2. การอนมตสนเชอ

� ตองใชระบบ Credit Rating เปนปจจยสาคญในการพจารณาอนมตสนเชอ

� นยามของปจจยตางๆใน Credit Rating ตองชดเจน เพอใหการกรอกขอมลเขาระบบมมาตรฐานเดยวกน

� สายงานสนเชอตองไมรนาหนกปจจยของ Credit Rating � มหนวยงานอสระจาก RM สอบทานการให Credit Rating ของ RM � เมอไดรบ Rating แลวไมควรเปลยน กรณท สง. จะใหกแกลกคา

ท Rating ตากวาเกณฑทจะอนมต จะตองมคาอธบายหรอเปนไปตาม Override Policy ทงน การเปลยนแปลง Rating จะทาไดเมอมการสอบทานสนเชอหรอเมอคณภาพของสนเชอเปลยนแปลงไป

� ตองมการทดสอบความนาเชอถอ (Back Test) ของ Credit Rating � หากมปจจยอนทใชในการพจารณา นอกจากการใช Credit Rating ในการอนมต

สนเชอแลว สง. ตองมกรอบทชดเจนวาจะใชปจจยใดไดบาง

3. หลกประกน

� หนวยงานประเมนหลกประกนตองเปนอสระจากหนวยงานพจารณาสนเชอ และมคณะกรรมการรบหลกประกน ทงกรณประเมนมลคาโดยหนวยงานภายในและภายนอก และตองชแจงเหตผลในการรบหลกประกนไวดวย

� สง. ตองเปนผวาจางบรษทประเมนราคาภายนอกโดยตรง � กรณทเปนหน NPL แลวการประเมนราคาใหคานงถงสภาพทแทจรงหากมการขาย � กรณหลกประกนเปนทดน รปรางและสภาพ มความสาคญ � หลกประกนอนๆ ทไมใชอสงหารมทรพย ตองพจารณารายละเอยดเงอนไขอน

ทจะมผลตอความสามารถในการบงคบหลกประกนตามกฎหมาย

Page 67: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

61

4. ปฏบตการสนเชอ (Credit Operation)

� สญญากตองระบเงอนไขใหครบตามมตการอนมตสนเชอ และตองใหลกหนปฏบตตามเงอนไขใหครบถวนกอนใหเบกเงนก

� ถามเงอนไขใหเบกเงนเปน Phase หนวยงานภายในหรอภายนอกตองตรวจสอบความสาเรจของงานวา เปนไปตามเงอนไขทตกลงกนไวแลว

� ตองมหนวยงานอสระ ตดตามดแลเรองเงอนไขบงคบหลงเบกเงนกแลว เชน กรณหลกประกนเปนสนคาคงคลง (Inventory) ตองมการตกลงเงอนไขเกยวกบการจดเกบหรอสภาพของสนคา เปนตน

5. การสอบทานสนเชอ

� ฝายจดการตองไม Overrule ความเหนจากการสอบทานสนเชอ โดยไมมเหตผลอนควร

� หวใจของการสอบทานคอการสอบทานความสามารถในการชาระหน (Ability to Pay) และความครบถวนของเอกสารสนเชอและหลกประกน

Page 68: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

62

กระบวนการสนเชอสาหรบ Retail Loans และ SMEs ทมลกษณะคลาย Retail Loans

กระบวนการสนเชอสาหรบ Retail Loans ในภาพรวมมความคลายคลงกบกระบวนการสนเชอสาหรบ Corporate Loans อยางไรกด กระบวนการสนเชอสาหรบ Retail Loans มความแตกตางจาก Corporate Loans ใน 2 ประเดนใหญ ๆ คอ

1. ในดานของ Front Office เจาหนาท Marketing ของ Retail Loans ไมไดทาหนาทในการวเคราะหสนเชอ แตจะตดตอลกคาและนาใบสมครทลกคากรอกแลวสงใหอกหนวยงานหนง ซงทาหนาท Screen เอกสารตาง ๆ กอนทจะใชระบบเขามาชวยพจารณาอนมต เนองจากลกหน Retail มจานวนคอนขางมาก การใชคนพจารณาอาจทาไดยากในทางปฏบต สง. จงตองใชระบบเขามาชวยในการตรวจสอบเครดตของลกคา เชน ใชระบบ Credit Bureau เพอตรวจสอบประวตลกคาและใชระบบ Credit Scoring เพอประเมนวาลกคาจะผานการอนมตหรอไม ลกคาทผาน Cut-Off Score จงจะถกสงตอไปยงยนยน เพอตรวจสอบวาลกคามตวตนจรงและไดสมครเขามาจรง เมอผานการยนยนแลว จงจะมการอนมต ทงน ขนตอนการอนมตอาจมการ Override เกดขนได ซง สง. ควรกาหนดอานาจและเกณฑในการ Override ใหชดเจน

2. ระบบ Scoring ของ Retail Loans แบงออกเปน 2 สวน ไดแก - Application Scoring เปน Scoring ทใชในตอนพจารณาอนมตสนเชอ - Behavioral Scoring เปน Scoring ทใชในการตดตามพฤตกรรมการชาระ

หนของลกคาหลงจากลกคาไดรบการอนมตแลว ซง สง. สามารถนาขอมลทไดมาใชในการกาหนดกลยทธในการออกผลตภณฑใหมหรอพจารณารปแบบการชาระเงนใหม ๆ

ประเดนทควรระมดระวง (Critical Points) สาหรบ Retail Loans

กระบวนการอนมตสนเชอ � ตองม Check and Balance ตลอดกระบวนการ เนองจาก Retail Loans

มโอกาสเกดความเสยหายงายกวา Corporate Loans � ตองใชระบบ Credit Scoring เปนปจจยหลกในการอนมตสนเชอ � พนกงานทนาขอมลเขาตองไมรนาหนกปจจยของ Credit Scoring � การ Verify ลกหนเปนสงสาคญ เพอชวยปองกนการทจรต � การ Override Cut Off Score ควรมเกณฑชดเจน และไมควรผอนปรนจาก

เกณฑดงกลาวอก

Page 69: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

63

(4) การกนสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหาย

สง. ตองกนเงนสารองใหเพยงพอสาหรบ “ความเสยหายทคาดวาจะเกดขน (Expected Loss)” จากเงนใหสนเชอและภาระผกพน สง. ควรกาหนดและควบคมเพดานความเสยหายทคาดไวโดยเทยบกบผลตอบแทนทยอมรบไดและเงนกองทนทตองดารงไวเพอรองรบความเสยหายจากสนเชอทดอยคณภาพ ความเสยหายทคาดไว ควรคานงถงปจจยสาคญทงหมดซงกระทบตอความสามารถในการเรยกเกบหน ณ วนทประเมน สาหรบเกณฑในการกาหนดความเพยงพอ ควรพจารณาจากสถตหนสญ และแนวโนมของหนสญ หรอการจดชนในปจจบน ทงน ฝายบรหารควรพจารณาปจจยอน ๆ ททาใหหนสญทคาดไวแตกตางจากสถตหนสญดวย เชน

1) การเปลยนแปลงนโยบายและวธปฏบตในการใหสนเชอ รวมถงกระบวนการใหสนเชอ การเรยกเกบ การตดบญช และการเรยกหนสญรบคน

2) การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสภาวะทางธรกจของประเทศและทองถน 3) การเปลยนแปลงในการขยายตวทงปรมาณและประเภทของสนเชอ 4) การเปลยนแปลงในประสบการณ ความสามารถและเขาใจในการบรหารสนเชอ อน

เนองมาจากการเปลยนแปลงของฝายจดการ 5) การเปลยนแปลงในปรมาณและความเสยหายของหนคางชาระหนทหยดรบร

รายไดหนปรบปรงโครงสราง หรอหนจดชน 6) การเปลยนแปลงคณภาพของระบบการสอบทานสนเชอของ สง. หรอ

ความเขมงวดในการดแลของคณะกรรมการของ สง. 7) การกระจกตวหรอระดบการเปลยนแปลงของปรมาณสนเชอ

คณะกรรมการและฝายบรหารตองรบผดชอบให สง. กนเงนสารองสาหรบหนสงสยจะสญใหเพยงพอ โดยมการประเมนและกนไวอยางนอยทกไตรมาส และมรายละเอยดประกอบ เชน

1) การสอบทาน การตดตามสนเชอ และชใหเหนปญหาคณภาพสนทรพยอยางทนกาล 2) การตดหนสญทงจานวนหรอบางสวน เมอเหนวาจะเรยกเกบไมได 3) กระบวนการพจารณาความเพยงพอของเงนสารองทครอบคลมถงความครบถวน ความสมบรณของเอกสาร และมการวเคราะหอยางสมาเสมอ

การกนเงนสารองขนตา

การกนเงนสารองขนตา คอการท ธปท. กาหนดให สง. กนเงนสารองขนตา ซง สง. จะกนสารองเขมงวดกวาท ธปท. กาหนดกได เพอให สง. มเงนสารองใหเพยงพอและสามารถรองรบความเสยหายทอาจเกดขนจากการดอยคาของสนทรพยท สง. ไดถอครองไว และจะตองกนสารองสาหรบผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน หรอผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากการจาหนายหลกประกน15 ดงรายการ ตอไปน

15 ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทย เรอง หลกเกณฑการจดชนและการกนเงนสารองของสถาบนการเงน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510321.pdf

Page 70: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

64

1. สนทรพยจดชนสญ ใหตดออกจากบญชทงจานวน

2. สนทรพยจดชนสงสยจะสญ เชน ลกหนคางชาระตนเงนหรอดอกเบยเปนระยะเวลารวมกนเกนกวา 12 เดอนนบแตวนถงกาหนดชาระ เปนตน ใหกนสารองในอตรารอยละ 100 ของผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน หรอจากการจาหนายหลกประกน

3. สนทรพยจดชนสงสย เชน ลกหนคางชาระตนเงนหรอดอกเบยเปนระยะเวลารวมกนเกนกวา 6 เดอนนบแตวนถงกาหนดชาระ เปนตน ใหกนสารองในอตรารอยละ 100 ของผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน หรอจากการจาหนายหลกประกน

4. สนทรพยจดชนตากวามาตรฐาน เชน ลกหนคางชาระตนเงนหรอดอกเบยเปนระยะเวลารวมกนเกนกวา 3 เดอนนบแตวนถงกาหนดชาระ เปนตน ใหกนสารองในอตรารอยละ 100 ของผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหนหรอจากการจาหนายหลกประกน

5. สนทรพยจดชนกลาวถงเปนพเศษ หรอสนทรพยจดชนควรระวงเปนพเศษ เชน ลกหนคางชาระตนเงนหรอดอกเบยเปนระยะเวลารวมกนเกนกวา 1 เดอนนบแตวนครบกาหนดชาระ เปนตน ใหกนสารองในอตรารอยละ 2 โดยใชยอดคงคางของเงนตนทไมรวมดอกเบยคางรบหลงหกมลคาของหลกประกนตามท ธปท. กาหนดเปนฐานในการคานวณเงนสารอง

6. สนทรพยจดชนปกต เชน ลกหนทไมผดนดชาระหน เปนตน ใหกนสารอง ในอตรารอยละ 1 โดยใชยอดคงคางของเงนตนทไมรวมดอกเบยคางรบหลงหกมลคาของหลกประกนตามท ธปท. กาหนดเปนฐานในการคานวณเงนสารอง

7. สนเชอบตรเครดต ให สง. จดชนเงนใหสนเชอโดยพจารณาเปนรายบญช ไมตองพจารณาจดชนเปนกลมลกหน หรอจดชนลกหนในเครอเดยวกนไวทชนเดยวกน

ตารางสรปการจดชนและกนสารอง

สนทรพยจดชน ระยะเวลาคางชาระ เงนตนหรอดอกเบย

อตราการกนสารอง

สญ ตดออกทงจานวน สงสยจะสญ เกนกวา 12 เดอน อตรารอยละ 100 ของผลตางของยอดหนคงคางกบ

มลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน หรอจากการจาหนายหลกประกน

สงสย เกนกวา 6 เดอน ตากวามาตรฐาน เกนกวา 3 เดอน กลาวถงเปนพเศษ เกนกวา 1 เดอน อตรารอยละ 2 โดยใชยอดคงคางของเงนตนทไมรวม

ดอกเบยคางรบหลงหกมลคาของหลกประกนตามท ธปท. กาหนด เปนฐานในการคานวณเงนสารอง

ปกต อตรารอยละ 1 โดยใชยอดคงคางของเงนตนทไมรวมดอกเบยคางรบหลงหกมลคาของหลกประกนตามท ธปท. กาหนด เปนฐานในการคานวณเงนสารอง

Page 71: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

65

8. กรณปรบปรงโครงสรางหน ให สง. ถอปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการจดชน ดงน

8.1 ตดสวนสญเสยออกจากบญชหรอกนสารอง 8.1.1 กรณ สง . ยนยอมลดตน เ งนหรอดอกเ บย ท ค างช าระ กอน

การปรบปรงโครงสรางหน หรอไดรบชาระหนเปนการโอนสนทรพย ตราสารการเงน หรอรบทนจากลกหนจากการแปลงหนเปนทน ให สง. ตดจาหนายบญชลกหนและบนทกสวนสญเสย ทเกดขน พรอมโอนกลบรายการเงนสารองสวนเกนทไดกนไวเฉพาะลกหนรายนนทงจานวน

8.1.2 กรณ สง. ยนยอมผอนปรนเงอนไขการชาระ โดยไมมการลดตนเงนและดอกเบยคางชาระกอนการปรบปรงโครงสรางหน ให สง. บนทกสารองสาหรบสวนสญเสย ทเกดจากการคานวณมลคาทคาดวาจะไดรบคนตามเกณฑท ธปท. กาหนดทงจานวน โดยสามารถโอนกลบรายการเงนสารองสวนเกนทไดกนไวเฉพาะลกหนรายนนหากกนไวแลวสงกวา แตถาเงนสารองทกนไวมจานวนตากวาใหกนสารองเพมจนครบตามจานวนสวนสญเสยทตองกน

8.1.3 กรณ สง. ยนยอมลดตนเงนหรอดอกเบยทคางชาระกอนการปรบปรงโครงสรางหน หรอรบชาระหนบางสวน โดยการรบโอนสนทรพย ตราสารการเงน หรอรบทนจากลกหนจากการแปลงหนเปนทน และผอนปรนเงอนไขการชาระหนบางสวน ให สง. ปฏบตตามขอ 8.1.1 สาหรบการลดเงนตน และ 8.1.2 สาหรบการผอนปรนเงอนไขการชาระหน

8.2 ระหวางการตดตามผลการปฏบตตามเงอนไขการปรบปรงโครงสรางหน ลกหนตองปฏบตตามสญญาใหมตดตอกนไดไมนอยกวา 3 เดอน หรอ 3 งวดการชาระเงน แลวแตเวลาใดจะนานกวา โดยตองดาเนนการ ดงน

8.2.1 ใหจดชนลกหนจากสงสยจะสญ หรอสงสย เปนชนตากวามาตรฐาน 8.2.2 ลกหนทจดชนตากวามาตรฐาน หรอกลาวถงเปนพเศษ ใหจดชน

เชนเดม

ทงน สง. ตองกนเงนสารองสาหรบลกหนตามสถานะการจดชนหลงการปรบปรงโครงสรางหน หากเงนสารองตามขอ 8.2 สงกวาเงนสารองสาหรบสวนสญเสยตามขอ 8.1 และเมอลกหนสามารถปฏบตตามเงอนไขไดเกนกวา 3 เดอนหรอ 3 งวดการชาระเงน ใหถอวาลกหนรายนนเปนลกหนชนปกต หากลกหนไมสามารถปฏบตตามเงอนไขใหม ใหนบระยะเวลาการคางชาระรวมกบระยะเวลาคางชาระกอนการปรบปรงโครงสรางหน แลวทาการจดชนเพอกนสารองตามเกณฑทกาหนด

8.3 ให สง. จดชนลกหนดงกลาวเปนชนปกตไดทนท สาหรบลกหนทปรบปรงโครงสรางหนตามเกณฑท ธปท. กาหนดและเขาเงอนไขขอใดขอหนง ดงตอไปน

8.3.1 ลกหนสามารถชาระดอกเบยไดไมตากวาอตราดอกเบยในตลาด โดยไมมชวงปลอดการชาระดอกเบย แตอาจมชวงปลอดชาระเงนตนได

8.3.2 ลกหนมสวนสญเสยจากการปรบปรงโครงสรางหนไมตากวารอยละ 20 โดยไดมการตดออกจากบญช หรอมการกนเงนสารองไวครบแลว และหนสวนทเหลอไดมการวเคราะหฐานะ กจการ ตลอดจนกระแสเงนสดอยางมหลกเกณฑ และมความเปนไปไดแนนอนวาลกหนสามารถปฏบตได

Page 72: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

66

8.3.3 ลกหน Syndicated Loan หรอมเจาหนหลายราย และเจาหนเหลานนไดตกลงปรบปรงโครงสรางหนรวมกน มหลกฐานการวเคราะหฐานะ กจการ ตลอดจนกระแสเงนสดอยางมหลกเกณฑ และมความเปนไปไดแนนอนวาลกหนสามารถปฏบตได

8.3.4 สง. ไดฟองรองลกหน ตอมาไดทาสญญาประนประนอมยอมความและศาลพพากษาตามยอมแลว และกรณท สง. ไดฟองรองตาม กฎหมายลมละลาย และศาล มคาสงเหนชอบตามคาขอประนอมหน หรอแผนฟนฟของลกหน

9. การกนเงนสารองสาหรบรายการภาระผกพนนอกงบดล

9.1 รายการภาระผกพนนอกงบดล 9.1.1 ภาระผกพนนอกงบดลของลกหนทถกจดชนเปนสนทรพย จดชนสญ

สงสยจะสญ สงสย และตากวามาตรฐาน 9.1.2 ภาระผกพนนอกงบดลทพงรบรประมาณการหนสนเปนหนสนในงบ

แสดงฐานะการเงน (เปนภาระผกพนในปจจบนซงเกดจากเหตการณในอดต และมความเปนไปไดวา สง. จะตองสญเสยประโยชน และสามารถประมาณมลคาภาระผกพนไดอยางนาเชอถอ)

9.1.3 ภาระผกพนทเปนรายการนอกงบดลทมความเสยงดานเครดต ในระดบสง (Credit Conversion Factor มคาเทากบ 1)

9.2 อตราสวนในการกนเงนสารอง

สง. ตองกนเงนสารองสาหรบภาระผกพนนอกงบดลทเขาเงอนไขทกขอ ในขอ 9.1 ในอตราเดยวกนกบการกนสารองของลกหนรายเดยวกน หากลกหนมหนหลายประเภทและมอตราการกนเงนสารองทแตกตางกน ให สง. กนสารองโดยใชอตราการกนสารองสงสดของลกหนรายนน เวนแตจะสามารถแบงแยกทมาของการชาระงนของรายการภาระผกพนนนไดวาเกยวของกบบญชใด

10. การกนเงนสารองสาหรบลกหนเชาซอและลกหนเชาแบบลสซง คานวณจากยอดลกหนตามจานวนเงนใหเชาซอ หรอใหเชาแบบลสซงคงคาง ซงเปนยอดสทธทหกยอดคงเหลอจากดอกผลเชาซอรอการตดบญช หรอรายไดทางการเงนรอการรบรออกแลว ทงน ในกรณทเปนยานพาหนะและเครองจกร สง. สามารถนามลคาของยานพาหนะและเครองจกรมาหกออกจากยอดหนกอนการกนสารองได

11. การกนเงนสารองสาหรบลกหนทมสญญาจะซอจะขาย

การกนสารองสาหรบลกหนทมสญญาจะซอจะขายใหกบบคคลภายนอกคานวณโดยการนามลคาตามราคาซอขายมาหกออกจากราคาตามบญชของลกหน ทงน ตองมหนงสอคาประกนการซอจาก สง. อน หรอผซอไดมการวางเงนเปนประกนไมตากวารอยละ 20 ของราคาซอขาย และตองดาเนนการใหแลวเสรจภายใน 1 ปนบจากวนทาสญญาจะซอจะขาย

12. การกนเงนสารองสาหรบลกหนเงนใหกยมเพอซอหลกทรพย

สาหรบ สง. ทเปนบรษทเงนทนและยงมลกหนเงนใหกยมเพอซอหลกทรพยอยกอนทจะทาการแยกธรกจเงนทนและธรกจหลกทรพยออกจากกน ใหจดชนเฉพาะสวนตางของยอดหนทสงกวามลคาหลกประกน เปนสนเชอจดชนสงสยจะสญและกนสารองในอตรารอยละ 100

Page 73: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

67

ในการกนเงนสารองสาหรบสนทรพยจดชนทกประเภท เวนแตสนทรพยจดชนสงสยจะสญทเกยวกบอสงหารมทรพยทไดจากการชาระหนหรอซอจากการขายทอดตลาด สนทรพยอนเฉพาะสวนทเปนผลตางจากราคาตามบญชทสงกวามลคายตธรรมหรอมลคาทคาดวาจะไดรบคน และสวนสญเสยทเกดจากการปรบปรงโครงสรางหน ใหนามลคาของหลกประกนมาหกออกจากราคาตามบญชของลกหน กอนการกนสารอง โดย สง. สามารถเลอกทจะนาหลกประกนมาหกออกจากบญชใดของลกหนกอนกได ทงน มลคาของหลกประกนทนามาหกจะตองไมสงเกนกวาวงเงนทระบในสญญาจานา สญญาจานอง สญญาคาประกนหรอสญญาหลกประกนอน ประเภทของหลกประกน และมลคาของหลกประกน รวมถง ความถในการประเมนราคาหลกประกนแตละประเภททจะนามาหกออกจากราคาตามบญชของลกหนกอนการกนเงนสารองใหเปนไปตามท ธปท. กาหนด

อยางไรกด เนองจากสภาวชาชพบญชกาหนดให สง. ใชมาตรฐานการบญชระหวางประเทศ ( IAS) ฉบบท 39 - การรบรและวดมลคาตราสารทางการเงน ประมาณป 2556 ซงมสวนทเกยวกบการดอยคาของสนทรพยทางการเงน ไดกาหนดให สง. ตองกนเงนสารอง เพอรองรบความเสยหายเมอลกหนไมสามารถชาระตนเงนหรอดอกเบยเปนระยะเวลารวมกน เกนกวา 3 เดอนขนไป หรอลกหนหรอสนทรพยจดชนตงแตตากวามาตรฐานขนไป โดยจะตอง กนเงนสารองในอตรารอยละ 100 สาหรบผลตางของยอดหนคงคางกบมลคาปจจบนของ กระแสเงนสดท สง. คาดวาจะไดรบจากลกหน หรอจากการจาหนายหลกประกน IAS 39 อนญาตให สง. เลอกทจะกนเปนเงนสารองสะสมไว หรอตดลกหนสวนนนออกจากบญชเปน หนสญไดตามทเหนสมควร

การกนสารองเพอรองรบการปฏบตตามมาตรฐานการบญชระหวางประเทศฉบบท 39

การกนเงนสารอง

(ก) สง. จะตองกนเงนสารองในอตรารอยละ 100 สาหรบสวนตางระหวางยอดหนคงคางตามบญชกบมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน หรอมลคาปจจบนของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากการจาหนายหลกประกน (ข) กรณลกหนทมความเสยงดานเครดตทเหมอนกน หรอเปนลกหนรายยอยทมลกษณะ ประเภท และวตถประสงคการกยมเงนคลายคลงกน ใหกนเงนสารองเปนกลมลกหน (Collective Approach) โดยกนเงนสารองจากประสบการณผลขาดทนในอดตสาหรบลกหน แตละกลม (Historical Loss Experience)

การกนเงนสารองทเขมงวดกวาท ธปท. กาหนด

สง. สามารถดาเนนการตดลกหนออกจากบญช ซงสามารถตดบญชใดบญชหนงออกกได หาก สง. เหนวาไมสามารถทจะเรยกชาระหนคนได หรอหลกประกนไมมคาแลว และเพอประโยชนในการควบคมและปองกนการทจรตทอาจเกดขนในอนาคต สง. ควร กาหนดนโยบาย หลกเกณฑ หรอแนวปฏบต รวมถงการควบคมภายในเกยวกบการตดลกหนออกจากบญชใหชดเจนและตรวจสอบได และจะตองไมเออประโยชนแกผทเกยวของทงทางตรงและทางออม

Page 74: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

68

(5) การบรหารสนเชอทมปญหา

สง. ตาง ๆ มวธการและการจดองคกรสาหรบการบรหารสนเชอทมปญหาหรอ การปรบปรงโครงสรางหนทแตกตางกน โดยมวตถประสงคเพอใหมโอกาสไดรบชาระหนคนสงสด หรอกอใหเกดประโยชนสงสดในการดาเนนกจการตอไปของลกหนและ สง. โดยเฉพาะลกหน ทประสบปญหาการชาระหนจากผลกระทบของภาวะเศรษฐกจ แตยงมแนวโนมทจะดาเนนธรกจตอไปได16

การบรหารสนเชอทมปญหาตองใชเวลามากและตองการความเชยวชาญโดยเฉพาะ ดงนน สง. ควรดาเนนการ ดงน

1. กาหนดนโยบายและมาตรการในการปรบปรงโครงสรางหน • ตองมการกาหนดนโยบายไวเปนลายลกษณอกษรทชดเจน และ

ไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ สง. • นโยบายตองครอบคลมแนวทางในการพจารณาปรบปรงโครงสราง

หนทงกระบวนการ • มการกาหนดระเบยบวธปฏบตเ กยวกบหนาทความรบผดชอบ

ในขนตอนตาง ๆ ใหครบถวนชดเจนและเปนลายลกษณอกษร • จดตงหนวยงานหรอกลมเจาหนาททมประสบการณในการปรบปรง

โครงสรางหนทเปนอสระจากเจาหนาทสนเชอทดแลลกหนรายนน โดยขนอยกบขนาดและประเภทของสนเชอ หรออาจให สง. อน หรอบคคลทสามทมความเชยวชาญเปนผดาเนนการแทนได ยกเวนกรณ สง. มบคคลากรจากด อนโลมใหใชเจาหนาทสนเชอเปนผดาเนนการได แตจะตองปฏบตตามระเบยบวธปฏบตท สง. กาหนดไวอยางเครงครด

• กรณทเปนการปรบปรงโครงสรางหนกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ จะตองกาหนดให สง. อน หรอบคคลทสามทมความเชยวชาญเขามาวเคราะหความสามารถในการชาระหน และกระแสเงนสดของลกหน

2. การจดทาแผนปฏบตงานและเอกสารประกอบ • ขนตอนการวเคราะหและจดทารายงานจะตองพจารณาถงสาเหตททาให

หนมปญหา ความรนแรงของปญหาและความเสยงทางดานการเงนของลกหนโดยพจารณาจากงบการเงน การคาดการณเกยวกบการชาระหน คณภาพของการบรหารงานของลกหน ความครบถวนของเอกสารประกอบ การประเมนมลคาหลกประกน สมมตฐานในการประมาณการกระแสเงนสดทสมเหตสมผล และมความเปนไปได ซงการพจารณาขอสรปและเงอนไขทอนมตตองสอดคลองกบความสามารถ

16 ตามแนวนโยบายการปรบปรงโครงสรางหน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510383.pdf

Page 75: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

69

ในการชาระหนของลกหน มการจดทาตารางการชาระหน พรอมทงเอกสารสญญาตาง ๆ ใหครบถวนและมผลสมบรณตามกฎหมาย

• ตองจดใหมระบบการตดตามลกหนอยางใกลชดเพอใหมนใจวาลกหนสามารถปฏบตไดตามเงอนไข

3. เกณฑปฏบตในการคานวณสวนสญเสยในการปรบปรงโครงสรางหน สง. ม ดงน • ในการปรบปรงโครงสรางหนหากมการผอนปรนเงอนไขการชาระหน

สง. จะตองบนทกสวนสญเสยทเกดขนจากการคานวณราคาตามบญชใหม ตามมาตรฐานการบญช เรองการบญชสาหรบการปรบโครงสรางหนทมปญหา ซงอาจใชมลคาใดมลคาหนง ไดแก

มลคาปจจบนของกระแสเงนสด ทคาดวาจะไดรบในอนาคตตามเงอนไขใหม โดยใชอตราคดลดตามทกาหนดไวในมาตรฐานบญช

มลคายตธรรมของหน หรอมลคายตธรรมของหลกประกน หากการชาระหนทปรบโครงสรางหนขนอยกบหลกประกน ทงน เมอพบวาราคาใหมทคานวณไดตามมลคาขางตนตากวาราคาตามบญชเดมรวมดอกเบยคางรบทไดบนทกไว จะตองบนทกสวนสญเสยในงบกาไรขาดทนในงวดนนและตงคาเผอหนสงสยจะสญสาหรบสวนสญเสยทเกดขน

• หาก สง. รบชาระหนโดยการรบโอนสนทรพย ตราสารหน ตราสารทนหรอมการแปลงหนเปนทน สง.จะตองตดจาหนายยอดลกหนทงหมดและบนทกการรบโอนสนทรพยดวยราคายตธรรมหกดวยประมาณการ ค า ใ ช จ า ย ในการข าย พร อม บน ทกส วนส ญ เส ย ท เ ก ด ในงบกาไรขาดทนในงวดนน

• สง. จะตองมการตดตามการปฏบตตามสญญาอยางตอเนองไมนอยกวา 3 งวดการชาระเงน และจะตองประเมนคณภาพหนอยางนอย ปละครงภายหลงการปรบโครงสรางหน

(6) ขอสงเกตอน ๆ ในการควบคมความเสยง

���� ขอควรระวงเกยวกบหลกประกนและการประเมนราคา

ประโยชนจากหลกประกนและการคาประกนท สง. ไดรบคอการชวยลดความเสยงจากการใหสนเชอ แตการพจารณาสนเชอควรขนอยกบความสามารถในการชาระหนคนของผก หลกประกนไมสามารถทดแทนการประเมนฐานะของผกหรอคสญญา และไมสามารถชดเชยกบขอมลสวนอนทขาดหายไปได และพงระลกไววา โดยทวไปการบงคบสทธตามกฎหมาย เชน การยดหลกประกน หรอการบงคบขายหลกประกน เปนตน จะมคาใชจายททาใหรายไดทไดรบจากสนเชอหรอการบงคบสทธดงกลาวลดลง นอกจากน สง. ตองตระหนกวามลคาของหลกประกนอาจเสอมคาลงโดยปจจยเดยวกบททาใหสนเชอลดคาลงดวย สง. จะตองกาหนดนโยบายใหครอบคลมถงหลกประกนประเภทตาง ๆ ทสามารถยอมรบได ระเบยบปฏบตในการประเมนมลคาหลกประกน และกระบวนการเพอใหแนใจวาสามารถบงคบสทธและขายหลกประกนได

Page 76: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

70

การประเมนมลคาหลกประกนตามหลกเกณฑ ธปท. การประเมนมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยทไดมาจากการชาระหน เพอใช

ในกรณท สง. ตองการนามลคาหลกประกนดงกลาวมาหกออกจากราคาตามบญชของสนทรพยเพอใชในการคานวณการกนเงนกนสารองของ สง. ใหนาผลการจดระดบความเสยงโดยรวม (Composite Rating) และผลการจดระดบความเสยงดานเครดตท สง. ไดรบจาก ธปท. เปนปจจยในการกาหนดวา สง. จะตองใชผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายใน

ทงน หลกการสาคญคอ กระบวนการประเมนราคาของ สง. จะตองเปนอสระจาก ฝายงานอนมตสนเชอ เพอใหระบบการประเมนราคามความโปรงใส และสามารถสะทอนมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยทไดมาจากการชาระหนทแทจรง

วตถประสงคของการประเมนราคาหลกประกน เพอใชสาหรบ 1. สนทรพยจดชนทกประเภทตามประกาศ ธปท. เพอนามลคาของหลกประกน

มาใชในการคานวณการกนเงนสารองสาหรบสนทรพยจดชนทกประเภท

2. การคานวณสวนสญเสยทเกดขนจากการปรบปรงโครงสรางหน ทมปญหา หาก สง. เลอกใชการคานวณราคาตามบญชใหมของลกหน โดยใชมลคายตธรรมของหลกประกน

3. การประเมนมลคาของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน หรอซอจากการขายทอดตลาดของ สง.

การประเมนราคา17 หมายถง การแสดงความเหนเกยวกบมลคาตลาดของสนทรพยทเปนหลกประกนหรอมลคาตลาดของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน หรอซอจากการขายทอดตลาด โดยไดดาเนนการตามขนตอนและวธการประเมนทเหมาะสมเพอประมาณการราคาของสนทรพยทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยดงกลาวทควรจะสามารถซอหรอขายไดในตลาดโดยเปดเผยและไดพจารณาสนทรพยหรออสงหารมทรพยและสภาวะตลาดแลว ทงน การประเมนราคาตองจดทารายงานเปนลายลกษณอกษร ซงอาจกระทาโดยผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของ สง. เอง

มลคาตลาด หมายถง มลคาทเปนตวเงนซงประมาณวาเปนราคาของสนทรพย ทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน หรอซอจากการขายทอดตลาดทสามารถใชตกลงซอขายกนไดระหวางผเตมใจขายกบผเตมใจซอ ณ วนทประเมนราคาภายใตเงอนไขการซอขายปกตทผซอผขายไมมผลประโยชนเกยวเนองกน โดยมการเสนอขายสนทรพยหรออสงหารมทรพยดงกลาวในระยะเวลาพอสมควร และโดยททงสองฝายไดตกลงใจซอขายดวยความรอบรอยางรอบคอบและปราศจากภาวะกดดน ทงน ใหถอดวยวาสามารถโอนสทธครอบครองตามกฎหมายไดอยางสมบรณ มลคาตลาดทวไปจะไมคานงถงตนทนหรอคาใชจายในการซอ หรอคาธรรมเนยม หรอชาระภาษ

17 หนงสอเวยนท ธปท. ฝนส. (21) ว. 2470/2552 เรองการนาสงแนวนโยบายการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพย รอการขายทไดมาจากการชาระหนของสถาบนการเงน ลงวนท 9 ธนวาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520298.pdf

Page 77: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

71

ผประเมนราคาภายนอก หมายถง

(1) บคคลธรรมดาและนตบคคลทประกอบธรกจใหบรการประเมนราคาสนทรพย ทมคณสมบตและประสบการณทางวชาชพอนเหมาะสม ตามมาตรฐานและหลกเกณฑทกาหนดจากสมาคมวชาชพและ/หรอหนวยงานรฐทกากบดแลผประเมน ซงโดยทวไปมหนาทใหความเหนเกยวกบมลคาตลาดของสนทรพยภายใตเงอนไขขอจากดและสถานการณตลาดของสนทรพย ณ เวลานนโดยเปนผประเมนทไมมความเกยวของกบ สง. นน และเปนผประเมนราคาทไดรบ ความเหนชอบจากสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยใหเปน ผประเมนราคาเพอวตถประสงคสาธารณะและไมเปนผทเคยถก ธปท. ประกาศยกเลกรายชอ

(2) ผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบจาก ธปท.

เกณฑการเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน 1. พจารณาจากผลการจดระดบความเสยงโดยรวม (Composite Rating) และ

ผลการจดระดบความเสยงดานเครดต (Credit Risk Rating) ของ สง. จากรายงานการตรวจสอบลาสดทไดรบจาก ธปท. ดงน

1.1 สง. ทมผลการจดระดบความเสยงโดยรวม (Composite Rating) ในระดบ 1 หรอ 2 และมการจดระดบความเสยงดานเครดต (Credit Risk Rating) ในระดบตา คอนขางตา หรอปานกลาง และไดรบความเหนชอบจาก ธปท. สามารถเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในของ สง. เองกได (ทงน ให สง. ทตองการใชแนวทางการประเมนดงกลาวมหนงสอ ขอความเหนชอบระบบงานประเมนราคามายง ธปท. เพอพจารณาใหความเหนชอบ โดย ธปท. จะประเมนคณภาพและความเปนอสระของระบบการประเมนราคาภายในของ สง. ตามแนวทางของ ธปท. ในการพจารณาระบบการประเมนราคาทดของ สง.)

1.2 สง. ทไมเขาขายในขอ 1.1 แตมผลการระดบความเสยงดานเครดต (Credit Risk Rating) ในระดบตา คอนขางตา หรอปานกลาง ให สง. ทาการประเมนราคาโดยผประเมนภายนอกในกรณ ดงตอไปน

1.2.1 กรณหลกประกน

- สง. ทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาทและลกหนมราคา ตามบญชสงกวา 50 ลานบาท

- สง. ทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไปและลกหนมราคา ตามบญชสงกวา 100 ลานบาท

1.2.2 กรณอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหนหรอ ซอจากการขายทอดตลาดของ สง.

- สง. ทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาทและอสงหารมทรพย รอการขายดงกลาว แตละแปลงมราคาตามบญชสงกวา 50 ลานบาท

- สง. ทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไปและอสงหารมทรพยรอการขายดงกลาว แตละแปลงมราคาตามบญชสงกวา 100 ลานบาท

ทงน หากเปนอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน หรอจาการขายทอดตลาดทไมสามารถแยกจาหนายจากกนไดใหพจารณามลคารวมกนทกแปลง

Page 78: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

72

1.3 กรณทไมเขาขอ 1.1 และ 1.2 1.3.1 กรณหลกประกน

- สง. ทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาทและลกหนมราคาตามบญชสงกวา 25 ลานบาท

- สง. ทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไปและลกหน มราคาตามบญชสงกวา 50 ลานบาท

1.3.2 กรณอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน หรอซอจากการขายทอดตลาดของ สง.

ให สง. ทาการประเมนราคาโดยใชผประเมนราคาภายนอก หากราคาตามบญชของอสงหารมทรพยรอการขายทไดจากการชาระหนหรอซอจากการขายทอดตลาดของ สง. แตละแปลงมมลคาสงกวา 50 ลานบาท ทงน อสงหารมทรพยทไดมาจากการชาระหนหรอซอจากการขายทอดตลาดหลายแปลงทไมสามารถแยกจาหนายจากกนได ใหพจารณามลคารวมกนทกแปลง

หากหลกประกนหรออสงหารมทรพยทไดมาจากการชาระหน ทไมเขาเกณฑขางตน สง. สามารถเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในของ สง. เองกได สาหรบหลกประกนทมมลคาตากวา 10 ลานบาท สง. สามารถเลอกใชผประเมนภายในหรอภายนอกกได ทงน หลกประกนดงกลาวตองไมใชทดนแปลงยอยหลายแปลงทมพนทตอกน รวมเปนทดนผนใหญ

สรปเกณฑการพจารณาเลอกใชผประเมนภายในหรอภายนอก

กรณท 1 สง. สามารถพจารณาเลอกใชผประเมนภายในหรอภายนอกของ สง. ไดเอง เมอเขาเงอนไข ดงน

• ม Composite Rating ในระดบ 1 หรอ 2 • ม Credit Risk Rating ในระดบ ตา คอนขางตา หรอปานกลาง • ไดรบความเหนชอบจาก ธปท. ซง ธปท. จะพจารณาจากปจจยตาง ๆ เชน การมระบบการประเมนราคาภายในทด ความเปนอสระของผประเมนราคาภายใน การควบคมภายใน และธรรมาภบาลของ สง. เปนตน

กรณท 2 ให สง. ใชผประเมนราคาภายนอกตามมลหน หากไมเขาเงอนไขในกรณท 1 แตตองม Credit Risk Rating ในระดบ ตา คอนขางตา หรอปานกลาง

เงนกองทนของ สง. (ลบ.)

หลกประกน พจารณาตามมลหน

NPA พจารณาจากราคาตามบญช

ผประเมนราคาภายนอก

ผประเมนราคาภายนอก / ภายใน

ผประเมนราคาภายนอก

ผประเมนราคาภายนอก / ภายใน

≥≥≥≥ 8,000 > 100 ลบ. ≤ 100 ลบ. > 100 ลบ. ≤ 100 ลบ. < 8,000 > 50 ลบ. ≤ 50 ลบ. > 50 บ. ≤ 50 ลบ.

Page 79: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

73

กรณท 3 ในกรณทไมเขาเงอนไขตามกรณท 1 และกรณท 2 ให สง. ดาเนนการ ดงน

เงนกองทนของ สง. (ลบ.)

หลกประกน พจารณาตามมลหน

NPA พจารณาจากราคาตามบญช

ผประเมนราคาภายนอก

ผประเมนราคาภายนอก / ภายใน

ผประเมนราคาภายนอก

ผประเมนราคาภายนอก / ภายใน

≥≥≥≥ 8,000 > 50 ลบ. ≤ 50 ลบ. > 50 บ. ≤ 50 ลบ. < 8,000 > 25 ลบ. ≤ 25 ลบ. > 50 ลบ. ≤ 50 ลบ.

มาตรฐานการประเมนราคา ผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายในจะตองปฏบต ดงน 1. ถอปฏบตตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพการประเมนมลคาทรพยสน

ในประเทศไทยทสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใช ซงเปนเกณฑทยอมรบกนโดยทวไปในวงการวชาชพการประเมนราคาสนทรพย

2. รายงานการประเมนราคาตองมขอมลและการวเคราะหทชดเจนและเพยงพอ ตอการตดสนใจกาหนดราคา ทงน รายงานการประเมนราคาดงกลาวตองลงลายมอชอของ ผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายใน

ความเปนอสระของผประเมนราคา

1. ผประเมนราคาภายในจะตองไมมสวนเกยวของกบการใหสนเชอ การลงทน และ การเรยกชาระหน รวมทงตองไมมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออมกบลกหนหรอหลกประกน

2. ผประเมนราคาภายนอกจะตองมการทาสญญารบงานกบ สง. โดยตรง และจะตองไมมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออมกบ สง. ลกหน และหลกประกน

3. สง. ตองจดใหมคณะกรรมการอยางนอย 3 คน เพอทาหนาทในการพจารณาและอนมตผประเมนภายนอกและอนมตผลการประเมนราคา ทงทกระทาโดยผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายใน ทงน กรรมการทกคนจะตองใหความเหนของตน เปนลายลกษณอกษรประกอบการพจารณาอนมตดวย

4. หากคณะกรรมการไมเหนดวยกบผลการประเมนราคา ใหถอปฏบต ดงน 4.1 กรณทหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหน

ทตองใชผประเมนราคาภายนอก คณะกรรมการไมสามารถปรบเพมราคาประเมนทไดรบจาก ผประเมนราคาภายนอกไดเอง แตสามารถวาจางผประเมนรายใหม แลวเลอกใชราคาใดทอยในชวงราคาของผประเมนทงสองรายได โดยใหคณะกรรมการแสดงเหตผลเปนลายลกษณอกษรประกอบไวดวย

4.2 ในกรณทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหนทไมเขาขายทตองใชผประเมนภายนอก คณะกรรมการสามารถปรบเพมหรอลดราคาประเมนเองได โดยจะตองแสดงเหตผลเปนลายลกษณอกษรประกอบไวดวย

Page 80: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

74

แนวทางการประเมนราคา 1. สง. ตองทาการประเมนราคาหลกประกนทกประเภทสาหรบสนทรพยจดชน

ตากวามาตรฐาน สนทรพยจดชนสงสย และสนทรพยจดชนสงสยจะสญโดยสมาเสมอ และ ใหปฏบตตามหลกเกณฑการประเมนราคา สาหรบหลกประกนแตละประเภท ทงน สาหรบสนทรพยจดชนปกตและจดชนกลาวถงเปนพเศษ ให สง. ประเมนราคาเมอพจารณารบเปนหลกประกนในการใหสนเชอหรอกอภาระผกพนตาง ๆ และใหพจารณาความถในการประเมนมลคาหลกประกนตามความเหมาะสม และสอดคลองกบนโยบายการบรหารความเสยงของแตละ สง.

