مديريت بحرانمديريت بحران

١

مديريت بحرانمديريت بحران

درماندرمانمعاونت معاونت

واحد آموزشواحد آموزش

باقريباقري::مدرسمدرس

حدود شدن قرباني باعث طبيعي حوادث دنيا در اخير سال 25 در بار به دالر ميليارد 23 بر بالغ خساراتي و است شده نفر ميليون 3

گرفته قرار حوادث اين تاثير تحت نفر ميليون 800 و است آورده.اند

٢

مرگبارترين 2001 سال در و دنياست در حوادث ترين شايع از يكي زلزله.است شده گزارش جهان حادثه

.كشور سانحه خيز دنيا مي باشد 10ايران جزء -

DisasterDisaster حادثه غيرمترقبهحادثه غيرمترقبه

تعاريف و واژگانتعاريف و واژگان

٣

نيازنياز ايجادايجاد باعثباعث خودخود تخريبتخريب وو آسيبآسيب بابا كهكه اياي حادثهحادثه هرهر بهبه غيرمترقبهغيرمترقبه حادثهحادثه گردد،گردد، جامعهجامعه يكيك پاسخپاسخ ظرفيتظرفيت بربر مازادمازاد

..گرددگردد ميمي اطالقاطالق

EmergencyEmergency اضطراراضطرار

وقوع موقعيتي استثنائي كه طي آن مردم قادر به براوردن وقوع موقعيتي استثنائي كه طي آن مردم قادر به براوردن ..نيازهايشان نيستند و با مخاطرات جاني و مالي مواجه مي باشندنيازهايشان نيستند و با مخاطرات جاني و مالي مواجه مي باشند

٤

موقعيت اضطرار ممكن است ناشي از بروز يك فاجعه يا در اثر موقعيت اضطرار ممكن است ناشي از بروز يك فاجعه يا در اثر مجموعه اي از فرايندهاي غفلت شده محيط زيست باشد كه مجموعه اي از فرايندهاي غفلت شده محيط زيست باشد كه

..شرايط غير عادي براي كنترل پيش مي آورد شرايط غير عادي براي كنترل پيش مي آورد

يك واقعه طبيعي است كه در كنار سكونتگاه مردم به وقوع يك واقعه طبيعي است كه در كنار سكونتگاه مردم به وقوع مي پيوندد و بنيان ومنابع جامعه را در معرض تهديد سانحه مي پيوندد و بنيان ومنابع جامعه را در معرض تهديد سانحه

NaturalNatural HazardHazardخطر طبيعيخطر طبيعي

٥

مي پيوندد و بنيان ومنابع جامعه را در معرض تهديد سانحه مي پيوندد و بنيان ومنابع جامعه را در معرض تهديد سانحه اين قبيل وقايع مي توانند به دليـل زيسـت اين قبيل وقايع مي توانند به دليـل زيسـت . . قرار مي دهد قرار مي دهد

در محـيط مصـنوع رخ در محـيط مصـنوع رخ ... ... محيطي، جغرافيايي، زمين لرزه و محيطي، جغرافيايي، زمين لرزه و ..دهند دهند

حوادثي است كه بخش اعظم اموال، زير ساخت هايا فعاليـت هـاي حوادثي است كه بخش اعظم اموال، زير ساخت هايا فعاليـت هـاي اقتصادي مردم را بطور مستقيم يا غير مستقيم بـه واسـطه اثـرات اقتصادي مردم را بطور مستقيم يا غير مستقيم بـه واسـطه اثـرات

Technological Disasters Technological Disasters سوانح تكنولوژيكيسوانح تكنولوژيكي

٦

اقتصادي مردم را بطور مستقيم يا غير مستقيم بـه واسـطه اثـرات اقتصادي مردم را بطور مستقيم يا غير مستقيم بـه واسـطه اثـرات حوادث صنعتي، انفجارات هسته اي، تصادم هواپيمـا و آلودگيهـاي حوادث صنعتي، انفجارات هسته اي، تصادم هواپيمـا و آلودگيهـاي

..دچار آسيب مي كنددچار آسيب مي كند... ... شيميايي و شيميايي و

انيانيــناگهناگه ورورــبطبط ررــبشبش بوسيلهبوسيله وياويا طبيعيطبيعي بطوربطور كهكه رارا اياي حادثهحادثه بهبه رارا مشقتيمشقتي وو وسختيوسختي آيدآيد وجودوجود بهبه فزايندهفزاينده بصورتبصورتياياوو

تعريف بحران

٧

بهبه رارا مشقتيمشقتي وو وسختيوسختي آيدآيد وجودوجود بهبه فزايندهفزاينده بصورتبصورتياياوو بهبه نيازنياز آنآن كردنكردن برطرفبرطرف جهتجهت كهكه نمايدنمايد تحميلتحميل انسانيانساني جامعهجامعه..گويندگويند بحرانبحران باشدباشد العادهالعاده وفوقوفوق اساسياساسي اقداماتاقدامات

انواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبهانواع حوادث غير مترقبه

داخليخارجيق � � � �ب�

ا����ر/ ��� ��زي ���

ز!"!

#$�%& �':()*

�1ادث �ور-,+#��� ��زي

#-��2�3

#$�%&:ز!"! ���

&��5ن 67�8

٨

ز!"! ه,+ اي/ 3�2��-# ;��<=

65?ان <�زه�ي &%#�,�ر��� #=ا

#-��2�3#A�@وه,+ اي

��Dد�5ت *�دB اي�1ادث 8($+#�2�E�6ط ه�ا�

�2�Eر،آ>+#،ه�ا� �1ادث �#��وار ��=+�2

)�وار<�ن(*�IA��Iي د�+ *#$2��2$�ت

Mass Gathering(ا�+�د-�م M�1د �N�)

67�8O2I

<د �د��� ��زي

��>�>�ن

پيامدهای بحران ها

پيامدهاي فيزيكي و تخريب اماكنپيامدهاي فيزيكي و تخريب اماكن -- مرگ موجودات زندهمرگ موجودات زنده - - مصدوميت انسانها مصدوميت انسانها - -

٩

مصدوميت انسانها مصدوميت انسانها - - معلوليت معلوليت - - از بين رفتن محصوالتاز بين رفتن محصوالت - -

ناكارآيي خدمات اساسيناكارآيي خدمات اساسي - -

ديريت بحرانم

اهدهاهدهــمشمش ههــوسيلوسيلــبب ههــكك تتــاساس رديرديــارباربــكك ييــعلمعلم رانرانــبحبح تتــديريديريمم ابزاريابزاري يافتنيافتن جويجوي وو تتــجسجس دردر آنهاآنها تحليلتحليل وو تجزيهتجزيه وو هاها بحرانبحران سيستماتيكسيستماتيك

صورتصورت دردر يايا وو ودهودهــنمنم پيشگيريپيشگيري بحرانهابحرانها بروزبروز ازاز بتوانبتوان آنهاآنها بوسيلهبوسيله كهكه تتــاساس وو سريعسريع نينياارسرس داددادــامام الزم،الزم، آمادگيآمادگي آن،آن، آثارآثار كاهشكاهش خصوصخصوص دردر آنهاآنها بروزبروز

١٠

اثراتاثرات كاهشكاهش آنآن هدفهدف كهكه استاست واكنشيواكنشي بحرانبحران مديريتمديريت واقعواقع دردر وو سازماندهيسازماندهي ريزي،ريزي، برنامهبرنامه انجامانجام بابا ساختساخت انسانانسان وو طبيعيطبيعي باليايبالياي.. باشدباشد ميمي تجهيزاتتجهيزات وو اناتاناتــامكامك كليهكليه ججــبسيبسي

وو سريعسريع نينياارسرس داددادــامام الزم،الزم، آمادگيآمادگي آن،آن، آثارآثار كاهشكاهش خصوصخصوص دردر آنهاآنها بروزبروز

..نمودنمود دامدامــاقاق اوضاعاوضاع بوديبوديــبهبه

ت بحرانيريمد ارکان

:: ار ركن اصلي متشكل ازار ركن اصلي متشكل ازههمديريت بحران داراي چمديريت بحران داراي چ ش خساراتش خساراتههكاكا - - 11 آمادگيآمادگي––22واكنشواكنش - - 33

