Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 1

အမနးပျာေစေသာ စကာမာ: မနးမာ စာနယးဇငး၇ ရပးသႏြငး လမြမဒယာအာ ေလလာခငး

ဿ၂

PEN MYANMAR

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 2

မာတကာ

နဒါနး 3-7

မနးမာပညးရြအမနးစကာမာ - သမငးေၾကာငးေနာကးခ 7-9

သေတသနနညးလမး 10-12

လမြ မဒယာတျငး အဓကေတျ႔ရြခကးမာ 12-48

စာနယးဇငး မဒယာမာတျငး အဓကေတျ႔ရြခကးမာ 42-76

ရပးရြငးမာႏြငး သခငးမာတျငး အဓကေတျ႔ရြခကးမာ 76-85

အၾကပခကးမာ 85-88

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 3

နဒါနး

အၾကမးဖကးပဋပက၏မာမြ လ႕အဖျ႕အစညးက ၿခမးေခာကးလာေသာအခါ အဆဘကးသ႕ ပမမေရာကး

ရြသျာေစရနး မဒယာက ဘကးေပါငးစမြ ထနးခပးရနး လအပးပါသညး၈ ကယးထလကးေရာကး အၾကမးဖကး

မႈမာက ေဖားပရနး လျယးကေသားလညး ယဥးေကမႈအရ အၾကမးဖကးခငးႏြငး အမနးစကာမာ၇

ႏငးငခာသာမာက အေၾကာငးမ ေၾကာကးရျ႕မနးတမႈမာ၇ ယတမးစကာမာ၇ ဒ႑ာရဆနးေသာ

စစးပျသရေကာငးမာႏြငး စစးပျႏြငး ကယးထလကးေရာကး အၾကမးဖကးမႈမာအတျကး ဘာသာေရဆငးရာ

အေၾကာငးပခကးမာ၇ လမႀကါဒႏြငး အဖျ႕အစညးမာ ပကးပာေစခငးမာ စသညး စနစးတက

တညးေဆာကးထာေသာ အၾကမးဖကးမႈမာသညး စာနယးဇငးမာႏြငး လမႈကျနးရကး မဒမာမြတဆငး

ေပ၍ထျကးလာႏငးပါသညး၈

မဒယာဆသညးမြာ လ႕အသငးအငးၾကာ ဖျ႕ၿဖတတကးမႈက ခတးဆကးေပရနး အေထာကး အကပေသာ

လမႈအဖျ႕အစညးတစးခ ဖစးပါသညး၈ မဒယာသညး ကမၻာေပ၍ရြ မတကျပာေသာ ရရာယဥးေကမႈမာၾကာ

ဆကးႏျယးပတးသကးမႈက ပေဖားေပလကးရြသညး၈ လတစးဥတစးေယာကး သ႕မဟတး လမစတစးစအေပ၍

လမေရချ ခာခငးႏြငး အၾကမးဖကးမႈမာေပ၍ေပါကးေစရနး လႈ႕ေဆားမႈမာသညး အဆမငးတတးေသာ

မဒယာမာမြ ေပ၍ေပါကးလာႏငးသညး၈ ဤအရာမာသညး သသာထငးရြာသညးဖစးေစ၇ မသမသာဖစးေစ

အမနးစကာမာဟပငး ဆရေပမညး၈

အမနးစကာမာသညး လျတးလပးစျာ ဆႏၵထတးေဖားခငး၇ အမနးတရာ လႈ႕ေဆားခငးႏြငး ဆပမႈက

လႈ႕ေဆားခငးမာႏြငး ေရာယြကးလကးရြသညး၈ သမငးအေထာကးအထာဆငးရာ၇ လမႈေရဆငးရာႏြငး ႏငးင

ေရဆငးရာ ပါငးပတးသကးမႈမာသညး အမနးစကာ အခ႕၉ ပါငးပတးသကးမႈ ရြႏငးသညးဟ သေဘာ

ေပါကးရပါသညး၈ ။သညး အေၾကာကးတရာမရြေသာ၇ ထပးတကးရငးဆငးေသာ မဒယာ၇ သသာထငးရြာ သညး

နရကပး (သ႕) လကးကငးပစတာမာ၇ သ႕မဟတး အငးတာနကး Chat-rooms မာႏြငး Twiter ႏြငး Facebook

ကသ႕ေသာ လမႈကျနးရကးမဒယာစာမကးႏြာမာမြတဆငး နညးလမးေပါငးစဖငး ေပ၍ထျကးလာႏငးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 4

အမနးစကာမာသညး ေရျ ေကာကးပျကာလ သ႕မဟတး အပးခပးေရေပာငးလမႈ အေကာငးအထညး

ေဖားေဆာငးေနစဥး အစရြသညး ႏငးငေရအေခအေန တငးမာမႈမငးမာခနး သ႕မဟတး စပျာေရ တတကးမႈ

ယမးယငးစဥး၇ ဆငးရႏျမးပါမႈႏြငး အလပးလကးမမာ မငးတကးလာမႈေၾကာငး ရနးလစတးဖစးေပ၍လာေသာ

အပးစမာတျငး ပ၊ ဖစးေပ၍လာႏငးသညး၈

မနးမာႏငးငတျငး ရပးရျာလထမာ ဖကးဆခရခငး၇ တငးရငးသာလကးနကးကငးမာႏြငး စစးအစ

ရၾကာဖစးပျာသညး လကးနကးကငးပဋပက၏မာေၾကာငး စတးဒဏးရာရခငးႏြငး အတငးအၾကပး ေရႊ႕ေပာငး

ခရခငး၇ ထ႕အတ ဒမကေရစတကးၾကျလႈပးရြာသ အပးစမာႏြငး စစးတပးအသငးအနးၾကာဖႏြပးမႈမာသညး

ဆယးစႏြစးမာစျာ အၾကမးဖကးမႈမာက ဖစးေပ၍ေစရနး လႈ႕ေဆားေပခသညး၈ ဿဿ ခႏြစးတျငး ႏြစးရြညး လမာ

အမစးတျယးေနေသာ လအမာအၾကာ အခငးခငး မယၾကညးမႈေၾကာငး ပညးသလထၾကာဖစးပျာခေသာ

အၾကမးဖကးမႈမာ၇ အပးခပးမႈအဖျ႕အစညး၌ အာဏာရြငးဆနးေသာအေလအထမာႏြငး မရြငးလငးေသာ

လငးမႈႀကၾကပးေရ မါဒမာေၾကာငး ဿ၁ ခႏြစးအထ အၾကမးဖကးမႈမာဖစးေပ၍ခသညး၈ ထအခနးမြစ၊

အမနးစကာမာက မဒယာက အသပ၊ ပစနညးမစဖငး ဖနး႕ေခငးမာ ေပ၍ထျကးလာခ သညး၈

မဒယာမာမြတဆငး အမနးစကာမာက စနစးတက ေစာငးၾကညးေလလာရနး PEN Myanmar မြ Conflict

Sensitive Media ေစာငးၾကညးေလလာေရ လပးငနးစဥးအာ ရပးသမဒယာ (အဓကအာဖငး ရပးရြငးမာႏြငး

သခငးမာ)၇ လမႈကျနးရကးမဒယာ (Facebook) ႏြငး ပႏြပးထတးေသညး မဒယာ (သတငးစာမာ၇

ဂာနယးမာႏြငး မဂၐဇငးမာ) က ဇနးနါရလ ဿ၂ ခႏြစးမြ ဒဇငးဘာလ ဿ၂ ခႏြစးအထ လပးေဆာငးခ

ပါသညး၈

အမနးစကာ၌ အဓပၸါယးဖျငးဆခကး

အမနးစကာဆရာယး ရနးလသညး အပအမမာက လႈ႕ေဆားသညး အပကးသေဘာေဆာငးသညး

ေရသာထတးေခကးမာက ရညးညႊနးသညး ကယးပနး႕သညး စကာလအသအႏႈနးဖစးပါသညး၈ အမနး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 5

စကာဆသညးမြာ မညးသညးမႏျယးစ၇ ဘာသာေရ၇ တငးရငးသာႏြငး ႏငးငသာအပးစမာအေပ၍ အရြကးကျ

အကနညးေစသညးဟ ယဆရေသာ အစဥးအလာအရ မညးသညးပေဖားခကးမကမဆ ဆလပါသညး၈

ဤဖစးစဥးသညး လမချ ခာဆကးဆေရါဒ၇ ႏငးငခာသာမာက ေၾကာကးရျ႕မနးတေရ၇ တငးရငးသာ

အခငးခငးမနးတေရ သ႕မဟတး ဖႏြပးခပးခယးလခငး၇ အၾကမးဖကးရနး၇ မနးတရနး သ႕မဟတး ချ ခာ

ဆကးဆ 1 ရနး လႈ႕ေဆားခငးမာအဖစး ပေဖ၍ႏငးသညး၈ ဿ ရာစ၌ ၅ ခႏြစးမာရြ အမနးစကာဆငးရာ

ယဆခကးမာတျငး လငးတဆကးဆခငးက လကးမခႏငးခငး၇ ကာမေရရာ ချ ခာဆကးဆခငးႏြငး

အခာမနးတမႈပစမာ2 ဟ ရြငးလငးသညး၈

ထ႕ေၾကာငး “အမနးစကာ” ဟသညး ေါဟာရဆသညးမြာ ဖနး႕ေခငး၇ လႈ႕ေဆားခငး၇ မႇငးတငးခငး ႏြငး

လမေရ မနးတရနး အေၾကာငးပခငး၇ ႏငးငခာသာ ေၾကာကးရျ႕မနးတခငး၇ ကယးရညးကယးေသျ

ကဆငးေစခငးကေဖားပသညး ပစမာ သ႕မဟတး ရနးလေသာ အမသာေရါဒႏြငး လမစျ ါဒ အပါအငး

လနညးစမာ၇ ေရႊ႕ေပာငးလာသမာႏြငး မလေနထငးသ ေဒသခမာအာ ချ ခာဆကးဆခငးႏြငး

အမနးတရာက အေခခေသာ သညးမခႏငးမႈမာက ဆလသညး၈

အမနးစကာႏြငး လမႈကျနးရကးမဒယာ

လမႈကျနးရကးမဒယာတျငး အငးတာနကးေပ၍ရြ အမနးစကာမာ (Cyeber Hate ) ေတျ႕ရြႏငးသညး၈

အငးတာနကးေပ၍ရြ အမနးစကာမာက “မရ၇ အသာအေရာငး၇ ဘာသာ၇ မႏျယးစ သ႕မဟတး ႏငးငသာ

တ႕က အေခပသညး ဖစႏြပးစကးမႈက ဖစးေပ၍ေစရနး အာေပေသာ လ႕ထတမးဥပေဒတ႕က ခေဖာကးေသာ

ေဟာေပာမႈမာႏြငး ထခကးနစးနာမႈ 3 မာက ဖစးေပ၍ေစေသာ အဓကအေၾကာငးအရာမာ” ဟ

နာလညးႏငးပါသညး၈ အသေရဖကးမႈက ဆနး႕ကငးေသာ အသငးအဖျ႕၌အဆအရ လမေရ

1 Coliver, S. (1992) Striking a balance: Hate Speech, Freedom of Expression, and Non-Discrimination, 2 Walker, S. (1994) Hate Speech: The History of An American Controversy 8. University of Nebraska Press. Nebraska. 3 Tsesis, A (2002) Destructive Messages: How Hate Speech Paves the Way for Harmful Social Movements. NYU Press