2. ใหทาการประเมนราคาอสงหารมทรพยทไดมาจากการชาระหน หรอซอจาก การขายทอดตลาดเปนประจาทกป

3. สง. ตองทาการพจารณาการดอยคาหรอมลคาทลดลงของสนทรพยทเปนหลกประกนเมอมขอบงชทแสดงใหเหนวาหลกประกนนนมมลคาเสอมลง หรอมการเสอมราคา ตามอายการใชงาน

การกาหนดนโยบาย และวธปฏบตในการประเมนราคา

1. สง. ตองกาหนดนโยบายและวธปฏบตในการประเมนราคาสนทรพยทเปนหลกประกนการใหกยมหรอใหสนเชอ และอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหนหรอซอจากการขายทอดตลาด รวมถงหลกเกณฑการทบทวนมลคาของสนทรพยไวอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร

2. นโยบายในการประเมนราคาสนทรพย ตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของ สง.

3. กรณท สง. ใชบรการของผประเมนราคาภายนอก ผบรหารของ สง. มหนาท ตองรบผดชอบและใชความระมดระวงอยางรอบคอบในการใชขอมลดงกลาว

4. ตองมการสอสารหรอเผยแพรนโยบายและวธปฏบตในการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดรบมาจากการชาระหน หรอซอจากการขายทอดตลาดใหพนกงานผเกยวของของ สง. ไดรบทราบและถอปฏบตโดยเครงครด

5. ให สง. เปดเผยมลคาของอสงหารมทรพยรอการขายทไดรบมาจากการชาระหนทไดจากการประเมนราคาโดยใหจาแนกวาเปนราคาทประเมนโดยผประเมนราคาภายนอกหรอ ผประเมนราคาภายใน ในหมายเหตประกอบงบการเงน

ทงน สง. ควรกาหนดใหมผรบผดชอบในการตดตามหรอดาเนนการใหเปนไปตามเงอนไขของคณะกรรมการฯ กรณรบรองราคาประเมนแบบมเงอนไข เชน ตองมการจดภาระจายอมทางเขา-ออก การรบรองราคาประเมนจงจะมผล เปนตน

วธการประเมนราคา เปนวธทผประเมนราคาอสระใชในการประเมน โดยม 3 วธ ทใช ไดแก วธราคาทน

วธเปรยบเทยบราคาขายหรอขอมลตลาด และวธรายได

วธราคาทน เปนการประเมนตนทนทดแทนของอาคาร และสวนปรบปรง หกดวยประมาณการคาเสอมราคา บวกดวยมลคาของทดน วธนจะมประโยชนในการพจารณาการเบกเงนงวดของสนเชอเพอการกอสราง อยางไรกตาม เมออสงหารมทรพยมอายมากขน การประเมน

Page 81: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

75

ราคาทงตนทนทดแทนและคาเสอมราคาจะทาไดยากขน โดยปกตวธนจะไมเหมาะสมสาหรบอสงหารมทรพยทมปญหา เพราะตนทนในการกอสรางอาคารใหมจะมราคาเกนกวามลคาตลาดของอสงหารมทรพยทมอยเดม

วธ เปร ยบเ ทยบราคาขายหร อ ขอ มลตลาด เ ปนการตรวจสอบราคาอสงหารมทรพย ทมลกษณะคลายคลงกนในบรเวณใกลเคยงกนทมการซอขายในขณะนน ราคาประเมนอสงหารมทรพยจะขนอยกบราคาขายของอสงหารมทรพยทนามาเปรยบเทยบกน ลกษณะทสาคญคอ อยในบรเวณทคลายคลงกน เงอนไขในการใหสนเชอ สภาพอสงหารมทรพยและการใชงาน เวลา และตนทนในการดาเนนการ

วธรายได เปนการประเมนมลคาทางเศรษฐกจของอสงหารมทรพยในการสรางรายไดในอนาคต รวมถงมลคาโอนขายสนทรพย แลวคดสวนลดกลบมาเปนมลคาปจจบน ถาตลาดมการแขงขนสมบรณ ราคาขายอสงหารมทรพยจะเทากบมลคาทางเศรษฐกจ อสงหารมทรพยทแตกตางกนหรอในภาวะตลาดตกตาการประเมนราคาตามวธเปรยบเทยบราคาขายอาจไมสามารถหาราคาไดหรอราคาอาจแตกตางกนมาก ในกรณน วธรายไดจะเปนวธทเหมาะสมในการประเมนมลคาอสงหารมทรพย

���� วงเงนสนเชอแกลกหนและภาคอตสาหกรรม

องคประกอบสาคญอยางหนงในการพจารณาอนมตสนเชอ คอ วงเงนสนเชอ ในปจจบนและอนาคตของลกหนหรอคสญญาแตละราย โดยเฉพาะอยางยง การวเคราะหสนเชอควรจะระบถงวงเงนรวมทงสนของคสญญา การกาหนดวงเงนสวนหนงขนอยกบการจดระดบ ความเสยงของลกหนหรอคสญญา โดยทวไป คสญญาทไดรบการจดระดบดกวา ควรจะไดรบวงเงนทสงกวาเชนกน ทงน การกาหนดวงเงนควรเปนรายภาคอตสาหกรรม ภาคเศรษฐกจหรอ ทางภมศาสตร และประเภทของผลตภณฑ เพอใหมนใจไดวาธรกรรมการใหสนเชอ ไดรบการกระจายอยางเพยงพอเหมาะสม และ สง. ควรนาผลลพธทไดจากการทดสอบภาวะวกฤต (Stress Testing) มาเปนปจจยในการกาหนดวงเงนดวย ทงน การทดสอบภายใตภาวะวกฤตควรจะนาวฏจกรเศรษฐกจ อตราดอกเบย การเคลอนไหวของตลาด และสภาวะดานสภาพคลองมาพจารณาดวย

���� การใหสนเชอ แกผทมผลประโยชนเกยวของ

ผตรวจสอบจะตองพจารณาการใหสนเชอ หรอเงนกยม หรอการลงทนในธรกจ ทเกยวของ เพอใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาลทด และปองกนไมใหเกดการเออประโยชน หรอ เกดผลประโยชนทบซอน ซงอาจทาใหเกดความเสยหายแก สง. ได ดงน

การทาธรกรรมกบกรรมการ ผบรหารระดบสง และผทเกยวของ ตาม พ.ร.บ.ธรกจสถาบนการเงน มาตรา 48(1) และ (2)

• หาม สง. ใหสนเชอ ทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ หรอประกนหนแกกรรมการ ผจดการ รองผจดการ ผชวยผจดการ ผซงมตาแหนงเทยบเทาทเรยกชอ อยางอน ผมอานาจในการจดการของ สง. หรอผทเกยวของกบบคคลขางตน • หาม สง. รบรอง รบอาวล หรอสอดเขาแกหนาในตวเงนทบคคลขางตน เปนผสงจาย ผออกตว หรอผสลกหลง

Page 82: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

76

• ยกเวนสนเชอบตรเครดตและสนเชอเพอเปนสวสดการ

×××�ก������� ���� + �����ก��

ผมอานาจในการจดการตามมาตรา 4 หมายถง

1. ผจดการ รองผจดการ ผชวยผจดการ กรรมการทเปนผบรหารของ สง. หรอบรษทแลวแตกรณ หรอผซงมตาแหนงเทยบเทาทเรยกชออยางอน

2. บคคลซง สง. หรอบรษททาสญญาใหมอานาจในการบรหารงานทงหมดหรอบางสวน หรอ

3. บคคลทตามพฤตการณมอานาจควบคมหรอครอบงาผจดการ กรรมการ หรอ การจดการของ สง. หรอบรษทใหปฏบตตามคาสงของตนในการกาหนดนโยบายหรอ การดาเนนงานของ สง.

ทงน ตามประกาศ ธปท. ท สนส. 13/2552 เรอง ธรรมาภบาลของสถาบนการเงน ลงวนท 9 กรกฎาคม 2552 กาหนดนยาม "กรรมการทเปนผบรหาร" ใหหมายความวา

1. กรรมการททาหนาทบรหารงานในตาแหนงผจดการ รองผจดการ ผชวยผจดการ หรอผซงมตาแหนงเทยบเทาทเรยกชออยางอน

2. กรรมการททาหนารบผดชอบในการดาเนนการหรอมสวนรวมในการบรหารงานใดๆ เยยงผบรหาร และใหหมายความรวมถงบคคลในคณะกรรมการบรหาร (Executive Committee)

3. กรรมการทมอานาจลงนามผกพน เวนแตเปนการลงนามผกพนตามรายการ ทคณะกรรมการมมตอนมตไวแลว เปนรายกรณ และเปนการลงนามรวมกบกรรมการรายอน

“ผทเกยวของ” หมายถง บคคลทมความสมพนธกบอกบคคลหนงในลกษณะ อยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(1) เปนคสมรส (2) เปนบตรหรอบตรบญธรรม (3) เปนบรษทจากดทบคคลนนหรอบคคลตาม (1) หรอ (2) มอานาจในการจดการ

Page 83: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

77

(4) เปนบรษทจากดทบคคลนนหรอบคคลตาม (1) หรอ (2) มอานาจควบคมคะแนนเสยงสวนใหญในทประชมผถอหน

(5) เปนบรษทจากดทบคคลนนหรอบคคลตาม (1) หรอ (2) มอานาจควบคม การแตงตงหรอถอดถอนกรรมการ

(6) เปนบรษทลกของบรษทจากดตาม (3) หรอ (4) หรอ (5) (7) เปนบรษทรวมของบรษทจากดตาม (3) หรอ (4) หรอ (5) (8) เปนตวการหรอตวแทน (9) บคคลอนทมลกษณะตามท ธปท. ประกาศกาหนด

ทงน ใหรวมถงบคคลใดถอหนในบรษทจากดใดตงแตรอยละ 20 ขนไปของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมดไมวาโดยทางตรงหรอทางออม ใหสนนษฐานไวกอนวาบรษทจากดนนเปนผทเกยวของกบบคคลดงกลาว เวนแตบคคลนนจะพสจนไดวามบคคลอนถอหนมากกวา

การใหสนเชอ บตรเครดตและสนเชอเพอเปนสวสดการแกกรรมการและผบรหารระดบสง 18 โดยมเงอนไข ดงน

• บตรเครดต : วงเงนตามเกณฑบตรเครดตทใหกบผถอบตรรายอน คอ ไมเกน 5 เทาของรายได หรอรอยละ 10 ของยอดเงนฝากฯ

• สวสดการ : ภายใตเงอนไขเชนเดยวกบการใหสนเชอ เพอเปนสวสดการ แกพนกงานทวไป

กจการทมผลประโยชนเกยวของ หมายถง บรษทท สง. กรรมการของ สง. ผมอานาจ ในการจดการของ สง. หรอผทเกยวของของบคคลเหลานถอหนรวมกนเกนรอยละ 10 ของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมดของบรษทนน

10��������ก�� ���ก����ก� ���ก����������������������������� �!�����"#ก�$%&'()���'�����(��(���!'�*)���+ �

����������������� ��. 3 ���

��.

ก���ก�� ��.

����ก� ������

������!���"#�ก��"�ก����� ��.

1. ก��ก������%$��6�'� �ก����4���

- %&��'��#�ก�"ก�����ก��ก�� 10%

2. ���%&��'�����#�,-��� ��.

%&��'�� > 5%

×�����'��0� %&�1�����0� �ก� ����������

ก�ก��� ����� ��� ��������� ������������� !ก���"#$�%ก&� '%. (���)$*����$���+�,-

18 ตามประกาศ ธปท ท สนส.38. เรอง การใหสนเชอบตรเครดตและสนเชอเพอเปนสวสดการแกกรรมการ ผบรหารระดบสง ผมอานาจในการจดการของ สง.ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510328.pdf

Page 84: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

78

บรษทแม หมายความวา บรษทจากดทมอานาจควบคมกจการของบรษทจากดอน ไมวาโดยทางตรงหรอทางออมในลกษณะ ดงน

(1) มหนในบรษทหนงเกนกวารอยละ 50 ของหนทจาหนายไดแลวทงหมด (2) มอานาจควบคมคะแนนเสยงสวนใหญในทประชมของผถอหน (3) มอานาจควบคมกจการแตงตงถอดถอนผมอานาจในการจดการหรอกรรมการ ตงแตกงหนงของกรรมการทงหมดในบรษท (4) มอานาจควบคมกจการในลกษณะอนตามท ธปท. ประกาศกาหนด

ทงน ใหรวมถงมหนในบรษทหนงตงแตรอยละ 20 ขนไปของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมดไมวาโดยทางตรงหรอทางออม ใหสนนษฐานไวกอนวามอานาจควบคมกจการ เวนแตจะพสจนไดวาไมมอานาจควบคมกจการ

บรษทลก หมายความวา

(1) บรษททมบรษทอนเปนบรษทแม หรอ (2) บรษทลกของบรษทตาม (1) ตอไปทกทอด

บรษทรวม หมายความวา บรษทลกทมบรษทแมรวมกน

ผถอหนรายใหญ หมายถง บคคลทถอหนหรอมไวซงหนของ สง. เกนรอยละ 5 ของจานวนหนทจาหนาย

ไดแลวทงหมด โดยใหนบรวมถงหนทถอโดยผทเกยวของดวย

อตราสวนในการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญหรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ19

ตาม พ.ร.บ. ธรกจ สง. ไดกาหนดไววา หามมให สง. ใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอแกผถอหนรายใหญ หรอกจการทผลประโยชนเกยวของอยางใดอยางหนง หรอรวมกนเมอสนวนหนง ๆ ในแตละราย

• เกนกวารอยละ 5 ของเงนกองทนทงสนของ สง. หรอ • เกนกวารอยละ 25 ของหนสนทงหมดของผถอหนรายใหญ หรอกจการ

ทมผลประโยชนเกยวของแลวแตวาจานวนใดจะตากวา

ทงน ใหนบการใหสนเชอ การลงทน การกอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอแกผทเกยวของกบผถอหนรายใหญเปนของผถอหนรายใหญดวย

วธการคานวณภาระผกพน

สง. จะตองนาภาระผกพนมารวมกบหน Related Lending เพอใชในการควบคมวงเงนดวย โดย สง. จะตองแปลงคาภาระผกพนใหเทยบเทากบสนเชอกอน ดงน

19 มาตรา 49 ตาม พระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 และ ประกาศธนาคาแหงประเทศไทยท สนส.36/2551

เรอง หลกเกณฑการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510326.pdf

Page 85: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

79

มลคาของภาระผกพน = จานวนเงนตามสญญาภาระผกพน (Notional Amount) X คาแปลงสภาพ (Credit Conversion Factor (CCF)

ขอยกเวนในการคานวณอตราสวน

1. การใหสนเชอ การกอภาระผกพนหรอธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอ แกสวนราชการ หรอกองทนเพอการฟนฟระบบ สง.

2. การใหสนเชอ การลงทน การกอภาระผกพน หรอการทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอแกบรษททสวนราชการหรอกองทนเพอการฟนฟระบบ สง. (FIDF) ถอหนเกนกวารอยละ 10 ของหนทจาหนายไดแลวทงหมด หรอมอานาจควบคมกจการทงทางตรงและทางออม

3. การใหสนเชอ การลงทน การกอภาระผกพน หรอการทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอแกกองทนรวมทจดตงโดยสวนราชการ

4. การใหสนเชอ การกอภาระผกพน หรอการทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอโดยมเงนสด เงนฝากท สง. นน ตวแลกเงนทออกโดย สง. นน หลกทรพยรฐบาลไทยทปราศจากภาระผกพนและสามารถโอนเปลยนมอได หรอหลกทรพยทออกโดยกองทนเพอการฟนฟระบบ สง. ทงน การตราคาหลกทรพยใหถอเอามลคาทตราไวของตราสารหรอหลกทรพยนน

5. การใหสนเชอ การลงทน การกอภาระผกพน หรอการทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอแกกจการทมผลประโยชนเกยวของ อนเนองมาจากการปรบปรงโครงสรางหนในกจการท สง. ผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของไมไดมผลประโยชนเกยวของในกจการนนกอนการปรบปรงโครงสรางหน

6. การกอภาระผกพนตามสญญาอนพนธกบบรษทแม สาขาอนของบรษทแมหรอบรษทรวมทอยในตางประเทศของ สง. โดยมวตถประสงคเพอบรหารความเสยงของธรกรรมอนพนธท สง. ทากบบคคลอน

เกณฑดงกลาวน ไมรวมถงการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญหรอกจการทมผลประโยชนเกยวของแกบรษทในกลมธรกจการเงนของ สง. ทไดรบอนญาตใหจดตงกลมธรกจทางการเงนจาก ธปท.

เกณฑการพจารณาดานคณภาพทเกยวของ

นอกจากการพจารณาเกณฑเชงปรมาณในการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญและกจการทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) ทไดกลาวไปแลวนน สง. จะตองพจารณาในเกณฑเชงคณภาพดวย โดย

1. จะตองไมมเงอนไขหรอขอกาหนดพเศษผดไปจากปกต ซงเขาลกษณะหนงลกษณะใด ดงตอไปน

Page 86: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

80

(1) ไมไดพจารณาถงฐานะและผลการดาเนนงานของธรกจ หรอไมไดวเคราะหความเปนไปไดของโครงการ

(2) มลกษณะทเปนการเออประโยชนใหแกกจการนนเชน เรยกเกบอตราดอกเบยตากวาอตราปกตของลกคาทมความเสยงระดบเดยวกน ไมมการจดจานองอสงหารมทรพยทเปนหลกประกน หรอไมดาเนนการใหหลกประกนมผลบงคบไดตามกฎหมาย เปนตน

(3) มเหตอนควรสงสยวาลกหนไมไดดาเนนธรกจจรง

2. ให สง. จดทานโยบายการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญและกจการทมผลประโยชนเกยวของ โดยจะตองมขอกาหนดอยางนอย ดงตอไปน

(1) ปฏบตแนวนโยบายของ ธปท. วาดวยการทาธรกรรมดานสนเชอ

(2) ตองไดรบอนมตจากคณะกรรมการดวยมตเปนเอกฉนท เวนแตกรณ

1) การทาธรกรรมกบสวนราชการ FIDF หรอบรษททสวนราชการ หรอ FIDF มอานาจควบคมกจการ หรอถอหนเกนกวารอยละ 10 หรอ

2) เปนลกคารายเดมทเคยผานการอนมตจากคณะกรรมการ สง. แลว คณะกรรมการ สง. สามารถมอบอานาจใหคณะกรรมการสนเชอหรอ คณะกรรมการบรหารเปนผพจารณา และใหนาจานวนเงนทใหกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของเขาขอสตยาบนจากคณะกรรมการในการประชมครงถดไปและตองไดรบมตเอกฉนท

ทงน หากคณะกรรมการ สง. ไมใหสตยาบน หรอใหสตยาบนดวยมตทไมเปนเอกฉนท ให สง. ยกเลกการใหสนเชอ ลงทน การกอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอดงกลาวทนท

(3) หามกรรมการหรอผมอานาจในการจดการทมผลประโยชนเกยวของเขารวมพจารณาอนมต

42��������ก�� ���ก����ก� ���ก����������������������������� �!�����"#ก�$%&'()���'�����(��(���!'�*)���+ �

(1) ก��ก���� ,&./ ก�ก� / %*��������� *���%$��6�'�

�ก����4���(2) %*��(�������7�/.

����l�������������ก�5�ก�ก� ,&. ��q������กr���

ก����,�ก� ก����,�ก�

+�$�.�ก�ก� /0. �������1+�$�.�ก�ก�'��!��������.�ก�ก�����2 $���!ก.3 ก�����&��'��!����#�% /0. (�-�$�%��'��!�������ก��%����&4�!#$�#�&�'&����&�1�ก�.�ก�ก� /0. +�ก������

�&4%*& 2�(���$�%2 $&����!�ก5&�� ��กก.�

$*ก���j�����q� .���'ก� FIDF �(���t����� .���'ก��(� FIDF �(����� >10% �(���������������

$*ก���������l����������� ���'(����ก.��

��j���j ��กl�.�������กr��� 7�� �. �ก�$�ก�����������

#$��ก!"$�ก��$�%2 $&�����&��1�ก�.�ก�ก� /0. $"����!�6�!�ก5&��

Page 87: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

81

การผอนผนหลกเกณฑการกากบการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของในกรณทเปนสาขาธนาคารพาณชยตางประเทศ และธนาคารพาณชยทเปนบรษทลกของธนาคารพาณชยตางประเทศ (Subsidiary) 20 โดยมขอยกเวน ดงน

1. สง. ทมผถอหนรายใหญ ผ ทเกยวของกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของเปน สง. นน ธปท. กาหนดอตราสวนขนสงทจะใหแกบคคลดงกลาวทกรายรวมกนไดในอตราสวนดงตอไปนแลวแตจานวนใดจะตากวา

(1) ไมเกนรอยละ 60 ของเงนกองทนของสาขา ธพ. ตางประเทศหรอบรษทลก โดยตองเปนการทาธรกรรมกบ Related Parties ทเปน สง. หาก Related Parties ไมไดเปน สง. อตราสวนจะลดลงเปนรอยละ 25 ของเงนกองทนของสาขา ธพ. ตางประเทศหรอบรษทลก

(2) ไมเกนรอยละ 25 ของหนสนทงหมดของผถอหนรายใหญ ผทเกยวของกบ ผถอหนรายใหญหรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ

2. กรณทไมมผถอหนรายใหญ ผทเกยวของกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของเปน สง.

(1) อตราสวนการใหสนเชอ ลงทนฯ แกบคคลดงกลาวจะตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนของสาขาธนาคารพาณชยตางประเทศหรอบรษทลก หรอ

(2) ไมเกนรอยละ 25 ของหนสนทงหมดของผถอหนรายใหญ ผทเกยวของกบ ผถอหนรายใหญหรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ แลวแตจานวนใดจะตากวา

20 ประกาศธนาคาแหงประเทศไทยท สนส.85/2551 เรองการผอนผนหลกเกณฑการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญ หรอกจการ ทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) ลงวนท 4 กนยายน 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510469.pdf

Page 88: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

82

ตวอยางการพจารณากจการทมผลประโยชนเกยวของ

1. บจ. A ม ธนาคาร กรรมการ ผบรหารระดบสงของธนาคาร หรอผเกยวของของบคคลดงกลาว ถอหนรวมกนเกนรอยละ 10 ดงนน บจ. A เปนกจการทมผลประโยชนเกยวของหรอไม

- %&��'�����ก��ก������2� 10

�1. A

�J����

��. A �Y�,-!��,$� �(���ก����'!��ก�� L". ��#�����ก�#�8�!� > 10%

2. บจ. A ม ธนาคาร กรรมการ ผบรหารระดบสงของธนาคาร หรอผเกยวของของบคคลดงกลาว ถอหนรวมกนรอยละ 20 และ บจ. A ถอหนใน บจ. B เกนรอยละ 10 ดงนน บจ. B เปนกจการทมผลประโยชนเกยวของกบธนาคารหรอไม

Page 89: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

83

*����$� 20%(��!�6���+�,-'� '&���:;��"-�!�6��)$���!ก���"#$�%

". A

�1. B

ก�1ก�������������� !ก���"#$�%

20%

!ก�� 10%

3. บจ. A ม ธนาคาร กรรมการ ผบรหารระดบสงของธนาคาร หรอผเกยวของของบคคลดงกลาว ถอหนรวมกนรอยละ 11 และ บจ. A ถอหนใน บจ. B เกนรอยละ 10 ดงนน บจ. B เปนกจการทมผลประโยชนเกยวของกบธนาคารหรอไม

�45�ก�"ก��0� ���24��1�6�7�ก� ������

". A

�1. B

8�-#6-ก�"ก��0� ���24��1�6�7�ก� ������

11%

!ก�� 10%

Page 90: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

84

4.บคคลใดตองกากบตามหลกเกณฑ Related Lending

5 สง. ในประเทศไทยมบรษทแมเปน ธพ. อยในตางประเทศ โดย ธพ. แมมบรษทลก คอ บรษท A และบรษท B ซงไมอยในกลม Conso หาก สง. ทาธรกรรมกบ ธพ. แม บรษท A และบรษท B จะอยภายใตหลกเกณฑ Related Lending หรอไม

/0.2��

��:&� A �-�%��!�=

��!�=2��

/0. �)$*����$�

��90 B

คาตอบ ผถอหนรายใหญและผทเกยวของ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของทอยนอกกลมธรกจทางการเงนตองอยภายใตหลกเกณฑ Related Lending ดงนน กรณบรษท A และบรษท B ถอเปนผทเกยวของกบผถอหนรายใหญ ธรกรรมททากบ ธพ. แม บรษท A และบรษท B จะตองรวมอยภายใตวงเงนเดยวกน คอ ตองไมเกนรอยละ 5 ของเงนกองทนของ สง. หรอไมเกนรอยละ 25 ของหนสนรวมของธนาคารพาณชยแม บรษท A และบรษท B

6. นาย ก. และนาย ข. เปนกรรมการของ สง. A ตางถอหนใน บจ. B คนละรอยละ 10

รวมกนเทากบรอยละ 20 โดยททงคไมมความเกยวของกน ไมมอานาจในการจดการ ไมมอานาจควบคมกจการ หรอไมมอานาจแตงตงและถอดถอนกรรมการใน บจ. B

Page 91: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

85

จะถอวา บจ. B เปนผทเกยวของของนาย ก. หรอนาย ข. หรอเปนผทเกยวของทงนาย ก. และนาย ข. และ บจ. B จะถกกากบตามหลกเกณฑใด

��. A

��� ก.(ก���ก��)

��� �.(ก���ก��)

��90 B%&��'�� 10%%&��'�� 10%

คาตอบ พจารณาไดวา บจ. B ไมใชผทเกยวของกบนาย ก. และนาย ข. เนองจากนาย ก. และนาย ข. ถอหนในใน บจ. B ไมถงรอยละ 20 และไมมอานาจควบคมใด ๆ ใน บจ. B แตเนองจากนาย ก. และนาย ข. ตางเปนกรรมการของ สง. A และทงสองถอหนรวมกนใน บจ. B เกนกวารอยละ 10 ดงนน บจ. B ถอวาเปนกจการทมผลประโยชนเกยวของกบ สง. A จงอยภายใตเกณฑการกากบ Related Lending

7. สง. เปน ธพ. จดทะเบยนในประเทศไทย มผถอหนรายใหญ 2 ราย คอ A และ C โดยท A มผทเกยวของคอ B และ C มผทเกยวของคอ D นอกจากนน สง. ยงมกจการทมผลประโยชนเกยวของคอ ก. ข. และ ค.

ดงนน การทาธรกรรมกบบรษทดงกลาวจะพจารณา Limit อยางไร

��.

CA

B D

ก. �. .

คาตอบ 1. การคานวณอตราสวน Related Lending สาหรบผถอหนรายใหญ คอ กลม A+B และกลม C+D ไมเกนอตราสวน (Limit ของแตละกลม)

1. รอยละ 5 ของเงนกองทนทงสนของ สง. 2. รอยละ 25 ของหนสนทงหมดของ A+B หรอ ของ C+D แลวแตกรณ

2. การคานวณอตราสวน Related Lending สาหรบกจการทมผลประโยชนเกยวของ คอ ก. ข. และ ค. แตละรายไดไมเกนอตราสวน

Page 92: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

86

1. รอยละ 5 ของเงนกองทนทงสนของ สง. 2. รอยละ 25 ของหนสนทงหมดของ ก. ข. หรอ ค.

���� การใหสนเชอแกลกหนรายใหญ

การใหสนเชอ แกลกหนรายใหญตามคานยามใน มาตรา 4 แหง พ.ร.บ. ธรกจ สง.21 คอการ ใหสนเชอ ลงทน หรอกอภาระผกพนใด ๆ แกบคคลหนงบคคลใด หรอแกบคคลหลายคนรวมกนในโครงการหนงโครงการใด หรอเพอใชในวตถประสงคเดยวกน รวมถงผเกยวของจะตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนทงสน ณ สนวนของ ธพ. และไมเกนรอยละ 11 ของเงนกองทนทงสนของ ธพ. เพอรายยอย (รอยละ 10 ในการใหสนเชอ สาหรบธรกรรม SME และรอยละ 1 สาหรบการทาธรกรรมกบประชาชนรายยอยทงทมหลกประกนและไมมหลกประกน) 22

ทงน ลกหน ทมหลกประกนทมความเสยงตาจะไดการยกเวนไมตองคานวณอตราสวน ไดแก ตราสารภาครฐ เงนฝากของลกหนใน สง. นน ตว B/E ทออกโดย สง. นน เงนสด และหลกทรพยของรฐบาลตางประเทศทได RW = 0 ตามประกาศเงนกองทน

2��������ก�� ���ก����ก� ���ก����������������������������� �!�����"#ก�$%&'()���'�����(��(���!'�*)���+ �

�&"��-�% ก�0�1�.� “ �)$���!ก���"#$�%” ������� 4

9. ' 2�& �0� �40.ก!����

2. '��/'��',����1. �-���� ก

�)$���!ก���"#$�%#�% ก

3. ". 4. ". 5. ".

8. ��ก����@0�

��(��!'��%1& ก� (�-%�&4%*� *��

6..2�ก

7..�-��

6..2�ก

7..�-��

6..2�ก

7..�-��

ก��%&��'���C�@�-����2�

20 #������9D���-��45����0� �ก� ������

หมายเหต : ก. คอ กจการทไมเกยวของกบ สง. ผทเกยวของจะใชนยามเดยวกนกบการใหสนเชอ แกกจการทมผลประโยชนเกยวของ แตในทนจะหมายถงผทเกยวของกบกจการของลกหนผมาขอสนเชอ

21 สถาบนการเงน หมายถง ธนาคารพาณชย ธนาคารพาณชยเพอรายยอย ธนาคารพาณชยลกของธนาคารพาณชยตางประเทศ และ สาขาธนาคารพาณชยตางประเทศ บรษทเงนทน และบรษทเครดตฟองซเอร 22 มาตรา 50 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 และ ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 35/2551 เรอง หลกเกณฑการกากบลกหนรายใหญ (Single Lending Limit) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510325.pdf

Page 93: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

87

อตราสวนในการใหสนเชอแกลกหนรายใหญ

ประเภทสถาบนการเงน คคา (Counterparty) อตราสวน

สถาบนการเงน ยกเวน ธ.ย. บคคล Corporate และ SME ไมเกนรอยละ 25

ธนาคารพาณชยเพอรายยอย (ธ.ย.)

1. SME 2. ประชาชนรายยอย (ทงทมหลกประกนและไมมหลกประกน) 3. ขอ 1.และ 2. รวมกน

ไมเกนรอยละ 10 ไมเกนรอยละ 1 ไมเกนรอยละ 11

สาขาของ ธพ. ตางประเทศ ธพ. บง. สง. ทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน และ ธพ. ทตงอยในตางประเทศ

แตละรายวงเงนไมเกนรอยละ 60 และรวมทกรายไมเกน 2.5 เทาของเงนกองทน

วธการคานวณภาระผกพน

สง. จะตองนาภาระผกพนมารวมกบหนของลกหนรายใหญเพอใชในการควบคมวงเงนดวย โดย สง. จะตองแปลงคาภาระผกพนใหเทยบเทากบสนเชอกอน ดงน

มลคาของภาระผกพนทใชในการคานวณอตราสวน Single Lending Limit = จานวนเงนตามสญญาภาระผกพน (Notional Amount) X คาแปลงสภาพ (Credit Conversion Factor (CCF))

ขอยกเวนในการคานวณอตราสวนการกากบลกหนรายใหญ

1. ขอยกเวนตาม พ.ร.บ. ธรกจ สง. มาตรา 52 ไดแก

• การใหสนเชอหรอกอภาระผกพนทกระทรวงการคลงคาประกนตนเงนและดอกเบย ทงน เทาทไมเกนจานวนทไดรบการคาประกน

• การใหสนเชอหรอกอภาระผกพนแก FIDF หรอ ธปท. • การลงทนซอหลกทรพยรฐบาลไทย ธปท. FIDF สถาบนคมครองเงนฝาก (DPA)

หรอหลกทรพยทออกโดยรฐวสาหกจทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน หรอหลกทรพย ทคาประกนตนเงนและดอกเบยโดยกระทรวงการคลง ธปท. FIDF หรอ DPA ทงน เทาทไมเกนราคาทตราไว

• การใหสนเชอโดยมเงนฝากของ สง. นน หลกทรพยรฐบาลไทย หลกทรพยของ ธปท. FIDF DPA หรอหลกทรพยทออกโดยรฐวสาหกจทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน หรอหลกทรพยทคาประกนตนเงนและดอกเบยโดยกระทรวงการคลง ธปท. FIDF หรอ DPA เปนประกน ทงน เทาทไมเกนจานวนเงนฝากทเปนประกนหรอราคาหลกทรพยทตราไว

• คาประกนการขายหลกทรพยตามท ธปท. กาหนด • การใหกยมระหวาง สง. ตามท ธปท. กาหนด

Page 94: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

88

• การใหสนเชอ ลงทน กอภาะผกพน หรอทาธรกรรมคลายการใหสนเชอทมความเสยงนอยหรอเทยบเทาหลกทรพยรฐบาลตามท ธปท. กาหนด

• การออกเลตเตอรออฟเครดตเพอการคา (Letter of Credit)

2. ขอยกเวนตามประกาศ ธปท. สนส. 35/2551

• การใหกยมระหวาง สง. ทมลกษณะ ดงน ♦ ประเภทชาระคนเมอทวงถาม (Call Loan) หรอทมกาหนดชาระคนไมเกน

1 วน (Overnight Loan) แกธนาคารพาณชย หรอธนาคารเพอรายยอย ♦ ประเภทระยะเวลา (Term Loan) ไมเกน 12 เดอน เฉพาะทเปนสกลเงนบาท

แกธนาคารพาณชย หรอธนาคารเพอรายยอย • การทาธรกรรมทมความเสยงนอยมลกษณะ ดงน ♦ การใหสนเชอ กอภาะผกพน หรอทาธรกรรมคลายการใหสนเชอแกกระทรวงการคลง

สวนราชการ หรอการลงทนในหลกทรพยทออกโดยกระทรวงการคลง ♦ การกอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอ โดยมเงนฝาก

ของ สง. นน เปนประกน ทงน เทาทไมเกนจานวนเงนฝากทเปนประกน ♦ การกอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายสนเชอหลกทรพย

รฐบาลไทย หลกทรพยของ ธปท. FIDF, DPA หรอหลกทรพยทออกโดยรฐวสาหกจทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน หรอหลกทรพยทคาประกนตนเงนและดอกเบยโดยกระทรวงการคลง ธปท. FIDF หรอ DPA เปนประกน ทงน เทาทไมเกนราคาหลกทรพยทตราไวเปนประกน

♦ การใหสนเชอโดยมหรอลงทนในหลกทรพยรฐบาลตางประเทศทมนาหนกความเสยงเทากบ 0 (ตามประกาศ ธปท. วาดวยหลกเกณฑ SA) คาประกนเตมจานวน

♦ การใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอโดยมตวแลกเงนหรอตวสญญาใชเงนของ สง. นน หรอเงนสดเปนหลกประกน

♦ การใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ ทเปนเงนตราตางประเทศแกบคคลทมภมลาเนาในประเทศไทย โดยสานกงานใหญหรอสาขาอนทอย ในตางประเทศของธนาคารทตงอย ตางประเทศและมสาขาในประเทศไทย

♦ การทาสญญารบประกนการจาหนายตราสารหน แบบรบประกนทงจานวน (Firm Underwrite) ทออกโดยรฐบาลไทย กระทรวงการคลง ธปท. FIDF DPA หรอรฐวสาหกจทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน

♦ การใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ ทไดรบการคาประกนจาก สง. อน สง. ทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน หรอ สง. ในตางประเทศ

Page 95: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

89

หลกเกณฑการนบลกหนตามประเภทธรกรรม 1. ลกหนตวเงน ตวเงนตามกฎหมาย หมายถงตวแลกเงน (Bill of Exchange) ตวสญญาใชเงน

(Promissory Notes) และเชค (Cheques) กลาวคอ ตวแลกเงน หมายถงหนงสอตราสารซงบคคลคนหนงเรยกวา ผสงจาย สงบคคลอกคนหนง เรยกวาผจาย ใหใชเงนจานวนหนงแกบคคลคนหนง หรอใหใชตามคาสงของบคคลคนหนงซงเรยกวา ผรบเงน ดงนนในตวแลกเงนมผเกยวของสามคนไดแก ผสงจาย ผจายและผรบเงน ตวสญญาใชเงน หมายถงตราสาร ซงบคคลหนงเรยกวา ผออกตวสญญาวาจะใชเงนใหแกบคคลอกคนหนง หรอใชใหตามคาสงของบคคล อกคนหนง เรยกวา ผรบเงน ตวสญญาใชเงนประกอบดวยบคคล 2 ฝายไดแก ผออกตวมสถาพเปนลกหน และ ผรบเงน มสภาพเปนเจาหน และเชค (Cheques) หมายถงหนงสอตราสารซงบคคลหนง (ทเปนลกหนของผทจะรบชาระหนดวยเชค) ซงเรยกวา ผสงจาย สงใหธนาคารซงตนมบญชเงนฝากกระแสรายวน ใหใชเงนจานวนหนงใหแกบคคลทเปนเจาหนของตนซงเรยกวา ผรบเงน และสญญาวาตนจะใชเงนจานวนนนใหดวยตนเองหากธนาคารปฏเสธการจายเงน เมอมการนาเชคไปเรยกเกบจากธนาคารโดยชอบ

“ตวเงนทมคณภาพ” หมายความวา ตวเงนทมลกษณะดงตอไปน

(1) ตวเงนท สง. อนในประเทศรบรองหรอรบอาวล (2) ตวเงนทออกโดยบรษททม Rating ระดบ AA หรอเทยบเทา หรอออกโดย

บรษททม Rating ในระดบ AA หรอเทยบเทาขนไปโดยสถาบนจดอนดบความนาเชอถอ ซงไดรบความเหนชอบจากสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

หลกเกณฑการนบลกหนตวเงน (1) กรณเปนตวเงนทมคณภาพทม สง. รบรองหรอรบอาวลใหนบ สง.

ทรบรองหรอรบอาวลเปนลกหน (2) กรณเปนตวเงนทมคณภาพทไมม สง. รบรองหรอรบอาวลใหนบผสงจาย

หรอผออกตวเงนทมคณภาพเปนลกหน (3) กรณเปนตวเงนทไมมคณภาพ ใหนบผทรงซงขายตวเงนและบคคลซงตอง

รบผดตามตวเงนไมมคณภาพทกทอดเปนลกหน ตวเงนทมคณภาพทไมม สง. รบรอง/คาประกน ใหนบผสงจาย/ผออกตวเงนเปนลกหน ตวเงนไมมคณภาพ ใหนบผทรงและผรบผดตามตวเงนทกทอด

2. หลกเกณฑการนบเงนลงทน กอภาะผกพน หรอสนเชอเพอซอตราสารตามสญญารบประกนการจาหนายตราสารแสดงสทธในหนแบบรบประกนทงจานวน (Firm Underwrite)

(1) ภาระผกพนตามสญญา Firm Underwrite ไดแก ภาระผกพนตามสญญาประกนการจาหนายตราสาร ดงตอไปน (1.1) หนก หรอตราสารแสดงสทธในหนทมการจดอนดบ AA หรอ

เทยบเทาขนไป

Page 96: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

90

(1.2) หนก หรอตราสารแสดงสทธในหนทออกโดย สง.

(2) ภาระผกพนตามสญญา Firm Underwrite ในตราสารหน เมอนบรวมกบจานวนเงนท สง. ใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอตาม (1) ตองมมลคาไมเกนรอยละ 50 ของเงนกองทน นบแตวนท สง. ทาสญญา Firm Underwrite ถงวนปดการเสนอขาย และในกรณท สง. ไมสามารถจาหนายและจาเปนตองลงทนหรอใหสนเชอเพอซอตราสารดงกลาว ใหจานวนเงนท สง. ใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมคลายการใหสนเชอตามการคานวณอตราสวนการกบกบลกหนรายใหญไดไมเกนรอยละ 50 ของเงนกองทนเปนระยะเวลาไมเกน 3 เดอน นบจากวนปดการเสนอขายตราสารนน

3. หลกเกณฑการนบลกหนทมการรบประกนความเสยงดานเครดต (ทไมใชธรกรรม Credit Derivatives)

(1) การใหสนเชอ ลงทน กอภาะระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอทมผรบประกนความเสยงคอ สถาบนการเงนอน (ธพ. บง. หรอ บค.) สถาบนการเงนทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน หรอสถาบนการเงนในตางประเทศ ใหนบ สง. ทเปนผรบประกนความเสยงเปนลกหน

(2) การใหสนเชอ ลงทน กอภาะระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอทมผรบประกนความเสยงเปนบรษทอน ใหนบลกหนรายนนเปนลกหน โดยไมนบบรษทผคาประกนเปนลกหน

4. หลกเกณฑการนบลกหนธรกรรมอน (1) ธรกรรมใหเชาซอ ธรกรรมใหเชาแบบลสซง ธรกจ Factoring ธรกรรมซอ

คนภาคเอกชน (Private Repo) ธรกจหลกทรพยประเภทกจการการยมและใหยมหลกทรพย และการขายชอรต (Security Borrowing & Lending) ธรกจการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย (Securitisation) และธรกรรม Collateralized Debt Obligation ใหถอปฏบตตามประกาศวาดวยการอนญาตและการกากบธรกรรมแตละเรอง

(2) ธรกรรมอนพนธใหถอปฏบตตามประกาศวาดวยหลกเกณฑการคานวณสนทรพยเสยงดานเครดต และประกาศวาดวยการอนญาตธรกรรมอนพนธ

แนวทางพจารณาการกากบลกหนรายใหญในกรณของโครงการหนงโครงการใด หรอเพอใชในวตถประสงคอยางเดยวกน

หลกการในการพจารณา

ใหพจารณาฐานะการเงนและความสามารถในการชาระหนวา มความสมพนธเกยวเนองกนอยางใกลชด (Financial Interdependence) จนเสมอนเปนความเสยงทเกดจากการใหสนเชอ แกบคคลเดยวกน (Single Risk)

Page 97: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

91

ดงนน หากกลมบรษทเหลานนมความเสยงรวมกนในลกษณะดงกลาว จะตองคานวณ Single Lending Limit ในการทาธรกรรมของกลมในมตของโครงการหนงโครงการใด หรอเพอใชในวตถประสงคอยางเดยวกน ตวอยางการนบ Single Lending Limit (SLL) ตวอยาง 1 โครงการหนงโครงการใดและบคคลใดบคคลหนง

ธนาคารใหสนเชอแกบรษท A จานวน 100 ลานบาท โดยแบงเปน 20 ลานบาทสาหรบ Mega Project และอก 80 ลานบาทสาหรบวตถประสงคอนทไมเกยวกบ Mega Project ลงทนในบรษท B และใหสนเชอ 50 ลานบาท เพอใชใน Mega Project และใหสนเชอแกบรษท C ซงเกยวของกบบรษท A เปนจานวน 30 ลานบาท เพอใชในวตถประสงคอน

การนบ SLL สาหรบกรณน คอ

1. นบ SLL สาหรบโครงการหนงโครงการใด โดยนบเงนใหสนเชอจานวน 20 ลานบาททใหแกบรษท A และเงนใหสนเชอแกบรษท B เพอ Mega Project อก 50 ลานบาท รวมเปนเงน 70 ลานบาท 2. นบ SLL สาหรบบคคลใดบคคลหนง โดยนบเงนใหสนเชอจานวน 100 ลานบาท ทใหแกบรษท A และเงนใหสนเชอในบรษท C อก 30 ลานบาท รวมเปนเงน 130 ลานบาท 3. นบเงนลงทนในบรษท B ออกเปนอก 1 กลม

��. ก

". A

". B

#������6& �

#������6& �

2�0'�

20 2���(Mega Project)

80 2���(��%'4���� 7�& �)

50 2���(Mega Project)

30 2���(��%'4���� 7�& �)

". C

Mega Project ก.

