: Assoc.Prof. Dr. Kanyamon Inwang - westerndba.com¸£ะเบียบวิธี... · Research...

Research Methodology | : Assoc.Prof. Dr. Kanyamon Inwang

1

ระเบยบวธวจย

Research Methodology

รองศาสตราจารย ดร.กญญามน อนหวาง


2

บทท 1

แนวคดของการวจย

ความหมายของการวจย

การวจยเปนการแสวงหาความรดวยวธการทางวทยาศาสตร มกระบวนการคนควาหาขอเทจจรงหรอปรากฏการณตามธรรมชาตอยางมระบบระเบยบและมจดมงหมายทแนนอน เพอใหไดความรทเชอถอได ทงยงเปนกระบวนการแสวงหาขอเทจจรง หรอการพยายามคนหาค าตอบ หรอหาความรความเขาใจในปรากฏการณตางๆทเกดขนในสงคม โดยใชวธการศกษาอยางมระเบยบและมหลกเกณฑทางวทยาศาสตร (scientific methods) เปนกระบวนการแสวงหาหรอพฒนาองคความรทมลกษณะเปนนยทวไปอยางมระบบแบบแผนโดยวธการอนเปนทเชอถอได (ศรชย กาญจนวาส, 2540: 2) มการเกบรวบรวมขอมล การจดระเบยบ ขอมล การวเคราะหและการตความหมายผลทไดจากการวเคราะห ทงนเพอใหไดมาซงค าตอบอนถกตอง (สชาต ประสทธรฐสนธ, 2540: 1) หากพจารณาจากความหมายของการวจยดงกลาว จะเหนวา สรปไดวา การวจย คอ การตงค าถามและทตองใชกระบวนการคนหาค าตอบอยางมหลกการและวธการทเชอถอได และเกดประโยชนแกผทตองการใชผลงานวจย กลาวไดวา ลกษณะภาพรวมของการวจยจะตองมแนวทางในการศกษาหรอประเดนปญหาทตองการศกษา มกระบวนการวจย และค าตอบทไดจากการวจย

ประเภทของการวจย

ประเภทของการวจยนน ปจจบนมหลายวธ ในทนแบงดวยวธระเบยบวธวจย สามารถแบงได ดงน

การจ าแนกประเภทของการวจยสามารถจดท าไดหลายลกษณะ ขนอยกบผจ าแนกวาจะอาศยเกณฑหรอหลกการใดในการจ าแนก ซงแนวทางในการจดจ าแนกตามเกณฑตางๆ มดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 17-21)

1. ประเภทของการวจยแบงตามประโยชนของการน าผลไปใช แบงตามเกณฑนจะม 3 ประเภท ไดแก

1.1 การวจยพนฐานหรอการวจยบรสทธ (basic or pure research) การวจยแบบนเปนการท าวจยเพอขยายขอบเขตของความรใหกวางขวางออกไป เปนการสรางทฤษฎและแนวความคดใหมๆ เสรมสรางวชาการใหสมบรณยงขน เชน การวเคราะหมงหาสารอาหารในผลไม โดยมงหา


3

วาผลไมนนประกอบดวยสารอาหารอะไรบางเทานน การวจยแบบน มกจะใชเวลานาน และใชประโยชนไดตอเมอไปวจยตอ

1.2 การวจยประยกต (applied research) การวจยแบบนมงน าผลวจยไปใชประโยชนเพอปรบปรงการท างาน สภาพของสงคมและความเปนอยใหดขน เชน จากผลการวจยพนฐานพบวา การอบรมดวยวธการใชตวอยางกบบทบาทสมมตประกอบจะท าใหผ เขาอบรมสนใจ ผอบรมกลองน าผลการวจยนไปทดลองและหาประสทธภาพของการอบรมดวาท าใหผเขาอบรมสนใจมากขนจรงหรอไม ถาปรากฏวามประสทธภาพกจะท าใหผเขาอบรมน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป

1.3 การวจยเชงปฏบตการ (action research) การวจยแบบนมวตถประสงคเพอพฒนาทกษะใหมๆ หรอวธการใหมๆ และน ามาใชแกปญหาทเกดขนในการท างานโดยตรง เปนการศกษาวจยเกยวกบปญหาตางๆโดยหวงทจะปรบปรง แกไขสภาพการท างานใหดขนกวาเดม การวจยแบบนแทจรงเปนการวจยประยกตลกษณะหนง แตตางกบการวจยประยกตทวไปตรงทการวจยเชงปฏบตการจะศกษาเฉพาะท เฉพาะหนวยงาน ผลการวจยน าไปใชสรปอางองไปยงกลมอนหรอประชากรไมได

2. ประเภทของการวจย แบงตามวตถประสงคและวธการเสนอขอมล การวจยทแบงตามเกณฑน แบงไดเปน 5 ประเภท คอ

2.1 การวจยขนส ารวจ (exploratory research) เปนการวจยทตองการรวบรวมขอมลพนฐานเบองตน เพอหาขอเทจจรงตางๆ เกยวกบเรองนนเทานน ไมมการตงสมมตฐาน และไมมการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลในลกษณะตวแปรทแตกตางกน

2.2 การวจยเชงบรรยาย (descriptive research) เปนการวจยทตองการหาค าตอบวาอะไรและอยางไรมากกวาทตองการหาค าตอบวาท าไม รวมทงไมมการคาดคะเนปรากฏการณในอนาคตแตอยางไร การวเคราะหขอมลอาจจะมการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรทศกษาดวย

2.3 การวจยเชงอรรถาธบาย (explanatory research) เปนการวจยทพยายามชหรออธบายใหเหนวาตวแปรใดมความสมพนธ หรอเกยวของกบตวแปรใดบาง และความสมพนธนนมลกษณะอยางไร เปนเหตผลของกนและกนหรอไม

2.4 การวจยเชงคาดคะเน (predictive research) เปนการวจยทพยายามชใหเหนหรอคาดคะเนเหตการณในอนาคตวาจะเปนอยางไร โดยอาศยความสมพนธระหวางตวแปรทศกษา

2.5 การวจยเชงวนจฉย (diagnostic research) เปนการวจยเพอคนหาสาเหตของปญหาทเกดขน จะไดน าไปแกไขปองกนไดถกตอง


4

3. ประเภทของการวจย แบงตามความสามารถในการควบคมตวแปร การวจยทแบงตามเกณฑนอาจแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก

3.1 การวจยเชงทดลอง (experimental research) เปนการวจยทผวจยจดสรางสถานการณและเงอนไขตางๆ ขนมาทดลอง โดยพยายามควบคมตวแปรทเกยวของ ซงไมตองการใหมผลกบการวจยนนออกไป แลวสงเกตหรอวดผลการทดลองออกมา

3.2 การวจยเชงกงทดลอง (quasi experimental research) เปนการวจยทผวจยสามารถสรางสถานการณ และเงอนไขเพอใชในการทดลองไดบางเปนบางประเดนและสามารถควบคมตวแปรทเกยวของ ซงไมตองการใหมผลกบการวจยนนไดเพยงบางตวเนองจากไมสามารถสมตวอยางใหเทากนได

3.3 การวจยเชงธรรมชาต (naturalistic research) เปนการวจยทไมมการจดสรางสถานการณหรอเงอนไขใดๆ เลย ปลอยใหเปนไปตามธรรมชาต ผวจยไมมอทธพลใดๆ ตอการวจยทไดนนเลย

4. ประเภทของการวจยแบงตามระเบยบวธการวจย การวจยทแบงตามเกณฑนจะแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก

4.1 การวจยเชงประวตศาสตร (historical research) เปนการวจยทใชระเบยบวธทางวทยาศาสตรในลกษณะของการศกษาหาขอเทจจรงทางประวตศาสตร เพอสบประวตความเปนมาเชงวชาการในสาขาวชาการตางๆ ท าความเขาใจเรองราวทเกดขน และหาความสมพนธระหวางเหตการณในอดต ปจจบน เพอใชท านายเหตการณในอนาคต

4.2 การวจยเชงบรรยาย (descriptive research) เปนการวจยทใชระเบยบวธการบรรยายปรากฏการณหรอเหตการณทเกดขนวาคออะไร และมลกษณะอยางไร ซงมงศกษาหาขอเทจจรงและสถานการณทเปนอยขณะนน รวมทงศกษาหาความสมพนธของการปฏบต แนวคดหรอเจตคตโดยเนนถงเรองราวในปจจบนเปนส าคญ

4.3 การวจยเชงทดลอง (experimental research) เปนการศกษาหาขอเทจจรงดวยการทดลองภายใตการควบคมตวแปรทเกยวของอยางมระเบยบแบบแผนและมวตถประสงคทแนนอนและสามารถกระท าซ าเพอพสจนหรอทดสอบผลอกได

5. ประเภทของการวจย แบงตามระเบยบวธการวจยทวไป การวจยอาจแบงตามระเบยบวธการวจยทวๆ ไป ซงแบงเปน 6 ประเภท ดงน

5.1 การวจยเชงทดลอง (experimental research)


5

5.2 การวจยเชงประวตศาสตร (historical research)

5.3 การวจยเชงยอนรอย (expost facto research) เปนการวจยทศกษาจากผลไปหาเหต ซงทงผลและเหตเกดขนมากอนแลว วธการศกษาจะเรมจากก าหนดผลหรอตวแปรตามกอนแลวคอยคนหาสาเหต ซงเปนตวแปรอสระทท าใหเกดผล ตวแปรตามนน เชน การศกษาปจจยทมอทธพลตอการไปประกอบอาชพในประเทศไตหวนของคนไทย ผลทเกดขนกคอการไปประกอบอาชพในประเทศไตหวนของคนไทยซงเดนทางไปแลว จากนนตามไปศกษาวาท าไมพวกเขาจงตองเดนทางไปท างานยงประเทศไตหวน มเหตหรอมปจจยอะไรบางทท าใหไป

5.4 การวจยเชงส ารวจ (survey research) เปนการศกษาคนควาขอเทจจรงทปรากฏอยมอยวาเปนอยางไร มอะไรเกดขนบางแลวบรรยายสถานภาพทปรากฏอย มอยนนใหทราบและอาจจะเปรยบเทยบกบสถานภาพทมอย ปรากฏอย ในลกษณะตางๆ หรอเงอนไขตางกนและจะเปรยบเทยบกบสถานภาพทเปนมาตรฐานกได โดยไมสนใจวา ท าไมจงมสถานภาพปรากฏอย มอยอยางนน

5.5 การวจยเชงชาตพนธวรรณา (ethnographic research) เปนการวจยทมงอธบายสภาพการณหรอปรากฏการณท เกดขนรวมๆ วามความเปนมาและพฒนาการไปอยางไร มลกษณะคลายกบการวจยเชงคณลกษณะดงกลาวแลว

