ห้วงวิวาห์รักร้อย...ห วงว วาห ร กร อย โดย ณวล ราคา 360 บาท ลำด บท 209 ISBN 978-616-00-1174-2
รูปแบบการลดการบริโภค .... ID89...ร...
Transcript of รูปแบบการลดการบริโภค .... ID89...ร...
รปแบบการลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลโดยชมชนมสวนรวมในเขตภาคเหนอตอนลาง
: กรณศกษาบานยานขาด อ าเภอพรหมพราม
จงหวดพษณโลก
วรางคณา บบผา และคณะ
ทมา: พษณโลกมความเสยงตอปญหาจาก แอลกอฮอล ตดอนดบท 4 ของประเทศ
1.มนกดมอาย 20 ปขนไป สดสวนสง (อนดบท 13)
2.เปนผทดมแบบประจ า /ดมแบบหนก สดสวนสง
3.มผดมแลวขบขยานพาหนะในสดสวนทสง
4. มสดสวนของการเขาถงแอลกอฮอลในกลมวยรนสง
ทมา:ทกษพล ธรรมรงส, 2556
ทมา: พรหมพราม ปญหาจากแอลกอฮอล
ทมา: แผนกอบตเหต และแผนกผปวยในป 2555 ภาพตวอยาง
• อบตเหตจาก เมาแลวขบเปนอนดบท 2 รองจากไมสวมหมวก
• ตายเปนอนดบท 3 ของการตายทงหมดท แผนกผปวยใน
ปญหา ผลการบ าบดผดมสรา เลกไดนอยกวารอยละ 30
ขอคนพบ: เนองจากระบบบ าบดยงขาดประสทธภาพและวถชมชน ทสงเสรมการดมและขาดความรวมมอของชมชนในการจดการปจจยแวดลอม • เขาถงไดงาย สะดวก ไมปฏบตตาม พ.ร.บ. 2551 • พบอาย 3 ปทดลองดมครงแรก จากเลยนแบบพฤตกรรมบคคลใกลชดใน
ครอบครว
ทมา: งานวจยเชงคณภาพ “ วถการบรโภคแอลกอฮอลและการบ าบดรกษาผทตดสรา :กรณศกษา อ าเภอพรหมพราม พษณโลก ” (วรางคณา, 2555)
วตถประสงคการวจย
วเคราะหสถานการณ การดมเครองดมแอลกอฮอลชมชนบานยานขาด
หารปแบบทเหมาะสมในการลดการบรโภค ลดการเขาถง
เครองดมแอลกอฮอลของประชาชนในชมชน ประเมนผลลพธของการน ารปแบบกจกรรมไปใช
ระเบยบวธวจย
วจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research ระหวางเดอน ธ.ค. 56 ถง ม.ค. 58 ด าเนนการ 4 ขนตอน วเคราะหประเมนปญหา การพฒนารปแบบ การน ารปแบบไปใช และการประเมนผล
ระเบยบวธวจย
วธเกบรวบรวมขอมล วธการวจยเชงปรมาณ จากแบบสอบถาม วธการเชงคณภาพ จากการสนทนากลมยอย การสงเกตแบบไมม
สวนรวม
กลมตวอยาง ประชากรอาย15 ปขนไปจ านวน 363 คน แกนน าในชมชน อสม. แมบานจ านวน 29 คน นกเรยน ผปกครอง จ านวน171 คน รานคา 10 ราน
ผลการวจย
1. ขนวเคราะหประเมนปญหา : สถานการณการดมเครองดมแอลกอฮอล
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
การดมสรา (n=363) • ดม 91 25.07 • ไมดม 272 74.93 เพศ (n=91) • ชาย 82 90.11 • หญง 9 9.89
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
อาย (n=91) • ต ากวา 20 ป 3 3.30 • 20-59 ป 81 89.01 • 60ปขนไป 7 7.69 สถานภาพ (n=91) • โสด 15 16.48 • ค 68 74.73 • แยกกนอย 2 2.20 • หยา/ราง 1 1.10 • หมาย 5 5.49
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
การศกษา (n=91) • ไมไดเรยน 2 2.20 • ประถม 45 49.45 • มธยม 32 35.16 • อนปรญญา 6 6.59 • ปรญญาตร 5 5.49 • ปรญญาตรขนไป 1 1.10
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
อาชพ (n=91) • วางงาน 3 3.30 • เกษตรกรรม 39 42.86 • รบจาง 36 39.56 • คาขาย/ธรกจสวนตว 5 5.49 • รบราชการ/พนกงานของรฐ 6 6.59 • อนๆ 2 2.20
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
รายไดเฉลยตอเดอน (n=91) • 0-5,000 บาท 42 46.15 • 5,001-15,000 บาท 45 49.45 • 15,001-20,000 บาท 3 3.30 • มากกวา20,000 บาท 1 1.10
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