ตวอยาง 2 ทางการพจารณาการใหสนเชอลกหนรายใหญในมตของโครงการหนงโครงการใดหรอเพอใชในวตถประสงคอยางเดยวกน

Page 98: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

92

ธนาคารใหสนเชอแกบรษทกอสรางรางรถไฟฟา บรษทตดตงระบบไฟฟา และบรษทนาเขารถไฟฟาในโครงการรถไฟฟาโครงการหนง จะถอวาเปนการใหสนเชอ ในโครงการเดยวกนหรอไม

L". ก.

��. X

ก)���!�����

��. Z

�!������%8QQR�

��. Y

� ���F����9aaT�

:8!� ��(#��

���ก����9aaT� A

หากบรษท X บรษท Y และบรษท Z มฐานะการเงน และความสามารถในการชาระหนทสมพนธจนเสมอนเปนความเสยงทเกดจากการใหสนเชอแกบคคลเดยวกน (Single Risk) กตองนบรวมสนเชอทใหแกบรษท X บรษท Y และบรษท Z ในการคานวณอตราสวน SLL ในมตของโครงการเดยวกนดวย

ตวอยาง 3 การใหสนเชอแกลกหนรายใหญในมตของโครงการหนงโครงการใดหรอ เพอใชในวตถประสงคอยางเดยวกน

คาถาม การใหสนเชอแกบรษททลงทนใน หรอสนบสนนโครงการรถไฟฟาคนละสายกนตามเสนทางตาง ๆ เชน รถไฟฟาสายสมวง สายสแดง หรอรถไฟฟาใตดน กบรถไฟลอยฟา เปนตน จะถอวาเปนการใหสนเชอในโครงการเดยวกนหรอไม

L". ก

��. X

��9aaT���������

��. Y

��9aaT�������)��

:8!� ��(#��

��. A

��9aaT�:�!� �

��. B

��9aaT�$��aT�

หากลกษณะของโครงการทแบงการดาเนนการออกเปน Phase หรอรายสญญา มแหลงทมาของเงนทน/รายไดแยกออกจากกน กพจารณาวาเปนโครงการทแยกจากกน ดงนน ในกรณน จะพจารณาโครงการรถไฟฟาสายสแดง/สายสมวง/รถไฟฟาใตดน และรถไฟฟาลอยฟา แยกออกจากกน

Page 99: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

93

ตวอยาง 4 การใหสนเชอแกลกหนรายใหญในมตของโครงการหนงโครงการใดหรอ เพอใชในวตถประสงคอยางเดยวกน

ธนาคารใหสนเชอแกบรษท A เพอเปนเงนทนหมนเวยนในกจการทวไปโดยธรกจหลกของบรษท A เกยวของกบโครงการรถไฟฟา และมธรกจอน ๆ อกทไมเกยวของกบโครงการรถไฟฟา และธนาคารมการลงทนในบรษท B ทเปนบรษทททาธรกจเกยวของกบโครงการรถไฟฟาดงกลาว ธนาคารจะตองนบรวมเงนใหสนเชอแกบรษท A และเงนลงทนในบรษท B ในการใหสนเชอลกหนรายใหญหรอไม

L". ก

:8!� ��(#��

��.. A

��9aaT� L��ก ��#��

��. B

��9aaT�

$�%�� SLL ���ก��8�*�� ���ก��:�

SLL ����$8�*������$:�

1. การนบ SLL สาหรบโครงการรถไฟฟา ไดแก สนเชอทใหกบบรษท A เฉพาะสวนทใชในโครงการรถไฟฟา รวมกบสนเชอทใหกบบรษท B 2. การนบ SLL สาหรบบคคลหนงบคคลใด (บรษท A) ยงตองนบสนเชอทใหกบบรษท A ทงหมด ซงรวมทงสวนทใชในโครงการรถไฟฟาและสวนทใชในธรกจอน

แนวทางการพจารณาผอนผนการกากบลกหนรายใหญแกกลมธรกจทมศกยภาพหรอ มฐานะกจการทมนคง

หลกสาคญในการพจารณาผอนผนเปนรายกรณตองเขาเงอนไข 3 ขอ ดงน 1. วงเงนทขอผอนผนสาหรบกลมธรกจหนงกลมธรกจใดไมนอยกวารอยละ 50

ตองเปนการใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพน หรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอแกนตบคคลทมลกษณะเขาขายตามเงอนไขท ธปท. กาหนด

2. นตบคคลในกลมทจะไดรบสนเชอ ลงทน หรอกอภาระผกพนตองมรายไดทไดรบจากบรษทอนๆ ในกลมรวมกนไมเกนกวารอยละ 50 ของรายไดของธรกจในกลมรวมกนทงสน

3. นตบคคลในกลมทจะไดรบสนเชอ ลงทน หรอกอภาระผกพนตองมรายไดทไดรบจาก ผลประกอบการในประเภทธรกจเดยวกนรวมกนไมเกนกวารอยละ 50 ของรายไดรวมกนทงสนของธรกจในกลมทจะไดรบสนเชอ ลงทน หรอกอภาระผกพนดงกลาว

ลกษณะเขาขายตามเงอนไขท ธปท. กาหนด • นตบคคลทไดรบการจดอนดบไมตากวาระดบ BBB+ หรอเทยบเทาโดยสถาบน

จดอนดบความนาเชอถอจะไดรบความเหนชอบจาก กลต. หรอยอมรบของสากล โดยผลการจดอนดบไมเกนกวา 1 ป หรอ

• นตบคคลทมผลกาไรจากการดาเนนงานตามงบการเงนทผสอบบญชรบรองปลาสดยอนหลงตดตอกนไมนอยกวา 2 ป

Page 100: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

94

ตวอยางกลมธรกจทมศกยภาพหรอมธรกจมนคง

". X

D

D1

CB

C1 C2B1

A

A1 A2 A3

วงเงนสนเชอทจะขออนญาตจาก ธปท. คอวงเงนสนเชอของ A1, A2, B1 และ D1 สมมต : A1 rating AA, A2 rating BBB+, B1 rating BBB และ D1 rating BBB

1. วงเงนทขอผอนผนของ A1+A2 ตองไมนอยกวา 50% ของวงเงน A1+A2+ B1+D1 2. รายไดของ A1+A2+B1+D1 ทรบจากบรษทในกลม X ทกบรษท ตองไมเกนรอยละ 50 ของรายไดของทกบรษทในกลม X รวมกน คอ A+B+C+D

3. รายไดทงสนของ A1+A2 ตองไมเกนรอยละ 50 ของรายไดทงสนของ A1+A2+B1

���� หลกเกณฑการกากบดแลความเสยงของกลมธรกจทางการเงน

เนองจากระบบการเงนการธนาคารมการแขงขนกนสงขน ทาให สง. ตองปรบตว ในการดาเนนธรกจในลกษณะเครอขายหรอกลมธรกจทางการเงน เพอเพมความยดหยนในการประกอบธรกจใหตอบสนองความตองการของลกคาและลดตนทนในการดาเนนงาน ซงการดาเนนการดงกลาว อาจกอใหเกดความเสยงทางธรกจเพมขนและสรางความเสยหายตอระบบเศรษฐกจโดยรวม ธปท. จงไดออกประกาศหลกเกณฑการกากบแบบรวมกลม23 เพอให สง. และกลมธรกจทางการเงนมการดาเนนธรกจทเหมาะสมและมความมนคง อนจะชวยเสรมสรางเสถยรภาพและความมนคงใหแกระบบ สง. โดยรวม และสอดคลองกบมาตรฐานสากล (International Best Practices) .เนอหาของประกาศดงกลาวจะกลาวถงการกากบดแล ความเสยงดานเครดต ดานตลาด ดานสภาพคลอง และดานปฏบตการ อยางไรกด ในคมอตรวจสอบความเสยงดานเครดตน จะกลาวเฉพาะการกากบดแลความเสยงดานเครดตเทานน สาหรบการกากบดแลดานอน ๆ ทกลาวนน ผตรวจสอบสามารถศกษาไดจากคมอตรวจสอบ แบบรวมกลมและคมออนทเกยวของ

กลมธรกจทางการเงน ประกอบดวย สง. บรษทแม (ทเปน สง. หรอไมใช สง.) บรษทลก และบรษทรวมของ สง. ทงในและตางประเทศ ทกทอดทบรษทแมมอานาจควบคมกจการ

23 ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 6/2553 เรองหลกเกณฑการกากบแบบรวมกลม ลงวนท 18 มถนายน 2553 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2553/ThaiPDF/25530130.pdf

Page 101: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

95

กลมธรกจทางการเงน ระดบ Full Consolidation ประกอบดวย บรษทแม และบรษทลกในกลมธรกจทางการเงน

กลมธรกจทางการเงน ระดบ Solo Consolidation ประกอบดวย สง. และบรษทลกในกลม Solo Consolidation ทกบรษท

บรษทแมทเปน สง. ไดแก 1. สถาบนการเงนแมทจดทะเบยนจดตงขนในประเทศไทย (Domestic Bank)

ตวอยาง

2. สถาบนการเงนแมทแมจดทะเบยนจดตงขนในประเทศไทย แตเปนลกของ สง. ในตางประเทศ (Hybrid Bank หรอ Subsidiary)

ตวอยาง

3. สถาบนการเงนแมทแมจดทะเบยนจดตงขนในประเทศไทย แตเปนลกของบรษทแมในตางประเทศ ซงไมไดเปน สง. (Subsidiary of a company, not a Financial Instiution)

ก�ก��ก�������ก$�.�

Page 102: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

96

ตวอยาง

บรษทแมทไมใช สง. ไดแก

1. บรษททประกอบธรกจทางการเงนและมหนวยงานกากบดแลเปนการเฉพาะ (Regulated entity) เชน บรษทหลกทรพย และบรษทประกนชวต เปนตน

2. บรษทโฮลดงทไมไดทาธรกจของตนอง (Non-Operating Holding Company) แตตองการมอานาจควบคมกจการ

ตวอยางกลมทแมเปนโฮลดงจดทะเบยนในประเทศไทย

บรษทในกลมธรกจทางการเงน ประกอบธรกจไดแตเฉพาะธรกจทางการเงนท ธปท. กาหนด (รวมถงธรกจเงนรวมลงทน (Venture Capital) ซงตองไดรบอนญาตจาก ธปท.) หรอธรกจสนบสนนเทานน จะประกอบการคาหรอธรกจอนมได และบรษทแมมอานาจควบคมกจการ

บรษทนอกกลมธรกจทางการเงน บรษทแมทเปน สง. ลงทนเกนรอยละ 10 ของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมดของ (1) บรษททประกอบธรกจทางการเงนทไมมอานาจ

Page 103: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

97

ควบคมกจการ (2) บรษทประกอบธรกจสนบสนนสถาบนการเงนและระบบสถาบนการเงนโดยรวม เชน บรษทขอมลเครดตแหงชาต บรษทเนชนแนลไอทเอมเอกซ บรษท S.W.I.F.T. บรษทไทยเรทตงแอนอนฟอรเมชน เซอรวส เปนตน (3) บรษทจากการปรบโครงสรางหน การชาระหน การบงคบการชาระหน การประกนการใหสนเชอ (4) บรษททอยระหวางการชาระบญช และ (5) บรษททบรษทลกทประกอบธรกจทางการเงนทมหนวยงานกากบดแลเปนการเฉพาะเขาไปลงทนตามหลกเกณฑทหนวยงานกากบดแลดงกลาวอนญาต สาหรบบรษทแมไมใช สง. นน ธปท. ไมอนญาตใหลงทนเกนรอยละ 10 ของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมดของบรษท ยกเวน บรษทตามขอ (4) และ (5)

บรษทลกในกลม Solo Consolidation หมายถง สง. และบรษทลกในกลม Solo Consolidation ทกบรษท กลาวคอ บรษทลกทประกอบธรกจการใหสนเชอหรอคลายสนเชอและ สง. ถอหนตงแตรอยละ 75 ของจานวนหนทจาหนายไดแลวทงหมด และอยภายใตการกากบดแลของ สง.

บรษทลกนอกกลม Solo Consolidation หมายถง บรษทแมทเปนนตบคคลอนทไมใช สง. และบรษทลกในกลมธรกจทางการเงนทงหมด ยกเวน บร ษทลกในกลม Solo Consolidation กลาวคอ ธรกจทางการเงนทมกฎหมายเฉพาะหรอมหนวยงานกากบดแลเฉพาะ เชน ธรกจหลกทรพย ธรกจประกนภย ธรกจประกนชวต ธรกจบรหารสนทรพย ธรกจบตรเครดต และธรกจสนเชอสวนบคคล เปนตน และธรกจทางการเงนและธรกจสนบสนนทไมมกฎหมายเฉพาะ หรอไมมหนวยงานกากบดแลเพาะ เชน ธรกจการใหเชาแบบลสซง ธรกจแฟกเตอรง เปนตน

กลม Full Consolidation หมายถง กลม Solo + กลมนอก Solo ของกลมธรกจทางการเงน ตวอยาง

งบการเงนรวมของกลม Full Consolidation หมายถง การจดทางบการเงนรวมของบรษทแมกบบรษทลกในกลมธรกจทางการเงนเฉพาะบรษททบรษทแมถอหนทางตรงและ/หรอทางออมรวมทงการถอหนของผทเกยวของตงแตรอยละ 50 ขนไปของจานวนหนทจาหนาย

Page 104: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

98

แลวทงหมด ยกเวนบรษทลกทประกอบธรกจประกนภย หรอประกนชวต ไมตองนามาจดทา งบการเงนรวมในทกกรณ (แมวาบรษทแมถอหนตงแตรอยละ 50 ขนไปกตาม)

งบการเงนรวมของกลม Solo Consolidation หมายถง การจดทางบการเงนรวมของ สง. กบบรษทลกในกลม Solo Consolidation ทกบรษท ตวอยาง

การบรหารความเสยงดานเครดต บรษทแมจะตองใหกลมธรกจทางการเงนตองมระบบบรหารความเสยงใหสอดคลอง

กบหลกเกณฑท ธปท. ประกาศกาหนด โดยบรษทลกในกลม Solo Consolidation ใหถอปฏบตตามหลกเกณฑการกากบดแลความเสยงดานเครดต อยางนอยในเรอง

- การบรหารความเสยงของพอรตสนเชอ - การจดชนและการกนเงนสารอง - การประเมนมลคาหลกประกน และอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบ

ชาระหน และถอครองอสงหารมทรพยรอการขาย ทงน จะตองจาหนายอสงหารมทรพยรอการขายภายในระยะเวลาท ธปท. กาหนด (ยกเวนบรษทบรหารสนทรพย) หากบรษทลกไมสามารถจาหนายได และบรษทแมเขาเกณฑตองกนสารองในชวงระยะเวลาผอนผนการถอครอง บรษทลกจะตองกนเงนสารองในชวงระยะเวลาผอนผนการถอครองดวย

- การรบรดอกเบยคางรบเปนรายได - การสอบทานสนเชอ - การปรบโครงสรางหน - การใหสนเชอโดยมหลกทรพยเปนประกน - การกากบดแลบรษทบรหารสนทรพย

��ก����ก�����

Page 105: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

99

การทาธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงน หมายถง การทาธรกรรมทงในและนอกงบดลทกประเภท ระหวางบรษทภายในกลม

ธรกจทางการเงน คอ การใหสนเชอ หรอการทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ การถอหน การซอขายทรพยสน การคาประกน การลงทนในหลกทรพยทออกโดยบรษทภายในกลมธรกจทางการเงน และการใหบรการระหวางกน ซงไดแกการทาธรกรรมระหวาง

1. บรษทในกลม Solo Consolidation (ธรกรรมระหวาง สง. กบบรษทลกในกลม Solo Consolidation และธรกรรมระหวางบรษทลกในกลม Solo Consolidation ดวยกน)

2. บรษทในกลม Solo Consolidation กบ บรษทนอกกลม Solo Consolidation 3. บรษทนอกกลม Solo Consolidation (ธรกรรมระหวางบรษทแมทไมใช สง. กบ

บรษทลกนอกกลม Solo Consolidation และธรกรรมระหวางบรษทลกนอกกลม Solo Consolidation ดวยกน)

ขอ 1 และ 2 ตองปฏบตตามหลกเกณฑทงเชงคณภาพ และเชงปรมาณ สาหรบขอ 3 ใหถอปฏบตตามหลกเกณฑทงเชงคณภาพเทานน โดยมรายละเอยด ดงตอไปน

การกากบดแลเชงปรมาณสาหรบธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงน

1 การใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพนหรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ ระหวางบรษทในกลม Solo Consolidation ไมจากดปรมาณทงตอรายและโดยรวม

2 การใหสนเชอ ลงทน กอภาระผกพนหรอทาธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอ ระหวางบรษทในกลม Solo Consolidation กบบรษทนอกกลม Solo Consolidation ไมจากดปรมาณตอราย แตจากดปรมาณโดยรวม ณ สนวนตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนกลม Solo Consolidation ของ ธพ. หรอรอยละ 10 ของเงนกองทนกลม Solo Consolidation ของธนาคารพาณชยเพอรายยอย

3. การนบรายการใดหรอยกเวนรายการทไมตองนบเปนการใหสนเชอ ใหเปนไปตามหลกเกณฑ Single Lending Limit)

การกากบดแลเชงคณภาพสาหรบธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงน

นโยบายการทาธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงน

� บร ษทแมตองรบผดชอบกาหนดนโยบายการธรกรรมภายในกลมธรกจ ทางการเงน นโยบายการบรหารความเสยง การทบทวนอยางนอยปละครง และการตดตามดแลความเสยง โดยอยางนอยตองระบถง

- ประเภทของธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงนและความสยงทเกยวของ - หลกเกณฑและขอจากดในการทาธรกรรม รวมถงปรมาณธรกรรมทงตอรายและโดยรวม

- แนวทางการตดตามการปฏบตตามนโยบายทกาหนด - การดาเนนการหากไมเปนไปตามนโยบายทกาหนด

Page 106: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

100

- แนวทางการแกไขปญหาความขดแยงทางผลประโยชน - แนวทางการรายงานและการเปดเผยขอมลตอคณะกรรมการบรษทแมและบคคลภายนอก

- กระบวนการวด บรหาร ตดตาม ควบคม รายงาน และทบทวนความเสยง อยางสมาเสมออยางนอยปละครง และเมอมเหตการณทมผลกระทบอยางมนยสาคญ และกระบวนการเปดเผยขอมลภายในกลมธรกจทางการเงนอยางเพยงพอ

� คณะกรรมการบรษทแมตองเหนชอบกบนโยบายการทาธรกรรม การบรหาร ความเสยงและการเปลยนแปลงนโยบาย และบรษทแมตองทาหนงสอยนยนวา คณะกรรมการ ไดพจารณาเหนชอบและไดทบทวนเปนประจาทกป พรอมทงสงหนงสอการยนยนมาให ธปท.ภายใน 30 วนนบแตวนทไดรบความเหนชอบจากทประชมคณะกรรมการของบรษทแม

แนวทางการทาธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงน

� บรษทแมตองดแลใหบรษทในกลมธรกจทางการเงนปฏบตตามนโยบายทกาหนด � กระบวนการทาธรกรรมตองเชนเดยวกบทาธรกรรมกบบคคลภายนอก โดย

จดทาเปนเอกสารสญญา มเงอนไขและขอกาหนดเชนเดยวกบบคคลทวไปทมความเสยงเดยวกน ยกเวนบรษทลกมสถานะเสมอนเปนหนวยธรกจหนงของบรษทแม และมการควบคมดแล อยางใกลชด โดยอาจมการจดสรรงบประมาณใหเชนเดยวกบหนวยธรกจของบรษทแม

- บรษทลกในกลม Solo Consolidation และทประกอบธรกจสนบสนนทบรษทแมถอหนทางตรงเกอบทงหมด (รอยละ 99) ยกเวนใหบรษทแม ใชเงอนไข ขอกาหนด และกระบวนการ/วธพจารณาสาหรบการใหสนเชอกบบรษทลกทตนถอหนทางตรงแตกตางจากบคคลทวไป

- บรษมแมถอหนบรษทลกตงแตรอยละ 75 จะตองขออนญาต ธปท. เปนรายกรณ

� คณะกรรมการของบรษททเปนผเรมทารายการ (ทเปนผใหสนเชอ) จะตองรบผดชอบในการอนมตการทาธรกรรมทมเงอนไข/ขอกาหนดทตางจากปกตหรอไมเปนไปตามนโยบายทกาหนด และตองสงเอกสารใหบรษทแมเพอเกบเอกสารหลกฐานใหผตรวจสอบสามารถตรวจสอบได

� ใหคณะกรรมการของบรษทในกลม Solo Consolidation ทใหสนเชอ แกบรษทนอกกลม Solo Consolidation ใหสตยาบนรบรองการทาธรกรรมในการประชมครงถดไปทกกรณ

� การทาธรกรรมภายในกลมธรกจทางการเงนทกประเภทและธรกรรมใด ๆ ทมผลทาใหบรษทในกลมฯ ไดผลประโยชนจะตองยดหลกการมธรรมาภบาลทด

� กลมธรกจการเงนจะตองถอปฏบตตามแนวทางการกากบดแลท ธปท. มแนวทาง การกากบดแลธรกรรมเปนการเฉพาะ เชน ธรกจใหเชาซอ และใหเชาแบบลสซงระหวางบรษท ในกลม Solo Conso กบบรษทนอกกลม Solo Conso เปนตน

Page 107: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

101

� สง. หรอบรษทลกในกลม Solo Consolidation จะตองทาแผนฉกเฉนรองรบหากบรษทใชบรการงานสนบสนนจากบรษทในกลมธรกจทางการเงนและตองรบผดชอบตอลกคา/บคคลภายนอกเสมอนเปนผดาเนนการเอง

การทาธรกรรมกบผทมผลประโยชนเกยวของกบกลม Solo Consolidation

ผทมผลประโยชนเกยวของแบงออกเปน 4 ประเภท - กรรมการของ สง. หรอกรรมการของบรษทลกในกลม Solo หรอผทเกยวของ - ผมอานาจในการจดการของ สง. หรอบรษทลกในกลม Solo หรอผทเกยวของ - ผถอหนรายใหญและผทเกยวของทมหนเกนรอยละ 5 ของจานวนหนทจาหนายไดทงหมดของ สง. หรอบรษทในกลม Solo นน (รวมถงบรษทโฮลดง บรษทหลกทรพย หรอบรษทประกนภยทเปนบรษทแมของกลม)

- กจการทมผลประโยชนเกยวของ หมายถงบรษทนอกกลมธรกจทางการเงนท สง. บรษทลกในกลม Solo Conso ผมอานาจในการจดการของ สง. หรอบรษทลกในกลม Solo Conso หรอผทเกยวของฯลฯ ถอหนรวมกนเกนรอยละ 10 ของจานวนหนทจาหนายแลวทงหมดของบรษทนน

การกากบเชงปรมาณสาหรบธรกรรมกบผทมผลประโยชนเกยวของ

สาหรบกรรมการของบรษทฯ ผทเกยวของ หรอผมอานาจในการจดการ หามบรษท ในกลม Solo

- ใหสนเชอ ยกเวนในรปบตรเครดต หรอเพอสวสดการ - รบรอง รบอาวล หรอสอดเขาแกหนาในตวเงน - จายเงนหรอทรพยสนอนเปนคาตอบแทน ซงไมใชบาเหนจ เงนเดอน รางวล หรอเงนเพมอนทพงจายปกต

- ขาย ให หรอใหเชาทรพยสนใดๆ หรอ รบซอ หรอเชาทรพยสนใด ๆ ทมมลคารวมกนสงกวาท ธปท. กาหนด เวนแตไดรบความเหนชอบจาก ธปท.

- ใหผลประโยชนอนใด

สาหรบผถอหนรายใหญและผทเกยวของ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ หามบรษท ในกลม Solo

- ใหสนเชอในแตละรายเกนรอยละ 5 ของเงนกองทนของกลม Solo หรอเกนรอยละ 25 ของหนสนทงหมดของผถอหนฯ แลวแตจานวนใดจะตากวา

- ขาย ให หรอใหเชาทรพยสนใดๆ หรอ รบซอ หรอเชาทรพยสนใด ๆ ทมมลคารวมกนสงกวาท ธปท. กาหนด เวนแตไดรบความเหนชอบจาก ธปท.

- การคานวณการกอภาระผกพนใหถอตาม Single Lending Limit - การกระทาทอาจไมสอดคลองกบทกลาว แตหากพสจนวาไดใชความระมดระวง ใหถอวาบรษทในกลม Solo มไดกระทาผดตามหลกเกณฑน

Page 108: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

102

การกากบเชงคณภาพสาหรบธรกรรมกบผทมผลประโยชนเกยวของ

- การทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญหรอแกกจการทมผลประโยชนเกยวของจะตองไมมเงอนไขหรอขอกาหนดพเศษผดไปจากปกต

- บรษทในกลมฯ จดทานโยบายการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญหรอแกกจการทมผลประโยชนเกยวของ และตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของบรษท ดงน o ปฏบตตามแนวนโยบาย ธปท. วาดวยธรกรรมดานสนเชอ o การทาธรกรรมตองไดรบอนมตจากคณะกรรมการบรษทฯ ดวยมตเปนเอกฉนท

ยกเวนในกรณ ดงน สามารถมอบอานาจใหคณะกรรมการสนเชอหรอคณะกรรรมการบรหารเวนแตการใหสนเชอแกสวนราชการ กองทนฟนฟฯ หรอบรษททสวนราชการหรอกองทนฟนฟฯ ถอหนเกนรอยละ 10 หรอ ลกคารายเดมทเคยผานการอนมตจากคณะกรรมการบรษทฯ ไมวาการขอวงเงนเพมหรอขอวงเงนใหมนน ใหคณะกรรมการของบรษทฯ มอบอานาจใหคณะกรรมการสนเชอหรอคณะกรรมการบรหารทไดรบมอบอานาจอนมต และใหนาจานวนเงนทอนมตเขาขอสตยาบนจากคณะกรรมการในการประชมครงถดไปและตองไดรบมตเอกฉนท ทงน หากคณะกรรมการไมใหสตยาบนหรอมตไมเปนเอกฉนท ใหบรษทในกลมฯ ยกเลกการใหสนเชอ ทนท

o หามกรรมการ หรอผมอานาจจดการหรอทมผลประโยชนเกยวของเขารวมในการพจารณาอนมต

การกากบลกหนรายใหญของกลมธรกจทางการเงน

- บรษทในกลมฯ ธนาคารพาณชยใหสนเชอ แกบคคลหนงบคคลใด หรอบคคลหลายคนรวมกนในโครงการหนงโครงการใด หรอใชวตถประสงคอยางเดยวกนตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนกลม Full Consolidation

- สาหรบบรษทในกลมฯ ของธนาคารพาณชยเพอรายยอย ใหสนเชอ แกบคคลหนงบคคลใด หรอบคคลหลายคนรวมกนในโครงการหนงโครงการใด หรอใชวตถประสงค อยางเดยวกนตองไมเกนรอยละ 11 ของเงนกองทนกลม Full Consolidation

ทงน การนบปรมาณธรกรรมกบลกหนรายใหญจะไมนบรวมถงเงนทเกดจาก การใหสนเชอ ของบรษทลกทบรษทแมไดหกเงนลงทนในบรษทลกดงกลาวออกจากเงนกองทน ของกลม Full Consolidation แลว รวมถงบรษทลกอนในกลมฯ ทบรษทลกดงกลาวไปลงทน ตอทกทอดดวย และจะไมนบรวมถงเงนลงทนในบรษทนอกกลมฯ ทบรษทแมไดนาเงนลงทน ในบรษทนนไปหกออกจากเงนกองทนกลม Full Consolidation

- การนบรายการใดเปนการใหสนเชอ และการยกเวนรายการใดทไมตองนามารวมคานวณอตราสวนการใหสนเชอ รวมถงการเพมอตราสวนใหสงขนเพอรายการหนงรายการใด ใหเปนไปตามหลกเกณฑเชนเดยวกบกรณ Solo Basic ตามหลกเกณฑ Single Lending Limit ทงน ใหเพมเตมรายการยกเวนทไมตองนามาคานวณ ไดแก ภาระผกพนตามสญญารบประกน

Page 109: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

103

การจาหนายตราสารทนแบบรบประกนทงจานวน (Firm Underwrite) นบแตวนทบรษทในกลมฯ ทาสญญารบประกนการจดจาหนายจรถงวนปดการเสนอขาย

- สาหรบบรษทในกลมฯ ทมหนวยงานกากบเปนการเฉพาะ ใหเปนไปตามทหนวยงานกากบเปนการเฉพาะกาหนด แตปรมาณธรกรรมตองไมเกนอตราทกาหนด

- การกระทาทอาจไมสอดคลองกบทกลาว แตหากพสจนวาไดใชความระมดระวง ใหถอวาบรษทในกลมมไดกระทาผดตามหลกเกณฑน

การทาธรกรรมทมความเสยงของประเทศคสญญา

สง. ทมการทาธรกรรมระหวางประเทศนน จะตองมระบบในการบรหารความเสยงทเหมาะสมและมประสทธภาพสอดคลองกบฐานะและการดาเนนงาน โดยจะตองสามารถประเมนความเสยงทงเชงปรมาณและเชงคณภาพกบประเทศทมธรกรรมหรอมแผนทจะทาธรกรรมดวยสาหรบการวดความเสยงสามารถพจารณาจากปจจยดานมหภาคของประเทศคคา ขอจากดของแตละประเทศโดยเฉพาะขอจากดการโอนเงน ประวตประเทศคคา ทงน ผบรหารจะตองมหนาทในการกาหนดนโยบายในการทาธรกรรม การควบคมและตดตามความเสยงในการทาธรกรรมระหวางประเทศ รวมถงการกาหนดเพดานความเสยงในการใหสนเชอ แกประเทศใดประเทศหนง (Country Limit) ซงสามารถกาหนดได โดยเปรยบเทยบวาเปนอตราสวนเทาใดของเงนกองทน ทสามารถรองรบความเสยงทเกดขนได นอกจากน การกาหนดเพดานความเสยงควรทาในหลายระดบนอกเหนอจากเพดานความเสยงระดบรวม (Integrated Risk) เชน ควรกาหนดเพดานตามประเภทธรกจ ประเภทคคา หรอรายสกลเงน เปนตน อยางไรกตาม หาก สง. มความเสยงในการทาธรกรรมระหวางประเทศทงในรปเงนใหสนเชอและเงนลงทน กควรกาหนดเพดานความเสยงแยกออกจากกน และเพดานความเสยงทกาหนดควรจะตองคานงถงผลกระทบตอเนองทอาจเกดขน ซงพจารณาไดจากภมภาค หรอกลมธรกจของลกหน เนองจากปญหาของประเทศหนง ๆ มกสงผลกระทบกบประเทศเพอนบานและอาจลกลามไปยงประเทศท สง. มธรกรรมอย ทงน ผตรวจสอบสามารถศกษาเพมเตมไดจากคมอการกากบตรวจสอบความเสยงประเทศคสญญาในภาคผนวก 5

การบรหารสนทรพยทไมกอใหเกดรายได (Non Performing Assets: NPA)

กรณทลกหนไมสามารถชาระหนได สง. จะดาเนนการฟองศาลเรยกใหลกหนชาระเงนกยม และเมอลกหนไมสามารถชาระหนตามคาพพากษาไดกจะมการบงคบคดและ สง. ไดเขาประมลซอทรพยหลกประกนจากการขายทอดตลาดหรอกรณทธนาคารรบตโอนทรพยหลกประกนเขาชาระหนใหลกหน ทรพยดงกลาวเรยกวา สนทรพยทไมกอใหเกดรายได (NPA) โดยจะมหนวยงาน “Property Management” เขามาดแล เพอใหมการขาย NPA ออกไป ทงน พรบ. สง. ไดกาหนดระยะเวลาการถอครองอสงหารมทรพยรอการขาย เนองจากไมใชสนทรพยทางการเงน และมสภาพคลองตา อกทงไมใชธรกจหลกของ สง. โดย ธปท. ไดมการออกหลกเกณฑเพอขยายระยะเวลาการถอครองเพมเตม โดยไดกาหนดเงอนไขสาหรบการถอครองอสงหารมทรพยรอการขายในระยะเวลาทผอนผน

ผตรวจสอบจะตองประเมนการบรหาร NPA ในเรองทเกยวกบ - นโยบาย และหลกเกณฑการบรหาร NPA

Page 110: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

104

- การกาหนดผดแลรบผดชอบ - ระดบ NPA มมากนอยเพยงใดเมอเทยบกบ Peer - การขาย NPA ในแตละป เมอเทยบกบจานวน NPA ทเพมขน - ความเหมาะสมของราคาทขาย - ผลตอบแทนแกพนกงานจากการขาย NPA - เปนไปตามท ธปท. ประกาศ หรอไม - สมตรวจสอบการขาย NPA วามการเออประโยชนใหแกพวกพองหรอไม

Page 111: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

105

1. ลกษณะของเงนใหสนเชอบางประเภท 2. แนวทางการสอบทานสนเชอสาหรบผตรวจสอบ 3. รายงานทใชในการตดตามความเสยงดานเครดต 4. หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบตาม แนวทาง IAS 39 5. ประกาศและหนงสอเวยนทเกยวของ

Page 112: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

106

1. สนเชอเพอการพาณชย 2. สนเชอทมอสงหารมทรพยเปนหลกประกน 3. สนเชอเพอการกอสรางอสงหารมทรพย 4. สนเชอเพอทอยอาศย (Housing loan) 5. สนเชอธรกจใหเชาซอ และใหเชาแบบลสซง (Hire Purchase & Leasing)

6. สนเชอเกษตร 7. สนเชอบตรเครดต (Credit card) 8. สนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ 9. การใหกยมรวม (Syndicated Loan) 10. สนเชอธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and MediumEnterprises :SMEs)

Page 113: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

107

ภาคผนวก

ภาคผนวก 1 ลกษณะของเงนใหสนเชอบางประเภท

1. สนเชอเพอการพาณชย

สนเชอเพอการพาณชยโดยทวไปหมายถง การใหสนเชอแกธรกจเพอวตถประสงคทางการพาณชยหรออตสาหกรรม ซงมกจะเปนสวนสาคญทสดของสนทรพยรวมของ สง. ทวไป โดยอาจมหรอไมมหลกประกน และอาจเปนสนเชอระยะสนหรอระยะยาว ทงน สนเชอดงกลาวรวมถงเงนเบกเกนบญช เงนกระยะยาว และเงนกเพอธรกจรายยอย

เงนเบกเกนบญช (Overdraft-O/D) เปนการใหกยมในลกษณะของบญชเดนสะพด โดยผขอกจะตองมบญชเงนฝากกระแสรายวนอยกบธนาคาร เมอธนาคารตกลงใหสนเชอแลว ผกจะตองทาสญญากบธนาคาร ในสญญาจะมขอกาหนดเกยวกบวงเงนสงสดทจะเบกเงนเกนบญชได อตราดอกเบย กาหนดเวลาชาระคน และหลกประกน ในสวนของดอกเบยนจะมขอแตกตางจากการใหสนเชอทวไป คอ ดอกเบยเงนเบกเกนบญช ธนาคารจะคานวณจากยอดคงคางดานลกหนสทธ (Debit Balance) แตละวนและทบเปนเงนตนทกเดอน อยางไรกด ธนาคารมภาระทจะตองเตรยมสภาพคลองใหเพยงพอหรอใกลเคยงกบวงเงนทอนมตและยงไมไดเบกถอน เนองจากไมสามารถทราบไดวาลกคาจะเบกเงนเกนบญชเมอใด ซงเปนการยากตอการบรหารเงนของธนาคาร

เงนกทมระยะยาวจะใชเพอจดหาสนทรพยถาวร เชน โรงงานและเครองจกร เปนตนโดยปกตจะมความเสยงมากกวาสนเชอระยะสน เพราะวามชวงเวลาของสนเชอทนานกวาจงมก ทาใหตองมหลกประกนและการผอนชาระเขามาเกยวของ ดงนน จงตองจดทาสญญากเงนทมการกาหนดเงอนไขเปนลายลกษณอกษร เชน เงอนไขในการดาเนนการ เชน ตองขออนมตกอน (การซอหรอขายสนทรพยทสาคญ) และเงอนไขอตราสวนทางการเงน (เงนทนหมนเวยนตาสด อตราสวนหนตอทนสงสด อตราสวนการชาระหนสนตอรายไดของบรษท) ระหวางการใหสนเชอ เปนตน ทงน สญญาเงนกควรระบใหชดเจนวาการไมสามารถปฏบตตามสญญาถอเปนการผดนด

ในบางกรณ ลกหนอาจมการนาเงนกทมระยะเวลามาชาระเงนเบกเกนบญช ซงอาจแสดงถงปญหาในการดาเนนงานของลกหน และอาจเปนปญหาในการเรยกเกบหนของ สง. อยางไรกด การใชเงนกทมระยะเวลาควรมการชาระคนภายในเวลาทกาหนด และหลกประกนควรมมลคาทเหมาะสมตลอดระยะเวลาการก

นโยบายสนเชอเพอการพาณชยของ สง. ควรกาหนดใหมขอมลเกยวกบสนเชอ เชน ราคาหลกประกน งบกระแสเงนสดและผลการประกอบการทเปนปจจบน เปนตน นอกจากน นโยบายดงกลาวควรรวมถงการกาหนดสดสวนวงเงนสนเชอตอราคาประเมนหลกประกนและวงเงนทอนมต วธการบงคบคดยดหลกประกนของลกหน เงอนไขการใหสนเชอ และการตดบญช

Page 114: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

108

1.1 ปญหาของเงนเบกเกนบญช (O/D)

ปญหาหรอสญญาณเตอนเกยวกบวงเงน O/D (Assumption การ Allocate/ Structure วงเงนสนเชอแกลกหนมความเหมาะสม โดย O/D เปนเพยง Back-up Facility) เปน สวนหนงของการประเมนความเสยงดานเครดตของลกหนทแบงไดเปน 2 ชวง คอ ชวงกอนการอนมตสนเชอ และชวงการทบทวนตดตามสนเชอ

1. การใช O/D เพอชดเชยผลขาดทนจากการประกอบการ การชาระหนคนหรอการเรยกหนคนจะเปนปญหาเมอกจการใชเงนจากวงเงน O/D มาชดเชยผลขาดทนจากการประกอบการ รวมถงการชดเชยคาแรง คาใชจายในการดาเนนการ ชาระหนอน หรอตนทนอน ทไมเกยวของกบการประกอบการ การปฏบตดงกลาวทาใหฐานะทางการเงนของลกหนออนลงและเปนสงทแสดงใหเหนถงการขาดกระแสเงนสด

2. การใช O/D เพอลงทนในสนทรพยระยะยาว การทกจการใช O/D เพอซอสนทรพยประเภททน ซงปกตจะตองใชเงนกทมระยะเวลา อาจแสดงใหเหนปญหาดานสนเชอหรอกระแสเงนสด เนองจากเปนความแตกตางดานเวลาของการใชเงนทนและการชาระคน

3. การใช O/D เพอชาระหนการคา แสดงใหเหนวากระแสเงนสดลดลง หรอ ไมเพยงพอ ถาไมมการแกไขลกหนอาจใช O/D จนเตมวงเงนและยงคงมปญหาการชาระหนการคา ในทางตรงขามกจการลกหนอาจประสบปญหาผขายไมยอมสงสนคาให ซงเปนเหตใหกจการตองปดไปและสรางความเสยหายตอ สง.