5 .6 การวจยเชงประเมนผล เปนการวจยท ม งพจารณาก าหนดคณคาหรอระดบความส าเรจของกจกรรมและเสนอแนะส าหรบการด าเนนกจกรรมตอ ไปปกตการวจยเชงประเมนผลจะมงหาค าตอบของปญหาหลก 3 ประการ คอ โครงการน นประสบผลส า เรจเพยงใดโครงการนนมประสทธภาพเพยงใด กจกรรมทท าตามโครงการนนควรจะท าตอไปหรอไม 6 ประเภทของการวจยแบงตามลกษณะของขอมล แบงเปน 2 ประเภท คอ 6.1 การวจยเชงปรมาณ หมายถง การวจยทเนนขอมลทเปนตวเลขเปนหลกฐานยนยนความถกตองของขอคนพบและขอสรปตางๆของเรองทท าการศกษา และความใชไดกวางขวางทวไปของขอคนพบ (สชาต ประสทธรฐสนธ, 2540:24-25) 6.2 การวจยเชงคณภาพ เปนการวจยทมงเนนอธบายปราฏการณทางสงคมและความสมพนธของปรากฏการณกบสภาพแวดลอมโดยอาศยมตทางสงคมและวฒนธรรมเปนหลกในการศกษาและวเคราะหปรากฏการณนน 7. ประเภทของการวจ ย แบงตามสาขาวชาการตางๆของสภาวจ ยแหงชาตซ งครอบคลมกลมวชาการตางๆ ดงน (ขาวส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต, 2540: 3) 7.1 สาขาวทยาศาสตรกายภาพและคณตศาสตร ประกอบดวยกล มว ชาค ณ ต ศ า ส ต ร แ ล ะ ส ถ ต ฟ ส ก ส ด า ร า ศ า ส ต ร ว ท ย า ศ า ส ต ร เ ก ย ว ก บ โ ล ก แ ล ะ


6

อวกาศ ธรณวทยา อทกวทยา สมทรศาสตร อตนยมวทยา ฟสกสของสงแวดลอม และอนๆ ทเกยวของ 7.2 สาขาว ทยาศาสตร การแพ ทย ประกอบดวยกล ม ว ชาว ทยาศาสตรการแพทย แพทยศาสตร สาธารณสข เทคนคการแพทย พยาบาลศาสตร ทนตแพทยศาสตร สงคมศาสตรการแพทย และอนๆ ทเกยวของ 7.3 สาขาวทยาศาสตรเคมและเภสช ประกอบดวยกลมวชาอนนทรยเคม อนทรยเคม ชวเคม เคมอตสาหกรรม อาหารเคม เคม โพลเมอร เคมวเคราะห ปโตรเคม เคมสงแวดลอม เคมเทคนค นวเคลยรเคม เคมเชงฟสกส เคมชวภาพ เภสชเคมและเภสชวเคราะห เภสช- อตสาหกรรม เภสชกรรม เภสชวทยาและพษวทยา เครองส าอาง เภสช-เวท เภสชชวภาพ และอนๆ ทเกยวของ 7.4 สาขาเกษตรศาสตรและชววทยา ประกอบดวยกลมวชาทรพยากรพช การปองกนก าจดศตรพช ทรพยากรสตว ทรพยากรประมง ทรพยากรปาไม ทรพยากรน าเพอการเกษตร อตสาหกรรมเกษตร ระบบเกษตร ทรพยากรดน ธรกจการเกษตร วศวกรรมและเครองจกรกลการเกษตร วทยาศาสตรชวภาพ และอนๆ ทเกยวของ 7.5 สาขาวศวกรรมศาสตรและอตสาหกรรมวจย ประกอบดวยกลมวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยพนฐานทางวศวกรรมศาสตร วศวกรรมศาสตร อตสาหกรรมวจยและอนๆ ทเกยวของ 7.6 สาขาปรชญา ประกอบดวยกลมวชาปรชญา ประวตศาสตร โบราณคด วรรณคด ศลปกรรม ภาษา สถาปตยกรรม ศาสนาและอนๆ ทเกยวของ 7.7 สาขานตศาสตร ประกอบดวยกลมวชากฎหมายมหาชน กฎหมายเอกชน กฎหมายอาญา กฎหมายเศรษฐกจ กฎหมายธรกจ กฎหมายระหวางประเทศ กฎหมายวธพจารณาความและอนๆ ทเกยวของ 7.8 สาขาร ฐศาสตร และร ฐป ระศาสนศาสตร ประกอบดวยกล มว ช าความสมพนธระหวางประเทศ นโยบายศาสตร อดมการณทางการเมอง สถาบนทางการเมอง ชวตทางการเมอง รฐประศาสนศาสตร มตสาธารณะ ยทธศาสตรเพอความมนคง เศรษฐศาสตรการเมอง และอนๆ ทเกยวของ 7.9 สาขาเศรษฐศาสตร ประกอบดวยกลมวชาเศรษฐศาสตร พาณชยศาสตร บรหารธรกจ การบญช และอนๆ ทเกยวของ 7.10 สาขาสงคมวทยา ประกอบดวย กลมวชาสงคมวทยา ประชากรศาสตร มานษยวทยา จตวทยาสงคม ปญหาสงคม และสงคมสงเคราะห อาชญาวทยา กระบวนการยตธรรม มนษยนเวศวทยาและนเวศวทยาสงคม พฒนาสงคม ภมปญญาทองถน ภมศาสตรสงคม การศกษาความเสมอภาคระหวางเพศ คตชนวทยา และอนๆ ทเกยวของ