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 6

မနးတေရဆနး႕ကငးေရ၇ လမချ ခာေရါဒ၇ တစးယသနး၇ အစျနးေရာကး သ႕မဟတး အၾကမးဖကး

သတငးအခကးအလကးမညးသညး လြပးစစးဆကးသျယးမႈနညးပညာကမဆ ေခ၍ဆႏငးသညး၈ အငးတာနကး

အပါအငး (ကးဘးဆကးမာ၇ လမႈကျနးရကးဆကးမာ၇ “Web 2.0” အသပမာကယးတငးဖနးတသညး

ပါငးမႈမာ၇ ၾကငးေဖားရြာသညး ဆကးမာ၇ ဘေလာကးမာ၇ အျနးလငးဂမးမာ၇ မနးဆနးစာတပ႕ခငးမာႏြငး

အေမလးမာ)၇ အခာသတငးနညးပညာတျငး အေခပထာေသာ ကျနးပတာႏြငး ဆလးဖနးမာ (စာတပ႕ခငး

ႏြငး မဘငးဖနးမာ) မာသညး လြပးစစးဆကးသျယးမႈ နညးပညာမာဖစးသညး၈

အမနးစကာႏြငး ပႏြပးမဒယာ

ပႏြပးထတးေသညး မဒယာမာသညး ပငးဆငးမႈႏြငး ပါငးမႈမာတျငး ႀကမာစျာ ကျပာမႈရြေၾကာငး ေဖားပေန

သညး၈ ေန႕စဥးသတငးစာမြစ၊ အပတးစဥးသတငးစာထ၇ သတငးမဂၐဇငးမြ သသနး႕ ထတးေမႈမာထ

ပါငးပါသညး၈ 'Fourth Estate' အဆအရ ပႏြပးထတးေသညးမဒယာသညး အစရက ေစာငးၾကညး

စစးေဆသညး က႑တျငး ရပးသမဒယာထကး သာ၊ထေရာကးမႈရြသညး၈ မညးသညး တငးပညးတျငးမဆ

အခ႕ေသာ သတငးစာမာသညး ေလေလနကးနကး သတငးစစမးေထာကးလြမးမႈႏြငး ႏငးငအေရမာအေပ၍

ေၾကာငးကညညႊတးစျာ ထငးမငးခကးေပေလရြၾကသညး၈ အကယး၊ ပႏြပးမဒယာသညး အမနးစကာ

ဖနး႕ဖခငးအတျကး ႏငးငေတားမြ သ႕မဟတး အဖျ႕အစညး တစးခခမြ အသပခရပါက သာ၊ ႀကမာေသာ

ေနာကးဆကးတျက ဖစးေပ၍ေစသညး၈

အမနးစကာႏြငး ရပးရြငးႏြငးဂတ

အမနးပျာေစေသာ ဂတႏြငး ရပးရြငးမာက အၾကမးဖကးမႈက လႈ႕ေဆားေပသညး ပပသမာအာ ဆျေဆာငး

ရာတျငး အသပၾကသညး၈ ရပးရြငးမာ၇ ဗျဒယမာႏြငး သခငးမာက ႏငးငေရႏြငး မဒယာတျငး အသပခငးဖငး

အေခခကေသာ အမနးစကာမာက ေဟာေပာခကးမာတျငး စတငးအသပခငးမာပါငးသညး၈ မညးမြပငး

အစျမးရြေသာ သစဥး၇ စာသာမာႏြငး အမငးမာ ဖစးေစကာမ အသဖမးသညးကပၼဏႏြငး အဖျ႕အစညးမာ၌

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 7

ထေရာကးေသာ ကျနးရကးဆကးသျယးမႈမရြပါက အမနးဂတသညး မပနး႕ပျာႏငးပါ၈ နာေထာငးသ

အမာအပာသညး ထတးလနး႕ခငး သ႕မဟတး အနညးဆ အၾကမးဖကးမႈႏြငး အမနးပျာမႈ ပါငးေသာ

ဂတမာက နာမခႏငးပရသညး၈ ရကးပး၇ ရေဂ သ႕မဟတး အပငးစာဂတ၇ မနးမမနးတေရ၇

လငးတဆကးဆခငးက မနးတေရႏြငး လမချ ခာဆကးဆေရႏြငးဆငးေသာ စာသာ မာႏြငး သရပးေဖား

တငးဆကးမႈမာဖငး မညးမြပငး ဆျေဆာငးေစကာမ တျနးလြနးၾကသညး၈

Keith Kahn-Harris ၌အဆအရ ယငးကသ႕ အၾကမးဖကးဂတက အလျယးတက လကးမခႏငးခငးသညး

လမာက ဂတသညး အပစးအနာ အဆာမရြ ပညးစခငးက ကယးစာပရမညးဆသညးအခကးက အာနညးသျာ

ေစသညးဟ ယဆေသာေၾကာငး အမနးဂတက ဂတအဖစးလကးခႏငးခငးမရြဘ အမနးသကးသကးအဖစးသာ

လကးခခငးဖစးသညး၈ ထ႕ေၾကာငး အမနးဂတသညး မညးသညးအတငးအတာအထ လကးေတျ႕

အၾကမးဖကးမႈ 4 က ဖစးေပ၍ေစသညးက လမာအအာသငးၾကသညး၈ အလာတပငး အမနးဗျဒယ

ဇာတးကာမာသညးလညး ႏငးငေတားပငး မဒယာမာႏြငး လကးနကးကငးအဖျ႕အစညးမာ၌ ပပကညမႈဖငးသာ

ဖနးတႏငးၿပ ဆကးလကးရြငး သနးႏငးၾက သညး၈

မနးမာပညးရြ အမနးစကာ - သမငးေၾကာငးေနာကးခ

မနးမာႏငးငသညး အေ႔ရြေတာငးအာရြ၌ အႀကဆလျတးလပးသညးႏငးငတစးခဖစးၿပ အမးနခငး ၂ ႏငးငႏြငး

နယးနမတးခငး ထစပးလကးရြသညး၈ မနးမာေရပငးနယးနမတးသညး ၆၀ ကလမတာရြညးလာၿပ မနးမာ

ပငးလယးေရပငးတျငး ကၽျနးေပါငး ၅၂ဿ ကၽျနးရြပါသညး၈ မနးမာအစရသညး မနးမာေရပငးနကးအာ ေရမငး ဿ

မငး (ဿဿ ကလမတာ) ႏြငး ေရမငး ဿ၁ မငး (၁၁ ကလမတာ) ရြေသာဇတစးခအဖစး ေၾကငာခပါသညး၈

ရာစႏြစးတစးကးေကားခနး႕ တငးရငးသာလမႏျယးစမာေနထငးရာ ေကလကးေဒသ မာတျငး လကးနကး

4 KAHN-HARRIS, Keith, “The Aesthetics of ‘Hate Music’”, Institute for Jewish Policy Research 2003, http://www.axt.org.uk/HateMusic/KahnHarris.htm

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 8

ကငးပဋပက၏က သာစဥးေမဆကး ထခကးခစာၾကရၿပ ရပးရျာလထမာသညး ေႏြာငးယြကးဖကး ဆခရခငး၇

စတးဒဏးရာရခငးႏြငး အတငးအၾကပးေရႊ႕ေပာငးခငးမာက ခစာေနရသညး၈ မနးမာႏငးငတျငး ေမာကးမာ

စျာေသာပစမာဖငး အမနးစကာမာ ေနရာယလကးရြသညး၈ အဓကအာဖငး ႏငးငေရယၾကညးမႈ မာေပ၍တျငး

အေခတညးေသာ အမနးစကာ၇ လမႏျယးစအေပ၍တျငး အေခတညးေသာ အမနးစကာ၇ ဘာသာေရေပ၍တျငး

အေခတညးေသာ အမနးစကာႏြငး ကာမေရရာတျငး အေခတညး ေသာအမနး စကာမာစသညးဖငး

ေခ၍ဆႏငးသညး၈

() ႏငးငေရယၾကညးခကးေပ၍တျငး အေခပေသာ အမနးစကာ

သမငးေၾကာငးအရ ဆရာယး တစးႏငးငလက အလစထနးခပးႏငးရနး၇ ပႏြပးထတးေခငး၇ ေရဒယ၇

ရပးမငးသၾကာအစအစဥးမာက အပးခပးသ စစးအစရအဆငးဆငးမြ ခပးကငးထာခငးဖငး အတကးအခ

ႏငးငေရသမာမာက အဖကးသမာမာဟ ထငးမငးေစခသညး၈ ထ႕အတ လကးနကးကငးေတားလြနးေရ

အဖျ႕အစညးမာအာလညး စစးဘလမာ၇ လကးတဆပးစာ နယးစပးေမြာငးခ ကနးကသမာ၇ ေမြာငးခ

သမာမာႏြငး လကးကငးတတးမာဟ စျပးစျခၾကသညး၈ စစးအပးခပးေရအစဥးအဆကးတျငး အာဏာပငး မာက

ဆနး႕ကငးသညးသမာအာ ပဒးမအမမတပး စျပးစျေပာဆရသာမက ႏငးငေတားမြ ေနာကးခပ

ပပေပထာသညး အတကးအခႏငးငေရအပးစမာႏြငး လကးနကးကငးအဖျ႕အစညးမာ ေပ၍ထျကးလာ

ေစခသညး၈

(ဿ) လမေရက အေခခေသာ အမနးစကာ

လနညးစဖစးေသာ တငးရငးသာလမမာသညး သနး ၂ ခနး႕ရြေသာ မနးမာႏငးငလဥေရ၌ သပ

တစးပခနး႕ရြသညး၈ လျနးခသညး ႏြစးေပါငး ၃ ေကားက စစးတပး၌အပးခပးချငးအာဏာပ၊ ႀကထျာ လာေစ

ရနးအတျကး တငးရငးသာလမစမာအာ ကျပာေစခသညး၈ အစရက ႏငးငေတားအခပးအခာ အာဏာ

တညးတခငးၿမေရႏြငး စညးလညညႊတးေရက ထနးသမးရနးဟ အေၾကာငးပခသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 9

(၀) ဘာသာေရက အေခခေသာ အမနးစကာ

သမငးေၾကာငးအရာ၇ ဘာသာေရဆငးရာဆနး႕ကငးမႈ လပးေဆာငးခကးသညး စပျာေရဆငးရာ စမခနး႕ချမႈ

ညဖငးသညးရလဒးမာေပ၍တျငး ပညးသတ႕၌အာရက လျေပာငးေပလသညးအခါတငး၇ အမသာပနး လညး

ညညႊတးေရ ကရႈသညးအခါတငး၇ ႏငးငေရတကးၾကျလႈပးရြာသမာအာ ဖႏြပးသညး အခါတငး၇

တငးရငးသာမာအာ လ႕အချငးအေရ ခေဖာကးသညးအခါတငး၇ ဘာသာေရချ ခာဆကးဆမႈ၇ မတရာ

ပစးဒဏးခမြတးမႈ ရြသညးအခါတငးႏြငး အခာတရာမြတမႈမရြသညးကစၥမာ ဖစးေပ၍သညး အခါတငး

အာဏာပငးမာ အသပေလရြသညး၈

(၁) ကာမေရရာေပ၍တျငး အေခပေသာ အမနးစကာမာ

CEDAW တျငးတငးပညးမြ ပါငးလကးမြတးေရထထာေသားလညး စစးတပးမြ အာဏာသမးယလကးၿပ

အခနးမြစ၊ မနးမာႏငးငရြ အမသမမာ ေဒသတျငးႏြငး ႏငးငေတားႏြငးဆငးေသာ ဆဖတးခကး

ခမႈဖစးစဥးမာတျငး ထေရာကးစျာ ဖယးထတးခငးခခရပါသညး၈ မနးမာအေခခဥပေဒပဒးမ ၀၂ဿ အရ “ ….

