ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน...

66
1 คู่มือการใช้หลักสูตร ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น

Transcript of ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน...

Page 1: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

1คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตน

Page 2: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

2 3คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คมอการใชหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ระดบมธยมศกษาตอนตนนจดทำาขนเพอเปนแนวทางใหกบสถานศกษาและผสอนคณตศาสตรสามารถจดการเรยนรใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551คมอการใชหลกสตรเลมนไดเสนอทมาของการพฒนาและปรบปรงหลกสตรเปาหมายหลกสตรการเปลยนแปลงของหลกสตรสาระและมาตรฐานการเรยนรตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง การวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร รวมทงความร เพมเตมสำาหรบผสอนคณตศาสตร สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)ขอขอบคณครอาจารยผทรงคณวฒ ผเชยวชาญดานคณตศาสตรและคณตศาสตรศกษาจากสถาบนตาง ๆ ทให ความเหนและขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการจดทำาคมอการใชหลกสตรสสวท.หวงเปนอยางยงวาคมอการใชหลกสตรเลมนจะเปนประโยชนตอผสอนสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาในการวางแผนและจดการเรยนรคณตศาสตรเปดโอกาสใหผเรยนไดพฒนาความรและทกษะทจำาเปนสำาหรบการใชชวตและการศกษาในระดบทสงขนทงน หากมขอเสนอแนะใดทจะทำาใหคมอการใชหลกสตรเลมนสมบรณยงขน โปรดแจงใหสสวท.ทราบดวยจกขอบคณยง

คานา สารบญ

4566

78

111214151616172852606164888897

110110121125127

ทมาของการพฒนาและปรบปรงหลกสตร• ผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนระดบชาตและนานาชาต• ผลการวจยและตดตามการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551• ผลการวเคราะหและประเมนรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรโดยผเชยวชาญดานการศกษาคณตศาสตรจากตางประเทศ

เปาหมายหลกสตรการเปลยนแปลงของหลกสตรเรยนรอะไรในคณตศาสตรสาระและมาตรฐานการเรยนรทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรคณลกษณะอนพงประสงคในการเรยนคณตศาสตรคณภาพผเรยน• จบชนมธยมศกษาปท3ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง ระดบมธยมศกษาตอนตนคำาอธบายประกอบตวชวดผงสาระการเรยนรแกนกลางการวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร• แนวทางการวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร• ตวอยางแนวทางการจดการเรยนรและการวดผลประเมนผลตามตวชวดความรเพมเตมสำาหรบผสอนคณตศาสตร• การสอนสถตในระดบมธยมศกษาตอนตน • การใชเทคโนโลยในการจดการเรยนรคณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนตนภาคผนวก• แหลงความรเพมเตม• อภธานศพทบรรณานกรมคณะผจดทำา

(นางพรพรรณไวทยางกร)ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

Page 3: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

4 5คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

นบตงแตการปฏรปการศกษาในปพทธศกราช 2542 เปนเวลากวา 15 ปแลวทประเทศไทยไดมการประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2544 และปรบปรงเปนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ในขณะทโลกมการเปลยนแปลงในทกๆดานไมวาจะเปนดานเศรษฐกจสงคมสงแวดลอมวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยเฉพาะดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมความรและนวตกรรมเกดขนอยางหลากหลาย ในเวลาอนรวดเรว สงผลใหหลายประเทศทวโลกมการพฒนาดานการศกษาคณตศาสตร วทยาศาสตร และเทคโนโลย เพอเตรยมประชากรใหพรอมกบ การเปลยนแปลง จงมความจำาเปนทประเทศไทยจะตองมการปรบหลกสตรคณตศาสตร วทยาศาสตร และเทคโนโลย ใหมความทนสมย สอดคลองกบ ความรและทกษะทจำาเปนในโลกปจจบนและอนาคต สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)ในฐานะหนวยงานทรบผดชอบการพฒนาหลกสตรและการเรยนรคณตศาสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทย ไดพฒนาหลกสตรคณตศาสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยขนเพอใหทนสมยและสอดคลองกบการเปลยนแปลงดงกลาวโดยพจารณารางกรอบยทธศาสตรชาต20ป(พ.ศ.2560–2579)ทกำาหนดเปาหมายและลกษณะของคนไทยใน20ปขางหนารวมถงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท12(พ.ศ.2560–2564)ทมงใหการศกษาและการเรยนรมคณภาพไดมาตรฐานสากลพฒนาคนไทยใหมทกษะการคดสงเคราะห สรางสรรค ตอยอดสนวตกรรม มทกษะชวตและอาชพ ทกษะสารสนเทศสอและเทคโนโลยมการเรยนรตอเนองตลอดชวตและสงเสรมระบบการเรยนรทบรณาการระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตร (STEMEducation) เพอพฒนาผสอนและผเรยนในเชงคณภาพโดยเนนการเชอมโยงระหวางการเรยนรกบการทำางาน (Work IntegratedLearning) นอกจากน สสวท. ไดศกษาแนวโนมดานการศกษาคณตศาสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยพบวาประเทศตาง ๆทวโลก ใหความสำาคญกบทกษะการเรยนรและนวตกรรม(LearningandInnovationSkills)ทจำาเปนสำาหรบครสตศตวรรษท21(Partnershipforthe21stCenturySkills,2016)ไดแก การคดแบบมวจารณญาณและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem-Solving)การสอสาร(Communication)การรวมมอ(Collaboration)และการคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and Innovation) ควบค ไปกบความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางเหมาะสม

ในการพฒนามาตรฐานการเรยนรตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตร แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สสวท. ไดศกษาผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนระดบชาตและนานาชาตผลการวจยและตดตามการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551และผลการวเคราะหและประเมนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรโดยผเชยวชาญดานการศกษาคณตศาตรจากตางประเทศโดยมรายละเอยดดงน

ผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนระดบชาตและนานาชาตระดบชาต ผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนจากการทดสอบระดบชาต(NationalTesting:NT)ในหลายปทผานมาบงชใหเหนคะแนนเฉลยของความสามารถพนฐานในดานคำานวณ (Numeracy) และดานเหตผล (ReasoningAbility) ซงเปนความสามารถพนฐานทเกยวของกบการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนชนประถมศกษาปท 3ทวประเทศตำากวารอยละ50 ซงเปนมาตรฐานขนตำา โดยเฉพาะอยางยงคะแนนเฉลยความสามารถดานคำานวณตำากวาทก ๆ ดาน เชนเดยวกบการทดสอบทางการศกษาระดบชาต ขนพนฐาน(OrdinaryNationalEducationalTest:O-NET)ทบงชวาผเรยน ชนประถมศกษาปท6ผเรยนชนมธยมศกษาปท3และผเรยนชนมธยมศกษาปท6มคะแนนเฉลยของผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตำากวารอยละ50ซงเปนมาตรฐานขนตำา

ระดบนานาชาต ผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนในโครงการTIMSS (Trends in InternationalMathematics and Science Study) ค.ศ. 2011 โดย IEA (InternationalAssociation for theEvaluation ofEducational Achievement) บงชวาผเรยนชนประถมศกษาปท 4 และ ชนมธยมศกษาปท 2 ของประเทศไทยมคะแนนเฉลยคณตศาสตรทงในดานเนอหาและพฤตกรรมการเรยนรอยในระดบตำา(LowInternationalBenchmark)รวมถงผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนในโครงการTIMSSค.ศ.2015ทแสดงใหเหนวาผเรยนชนมธยมศกษาปท2ของไทยยงคงมคะแนนเฉลยคณตศาสตร ทงในดานเนอหาและพฤตกรรมการเรยนรอยในระดบตำา (LowInternationalBenchmark)นอกจากนผลการประเมนการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนในโครงการ PISA (Programme for International Student

ทมาของการพฒนาและปรบปรงหลกสตร1

Page 4: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

6 7คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2

Assessment)ซงเปนโครงการประเมนความสามารถในการใชความรและทกษะของผเรยนทมอาย15ปในดานการอานคณตศาสตรและวทยาศาสตรจดโดยOECD (Organisation forEconomicCo-operation andDevelopment) กบงชเชนกนวาผเรยนไทยทมอาย15ปซงสวนใหญเรยนอยในชนมธยมศกษาปท3หรอ4มคะแนนเฉลยตำากวาคะแนนเฉลยของOECDทงในค.ศ.2012และค.ศ.2015 ขอมลจากโครงการPISAในค.ศ.2012ยงมขอสงเกตวาผเรยนไทยอาย 15ป มเวลาเรยนคณตศาสตรตอสปดาหนอยกวาเมอเทยบกบเวลาเรยนคณตศาสตรของผเรยนประเทศอนๆ ทมคะแนนเฉลยคณตศาสตรในอนดบตนๆ เชนจนสงคโปรเกาหลใตญปนรวมถงเวยดนาม

ผลการวจยและตดตามการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ผลการวจยและตดตามการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551รายงานวามาตรฐานการเรยนรและตวชวดมจำานวนมากและม ความซำาซอนในกลมสาระโดยกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเปนหนงในกลมสาระทมขอเสนอแนะใหทบทวนตวชวดและสาระการเรยนร (สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2557)

ผลการวเคราะหและประเมนรางหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยผเชยวชาญดานการศกษาคณตศาสตรจาก ตางประเทศ ในการพฒนามาตรฐานการเรยนรตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตร แกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551 สสวท. ใชขอมลทกลาวมาขางตนประกอบการพฒนาตนรางหลกสตรดงกลาวโดยรวมมอกบผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ อาจารยและคร พรอมทงไดทำาประชาพจารณเพอรวบรวม ความคดเหนจากบคคลทเกยวของกบการศกษาและรวมกบCIE(Cambridge International Examinations) ซงเปนหนวยงานของสหราชอาณาจกรทม ความเชยวชาญดานการประเมนระบบการศกษาและการพฒนาหลกสตรเปนทยอมรบในระดบนานาชาต เพอประเมนคณภาพของรางหลกสตร โดย CIE ไดพจารณาองคประกอบหลกในการจดการเรยนรทง 3 ดาน คอ หลกสตร

การจดการเรยนร และการวดผลประเมนผลพบวา หลกสตรนสะทอนถงวธ การสอนททนสมยครอบคลมเนอหาทจำาเปนทดเทยมนานาชาตมการเชอมโยงเนอหากบชวตจรงเนนการพฒนาทกษะตางๆทงทกษะทางคณตศาสตรและทกษะในครสตศตวรรษท21มการออกแบบหลกสตรไดเหมาะสมกบระบบการศกษาในโลกสมยใหม โดยสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยในการจดการเรยนรสามารถเตรยมความพรอมใหกบผเรยนเพอใหเปนผทมความรและทกษะทางคณตศาสตร และเปนผทมความพรอมในการทำางานหรอการศกษาตอในระดบทสงขน(Cambridge,2015;2016) จากขอมลดงทกลาวมาขางตนสสวท.จงไดกำาหนดเปาหมายหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตร แกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551

เปาหมายหลกสตร

หลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551มเปาหมายทตองการใหเกดกบผเรยนเมอจบหลกสตรดงน1. มความรความเขาใจเกยวกบแนวคดหลกการทฤษฎในสาระคณตศาสตร

ทจำาเปนพรอมทงสามารถนำาไปประยกตได2. มความสามารถในการแกปญหาสอสารและสอความหมายทางคณตศาสตร

เชอมโยงใหเหตผลและมความคดสรางสรรค3. มเจตคตทดตอคณตศาสตร เหนคณคาและตระหนกถงความสำาคญของ

คณตศาสตรสามารถนำาความรทางคณตศาสตรไปเปนเครองมอในการเรยนรในระดบการศกษาทสงขนตลอดจนการประกอบอาชพ

4. มความสามารถในการเลอกใชสอ อปกรณ เทคโนโลยและแหลงขอมล ทเหมาะสมเพอเปนเครองมอในการเรยนร การสอสาร การทำางาน และ การแกปญหาอยางถกตองและมประสทธภาพ

Page 5: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

8 9คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

3 การเปลยนแปลงของหลกสตร

จากขอมลผลการวจยขางตนและเปาหมายของหลกสตรกลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ทำาใหหลกสตรมการเปลยนแปลง ในดานตางๆดงน

การเปลยนแปลงดานการจดสาระการเรยนร หลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนตน จดเปน 3 สาระ ไดแก จำานวนและพชคณตการวดและเรขาคณต และสถตและความนาจะเปน โดยไดแยกทกษะและกระบวนการ ทางคณตศาสตรออกจากสาระการเรยนร ซงทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรยงคงประกอบไปดวย5ทกษะเดมไดแกการแกปญหาการสอสารและสอความหมายทางคณตศาสตร การเชอมโยง การใหเหตผล และการคดสรางสรรค โดยกำาหนดใหมการประเมนความสามารถดานทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรควบคไปกบการประเมนดานเนอหาสาระดงจะเหนไดจากการเปลยนแปลงของตวชวดและผลการเรยนรทระบไวในหลกสตร

การเปลยนแปลงดานเนอหา การจดการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตนนน จะตองอาศย ความเขาใจพนฐานเกยวกบธรรมชาตวยรน มความเชอมนในศกยภาพของ ผเรยนมงหวงใหผเรยนทกคนมความรและทกษะทจำาเปนและเพยงพอกบการดำารงชวตในโลกอนาคตทมการพฒนาและเปลยนแปลงอยางรวดเรวรวมถงการศกษาตอในระดบทสงขน อกทงสนบสนนใหทกคนมสทธในการเรยนรและใหโอกาสในการเรยนรในบรบทททาทาย การจดการศกษาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาตอนตนใหสอดคลองกบปรชญาดงกลาวขางตน จงจำาเปนตองมการปรบเปลยนเนอหาบางสวน ในหลกสตรคณตศาสตรกลาวคอเดมในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรแบงเนอหาออกเปนสาระการเรยนรพนฐานททกคนตองเรยน และสาระการเรยนรเพมเตมทโรงเรยน

จดใหตามความเหมาะสมแตจากการตดตามผลการใชหลกสตรพบวามสาระการเรยนรเพมเตมบางสวนทมความจำาเปนสำาหรบผเรยนทวไปทควรร เชน พหนามการแยกตวประกอบของพหนามฟงกชนกำาลงสองสมการกำาลงสองตวแปรเดยวทฤษฎบทเกยวกบวงกลมอตราสวนตรโกณมตแตนกเรยนในชนมธยมศกษาตอนตนซงเปนวยทกำาลงคนควาหาความเชยวชาญของตนบางสวนไมไดเรยนดวยโรงเรยนไมไดจดรายวชาเพมเตมใหนกเรยนทกคนไดเรยนทำาใหเปนปญหาเมอนกเรยนศกษาตอในชนมธยมศกษาตอนปลายกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ระดบมธยมศกษาตอนตนจงไดจดเนอหาเหลานไวใหทกคนไดเรยนพรอมทงจดเรยงเนอหาและความยากงายในแตละชนปใหมความเหมาะสม โดยสรปกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ระดบมธยมศกษาตอนตน ไดมการเปลยนแปลงไปจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ในดานเนอหาดงน

Page 6: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

10 11คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

4

จำานวนและพชคณต การวดและเรขาคณต สถตและ ความนาจะเปน

■ ตวหารรวมมากและ ตวคณรวมนอย(ม.1)

■ การประมาณคา(ม.1) ■ ระบบตวเลขฐานตางๆ

(ม.1) ■ การแปรผน(ม.2) ■ เศษสวนของพหนาม

(ม.2และม.3) ■ การแยกตวประกอบ

โดยใชทฤษฎบทเศษเหลอ(ม.3)

■ การดำาเนนการท เกยวกบกรณฑ(ม.3)

■ ระบบสมการทประกอบดวยสมการดกรสอง (ม.3)

■ การวาดหรอประดษฐรปเรขาคณตสามมตทประกอบขนจากลกบาศกเมอกำาหนดภาพสองมตทไดจากการมองดานหนา ดานขางและดานบน (ม.1)

■ การวด(ม.2)

-

เนอหาทตดออก จากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551รายวชาพนฐานรวมกบรายวชาเพมเตมเดม

จำานวนและพชคณต การวดและเรขาคณต สถตและ ความนาจะเปน

- ■ อตราสวนตรโกณมต(ม.3)

■ คำาถามทางสถต(ม.1) ■ แผนภาพจด(ม.2) ■ แผนภาพตน-ใบ(ม.2) ■ แผนภาพกลอง(ม.3)

เนอหาทเพม ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551

เรยนรอะไรในคณตศาสตร

ในหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ไดกำาหนดสาระ พนฐานทจำาเปนสำาหรบผเรยนทกคนไว 3 สาระ ไดแก จำานวนและพชคณต การวดและเรขาคณต และสถตและความนาจะเปน โดยผเรยนจะไดเรยนร สาระสำาคญดงน

จำานวนและพชคณต เรยนรเกยวกบระบบจำานวนจรงสมบตเกยวกบจำานวนจรงอตราสวนรอยละการประมาณคาการแกปญหาเกยวกบจำานวนการใชจำานวนในชวตจรงแบบรปความสมพนธฟงกชนเซตตรรกศาสตรนพจนเอกนามพหนามสมการระบบสมการอสมการกราฟดอกเบยและมลคาของเงนลำาดบและอนกรม และการนำาความรเกยวกบจำานวนและพชคณตไปใชในสถานการณตางๆ

การวดและเรขาคณต เรยนรเกยวกบความยาว ระยะทางนำาหนกพนท ปรมาตรและความจ เงนและเวลาหนวยวดระบบตางๆการคาดคะเนเกยวกบการวดอตราสวนตรโกณมตรปเรขาคณตและสมบตของรปเรขาคณตการนกภาพแบบจำาลองทางเรขาคณตทฤษฎบททางเรขาคณตการแปลงทางเรขาคณตในเรองการเลอนขนานการสะทอนการหมนและการนำาความรเกยวกบการวดและเรขาคณตไปใชในสถานการณตางๆ

สถตและความนาจะเปน เรยนรเกยวกบการตงคำาถามทางสถต การเกบรวบรวมขอมล การคำานวณคาสถต การนำาเสนอและแปลผลสำาหรบขอมลเชงคณภาพและเชงปรมาณ หลกการนบเบองตน ความนาจะเปน การแจกแจงของตวแปรสม การใชความรเกยวกบสถตและความนาจะเปน ในการอธบายเหตการณตางๆและชวยในการตดสนใจ

เพอใหการจดการเรยนรภายใตหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551เกดประสทธภาพสงสดสถานศกษาควรจดสาระการเรยนรเพมเตมใหกบนกเรยนทกคนตามความเหมาะสม ซงแนวทางหนงทเปนไปไดคอการจด ใหสาระการเรยนรเพมเตม เปนสาระสำาหรบการพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรภายใตสาระการเรยนรแกนกลางทกำาหนดไวในหลกสตร

Page 7: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

12 13คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

5

มาตรฐาน ค 1.1 เขาใจความหลากหลายของการแสดงจำานวนระบบจำานวนการดำาเนนการของจำานวน ผลทเกดขนจากการดำาเนนการ สมบตของการดำาเนนการและนำาไปใช

มาตรฐาน ค 1.2 เขาใจและวเคราะหแบบรปความสมพนธฟงกชนลำาดบและอนกรมและนำาไปใช

มาตรฐาน ค 1.3 ใชนพจนสมการและอสมการ อธบายความสมพนธ หรอชวยแกปญหาทกำาหนดให

มาตรฐาน ค 2.1 เขาใจพนฐานเกยวกบการวดวดและคาดคะเนขนาดของสงทตองการวดและนำาไปใช

มาตรฐาน ค 2.2เขาใจและวเคราะหรปเรขาคณตสมบตของ รปเรขาคณตความสมพนธระหวางรปเรขาคณตและทฤษฎบททางเรขาคณตและนำาไปใช

สาระและมาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ค 3.1 เขาใจกระบวนการทางสถตและใชความรทางสถตในการแกปญหา

มาตรฐาน ค 3.2 เขาใจหลกการนบเบองตนความนาจะเปนและนำาไปใช

สาระท 1 จำานวนและพชคณต

สาระท 2 การวดและเรขาคณต

สาระท 3 สถตและความนาจะเปน

Page 8: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

14 15คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

6

7

ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร

ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรเปนความสามารถทจะนำาความรไปประยกต ใชในการเรยนรสงตาง ๆ เพอใหไดมาซงความร และประยกต ใชในชวตประจำาวนไดอยางมประสทธภาพทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรในทน เนนททกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรทจำาเปน และตองการพฒนาใหเกดขนกบผเรยนไดแกความสามารถตอไปน

คณลกษณะอนพงประสงคในการเรยนคณตศาสตร

ในหลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช2551 ไดกำาหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง เพอใหผเรยนมคณลกษณะอนพงประสงคในการเรยนรคณตศาสตร ดงตอไปน1. ทำาความเขาใจหรอสรางกรณทวไปโดยใชความรทไดจากการศกษากรณ

ตวอยางหลายๆกรณ2. มองเหนวาสามารถใชคณตศาสตรแกปญหาในชวตจรงได3. มความมมานะในการทำาความเขาใจปญหาและแกปญหาทางคณตศาสตร4. สรางเหตผลเพอสนบสนนแนวคดของตนเองหรอโตแยงแนวคดของผอน

อยางสมเหตสมผล5. คนหาลกษณะทเกดขนซำาๆ และประยกตใชลกษณะดงกลาวเพอทำาความเขาใจ

หรอแกปญหาในสถานการณตางๆ

5การคดสรางสรรค เปนความสามารถใน การขยายแนวคดทมอยเดมหรอสรางแนวคดใหมเพอปรบปรงพฒนาองคความร

4การใหเหตผลเปนความสามารถในการใหเหตผลรบฟงและใหเหตผลสนบสนนหรอโตแยงเพอนำาไปสการสรปโดยมขอเทจจรงทางคณตศาสตรรองรบ

1การแกปญหาเปนความสามารถในการทำาความเขาใจปญหาคดวเคราะหวางแผนแกปญหาและเลอกใชวธการทเหมาะสมโดยคำานงถง ความสมเหตสมผลของคำาตอบพรอมทง ตรวจสอบความถกตอง

2การสอสารและการสอความหมายทางคณตศาสตร เปนความสามารถในการใชรปภาษาและสญลกษณทางคณตศาสตรในการสอสารสอความหมายสรปผลและนำาเสนอไดอยางถกตองชดเจน

3การเชอมโยงเปนความสามารถในการใชความรทางคณตศาสตรเปนเครองมอในการเรยนรคณตศาสตรเนอหาตางๆหรอศาสตรอนๆ และนำาไปใชในชวตจรง

การแกปญหา การเชอมโยงการสอสารและการสอความหมายทางคณตศาสตร

การใหเหตผล การคดสรางสรรค

1 2 3 4 5

Page 9: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

16 17คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

9

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจจำานวนตรรกยะและความสมพนธ ของจำานวนตรรกยะและใชสมบต ของจำานวนตรรกยะในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

2. เขาใจและใชสมบตของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวกในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

จำานวนตรรกยะ ■ จำานวนเตม ■ สมบตของจำานวนเตม ■ ทศนยมและเศษสวน ■ จำานวนตรรกยะและสมบตของจำานวนตรรกยะ

■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวก ■ การนำาความรเกยวกบจำานวนเตมจำานวนตรรกยะและเลขยกกำาลง ไปใชในการแกปญหา