7

7.11 สาขาเทคโนโลยสารสนเทศและนเทศศาสตรประกอบดวยกล มวชา

วทยาการคอมพวเตอร โทรคมนาคม การสอสารดวยดาวเทยม การสอสารเครอขาย การส ารวจและรบรจากระยะไกล ระบบสารสนเทศภมศาสตร สารสนเทศศาสตร นเทศศาสตร บรรณารกษศาสตร เทคนคพพธภณฑและภณฑาคาร และอนๆ ทเกยวของ 7.12 สาขาการศกษา ประกอบดวยกล มวชาพนฐานการศกษา หลกสตรแ ล ะ ก า ร ส อ น ก า ร ว ด แ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ศ ก ษ า เ ท ค โ น โ ล ย ก า ร ศ ก ษ า บ ร ห า รการศกษา จตว ทยาและแนะแนวการศกษา การศกษานอกโรง เร ยน การศกษาพเศษ พลศกษา และอนๆ ทเกยวของ การวจยเปนการศกษาทใชวธการทางวทยาศาสตรเปนหลกการในการด าเนนการวจย ซงกระบวนการในการท าวจยน อทมพร จามรมาน (2533: 3) กลาววาเปรยบเสมอนลกโซ แตละลกส าคญเทากน เรมตงแตการเลอกปญหามาวจย การก าหนดวตถประสงคของการวจย การท าวจย การสรปผลการวจยและการอภปรายผลวจย

คณลกษณะของนกวจย

คณลกษณะประการแรก คอ การมความสงสย หรอเปนผทมแนวความคดในการไมเชอสงตางๆ งายๆ จ าเปนตองมหลกฐานและมเหตผล อนนจะตรงกนขามกบคนบางจ าพวกทมความเชอเปนตวตง และสามารถจะเชอสงตางๆ ไดงาย นกวจยจ าเปนจะตองพจารณาสงตางๆ โดยมวจารณญาณ ฟงหไวห เมอมสงใดใหมกตองพจารณาดวยเหตผลใหถองแทกอนจงจะเชอ

คณลกษณะประการทสอง ทมาประกอบกบลกษณะดงกลาว คอ การมวจารณญาณ นกวจยจะตองมความสามารถในการใชเหตผล ความสามารถในการไตรตรองเพอจะพจารณาแยกแยะสงทควรเชอกบสงทไมควรเชอ สงทถกตองกบสงทไมถกตอง ในการใชวจารณญาณนนจ าเปนตองมความรพนฐานในแตละเรองทพจารณาและมความสามารถในการใชเหตผลไตรตรอง ทงในเชงตรรกวทยาและในเชงของวธใชความคดดานอนๆ