မညးသညးအရာမြ … အမသာမာႏြငး သငးေတားေသာေနရာအာ အမသာမာကသာ ခနး႕အပးခငးက

တာဆ၊ မရပါ၈ ….” အေခခဥပေဒတျငး သမၼတသညး စစးေရအမငးရြရမညး ဆသညးအခကးသညး

အမသမမာအာ အရညးအေသျ မပညးဟ ဆလခငးဖစးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 10

သေတသနနညးလမးမာ

ပႏြပးစာေပမာ၇ အျနးလငးမဒယာ ႏြငး လမႈကျနးရကးမာရြ အမနးစကာမာအာ ရြာေဖျ၊ အေရ အတျကးႏြငး

အေရအေသျ ဆငးရာ ချ ခမးစတးဖာေလလာမႈမာ ပလပးခပါသညး၈ ဤအစအရငးခစာတျငး SOVA Center မြ

တညးေဆာကးထာေသာ သေတသနနညးလမးမာအာ သတငးအခကးရရြရနးႏြငး ချ ခမးစတးဖာေလလာမႈ

ပရနးအတျကး အသပထာပါသညး၈ ဤနညးလမး မာသညး ယခငး USSR ပညးနယးမာတျငး အမနးစကာက

ချ ခမးစတးဖာေလလာမႈပရနး စတငးတညးေဆာကးခစဥးကတညးကပငး လကးခႏငးဖျယးအရြဆ နညးလမး

ဖစးခၿပ ေမာကးမာစျာေသာ ႏငးငေရ၇ လမႈေရ၇ စပျာေရ အႀကေပအဖျ႕မာ အသပလကးရြသညး၈

သတငးအခကးအလကး ေကာကးယသမာသညး ေအာကးေဖားပပါ ရညးညႊနးခကးမာ ပါငးသညး

အေၾကာငးအရာမာ၌ အႀကမးအေရအတျကးက စစမး ေလလာခပါသညး၈

၈ ပႏြပးမဒယာတျငး ေတျ႕ရြရေသာ ေဆာငးပါမာ၇ ကဗာမာႏြငး ပတပတးစမာ၌ အေရအတျကး (သ႕)

အစရငးခကာလအတျငး လမႈကျနးရကးမဒယာ Facebook စာမကးႏြာေပ၍ရြ အႀကမးအေရအတျကး -

ေဆာငးပါေရနညးေရဟနးမာ - ပႏြပးမဒယာေပ၍ရြ သတငးမာ၇ ချ ခမးစတးဖာေလလာခငးမာ၇ ထငးမငး

ယဆခကးမာ၇ အငးတာဗမာ၇ ကဗာမာ ႏြငး ပတပတးစမာႏြငး ဤအေၾကာငးအရာမာက ေဇာငးေပ

ေဖားပထာသညး သတငးေဆာငးပါမာက ေလလာဆနးစစးခပါသညး၈

ဿ၈ ေဆာငးပါမာတျငး ပါငးေသာ ႏငးငေရက အေခခေသာ အမနးစကာမာ၇ လမေရက

အေခခေသာ အမနးစကာမာ သ႕မဟတး ဘာသာေရက အေခခေသာ အမနးစကာမာက ချ ခမး

စတးဖာေလလာခပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 11

၀၈ ထဖျ႕မႈ စတးဖာေလလာခကး (စာလမာႏြငး အဓပၸါယးမာ)

- အပသေဘာ သ႕မဟတး အပကးသေဘာေဆာငးသညး ထငးမငးခကးမာ

- အပကးသေဘာေဆာငးသညး သေဘာထာအမငးမာဖစးေပ၍ေစသညး ပေဖားခကးမာ၇ မြတေသာ

ထငးမငးယဆခကးမာႏြငး သတငးအရငးအမစးတျငးရြေသာ စာသာမာ

- စတးခစာခကးပငးထနးေသာစကာလမာ ပါငးသညး ေဆာငးပါအေရအတျကး ႏြငး ။တ႕၌

ရငးမစးမာ

- မြတမႈရြေသာ ေဆာငးပါပမာဏ

- စာေရဆရာမြ သ၌ထငးမငးယဆခကးက ေဖားပေသာ ေဆာငးပါအေရအတျကး

- အမနးစကာ အမအစာမာ (ေတားလြနးေရဆနးေသာစကာလမာ၌ဒဂရ)

၁၈ ချ ခမးစတးဖာခငး

အမနးစကာ ပါငးေသာ ႏငးငေရ၇ လမေရ၇ ဘာသာေရႏြငး သကးဆငးေသာ အေၾကာငးအရာမာက ချ ခမး

စတးဖာရာတျငး လမႈအသငးအနးအာ ၿခမးေခာကးမႈကဖစးေစႏငးေသာ ပစမာက ပငးထနးေသာ၇

အလယးအလတးအဆငးရြေသာ၇ မပငးထနးေသာ စသညးအဆငးမာဖငး ချ ခာသတးမြတးႏငးပါသညး၈

ပငးထနးေသာအမနးစကာဆရာယး အၾကမးဖကးမႈက ဖစးေစႏငးေသာ၇ ချ ခာဆကးဆမႈက ဖစးေစႏငးေသာ၇

အၾကမးဖကးမႈႏြငး ချ ခာဆကးဆမႈက သျယး ႈကးေသာနညးဖငး ဖစးေစႏငးေသာ၇ ေဒသတျငး စညးလ

ညညႊတးမႈက ၿပပကးေစေသာ အခကးမာက ဆလသညး၈

အလယးအလတးအဆငးရြေသာ အမနးစကာဟ ဆရာယး သမငးတျငးဖစးပကးခေသာ အၾကမးဖကးမႈႏြငး

ချ ခာဆကးဆမႈမာအာ ပနးလညး အေၾကာငးပခငး၇ သမငးတျငးပလပးခေသာ အၾကမးဖကးမႈႏြငး ချ ခာ

ဆကးဆမႈႏြငးသကးဆငးသညး အခကးအလကးမာအာ သသယငးေစႏငးေသာ ေဆာငးပါမာႏြငး

ထတးပနးေၾကညာခကးမာ၇ တစးစတစးဥ သ႕မဟတး လမစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 12

အဖျ႕အစညးတစးခတ႕အေပ၍ ကလျနးခေသာ သမငးေနာကးခ ရာဇတးမႈမာႏြငး ပတးသကး

ေသာထတးပနးေၾကညာခကးမာ၇ တစးစတစးဥ သ႕မဟတး လမစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရ

အဖျ႕အစညးတစးခတ႕အေပ၍ ပစးမႈေမာကးေသာ ထတးပနးေၾကညာခငးမာ၇ တစးစတစးဥ သ႕မဟတး

လမစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရအဖျ႕အစညးတစးခတ႕အေပ၍ မေကာငးေသာသကးေရာကးမႈ

ကဖစးေစသညး စျပးစျေပာဆခကးမာ၇ အပးစတစးစမြ အာဏာသမးခငး၇ ပကးနကး ခ႕ထျငးခငးႏြငး

ႏငးငသာအဖစးမြ ငငးပယးခငးမာ ပလပးရနး အာထတးသညးဟ စျပးစျေပာဆခငးမာက ဆလပါသညး၈

မပငးထနးေသာအမနးစကာမာ ဟဆရာယး လမႏျယးစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရအဖျ႕ အစညး

တစးခခတ႕အေပ၍ အႏႈတးသေဘာေဆာငးသညး ပရပးမာဖနးတခငး၇ လမႏျယးစတစးစ သ႕မဟတး

ဘာသာေရအဖျ႕အစညးတစးခခ၌ ခ႕ယျငးခကးမာက ထတးပနးေၾကငာခငး၇ တစးစတစးဥ သ႕မဟတး

လမႏျယးစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရအဖျ႕အစညးအခခ၌ ကငး တးပငးဆငးရာ အာနညးခကးမာက

ထတးပနးေၾကငာခငး၇ လမႏျယးစတစးစ သ႕မဟတး ဘာသာေရအဖျ႕အစညးတစးခခ သ႕မဟတး ။တ႕က

ကယးစာပေသာ ပဂၐလးမာအာ အရြကးကျအကနညးေစခငး သ႕မဟတး ႏႈတးဖငး ေစားကာခငး၇

ရငးသေသာ အမနးစကာမာႏြငး ဆငးခငးသသပးမႈမပါေသာ စာသာမာက ဆလပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 13

လမြမဒယာမြ အဓကေတျ႔ရြခကးမာ

ေယဘယအာဖငး ေန႕စဥး ေဖစးဘတးစာမကးႏြာေပါငး ၂၀မကးႏြာခနး႕ အေခပ၊

ေစာငးၾကညးေလလာခသညး၈ ဇနးနါရ ဿ၂မြ ႏငးဘာ ဿ၂အထ ေစာငးၾကညးေလလာခသညး

ကာလအတျငး ႏငးင၌ ႏငးငေရဖစးစဥးမာေပ၍တျငး မတညးပ အေကာငး အေရအတျကးမာ တလာခသညး၈

အနညးဆ ၃%ခနး႕ေသာ ေဖစးဘတး စာမကးႏြာမာတျငး မြတးစမာ ေရသာခငး၇ ဓာတးပမာက wall တျငး

တငးခငးႏြငး အခာ ေဖစးဘတး စာမကးႏြာမာမြ သတငးမာႏြငး ဓာတးပမာက မြေခငးတ႕ကသာ

စာမကးႏြာပငးရြငးမာမြ ပမြနးလပးေဆာငးေလရြၾကသညး၈

လ အေကာငးအေရအတျကး

ဇနးနဝါရ ၂

ေဖေဖားဝါရ ၄၀

မတး ၅၂

ဧပ ၆၃

ေမ

ဇျနး ဿ၂

ဇလင း ၀

ၾသဂတး ၀၂

စကးတငးဘာ ၀၂

ေအာကးတဘာ ၁၃

ႏဝငးဘာ ၂၀

စစေပါငး ၂၀

ဘာသာေရအေခပ အမနးစကာမာက ဖနး႕ေသညး အခ႔ေသာ ေဖစးဘတးစာမကးႏြာမာသညး ဇလငး

ဿ၂ တျငး ေပာကးကျယးသျာသညးက ေတျ႕ရေသားလညး၇ ထအခနးမြ စတငးပ ႏငးငေရအေခပ

အမနးစကာမာက ဖနး႕ေသညး ေဖစးဘတးစာမကးႏြာမာ မာပာလာသညးက ေတျ႕ရသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 14

ေစာငးၾကညးေလလာစဥး ကာလအတျငး လမေရအေခပ အမနးစကာမာကမ ႏငးဘာတျငးကငးပမညး

ေရျ ေကာကးပျအတျကး မဆျယးစညးရကာလဖစးေသာ ေအာကးတဘာလမြလျ၊ သသာထငးရြာေလာကးေအာငး

မရြေခ၈

.