3. เขาใจและประยกตใชอตราสวนสดสวน และรอยละในการแกปญหาคณตศาสตร และปญหาในชวตจรง

อตราสวน ■ อตราสวนของจำานวนหลายๆจำานวน ■ สดสวน ■ การนำาความรเกยวกบอตราสวนสดสวน และรอยละไปใชในการแกปญหา

คณภาพผเรยน ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง8

สาระท 1 จำานวนและพชคณตมาตรฐาน ค 1.1 เขาใจความหลากหลายของการแสดงจำานวนระบบจำานวน การดำาเนนการของจำานวนผลทเกดขนจากการดำาเนนการ สมบตของการดำาเนนการและนำาไปใช

ชนมธยมศกษา

ปท 1

เมอจบชนมธยมศกษาปท 3• มความรความเขาใจเกยวกบจำานวนจรง ความสมพนธของจำานวนจรง สมบตของจำานวนจรง

และใชความรความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง• มความรความเขาใจเกยวกบอตราสวน สดสวนและรอยละและใชความรความเขาใจนในการ

แกปญหาในชวตจรง• มความรความเขาใจเกยวกบเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตม และใชความร

ความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง• มความรความเขาใจเกยวกบสมการเชงเสนตวแปรเดยว ระบบสมการเชงเสนสองตวแปร

และอสมการเชงเสนตวแปรเดยวและใชความรความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง• มความรความเขาใจเกยวกบพหนาม การแยกตวประกอบของพหหาม สมการกำาลงสอง

และใชความรความเขาใจนในการแกปญหาคณตศาสตร• มความรความเขาใจเกยวกบคอนดบ กราฟของความสมพนธ และฟงกชนกำาลงสอง

และใชความรความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง• มความรความเขาใจทางเรขาคณตและใชเครองมอ เชน วงเวยนและสนตรง รวมทงโปรแกรม

TheGeometer’s Sketchpad หรอโปรแกรมเรขาคณตพลวตอน ๆ เพอสรางรปเรขาคณต ตลอดจนนำาความรเกยวกบการสรางนไปประยกตใชในการแกปญหาในชวตจรง

• มความรความเขาใจเกยวกบรปเรขาคณตสองมตและรปเรขาคณตสามมต และใชความร ความเขาใจนในการหาความสมพนธระหวางรปเรขาคณตสองมตและรปเรขาคณตสามมต

• มความรความเขาใจในเรองพนทผวและปรมาตรของปรซม ทรงกระบอก พระมด กรวย และ ทรงกลมและใชความรความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง

• มความรความเขาใจเกยวกบสมบตของเสนขนาน รปสามเหลยมท เทากนทกประการ รปสามเหลยมคลาย ทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบและนำาความรความเขาใจนไปใชในการ แกปญหาในชวตจรง

• มความรความเขาใจในเรองการแปลงทางเรขาคณต และนำาความรความเขาใจนไปใชในการ แกปญหาในชวตจรง

• มความรความเขาใจในเ รองอตราสวนตรโกณมต และนำาความรความเขาใจนไปใช ในการแกปญหาในชวตจรง

• มความรความเขาใจในเรองทฤษฎบทเกยวกบวงกลมและนำาความรความเขาใจนไปใชในการ แกปญหาคณตศาสตร

• มความรความเขาใจทางสถตในการนำาเสนอขอมล วเคราะหขอมล และแปลความหมายขอมล ทเกยวของกบแผนภาพจดแผนภาพตน-ใบฮสโทแกรมคากลางของขอมลและแผนภาพกลองและใชความรความเขาใจนรวมทงนำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม

• มความรความเขาใจเกยวกบความนาจะเปนและใชความรความเขาใจนในการแกปญหาในชวตจรง

Page 10: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

18 19คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชสมบตของการเทากนและ สมบตของจำานวนเพอวเคราะหและ แกปญหาโดยใชสมการเชงเสนตวแปรเดยว

สมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ สมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การแกสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกสมการเชงเสนตวแปรเดยวไปใชในชวตจรง

2. เขาใจและใชความรเกยวกบกราฟใน การแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

3. เขาใจและใชความรเกยวกบความสมพนธ เชงเสนในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

สมการเชงเสนสองตวแปร ■ กราฟของความสมพนธเชงเสน ■ สมการเชงเสนสองตวแปร ■ การนำาความรเกยวกบสมการเชงเสน สองตวแปรและกราฟของความสมพนธ เชงเสนไปใชในชวตจรง

มาตรฐาน ค 1.3 ใชนพจนสมการและอสมการอธบายความสมพนธหรอชวยแกปญหา ทกำาหนดให

สาระท 3 สถตและความนาจะเปนมาตรฐาน ค 3.1เขาใจกระบวนการทางสถตและใชความรทางสถตในการแกปญหา

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. ใชความรทางเรขาคณตและเครองมอเชน วงเวยนและสนตรงรวมทงโปรแกรม TheGeometer’sSketchpadหรอ โปรแกรมเรขาคณตพลวตอนๆเพอสราง รปเรขาคณตตลอดจนนำาความรเกยวกบการสรางนไปประยกตใชในการแกปญหา ในชวตจรง

การสรางทางเรขาคณต ■ การสรางพนฐานทางเรขาคณต ■ การสรางรปเรขาคณตสองมตโดยใช การสรางพนฐานทางเรขาคณต

■ การนำาความรเกยวกบการสรางพนฐาน ทางเรขาคณตไปใชในชวตจรง

2. เขาใจและใชความรทางเรขาคณตใน การวเคราะหหาความสมพนธระหวาง รปเรขาคณตสองมตและรปเรขาคณตสามมต

มตสมพนธของรปเรขาคณต ■ หนาตดของรปเรขาคณตสามมต ■ ภาพทไดจากการมองดานหนาดานขาง ดานบนของรปเรขาคณตสามมตท ประกอบขนจากลกบาศก

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอขอมลและแปลความหมายขอมลรวมทง นำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม

สถต ■ การตงคำาถามทางสถต ■ การเกบรวบรวมขอมล ■ การนำาเสนอขอมล

▶แผนภมรปภาพ ▶แผนภมแทง ▶กราฟเสน ▶แผนภมรปวงกลม

■ การแปลความหมายขอมล ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

สาระท 2 การวดและเรขาคณตมาตรฐาน ค 2.2 เขาใจและวเคราะหรปเรขาคณตสมบตของรปเรขาคณต ความสมพนธระหวางรปเรขาคณตและทฤษฎบททางเรขาคณตและนำาไปใช

Page 11: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

20 21คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ชนมธยมศกษา

ปท 2สาระท 1 จำานวนและพชคณตมาตรฐาน ค 1.1เขาใจความหลากหลายของการแสดงจำานวน ระบบจำานวนการดำาเนนการของจำานวน ผลทเกดขนจากการดำาเนนการสมบตของการดำาเนนการและนำาไปใช

มาตรฐาน ค 1.2 เขาใจและวเคราะหแบบรปความสมพนธฟงกชนลำาดบและอนกรมและนำาไปใช

สาระท 2 การวดและเรขาคณตมาตรฐาน ค 2.1เขาใจพนฐานเกยวกบการวดวดและคาดคะเนขนาดของสงทตองการวดและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชสมบตของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

จำานวนตรรกยะ ■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตม ■ การนำาความรเกยวกบเลขยกกำาลงไปใช ในการแกปญหา

2. เขาใจจำานวนจรงและความสมพนธของจำานวนจรงและใชสมบตของจำานวนจรง ในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรง

จำานวนจรง ■ จำานวนอตรรกยะ ■ จำานวนจรง ■ รากทสองและรากทสามของจำานวนตรรกยะ ■ การนำาความรเกยวกบจำานวนจรงไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจหลกการการดำาเนนการของพหนามและใชพหนามในการแกปญหาคณตศาสตร

พหนาม ■ พหนาม ■ การบวกการลบและการคณของพหนาม ■ การหารพหนามดวยเอกนามทมผลหารเปนพหนาม

2. เขาใจและใชการแยกตวประกอบของพหนามดกรสองในการแกปญหาคณตศาสตร

การแยกตวประกอบของพหนาม ■ การแยกตวประกอบของพหนามดกรสอง โดยใช ▶สมบตการแจกแจง ▶กำาลงสองสมบรณ ▶ผลตางของกำาลงสอง

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. ประยกตใชความรเรองพนทผวของปรซมและทรงกระบอกในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

พนทผว ■ การหาพนทผวของปรซมและทรงกระบอก ■ การนำาความรเกยวกบพนทผวของปรซมและทรงกระบอกไปใชในการแกปญหา

2. ประยกตใชความรเรองปรมาตรของปรซมและทรงกระบอกในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

ปรมาตร ■ การหาปรมาตรของปรซมและทรงกระบอก ■ การนำาความรเกยวกบปรมาตรของปรซมและทรงกระบอกไปใชในการแกปญหา

Page 12: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

22 23คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มาตรฐาน ค 2.2 เขาใจและวเคราะหรปเรขาคณตสมบตของรปเรขาคณต ความสมพนธระหวางรปเรขาคณตและทฤษฎบททางเรขาคณตและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. ใชความรทางเรขาคณตและเครองมอเชน วงเวยนและสนตรงรวมทงโปรแกรม TheGeometer’sSketchpadหรอโปรแกรมเรขาคณตพลวตอนๆเพอสรางรปเรขาคณตตลอดจนนำาความรเกยวกบการสรางนไปประยกตใชในการแกปญหาในชวตจรง

การสรางทางเรขาคณต ■ การนำาความรเกยวกบการสรางทางเรขาคณตไปใชในชวตจรง

2. นำาความรเกยวกบสมบตของเสนขนานและรปสามเหลยมไปใชในการแกปญหาคณตศาสตร

เสนขนาน ■ สมบตเกยวกบเสนขนานและรปสามเหลยม

3. เขาใจและใชความรเกยวกบการแปลงทางเรขาคณตในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

การแปลงทางเรขาคณต ■ การเลอนขนาน ■ การสะทอน ■ การหมน ■ การนำาความรเกยวกบการแปลงทางเรขาคณตไปใชในการแกปญหา

4. เขาใจและใชสมบตของรปสามเหลยมท เทากนทกประการในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

ความเทากนทกประการ ■ ความเทากนทกประการของรปสามเหลยม ■ การนำาความรเกยวกบความเทากน ทกประการไปใชในการแกปญหา

5. เขาใจและใชทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

ทฤษฎบทพทาโกรส ■ ทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบ ■ การนำาความรเกยวกบทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบไปใชในชวตจรง

สาระท 3 สถตและความนาจะเปนมาตรฐาน ค 3.1 เขาใจกระบวนการทางสถตและใชความรทางสถตในการแกปญหา

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอขอมลและวเคราะหขอมลจากแผนภาพจดแผนภาพตน-ใบฮสโทแกรมและคากลางของขอมลและแปลความหมายผลลพธ รวมทงนำาสถตไปใชในชวตจรง โดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม

สถต ■ การนำาเสนอและวเคราะหขอมล

▶แผนภาพจด ▶แผนภาพตน-ใบ ▶ฮสโทแกรม ▶คากลางของขอมล

■ การแปลความหมายผลลพธ ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

ชนมธยมศกษา

ปท 3สาระท 1 จำานวนและพชคณตมาตรฐาน ค 1.2 เขาใจและวเคราะหแบบรปความสมพนธฟงกชน ลำาดบและอนกรมและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชการแยกตวประกอบของพหนามทมดกรสงกวาสองในการแกปญหาคณตศาสตร

การแยกตวประกอบของพหนาม ■ การแยกตวประกอบของพหนามดกรสง กวาสอง

2. เขาใจและใชความรเกยวกบฟงกชนกำาลงสองในการแกปญหาคณตศาสตร

ฟงกชนกำาลงสอง ■ กราฟของฟงกชนกำาลงสอง ■ การนำาความรเกยวกบฟงกชนกำาลงสองไปใชในการแกปญหา

Page 13: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

24 25คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชสมบตของการไมเทากน เพอวเคราะหและแกปญหาโดยใชอสมการเชงเสนตวแปรเดยว

อสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ อสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การแกอสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกอสมการเชงเสนตวแปรเดยวไปใชในการแกปญหา

2. ประยกตใชสมการกำาลงสองตวแปรเดยว ในการแกปญหาคณตศาสตร

สมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ สมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ การแกสมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกสมการ กำาลงสองตวแปรเดยวไปใชในการแกปญหา

3. ประยกตใชระบบสมการเชงเสนสองตวแปรในการแกปญหาคณตศาสตร

ระบบสมการ ■ ระบบสมการเชงเสนสองตวแปร ■ การแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปร ■ การนำาความรเกยวกบการแกระบบสมการ เชงเสนสองตวแปรไปใชในการแกปญหา

มาตรฐาน ค 1.3 ใชนพจนสมการและอสมการอธบายความสมพนธ หรอชวยแกปญหาทกำาหนดให

สาระท 2 การวดและเรขาคณตมาตรฐาน ค 2.1เขาใจพนฐานเกยวกบการวดวดและคาดคะเนขนาดของสงทตองการวดและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. ประยกตใชความรเรองพนทผวของพระมดกรวยและทรงกลมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

พนทผว ■ การหาพนทผวของพระมดกรวย และทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบพนทผวของพระมดกรวยและทรงกลมไปใชในการแกปญหา

2. ประยกตใชความรเรองปรมาตรของพระมดกรวยและทรงกลมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

ปรมาตร ■ การหาปรมาตรของพระมดกรวย และทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบปรมาตรของพระมดกรวยและทรงกลมไปใชในการแกปญหา

Page 14: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

26 27คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มาตรฐาน ค 2.2 เขาใจและวเคราะหรปเรขาคณตสมบตของรปเรขาคณต ความสมพนธระหวางรปเรขาคณตและทฤษฎบททางเรขาคณตและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชสมบตของรปสามเหลยม ทคลายกนในการแกปญหาคณตศาสตร และปญหาในชวตจรง

ความคลาย ■ รปสามเหลยมทคลายกน ■ การนำาความรเกยวกบความคลายไปใชใน การแกปญหา

2. เขาใจและใชความรเกยวกบอตราสวนตรโกณมตในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

อตราสวนตรโกณมต ■ อตราสวนตรโกณมต ■ การนำาคาอตราสวนตรโกณมตของ มม30องศา45องศาและ60องศา ไปใชในการแกปญหา

3. เขาใจและใชทฤษฎบทเกยวกบวงกลมใน การแกปญหาคณตศาสตร

วงกลม ■ วงกลมคอรดและเสนสมผส ■ ทฤษฎบทเกยวกบวงกลม

สาระท 3 สถตและความนาจะเปนมาตรฐาน ค 3.1เขาใจกระบวนการทางสถตและใชความรทางสถตในการแกปญหา

มาตรฐาน ค 3.2เขาใจหลกการนบเบองตนความนาจะเปนและนำาไปใช

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอและวเคราะหขอมลจากแผนภาพกลองและแปลความหมายผลลพธรวมทงนำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม

สถต ■ ขอมลและการวเคราะหขอมล

▶แผนภาพกลอง ■ การแปลความหมายผลลพธ ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. เขาใจเกยวกบการทดลองสมและนำาผลทไดไปหาความนาจะเปนของเหตการณ

ความนาจะเปน ■ เหตการณจากการทดลองสม ■ ความนาจะเปน ■ การนำาความรเกยวกบความนาจะเปนไปใช ในชวตจรง

Page 15: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

28 29คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คำาอธบายประกอบตวชวด

คำาอธบายประกอบตวชวดภายใตตวชวดแตละตว มจดมงหมายเพอเสรมความเขาใจใหผสอนไดเหนแนวทางในการจดประสบการณให ผเรยนไดบรรลตวชวดนนๆทงนเพอใหการเรยนรคณตศาสตรของผเรยนเปนไปในทศทางเดยวกนและมมาตรฐานทดเทยมในระดบประเทศและนานาชาตโดยตวชวดบางตวผสอนอาจเพมคำาอธบายประกอบตวชวดใหมความเหมาะสมกบศกยภาพของผเรยนหรอสถานศกษา

10

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

จำานวนตรรกยะ ■ จำานวนเตม ■ สมบตของจำานวนเตม ■ ทศนยมและเศษสวน ■ จำานวนตรรกยะและสมบตของจำานวนตรรกยะ

■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวก ■ การนำาความรเกยวกบจำานวนเตมจำานวนตรรกยะและเลขยกกำาลงไปใช ในการแกปญหา

■ เขาใจจำานวนตรรกยะและความสมพนธ ของจำานวนตรรกยะและใชสมบต ของจำานวนตรรกยะในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจจำานวนบวกและจำานวนลบ ใชจำานวนแทนปรมาณในบรบทของ ชวตจรงและอธบายความหมายของ0ในแตละสถานการณ

◊ เปรยบเทยบจำานวนตรรกยะ และเขยนแทนจำานวนตรรกยะดวยจด บนเสนจำานวน

◊ บวกลบคณและหารจำานวนตรรกยะโดยใชการคดในใจใชการเขยนแสดง การคำานวณและใชเทคโนโลยทเหมาะสม

◊ นำาสมบตการสลบทสมบตการเปลยนหมและสมบตการแจกแจงมาประยกตใช ในการคดคำานวณ

◊ แกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรงทเกยวกบการดำาเนนการ ของจำานวนตรรกยะ

◊ เชอมโยงความสมพนธระหวางเศษสวนทศนยมและรอยละ(เปอรเซนต)

สาระท 1 จำานวนและพชคณต

ชนมธยมศกษา

ปท 1

Page 16: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

30 31คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

■ เขาใจและใชสมบตของเลขยกกำาลง ทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวกใน การแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรง

เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบ ตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยน ไดมโอกาส

◊ เขาใจความหมายของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวก

◊ นำาความรเรองเลขยกกำาลงและสมบต ของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมบวกมาประยกตใชใน การคดคำานวณ

◊ เขยนจำานวนทมคามากๆใหอย ในรปสญกรณวทยาศาสตรA×10

n

เมอ1≤A<10และnเปนจำานวน เตมบวก

อตราสวน ■ อตราสวนของจำานวนหลายๆจำานวน ■ สดสวน ■ การนำาความรเกยวกบอตราสวนสดสวน และรอยละไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและประยกตใชอตราสวนสดสวนและรอยละในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจความคดรวบยอดของอตราสวนและใชภาษาเกยวกบอตราสวนใน การอธบายความสมพนธของปรมาณตงแตสองปรมาณขนไป

◊ แสดงความสมพนธเชงสดสวนระหวางปรมาณและใชความสมพนธเชงสดสวนแกปญหาอตราสวนและรอยละ

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

◊ ประยกตใชอตราสวนและสดสวนใน การแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรงรวมถงปญหาทเกยวกบ การเปลยนหนวยการวดในระบบเดยวกนและตางระบบกน

◊ ประยกตใชรอยละในการแกปญหา เกยวกบการซอขายดอกเบยภาษ การเจรญเตบโตและการถดถอย

◊ อธบายความสมพนธระหวางปรมาณ สองปรมาณทแสดงในรปกราฟหรอ รปสมการทสอดคลองกบปญหาอตราอยางงาย

สมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ สมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การแกสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกสมการเชงเสนตวแปรเดยวไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชสมบตของการเทากนและ สมบตของจำานวนเพอวเคราะหและ แกปญหาโดยใชสมการเชงเสนตวแปรเดยว เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ รจกนพจนพชคณต(algebraic expression)แปลขอความเปนนพจนพชคณตและแปลนพจนพชคณต เปนขอความ

◊ ใชตวแปรแทนปรมาณตางๆในปญหาคณตศาสตรหรอปญหาในชวตจรง และสรางสมการเชงเสนตวแปรเดยว เพอแกปญหานน

◊ ใชสมบตของการเทากนและสมบตของจำานวนในการแกสมการและตรวจสอบความสมเหตสมผลของคำาตอบโดยใช การคดในใจและวธการประมาณคา

Page 17: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

32 33คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

สมการเชงเสนสองตวแปร ■ กราฟของความสมพนธเชงเสน ■ สมการเชงเสนสองตวแปร ■ การนำาความรเกยวกบสมการเชงเสน สองตวแปรและกราฟของความสมพนธ เชงเสนไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชความรเกยวกบกราฟใน การแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรง

เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ กำาหนดระบบพกดฉากและลงจด และระบพกดของจดในระบบพกดฉาก

◊ สำารวจแปลความหมายและวเคราะหกราฟของขอมลในชวตจรง

■ เขาใจและใชความรเกยวกบความสมพนธ เชงเสนในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ กำาหนดระบบพกดฉากและลงจด และระบพกดของจดในระบบพกดฉาก

◊ ใชตารางและกราฟเพอวเคราะหการเปนความสมพนธเชงเสนระหวางตวแปรอสระ(x)และตวแปรตาม(y)

◊ เชอมโยงสมการเชงเสนสองตวแปรในรปAx+By+C=0เมอA,BและCเปนคาคงตวทAและBไมเปนศนยพรอมกนหรอy=mx+bเมอmและb เปนคาคงตวกบกราฟเสนตรงทกำาหนดให

◊ เขยนกราฟของสมการเชงเสนสองตวแปร ◊ สำารวจและอธบายลกษณะกราฟ

ของสมการเชงเสนสองตวแปร

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

การสรางทางเรขาคณต ■ การสรางพนฐานทางเรขาคณต ■ การสรางรปเรขาคณตสองมตโดยใช การสรางพนฐานทางเรขาคณต

■ การนำาความรเกยวกบการสรางพนฐาน ทางเรขาคณตไปใชในชวตจรง

■ ใชความรทางเรขาคณตและเครองมอเชน วงเวยนและสนตรงรวมทงโปรแกรม TheGeometer’sSketchpadหรอ โปรแกรมเรขาคณตพลวตอนๆเพอสราง รปเรขาคณตตลอดจนนำาความรเกยวกบ การสรางนไปประยกตใชในการแกปญหา ในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ ใชวงเวยนและสนตรงหรอโปรแกรมเรขาคณตพลวตในการสรางพนฐาน ทางเรขาคณตไดแก

◆ สรางสวนของเสนตรงใหยาวเทากบความยาวของสวนของเสนตรงทกำาหนดให

◆ แบงครงสวนของเสนตรงทกำาหนดให ◆ สรางมมใหมขนาดเทากบมมทกำาหนดให

◆ แบงครงมมทกำาหนดให ◆ สรางเสนตงฉากจากจดภายนอกมายงเสนตรงทกำาหนดให

◆ สรางเสนตงฉากทจดจดหนงบน เสนตรงทกำาหนดให

◊ ใชวงเวยนและสนตรงหรอโปรแกรมเรขาคณตพลวตเพอสราง

◆ เสนมธยฐานของรปสามเหลยม ◆ เสนสวนสงของรปสามเหลยม ◆ มมทมขนาด45°,60°,90°,75°และ120°

Page 18: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

34 35คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

◆ รปสามเหลยมดานเทา รปสามเหลยมหนาจว และรปสามเหลยมมมฉาก

◆ รปสเหลยมจตรสรปสเหลยมผนผารปสเหลยมขนมเปยกปนและ รปสเหลยมดานขนาน

◊ นำาความรเกยวกบการสรางไปใชสรางรปในชวตประจำาวน

มตสมพนธของรปเรขาคณต ■ หนาตดของรปเรขาคณตสามมต ■ ภาพทไดจากการมองดานหนาดานขาง และดานบนของรปเรขาคณตสามมต ทประกอบขนจากลกบาศก

