ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА...
Transcript of ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА...
![Page 1: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/1.jpg)
ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА-
ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН САЛБАРТ
Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам
Шинжлэх ухаан, технологийн бодлогын газар
мэргэжилтэн Г. Оюунцэцэг
![Page 2: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/2.jpg)
Монгол Улсад шинжлэх ухаан,
технологийн үйл ажиллагаанд оролцогч
байгууллагууд
● Монгол улсын Засгийн газар
● Шинжлэх ухаан, технологийн үндэсний зөвлөл
● Шинжлэх ухаан, технологийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв
байгууллага Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам
● Яамдын шинжлэх ухаан технологийн зөвлөл
● Шинжлэх ухааны академи
● Их сургуулиуд
● Хүрээлэнгүүд
● Хувийн хэвшлийн эрдэм шинжилгээний байгууллагууд гм
![Page 3: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/3.jpg)
Шинжлэх ухаан, технологийн
судалгааны чиглэл
Байгалийн ухаан
Анагаах ухаан, эрүүл мэндийн шинжлэх ухаан
Нийгмийн шинжлэх ухаан
Инженерийн ухаан, технологи
Хөдөө, аж ахуйн шинжлэх ухаан
Хүмүүнлэгийн ухаан
![Page 4: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/4.jpg)
Засгийн газрын 2015 оны 368 дугаар
тогтоолын хавсралтаар “Шинжлэх ухаан,
технологийг 2015-2021 онд хөгжүүлэх
тэргүүлэх чиглэл, цөм технологийн
жагсаалт”-ыг баталсан.
![Page 5: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/5.jpg)
Цөм технологи
![Page 6: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/6.jpg)
Цөм технологи
![Page 7: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/7.jpg)
Судалгаа боловсруулалтын ажлын
төрөл
Суурь судалгаа
Шинжлэх ухаан, технологийн төсөл
Хөтөлбөрийн зорилтот төсөл
Цөм технологийн төсөл
Инновацийн төсөл
Грант
Гадаадтай хамтарсан төсөл
![Page 8: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/8.jpg)
Засгийн газрын 2015 оны 27, 78-р тогтоолоор
байгуулагдсан төрийн өмчийн шинжлэх
ухааны байгууллагууд
![Page 9: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/9.jpg)
Төсвийн бус хөрөнгийн эх үүсвэрээр
санхүүжин, их сургуулийн бүрэлдэхүүнд
ажиллах хүрээлэн, төвийн жагсаалт
![Page 10: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/10.jpg)
Шинжлэх ухааны хүний нөөц
Манай орны шинжлэх ухааны салбарт өнөөдрийн байдлаар нийтдээ 1720 эрдэм
шинжилгээний ажилтан (full-time researcher) ажиллаж байна. Үүнээс 1526 эрдэм
шинжилгээний ажилтан төсвөөс цалинжин ажиллаж байна.
Их сургуулиуд болон бусад салбарт 1483 багш нар хичээл заахын зэрэгцээ эрдэм
шинжилгээний ажилд оролцож байна.
Манай оронд 1 сая хүнд оногдох эрдэм шинжилгээний ажилтаны тоо ойролцоогоор
570 орчим байна.
Тэгвэл 1 сая хүнд оногдох эрдэм шинжилгээний ажилтаны тоо АНУ-д 4600,
Японд 5500 байна.
Дэлхийн дундаж ойролцоогоор 1500 орчим юм байна.
Бид эрдэм шинжилгээний ажилтны тоогоо судалгааны ажлын цар хүрээ, хэрэгцээ
шаардлагаас хамааруулан дэлхийн дундажд ойртуулах, тэргүүлэх эрдэмтдийн тоог
нэмэгдүүлэх чиглэл барина.
![Page 11: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/11.jpg)
Шинжлэх ухааны байгууллагуудын
барилга, байгууламж
Ихэнх эрдэм шинжилгээний, хүрээлэнгүүдийн барилга, байгууламж муудаж хэвийн
үйл ажиллагаа явуулахад хүндрэл бэрхшээл гарах болж байна.
Жишээлбэл :
Палеонтологи, геологийн хүрээлэн, Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэн, Дарханы
Ургамал газар тариалангийн сургалт, эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн байр
муудаж хуучирсан байна.
Ургамал хамгаалах хүрээлэн, Математикийн хүрээлэн зэрэг эрдэм шинжилгээний
байгууллагууд өөрийн гэсэн байргүй байна.
Өнөөдрийн байдлаар шинжлэх ухааны салбарт шинээр баригдаж байгаа Мал
эмнэлэг ийн хүрээлэн, Биологийн идэвхит бүтээгдэхүүний цех,
Байгалийн шинжлэх ухааны лабораторийн барилгуудын ажил энэ онд
дуусаж байна.
![Page 12: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/12.jpg)
Шинжлэх ухаан, технологийн хөрөнгө
оруулалт
Сайн лаборатори багаж, тоног төхөөрөмж, орчин нөхцөлгүйгээр судалгааны ажлыг
өндөр түвшинд гүйцэтгэх боломжгүй юм.
Сүүлийн жилүүдэд төрийн өмчит томоохон их сургуулиудад улсын төсвөөс болон
Азийн хөгжлийн банкны хөнгөлөлттэй зээлээр 20 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө
оруулалтыг хийж нилээд хэдэн лабораториуд байгуулсан байна.
Манай эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгүүдэд сүүлийн 30 орчим жил хөрөнгө
оруулалт маш бага хийгдсэн билээ.