() ႏငးငေရေပ၍ အေခပ၊ အမနးစကာေပာဆခငး

ေဖစးဘတးစာမကးႏြာေပါငး ၂၀က လအတျငး ေစာငးၾကညးေလလာခရာ၌ ႏငးငေရအေခပ အမနးစကာ

၁၄၀ခခနး႕က ေဖားထတးႏငးခသညး၈ ထ အမနးစကာမာ၌ ပစးမြတးႏြငး ပသ႑ာနးမာကမ ပစအမမ

ေပာငးလေနသညး၈ ပစးမြတးမာတျငး အတကးအခႏငးငေရေခါငးေဆာငးမာ၇ ႏငးငေရတကးၾကျလႈပးရြာသမာ၇

ႏငးငေရပါတမာ၇ လကးနကးကငးအဖျ႕အစညးမာ၇ အစရေခါငးေဆာငးမာ၇ အစရအဖျ႕ငးမာႏြငး ပညးသမာ

ပါငးသညး၈

ႏငငေရးအေျချပ အမနးစကား

လမးေရးအေျချပ အမနးစကား

ဘာသာေရးအေျချပ အမနးစကား

၀

၄

၆

၈

ဿ

ဿ၀

လစဥအလက အမနးစကား အမးအစားမား

အမန

းစက

ားအ

ေရအ

တြက

ႏငငေရး၊ လမးေရးႏင ဘာသာေရးက အေျချပေသာ အမနးစကားမားေတြ႔ရခသည အေရအတြက

ဇနနဝါရ

ေဖေဖာဝါရ

မတ

ဧပရယ

ေမ

ဂြန

ဇလင

ၾသဂတ

စကတငဘာ

ေအာကတဘာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 15

(.) ႏငးငေရအေခပ အမနးစကာမာသညး အတကးအခႏငးငေရပါတမာက ပစးမြတးထာၾကသညး၈

ဖစးစဥး() ဇနးနါရလတျငး အတကးအခပါတဖစးေသာ NLD အဖျ႕ငးမာသညး ဘာသာေရဥစာေပသညး

ရဟနးသဃာမာက ဆနး႕ကငးပ ေဒ၍ေအာငးဆနးစၾကညး၌ လပးေဆာငးခကးက ေထာကးခေသာ

ရဟနးမာကသာ အေထာကးအကေပေနသညးဟ ကရ႕သညး ေအာကးပါကာတျနးသညး ေဖစးဘတးတျငး

ပနး႕ႏြ႕ခသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 16

ဖစးစဥး (ဿ) မတးလအတျငးက NLD ပါတငးမာက မမထညးရနးႏႈေဆားသညး အမနးစကာ

ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 17

ဖစးစဥး (၀) မတးလအတျငးက NLD ပါတကအဓကထာရညးညႊနးပ ဖကးဆမႈမာလပးေဆာငးရနး

ေဆားၾသမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 18

ဖစးစဥး(၁) ပညးသ႔ဆႏၵသေဘာထာဟဆကာ NLD ကတကးခကးမႈ

ဖစးစဥး(၂) NLDပါတငးမာက ေချ ႏြငးခငးႏႈငးေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 19

ဖစးစဥး(၃) – NLD ကေထာကးခသမာက ေလြာငးေပာငးသညး အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး(၄) – NLD ပါတငးမာက တပးအမႈထမးမာက အမနးစကာေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 20

(.ဿ) - ႏငးငေရအမနးစကာေပာဆမႈေပ၍ေပါကးေစခေသာ ဆႏၵပလႈပးရြာမႈမာ

ဖစးစဥး() - ဆႏၵပပျတစးခတျငး မနးမာအလက မရႈ႕ခရာ ထဖစးစဥးမြတဆငး ႏငးငေရ

အမနးစကာမာ ေပ၍ေပါကးပ လကးစာေခရနး ေဆားၾသမႈမာလညး ေပ၍ေပါကးခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 21

ဖစးစဥး(ဿ) - မနးမာအလကေခဖငးနငးေခသညး ဆႏၵပလႈပးရြာမႈမြတဆငး အမနးစကာ တ႔ပနးေပာဆမႈမာ ေပ၍ေပါကးခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 22

(.၀) ပထငးႏငးငေရကအေခခေသာ အမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() - မနးမာႏငးငအေနာကးပငး၌ လခေရအေခအေနႏြငးပတးသတးပ လအမာအေနႏြငး

ေပါဆမေနသငးဘ ဓါမာေသျ ကာ စစးပျအတျကး ပငးဆငးထာရမညးဟ ေရသာထာမႈ

ဖစးစဥး(ဿ) - ကလာအေရက လအမာ မေပါဆသငး(မစလငးမာကဆလသညး) ဓါေသျ ပ စစးပျအတျကးပငးဆငးထာ ရမညးဟ ေရသာထာမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 23

(.၁) - ႏငးငေရေခါငးေဆာငးမာက ရညးရျယးေသာ ႏငးငေရအမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() – ဿ၂၇ ဇနးနါရတျငး မနးမာဒမကေရစေခါငးေဆာငး ေဒ၍ေအာငးဆနးစၾကညး၌ ဓါတးပက

photoshop ဖငး ဒမကေရစပပငးေရခရက အလာဟး ႏြငးအတခတကးၾကဟ

ေပာဆစညးရသေယာငးပပငးကာ ဖနး႔ေခမႈ

ဖစးစဥး(ဿ) - ႏငးငေရေခါငးေဆာငးမာက အမနးစကာမာဖငး ေခာကးတျနးရာတျငး Facebook

လမႈကျနးယကးမြ Like ႏြငး Share အေရအတျကးမြာလညး ထညးသျငးစဥးစာစရာ

အခကးတစးခဖစးခသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 24

ဖစးစဥး(၀) – ေဒ၍ေအာငးဆနးစၾကညးႏြငး ေကာငးမျနးေသာေပာဆဆကးဆမႈရြခဖသညး

တပးမေတားအရာရြေဟာငးမာ အေပ၍အမနးစကာေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 25

ဖစးစဥး(၁) - သမၼတအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈ

(.၂) အာဏာရပါတအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး() - လႊတးေတားအတျငးအပးေပားေနခေသာ လႊတးေတားအမတးမာမြာ ႏျာမာ၇ေချ မာႏြငး

ခငးႏႈငးေပာဆခခရမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 26

ဖစးစဥး(ဿ) - အာဏာရပါတေခါငးေဆာငးမာက အမနးစကာမာဖငး ေလြာငးေပာငးမႈ

ဖစးစဥး(၀) - အာဏာရပါတအေပ၍ အမနးပျာေစသညးကဗာမာေရသာဖနး႔ေ မႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 27

(.၃) - ႏငးငေရတကးၾကျလႈပးရြာသမာအေပ၍ေပာၾကာသညး ႏငးငေရအမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() - ေကာငးသာသမဂၐေခါငးေဆာငး ဖဖေအာငးအေပ၍ အမနးစကာမာ ေပာဆမႈ

ဖစးစဥး(ဿ) - မတးလ၇ ၀ ရကးေန႔တျငး ဆႏၵပေကာငးသာမာက သတးပစးရနးေပာဆထာေသာ ေအာကးပါပ႔စး Facebook တျငး ေပ၍ေပါကးပ႕ႏြ႔ခသညး၈ မတးလ၇ ရကးေန႔တျငး လကးပတနးမ႕နယး၉ ရမာႏြငးေကာငးသာမာ ၾကာ အဓကရဏး ဖစးပျာခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 28

(.၄) တပးမေတားအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး() - ေအာကးတျငးေဖားပထာေသာ ကာတျနးတျငး စစးသာမာက စစးေချ မာဟ

ခငးႏႈငးေပာဆထာပ အပနးအလြနး အမနးစကာေပာဆမႈမာ ေပ၍ေပါကးပ႕ႏြ႔ခသညး၈

ဖစးစဥး(ဿ)- စစးသာမာက ေမာကးႏြငး ခႈငးႏႈငးေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 29

(.၅) လကးနကးကငးသပနးအဖျ႕မာက အမနးစကာေပာဆမႈမာ

ဖစးစဥး() - သပနးမာအေပ၍ အမနးစကာမာေပာဆပ ဿ၂၇ ေမ တျငး စစးတပးကတငးပညးက

သမးယရနး ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 30

(.၆)- ေရျ ေကာကးပျမဆျယးကာလအတျငး အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး() - အမသမကယးစာလြယးေလာငးမာက ပညးတနးဆာမာႏြငးတသညးဟ

အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး(ဿ)- ေချ ဖစးခငးရငး NLD ကမထညးဟ လႈ႔ေဆားထာသညး အမနးစကာေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 31

ဖစးစဥး(၀) - လႊတးေတားအတျငးမြ တပးမေတားသာကယးစာလြယးမာက ႏျာႏြငးခငးႏႈငးေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 32

ဖစးစဥး(၁) - ရြမးပညးနယးတျငး တကးပျအတျငးကဆသျာေသာ စစးသာတစးဥ၌ ဇနက တစးညလြငး ေဒ၍လာ ႏြငး ေခ၍အပး၊ရေသာ ပညးတနးဆာဟ လပးၾကေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 33

(ဿ) ဘာသာေရအေခခ အမနးစကာမာ

လတာကာလအတျငး Facebook Page ၂၀ ခက ေလလာသသပးခရာတျငး ဘာသာေရ

အေခခအမနးစကာ ေပာဆမႈ ဿ၃ ခနး႔ ေဖားထတးေတျ႕ရြခသညး၈ ထအမနးစကာမာ၌

ရညးရျယးရငးႏြငး ပသ႑ာနးမြာ အမမကျပာသညး၈ အမနးစကာမာဖငး ရညးရျယးတကးခကး

ထာသညးမာတျငး ဘရာေစတမာ၇ ဘရာသခငး၇ ဘာသာေရေခါငးေဆာငးမာ ႏြငး ႏငးငမာ

ပါငးသညး၈ အမနးစကာပသ႑ာနးမာက ပငးထနးေသာအမနးစကာ၇ အလျနးအကျ မဖစးေသာ

အမနးစကာ၇ ေပာေပာငးေသာအမနးစကာဟ၊ အဆငး ၀ မချ ခာသတးမြတးႏငးသညး၈

(ဿ.) -အတတးကာလအဖစးမာအေပ၍ အေခခသညး ဘာသာေရအမနးစကာ

ဖစးစဥး() - ဿ၀ ခႏြစးအတျငးက မတလာမ႕တျငး ဗဒၶဘာသာဘနးၾကတစးပါက

မစလငးဘာသာငးတစးစက မရႈ႕သတးဖတးခဖသညး၈ ထဖစးရပးက ရကးကထာသညး ဓါတးပမာမြာ

ဿ၂ခႏြစး၇ ဇနးန ါရလအတျငးတျငး ပနးလညး ေပ၍ေပ ါကးလာပ အစၥလာမးဘာသာ

ၾကစလာမႈႏြငးယငး၌ အကဆကးမာက သတပရနး ႏႈေဆားေပာဆမႈမာ ေပ၍ေပါကးလာသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 34

ဖစးစဥး(ဿ) သမငးအဖစးအပကးဓါတးပမာႏြငး အခာႏငးငမာမြ အဖစးအပကးမာက

ရကးကထာသညး ဓါတးပမာက အစၥလာမးဘာသာ၌ အႏရာယးမာ ကသတထာရနး

ႏႈေဆားရာ၉အသပခသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 35

(ဿ.ဿ) ဘာသာေရအမနးစကာပါ အကၤ မာ ဖနး႔ေ တးဆငးရာမြာတဆငး တနးပနးအမနးစကာ

ေပာဆ မႈမာ ေပ၍ေပါကးခငး

ဖစးစဥး() - အမသမတစးဥက ဗဒၶရပးပျာေတားပပါ အကၤ တးဆငးခရာမြတဆငး ဿ၂၇ ဇနးနါရလ အတျငးတျငး Facebook Account မာႏြငး Comment မာတျငး အမနးစကာ တ႔ပနးေပာဆမႈမာ ပ႕ႏြ႔ေပ၍ေပါကးခသညး၈ ေအာကးတျငးေဖားပထာေ သာပတျငး Facebook သစျသတစးဥက ဗဒၶပေတားပါ အကၤ တးဆငးေသာ အမသမက ေချ ႏြငးခငးႏႈငးထာသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 36

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 37

(ဿ.၀) - မသငးေလားေသာ အပအမ လပးေဆာငးေနပမာပါ ငးသညး ဓါတးပမာမြတဆငး

ေပ၍ေပါကးေသာ ဘာသာေရ အေခခအမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() - ဿ၁၇ ဒဇငးဘာအတျငးတျငး ဗဒၶရပးပျာေတားက မသငးမေလားလပးေနေသာပပါငးသညး