■ เขาใจและใชความรทางเรขาคณตใน การวเคราะหหาความสมพนธระหวาง รปเรขาคณตสองมตและรปเรขาคณตสามมตเพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ ระบรปรางของหนาตดของรปเรขาคณตสามมต

◊ เขยนภาพทไดจากการมองดานหนาดานขางดานบนของรปเรขาคณต สามมตทประกอบขนจากลกบาศก

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

สถต ■ การตงคำาถามทางสถต ■ การเกบรวบรวมขอมล ■ การนำาเสนอขอมล

▶ แผนภมรปภาพ ▶ แผนภมแทง ▶ กราฟเสน ▶ แผนภมรปวงกลม

■ การแปลความหมายขอมล ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอขอมลและแปลความหมายขอมลรวมทง นำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลย ทเหมาะสม เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจคำาถามทางสถตและใชวธ อยางงายในการเกบรวบรวมขอมล เพอตอบคำาถามทางสถต

◊ นำาเสนอขอมลและเลอกใชการนำาเสนอขอมลทเหมาะสม

◊ แปลความหมายขอมลจากการนำาเสนอขอมลทอยในรปแบบตางๆไดแกแผนภมรปภาพแผนภมแทงกราฟเสนและแผนภมรปวงกลม

◊ ใชเทคโนโลยในการเรยนรสถต

สาระท 3 สถตและความนาจะเปน

Page 19: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

36 37คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

จำานวนตรรกยะ ■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตม ■ การนำาความรเกยวกบเลขยกกำาลงไปใช ในการแกปญหา

■ เขาใจและใชสมบตของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจความหมายของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตม

◊ นำาความรเรองเลขยกกำาลงและสมบตของเลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปนจำานวนเตมมาประยกตใชในการคดคำานวณ

◊ เขยนจำานวนทมคามากๆหรอมคานอยๆใหอยในรปสญกรณวทยาศาสตร A×10

nเมอ1≤A<10และnเปน

จำานวนเตม

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

จำานวนจรง ■ จำานวนอตรรกยะ ■ จำานวนจรง ■ รากทสองและรากทสามของจำานวนตรรกยะ ■ การนำาความรเกยวกบจำานวนจรงไปใช

■ เขาใจจำานวนจรงและความสมพนธของจำานวนจรงและใชสมบตของจำานวนจรง ในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ รวาจำานวนจรงทไมใชจำานวนตรรกยะเรยกวาจำานวนอตรรกยะ

◊ เขยนทศนยมซำาใหอยในรปเศษสวน ◊ ใชจำานวนตรรกยะประมาณคาจำานวน

อตรรกยะเพอเปรยบเทยบจำานวน อตรรกยะและระบตำาแหนงของจำานวน อตรรกยะบางจำานวนบนเสนจำานวน

◊ หารากทสองของจำานวนทเปนกำาลงสองสมบรณและหารากทสามของจำานวนทเปนกำาลงสามสมบรณ(perfectcube)

สาระท 1 จำานวนและพชคณต

ชนมธยมศกษา

ปท 2

Page 20: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

38 39คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระท 2 การวดและเรขาคณต

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

พหนาม ■ พหนาม ■ การบวกการลบและการคณของพหนาม ■ การหารพหนามดวยเอกนามทมผลหารเปนพหนาม

■ เขาใจหลกการการดำาเนนการของพหนามและใชพหนามในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขยนนพจนพชคณตแสดงความสมพนธของปรมาณตางๆในสถานการณปญหา

◊ เขยนพหนามทไดจากการดำาเนนการใหอยในรปผลสำาเรจ

การแยกตวประกอบของพหนาม ■ การแยกตวประกอบของพหนามดกรสอง โดยใช

▶ สมบตการแจกแจง ▶ กำาลงสองสมบรณ ▶ ผลตางของกำาลงสอง

■ เขาใจและใชการแยกตวประกอบของพหนามดกรสองในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ ใชแบบจำาลองพนทในการแสดงนพจนพชคณตทสมมลกน

◊ แยกตวประกอบของพหนามดกรสองโดย ใชสมบตการแจกแจงกำาลงสองสมบรณ และผลตางของกำาลงสอง

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

การสรางทางเรขาคณต ■ การนำาความรเกยวกบการสรางทางเรขาคณตไปใชในชวตจรง

■ ใชความรทางเรขาคณตและเครองมอเชน วงเวยนและสนตรงรวมทงโปรแกรม TheGeometer’sSketchpadหรอโปรแกรมเรขาคณตพลวตอนๆเพอสรางรปเรขาคณตตลอดจนนำาความรเกยวกบการสรางนไปประยกตใชในการแกปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สรางและใหเหตผลไดวารปทสราง ไดนนเปนรปตามทตองการเชน รปสามเหลยมดานเทารปสเหลยมจตรสรปวงกลมทแนบในรปสามเหลยม

พนทผว ■ การหาพนทผวของปรซมและทรงกระบอก ■ การนำาความรเกยวกบพนทผวของปรซมและทรงกระบอกไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชความรเรองพนทผวของปรซมและทรงกระบอกในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายลกษณะสวนตางๆและรปคลของปรซมและทรงกระบอก

◊ เขาใจและอธบายทมาของสตรใน การหาพนทผวของปรซมและทรงกระบอก

◊ แกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรงทเกยวกบพนทผวของปรซมและทรงกระบอก

Page 21: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

40 41คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

ปรมาตร ■ การหาปรมาตรของปรซมและทรงกระบอก ■ การนำาความรเกยวกบปรมาตรของปรซมและทรงกระบอกไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชความรเรองปรมาตรของปรซมและทรงกระบอกในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เชอมโยงการหาปรมาตรของปรซม และทรงกระบอก

◊ แกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรงทเกยวกบปรมาตรของ ปรซมและทรงกระบอก

เสนขนาน ■ สมบตเกยวกบเสนขนานและรปสามเหลยม ■ นำาความรเกยวกบสมบตของเสนขนานและ

รปสามเหลยมไปใชในการแกปญหาคณตศาสตรเพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สำารวจและใชสมบตของมมทเกยวของกบเสนตดและเสนขนาน

◊ เขาใจเงอนไขของการเปนเสนขนาน ◊ ใหเหตผลในการสรางขอเทจจรงเชน

ขอเทจจรงเกยวกบมมทเกดขน เมอมเสนตดเสนขนานหรอขอเทจจรงเกยวกบขนาดของมมภายในและขนาดของมมภายนอกของรปสามเหลยม

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

การแปลงทางเรขาคณต ■ การเลอนขนาน ■ การสะทอน ■ การหมน ■ การนำาความรเกยวกบการแปลงทางเรขาคณตไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและใชความรเกยวกบการแปลงทางเรขาคณตในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สำารวจสมบตของการเลอนขนาน การสะทอนและการหมน

◊ อธบายผลทเกดจากการเลอนขนาน การสะทอนและการหมนรปตนแบบ บนระนาบ

◊ อภปรายวาภาพทไดจากการแปลง เกดจากการแปลงชนดใด

◊ สรางเทสเซลเลชนโดยใชการแปลง ทางเรขาคณต

ความเทากนทกประการ ■ ความเทากนทกประการของรปสามเหลยม ■ การนำาความรเกยวกบความเทากน ทกประการไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและใชสมบตของรปสามเหลยมท เทากนทกประการในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สำารวจเงอนไขเพยงพอในการตรวจสอบไดวารปสามเหลยมสองรปเทากนทกประการเชนความสมพนธแบบด.ม.ด.ด.ด.ด.ม.ด.ม.

◊ นำาความรเกยวกบความเทากน ทกประการไปใชในการแกปญหา

Page 22: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

42 43คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระท 3 สถตและความนาจะเปน

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

ทฤษฎบทพทาโกรส ■ ทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบ ■ การนำาความรเกยวกบทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชทฤษฎบทพทาโกรสและบทกลบในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหา ในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สบเสาะหาความสมพนธในรปสามเหลยมมมฉากเพอนำาไปสทฤษฎบทพทาโกรส

◊ ประยกตใชทฤษฎบทพทาโกรส ในการหาความยาวของดานทไมทราบคา ของรปสามเหลยมมมฉากในปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง

◊ ประยกตใชบทกลบของทฤษฎบท พทาโกรสในการตรวจสอบวา รปสามเหลยมทกำาหนดใหเปน รปสามเหลยมมมฉาก

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

สถต ■ การนำาเสนอและวเคราะหขอมล

▶ แผนภาพจด ▶ แผนภาพตน–ใบ ▶ ฮสโทแกรม ▶ คากลางของขอมล

■ การแปลความหมายผลลพธ ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอขอมลและวเคราะหขอมลจากแผนภาพจดแผนภาพตน–ใบฮสโทแกรมและคากลางของขอมลและแปลความหมายผลลพธ รวมทงนำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ นำาเสนอขอมลทกำาหนดใหใน รปแผนภาพจดแผนภาพตน–ใบ และฮสโทแกรม

◊ หาคาเฉลยเลขคณตมธยฐานและฐานนยมของขอมล

◊ เปรยบเทยบคาเฉลยเลขคณตมธยฐานและฐานนยมของขอมลเชงปรมาณ ทนำาเสนอ

◊ แปลความหมายผลลพธทไดใหสอดคลองกบบรบทของขอมล

◊ ใชขอมลในการตดสนใจคาดคะเน และสรปผล

◊ ใชเทคโนโลยในการเรยนรสถต

Page 23: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

44 45คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

อสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ อสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การแกอสมการเชงเสนตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกอสมการเชงเสนตวแปรเดยวไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและใชสมบตของการไมเทากน เพอวเคราะหและแกปญหาโดยใช อสมการเชงเสนตวแปรเดยว เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจความหมายของเครองหมายแสดงการไมเทากน

◊ ใชตวแปรแทนปรมาณตางๆในปญหาคณตศาสตรหรอปญหาในชวตจรงและสรางอสมการอยางงายในการแกปญหา

◊ ใชสมบตของการไมเทากนในการแกอสมการและตรวจสอบความสมเหต สมผลของคำาตอบ

◊ แกอสมการเชงเสนตวแปรเดยวและเขยนกราฟแสดงคำาตอบบนเสนจำานวน

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

การแยกตวประกอบของพหนาม ■ การแยกตวประกอบของพหนามดกร สงกวาสอง

■ เขาใจและใชการแยกตวประกอบของพหนามทมดกรสงกวาสองในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ แยกตวประกอบของพหนามดกรสาม ทอยในรปผลบวกของกำาลงสาม หรอผลตางของกำาลงสามโดยใชสตร

◊ แยกตวประกอบของพหนามดกรสงกวาสองทสามารถจดใหอยในรปกำาลงสองสมบรณผลตางของกำาลงสองผลบวกของกำาลงสามหรอผลตางของกำาลงสามโดยใชสมบตการเปลยนหมสมบต การสลบทหรอสมบตการแจกแจง

สาระท 1 จำานวนและพชคณต

ชนมธยมศกษา

ปท 3

Page 24: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

46 47คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

ระบบสมการ ■ ระบบสมการเชงเสนสองตวแปร ■ การแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปร ■ การนำาความรเกยวกบการแกระบบสมการ เชงเสนสองตวแปรไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชระบบสมการเชงเสนสองตวแปรในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายลกษณะคำาตอบของระบบสมการเชงเสนสองตวแปรจากการสงเกตกราฟหรอระบบสมการ

◊ แกระบบสมการเชงเสนสองตวแปร ทประกอบดวยสมการเชงเสนสองสมการโดยใชวธทางพชคณต

◊ นำาความรเกยวกบการแกระบบสมการเชงเสนไปใชในการแกปญหาเชนปญหาเกยวกบจำานวนปญหาเกยวกบระยะทางอตราเรวและเวลาปญหาเกยวกบจำานวนและราคาสนคาปญหาเกยวกบของผสม

ฟงกชนกำาลงสอง ■ กราฟของฟงกชนกำาลงสอง ■ การนำาความรเกยวกบฟงกชนกำาลงสองไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและใชความรเกยวกบฟงกชนกำาลงสองในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ ใชเทคโนโลยในการสำารวจลกษณะกราฟของฟงกชนกำาลงสอง

◊ เขยนกราฟของฟงกชนกำาลงสอง ทอยในรปy=ax2,y=ax2+k,

◊ y=a(x–h)2,y=a(x–h)2+kและ y=ax2+bx+cเมอa,b,c,hและ kเปนคาคงตวทa≠0

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

สมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ สมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ การแกสมการกำาลงสองตวแปรเดยว ■ การนำาความรเกยวกบการแกสมการ กำาลงสองตวแปรเดยวไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชสมการกำาลงสองตวแปรเดยว ในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ ใชการแยกตวประกอบของพหนามในการแกสมการกำาลงสองตวแปรเดยวในการหาคำาตอบของสมการ

◊ แกสมการกำาลงสองตวแปรเดยว ax2+bx+c=0โดยทa≠0

โดยใชสตร

◊ อธบายเงอนไขททำาใหเกดคำาตอบของสมการกำาลงสองตวแปรเดยวในลกษณะตางๆ

◊ นำาความรเกยวกบการแกสมการ กำาลงสองตวแปรเดยวไปใชใน การแกปญหาเชนปญหาเกยวกบ จำานวนปญหาเกยวกบพนทและ ความยาวรอบรปปญหาเกยวกบ ระยะทางอตราเรวและเวลา

-b±√b2-4ac×=2a

Page 25: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

48 49คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระท 2 การวดและเรขาคณต

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

พนทผว ■ การหาพนทผวของพระมดกรวย และทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบพนทผวของพระมดกรวยและทรงกลมไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชความรเรองพนทผวของพระมดกรวยและทรงกลมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายลกษณะสวนตางๆและรปคลของพระมดกรวยและทรงกลม

◊ เขาใจและอธบายทมาของสตรใน การหาพนทผวของพระมดและกรวย

◊ แกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรงทเกยวกบพนทผวของพระมดกรวยและทรงกลม

ปรมาตร ■ การหาปรมาตรของพระมดกรวย และทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบปรมาตรของพระมดกรวยและทรงกลมไปใชในการแกปญหา

■ ประยกตใชความรเรองปรมาตรของพระมดกรวยและทรงกลมในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เชอมโยงการหาปรมาตรของพระมดและกรวยปรซมและพระมดทรงกระบอกและกรวย

◊ แกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรงทเกยวกบปรมาตรของพระมดกรวยและทรงกลม

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

ความคลาย ■ รปสามเหลยมทคลายกน ■ การนำาความรเกยวกบความคลายไปใชใน การแกปญหา

■ เขาใจและใชสมบตของรปสามเหลยมท คลายกนในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายเงอนไขททำาใหรปสามเหลยม สองรปคลายกน

◊ สำารวจความสมพนธของอตราสวน ของความยาวดานคทสมนยกนของ รปสามเหลยมทคลายกน

◊ นำาความรเกยวกบความคลายไปใช ในการแกปญหา

อตราสวนตรโกณมต ■ อตราสวนตรโกณมต ■ การนำาคาอตราสวนตรโกณมตของ มม30องศา45องศาและ60องศา ไปใชในการแกปญหา

■ เขาใจและใชความรเกยวกบอตราสวนตรโกณมตในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจอตราสวนตรโกณมตของมมระหวาง0องศาและ90องศา

◊ สำารวจอตราสวนตรโกณมตของ มม30องศา45องศาและ60องศาของรปสามเหลยมมมฉาก

Page 26: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

50 51คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สาระท 3 สถตและความนาจะเปนสาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

อตราสวนตรโกณมต ■ อตราสวนตรโกณมต ■ การนำาคาอตราสวนตรโกณมตของ มม30องศา45องศาและ60องศา ไปใชในการแกปญหา

◊ หาคาอตราสวนตรโกณมตของ มม30องศาและ60องศา จากรปสามเหลยมดานเทาและหาคาอตราสวนตรโกณมตของมม45องศาจากรปสามเหลยมมมฉากหนาจว

◊ ใชอตราสวนตรโกณมตของมม30องศา45องศาและ60องศาในการแกปญหาเชนปญหาเกยวกบระยะทางและความสง

วงกลม ■ วงกลมคอรดและเสนสมผส ■ ทฤษฎบทเกยวกบวงกลม

■ เขาใจและใชทฤษฎบทเกยวกบวงกลมใน การแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ สำารวจความสมพนธระหวางสวนตางๆ ทเกยวกบวงกลมเชนจดศนยกลาง รศมเสนผานศนยกลางคอรดสวนโคงของวงกลมเสนตดวงกลมเสนสมผสวงกลมจดสมผสวงกลมมมทจดศนยกลางมมในสวนโคงของวงกลม และมมในครงวงกลม

◊ ประยกตใชทฤษฎบทเกยวกบวงกลม ทไดจากความสมพนธระหวางสวนตางๆทเกยวกบวงกลมเชนการหาจดศนยกลางของวงกลมการสรางวงกลมผานจดทกำาหนด

สาระการเรยนรแกนกลาง ตวชวดและคำาอธบายประกอบตวชวด

สถต ■ ขอมลและการวเคราะหขอมล

▶ แผนภาพกลอง ■ การแปลความหมายผลลพธ ■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

■ เขาใจและใชความรทางสถตในการนำาเสนอและวเคราะหขอมลจากแผนภาพกลองและแปลความหมายผลลพธ รวมทงนำาสถตไปใชในชวตจรงโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสม เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ นำาเสนอขอมลทกำาหนดใหในรปแผนภาพกลอง ◊ วเคราะหและแปลความหมายผลลพธทไดใหสอดคลอง

กบบรบทของขอมล ◊ ใชขอมลในการตดสนใจคาดคะเนและสรปผล ◊ ใชเทคโนโลยในการเรยนรสถต

ความนาจะเปน ■ เหตการณจากการทดลองสม ■ ความนาจะเปน ■ การนำาความรเกยวกบ ความนาจะเปนไปใช ในชวตจรง

■ เขาใจเกยวกบการทดลองสมและนำาผลทไดไปหา ความนาจะเปนของเหตการณ เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ เขาใจวาความนาจะเปนของเหตการณคอจำานวนทเปนไปไดตงแต0ถง1ซงแสดงโอกาสของเหตการณทเกดขน

◊ เขาใจความหมายของความนาจะเปนทเทากบ0และความนาจะเปนทเทากบ1

◊ ประมาณความนาจะเปนของเหตการณโดยเกบรวบรวมขอมลใหมากพอแลวสงเกตความถสมพทธของเหตการณ

◊ หาความนาจะเปนของเหตการณโดยใชการเขยนแจงกรณตารางแผนภาพหรอแผนภาพตนไม

◊ นำาความรเกยวกบความนาจะเปนไปใชในการแกปญหา

Page 27: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

52 53คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สถตและความนาจะเปน

■ สถต

■ ความนาจะเปน

จำานวนและพชคณต

■ จำานวนตรรกยะ

◊ จำานวนเตม

◊ จำานวนตรรกยะ

◊ เลขยกกำาลง

■ จำานวนจรง

■ อตราสวน

■ สมการ

◊ สมการเชงเสนตวแปรเดยว

◊ สมการเชงเสนสองตวแปร

◊ สมการกำาลงสองตวแปรเดยว

■ อสมการเชงเสนตวแปรเดยว

■ ระบบสมการ

■ พหนาม

■ การแยกตวประกอบของพหนาม

■ ฟงกชนกำาลงสอง

ผงสาระการเรยนรแกนกลาง

หลกสตรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนตน แสดงเปนผงเพอใหเหนภาพรวมของเนอหา ในแตละชนไดชดเจนและเปนรปธรรม ดงน

