ทักษะของผู้ประเมินคุณภาพสถานศึกษา

ผศ.ดร.อิทธิพัทธ์ สุวทันพรกูล ผศ.ดร.มนตา ตุลย์เมธาการ ดร.พนิดา ศกุนตนาค

ผู้ประเมินคุณภาพสถานศึกษา ควรมีคุณสมบัติใดบ้าง ?

ข้อมูลเชิงปริมาณ

ข้อมูลเชิงคุณภาพ

ค าส าคัญ (keywords)

(Quantitative Data)

(Qualitative Data)

Holistic Assessment

Evidence-based Assessment

Peer Review

Expert judgment

ค าส าคัญ (keywords)

Contents...การตรวจสอบเอกสาร

การสังเกต

การสัมภาษณ์

การวิเคราะห์เอกสาร

(documentary analysis)

การวิเคราะห์หลักฐาน

(archival analysis)

การตรวจสอบเอกสาร

• เอกสารจากรายงานการประเมินคุณภาพภายใน

• รายงานการประชุม

• แผนพัฒนาการจัดการศึกษาของสถานศึกษา

• แผนปฏิบัติงานประจ าปี

• หลักสูตรของสถานศึกษา

• โครงการและผลการประเมินโครงการและกิจกรรมต่างๆ

การตรวจสอบเอกสาร

• แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้

• แบบบันทึกพฤติกรรม

• แบบบันทึกการตรวจสุขภาพ

• สมุดรายงานประจ าตัว

• เอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวกับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน

การตรวจสอบเอกสาร

ว่าด้วยเรื่องของ SAR (วัฒนธรรม SAR)

ว่าด้วยเรื่องของ SAR (วัฒนธรรม SAR)

ท่านสังเกตเห็นอะไรในภาพนี้บ้าง

?

อาศัยการเฝ้าดูเพื่อศึกษาเหตุการณ์ภายใต้ขอบเขตวัตถุประสงค์ที่ต้องการศึกษา

มีการวางแผนและจดบันทึกการสังเกตอย่างมีระบบ

สังเกตแบบมีส่วนร่วม ปราศจากอคติ

สังเกตกายภาพภายนอก การแสดงออก ต าแหน่งที่หลากหลาย การใช้ภาษา บริบท

การสังเกต

รูปแบบการสังเกต (Denzin, 1971)

Complete observer (นักสังเกตโดยสมบูรณ)์

Observer as participant (นักสังเกตในฐานะผู้เข้าร่วม)

Participant as observer (ผู้เข้าร่วมในฐานะนักสังเกต)

Complete participant (ผู้เข้าร่วมโดยสมบูรณ์)

การสังเกต

สังเกตอะไร ? (Lofland, 1971)

การกระท า (Acts) กิจกรรม (Activities)

ความหมาย (Meanings)

การมีส่วนร่วม (Participation)

ความสัมพันธ์ (Relationship)

สถานที่ (Settings)

การสังเกต

จดบันทึกอะไร ?

บันทึกรายละเอียดเหตุการณ์ต่าง ๆ

บันทึกความรู้สึกส่วนตัวของผู้ประเมิน

บันทึกอย่างไร ?

จดบันทึกย่อ

จดบันทึกละเอียด (full field notes)

การสังเกต

ระมัดระวังอะไร ?

การขออนุญาตก่อนการเก็บข้อมูล

ความซื่อสัตย์กับความรู้สึก

รับผิดชอบกับข้อมูล

การสังเกต

การสังเกต (observation)

สัมภาษณ์ใคร ?

บุคลากรทางการศึกษาและบุคคลที่เกี่ยวข้อง

ผู้บริหารสถานศึกษา ครู

ผู้เรียน กรรมการสถานศึกษา

การสัมภาษณ์

คัดเลือกผู้ให้สัมภาษณ์อย่างไร ?

การสัมภาษณ์เชิงลึก

การสัมภาษณ์ทางโทรศัพท ์

การสัมภาษณ์แบบเผชิญหน้า

การสัมภาษณ์แบบหนึ่งต่อหนึ่ง

การสัมภาษณ์แบบกลุ่ม

การสัมภาษณ์โดยใช้แบบสอบถาม

การสัมภาษณ์

ผู้สัมภาษณ์และผู้ถูกสัมภาษณส์ามารถโต้ตอบ/ซักถามประเด็นข้อสงสัยต่าง ๆ

ผู้สัมภาษณ์เห็นกิริยาทา่ทาง ภาษา เพื่อน ามาใช้ในการตีความ อธิบายปรากฏการณ์ต่าง ๆ

ใช้เทคนิคการสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง (unstructured interview) การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (in-depth interview) และการสนทนากลุ่ม (focus group interview)

การสัมภาษณ์

ประเภทอะไรบ้าง ?

แบบมีโครงสร้าง/เป็นทางการ (structured interview)

แบบไม่เป็นทางการ (informal interview)

เปิดกว้างไม่จ ากัดค าตอบ มี จุ ดความสนใจเฉพาะ

ตะล่อมกล่อมเกลา สั ม ภ า ษณ์ ผู้ ใ ห้ ข้ อ มู ลส าคัญ

การสัมภาษณ์

มีขั้นตอนอย่างไร ?