١١

واكنشواكنش - - 33بازسازي و عادي سازيبازسازي و عادي سازي -- 44

سيستم جامع مديريت بحران مخاطرات بالقوه و منابع موجود راسيستم جامع مديريت بحران مخاطرات بالقوه و منابع موجود را منابع موجود را بامنابع موجود را با ههريزي مي نمايد كريزي مي نمايد ك ههارزيابي كرده و طوري برنامارزيابي كرده و طوري برنام كندكند ههمخاطرات موازنمخاطرات موازن

سطوح بحران

::شرايط مورد توجه براي تعيين سطح شرايط مورد توجه براي تعيين سطح

١٢

سازماني همجموع يا سازمان يك در موجود امكانات-

متقاضيانيا مشتريان درخواست نوع و ميزان -

ت بحرانيريات مديسطوح عملهاي از تعاريف هنمون

)وضعيت عادي(خدمات اضطراري هاراي هعدم نياز ب :0سطح •ول با استفادهئخدمات اضطراري توسط سازمان مس هاراي :1سطح •

از امكانات سازماني ويژه اين خدماتول با استفادهئخدمات اضطراري توسط سازمان مس هاراي :2سطح •

١٣

ول با استفادهئخدمات اضطراري توسط سازمان مس هاراي :2سطح • امكانات سازمان همهاز توسط ولئخدمات اضطراري با مديريت سازمان مس هاراي :3سطح •

اهاي از سازمان همجموع خدمات اضطراري با مديريت سازمان جانشين هاراي :4سطح •

اهاي از سازمان هتوسط مجموع

حوادث غيرمترقبه را بر اساس نياز به پاسخ متناسب با آنها به :سه سطح تقسيم بندي مي نمايند

(Local)(Local) سطح اولسطح اول سطح اولسطح اول

حوادث غيرمترقبه اي هستند كه منابع و سازمان هاي حوادث غيرمترقبه اي هستند كه منابع و سازمان هاي محلي قادر به پاسخ دهي مناسب به آنها و تبعات ناشي از آنها محلي قادر به پاسخ دهي مناسب به آنها و تبعات ناشي از آنها

..هستندهستند

((ReginalReginal) ) سطح دومسطح دوم

حوادث غيرمترقبه اي هستند كه براي كنترل آنها نياز به كمك هاي .مشترك منطقه اي وجود دارد

(( (State Wide , International(State Wide , International))سطح سومسطح سوم سطح سومسطح سوم

حوادث غير مترقبه اي هستند كه از توان پاسخ نيروهاي محلي و منطقه اي خارج است و كمك هاي ملي و حتي بين المللي براي

.كنترل آنها مورد نياز است

���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر�٢٤٢٤�ز��ن ه�ي ��ول ا��ر ��ز��ن ه�ي ��ول ا��ر

������ز��ن ��ول��ز��ن ��ولا��را��رآ����آ������

جمعيت هالل احمر استان تهرانجمعيت هالل احمر استان تهرانامداد و نجاتامداد و نجاتامداد و نجاتامداد و نجات

بهداشت و درمانبهداشت و درمانبهداشت و درمانبهداشت و درماندانشگاه هاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و دانشگاه هاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و

درماني تهران، ايران و شهيد بهشتيدرماني تهران، ايران و شهيد بهشتي

سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهرانسازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهراندفع مواد زايد و آواردفع مواد زايد و آواردفع مواد زايد و آواردفع مواد زايد و آوار

١٦

تا�#اد و �!�تا�#اد و �!�

شهرداري تهرانشهرداري تهران) ) سس((سازمان بهشت زهرا سازمان بهشت زهرا تدفينتدفينتدفينتدفين

آتش نشاني و آتش نشاني و خدمات ايمنيخدمات ايمني

آتش نشاني و خدمات ايمني آتش نشاني و خدمات ايمني ))آتش سوزيآتش سوزي((

سازمان آتش نشاني و خدماتي ايمني شهر تهرانسازمان آتش نشاني و خدماتي ايمني شهر تهران

آتش نشاني و خدمات ايمني آتش نشاني و خدمات ايمني ))مواد پرتوزامواد پرتوزا((

سازمان انرژي اتمي ايرانسازمان انرژي اتمي ايران

تأمين سالمت تأمين سالمت سازمان بهزيستي استان تهرانسازمان بهزيستي استان تهراناجتماعياجتماعي––تأمين سالمت رواني تأمين سالمت رواني اجتماعياجتماعي --روانيرواني

���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر�٢٤٢٤�ز��ن ه�ي ��ول ا��ر ��ز��ن ه�ي ��ول ا��ر

������ز��ن ��ول��ز��ن ��ولا��را��رآ����آ������

شركت آب و فاضالب استان تهرانشركت آب و فاضالب استان تهران))توزيعتوزيع((آب آب آبآب

شركت فاضالب تهرانشركت فاضالب تهرانفاضالبفاضالبفاضالبفاضالب

شركت برق منطقه اي تهرانشركت برق منطقه اي تهرانبرقبرقبرقبرق

فرآورده هاي نفتي و فرآورده هاي نفتي و سوخت رسانيسوخت رساني

فرآورده هاي نفتي و فرآورده هاي نفتي و سوخت رسانيسوخت رساني

شركت ملي پااليش و پخش فرآورده هاي نفتي ايرانشركت ملي پااليش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران

١٧

ن�$�ا

ن�$�ا

فرآورده هاي نفتي و فرآورده هاي نفتي و سوخت رسانيسوخت رساني

فرآورده هاي نفتي و فرآورده هاي نفتي و سوخت رسانيسوخت رساني

شركت ملي پااليش و پخش فرآورده هاي نفتي ايرانشركت ملي پااليش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران

ارتباطات سيار و ارتباطات سيار و ماهواره ايماهواره اي

شركت مخابرات ايرانشركت مخابرات ايرانارتباطات سيار و ماهواره ايارتباطات سيار و ماهواره اي

شركت مخابرات استان تهرانشركت مخابرات استان تهرانارتباطات ثابتارتباطات ثابتارتباطات ثابتارتباطات ثابت

معاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهرانمعاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهرانحمل و نقل وترافيكحمل و نقل وترافيكحمل و نقل و ترافيكحمل و نقل و ترافيك

معاونت فني و عمراني شهرداري تهرانمعاونت فني و عمراني شهرداري تهراناسكاناسكاناسكاناسكان

شركت گاز تهران بزرگشركت گاز تهران بزرگگازگازگازگاز

���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر���� و آ���� ه�ي ������ ر��ي ا�� ا��ر�٢٤٢٤�ز��ن ه�ي ��ول ا��ر ��ز��ن ه�ي ��ول ا��ر

������ز��ن ��ول��ز��ن ��ولا��را��رآ����آ������

بودجه، بيمه و امور بودجه، بيمه و امور ماليمالي

ستاد مديريت بحران شهر تهرانستاد مديريت بحران شهر تهرانبودجه، بيمه و امور ماليبودجه، بيمه و امور مالي

معاونت سياسي و امنيتي استانداري تهرانمعاونت سياسي و امنيتي استانداري تهرانامنيت و انتظاماتامنيت و انتظاماتامنيت و انتظاماتامنيت و انتظامات

اداره كل امور اجتماعي وزارت كشوراداره كل امور اجتماعي وزارت كشورمشاركت مردممشاركت مردممشاركت مردممشاركت مردم

١٨

%��&��'

(%��&��'

(

اداره كل امور اجتماعي وزارت كشوراداره كل امور اجتماعي وزارت كشورمشاركت مردممشاركت مردممشاركت مردممشاركت مردم

روابط عمومي ستاد مديريت بحران شهر تهرانروابط عمومي ستاد مديريت بحران شهر تهراناطالع رساني و هشداراطالع رساني و هشداراطالع رساني و هشداراطالع رساني و هشدار

ستاد حوادث غيرمترقبه استانداري تهرانستاد حوادث غيرمترقبه استانداري تهرانهماهنگي استان هاي معينهماهنگي استان هاي معيناستان هاي معيناستان هاي معين