4. การใช O/D เพอไปลงทนในธรกจหรอโครงการอน แสดงใหเหนถงการบรหารสนเชอทไมด การอนมตวงเงน O/D ควรเปนไปตามความเขมแขงของฐานะการเงนและ ความตองการใชเงนของกจการทแทจรง เมอมการแบงเงนไปลงทนในกจการอนจะทาใหโครงสรางทางการเงนในกจการของลกหนออนลง และอาจมการโอนเงนไปทอน ทาให สง. ไมสามารถเรยกเกบเงนได

5. การใชวงเงนผดวตถประสงค การอนมตวงเงน O/D ถงแมวาจะสราง ความคลองตวแกลกคาในการใชวงเงนดงกลาว (ซงอาจใชวตถประสงคดงกลาวในขางตน) แต ในดานการควบคม สง. จะไมสามารถควบคมถงวตถประสงคของการใชวงเงนไดเ เนองจากลกคาสามารถเบกถอนได โดยไมตองมการบอกกลาว อยางไรกด สง.ควรมระบบการตดตามสถานะทางการเงนของลกหนทเรมเสอมลง อนจะสงผลกระทบตอความสามารถในการชาระหนในระยะตอไป เพอสามารถดาเนนการปองกนความเสยหายไดทนกาล

1.2 ปญหาของเงนกทมระยะเวลา

ปญหาเกยวกบเงนกทมระยะเวลาเพอการพาณชย

1. กระแสเงนสดจากการดาเนนการไมเพยงพอในการผอนชาระหน เปนปญหาเบองตนทสามารถแกไขไดเพยงแคปรบปรงเงอนไขการชาระเงน (ตราบเทาทลกหนสามารถ มกระแสเงนสดเพยงพอทจะชาระดอกเบยรายเดอนได)

2. กาไรเบองตนของกจการมนอยลงทาใหกจการตองขายสนคาเพมขนเพอใหมกาไรเบองตนเทาเดม ถาไมสามารถรกษาระดบกาไรไวได ลกหนจะมความเสยงเพมขนทจะผดนดหรอไมสามารถชาระเงนตอ สง.ได

Page 115: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

109

3. ปรมาณการขายทเพมขนมผลทาใหลกหนตองการเงนทนหมนเวยนเพมขน ทาใหเหลอเงนสดเพอผอนชาระหนลดลง สถานการณเชนนอาจเกดขนไดเนองจากการแขงขน ทเพมขน วธการแกปญหานคอการพจารณาอยางรอบคอบและประเมนความตองการเงนทนหมนเวยนของลกหนใหม โดย สง. จะตองระมดระวงไมปลอยเงนกเกนความจาเปน

4. ยอดขายตากวาประมาณการ เมอเกดปญหาขนลกหนจะไมสามารถ ลดคาใชจายลงได ทาใหตองใชเงนทนหมนเวยนมากเกนจาเปนและมผลทาใหความสามารถ ในการชาระหนคนลดลง

5. สนทรพยประจาทซอโดยใชเงนกทมระยะเวลาเรมลาสมยกอนทจะชาระคนเสรจสนทาใหความสามารถในการใชสนทรพยตลอดจนมลคาของสนทรพย ดงกลาว ทใชหลกประกนเสอมลง นอกจากน สนทรพยประจาทตองมการหามาทดแทนกอนทจะชาระหนเสรจสนจะเปนการเพมภาระทางการเงนแกลกหน

6. เงนสดสวนเกนของกจการทใชไปในการเพมเงนเดอนหรอคาใชจายทไมจาเปนอนแทนทจะนาไปชาระหนคน อาจมผลทาใหลกหนไมสามารถชาระหนคนไดในทสด

7. การกาหนดใหมการชาระคนเงนกทมระยะเวลาเกนกวากระแสเงนสดรบ จะมผลทาใหกจการไมมเงนทนหมนเวยนเพยงพอในการดาเนนการหรอขยายกจการตามปกตได และเกดการขาดสภาพคลองได ซงจะเนนใหเหนความสาคญของการบรหารหนของลกหน ทเกยวกบกระแสเงนสดรบ

8. ฐานะทางการเงนโดยรวมของกจการลกหน เรมเสอมลงเนองจาก ผลการดาเนนงานออนลงหรอเกดเหตการณทไมปกตขนในภาคอตสาหกรรม ถาลกหนไมสามารถฟนฐานะขนจากการแขงขนได สง. ตองสรางความเขมแขงทางดานสนเชอและหรอลดปรมาณ หนลง

Page 116: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

110

2. สนเชอทมอสงหารมทรพยเปนหลกประกน

สนเชอทมอสงหารมทรพยจานองเปนหลกประกนเปนสวนหนงของยอดสนเชอทงหมดของ สง. ซงจะรวมถงสนเชอทใหไปเพอซออสงหารมทรพยดวย อยางไรกตาม เงนกด งกล าวอาจรวม ถงการขยายส น เช อ เ พอว ต ถประสง ค อนแ ต มหล กประ กน ขน ตน เปนอสงหารมทรพย

ระดบความเสยงของสนเชอทมอสงหารมทรพยจานองเปนประกนในขนตนขนอยกบจานวนสนเชอกบมลคาของหลกประกน อตราดอกเบย และสงสาคญทสดคอ ความสามารถ ในการชาระคนของลกหน โดยนโยบายสนเชอของ สง. เกยวกบสนเชอทมอสงหารมทรพย เปนประกนตองมการพจารณาเหตผลทเปนไปไดทลกหนจะสามารถชาระหนไดตามเงอนไข

2.1 นโยบายสนเชอทมอสงหารมทรพยเปนประกน นโยบายสนเชอของ สง. ควรมโครงสรางทประกอบดวยพนทใหบรการ

การกระจายกลมเปาหมายของสนเชอ ลกษณะของการใหสนเชอ การบรการ และการเรยกเกบหน โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1. แสดงพนททางภมศาสตรท สง. จะพจารณาใหสนเชอ 2. กาหนดนโยบายการกระจายสนเชอและวงเงนสนเชอทมอสงหารมทรพย

เปนหลกประกนตามประเภทและพนท เชน วงเงนของสนเชอทมความเสยงสงกวาปกต เปนตน 3.แสดงเ งอนไขและขอบง คบ ท เหมาะสมตามประเภทของสน เช อ ท ม

อสงหารมทรพยเปนประกน 4. กาหนดวธการใหสนเชอ และการอนมต ทงโดยทวไปและตามขนาด

และประเภทสนเชอ 5. กาหนดมาตรฐานกระบวนการใหสนเชอ รวมถงวงเงนสนเชอตอมลคา

หลกประกน (Loan-To-Value: LTV) ใหชดเจนและสามารถวดคาได 6. กาหนดวธการสอบทานและการอนมตสนเชอตามขอยกเวน 7. กาหนดวธการบรหารสนเชอ รวมถงเอกสาร การจายเงน การตรวจสอบ

หลกประกน การเรยกเกบเงน และการสอบทานสนเชอ 8. กาหนดวธการประเมนราคาและการตราคาอสงหารมทรพย 9. กาหนดระบบการตดตามและรายงานสนเชอของฝายจดการเพอเสนอ

คณะกรรมการของ สง. ทงน รายงานเพอการบรหารดงกลาวขางตนควรรวมถงการตดตามปจจยอปสงค

และอปทานของตลาด เชน แนวโนมการจางงาน ดชนทางเศรษฐกจ การวางงานในปจจบนและในอนาคต อตราการกอสรางและการรบงาน เงอนไขการเชาในปจจบนและในอนาคต อตรา คาเชาและราคาขาย เปนตน

2.2 มาตรฐานการพจารณาสนเชอทมอสงหารมทรพยเปนประกน นโยบายสนเชอของ สง. ควรสะทอนระดบของความเสยงทยอมรบไดของ

คณะกรรมการและกาหนดมาตรฐานในการบรหารสนเชอทชดเจนและชวดไดวาเจาหนาทสนเชอสามารถประเมนปจจยทเกยวกบสนเชอไดทงหมด โดยปจจยเหลานครอบคลมถง

Page 117: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

111

1. ความสามารถของลกหนหรอรายไดจากอสงหารมทรพยทเปนประกน มเพยงพอในการชาระหน

2. มลคาตลาดของอสงหารมทรพยทเปนประกน 3. ความนาเชอถอของลกหน 4. ระดบของทนของลกหนทลงทนในอสงหารมทรพย 5. แหลงเงนทนอนในการชาระหน 6. หลกประกนอนเพมเตม เชน การคาประกน

2.3 สาเหตของปญหาเกยวกบสนเชอทมอสงหารมทรพยเปนประกน การพจารณาใหสนเชอโดยอาศยชอเสยงของลกหนและราคาประเมน

หลกประกนโดยไมคานงถงการประเมนความสามารถในการชาระคนของลกหนเปนวธปฏบต ทไมสมควรและไมเปนไปตามวธการทดตามมาตรฐานสากล เนองจากเมอวฏจกรทางเศรษฐกจอยในระยะถดถอยสนเชอเหลานจะมโอกาสกลายเปนหนสญ และมผลเสยหายตอ สง. มาก

เงนกองทนของ สง. จานวนมากไดรบความเสยหายเนองจากการพจารณาอนมตสนเชอทมอสงหารมทรพยเปนประกนทไมเหมาะสม เชน การอนมตสนเชอในชวงทความตองการในอสงหารมทรพยสงกวาปกต เปนตน ทาใหโครงสรางของราคาสงกวาความเปนจรง ในขณะเดยวกน สง. ประเมนความตองการสนเชอและความสามารถในการชาระคนของลกหน เ กนกวาความเปนจรง โดยไมได พจารณาความเหมาะสมและเ งอนไขของสนเชอ ท มอสงหารมทรพยเปนประกนซงมความตองการอยางจากด

2.4 การระบปญหาของสนเชอและตลาดอสงหารมทรพย

โครงการหรอตลาดอสงหารมทรพยประสบปญหาจากมลคาของอสงหารมทรพยลดลงจากราคาประเมนในตอนเรมโครงการ ความผนผวนในการพฒนาทางเศรษฐกจและหรอการแขงขนเปนสาเหตใหสนเชอหรอโครงการอสงหารมทรพยมปญหา โดยสงเกตไดจากสญญาณเหลาน

1. การลดราคาหรอการใหสวนลดมผลใหกระแสเงนสดรบลดลงตากวาระดบปกตในตอนแรกหรอเมอเรมโครงการ

2. การเปลยนแนวคดหรอแผนในการดาเนนโครงการ เชน โครงการคอนโดมเนยมเปลยนเปนโครงการอพารทเมนท เปนตน

3. การกอสรางทลาชามผลใหตนทนสงเกนไปซงทาใหอาจตองขอสนเชอเพมเตม 4. การทาสญญาเชาชาหรอขายไมไดและ/หรอมการยกเลกจานวนมาก มผลทาให

การชาระคนยดออกไปหรออาจผดนด 5. ขาดการศกษาหรอวเคราะหความเปนไปไดของโครงการ 6. ความลาชาในการเบกเงนคากอสรางแตละงวดไดทาใหตองมตนทนคากอสราง

และคาใชจายเพมขน 7. การเกดปญหาดานสนเชอทงหนคางชาระและหนงดคดดอกเบย

Page 118: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

112

3. สนเชอเพอการกอสรางอสงหารมทรพย

สนเชอเพอการกอสรางอสงหารมทรพยจะใชในการกอสรางโครงการหนง ๆ ภายในระยะเวลาทกาหนดและควรมการควบคมการเบกจายเงนทกาหนดไวลวงหนา

ขอสงเกตทสาคญ: โดยปกตลกหน/ผบรหารโครงการกอสรางมกจะไมควบคมการเบกจายเงนจากแหลงตาง ๆ ทเกยวของกบโครงการ

เพอใหเปนไปตามหลกสากล สนเชอเพอการกอสรางควรมหลกประกนจานองเปนลาดบแรก สนเชอควรมหลกฐานประกอบ เชน สญญาซอขายทลงนามโดยผซอ เปนตน

สนเชอเพอการกอสรางจะมความเสยงสง ซงสวนใหญเกดจากความจาเปน ตองทาโครงการใหเสรจภายในตนทนทกาหนดและระยะเวลาทจากด สวนความเสยงทเกยวของตาง ๆ สามารถจากดได โดยการกาหนดนโยบายเฉพาะดานตามประเภทและความเกยวของ ของ สง. นโยบายดงกลาวควรกาหนดวธการในการควบคมการเบกจายเงนและสวนตางของมลคาหลกประกนกบยอดคงคาง และระยะเวลาทแลวเสรจของโครงการและระยะเวลาการชาระคนเงนก

กอนการทาสญญาเ งนก เ พอการกอสราง สง. ควรตรวจสอบประว ต ความชานาญ และฐานะทางการเงนของคสญญา แฟมประวตควรมรายละเอยดเกยวกบชอเสยง การประกอบอาชพและความนาเชอถอ และงบการเงนทแสดงใหเหนวาผบรหารโครงการ คสญญา และผรบชวงสญญาสามารถดาเนนการใหโครงการเสรจสมบรณตามทไดรบมอบหมาย เทคนคการประเมนทใชในโครงการกอสรางเปนสงจาเปนเชนเดยวกบสนเชอทมอสงหารมทรพยเปนประกนประเภทอน สง. ควรตระหนกวาราคาประเมนหลกประกนตองไมรวมตนทนเงนก และคาปรบปรง

ขนสดทาย สง. และเจาของอสงหารมทรพยควรรวมกนลงนามในสญญาทกาหนดใหคสญญาตองปฏบตตอกนตลอดชวงการกอสราง เงนกควรจายตามความคบหนาในการกอสราง ทกาหนด โดยแผนดงกลาวจะกาหนดการจายเงนใหแกผบรหารโครงการหรอลกหนตามจานวน ทเทากบความคบหนาในการกอสราง ซงโดยทวไปจะจายเปนเปอรเซนตตามผลงานทแลวเสรจ

3.1 นโยบายสนเชอเพอการกอสราง

นโยบายสนเชอเพอการกอสรางควรรวมถงรายการ ดงตอไปน 1. วงเงนรวมของสนเชอเพอการกอสราง 2. กาหนดเพดานการกระจกตวของสนเชอในแตละประเภทของโครงการ

กอสราง เชน โรงแรม โรงงาน และสานกงาน เปนตน นอกจากน สง. ควรกาหนดยอดรวมของสนเชอตามความคบหนาแตละโครงการตลอดเวลา

3. เอกสารขนตาทตองใช 4. หลกประกนทใช และวงเงนสนเชอตอหลกประกน 5. กาหนดเงนทนขนตาทลกหนตองทนในโครงการ 6. กาหนดอตราสวนเงนกตอมลคาของโครงการ 7. คณภาพขนตาของการประเมนหรอการตราคาทยอมรบได 8. มาตรฐานในการปฏบตตามสญญาทยอมรบได รวมถงการกาหนดวงเงน

การกระจกตวและคณภาพขนตาของสนเชอ

Page 119: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

113

9. วธการสอบทานคาขอสนเชอเพอการกอสราง 10. กาหนดวธการจายเงนก 11. วธปฏบตและขอแนะนาทชวยในการตรวจงานกอสรางในแตละงวด

3.2 ความเสยงของสนเชอเพอการกอสราง

ความเสยงของสนเชอเพอการกอสรางทกประเภทจะเทยบเทามลคารวม ของหลกประกนเมอพฒนา ดงนน สง. ตองมนใจวาเงนทนตองใชไปอยางเหมาะสมเพอใหการกอสรางเสรจสมบรณหรอพฒนาอสงหารมทรพยขนมาเพอเปนหลกประกน ถามการผดนดเกดขน สง. ตองปรบโครงสรางทางการเงนเพอใหโครงการกอสรางคบหนา ซงขนอยกบประเภทและขนาดของโครงการทตองการเงนทน เนองจากสนเชอเพอการกอสรางอาจจะเปนโครงการ ทซบซอนและมความเสยงสง ดวยเหตผลดงกลาว ผบรหาร สง. ตองมนใจวามนโยบายทสามารถใชในการตดตามและควบคมไดและมการฝกอบรมบคลากรดานสนเชออยางเหมาะสม กอนทาหนาทดานสนเชอประเภทดงกลาว

3.3 ปญหาของสนเชอเพอการกอสราง

นอกจากปจจยทกลาวถงในสวนของเงนกทมอสงหารมทรพยเปนประกนแลว ยงมปจจยเพมเตม ดงน

1. สนเชอทไมมหรอมสวนทนของลกหนนอย 2. สนเชอทใหกยมเพอเกงกาไรในอสงหารมทรพยทยงไมไดพฒนา โดยแหลง

เงนทนในการชาระคน คอคาขายอสงหารมทรพยเทานน 3. สนเชอทขนอยกบมลคาของทดนทเพมขนจากการเปลยนมอผถอครอง

แตไมมการปรบปรงหรอโครงการทกอใหเกดรายไดสนบสนน 4. การใหสนเชอ เพมเตมกบหนทมอยซงไมมหลกฐานยนยนวาหนจะไดรบ

ชาระคนเตมจานวน 5. สนเชอทใหแกลกหนทไมมแผนพฒนาหรอยงไมมแผนพฒนาในปจจบน 6. การใหกยมใหม การขยายเวลา และการกยมเพอชาระหนเดม โดยไมทราบ

แหลงทมาของเงนทนทชาระหนอยางชดเจน และไมมตารางการชาระหนทสมเหตสมผล

Page 120: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

114

4. สนเชอเพอทอยอาศย (Housing loan)

สนเชอเพอทอยอาศย (Housing loan) หมายถง สนเชอทใหบคคลเพอประโยชน ในการจดหาทดนเพอทอยอาศย การกอสราง การซอบาน ตลอดจนการซอมแซมหรอปรบปรงอาคารทเจาของอาศยอยเอง

ประเภทของทอยอาศย แบงได 2 ประเภท ดงน

1. ประเภททอยอาศยทแบงตามลกษณะการกอสรางทอยอาศยของประชาชน สามารถจดแบงตามลกษณะการกอสรางไดเปน 5 ประเภท คอ

1.1 บานเดยว หมายถง บานหลงเดยวโดดๆ ตวบานตองหางจากเขตทดน ทกดานไมตากวา 2.00 เมตร จะเปนบานชนเดยว สองชน หรอมากกวากได แลวแตขนาด ของครองครว

1.2 บานแฝด หมายถง บานทมผนงดานหนงตดกน รวดานหนงจงใชรวมกน ตวบานอก 3 ดานไมตดกน และตองหางจากเขตทดนดานละไมตากวา 2.00 เมตร

1.3 บานแถว หมายถงบานหลายๆ หลงตดกนเปนแถว จานวนมากกวา 3 หลง ถากอสรางใชไมเปนวสดสวนใหญ มกเรยกวาหองแถวหรอเรอนแถว และถาเปนโครงสรางคอนกรตผนงกออฐกจะเรยกวาตกแถว โดยเพงจะเกดศพทใหมทใชแทนบานแถวนวา “ทาวนเฮาส”ตวบานดานหนาและดานหลงตองหางจากเขตทดนไมตากวา 2.00 เมตร

1.4 แฟลตหรออพารทเมนท เปนทอยอาศยทเกดจากความตองการทมอยอาศยเปนจานวนมากในทดนจากด จงตองกอสรางเปนอาคารหลายชน ความสงตงแต 4 ชนขนไป จงมหลายหองในอาคารเดยวกน การมกรรมสทธในทอยอาศยประเภทนจะมสทธเฉพาะในหองสวนตวของตนเทานน ไมมสทธในอาคารสวนรวม เชน บนได หรอในทดนทอาคารนนๆ ตงอย และไมสามารถมกรรมสทธในทดนอกดวย เปนตน

1.5 อาคารชดหรอคอนโดมเนยม เปนทอยอาศยทมการกอสรางเปนอาคารสงหลายหองและหลายชน เชนเดยวกนกบแฟลตหรออพารทเมนท แตมการจดการขายและ แบงกรรมสทธในทรพยสนทงหมดตงแตทางเดน บนได ลฟท และทดน ซงเปรยบเสมอนโฉนดทดนทสามารถแบงแยกขายไดอสระเรยกวา “นตกรรมอาคารชด” และสามารถเปนหลกทรพย ไดอยางด อาคารชดบางแหงจะมสาธารณปโภคเพออานวยความสะดวกใหแกผอยอาศย เชน สระวายนา สนามเทนนส หองออกกาลงกาย และหองประชม เปนตน

2. ประเภททอยอาศยทแบงตามระดบราคาสาหรบทอยอาศยประเภทบานเดยว บานแฝด ทาวเฮาส และอาคารชด สามารถแบงตามระดบราคาออกไดเปน 3 ระดบ คอ

2.1 ทอยอาศยระดบราคาสง เปนบานจดสรรและทอยอาศยทมระดบราคาตงแต 10,000,000 บาทขนไป สวนใหญเปนบานเดยว บานแฝด และอาคารชดทราคาแพง อยใจกลางเมองทมการคมนาคมสะดวก และเปนทอยอาศยทมกลมลกคาเปนนกธรกจ และ ผทมรายไดสงเปนสวนใหญ

2.2 ทอยอาศยระดบราคาปานกลาง เปนบานจดสรรประเภททาวเฮาสและอาคารชด หางไกลจากใจกลางเมองออกไป และในยานชานเมองเปนสวนใหญทมราคาอยระหวาง 1,500,000-10,000,000 บาท ซงปจจยทกาหนดราคาดงกลาว คอขนาดเนอทและ สงอานวยความสะดวก ทอยอาศยในระดบราคานจะมกลมเปาหมายคอ ผมรายไดประจา เชน

Page 121: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

115

ขาราชการทมรายไดสง พนกงานรฐวสาหกจ ตลอดจนกลมพนกงานบรษทเอกชนทมรายไดแนนอนและคอนขางสงเปนบรษทมนคงและเชอถอได

2.3 ทอ ยระดบราคาต า ท มราคาตากวา 1,500,000 บาท ไดแก แฟลต ทาวเฮาส และอาคารชดทอยยานชานเมองออกไป ซงในบางโครงการจะเปนทอยอาศยทสรางขน โดยภาครฐบาลสาหรบผ มรายไดนอย และมสงอานวยความสะดวกนอย ซงในปจจบน การกอสรางยงมไมเพยงพอกบความตองการ

หลกการทวไปของ ธพ. ในการพจารณาการใหสนเชอเพอทอยอาศย การวเคราะหสนเชอทใหแกผ ท ตองการทอยอาศยของ ธพ. จะพจารณาจาก

รายละเอยด ดงตอไปน 1. วตถประสงคของการกยม เพอจดซอทดนเพอทอยอาศย อาคารทพกอาศย

ประเภทตางๆ รวมทงการกอสรางและการซอมแซมทอยอาศย 2. ทอยอาศยของผกทตองการซอ ตองอยในเขตทองทเดยวกนกบ ธพ. หรอสาขา

ของ ธพ.สาขานนๆ แตถาในกรณทผขอกเปนผซอรายยอยของโครงการ กสามารถกไดจาก ธพ. ทสนบสนนวงเงนสนเชอแกโครงการและผซอรายยอย

3. ผขอกตองมอาชพมนคงและรายไดทแนนอน จนสามารถชาระคนได โดยพจารณาจากหนงสอรบรองรายไดของหนวยงาน (กรณทางานประจา) หรอใบแจงยอดบญชยอนหลง 6 เดอน จาก ธพ. หรอ สง. (กรณประกอบกจการสวนตว) นอกจากน ยงตองพจารณาจากคาใชจายในครอบครว และอนๆของผกดวย

4. หลกประกน เปนทดน หรอสงปลกสรางของผก 5. วงเงนก โดยปกต ธพ. จะกาหนดวงเงนก ไมเกนรอยละ 80-90 ของราคาประเมน 6. เงอนไขและวธการผอนชาระ มกมระยะเวลาในการชาระคน ภายใน 20-30 ป

โดยผอนชาระเงนตนพรอมดอกเบยเปนรายเดอน จานวนเงนทตองชาระนนจะไมเกนรอยละ 40 ของรายไดในแตละเดอนของผก หรอไมเกนรอยละ 80 ของรายไดสทธของผกในแตละเดอน แตสาหรบอตราการผอนชาระของแตละเดอนจะขนอยกบระยะเวลาในการผอนชาระคนและอตราดอกเบย

7. หลกฐานประกอบการขอกม ดงน 7.1 สาเนาบตรประชาชน บตรขาราชการ ทะเบยนสมรส ทะเบยนบาน ของผก

และผกรวม (หากม) 7.2 ใบรบรองเงนเดอนหรอรายได สาหรบผประกอบการอาชพอสระใหนา

หลกฐานการคา หรอหนงสอรบรองการจดทะเบยนของกระทรวงพาณชย และใบแจงยอดบญชยอนหลง 6 เดอน จากสถาบนการเงนหรอธนาคาร

7.3 สาเนาโฉนดทดนทจะซอ พรอมสารบญจดทะเบยนทกหนา 7.4 สาเนาหนงสอกรรมสทธหองชด พรอมสารบญจดทะเบยนทกหนาแสดง

รายละเอยดทรพยสนสวนบคคลและสวนกลาง 7.5 สาเนาสญญาจะซอจะขาย 7.6 ใบอนญาตปลกสรางแบบกอสรางพมพเขยว (กรณปลกบานหรอตอเตม) 7.7 หนงสอรบรองยอดหน ทะเบยนการผอนชาระ สญญากเงนและสญญา

จานอง (กรณกเพอไถถอน)

Page 122: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

116

มาตรการสนเชอเพอทอยอาศยของ ธปท.

ธปท. ไดออกประกาศธนาคารแหงประเทสไทยท สนส. 10/2553 เรอง หลกเกณฑการคานวณสนทรพยเสยงดานเครดตสาหรบธนาคารพาณชย โดย Standardised Approach (SA) ฉบบท 3 ลงวนท 25 พฤศจกายน 2553 เพอแจงเกณฑการกากบดแลสนเชอทอยอาศยทมราคาซอขายตากวา 10 ลานบาท โดยแบงเปนทอยอาศยแนวสง เชน คอนโดมเนยม เปนตน และทอยอาศยแนวราบ เชน บานเดยว บานแฝด และทาวนเฮาส เปนตน แก สง. โดยไดกาหนดหลกเกณฑ ดงน

1. สนเชอเพอทอยอาศยทใหแกผ กทเปนบคคลธรรมดา หรอกลมบคคล โดย มวตถประสงคเพอใชอยอาศยเปนหลก โดยธนาคารพาณชยเพอรายยอยรบจานองทดนและ/หรอสงปลกสรางนนเปนประกนลาดบหนง กาหนดนาหนกความเสยงรอยละ 35 ทงน ทดนและหรอสงปลกสรางตองมมลคาไม ตากวายอดเงนใหสนเชอคงคาง รวมดอกเบยคางรบ และ ตามหลกเกณฑการประเมนมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจาก การชาระหนของ สง.

2. การกาหนดอตราสวนเงนใหสนเชอตอมลคาหลกประกน (Loan to Value : LTV) สาหรบสนเชอทอยอาศยทมราคาซอขายตากวา 10 ลานบาท โดยกาหนด LTV ของโครงการแนวสงไวทรอยละ 90 มผลตงแตวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป ขณะทโครงการแนวราบกาหนด LTV ทรอยละ 95 มผลตงแต 1 มกราคม 2555 โดยการกาหนด LTV ดงกลาว จะมผลตอสญญาจะซอจะขายทอยอาศยททาขนใหมตงแตวนทเกณฑมผลบงคบใชเปนตนไป โดยไมมผลยอนหลง สวน LTV ของสนเชอทอยอาศยทมราคาซอขายตงแต 10 ลานบาทขนไป ยงคงกาหนดไวทรอยละ 80 ทงน การออกมาตรการดงกลาว มไดหมายความวา ธปท. หามปลอยสนเชอเพอทอยอาศยทเกนระดบทกลาว แตหาก ธพ. ปลอยสนเชอเกนระดบทกาหนด กจะตองมเงนกองทนรองรบทเพมขน สรประดบและมาตรการสนเชอเพอทอยอาศย ระดบและประเภทสนเชอ มาตรการ หมายเหต

สนเชอเพอทอยอาศย ≥10 ลานบาท

• LTV ratio ≤ 80% ได RW=35% • LTV ratio › 80% ได RW=75%

‹ 10 ลานบาท แนวสง (เชน คอนโดมเนยม เปนตน)

• LTV ratio ≤ 90% ได RW=35% • LTV ratio › 90% ได RW=75% มผลใชเฉพาะสญญาจะซอจะขาย

ททาตงแต 1 ม.ค. 2554

ยกเวนขาราชการหรอพนกงานร ฐ ว ส า ห ก จ เ พ ร า ะ ม ก า ร หกเ งนเดอน และมความมงคง ขอ ง ต า แห น ง ห น า ท ก า ร ง า น ความเสยงจงตากวา

แนวราบ (เชน บานเดยว บานแฝด และทาวนเฮาส เปนตน)

• LTV ratio ≤ 95% ได RW=35% • LTV ratio › 95% ได RW=75% มผลใชเฉพาะสญญาจะซอจะขาย

ททาตงแต 1 ม.ค. 2555

• ย ก เ ว น ข า ร า ช ก า ร ห ร อพนกงานรฐวสาหกจ เชนกน • ขายเปลยนมอนอยกวาทอยอาศยแนวสง และผ ซอสวนใหญเกอบทงหมดซอเพออยอาศยเอง

Page 123: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

117

5. สนเชอธรกจใหเชาซอ และใหเชาแบบลสซง

สนเชอใหเชาซอ หมายถง สนเชอทใหบรการทางการเงนทเกดจากการใหเชาซอทรพยสนซงผเชาซอยงไมไดรบกรรมสทธในทรพยสนนน โดยตกลงจะโอนกรรมสทธของทรพยสนใหแกผเชาซอ เมอไดมการชาระราคาเปนงวดจนครบตามทกาหนดไวในขอตกลงแลว และ ตามประมวณกฎหมายแพงและพาณชย

สนเชอใหเชาแบบลสซง หมายถง สนเชอทใหในลกษณะทเปนสญญาเชาการเงน (Financial Lease) ทเกดจากการใหเชาทรพยสน โดย สง. จดหาทรพยสนตามความประสงคของผเชามาจากผผลต ผจาหนาย หรอบคคลอน หรอเปนทรพยสนทยดไดจากผเชารายอน เพอใหผเชาไดประโยชนในทรพยสนนน โดยผเชามหนาทตองบารงรกษาและซอมแซมทรพยสนทเชา ทงน ผเชาจะบอกเลกสญญากอนครบกาหนดเพยงฝายเดยวไมได และเมอสนสดสญญาเชา สทธในการซอทรพยสนทเชาขนอยกบขอตกลงของ สง. และผเชา

การใหเชาแบบลสซงกบการใหเชาซอเปนความเหมอนทแตกตาง ดงน ลกษณะ การใหเชาแบบลสซง การใหเชาซอ

1. ผขอก นตบคคล (ทป. 34/2534 ผเชาตองเปนนตบคคลถงจะไดรบการยกเวนภาษหก ณ ทจายรอยละ 5 ของรายไดคาเชา )

บคคลธรรมดา / นตบคคล

2. วงเงนสนเชอ ( คดเปน รอยละ ของมลคาทรพยสน )

สงสดไดถงรอยละ 100 โดยทวไปรอยละ 70 - 80

3. ระยะเวลาเชา ตงแต 3 ป ขนไป (ทป. 34/2534 อายสญญาเชาตองตงแต 3 ปขนไปถงจะไ ด ร บ ก า ร ย ก เ ว น ภ า ษ ห ก ณ ทจายรอยละ 5 ของรายไดคาเชา )

โดยทวไป 1 - 5 ป

4. วตถประสงคของการเชา ใชทรพยสนระยะยาว เปนเจาของทรพยสน 5. กรรมสทธในทรพยสน เมอสนสดอายสญญา

เมอผอนชาระครบตามกาหนดจะระบเงอนไขในสญญาใหผเชาเลอกวาจะซอ / เชาตอ / หรอสงคนทรพยสน

เมอผอนชาระครบตามกาหนด ผใหเชาจะตองโอนกรรมสทธใหผเชาซอ โดยอตโนมต

6. การยกเลกสญญา ผเชาจะเลกสญญาฝายเดยวไมได ผ เ ช า ซ อ บ อ ก เ ล ก โ ด ย ก า ร ส ง ม อบทร พ ย ส น ค น ใหกบผใหเชา

7. การบนทกทรพยสน / ผตดคาเสอมราคาทรพยสน

ผใหเชา ผเชาซอ

8. คาใชจายของผเชาทบนทกได คาเชาทงจานวน คาเสอมราคาทรพยสน 9. รายไดของผใหเชาทบนทกได รายไดคาเชาทงจานวน ดอกเบยรบ( รายไดดอกเบย

รอตดบญชทยอยรบรรายไดตามคางวด)

Page 124: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

118

ประเภทของทรพยสนทใหสนเชอลสซงและเชาซอ

ทรพยสนท สง. ใหบรการ ไดแกทรพยสนใหม ทรพยสนทใชแลว หรอทรพยสนท ผขอใชบรการเปนผผลตเอง โดย สง. จะประเมนราคาตามสภาพของทรพยสน และอายการใชงานทเหลอ ประกอบดวย

1. เครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใชในกจการ 2. ยานพาหนะเพอใชในการดาเนนธรกจ 3. เครองใชสานกงาน 4. เครองคอมพวเตอร 5. ทรพยสนอน ๆ

Technical Term ในการคานวณคาเชา

In Advance เปนการเกบคาเชาลวงหนา ซงจะใชในระบบลสซง เชน ผขายสงมอบทรพยสนใหกบลกคาในวนท 1 เมษายน ดงนน คาเชางวดท 1 จะเรมเกบวนท 1 เมษายน ไมใช วนท 30 เมษายน เปนตน

In Arrear เปนการเกบคาเชาปลายงวด ซงจะใชในระบบเชาซอ เชน ผขายสงมอบทรพยสนใหกบลกคาวนท 1 เมษายน ดงนน คาเชางวดท 1 จะเรมเกบวนท 30 เมษายน เปนตน

Deposit สญญาลสซงจะใชคาวา " เงนวางประกน " สาหรบสญญาเชาซอจะใชคาวา " เงนมดจา " สดสวนการเกบ Deposit ขนอยกบความเสยงของลกคา แตในระบบลสซง มกจะเรยกเกบ Deposit หรอเงนวางประกนแตละสญญา และควร Matching กบมลคาทรพยสน ทางบญช ( Book Value ) ซงขนอยกบการคดคานวณคาเสอมราคาทรพยสนของผใหเชา ซงปกตจะคดแบบวธเสนตรง ดงน

ตวอยาง ระยะสญญาเชา (Term) 4 ป ดงนน Deposit ควรเทากบรอยละ 20 ของมลคาทรพยสน และเมอสนสดสญญา ผใหเชาจะขายทรพยสนใหผเชาในราคารอยละ 20

Finance Amount = Purchase Price - Deposit ในทนคอรอยละ 80 ของมลคาทรพยสน การกาหนดคาเชาแบบลสซง ( Leasing ) Concept คอ คาเชาตอเดอนรวม = เงนตน +

ดอกเบย โดยดอกเบยคดแบบ Discount ลดตนลดดอก และมการนาคาของเงนมาคานวณ ดวย Factor ทเขามาเกยวของ คอ Term , Deposit , อตราดอกเบย , มลคาซาก ( การกาหนดอตราดอกเบยกบลกคาลสซง จงเปน Effective Rate ) การกาหนดคาเชาแบบเชาซอ ( Hire Purchase ) คลายสนคาเงนผอน

คางวดตอเดอน = ( เงนตน + ดอกเบย )/ระยะเวลาผอนดอกเบย คดแบบ Flat Rate = เงนตน x อตราดอกเบย Flat rate x ระยะเวลาผอน ( การกาหนดอตราดอกเบยกบลกคาเชาซอ จงเปน Flat Rate )

Page 125: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

119

กรรมสทธในทรพยสนจะสนสดเมอครบอายสญญา

ลสซง เมอผอนชาระครบตรงตามกาหนดในสญญาในเงอนไข “ ใบแนบทายสญญา ” จะระบใหผเชามสทธเลอก 3 ทางเลอก คอ

1. ซอทรพยสนคนจากผใหเชา เนองจากระหวางผอนคาเชา กรรมสทธยงเปนของ ผใหเชาอย ซงราคาซอคนสวนใหญจะเทากบเงนวางประกน

2. ผเชาตองการเชาตอ (Renew) จะตองมการทาสญญาและตกลงคาเชากนใหม 3. ผเชาขอสงคนทรพยสนใหกบผใหเชา โดยผใหเชามเงอนไขระบในสญญาวา หาก

ผใหเชาขายทรพยสนทสงคนตากวาราคาทรพยสนทตกลงขายเมอสนสดสญญา ผเชาจะตองชดเชยสวนทขาดไปโดยผใหเชาจะหกจากเงนวางประกนกอนสงคนใหกบผเชา

การใหเชาซอ เมอผอนชาระครบตรงตามกาหนดในสญญา ผใหเชาซอจะตองโอนกรรมสทธใหผเชาซอโดยอตโนมต

Sale & Lease Back Agreement (S&L)

เปนการซอแลวใหเชากลบ โดยจะเกดขนไดใน 2 ลกษณะ คอ 1. ลกคานาทรพยสนทมอยแลวมา Refinance กบ สง. ในกรณน สง. จะจายเงน

คาทรพยสนตอเมอลกคาขายทรพยสนใหกบ สง. หลงจากนนลกคาจะจายคนใหกบ สง. ในรปของคาเชา

2. ลกคาซอทรพยสนมาจากตางประเทศ โดยการเปด L/C เขามาเอง แลวนาทรพยสนมา Lease กบ สง. โดยลกคาจะตองขายทรพยสนใหธนาคารกอน แลวจงจายคนในรปของคาเชา

ทงน การทา S&L จะตองไมเปนการหลกเลยงการปฏบตตามกฎหมายหรอกฎเกณฑอน ๆ หรอเปนชองทางในการตกแตงบญช เชน สง. จะประเมนราคาจาหนายทสงเกนจรงเพอเออประโยชนใหแกผเชา หรอในทางกลบกน สง. เปนเจาของทรพยสนและไดจาหนายทรพยสนใหผเชารายอนในราคาทสงเกนจรง เพอสรางกาไรทางบญช หรอการประเมนราคาทรพยสนอยางไมเหมาะสม

หลกเกณฑการใหสนเชอธรกจใหเชาซอและใหเชาแบบลสซง24 ธปท. ไดออกประกาศหลกเกณฑการอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจใหเชาซอ และให

เชาแบบลสซง โดยอาศยอานาจตามความมาตรา 36 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 กาหนดหลกเกณฑ ดงน

คณสมบตสาหรบ ธพ. ทตองการประกอบธรกจ 1 มฐานะการเงนและฐานะการดาเนงานอยในเกณฑด สามารถกนสารองไดครบถวน

และดารง BIS Ratio ไมตากวาเกณฑท ธปท. กาหนด หรอดารงอตราสวนทางการเงนอนใด ตามการสงการเปนกรณพเศษ

24 ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส.01/2551 เรอง การอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจใหเชาซอและใหเชาแบบลสซง ลงวนท 3 สงหาคม 2551

Page 126: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

120

2. ใหความรวมมอกบทางการตามนโยบาย 1 รปแบบ (One Presence) 3. จดทาแผนงานรองรบการประกอบธรกจเปนลายลกษณอกษร และไดรบ

ความเหนชอบจากคณะกรรมการ ธพ. โดยแผนงานตองมสาระ ดงน - นโยบายและระเบยบปฏบตในการประกอบธรกจ - รายละเอยดของระบบการบรหารจดการ ระบบบรหารความเสยง ระบบ

การควบคมภายใน ระบบการจดทาบญช และความพรอมและคณภาพของบคลากร - รายละเอยดของระบบบรหารความเสยงตองครอบคลมอยางนอย

• ระบบการวเคราะหสนเชอ – กาหนดวงเงนสนเชอ จานวนเงนลวงหนาทลกคาตองชาระ ความสามารถในการชาระหนโดยยดถอรายไดของลกคาเปนสาคญ และคณภาพและสภาพคลองของทรพยสน

• การกาหนดประเภททรพยสน และจานวนเงนลงทนสงสดสาหรบทรพยสนแตละประเภท และทกประเภทรวมกนโดยคานงถงปจจยตาง ๆ

• การบรหารและการจดหาทรพยสน การดาเนนการกบทรพยสน ทยดมา การตดตามและตรวจสอบสภาพทรพยสน การประเมนมลคาหรอซากทรพยสน

• ระบบการเรยกเกบหน และการตดตามทวงถามหน • การจดเกบขอมล และการจดทารายงาน ตลอดจนระบบสารสนเทศ เพอการบรหาร

4. ตองปฏบตตามนโยบาย 1 รปแบบ (One Presence)

ทงน ใหถอวา ธพ. ไดรบการอนญาตเมอพน 30 วนนบจาก ธปท. ไดรบหนงสอ เวนแต ธปท. จะมขอทกทวงหรอใหชแจงเพมเตมเปนลายลกษณอกษร

5. จดทาสญญาเปนหนงสอและมอบใหผเชา 1 ฉบบ โดยมรายละเอยด • ประเภท ลกษณะ และอายการใชงานของทรพยสน • ราคาเงนสด เงนลงทน จานวนเงนลวงหนา จานวนเงนรายงวด และอตราดอกเบยทใชในการคานวณผลตอบแทน

• รายละเอยดวธการคานวณผลตอบแทน และจานวนเงนรายงวด • ระยะเวลาในการเชา • วธการสงมอบ การตรวจตรา การบารงรกษาและการใชประโยชน ของทรพยสน

• การประกนภย การรบคาสนไหมทดแทน การคาประกน • เงอนไขและสทธของผเชาทจะชาระคาเชาตามสญญา • คาใชจายและคาเบยปรบในกรณตาง ๆ • เงอนไขการบอกเลกหรอการสนสดสญญา และการยดทรพยสน

Page 127: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

121

• เงอนไขในการโอนกรรมสทธแกผเชา หรอการใหผเชาเชาตอหรอ ซอทรพยสน

ทงน การเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต และการเชาซอเครองใชไฟฟา จะตองปฏบตตามคณะกรรมการวาดวยเรองการเชาซอรถยนต และรถจกรยานยนต พ.ศ. 2543 และตามคณะกรรมการวาดวยเรองการเชาซอเครองใชไฟฟา พ.ศ. 2544

6. ใหประกาศอตราดอกเบยในการคานวณผลตอบแทน คาปรบ คาบรการ คาใชจาย และคาธรรมเนยมใด ๆ ใน Website ของ ธพ. และใหปฏบตตามหลกเกณฑการปฏบตเรองดอกเบย สวนลด คาบรการตางๆ และเบยปรบสาหรบ ธพ. หากมการแกไข เพมเตม หรอเปลยนแปลง

7. การกากบดแล

• ใหความสาคญกบการลดความเสยงตอการเสยหายของทรพยสน และ จดใหมการประกนภยสนทรพย

• การทาธรกรรมใหนบรวมธรกรรมการใหสนเชอ เมอสนวนหนง ๆ ตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนของ ธพ. นน ๆ (ตามเกณฑ Single Lending Limit)

• ตองปฏบ ตตามเกณฑการจดชน การกนเงนสารอง การดารงเงนกองทน และการรบรรายได

• ใหจาหนายทรพยสนทยดมาไดภายใน 6 เดอนนบจากวนทยดมา หากไมสามารถจาหนายได ธพ. จะตองกนเงนสารองโดยทยอย กนเงนสารองทก 6 เดอน ในอตรางวดละไมตากวารอยละ 25 ของมลคาทรพยสน และหากเปนสนทรพยจดชนสญ หรอสงสยจะสญ ใหดาเนนการตดออกจากบญชหรอกนสารองใหครบถวนทนท และหากทรพยสนนนมอายใชงานนอยกวา 2 ป และไมสามารถจาหนายไดภายใน 6 เดอน ให ธพ. กนเงนสารองทงจานวนทนท

8. การจดทาบญชและรายงาน

• ใหปฏบตตามมาตรฐานบญช กฎหมายหรอกฎเกณฑอนทเกยวของ โดยเครงครด

• ใหมรายละเอยดขอมลเพอให ธปท. ตรวจสอบไดตลอดเวลา

9. หามมให ธพ. กระทาการ ดงน

• จดหาทรพยสนโดยทยงไมไดตกลงทาสญญาเชาทรพยสนนนกบผใด หรอจดหาทรพยสนในราคาทสงกวาราคาตลาดหรอสงกวาราคาตาสด ทพงจดหาได

Page 128: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

122

• นาทรพยสนทใหเชาไปทานตกรรมกบบคคลอนอนกอใหเกดภาระแกทรพยสนนน ยกเวนไดรบอนญาตจาก ธปท.