เตรียมวิธีการซักถาม (ค าถามวาจา ท่าทาง ค าถามเปิด ค าถามปิด)

เตรียมเครื่องมือ (ปากกา กระดาษ กล้องถ่ายรูป เครื่องอัดเสียง)

มีเทคนิคอย่างไร ?

บอกโครงการ วัตถุประสงค์ ประโยชน์ที่จะได้รับ

ขออนุญาตและอธิบายเหตุผลในการบันทึกเสียง

อธิบายประเด็นหัวเรื่องคร่าว ๆ เวลาที่ใช้

ให้ความม่ันใจเรื่องความลับของข้อมูล

การสัมภาษณ์

เทคนิคการถาม (โยธิน แสวงด,ี 2530)

ค าถามหลัก ค าถามเจาะ

ค าถามเบา ๆ สร้าง

ความคุ้นเคย

ค าถามผ่อนคลาย ค าถาม

เสริม

เริ่มต้นจบการสนทนา

การสัมภาษณ์

กระตุ้นให้ผู้ถูกสัมภาษณ์รู้สึกกระตือรือร้นในการตอบค าถามอย่างต่อเนื่อง

สร้างบรรยากาศในการสัมภาษณ์อย่างเป็นกัลยาณมิตร

ไม่ควรให้ผู้ถูกสัมภาษณ์รู้สึกอึดอัด หรือถูกกล่าวโทษ ถูกต าหนิจากผู้ประเมิน

การสัมภาษณ์

บันทึกข้อมูลอย่างไร ?

ขณะสัมภาษณ์

ประเด็นที่น่าสนใจ

ปฏิกิริยาของผู้ให้สัมภาษณ์ (ท่าทาง ความสนใจ ทัศนคต)ิ

หลังการสัมภาษณ์

หยุดคิดระลึกถึงการสัมภาษณ์

บันทึกข้อมูล (ตามจริงทุกค าพูด ไม่มีการแก้ไข)

การสัมภาษณ์

Note !!!

ควรใช้ค าถามด้วยภาษา ที่เหมาะสมและสอดคล้อง

กับผู้ให้ข้อมูล

Content analysis

กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูล

Patterns

data

ปรับจาก: ผ่องพรรณ ตรัยมงคลกูลและสุภาพ ฉัตราภรณ์ (2553)

Raw data ---> Units of meanings

Pattern PatternPattern

Model / Theory

categories

กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูล

มาตรฐาน

ข้อมูลดิบ

ข้อมูล / หลักฐาน Evidences

มาตรฐาน 1มาตรฐาน

3มาตรฐาน

2ผลการประเมิน

ระบบข้อมูล

กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ

การบรรยาย / พรรณนา

การสร้างแบบแผนความสัมพันธ์

การสร้างข้อสรุป

รูปธรรม (แยกส่วน)

นามธรรม (เชื่อมโยง)

ปรับจาก : ผ่องพรรณ ตรัยมงคลกูลและสุภาพ ฉัตราภรณ์ (2553)

ข้อมูลที่เก็บมา

การประเมินคุณภาพของข้อมูลข้อมูลดี ข้อมูลอ่อน

๑) ได้ข้อมูลมาในระยะหลังของการเก็บข้อมูลหลังจากคุ้นเคยกับผู้ให้ข้อมูลแล้ว

ได้ข้อมูลมาตั้งแต่ระยะแรกของการเก็บข้อมูล

๒) เป็นข้อมูลที่ได้เห็นหรือได้ฟังด้วยตนเอง เป็นข้อมูลที่มีผู้มาเล่าอีกทอดหนึ่ง๓) เป็นข้อมูลของพฤติกรรมหรือเหตุการณ์ที่สังเกตได้

เป็นข้อมูลจากการรายงาน

๔) ผู้ประเมินได้รับความไว้วางใจ ผู้ประเมินถูกหวาดระแวง๕) ผู้ให้ข้อมูลมีความยินดีเต็มใจ ผู้ให้ข้อมูลถูกจู่โจมจากผู้ประเมิน๖) ผู้ให้ข้อมูลอยู่กับผู้ประเมินตามล าพังขณะให้ข้อมูล

ผู้ให้ข้อมูลอยู่ต่อหน้าคนอื่นขณะให้ข้อมูล

DocumentsFocus Group Discussion

Observation Interview

Evidences

การสนทนากลุ่ม

การสัมภาษณ์ การสังเกต

การส ารวจ

การวิเคราะห์เอกสาร กรณีศึกษา

ผู้บริหาร

ครู นักเรียน

Triangulation of sources

Evidences with Holistic

Assessment

Peer Review with Expert judgment

Holistic Assessment

Evidence-based Assessment

Peer Review

Expert judgment

ข้อเสนอแนะสถานศึกษา

Attention !

THANK YOU