ارزيابي خسارتارزيابي خسارتارزيابي خسارتارزيابي خسارتواحد ارزيابي خسارت ستاد مديريت بحران شهر واحد ارزيابي خسارت ستاد مديريت بحران شهر تهران، اداره كل حقوقي شهرداري تهرانتهران، اداره كل حقوقي شهرداري تهران

امور حقوقيامور حقوقيامور حقوقيامور حقوقي

اداره كل دادگستري استان تهراناداره كل دادگستري استان تهرانامور قضاييامور قضايي

مفاهيم مديريت بحران

يكييكي مسئوليتمسئوليت بحرانيبحراني وو ديديااعع شرايطشرايط دردر ههكك سازمانيسازماني ::مسئولمسئول سازمانسازمان••

.. دارددارد دهدهههعع بربر رارا ررههشش بحرانبحران مديريتمديريت ههگانگان 2244 امورامور ازاز••

ههباشدكباشدك امكاناتيامكاناتي وو توانتوان تخصص،تخصص، دارايداراي ههكك سازمانيسازماني ::مكارمكارهه سازمانسازمان•• مسئولمسئول سازمانسازمان بحران،بحران، مديريتمديريت ههوظيفوظيف انجامانجام دردر بحرانيبحراني شرايطشرايط دردر بتواندبتواند

١٩

مسئولمسئول سازمانسازمان بحران،بحران، مديريتمديريت ههوظيفوظيف انجامانجام دردر بحرانيبحراني شرايطشرايط دردر بتواندبتواندنمايدنمايد ياريياري رارا

ررغيغي وو جانبيجانبي خدماتخدمات بحرانيبحراني شرايطشرايط دردر ههكك سازمانيسازماني ::پشتيبانپشتيبان سازمانسازمان•• نمايدنمايد ههاراياراي مكارمكارهه ايايهه سازمانسازمان وو مسئولمسئول سازمانسازمان ههبب تخصصيتخصصي

دردر ههكك مسئولمسئول سازمانسازمان ههمشابمشاب تخصصتخصص بابا سازمانيسازماني ::جانشينجانشين سازمانسازمان•• ههنداشتنداشت رارا بحرانبحران مديريتمديريت تواناييتوانايي مسئولمسئول سازمانسازمان دليلدليل ررهه ههبب ههكك شرايطيشرايطي گرددگردد ميمي عملعمل واردوارد باشد،باشد،

هاي عملياتي ويژگي برنامهاستاندارد

٢٠

هرهر برايبرايهمكارهمكار وو پشتيبانپشتيبان جانشين،جانشين، مسؤول،مسؤول، سازمانسازمان بودنبودن مشخصمشخص برايبراي سازمانسازمان هرهر اتكايياتكاييخودخودمختلفمختلف سطوحسطوح دردر تخصصيتخصصي امورامور ازاز يكيك

گذراندنگذراندن بهبه نيازنياز بدونبدون شدهشده تصويبتصويب پيشپيشازاز عملياتيعملياتي هايهاي برنامهبرنامه اجراياجراي..بحرانبحران وقوعوقوع اولاول ساعتساعت 7272 حداقلحداقلطيطي ادارياداري مراحلمراحل

..عملياتيعملياتي برنامهبرنامه اجراياجراي دردر كارهاكارها تأخرتأخر وو تقدمتقدم بودنبودن مشخصمشخص

ت بحرانيرياي مده یگژيو

بازسازي و عادي سازيبازسازي و عادي سازي ،، مردم در آمادگي، امدادرسانيمردم در آمادگي، امدادرساني ههتشويق مشاركت داوطلبانتشويق مشاركت داوطلبان••

سوي عملسوي عمل ههت گيري بت گيري بههجج••

نياز آسيب ديدگاننياز آسيب ديدگان ههوقوف بوقوف ب ••

تشويق مديريت مستقل و ابتكار در عملياتتشويق مديريت مستقل و ابتكار در عمليات••

با بحران و آمادگيبا بحران و آمادگي ههعمليات مقابلعمليات مقابل ههتوسعتوسع••

٢١

با بحران و آمادگيبا بحران و آمادگي ههعمليات مقابلعمليات مقابل ههتوسعتوسع

اي كاركناناي كاركنانههنيازنياز ههبب ههره وري در اثر توجره وري در اثر توجههبب ههدستيابي بدستيابي ب ••

بران و مردمبران و مردمههاي راي رهه ارزشارزش ههبب ههتوجتوج••

استفاده از اطالعات مناسباستفاده از اطالعات مناسب••

سازمان ساده با تعداد كاركنان اندكسازمان ساده با تعداد كاركنان اندك••

غير متمركز بودن عملياتغير متمركز بودن عمليات••

نگي و محلينگي و محليههآداب وسنن اجتماعي، فرآداب وسنن اجتماعي، فر ههاحترام باحترام ب••

وظايف مديران

ريزي هبرنام•

جلب مشاركت مردمي•

يهسازماند•

٢٢

يهسازماند•

كارگيري نيروي انساني هب•

بريهر•

نظارت•

خصوصيات مدير بحراننفس هاعتماد ب•

مصمم•

خونسرد•

سريع الفكر•

٢٣

سريع الفكر•

انعطاف پذير•

واقع بين•

٢٤

:: آمادگيآمادگي

ششههريزي، آموزش و مانور و پژوريزي، آموزش و مانور و پژو ههبرنامبرنام

:: ش اثراتش اثراتههپيشگيري و كاپيشگيري و كا

ش احتمال وقوع يا اثرات ناشي از بالياش احتمال وقوع يا اثرات ناشي از بالياههكاكا

٢٥

ش احتمال وقوع يا اثرات ناشي از بالياش احتمال وقوع يا اثرات ناشي از بالياههكاكا

::ه ه مقابلمقابل

پس از وقوع بحرانپس از وقوع بحران ههخدمات اضطراري بالفاصلخدمات اضطراري بالفاصل ههاراياراي

:: بازسازيبازسازي

حالت پيش از بحرانحالت پيش از بحران لزوماًلزوماً ههحالت عادي و نحالت عادي و ن ههبب ههبازگرداندن جامعبازگرداندن جامع

آمادگي• آمادگي نيروي انساني

آمادگي امكانات و تجهيزات

آمادگي اقالم امدادي

آمادگي ارتباطات امدادي

٢٦

آمادگي ارتباطات امدادي

آمادگي ترابري امدادي

آمادگي اورژانس امدادي

آمادگي حمايت هاي رواني

آمادگي نيروي انساني•

مسئولين

مردم

عوامل امدادي

٢٧

عوامل امدادي

به روش آموزش و اطالع رساني :ويژگي

حضور در مراجع تصميم گيري

آمادگي امكانات و تجهيزات •

دستگاههاي زنده ياب

تدارك تيم سگ هاي جستجوگر

تهيه تجهيزات امدادي

٢٨

تهيه تجهيزات امدادي

به روز باشد: ويژگي

مهارت استفاده ازآنان

آمادگي اقالم امدادي•

تهيه چادر و پتوي به اندازه كافي

پوشاك مناسب و به اندازه كافي

تهيه مواد غذايي مناسب و به اندازه كافي

٢٩

تهيه مواد غذايي مناسب و به اندازه كافي

استاندارد تهيه شود: ويژگي

بومي باشد

آمادگي ارتباطات امداديآمادگي ارتباطات امدادي••

برقراري شبكه ثابت ارتباطات مخابراتيبرقراري شبكه ثابت ارتباطات مخابراتي

شبكه سيارشبكه سيار

شبكه ماهواره ايشبكه ماهواره اي

٣٠

پوشش كامل جغرافياييپوشش كامل جغرافيايي: : ويژگيويژگي

سرعت باالو مطمئن در ترميمسرعت باالو مطمئن در ترميم

آسيبهاآسيبها

آمادگي ترابري امداديآمادگي ترابري امدادي ••

تدارك ترابري مناسب زمينيتدارك ترابري مناسب زميني تدارك ترابري هواييتدارك ترابري هوايي

٣١

تدارك ترابري هواييتدارك ترابري هواييتدارك ترابري درياييتدارك ترابري دريايي

استاندارد باشد و تنوع آن كم باشداستاندارد باشد و تنوع آن كم باشد: : ويژگيويژگيكادر مجرب با پشتيباني نا محدودكادر مجرب با پشتيباني نا محدود