คณลกษณะประการทสาม คอ การมใจกวาง ไมยดมนในความคดของตนเองวาตองถกเสมอไป จะตองเปนผยอมรบฟงความคดเหนของผอนหรอขอมลหลกฐานเพมเตมและหากหลกฐานนนเปนทเชอถอได มเหตผลเพยงพอ กไมมทฐทจะยดความเชอเดม มความสามารถทจะยอมเปลยนแนวความคดของตนเองได ความเปนผมใจกวางนจะตองครอบคลมไปถงความสามารถในการรบฟงความเหนผอน ตลอดจนความสามารถทจะไดความคดเหนในสงตางๆ โดยปราศจากอคต หรอมอคตนอยทสด

คณลกษณะประการทส คอ ความเปนผรเรมสรางสรรค การวจยมใชเปนการเกบขอมลเทานน แตเปนการใชความคดรเรมสรางสรรคสงใหมหรอแนวคดใหมขน ผวจยจะตองสามารถเอาขอมลหรอ


8

สงตางๆ มาปะตดปะตอวเคราะห แลวในทสดสงเคราะหขนเปนกฎเกณฑของธรรมชาตหรอเปนสงทจะขยายความสงทเรยกวาเปนความรหรอขอเทจจรงได ในการรเรมสรางสรรคน จ าเปนตนอาศยความสามารถทจะคดอยางตอเนอง สามารถจะกระท าอยางตอเนองโดยเปาหมายทชดเจน จะตองไมมลกษณะของการจบจดหรอท าสงหนงยงไมทนเสรจกจบอกสงหนง อยางนกจะไมสามารถท าการวจยไดส าเรจ จ าเปนจะตองยดกบสงทกระท าไปจนส าเรจตามเปาหมาย

คณลกษณะประการทหา คอ ความเปนผมความซอสตย ทงตอตนเองและผอนจ าเปนตองพจารณาขอมลตลอดจนความคดรเรมสรางสรรคใหอยในรปทปราศจากอคต ไมพยายามผนแปรขอมลเพอประโยชนของตนเองและผอน จะตองมงมนทจะไดความจรงของธรรมชาตโดยแทจรง จ าเปนทจะตองพดหรอกระท าโดยยดความจรงของธรรมชาตอยางแทจรง จ าเปนทจะตองพดหรอกระท าโดยมความซอสตย

คณลกษณะประการทหก คอ ความเปนผมความขยน หมนเพยร มความมานะอตสาหะทจะด าเนนการจนเปนผลส าเรจได เพราะวาการวจยมกจ าเปนตองใชความพยายาม ในบางกรณตองใชความพยายามมากขนเปนพเศษ จงจะสามารถใหไดขอเทจทถกตองยงขน การพยายามนอยอาจจะท าใหขอเทจจรงทไดมความคลาดเคลอนมากเกนไปกได การทผวจยจะตองเปนผ มความมานะอตสาหะนอาจจะขยายความไปถงความเปนผทมความละเอยดลออ ตองท างานโดยละมนละมอม มความละเอยดในการสงเกต ใชสายตา ใชมออยางละเอยดถถวน ตลอดจนถงความคดทละเอยด มองทกแงทกมม ไมท าหรอคดอยางหยาบแลวทงรายละเอยดบางอยางทจะเปนประโยชนไป

คณลกษณะประการสดทาย ผวจยควรเปนผทมความสขกบการท างาน เปนผทเกดปตจากการทไดท าการศกษาและคนพบ มความตนเตนและดใจ เมอสามารถคนหาวธใหม สภาพของความปตทเกดขนจากการคนพบน เปนลกษณะพเศษของนกคนควาหรอนกวจยทงหลาย