11การวดและเรขาคณต

■ การสรางทางเรขาคณต

■ มตสมพนธของรปเรขาคณต

■ พนทผว

■ ปรมาตร

■ เสนขนาน

■ การแปลงทางเรขาคณต

■ ความเทากนทกประการ

■ ทฤษฎบทพทาโกรส

■ ความคลาย

■ อตราสวนตรโกณมต

■ วงกลม

จำานวนและพชคณต การวดและเรขาคณต สถตและความนาจะเปน

Page 28: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

54 55คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สมการเชงเสนตวแปรเดยว

■ สมการเชงเสนตวแปรเดยว

■ การแกสมการเชงเสนตวแปรเดยว

■ การนำาความรเกยวกบการแกสมการ

เชงเสนตวแปรเดยวไปใชในชวตจรง

สมการเชงเสนสองตวแปร

■ กราฟของความสมพนธเชงเสน

■ สมการเชงเสนสองตวแปร

■ การนำาความรเกยวกบสมการเชงเสน

สองตวแปรและกราฟของความ

สมพนธเชงเสนไปใชในชวตจรง

จำานวนและพชคณต

จำานวนตรรกยะ

■ จำานวนเตม

■ สมบตของจำานวนเตม

■ ทศนยมและเศษสวน

■ จำานวนตรรกยะและสมบตของ

จำานวนตรรกยะ

■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปน

จำานวนเตมบวก

■ การนำาความรเกยวกบจำานวนเตม

จำานวนตรรกยะและเลขยกกำาลง

ไปใชในการแกปญหา

อตราสวน

■ อตราสวนของจำานวนหลายๆจำานวน

■ สดสวน

■ การนำาความรเกยวกบอตราสวน

สดสวนและรอยละไปใช

การวดและเรขาคณต สถตและความนาจะเปน

สถต

■ การตงคำาถามทางสถต

■ การเกบรวบรวมขอมล

■ การนำาเสนอขอมล

▷แผนภมรปภาพ

▷แผนภมแทง

▷กราฟเสน

▷แผนภมรปวงกลม

■ การแปลความหมายขอมล

■ การนำาสถตไปใชในชวตจรง

มตสมพนธ

■ หนาตดของรปเรขาคณต

สามมต

■ ภาพทไดจากการมองดานหนา

ดานขางดานบนของ

รปเรขาคณตสามมต

ทประกอบขนจากลกบาศก

การสรางทางเรขาคณต

■ การสรางพนฐานทางเรขาคณต

■ การสรางรปเรขาคณตสองมตโดย

ใชการสรางพนฐานทางเรขาคณต

■ การนำาความรเกยวกบการสราง

ทางเรขาคณตไปใชในชวตจรง

Page 29: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

56 57คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สถต

■ การนำาเสนอและวเคราะห

ขอมล

▷แผนภาพจด

▷แผนภาพตน–ใบ

▷ฮสโทแกรม

▷คากลางของขอมล

■ การแปลความหมาย

ผลลพธ

■ การนำาสถตไปใช

ในชวตจรง

พหนาม

■ พหนาม

■ การบวกการลบและการคณ

ของพหนาม

■ การหารพหนามดวยเอกนาม

ทมผลหารเปนพหนาม

การแยกตวประกอบของพหนาม

■ การแยกตวประกอบของ

พหนามดกรสอง

◊ สมบตการแจกแจง

◊ กำาลงสองสมบรณ

◊ ผลตางของกำาลงสอง

จำานวนและพชคณต

จำานวนตรรกยะ

■ เลขยกกำาลงทมเลขชกำาลงเปน

จำานวนเตม

■ การนำาความรเกยวกบจำานวนเตม

จำานวนตรรกยะและเลขยกกำาลง

ไปใช

จำานวนจรง

■ จำานวนอตรรกยะ

■ จำานวนจรง

■ รากทสองและรากทสามของ

จำานวนตรรกยะ

■ การนำาความรเกยวกบจำานวนจรงไปใช

การวดและเรขาคณต สถตและความนาจะเปน

ทฤษฎบทพทาโกรส

■ ทฤษฎบทพทาโกรส

และบทกลบ

■ การนำาความรเกยวกบ

ทฤษฎบทพทาโกรสและ

บทกลบไปใชในชวตจรง

ปรมาตร

■ การหาปรมาตรของปรซม

และทรงกระบอก

■ การนำาความรเกยวกบ

ปรมาตรของปรซมและ

ทรงกระบอกไปใชใน

การแกปญหา

ความเทากนทกประการ

■ ความเทากนทกประการ

ของรปสามเหลยม

■ การนำาความรเกยวกบ

ความเทากนทกประการ

ไปใชในการแกปญหา

การแปลงทางเรขาคณต

■ การเลอนขนาน

■ การสะทอน

■ การหมน

■ การนำาความรเกยวกบ

การแปลงทางเรขาคณต

ไปใชในการแกปญหา

พนทผว

■ การหาพนทผวของปรซม

และทรงกระบอก

■ การนำาความรเกยวกบ

พนทผวของปรซมและ

ทรงกระบอกไปใชใน

การแกปญหา

การสรางทางเรขาคณต

■ การนำาความรเกยวกบ

การสรางทางเรขาคณต

ไปใชในชวตจรง

เสนขนาน

■ สมบตเกยวกบเสนขนาน

และรปสามเหลยม

Page 30: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

58 59คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การแยกตวประกอบ

ของพหนาม

■ การแยกตวประกอบของ

พหนามดกรสงกวาสอง

ฟงกชนกำาลงสอง

■ กราฟของฟงกชน

กำาลงสอง

■ การนำาความรเกยวกบ

ฟงกชนกำาลงสองไปใช

ในการแกปญหา

ระบบสมการ

■ ระบบสมการเชงเสน

สองตวแปร

■ การแกระบบสมการ

เชงเสนสองตวแปร

■ การนำาความรเกยวกบ

การแกระบบสมการเชง

เสนสองตวแปรไปใช

ในการแกปญหา

อสมการเชงเสนตวแปรเดยว

■ อสมการเชงเสน

ตวแปรเดยว

■ การแกอสมการเชงเสน

ตวแปรเดยว

■ การนำาความรเกยวกบ

การแกอสมการเชงเสน

ตวแปรเดยวไปใช

ในการแกปญหา

สมการกำาลงสอง

■ สมการกำาลงสอง

ตวแปรเดยว

■ การแกสมการกำาลงสอง

ตวแปรเดยว

■ การนำาความรเกยวกบ

การแกสมการกำาลงสอง

ตวแปรเดยวไปใช

ในการแกปญหา

สถต

■ ขอมลและการวเคราะห

ขอมล

▷แผนภาพกลอง

■ การแปลความหมาย

ผลลพธ

■ การนำาสถตไปใช

ในชวตจรง

ความนาจะเปน

■ เหตการณจาก

การทดลองสม

■ ความนาจะเปน

■ การนำาความรเกยวกบ

ความนาจะเปนไปใช

ในชวตจรง

จำานวนและพชคณต การวดและเรขาคณต สถตและความนาจะเปน

ปรมาตร

■ การหาปรมาตรของ

พระมดกรวยและ

ทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบ

ปรมาตรของพระมด

กรวยและทรงกลมไปใช

ในการแกปญหา

วงกลม

■ วงกลมคอรดและ

เสนสมผส

■ ทฤษฎบทเกยวกบวงกลม

อตราสวนตรโกณมต

■ การนำาคาอตราสวน

ตรโกณมตของมม

30องศา45องศา

และ60องศาไปใช

ในการแกปญหา

พนทผว

■ การหาพนทผวของ

พระมดกรวย

และทรงกลม

■ การนำาความรเกยวกบ

พนทผวของพระมด

กรวยและทรงกลมไปใช

ในการแกปญหา

ความคลาย

■ รปสามเหลยม

ทคลายกน

■ การนำาความรเกยวกบ

ความคลายไปใช

ในการแกปญหา

Page 31: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

60 61คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การวดผลประเมนผลการเรยนรทางคณตศาสตรในปจจบนนมงเนนการวดและการประเมนการปฏบตงานในสภาพทเกดขนจรงหรอทใกลเคยงกบสภาพจรง รวมทงการประเมนเกยวกบสมรรถภาพของผเรยนเพมเตมจากความร ทไดจากการทองจำาโดยใชวธการประเมนทหลากหลายจากการทผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ไดเผชญกบปญหาจากสถานการณจรงหรอสถานการณจำาลองไดแกปญหาสบคนขอมลและนำาความรไปใชรวมทงแสดงออกทางการคด การวดผลประเมนผลดงกลาวมจดประสงคสำาคญดงตอไปน1. เพอตรวจสอบผลสมฤทธทางการเรยนและตดสนผลการเรยนรตาม

สาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร และตวชวด เพอนำาผลทไดจาก การตรวจสอบไปปรบปรงพฒนาใหผเรยนเกดการเรยนรทดยงขน

2. เพอวนจฉยความรทางคณตศาสตรและทกษะทผเรยนจำาเปนตองใชในชวตประจำาวน เชน ความสามารถในการแกปญหาการสบคนการใหเหตผลการสอสารการสอความหมายการนำาความรไปใชการคดวเคราะหการคดสรางสรรค การควบคมกระบวนการคด และนำาผลทไดจากการวนจฉย ผเรยนไปใชเปนแนวทางในการจดการเรยนรทเหมาะสม

3. เพอรวบรวมขอมลและจดทำาสารสนเทศดานการจดการเรยนรโดยใชขอมลจากการประเมนผลทไดในการสรปผลการเรยนของผเรยนและเปนขอมลปอนกลบแกผ เรยนหรอผ เกยวของตามความเหมาะสม รวมทงนำาสารสนเทศไปใชวางแผนบรหารการจดการศกษาของสถานศกษา

การกำาหนดจดประสงคของการวดผลประเมนผลอยางชดเจนจะชวยใหเลอกใชวธการและเครองมอวดผลไดอยางมประสทธภาพสามารถวดไดใน สงทตองการวดและนำาผลทไดไปใชงานไดจรง

การวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร แนวทางการวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตร การวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตรมแนวทางทสำาคญดงน

1. การวดผลประเมนผลตองกระทำาอยางตอเนองโดยใชคำาถามเพอตรวจสอบและสงเสรมความรความเขาใจดานเนอหา สงเสรมใหเกดทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรดงตวอยางคำาถามตอไปน“นกเรยนแกปญหานไดอยางไร”“ใครมวธการนอกเหนอไปจากนบาง”“นกเรยนคดอยางไรกบวธการทเพอนเสนอ” การกระตนดวยคำาถามทเนนการคดจะทำาใหเกดปฏสมพนธระหวางผเรยนดวยกนเองและระหวางผเรยนกบผสอนผเรยนมโอกาสแสดงความคดเหน นอกจากนผสอนยงสามารถใชคำาตอบของ ผเรยนเปนขอมลเพอตรวจสอบความรความเขาใจ และพฒนาการดานทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรของผเรยนไดอกดวย

2. การวดผลประเมนผลตองสอดคลองกบความรความสามารถของผเรยนทระบไวตามตวชวดซงกำาหนดไวในหลกสตรทสถานศกษาใชเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนทงนผสอนจะตองกำาหนดวธการวดผลประเมนผลเพอใชตรวจสอบวาผเรยนไดบรรลผลการเรยนรตามมาตรฐานทกำาหนดไวและตองแจงตวชวดในแตละเรองใหผเรยนทราบโดยทางตรงหรอทางออมเพอใหผเรยนไดปรบปรงตนเอง

3. การวดผลประเมนผลตองครอบคลมดานความร ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร และคณลกษณะอนพงประสงค โดยเนนการเรยนรดวยการทำางานหรอการทำากจกรรมทสงเสรมใหเกดสมรรถภาพทงสามดานซงงานหรอกจกรรมดงกลาวควรมลกษณะดงน• สาระในงานหรอกจกรรมตองเนนใหผเรยนไดใชการเชอมโยงความร หลายเรอง • วธหรอทางเลอกในการดำาเนนงานหรอการแกปญหามหลากหลาย • เงอนไขหรอสถานการณของปญหามลกษณะปลายเปดเพอใหผเรยน ไดมโอกาสแสดงความสามารถตามศกยภาพของตน • งานหรอกจกรรมตองเอออำานวยใหผเรยนไดใชการสอสารการสอ ความหมายทางคณตศาสตรและการนำาเสนอในรปแบบตางๆ เชนการพดการเขยนการวาดภาพ • งานหรอกจกรรมควรมความใกลเคยงกบสถานการณทเกดขนจรง เพอชวยใหผเรยนไดเหนการเชอมโยงระหวางคณตศาสตรกบ ชวตจรงซงจะกอใหเกดความตระหนกในคณคาของคณตศาสตร

12

Page 32: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

62 63คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

4. การวดผลประเมนผลการเรยนรคณตศาสตรตองใชวธการทหลากหลายและเหมาะสมและใชเครองมอทมคณภาพเพอใหไดขอมลและสนเทศเกยวกบผเรยน เชน เมอตองการวดผลประเมนผลเพอตดสนผลการเรยนอาจใช การทดสอบการตอบคำาถามการทำาแบบฝกหด การทำาใบกจกรรมหรอ การทดสอบยอย เมอตองการตรวจสอบพฒนาการการเรยนรของผเรยนดานทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร อาจใชการสงเกตพฤตกรรมการเรยนร การสมภาษณการจดทำาแฟมสะสมงานหรอการทำาโครงงานการเลอกใชวธการวดทเหมาะสมและเครองมอทมคณภาพจะทำาใหสามารถวดในสงทตองการวดไดซงจะทำาใหผสอนไดขอมลและสารสนเทศเกยวกบผเรยนอยางครบถวนและตรงตามวตถประสงคของการวดผลประเมนผลอยางไรกตามผสอนควรตระหนกวาเครองมอวดผลประเมนผลการเรยนรทใชในการประเมนตามวตถประสงคหนงไมควรนำามาใชกบอกวตถประสงคหนงเชนแบบทดสอบทใชในการแขงขนหรอการคดเลอกไมเหมาะสมทจะนำามาใชตดสนผลการเรยนร

5. การวดผลประเมนผลเปนกระบวนการทใชสะทอนความรความสามารถของผเรยน ชวยให ผ เรยนมขอมลในการปรบปรงและพฒนาความร ความสามารถของตนเองใหดขนในขณะทผสอนสามารถนำาผลการประเมนมาใชในการวางแผนการจดการเรยนรเพอปรบปรงกระบวนการเรยนรของ ผเรยนรวมทงปรบปรงการสอนของผสอนใหมประสทธภาพจงตองวดผลประเมนผลอยางสมำาเสมอและนำาผลทไดมาใชในการพฒนาการเรยน การสอนซงจะแบงการประเมนผลเปน3ระยะดงน

ประเมนกอนเรยน

เปนการประเมนความรพนฐานและทกษะจำาเปนทผเรยนควรมกอนการเรยนรายวชาบทเรยนหรอหนวยการเรยนใหม ขอมล ทไดจากการวดผลประเมนผลจะชวยใหผสอนนำาไปใชประโยชนในการจดการเรยนรดงน (1) จดกลมผเรยนและจดกจกรรมการเรยนรใหตรงตามความถนดความสนใจและความสามารถของผเรยน (2)วางแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดยผสอนพจารณาเลอกตวชวด เนอหาสาระกจกรรมแบบฝกหดอปกรณและสอการเรยนรตาง ๆ ทเหมาะสมกบความรพนฐานและทกษะของ ผเรยนและสอดคลองกบการเรยนรทกำาหนดไว

ประเมนระหวางเรยน

เปนการประเมนเพอวนจฉยผเรยนในระหวางการเรยนขอมลทไดจะชวยใหผสอนสามารถดำาเนนการในเรองตอไปน (1) ศกษาพฒนาการเรยนรของผเรยนเปนระยะ ๆ วาผ เรยนมพฒนาการเพมขนเพยงใด ถาพบวาผ เรยนไมมพฒนาการเพมขนผสอนจะไดหาทางแกไขไดทนทวงท (2) ปรบปรงกระบวนการเรยนรของผเรยน ถาพบวา ผเรยนไมเขาใจบทเรยนใดจะไดจดใหเรยนซำาหรอผเรยนเรยนรบทใด ไดเรวกวาทกำาหนดไวจะไดปรบวธการเรยนการสอนนอกจากนยงชวยใหทราบจดเดนและจดดอยของผเรยนแตละคน

ประเมนหลงเรยน

เปนการประเมนเพอนำาผลทไดไปใชสรปผลการเรยนรหรอ เปนการวดผลประเมนผลแบบสรปรวบยอดหลงจากสนสด ภาคการศกษาหรอปการศกษาของผเรยน รวมทงผสอนสามารถนำาผลการประเมนทไดไปใชในการวางแผนและพฒนาการจด การเรยนรใหมประสทธภาพมากขน

Page 33: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

64 65คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

1. ครใหความหมายของสดสวนและเนนวาสดสวนประกอบดวยจำานวน 4จำานวนในกรณทเขยนสดสวนในรปa:b=c:dอาจเรยกจำานวนa,b,cและdวาจำานวนทหนงจำานวนทสองจำานวนทสามและจำานวนทสของสดสวนตามลำาดบ

2. ครควรเนนวาในการเขยนสดสวนจากโจทยปญหาทกำาหนดใหนน ลำาดบของจำานวนในแตละอตราสวนมความสำาคญตวอยางเชน ปาทพยชงกาแฟ5ถวยโดยใชอตราสวนของกาแฟบด3ชอนโตะตอ นำา5ถวยถาปาทพยตองการเลยงกาแฟผเขาประชมทงหมด30คนคนละ1ถวยปาทพยจะตองใชกาแฟบดกชอนโตะ จากโจทยปญหาขางตนลำาดบของจำานวนจะตองอยในรปปรมาณ กาแฟบดเปนชอนโตะตอปรมาณนำาเปนถวย

ตวชวด

แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

ตวอยางแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรและการวดผลประเมนผลตามตวชวด

เขาใจและประยกตใชอตราสวนสดสวนและรอยละ ในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ แสดงความสมพนธเชงสดสวนระหวางปรมาณและใชความสมพนธเชงสดสวนแกปญหาอตราสวนและรอยละ

3. ครควรอธบายใหนกเรยนใชหลกการคณไขวในการหาคำาตอบของตวแปรในสดสวน

4. ครควรฝกนกเรยนใหมทกษะในการเขยนอตราสวนใหอยในรปรอยละและเขยนรอยละใหอยในรปอตราสวนไดอยางคลองแคลวเพอสามารถนำาความรไปใชแกปญหาเกยวกบรอยละโดยใชสดสวน

5. ครยกตวอยางโจทยปญหาในชวตจรงทแสดงความสมพนธเชงสดสวนระหวางปรมาณเพอใหนกเรยนใชความสมพนธเชงสดสวนนนๆ แกปญหาเกยวกบอตราสวนและรอยละเชน ■ถาหวใจของนกเรยนคนหนงเตน6ครงในทกๆ5วนาท อยากทราบวาหวใจของนกเรยนคนนเตนกครงในเวลา1นาท ■ทองเหลองเปนโลหะผสมระหวางทองแดงกบสงกะส ทองเหลองแตละชนดแตกตางกนทสวนผสมของโลหะทงสองชนดน ทองเหลองชนดหนงมอตราสวนของนำาหนกทองแดงตอนำาหนก สงกะสเปน7:3ถาตองการทองเหลองหนก350กรม จะตองใชทองแดงและสงกะสผสมกนอยางละกกรม

6. เพอใหนกเรยนเหนประโยชนของการแกโจทยปญหาโดยใชสดสวน ครควรนำาโจทยปญหาหรอสถานการณทเกยวกบอตราสวนและรอยละ มาใหนกเรยนไดฝกทกษะเพมขน

3 x

5 30

ปรมาณกาแฟบด

ปรมาณนำา

Page 34: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

66 67คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

นอกจากการจดการเรยนรใหสอดคลองกบตวชวดสถานการณปญหาทใชหรอการประเมนผลการเรยนรของผเรยนทมสวนสำาคญโดยเฉพาะอยางยงสถานการณปญหาทสงเสรมการคดวเคราะหและเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดซงครควรกำาหนดเกณฑในการใหคะแนนเพอใหผเรยนสามารถตรวจสอบคณภาพของคำาตอบทได

ไรฟาสวยในภาคเหนอปลกผลไมฤดหนาวไวหลายชนด เชน ลนจ สตรอวเบอรร บางครงไดผลผลตตอไรมากและจำาหนายไมทน เจาของ จะนำาผลไมทไดมาแปรรปเพอเพมมลคาใหกบผลผลต เชนทำานำาผลไมและทำาแยมแยมสตรอวเบอรรของไรฟาสวยมชอเสยงในเรองรสชาตและความอรอยสตรในการทำาแยมสตรอวเบอรร1.6กโลกรมเปนดงน

ใหนกเรยนแสดงวธทำาเพอตอบคำาถามตอไปน

1. ในการทำาแยมสตรอวเบอรรครงหนงถาใชนำาตาล2.5กโลกรม จะตองใชสตรอวเบอรรสดกกโลกรม(4คะแนน)

2. ถาทำาแยม32กโลกรมจะตองใชสตรอวเบอรรสดและนำาตาล อยางละกกโลกรมและใชนำามะนาวกมลลลตร(6คะแนน)

3. ถาทำาแยมสตรอวเบอรร1กโลกรมตองลงทน175บาทแลวเจาของไร ควรขายแยมสตรอวเบอรรซงบรรจขวดละ4ขดขวดละเทาไรจงจะไดกำาไร30%(ไมคดราคาของขวดทใชบรรจ)(8คะแนน)

(กำาหนดเวลา20นาทคะแนนเตม18คะแนน)ตวอยาง

สถานการณปญหา

แนวทางการวดผลประเมนผล

เฉลย

แยมสตรอวเบอรร สตรอวเบอรรสด1.1กโลกรมนำาตาล1กโลกรมนำามะนาว1.2มลลลตร

1. ใหใชสตรอวเบอรรสดxกโลกรมเมอใชนำาตาล2.5กโลกรม จะไดอตราสวนของนำาหนกสตรอวเบอรรสดตอนำาหนกนำาตาล เปนx:2.5 จากสงทกำาหนดใหถาใชสตรอวเบอรรสด1.1กโลกรม ตองใชนำาตาล1กโลกรมจะไดอตราสวนของนำาหนก สตรอวเบอรรสดตอนำาหนกนำาตาลเปน1.1:1 เขยนสดสวนไดดงน x 1.1 2.5

= 1

จะได x×1 =2.5×1.1 ดงนน x =2.75

นนคอจะตองใชสตรอวเบอรรสด2.75กโลกรม

Page 35: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

68 69คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เกณฑการใหคะแนน

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

1(4) • กำาหนดตวแปรไดสอดคลองกบเงอนไขของโจทย• เขยนสดสวนไดถกตอง• หาคาตวแปรในสดสวนไดถกตอง• สรปคำาตอบไดถกตองและสอดคลองกบเงอนไข

ของโจทย

1111

2(6) • แสดงแนวคดเพอนำาไปสการหาสวนผสมทใชวาตองเปน20เทาของปรมาณของสตรการทำาแยมไดถกตอง

• แสดงวธหาปรมาณของสตรอวเบอรรสดนำาตาลและนำามะนาวทถกตองได(คำาตอบละ1คะแนน)

• สรปคำาตอบไดถกตองและสอดคลองกบเงอนไขของโจทย

2

3

1

3(8) • แสดงแนวคดเพอนำาไปสการหาตนทนของแยม สตรอวเบอรรขวดละ4ขดไดถกตอง

• กำาหนดตวแปรไดสอดคลองกบเงอนไขของโจทย• เขยนสดสวนไดถกตอง• หาคาตวแปรในสดสวนไดถกตอง• สรปคำาตอบไดถกตองและสอดคลองกบเงอนไข

ของโจทย

2

2112

2. เนองจากจะทำาแยมสตรอวเบอรร32กโลกรมซงเปน32

หรอ20เทาของแยม1.6กโลกรมจงตองใชสตรอวเบอรรสด นำาตาลและนำามะนาวเปน20เทาของทกจำานวนในสตร การทำาแยมสตรอวเบอรร1.6กโลกรม

จงใช สตรอวเบอรรสด 20×1.1=22 กโลกรม นำาตาล 20×1=20 กโลกรม นำามะนาว 20×1.2=24 มลลลตร

ดงนนตองใช สตรอวเบอรรสด 22กโลกรม นำาตาล 20กโลกรม นำามะนาว 24มลลลตร

1.6

3. เนองจาก1กโลกรมม10ขด จากโจทยจะไดตนทนแยมสตรอวเบอรรขดละ175=17.50บาท ขวดทบรรจ4ขดมตนทนขวดละ4×17.50=70บาท เจาของไรตองการขายใหไดกำาไร30% หมายความวาลงทน100บาทตองขายใหไดกำาไร30บาท ในการลงทน70บาทสมมตใหขายไดกำาไรyบาท

เขยนสดสวนไดเปน y =30

จะได y×100 =70×30

y =70×30

y =21 ดงนนตองขายใหไดกำาไร21บาท นนคอตองขายแยมขวดละ70+21=91บาท

10

70 100

100

Page 36: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

70 71คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตวชวด

1. ครทบทวนใหนกเรยนเหนวาการตรวจสอบความเทากนทกประการของรปสามเหลยมสองรปตองตรวจสอบการเทากนของความยาวของดานทสมนยกน3คและการเทากนของขนาดของมมคทสมนยกนอกสามคซงเราสามารถตรวจสอบการเทากนของความยาวของดานหรอขนาดของมมเพยง3คตามเงอนไขทกำาหนดกเปนการเพยงพอทจะสรปวา รปสามเหลยมสองรปนนเทากนทกประการดงตอไปน

■ การทบทวนรปสามเหลยมสองรปทสมพนธกนแบบดาน–มม–ดาน ครควรเนนยำาวา “รปสามเหลยมทงสองรปดงกลาวมดานยาวเทากนสองคและมมทมขนาดเทากนนนตองเปนมมทอยในระหวางดานคทยาวเทากนจงจะเปนเงอนไขทเพยงพอจะสรปวารปสามเหลยมสองรปนนเทากนทกประการ”

■ การทบทวนรปสามเหลยมสองรปทสมพนธกนแบบมม–ดาน–มม ครควรเนนยำาวา “รปสามเหลยมสองรปดงกลาวมขนาดของมมเทากนสองคและความยาวของดานซงเปนแขนรวมของมมทงสองตองเทากนจงจะเปนเงอนไขทเพยงพอจะสรปวารปสามเหลยมสองรปนนเทากนทกประการ”

■ การทบทวนรปสามเหลยมสองรปทสมพนธกนแบบดาน–ดาน–ดานครควรเนนยำาวา “รปสามเหลยมสองรปดงกลาวมดานยาวเทากนสามคกเปนเงอนไขทเพยงพอจะสรปวารปสามเหลยมสองรปนนเทากนทกประการโดยไมตองพจารณาขนาดของมม”

เขาใจและใชสมบตของรปสามเหลยมทเทากนทกประการ ในการแกปญหาคณตศาสตรและปญหาในชวตจรง เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายการสรางพนฐานทางเรขาคณตและรปเรขาคณตสองมตโดยใหเหตผลประกอบ

แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

2. ครใหนกเรยนทำากจกรรมเกยวกบรปสามเหลยมหนาจวโดยคร ยกตวอยางรปสามเหลยมหนาจวทนกเรยนเคยพบเหนเชนหนาจวหลงคาโบสถหรอศาลาเพอนำาเขาสบทนยามของรปสามเหลยมหนาจวบนระนาบทกลาววา“รปสามเหลยมหนาจวคอรปสามเหลยมทมดานยาวเทากนสองดาน” จากนนใหนกเรยนสำารวจและคนหาสมบตของรปสามเหลยมหนาจวดวยตนเองโดยใชคำาถามเปนกรอบในการกระตนใหนกเรยนคนหาคำาตอบและนำาสมบตของความเทากนทกประการมาใชในการอธบายใหเหตผลซงคำาตอบทไดจากการสำารวจเปนไปตามสมบตของรปสามเหลยมหนาจวและนำาไปใชอางองในการพสจนไดเชน ■ เสนแบงครงมมยอดของรปสามเหลยมหนาจวจะแบงรปสามเหลยม หนาจวออกเปนรปสามเหลยมสองรปทเทากนทกประการ ■ มมทฐานของรปสามเหลยมหนาจวมขนาดเทากน

3. ครยกตวอยางการสรางเสนแบงครงมมเพอแสดงการนำาสมบตของ ความเทากนทกประการของรปสามเหลยมไปใชในการพสจนเพอยนยนวาผลจากการสรางนนเปนจรงคอเสนแบงครงมมทสรางนนแบงมมออกเปนสองมมทมขนาดเทากน

4. เพอใหนกเรยนเหนประโยชนของความเทากนทกประการครนำาโจทยปญหาหรอสถานการณทเกยวกบความเทากนทกประการมาใหนกเรยนรวมกนฝกเชน รมภานำาไมไผทมความยาว1เมตรและ2.5เมตรอยางละสองอน มาเรยงเพอใหเปนรปสเหลยมผนผาแลววดความยาวของเสนทแยง มมทงสองของรปสเหลยมถาเสนทแยงมมยงยาวไมเทากนรมภาก จดไมไผทงสใหมใหเปนรปสเหลยมทเสนทแยงมมยาวเทากนแลว รมภากบอกวารปสเหลยมทไดเปนรปสเหลยมผนผานกเรยนคดวา รปสเหลยมทรมภาสรางจากไมไผดงกลาวนเปนรปสเหลยมผนผา จรงหรอไมเพราะเหตใด

5. ครและนกเรยนรวมกนนำาเสนอและอภปรายถงสถานการณทเราสามารถนำาความรเกยวกบความเทากนทกประการมาประยกตใชได

Page 37: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

72 73คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

นอกจากการจดการเรยนรใหสอดคลองกบตวชวดสถานการณปญหาทใชหรอการประเมนผลการเรยนรของผเรยนทมสวนสำาคญโดยเฉพาะอยางยงสถานการณปญหาทสงเสรมการคดวเคราะหและเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดซงครควรกำาหนดเกณฑในการใหคะแนนเพอใหผเรยนสามารถตรวจสอบคณภาพของคำาตอบทได

ตวอยางสถานการณ

ปญหา

แนวทางการวดผลประเมนผล เฉลย

จงตอบคำาถามตอไปน

1. ABC=ADCหรอไมเพราะเหตใด(3คะแนน)2. CBE=CDFหรอไมเพราะเหตใด(3คะแนน)3. BE=DFหรอไมเพราะเหตใด(3คะแนน)4. ΔBCE=ΔDCFหรอไมเพราะเหตใด(3คะแนน)5. CE=CFหรอไมเพราะเหตใด(3คะแนน)

(กำาหนดเวลา15นาทคะแนนเตม15คะแนน)

1. เทากนเพราะ พจารณาΔABCและΔADC เนองจากAB=ADและBC=DC(กำาหนดให) AC=AC (ACเปนดานรวม) จะไดΔABC=ΔADC (ด.ด.ด.) ดงนนABC=ADC (มมคทสมนยกนของ รปสามเหลยมสองรปทเทากน ทกประการจะมขนาดเทากน)

2. เทากนเพราะ ABC+CBE=ADC+CDF=180o (ขนาดของมมตรงและ สมบตของการเทากน) แตABC=ADC (ผลจากขอ1) ดงนนCBE=CDF (สมบตของการเทากน)

ปญหาวาวหางปลา

กำาหนดใหABCDเปนรปสเหลยมรปวาวมAB=AD,BC=DCและACเปนเสนทแยงมมตอABถงจดEและตอADถงจดFใหAE=AFลากCEและCF

Page 38: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

74 75คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เกณฑการใหคะแนน3. เทากนเพราะ AE=AF (กำาหนดให) AB=AD (กำาหนดให) จะไดAE–AB=AF–AD (สมบตของการเทากน) ดงนน BE=DF

4. เทากนทกประการเพราะ BC=DC (กำาหนดให) CBE=CDF (ผลจากขอ2) และBE=DF (ผลจากขอ3) จะไดΔBCE=ΔDCF (ด.ม.ด.)

5. เทากนเพราะΔBCE=ΔDCF (ผลจากขอ4) ดงนน CE=CF (ดานคทสมนยกนของ รปสามเหลยมสองรปทเทากน ทกประการจะยาวเทากน)

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

การตรวจใหคะแนนแตละขอใหถอปฏบตดงน1. ถานกเรยนมขอบกพรองในการใชสญลกษณทางเรขาคณต

ใหหกรวม1คะแนน2. ถานกเรยนมขอบกพรองในการอางองในวงเลบ

ใหหกรวม1คะแนนทงนการหกคะแนนตองไมมากกวาคะแนนทนกเรยนไดรบในขอนน

1(3) • ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดถกตองสมบรณ• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดวาΔABC=ΔADC

แตไมไดสรปวาABC=ADCหรอสรปไมถกตอง• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองเพยงบางสวนทอาจนำาไปส

การสรปไดวาABC=ADC• ตอบถกตองแตไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการ

ในขนตอไปไมถกตอง• ตอบไมถกตองหรอไมตอบทงไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอ

ดำาเนนการในขนตอไปไมถกตอง

32

1

0.5

0

Page 39: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

76 77คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เกณฑการใหคะแนน เกณฑการใหคะแนน

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

2(3) • ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดถกตองสมบรณ• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดวา

ABC+CBE=ADC+CDFและABC=ADCแตไมได สรปวาCBE=CDFหรอสรปไมถกตอง

• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดเพยงวา ABC+CBE=ADC+CDFหรอABC=ADC อยางใดอยางหนง

• ตอบถกตองแตไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการ ในขนตอไปไมถกตอง

• ตอบไมถกตองหรอไมตอบทงไมไดดำาเนนการในขนตอไป หรอดำาเนนการในขนตอไปไมถกตอง

32

1

0.5

0

3(3) • ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดถกตองสมบรณ• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดวา

AE–AB=AF–ADแตไมไดสรปวาBE=DF หรอสรปไมถกตอง

• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดวาAE=AFและAB=ADแตไมดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการใน ขนตอไปไมถกตอง

• ตอบถกตองแตไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการ ในขนตอไปไมถกตอง

• ตอบไมถกตองหรอไมตอบทงไมไดดำาเนนการในขนตอไป หรอดำาเนนการในขนตอไปไมถกตอง

32

1

0.5

0

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

4(3) • ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดถกตองสมบรณ• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดในประเดนวา

BC=DC,CBE=CDFและBE=DFแตไมไดสรปวา ΔBCE=ΔDCFหรอสรปไมถกตอง

• ตอบถกตองแตใหเหตผลและอางองถงการเทากนของ ขนาดของดานหรอขนาดของมมไดไมครบทงสามประเดน

• ตอบถกตองแตไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการ ในขนตอไปไมถกตอง

• ตอบไมถกตองหรอไมตอบทงไมไดดำาเนนการในขนตอไป หรอดำาเนนการในขนตอไปไมถกตอง

32

1

0.5

0

5(3) • ตอบถกตองใหเหตผลและอางองไดถกตองสมบรณ• ตอบถกตองใหเหตผลและอางองจนสรปไดวาΔBCE=ΔDCF

แตไมไดสรปวาCE=CFหรอสรปไมถกตอง• ตอบถกตองแตไมไดดำาเนนการในขนตอไปหรอดำาเนนการ

ในขนตอไปไมถกตอง• ตอบไมถกตองหรอไมตอบทงไมไดดำาเนนการในขนตอไป

หรอดำาเนนการในขนตอไปไมถกตอง

32

0.5

0

Page 40: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

78 79คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ปญหาทอสงนำามน วศวกรตองการวางทอสงนำามนลอดใตภเขาเปนแนวเสนตรงจากตำาแหนงทจดAถงจดBหนาภเขา เปนทราบโลง วศวกรแสดงวธหาความยาวของ ทอสงนำามนใตภเขาจากจดAถงจดBโดยทำาดงน

ตวอยางสถานการณ

ปญหา

2.ตอACไปทาง จดCถงจดE ใหCE=ACตอBCไปทาง จดCถงจดF ใหCF=BC ลากEF

เฉลย

เกณฑการใหคะแนน

แนวคดของวศวกรถกตองดวยเหตผลดงนพจารณาΔABCและΔEFCซงม AC=EC (จากการสราง) BC=FC (จากการสราง)และ ACB=ECF (ถาเสนตรงสองเสนตดกน แลวมมตรงขามมขนาดเทากน)ดงนน ΔABC=ΔEFC (ด.ม.ด.)จะไดAB=EF (ดานคทสมนยกนของรปสามเหลยม สองรปทเทากนทกประการจะยาวเทากน)

A B A

F

B

E

C

1.สรางΔABCบนทราบโลง หนาภเขา

A B

ทราบโลง

วศวกรบอกวาสามารถหาความยาวของABโดยวดความยาวของEFแทน แนวคดของวศวกรถกตองหรอไมจงใหเหตผลทางเรขาคณตประกอบคำาตอบ

(กำาหนดเวลา7นาทคะแนนเตม10คะแนน)

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

(2) ปญหานมคะแนนเตม10คะแนนแบงใหคะแนนเปน2สวนดงนสวนทหนง การตอบวาแนวคดของวศวกรถกตองหรอไม• ตอบถกตอง• ตอบไมถกตองหรอไมตอบ

20

(8) สวนทสอง การใหเหตผลและอางองประกอบคำาตอบการใหเหตผลและอางองใชเกณฑการใหคะแนนโดยแบงเปนตอนๆโดยแยกการใหคะแนนสวนทเปนขอความแสดงเหตผลและสวนของการอางองดงรายละเอยดทระบไวในเฉลยซงกำาหนดเปนภาพรวมของการใหคะแนนดงน• แสดงวาΔABC=ΔEFCและมผลทำาใหไดวาAB=EF

โดยระบขอความแสดงเหตผลและการอางองไดถกตองสมบรณ• แสดงวาΔABC=ΔEFCและมผลทำาใหไดวาAB=EF

โดยระบขอความแสดงเหตผลไดถกตองแตการอางองไมสมบรณ• แสดงวาΔABC=ΔEFCและมผลทำาใหไดวาAB=EF

โดยระบขอความแสดงเหตผลแตเพยงคราวๆและการอางอง ไมสมบรณ

• ทำาไดไมถงเกณฑทกำาหนดขางตนหรอไมไดทำาหมายเหตในการตรวจใหคะแนนถานกเรยนมขอบกพรองในการใชสญลกษณทางเรขาคณตใหหกรวม1คะแนนโดยการหกคะแนนตองไมมากกวาคะแนนทนกเรยนไดรบ

8

5-7

1-4

0

Page 41: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

80 81คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตวชวด

1. ครทบทวนความหมายของสมการเชงเสนสองตวแปรพรอมทงยกตวอยางของสมการทงในรปแบบax+by+c=0และy=px+q

2. ครทบทวนการเขยนกราฟของสมการเชงเสนสองตวแปรโดยเนนใหนกเรยนหาคอนดบทเปนพกดของจดซงสอดคลองกบสมการมาสามจดแลวจงเขยนกราฟ

3. ครใหนกเรยนเขยนกราฟของสมการเชงเสนสองตวแปรสองสมการ โดยใชแกนคเดยวกนและใหกราฟของสมการทงสองเปนดงกรณตอไปน กรณท 1กราฟของสมการทงสองตดกนทจดเพยงจดเดยว เชนกราฟของ3x–y=3และy=-2x+2 กรณท 2 กราฟของสมการทงสองทบกนหรอเปนเสนเดยวกน เชนกราฟของx=2y+1และ4y=2x–2 กรณท 3กราฟของสมการทงสองขนานกน เชนกราฟของ3x=2y–6และ4y–6x=-6

ประยกตใชระบบสมการเชงเสนสองตวแปรในการแกปญหาคณตศาสตร เพอใหการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบตวชวดน ครควรจดประสบการณใหนกเรยนไดมโอกาส

◊ อธบายลกษณะคำาตอบของระบบสมการเชงเสนสองตวแปรจาก การสงเกตระบบสมการหรอกราฟ

◊ แกระบบสมการเชงเสนสองตวแปรทประกอบดวยสมการเชงเสนสองตวแปรสองสมการโดยใชวธทางพชคณต

แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

จากนนครและนกเรยนรวมกนอภปรายเพอใหเขาใจความหมายของระบบสมการเชงเสนสองตวแปรและความหมายของคำาตอบของ ระบบสมการเชงเสนสองตวแปรตลอดจนลกษณะคำาตอบของ ระบบสมการเชงเสนสองตวแปรซงคำาตอบอาจเปนอยางใดอยางหนง ตอไปน ·มคำาตอบเดยว(กราฟของสมการทงสองตดกนทจดเพยงจดเดยว) ·มคำาตอบมากมายไมจำากด(กราฟของสมการทงสองทบกนหรอเปน เสนเดยวกน) ·ไมมคำาตอบ(กราฟของสมการทงสองขนานกน)

4. จากระบบสมการเชงเสนสองตวแปรของแตละกรณในขอ3กลาวคอ กรณท 1 ระบบสมการคอ 3x–y =3 y=-2x+2 กรณท 2 ระบบสมการคอ x =2y+1 4y =2x–2 กรณท 3 ระบบสมการคอ 3x =2y–6 4y–6x=-6 ในแตละกรณขางตนครใหนกเรยนจดสมการใหอยในรปแบบเดยวกนแลวใหนกเรยนสงเกตสมประสทธของxและyจากนนครและนกเรยนรวมกนอภปรายเพอใหไดขอสรปดงในตารางตอไปน

Page 42: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

82 83คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ระบบสมการเชงเสนสองตวแปร กราฟ สมประสทธของ

x และ y

กรณท 13x–y=32x+y=2หรอy=3x–3y=-2x+2

กราฟของระบบสมการเปนเสนตรงสองเสน ทตดกนเพยงจดเดยว ดงนนระบบสมการนมคำาตอบเพยงคำาตอบเดยว

จากระบบสมการทกำาหนดใหจะเหนวาสมประสทธของxไมเทากนและสมประสทธของyไมเทากนซงเราไมสามารถทำาใหสมประสทธของxเทากนไดและ ไมสามารถทำาใหสมประสทธของyเทากนไดพรอมๆกนกรณนระบบสมการ มคำาตอบเพยงคำาตอบเดยว

กรณท 2x–2y=12x–4y=2หรอ2y=x–14y=2x–2

กราฟของระบบสมการเปนเสนตรงสองเสน ททบกนหรอเปนเสนตรงเดยวกน ดงนนระบบสมการนมคำาตอบมากมายไมจำากด

จากระบบสมการทกำาหนดใหจะเหนวาสมประสทธของxไมเทากนและสมประสทธของyไมเทากนแตเราสามารถทำาใหสมประสทธของxเทากนไดทำาใหสมประสทธของyเทากนไดและทำาใหคาคงตวเทากนไดพรอมๆกนกรณนระบบสมการ มคำาตอบมากมายไมจำากด

ระบบสมการเชงเสนสองตวแปร กราฟ สมประสทธของ

x และ y

กรณท 3 3x–2y=-66x–4y=6หรอ2y=3x+64y=6x–6

กราฟของระบบสมการเปนเสนตรงสองเสน ทขนานกนดงนนระบบสมการนไมมคำาตอบ

จากระบบสมการทกำาหนดใหจะเหนวาสมประสทธของxไมเทากนและสมประสทธของyไมเทากนแตเราสามารถทำาใหสมประสทธของxเทากนไดและทำาใหสมประสทธของyเทากนไดแตไมสามารถทำาใหคาคงตวเทากนไดพรอมๆกนกรณนระบบสมการไมม คำาตอบ

5. ครใหนกเรยนฝกหาวาระบบสมการเชงเสนสองตวแปรทกำาหนดให มคำาตอบเดยวมคำาตอบมากมายไมจำากดหรอไมมคำาตอบโดยใชวธ การสงเกตสมประสทธของตวแปรในระบบสมการและวธการเขยนกราฟ

6. ครทบทวนสมบตของการเทากนโดยยกตวอยางประกอบพรอมทงอธบายใหนกเรยนเขาใจเกยวกบสญลกษณทใชในขนตอนการแกระบบสมการเชน+และ×3เปนตน

7. ครยกตวอยางการแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปรโดยใชสมบตของการเทากนซงอาจทำาไดดวยการกำาจดตวแปรหรอการแทนคาตวแปร เพอทำาใหไดสมการเชงเสนทมตวแปรเพยงตวเดยวพรอมทงใหนกเรยนฝกทกษะการแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปร

1 2 2

Y

2

2

4

4

8

8

10X

10

-10

-10

-8

-8

-6

-6

-4

-4

-2-2

0 6

6

2x + y = 20 3x + y = 3

(1, 0)

Y

2

2

4

4

8

8

10X

10

-10

-10

-8

-8

-6

-6

-4

-4

-2-2

0 6

6 2x - 4y = 2

x - 2y = 1

Y

2

2

4

4

8

8

10X

10

-10

-10

-8

-8

-6

-6

-4

-4

-2-2

0 6

6

6x - 4y = 6

3x - 2y = -6

Page 43: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

84 85คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

■ หลงจากทนกเรยนฝกการแกระบบสมการเชงเสนสองตวแปรแลว ครควรฝกใหนกเรยนใชความรสกเชงจำานวนเพอพจารณาความสมเหต สมผลของคำาตอบทไดและควรยำากบนกเรยนวาใหตรวจสอบคำาตอบ ในกระดาษทดโดยไมตองเขยนแสดงการตรวจสอบใหเหนเพอใหนกเรยนเหนประโยชนของระบบสมการเชงเสนสองตวแปรครนำา โจทยปญหาหรอสถานการณทเกยวของกบเรองตางๆเชนจำานวนอตราสวนและรอยละระยะทางอตราเรวและเวลามาใหนกเรยนรวมกนฝกเขยนและแกระบบสมการซงถาแกปญหาเหลานโดยใชสมการเชงเสนตวแปรเดยวอาจทำาไดยงยากกวาหรออาจทำาไมไดดงตวอยางปญหาตอไปน ■ถาครงหนงของจำานวนหนงเปนสามเทาของจำานวนอกจำานวนหนง และสองเทาของผลบวกของสองจำานวนนนเปน98จงหาจำานวน สองจำานวนนน ■ปกลกมเงนเกบอย50,000บาทสวนหนงนำาไปฝากธนาคารเพอรบ ดอกเบย1.5%สวนทเหลอนำาไปลงทนเพอรบเงนปนผล4%สนปม รายไดจากดอกเบยและเงนปนผลรวมกน1,800บาทอยากทราบวา ปกลกนำาเงนไปฝากธนาคารกบาท ■หมากและมนตขบรถออกจากจดเรมตนเดยวกนไปในทศทางตรงขามกน โดยหมากขบรถดวยอตราเรวมากกวามนตอย20กโลเมตรตอชวโมง หลงจากผานไปหนงชวโมงทงสองคนอยหางกน120กโลเมตร จงหาวาแตละคนขบรถดวยอตราเรวเทาไร

8. ครควรยำากบนกเรยนวาในการแกโจทยปญหาโดยใชระบบสมการเชงเสนสองตวแปรนนเมอไดคำาตอบของระบบสมการแลวตองตรวจสอบดวยวาคำาตอบนนสอดคลองกบเงอนไขในโจทย หรอไมเพราะบางครงคำาตอบทไดจากการแกระบบสมการอาจไมใชคำาตอบของโจทยปญหา

นอกจากการจดการเรยนรใหสอดคลองกบตวชวดสถานการณปญหาทใชหรอการประเมนผลการเรยนรของผเรยนทมสวนสำาคญ โดยเฉพาะอยางยงสถานการณปญหาทสงเสรมการคดวเคราะหและเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดซงครควรกำาหนดเกณฑในการใหคะแนนเพอใหผเรยนสามารถตรวจสอบคณภาพของคำาตอบทได

ญาดาและแกวตาชวนกนไปเดนเลนทหางสรรพสนคาแหงหนงแลวแวะเขาไปซอขนมในซเปอรมารเกต โดยญาดาซอถวอบกรอบ3 ถง และลกอม4ถง คดเปนเงน157บาทสวนแกวตาซอถวอบกรอบ4ถงและลกอม2ถงคดเปนเงน126บาทระหวางททงสองคนเดนทางกลบบาน เขาพบเพอนสองคนคอสมยศและอานนทหลงจากทกทายกนแลวสมยศและอานนทเหนวาญาดาและแกวตาซอขนมมา จงขอซอตอในราคา ทซอมา

จงตอบคำาถามตอไปน

1. ถาสมยศขอซอถวอบกรอบ1ถงและลกอม1ถง เขาจะตองจายเงนกบาท(9คะแนน)

2. ถาอานนทมเงนเพยง40บาทและตองการขอซอถวอบกรอบ1ถง และลกอม1ถงเชนเดยวกบสมยศเขาจะซอขนมไดตามทตองการ หรอไม(1คะแนน) (กำาหนดเวลา10นาทคะแนนเตม10คะแนน)

ตวอยางสถานการณ

ปญหา

แนวทางการวดผลประเมนผล

Page 44: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

86 87คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เฉลย เกณฑการใหคะแนน

ขอ (คะแนนเตม) รายการประเมน คะแนน

1(9)(1)

แบงใหคะแนนเปนสสวนดงนสวนทหนง• กำาหนดตวแปรไดถกตอง• กำาหนดตวแปรไมถกตองหรอไมกำาหนดตวแปร

10

(2) สวนทสอง• แสดงแนวคดเพอนำาไปสการเขยนสมการและเขยนสมการ

ไดถกตอง(สมการละ1คะแนน)• แสดงแนวคดเพอนำาไปสการเขยนสมการแตเขยนสมการไมถกตอง

หรอไมแสดงแนวคดแตเขยนสมการไดถกตอง• เขยนไมถกตองหรอไมเขยน

2

1

0

(4) สวนทสาม• แสดงการแกระบบสมการหาคาตวแปรไดถกตอง

(ตวแปรละ2คะแนน)• แสดงการแกระบบสมการหาคาตวแปรไดถกตองบางสวน• แสดงการแกสมการหาคาตวแปรไมถกตองหรอไมแสดง