آمادگي اورژانس امداديآمادگي اورژانس امدادي••

تدارك واحدهاي پاسخگويي اورژانستدارك واحدهاي پاسخگويي اورژانس

٣٢

تدارك واحدهاي پاسخگويي اورژانستدارك واحدهاي پاسخگويي اورژانستدارك سيستم اضطراري تخصصيتدارك سيستم اضطراري تخصصي

تدارك بيمارستان صحراييتدارك بيمارستان صحرايي

آماده به كار نگهداشتن ملزومات طبيآماده به كار نگهداشتن ملزومات طبي: : ويژگي ويژگي ))آماده باش نيروآماده باش نيرو( ( آماده به كار بودن نفرات تخصصي آماده به كار بودن نفرات تخصصي

آمادگي حمايت هاي روانيآمادگي حمايت هاي رواني••تهيه امكانات براي دفن اجسادتهيه امكانات براي دفن اجساد

تدارك امكانات براي انجام مراسم عزاداريتدارك امكانات براي انجام مراسم عزاداري

تدارك امكانات براي جستجو ودرمان بيماران روانيتدارك امكانات براي جستجو ودرمان بيماران رواني

٣٣ رعايت موازين فرهنگي و مذهبي آموزش و ساماندهي نيروهاي فني رعايت موازين فرهنگي و مذهبي آموزش و ساماندهي نيروهاي فني : : ويژگيويژگي

ش اثرات و پيشگيريش اثرات و پيشگيريههاصول كااصول كا••

داشتن مالحظات داشتن مالحظات ميت مخاطرات، با درنظرميت مخاطرات، با درنظرههرست نمودن و تعيين ارست نمودن و تعيين اههفف -- 11

اي و كشورياي و كشوري ههمنطقمنطق

٣٤

اي و كشورياي و كشوري ههمنطقمنطق

ي در مورد جزئيات مخاطراتي در مورد جزئيات مخاطراتههكسب آگاكسب آگا -- 22

جلوگيري از جلوگيري از ، ، ش اثرات شامل حفظ زندگيش اثرات شامل حفظ زندگيههداف كاداف كاههاا ههكليكلي ههبب ههتوجتوج -- 33

جانبي حوادث طبيعي جانبي حوادث طبيعي نتايجنتايج ششههش تلفات است،كاش تلفات است،كاههايجاد صدمات و كاايجاد صدمات و كا

)) اقتصادي و اجتماعياقتصادي و اجتماعي ايايهه فعاليتفعاليت ههبب اي وارداي واردههش آسيب ش آسيب ههمانند كامانند كا((

اثراتاثرات ششههكاكا اقداماتاقدامات ههبب مربوطمربوط ايايهه محدوديتمحدوديت تعيينتعيين -- 44

ههبرنامبرنام اساسياساسي ايايهه ههجنبجنب ازاز يكييكي بعنوانبعنوان پذيريپذيري آسيبآسيب ارزيابيارزيابي -- 55

اقتصادياقتصادي وو جسمانيجسماني اثراتاثرات شاملشامل پذيريپذيري آسيبآسيب(( اثراتاثرات ششههكاكا زيزيريري

))استاست سريعسريع بازسازيبازسازي برايبراي الزمالزم منابعمنابع فقدانفقدان نيزنيز وو مخاطراتمخاطرات ازاز ناشيناشي

٣٥

))استاست سريعسريع بازسازيبازسازي برايبراي الزمالزم منابعمنابع فقدانفقدان نيزنيز وو مخاطراتمخاطرات ازاز ناشيناشي

ششههكاكا رايرايبب(( خطرخطر معرضمعرض دردر وو ضعيفضعيف اجزاياجزاي تقويتتقويت يايا محافظتمحافظت - - 66

زيرزير ههكك استاست الزمالزم اقتصادي،اقتصادي، وو اجتماعياجتماعي ايايهه فعاليتفعاليت پذيريپذيري آسيبآسيب

..))شوندشوند قويقوي يايا يابنديابند تغييرتغيير ااهه ساختساخت

اثراتاثرات ششههكاكا اقداماتاقدامات ههبب مربوطمربوط ايايهه محدوديتمحدوديت تعيينتعيين -- 44

ههبرنامبرنام اساسياساسي ايايهه ههجنبجنب ازاز يكييكي بعنوانبعنوان پذيريپذيري آسيبآسيب ارزيابيارزيابي -- 55

اقتصادياقتصادي وو جسمانيجسماني اثراتاثرات شاملشامل پذيريپذيري آسيبآسيب(( اثراتاثرات ششههكاكا زيزيريري

))استاست سريعسريع بازسازيبازسازي برايبراي الزمالزم منابعمنابع فقدانفقدان نيزنيز وو مخاطراتمخاطرات ازاز ناشيناشي

٣٦

))استاست سريعسريع بازسازيبازسازي برايبراي الزمالزم منابعمنابع فقدانفقدان نيزنيز وو مخاطراتمخاطرات ازاز ناشيناشي

ششههكاكا رايرايبب(( خطرخطر معرضمعرض دردر وو ضعيفضعيف اجزاياجزاي تقويتتقويت يايا محافظتمحافظت - - 66

زيرزير ههكك استاست الزمالزم اقتصادي،اقتصادي، وو اجتماعياجتماعي ايايهه فعاليتفعاليت پذيريپذيري آسيبآسيب

..))شوندشوند قويقوي يايا يابنديابند تغييرتغيير ااهه ساختساخت

مقابله

ترياژترياژ

تغيير وظايف كاركنانتغيير وظايف كاركنان

ترخيص بيماران الكتيوترخيص بيماران الكتيو

تغيير وظايف كاركنان ستاديتغيير وظايف كاركنان ستادي

٣٧

تغيير وظايف كاركنان ستاديتغيير وظايف كاركنان ستادي

تسهيالت انتقال بيمارانتسهيالت انتقال بيماران

تغيير كاربري فضاهاي غير درماني ، داخل و اطراف تغيير كاربري فضاهاي غير درماني ، داخل و اطراف

بيمارستانبيمارستان

كنترل ورود و خروج توسط انتظاماتكنترل ورود و خروج توسط انتظامات

(Relief Phase) امداد همرحل

است كه در آناست كه در آن زمان اضطراري پس از يك سانحه ناگهانيزمان اضطراري پس از يك سانحه ناگهاني•• فراهم آوردن سرپناه، آب،فراهم آوردن سرپناه، آب، اهداف كمك رساني سريع واهداف كمك رساني سريع و••

.. به مردم ناتوان مطرح استبه مردم ناتوان مطرح است غذا، دارو و غيرهغذا، دارو و غيره

٣٨

(Relief) ادامد

وو دارودارو تامينتامين قبيلقبيل ازاز بشردوستانه،بشردوستانه، هايهاي كمككمك آوريآوري جمعجمع••مردممردم جانجان حفظحفظ وو نجاتنجات برايبراي الزمالزم هايهاي مراقبتمراقبت

امكاناتامكانات ازاز برخورداريبرخورداري برايبراي خانوارهاخانوارها كردنكردن توانمندتوانمند ••

٣٩

امكاناتامكانات ازاز برخورداريبرخورداري برايبراي خانوارهاخانوارها كردنكردن توانمندتوانمند ••غذاغذا وو آبآب لباس،لباس، سرپناه،سرپناه،

دردر وو بودهبوده جسمانيجسماني معموالمعموال خدماتخدمات وو امداديامدادي هايهاي كمككمك••گيرندگيرند ميمي انجامانجام ناگهانيناگهاني سانحهسانحه ازاز پسپس اضطرارياضطراري دوراندوران

)ه پس از سانح(ا هفعاليت / بازتواني همرحلRecovery Phase /Activities (Post-Disaster)

شامل زمان فعاليت هايي است كه پس از دوران اضطراري، آسيب ديدگان شامل زمان فعاليت هايي است كه پس از دوران اضطراري، آسيب ديدگان رهنمون مي كندرهنمون مي كند زندگي معمول خود و بهبود اوضاع معيشتيزندگي معمول خود و بهبود اوضاع معيشتي را به بازگشت بهرا به بازگشت به

همچنين به مرمت زير ساختها، خدماتهمچنين به مرمت زير ساختها، خدماتو اقتصاد در ارتباط با نيازهاي طوالنيو اقتصاد در ارتباط با نيازهاي طوالني