• ใหผเชานาทรพยสนไปใหเชาชวง ยกเวนในกรณทผเชาเปนผประกอบธรกจใหเชาทรพยสนเปนการคาปกต

10. การทา Sale and Lease Back

• ตองถอปฏบตเชนเดยวกบทไดกลาวไวขางตน

• ประเมนราคาทรพยสนตามคณะกรรมการ ธพ. หรอคณะผบรหาร ทไดรบมอบหมาย แตตองประเมนอยางเหมาะสม เพอปองกนมใหเกดการตกแตงบญช หรอการเออประโยชนแกผขายและเชากลบคน

• ใชผประเมนราคาภายนอก หาก ธพ. ไมมความชานาญในการประเมนราคา เชน เครองจกร เครองบน เรอ เปนตน

11. การพกหรอเพกถอนการอนญาตประกอบธรกจ

• ฝาฝนหรอไมปฏบตตามทกลาวขางตน

• ไมไดปฏบตตามนโยบาย 1 รปแบบ ( One Presence)

• หากกระทบกบความปลอดภยหรอความผาสขของประชาชน

Page 129: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

123

6. สนเชอเกษตร

สนเชอเกษตรใชเพอเพาะปลกพชผลและปศสตว หรอเพอซอหรอชาระหนเดมในการซอสนทรพยลงทน เชน ททากน เครองจกรและอปกรณ เปนตน การเพาะปลกพชผลและปศสตวจะมปจจยความเสยงเฉพาะทอยเหนอการควบคมของลกหนอย 2 ประเภทคอ ราคาสนคาและสภาพภมอากาศ

สง. ตองตระหนกถงจดออนดานการดาเนนการและการบรหารในธรกรรมสนเชอเกษตร โดยตองคานงถงปจจยความเสยงภายนอกเหลาน รวมถงการปรบปรงโครงสรางหนหรอการขยายเวลาการชาระหนเมอลกหนสนเชอเกษตรประสบปญหาทางการเงน เนองจากสภาพภมอากาศหรอราคาสนคา อยางไรกตาม ประเดนดงกลาวจะไมเปนปญหามากนกถาฝายบรหารดแลการอนมตใหเปนไปตามหลกเกณฑและมการควบคมความเสยงอยางเหมาะสม

6.1 ประเภทสนเชอเกษตรและวนครบกาหนด

1. สนเชอเพอการดาเนนการ เปนสนเชอระยะสน (ไมเกน 1 ป) ใชเปนตนทนโดยตรงในการเพาะปลกหรอปศสตว โดยมแหลงเงนทนในการชาระหนจากการขายผลผลต เมอสนฤดกาล ระยะเวลาการใหกยมควรครบกาหนดและชาระคนในเวลาเดยวกน

2. สนเชอเพอซอเครองจกรและอปกรณ เปนสนเชอระยะปานกลาง เพอซออปกรณตาง ๆ ทใชในการดาเนนการเพาะปลกและปศสตว โดยมแหลงเงนทนในการชาระหนจากรายไดของผลผลต ระยะเวลาการใหกยมและการผอนชาระควรเหมาะสมกบอายการใชงานของเครองจกรนน

3. สนเชอเพอซอทดนทากน เปนสนเชอระยะยาวเพอซอทดนทากน รวมถง คาปรบปรงทดนในการเกษตร โดยมแหลงเงนทนในการชาระหนจากรายไดของผลผลต

4. สนเชอเพอปรบปรงหน หมายถงสนเชอเพอการดาเนนการทเงอนไขในการชาระหนหรอวนครบกาหนดจะตองมการกาหนดใหมเนองจากกระแสเงนสดไมเพยงพอในการชาระหน ซงจะตองมการปรบปรงโครงสรางหน เพราะสภาพภมอากาศและปรมาณผลผลต และราคาสนคาตกตา โดยปรบปรงการผอนชาระหนเปนระยะปานกลางหรอระยะยาว (5-10 ป) ขนอยกบประเภทของหลกประกน ความสามารถในการชาระหนของลกหน ฐานะและแนวโนมทางการเงนของลกหน หรอปจจยอน อยางไรกตาม สง. ควรตดบญชลกหนทคาดวาไมสามารถชาระหนได

6.2 มาตรฐานการพจารณาสนเชอ

มาตรฐานของกระบวนการพจารณาสน เช อ ท งหลาย ทใช กบ เ งน ให ก เ พอการพาณชยสามารถใชไดกบสนเชอเกษตรไดเชนเดยวกบเงนให กประเภทตาง ๆ สง. จาเปนตองใชขอมลอยางเพยงพอเพอใชประกอบการตดสนใจใหสนเชอ ขอมลเบองตนประกอบดวย งบแสดงฐานะการเงน งบกาไรขาดทนเบดเสรจ รายการกระแสเงนสด ความเหนของเจาหนาทสนเชอ และการสารวจหลกประกน การสอบทานและการประเมนราคา โดยทวไป ขอมลทางการเงนควรมการปรบปรงใหเปนปจจบนอยางนอยปละครง (เจาหนาทสนเชอควรปรบปรงใหทนสมยตามความจาเปน รวมถงเอกสารเกยวกบการประชมหรอเหตการณ

Page 130: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

124

สาคญตาง ๆ) ขอมลสนเชอควรมการตดตามและวเคราะหโดยฝายจดการ เพอใหมการดาเนนการทเหมาะสมและทนทวงทตามความจาเปนในการบรหารสนเชอ

ปญหาสาคญประเดนดงกลาวขางตนอาจรนแรงไดเมอ สง. ไมไดประมาณการกระแสเงนสดอยางเพยงพอในกระบวนการพจารณาสนเชอเกษตร ในขณะทหลกประกนทเพยงพอเปนสงสาคญ แตแหลงเงนทนขนตนสาหรบสนเชอเกษตรระยะปานกลางและระยะยาวไมไดมาจากมลคาหลกประกนแตเปนกระแสเงนสดจากการดาเนนงานตามปกต สมมตฐานของรายงานกระแสเงนสดควรสมเหตสมผล และพจารณาไมเพยงแตสภาวะในปจจบนเทานน แตรวมถงผลการดาเนนงานในอดตทผานมาดวย25

สง. ควรกาหนดหลกเกณฑการใหสนเชอ ในแตละกรณ สาหรบเงนใหกทมหรอไมมหลกประกน อยางไรกตาม สนเชอเกษตรโดยทวไปมกจะมหลกประกน ซงหลกประกนนอาจเปนในรปรวมทงหมด ไดแก ผลผลต เครองจกรและอปกรณ ปศสตว และทดน

6.3 การจาแนกปญหาของลกหนเกษตรกร

1. สนเชอทมวตถประสงคในการเกงกาไร 2. สนเชอนอกเขตธรกจของ สง. 3. สนเชอประเภทใหมหรอยงไมไดรบอนมตใหดาเนนการ หรอดาเนนการ

ในลกษณะทฝายจดการไมมประสบการณหรอมเพยงเลกนอย 4. การใหสนเชอ โดยไมมการวางแผน 5. ปญหาหรอความยากลาบากเกยวกบการสารวจหลกประกน 6. แนวโนมทางการเงนทเสอมถอย (โดยเฉพาะอยางยง อตราสวนหนสนตอทน

ทเพมขน หรออตราสวนหลกประกนตอหนสนทลดลง) 7. การดาเนนการไมมประสทธภาพ (การขยายวงเงนโดยไมมผลการดาเนนงานท

นาพอใจ) 8. ไมสามารถปฏบตตามตารางการชาระหนได

นอกจากน สง. ควรตดตามการบรหารสนเชอทไมเหมาะสม ดงตอไปน

1. โครงสรางของสนเชอไมเหมาะสม เชน 1.1 ตารางการชาระหนทไมเหมาะสมหรอเปนปจจบน 1.2 ไมสามารถแยกหนทมการปรบปรงโครงสรางหนได

2. สง. ไมปฏเสธลกหนทฐานะการเงนทออนลง ซงเปนเครองชใหเหนวา 2.1 ใหกยมมากเกนไป (ปลอยสนเชอโดยไมคานงถงคณภาพหรอระยะเวลา

ทมผลกระทบตอทงลกหนและ สง.) 2.2 ขาดการพจารณาความสามารถในการบรหารของลกหน 2.3 ขาดการวเคราะหตนทนการผลตของโครงการ 2.4 ขาดการคานงถงแนวโนมของตลาด

25 หมายเหต: เกษตรกรสวนใหญเปนรายยอยและไมเชยวชาญทางธรกจ ในกรณเชนน สามารถประมาณกระแสเงนสดรบและ จายในรอบผลผลตอยางงาย ๆ ได โดยมวตถประสงคใหทราบวามการประกอบอาชพจรงและมการใชเงนกเปนไปตามทคาดไว

Page 131: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

125

7. สนเชอบตรเครดต

การประกอบธรกจบตรเครดตของ สง. นนจะตองปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ เงอนไขท ธปท. กาหนดตามขอ 8 แหงประกาศกระทรวงการคลง เรองกจการทตองขออนญาตตามขอ 5 แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 58 ลงวนท 11 พฤศจกายน 2545 และทแกไขเพมเตม ซงมบทบญญตบางประการทจากดสทธเสรภาพของบคคล ธปท จงไดออกขอกาหนดและหลกเกณฑใหผประกอบธรกจบตรเครดตทมใช สง. ถอปฏบต

บตรเครดต26 หมายถง บตรท ธพ. ออกใหแกผ ถอบตรหรอผบรโภค ตามหลกเกณฑท ธพ. กาหนด เพอใชชาราคาสนคา คาบรการหรอคาอนใดแทนการชาระดวยเงนสดหรอเพอใชเบกถอนเงนสด

บตรเครดตสามารถแบงประเภทได ดงน บตรหลก หมายถง บตรเครดตท ธพ. ออกใหแกผถอบตรหรอผบรโภคทรายไดหรอ

ฐานะการเงนเพยงพอทจะชาระหนตามบตรเครดตนนได

บตรเสรม หมายถง บตรเครดตท ธพ. ออกใหแกผถอบตรหรอผบรโภคทผถอบตรหลกยนยอมใหใชจายภายในวงเงนของผถอบตรหลก และผถอบตรหลกจะเปนผรบผดชอบในการชาระหนทเกดจากบตรเสรมทงหมด

บตรเครดตเพอธรกจ (Business Card / Corporate Card) หมายถง บตรเครดตท ธพ. ออกใหตามความประสงคหรอคาขอของหนวยงานราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอกจการ โดยทองคกรหรอกจการจะเปนผรบผดชอบชาระหนอนเกดจากบตรเครดตนน

ทงน กจการ หมายความถง บรษทจากด บรษทมหาชนจากด หางหนสวนจากด หางหนสวนสามญนตบคคล นตบคคลอน หรอหางหนสวนทไมมฐานะเปนนตบคคล

สานกงานสาขา หมายความถง สานกงานใด ๆ ซงแยกออกจากสานกงานใหญของ ผประกอบธรกจเพอประกอบธรกจบตรเครดตในเรองของกระบวนการพจารณาอนมตบตร ตรวจสอบขอมลของผถอบตร และการชาระเงนจากผถอบตรอยางใดอยางหนง โดยมระบบงานคอมพวเตอรทสามารถเชอมโยงขอมลของผถอบตรทเกบไวทสานกงานใหญ หรอททาการอน โดยไมรวมถง

1. จดบรการประชาสมพนธเพอหาผถอบตรใหม ซงทาการแจกเอกสารแนะนาบรการ และตรวจสอบขอมลใบสมครจากบตรประชาชนทวไป โดยยงไมเขาสกระบวนการพจารณาอนมตบตร และไมมการตรวจสอบขอมลและไมมการชาระเงนจากผถอบตร

2. สถานทของตวแทนทผประกอบธรกจบตรเครดตแตงตงเพอใหรบชาระเงน หรอ ทาการประชาสมพนธ รวมทงแจกเอกสารแนะนาบรการ และตรวจสอบขอมลใบสมครจากบตรประชาชนแทนผประกอบการ 3. การเปดจดบรการในงานนทรรศการ ตาง ๆ เปนการชวคราว

26 หนงสอเวยน ธปท.ฝนส.(21) ว.1476/2552 เรองประกาศธนาคารแหงประเทศไทยเกยวกบการประกอบธรกจบตรเครดตของธนาคารพาณชย ลงวนท 4 สงหาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520176.pdf

Page 132: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

126

4. สานกงาน จดบรการ หรอสถานทอน ๆ ตามท ธปท. กาหนด

หลกเกณฑทเกยวของกบบตรเครดต

1.คณสมบตของผถอบตรเครดต

1.1 ผถอบตรหลก จะตองมคณสมบตตามเงอนไขขอใดขอหนง ดงน

1.1.1 มรายไดจากแหลงทมาตาง ๆ รวมกนไมตากวา 15, 000 บาทตอเดอนหรอ 180,000 บาทตอป โดยสามารถแสดงหลกฐานทชดเจนของแหลงรายได

1.1.2 เปนผมรายไดหรอเคยมรายไดจากการทามาหาไดของตนเองโดยพจารณาไดจากกระเสเงนสดทหมนเวยนในบญชเงนฝากทฝากไวกบ สง. ยอนหลงเปนระยะเวลาไมนอยกวา 6 เดอน โดยตองมกระแสเงนสดเขาบญชเฉลยไมตากวา 15, 000 บาทตอเดอน และผประกอบการบตรเครดตไดพจารณาแลววาเปนผมฐานะการเงนเพยงพอทจะชาระหนได

1.1.3 มเงนฝาก ธพ. หรอตราสารแสดงสทธในหนท ธพ. หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจทมกฎหมายเฉพาะจดตง เปนหลกประกนวงเงนของบตรเครดตทอนมต

1.1.4 มเงนฝากประจาท สง. ทสามารถรบฝากเงนจากประชาชนไดตามกฎหมายไมนอยกวา 500, 000 บาท เปนระยะเวลาไมนอยกวา 6 เดอน

1.1.5 มเงนฝากประจาหรอเงนฝากออมทรพยท สง. ทสามารถรบฝากเงนจากประชาชนไดตามกฎหมาย หรอตราสารแสดงสทธในหน หรอลงทนในกองทนรวม อยางใดอยางหนงหรอรวมกนไมนอยกวา 1, 000,000 บาท เปนระยะเวลาไมนอยกวา 6 เดอน

สาหรบผถอบตรเครดตกอนวนท 1 เมษายน 2547 รายไดจากแหลงทมาตาง ๆ รวมกนตากวา 15, 000 บาทตอเดอนหรอ 180,000 บาทตอป ผประกอบธรกจบตรเครดต จะพจารณาตออายบตรใหแกผถอบตรดงกลาวได หากผถอบตรดงกลาวมประวตการชาระหนทด โดยในรอบ 1 ปยอนหลงไมเคยผดนดชาระหนเกน 2 ครงแตละครงไมเกน 30 วน

1.2 ผถอบตรเสรม ผประกอบการบตรเครดตอาจออกบตรเสรมใหกบผทไมมคณสมบตตามขอ 1.1 1หรอผทไมมรายไดประจาภายใตสญญาททากบผถอบตรหลกโดยวงเงนของผถอบตรเสรม ตองอยภายใตวงเงนเดยวกนกบผถอบตรหลกและผถอบตรหลกตองเปนผรบผดชอบในการ ชาระหนทเกดจากบตรเสรมทงหมด

1.3 ผถอบตรเครดตเพอธรกจ ผประกอบการบตรเครดตตองพจารณาความมนคงและฐานะการเงนขององคกรหรอกจการของผยนขอมบตร โดยไมจาเปนตองตรวจสอบคณสมบตของผถอบตร

Page 133: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

127

2. การพจารณาอนมตวงเงน การกาหนดวงเงน และการขอเพมวงเงน

บตรหลก • การกาหนดวงเงน

วงเงนทจะอนมตใหแกผถอบตรแตละรายตองไมเกน 5 เทาของรายไดเฉลย ตอเดอนหรอกระแสเงนสดทหมนเวยนในบญชเงนฝาก (ขอ 1.1.1) หรอไมเกนรอยละ 10 ของยอดเงนฝากประจา (ขอ 1.1.2) หรอไมเกนรอยละ 10 ของเงนฝากประจาหรอเงนฝากออมทรพยท สง. ทสามารถรบฝากเงนจากประชาชนไดตามกฎหมาย หรอตราสารแสดงสทธในหน หรอลงทนในกองทนรวม (ขอ 1.1.5)

• การขอเพมวงเงน ผขอมบตรรายใหมและผถอบตรรายเกาทประสงคจะขอเพมวงเงน ตองแจง

รายละเอยดบตรและวงเงนทไดรบขณะทยนขอบตรหรอขอเพมวงเงน ทครบถวนและถกตอง ซงผประกอบการตองแจงใหผถอบตรทราบความสาคญวา ผประกอบธรกจอาจยกเลกบตรไดหากตอมาตรวจพบวามการแจงขอมล ทไมถกตอง

สาหรบผถอบตรเครดตกอนวนท 1 เมษายน 2547 ทมประวตการชาระหนทด โดยในรอบ 1 ปยอนหลงไมเคยผดนดชาระหนเกน 2 ครงแตละครงไมเกน 30 วน ผประกอบธรกจจะเพมวงเงนใหแกผถอบตรรายนนอกไมได เวนแต เขาเงอนไขตามขอ 2.3 หรอวงเงนเดมของผถอบตรรายนนตากวา 5 เทาของรายไดเฉลยตอเดอนหรอกระแสเงนสดทหมนเวยนในบญชเงนฝาก

• การขอเพมวงเงนชวคราวกรณฉกเฉน ผประกอบธรกจอาจเพมวงเงนชวคราวเกนกวาวงเงนทกาหนดตามทกลาว

ขางตนใหผถอบตรไดในกรณฉกเฉน เมอไดพจารณาความสามารถในการชาระหนของผถอบตร รวมทงกาหนดผรบผดชอบในการอนมตเพมวงเงนและ ทาขอตกลงเปนพเศษใหผถอบตรตองชาระเงนในสวนทเกนกวาวงเงนเตมจานวนภายในกาหนดชาระเงนตามใบแจงยอดบญชบตรเครดตงวดทสอง ทปรากฏยอดคาใชจายดงกลาว นอกจากน คาใชจายทไมเกนกวาวงเงนทไดรบอนมตเดม ผประกอบธรกจตองถอปฏบตตามเกณฑการเรยกใหชาระหน

บตรเครดตเพอธรกจ ผประกอบธรกจอาจเพมวงเงนชวคราวใหโดยพจารณา ความเหมาะสมเชนเดยวกบลกหนทวไป

3. ดอกเบย คาปรบ คาบรการและคาธรรมเนยมอน ๆ ทเกยวกบการใชบตรเครดต

ผประกอบธรกจตองถอปฏบตในเรองดอกเบย คาปรบ คาบรการและคาธรรมเนยมอน ๆ ทเกยวกบการใชบตรเครดต ตามเกณฑ วธการและเงอนไขอยางเครงครด ดงตอไปน

Page 134: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

128

3.1 ตองแจงรายละเอยดเกยวกบดอกเบย คาปรบ คาบรการและคาธรรมเนยมอน ๆ ทเกยวกบการใชบตรเครดต ซงมผลบงคบใช ณ ขณะนน ตามแบบท ธปท. กาหนดให ผถอบตรหรอผบรโภคทประสงคจะขอมบตรทราบประกอบการพจารณาขอมบตร

3.2 ตองปดประกาศรายละเอยดในขอ 3.1 ในทเปดเผยสถานททาการทกแหง ภายในวนทออกประกาศหรอเปลยนแปลงรายละเอยดในประกาศ ทงน ผประกอบธรกจตองแจงใหผถอบตรหลกหรอผบรโภคทราบลวงหนากอนการเปลยนแปลงไมตากวา 30 วน

3.3 การเรยกเกบดอกเบยในหนทชาระ หรอดอกเบยในระหวางเวลาผดนดชาระหน หรอคาปรบในการชาระหนลากวากาหนด หรอคาธรรมเนยม หรอคาบรการอน จากผถอบตรหรอผบรโภค เมอคานวณรวมกนแลวตองไมเกนรอยละ 20 ตอป โดยผประกอบธรกจอาจคานวณจานวนวนจากวนทไดทดรองจายเงนเพอประโยชนของผถอบตรหรอผบรโภค หรอวนทสรปยอดรายการ หรอวนทผถอบตรหรอผบรโภคตองชาระเงนหรอถกหกบญชตาม ใบแจงหนกได คาธรรมเนยมและบรการอน ตองไมรวมถงคาธรรมเนยมในการดาเนนงานทระบในแบบท ธปท. กาหนด

3.4 การเรยกเกบ คาธรรมเนยม คาบรการ หรอคาใชจายอนจากผถอบตรหรอผบรโภค นอกเหนอจากรายการท ธปท. กาหนด ผประกอบธรกจจะตองขออนญาตจาก ธปท. กอน

3.5 การเรยกเกบคาธรรมเนยม และคาใชจายใด ๆ ในการใหบรการเบกถอนเงนสด ผานบตรเครดต ผประกอบธรกจจะเรยกเกบไดไมเกนรอยละ 3 ของเงนสดทเบกถอน

3.6 คาธรรมเนยมในการใชบตรเครดตเพอชาระคาภาษอากรและคาธรรมเนยมใหแกหนวยงานราชการทมหนาทมหนาทเรยกเกบ ซงหนวยงานราชการนน ๆ ไมสามารถชาระคาธรรมเนยม ใหแกผประกอบธรกจเหมอนรานคาทวไป ใหปฏบตดงน

3.6.1 ดาเนนการเพอใหไดรบความยนยอมจากลกคา หรอระบในสญญาใหชดเจนวาลกคายนดเปนผจายคาธรรมเนยมในการใชบตรแทนหนวยงานราชการ

3.6.2 คาธรรมเนยมทผประกอบธรกจจะเรยกเกบตองไมเกนรอยละ 2 ของจานวนเงนภาษอากรและคาธรรมเนยมทชาระผานบตรเครดต

3.7 ผประกอบธรกจบตรเครดตอาจเรยกเกบคาใชจายจากผถอบตรหรอผบรโภคไดตามจานวนเงน ดงตอไปน

3.7.1 คาใชจายทเกดจากการตดตามทวงถามการชาระหนตามจานวนเงน ทจายจรง และพอสมควรแกกรณ ทงน ผประกอบธรกจจะเรยกเกบคาใชจายไดตอเมอ

(1). เปนคาใชจายทเกดขนจรงจากการตดตามทวงถามหนทผดนดชาระแตละรายอยางเฉพาะเจาะจง และ (2) เปนคาใชจายทผประกอบธรกจตองจายใหแกบคคลอนหรอหนวยงานภายนอก โดยมหลกฐานทสามารถตรวจสอบไดและเปน

Page 135: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

129

จานวนทพอสมควรแกเหต โดยไมรวมคาใชจายทเกดขนเปนประจาอยแลวของผประกอบธรกจ ทงน ผประกอบธรกจจะเรยกเกบคาใชจายทเกดขนจากกการตดตาม

ทวงถามชาระหน ใน (1) และ (2) ซาซอนกนไมได

3.7.2 คาปรบกรณเชคคนไมเกน 200 บาท ตอครง

3.8 หามมใหผประกอบธรกจนาคาปรบในขอ 3.3 และในขอ 3.7 มารวมกบจานวนหนทคางชาระเพอคดคาปรบอก

4. การเรยกใหชาระหนและการตดตามทวงถามใหชาระหน ผประกอบธรกจบตรเครดตตองถอปฏบ ตในการเรยกใหชาระหนและ

การตดตามทวงถามใหชาระหน ดงน 4.1 หากผประกอบธรกจประสงคใหผถอบตรหรอผบรโภคผอนชาระหน เปนงวด จะตองกาหนดหลกเกณฑในการผอนชาระหน โดยใหผถอบตรหรอผบรโภคชาระ ในแตละงวด ไมนอยกวารอยละ 10 ของยอดคงคางทงสน เวนแตหนทเกดจากวงเงนชวคราว ในกรณฉกเฉน ซงผถอบตรตองชาระเตมจานวน 4.2 ตองมหนงสอเตอนผถอบตรหรอผบรโภคลวงหนาไมนอยกวา 20 วนกอนดาเนนการบงคบชาระหนตามกฎหมาย 4.3 จดสงใบแจงหนใหผถอบตรหรอผบรโภคทราบลวงหนาไมนอยกวา 10 วนกอนถงกาหนดวนชาระหนหรอวนหกบญช กรณทมการคดดอกเบยหรอคาใชจายในหนคางชาระตองแสดงรายละเอยดการคานวณดอกเบยหรอคาใชจายในใบแจงหนดวย 4.4 กรณผถอบตรผดนดชาระหนเกนกวา 3 เดอนนบตงแตวนทครบกาหนดชาระใหผประกอบธรกจยกเลกการใชบตรเครดตของผถอบตรรายนนทนท

5.การเปลยนประเภทหน หามผประกอบธรกจโอนหนหรอเปลยนประเภทหนทเกดจากการใชบตรเครดต ไปเปนหนตามสญญาประเภทอน เวนแตจะปฏบตตามเงอนไข ดงตอไปน

5.1 ไดรบความยนยอมจากผถอบตรหรอผบรโภค 5.2 ตองกาหนดใหมการชาระหนขนตาในแตละงวดไมนอยกวารอยละ 10 ของยอดหนคงคาง เวนแตเปนการดาเนนการเพอปรบปรงโครงสรางหน ซงเปนประโยชนแกผถอบตร โดยเฉพาะในเรองดอกเบย คาปรบ คาบรการและคาธรรมเนยมทตาลง และผประกอบธรกจตองจดทาเอกสารหลกฐานและสญญาทเกยวของกบการปรบปรงโครงสรางหน ให ถกตอง ตามกฎหมาย 5.3 การเรยกเกบดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยมตองเปนไปตามขอ 3 “ดอกเบย คาปรบ คาบรการและคาธรรมเนยม” 5.4 ตองยกเลกการใชบตรเครดตของผถอบตรรายนนทนท

Page 136: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

130

6. การปฏบตและการจดการเกยวกบขอมลผถอบตรหรอผบรโภค

6.1 ผประกอบธรกจตองใหความสาคญและจดใหมขอมลเกยวกบผขอมบตร ทถกตองและครบถวน เพอประกอบการพจารณาอนมตและกาหนดวงเงนทเหมาะสม และสอดคลองกบความสามารถในการชาระหนของลกหน โดยใชขอมลกลางจากแหลงทเชอถอได เชน บรษททประกอบธรกจขอมลเครดต เปนตน หรอรวมกนจดตงศนยขอมลเพอใชขอมลรวมกน เพอสอบยนประวตสวนตวของผขอมบตร จานวนบตร และวงเงนบตรทไดรบทงสน ตลอดจนขอมลอนๆ

6.2 ผประกอบธรกจบตรเครดตตองรกษาขอมลของผถอบตรหรอผบรโภค ไวเปนความลบ ยกเวนกรณดงตอไปน

6.2.1 การเปดเผยโดยไดรบความยนยอมเปนหนงสอจากผถอบตรหรอผบรโภค

6.2.2 การเปดเผยตามหนาท หรอเพอประโยชขนแกการสอบสวน หรอ การพจารณาคด

6.2.3 การเปดเผยขอมลแกผประกอบการบตรเครดต 6.2.4 การสงขอมลแกบรษทขอมลเครดต 6.2.5 การเปดเผยขอมลเพอประโยชนในการปฏบตตามกฎหมาย

7. การปฏบตกรณมขอรองเรยน

ผประกอบธรกจบตรเครดตตองดาเนนการตรวจสอบเมอผถอบตรหรอผบรโภครองเรยนเกยวกบการใชบตรเครดต และแจงความคบหนา รวมทงชแจงขนตอนตอไปใหผถอบตรหรอผบรโภคไดรบทราบภายใน 7 วน นบจากวนทไดรบแจงขอรองเรยน พรอมทงดาเนนการแกไขขอรองเรยนใหแลวเสรจและแจงใหผถอบตรหรอผบรโภคนนทราบโดยเรว

8 การจดทาบญชและการรายงาน

ผประกอบธรกจบตรเครดตตองจดทาขอมลในรปแบบ Data Set ตามรายชอ ชดขอมลและคาอธบายตามประกาศ ธปท. โดยจดสงรายงานขอมลชดดงกลาวเปนรายเดอน ภายใน 21 วนนบจากวนสนเดอนทรายงานตามวธการท ธปท. กาหนด

9. ขอกาหนดอน ๆ

9.1 ผประกอบธรกจบตรเครดตตองกาหนดนโยบายและแผนงานในการดาเนนธรกจบตรเครดตเสนอคณะกรรมการของผประกอบธรกจใหความเหนชอบทกป โดยนโยบายและแผนงานดงกลาวควรประกอบดวยทศทาง และแนวทางในการใหบรการ พรอมทงเปาหมาย ในการใหบรการแกลกคาตามระดบรายไดของผถอบตร

9.2 ผประกอบธรกจบตรเครดตตองจดใหมระเบยบ หรอพธปฏบตของเจาหนาทของผประกอบธรกจ หรอระบในสญญาการแตงตงตวแทนเพอกระทาการแทนในเรองการตดตอหาผถอบตรรายใหม หรอตดตอกบผถอบตรรายเกา เพอเสนอสนเชอประเภทใหม พรอมทงใหปฏบต ดงตอไปน

Page 137: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

131

9.2.1 การตดตอหาผถอบตรรายใหมหรอตดตอกบผ ถอบตรรายเกา จะดาเนนการไดตงแตเวลา 8.00-20.00 น. ในวนจนทร-ศกร ยกเวนวนหยดราชการใหดาเนนการไดตงแตเวลา 8.00-18.00 น. 9.2.2 หามแจกเงน สงของ หรอบตรกานลใด ๆ ในการรบสมครลกคารายใหม หรอการอนมตบตรใหลกคารายใหม เวนแตจะมยอดการใชจายผานบตรแลวอยางนอย 1 งวด

10 ขอกาหนดดงกลาวขางตน ไมใชบงคบกรณออกบตรเดบต เพอใชเบกถอนเงนสด หรอหกทอนคาสนคาหรอคาบรการจากบญชเงนฝากในขณะทใชบตรนน

การทาธรกจบตรเครดต สง. สามารถเขาไปดาเนนการไดใน 2 ลกษณะคอ

(1) “ธนาคารตวแทน (Agent Bank)” ทาธรกรรมดานการรบใบสมครใชบตรเครดตจากลกคาและ Slip คาขายจากรานคา และจดสงเอกสารดงกลาวไปยงธนาคารรบอนญาต โดยตองรบผดชอบระหวางกระบวนการรบและการสงเอกสารเหลานน

(2) “ธนาคารรบอนญาต (Licensee Bank)” ทาธรกรรมใหสนเชอบตรเครดตและบญชของรานคา โดยอาจมศนยในการประมวลการชาระเงนและ Slip คาขายของตนเอง รวมถงทาหนาทประมวลผลรายการ และการออกบตรเครดตดวย

นโยบายการสอบทานเครดตและสนเชอบตรเครดตของ สง. ควรกาหนดวธการในการตรวจสอบบญชของผสมครอยางระมดระวง ไดแก

1) การกาหนดการควบคมภายในเพอปองกนการขโมยบตรกอนการจดสง หรอใหรานคาปองกนการทลกคาทจรตใชบตรทแจงหายหรอยกเลก

2) การทบทวนบญชทคางชาระบญชทใชจายดวยการเบกเงน และบญชทใช อยางสมาเสมอ

3) การตดตามการคางชาระ 4) การกาหนดแนวทางในการตดบญช 5) การโอนบญชทคางชาระไปอยในกลมผอนชาระเฉพาะดอกเบย 6) การปองกนการออกบตรใหมใหกบบตรหมดอายของลกคาทถกตดบญชหรอ

มประวตเครดตทไมนาพอใจของ สง.

เนองจากกระบวนการใหสนเชอ และการจดการสนเชอบตรเครดตมการแขงขนและใชเทคโนโลยสงมาก สง. จาเปนตองใชระบบบญชทซบซอนและระบบการจดอนดบลกคา และตองการความรความชานาญเปนพเศษในการการบรหาร และการตรวจสอบ

ธรกจเกยวกบการหกบญชบตรเครดตของ สง.

สง. ททาธรกรรมเปนสถาบนหกบญชจะรบ Slip คาขายเพอทาการหกบญชธรกรรมเหลานจะมผลกาไรในแตละรายการนอยแตมรายการจานวนมาก ความเสยงของ สง.จะเกดขนเมอลกคาปฏเสธการชาระเงน สถาบนหกบญชมพนธะทจะตองปฏบตตามคาขอทถกตองของลกคาโดยการลางรายการนน สถาบนหกบญชตองทาการเรยกเงนคนจากรานคา ปญหาจะเกดขนเมอรานคาไมสามารถจาย หรอไมยนดจายเงนคนใหสถาบนหกบญช ในสถานการณเชนน

Page 138: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

132

สถาบนหกบญชจะเกดความเสยหาย สง. ควรสอบทานวามรายการภาระหนสนในลกษณะดงกลาวหรอไม

สถาบนหกบญชตองพจารณาถงฐานะการเงนทมนคงและการดาเนนงานทซอสตยมมาตรฐานการรบรองทครบถวนและชดเจนของรานคาททาสญญาใชบรการหกบญช เพอทจะหลกเลยงความเสยหายและมนใจวาธรกรรมบตรเครดตทมผลกาไรและปลอดภย ควรคานงถงปจจยตอไปน

1. ควรตรวจสอบรานคาอยางระมดระวงและเขมงวดเชนเดยวกบการประเมนลกหน

2. ตองตดตามรานคาอยางใกลชด เพอใหมนใจวาเมอรานคามปญหาจะไดปฏเสธการรบสลปไดทนเพอใหเกดความเสยหายนอยทสด

3. ควรจดใหมโปรแกรมการบรหารบญชเพอทบทวนงบการเงนและธรกจของรานคาอยางนอยทกงวดการบญช ในกรณรานคาเรยกเกบเงนจานวนสง

4. ควรกาหนดใหมระบบการรายงานธรกรรมบญชรานคาเปนประจา ทงจานวนเงนและจานวนรายการทสงมาเรยกเกบ และมการตรวจสอบรายการผดปกตเพอใหสถาบนหกบญชพรอมทจะแกไขปญหาจากรานคาทนท

5. ตองปฏบตตามขอแนะนาซงออกโดยเครอขายธรกจทออกบตรเครดต

กรณสถาบนหกบญชกาหนดใหมตวแทนใหบรการ เชน หนวยงานขายอสระ (Independent Sales Organization: ISO) จะทาหนาทชวยเหลอสถาบนหกบญชโดยการจายเงนตามบตรเครดตแกรานคา เปนตน สถาบนหกบญชอาจไดรบความเสยหายอยางมาก ในกรณทสถาบนหกบญชไดอนญาตใหหนวยงานขายอสระทาสญญากบรานคาทขาดความเชอถอ เนองจากรานคาหรอหนวยงานอสระเองหรอทงคมฐานะไมด ในบางกรณหนวยงานขายอสระ จะทาสญญากบรานคาในนามของสถาบนหกบญช โดยสญญาดงกลาวบางฉบบอาจไมมการอนมตจากสถาบนหกบญช เมอเปนธรกรรมในตางประเทศ

สง. ซงทาธรกรรมบตรเครดตควรพฒนาวธปฏบตและการควบคมภายในของตน เพอมนใจในมาตรฐานการคดเลอกตวแทนทดกอนเขาเกยวของกบหนวยงานขายอสระ จงตองระมดระวงเนองจากหนวยงานขายอสระมวตถประสงคเพอตองการทาสญญากบรานคาเปนหลก สถาบนหกบญชควรดแลการปฏบตงานของหนวยงานขายอสระอยางเพยงพอเชนเดยวกบคสญญาอนทใหบรการแทน สง. ดงนน จงควรสงวนสทธทจะใหความยนยอมหรอปฏเสธสญญากบรานคาใด ๆ ททาโดยหนวยงานขายอสระ

Page 139: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

133

8. สนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ

ปจจบนประชาชนมการใชบรการสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบเพอซอสนคาและบรการในชวตประจาวน และเพอเปนการดแลใหหนภาคครวเรอนอยในระดบทเหมาะสมและเปนการระมดระวง และปองกนปญหาจากธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบทอาจเกดขนตอประชาชน และ สง. ตลอดจนเพอใหผประกอบสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ อยภายใตหลกเกณฑและมาตรฐานเดยวกน ธปท. จงไดออกประกาศ “การกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบสาหรบสถาบนการเงน27” โดยอาศยอานาจตามความในมาตรา 39 มาตรา 41 และมาตรา 71 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

สนเชอสวนบคคล

ไดแก การใหกยมเงน รบซอ ซอลด หรอรบชวงซอลดตวเงนหรอตราสารเปลยนมออนใดแกบคคลธรรมดา โดยมไดระบวตถประสงค หรอมวตถประสงคเพอใหไดมาซงสนคาหรอบรการ และไมมวตถประสงคเพอนาไปใชในการประกอบธรกจของตนเอง

สนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ

ไดแก สนเชอสวนบคคลเฉพาะทไมมทรพยหรอทรพยสนเปนหลกประกน และ ใหรวมถงสนเชอทเกดจากการใหเชาซอและการใหเชาแบบลสซงในสนคาทผประกอบธรกจ มไดจาหนายเปนทางการคาปกต ยกเวนในสนคาประเภทรถยนตและรถจกรยานยนต ทงน ไมรวมถง สนเชอเพอการศกษา สนเชอเพอการเดนทางไปทางานในตางประเทศ สนเชอเพอรกษาพยาบาล สนเชอเพอสวสดการพนกงานทหนวยงานตนสงกดไดมการทาสญญากบ สง. และสนเชอตามท ธปท. ประกาศกาหนด

การกาหนดนโยบาย แผนงาน และการประชาสมพนธ

สง. จะตองมการกาหนดนโยบาย แผนงานและประชาสมพนธเกยวกบสนเชอ สวนบคคลภายใตการกากบ ดงน

1. สง. ตองกาหนดนโยบายและแผนงานในการดาเนนธรกจสนเชอสวนบคคลภายใต การกากบ และเสนอคณะกรรมการเพอใหความเหนชอบทกป ทงน นโยบายและแผนงาน ควรประกอบดวยทศทางและแนวทางในการใหบรการสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ รวมทง เปาหมายในการใหบรการแกลกคาตามระดบรายไดของผบรโภค

2. ในเรองการตดตอหาผบรโภครายใหม หรอตดตอกบผบรโภครายเกาเพอเสนอสนเชอประเภทใหม สง. ตองจดใหมระเบยบ พธปฏบตของเจาหนาท หรอมการระบในสญญา การแตงตงตวแทนเพอกระทาการแทน ในการถอปฏบต คอ

27 ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 73/2551 เรองการกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบสาหรบสถาบนการเงน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510363.pdf

Page 140: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

134

- การตดตอจะดาเนนการไดระหวางเวลา 8.00-20.00 น. ในวนจนทร-วนศกร ยกเวนวนหยดราชการ ใหดาเนนการระหวางเวลา 8.00-18.00 น. - การใชสอทางการตลาดในการสงเสรมการใหสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ ตองสอความใหผบรโภคเขาใจไดงาย ไมชวนเชอเกนความจรง และตองชแจงขอเทจจรงใหครบถวน ทงระบอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายตามทไดจายไปจรง ในแตละประเภทใหชดเจน

ขนตอนการปฏบตในการประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ

1. สง . จะใหสน เช อส วนบคคลภายใ ตการกา กบแกบคคลธรรมดาได เมอพจารณาเหนวาเปนผมฐานะทางการเงนเพยงพอสาหรบการชาระหนได 2. สง. จะใหวงเงนสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบแกผบรโภคแตละรายได ไมเกน 5 เทาของรายไดของผบรโภคเฉลยตอเดอน หรอกระแสเงนสดหมนเวยนในบญชเงนฝากของผบรโภค ซงฝากไวกบ สง. เฉลยตอเดอนเปนระยะเวลาไมนอยกวา 6 เดอน 3. สง. ตองปฏบตในการเรยกเกบดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายตามทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต ดงน (1) สง. เรยกเกบดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยมใดๆ โดยรวมแลวตองไมเกนรอยละ 28 ตอป (Effective Rate) (2) สง. อาจเรยกเกบคาใชจายตามทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหตไดตามรายการ ดงตอไปน (2.1) คาใชจายท สง. จายใหแกราชการ (2.2) คาใชจายท สง. จายใหแกบคคลอน หรอหนวยงานภายนอก โดยมหลกฐานการชาระเงนทสามารถตรวจสอบได (2.3) คาใชจายททาใหตนทนในการดาเนนงานของ สง. เพมขน อนเนองมาจากการใหบรการแกผบรโภค หรอการผดนดชาระหนของผบรโภค ทงน สง. จะเรยกเกบคาใชจายประเภทเดยวกนตามทแจงไวซาซอนไมได (3) สง. จะนาดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายตามทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต มารวมกบจานวนหน ท คางชาระ เพอคดดอกเบยและคาปรบอกไมได 4. สง. ตองประกาศเผยแพรดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใด และคาใชจายตามทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต ดงน (1) ปดประกาศรายละเอยดเกยวกบอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหตไวในทเปดเผย ณ สานกงานทกแหงภายในวนเดยวกบท สง. ประกาศหรอเปลยนแปลง (2) เผยแพรรายละเอยดเกยวกบอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต ไวในเวบไซต (Website) ของ สง. กอนวนทรายละเอยดทจะมผลบงคบใช (3 ) จด เ กบตนฉบบเ กยว กบอตราดอกเ บย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต ไมวาจะอยในรปของ

Page 141: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

135

เอกสาร หรอสอบนทกโดยเครองคอมพวเตอรหรอในรปแบบใด เปนเวลาไมตากวา 10 ป นบแตวนทรายละเอยดมผลใชบงคบ (4) ใหแจงเกยวกบอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจายทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต แกผบรโภคหรอผทประสงคจะขอสนเชอทราบเพอใชประกอบการพจารณาตดสนใจในการขอสนเชอ (5 ) กรณมการเปล ยนแปลงอตราดอกเ บย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ เกยวกบอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมใดๆ และคาใชจาย ทไดจายไปจรงและพอสมควรแกเหต ซงทาใหผบรโภคเสยประโยชน ให สง. แจงเปนหนงสอ แกผบรโภคภายในเวลาอนควร 5. สง. ตองจดทาตารางแสดงภาระหนและใบเสรจรบเงน การเรยกใหชาระหน และการตดตามทวงถามใหชาระหน เพอใหผบรโภคไดรบทราบขอมลทชดเจน ดงน (1) จดทาตารางแสดงภาระหนสาหรบผบรโภคแตละราย โดยใหแสดงรายละเอยดของขอมลเปนงวด ซงอยางนอยขอมลแตละงวดตองประกอบดวยจานวนเงน ทผบรโภคตองชาระ โดยแยกเปนเงนตนและดอกเบย และจานวนเงนตนคงคาง เพอมอบใหแกผบรโภคเมอมการทาสญญาขอสนเชอหรอเมอมการอนมตสนเชอ ทงน ผบรโภคทขอกเงนประเภทวงเงนสนเชอหมนเวยน (Revolving Credit) ใหมอบตารางแสดงภาระหนทจดทาขนเปนตวอยางแทนได (2) จดสงใบแจงหนใหแกผบรโภคทราบลวงหนาไมนอยกวา 10 วน กอนถงกาหนดชาระหรอหกบญช ทงน ในกรณทมการคดดอกเบยหรอคาใชจายในหนคางชาระใหแสดงรายละเอยดการคานวณดอกเบยหรอคาใชจายในใบแจงหน (3) จดทาใบเสรจรบเงนทแสดงรายละเอยดการชาระหนโดยแยกเปนเงนตน ดอกเบย และคาใชจายตางๆ เพอใหผบรโภคเกบไวเปนหลกฐาน ทงน สง. ตองแสดง ยอดหนทงในสวนทคางชาระและทยงไมถงกาหนดชาระ โดยแยกเปนเงนตน ดอกเบย และคาใชจายตางๆ ไวในใบแจงหน หรอใบเสรจรบเงน (4) จดทาหนงสอแจงเตอนผบรโภคทผดนดชาระหนลวงหนาไมนอยกวา 20 วน กอนดาเนนการบงคบชาระหนตามกฎหมาย 6. สง. จะโอนหน ทเกดจากสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบไปเปนหน ตามสญญาบญชเดนสะพด หรอหนตามสญญาสนเชอประเภทอนไมได เวนแตจะไดรบ ความยนยอมเปนหนงสอจากผบรโภคกอน ทงน หนอนเกดจากสนเชอสวนบคคลภายใต การกากบทยงไมไดโอนไปเปนหนตามสญญาบญชเดนสะพดจะเอาดอกเบยทบเขากบตนเงน แลวคดดอกเบยในจานวนเงนททบเขาไปไมได 7. สง. จะตองปฏบตและจดการเกยวกบขอมลของผบรโภค โดยตองใหความสาคญและจดใหมขอมลเกยวกบผบรโภคทถกตองและครบถวน เพอประกอบการพจารณาอนมตและกาหนดวงเงนทเหมาะสม และสอดคลองกบความสามารถในการชาระหนของลกหน ซงมขอมลจากแหลงขอมลกลางทเชอถอได หรอรวมกนจดตงศนยขอมลเพอใชขอมลรวมกน ใชสอบยนประวตสวนตวของผบรโภค และวงเงนสนเชอทไดรบ

Page 142: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

136

8. สง. จะตองดาเนนการตรวจสอบเมอมการรองเรยนเกยวกบการใชบรการสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบ และแจงความคบหนารวมทงชแจงขนตอนตอไปใหผบรโภคทราบภายใน 7 วน นบจากวนทไดรบแจงการรองเรยน รวมทงใหดาเนนการแกไขขอรองเรยนใหเสรจแลวแจงใหผบรโภคทราบโดยเรว

ระบบการบรหารความเสยง

สง. ตองจดใหมระบบการบรหารความเสยง ดงน 1. มระบบการพจารณาคณสมบตของผยนคาขอสนเชอสวนบคคลภายใต

การกากบ เพอการอนมตและกาหนดวงเงนตามระดบความสามารถในการชาระหน 2. มระบบการเรยกเกบหนทสามารถเตอนใหทราบเมอลกหนเรมมปญหาในการ

ชาระหนหรอไมสามารถชาระหนไดตามขอตกลง ตลอดจนกลยทธในการเรยกเกบหนในกรณตางๆ

3. มระบบสารสนเทศเพอการบรหารสาหรบใชในการกาหนดและทบทวนนโยบายและแผนงานเกยวกบการใหสนเชอภายใตการกากบ

การจดทาบญชและการรายงาน

สง. จะตองจดทารายงานในรป Excel File ตามแบบท ธปท. กาหนดทกเดอน และสงมายง ธปท. และกระทรวงการคลงภายในวนท 21 วนนบจากวนสนเดอน

Page 143: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

137

9. การใหกยมรวม (Syndicated Loan)

เงนใหกยมรวมเปนการแบงเงนใหกยมระหวาง สง. สองแหงขนไป โดยปกต สง. ทเปนผนาในการใหกยมจะจดเตรยมเอกสารทงหมดในฐานะตวแทน จายเงนใหกยม และตดตอโดยตรงกบลกหนเพอผลประโยชนของผใหกยมรวมทงหมด

การใหกยมรวมเปนสงทชวยลดภาระของ สง. ในเรองการใหกยมเกนกวาวงเงนทกาหนดตามกฎหมาย โดยจดโครงสรางใหเหมาะสม และเปนการกระจายความเสยงเพอปรบสภาพคลอง การเขารวมใหกยมของ สง. เพอชดเชยความตองการเงนใหกยมในทองถนทมอยนอยหรอเปนการใหกยมจานวนสงโดยไมตองมคาใชจายในการดาเนนการ อยางไรกตาม ถาการวางโครงสรางการใหกยมรวมหรอเอกสารไมเหมาะสม อาจกอใหเกดความเสยงทไมจากดของทง สง. ทเปนผนาและผใหกยมรวมได