การแกสมการหาคาตวแปร

4

20

(2) สวนทส• ตอบไดถกตองวาสมยศตองจายเงนกบาท(44บาท)• ตอบไมถกตองหรอไมตอบ

20

2(1) • ตอบไดถกตองวาอานนทจะซอขนมไดตามตองการหรอไม(ไมได)• ตอบไมถกตองหรอไมตอบ

10

1. ใหซอถวอบกรอบมาราคาถงละ xบาท และซอลกอมมาราคาถงละ yบาท ญาดาซอถวอบกรอบ3ถงและลกอม4ถงคดเปนเงน157บาท จะไดสมการเปน3x+4y=157 (1คะแนน) แกวตาซอถวอบกรอบ4ถงและลกอม2ถงคดเปนเงน126บาท จะไดสมการเปน4x+2y=126 (1คะแนน)×2;8x+4y=252–;(8x+4y)–(3x+4y)=252–157 8x+4y–3x–4y =95 5x =95 x =19 (2คะแนน)แทนxดวย19ในสมการจะได 3(19)+4y =157 4y =157–57 4y =100 y =25 (2คะแนน)ดงนนซอถวอบกรอบมาราคาถงละ19บาทและซอลกอมมาราคาถงละ25บาทถาสมยศซอถวอบกรอบ1ถงและลกอม1ถงเขาจะตองจายเงน 19+25=44บาท (2คะแนน)

2. จากขอ1ทราบวาถวอบกรอบ1ถงและลกอม1ถง ราคารวมกน44บาท แตอานนทมเงนเพยง40บาท ดงนนเขาจะซอขนมไมไดตามทตองการ (1คะแนน)

1

2

3

1

1

2

3

(1คะแนน)

Page 45: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

88 89คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หลกสตร การสอนและการวดผลประเมนผล เปนองคประกอบหลก ทสำาคญในการออกแบบแนวทางการจดการเรยนร หากมการเปลยนแปลง องคประกอบใดองคประกอบหนง จะสงผลตอองคประกอบอนตามไปดวย ดงนน เพอความสอดคลองและเกดประสทธผลในการนำาไปใช กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร(ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551จงกำาหนดเปาหมายและจดเนนหลายประการทผสอนควรตระหนกและทำาความเขาใจเพอใหการจดการเรยนรสมฤทธผลตามทกำาหนดไวในหลกสตร ผสอนควรศกษาเพมเตมในเรองการสอนสถตในระดบมธยมศกษาตอนตน และการใชเทคโนโลยในการจดการเรยนรคณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนตน

การสอนสถตในระดบมธยมศกษาตอนตน

สถตเปนทงศาสตรและศลปทเกยวของกบการเรยนรจากขอมล (Agresti&Franklin,2013)ยงขอมลจำานวนมหาศาลในโลกปจจบนดวยแลวการรเรองสถต (statistical literacy) ถอเปนเรองจำาเปนและสำาคญอยางยงสำาหรบพลเมองในทกประเทศเพราะการตดสนใจหลายๆ อยางในชวตประจำาวนลวนแลวแตตองอาศยขอมลเปนพนฐาน เชน ผลการสำารวจความคดเหนตาง ๆ การตดสนใจเกยวกบการลงทนทางการเงนความเสยงในเรองสขภาพจากขอมลทางการแพทยเปนตน(Franklin,Kader,Bargagliotti,Scheaffer,Case&Spangler,2015)หลายประเทศใหความสนใจกบการพฒนาพลเมองใหรเรองสถต เพราะเชอวาพลเมองทรเรองสถตจะสามารถดำารงชวตในยคปจจบนไดอยางรเทาทนเหตการณการพฒนาพลเมองใหรเรองสถตดงกลาวเกดขนอยางตอเนองและสะทอนไดชดเจนจากหลกสตรคณตศาสตรระดบโรงเรยนของหลายๆ ประเทศ

ความรเพมเตมสำาหรบผสอนคณตศาสตร13 สถตซงเปนสวนหนงในหลกสตรคณตศาสตรมาหลายทศวรรษนนมกจะถกมองวาเปนศาสตรเดยวกนทงทจรงแลวศาสตรทงสองมความแตกตางกนความแตกตางทเหนไดอยางชดเจน คอ สถตจะมจดเนนทความผนแปร (variability) ของขอมลและอาศยบรบทของขอมลอยางหลกเลยงไมได โดยการผนแปรทเกดขนจากปจจยทแตกตางกนไป เชนการผนแปรทเกดจากความแตกตางของประชากร การผนแปรทเกดจากการทดลอง การผนแปรท เกดจากการสมประชากรเปนตนในขณะทคณตศาสตรจะมงเนนกบการคนหาคำาตอบทแนชดและอาจใหความสนใจทบรบทขอมลหรอไมกได ดงนนการทำาความเขาใจถงขอแตกตางระหวางสถตและคณตศาสตรถอเปนเรองจำาเปนเพราะจะทำาใหผทสอนวชาสถตในระดบโรงเรยนสามารถพฒนาผเรยนใหคดวเคราะหอยางเปนสถตในทศทางทถกตอง

การทำาความเขาใจเกยวกบความสำาคญของสถตการบรรจใหสถตเปนสวนหนงในหลกสตรคณตศาสตรระดบโรงเรยนและความเขาใจในความแตกตางระหวางสถตและคณตศาสตรถอไดวาเปนปจจยทสำาคญในการเรมตนพฒนาพลเมองใหรเรองสถต นอกจากนกระบวนการแกปญหาทางสถตซงผสอนควรสรางโอกาสใหผเรยนไดมประสบการณกบกระบวนการเหลานเพราะเปนเครองมอทจำาเปนในการสรางองคความรทางสถต กระบวนการแกปญหาทางสถตตามแนวทางในรายงานเกยวกบแนวทางสำาหรบการประเมนผลและจดการเรยนรในการศกษาสถต(GuidelinesforAssessmentandInstructioninStatisticsEducation: GAISE) ซงเปนกรอบหลกสตรสถตระดบโรงเรยนและทไดรบ ความเหนชอบจากสมาคมสถตแหงสหรฐอเมรกา (American Statistical Association:ASA)ประกอบดวย 1.การสรางคำาถามทางสถต(formulatingstatisticalquestions)เปนการระบปญหาใกลตวและการสรางคำาถามทตองใชขอมลชวยในการหา คำาตอบ 2.การเกบรวบรวมขอมล (collectingdata)เปนการออกแบบและวางแผนในการเกบรวบรวมขอมลทเหมาะสมและเกบรวบรวมขอมลตามแผนซงไดออกแบบไว 3. การวเคราะหขอมล (analyzingdata)เปนการเลอกใชวธการในเชงตวเลขหรอภาพทเหมาะสมและใชวธการดงกลาววเคราะหขอมล 4. การแปลความหมายขอมล (interpreting data) เปนการแปล ความหมายผลการวเคราะหทไดและเชอมโยงผลการวเคราะหนนกบคำาถามทสรางไวในตอนตน

Page 46: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

90 91คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

นอกจากประสบการณในกระบวนการแกปญหาทางสถตทนกเรยนควรไดรบแลว ผสอนควรชวยใหนกเรยนเหนความเชอมโยงความคดรวบยอดทางสถตและความเชอมโยงของความคดรวบยอดทางสถตและคณตศาสตรนอกจากนผสอนยงควรทำาความเขาใจกบนกเรยนถงขอผดพลาดทเกดขน เรยนรแนวคดทหลากหลายรวมกบนกเรยนรวมถงคนหากลยทธในการสอนแตละหวขอโดยในระดบมธยมศกษาตอนตนคาดหวงใหนกเรยนเขาใจเกยวกบบทบาทของ ความผนแปรในการแกปญหาทางสถตสำารวจสรปและอธบายแบบรปในขอมลเชงเดยวโดยใชขอสรปเชงตวเลขและแผนภาพ ไดแก ความถ ความถสมพทธฐานนยมคากลางแผนภมแทงแผนภาพจดฮสโทแกรมแผนภาพกลองรปแบบของความสมพนธ สำารวจกระบวนการสมและเขาใจวาความนาจะเปนนนเปนสงทบอกผลลพธทในระยะยาวและใชประมาณผลลพธทจะเกดขน นอกจากนการวดผลประเมนผลถอเปนสงสำาคญทชวยกระตนใหผเรยนเกดกระบวนการคด อยางไรกตามการวดผลประเมนผลสวนใหญมกให ความสำาคญทการคดคำานวณเพอหาคาสถต ในทนจะยกตวอยางคำาถามใหกระตนใหผเรยนเกดการคดวเคราะหทแตกตางกน4แบบไดแก 1.คำาถามทประเมนสมรรถนะในเชงการทำางานตามขนตอน 2.คำาถามทประเมนความเขาใจเชงมโนทศน 3.คำาถามทประเมนความคดเชงสถต 4.คำาถามทประเมนกระบวนการแกปญหาทางสถต

จะเหนวาการตอบคำาถามขางตนหากนกเรยนเพยงจดจำาไดวาขนตอนในการหามธยฐานของขอมลนนมลำาดบอยางไรกสามารถหาคำาตอบไดวาเทากบ12 โดยไมจำาเปนตองใหเหตผลหรอไมจำาเปนตองเขาใจวา เพราะเหตใดมธยฐานของคะแนนจงเหมาะสมทเปนตวแทนของขอมลชดน หรอมธยฐานของขอมลชดนจะชวยบงบอกประสทธภาพการเลนของสไปเกอรไดอยางไร

ตวอยางคำาถามทประเมนสมรรถนะในเชงการทำางานตามขนตอน (assessing procedural competency)

สไปเกอรเปนนกกฬาวอลเลยบอลของโรงเรยนจากการแขงขนทงหมด7นดเขาทำาคะแนนไดดงน

4 12 26 18 1 17 9

มธยฐานของคะแนนทสไปเกอรทำาไดจากการแขงขนครงนเทากบเทาใด?ก.26 ข.17ค.12 ง.1

ตวอยางคำาถามทประเมนความเขาใจเชงมโนทศน (assessing conceptual understanding)

วนยศกษาขอมลเกยวกบเปอรเซนตของพนททนำาทวมถง โดยใชแผนภาพจดเปรยบเทยบเมองทมบรเวณตดกบมหาสมทรและไมตดกบมหาสมทรไดผลดงน

1

2

0 10 3020 40 50

เมองทมบรเวณตดกบมหาสมทร

เปอรเซนตของพนททนำาทวม

0 10 3020 40 50

เมองทไมไดมบรเวณตดกบมหาสมทร

เปอรเซนตของพนททนำาทวม

Page 47: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

92 93คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ขอใดเปนเหตผลทสนบสนนวาการเลอกใชมธยฐานและพสยของควอไทลดกวาการใชคาเฉลยเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐานในการอธบายขอมลขางตน

ก. คาผดปกต(outliers)สงผลกบคาเฉลยเลขคณตและสวนเบยงเบน มาตรฐานมากกวามธยฐานและพสยของควอไทลข. มธยฐานและพสยของควอไทลสามารถคำานวณไดงายกวาคาเฉลย เลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐานค. ขอมลทงสองชดมจำานวนขอมลไมเทากนดงนนการใชสวนเบยงเบน มาตรฐานจงไมเหมาะสมง. การกระจายของขอมลทงสองชดมรปแบบทเหมอนกน

เมอเปรยบเทยบคำาถามนกบตวอยางคำาถามทประเมนสมรรถนะในเชงการทำางานตามขนตอนจะเหนวาเปนการประเมนความเขาใจเกยวกบขอสรปเชงตวเลข(numericalsummary)โดยไมตองใชการคดคำานวณแตอยางใดแตคำาถามสามารถประเมนความสามารถในการระบถงความเหมาะสมของขอสรปเชงตวเลขของขอมลซงมการเปรยบเทยบลกษณะการกระจายของขอมลไวดวยภาพซงเมอพจารณาจากภาพดงกลาวนกเรยนควรจะตอบไดวา คำาตอบใน ขอ ก. เปนคำาตอบทถกตองเพราะคาผดปกตนนมผลอยางมากกบคาเฉลยเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐาน สงผลใหมธยฐานและพสยของควอไทลเปนขอสรป เชงตวเลขทเหมาะสมในการอธบายขอมลชดน การทนกเรยนสามารถอธบายความเหมาะสมเกยวกบขอสรปของขอมลโดยอาศยการกระจายของขอมล จะตองอาศยความเขาใจเชงมโนทศนมใชการจดจำาสตรในการคดคำานวณเทานน

ในการตอบคำาถามขางตนจะเหนวานกเรยนจะตองเขาใจวาคำาถามใดสามารถหาคำาตอบไดดวยขอมลซงไดจากการสำารวจกลมตวอยางซงจะเหนวาคำาถามทสามารถตอบไดดวยขอมลทเกบรวบรวมมาไดเปนไปไดทกขอ ยกเวนคำาถามในขอข.ซงคำาถามในขอข.อาจตองอาศยขอมลจากการทดลองในกลมตวอยางจงจะเหมาะสมกวา

ตวอยางคำาถามทประเมนความคดเชงสถต (assessing statistical thinking)

จากการสมตวอยางกลมผใหญจำานวน 1,328 จากกลมประชากรทไดรบ การเฝาตดตามพฤตกรรมในเรองการสบบหรและการดมกาแฟ กบการประสบปญหาโรคเสนเลอดสมองเปนเวลา13ปขอใดตอไปนเปนคำาถามทไมสามารถใชขอมลเหลานในการตอบคำาถามได

ก.ผทดมกาแฟมแนวโนมทจะสบบหรไดมากกวาผทไมดมกาแฟใชหรอไมข.การดมกาแฟชวยลดการเกดโรคเสนเลอดสมองใชหรอไมค.ผทดมกาแฟเปนโรคเสนเลอดสมองนอยกวาผทไมดมกาแฟใชหรอไมง.รอยละของประชากรทดมกาแฟเปนเทาใด

3

Page 48: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

94 95คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

แมวาการคดเชงสถตมจดเนนทขอมลความสำาคญของการไดมาซงขอมลและความผนแปรของขอมล ซงมความแตกตางไปจากการคดเชงคณตศาสตร แตคำาถามทใชประเมนการเรยนรของนกเรยนสวนใหญยงมงเนนท การคดเชงคณตศาสตรเชน

แผนภาพขางตนแสดงปรมาณขยะโดยนำาหนกถาขยะประเภทกระดาษม60ตนขยะทเปนพลาสตกมประมาณกตน ก.24 ข.20 ค.15 ง.12

จะเหนวาการจะตอบคำาถามขางตนไดนนตองอาศยความคดเชงคณตศาสตรในเรองเปอรเซนตหรออตราสวนและมคำาตอบเปน12ซงนกเรยนไมจำาเปนตองพจารณาเหตผลวาทำาไมขอมลนจงนาสนใจ มการเกบรวบรวมขอมลอยางไรหรอตวอยางขอมลทเกบไดนเปนตวแทนทดของประชากรไดมากนอยเพยงใดซงหากเปรยบเทยบกบคำาถามแรกจะพบวาคำาถามแรกนนตองการประเมนความคดทางสถตซงนกเรยนจะตองเชอมโยงความรในเรองคำาถามทางสถตการเกบรวบรวมขอมลและการแปลความหมายใหได

ก.รอนทำานายวาเวลาเฉลยของนกวง5กโลเมตรจะคงเสนคงวากวานกวงฮาลฟ มาราธอนขอมลขางตนสนบสนนคำากลาวของรอนไดหรอไมเพราะเหตใดข. ศระทำานายวา โดยเฉลยแลว เวลาเฉลยสำาหรบนกวงฮาลฟมาราธอนจะ มากกวานกวง 5 กโลเมตร ขอมลขางตนสนบสนนคำากลาวของศระได หรอไมเพราะเหตใดค. จากขอมลขางตนนกวงแตละคนจะเลอกวงแขงประเภทใดประเภทหนง เทานนหากใชขอมลนเพอสรปวาเวลาเฉลยของนกวงแตละคนจะมคานอยกวา เมอวงฮาลฟมาราธอนขอสรปดงกลาวสมเหตสมผลหรอไมจงอธบาย

ตวอยางคำาถามทประเมนกระบวนการแกปญหาทางสถต (assessing statistical problem solving)

ในเมองแหงหนงไดจดการแขงขนวงมาราธอนมาแลว2ครงนกวงแตละคนจะเลอกวง 5 กโลเมตรหรอวงฮาลฟมาราธอน ซงมนกวงในแตละรายการเทากบ134คนและ224คนตามลำาดบเวลาเฉลยทนกวงแตละคนทำาไดในการวงใหไดระยะทาง1.7กโลเมตรจะคำานวณจากระยะเวลาทใชทงหมดจนถงเสนชยหารดวยระยะทางทวงทงหมดฮสโทแกรมตอไปนแสดงเวลาเฉลยของนกวงในแตละประเภท

4

กระดาษ 40 %

แกว 7 %

พลาสตก8 %

อน ๆ 36 %

โลหะ 9 %

40.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

เวลาเฉลยสำาหรบนกวงฮาลฟ

ความ

ถสมพ

ทธ

เวลาเฉลย

128 16 206 1410 18 2240.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

เวลาเฉลยสำาหรบนกวง5กโลเมตร

ความ

ถสมพ

ทธ

เวลาเฉลย

128 16 206 1410 18 22

Page 49: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

96 97คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ในการตอบคำาถามขางตนจะเหนวานกเรยนจะตองเขาใจวาคำาถามใดสามารถหาคำาตอบไดดวยขอมลซงไดจากการสำารวจกลมตวอยางซงจะเหนวาคำาถามทสามารถตอบไดดวยขอมลทเกบรวบรวมมาไดเปนไปไดทกขอ ยกเวนคำาถามในขอข.ซงคำาถามในขอข.อาจตองอาศยขอมลจากการทดลองในกลมตวอยางจงจะเหมาะสมกวา จะเหนวาคำาถามในขอก.และข.นนตองการใหนกเรยนวเคราะหขอมลโดยอาศยการเปรยบเทยบเกยวกบเวลาเฉลยและการผนแปรของเวลาเฉลยของนกวงทงสองประเภทซงนกเรยนควรอธบายไดวาขอมลทนำาเสนอดวยฮสโทแกรมไมสามารถนำามาใชสนบสนนขอคาดการณของรอนและศระเพราะเวลาเฉลยในการวง5กโลเมตรนนมความผนแปรมากกวาเวลาเฉลยในการวงฮาลฟมาราธอนอยางเหนไดชดและเวลาเฉลยทใชในการวงฮาลฟมาราธอนสนกวาเวลาเฉลยทใชในการวงระยะ 5 กโลเมตร สวนคำาถามในขอ ค. ตองการใหนกเรยนแปล ความหมายของผลลพธ ซงจำาเปนตองอาศยการพจารณาวาขอมลทไดนมการเกบรวบรวมมาไดอยางไร และคำาถามทางสถตใดทสามารถหาคำาตอบไดจากขอมลนนกเรยนควรเขาใจวาการทนกวงเลอกวงประเภทใดประเภทหนงนนสงผลตอขอสรปทไดดวยกลาวคอการเลอกนนจำาเปนตองอาศยความสามารถของนกวงแตละคนดงนนจงไมควรสรปวาเวลาเฉลยของนกวงแตละคนจะนอยกวาเมอเลอกวงประเภทฮาลฟมาราธอน แมวาคำาถามปลายเปดจะเปนแนวทางหนงในการประเมนกระบวนการแกปญหาทางสถต แตกมขอจำากดในเรองหวขอปญหาหรอแนวทางใน การวเคราะหขอมลการใหนกเรยนไดมโอกาสทำาโครงงานทเนนกระบวนการแกปญหาทางสถตนาจะเปนอกทางเลอกหนงทนาสนใจและจะทำาใหครสามารถเหนกระบวนการทนกเรยนทำาตงแตตนจนจบนบตงแตการเลอกหวขอปญหาการสรางคำาถามทางสถต การเกบรวบรวมขอมลทเหมาะสมเพอตอบคำาถามการวเคราะหขอมลโดยใชแผนภาพตางๆและเครองมอทางสถตอนๆรวมถงการแปลความหมายขอมลทเหมาะสม เครองมอในการประเมนความรความสามารถทางสถตของนกเรยนถอวามสวนสำาคญอยางมากกบการจดการเรยนการสอน เพราะจะสะทอน ความเขาใจของครเองทมตอสถต อกทงคณภาพของเครองมอยงชวยสงเสรมและกระตนทกษะการคดวเคราะหใหนกเรยนไดเรยนรจากขอมลและใชขอมลใหเกดประโยชนสงสด

เทคโนโลยมความจำาเปนอยางยงตอการจดการเรยนรคณตศาสตรในปจจบนดวยเหตผลหลายประการอาทเทคโนโลยชวยใหเนอหาทเปนนามธรรมมความเปนรปธรรมมากขน ชวยจดการกบขอมลและวเคราะหขอมลชวยให การคดคำานวณถกตองแมนยำา เปนตน สงผลใหรปแบบการเรยนการสอนเปลยนแปลงไปและเพมขดความสามารถในการเรยนรของนกเรยน(NCTM,2000) ความรเพมเตมสำาหรบครในหวขอน มงใหครไดรจกกบเทคโนโลยท นาสนใจและตวอยางการประยกตใชในการจดการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยน

เครองคดเลขเปนอปกรณอเลกทรอนกสในชวตประจำาวนทใชในการคำานวณทางคณตศาสตร ในปจจบนมเครองคดเลขใหเลอกใชอยางหลากหลายเชนเครองคดเลขธรรมดาเครองคดเลขวทยาศาสตร(scientificcalculator)เครองคดเลขกราฟก(graphiccalculator)เปนตนซงประเทศทพฒนาแลวหลายประเทศกำาหนดใหทกโรงเรยนตองจดใหมสำาหรบนกเรยนในการเรยนรเพราะเครองคดเลขมราคาไมสงนกและสามารถพกพาไดสะดวก การใชงานเครองคดเลขในการจดการเรยนรอาจทำาไดหลายลกษณะ(Kissane&Kemp,2014)ดงน1. การใชเครองคดเลขในการสอความหมายทางคณตศาสตร

(representation)2. การใชเครองคดเลขในการคดคำานวณ(computation)3. การใชเครองคดเลขในการสำารวจ(exploration)4. การใชเครองคดเลขในการตรวจคำาตอบ(affirmation)ซงครควรผสมผสานการใชงานเครองคดเลขในการจดการเรยนร

การใชเทคโนโลยในการจดการเรยนรคณตศาสตร ระดบมธยมศกษาตอนตน

เครองคดเลข

Page 50: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

98 99คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การใชเครองคดเลขในการสอความหมายทางคณตศาสตร (representation)

เครองคดเลขบางรนสามารถแสดงจำานวนไดหลากหลาย รปแบบชวยใหนกเรยนมองเหนรปแบบทแตกตางกนของจำานวนทเทากนหรอฟงกชนเดยวกนได

ตวอยางการใชเครองคดเลขในการแสดงจำานวนจำานวนหนงดวยเศษสวนจำานวนคละและทศนยม

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรทมคำาสงนำาเขาจำานวนและแสดงจำานวนทเปนเศษสวนในการนำาเสนอแนวคดใหนกเรยนเหนวาจำานวนจำานวนหนงสามารถแสดงอยในรปแบบตางๆเชนอาจจะอยในรปของเศษสวนจำานวนคละหรอทศนยมเปนตนและจำานวนทแสดงอยในรปแบบทตางกนอาจจะเปนจำานวนท เทากนกไดเชนกน

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรทมคำาสงในการแสดง สญกรณวทยาศาสตร เพอใหนกเรยนสงเกตการแสดงจำานวนทม คามาก ๆ และจำานวนทมคานอย ๆ ใหอยในรป A x 10

n เมอ

1≤A<10ซงการเขยนจำานวนในรปแบบขางตน เราจะเรยกวา สญกรณวทยาศาสตร

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรหรอเครองคำานวณกราฟกทมคำาสงในการแสดงกราฟเพอใชในการเชอมโยงจากฟงกชนในรปของสญลกษณสฟงกชนในรปของกราฟ ซงในขณะสอน ครสามารถใชตารางในการแสดงคาxและyทสอดคลองกบฟงกชนและชใหเหนถงการลงจดจนไดกราฟของฟงกชนนน