٤٠

و اقتصاد در ارتباط با نيازهاي طوالنيو اقتصاد در ارتباط با نيازهاي طوالني مدت و اهداف توسعه مرحله بازتواني مدت و اهداف توسعه مرحله بازتواني

..مي شودمي شود ققبعد ازسانحه اطالبعد ازسانحه اطال

بازتواني مراحل ساماندهي و بازسازي و ادامه مرحله امداد كمك رساني به افراد و بازتواني مراحل ساماندهي و بازسازي و ادامه مرحله امداد كمك رساني به افراد و ..گروههاي آسيب ديده را دربرمي گيردگروههاي آسيب ديده را دربرمي گيرد

19701970سال سال در در

ساختماني ساختماني تأسيساتتأسيسات 772772آتش سوزي در جنگلهاي ايالت كاليفرنيا آتش سوزي در جنگلهاي ايالت كاليفرنيا //000000600600هكتار جنگل را از بين برد هكتار جنگل را از بين برد

نفر كشته شدند نفر كشته شدند 1616طي سيزده روز نابود شد و طي سيزده روز نابود شد و

HEICS & ICS ST-ر��

19801980در سال در سال (FIRESCOPE) (FIRESCOPE) تهيه سامانه مديريتي مشترك براي تمامي سيستم هاي آتشنشانيتهيه سامانه مديريتي مشترك براي تمامي سيستم هاي آتشنشاني

((Incident Command System) Incident Command System) اين سيستم بعدها سامانه فرماندهي حادثهاين سيستم بعدها سامانه فرماندهي حادثهيا به اختصاريا به اختصار ICS ICS..نام گرفتنام گرفت

٤١

يا به اختصاريا به اختصار ICS ICS..نام گرفتنام گرفت19871987در سال در سال : :

تهيه اولين راهنماي آمادگي بيمارستان در مقابل زلزله توسطتهيه اولين راهنماي آمادگي بيمارستان در مقابل زلزله توسطICS ICS سازمان بيمارستان هاي كاليفرنيا با استفاده از قالبسازمان بيمارستان هاي كاليفرنيا با استفاده از قالب

19911991در سال در سال : :HEICS HEICS براي تهيه اولين نسخهبراي تهيه اولين نسخهOrange County Orange County سالسال تخصيص بودجه به سازمان مراقبتتخصيص بودجه به سازمان مراقبت HEICS HEICS تهيه ويرايش دومتهيه ويرايش دوم: : 19921992در سال در سالHEICS HEICS تهيه ويرايش سومتهيه ويرايش سوم: : 19971997در سال در سال

آخرين ويرايشآخرين ويرايش: : 20020044در سال در سال HEICS HEICSدر دست تهيه مي باشددر دست تهيه مي باشد

((ICS)ICS) سيستم فرماندهي حادثه سيستم فرماندهي حادثه

ICSICSچيست ؟چيست ؟

ــراي ــديريتي ب ــامانه م ــك س ــراي ي ــديريتي ب ــامانه م ــك س ــرل ( Controlling ( Controlling))ي ــرلكنت (Commanding) (Commanding)كنت

و هماهنگيو هماهنگي( Coordinating)( Coordinating)فرماندهيفرماندهي

٤٢

ــراي ــديريتي ب ــامانه م ــك س ــراي ي ــديريتي ب ــامانه م ــك س ــرلي ــرلكنت كنتو هماهنگيو هماهنگي( Coordinating)( Coordinating)فرماندهيفرماندهي

: : سازماني است كه حول پنج محور عملكردي بنا شده است كه شامل سازماني است كه حول پنج محور عملكردي بنا شده است كه شامل --..فرماندهي پشتيباني عملكردها امور مالي امور اجرايي و برنامه ريزي مي باشدفرماندهي پشتيباني عملكردها امور مالي امور اجرايي و برنامه ريزي مي باشد

LogisticsOperations

IncidentCommand

٤٣

Finance/AdminPlanning

Command

؟؟ ICSICS چراچرابسياري از حوادث نيازمند دخالت افراد و سازمانهاي متعدد استبسياري از حوادث نيازمند دخالت افراد و سازمانهاي متعدد است • •برقراري هماهنگي بين فعاليت افراد و سازمانهابرقراري هماهنگي بين فعاليت افراد و سازمانها • •::هماهنگي درون و برون سازماني نيازمند موارد زير استهماهنگي درون و برون سازماني نيازمند موارد زير است • •

زنجيره فرماندهي مبتني بر مسئوليتزنجيره فرماندهي مبتني بر مسئوليت––

٤٤

زنجيره فرماندهي مبتني بر مسئوليتزنجيره فرماندهي مبتني بر مسئوليت––

وجود زبان مشترك در ساختار مديريتيوجود زبان مشترك در ساختار مديريتي––

وجود شرح وظايف مشخص و تفكيك شدهوجود شرح وظايف مشخص و تفكيك شده––

امكان برقراري ارتباطات موثر و مداومامكان برقراري ارتباطات موثر و مداوم––

فرما نده بحران

Uادار �T- W!�A X27 �T��تW��%�+<E �TU"-ر A�� �T

٤٥

Uادار �T- W!�A X27 �T��تW��%�+<E �TU"-ر A�� �T

مورد نظر مورد نظر سيستم فرماندهي حادثه جهت رسيدن به اهدافسيستم فرماندهي حادثه جهت رسيدن به اهداف

..از اصول زير پيروي مي كنداز اصول زير پيروي مي كند

ز��ن و��*��ر �'��كز��ن و��*��ر �'��ك ����ز���#ه% �� ا-,�ي �'�+��ز���#ه% �� ا-,�ي �'�+ �� ))5��4 �2د ��3ل وا�2اد 1��'�� 5��4 �2د ��3ل وا�2اد 1��'�� ((ا/�-. آ�ر ا/�-. آ�ر ��

���7 ار:&�9% �8!7 ���7 ار:&�%9 �8!7

٤٦

���7 ار:&�9% �8!7 ���7 ار:&�%9 �8!7 ���9>?�ي <�=��:% >�د;� �'$4 ����آ� �9>?�ي <�=��:% >�د;� �'$4 ����آ� ��>�زA �#����% @��4 آ��8ل>�زA �#����% @��4 آ��8ل ��ا��آ� و)��,�ه?�ي �'�+ ا��آ� و)��,�ه?�ي �'�+ ���� B��8� B��1 .���#�B��8� B��1 .���#����7 ��2��#ه% وا># ���7 ��2��#ه% وا># ��

HEICS ��2ر�+�ن Uار Y�1ادث ا Wه?��A5 Z+,��

[- A�� ;--?A ان\ [-� Aا^" اU ^ ا�; ژW_3"E رگ" W1ا& B?3 ;ا� . O-ا Z+,�� از Uل رو?A

٤٧

W_3"E رگ" W1ا& B?3 ;ا� . O-ا Z+,�� از Uل رو?A Z+,�� Wه?��A5 M�1د ^ Uا O�!ر او� ��� وا1? در W��<�.ا�; B?3 &اW1 <د-? ا-��د ^�!����� ا-�!;

HEICS اصولManagement by Objectives ) • مديريت هدفمند

(United Command) • وحدت فرماندهي

Chain of Command) • زجنريه مشخص فرماندهي

Organizational Flexibility) • انعطاف پذيري سازماين

(Span of Control) • حيطه كنترل حمدود

٤٨

(Span of Control) • حيطه كنترل حمدود

(Common Terminology) • زبان مشترك

Personnel Accountability) • افزايش پاسخگويي پرسنل

Integrated Communications) • يكپارچگي ارتباطات

( Resource Management) • مديريت منابع

( Incident Action Plan) • برنامه مقابله مشخص

HEICSHEICSساختار پايه ساختار پايه

٤٩

سازماندهي و هدايت مركز عمليات اضطراري سازماندهي و هدايت مركز عمليات اضطراري ) : ) : Incident CommanderIncident Commander( ( فرمانده حادثه فرمانده حادثه ))Emergency Operation CenterEmergency Operation Center ( ( رهبري جامع فعاليتهاي بيمارستان و در صورت نياز تخليه ، رهبري جامع فعاليتهاي بيمارستان و در صورت نياز تخليه ،