สง. ทใหกยมรวมควรมการวเคราะหเงนใหกยมรวมเชนเดยวกบ สง. ทเปนผนา เพอตรวจสอบวาเงนใหกยมรวมอยในระดบมาตรฐานสนเชอ โดยนาขอมลเกยวกบสนเชอทงหมด และรายละเอยดมลคาหลกประกน สภาพหลกประกน สญญาใหกยมและสญญาใหกรวม มาพจารณากอนลงนาม ถามเอกสารใดไดรบมาไมครบถวน แสดงวา สง. ใหกยมรวมไมไดใชวจารณญาณทดในการตดสนใจ ซงอาจกอใหเกดปญหาได สง. ทใหกยมรวมควรตดตามการปลอยสนเชอและสถานะของเงนใหกรวมตลอดอายสญญา เพอรกษาผลประโยชนของตน สง. ทใหกยมรวมตองมนใจวา สง. ทเปนผนาไดจดเตรยมขอมลสนเชอใหครบถวนและทนกาล อยางตอเนอง

วธการในการใหกยมรวม ควรกาหนดไวในนโยบายสนเชออยางเปนทางการของ สง. วธการในการใหกยมรวมควรเหมอนกบการใหกยมโดยตรง นโยบายควรกาหนดใหมการวเคราะหคณภาพสนเชอตามขอตกลงใหกยมรวมใหครบถวน ตรวจสอบมลคาและสภาพของหลกประกน และจดใหมขอมลสนเชอใหครบถวนตลอดอายของการใหกยมรวม

การใหกยมรวมสามารถแสดงปญหาใหเหนชดเจนถาลกหนผดนด สง. ทเปนผนาขาดสภาพคลอง หรอ สง. อนทใหกยมรวมไมสามารถปฏบตตามแผนได ความไมแนนอนเหลานกาหนดไวในขอตกลงใหกยมรวมทเปนลายลกษณอกษร โดยระบใหชดเจนถงขอบเขต หนาท และความรบผดชอบของทง สง. ผนาและผใหกยมรวมไว นอกจากน ขอตกลงใหกยมรวมควรมรายการตอไปน

1. ขอกาหนดท สง. ผนาตองจดเตรยมขอมลสนเชอและขอสงเกตการเปลยนแปลง ทสาคญเกยวกบฐานะของลกหนอยางทนกาล

2. กาหนดให สง. ผนาตองปรกษาผใหกยมรวมกอนการเปลยนแปลงใด ๆ เกยวกบสญญาเงนใหกรวม การคาประกน หลกประกน และกอนดาเนนการกบเงนใหกยมรวมทผดนด

3. ระบรายละเอยดเกยวกบสทธและแนวทางแกไขของทง สง. ทเปนผนาและผใหกยมรวมเมอลกหนผดนด

4. วธการกาหนดผชขาดเพอตดสนเมอ สง. ผนาและผใหกยมรวมไมสามารถตกลงกนได ในการจดการสนเชอทผดนด

Page 144: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

138

5. วธการแกไขขอขดแยงระหวาง สง. ทเปนผนาและผใหกยมรวมในกรณทมลกหนมากกวาหนงรายผดนด

6. สงวนสทธในการยกเลกขอตกลงระหวาง สง. ทเปนผนาและผใหกยมรวมในกรณ ขาดสภาพคลอง ยกเลกสญญา ไมสามารถปฏบตตามสญญาได หรอปฏบตไมเหมาะสม ของคสญญาขอตกลงใหกยมรวมบางสญญาจะมการกาหนดการชาระเงนกเปนอยางอนนอกจากวธตามสดสวน เชน การชาระเงนตนอาจแบงจายใหกบผใหกยมรวมกอนสวนทเหลอจงเปนของ สง. ทเปนผนา เปนตน ในกรณเชนน ขอตกลงใหกยมรวมควรกาหนดไวโดยเฉพาะวา ในกรณลกหนผดนดผใหกยมรวมจะไดรบสวนแบงการชาระหนตามสดสวนของเงนใหกยมรวม แตถาไมมขอกาหนดดงกลาว สง. ไมอาจใชวธการตามแบงสดสวนสนเชอ

Page 145: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

139

10. สนเชอธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprises:SMEs)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรมรวมกบหนวยงานตาง ๆ อาทเชนกระทรวงการคลง ธปท. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย หอการคา บรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคารออมสน และบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม บรรษทเงนทนอตสาหกรรมขนาดยอม รวมทงกลมผประกอบการธรกจขนาดกลางขนาดยอม ไดพจารณาใหความหมายของ SMEs ซงเปนคายอจากภาษาองกฤษวา Small and Medium Enterprises หมายถง วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงประกอบไปดวยกจการการผลต กจการคาและกจการการบรการ โดยไดกาหนดคณลกษณะของวสาหกจทจะเปน SMEs ใหพจารณาจากเกณฑมลคาขนสงของทรพยสนถาวรทกจการนนมอย ดงน

ลานบาท

ประเภท การผลต การบรการ การคาสง การคาปลก

ขนาดยอม 50 50 50 30

ขนาดกลางและขนาดยอม 200 200 100 60 ทมา กรมสงเสรมอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม

ความสาคญของ SMEs ทมตอระบบเศรษฐกจ

สาระสาคญท SMEs ททาใหเกดประโยชนตอระบบเศรษฐกจของประเทศโดยรวม ดงน

1. SMEs เปนแหลงรองรบการจางงานขนาดใหญและกระจายอยทวประเทศ เพราะวสาหกจตาง ๆ ไดเกดอยในทกชมชนทมประชากรอาศยอยกนเปนหมเหลา

2. SMEs สามารถสรางมลคาเพมในตวสนคา รวมทงยงทารายไดนาเงนตราตางประเทศจากการสงออก และยงสามารถผลตสนคาเพอทดแทนการนาเขา ทาใหประเทศสามารถประหยดเงนตราตางประเทศไดจานวนมากในแตละป

3. SMEs เปนแหลงสรางเสรมประสบการณบรการแกผประกอบการ โดยเฉพาะผเรมตนธรกจใหมหรอนกลงทนหนาใหม จากธรกจเลก ๆ และพฒนาจนเตบโตในทสด

4. SMEs เปนหนวยผลตทสนบสนนและเชอมโยงไปสกจการตาง ๆ โดยเฉพาะกจการขนาดใหญ ขนาดกลางและหรอกจการขนาดยอมดวยกนเองในรปแบบของการผลตเปนสนคาวตถดบขนตน ขนกลาง ดวยวธการวาจางผลต หรอการรบชวงการผลต (Subcontracting)

5. SMEs เปนการเชอมโยงระหวางภาคการผลตทเกยวของกน เชน ภาคการเกษตร ภาคการบรการขนสง ภาคการกอสราง และภาคการคาสง - คาปลก เปนตน

6. การเกดขนของ SMEs ตามภมภาคตาง ๆ ของประเทศเทากบเปนการกระจาย ความเจรญไปสภมภาค ซงเปนสวนหนงของการกระจายรายไดทดทางหนง

Page 146: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

140

ลกษณะเดนของ SMEs

คณลกษณะเดนของกระบวนการ SMEs คอการเขาสธรกจไดงาย เพราะใชเงนทนและสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ไมมากนก และเมอประกอบการแลวเกดมปญหา ความสญเสยและโอกาสทจะฟนตวกเกดไดงายกวากจการขนาดใหญ เพราะมความคลองตวในการบรหารจดการ ผประกอบการสามารถควบคมดแลกจการไดทวถงและใกลชด การดาเนนธรกจไมวาจะเปนดานการผลตสนคา การจดจาหนายหรอการบรการกมความยดหยนสง สอดคลองกบยคการผลตและการคาทตองการตอบสนองทรวดเรว ตลอดจนการผลตและการคาทมงความหลากหลายของรปแบบหรอบรการมากกวามงปรมาณ และสามารถสรางความชานาญเฉพาะอยางเพอใหเกดประสทธภาพ

ปญหาของ SMEs ในภาพรวม

ปญหาโดยรวมของ SMEs ทประสบอยตลอดระยะเวลาทผานมา สรปได ดงน

1. ปญหาดานการตลาด วสาหกจขนาดกลางและยอมสวนใหญยงขาดความรความสามารถดานการตลาดในวงกวางโดยเฉพาะตลาดตางประเทศ ขณะเดยวกนความสะดวกรวดเรวในการคมนาคมขนสง ตลอดจนการเปดเสรทางการคาทาใหวสาหกจขนาดใหญ รวมทงสนคาจากตางประเทศเขามาแขงขนกบสนคาในทองถนหรอในประเทศทผลตโดยกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมากขน การขาดแคลนเงนทน กเปนอกปจจยหนงททาใหวสาหกจขนาดกลางและยอมมกประสบปญหาในการกเงนจาก สง. เพอมาลงทนหรอขยายการลงทน หรอเปนเงนทนหมนเวยน ทงน เนองจากไมมการทาบญชอยางเปนระบบ และขาดหลกทรพย คาประกนเงนก ทาใหตองพงพาเงนกนอกระบบ และตองจายดอกเบยในอตราทสง

2. ปญหาดานแรงงาน แรงงานททางานในวสาหกจขนาดกลางขนาดยอมจะมปญหาการเขาออกสง กลาวคอ เมอมฝมอและมความชานาญงานมากขน กจะยายออกไปทางานในโรงงานขนาดใหญทมระบบและผลตอบแทนทดกวา จงทาใหคณภาพของแรงงานไมสมาเสมอและการพฒนาไมตอเนอง สงผลกระทบตอประสทธภาพการผลตและคณภาพของสนคา

3. ปญหาขอจากดดานเทคโนโลยการผลต โดยทวไปวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมกใชเทคนคการผลตไมซบซอนเนองจากการลงทนตา ผประกอบการ และพนกงานขาดความรพนฐานทรองรบเทคนควชาการททนสมย จงทาใหขาดการพฒนารปแบบผลตภณฑตลอดจน การพฒนาคณภาพมาตรฐานทด

4. ขอจากดดานการจดการ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมกขาดความรในดานการจดการ หรอการบรหารงานทมระบบ ใชประสบการณจากการเรยนรโดยเรยนถกเรยนผด เปนหลก อาศยบคคลในครอบครวหรอญาตพนองมาชวยงาน การบรหารในลกษณะนแมมขอดในเรองการดแลททวถงหากธรกจไมใหญนก แตเมอกจการเรมขยายตวหากไมปรบปรง การบรหารจดการใหมระบบกจะเกดปญหาขนได

5. ปญหาการเขาถงการสงเสรมของรฐ การจดตงกจการของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมจานวนมากเปนในรปแบบของการผลตตามบาน ผลตในลกษณะโรงงานหองแถว ไมมการจดทะเบยนโรงงาน ทะเบยนพาณชยหรอทะเบยนการคา ดงนน กจการหรอโรงงานเหลาน

Page 147: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

141

จงคอนขางปดตวเองในการเขามาใชบรการของรฐ หรอแมแตกจการหรอโรงงานทมการ จดทะเบยนถกตอง กมกไมคอยอยากเขามายงเกยวกบหนวยงานของรฐ เนองจากปฏบตไมคอยถกตองเกยวกบการเสยภาษ การรกษาสภาพสงแวดลอม หรอการรกษาความปลอดภยทกาหนดตามกฎหมาย นอกจากน ในเรองการสงเสรมการลงทนกเชนเดยวกน แมวารฐบาลจะไดลดเงอนไขขนาดเงนลงทนและการจางงาน หรอจงใจใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเสนอโครงการเพอขอรบการสงเสรมการลงทนใหมากขน แตเพยงรอยละ 8.1 ของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเทานนทมโอกาสไดรบการสงเสรมการลงทนจากรฐบาล เนองจากปญหาขอจากดดานบรการสงเสรมพฒนาขององคกรภาครฐและเอกชน และอตสาหกรรมขนาดกลางและ ขนาดยอมมจานวนมากและกระจายอยทวประเทศ ประกอบกบขอจากดของหนวยงาน เชน ในเรองของบคลากร งบประมาณ จานวนสานกงานสาขาในภมภาค และการใหบรการสงเสรมสนบสนนดานตาง ๆ เปนตน จงไมอาจตอบสนองไดทวถงและเพยงพอ

6. ปญหาขอจากดในการรบรขาวสารขอมล เนองจากปญหาและขอจากดตาง ๆ ขางตน วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมโดยทวไป จงคอนขางมจดออนในการรบรขาวสาร ดานตาง ๆ เชน นโยบายและมาตรการของรฐบาล และขอมลขาวสารดานการตลาด เปนตน

สนเชอทเกยวของกบ SMEs มอย 2 ประเภทแตหลายชนด ไดแก

1. สนเชอระยะสน 1.1 Overdraft (O/D) เพอใชหมนเวยนในกจการ 1.2 เงนกระยะสน Short Term Loan หรอ Receivable Promise Note (RPN.)

หรอ Promissory Note (P/N) หรอรบรองตวเงน ( Bill Except , B/E ) หรออาวลตวเงน ( Aval ) เพอใชซอวตถดบ หรอ ซอสนคาเพอจาหนาย

1.3. Letter of Credit (L/C) และ Trust Received ( T/R ) เพอใชสงซอสนคา หรอสตอคสนคาจากตางประเทศ

1.4. Packing Credit ( P/C ) เพอใชผลตสนคา และเตรยมสงออกตาม L/C 1.5. Letter of Guarantee ( L/G ) เพอใชคาประกนตางๆ ยกเวนการคาประกน

เงนก

2. สนเชอระยะยาว ไดแก 2.1 เงนกระยะยาว (Long Term Loan) เพอใชลงทนหรอขยายกจการ 2.2. Standby L/C เปนการคาประกนเงนกทกยมจากตางประเทศ เพอ

นามาลงทนหรอขยายกจการ 2.3. Letter of Credit (L/C) และ Import Loan (I/L ) เพอสงซอเครองจกร หรอ

อปกรณจากตางประเทศ เพอนามาใชในกจการ

สนเชอแฟคตอรง (Factoring)

สนเชอแฟคตอรง คอการใหบรการทางการเงน/ธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอระยะสนอกรปแบบหนงเพอเปนเงนทนหมนเวยนซงชวยเพมสภาพคลองทางการเงนใหแกผประกอบการ โดยการโอนสทธการรบเงนจากลกหนใหแก สง. หลงจากผประกอบการไดสงสนคา/ใหบรการกบลกคา (ลกหน) เรยบรอยแลว โดยสงเอกสารทางการคา อาท ใบอนวอยส

Page 148: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

142

ใบสงซอ ใบสงของ ใบวางบล และใบเสรจรบเงนมายง สง. กจะไดรบเงนสดตามอตราสวน ทตกลงกนของมลคาในใบอนเวอยส โดยไมตองมหลกทรพยอนคาประกน ทงน ในขนตอนของการโอนสทธลกหนการคา สง. อาจจายเงนใหในสดสวนของยอดหน เชน รอยละ 70-80 ของ ยอดหน เปนตน และเมอลกหนการคามาจายชาระหนให สง. เรยบรอยแลว สง. กจะจายเงน คาสนคาสวนทเหลอใหแกผประกอบการ

ผงการบรการสนเชอแฟคตอรง

หลกเกณฑการใหสนเชอแฟคตอรง28

ธปท. ไดออกประกาศหลกเกณฑการอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจแฟกเตอรง โดยอาศยอานาจตามความมาตรา 36 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 กาหนดหลกเกณฑ ดงน

คณสมบตของ ธพ. ทตองการประกอบธรกจ

1 มฐานะการเงนและฐานะการดาเนงานอยในเกณฑด สามารถกนสารองไดครบถวนและดารง BIS Ratio ไมตากวาเกณฑท ธปท. กาหนดหรอสงการเปนกรณพเศษ หรอดารงอตราสวนทางการเงนตาง ๆ ไดตามทสงการเปนพเศษ

2. มระบบงาน ระบบขอมลและมบคลากรทมความร ความเขาใจ ความสามารถ และประสบการณเพยงพอเพอรองรบการทาธรกรรมอยางมประสทธภาพ

3. ใหความรวมมอกบทางการตามนโยบาย 1 รปแบบ (One Presence)

ทงน ใหถอวา ธพ. ไดรบการอนญาตเมอพน 30 วนนบจาก ธปท. ไดรบหนงสอ เวนแต ธปท. จะมขอทกทวงหรอใหชแจงเพมเตมเปนลายลกษณอกษร

หลกเกณฑสาหรบ ธพ.

1. ตองมระบบการบรหารความเสยงทมประสทธภาพและเหมาะสมกบการธรกรรม โดยคณะกรรมการ ธพ. - ตองมความรความเขาใจในธรกรรมและความเสยงทเกยวของ

28 ประกาศ ธปท. ท สนส. 04/2551 เรอง การอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจแฟกเตอรง (Factoring) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510294.pdf

%*���ก��ก� $*ก���jก����

1. .� ������$������$ (Invoice)

�����ก�����

2.6�� ��,�w$*ก���jก����

3. ������

6. ������ .�������$(�

4. ���ก�กZ�����

5. ������

Page 149: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

143

- จดใหมระบบงานอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร โดยเปนผกาหนด อนมต หรอใหความเหนชอบ นโยบาย กลยทธ ขนตอนการปฏบตในการประกอบธรกจ ระเบยบและวธการบรหารความเสยง ระบบการควบคมภายใน ระบบการจดการ และระบบบญช

- ระเบยบและวธการบรหารความเสยงตองครอบคลม • ระบบการวเคราะหเครดตของลกคาและลกหน โดยเฉพาะแบบไมมสทธไลเบย จะตองวเคราะหทกรายอยางเพยงพอ และมระบบการกาหนดวงเงนสนเชอลกคา

• ระบบการตดตามหนทรบโอนมาตามสญญาเพอใหทราบขอมลลกหนและลกคา

• เครองมอการบรหารความเสยงตาง ๆ เชน การประกนภย การเรยกเกบเงนประกนตามคณภาพลกหนและประเภทธรกรรม และ การกระจายความเสยงจากการกระจกตว เปนตน

• ระบบการจดเกบขอมลและการจดทารายงาน เพอตดตาม วเคราะห และประเมนผลการประกอบธรกจ

2. จดทาสญญาเปนหนงสอและมอบใหลกคา 1 ฉบบ โดยมรายละเอยด • จานวนวงเงนทจะรบโอน • สทธเรยกรองทจะรบโอน หรอวธการเลอกสทธเรยกรองดงกลาว • วธการคานวณอตราดอกเบย คาตอบแทนและผลประโยชนทเรยกเกบจากลกคาอยางชดเจน

• คาใชจายและเบยปรบตาง ๆ • อายสญญา

3. จะตองมหนงสอแจงใหลกคาทราบลวงหนาไมนอยกวา 14 วนกอนทจะมการแกไข เพมเตม หรอเปลยนแปลง

4. การกากบดแล • ตองดแลใหมการปฏบตตามมาตรฐานบญชทยอมรบทวไปและกฎหมายทเกยวของอยางเครงครด

• การทาธรกรรมใหนบรวมธรกรรมการใหสนเชอ เมอสนวนหนง ๆ ตองไมเกนรอยละ 25 ของเงนกองทนของ ธพ. นน ๆ (ตามเกณฑ Single Lending Limit)

• ตองปฏบ ตตามเกณฑการจดชน การกนเงนสารอง การดารงเงนกองทนการสอบทานสนเชอและภาระผกพน แบบรายงาน ทเกยวของ และการรบรรายได

• ธปท. สามารถยบยงไดเมอ ธพ. ไมปฏบตตามหลกเกณฑทกลาวขางตน และตามทเหนวากระทบตอความปลอดภยหรอผาสขของประชาชน

Page 150: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

144

หลกเกณฑสาหรบธนาคารพาณชยเพอรายยอย

• ขอบเขต – จ า กดขอบเขตธ รกรรมเฉพาะธ ร กจแฟก เตอร งภายในประเทศ ซงลกคาและลกหนจะตองเปนผประกอบการ ในประเทศและมมลหนทจะรบโอนสทธเรยกรองในการรบชาระหนเปนสกลเงนบาท

• การนบลกหนรายใหญ (Single Lending Limited) ตองไมเกน ทธนาคารพาณชย เ พอรายยอยสามารถกระทาไดตามท ธปท. ประกาศ

• ใหใชหลกเกณฑเดยวกบหลกเกณฑสาหรบ ธพ. ทกลาวขางตน (ยกเวนขอบเขตและการนบลกหนรายใหญ)

Page 151: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

145

Page 152: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 146

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ภาคผนวก 2 แนวทางการสอบทานสนเชอสาหรบผตรวจสอบ

1. ขอบเขตการสอบทาน

ในการวเคราะหสนเชอใหไดอยางเหมาะสม ผตรวจสอบจะตองมขอมลพนฐานเกยวกบฐานะทางการเงนของผก วตถประสงคของการก ระยะเวลาทจะชาระคน และเงอนไขหรองวดการชาระคนในอนาคต โดยไมควรมองเพยงสถานการณคางชาระ (Past Due) แตเพยงอยางเดยว

ความจาเปนในการไดรบขอมลเพอประเมนฐานะในอนาคตยอมแตกตางกน ไปตามขนาดของ สง. ประเภท และความซบซอนของธรกรรม ผตรวจสอบควรทบทวน “Pre-Examination Procedures” เพอเปนแนวทางเพมเตมในการกาหนดขอบเขตซงขนอยกบระดบความเสยง รวมทงการขยายขอบเขตการการสอบทานไปยงสนเชอภาคธรกจตาง ๆ ทประสบกบภาวะตงตว หรอมอตราการเตบโตอยางรวดเรว และ/หรอมสนเชอคางชาระ เพมสงขนเมอเทยบกบธรกจอน

2. แนวทางการสมตวอยาง

เมอผตรวจสอบไดประเมนคณภาพพอรตเงนใหสนเชอ และประเมนการบรหารสนเชอ เสรจสนแลว กจะใชแนวทางการสมตวอยาง ซงแบงออกเปน 2 วธ ดงน

1. การสมตวอยางโดยไมใชวธสถต (Non-Statistical Sampling) เปนการสมตวอยางโดยใชดลยพนจเพอเลอกรายการตรวจสอบ และจะกาหนดเปนรอยละของจานวนลกหนทจะตรวจสอบ

2. การสมตวอยางโดยใชวธสถต (Statistical Sampling) แบงเปน 2 วธ ไดแก (1) วธ Proportional Sampling

เปนเทคนคการสมตวอยางทใหความสาคญแกลกหน เ งนใหสนเชอ รายทมภาระหนจานวนสง ซงอาจมผลเสยหายกระทบตอคณภาพของพอรตเงนใหสนเชอและ ฐานเงนกองทนได วธนเหมาะสาหรบการตรวจสอบรายการทมลกษณะเฉพาะ เชน การจดชนพอรตเงนใหสนเชอ รายการทมขอผดพลาดทางการเงน และรายการทมขอผดพลาดในการปฏบตตามหลกเกณฑทกาหนด เปนตน

(2) วธ Numerical Sampling เปนเทคนคการสมตวอยางทใหความสาคญแกลกหน เ งนใหสนเชอ

แตละรายเทากน โดยกลมลกหนเงนใหสนเชอทถกสมเลอกใชเปนกลมตวอยางจะมโอกาส ถกเลอกเทาๆ กน วธนเหมาะสาหรบการนาไปใชเพอประเมนหาขอผดพลาดหรอขอยกเวน ในการปฏบตงานวามความถเกดขนบอยครงเพยงใด

3. สอบทานสนเชอรายตว

การประเมนสนเชอรายตว ผตรวจสอบควรชงนาหนกขอมลทไดรบและตดสนใจเกยวกบคณภาพสนเชอ การสอบทานควรพจารณาเปนราย ๆ ไป โดยคานงถงความเสยง ทเกยวของ ลกษณะและจานวนของหลกประกน ความสามารถและความรบผดชอบทางการเงน

Page 153: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 147

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ในการชาระคน ประวตการตดตอของลกคา และความเปนไปไดหรอความนาจะเปนในการ ชาระคน ความเตมใจและความสามารถในการชาระคนของลกหนเปนปจจยหลกในการวด ความเสยง ลกหนจะตองมกาไรหรอสนทรพยสภาพคลองเพยงพอทจะจายชาระดอกเบยและ เงนตนตามระยะเวลาทตกลงกนอยางสมเหตสมผล อยางไรกตาม ไมไดหมายความวา ลกหนจะตองอยในฐานะทจะสามารถจายชาระหนคนไดตลอดเวลา ถาเชนนนคงไมจาเปนตองมวตถประสงคในการตออายหรอขยายระยะเวลาการใหสนเชอ รวมทงการตงขอสงเกตลกหน ทมคณภาพเครดตเรมเสอมลงโดยไมจาเปนจะตองรอใหมการคางชาระเกดขนแลวเสมอไป

ในการสอบทานสนเชอรายตว ผตรวจสอบควรจะวเคราะหใหไดวาสนเชอทอาจมปญหานนเกดจากนโยบายวธปฏบตในการใหสนเชอ และการเรยกเกบหนทไมเหมาะสมหรอ ไมเพยงพอ หรอเปนเพยงการไมปฏบตตามหลกเกณฑหรอนโยบายทกาหนดเทานน ในบางครงสนเชอทมปญหาอาจมสาเหตจากวธปฏบตในการใหสนเชอ ทไมมประสทธผล และ/หรอ การกากบดแลทไมเพยงพอ ซงปญหาดงกลาวอาจทาใหคณภาพของสนเชอไมไดรบการแกไข และเสอมถอยลงได ดงนน ผตรวจสอบจะตองทราบวาลกหนรายใดมปญหาและสาเหตมาจากอะไร ทงน ควรมการนาจดออนของนโยบายและวธปฏบตในการใหสนเชอ รวมทงมาตรการ ในการแกไขเพอหารอในทประชมกบผบรหาร สง.

4. ปจจยทตองพจารณาในการสอบทานสนเชอรายตว

ผตรวจสอบควรประเมนและตรวจสอบการจดทาเอกสารหลกฐานประกอบ ในรายละเอยด ดงน

• ระบรายละเอยดของผกและวตถประสงคในการก ผตรวจสอบควรระบชอ อาชพ หรอประเภทธรกจของผก ผกรวม (Cosigner) ผรบรอง ผสลกหลง และผคาประกน ในกรณของสนเชอธรกจ ควรระบใหชดเจนวาผกเปนบรษท หางหนสวน หรอกจการเจาของ คนเดยว จากนนตองพจารณาวตถประสงคทแทจรงในการกยม และแหลงชาระเงนคน หากไมมรายละเอยดเหลานหรอเปนเพยงคาอธบายทกวางเกนไป ควรตงขอสงเกตไวดวย นอกจากน ผตรวจสอบควรจะประเมนดวา แผนการชาระเงน (วนครบกาหนดและเงอนไขการชาระเงน) สอดคลองกบวตถประสงคของการกเงน เชน การกเพอใชเปนเงนทนหมนเวยนไมควรจะเปนลกษณะเงนกทมระยะเวลา (Term Loan) เปนตน รวมทงจะตองมนใจวา ปรมาณความเสยงหรอวงเงนโดยรวม (Risk Profile) อยภายใตวงเงนหรอเพดานทกาหนดไว เพอใหปฏบตสอดคลองกบนโยบายของ สง.

• คาอธบายเกยวกบสนเชอ ควรมความกระชบโดยระบประเภทสนเชอ จานวนเงน วนอนมต เงอนไขการชาระเงน ผตรวจสอบควรเชคเอกสารการอนมตสนเชอเทยบกบยอดคงเหลอและการบนทกบญช หากมความแตกตางควรยกขนเปนขอสงเกตและรายงานแกผบรหาร

• หลกประกน คาอธบายและการประเมนหลกประกนควรแสดงถงราคาตลาดและสภาพของหลกประกน หากมการประเมนราคาควรประเมนดแหลงและความนาเชอถอของราคาทไดดวย

Page 154: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 148

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

• ขอมลทางการเงน ควรมการสอบทานขอมลทางการเงนจากงบแสดงฐานะการเงนและงบกาไรขาดทนเบดเสรจ การสอบทานผลการดาเนนงานจรงเทยบกบแผนธรกจของลกหนจะเปนประโยชนอยางมาก ทสาคญคอ ประเมนวากระแสเงนสดของผกเพยงพอตอการชาระหนหรอไม แนวโนมผลการดาเนนงานทลดลงหรอความแตกตางในทางลบระหวางแผนธรกจกบผลทเกดขนจรง จะเปนสญญาณเบองตนของคณภาพสนเชอทเสอมลง คณลกษณะของผก มลคาหลกประกน และฐานะทเสอมลงจะเปนปจจยถดมาทตองพจารณา

ขอสงเกต : งบการเงน โดยเฉพาะงบกระแสเงนสด เปนปจจยหลกในการประเมนคณภาพสนเชอ ถา สง. ขาดขอมลทางการเงนทเปนปจจบน ผตรวจสอบควรตงขอสงเกตและควรพจารณากาหนดมาตรการเพอการแกไขปญหา

• สรปการสอบทาน ควรมการสรปผลการสอบทานเปนลายลกษณอกษร ซงอาจอยในรปของรายงานหรอกระดาษทาการรายตว ผตรวจสอบควรสรปผลการสอบทาน โดยมเนอหา ดงน

1. สรปลกษณะโดยยอ โดยกลาวถงลกษณะของลกหน ประเภทสนเชอ เงอนไขและระยะเวลาชาระหน รวมถงแหลงชาระหนคน

2. สรปวาไดมการปฏบตตามนโยบายการใหสนเชอ หรอไม รวมถงเอกสารประกอบทตองม

3. สรปปจจยบวกและลบทไดพจารณาระหวางการสอบทาน อาท ขอสงเกตเกยวกบผลการดาเนนงานทผานมาลกหนมจดแขงจดออนอยางไร ฐานะทางตลาดดขนหรอแยลง มการบรหารทเขมแขงหรอ มจดออน และมกระแสเงนสดเพยงพอทจะชาระหนหรอไม

4. จดอนดบความเสยง พรอมเหตผลสนบสนนความเหน 5. หากมขอสงเกตหรอมสนเชอทตองตดตามหรอแผนการแกไขหน

ทมปญหา ควรสรปแผนดงกลาวเพอตดตามความคบหนาในการตรวจสอบครงตอไป

5. เอกสารประกอบการใหสนเชอทแสดงถงจดออนการใหสนเชอ

เอกสารเหลานอาจชวยทาใหผตรวจสอบสามารถทราบถงสนเชอทอาจมปญหาได ในระหวางการสอบทาน

• งบแสดงฐานะการเงนและงบกาไรขาดทนเบดเสรจ: เงนทนหมนเวยน ไมเพยงพอหรอลดลง มลกหนการคามากเกนไปหรอมแนวโนมแยลง ระดบสนคาคงเหลอ ไมเหมาะสม ไมมการแยกอาย (Aging) ลกหนการคา แนวโนมเจาหนการคาสงขนอยางรวดเรว มการตออายหรอผดผอนหนสนจากการดาเนนงานเพมขนหรอถขน แนวโนมยอดขายและกาไรลดลง คาใชจายเพมขนอยางรวดเรว มการจายเงนปนผลโดยไมเหมาะสมกบผลการดาเนนงาน มอตราสวนหนสนตอมลคาสทธเพมขน การเพมขนในมลคาสทธของกจการเกดจากการตราคามลคาสนทรพยถาวรใหมเพยงอยางเดยว ผกยมทมปญหาลกษณะเชนนควรมการจดอนดบเปน “กลาวถงเปนพเศษ” หรอ “จดชนตากวามาตรฐาน”

Page 155: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 149

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

• เอกสารประกอบเกยวกบกระแสเงนสด: ขาดงบกระแสเงนสด หรอประมาณการกระแสเงนสดทแสดงใหเหนวามไมเพยงพอตอการชาระเงนตนและดอกเบยตามทกาหนด ในสญญา รวมทงงบทแสดงใหเหนวามกระแสเงนสดรบจากการขายสนทรพยถาวร หรอจากรายการพเศษซงไมใชการดาเนนงานตามปกตของธรกจ หรอมกระแสเงนสดตดลบ โดยทวไป ผกยมทมปญหาลกษณะเชนนควรจดชนตากวามาตรฐาน และในกรณทประกอบกบคณภาพสนทรพยมแนวโนมเสอมลงดวย อาจพจารณาจดชนตากวานไดในสวนทไมมหลกประกนคมมลหน

• แฟมสนเชอและจดหมายโตตอบระหวางลกหนและ สง.: ขาดเอกสารเกยวกบหลกประกนหรอประกอบการใหสนเชอ หรอมแตไมสมบรณ เชน งบการเงน สญญาจานอง สญญาคาประกน หลกฐานการประเมนราคา ความเหนทางกฎหมาย (Legal Opinions) การประกนภยหลกประกน ใบคาขอสนเชอ เอกสารเกยวกบการตรวจสอบทางเครดต (Credit Check) จดหมายตดตอระหวางลกหนกบธนาคารทแสดงใหเหนวาผกจะไมสามารถชาระหนไดตามทกาหนด เปนตน โดยการจดชนลกหนจะขนอย กบความเหนของผตรวจสอบหรอสถานการณ

• หลกประกน: หลกประกนทแสดงวตถประสงคของการกเงนเพอเกงกาไร หรอหลกประกนทมมลคาทางการตลาดทเสอมลง (อสงหารมทรพยททาประโยชนไดอยางเดยว หรอหลกทรพยทมขอหามหรอขอจากดบางอยาง) ซงไมสามารถชดเชยหรอทดแทนไดโดย แหลงชาระเงนทเชอถออน ๆ และหลกประกนทไดมาภายหลงการตออายของสนเชอซงมมลคา ไมแนนอน แมวาวธปฏบตดงกลาวจะแสดงใหเหนถงการบรหารทางความเสยงทออนแอ การตดสนใจทจะยกเปนขอสงเกตจะขนอยกบสถานการณคางชาระของผก

6. ขอบงชหรอสญญาณทางการเงนอนแสดงถงคณภาพของสนเชอทเสอมลง

ขอบงชตางๆ ตามขางลางนจะชวยใหผตรวจสอบสามารถทราบถงปญหาหรอจดออนเมอทาการพจารณาสอบทานขอมลทางการเงนของลกหน แมวารายการตาง ๆ เหลาน เพยงอยางเดยวอาจจะไมสามารถตงเปนขอสงเกตได แตเมอพจารณาโดยรวมแลว จะชวยให ผตรวจสอบสามารถพบปญหาทอาจเกดขนในระยะอนใกลนได โดยรายการตาง ๆ เหลาน เปนเพยงตวอยางของสญญาณ (Red Flags) ทจาเปนตองสบหาขอมลเพมเตม และผตรวจสอบควรสามารถระบประเดนทจะตองคนหาขอเทจจรงตอไปภายหลงสอบทานฐานะทางการเงน โดยคราว ๆ ของลกหนแลว ลกหนรายทม Red Flags ตาง ๆ เหลาน ควรระบไวในรายงานทตองดแลเปนอนดบแรก (Watch- List) โดยสญญาณตาง ๆ ไดแก

• ระยะเวลาการเกบหนนานขน : ลกษณะนแสดงวาผ กมความตงใจจะ ขยายเวลาชาระเงนใหลกหนการคา ความเครงครดในการเรยกเกบหนลดลง และในทสดอาจนาไปสปญหาเรองกระแสเงนสด

• สนคาคงเหลอเพมขนอยางนาสงเกต : ทงในแงจานวนเงนและอตราสวน เมอเทยบกบสนทรพยทงสน ปกตการเพมขนของสนคาคงเหลอจะไดรบการชวยเหลอจากผขาย และจะทาใหความเสยงเพมขนมากถาอตราการหมนเวยน (Turnover Ratio) ลดลง การเพมขนของระดบสนคาคงเหลอหรอการลดลงของอตราการหมนเวยน อาจเกดจากผกยมเกดความลงเลทจะขายสนคาสวนเกนหรอสนคาทลาสมยในราคาตา เพราะกจการหรอธรกจสวนใหญมกจะ

Page 156: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 150

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

เตมใจทจะยอมเสยสภาพคลองเพอรกษากาไรสวนตาง และอาจทาใหเกดปญหาเกยวกบกระแสเงนสดในทสด

• อตราการหมนเวยนสนคาคงเหลอลดลง : แสดงถงการซอสนคามากเกนไป (Over Buying) หรอนโยบายการซอทไมสมดล และหลายครงทอตราการหมนทลดลงเกดจาก ยอดขายทลดลง ถาสนคาคงเหลอมมลคาตากวาความเปนจรง อตราการหมนเวยนทแทจรง จะยงชากวา (นานกวา) ผลลพธทคานวณได

• มสนทรพยทตดภาระคาประกน (Existence of Heavy Liens on Assets) : การไดถอครองสนทรพยจานองเปนอนดบสองหรอสามเปนความเสยงทมากกวาปกต ตนทน ของเงนกมกจะสง ผ กยมสวนใหญมกจะไมเตมใจทจะใชแหลงเงนทนประเภทนนอกจากไมมแหลงเงนทนอนทใหราคาทสมเหตสมผล ธรกจเหลานนมกจะมการกยมเงนทมากเกนไปและ ไมสามารถทนตอแรงกดดนจากภาวะเศรษฐกจขาลงไดนานพอ

• การกระจกตวของสนทรพยไมหมนเวยนนอกเหนอจากสนทรพยถาวร บรษทผกอาจนาเงนกยมไปลงทนในบรษทยอยหรอบรษทในเครอ ซง สง. ผใหกไมมขอมลเกยวกบการดาเนนธรกจของบรษทยอยหรอบรษทในเครอนน การใหกในลกษณะน สง. ควรมขอมลและมการวเคราะหสนเชออยางเพยงพอและควรเปนการใหกโดยตรง และการใหกแกบรษทยอยควรมหลกประกนอนนอกเหนอจากการคาประกนโดยบรษทแม

• งบแสดงฐานะการเงนมสนทรพยทไมมตวตนในจานวนสง : เชน คาความนยม หรอขอมลผบรโภค (Subscriber Lists) เปนตน เนองจากสนทรพยประเภทนมมลคาทไมแนนอนและอาจเสอมคาไดเรวกวาสนทรพยทมตวตน อยางไรกตาม สนทรพยไมมตวตนบางอยาง เชน สทธบตรหรอเครองหมายการคา เปนตน อาจมมลคามาก และควรนามาพจารณาดวยในการวเคราะหสนเชอ

• หนสนระยะยาวเพมขนอยางมนยสาคญ : ซงจะทาใหตองพงพงกระแส เงนสดและผลการดาเนนงานในระยะยาวมากขนในการทจะชาระคนหนสนระยะยาว

• ความแตกตางอยางมนยระหวางยอดขายขนตนและยอดขายสทธ : แสดง ใหเหนระดบของสนคารบคน (Returns) การตงสารอง คณภาพของสนคาทลดลง และการทลกคาไมพงพอใจในผลตภณฑของลกหน ซงอาจมผลตอความสามารถในการทากาไรของลกหนเนองจากยอดขายลดลง

• เปอรเซนตตนทนทเพมขน : อนแสดงถงการทธรกจไมสามารถหรอ ไมเตมใจทผลกภาระตนทนทเพมขนไปยงลกคาหรอการทไมสามารถควบคมตนทนได

• การเพมขนของสนทรพยรวมเมอเปรยบเทยบกบยอดขาย : ถาลกหน ขยายธรกจมากขน จาเปนจะตองมสนทรพยหมนเวยนมากขนในรปของสนคาคงเหลอ ลกหนการคา และสนทรพยถาวร ผตรวจสอบควรใหความสนใจในกรณทสนทรพยของลกหนเตบโตเรวกวาอตราการเตบโตของยอดขาย ซงอาจทาใหประสทธภาพลดลง

Page 157: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 151

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

7. มลคาของอสงหารมทรพยทมปญหา

ตวบงชหลกทแสดงถงสนเชออสงหารมทรพยทมปญหาคอความไมเหมาะสมระหวางยอดเงนใหสนเชอกบราคาอสงหารมทรพยทอาจขายไดและความตองการของตลาด โดยราคา ทอาจขายไดอาจไมเทากบราคาประเมน ราคาขายในปจจบนหรอราคาขายในตลาด (Liquidating Value) จะมความสาคญมากกวาราคาประเมน เพราะอสงหารมทรพยนนอาจไมเปนทตองการของตลาดเลยกได ทาใหตองขายไปในราคาขาดทนหรอตามาก ๆ

ผตรวจสอบควรจะตงขอสงเกตสาหรบราคาประเมนทไมเปลยนแปลง แมในภาวะเศรษฐกจตงตว อนแสดงใหเหนถงมการสรปทไมสมจรง อาคารกอสรางทยงไมแลวเสรจ หรอ ถกทงรางยงมความเสยงมาก ในหลาย ๆ ครงทการเสอมโทรมทางกายภาพอนเนองจากการปลอยทงราง ทาใหตองซอมแซม มตนทนในการทาใหเสรจ (Completion Costs) สงขนมาก จนไมสามารถดาเนนการตอได ในการคาดการณราคาปจจบน จะตองประเมนหากระแสเงนจาก คาเชาในปจจบนโดยใชอตราการเพมทนททราบลาสด หรออตราสวนลด ในบางกรณอาคาร ทถกทงรางหรอยงสรางไมแลวเสรจจะมมลคาเพยงรอยละ 10 – 25 ของราคาประเมนเมอเรมตนเทานน ซงขนอยกบความนาดงดดของสถานทหรอตาแหนง

8. ประเมนความเหมาะสมและความนาเชอถอของราคาประเมนอสงหารมทรพย

ในการประเมนความสมเหตสมผลทงขอเทจจรงและสมมตฐานทเกยวของกบ การประเมนราคาอสงหารมทรพย โดยเฉพาะอสงหารมทรพยทมปญหา ผตรวจสอบควรพจารณา

• อตราวางในปจจบนและในอนาคตรวมทงอตราทจะรบภาระคาใชจายได (Absorption Rate) เมอเปรยบเทยบกบอตราทใชในการประเมนราคาอสงหารมทรพยทมการ ใชงานเตมพนท

• แนว โน มของการ ตออาย ของสญญา เช าและ อตรา ค า เช า ท คาด เมอเปรยบเทยบกบอตราทใชเมอทาการประเมนราคา

• ปรมาณและแนวโนมของการคางชาระคาเชา • การศกษาความเปนไปไดและการสารวจตลาดเปรยบเทยบกบสถานการณ

ในปจจบน • อตราคาเชาทแทจรงหรอราคาขาย (รวมถงสมปทานถาม) • รายไดสทธจากการใหเชาเปรยบเทยบกบประมาณการ • อตราสวนลดและอตราการเพมทนโดยตรงเมอเปรยบเทยบกบมลคา

ในปจจบน

9. การประเมนมลคาของการคาประกน

การพจารณาวาการคาประกนนนมมลคาหรอไมมนน ผตรวจสอบควรจะพจารณาหรอวเคราะหปจจยทเกยวของกบการคาประกนในระหวางการสอบทานลกหนนน เชน

• ระดบความสามารถและความเตมใจทผคาประกนนนยนยอมทจะปฏบตตามสญญาคาประกนนน

Page 158: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 152

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

• การยนยอมปฏบตตามสญญาคาประกนในครงกอนเปนผลสบเนองจากความยนยอมสมครใจหรอจากการใชกฎหมายบงคบโดยผใหก

ผตรวจสอบควรจะมการกาหนดขอบเขตมลคาการคาประกนสาหรบผ กทเคย ผดสญญาในอดต เวนแตมหลกฐานแนชดวาผคาประกนมความตงใจและสามารถทจะคาประกนหนรายนน ๆ ไดจรง เชน ยนยอมทจะจายเงนจานวนหนง หรอนาสนทรพยมาเปนหลกประกน ในการคาประกน ดวย มฉะนน การคาประกนจะไมมคา หากบคคลหรอนตบคคลใดทคาประกนไมสามารถปฏบตตามสญญาได เปนตน

อยางไรกตาม การคาประกนเปนการคมครองทางกฎหมายสาหรบ สง. ดวย เชน สถานการณดงนอาจจะสามารถบงชวาการคาประกนมมลคาเตมหรอเพยงบางสวน เปนตน

• ผคาประกนทไดมการปฏบตตามสญญาคาประกนแลวบางสวน • ผคาประกนทมการลงทนอยางมนยสาคญในโครงการดวย เชน มสวนในทน

หรอมการลงทนเปนจานวนเงนอยางมนยสาคญ • ผคาประกนซงมโครงการทดและไดนาหลกทรพยนนมาคาประกนไขวกน

หรอกยมไขวกน • การคาประกนทมหลกประกนเปนสนทรพยในความตองการของตลาดและ

อยในความดแลของบคคลทสาม นอกจากน ผตรวจสอบควรจะพจารณาความสามารถทจะบงคบสทธตามกฎหมาย

ดวย โดยการตดตามเกบหนจากการคาประกนไมควรจะลาชาเกนไป หรอมความไมแนนอน ซงอาจนาไปสปญหาความยงยากในการบงคบตามสทธในภายหลงได

ถงแมวา สง. จะสามารถใชสทธบงคบตามกฎหมายได แตกอาจจะไมใชสทธนน ผตรวจสอบสามารถใชวจารณญาณโดยดการตออายสนเชอในครงกอน ซงสามารถบงชไดถง การใชสทธบงคบการคาประกนและการตดตามเกบหนไดสาเรจและทนกาล การคาประกนท สง. ลงเลทจะดาเนนการตามกฎหมายมกจะไมมมลคา

10. ประเมนการสญหายหรอขาดหายไปของเอกสารประกอบการใหสนเชอ

ควรมการยกประเดนในเรองความบกพรองในการจดเกบเอกสารประกอบ การใหสนเชอ เพอหารอกบฝายบรหารเพอหามาตรการในการแกไข มฉะนน อาจทาให ความเสยงทางเครดตสงขนในอนาคต นอกจากน การมขอยกเวนหรอขอจากดทางเทคนคมากมายเปนการสะทอนถงคณภาพและความสามารถในการบรหารไดอยางหนงในการประเมนความเสยงดานเครดต โดยเฉพาะความผดพลาดหรอความลมเหลวในการหาและสอบทานขอมลทางการเงน เมอมเอกสารสญหายถงรอยละ 25 ของจานวนทจะสอบทานทงสน ควรยกขนเปนขอสงเกตถงวธปฏบตทางสนเชอทดอยประสทธภาพ

Page 159: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 153

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

11. การสอบทานการกนสารองหนสงสยจะสญ

ผตรวจสอบมหนาทในการประเมนคณภาพสนเชอ ระบบการสอบทานสนเชอ และความเพยงพอของการตงสารองหนสญ ดงนน จงตองพจารณาปจจยทสาคญทงหมดทอาจกระทบตอความสามารถในการเรยกเกบหน

ในการประเมนความเพยงพอในการตงสารองหนสญโดยรวม จาเปนจะตองคานงถงกระบวนการ วธการ รวมทงสมมตฐานทเกยวของ การประมาณการสวนสญเสยจะถกตองมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบปจจยตาง ๆ ทนามาพจารณา นอกเหนอจากความสามารถในการประมาณสนเชอแตละรายดวย ดงนน การประมาณความเพยงพอในการกนสารองวา มความนาเชอถอไดมากนอยเพยงใด ยอมขนอยกบวาผบรหารไดดาเนนการในเรองเหลานอยางไร

• ระบบและการควบคมทมประสทธผลในการทจะสามารถระบและตดตามคณภาพสนเชอไดอยางทนกาล

• มระบบวเคราะหปจจยทกอยางทมความสาคญตอการเรยกเกบหน • สรางกระบวนการทเปนทยอมรบในการประเมนความเพยงพอของการ

กนเงนสารอง อยางไรกตาม ผตรวจสอบควรตระหนกวาหลกเกณฑการตงสารองของ ธปท.