ตวอยางการใชเครองคดเลขในการแสดงฟงกชนในรปของสญลกษณและรปของกราฟ

ตวอยางการใชเครองคดเลขในการแสดงจำานวนจำานวนหนง ดวยสญกรณวทยาศาสตร

1

เครองคดเลข

เครองคดเลข

Page 51: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

100 101คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การใชเครองคดเลขในการคำานวณ (computation)

เมอครสอนความคดรวบยอดและขนตอนวธการแกปญหาในเนอหาทมการคดคำานวณทซบซอนหรอมขอมลทใชในการคำานวณปรมาณมาก ครอาจจะใหนกเรยนใชเครองคดเลขมาใชใน การคำานวณหาคาทสนใจเพอลดความผดพลาดและลดเวลาใน การคำานวณ

ตวอยางการใชเครองคดเลขในการนำาเขาขอมลทสนใจและใชคำาสงในการหาคาสถตของขอมล

การใชเครองคดเลขในการสำารวจ (exploration)

ครสามารถใชเครองคดเลขในการสงเกตหรอสำารวจสมบตตางๆ ไดโดยใหนกเรยนใชคำาสงของเครองคดเลขสงเกตสงทเกดขนและสรางขอความคาดการณเพอนำาไปสสมบตตางๆ

ตวอยางการใชเครองคดเลขในการสำารวจสมบตการคณและการหารของเลขยกกำาลง

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรทมคำาสงทางสถตในการคำานวณทางสถตหลงจากนกเรยนไดเรยนรเนอหาแลวโดยนำาเขาขอมลเชงปรมาณทเกบรวบรวมได และเลอกใชการวเคราะหขอมลทตองการ เพอใชในการนำาเสนอขอมลหรอแปลความหมายขอมล

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรทมฟงกชนใน การแสดงผลใหอยในเลขยกกำาลงเพอใหนกเรยนสงเกตผลทไดจากการคณและการหารของเลขยกกำาลงฝกสรางขอความคาดการณทสงเกตไดและพสจนโดยใชบทนยามหรอสมบตทเกยวของเพอสรปเปนสมบตการคณและการหารของเลขยกกำาลง

2 3

เครองคดเลข

เครองคดเลข

Page 52: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

102 103คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

โปรแกรมGSP

การใชเครองคดเลขในการตรวจคำาตอบ (affirmation)

ในการแกปญหาทางคณตศาสตร สงหนงทสำาคญ คอ การตรวจคำาตอบ ซงครอาจจะใหนกเรยนไดใชเครองคดเลขใน การตรวจสอบคำาตอบทไดวาสอดคลองกบขอมลหรอเงอนไขทกำาหนดในปญหาหรอไม ทงน ครอาจจะเปดโอกาสใหนกเรยนใชเครองคดเลขในระหวางการแกปญหาดวยกได

ตวอยางของการใชเครองคดเลขในการตรวจคำาตอบทไดจากการแกระบบสมการเชงเสนโดยใชคำาสงของเครองคดเลข

ครสามารถใชเครองคดเลขวทยาศาสตรทมคำาสงระบบสมการ เพอใหนกเรยนใสสมประสทธและคาคงตวของสมการ เชงเสนทงสองสมการ และใชคำาสงในการหาคำาตอบเพอตรวจสอบคำาตอบของนกเรยนทหาไดจากการคดคำานวณดวยตนเอง

ตวอยางของการใชเครองคดเลขในการตรวจคำาตอบทไดจาก การแกระบบสมการเชงเสนโดยใชการแทนคาลงในระบบสมการ

ครสามารถใหนกเรยนใชเครองคดเลขในการแทนคาตวแปรดวยคำาตอบทนกเรยนหาไดจากการคดคำานวณ เพอตรวจสอบวา คำาตอบทไดสอดคลองกบสมการเชงเสนทงสองสมการ

4

เครองคดเลข

โปรแกรม The Geometer’s Sketchpad (GSP)

TheGeometer’s SketchpadหรอGSP เปนซอฟตแวรทางคณตศาสตรเชงเรขาคณตพลวตนยมใชในการสราง สำารวจ และวเคราะหสงตาง ๆทเกยวกบเนอหาวชาคณตศาสตรทงยงใชสรางตวแบบเชงคณตศาสตร(MathematicalModels)รวมทงวาดภาพทมความซบซอนและสามารถเคลอนไหวไดโดยครผสอนอาจใชโปรแกรมGSPในการสรางสอการเรยนรหรออาจใหผเรยนใชโปรแกรมGSPในการสงเกตสำารวจหรอสรางสรรคงานเพอพฒนาองคความรทางคณตศาสตรใหสงขนอกทงยงชวยใหมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตรสงเสรมความคดสรางสรรคและชวยพฒนาทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร

ครสามารถสรางสอการสอนจากโปรแกรมGSPแลวใหนกเรยนไดสำารวจเพอสรปสมบตของการสะทอน โดยครควรใหนกเรยนไดสงเกตองคประกอบทจำาเปนตองม ในการสะทอน ไดแก รปตนแบบและเสนสะทอน รวมทงใหนกเรยนไดสำารวจสมบตตาง ๆเชน สวนของเสนตรงทเชอมจดแตละจดบนรปตนแบบกบจดทสมนยกนบนภาพทไดจาก การสะทอนซงจะขนานกนสำารวจระยะหางระหวางจดทสมนยกนของรปตนแบบและภาพทไดจากการสะทอนกบเสนสะทอนจะมระยะหางเทากนเสมอ

ตวอยางการนำาโปรแกรม GSP ไปใชใน การจดการเรยนรในระดบมธยมศกษา ตอนตน ในเรองการแปลงทางเรขาคณต เกยวกบการสะทอน

ภาพหนาจอของโปรแกรม

กจกรรมการเรยนการสอนในลกษณะนจะทำาใหนกเรยนไดเรยนร อยางเปนเหตเปนผลผานการลงมอปฏบตซงจะทำาใหนกเรยนไดเรยนรอยางมความหมาย คร นกเรยน หรอผทสนใจสามารถตดตอซอโปรแกรมGSP ฉบบ ภาษาไทยไดทสำานกบรการวชาการและบรหารทรพยสน สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)

Page 53: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

104 105คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

โปรแกรมGeoGebra

APPPlayFacto

โปรแกรม GeoGebra

GeoGebraเปนโปรแกรมคณตศาสตรเชงพลวตซงรวมเรขาคณต พชคณตและแคลคลสไว ดวยกนสามารถใชในการสรางชนงานเปลยนแปลงเชงพลวตไดในภายหลง การใชโปรแกรมสำาเรจรป GeoGebraบรณาการกบการเรยนรคณตศาสตรจะชวยเพมพนและพฒนาศกยภาพของครผสอนอกทงยงเปนแนวทางในการคนควาเพมเตมและนำาแนวคดทไดไปจดการเรยนรคณตศาสตรในชนเรยนอยางมประสทธภาพนอกจากนยงชวยใหนกเรยนสามารถสรางองคความรดวยตนเองตามความสามารถของตนสงผลใหมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร มความคดสรางสรรคมจนตนาการเกดทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร

ชดสอคณตศาสตรอจฉรยะ Play Facto

ชดสอคณตศาสตรอจฉรยะPlayFacto เปนสออปกรณทสงเสรมและพฒนาใหนกเรยนเกดทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรในดาน ตาง ๆ เหมาะสำาหรบนกเรยนตงแตอาย 5 - 12ป ชดสอคณตศาสตรนประกอบไปดวยสอยอยๆ รวม10กลองทครอบคลมเนอหาในสาระของจำานวนและพชคณตและการวดและเรขาคณตนอกจากนชดสอคณตศาสตรอจฉรยะPlayFacto ยงไดจดทำาในรปแบบของแอปพลเคชน เพอสะดวก ในการเขาถงและสามารถเผยแพรไดกวางขวางมากยงขน

ครอาจใหนกเรยนทำากจกรรมโดยใชโปรแกรมGeoGebra ในการแกปญหาและมใบงานทประกอบดวยคำาถามยอยๆ เพอใหนกเรยนไดสงเกตหรอสำารวจผลทไดจากการทำากจกรรมหรอครอาจใหนกเรยนใชโปรแกรมGeoGebraเพอตรวจสอบคำาตอบจากคำาถามทางสถตตางๆ เชน คาเฉลยมธยฐานหรอฐานนยมนอกจากนครยงสามารถใชโปรแกรมGeoGebraเพอสรางสอการเรยนการสอนใหนกเรยนไดสงเกตและวเคราะหขอมลทครนำาเสนอGeoGebraเปนโปรแกรมแบบOpensourceซงสามารถดาวนโหลดเพอนำามาใชงานไดฟรครนกเรยนหรอผทสนใจสามารถดาวนโหลดโปรแกรมGeoGebra ไดทเวบไซตwww.geogebra.org/materials หรอดาวนโหลดแอปพลเคชนผานแทบเลต และสมารทโฟนทรองรบระบบปฏบตการแอนดรอยด(Android)และไอโอเอส(iOS)

ครสามารถใชชดสอคณตศาสตรอจฉรยะ Play Facto ไปใชใน การจดการเรยนรในขณะทกำาลงสอน หรอใหนกเรยนใชฝกฝนตามเนอเรอง ทเรยนอยเชนชดPattermFinderครสามารถจดกจกรรมใหนกเรยนรวมกนหาคำาตอบของแบบรปและอธบายลกษณะทเกดขนของแบบรปหรอชดCubeTowerครสามารถจดกจกรรมใหนกเรยนมองภาพทางดานหนาดานขางและดานบนของรปเรขาคณตสามมตทประกอบขนจากลกบาศกเปนตน คร นกเรยน หรอผทสนใจสามารถดาวนโหลดชดสอคณตศาสตรอจฉรยะ Play Facto ผานแทบเลตและสมารทโฟนไดทงระบบปฏบตการ แอนดรอยด(Android)และไอโอเอส(iOS)

ตวอยางการนำาโปรแกรม GeoGebra ไปใชในการจดการเรยนรในระดบมธยมศกษาตอนตน ในเรองแผนภาพจด

ภาพหนาจอของโปรแกรม

Page 54: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

106 107คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

APPเกมคณตฯ Desmos

เกมคณตพชตเงนลาน

เกมคณตพชตเงนลานจะชวยสงเสรมความรในสาระวชาคณตศาสตรเหมาะสำาหรบผเรยนในระดบชนประถมศกษาปท5-6และระดบมธยมศกษาตอนตน ในเนอหาเรองรอยละ เปอรเซนต ทน กำาไร ขาดทน และดอกเบย โดยการจำาลองการทำาธรกจในลกษณะของเกมซงผเลนจะไดเรยนรพนฐานทางคณตศาสตรทนำาไปใชในการดำาเนนธรกจไดแมนยำามากขนนอกจากนยงมเรองของดอกเบยเงนกทงในและนอกระบบซงจะเปนพนฐานในการดำาเนนชวตในอนาคตอกดวยซงครอาจจะใหนกเรยนเลนเกมนเพอเปนการฝกฝนเพมเตม เกมคณตพชตเงนลานนสามารถดาวนโหลดผานแทบเลตและสมารทโฟนไดทงระบบปฏบตการแอนดรอยด(Android)และไอโอเอส(iOS)

ครสามารถนำาแอปพลเคชนนไปชวยในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรไดอยางหลากหลายเชนใชเปนสอการเรยนการสอนหนาชนเรยนหรอใหนกเรยนชวยกนสำารวจเพอหาคำาตอบรวมกน เปนตน นอกจากน ครสามารถสรางบทเรยนออนไลนใหนกเรยนเขาไปศกษาเพมเตมไดเชนกน Desmos Graphing Calculator สามารถใชงานไดผานเวบไซต www.desmos.com/calculatorหรอดาวนโหลดผานแทบเลตและสมารทโฟนไดทงระบบปฏบตการแอนดรอยดและไอโอเอสนอกจากนสามารถสรางบทเรยนผานDesmosActivityBuilder ไดท teacher.desmos.com/activitybuilderและนกเรยนสามารถเขาใชบทเรยนออนไลนไดทstudent.desmos.com

ภาพไอคอนของแอพลเคชน

ภาพหนาจอของแอพลเคชนกอนใชในการเรยนการสอน

Desmos Graphing Calculator

Desmos Graphing Calculator เปนแอปพลเคชนเครองคดเลขวทยาศาสตรทเปดใหใชงานฟรในรปแบบของเวบแอปพลเคชนและแอปพลเคชนบนแทบเลต สามารถคำานวณคา เขยนกราฟจากสมการตาง ๆทงในระบบพกดฉากและระบบพกดเชงขว สรางตารางหาอนพนธและปฏยานพนธของฟงกชนแสดงกราฟของฟงกชนทเปลยนแปลงไปเมอเปลยนแปลงคาของตวแปรดวยตวเลอนคำานวณคาสถตและวเคราะหสมการถดถอย

Page 55: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

109คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตน108 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 109 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

APPShowMe

ShowMe Interactive Whiteboard

ShowMeเปนแอปพลเคชนทไดรบการพฒนาขนในรปแบบของกระดานไวทบอรดทสามารถบนทกเสยงและแชรลงบนโลกออนไลนไดครสามารถใชแอปพลเคชนนในการสรางวดโอการสอนเนอหาคณตศาสตรไดดวยตนเองเพอใหนกเรยนไดศกษาหาความรเพมเตมหรอทบทวนเนอหาเดมแอปพลเคชนนไดออกแบบใหใชงานบนแทบเลตระบบไอโอเอสซงสามารถใสรปภาพพมพขอความทตองการเขยนและลบขอความบนทกเสยงการสอนพรอมบนทกภาพขณะครสอนในรปแบบของวดโอโดยไมจำากดเวลาโดยครสามารถเลอกไดวาวดโอแตละเรองนนจะอยในบทเรยน (course)หรอไม นอกจากน วดโอทสรางขนสามารถอปโหลดขนบนเวบไซตหรอแชรผานโซเชยลมเดยไดอกดวย

ShowMe Interactive Whiteboard สามารถใชงานไดผานเวบไซต www.showme.comและสามารถดาวนโหลดShowMeInteractiveWhite-boardผานแทบเลตและสมารทโฟนทรองรบระบบปฏบตการไอโอเอสเทานน

ภาพไอคอนของแอพลเคชน

ภาพหนาจอของ แอพลเคชนกอน บนทกการสอน

ภาพแสดงบทเรยน ทมเนอหาเปนวดทศนยอยในแอพลเคชน ShowMe

Desmos

ตวอยางการใชDesmosGraphingCalculatorในการจดการเรยนการสอนในเนอหาเกยวกบพาราโบลาทกำาหนดดวยสมการy=ax2เมอa≠0ซงเปนสมการของพาราโบลาทสามารถเขยนกราฟไดงาย ครควรใหนกเรยนศกษาสำารวจและสงเกตลกษณะของกราฟของสมการy=ax2โดยพจารณาแยกเปน2กรณคอกรณa>0และกรณa<0 ครควรใหนกเรยนสำารวจ สงเกตและเปรยบเทยบกราฟของสมการ y=ax2เมอa>0และaมคาตางๆกนเพอสรางขอความคาดการณทนำาไปสขอสรปลกษณะกราฟและครอาจใหนกเรยนสงเกตคาa ในสมการy=ax2 เมอa>0วามผลตอลกษณะของกราฟอยางไร นอกจากน ครควรใหนกเรยนศกษา สำารวจ สงเกตและเปรยบเทยบกราฟของสมการy=ax2เมอa<0ในลกษณะเดยวกนกบการสำารวจกราฟของสมการy=ax2 เมอa>0 เพอใหนกเรยนบอกลกษณะทเหมอนกนและแตกตางกนของกราฟของสมการy=ax2ทงสองกรณ

ภาพหนาจอของแอพลเคชนกอนใชในการเรยนการสอน

Page 56: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

110 111คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 110คมอการใชหลกสตร ระดบประถมศกษา

แหลงความรเพมเตม

เวบไซต : Distance Learning Information Technology (DLIT) www.dlit.ac.th DistanceLearning InformationTechnology (DLIT) จดทำาโดยสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) เวบแอปพลเคชนนประกอบดวยสวนหลก5สวนไดแก• หองเรยนDLITสวนนสามารถเขาชมการสอนเนอหาในเรองตางๆรวมทง

ดาวนโหลดเอกสารประกอบซงครสามารถเปดฉายหรอดาวนโหลดไวใชประกอบการสอน

• คลงสอการสอนในสวนนเปนการรวบรวมสอประเภทตางๆไดแกวดทศนแผนการจดการเรยนรสอLearningObjectและอนๆ ซงครสามารถเปดฉายหรอดาวนโหลดไวใชประกอบการสอน

• การพฒนาวชาชพคร เปนสวนทนำาเสนอเทคนคการสอนจากครไทยและตางประเทศในทกรายวชาตงแตระดบปฐมวยจนถงมธยมศกษาตอนปลาย

• คลงขอสอบ ในสวนนเปนระบบคลงขอสอบมาตรฐานของสำานกทดสอบทางการศกษาสพฐ.

• หองสมดดจทลเปนสวนทรวบรวมเวบไซตทมสอประกอบการสอนและใชสำาหรบคนควาเพอทำาโครงงาน

DistanceLearning InformationTechnology (DLIT) จงนบเปน สอในยคดจทลอยางหนงทไดรวบรวมสงตาง ๆทเกยวของการกบศกษาเขาไวดวยกนเพอใหผคนไดเขาถงการศกษาอยางเทาเทยมและทวถง

ครนกเรยนหรอผทสนใจสามารถเขาถงเวบไซตไดทwww.dlit.ac.thหรอดาวนโหลดแอปพลเคชนผานแทบเลตและสมารทโฟนไดทงระบบ ปฏบตการแอนดรอยด(Android)และไอโอเอส(iOS)และวนโดวสโฟน

ภาคผนวก

D L I T

QR CodeเขาสเวบไซตDLIT

ภาพไอคอนของแอพลเคชน

ภาพหนาจอของเวบไซต DLIT

kanchana pisek.or.th

เวบไซต : สารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว kanchanapisek.or.th/kp6 เวบไซตสารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงค ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนเวบไซตทรวบรวมสารานกรมสำาหรบเยาวชนทง 37 เลม ในรปแบบของหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) รวมทงสารานกรมไทยฉบบอนๆ เชนสารานกรมไทยฉบบเฉลมพระเกยรตสารานกรมไทย ฉบบกาญจนาภเษก สำาหรบสารานกรมในหมวดคณตศาสตร จะเปนสารานกรมเลมท 6 ซงมดวยกน 15หวเรอง เวบไซตสารานกรมไทยสำาหรบเยาวชนโดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวจงเปนเวบไซตหนงทเหมาะสำาหรบการศกษาหาความรของทงครและนกเรยน

QR Codeเขาสเวบไซตสารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน

ภาพหนาจอของเวบไซตสารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน

Page 57: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

112 113คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

www.IPST.ac.th

เวบไซต : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) www.ipst.ac.th เวบไซตสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)เปนเวบไซตทรวบรวมขาวสารกจกรรมสอการเรยนการสอนมากมายทงในสวนของวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร คอมพวเตอร เทคโนโลยและสะเตมศกษา ดงนน เวบไซตสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) จงเปนแหลงขอมลสำาคญทครนกเรยนหรอผสนใจทวไปใชในการสบคนขอมลและศกษาหาความรไดเปนอยางด

QR Codeเขาสเวบไซตสสวท.

ภาพหนาจอของเวบไซตสสวท.

เวบไซต : ศนยการเรยนรดจทลระดบชาตดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย learningspace.ipst.ac.th เวบไซตศนยการเรยนรดจทลระดบชาตดานวทยาศาสตรคณตศาสตรและเทคโนโลย(IPSTLearningSpace)จดทำาขนโดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)เวบไซตนประกอบดวยระบบหลก6ระบบไดแก• ระบบโรงเรยน (School Module)เพออำานวยความสะดวกตอการเรยน

การสอนในโรงเรยนสำาหรบผบรหารครและนกเรยน• ระบบอบรมคร (Teacher Training Module) สำาหรบการพฒนาศกยภาพ

ครและรองรบการปรบเปลยนบทบาทของครในกระบวนการเรยนรยคใหม• ระบบคลงสอดจทล (Digital Media System)ครจะสามารถเลอกสอเพอ

นำาไปใชในการเรยนการสอนรวมทงการคนควาหาความรดวยตนเอง• ระบบการสอบออนไลน (Online Testing System)สำาหรบการสรางชด

ขอสอบใหนกเรยนไดฝกฝนและวดระดบความรของตนเอง• ระบบการเรยนรรวมกน (Collaborative Learning) สำาหรบการสราง

ชมชนออนไลนเครอขายการเรยนรชวยเหลอแบงปนและแลกเปลยนความรระหวางกน

• ระบบสำานกพมพอเลกทรอนกส (e-Publishing)เพออำานวยความสะดวกในการสรางหนงสออเลกทรอนกสทมมาตรฐาน และเผยแพรแบงปนใน เครอขายของผใชงาน

จะเหนไดวาเวบไซตศนยการเรยนรดจทลระดบชาตดานวทยาศาสตรคณตศาสตร และเทคโนโลย (IPST Learning Space) เปนเครองมอหนง ในการขยายโอกาสในการเขาถงการเรยนรทมคณภาพ เพมความเทาเทยม ทางการศกษาและยงชวยยกระดบคณภาพการศกษาของประเทศไทย

IPST LearningSpace

ภาพหนาจอของเวบไซตIPST Learning Space

QR Code เขาสเวบไซตIPST Learning Space

Page 58: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

114 115คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

M A T HI P S T

เวบไซต : สาขาวชาคณตศาสตร สสวท. math.ipst.ac.th เวบไซตสาขาวชาคณตศาสตรสสวท.จดทำาขนโดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)เปนเวบไซตทรวบรวมขาวสารกจกรรมบทความสอการเรยนรหนงสอเรยนอเลกทรอนกส(E-Book)ในสวนของวชาคณตศาสตรตงแตระดบประถมศกษาจนถงมธยมศกษาตอนปลายเวบไซตสาขาวชาคณตศาสตรสสวท.จงเปนเวบไซตหนงทเหมาะสำาหรบการตดตามขาวสารและใชศกษาหาความรของทงครและนกเรยน

ภาพหนาจอของเวบไซตระบบการสอนออนไลน

QR Codeเขาสเวบไซตระบบการสอนออนไลนสาขาวชาคณตศาสตร สสวท.