بيمارستان را بر عهده داردبيمارستان را بر عهده دارد

تصاويري از ساختمان مركزفرماندهي مديريت شرايطاضطراري استان هيوگو ژاپن

٥٠

٥١

استانداردهاي برنامه حوادث غيرمترقبهاستانداردهاي برنامه حوادث غيرمترقبه

(Hazard Vulnerability Assessment)(Hazard Vulnerability Assessment) آسيب پذيري آسيب پذيري --ارزيابي خطرارزيابي خطر --

((Activation)Activation) شيوه فعال شدن برنامه شيوه فعال شدن برنامه --

تلفيق برنامه حوادث غيرمترقبه واحد با برنامه حوادث غيرمترقبه جامعه تلفيق برنامه حوادث غيرمترقبه واحد با برنامه حوادث غيرمترقبه جامعه --

٥٢

آگاه نمودن مسئولين خارج از مركز از رخداد حادثه آگاه نمودن مسئولين خارج از مركز از رخداد حادثه --

اعالم هشدار به پرسنل در مورد فعال شدن برنامه اعالم هشدار به پرسنل در مورد فعال شدن برنامه --

شناسايي پرسنلشناسايي پرسنل --

اسكان و نقل و انتقال پرسنلاسكان و نقل و انتقال پرسنل --

فراهم نمودن حمايت از خانواده پرسنلفراهم نمودن حمايت از خانواده پرسنل --

... )... )مالفه ومالفه و. . آب آب . . غذا غذا . . تجهيزات پزشكي تجهيزات پزشكي . . مانند دارو مانند دارو ( ( حفظ مديريت منابع حفظ مديريت منابع --

ازدحام و ترافيكازدحام و ترافيك. . كنترل دسترسي كنترل دسترسي --

حفظ ارتباط با رسانه ها حفظ ارتباط با رسانه ها --

جابه جايي و تعيين محل جايگزين براي درمان بيماران در صورت نياز جابه جايي و تعيين محل جايگزين براي درمان بيماران در صورت نياز --

٥٣

جابه جايي و تعيين محل جايگزين براي درمان بيماران در صورت نياز جابه جايي و تعيين محل جايگزين براي درمان بيماران در صورت نياز --

پيگيري بيماران و مديريت درمان و مدارك پزشكي آنها در جريان جابه جايي پيگيري بيماران و مديريت درمان و مدارك پزشكي آنها در جريان جابه جايي --

تسهيالتتسهيالت وو ارتباطاتارتباطات پشتيبانيپشتيباني وو حفظحفظ ايجادايجاد --

خطرزاخطرزا موادمواد بابا آلودهآلوده بيمارانبيماران قرنطينهقرنطينه وو مقابلهمقابله وسايلوسايل وو شرايطشرايط ايجادايجاد --

غيرمترقبهغيرمترقبه حوادثحوادث جريانجريان دردر پرسنلپرسنل هايهاي مسئوليتمسئوليت تعيينتعيين --

جريانجريان دردر محليمحلي فرماندهيفرماندهي ساختارساختار بابا منطبقمنطبق فرماندهيفرماندهي ساختارساختار يكيك ازاز استفادهاستفاده -- غيرمترقبهغيرمترقبه حوادثحوادث

٥٤

غيرمترقبهغيرمترقبه حوادثحوادث

آموزشآموزش --

آنهاآنها نمودننمودن روزروز بهبه وو برنامهبرنامه ساليانهساليانه ارزيابيارزيابي --

W$�%& c�^�ه� = ات ��ا

١ - Uا Bز�� = d��T� B�*و

٥٥

٢ - Uا Bز���' = d��T� B�*و

٣ - Uادار = d��T� B�*و– W���X27

راهكارهاي ساده و ارزان در جهت كاهش خطرات غيرسازه ايراهكارهاي ساده و ارزان در جهت كاهش خطرات غيرسازه اي

كدام وسايل و اجسام حركت خواهند كرد ؟كدام وسايل و اجسام حركت خواهند كرد ؟ - - 11

تمام وسايل چرخ دار قفل شده اند لذا در هنگام زلزله هيچ وسيله اي حركت تمام وسايل چرخ دار قفل شده اند لذا در هنگام زلزله هيچ وسيله اي حركت --..نخواهد كردنخواهد كرد

كدام وسايل سقوط خواهند كرد ؟كدام وسايل سقوط خواهند كرد ؟ - - 22

٥٦

كدام وسايل سقوط خواهند كرد ؟كدام وسايل سقوط خواهند كرد ؟ - - 22

..تمامي وسايل نصب شده بر ديوار و ارتفاعات فيكس شده اند تمامي وسايل نصب شده بر ديوار و ارتفاعات فيكس شده اند --

..هيچ وسيله غيرضروري بر ديوار و بلندي ها قرار نداردهيچ وسيله غيرضروري بر ديوار و بلندي ها قرار ندارد --

كمدها و وسايل بزرگ قابل افتادن همگي داراي پايه استوار و فيكس شده كمدها و وسايل بزرگ قابل افتادن همگي داراي پايه استوار و فيكس شده --..مي باشندمي باشند

^?ام 3�> ه� =�اه? 3_,;؟ - ٣

- ?�.�WA�2 3�> ه� و��f,g X و 3��A <ت ^B?3 ;-�6� O ا

- ?)3� WA h_�5 Wi2ه U"�Aرو U> ه��3.

j - اه(? 3?؟�= �A �-� وج= ���A ��^?ام و��-� و �Aا

- ?�)^ lT<A وج را= �,A O-� B���^.

- ?�)^ U�>�X* وج= Uه��,A در �.از �ار دادن و��-

٥٧

- ?�)^ U�>�X* وج= Uه��,A در �.از �ار دادن و��-

- O+5> N�� A,�ه�U =وج را �ز �i دار-? ٣� در%� �.د�+�را!2$

- ?�)^ lT<A �2)راه Uه��X�� ��"د-] �-A O,� =وج را .

m - ام ا�;؟?^ O+5> B�)E Uا OAا Uن ه��_A

- ?�n�2� lT<A ص�DTA ;Ap7 ;%M ��,%+� اOA را Uن ه��_A.

- ?-�3 Oq2 A �.از A,?ود �>?ن A_�ن ه�U اr��� OA و��-

راهكارهاي تخليه اضطراري پرسنل به هنگام سانحه راهكارهاي تخليه اضطراري پرسنل به هنگام سانحه

: : پيشنهاد مي شود كه پيشنهاد مي شود كه

..شودشود مشخصمشخص تابلوتابلو بابا خروجخروج مسيرمسير --11

..گرددگردد بيشتربيشتر بازباز فضايفضاي بهبه هاها بخشبخش خروجيخروجي هايهاي دربدرب تعدادتعداد --22

٥٨

..گرددگردد بيشتربيشتر بازباز فضايفضاي بهبه هاها بخشبخش خروجيخروجي هايهاي دربدرب تعدادتعداد --22

خاصخاص تدبيريتدبيري بهبه نيازنياز باالباال طبقاتطبقات ازاز نيستندنيستند حركتحركت بهبه قادرقادر كهكه افراديافرادي خروجخروج برايبراي --33

حياطحياط دردر وو كنندكنند كاركار دستيدستي وو برقبرق نيروينيروي بابا كهكه متحركمتحرك باالبرهايباالبرهاي نظيرنظير باشدباشد ميمي

..سالمسالم افرادافراد خروجخروج جهتجهت هاييهايي نردباننردبان همچنينهمچنين وو باشندباشند مستقرمستقر

وو هاها بخشبخش .. نگهبانينگهباني دربدرب .. افرادافراد تخليهتخليه جهتجهت اضطرارياضطراري وو ايمنيايمني وسايلوسايل - - 44

.. روشناييروشنايي چراغچراغ .. ايمنيايمني كالهكاله .. كلنگكلنگ نظيرنظير باشدباشد موجودموجود مخصوصمخصوص انبارهايانبارهاي

......وو طنابطناب

..استاست كاركار محلمحل حياطحياط پرسنلپرسنل وو بيمارانبيماران موقتموقت اسكاناسكان برايبراي مكانمكان بهترينبهترين - - 55