ถอเปนเพยงมาตรฐานขนตาเทานน การตงสารองเพยงผานเกณฑของทางการไมใชเปนสงทรบประกนไดวาสารองนนเพยงพอในการสรางความเชอมนตอระบบ สง. ดงนน จงเปนสงสาคญมากทจะตองสามารถประเมนความเสยงดานเครดตทถกตองแมนยา และมการกนสารองเพอรองรบความสญเสยอยางเพยงพอดวย

12. การประเมนลกหนตามเกณฑคณภาพ

เพอใหการประเมนคณภาพเงนใหสนเชอสะทอนฐานะทแทจรงของลกหนในปจจบน ผตรวจสอบจงจาเปนตองประเมนคณภาพเงนใหสนเชอตามเกณฑคณภาพ ซงพจารณาจากฐานะทางการเงนและความสามารถในการชาระหนทแทจรงของลกหน โดยหลงจากทผตรวจสอบไดประเมนคณภาพของเงนใหสนเชอ และไดจดชนสนเชอตามประกาศ ธปท. เรอง หลกเกณฑการจดชนและการกนเงนสารองของ สง. แลว ผตรวจสอบจะตองประเมนลกหนตามเกณฑคณภาพดวย โดยการประเมนการดาเนนธรกจ ฐานะและผลประกอบการและลกษณะการชาระหน ดงตอไปน

12.1 การประเมนการดาเนนธรกจ

12.1.1 ธรกจของลกหน

(1) ประเภทธรกจ ผตรวจสอบตองทราบวาลกหนเปนใคร ประเภทธรกจของลกหน

เปนอยางไร เพอประเมนสถานการณของธรกจประเภทนในปจจบนหรออนาคตวาอยในชวงเตบโตหรอถดถอย

Page 160: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 154

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

(2) ธรกจหลก

ผตรวจสอบควรประเมนวาธรกจหลกของลกหนคออะไร และหากลกหนมการดาเนนธรกจอน ๆ นอกจากธรกจหลก ควรประเมนวาธรกจนนมความสมพนธกบธรกจหลกทลกหนมความถนดหรอความชานาญหรอไม และประเมนรายไดหลกและแนวโนม ในอนาคตวาเปนอยางไร

(3) สถานทประกอบการ

ผตรวจสอบควรทราบสถานทประกอบการของลกหน โดยเฉพาะสถานทกอใหเกดรายไดหลก เพอประเมนวา สถานทประกอบการยงคงกอใหเกดรายไดหลก

(4) ผถอหนหลก

ผตรวจสอบควรประเมนผถอหนหลกของลกหนวา มความขดแยงระหวางกลมผถอหนหรอไม และพฤตกรรมของผถอหนหลกทผานมาดวย

(5) เทคโนโลยทลกหนใชในธรกจ

ผตรวจสอบควรประเมนผลกระทบตอธรกจของลกหนหากธรกจของลกหนตองพงพาเทคโนโลยททนสมย

(6) เครอขายทางธรกจของลกหน ผตรวจสอบควรประเมนสภาพกจการในเครอของลกหน

แหลงทมาของเงนทน รายไดหลก และผลกระทบตอธรกจหากเครอขายประสบปญหา

12.1.2 วตถประสงคการกยมเงน

(1) เงนทลกหนกยมไปนาไปใชในกจการ ผตรวจสอบควรทราบเหตผลและความจาเปนของการกยมเงนวา

ลกหน ตองการเงนกไปใช เ พอประโยชนในการประกอบกจการหรอไม และเปนไปตามวตถประสงคในการกยมเงน

(2) ความสอดคลองและเหมาะสมระหวางจานวนเงนและระยะเวลา การกยมกบประเภทธรกจ

ผตรวจสอบควรประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของจานวนเงนทลกหนกยม ระยะเวลาการเบกถอน และระยะเวลาการชาระคนเงนกกบความจาเปนในการใชเงนในธรกจของลกหน และประเมนจานวนเงนทขอเบกกบระยะเวลาและความคบหนาของงาน เชน ความคบของหนางานกอสรางอาคาร ระยะเวลาการชาระคนเงนกกบกระแสเงนสดของลกหน เปนตน

12.1.3 ความชดเจนและความเปนไปไดของโครงการ

(1) การวเคราะหความเปนไปไดของโครงการ ผตรวจสอบประเมนความชดเจนและความเปนไปไดของโครงการ

(Feasibility Study) วาลกหนสามารถดาเนนโครงการไดหรอไม

Page 161: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 155

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

(2) หลกฐานและขอมลสนบสนนโครงการทชดเจน ผตรวจสอบประเมนความชดเจนและความเพยงพอของหลกฐาน

สนบสนนในการทาโครงการ

(3) งบกระแสเงนสด ผตรวจสอบประเมนความนาเชอถอและความสมเหตสมผลของ

ขอสมมตฐานในการจดทางบกระแสเงนสด

(4) แหลงเงนทนสนบสนนโครงการ ผตรวจสอบประเมนอตราสวนหนสนตอสวนของเจาของ เพอใช

ประกอบการพจารณาอนมตสนเชอและ เปนไปตาม Limit ทกาหนด

(5) ระยะเวลาของโครงการ ผตรวจสอบควรประเมนความเหมาะสมของการกาหนดระยะเวลา

เรมตนและสนสดของโครงการ โดยพจารณากบขนาดและลกษณะของโครงการ

12.1.4 คแขงขนและภาวะตลาด

(1) จานวนคแขงขนทางธรกจของลกหน ผตรวจสอบควรประเมนลกษณะสภาพทางตลาดของธรกจลกหน

ซงจะสะทอนจานวนคแขงขนและสภาวะการแขงขนทางธรกจวามมากนอยและรนแรงเพยงใด และจะสงผลกระทบตอลกหนขนาดไหน

(2) สวนแบงตลาดของลกหนและคแขงขนในกลมธรกจ ผตรวจสอบควรประเมนสวนแบงตลาดและคแขงขนในกลมธรกจ

ทงในปจจบนและแนวโนมเพอเปรยบเทยบความสามารถในการแขงขน

(3) วฏจกรของธรกจ ผตรวจสอบควรประเมนชวงวฏจกรธรกจของลกหน เพอใหทราบวา

ธรกจของลกหนอยในชวงเตบโตหรอถดถอย

(4) คแขงขนรายใหมทเขามาในกลมธรกจ ผตรวจสอบควรประเมนความยากงายของการเขามาในธรกจของ

คแขงขนรายใหม

12.1.5 ปญหาและอปสรรค

ผตรวจสอบควรประเมนปญหาและอปสรรคของลกหน เพอใหทราบสาเหต ลกษณะของปญหา อปสรรคทเกดขน และความรนแรงของปญหา จนสงผลกระทบตอฐานะและการดาเนนธรกจ โดยพจารณาจาก

(1) ธรกจหลกทไดรบผลกระทบจากปจจยภายใน เชน ลกหนทาการคา เกนตว เปนตน และปจจยภายนอก เชน ภาวะเศรษฐกจตกตา เปนตน (2) ยอดขายทไมเปนไปตามเปาหมายทวางไวอยางมนยสาคญ หรอ ประสบปญหาดานการขายอยางรนแรง

Page 162: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 156

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

(3) ประสบปญหาและอปสรรคททาใหไมสามารถพฒนาโครงการ ไดอยางตอเนอง หรอประสบปญหาโดรงการหยดชะงก และ (4) ธรกจทประสบปญหา หรอไมมความชดเจนในการหาผรวมทน รายใหมหรอขายกจการ

12.1.6 ความสามารถของผบรหาร

ผตรวจสอบควรประเมนความสามารถของผบรหารหลกและผบรหารระดบสง โดยพจารณาจาก

(1) ประสบการณในการดาเนนธรกจและวฒการศกษา (2) ระบบการบรหารแบบเดมหรอระบบครอบครว และความเพยงพอ

ของระบบการควบคมภายใน และ (3) ความสามารถของผบรหารหลกหรอผเชยวชาญเฉพาะดาน

12.1.7 ผลกระทบจากธรกจในเครอ ผตรวจสอบควรประเมนธรกจในเครอของลกหน ตามเกณฑรวมกลม

(Consolidated Basis) โดยพจารณาจาก (1) ความมนคง ศกยภาพในการดาเนนธรกจ และฐานะของบรษท

เครอขายของลกหน (2) ความรนแรงของปญหา ผลกระทบของบรษทในเครอตอธรกจของ

ลกหน รวมทงการรบการสนบสนนจากบรษทแม

ตวอยางแนวทางการจดชนเงนใหสนเชอ โดยใชปจจยการดาเนนธรกจ

การจดชน เงนใหสนเชอทไมปรบปรง โครงสรางหน

เงนใหสนเชอทปรบปรงโครงสรางหน

ลกหนจดชนตากวามาตรฐาน ธรกจหลกของลกหนประสบปญหาชวคราวแตคาดวาจะสามารถแกไขปญหาได โดยไมมผลกระทบตอการดาเนนธรกจในอนาคต

การด า เ นน ธ ร ก จของล กห น ไ ม เ ป น ไ ป ต า ม แ ผ น ธ ร ก จ ทกาหนด แตสามารถแกปญหาได โดยไมมผลกระทบตอการดาเนนธรกจในอนาคตมากนก

ลกหนจดชนสงสย (1) ธรกจหลกไดรบผลกระทบจนมปรมาณลดลงมาก หรอมแนวโนมเสอมถอยอยางตอเนอง (2) ธรกจหลกมปจจยเสยงทชดเจนหรอมความไมแนนอนสง ( 3 ) ธ ร ก จ ป ร ะ ส บ ป ญ ห า ไ ม ม ความชดเจนในการแกไขปญาหรอหาผรวมทนใหมหรอไมสามารถพฒนาโครงการไดอยางตอเนอง (4) ประสบปญหาดานการขายหรอใหบรการอยางรนแรง

การด า เ นน ธ ร ก จของล กห น ไ ม เ ป น ไ ป ต า ม แ ผ น ธ ร ก จ อ ย า ง ม น ย ส า ค ญ แ ล ะ มผลกระทบตอการดาเนนธรกจในอนาคต

Page 163: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 157

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

การจดชน เงนใหสนเชอทไมปรบปรง โครงสรางหน

เงนใหสนเชอทปรบปรงโครงสรางหน

ลกหนจดชนสงสยจะสญ (1) ลกหนไมไดดาเนนธรกจหลก หรอหยดดาเนนกจการ (2) ธรกจหลกประสบปญหารนแรงและไมสามารถแกไขปญหาได (3) โครงการไมมความชดเจนหรอ มความเปนไปไดนอยมาก

การด า เ นน ธ ร ก จของล กห น ไม เ ปนไปตามแผนธร กจโดยสนเชง

12.2 การประเมนฐานะและผลประกอบการ

1) ฐานะของลกหน มแนวโนมเสอมลงตามลาดบอยางชดเจน ผตรวจสอบตองประเมนโครงสรางของสนทรพยและหนสนในงบแสดง

ฐานะการเงนของลกหนทงในอดตและปจจบนวา มสนทรพยทไมกอใหเกดรายไดเพมขนหรอ มหนสนเพมขนอยางมนยสาคญ พรอมทงประเมนฐานะของลกหนจากสวนผถอหนสทธ หรอแผนการแกไขฐานะลกหนในอนาคต

2) มภาระหนสนจานวนสง หรอทนจดทะเบยนและเรยกชาระแลวตา ผตรวจสอบควรประเมนวาลกหนมภาระหนจานวนสง หรอมทน

จดทะเบยนและเรยกชาระแลวตา โดยพจารณาจากโครงสรางเงนทน ดงน (1) วเคราะหอตราสวนหนสนตอสนทรพยรวม (2) วเคราะหอตราสวนหนสนตอสวนของผถอหน (3) รายละเอยดสวนของผถอหน

3) ผลประกอบการขาดทนตอเนองอยางมนยสาคญ ผตรวจสอบควรประเมนงบกาไรขาดทนของลกหน โดยเปรยบเทยบ

ผลกาไรขาดทนยอนหลง 3 ป พรอมทงหาสาเหตของผลขาดทนดวย

4) กาไรจากการดาเนนงานกอนหกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA)

ผตรวจสอบควรประเมน EBITDA ของกจการทงในชวงทผานมาและปจจบน เพอใหทราบความสามารถในการจายชาระหนคน หากพบวา EBITA มไมเพยงพอทจะจายชาระหนคนตามเงอนของสญญา ควรตรวจสอบเอกสารหรอสอบถามเจาหนาทการเงนเกยวกบการชาระหน

5) ผลการดาเนนงานไมเปนไปตามแผนในสวนทเปนสาระสาคญ ผตรวจสอบควรประเมนผลการดาเนนงาน โดยการเปรยบเทยบ

ผลการดาเนนงานทเกดขนจรงในปทผานมากบประมาณการงบการเงน พรอมทงสอบหาสาเหตและผลกระทบตอการดาเนนกจการของลกหน

Page 164: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 158

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ตวอยางแนวทางการจดชนเงนใหสนเชอ โดยใชปจจยฐานะและผลประกอบการ

การจดชน เงนใหสนเชอทไมปรบปรง โครงสรางหน

เงนใหสนเชอทปรบปรงโครงสรางหน

ลกหนจดชนตากวามาตรฐาน แผนการเงนของลกหนมความเปนไปได แต ผ ลประกอบกา รจ ร ง ต า ก ว า ทประมาณการไมมากนก และยงไมมการขยายเวลาหรอปรบเปลยนเงอนไขการช า ร ะ ห น ใ ห ส อ ด ค ล อ ง ก บ ผ ลประกอบการทแทจรง

กา ไรจากการด า เ นนงานกอน หกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA) หรอกระแสเงนสดจากการดาเนนงาน เพยงพอชาระเงนตนไดตามสญญา สวนดอกเบยชาระไดในอตราทตากวาตนทนเงนฝากรวมเงนกยม

ลกหนจดชนสงสย ( 1) ผ ลกา รด า เ น น ง าน ไ ม เ ป น ไ ป ตามแผนในสวนทเปนสาระสาคญ เชน ยอดขาย ตนทนขาย คาใชจายในการดาเนนงานไมเปนไปตามเปาหมายทวางไวอยางมนยสาคญ เปนตน (2) มกาไรจากการดาเนนงานกอนหกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA) หรอกระแสเงนสดชาระเงนตนและ/หร อดอก เ บ ย ได ต ามสญญา เ พย งบางสวน (3) มผลประกอบการขาดทนตอเนองอยางมนยสาคญ (4) มภาระหนจานวนสง และ/หรอ ทนจดทะเบยนและเรยกชาระแลว ตา และ/หรอมอตราสวนหนสนตอทนจานวนสง โดยพจารณาลกษณะของ แตละธรกจประกอบ

(1) สมมตฐานในการจดทาประมาณการกระแสเ งนสดในป จ จ บ น แ ล ะ อ น า ค ต ไ มสมเหตสมผล และไมสอดคลองกบทเกดขนจรง โดยมกระแสเงนสดชาระเงนตนและ/หรอดอกเบยไดตามสญญาเพยงบางสวน (2) มกาไรจากการดาเนนงานกอนหกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA) หรอกระแสเงนสดจากการดาเนนงาน สามารถชาระเงนตนและ/หรอดอกเบยไดบางสวน

ลกหนจดชนสงสยจะสญ (1) ม กาไรจากการดา เนนงานกอน หกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA) หรอกระแสเงนสดตดลบจนไมสามารถชาระเงนตนและดอกเบยไดทงจานวน (2) มภาระหนจานวนสงมาก และ/หรอสวนของผ ถอหนตดลบ และ/หรอมอตราสวนหนสนตอทนจานวนสงมาก โดย พจารณาล กษณะแต ละ ธร กจประกอบ

(1) สมมตฐานในการจดทาประมาณการกระแสเ งนสดในป จ จ บ น แ ล ะ อ น า ค ต ไ มสมเหตสมผลอยางมนยสาคญโดยมกระแสเงนสดไมเพยงพอชาระเงนตนและดอกเบยไดทงจานวน (2) มกาไรจากการดาเนนงานกอนหกดอกเบยจาย ภาษเงนได คาเสอมราคา และรายจายรอการตดบญช (EBITDA) หรอกระแสเงนสดจากการดาเนนงานไมเพยงพอชาระเงนตนและดอกเบยได ทงจานวน

Page 165: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 159

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

12.3 การประเมนลกษณะการชาระหน ผตรวจสอบควรประเมนลกษณะในการชาระหน ดงตอไปน 1) ลกษณะการชาระดอกเบยและเงนตน

ผตรวจสอบควรประเมนการผอนชาระดอกเบยและเงนตนของลกหนวา (1) ผอนชาระดอกเบยไดจานวนนอยมาก (2) เงอนไขกาหนดใหชาระหนจานวนสงมากในงวดปสดทาย (3) ผอนชาระดอกเบยไดบางสวน หรอ (4) ผอนชาระตนเงนและดอกเบยได แตใชระยะเวลาผอนนาน

2) แหลงเงนทนามาชาระหน

ผตรวจสอบควรประเมนแหลงเงนทลกหนนามาชาระหน โดยพจารณาจาก

(1) มความไมแนนอนของแหลงเงนทนามาชาระหนทงจานวนหรอ เกอบทงจานวน

(2) มบคคลอนซงไมใชผ คาประกนตามกฎหมายชาระหนแทนบางสวน

(3) มแหลงเงนจากภายนอกชาระหนแทนบางสวน

ตวอยางแนวทางการจดชนเงนใหสนเชอ โดยใชปจจยลกษณะการชาระหน

การจดชน เงนใหสนเชอ ทไมปรบปรงโครงสรางหน

เงนใหสนเชอ ทปรบปรงโครงสรางหน

ลกหนจดชนตากวามาตรฐาน (1) กาหนดเงอนไขการชาระหนทผอนปรนจากลกหนปกตโดยทวไป (2) มเหตประการอนทแสดงวาลกหนจะชาระคนเงนตนและดอกเบยไดครบ แตจะตองใชเวลานาน

(1) ผอนชาระเงนตนไดตามสญญา สวนดอกเบยชาระไดในอตราตากวาตนทนเงนฝากรวมเงนกยม และ/หรอมการผอนชาระดอกเบยหรอเงนตนไมสมาเสมอ (2) สญญาปรบปรงโครงสรางหนมระยะ เวลาชาระคนเงนตนและดอกเบยเปนระยะเวลานานเกนปกต (3) มเหตประการอนแสดงวาลกหนจะชาระคนเงนตนและดอกเบยไดครบ แตจะตองใชเวลานาน

ลกหนจดชนสงสย (1) เงอนไขกาหนดใหชาระหนจานวนส ง ม า ก ใ น ช ว ง ท า ย ข อ ง ส ญ ญ า (Balloon Payment) (2) มบคคลอนซงไมใชผคาประกนตามกฎหมายชาระหนแทนบางสวน ซงมความไมแนนอน (3) มความไมแนนอนของแหลงเงนท

(1) เ งอนไขกาหนดให ชาระห นจานวนส งมากใน ชวง ทายของสญญา (Balloon Payment) (2) ผอนชาระดอกเบยไดบางสวน ซงตากวาอตราตนทนเงนฝากรวมเงนกยม ดอกเบยสวนทเหลอตงพกไวเพอชาระเมอครบกาหนดสญญา

Page 166: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 160

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

การจดชน เงนใหสนเชอ ทไมปรบปรงโครงสรางหน

เงนใหสนเชอ ทปรบปรงโครงสรางหน

จะนามาชาระหนไดครบ (4) ลกหนไมใหความรวมมอในการแ ก ไข ปญหาหร อ ไม ม ความต ง ใ จแกปญหา (5) มเหตประการอนทแสดงวาลกหนจะชาระคนเงนตนและดอกเบยไดไมครบถวน

หรอเมอลกหนสามารถชาระได (3) แหลงเงนชาระหนมความไมแนนอน เชน รอขายทรพยสนอนทไมไดใชทาธรกจหลกชาระหน เปนตน (4) มบคคลอนซงไมใชผคาประกนต า ม กฎหม า ย ช า ร ะ ห น แทนบางสวน ซงมความไมแนนอน (5) ลกหนไมใหความรวมมอในการแกไขปญหาหรอไมมความต งใจแกปญหา (6) มเหตประการอนทแสดงวาล กห น จะ ช า ระ คน เ งนต นและดอกเบยไดไมครบถวน

ลกหนจดชนสงสยจะสญ (1) ลกหนรอขายหลกประกนหรอทรพยสนชาระหน (2) มเหตประการอนทแสดงวา ล กหน จ ะช า ระ คน เ ง นต นและดอกเบยไมไดทงจานวน

(1) ผอนชาระดอกเบยในอตราทตากวาตนทนเงนฝากรวมเงนกยมมาก (2) รอโอนทรพยสนหรอหลกประกนชาระหน หรอรอการแปลงหนเปนทน (3) มเหตประการอนทแสดงวาลกหนจะชาระคนเงนตนและดอกเบยไมไดทงจานวน

12.3.3 เรองอน ๆ นอกจากน ผตรวจสอบควรสอบถามเกยวกบ - การใหความรวมมอ หรอ - การทไมมความตงใจในการแกไขปญหา หรอ - การทลกหนไมสามารถชาระคนเงนตนและดอกเบยไดทงจานวน หรอเพยงบางสวน หรอ - การใชเวลานานในการชาระคนเงนตนและดอกเบยไดครบ

Page 167: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 161

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 168: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 162

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ภาคผนวก 3 รายงานทใชในการตดตามความเสยงดานเครดต

คณะกรรมการและผบรหารระดบสง ควรทบทวนและประเมนผลงานการบรหารความเสยงดานเครดตเปนประจา โดยการกาหนดความถขนอยกบประเภทและความซบซอน ของธรกรรมนน ๆ อยางไรกด รายงานทใชในการตดตามควรมเนอหาครอบคลมประเดนตอไปน

1. การจดชนสนทรพย รายงานนบรรจขอมลสรปเปรยบเทยบเกยวกบคณภาพของสนทรพย (ไดแก

สนทรพยกลาวถงเปนพเศษ หรอจดชนตามเกณฑภายใน เชน ตากวามาตรฐาน จดชนสงสย จดชนสงสยจะสญ และจดชนสญ เปนตน และจดตามประเภทของสนทรพย) สารองจากการประเมนราคาทรพยสนและอตราการกระทาผดกฎหมายโดยเปรยบเทยบตามระยะเวลา รายการบญชควรรวมถงสนทรพยตามราคาทนและรายการทมาหก มลคายกไปของสนทรพย และสารองจากการประเมนราคาสาหรบสนทรพยนน ราคาตลาดทเหมาะสมและนโยบายการประเมนราคาหลกประกนทสมควร รายงานนควรหมายเหตการจดชนในเบองตน โดยเจาหนาทของทางการหรอผสอบบญชอสระ และระบบสอบทานภายในของ สง. เองควรมการประมวลรายงานซงเปนอสระแยกจากหนวยงานทปลอยสนเชอ เพอใหแนใจวาเปนไปตามวตถประสงคทตงไว

นอกจากนน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงคาดวาจะไดรบรายงานทกงวด การบญชเกยวกบการปลอยสนเชอทไมไดมาตรฐาน และทไมมขอมลสนบสนนอนควร

1.1 สญญาณเตอนภย

• สนทรพยจดชนเพมขนอยางมากทงจานวนเงนรวมและจานวนราย • สนเชอรายใหมทเกดจากความบกพรองในหนาทหรอสนเชอทถกบงคบ

หลกประกน • สนทรพยจดชนเพมขนโดยไมสอดคลองกบสารองเผอหนสงสยจะสญทเพมขน

1.2 เหตผล

การจดชนสนทรพยเปนเครองมอทจาเปนในการประเมนคณภาพสนทรพยและระบถงปญหาคณภาพสนทรพยทเกดขนอยางกระทนหน ขนาดและความรายแรงของสนทรพยจดชนเปนเครองวดสถานะทางการเงนของ สง. และสะทอนความสามารถของ สง. ในการปฏบตตามนโยบายและขนตอนการใหสนเชอ ททาให สง. มความมนคง

2. การสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหาย

รายงานควรมรายละเอยดและขอมลสนบสนนทเพยงพอในการตงสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหายเชนเดยวกบสารองการประเมนราคาทวไป ซงตองมทงขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ นอกจากน ควรใหขอมลเกยวกบความเสยหายและการกนสารองทยอมรบในระหวางไตรมาส เปรยบเทยบระหวางผลงานกบเปาหมายตามนโยบาย

Page 169: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 163

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

2.1 สญญาณเตอนภย • อตราสวนทแสดงสารองทมาชดเชยสวนสญเสยทลดลง • สวนสญเสยมแนวโนมเพมขน • การเปลยนแปลงในทางลบของสภาพเศรษฐกจและเงอนไขทางธรกจ

2.2 เหตผล

เ มอ พจารณาความถกตองของจ านวนเ งนส ารอง เผ อหน สงสยจะสญ คณะกรรมการ และผบรหารระดบสงควรพจารณาประวตความเสยหายในอดตเชนเดยวกบสวนประกอบของพอรตสนเชอ ระดบสนทรพยจดชนมาตรฐานและความเพยงพอของหลกประกน สภาพแวดลอมและแนวโนมเศรษฐกจปจจบน ความไมเพยงพอของเงนสารองสาหรบสวนสญเสยดงกลาว จะทาใหผลการดาเนนงานดดกวาความเปนจรง และจะตองเพม การกนสารองในงวดการบญชถดไปซงอาจมผลกระทบอยางสาคญ ทาใหรายไดในอนาคตลดลง

3. ทรพยสนรอการขายทไดจากการบงคบชาระหน รายงานควรใหขอมลสรปของอสงหารมทรพย และสนทรพยอนทไดจากการบงคบ

ชาระหน โดยอยางนอยรายงานจะตองมรายละเอยดสาหรบรายการสนทรพยทสาคญ ๆ ดงตอไปน

• วนทไดมา • ชอและทตงของทรพยสนนน • ราคาตามบญช • ราคาตลาดทเหมาะสม (รวมทงวนทและวธการประเมน) • การจดชนตามเกณฑภายใน • รายไดหรอขาดทนจากทรพยสนดงกลาว (ในงวดนนหรอยอดสะสม) • รายละเอยดการดาเนนการใชสอยทรพยสนดงกลาว เปรยบเทยบกบแผนการ

ของฝายจดการ

3.1 สญญาณเตอนภย

• การเพมขนอยางรวดเรวของทรพยสนรอการขาย • ความไมไดสดสวนของทรพยสนรอการขายโดยอาจมาจากแหลงเดยว เชน

จากเจาหนาทสนเชอคนเดยว จากสาขา หรอตวแทนเดยวกน เปนตน • ทรพยสนรอการขายซงมาจากสนเชอทไมไดจดชน • ทรพยสนรอการขายทไมไดจดชน • ทรพยสนรอการขายทไมไดบนทกตามราคาตลาดทตากวา หรอบนทกอยใน

สนเชอ ณ วนททไดมา • ทรพยสนรอการขายทถอครองไวเปนเวลานานเกนสมควร • ทรพยสนรอการขายซงขายตากวาราคาตามบญชทยกมามาก

Page 170: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 164

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

3.2 เหตผล

ทรพยสนรอการขายปกตจะเปนผลสบเนองจากสนเชอทผดนดชาระ การเพมขน อยางรวดเรวของทรพยสนรอการขายเปนสญญาณบอกถงสถานการณทางเศรษฐกจทเรม เสอมถอย หรอการปลอยสนเชอและมาตรฐานการบรหารสนเชอทไมมประสทธภาพ หรอไมมการปฏบตตามทวางระเบยบไว

การถอครองทรพยสนดงกลาวไวนานเกนไปแสดงใหเหนวา ทรพยสนดงกลาว แสดงมลคาตากวาความเปนจรงและไมเปนไปตามราคาตลาด การขายตากวาความจรงกแสดงถงการประเมนราคาทผดพลาด และการจดการขายทไมด

4. สนเชอผดนดชาระ รายงานควรสรปสนเชอทผดนดชาระตงแต 30 - 59 วน 60 – 89 วน และ 90 วน

ขนไป และสรปสนเชอทไมกอใหเกดรายไดทงหมด (NPL) จดประเภทตามประเภทสนเชอ รายการสนเชอทไมกอใหเกดรายไดทมสาระสาคญซงควรแสดงไว โดยมขอมลประกอบ ดงน

• รหสประจาตวลกหน • ชอผกยม • จานวนเงนทใหกยม • การจดชน • จานวนเดอนทผดนดชาระหน • ราคาตลาดหลกประกน และวนทประเมนราคา • วนทาสญญาลาสด • ขนตอนของการบงคบหลกประกนชาระหน • การประมาณการเรยกเกบโดยฝายจดการ • วนรบชาระหน • สรปรายการสนเชอทคางชาระเกน 30 วนทกราย ซงเรมตนกตงแตปกอน • สรปรายการสนเชอทกรายทขยายระยะเวลาชาระหนในปทผานมา

4.1 สญญาณเตอนภย

• การเพมขนของระดบสนเชอผดนดชาระ โดยเฉพาะสนเชอทผดนดชาระ เกนกวา 60 วน

• สนเชอทผดนดชาระอยางรวดเรวโดยทไมไดถกจดชนไวกอน • การขยายระยะเวลาชาระหนออกไปโดยปราศจากเหตผลทจะอธบายได • ราคาประเมนหลกประกนโดยฝายจดการมความเปนไปไดตา • สนเชอรายใหมทผดนดชาระจานวนสงทเรมตนจากปทผานมา

Page 171: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 165

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

4.2 เหตผล ความถกตองของขอมลเกยวกบสนเชอผดนดชาระ ทาใหคณะกรรมการและ

ผบรหารระดบสงสามารถตดตามดแลคณภาพสนทรพย ความเพยงพอของสารองสาหรบสนทรพยทอาจเสยหาย และมาตรฐานการปลอยสนเชอได การเพมขนของระดบสนเชอทผดนดชาระ รวมถงความลมเหลวในการเรยกเกบสนเชอเหลานนเปนสญญาณบงบอกถงสถานะทเสอมลง หรอกระบวนการปลอยสนเชอและบรหารสนเชอมความบกพรอง หรอขาดการปฏบตตามนโยบายสนเชอ

5. สนเชอทไดรบการแกไขหรอปรบปรงโครงสรางหน รายงานประกอบดวยยอดสรปสนเชอทไดรบการแกไข และปรบปรงโครงสรางหน

ในไตรมาสทผานมา รวมถงยอดสนเชอดงกลาวทงหมดในพอรตสนเชอ และสนเชอทไดรบ การปรบปรงโครงสรางหนมากกวา 1 ครง ซงควรจะแสดงประกอบรวมกบรายละเอยดตอไปน

• รหสประจาตวลกหน • ยอดสนเชอ • การจดชน • ชอผก • จานวนเงนสารองและจานวนทตดจาหนาย ซงเกดจากการปรบปรงโครงสรางหน • สถานะเดม เชน อตราดอกเบย ตารางการผอนชาระ และหลกประกน เปนตน • ประวตการชาระคนในอดต • เงอนไขการแกไขหนหรอปรบโครงสรางหน • เหตผลทฝายจดการตดสนใจแกไขหนแทนการบงคบขายหลกประกน

5.1 สญญาณเตอนภย • การแกไขหน ขยายระยะเวลาชาระหน ยดอายหน หรอปรบโครงสรางหน หรอ

ปลอยเงนกใหเพอชาระดอกเบย หรอมวตถประสงคเพอหลกเลยงการรายงาน หนผดชาระ โดยไมชวยใหสถานะทางการเงนของ สง. เขมแขงขน

• การให กเ พมแกสนเชอ ทผดนดชาระหรอบรษททเ กยวของโดยไมเรยกหลกประกนเพม

• ไมจดชนหนลกหนทรบการแกไขหรอปรบโครงสรางหน ซงมความเสยงมากกวาปกต

5.2 เหตผล การวดผลจากหนคางชาระไมไดสะทอนภาพการแกไขหรอปรบโครงสรางหน การแกไข

หรอปรบปรงหนโดยการใหกใหมมาชาระหนอาจทาให สง. ดฐานะดขน ทงน ตองมการประเมนหลกเกณฑการปรบปรงโครงหนวามความเหมาะเพยงใด และมการนาไปปฏบตโดยเครงครดเพยงใด รวมถงการตดตามผลใหมประสทธภาพอยเสมอ แตอาจนามาซงความเสยงตอผลสญเสยในอนาคต การใหกเพมอาจเปนการประนประนอมปญหาโดยถกกฎหมาย แตคณะกรรมการและผบรหารระดบสงประเมนวาการแกไขหนมประโยชนตอ สง. หรอเปนการเลยงสงทตองกระทา เชน การบงคบหลกประกนมากชาระหน เปนตน ถาเปนเชนนนจะเปนการเพมความเสยงมากกวา

Page 172: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 166

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

6. การกระจกตวของสนเชอ

รายงานแสดงรายละเอยดการกระจกตวของสนเชอทงหมดทระบไว เชน การกระจกตวของสนเชอรายใดรายหนง การกระจกตวตามภาคอตสาหกรรม ตามสภาพภมศาสตร ตามชนดของสนเชอ และตามชนดของหลกประกน เปนตน รวมทงสงกอสรางทมไวเพอเกงกาไรและ ยงขายไมได

6.1 สญญาณเตอนภย • สนเชอเพมขนโดยการใหกแกลกหนรายใดรายหนง • ใหกแกลกหนทมความเสยงเพมขนอยางมาก • การฝาฝนขอบงคบทางการเกยวกบการใหกแกลกหนรายใดรายหนง • การเพมขนของการกระจกตวในสนเชอในเรองตอไปน

1) สนเชอตอภาคอตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนง เชน อตสาหกรรม ทเกยวกบพลงงาน

2) สนเชอตอภมภาคใดภมภาคหนง เชน เมองอตสาหกรรม เปนตน 3) สนเชอประเภททมปญหา และสนเชอทใชหลกประกนชนดเดยว

6.2 เหตผล การกระจายสนเชอไปในหลายแหลงเปนการลดความเสยงดานสนเชอ

คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรตนตวตอผลกระทบทมตอความเสยงจากการกระจกตว

7. รายงานสรปสนเชอรายใหม

รายงานแสดงรายงานสรปการใหสนเชอ รายใหมท สง. ใหสนเชอในชวงเวลาลาสดและจาแนกรายการตามชนดของสนเชอ จานวนรายของสนเชอ และจานวนเงนรวม เปรยบเทยบกบงบประมาณ นอกจากนน รายงานดงกลาวควรสรปสนเชอรายใหมตามชนดสนเชอทม ความเสยงมากกวาสนเชอตามปกต เชน สนเชอทมจานวนสงเมอเทยบกบธรกรรม สนเชอทมคณภาพตา สนเชอเพอซออสงหารมทรพย เปนตน คณะกรรมการควรสอบทานสนเชอรายใหม ทมสาระสาคญทกรายงาน

7.1 สญญาณเตอนภย • การเรงปลอยสนเชอรายใหมโดยปราศจากการวางแผน • สนเชอระยะยาว ซงทาใหความเสยงตออตราดอกเบยเพมขน • สนเชอทมความเสยงสง • การใหสนเชอ รายใหมทมความแตกตางเปนสาระสาคญจากแผนธรกจของ

สง.

7.2 เหตผล จานวนและคณภาพทดของสนเชอรายใหมเปนสงแสดงถงผลงานของ สง.

โดยทวไป ปรมาณสนเชอจะลดถอยลง หรอเคลอนยายตามภาวะเศรษฐกจ อยางไรกตาม มปจจยอนททาใหปรมาณสนเชอผนผวน คณะกรรมการและผบรหารระดบสงควรเขาใจสาเหตของการผนผวนและการเปลยนแปลงอยางกระทนหนของเงนใหกยมในพอรตสนเชอ

Page 173: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 167

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

8. รายงานการสอบทานสนเชอทใชภายใน

รายงานจะระบขอบเขตของฝายจดการตามทจะตองปฏ บ ตตามกฎเกณฑ ทคณะกรรมการไดอนมตนโยบายไว มาตรฐานการปลอยสนเชอ และกระบวนการใหบรการสนเชอนอกจากนน ในรายงานควรประกอบดวย

• การประเมนความถกตองของการจดอนดบสนเชอภายใน สง. • พนฐานจากการสมตวอยางจากสนเชอทงหมด ไมเฉพาะแตสนเชอรายใหม หรอ

สนเชอรายใหญ เพอใหบรรลวตถประสงค • จดทาโดยบคคลหรอหนวยงานซงมความอสระจากหนวยงานทปลอยสนเชอ • ประเมนความถกตองและการควบคมกระบวนการในบรการสนเชอ โดยเฉพาะเรอง

อตราดอกเบย การปรบจานวนการผอนชาระ และบญชทฝากไวกบบคคลทสามจนกวาวตถประสงคทตกลงกนจะสาเรจ (Escrow Account)

8.1 สญญาณเตอนภย

• การไมปฏบตตามคณะกรรมการเกยวกบนโยบายสนเชอ และมาตรฐานการปลอยสนเชอ

• ความไมสอดคลองกนระหวางรายงานการสอบทานสนเชอภายในและของ ผตรวจสอบของทางการหรอผสอบบญช

• สนเชอรายท สง.ซอมาไมเขามาตรฐานตามท สง. กาหนดไว • จานวนทเปนสาระสาคญทมขนอยางตอเนองของความผดพลาดในการปลอย

สนเชอ

8.2 เหตผล

กระบวนการสอบทานสนเชอทไมเปนอสระ เปนสญญาณบอกเหตลวงหนาวา เกดการบรหารสนเชอทผดพลาดและอาจกอใหเกดสนเชอทมปญหา ทงยงเปนเครองมอประเมน ความเพยงพอของนโยบายสนเชอ กระบวนการปลอยสนเชอ และเอกสารประกอบการใหสนเชอทตองการ กระบวนการสอบทานสนเชอ นอกจากนน ยงสามารถระบสนเชอทมปญหา และ ทาใหคณะกรรมการและผบรหารระดบสงมแนวทางในการประเมนคณภาพสนทรพย การปฏบตขางตนควรรวมถงการใหบรการสนเชอทปองกนความผดพลาด ซงอาจสงผลถงความรบผดชอบของ สง. ในอนทจะถกฟองรองได

9. การเปดเผยขอมลการบรหารความเสยงดานเครดต

ขอมลเชงคณภาพทวไปท สง. ตองเปดเผยสาหรบความเสยงทสาคญทกดาน จะตองอธบายถงวตถประสงค นโยบายการบรหารความเสยง โดยครอบคลมถง กระบวนการในการบรหารความเสยง โครงสรางและหนาทความรบผดชอบของหนวยงานทเกยวของกบการบรหารความเสยง ขอบเขต และลกษณะของระบบการวด ตดตามและรายงานความเสยงดานเครดต

นอกจากทกลาวมาแลว สง. ตองเปดเผยขอมลความเสยงดานเครดต ซงแบงเปน 3 หวขอ ดงน

Page 174: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 168

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ขอ 1. ขอมลทวไปของฐานะทเกยวของกบความเสยงดานเครดต

เปนขอมลทวไปโดยไมรวมฐานะทเกยวของกบตราสารทนในงบแสดงฐานะการเงน และรายการนอกงบดลประเภทสญญาอนพนธทางการเงนนอกตลาดทไดกาหนดใหเปดเผยในหวขอน โดยรวมถงอนพนธทางการเงนทเกยวของกบตราสารทน

ทงน สง. ทกแหงตองเปดเผยขอมลสวนนไมวา สง. จะใชวธใดในการดารงเงนกองทนขนตา ซงสวนใหญเปนขอมลทตองเปดเผยตามมาตรฐานการบญช หรอขอกาหนดของ กลต.