ဓါတးပမာ Facebook တျငးေပ၍ထျကးခပ လအမာက share လပးၾကရာမြတဆငး

ဘာသာေရအေခခ အမနးစကာေပာဆမႈမာ အမာအပာေပ၍ေပါကးခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 38

ဖစးစဥး(ဿ)- အမးသာဘထငးချကးအဖတျငး ဗဒၶရပးပျာေတားပပါ ငးေသာ ပရပးႏြငး

ယငးဗဒၶရပးပျာေတားပက လငးဆကးဆပ ေနာကး အမသာလငးအဂၤါေဆေၾကာသတးသငးရာတျငး

အသပေၾကာငးေပာဆမႈေၾကာငး ၾကမးတမးေသာ တ႔ပနးေပာဆမႈမာေပ၍ေပါကးခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 39

ဖစးစဥး(၀) - အမသမမာႏြငး ဗဒၶရပးပျာေတား မသငးမေလား ပရပးမာပါ ငးသညး ဓါတးပမာ

အျနးလငးတျငး တငးခမႈ

(ဿ.၁) - ဗဒၶႏြငး ဗဒၶဘာသာ ရဟနးမာအေပ၍ အမနးစကာေပာၾကာမႈမာ

ဖစးစဥး() - ဿ၀ ခႏြစးကတညးက Facebookတျငး တငးထာခေသားလညး ဿ၂ ခႏြစးကမြ ကယးကယးပနး႔ပနး႔ ဖနး႔ေ လာေသာ ဓါတးပမာတျငး ဗဒၶဘာသာရဟနးမာက သတးဖတးရနး လႈ႕ေဆားထာပ ဗဒၶကသ၌ ရဟနးမာက အဘယးေၾကာငး သ၌တနးခမာ မေပခသလဟ ေလြာငးေပာငးထာမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 40

(ဿ.၂) - အစၥလာမးဘာသာအေပ၍အမနးစကာေပာဆမႈမာ

ဖစးစဥး() - အစၥလာမးဘာသာေရ စာသာမာက တစးစတစးဥက ေခဖငးနငးေခကာ ကမၻာၾက

အေနဖငး ထစာသာမာ ႏြငးပတးသကးပ စရမးပပနးသငးသညးဟ ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 41

ဖစးစဥး(ဿ) - ဘာသာေရ အခါသမယက ေချ မာမတးလကးသညးအခနးႏြငး ခငးႏႈငးခပ

ထခငးႏႈငးေပာဆမႈမာက ကယးကယးပနး႔ပနး႕ဖနး႔ေမႈ.

ဖစးစဥး(၀) - ဘာသာေရအေဆာကးအဥ ေနရာမာက စစးလကးနကးသဖျယး အသခေနသလာဟ ေမချနးထတးခမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 42

ဖစးစဥး(၁) - မစလငးမာက ႏြငးထတးမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 43

(ဿ.၃) - ဘာသာမတသႏြစးဥအၾကာလကးထပးမႈက အေခခေသာ ဖစးစဥး() - ကလာကယမညးအစာ သေတာငးစာကသာယ ဟ ေပာဆမႈ

(၀) - လမကျပာမႈကအေခခေသာ အမနးစကာမာ

လတာကာလအတျငး Facebook Page ၂၀ ခက ေစာငးၾကညးေလလာခရာမြ လမကျပာမႈက

အေခခေသာ အမနးစကာေပာၾကာမႈ စစေပါငး ၆ဿ ခက ေဖားထတးေတျ႕ရြခသညး၈ အမနးစကာ

ရညးညႊနးေပာၾကာခရသမာႏြငး ေပာဆပမာမြာ အမမကျပာသညး၈ ရညးညႊနးေပာဆ

ခရသမာထတျငး တငးရငးသာေခါငးေဆာငး မာ၇ လနညးစတငးရငးသာမာ ႏြငး လမာစ

တငးရငးသာမာ ပါ ငးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 44

(၀.)-ကကနး႔တငးရငးသာမာက ဆနး႔ကငးေပာဆထာသညး လမကျပာမႈ အေခခ

အမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() - မနးမာတငးရငးသာ ၀၂ မထမြ ကကနး႔ကဖယးထတးရနး ေတာငးဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 45

(၀.ဿ) - ဗမာလမမာကရညးညႊနးေသာ အမနးစကာမာ

ဖစးစဥး()- ဗမာမာသညး တငးရငးသာမာ၌အသကးအႏရာယးကခမးေခာကးေနပ လမ၇

ဘာသာႏြငး သဘာသယဇာတမာက ဖကးဆေနသညးဟ ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 46

ဖစးစဥး(ဿ) - ဗမာလမမာ၌ ဖစးတညးမႈအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈ

(၀.၁) - ရခငးလမမာအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈမာ

ဖစးစဥး() - အမနးစကာမာအမာအပာသစျ ပ ရခငးလမမာက စာေပေရရာႏြငး ပတးသကးပ

ေဆျ ေႏျ ရနး စနးေခ၍မႈ (ကယးအမငးတစးခတညးႏြငး ဆဖတးသသပးကာ ေစားကာေပာဆမႈမႏြငး

ဆငးတသညး)

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 47

(၀.၂) - မျနးလမမာအေပ၍ အမနးစကာေပာဆမႈမာ

ဖစးစဥး() - မျနးလမမာက တရစ ၦာနးမာဟ ေစားကာေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 48

အမနးစကာေပာဆခငးမာအာ ၾကမးတမးခငး၇ ေတားရဖစးခငးႏြငး၇ ေပာေပာငးမႈပစမာက အသပ၊

ချ ခာမႈမာပလပးခရာ လမြမဒယာတျငး ေတျ႕ရြရေသာ အမနးစကာမာတျငး ေပာေပာငးခငးႏြငး

အေတားအသငး အေနအထာ ၁ရာခငးႏြနးခနး႕ ပါဝငးခပ၇ အရြနးပငးစျာ လြ႕ေဆားမႈ အမနးစကာမာမြာ

၃ရာခငးနြနး ရြခပါသညး၈

စာနယးဇငးမဒယာမြ အဓကေတျ႔ရြခကးမာ

သတငးစာမာ၇ မဂၐဇငးမာႏြငး ဂာနယးမာက စစေပါငး ေစာငးၾကညးခမႈမြာ ၃၀ ေစာငးခနး႔ ဖစးပါသညး၈

ေစာငးၾကညးေလလာမြကာလမြာ ဿ၂ခႏြစး၇ ဇနးနဝါရမြ ႏဝငးဘာလ အထဖစးပ သတငးစာမာမြာ ေၾကမ၇

ဆဗငးေဒ၇ စေတားခနး ေန႔စဥးႏြငး မဝတတ႔က ေန႔စဥးၾကညးရႈမြတးသာခပါသညး၈ အပတးစဥး

ဂာနယးအမညးမာမြာ သရယေနဝနး၇ မနးမာပ႔စး၇ ပညးသ႔ေခတး၇ ေစာငးၾကညးသတငး ႏြငး သမဂၐ ဂာနယးမာက

အပတးစဥး ၾကညးရႈပ ႏြစးပတးတစးၾကမးထတး မဂၐဇငးတစးခကလညး ၾကညးရႈမြတးသာခပါသညး၈ ဂာနယးမာႏြငး

သတငးစာမာ အေရအတျကး ၾကညးရႈခမႈအာ ေအာကးပါအတငး ေဖားပထာပါသညး၈

လမာ ေလလာေစာငးၾကညးခသညး သတငးစာ၇ ဂာနယးႏြငး မဂၐဇငး အေရအတျကး စစေပါငး

ဇနးနဝါရ ဿ+ဿ၀+၀ ဿ၀၃

ေဖေဖားဝါရ ဿ+၃+ဿ ဿ၅

မတး ဿ+ဿ ၁

ဧပရယး ဿ+၅ ဿ၅

ေမ ဿ+ဿဿ ၁ဿ

ဂျ နး ဿ+ဿ ၁

ဇလြငး ဿ+၅ ၀၅

ၾသဂတး ဿ+ဿ ၁

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 49

စကးတငးဘာ ဿ+၆ ၀၆

ေအာကးတဘာ ဿ+ဿ ၁

ႏဝငးဘာ ၁+၅+ ၁၆

စစေပါငး ၃၀

ႏြစးလအတျငး ေလလာေစာငးၾကညးမြမာအရ မဂၐဇငးမာသညး ပဋပက၏ အကဆတးေသာ သေဘာတရာမာက

နာလညးပ၇ ပဋပက၏အကဆတးေသာ စာနယးဇငးကငးတး၌ အဆငးအတနးက ပညးမြပါသညး၈ သ႕ဖစးရာ

သေတသန အရငးအမစးမာက ဂာနယးႏြငး သတငးစာမာသ႕ အာရပမစကးခပါသညး၈

ေစာငးၾကညးေလလာစဥးကာလအတျငး လမြမဒယာႏြငး ကျာခာသညးအခကးမြာ ႏငးငေရအေခခေသာ

အမနးစကာမာသညး ဘာသာေရအေခခေသာ အမနးစကာမာထကး ပမမာပာခငး ဖစးပါသညး၈

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Hate Speech Based on Ethnic

Hate Speech Based on Politics

Hate Speech Based on Religion

Hate Speech on Print Media

January

February

March

January

May

June

July

August

September

October

November

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 50

() ႏငးငေရခယခကးေပ၍ အေခခ၊ အမနးစကာမာ ေပာဆခငး

လအတျငး ဂာနယးမာႏြငး သတငးစာ စစေပါငး (၃၀) ေစာငးက ၾကညးရႈရာတျငး ႏငးငေရဆငးရာ

အမနးစကာမာႏြငး ပတးသကး၊ (၄) ခ ေတျ႔ရြခပါသညး၈ အဆပါ အမနးစကာမာ ေပာဆမႈႏြငး ၁ငး၌

ကျပာမႈ ပစမာတျငး ပစးမြတးမာစျာက ေတျ႕မငးရပါသညး၈ ပစးမြတးမာတျငး ႏငးငေရ အတကးအခ

ေခါငးေဆာငးမာ၇ ႏငးငေရလႈပးရြာသမာ၇ ႏငးငေရပါတမာ၇ လကးနကးကငးတပးဖျ႔မာ၇

အစရေခါငးေဆာငးမာ၇ အစရအဖျ႔ဝငးမာႏြငး အမာပညးသမာပါဝငးပါသညး၈ အမနးတရာ ေပာဆမႈ

ပစမာတျငး ၾကမးတမးေသာပစ၇ အေတားအသငးပစႏြငး ေပာေပာငးမႈပစမာ ပါဝငးႏငးပါသညး၈ ေဆာငးပါမာ၇

ကဗာမာႏြငး ဝတတမာတျငး အမာအာဖငး ေတျ႔ရြႏငးပါသညး၈

၀၄၆၈

ဿဿ၀ဿ၄ဿ၆ဿ၈

ပရငမဒယာတြငပါဝငေသာ ကြျပားသည ပစမားမ အမနးစကားအေရအတြက

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 51

(.) ဆနး႔ကငးဘကး ပါတမာအာ အမနးစကာမာ ေပာဆခငး

ဖစးစဥး() ဂာနယးတစးခ၌ ႏငးငေရကဗာတခတျငး ေရသာထာသညးမြာ အငးနးအယးလးဒပါတသညး

ပငးပမြပညးသမာအာ မကးႏြာသာေပရနး မမတ႔ မနးမာႏငးငပညးသလထက ဖကးဆခသညးဟ

ဆထာသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 52

ဖစးစဥး(ဿ) ႏငးငေရပါတမာက တရစာၦနးပါတမာကသ႔ ေဆာငးပါတစးခတျငး ႏြငးယြဥးထာခငး

(.ဿ) ၾသဇာရြသမာအာ ဆနး႔ကငးလကး အမနးစကာေပာဆခငး

ဖစးစဥး() အစရမြ အလပးသမာမာ သပတးေမြာကးမႈက ဖမးဆခငးအာ ဆနး႔ကငးလကး ႏငးငေရဆငးရာ

အမနးစကာမာ ေပာဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 53

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 54

ဖစးစဥး(ဿ) အစရေခါငးေဆာငးမာ အာ သခမာကသ႔ စျပးစျသညး ကဗာတစးပဒးဖငး အမနးတရာ ေပာဆမႈ

ဖစးစဥး(၀) အစရအမႈထမးမာအာ တရစာၦနးကသ႔ အသပေရသာထာသညး ကဗာကသ႔ အမနးတရာ

ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 55

ဖစးစဥး(၁) ပါလမနးဥက၎ဌအာအသခလြကး ေပာဆသညး ဘာသာစကာမာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 56