٥٩

رفعرفع بايدبايد كهكه درآمدهدرآمده اتومبيلاتومبيل پاركينگپاركينگ صورتصورت بهبه عمالعمال بازباز فضايفضاي ازاز بسياريبسياري --66

..شودشود

بهبه تجهيزاتتجهيزات وو دارودارو گرفتنگرفتن قرارقرار برايبراي قفلقفل وو دردر دارايداراي مسقفمسقف وو امنامن مكانيمكاني - - 77

..شودشود تهيهتهيه قبلقبل ازاز بايدبايد كانتينركانتينر صورتصورت

موقتموقت اسكاناسكان چادرهايچادرهاي برپاييبرپايي جهتجهت باشدباشد شدهشده تهيهتهيه چادرهاييچادرهايي قبلقبل ازاز - - 88

..باشدباشد دسترسدسترس دردر برقبرق ژنراتورهايژنراتورهاي - - 99

..باشدباشد ضدعفونيضدعفوني وو تخليهتخليه قابلقابل چاهچاه آبآب - - 1010

٦٠

..باشدباشد ضدعفونيضدعفوني وو تخليهتخليه قابلقابل چاهچاه آبآب - - 1010

..باشدباشد شدهشده ذخيرهذخيره ساكنينساكنين برايبراي غذاغذا - - 1111

ديگرديگر مواردموارد وو ژنراتورهاژنراتورها برايبراي سوختسوخت تهيهتهيه - - 1212

HSEسيستم مديريتي

نظامي است هدفمند و سازماندهي شده با برنامه ريزي خـاص

كه با تهيه دسـتورالعملها، روشـهاي اجرايـي و اسـتانداردها و

مقررات جاري استقرار يافته و مورد بازنگري قرار مـي گيـرد و

٦١

مقررات جاري استقرار يافته و مورد بازنگري قرار مـي گيـرد و

در مقاطع زماني مختلف اصالح مي گردد

مديريت و خوب ايمني مديريت بين مستقيم ارتباط يك كه است واضح

داراي ايمني باالي استانداردهاي با هاي شركت . دارد وجود خوب تجارت

نيست تعجب جاي واقع در اين .باشند مي نيز باال استاندارد با عملكردهاي

دهد مي انجام ايمني آوردن بدست براي مديريت كه را اقداماتي زيرا ،

٦٢

دهد مي انجام ايمني آوردن بدست براي مديريت كه را اقداماتي زيرا ،

مي الزم تجارت در سودمندي كسب براي كه هستند همانهايي دقيًقا

. باشند

ايمنيايمني ارتقاءارتقاء هايهاي برنامهبرنامه وو حوادثحوادث معلولمعلول وو علتعلت مطالعهمطالعه بهبه كهكه روانشناسانيروانشناساني

(( عملياتيعملياتي كاركنانكاركنان بوسيلهبوسيله كهكه آشكاريآشكاري هايهاي نقصنقص بينبين انداند پرداختهپرداخته

ميمي ايجادايجاد )) غيرهغيره وو رانندگانرانندگان ،، راهنماراهنما افرادافراد ،، حفاريحفاري افرادافراد ،، توليدتوليد اپراتورهاياپراتورهاي

ريزانريزان برنامهبرنامه هايهاي گيريگيري تصميمتصميم نتيجهنتيجه دردر كهكه پنهانيپنهاني هايهاي نقصنقص وو شوندشوند

.. شوندشوند ميمي قائلقائل تفاوتتفاوت ،، آيدآيد ميمي پديدپديد سيستمسيستم دردر مديرانمديران وو طراحانطراحان

٦٣

.. شوندشوند ميمي قائلقائل تفاوتتفاوت ،، آيدآيد ميمي پديدپديد سيستمسيستم دردر مديرانمديران وو طراحانطراحان

آمدهآمده بوجودبوجود سيستمسيستم دردر قبلقبل ازاز پنهانپنهان هايهاي نقصنقص ابتداابتدا كهكه كنندكنند ميمي بيانبيان آنهاآنها

.. گردندگردند ميمي حوادثحوادث آغازگرآغازگر ،، آشكارآشكار هايهاي نقصنقص آنآن ازاز پسپس وو

همچنينهمچنين وو دادهداده قرارقرار توجهتوجه موردمورد رارا هاها نقصنقص برزوبرزو روانيرواني هايهاي علتعلت ،، محققانمحققان عواملعوامل رشتهرشته يكيك بهبه آنهاآنها .. انداند كردهكرده تحليلتحليل وو تجزيهتجزيه رارا بزرگبزرگ فجايعفجايع ازاز تعداديتعدادي:: انداند بردهبرده پيپي زيرزير مشتركمشترك

انگيزه ايمني ضعيف در افراد• حمايت هاي نامناسب در برابر اشتباهات افراد• دستور العمل هاي عملياتي و نگهداري ضعيف• آموزش نامناسب افراد•

٦٤

آموزش نامناسب افراد• ضعف در سازمان• عدم برقراري ارتباط• اولويت دادن به اهداف تجاري به جاي توجه به مسائل ايمني •

به طور خيلي سادهبه طور خيلي ساده

تمام فجايع بررسي شده به نقص درتمام فجايع بررسي شده به نقص در

مديريتمديريت

٦٥

مديريتمديريتنسبت داده مي شوندنسبت داده مي شوند

اغلب متخصصين ايمني در اين موضوع هم عقيده هستند كه براياغلب متخصصين ايمني در اين موضوع هم عقيده هستند كه براي

::دستيابي به ايمني سه شرط اساسي الزم است دستيابي به ايمني سه شرط اساسي الزم است

مهندسي و طراحي كيفي مناسبمهندسي و طراحي كيفي مناسب

دستورالعمل هاي قاطع و درستدستورالعمل هاي قاطع و درست

٦٦

دستورالعمل هاي قاطع و درستدستورالعمل هاي قاطع و درست

افراد با انگيزه و آگاه به مسائل ايمنيافراد با انگيزه و آگاه به مسائل ايمني

..مي باشندمي باشندمديريت صحيح مديريت صحيح كه در واقع همگي ناشي از يك كه در واقع همگي ناشي از يك

?)3� #A -ار ز� M�A #)2-ا ;--?A اي:ا�8ل sزم •?-�2� ا-2(# ااز ;%,�-?AI$� ;-?ي �3_�ر ا-2(# -_# از �q,A!�; ه�ي A?--; ا*ا-# در ��ز�Aن �23ر �-?• •?�A>�وران ا-2(# �3-,+ و ��ا�� �D)Aب �3 •?��3 Z�I�� #�= ا�+��?ارده�ي �sي ا-2(# �?و-O و •?-� �27 2A�"ي sزم از روش ه� و ا�+��?ارده�ي ا-2(# ��Aزش ا-M�A #)2 �8رت <�د• •?��3 lT<A #)2-ا c�\8 ه�ي #<A r=

٦٧

•?��3 lT<A #)2-ا c�\8 ه�ي #<A r= •?��3 O��$� #)2-8�6? و اه?اف وا�$# اA •?�_�ر <�3 +5 O2-د ه�ي ا_X27 ��)� روش ه�ي�E �I�i�ي sزم �8رت • � � ر�# B?3 و در را pًA�^ ه� و رو-?اده� f���

.<�د • +5> N���I در � � M�A اري ار�%�ط�در �A�2# 5$�!�; ه� ، ا�i�"ش ا5اد و

.�3د

الزم است اطمينان حاصل شود كه اهداف ايمني عمالً امكان پذير الزم است اطمينان حاصل شود كه اهداف ايمني عمالً امكان پذير بوده و براي دستيابي به عمليات كارآمد ، مساعدت الزم بعمل آورده بوده و براي دستيابي به عمليات كارآمد ، مساعدت الزم بعمل آورده

..شود شود

ايمني به سرعت قابل دستيابي نيست

الزم است برنامه هاي اصالحي و يا جديد مرتب ارائه شوند تا الزم است برنامه هاي اصالحي و يا جديد مرتب ارائه شوند تا

٦٨

الزم است برنامه هاي اصالحي و يا جديد مرتب ارائه شوند تا الزم است برنامه هاي اصالحي و يا جديد مرتب ارائه شوند تا دلبستگي و آگاهي افراد نسبت به ايمني حاصل شده و نتيجًتا تعهد دلبستگي و آگاهي افراد نسبت به ايمني حاصل شده و نتيجًتا تعهد