คาใชจายเกยวกบคาสราตอเดอน (n=91) • นอยกวา 600 บาท 49 53.84 • 601-1,200 บาท 37 40.66 • 1,201-1,800 บาท 1 1.10 • 1,801 - 2,500 บาท 2 2.20 • มากกวา 2,500 บาท 2 2.20
ผลการวจย
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
ความถในการดมสรา (n=91) • ทกวนหรอเกอบทกวน 35 38.46 • 1-4 ครงตอสปดาห 22 24.17 • 1-3 ครงตอเดอน 13 14.29 • 1-2 ครงตอเดอน 11 12.09 • นอยกวาเดอนละครง 10 10.99
คดกรองภาวะตดสราดวย CAGE TEST 4 ค าถาม (n=91) • มภาวะตดสรา 35 38.46
พฤตกรรมการดม จ านวน รอยละ
ความตองการทจะลด /เลกดม (n=91) • ตองการและพรอมจะเลก 5 5.49 • ตองการแตยงไมพรอม 65 71.43 • ไมตองการและไมพรอม 21 23.07
ผลการวจย
ผลการวจย
กจกรรมคายครอบครวอบอน สอสารดวยรก ดวยกระบวนการจตปญญา
2. การพฒนารปแบบโดยชมชนมสวนรวมประกอบดวย 4 กจกรรม
ผลการวจย
กจกรรมการใหการศกษา และประชาสมพนธในโรงเรยน (รณรงคงดเหลาเขาพรรษา/ประกวดเรยงความระบายส/เสวนาคนตนแบบ)
ผลการวจย
กจกรรมการใหการศกษาและประชาสมพนธในชมชน (ปายประชาสมพนธในวดในชมชน/อบรม/เวทแลกเปลยนเรยนร)
ผลการวจย
กจกรรมการควบคมรานคาจ าหนายสราปฏบตตาม พ.ร.บ. (อบรม/สมตรวจรานคา/คดเลอกรานคาตนแบบ)
ผลการวจย
กจกรรมบ าบดรกษาแบบสรางแรงจงใจ (เจาะเลอด/BI/ถอนพษสรา/คดเลอกคนตนแบบเลกเหลา)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
รานจ าหนายสราปฏบตตามพ.ร.บ.
ความพงพอใจในกจกรรม
งานศพปลอดเหลา งานบญปลอดเหลา ผทประสบปญหาจากสราเขารวมกจกรรมเสรมแรงจงใจเพอปรบเปลยน
ผทประสบปญหาสราลดเลกสรา
ผลลพธ 46.76 96.77 57.14 0 41.17 10.71 เกณฑ 60 80 60 60 30 5
46.76
96.77
57.14
0
41.17
10.71
60
80
60 60
30
5
รอยละ
กราฟแสดงผลลพธตามตวชวด
3.ขนประเมนผลลพธ
ผลการวจย : ผลลพธ
95.59 100 100
46.76
0
20
40
60
80
100
120
ไมขายสราใหบคคลอายต ากวา20ป ไมขายสราใหคนเมา ไมแจก แถม แลกกบสรา ไมขายนอกเวลาทก าหนด
ผลการสมตรวจรานจ าหนายสราปฏบตตามพ.ร.บ.ควบคมเครองดมแอลกอฮอล(ก.ค.57-ม.ค.58)
ผลการวจย : ผลลพธ
มตนแบบในชมชน
• ครอบครวตนแบบ
• บคคลเลกเหลาตนแบบ
• รานคาตนแบบ
อภปรายผลและขอเสนอแนะ
การจดการปจจยแวดลอมดวยกระบวนการชมชนมสวนรวม ท าใหเกดผลกระทบเชงบวก ชมชนไดรบประโยชน จงเปนการเตรยมชมชนพรอมรบชวยเหลอผปวยตดสราหลงบ าบดได
รปแบบทเหมาะสมทง4 กจกรรมทไดผลดคอการควบคมรานคา ควรด าเนนการแบบคอยเปนคอยไป ตอเนองไมนอยกวา 3 ป ควรจะมการแลกเปลยนเรยนรกบพนทอนๆทท าไดส าเรจ ทดลองขยายผลการด าเนนงานในพนทอนๆควรศกษาบรบทถงความ
เปนไปได และปจจยอนๆประกอบรวมดวย
ขอจ ากดและการแกไขอปสรรค
ชวงเวลาในการด าเนนงานบางกจกรรม ยงไมเหมาะสมกบบรบทของชมชน เชน การจดเวทประชาคมคนขอมล การสอสารประชาสมพนธไมชดเจนท าใหเกดการตอตาน เชน การจดท าปายประชาสมพนธในวด บางกลมบางคนคนตอตานเนองจากการตความหมายขอความจากปายเขาใจไมตรงกน รปแบบบางกจกรรมยงมขอจ ากด ไมสามารถด าเนนการไดตองอาศยเวลาและความตอเนอง เชนณรงคสรางคานยมลดการบรโภคงานบญปลอดเหลา ความยงยนของผลลพธยงไมแนนอน
ประโยชนทไดรบจาก R2R
ตอผวจยและทมผวจย โดยสรางคณคาในงานประจ าท าใหเกดผลลพธทด เปนทยอมรบของผรวมงาน สรางความภาคภมใจ ไดเรยนรสงใหมๆ ตอผรบบรการ และชมชน โดยสรางความตระหนกน าไปสการเปลยนแปลงตอบคคลและชมชม เกดความรวมมอ รวมใจ เขาใจกนและกน ตอหนวยงานและองคกร สรางความตนตว กระตนในบคคลอนๆอยากพฒนางาน และองคกรเหนความส าคญของการพฒนางานประจ าเปนงานวจย
ขอขอบคณ