ဖစးစဥး(၂) မနးမာႏငးင ေရၾကမႈဖစးရပးတျငး စမခနး႔ချသ အာ ရသျပးသညးဟ ေပာဆမႈ

(.၀) ေရျ ေကာကးပျမာႏြငး ကယးစာလြယးေလာငးမာက ဆနး႔ကငးလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး()ကယးစာလြယးေလာငးအာ ဆနး႔ကငးသညး အမနးစကာ ေပာဆထာသညး ကာတျနး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 57

ဖစးစဥး(ဿ) ပါတေအာငးႏငးေရ တကးပျမာအတျကး ပငးထနးေစရနး လြ႕ေဆားပသထာသညး

ကာတျနးသတငးေပခကးမာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 58

ဖစးစဥး(၀) ႏငးငေရယၾကညးခကးမရြေသာ ႏငးငေရသမာမာအာ တကးခကးေသာ အမနးစကာမာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 59

ဖစးစဥး(၁) လ႕အချငးအေရအတျကး အေရဆတ ႏငးငေရသမာမာအာ ႏငးငေတားအဖကးသမာ

အာဏာလလသမာဟ စျပးစျမြ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 60

ဖစးစဥး(၂) မဆႏၵေပခငးဆငးရာ အမနးစကာမာ

(.၁) လပးငနးရြငးမာက ဆနး႔ကငးသညး အမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() လပးငနးရြငးမာႏြငး ခရနအရငးရြငးမာအာ တရစာၦနးကသ ခငးႏြငးထာခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 61

(.၄) ႏငးငေရတကးၾကျလြပးရြာသမာႏြငး လကးနကးကငးအဖျ႔အစညးမာက ဆနး႔ကငးလြကး အမနးစကာ

ေပာဆမႈ

ဖစးစဥး() ဆယတးေသာႏြငး ေသျ စပးေကာငးမာကသ အငးနးအငးနးအအာ အဖျ႕ဝငးမာက အမညးေပခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 62

ဖစးစဥး(ဿ) ႏးငးငေရတကးၾကျသမာႏြငး လကးနကးကငးအဖျ႔အစညးအစညးမာက ဆနး႔ကငးသညး အမနးစကာ

ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 63

ဖစးစဥး(၀) ႏငးငေရတကးၾကျသမာအာ ဆရျာေသာ တရစာၦနးမာႏြငး ႏြငးယြဥး၊ ေရသာထာသညး ကဗာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 64

(ဿ) ဘာသာေရေပ၍အေခခေသာ အမနးစကာမာေပာဆမႈ

(ဿ.) ဗဒၶဘာသာမဟတးေသာ အခာဘာသာမာသ႕ ေပာဆေသာ အမနးစကာမာ

ဖစးစဥး() အခာဘာသာ ကေပာငးခငးက ႏငးငအာဏာသမးခငးအဖစး အမနးစကာ ေပာဆမႈ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 65

ဖစးစဥး(ဿ) အခာဘာသာငးမာအာ မစၦာစကာလမာဖငး ေစားကာေပာဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 66

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 67

ဖစးစဥး(၀) အခာဘာသာအာ ေစားကာေပာဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 68

(ဿ.ဿ) အခာဘာသာေရ၌ အႏရာယးအာ မေမာငးထပခငး

ဖစးစဥး() သခက ဓာရမကမးရနးေပာဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 69

ဖစးစဥး(ဿ) ဘာသာေရအဖျ႔ဝငးမာႏြငး အခာဘာသာ၌ အႏရာယးက မေမာငးထပခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 70

(၀) လမေရအေပ၍ အေခခလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

(၀.) ကကနး႔က ဆနး႔ကငးလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

ဖစးစဥး() ကကနး႕ေတားလြနးေရအဖျ႕အာ မနးမာစစးတပးမြ ထစစးဆငးရာတျငး ေအာကးပါ

ကဗာေပ၍ထျကးလာပ၇ တကးခကးခငးက အာေပခသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 71

ဖစးစဥး(ဿ) ကကနး႔ေခါငးေဆာငးအာယတးမာသကသ႔ သတးမြတး၊ တကးခကးခငးခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 72

ဖစးစဥး(၀) အဆပါ ကကနး႔မႏျယးစစးပျအာ မယစးေဆဝါဆနး႔ကငးသညး အေနဖငး သတးမြတးတငးတာလကး

တရာေသာ စစးပျအေနဖငး ေတာငးဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 73

ဖစးစဥး(၁) သတငးစာတျငးပငး ေတားလြနးေရအဖျ႕အစညးမာအာ ႏငးငအဖကးသမာမာအဖစး

ေရသာထာခသညး၈ (အဆပါ စကာလမာက ၾကမးဖနးမာစျာ အသပခသညး)

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 74

(ဿ) ႏငးငခာသာက ေၾကာကးရျ႕ခငး

(ဿ.) ႏငးငခာသာမာမြ တငးပညးက ဖကးဆသညးဟ ဆခငး

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 75

ဖစးစဥး() ႏငးငခာသာမာသညး လမက ဖကးဆလမးမညးဆေသာ စကာ

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 76

လမြမဒယာမာေပ၍တျငး ေတျ႕ရြရေသာ အမနးစကာမာႏြငး ႏြငးယြဥးလြငး စာနယးဇငးမဒယာမာတျငး

ေတျ႕ရြရေသာ ဘာသာေရအေခပအမနးစကာ ပမနညးပါသညးက ေတျ႕ရြရသညး၈ သ႕ရာတျငး

ႏငးငေရအေခပ အမနးစကာမာက စာနယးဇငးမဒယာမာတျငး အခာမဒယာမာထကး ပမထငးရြာစျာ

ေတျ႕ရြရသညး၈ အခ႕သတငးစကာမာမြာ အၾကမးဖကးမြက တျနးအာေပေသာ ပငးထနးသညး

အမနးစကာမာဖစးေသားလညး၇ အမနးစကာ အမာစမြာ အေတားအတငး အဆငးရြေသာ အမနးစကာမာ

ဖစးသညး၈

ႏငးငေရအေခပ အမနးစကာမာမြာ ဖကးဆသမာ၇ တနးဖမသမာ၇ သခမာ၇ ပညးတနးဆာမာ၇ သရမာ၇

သယတးမာမာ၇ ေချ ႏြငး ေမာကးစသညး တရစၦာမာ၇ သတးကျငး၇ မစၦာဘာသာ၇ သခာဘာသာ၇ မစၦာမာ၇

ေသျ ေမကစစးပျမာ၇ အၾကမးဖကးသမာမာ၇ ေဒ၍လာစာမာ၇ ေရာငးစသပနးမာ၇ ေကကၽျနးမာ၇ ကလာမာ

စသညးတ႕ဖစးသညး၈ အဆပါ သတငးစကာမာက လမြမဒယာႏြငး စာနယးဇငး မဒယာ ႏြစးမစလတျငး

ေတျ႕ရြႏငးသညး၈

သခငးမာမြ အဓကေတျ႔ရြခကးမာ

ဿ၂ခႏြစး ဇနးနဝါရလမြ ႏဝငးဘာလအထ ၾကညးရႈခသညး ကာလတျငး စစေပါငး သခငးအေရအတျကး (ဿ၃၆)

ပဒးက ေစာငးၾကညးခပါသညး၈ ေစာငးၾကညးခသညး သခငးအေရအတျကးက ေအာကးတျငးေဖားပထာပါသညး၈

ေစာငးၾကညးသညး အနကးမြ အမနးစကာ ေပာဆမႈ (၆၀) ခက ေတျ႔ရြခပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 77

ယက႕မြ ၾကညးသညး သခငးမာမြတးစတျငး ထအသလႊငးဆကးသျယးေရ လမးေၾကာငးေပ၍မြ မလမနးတ

ေပာဆသညး စကာမာ ပါဝငးခသညး၈ မညးသ႔ပငးဖစးေစ သခငးအခ႕သညး အသလႊငး ဆကးသျယးေရ

လမးေၾကာငးေပ၍မြ ေနာကးပးငးတျငး ယက႕ေပ၍တျငးသာ ထာရြပါသညး၈ ၾကညးရႈခသညး သခငးမာအနကး

ဘာသာေရေပ၍ အေခခ မလမနးတေပာဆမႈႏြငး ႏငးငေရႏြငး လမေရဆငးရာ အေခပမႈအေပ၍တျငး

မလမနးတ ေပာဆမႈမာက ၾကာရြညးေတျ႔ႏငးမညးဖစးသညး၈

0

2

4

6

8

10

12

14

Hate Speech based on Politics

Hate Speech based on Ethnic

Hate Speech based on Religion

သခငးမားမ ပါရေသာ အမနးစကား

January

February

March

April

May

June

July

August

September

October

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 78

() ဘာသာေရေပ၍အေခခလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

(.) ဘာသာေရ ကာကျယးေစာငးေရြာကးရနး

ေသျ ေအ၊ မေနသငးပ ဆေသာ သခငးတပဒးတျငး အဓက သတငးစကာမြာ လသာတငး မမတ႕ ဘာသာက

ကာကျယးေစာငးေရြာကးရနး လအပးပ၇ ေသျ ေအမေနသငးေၾကာငး ပါရြသညး၈ အခာဘာသာမာ၌

တတကးမြက အခာဘာသာငးမာက ေဆာငးရျကးလမးမညးဖစးပ၇ မမဘာသာက မေစာငးေရြာကးပါက

လမမာ၌ ရြငးသနးရပးတညးမြက ထခကးေစမညးဟ ပါရြသညး၈

(.ဿ) ရနးသမာက ေလလာသသပးခငး

"၆၃၆ သခငးသစး" အမညးရြ သခငးတျငး သတငးစကာမြာ တငးပညးက ဖကးဆမညး ရနးသရြေၾကာငး၇

အဆပါ ရနးသသညး ဒေမေပ၍တျငး ေနပ၇ စပျာေရက ေဆာငးရျကးကာ တငးပညး၌ သမပမာကလ

ဖကးဆေနေၾကာငး ေရသာထာသညး၈ အဆပါ ရနးသလကးထသ႕ တငးပညးမကေရာကးရနး လအမာသညး

မမႏြငး ဘာသာတေသာ ဆငးပငးရြငးမာထတျငးသာ ေစယးသငးေၾကာငး ပါရြသညး၈ အမညးတေသာ

အခာသခငးသစးတခတျငးလညး တကးခကးရနး စစးပျမာ ပငးဆငးေရက လြ႕ေဆားထာသညး၈

(.၀) ဘရာမဝါဒ လမာက ဆနး႔ကငးလြကး ႏၾကာေစရနး သတငးအခကးအလကးေပပ႔မႈ

ဗဒၶသခငးမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး အဓက သတငးစကာမြာ ဘရာမဝါဒလမာသညး အမ၇ ဘာသာႏြငး