Манай улс шинжлэх ухаандаа нэн тэргүүнд 15 - 20 орчим сая америк долларын
хөрөнгө оруулалтыг үе шаттай, бүртгэл тооцоотой, сайн зохицуулалттайгаар хийх
шаардлагатай байна.
![Page 13: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/13.jpg)
Шинжлэх ухааны эрх зүйн баримт
бичиг
● Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хууль /2006 он/
● Шинжлэх ухааны академийн эрх зүйн байдлын тухай хууль /1996 он/
● Технологи дамжуулах тухай хууль /1998 он/
● Төрөөс шинжлэх ухаан, технологийн талаар баримтлах бодлого /2017он/
● Шинжлэх ухаан, технологийг хөгжүүлэх Тэргүүлэх чиглэл, цөм технологийн
жагсаалт /Засгийн газрын 2015 оны 368 дугаар тогтоол /
● Монгол улсын шинжлэх ухаан, технологийг 2007 – 2020 онд хөгжүүлэх мастер
төлөвлөгөө
● Инновацийн хууль /2012 он/
● Төрөөс инновацийн талаар төрөөс баримтлах бодлого
● Монгол улсад үндэсний инновацийн тогтолцоог 2008 – 2015 онд хөгжүүлэх
хөтөлбөр
![Page 14: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/14.jpg)
Монголын эрдэмтдийн гадаадад
хэвлүүлсэн бүтээл
![Page 15: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/15.jpg)
Монголын эрдэмтдийн бүтээлээс
авсан ишлэл
![Page 16: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/16.jpg)
Шинжлэх ухаан, технологийн
санхүүжилт
Шинжлэх ухааныг дорвитой хөгжүүлж чадахгүй байгаа гол шалтгаан нь
шинжлэх ухааны санхүүжилт маш бага байгаа явдал юм билээ.
Шинжлэх ухааны санхүүжилт 2017 оны хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээр 32.1тэрбум төгрөг байна.
Энэ нь дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 0.16% хувь болно.
Үүнээс 10,3 тэрбум төгрөгийг эрдэм шинжилгээний ажилд буюу нийт 447төсөлд зарцуулж байна.
Бусад 21,8 тэрбум төгрөгийг цалин, нийгмийн даатгалын шимтгэл, бусад арга
хэмжээнд зэрэгт зарцуулж байна.
![Page 17: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/17.jpg)
Монгол Улсын шинжлэх ухаан,
технологийн судалгааны ажлын 2012-2016
оны санхүүжилт
![Page 18: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/18.jpg)
Шинжлэх ухаан, технологийн
санхүүжилтийн эх үүсвэр
● Улсын төсөв
● Гадаад хамтын ажиллагаа
● Олон улсын шинжлэх ухааны сан (IFS гэх мэт)
● Мэргэжлийн сэтгүүлүүд үзэх боломж (HINARI, OARE, AGORA)
● Хувийн хэвшлийн санхүүжилт (МОНОС, ТАЙЖ групп)
![Page 19: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/19.jpg)
Яамдын захиалгаар 2013-2017 онд
хэрэгжсэн шинжлэх ухаан, технологийн
төсөл
17
1
5
19
43
8
41
2
25
8
1
БОАЖЯ БХБЯ БХЯ БСШУСЯ ЗТЯ СЯ УУХҮЯ ХХААХҮЯ ХЗДХЯ ЭМЯ ЭХЯ ХНХЯ
![Page 20: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/20.jpg)
ХХААХҮЯ-ны захиалгат төслийн
санхүүжилт
2013-2017 он
![Page 21: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/21.jpg)
ХХААХҮЯ-ны захиалгат төслийн
санхүүжилт
2013-2017 он
![Page 22: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/22.jpg)
Хууль, эрх зүйн баримт бичиг
![Page 23: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/23.jpg)
Инновацийн төсөл
2016 он Инновацийн төслийн
санхүүжилт
Хэрэгжиж эхэлсэн
он
2016 2017
Инновацийн
төслийн тоо
27 32
Инновацийн
төслийн
санхүүжилт
685
сая
811
сая
ШУ-ны судалгаа
боловсруулалтын
ажлын нийт
зардалд эзлэх хувь
6% 8%
2017 он
![Page 24: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/24.jpg)
Гарааны компани
![Page 25: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/25.jpg)
Гарааны компани
★ 2015-2017 онд
ХАА салбарын инновацийн
бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг гарааны
компаниуд дийлэнх хувийг эзэлж
байна.
★ 2016 онд ХАА салбар нийт байгуулагдсан
компаниудын 83 % эзэлж байгаа нь ХАА
инновацийн бүтээгдэхүүн нэмэгдэж байгааг
харуулж байна.
★ 2017 онд Нийгмийн ухааны
салбарын инновацийн
бүтээгдэхүүн шинээр бий болсон.★ 2015-2017 онд
ХАА салбар - 29, Анагаахын салбар - 6,
Байгалийн ухаан - 6, Нийгмийн ухааны
салбарт - 1 зэрэг нийт 42 гарааны
компани байгуулагдсан байна.
![Page 26: ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА …mofa.gov.mn/exp/ckfinder/userfiles/files/02o.pdf · Шинжлэх ухаан, технологийн](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040710/5e0f36612d404a0a22684d80/html5/thumbnails/26.jpg)
Анхаарал тавьсанд баярлалаа!
“ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ШИНЖЛЭХ УХААН,
ТЕХНОЛОГИ, ИННОВАЦИ-2017”
ЗӨВЛӨЛДӨХ УУЛЗАЛТ