. افراد و فرهنگ ايمني افزايش يابدافراد و فرهنگ ايمني افزايش يابد

استراتژيكياستراتژيكي هايهاي برنامهبرنامه پيشرفتهپيشرفته كشورهايكشورهاي اخيراخير سالهايسالهاي دردر مقابلهمقابله راههايراههاي وو حوادثحوادث ازاز ناشيناشي بحرانهايبحرانهاي بابا رابطهرابطه دردر خاصخاص نظرنظر دردر حكومتيحكومتي اسراراسرار جملهجمله ازاز هاها برنامهبرنامه ايناين ..دارنددارند بحرانهابحرانها بابا

بحث بحث

٦٩

نظرنظر دردر حكومتيحكومتي اسراراسرار جملهجمله ازاز هاها برنامهبرنامه ايناين ..دارنددارند بحرانهابحرانها بابا بهبه نجاتنجات وو امدادامداد هايهاي ارگانارگان وو سازمانهاسازمانها .. شودشود ميمي گرفتهگرفته

دارنددارند ارتباطارتباط ديگرديگر همهم بهبه شبكهشبكه يكيك صورتصورت

پيشگرييپيشگريي --۱۱

حفاظتحفاظت --٢٢

::چارچوب استراتژي كشورهاي پيشرفته عبارت است از چارچوب استراتژي كشورهاي پيشرفته عبارت است از

٧٠

حفاظتحفاظت --٢٢

واآ(�واآ(� --٣٣

حادثه هيچ گاه خرب منی کند لذا می بايست مهيشه آمادگی الزم در مقابله با آنـرا حادثه هيچ گاه خرب منی کند لذا می بايست مهيشه آمادگی الزم در مقابله با آنـرا

جهت مهاهنگي گروههاي امداد و جنات و ستادهاي پشتيباين قبل جهت مهاهنگي گروههاي امداد و جنات و ستادهاي پشتيباين قبل , , لذا لذا داشته باشيمداشته باشيم

برنامه هاي نرم افزاري مشخص و برنامه هاي نرم افزاري مشخص و . . از اينكه حبران در يك منطقه از كشور رخ دهداز اينكه حبران در يك منطقه از كشور رخ دهد

معني در مديريت هاي حبران مناطق با توجه به اطالعات مناطق و فن آوري علمي و معني در مديريت هاي حبران مناطق با توجه به اطالعات مناطق و فن آوري علمي و

�+�� <�ي �+�� <�ي ::

٧١

معني در مديريت هاي حبران مناطق با توجه به اطالعات مناطق و فن آوري علمي و معني در مديريت هاي حبران مناطق با توجه به اطالعات مناطق و فن آوري علمي و

جتربيات حاصله در حبرااي حوادث طبيعي بصورت بالقوه يه گردد متام ارگاا و جتربيات حاصله در حبرااي حوادث طبيعي بصورت بالقوه يه گردد متام ارگاا و

هاي امداد و جنات برنامه هاي حبران خود را با اين برنامه اصـلي مهاهنـگ هاي امداد و جنات برنامه هاي حبران خود را با اين برنامه اصـلي مهاهنـگ گروهگروه

..منايند منايند

هاي امداد و نجات در زمان وقـوع حـوادث و بحـران بـه هاي امداد و نجات در زمان وقـوع حـوادث و بحـران بـه تا اينكه گروهتا اينكه گروه

شبكه اطالع رساني امداد شبكه اطالع رساني امداد . (. (صورت منظم و هماهنگ انجام وظيفه نمايندصورت منظم و هماهنگ انجام وظيفه نمايند

و تمام افرادي كه در برنامه وظيفه دارنـد آمـوزش و تمام افرادي كه در برنامه وظيفه دارنـد آمـوزش ). ). و نجات و پشتيبانيو نجات و پشتيباني

سـالي يـك بـار سـالي يـك بـار . . و همگي داراي كارت شناسايي باشـند و همگي داراي كارت شناسايي باشـند . . الزم را ببينندالزم را ببينند

٧٢

سـالي يـك بـار سـالي يـك بـار . . و همگي داراي كارت شناسايي باشـند و همگي داراي كارت شناسايي باشـند . . الزم را ببينندالزم را ببينند

مشكالت تغييـر مشكالت تغييـر . . زيرا موقعيت ها فرق مي كنندزيرا موقعيت ها فرق مي كنند. . برنامه را بايد مرور كردبرنامه را بايد مرور كرد

. . شماره تلفن و نام كارمندان تغيير پيدا مي كنند شماره تلفن و نام كارمندان تغيير پيدا مي كنند . . مي كنندمي كنند

پزشكيدانشگاه علوم

اتاق هدايت عمليات بحران E.O.C.E.O.C.E.O.C.E.O.C.

). e.o.c(اتاق هدايت عمليات حبران وو ميگيردميگيرد صورتصورت بحرانبحران مركزيمركزي مديريتمديريت آنجاآنجا ازاز كهكه استاست مكانيمكاني��

مديريتمديريت هماهنگيهماهنگي جهتجهت مختلفمختلف ارگانهايارگانهاي ازاز حوادثحوادث متوليانمتوليان..شوندشوند ميمي جمعجمع آنجاآنجا دردر بحرانبحران

پيش از وقوع حادثهپيش از وقوع حادثه

حين وقوع حادثهحين وقوع حادثه E.O.C.حين وقوع حادثهحين وقوع حادثهاهداف

پس از وقوع حادثه

E.O.C.اهداف

پايگاههاي اورژانس

بيمارستانها

شبكه هاي بهداشت و درمان

خانه هاي بهداشت

استانهاي معين

E.O.C.سيستم فرماندهي

اجراي پروتكل

اجراي شرح وظايففراخوان و آماده باش

اطالع رساني به ساير ارگانها

بازنگري و تدوين تجربيات

E.O.C.

رسانده شودEOCمواردي كه بايد در اسرع وقت به اطالع

فوتيفوتي 33 يايا وو مصدوممصدوم55 ازاز بيشبيش بابا ترافيكيترافيكي حوادثحوادث��گروهيگروهي صورتصورت بهبه غذاييغذايي مسموميتمسموميت��گيريگيري همههمه هرگونههرگونه ازاز عالئميعالئمي مشاهدهمشاهده��شدتشدت هرهر بابا زلزلهزلزله وقوعوقوع��رودخانه،طوفانرودخانه،طوفان بهمن،سيل،طغيانبهمن،سيل،طغيان سقوطسقوط�� رودخانه،طوفانرودخانه،طوفان بهمن،سيل،طغيانبهمن،سيل،طغيان سقوطسقوط��گروهيگروهي صورتصورت بهبه گازهاگازها بابا مسموميتمسموميت��زازا آتشآتش موادمواد انفجارانفجار هرگونههرگونه وو گذاريگذاري بمببمب��تروريستيتروريستي حوادثحوادث��تحصنتحصن وو سياسيسياسي نشستنشست��هواييهوايي سانحهسانحه��ضرورتضرورت اساساساس بربر مهممهم حوادثحوادث سايرساير��

در زندگي، كار و كيفيت عشق پاي رد

شود بود ممكن ناممكن هرچه شود آيد و ساكن هركجا عشق ست در او ديدني عشق ردپاي ست و ماندني هر كار خوب در جهان

٧٨

: نويسد مي» كار« در فصل» پيامبر« در كتاب جبران خليل جبران

معشوق اميد كه بدان خود ببافي پود قلبو را با تار اي پارچه كه است آن كار با عشق« كار خود را ترك بهتر است كار كني با عشق تواني اگر نمي. خواهدكرد را بر تن تو آن. »...كنند بپذيري كار مي با عشق را كه كساني و صدقات معبد بنشيني و بر دروازه كني

به راه باديه رفتن به از نشستن باطل به راه باديه رفتن به از نشستن باطل

كه گر مراد نيابم به قدر وسع بكوشمكه گر مراد نيابم به قدر وسع بكوشم

٧٩ Hassan emamiPh.D

كه گر مراد نيابم به قدر وسع بكوشمكه گر مراد نيابم به قدر وسع بكوشم