သာသနာက ဖကးဆေနၾကေၾကာငး ဆထာပ၇ လမာအာ ဆညစးေသာ အပးခပးမႈက

ေရြာငးရြာရနးႏြေဆားထာပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 79

(.၁) သဃာေတားမာအာ မစၦာဟ သတးမြတးခငး

ဝရသ အမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး အဓက သတငးစကာမြာ လအမာအာ ဘာသာေရအယအဆမာဖငး

မြငးတကးသမာအာ မစၦာအဖစး သတးမြတးသငးေၾကာငး ဆထာသညး၈

(ဿ) လမစေပ၍အေခခလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

(ဿ.) လမက ကာကျယးေစာငးေရြာကးရနး

၆၃၆ အမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး အဓက သတငးစကာမြာ အသကးေပ၊ အမဘာသာက ကာကျယးေပရနး

ေဖားပထာသညး၈

(ဿ.ဿ) ႏငးငခာသာ ေၾကာကးရျ႕ခငး

မႏေလမ႕ေတားေသဆခငး အမညးရြသခငးတျငး လကးရြလဖမာ၇ ကျပာသညး ဘာသာမာ၇

တစးႏငးငသာလသစးမာ၇ ကျပာသညး မကးႏြာပသ႑နး ေဖားပမႈမာ၇ ၾကငးနာမႈမရြသညး လမာမြ မ႕ေတား၌

ေသဆခငးက လပးေဆာငးေနေၾကာငး ေဖားပထာသညး၈

(ဿ.၀) ဘာသာစကာ အသပရာတျငး တရစာၦနးမာ အထသဖငး ေချ မာႏြငး ႏြငးယြဥးသတးမြတးခငး

ေချ မာပမေနပ အမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး အၾကမးဖကးတကးခကးမြက အာေပေသာ စကာလ

သတငးစကာမာစျာ ပါငးပ၇ ထငးရြာေသာ စကာမာမြာ စနးေခ၍တကးခကးခငး၇ အခာသမာ၌

ပမေဆာငးရျကးပမာအာ ေချ မာႏြငး ႏြငးယြဥးသတးမြတးခငး စသညးတ႕ဖစးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 80

(ဿ.၁) မနးမာမဟတးသညး လမမာက လကးထပးခငးက အပစးတငးသမာ

ဘာသာေရအစျနးေရာကးသခငးအခ႕တျငး မနးမာမဟတးသမာအာ လကးထပးထမးမာထာသမာက

အမဖကးမာအဖစး သတးမြတးထာသညး၈

(၀) ႏငးငေရအေပ၍အေခခ၊ အမနးစကာေပာဆမႈ

(၀.) ဘာသာစကာအသပရာတျငး တရစာၦနးမာ၇ အထသဖငးေချ မာႏြငး ခငးႏြငး၊ ေပာဆခငး

ေချ မာပမေနပ အမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး အၾကမးဖကးတကးခကးမြက အာေပေသာ စကာလ