S T E M เวบไซต : สะเตมศกษา ประเทศไทย www.stemedthailand.org เวบไซตสะเตมศกษาประเทศไทย จดทำาขนโดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)เปนเวบไซตทรวบรวมขาวสารกจกรรมและบทความทเกยวของกบสะเตมศกษาเวบไซตนจงนบเปนแหลงขอมลสำาคญเกยวกบสะเตมศกษาทจะชวยเผยแพรองคความรใหครนกเรยนหรอผทสนใจเขาถงขอมลไดงายสะดวกและรวดเรว

ภาพหนาจอของเวบไซตสะเตมศกษาประเทศไทย

QR Code เขาสเวบไซตสะเตมศกษาประเทศไทย

Page 59: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

116 117คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เวบไซต : ระบบการสอบออนไลน onlinetesting.ipst.ac.th เวบไซตระบบการสอบออนไลน(OnlineTestingSystem)จดทำาขนโดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) เปนเวบไซต ทใหนกเรยนเขามาทำาแบบทดสอบแบบออนไลนทงในสวนของวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตร ตงแตระดบประมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลายเวบไซตระบบการสอบออนไลน(OnlineTestingSystem)จงนบเปนเวบไซตหนงทจะชวยใหผเรยนไดฝกฝนและพฒนาศกยภาพของตนเอง

Online Testing System)

ภาพหนาจอของเวบไซตระบบการสอบออนไลน

QR Codeเขาสเวบไซตระบบการสอบออนไลน

SchoolNet

P I S A เวบไซต : ระบบออนไลนขอสอบ PISA pisaitems.ipst.ac.th เวบไซตระบบออนไลนขอสอบPISAทไดรบอนญาตใหเผยแพรจดทำาขนโดยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)เปนเวบไซตทใหนกเรยนเขามาทำาขอสอบ PISA ในสวนทไดรบอนญาตใหเผยแพรได เพอชวยใหนกเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเองรวมทงชวยยกระดบศกยภาพของนกเรยนไทยใหทดเทยมกบนานาชาต

เวบไซต : Digital Library for School Net web.ku.ac.th/schoolnet เวบไซตDigitalLibraryforSchoolNetเปนเวบไซตทางการศกษาทจดทำาขนภายใตโครงการพฒนาเนอหาความรสำาหรบเครอขายคอมพวเตอรเพอโรงเรยนไทย สำาหรบเปนแหลงเรยนร หรอหองสมดดจทลเพอเดกและเยาวชนในปจจบนมโรงเรยนทเชอมตอบนเครอขายมากกวา1,000โรงเรยน

ภาพหนาจอของเวบไซตระบบออนไลนขอสอบ PISA

ภาพหนาจอของเวบไซตDigital Library for School Net

QR Codeเขาสเวบไซตระบบออนไลนขอสอบ PISA

QR CodeเขาสเวบไซตDigital Libraryfor School Net

Page 60: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

118 119คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

MathAssociation.

Net

K H A N

เวบไซต : สมาคมคณตศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ www.mathassociation.net เวบไซตสมาคมคณตศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภเปนเวบไซตทรวบรวมขาวสาร เอกสารสงพมพ การอบรมคร และการสอบแขงขนตางๆ ของสมาคมคณตศาสตรฯเวบไซตนจงนบเปนแหลงขอมลสำาคญทครนกเรยนหรอผสนใจทวไปใชในการตดตามขอมลขาวสารของทางสมาคมคณตศาสตรฯไดเปนอยางด

เวบไซต : คาน อะคาเดม ประเทศไทย th.khanacademy.org เวบไซตคานอะคาเดม ประเทศไทย เปนเวบไซตทนำาวดทศนของคาน อะคาเดม (KhanAcademy) ในสวนของการสอนเนอหาวชาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาขนไปมาแปลและใหเสยงภาษาไทยโดยมจดประสงคเพอชวย ยกระดบคณภาพการศกษาไทยใหดยงขนดวยการใหการศกษาในระดบชนนำาสำาหรบทกคน

ภาพหนาจอของเวบไซตสมาคมคณตศาสตรแหงประเทศไทยฯ

QR Codeเขาสเวบไซตสมาคมคณตศาสตรแหงประเทศไทยฯ

YouTube เวบไซต : ยทป www.youtube.com เวบไซตยทป(YouTube)เปนเวบไซตสำาหรบการเผยแพรวดทศนจากสมาชกหรอชอง (Channel) ของหนวยงานตางๆทตองการเผยแพรวดทศนของตนเองผานระบบออนไลนเพอใหกลมเปาหมายเขาถงสอทตองการเผยแพรไดงายและรวดเรวในสวนของวดทศนทเกยวของกบวชาคณตศาสตรนนมหลายชองทมการเผยแพรวดทศนเกยวกบการสอนการจดกจกรรมหรอวดทศนใน รปแบบของการตนแอนเมชนรวมทงในรปแบบของละครสนใหไดตดตามเชน

ชอง “สาขาวชาคณตศาสตร สสวท.”เผยแพรวดทศนทเกยวของกบเทคนคการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรเนอหาความรทางคณตศาสตรการตนแอนเมชนและคณตศาสตรในชวตประจำาวนตงแตระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ชอง “บทเรยนออนไลน กระทรวงศกษาธการ” เผยแพรวดทศนทเกยวของกบเนอหาความรทางคณตศาสตรและวทยาศาสตรและการนำาไปใชในรปแบบของการตนแอนเมชนตงแตระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนตน

ภาพหนาจอของเวบไซตชอง “สาขาวชาคณตศาสตร สสวท.”

ภาพหนาจอของเวบไซตชอง “บทเรยนออนไลน กระทรวงศกษาธการ”

QR Code เขาสเวบไซตชอง “สาขาวชาคณตศาสตร สสวท.”

QR Code เขาสเวบไซตชอง “บทเรยนออนไลน กระทรวงศกษาธการ”

Page 61: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

120 121คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

YouTube

ชอง “CoursewareMaster SciMath” เผยแพรวดทศนทเกยวของกบเนอหาความร ทางคณตศาสตรและวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษาตอนปลายโดยความรวมมอระหวางสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(สพฐ.)และคณะวทยาศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย

ชอง “DLIT Resources คลงสอการสอน” เผยแพรวดทศนทเกยวของกบเนอหาความรในทกรายวชาตงแตระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ภาพหนาจอของเวบไซตชอง “CoursewareMaster SciMath”

ภาพหนาจอของเวบไซตชอง “DLIT Resources คลงสอการสอน”

QR Code เขาสเวบไซตชอง “CoursewareMaster SciMath”

QR Code เขาสเวบไซตชอง “DLIT Resources คลงสอการสอน”

อภธานศพท

ความรสกเชงจำานวน (number sense) ความรสกเชงจำานวนเปนสามญสำานกและความเขาใจเกยวกบจำานวนทอาจพจารณาในดานตางๆเชน• เขาใจความหมายของจำานวนทใชบอกปรมาณ(เชนดนสอ5แทง)และใช

บอกอนดบท(เชนวงเขาเสนชยเปนท5)• เขาใจความสมพนธทหลากหลายของจำานวนใดๆ กบจำานวนอน ๆ เชน

8มากกวา7อย1แตนอยกวา10อย2• เขาใจเกยวกบขนาดหรอคาของจำานวนใดๆ เมอเปรยบเทยบกบจำานวนอน

เชน8มคาใกลเคยงกบ4แต8มคานอยกวา100มาก• เขาใจผลทเกดขนเกยวกบการดำาเนนการของจำานวน เชน คำาตอบของ

65+42ควรมากกวา100เพราะวา65>60,42>40และ60+40=100• ใชเกณฑจากประสบการณในการเทยบเคยงถงความสมเหตสมผลของ

จำานวนเชนการรายงานวานกเรยนชนประถมศกษาปท1คนหนงสง250เซนตเมตรนนไมนาจะเปนไปได

ความรสกเชงจำานวนสามารถพฒนาและสงเสรมใหเกดขนกบผเรยนไดโดยจดประสบการณการเรยนรทเหมาะสมซงรวมไปถงการคดในใจและ การประมาณคาผเรยนทมความรสกเชงจำานวนดนนจะเปนผทสามารถตระหนกถงความสมเหตสมผลของคำาตอบทไดจากการคำานวณและการแกปญหาไดดดวย

การนกภาพ (visualization) การนกภาพเปนการนกถงหรอวเคราะหภาพหรอรปเรขาคณตตาง ๆในจนตนาการเพอคดหาคำาตอบหรอกระบวนการทจะไดภาพหรอเกดภาพทปรากฏ

รปเรขาคณต (geometric figure) รปเรขาคณตเปนรปทประกอบดวยจดเสนตรงเสนโคงระนาบฯลฯอยางนอยหนงอยาง

• ตวอยางของรปเรขาคณตหนงมต (onedimensionalgeometricfigure)ไดแกจดเสนตรงสวนของเสนตรงรงส

• ตวอยางของรปเรขาคณตสองมต (twodimensional geometricfigure)ไดแกมมวงกลมรปสามเหลยมรปสเหลยม

• ตวอยางของรปเรขาคณตสามมต(threedimensionalgeometricfigure)ไดแกทรงกลมลกบาศกปรซมพระมด

Page 62: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

122 123คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ขอมล (data) ขอมลเปนขอเทจจรงหรอสงทยอมรบวาเปนขอเทจจรงของเรองทสนใจซงไดจากการเกบรวบรวมอาจเปนไดทงขอความและตวเลข

ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรเปนความสามารถทจะนำาความรไปประยกตใชในการเรยนรสงตาง ๆ เพอใหไดมาซงความรและประยกตใช ในชวตประจำาวนไดอยางมประสทธภาพ การแกปญหา การแกปญหา เปนกระบวนการทผเรยนควรจะเรยนร ฝกฝน และพฒนาใหเกดทกษะขนในตนเอง เพอสรางองคความรใหม เพอใหผเรยนมแนวทางในการคดทหลากหลายรจกประยกตและปรบเปลยนวธการแกปญหาใหเหมาะสม รจกตรวจสอบและสะทอนกระบวนการแกปญหา มนสยกระตอรอรนไมยอทอรวมถงมความมนใจในการแกปญหาทเผชญอยทงภายในและภายนอกหองเรยนนอกจากนการแกปญหายงเปนทกษะพนฐานทผเรยนสามารถนำาไปใชในชวตจรงได การสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบการแกปญหาอยางมประสทธผล ควรใชสถานการณหรอปญหาทางคณตศาสตรทกระตน ดงดดความสนใจ สงเสรมใหมการประยกตความรทางคณตศาสตร ขนตอน/กระบวนการแกปญหาและยทธวธแกปญหาทหลากหลาย การสอสารและการสอความหมายทางคณตศาสตร การสอสาร เปนวธการแลกเปลยนความคดและสรางความเขาใจระหวางบคคลผานชองทางการสอสารตางๆ ไดแก การฟงการพดการอานการเขยนการสงเกตและการแสดงทาทาง การสอความหมายทางคณตศาสตรเปนกระบวนการสอสารทนอกจากนำาเสนอผานชองทางการสอสารการฟงการพดการอานการเขยนการสงเกตและการแสดงทาทางตามปกตแลว ยงเปนการสอสารทมลกษณะพเศษ โดยมการใชสญลกษณ ตวแปรตาราง กราฟสมการอสมการฟงกชนหรอ แบบจำาลองเปนตนมาชวยในการสอความหมายดวย การสอสารและการสอความหมายทางคณตศาสตร เปนทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรทจะชวยใหผเรยนสามารถถายทอดความร ความเขาใจ แนวคดทางคณตศาสตร หรอกระบวนการคดของตนใหผอนรบร ไดอยางถกตองชดเจนและมประสทธภาพการทผเรยนมสวนรวมในการอภปรายหรอการเขยนเพอแลกเปลยนความรและความคดเหนถายทอดประสบการณซงกนและกนยอมรบฟงความคดเหนของผอนจะชวยใหผเรยนเรยนรคณตศาสตรไดอยางมความหมายเขาใจไดอยางกวางขวางลกซงและจดจำาไดนานมากขน

การเชอมโยง การเชอมโยงทางคณตศาสตร เปนกระบวนการทตองอาศยการคดวเคราะหและความคดรเรมสรางสรรคในการนำาความร เนอหาและหลกการทางคณตศาสตรมาสรางความสมพนธอยางเปนเหตเปนผลระหวางความรและทกษะและกระบวนการทมในเนอหาคณตศาสตรกบงานทเกยวของเพอนำาไปสการแกปญหาและการเรยนรแนวคดใหมทซบซอนหรอสมบรณขน การเชอมโยงความรตาง ๆทางคณตศาสตร เปนการนำาความรและทกษะและกระบวนการตางๆ ทางคณตศาสตรไปสมพนธกนอยางเปนเหตเปนผลทำาใหสามารถแกปญหาไดหลากหลายวธและกะทดรดขนทำาใหการเรยนรคณตศาสตรมความหมายสำาหรบผเรยนมากยงขน การเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ เปนการนำาความร ทกษะและกระบวนการตางๆ ทางคณตศาสตรไปสมพนธกนอยางเปนเหตเปนผลกบเนอหาและความรของศาสตรอนๆเชนวทยาศาสตรดาราศาสตรพนธกรรมศาสตรจตวทยาและเศรษฐศาสตรเปนตนทำาใหการเรยนคณตศาสตรนาสนใจมความหมายและผเรยนมองเหนความสำาคญของการเรยนคณตศาสตรการทผเรยนเหนการเชอมโยงทางคณตศาสตรจะสงเสรมใหผเรยนเหนความสมพนธของเนอหาตาง ๆ ในคณตศาสตร และความสมพนธระหวางแนวคดทางคณตศาสตรกบศาสตรอนๆ ทำาใหผเรยนเขาใจเนอหาทางคณตศาสตรไดลกซงและมความคงทนในการเรยนร ตลอดจนชวยใหผเรยนเหนวาคณตศาสตรมคณคานาสนใจและสามารถนำาไปใชประโยชนในชวตจรงได การใหเหตผล การใหเหตผล เปนกระบวนการคดทางคณตศาสตรทตองอาศย การคดวเคราะหและความคดรเรมสรางสรรค ในการรวบรวมขอเทจจรงขอความแนวคดสถานการณทางคณตศาสตรตางๆ แจกแจงความสมพนธหรอการเชอมโยงเพอใหเกดขอเทจจรงหรอสถานการณใหม

Page 63: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

124 125คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การใหเหตผลเปนทกษะและกระบวนการทสงเสรมใหผเรยนรจกคดอยางมเหตผลคดอยางเปนระบบสามารถคดวเคราะหปญหาและสถานการณไดอยางถถวนรอบคอบสามารถคาดการณวางแผนตดสนใจและแกปญหาไดอยางถกตองและเหมาะสมการคดอยางมเหตผลเปนเครองมอสำาคญทผเรยนจะนำาไปใชพฒนาตนเองในการเรยนรสงใหมเพอนำาไปประยกตใชในการทำางานและการดำารงชวต การคดสรางสรรค การคดสรางสรรค เปนกระบวนการคดทอาศยความรพนฐานจนตนาการ และวจารณญาณ ในการพฒนาหรอคดคนองคความร หรอ สงประดษฐใหม ๆทมคณคาและเปนประโยชนตอตนเองและสงคมความคดสรางสรรคมหลายระดบ ตงแตระดบพนฐานทสงกวาความคดพน ๆ เพยง เลกนอย ไปจนกระทงเปนความคดทอยในระดบสงมาก การพฒนาความคดสรางสรรคจะชวยใหผเรยนมแนวทางการคดทหลากหลายมกระบวนการคดจนตนาการในการประยกต ทจะนำาไปสการคดคนสงประดษฐทแปลกใหมและมคณคาทคนสวนใหญคาดคดไมถงหรอมองขามตลอดจนสงเสรมใหผเรยนมนสยกระตอรอรนไมยอทออยากรอยากเหนอยากคนควาและทดลองสงใหมๆ อยเสมอ

คำาถามทางสถตลกษณะของคำาถามทางสถตควรจะแสดงใหเหนถงองคประกอบสามสวนสำาคญไดแก

1. ระบสงทตองการศกษาได2. มกลมบคคลหรอสงทจะเกบรวบรวมขอมลทหลากหลาย3. สามารถคาดการณไดวาคำาตอบทเกดขนมความแตกตางกน

บรรณานกรม

Agresti,A.,&Franklin,C.(2013).Statistics: The art and science of learning from data (3rded.).PearsonEducation.Black,P.,&Wiliam,D.(2009).Developingthetheoryofformativeassessment. Educational Assessment Evaluation and Accountability, 21(1),5-31.CambridgeInternationalExamination.(2015).Evaluation of the Thai Primary Curriculum for Mathematics and Science. Unpublisheddocument.CambridgeInternationalExamination.(2016).Evaluation of the Thai Secondary Curriculum for Mathematics and Science.Unpublisheddocument.Edwards,S.Kemp,A.T.,&Page,C.T.(2014). Themiddleschoolphilosophy: Dowepracticewhatwepreachordowepreachsomethingdifferent? Current Issues in Middle Level Education, 19 (1),13-19.Franklin,C.,Kader,G.,Mewborn,D.,Moreno,J.,Peck,R.,Perry,M.,&Scheaffer,R. (2007).Guidelines for assessment and instruction in statistics education (GAISE) report: A Pre K – 12 curriculum framework.American StatisticalAssociation.FranklinC.,Kader,G.,Bargagliotti,A.,Scheaffer,R.,CaseC.,&SpanglerD.(2015). Statistical education of teachers.AmericanStatisticalAssociation.Earl,L.M.(2006).Assessment as learning: Using classroom assessment to maximize student learning.CorwinPress.ManitobaEducation,CitizenshipandYouth.(2016,November11).Rethinking classroom assessment with purpose in mind: assessment for learning, Assessment as Learning, Assessment of Learning. Retrievedfrom https://www.edu.gov.mb.ca/k12/assess/wncp/full_doc.pdfMathIsFun.(2016,September11).Real world examples of quadratic equations. Retrievedfromhttp://www.mathsisfun.com/algebra/ quadratic-equation-real-world.htmlNationalCouncilofTeachersofMathematics,(2000).Principles and standards for school mathematics.Reston,VA:NationalCouncilofTeachersof Mathematics.NationalResearchCouncil.(2001).Adding it up: Helping children learn mathematics. J.Kilpatrick,J.Swaffold,andB.Findell(Eds.).MathematicsLearning StudyCommittee,CenterforEducational,DivisionofBehavioraland SocialSciencesandEducation.Washington,DC:NationalAcademyPress.Partnershipfor21stCenturySkills.(2016,November11).P21 common core toolkit: A guide to aligning the common core state standards with the framework for 21st century skills. Retrievedfromhttp://www.p21.org/ storage/documents/P21CommonCoreToolkit.pdf

Page 64: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

126 127คมอการใชหลกสตร ระดบมธยมศกษาตอนตนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,สำานกงาน.(2559).แผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบทสบสอง (พ.ศ. 2560 – 2564). สบคน17พฤศจกายน 2560,จากhttp://www.nesdb.go.th/ewt_dl_link.php?nid=6422ทดสอบทางการศกษา,สำานก.(2557). ผลการประเมนคณภาพผเรยนระดบชาต ปการศกษา 2555 บทสรปและขอเสนอแนะเชงนโยบาย. กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทยจำากด.นายกรฐมนตร,สำานก.(2559).รางกรอบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579). สบคน17พฤศจกายน2560,จากhttp://www.nesdb.go.thวชาการกระทรวงศกษาธการ,กรม.(2545).หนงสอสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร ในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. พมพ ครงท1.กรงเทพมหานคร:โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑวชาการและมาตรฐานการศกษาสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,สำานก.(2557). รายงานผลการนำาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไปส การปฏบต : การสงเคราะหงานวจย เอกสาร และรายงาน ทเกยวของกบการนา หลกสตรไปสการปฎบต เอกสารลำาดบท 1/2557[Online].http://www. curriculum51.net/upload/20150211224227.pdf[2559,กนยายน,11]ศกษาธการ,กระทรวง.(2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำากด.สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2545).คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร. พมพครงท3.กรงเทพมหานคร:โรงพมพครสภา ลาดพราวสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2545).การจดสาระการเรยนร กลมคณตศาสตร ชวงชนท 3 – 4 หลกสตรการศกษาขนพนฐาน.กรงเทพมหานครสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2554).รายงานผลการวจยโครงการ TIMSS 2011 วชาคณตศาสตร [Online].http://timssthailand.ipst.ac.th/ timss2011-math-report[2559,พฤษภาคม,11].สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2555).การวดผลประเมนผล คณตศาสตร.พมพครงท1.กรงเทพมหานคร:ซเอดยเคชนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2556).ผลการตดตามการใชสอ ประกอบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการ เรยนรคณตศาสตร [เอกสารใชภายใน]สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2557).ผลการประเมน PISA 2012 คณตศาสตร การอาน และวทยาศาสตร [Online].http://pisathailand.ipst.a c.th/isbn-9786163621344[2559,พฤษภาคม,11].สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,สถาบน.(2559).การใชเวลาเรยนมากขนทำาให การเรยนรดขนหรอไม. FOCUS ประเดนจาก PISA, 2.

คณะผจดทำา

คณะทปรกษาดร.พรพรรณไวทยางกร ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยรศ.ดร.สญญามตรเอม รองผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยดร.สพตราผาตวสนต รองผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณะทำางานยกรางนายสมเกยรตเพญทอง ผอำานวยการสาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นางณตตยามงคลาสร สาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นางนวลจนทรฤทธขำาสาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นางสาวเบญจมาศเหลาขวญสถตยสาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.ดร.ภทรวดหาดแกว สาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นายภมวจนธรรมใจ สาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นางเหมอนฝนเยาวววฒน สาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.นางสาวอษณยวงศอามาตย สาขาคณตศาสตรประถมศกษาสสวท.ดร.อลงกรณตงสงวนธรรม รกษาการผอำานวยการสาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวจนทรนภาอตตะมะ สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวดนตาชนอารมณ สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวปฐมาภรณอวชย สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นายพฒนชยรววรรณ สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวพลาลกษณทองทพย สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวภญญดากลบแกว สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.ดร.รณชยปานะโปย สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาววรนารถอยสข สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.ดร.ศศวรรณเมลองนนท สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวสรวรรณจนทรกล สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.ดร.สธารสนลรอด สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.ดร.อลงกตใหมดวง สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.นางสาวอมรสาจนทนะศร สาขาคณตศาสตรมธยมศกษาสสวท.ดร.พดเตยตาฬวฒน สาขาวจยและประเมนมาตรฐานสสวท.

Page 65: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

128 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณะผรวมพจารณารางคมอการใชหลกสตรนายดนยยงคง ผเชยวชาญพเศษสสวท.ดร.ปานทองกลนาถศร ผเชยวชาญพเศษสสวท.ผศ.ลดดาวลยเพญสภา ผเชยวชาญสสวท.นายสมนกบญพาไสว ผเชยวชาญสสวท.นางสวรรณาคลายกระแส ผเชยวชาญสสวท.นางชมยพรตงตน ผเชยวชาญสสวท.ผศ.มาลนทอทธรส ผชำานาญสสวท.รศ.ดร.อมพรมาคนอง จฬาลงกรณมหาวทยาลยอ.ดร.ไพโรจนนวมนม จฬาลงกรณมหาวทยาลยผศ.ดร.ชนศวราเลศอมรพงษ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรรศ.ดร.เวชฤทธองกนะภทรขจร มหาวทยาลยบรพาศ.ดร.ฉววรรณรตนประเสรฐ มหาวทยาลยศลปากรนางนงนชผลทว โรงเรยนทบปดวทยานางวลลภาบญวเศษ โรงเรยนเบญจะมะมหาราชนายมานสทพยสมฤทธกล โรงเรยนสงวนหญงนายถนอมเกยรตงานสกล โรงเรยนสตรภเกตนางมยรสาลวงศ โรงเรยนสตรสรเกศนางสาวกลยาณแคนยกต นกวชาการอสระ

คณะบรรณาธการนายดนยยงคง ผเชยวชาญพเศษสสวท.นางชมยพรตงตน ผเชยวชาญสสวท.

Page 66: ÁÉõã®åÏì¿àÖá®×ÅÏ ÏèÄáØÉáÎÛÉÃó®ÚåÅãÈÅÈ 1 · 2 สถาบัน ... คู่มือการใช้หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

130 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย