การอ่านค่า Ekg

ความรพนฐานคลนไฟฟาหวใจ และ

การพยาบาลผปวยโรคหลอดเลอดและหวใจ

นางอ าไพ สารขนธ พยาบาลวชาชพช านาญการ

งานวสญญพยาบาล โรงพยาบาลมะเรงอดรธาน

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ หวใจเปนอวยวะทเปนกลามเนอ มลกษณะเปนโพรง อยตรงกลางชองทรวงอก อยหลง Sternum ระหวางปอด 2 ขาง อยเหนอกระบงลม Apex อยชองซโครงท 5 ขางซาย ยอดหวใจอยหลงชองซโครงท 2 ตวหวใจอยเยองๆมาทางซาย

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ กลามเนอหวใจ ม 3 ชน Periocardium Myocardium Endocardium ในคนทอายมากขน อวน เลอดจะไปเลยงชนของ กลามเนอหวใจไดลดลงมโอกาสเกด Myocardial infarction สวน Periocardium เปนถงบางๆหมรอบหวใจ

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ หวใจ ม 4 หอง Rt. atrium (หวใจหองบนขวา) Rt. ventricle (หวใจหองลางขวา) Lt. atrium (หวใจหองบนซาย) Lt. ventricle (หวใจหองลางซาย) ลนหวใจทกนระหวาง Rt. atrium กบ Rt. Ventricle คอ Tricuspid valve ลนหวใจทกนระหวาง Lt. Atrium กบ Lt. Ventricle คอ Bicuspid valve หรอ Mitral valve

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ

LUB (S1) เกดจากการปดของ AV. (Atrioventricular valve) DUB (S2) เกดจากการปดของ Semilunar valve

Circulation เลอดทม O2 นอยและม CO2 มาจาก Superior vena cava, Inferior vena cava และ Coronary sinus ไหลจาก Rt. Atrium ผาน Tricuspid valve มา Rt. Ventricle เมอ Rt. Ventricle หดตว Tricuspid valve ปด Rt. Ventricle expel เลอดไป pulmonary arteries O2 และ CO2 ถกแลกเปลยนในปอดและ flow มา pulmonary vein เขา Lt. atrium ผาน Bicuspid valve เขา Lt. Ventricle ผานขนไป aorta โดยผาน Aortic valve

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ Coronary arteries การสงเลอดไปเลยง เรมจาก epicardium, myocardium ถง endocardium ชนทขาดเลอดไปเลยง คอ myocardium และ endocardium และการ infarction กเรมทชน endocardium ผนงกลามเนอหวใจทหนาท าใหเลอด และ O2 ไปเลยงชน myocardium และ endocardium ไดนอยลง

กายวภาคสรรวทยาของหวใจ หลอดเลอดทไปเลยงกลามเนอหวใจ (Coronary Artery) 1. Left main coronary artery - Left anterior descending coronary artery (LAD) ซงเลยง หวใจดานหนาและเลยงกลามเนอหวใจสวนส าคญของหวใจหองซายลาง - Left circumflex artery เลยงกลามเนอหวใจ ดานหลงและดานลาง 2. Right Coronary Artery (RCA) จะเลยงกลามเนอหวใจดานขวาและดานลาง

Cardiac cycle หวใจบบและคลายตวแตละครงเรยกวา cardiac cycle

คณลกษณะของ cardiac cells สรางไฟฟาได (Electrical impulse) cell ทผลตไฟฟาเรยกวา Pade marker ตอบสนองตอไฟฟาได (Response to electrical stimulus) เรยกวา Excitability สงตอกระแสไฟฟาได (conductivity หรอtransmit electrical impulse) เมอถกระตนดวยไฟฟาจะหด-คลายตวได (contractivity)

Cardiac action potential ในชวงทมการไหลเขา-ออกของอออน เรยกวา Cardiac potential Electrolyte ทมผลตอการท างานของหวใจม Na, K, Ca ใน cell ม K ฉะนนใน cell จงมประจลบมากกวานอก cell เมอ cell กลามเนอถกระตน เรยกวามการ Depolarization ใน cell มประจบวกเพราะ Na เขาใน cell (จาก ~ -90 ถง ~ +20 mv.) จงหวะน P wave represent = atrium depo. ตามดวย QRS complex represent Repolarization เมอ depolarization แลวกเรมเขาส phase ของการ repo. = ST segment represent = T wave is venticuler repolarization

Conduction system SA Node (Sinoatrial Node อยหลง Rt. atrium) ผลตไฟฟาก าลงการผลต 60–100/นาท AV Node (Atrioventricular Node อยขางลาง Rt. atrium) Bundle of His อยระหวาง septum ของ ventricular ก าลงการผลต 40–60/นาท Rt. Bundle และ Lt. Bundle Branch, Purrkinje Fiber (อยท ventricle) ก าลงการผลต 20–40/นาท

EKG Lead Six limp lead -Lead l, AVL เปนการมองเหนหวใจดานซาย -Lead ll, lll AVF เปนการมองเหนหวใจดานลาง -Lead AVR เปนการมองเหนหวใจดานขวา

Precordial lead เปนการมองเหนหวใจดานหนา ทะลไปดานหลง

-V1, V4 มองดาน Anterior -V2, V3 มองดาน Posterior -V5, V6 มองดาน Lateral *V1, V2 มองตรงแบงหองหวใจ septum

การตด Lead -V1 ชองซโครงท4 ขางขวาของ Sternum -V2 ชองซโครงท4 ขางซายของ Sternum -V4 mid clavicle ตงฉากกบชองซโครงท5 -V3 ระหวาง V2 กบ V4 -V6 กงกลางรกแรลากลงมา ชองซโครงท5 -V5 ระหวาง V4 กบ V6

Electrocardiogram (EKG หรอ ECG)

มความหมายเดยวกนนนคอ คลนไฟฟาหวใจซงตว K นนเปนภาษาเยอรมน มาจากค าวา Kardiac แปลวาหวใจเหมอนกบตว C ในภาษาองกฤษ คอ Cardiac จงใชไดในความหมายเหมอนกน

การตรวจคลนไฟฟาหวใจหรอการท า EKG คอ การตรวจการท างานดานไฟฟาของหวใจ (electrical activity) โดยบนทกการเปลยนแปลงของศกดาไฟฟาทผวของรางกาย (Surface area) ซงเกดจาก depolarization และ repolarization ของหวใจบนแผนกระดาษบนทก

ประโยชนของคลนไฟฟาหวใจ

1. Acute Coronary Syndrome (Infarction/Ischemia) 2. Cardiac arrhythmia 3. Chamber enlargement (Atrial enlargement/Ventricular hypertrophy) 4. Electrolyte imbalance เชน Hypo/hyperkalemia, Hypo/hypercalcemia 5. ภาวะอนๆ เชน เยอหมหวใจอกเสบ 6. Drug intoxication เชน digitalis 7. ตรวจดการท างานของ pacemaker

คลนไฟฟาหวใจ P wave เกดจากกระแสไฟฟาวงผาน atrium - atrium เกด Depo. - ขนาดกวางและสงไมเกน 3 ชองเลก - atrium สงเกน 3 ชองเลก =Rt. Atrium enlarge - atrium กวางเกน 3 ชองเลก =Lt. Atrium enlarge QRS Ventricle depo. (R wave) ขนาด 0.12-0.2 (3-5 ชองเลก)

- จาก R wave ถง R wave 300 = อตราการเตนของหวใจ จ านวนชองใหญ แตถา R-R ไมสม าเสมอใหใชวธ Six secon = นบ 30 ชองใหญนบจ านวน Rx10 = อตราการเตนของหวใจ

QT interval Segment คอเสนทท าหนาทเชอม wave หรอ complex เขาดวยกน - PR segment - ST segment

คลนไฟฟาหวใจ

Interval ประกอบไปดวย segment และ wave เขาดวยกน -PR interval -QT interval

คลนไฟฟาหวใจ R R

คลนไฟฟาหวใจ -Isoelectric หรอ isometric line คอ เสนทท าหนาทเชอม EKG 1 cycle ตอกบอก 1 cycle ดงนน 1 cycle ของ EKG = P wave + PR segment + QRS wave + ST segment + T wave

การอาน EKG 1.ด Rhythm วาเปน regular หรอ Irregular P-P เทากนเรยก regular และ R-R ไมเทากนเรยก Irregular 2.ค านวณหา HR. Sequence M. = นบชองใหญวาม R-R กชองแลวเอา 300÷จ านวนชองใหญ 6 secon M. ดวาใน 6 secon ม QRS หรอ R wave กตว แลวคณดวย 10 ผลลพธ <60 ครง/นาท = Bradycardia >100 ครง/นาท = Tachycardia 3.ด P wave ถาไมม P wave แสดงวา ไมไดมาจาก atrium - P wave แตละตวเหมอนเทากนหรอไม - P wave แตละตวสม าเสมอกนหรอไม - หลง P wave ม QRS ทกครงหรอไม

4. ด PR. INTERVAL จงหวะเทากนหรอไม (0.12-0.20) PR. INTERVAL ไมเทากน PR. INTERVAL เทากนแตชา = Block 5. ด QRS ปกตจะแคบประมาณ 0.06-0.10 ถา >3 ชองเลก=BBB ไฟฟาเกดท ventricle 6. ด ST.segment ปกต ST จะลงมา Iso electrical line ถาต ากวา = ST Depres นกถง Ischemia ถายกสงกวา = ST Elevate นกถง Injury H.D.

การอาน EKG (ตอ)

การอาน EKG (ตอ) 7. ด T wave ปกตจะไปทางเดยวกนกบ R wave - T wave หวกลบเรยกวา Invert T นกถง Cerebral Hemorrhage - T wave สงนกถง Hyper K 8. ด QT interval (ปกต 0.36-0.44) เรมจาก จดเรมตนของ T wave และ Q wave <½ ของ R wave ถอวาปกต 9. ดวามอะไรผดปกตหรอไม (ดจากสายตา) *10 ดวาม critical อะไรบาง รบแกไข

หลกการงายๆในการอาน EKG

1. R-R เทากน, P-P เทากน

2. Rate 60-100 ครง/นาท

3. Atrial regular, Ventricular regular

4. P wave shape normal

Arrhythmia

Arrhythmia ไมเปนอนตรายทกอน สาเหตของ Arrhythmia "HIS DEBS" 1.H Hypoxia ขาด O2 ไดรบ O2 ไมเพยงพอ 2.I Ischemia cell กลามเนอหวใจไดรบเลอดมาเลยงหวใจ

ไมพอ Irritability 3.S Sympathetic nurve ถกกระตน หวใจเตนเรวและแรง

ถกยบยงท าใหหวใจเตนชาและเบา 4.D Drug ยาบางอยางท าใหหวเตนชา (ยารกษาโรคหวใจ)

ยาบางอยางท าใหหวใจเตนเรว 5.E Electrolyte เชน K Hypo VT/VF, Hyper Bradycardia 6.Bradycardia เกดจากหวใจเตนชาเพราะไฟฟาสงมานอย 7.S หวใจโต Rt, Lt atrium และ Rt, Lt ventricle

อาการของ Arrhythmia - หวใจเตนเรวหรอชากวาปกต - วงเวยนศรษะ เนองจากมเลอดออกจากหวใจไปเลยงสมองไมเพยงพอ

- Angina เจบหนาอกเนองจากมเลอดออกจากหวใจไปเลยงกลามเนอหวใจไมเพยงพอ

- SUDDEN DEATH

Sinus Bradycardia

1. จงหวะเทากน R-R, P-P เทากน 2. P ตามดวย QRS 3. HR Rate < 60 ครง/นาท

สาเหต 1. ชวงก าลงพกผอนหรอนอน 2. นกกฬา 3. Increase vegal (Pana sym). Tone 4. Hypoxia, Hypothermia, Hyperthyroid, Hyper K 5. Calcium chanal blocker, ß blocker digitalis

Rate < 60 BPM

Sinus Bradycardia

Possible causes are vagal stimulation, sleep, ischemia to the SA node, beta blockers, digitalis toxicity, increased ICP.

Sinus Bradycardia

Sinus Bradycardia (ตอ)

การรกษา : Atropine : ß stimulation - Ephedrine, Epinephrine - Isoptin, Isopertorinal : Pace maker

Sinus Tachycardia 1. จงหวะเตนสม าเสมอเทากน (R-R, P-P เทากน) 2. P ตามดวย QRS 3. HR Rate > 100 ครง/นาท สาเหต 1. Pain 2. Fever 3. Anxiety, Stress 4. Light anesthesia การรกษา รกษาตามสาเหต

Sinus Tachycardia

Rate >100 – 150 BPM

Sinus Tachycardia

Sinus Arrhythmia (หวใจเตนไมสม าเสมอ) 1. จงหวะทไฟฟาสงมาไมสม าเสมอ 2. P wave ตามดวย QRS

สาเหต 1. เกดขนจากการหายใจ 2. หายใจเขา HR จะเพมขน 3. หายใจออก HR จะลดลง

Sinus Arrhythmia

Sino Atrium Block • P และ QRS หายไป 1 ชวง • เวลาอาน EKG อาน NSR c Block การรกษา 1. Atropine

Sinus Arrest 1. P และ QRS หายไป 5 ชองใหญ 2. เวลาอาน EKG อาน NSR c Block การรกษา 1. Atropine

Sinus Arrest

Atrial Flutter จดก าเนด : มการไหลวนของประจไฟฟาใน Atrium ท าใหเกด Depolarization ของ Atrium เรวมาก

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Regular/Irregular Rate : Atrium 250-350 BPM Ventricle เตนตาม 1:1-4:1 P Wave : ไมม จะม F wave เหมอนฟนเลอย

Atrium 250-350 BPM

Atrial Flutter

Atrial Flutter

Atrial Fibrillation (AF) จดก าเนด : Atrium ปลอยกระแสไฟฟา เรว ถมากไมสม าเสมอ

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Irregular Rate : A-rate 350 - 600 BPM V-rate Slow VR < 60 BPM Mod VR 60-100 BPM Rapid VR > 100 BPM P Wave : ไมม มแต F wave

Atrial Fibrillation (AF)

จดก าเนด : ectopic focus เหนอ Ventricle ทสงคลนไฟฟาออกมาอยางรวดเรว

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Regular Rate : 150-250 BPM P wave : ถาอตราทเกดเรวมากจะมองไมเหน P wave ถามองเหน P wave หวกลบ ใน lead II, III, aVF PR interval : ถาอตราทเกดเรวไมสามารถวด P-R interval ได QRS complex : ปกต เกดตามหลง P wave

Supraventricular Tachycardia (SVT)

เปนภาวะหวใจเตนผดจงหวะทอาจเกดจาก - SA node reentry - AV node reentry - Intra - atrial reentry

Supraventricular Tachycardia (SVT)

จดก าเนด : AV NODE หรอ BUNDLE

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Regular Rate : 40 – 60 BPM P Wave : พบ P wave หวตงใน lead I และ หวกลบใน Lead II, III, aVF เนองจากประจไฟฟาเดนทางทศทางตรงกนขามจากปกต อาจไมเหน หรอ มรปรางเปลยนไป : หวกลบ เกดกอนหรอระหวางหรอหลง QRS Complex

Junctional Rhythm

Rate 40 – 60 BPM

Junctional Rhythm

• PR interval ถา P wave น าหนา QRS complex • PR interval จะสนกวา 0.12 วนาท • QRS complex ปกต • Accelerated Junctional Rhythms rate 60 – 100 ครง/นาท • ถา Junctional Tachycardias อตราเรวมากกวา rate >100 ครง/นาท

Junctional Rhythm

• JR can be caused by inferior wall MI, hypoxia, electrolyte disturbances, CHF, valvular disease, cardiomyopathy and medications.

Junctional Rhythm

Premature Ventricular Contraction (PVC)

จดก าเนด : Ventricle บบตวกอนก าหนด

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Irregular Rate P Wave : ไมพบ P wave หรอตามหลง QRS Complex : มากอนก าหนดกวาง >0.12 sec. Bizarre QRS ST-T มทศตรงกนขามกบ QRS ม Complete Compensatory Pause

Premature Ventricular Contraction (PVC)

1.Bigeminy PVC PVC ทเกดสลบกบจงหวะปกตตวเวนตว

ชนดของ PVC

2.Trigeminy PVC PVC ทเกดขน 1 ตวสลบกบจงหวะปกต 2 ตว


3.Quadrigeminy PVC ทเกดขน 1 ตวสลบกบจงหวะปกต 3 ตว


4.Couplet or Pair PVC PVC ทเกดขนเปนคๆ


5. Short run VT PVC PVC ทเกดตดตอกน 3 ตวขนไป


Ventricular Tachycardia (VT) จดก าเนด : Ventricle

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : Regular/Irregular Rate : 150 – 250 BPM P Wave : ไมคอยพบ QRS Complex : กวางเหมอน PVC T wave มทศทางตรงกนขามกบ QRS complex

Ventricular Tachycardia (VT)

- Nonsustained Ventricular Tachycardia VT ทเกดขนตดตอกนนอยกวา 30 วนาท - Sustained Ventricular Tachycardia VT ทเกดขนตดตอกนมากกวา 30 วนาท มผลตอการเปลยนแปลงของระบบไหลเวยน โลหตในรางกาย


- Monomorphic Ventricular tachycardia VT ทมลกษณะของ QRS complex รปแบบเดยว (uniform) - Polymorphic Ventricular tachycardia VT ทมลกษณะของ QRS complex ทมรปแบบตางกน (multiform)


Ventricular Fibrillation (VF) จดก าเนด : Ventricle ท าให Ventricle เตนเรวไมสม าเสมอไมประสานกนท าใหเกด Low CO

ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ Rhythm : สบสน อลมาน Rate : นบไมได Wave ตางๆ : ไมสามารถแยกแยะได

Ventricular Fibrillation (VF)

Idioventricular Rhythm

Asystole/Ventricular standstill

•Site of block •Degree of block

Atrioventricular (AV) conduction block

Site of AV block

1. AV nodal block

2. Infra AV nodal block

Atrioventricular Block 1. First Degree AV Block 2. Second Degree AV Block - Mobitz type I (Wenckebach) - Mobitz type II 3. Third Degree AV Block (CHB)

First degree AV block (PR >0.2 seconds)

PR > 0.2 sec PR > 5 ชองเลก

1st degree AV block

PR > 0.2 sec

2nd degree AV block type I (Wenckebach)

2nd degree AV block:Mobitz I (Wenckebach)

2nd degree AV block:Mobitz I

2nd degree AV block type II (non-Wenckebach)

2nd degree AV block Mobitz type II

2nd degree AV block : Mobitz II

Block Block

2nd degree AV block Type I vs Type II

TYPE II

Type I

3rd degree AV block (complete)

3rd degree AV block

ขอบคณคะ

การอ่านค่า Ekg

Documents

Transcript of การอ่านค่า Ekg