သတငးစကာမာစျာ ပါငးပ၇ ထငးရြာေသာ စကာမာမြာ စနးေခ၍တကးခကးခငး၇ အခာသမာ၌

ပမေဆာငးရျကးပမာအာ ေချ မာႏြငး ႏြငးယြဥးသတးမြတးခငး စသညးတ႕ဖစးသညး၈

(၀.ဿ) ႏငးငေရေခါငးေဆာငးမာက ဆနး႔ကငးလြကး အမနးစကာေပာဆမႈ

မာမစနး အမညးရြ သခငးတစးပဒးတျငး ဿ၂ ခြႏြစး မဆႏၵေပရနး ေရျ ေကာကးပျ မြတးပတငးစာရငးႏြငး

ပတးသကး၊ သမၼတက ေလြာငးေပာငးပ သခ ဟ ထညးသျငးထာသညး၈

အကသကးေရာကးမႈမာက ေလလာခငး

သတငးစကာအမာစက ယက႕ဗးလငးခး မာမြတစးဆငး ဖနး႕ေပ လမႈအသငးအငးအၾကာႏြငး

စပါမာကတး မာတျငး ဒဗဒ ႏြငး အမးပသရ စတစး မာဖငး ေရာငးယးေနၾကသညး၈ ထသ႕

လပးေဆာငးေနမႈမာသညး လမႈအသငးအငးမာအၾကာတျငးလညး သခငးမာက ဖျငးထာရနးအတျကး

လကးဆငးကမးေနခငးဖစးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 81

ထသခငးမာတျငး အၾကမးဖကးမႈမာ၇ စနးေခ၍မႈမာႏြငး အခာမတကျပာသမာအာ ချ ခာဆကးဆမႈမာ

ပါငးေနပ၇ မတကျပာသမာအာ အမနးတရာမာက ဖနးတႏငးသညးအပငး တစးခါတစးရ

ယငးမတကျ ပာသမာက အေၾကာငးမတ႕ပနးမႈမာကလညး ဖနးတခသညး၈ သခငးတစးပဒးသညး

ဿ၀ခႏြစးတျငး ရခငးပညးနယး၇ သတျ မ႕နယး၉ ရတးတရကး ဖစးေပ၍ခေသာ အၾကမးဖကးမႈမာက

ဖစးေပ၍ေစခသညး၈

ယခေလလာမႈတျငး စတးခစာမႈဆငးရာမာကမ ေစာငးၾကညးေလလာႏငးခခငး မရြပါ၈ ထေလလာမႈက

ေမပငးတျငး အဓက သတငးေပသမာအာ အငးတာဗပလပးခငးမာႏြငး သတးမြတးအပးစအလကး

ေဆျ ေႏျ ခငးမာဖငး ေနာကးသေတသနအစအစဥးအဖစး လပးေဆာငးပါမညး၈ သ႕ေသား မလလာအပးေသာ

အမနးတရာမာႏြငး အၾကမးဖကးပဋပက၏မာက ေရြာငးရြာရနးအတျကး အမနးစကာမာက အငးတာနကးတျငး

(like) လပးခငးႏြငး မြေခငးဈ ထသခငးမာက လမႈအသငးအငး၉ အသခ႕စကးမာဖငးဖျငးခငးတ႕က

ဆငးခငးသငးပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 82

ရပးရြငးမာတျငး အဓကေတျ႕ရြခကးမာ

ေစာငးၾကညးေလလာေရကာလဖစးေသာ ဇနးနါရ ဿ၂မြ ႏငးဘာ ဿ၂အတျငး ရပးရြငးစစေပါငး

၀၁ကာက ၾကညးရႈေလလာခသညး၈ ေစာငးၾကညးေလလာခေသာသခငးအေရအတျကးမာက ေအာကးပါပတျငး

ေဖားပထာသညး၈ ေစာငးၾကညးေလလာခကးမာအတျငး အမနးစကာ(ဿ၃ဿခ) က ေတျ႕ရသညး၈

လမာ ၾကညးရႈခသညး ရပးရြငးအေရအတျကး

ၾကညးရႈခသညး ရပးရြငးမာထမြ အမနးစကာပါသညး ရပးရြငးအေရအတျကး

စစေပါငးပါဝငးသညး အမနးစကာမာ

ဇနးနဝါရ ၀ ၂

ေဖေဖားဝါရ ဿ၆ ဿ ၃

မတး ဿ၅ ၁ ၆

ဧပ ဿ၀ ဿ ၃

ေမ ၀ ၄ ၁၁

ဇျနး ၀ ၃ ၀၅

ဇလငး ၀ ၁ ၀၅

ၾသဂတး ဿ၆ ၁ ၄

စကးတငးဘာ ဿ၆ ဿ ၁

ေအာကးတဘာ ၀ ၀ ၁

ႏဝငးဘာ ၃ ဿ ၂

စစေပါငး ၀၁ ၀၄ ဿ၃ဿ

ရပးရြငးဇာတးကာမာ၇ အထသဖငး အတကးအခကးဇာတးလမးမာတျငး ႏငးငခာသာမာႏြငး မတကျပာသညး

ႏငးငေရအေတျ အေခ၍ရြသမာက ဆနး႕ကငးသညး အမနးစကာ အမာအပာပါငးသညးက ေတျ႕ရသညး၈

ေစာငးၾကညးေလလာခသညး ရပးရြငးမာအနကး အမနးစကာမာသညး ႏငးငေရႏြငး လမေရအေပ၍

အေခခထာသညးက ေတျ႕ႏငးသညး၈ သ႕ေသာ ဘာသာေရအေခပ အမနးစကာမာသညး

အလျနးနညးပါသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 83

() ႏငးငေရအေခပ အမနးစကာ

(.) လအမာ သ႕မဟတး လအပးစက တရစာၦနးမာႏြငး ခငးႏႈငးခငး

“အရဏးဥမြာဖသညးၾကာ” အမညးရြ ရပးရြငးတျငး စစးတပးႏြငး သမငးငးႏငးငေရပါတၾကမာက

တရစာၦနးအမမႏြငး ခငးႏႈငးသညး စကာမာစျာ ပါငးသညး၈ “အတေဆျ ညာဥး” အမညးရြရပးရြငးတျငး နယးခ႕

ႏငးငခာသာမာအာ မေကာငးဆါႏြငး ေချ မာအဖစး ခငးႏႈငးသညး၈ “ မနးတငးထနး” အမညးရြရပးရြငးတျငး

ႏငးငခာသာမာအာ ေချ မာအဖစး ခငးႏႈငးသညး၈ ကလနသမငးမာႏြငး ပတးသကးေသာ

ရပးရြငးအာလနပါတျငး အလာတ သတငးစကာမာ ပါငးေနသညး၈ ပညးတျငးစစးမာႏြငး ပတးသကးေသာ

ရပးရြငးမာတျငးလညး တငးရငးသာ လကးနကးကငး အဖျ႕အစညးမာက ဆနး႕ကငးေသာ အလာတစကာမာ

ပါငးေနသညး၈

(.ဿ) ရနးသမာက ပေဖားခငး

ေစာငးၾကညးေလလာခသညးရပးရြငးမာအနကး စစးတပးရပးရြငးအမာစတျငး ႏငးငေရအတကးအခအပးစမာက

ႏငးငခာလလာသညး ႏငးငရနးသမာ၇ ႏငးငခာသာပဆနးရမာဟ ပေဖားထာသညး၈

0

10

20

30

40

50

60

Hate Speech based on Politics

Hate Speech based on Ethnic Hate Speech based on Religion

Hate Speech found in movies

January

February

March

April

May

June

July

August

September

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 84

(.၀) သပနးမာက အရပးသာတပးမာႏြငး အၾကမးဖကးသမာမာဟ ေပာဆခငး

ႏငးငအေနဖငး ထတးလပးေသာ ရပးရြငးအေတားမာမာတျငး သပနးမာႏြငး ေတားလြနးေရသမာမာက

အရပးသာတပးမာႏြငး အၾကမးဖကးသမာမာဟ အမညးတပးသညး၈

(.၁) အၾကမးဖကးရနးလႈ႕ေဆားခငး

အတကးအခကးဥစာေပရပးရြငးအမာစတျငး အၾကမးဖကးရနးလႈ႕ေဆားေသာ စကာမာပါငးပ

ယငးစကာမာက ႏငးငက ကာကျယးေရ၇ ႏငးငခာသမးပကးမႈေအာကးမြ လျတးေမာကးေရႏြငး ႏငးငက

ဖကးဆမညးသမာအာ ဆနး႕ကငးတကးခကးေရအဖစး ေဖားပထာသညး၈

(ဿ) တငးရငးသာေရအေခပ အမနးစကာမာ

(ဿ.) ႏငးငက ကာကျယးရနး

ေစာငးၾကညးေလလာခသညးရပးရြငးမာအနကး တပးမေတားမြ ထတးလပးေသာ ရပးရြငး ဿခနး႕သညး

ါဒဖနး႕ရပးရြငးမာ ဖစးသညး၈ အမာအာဖငး တငးရငးသာလကးနကးကငး အဖျ႕အစညးမာက

ႏငးငရနးသအဖစး အမညးတပးပ တပးမေတားသညး ႏငးငေတားႏြငး ႏငးငအကအလ႕ငြာ တကးခကးရပါသညးဟ

ါဒဖနး႕သညး၈ အဆပါရပးရြငးမာတျငး တငးရငးသာေရက အေခခသညး အမနးစကာ အမာအပာ

ပါငးေနသညး၈

(ဿ.ဿ) တရစာၦနးမာ အထသဖငး ေချ မာႏြငး ေမျမာဖငး ခငးႏႈငးခငး

ေစာငးၾကညးေလလာခသညးရပးရြငးမာအနကး လမာက တရစာၦနးမာဖငး ခငးႏႈငးထာေသာ

စကာအမာအပာ ပါငးေနသညးက ေတျ႕ရသညး၈ ကရငးသပနးမာသညး ေမျေပျ ေမျေဟာကးမာဟ

ေပာဆခငးမဖစးသညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 85

(ဿ.၀) မတကျပာေသာတငးရငးသာမာ၌ ပရပးမာက ဆရျာေသာ ပရပးအဖစးပေဖားခငး

ေစာငးၾကညးေလလာခသညးရပးရြငးမာအနကး ရြမးတငးရငးသာရရာ ေဘာငးဘတးဆငးထာသမာသညး

သခမာ၇ မဒမးမႈကလျနးသမာ၇ ဓာပမာ၇ အႏၵယရရာတးစ တးဆငးထာသမာသညး

မဒမးမႈကလျနးသမာ၇ ေမပငးရြငးမာႏြငး ေငျတေခစာသမာအဖစး ပေဖားပ အမနးစကာ၌

သာေကာငးမာအဖစး ေနာကးပငးတျငး ပေဖားေလရြသညး၈ ဗတသြလမမာက ကလနသခငးမာအဖစး

ပေဖားပ ေစားကာသညးစကာမာ ေပာေလရြသညး၈ တငးရငးသာလမအမာစက ႏအသမာႏြငး

ဂဏးေခါငးေဆာငးမာ၌ ေနာကးလကးမာအဖစး ပေဖားပ ဇာတးငးခနးဆကးတငးမာအရ အမနးစကာ၌

သာေကာငးမာ ဖစးေလရြၾကသညး၈

(၀) ဘာသာေရအေခပ အမနးစကာမာ

တကးရကး အမနးစကာမာ အလျနးရြာပါသညးက ေတျ႕ရသညး၈ သ႕ေသား သျယးကး အမနးစကာမာ ဥပမာ

လြပးေပ၍ေလားလေသာမနးကေလမာသညး ခရစးယာနးဘာသာငးမာဖစးသညး၇ မစလငးမာသညး

မဒမးမႈကလျနးသမာဖစးသညး စသညး အမနးစကာမာက ေတျ႕ရသညး၈

အကသကးေရာကးမႈမာက ေလလာခငး

ရပးသမဒယာမာမြ ရပးရြငးအမာစက ေန႕စဥးေလလာခပါသညး၈ ၁ငးတ႕တျငး အၾကမးဖကးမႈ၇ စနးေခ၍မႈႏြငး

မတကျပာေသာသမာက ချ ခာဆကးဆမႈမာ ဖစးေစရနး လႈ႕ေဆားခကးမာ ပါငးေနသညး၈ ၁ငးသညး

မတကျပာသမာအာ အမနးတရာမာက ဖနးတႏငးသညးအပငး တစးခါတစးရ ယငးမတကျ ပာသမာက

အေၾကာငးမတ႕ပနးမႈမာကလညး ဖနးတႏငးသညး၈ ဥပမာ - မစလငးမာက မဒမးမႈကလျနးသမာအဖစး

အသပခငးသညး လကးေတျ႕လမႈအသငးအငးအၾကာတျငးလညး ထပရပးအတငးဖစးသညးဟ

ဖနးတခငးဖစးသညး၈ တငးရငးသာေတားလြနးေရမာက ဆနး႕ကငးေသာ ဇာတးငးခနးမာသညး

မတကျပာေသာ လမႈအသငးအငးအၾကာ ဆရျာေသာအကသကးေရာကးမႈ ဖစးေပ၍ေစပ တစးခါတစးရ

ယငးတငးရငးသာလမမာထမြ တနးပနးမနးတေရမာဖစးေပ၍လာခငးတ႕က ဥတညးသျာတတးသညး၈

ယခေလလာမႈတျငး စတးခစာမႈဆငးရာမာကမ ေစာငးၾကညးေလလာႏငးခခငး မရြပါ၈ ထေလလာမႈက

ေမပငးတျငး အဓက သတငးေပသမာအာ အငးတာဗပလပးခငးမာႏြငး သတးမြတးအပးစအလကး

ေဆျ ေႏျ ခငးမာဖငး ေနာကးသေတသနအစအစဥးအဖစး လပးေဆာငးပါမညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 86

အႀကပေထာကးခခကးမာ

ဘာသာေရႏြငး ႏငးငေရပဋပက၏မာတျငး ကယးထလကးေရာကးအၾကမးဖကးခငးက တျနးအာေပႏငးေသာ

ပဋပက၏ဖစးေစမညးက အေလမထာသညး မဒယာႏြငး အမနးစကာမာက မဒယာမာတျငး ထညးသျငး

ေဖားပခငးသညး လမႈအသငးအနးအာ ဆရျာစျာ ပကးစေစပါသညး၈ လမႈကျနးရကးမဒယာအသပခငးဖငး

အၾကမးဖကးမႈ ေနာကးကျယးမြ ပဋပက၏အာ ပမသရြႏငးေစၿပ ။အာ ေဖရြငးရာတျငး အေထာကးအက

ဖစးေစသညး၈ အခာတစးဖကးတျငး ယငးအေခအေနသညး လထအာ အထတးတလနး႕ဖစးေစခငး၇

ေၾကာကးရျ႕မႈဖစးေစခငး (သ႕) မတကျပာေသာ အပးစမာအတျငး အမနးပျာမႈဖစးေစခငးတ႕ဖစးႏငးသညး၈

အၾကမးဖကးမႈဖစးေစႏငးေသာ ပဋပက၏မာက ကာကျယးႏငးရနး PEN Myanmar မြ ေအာကးေဖားပပါ ပဋပက၏က

ေရြာငးလႊေစႏငးေသာ မဒယာအေလအကငးမာက အႀကပလပါသညး၈

အစရႏြငး ဥပေဒပလႊတးေတားအမတးမာအတျကး

(က) ပဋပက၏၌ သေဘာသဘာႏြငး ပဋပက၏ေဖရြငးသညး တငးတာမႈမာႏြငး စပးဆငးသညး လထပညာ

ေပခငးက႑မႇငးတငးရနး၈

(ခ) သတငးမာေပရာတျငး မြနးကနးေသာ၇ ခငးလမႈရြသညး သတငးအရငးအမစးမာႏြငး လထအာ

ထတးလနး႕မႈမဖစးေစမညး သတငးမာက တငးပႏငးရနး အစရအမႈေဆာငးအရာရြမာ၇ သတငးေထာကးမာ ႏြငး

ႏငးငသာမာအာ တာနးတရာမာခမြတးေပရနး၈

(ဂ) လမႈကျနးရကးမဒယာမာက အသပရာတျငး ၿငမးခမးေသာနညးလမးဖငး အသပႏငးမညး

တရာဥပေဒႏြငး လပးထလပးနညးမာက မႇငးတငးရနး အတကးအခဖစးေစသညး စကာလအသအႏႈနးႏြငး

ထခကးေစားကာေသာ အသအႏႈနးမာက ေရြာငးၾကဥးေစမညး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 87

လမႈကျနးရကးအသပသမာအတျကး

(က) လမႈကျနးရကးမဒယာမာတျငး သတငးတငးခငး၇ မြတးခကးမာေရသာခငးႏြငး ဓာတးပတငးခငး

မာေၾကာငး ပဋပက၏မဖစးေစရနး တာနးယရနး၈

(ခ) အပးစတစးစေပ၍တျငး ဖစးပကးခေသာ အေၾကာငးအရာမာအာ ေဖားပရာတျငး အပကးသေဘာ

ေဆာငးသညး စကာမာ၇ ဇာတးနာေစသညး စကာမာႏြငး အၾကမးဖကးသညး စကာမာက သစျ ခငးမြ

ေရြာငးၾကဥးရနး၈

(ဂ) ဖစးရပးတစးခေပ၍တျငး မမ၌ထငးမငးယဆခကးမာေပခငးမြ ေရြာငးၾကဥးရနး၈

(ဃ) ပဋပက၏က ပမဆရျာေစမညး စတးခစာခကးေပ၍တျငး မတညးေသာ (သ႕) မတကသညး

စကာလမာအာ ေရြာငးၾကဥးရနး၈

လမႈအဖျ႕အစညးမာႏြငး လထအေခပအဖျ႕အစညးမာ အတျကး

(က) မဒယာသတငးေရသာခငး၇ မဒယာအသပရာတျငး ပဋပက၏က ချ ခမးစတးဖာခငးႏြငး ပဋပက၏ဖစးပျာ

ေစမညးကစၥမာအာ ေရြာငးလျသညး အေလအကငးမာ၇ အမနးစကာက တနး႕ပနးသညး အစအစဥးမာက

သငးတနးအစအစဥးမာတျငး ထညးသျငးေရဆျရနး၈

(ခ) ပဋပက၏ႏြငး စပးဆငးေသာ သတငးမာအာ တငးပခငး (သ႕) မတငးပခငး၌ အကဆကးမာက

လထပညာေပခငး က႑မႇငးတငးရနး၈

(ဂ) ကယးထလကးေရာကးအၾကမးဖကးအာ တျနးအာေပသညး အေလအထမာတျငး တကးၾကျစျာ

ပါငးပတးသကးခငးက ေရြာငးၾကဥးရနး၈

Hate Speech Monitoring in Myanmar Page 88

႐ပးရြငးထတးလပးသမာ၇ ဒါ႐ကးတာမာ ႏြငး ေတေရဆရာမာအတျကး

(က) အၾကမးဖကးမႈ အေလအထထကး ၿငမးခမးေရက မႇငးတငးေပေသာအေလအထမာပါငးသညး

အေၾကာငးအရာမာအာ ေရသာထတးလပးရနး၈

(ခ) ႐ပးရြငးမာ ႏြငး သခငးမာအာဖငး အမနးစကာ၌ေနာကးဆကးတျ အႏရာယးမာက လထပညာ

ေပခငး က႑မႇငးတငးရနး၈

(ဂ) အမနးစကာမာက ဆနး႕ကငးေသာ လႈပးရြာမႈမာတျငး ပါငးရနး၈

ပႏြပးထတးေ သမာႏြငး အယးဒတာမာအတျကး

(က) အၾကမးဖကးမႈ အေလအထထကး ၿငမးခမးေရက မႇငးတငးေပေသာ အေလအထမာ ပါငးသညး

အေၾကာငးအရာမာအာ ထတးေရနး၈

(ခ) အမနးစကာမာက ဆနး႕ကငးေသာ လႈပးရြာမႈမာတျငး ပါငးရနး၈