ขอมลเชงคณภาพทตองเปดเผย ไดแก

- นโยบายการบรหารความเสยงดานเครดตของ สง. - คาจากดความของการผดนดชาระหน และการดอยคาของสนทรพย - แนวทาง/วธการทางสถต (ถาม) ทใชในการคานวณเงนกองทน General

Provision และ Specific Provision - สาหรบ สง. ทเลอกใชวธ IRB แตยงใชไมครบสาหรบทกประเภท

สนทรพยทมนยสาคญในชวง Transition Period จะตองระบถงประเภทของสนทรพยทใชวธ SA, FIRB และ AIRB ดวย โดยตองอธบายถงแผนการและกาหนดเวลาทจะใช IRB จนครบ ทกประเภทสนทรพยทมนยสาคญ ตามท ธปท. กาหนด

ขอมลเชงปรมาณทตองเปดเผย ไดแก

1. มลคายอดคงคางสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดล กอนพจารณาผลการปรบลดความเสยงดานเครดต เชน หลกประกนทางการเงน เปนตน โดยแสดงเปนยอดคงคาง ณ สนงวดทรายงานเปรยบเทยบกบยอดคงคางเฉลยในระหวางงวด ทมรายงาน โดยแยกแสดงรายการตามประเภทฐานะทสาคญ ไดแก

1.1 สนทรพยในงบแสดงฐานะการเงน 1.1.1 เงนใหสนเชอรวมสทธ (รวมเงนใหสนเชอระหวางธนาคารและตลาดเงน) 1.1.2 เงนลงทนในตราสารหนสทธ 1.1.3 เงนฝากรวมดอกเบยคางรบ

1.2 รายการนอกงบดล 1.2.1 การรบอางวลตวเงน การคาประกน และเลตเตอรออฟเครดต 1.2.2 สญญาอนพนธทางการเงนนอกตลาด 1.2.3 วงเงนทยงมไดเบกใช ทเปน Undrawn Committed Line

2. มลคายอดคงคางสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดล แยกตามประเทศหรอภมภาคของลกหนตามเกณฑท สง. ใชในการบรหารในแตละประเภทฐานะทสาคญ

3. มลคายอดคงคางสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดล ตามขอ 1 แยกตามอายสญญาทคงเหลอซงแบงเปน 2 กลม คอ ไมเกน 1 ป และเกน 1 ป

Page 175: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 169

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

4. สง. ตองแสดงรายละเอยดรายการ ดงตอไปน 4.1 มลคายอดคงคางของเงนใหสนเชอรวมดอกเบยคางรบและ

เงนลงทนในตราสารหน กอนพจารณาผลการปรบลดความเสยงดานเครดต จาแนกตามประเภทของสนทรพยจดชนตามเกณฑ ธปท.

4.2 มลคาเงนสารองทกนไว โดยแยกเปน General Provision และ Specific Provision และมลคาหนสญทตดออกจากบญชระหวางงวด จาแนกตามประเทศ หรอภมภาคของลกหน

5. ให สง. แสดงรายละเอยดรายการ ดงตอไปน 5.1 มลคายอดคงคางของเงนใหสนเชอ รวมดอกเบยคางรบกอนการปรบ

ลดความเสยงดานเครดตจาแนกตามประเภทธรกจของลกหน และตามประเภทสนทรพยจดชน

5.2 มลคาเงนสารองทกนไว โดยแยกเปน General Provision และ Specific Provision และมลคาหนสญทตดออกจากบญชระหวางงวด จาแนกตามประเภทธรกจของลกหน และตามประเภทสนทรพยจดชน

6. รายละเอยด Reconciliation ของการเปลยนแปลงในมลคาของเงนสารอง ทกนไวแยกเปน General Provision และ Specific Provision ของเงนใหสนเชอรวมดอกเบยคางรบ ดงน

- เงนสารองทกนไวตนงวด - หนสญทตดออกจากบญชระหวางงวด - เงนสารองทกนไวเพมหรอลดระหวางงวด - เ งนสารองอน ๆ เชน เ งน ท กนไวส าหรบการขาดทนจากอตราแลกเปลยน เปนตน - เงนสารองทกนไวคงเหลอปลายงวด

7. มลคาคงคางของสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดลของแตละประเภทสนทรพยตามวธการดารงเงนกองทนขนตาสาหรบความเสยงดานเครดตท สง. เลอกใช

ขอท 2 ขอมลฐานะทเกยวของกบความเสยงดานเครดต แยกตามวธท สง. เลอกใชในการดารงเงนกองทนขนตา

2.1 ขอมลฐานะทเกยวของกบความเสยง โดยวธ SA

เชงคณภาพ ไดแก รายชอของสถาบนจดอบดบเครดตภายนอก (ECAIs) ท สง. เลอกใช และ Country Risk Classification ของ OECD ทใชอางอง Rating ตามประเภทสนทรพย/ลกหน กรณท สง. มการเปลยนแปลงสถาบนจดอนดบเครดตภายนอก ใหอธบายเหตผลในการเปลยนแปลง

เชงปรมาณ ไดแก มลคายอดคงคางของสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดลสทธหลงการปรบลดความเสยงดานเครดต (CRM) แตละประเภทสนทรพย แยกตามแตละนาหนกความเสยงตามท ธปท. กาหนด

Page 176: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 170

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

2.2 ขอมลฐานะทเกยวของกบความเสยง โดยวธ IRB

การ เ ปด เผยขอ มลการ ดารง เ งนกองทน ขน ต า ด าน เครดตโดยว ธ IRB มวตถประสงคเพอใหผทมสวนเกยวของกบ สง. มขอมลเพยงพอในการประเมนคณภาพของสนทรพย และประเมนระดบเงนกองทนทมเพอรองรบความเสยงดานเครดต ซงประกอบดวยขอมลเชงปรมาณ ไดแก ขอมลทเนนการประเมนความเสยงสนทรพยและขอมลทเนนผลลพธทเกดขนจรง และขอมลเชงคณภาพ

ขอมลเชงคณภาพทตองเปดเผย ไดแก วธการดารงเงนกองทนขนตา รวมทงแผนการทยอยใชท ธปท. ไดใหความเหนชอบแลว คาอธบายและทบทวนเกยวกบโครงสรางระบบ Internal Rating การใช Internal Rating กระบวนการบรหารหรอการปรบลดความเสยง ตลอดจนกลไกในการควบคมระบบการให Rating รวมถงกระบวนการให Rating ในสนทรพยประเภทตาง ๆ รวมถงขอมลฐานะทเกยวของกบความเสยงดานเครดตโดยวธ SA เชงคณภาพ สาหรบพอรตทไมมนยสาคญ

ขอมลเชงปรมาณ ไดแก

1. การประเมนความเสยงสนทรพย - ลกหนภาครฐบาล สง. ธรกจเอกชน และฐานะทเกยวของกบตราสารทน

โดยวธ PD/LGD จะตองเปดเผยขอมลยอดคงคางของสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและรายการนอกงบดลแยกตาม Rating เกรด หลงคณคา แปลงสภาพ Exposure Weighted Average และหลงการปรบลดความเสยงดานเครดต โดยตองมจานวนมากเพยงพอทจะแสดงความแตกตางของระดบความเสยงได

2. กรณ สง. ใชวธ AIRB ใหเปดเผยมลคาวงเงนทยงไมไดเบกใชหลงคณ คาแปลงสภาพแลวและคาเฉลย EAD มาถวงนาหนกดวย Exposure Weighted Average

3. ลกหนรายยอย (สนเชอทอยอาศย สนเชอหมนเวยนรายยอย และสนเชอ รายยอยอนๆ ให สง. เลอกเปดเผยขอมลได) ดงน

• เปดเผยขอมลยอดคงคางของสนทรพยในงบแสดงฐานะการเงนและ รายการนอกงบดล แยกตาม Rating เกรด หลงคณคา แปลงสภาพ Exposure Weighted-Average และหลงการปรบลดความเสยงดานเครดต โดยเปดเผยในลกษณะ Pooled Basis

• ขอมลยอดคงคาง และวงเงนทยงไมไดเบกใชหลงคณคา แปลงสภาพ Exposure Weighted-Average และหลงการปรบลดความเสยงรายกลมลกหน จาแนกตาม Rating เกรด ของ Expected Loss

4. มลคายอดคงคางสทธในแตละนาหนกความเสยงตามท ธปท. กาหนดของ กลมสนเชอพเศษ หลงพจารณาผลการปรบลดความเสยง กรณท สง. ใชวธ Supervisory Slotting Criteria และฐานะทเกยวของกบตราสารทน กรณทใชวธ Simple Risk Weight

Page 177: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 171

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

5. เปดเผยขอมลผลลพธทเกดขนในอดต ไดแก มลคาความเสยหายทเกดจรง ในงวดปจจบน ในแตละประเภทสนทรพย และความแตกตางจากมลคาทเกดขนจรงในอดต คาอธบายปจจยทมผลตอมลคาความเสยหายทเกดในงวดปจจบน กรณทมความแตกตางจากมลคาความเสยหายทเกดขนในอดดอยางมนยสาคญ

6. ขอมลคาความเสยหายท สง. ประมาณการเทยบกบคาความเสยหายทเกดขนจรงในอดดทมระยะเวลาทนานเพยงพอทจะประเมนความนาเชอถอของกระบวนการให Rating และคาประมาณการสาหรบแตละประเภทสนทรพย

7. ขอมลเชงปรมาณตามท ธปท. กาหนดในหวขอ “ขอมลฐานะทเกยวของกบ ความเสยงดานเครดต โดยวธ SA” สาหรบพอรตสนทรพยทไมมนยสาคญท สง. ใชวธ SA .ในการดารงเงนกองทน

ขอท 3 ขอมลการปรบลดความเสยงดานเครดต โดยวธ SA และวธ IRB

ขอมลเชงคณภาพในการปรบลดความเสยง ไดแก • นโยบาย กระบวนการ และขอบเขตท สง. ใชในการหกกลบลบหน

ทงในและนอกงบดล • นโยบาย กระบวนการท สง. ใชในการบรหารและประเมนมลคา

หลกประกน • ประเภทหลกประกนทสาคญของ สง. • ประเภทผคาประกนและผขายอนพนธดานเครดตทสาคญของ สง. • การกระจกตวของความเสยงดานเครดตและตลาดในแตละประเภท

ของหลกประกน ผคาประกน และผขายอนพนธดานเครดตทใชในการปรบลดความเสยง

ขอมลเชงปรมาณ ไดแก มลคายอดคงคางในสวนทมหลกประกนสาหรบแตละประเภทสนทรพยทงรายการ

ในงบแสดงฐานะการเงนและนอกงบดล สาหรบกรณท สง. ใชวธ SA หรอ FIRB ใหเปดเผยมลคา หลงการหกกลบลบหน ทงในงบแสดงฐานะการเงนและนอกงบดล และหลงการปรบลดคา Haircut แลว จาแนกตามประเภทของหลกประกน

1. หลกประกนทางการเงนท ธปท. อนญาตใหนามาปรบลดความเสยงได Eligible Financial Collateral เชน เงนสด เงนฝาก ตราสารหน และตราสารทน เปนตน

2. หลกประกนอนท ธปท. อนญาตให สง. ทใชวธ FIRB นามาปรบลดความเสยงได เชน ลกหนอสงหารมทรพยเพอการพาณชย และหลกประกนประเภทอน เชน รถยนต เปนตน

สง. ทใชวธ AIRB ใหเปดเผยขอมลแยกตามประเภทหลกประกนทมคา LGD ตางกน

มลคายอดคงคางในสวนทมการคาประกนและอนพนธดานเครดตสาหรบแตละประเภทสนทรพย หลงการหกกลบลบหน ทงในงบแสดงฐานะการเงนและนอกงบดล ทคานวณเงนกองทนขนตาโดยวธ SA และวธ IRB

Page 178: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 172

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ทงน ผตรวจสอบสามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจาก ประกาศ ธปท. ฝนส.(22)ว. 1783/2549 เรอง นาสงหลกเกณฑการกากบดแลเงนกองทนตาม Base II หลกการท 3 เรองการใชกลไกตลาดในการกากบดแล ลงวนท 25 พฤศจกายน 2549

10. รายงานขอมลเครดต (Credit Bureau)

บรษทขอมลเครดต หรอ เครดตบโร (Credit Bureau) ทาหนาทรวบรวมขอมลประวต การชาระสนเชอ และการชาระบตรเครดตของบคคลหรอนตบคคลจาก สง. หลายๆ แหง เชน สง. หรอผใหบรการสนเชอบคคลและสนเชอบตรเครดต โดยเมอลกคาใหความยนยอมให สง. ตรวจสอบขอมลการชาระสนเชอ และการชาระบตรเครดตของตนในขณะทยนขอสนเชอแลวนน สง. กสามารถจะเรยกดขอมลดงกลาวจาก Credit Bureau เพอใชประกอบการพจารณาอนมตสนเชอ

รายงานขอมลเครดต บรษท Credit Bureau จะเกบรวบรวมเฉพาะขอมลของการชาระสนเชอหรอบตรเครดต

ซงขอมลจะประกอบไปดวยขอมลสวนตวบคคล เชน ชอ ทอย และเลขประจาตวประชาชน เปนตน และอกสวนหนงเปนประวตการชาระสนเชอ และการชาระบตรเครดต รวมเรยกวา "รายงานขอมลเครดต" โดยรายงานขอมลเครดตจะบนทกและจดเกบวงเงนยอดหนคงคาง รวมถงประวตการผดนดชาระในแตละสนเดอนยอนหลงไมเกน 36 เดอน จงจาเปนทลกหนควรชาระสนเชอทกครงใหตรงเวลาเพอเปนการรกษาเครดต

ประโยชนของขอมล หลกสาคญของการใหสนเชอทดนน สง. ตองรจกลกคาใหดพอ ในกรณทผขอสนเชอ

ไมเคยมประวตสนเชอกบ สง. โอกาสทจะไดรบสนเชอยอมมนอยลง แตดวยการเปดเผยขอมลเครดตจะทาให สง. สามารถรจกวนยทางการเงนของผขอสนเชอไดจากรายงานขอมลดงกลาว ไดเปนอยางด ดงนน หากผขอสนเชอมประวตการชาระทด การเปดเผยขอมลเครดตกจะเปนการเพมโอกาสในการไดรบอนมตสนเชอดวย อยางไรกด การใหสนเชอของ สง. ยงมองคประกอบอนทนามาพจารณารวมดวย เชน รายได และหลกประกนของผก เปนตน

ผมสทธขอดขอมล

นอกจาก สง. ทผขอสนเชอไดใหความยนยอมจะสามารถเรยกดรายงานขอมลเครดตเพอ การวเคราะหสนเชอไดแลว ผขอสนเชอเองกยงมสทธทจะมาขอดรายงานขอมลเครดตของตนได โดยการยนคาขอ ไดทสวนบรหารขอมลผบรโภค บรษทขอมลเครดตแหงชาต และบรษทยงไดอานวยความสะดวกเพมขน โดยใหยนคาขอผานธนาคารนครหลวงไทยทกแหงทวประเทศได และมคาธรรมเนยม 100 บาท ทงน บรษทขอมลเครดตแหงชาตมหนาทเกบรกษารายงานดงกลาวเปนความลบ และจะไมสามารถเปดเผยใหแกผอนใด เวนแตทกฎหมายกาหนดไว

Page 179: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 173

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

การตดแบลคลสต

การท สง. อางวาไมสามารถใหสนเชอแกลกคาไดเพราะลกคาตดแบลกลสจากบรษท Credit Bureau ซงทจรงแลวบรษท Credit Bureau ไมมสทธในการจดแบลกลสผขอสนเชอ เพราะ บรษท Credit Bureau จะทาหนาทรวบรวมประวตการชาระสนเชอหรอบตรเครดตของสนเชอทกบญชจาก สง. ตามขอเทจจรงเทานน สง. จะใชขอมลเครดตเปนสวนประกอบหนง ในการพจารณาสนเชอ เพราะการตดสนใจวาจะใหหรอไมใหสนเชอนน ยงมปจจยอนๆ อก เชน รายไดของผสมครสนเชอ หลกประกน และบคคลผคาประกน เปนตน ในทางกลบกน หากผขอสนเชอมประวตการชาระสนเชอตรงเวลา ขอมลเครดตกจะมสวนชวยสรางความเชอมนให สง. พจารณาอนมตสนเชอไดรวดเรวยงขน

ขอมลทแสดงในรายงานขอมลเครดต

ขอมลทแสดงในรายงานขอมลเครดต ไดแก

1. ขอมลทแสดงตวลกคาและคณสมบตของลกคาทขอสนเชอ

2. ขอมลแสดงการชาระยอดหนครบถวนและตรงตามกาหนดในเงอนไขของลกคา

3. ขอมลแสดงการไมไดชาระยอดหนหรอยอดใชไปของบตรเครดตของลกคา

4. ขอมลแสดงการกลบมาชาระยอดหนบตรเครดตทคางชาระของลกคาลกคา

รายงานจะแสดงชอ นามสกล หมายเลขประจาตวประชาชน วนเดอนปเกด และทอย

ตามขอมลทลกคาแจงในการขอสนเชอจาก สง. ผใหสนเชอทเปนสมาชกของ Credit Bureau

Page 180: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 174

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

รายงานจะแสดงขอมลลกคาทไดชาระยอดหนครบถวนและตรงตามกาหนดทระบไวใน

เงอนไขสญญา ดงน

รายงานจะแสดงขอมลทลกคาไมไดชาระยอดหนหรอยอดใชไปของบตรเครดต ตามเงอนไขการชาระเงน ดงน

Page 181: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 175

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

รายงานจะแสดงขอมลลกคาทไดกลบมาชาระยอดหนบตรเครดตทคางชาระ เชน

ตงแตเดอนมกราคม-มนาคม 2550 ในวนท 5เมษายน 2550 รวมทงสนเปนจานวน 4,000 บาท เปนตน ดงน

Page 182: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 176

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 183: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 177

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 184: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 178

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ภาคผนวก 4 หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบตามแนวทาง IAS 39

1.หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากลกหน

1.1 ให สง. ประมาณการกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบ โดยกาหนดสมมตฐาน และปจจยทเกยวของอยางเหมาะสมตามสภาวะเศรษฐกจและสภาพแวดลอมในปจจบน

1.2 ให สง. กนเงนสารองสาหรบผลตางระหวางยอดหนตามบญชกบ PV ของประมาณการกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบ โดยอตราดอกเบยทใชคานวณ PV = Original Effective Interest Rate (กาหนดใหเทากบรอยละ) ในเบองตนอาจใชรอยละ 7 แทนได

1.3 ภายใน 3 เดอนแรกของการชาระเงน หากไมเปนไปตามประมาณการ

^ ให สง. กนเงนสารองเพมขนตามสวนตางระหวางประมาณการกบ เงนทไดรบจรง และ

^ ให สง. ประมาณการกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบขนใหม

1.4 ภายหลง 3 เดอนของการชาระเงนตอมา ^ ให สง. ทบทวนประมาณการกระแสเงนสดทประมาณการขนใหมวาสอดคลองกบกระแสเงนสดทไดรบจรงหรอไม ^ หากกระแสเงนสดทเกดขนจรง สงกวาหรอเทากบกระแสเงนสด ทประมาณการไวให สง. ใชประมาณการดงกลาวตอไปได ^ หากกระแสเงนสดทเกดขนจรง ตากวากระแสเงนสดทประมาณการไว ให สง. เปลยนมาใชวธหา PV ของหลกประกนทนท และในกรณทไมมหลกประกน ใหกนเงนสารองรอยละ 100 ของมลหนทนท

^ สง. ตองทบทวนประมาณการกระแสเงนสดทตงไวทกงวดการบญช

2 หลกการคานวณ PV ของกระแสเงนสดทคาดวาจะไดรบจากการจาหนายหลกประกน

2.1 ประเภทอสงหารมทรพย เชน ทดน สงปลกสราง และสทธการเชา เปนตน 2.2 ประเภทเครองจกร 2.3 ประเภทยานพาหนะ 2.4 ประเภทอนนอกเหนอจากอสงหารมทรพย เครองจกร และยานพาหนะ

2.1 หลกการคานวณ PV ของหลกประกนประเภทอสงหารมทรพย

ตวอยางท 1 ให สง. จดชนลกหน บจ. XYZ ทคางชาระดอกเบยเกนกวา 12 เดอน เปนลกหนจดชนสงสยจะสญ จานวน 100 ลานบาท ลกหนจดจานองทดนและสงปลกสราง เปนประกน ราคาประเมนตามเกณฑ ธปท. ได 112 ลานบาท ขณะนอยระหวางดาเนนคดในศาล ณ สนงวด ธ.ค. 2549 สง. จะตองกนเงนสารอง ดงน

Page 185: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 179

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

การกนสารองตาม IAS 39 PV ของหลกประกน = ((90%) (112)) / (1+0.07)5.5 = (62.0%)*112 = 69.5 ลบ. ดงนน เงนสารองตาม IAS 39 = 100% (100 – 69.5) = 30.5 ลบ.

ตวอยางท 2 (จากตวอยางเดม) ให สง. จดชนลกหน บจ. XYZ ทคางชาระดอกเบยเกนกวา 12 เดอน เปนลกหนจดชนสงสยจะสญ จานวน 100 ลานบาท ลกหนจดจานองทดน และสงปลกสรางเปนประกน ราคาประเมนตามเกณฑ ธปท. ได 112 ลานบาท ขณะนอยระหวางการขายหลกประกนทอดตลาด ณ สนงวด ธ.ค. 2549 สง. จะตองกนเงนสารอง ดงน

(สง. พสจนไดวา ผานขนตอนศาลแลว ซงจานวนปจะลดลง)

การกนสารองตาม IAS 39 PV ของหลกประกน = ((90%) (112)) / (1+0.07)4.5 = (66.38%)*112 = 74.35 ลบ. เงนสารองตาม IAS 39 = 100% (100 – 74.35) = 25.65 ลบ.

2.2 หลกการคานวณ PV ของหลกประกนประเภทเครองจกร

� เครองจกรทไมอยในความตองการของตลาด ^ ไมสามารถนามาหกออกจากราคาตามบญชของลกหนกอนการกนเงนสารอง

� เครองจกรทอยในความตองการของตลาด ^ มลคาหลกประกนทใชในการคานวณ PV ของเครองจกร = ราคาประเมนทตองประเมนราคาหรอตราคาตามท ธปท. กาหนด (ทก 3 ป) หกดวยคาเสอมราคาทคานวณจนถงวนทคาดวาจะขายไดกอนนามาคานวณ PV ^ จานวนปทคาดวาจะขายไดประมาณ 2.5 ป ^ อตราดอกเบยทใชคานวณ PV = Original Effective Interest Rate (กาหนดให = 7% )

ตวอยางท 3 ให สง. ใหสนเชอแกลกหน บจ. มสข จานวน 80 ลานบาท ซงปจจบนเปนลกหนจดชนตากวามาตรฐาน โดยลกหนไดจดจานองเครองจกรทอยในความตองการของตลาด ดวยมลคาจานอง 80 ลานบาท ผประเมนราคาไดประเมนมลคาเครองจกรไวท 100 ลานบาท อายการใชงานเครองจกร 5 ป สง. จะตองกนเงนสารอง ดงน

(คาเสอมราคาตอป = 100 ลานบาท/5 ป = 20 ลานบาทตอป) PV ของเครองจกร = (100 – (20)*2.5 ป) / (1+0.07)2.5 = (84.4%)* 50 = 42.2 ลบ. เงนสารองตาม IAS 39 = 100 % ( 80 -42.2) = 37.8 ลบ.

2.3 หลกการคานวณ PV ของหลกประกน ประเภทยานพาหนะ

ลกหน เช า ซอ หรอลกหน ท มการนายานพาหนะมาเ ปนหลกประกนถกตอง ตามกฎหมาย ให สง. คานวณ PV ของหลกประกน ตามเงอนไขทกาหนด ดงตอไปน

^ ยานพาหนะดงกลาวตองมประกนภย

Page 186: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 180

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

^ มลคาหลกประกนทใชในการคานวณ PV ของยานพาหนะ = ราคาประเมนทตองประเมนราคาหรอตราคาตามท ธปท. กาหนด (ทก 3 ป) หกดวยคาเสอมราคาทคานวณจนถงวนทคาดวาจะขายไดกอนนามาคานวณ PV ^ จานวนปทคาดวาจะขายไดประมาณ 1 ป ^ อตราดอกเบยทใชคานวณ PV = Original Effective Interst Rate ( 7% )

ตวอยางท 4 สง. ใหลกหนนาย ก. เชาซอรถยนตจานวน 10 ลานบาท โดยมลคาราคา

ประเมนของรถยนตเทากบ 10 ลานบาท มอายการใชงาน 5 ป โดยลกหนไดทาประกนภยรถยนต เพอคมครองความเสยหาย ปจจบน สง. จดชนลกหนนาย ก. เปนลกหนจดชนตากวามาตรฐาน

สง. จะกนเงนสารอง ดงน (คาเสอมราคารถยนตตอป = 10 ลานบาท / 5ป = 2 ลานบาทตอป)

PV ของรถยนต = (10 ลบ. – (2 ลบ.*1 ป)) / (1+ 0.07) 1= (93.5%)*8 = 7.48 เงนสารองตาม IAS 39 = 100 %( 10 – 7.48) = 2.52 ลบ.

2.4 หลกการคานวณ PV ของหลกประกน ประเภทอนนอกเหนอจากอสงหารมทรพย เครองจกร และยานพาหนะ

ธปท. กาหนดใหไมตองคานวณ PV ของหลกประกนดงกลาว แตใหใชมลคาตามท ธปท. กาหนดในตารางสรปประเภทของหลกประกน และมลคาของหลกประกนทสามารถนามาหกออกจากราคาตามบญชของลกหนกอนการกนเงนสารองเพอเตรยมความพรอมในการปฏบตตาม IAS 39

Page 187: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 181

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

Page 188: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 182

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

ภาคผนวก 5 ประกาศและหนงสอเวยนทเกยวของ

1. หนงสอเวยน ธปท. สกส.(03)ว. 227/2548 เรอง แนวทางทพงปฏบตในการบรหาร ความเสยง ลงวนท 4 กมภาพนธ 2548 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2548/ThaiPDF/25480006.pdf

2. ประกาศ ธปท. ฝนส. (22)ว. 774/2550 เรอง หลกเกณฑการใหความเหนชอบสถาบน จดอนดบเครดตภายนอก (External Credit Assessment Institutions: ECAIs) ตามหลกเกณฑการดารงเงนกองทนขนตาสาหรบความเสยงดานเครดต โดยวธ Standardised Approach (SA) ลงวนท 30 เมษายน 2550 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2550/ThaiPDF/25500223.pdf

3. แนวนโยบายของธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนวนโยบายการทาธรกรรมดานสนเชอ ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510379.pdf

4. แนวนโยบายของธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนวนโยบายการบรหารความเสยงของประเทศคสญญา ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510381.pdf

5. แนวนโยบายของธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนวนโยบายการปรบปรงโครงสรางหน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510383.pdf

6. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส.01/2551 เรอง การอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจใหเชาซอและใหเชาแบบลสซง ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510291.pdf

7. ประกาศ ธปท. ท สนส. 04/2551 เรอง การอนญาตให ธพ. ประกอบธรกจแฟกเตอรง (Factoring) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510294.pdf

8. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 31/2551 เรอง หลกเกณฑการจดชนและ การกนเงนสารองสาหรบสถาบนการเงน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510321.pdf

9. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 33/2551 เรองการใหสนเชอทเลงเหนวา จะเรยกคนไมได ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510323.pdf

10. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 35/2551 เรอง หลกเกณฑการกากบลกหน รายใหญ (Single Lending Limit) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510325.pdf

Page 189: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 183

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

11. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส.36/2551 เรอง หลกเกณฑการทาธรกรรมกบ ผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510326.pdf

12. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 38/2551 เรอง การใหสนเชอบตรเครดตและสนเชอเพอเปนสวสดการแกกรรมการและผบรหารระดบสง ผมอานาจในการจดการสถาบนการเงน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510328.pdf

13. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท ธปท. สนส .73/2551 เรองการกาหนดหลกเกณฑ วธการและเงอนไขในการประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการกากบสาหรบสถาบนการเงน ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510363.pdf

14. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส.80/2551 เรองหลกเกณฑ การปฏบตในเรองดอกเบย สวนลด คาบรการตาง ๆ และเบยปรบสาหรบธนาคารพาณชย ลงวนท 3 สงหาคม 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510370.pdf

15. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 85/2551 เรอง การผอนผนหลกเกณฑการทาธรกรรมกบผถอหนรายใหญ หรอกจการทมผลประโยชนเกยวของ (Related Lending) ลงวนท 4 กนยายน 2551 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2551/ThaiPDF/25510469.pdf

16. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส.16/2552 เรองกาหนดหลกเกณฑ วธการและเงอนไข ในการประกอบธรกจบตรเครดตของธนาคารพาณชย ลงวนท 9 กรกฎาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520176.pdf

17. ประกาศ ธปท. ฝนส. (21) ว. 481/2552 เรอง การนาสงแนวนโยบายการใหสนเชอแก ภาคธรกจบางประเภท ลงวนท 4 มนาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520039.pdf

18. ประกาศ ธปท. ฝนส. (21) ว.1476/2522 เรอง ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยเกยวกบการประกอบธรกจบตรเครดตของธนาคารพาณชย ลงวนท 4 สงหาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520176.pdf

19. ประกาศ ธปท. ฝนส. (21) ว. 2470/2552 เรองการนาสงแนวนโยบายการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการชาระหนของสถาบนการเงน ลงวนท 9 ธนวาคม 2552 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2552/ThaiPDF/25520298.pdf

Page 190: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต 184

ฝายวางแผนและพฒนา ปรบปรง ธนวาคม 2553 สายกากบสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

20. ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 6/2553 เรองหลกเกณฑการกากบแบบรวมกลม ลงวนท 18 มถนายน 2553 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2553/ThaiPDF/25530130.pdf

21. ประกาศ ธปท. สนส.10/2553 เรอง หลกเกณฑการคานวณสนทรพยเสยงดานเครดตสาหรบธนาคารพาณชย โดย Standardised Approach (วธ SA) (ฉบบท 3) ลงวนท 25 พฤศจกายน 2553 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2553/ThaiPDF/25530256.pdf

22. ประกาศ ธปท ท ฝต.1(52) ว. 1404/2553 . เรอง แนวนโยบายการสอบทานเงนใหสนเชอ ธรกรรมทมลกษณะคลายการใหสนเชอและภาระผกพนของธนาคารพาณชย และธนาคารพาณชยเพอรายยอย ลงวนท 20 กนยายน 2553 http://www2.bot.or.th/fipcs/Documents/FPG/2553/ThaiPDF/25530207.pdf

Page 191: ...˘ˇ ˆ˙ ˆ˝˛˚˜ ! ˜! " #˜ 2553 '( '˜ ) ˜ ' # ˆ+ ! ˛ ,-., 7 1. ก กˇก˙ *$4 5˜ก ก $˜%* ˘ˆ ˜ ˙ * : S ˘ F ˚:ˇ: ): ก J ˘ / 8 ˘ T8 ˜$ ˜, ˘ ˜$ Y

กก ก ก ˘ ˇ ˆ ก˙˝˛ก ˆ ˜ ! #$ˆ 2/1 DPU

กก ก ก ˘ ˇ ˆ ก˙˝˛ก ˆ ˜ ! #$ˆ 2/1 DPU

กก ก ก ˘ˇˆ ˙˝ก ( ˚ ˘˝) !˝ ก˘ˇ ˆ #$# ก%˝ & ˘ˇ’ ()ˇ: ก+ ก- . / $ˆ˚0-1ก % # !˝ - … · กก" 2 ˝" ˜ ) $ ˝ ( " ก *" ’ " ˛˚s "s $ ก’

กก ก ก ˘ˇˆ ˙˝ก ( ˚ ˘˝) !˝ ก˘ˇ ˆ #$# ก%˝ & ˘ˇ’ ()ˇ: ก+ ก- . / $ˆ˚0-1ก % # !˝ - … · กก" 2 ˝" ˜ ) $ ˝ ( " ก *" ’ " ˛˚s "s $ ก’

ก ก ˘ กˇ ˆ˙ ก˝ ˛˚ก ก! กˇ ˆ˙ # ก˛ WORK STANDARD DESIGN FOR ...academic.udru.ac.th/~industrial/download/PDF25.pdf · ก ก ˘ กˇ ˆ˙ ก˝ ˛˚ก ก!

ก ก ˘ กˇ ˆ˙ ก˝ ˛˚ก ก! กˇ ˆ˙ # ก˛ WORK STANDARD DESIGN FOR ...academic.udru.ac.th/~industrial/download/PDF25.pdf · ก ก ˘ กˇ ˆ˙ ก˝ ˛˚ก ก!

thesis.swu.ac.ththesis.swu.ac.th/swuthesis/Mark/Chanida_T.pdfˆ ˇ! . (2553). ก ก ก ก ˘ ˇˆˇก˙˝˙ ˛ ˘˚˝ ! " ˇ # ˇ$%& %ก& ก'ˇ ˆ ˛ ! . ! ) ). .(ก ). ก(ˇ

thesis.swu.ac.ththesis.swu.ac.th/swuthesis/Mark/Chanida_T.pdfˆ ˇ! . (2553). ก ก ก ก ˘ ˇˆˇก˙˝˙ ˛ ˘˚˝ ! " ˇ # ˇ$%& %ก& ก'ˇ ˆ ˛ ! . ! ) ). .(ก ). ก(ˇ

ก ˘ˇ ˆ˙ ˘˝˛ ˝ ˚˜ DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/141519.pdf · ก กˇ &ก˛ ˘ ˇˆˇˆ˙˝ก ˚ ก ˜ ˇ .! " #ก ˜ $˘ %ก& ˝ $˙˜'(ˆ˙ ˘ %ก&)* + ˜ˇ ) 'ก

ก ˘ˇ ˆ˙ ˘˝˛ ˝ ˚˜ DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/141519.pdf · ก กˇ &ก˛ ˘ ˇˆˇˆ˙˝ก ˚ ก ˜ ˇ .! " #ก ˜ $˘ %ก& ˝ $˙˜'(ˆ˙ ˘ %ก&)* + ˜ˇ ) 'ก

2 ก ก ˘ · 2 ก ก ˘ ก ก ˘ˇกˆ˙˝˛ ˚ ˜˘ก ˜ ˇ ˙˝˛ ! ˘ˆˇ"# $ ˇ"%ˇ & 1. $˝กˆ "ก ก

2 ก ก ˘ · 2 ก ก ˘ ก ก ˘ˇกˆ˙˝˛ ˚ ˜˘ก ˜ ˇ ˙˝˛ ! ˘ˆˇ"# $ ˇ"%ˇ & 1. $˝กˆ "ก ก

 · ก ก ก ˘ˇก ก ˇ ˆ ˙˝ ˘˛ ˚˜ ! " ก ˇ ˇ ˚˜ ก ˆ# ก ก ก $% ˆ& ก ˇˆ ˙˝ ˘˛ ' '& (ก

 · ก ก ก ˘ˇก ก ˇ ˆ ˙˝ ˘˛ ˚˜ ! " ก ˇ ˇ ˚˜ ก ˆ# ก ก ก $% ˆ& ก ˇˆ ˙˝ ˘˛ ' '& (ก

ก ก ก กก ก - DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/152828.pdf · 2 $ กก (&ก' ˆ7 ก ก ˘ˇ ก˘ˇ กˆก ˙ˆ˙˝ ก ˆ ˛˚˙ ˜ ˆ ˘ˇ ˘ 7 ก ˙ˆ˙˝ ˜ ˆ % 1

ก ก ก กก ก - DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/152828.pdf · 2 $ กก (&ก' ˆ7 ก ก ˘ˇ ก˘ˇ กˆก ˙ˆ˙˝ ก ˆ ˛˚˙ ˜ ˆ ˘ˇ ˘ 7 ก ˙ˆ˙˝ ˜ ˆ % 1

ก ก ˘ ˇ ˆก ˘ ˙ˇ˝˘ .˜.2535 #ˆ $ % &’% ˘ 1 % ) $ 2535 ’ก ˇ˝ ...¹จก... · 4 - # ˘ ก ˇ ˆก ˘ ˙ˇ˝˘ ก ˇ7 3 ˘ Bˆ ˆ 9˝ :; $ 3 %ˇ9& % ˘ ˘

ก ก ˘ ˇ ˆก ˘ ˙ˇ˝˘ .˜.2535 #ˆ $ % &’% ˘ 1 % ) $ 2535 ’ก ˇ˝ ...¹จก... · 4 - # ˘ ก ˇ ˆก ˘ ˙ˇ˝˘ ก ˇ7 3 ˘ Bˆ ˆ 9˝ :; $ 3 %ˇ9& % ˘ ˘

Presentation Draft 17 · ˘ˇ ˆ˙˝˛ ˚ ก ˇ (ก ˜˙ ˆ ˇ˚ @; 2$ก ก 1 ˛ ˚ก ˘ˇก ˛ก ˆ , ก =a: ˙ ˘ 53 gdp ก ˆ , = , ˛

Presentation Draft 17 · ˘ˇ ˆ˙˝˛ ˚ ก ˇ (ก ˜˙ ˆ ˇ˚ @; 2$ก ก 1 ˛ ˚ก ˘ˇก ˛ก ˆ , ก =a: ˙ ˘ 53 gdp ก ˆ , = , ˛

1. ความเปนมา - mtpie.commtpie.com/www/UPDATE102014-032015/DOWNLOAD/ERP-2557.pdfก ก ก ˘ ˇ ˆก ˙ ˝˘˘ ˇ ˆก ˛˝˚˙˜ ˛ ! " #ˆ ! $˘# ก ˘ ˇ ˆก

1. ความเปนมา - mtpie.commtpie.com/www/UPDATE102014-032015/DOWNLOAD/ERP-2557.pdfก ก ก ˘ ˇ ˆก ˙ ˝˘˘ ˇ ˆก ˛˝˚˙˜ ˛ ! " #ˆ ! $˘# ก ˘ ˇ ˆก

ก ก ก ก ก ก ˘ ก ก ก ˘ ˇ กˆ ˙˝ก ˛˚˜ ˆ ก!˘ #˝$ % 8 ˇ ก (()ˆ ...1 ก ก ก ก ก ก ˘ ก ก ก ˘ ˇ กˆ ˙˝ก ˛˚˜ ˆ ก!˘"

ก ก ก ก ก ก ˘ ก ก ก ˘ ˇ กˆ ˙˝ก ˛˚˜ ˆ ก!˘ #˝$ % 8 ˇ ก (()ˆ ...1 ก ก ก ก ก ก ˘ ก ก ก ˘ ˇ กˆ ˙˝ก ˛˚˜ ˆ ก!˘"

˛ˇ&’ ( ˇ ˆ ( ˇ % $) * !+ ˆ , ก ก- - .% 2555thesis.swu.ac.th/swuthesis/Man/Sudatip_N.pdf · พฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงศาสนาในเขตจังหวัดสิงห์บุรีของนักท่องเที่ยวสูงอายุ.

˛ˇ&’ ( ˇ ˆ ( ˇ % $) * !+ ˆ , ก ก- - .% 2555thesis.swu.ac.th/swuthesis/Man/Sudatip_N.pdf · พฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงศาสนาในเขตจังหวัดสิงห์บุรีของนักท่องเที่ยวสูงอายุ.

กกก · 2017-09-30 · ก ก ก ˘ ˇ˘ ก ˆ 2 ˛ ˘ ˚˙ ˜ 2 ก˛ˇ ก ˘ˆ ˜! "# "$ ก& ’(ˆ 5 ˆ ˙ 1 ˙ +, ก ’˛ ˙ ’˛, ˆ ˙-" ก˛" . #+ ˆ ˙ ก

กกก · 2017-09-30 · ก ก ก ˘ ˇ˘ ก ˆ 2 ˛ ˘ ˚˙ ˜ 2 ก˛ˇ ก ˘ˆ ˜! "# "$ ก& ’(ˆ 5 ˆ ˙ 1 ˙ +, ก ’˛ ˙ ’˛, ˆ ˙-" ก˛" . #+ ˆ ˙ ก

ก ก ( ) ˘ˇ ˆ˙ . 2563 · 2020-06-09 · ก ก ( ) ˘ˇ ˆ˙ . 2563 [kpng0010] ก ˘ ˘ˇก˘ ˆ˙˝ ˛˚˜ ˝ !ˇ" ˛# $%˘ก & ˝ ˘ 3/321 *%˘& + !˛˜˝ก, -ก!-˜˝

ก ก ( ) ˘ˇ ˆ˙ . 2563 · 2020-06-09 · ก ก ( ) ˘ˇ ˆ˙ . 2563 [kpng0010] ก ˘ ˘ˇก˘ ˆ˙˝ ˛˚˜ ˝ !ˇ" ˛# $%˘ก & ˝ ˘ 3/321 *%˘& + !˛˜˝ก, -ก!-˜˝

ก · Studen Channel ก ˘ˇˆ ˙ ˝˛˛ . 15 ..2553 ( ˘ˇ ˆ) 2 ก ˘ˇ ก ˆก 1. ˘ˇ ˆ ˙˝ 2. ˚

ก · Studen Channel ก ˘ˇˆ ˙ ˝˛˛ . 15 ..2553 ( ˘ˇ ˆ) 2 ก ˘ˇ ก ˆก 1. ˘ˇ ˆ ˙˝ 2. ˚

ก ก ˘ˇˆ ˙˝ ˇ˛ ก˜ ˆกˇ!ก ก ก !ˇ ! #˘ ˛ˆ ˇ$ˆ %&'ˆ ˆ ˇ ก ˆ# (˘ ... · (Cesarean section) 7 # *ˆ) ˜5! 2 # 3 ˆก ก" ก 1. ก ก ˘ˇˆ #ก

ก ก ˘ˇˆ ˙˝ ˇ˛ ก˜ ˆกˇ!ก ก ก !ˇ ! #˘ ˛ˆ ˇ$ˆ %&'ˆ ˆ ˇ ก ˆ# (˘ ... · (Cesarean section) 7 # *ˆ) ˜5! 2 # 3 ˆก ก" ก 1. ก ก ˘ˇˆ #ก

กก ˘ˇ ก ˆก ก˙ ˇ ˝ ˛ ˇ ˙˚ ก ˝ ˙ กก !˘ ˝ ก#$ %&ˇ˚% ก : ก( )ก ... · ˚˚ก5กก 3. Perimetric Joint Meter $˜ ก) ˛+ˆ˚ [ Opening,Normal

กก ˘ˇ ก ˆก ก˙ ˇ ˝ ˛ ˇ ˙˚ ก ˝ ˙ กก !˘ ˝ ก#$ %&ˇ˚% ก : ก( )ก ... · ˚˚ก5กก 3. Perimetric Joint Meter $˜ ก) ˛+ˆ˚ [ Opening,Normal

ก กก ˘ˇ ˆ ˙˝ ˇ ˛ก ˚˜ ก ! ก · ก ก ˘ ˇกˆ ˇ ˝ ˛ ˇก ก กก 2 ก) ˚˘ ˘ "# ก ) ( 4 ˜ ˆ˙ ˇ +ก ˆ,+

ก กก ˘ˇ ˆ ˙˝ ˇ ˛ก ˚˜ ก ! ก · ก ก ˘ ˇกˆ ˇ ˝ ˛ ˇก ก กก 2 ก) ˚˘ ˘ "# ก ) ( 4 ˜ ˆ˙ ˇ +ก ˆ,+

ก ˘ กˇก˙ . .ก ˘ˇ ˆ˙ ˝ ˛ ˚ ˆ˜ · ก+˛ ˙ , )˙ -, ' ())' tfric 13 • ก 2กˇ d ! # ,˜& &˛&ˇ#& ก7+0* " # # &'(˛ # , ˇ กˇ" #2˝ˆ˘ก 6 &'(˛ˇ#*ˆ

ก ˘ กˇก˙ . .ก ˘ˇ ˆ˙ ˝ ˛ ˚ ˆ˜ · ก+˛ ˙ , )˙ -, ' ())' tfric 13 • ก 2กˇ d ! # ,˜& &˛&ˇ#& ก7+0* " # # &'(˛ # , ˇ กˇ" #2˝ˆ˘ก 6 &'(˛ˇ#*ˆ