จรรยาบรรณนกวจย

จรรยาบรรณในการวจยเปนองคประกอบทส าคญของระเบยบวธวจย เนองดวยในกระบวนการคนควาวจย นกวจยจะตองเขาไปเกยวของใกลชดกบสงทศกษา ไมวาจะเปนสงมชวตหรอไมมชวต อาจสงผลในทางลบตอสงทศกษาได หากผวจยขาดความรอบคอบระมดระวงจรรยาบรรณนกวจย หมายถง หลกเกณฑควรประพฤตปฏบตของนกวจยโดยทวไป เพอใหการด าเนนงานตงอยบนพนฐานของจรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสม ตลอดจนประกนมาตรฐานของการศกษา คนควาใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจย (ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต , 2541: 2) ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (2541: 3-13) จงก าหนด “จรรยาบรรณนกวจย” ไว 9 ประการเพอเปนแนวทางส าหรบนกวจยยดถอปฏบต ซงจะท าใหการด าเนนงานวจยตงอยบนพนฐานของ จรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสม ดงน


9

1) นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ นกวจยตองมความซอสตยตอตนเอง ไมน าผลงานของผอนมาเปนของตน ไมลอกเลยนงานของผอน ตองให เกยรต และอางถงบคคลหรอแหลงทมาของขอมลทน ามาใชในงานวจย ตองซอตรงตอการแสวงหาทนวจย และมความเปนธรรมเกยวกบผลประโยชนทไดจากการวจย

2) นกวจยตองตระหนกถงพนธกรณในการท าวจย ตามขอตกลงทท าไวกบหนวยงานทสนบสนนการวจย และตอหนวยงานทตนสงกด นกวจยตองปฏบตตามพนธกรณและขอตกลงการวจยทผเกยวของทกฝายยอมรบรวมกน อทศเวลาท างานวจยใหไดผลดทสดและเปนไปตามก าหนดเวลา มความรบผดชอบ ไมละทงงานระหวางด าเนนการ

3) นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการทท าการวจย นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาทท าวจยอยางเพยงพอและมความร ความช านาญ หรอมประสบการณเกยวเนองกบเรองทท าวจย เพอน าไปสงานวจยทมคณภาพ และเพอปองกนปญหาการวเคราะห การตความ หรอการสรปทผดพลาด อนอาจกอใหเกดความเสยหายตองานวจย

4) นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงทมชวตหรอไมมชวต นกวจยตองด าเนนการดวยความรอบคอบระมดระวง และเทยงตรงในการท าวจยทเกยวของกบคน สตว พช ศลปวฒนธรรม ทรพยากร และสงแวดลอม

5) นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางในการวจย นกวจยตองไมค านงถงผลประโยชนทางวชาการจนละเลยและขาดความเคารพในศกดศรของเพอนมนษย ตองถอเปนภาระหนาททจะอธบายจดมงหมายของการวจยแกบคคลทเปนกลมตวอยาง โดยไม หลอกลวงหรอบบบงคบ และไมละเมดสทธสวนบคคล

6) นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกขนตอนของการท าวจยนกวจยตองมอสระทางความคด ตองตระหนกวา อคตสวนตน หรอความล าเอยงทางวชาการ อาจสงผลใหมการบดเบอนขอมลและขอคนพบทางวชาการ อนเปนเหตใหเกดผลเสยหายตองานวจย

7) นกวจยพงน าผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบนกวจยพงเผยแพรผลงานวจยเพอประโยชนทางวชาการและสงคม ไมขยายผลขอคนพบจนเกนความเปนจรง และไมใชผลงานวจยไปในทางมชอบ

8) นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอนนกวจยพงมใจกวาง พรอมทจะเปดเผยขอมลและขนตอนการวจย ยอมรบฟงความคดเหนและเหตผลทางวชาการของผอน และพรอมทจะปรบปรงแกไขงานวจยของตนใหถกตอง


10

9) นกวจยพงมความรบผดชอบตอสงคมทกระดบ นกวจยพงมจตส านกทจะอทศก าลงสตปญญาในการท าวจย เพอความกาวหนาทางวชาการ เพอความเจรญและประโยชนสขของสงคมและมวลมนษยชาต

จากการศกษาความหมาย ลกษณะการวจยทด ประเภทของการวจย และจรรยาบรรณของนกวจยขางตน จะเหนวา การเปนนกวจยทดนนจะตองมทงความร ความเขาใจ ทกษะ และการเปนผคนควาอยางตอเนองในศาสตรของตนเอง จงจะสามารถท าวจยไดประสบความส าเรจ


11

บทท 2

การวจยเชงปรมาณและวจยเชงคณภาพ

การวจยทางดานสงคมศาสตรหากแบงตามลกษณะของการวเคราะหขอมล สามารถแบงได 2 ประเภท คอ การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงมลกษณะทนาสนใจแตกตางกน ดงน

การวจยเชงปรมาณ มเปาหมายใหญ คอ การศกษาความร ความคด พฤตกรรมของมนษย เพอใหไดขอสรปทเปนเหตเปนผล พสจนและอางองได ซงน าไปใชอธบายหรอท านายพฤตกรรมของคนในภาพกวาง โดยใหความส าคญแกขอมลทแจงนบหรอวดออกมาเปนตวเลขได ใชวธการทางสถตในการวเคราะหขอมล ผลการวเคราะหขอมลอาจบอกวาอะไรมากนอยกวากน อะไรสมพนธหรอไมสมพนธกบอะไร อะไรแตกตางจากอะไร กลาวไดวา การวจยเชงปรมาณเปนการวจยทมงเนนการเกบรวบรวมขอมลทเปนตวเลข และวเคราะหหาขอสรปผลการวจยดวยวธการทางสถต

การวจยเชงคณภาพ เปนการแสวงหาความรโดยการพจารณาปรากฏการณสงคมจากสภาพแวดลอมตามความจรงในทกมต สนใจขอมลดานความรสกนกคด การใหความหมายหรอคณคากบสงตาง ๆ ตลอดจนคานยม พฤตกรรมหรออดมการณของบคคล เนนการเขาไปสมผสกบขอมลหรอปรากฏการณโดยตรง มกใชเวลานานในการศกษาตดตามระยะยาว ไมเนนการใชสถตตวเลขในการวเคราะหขอมล ใชการสงเกตและการสมภาษณเปนวธหลกในการเกบรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมลโดยการตความและสรางขอสรปแบบอปนย (inductive)

หลกการและลกษณะของงานวจยเชงปรมาณ

ลกษณะโดยรวมของการวจยเชงปรมาณโดยหลกใหญ คอ มงศกษาพฤตกรรมของคน เพอใหไดขอสรปเชงนยทวไปทเปนเหตผล พสจนและอางองได ซงจะน าไปใชอธบายหรอท านายพฤตกรรมของคนได


12

ตอไป (nomothetic approach) แนวทางการวจยทใชในการวจยเชงปรมาณจะมแบบแผนเฉพาะเจาะจงทแนนอน โดยจดส าคญคอ เพอใหแนใจวาจะไดขอสรปทเทยงตรง (valid) ความเทยงตรงนขนอยกบวธการไดมาซงขอมลทเปนปรนย เชอถอได โดยอาศยเครองมอวดในเชงปรมาณ ดงนนเมอจะวดพฤตกรรมของคนออกมาเปนตวเลข นกวจยจงตองมวธการในการควบคมความผนแปรและความคลาดเคลอนตางๆ ซงอาจใชวธการอธบายความผนแปรเปนเชงปรมาณ หรอการควบคมตวแปรทเกยวของดวยวธการตางๆ ขนอยกบกรณ นอกจากนยงพบวา ในการวจยเชงปรมาณโดยมากจะมการตงค าถามวจยหรอสมมตฐานวจยทเจาะจงไวกอน ซงโดยมากจะรองรบดวยองคความร แนวคดและทฤษฎ แลวท าการทดสอบยนยนดวยขอมลทรวบรวมได ซงกระบวนการทงหมดนจ าเปนตองใชสถตมาสนบสนน กระบวนการวจยแมวาจะเปนแนวทางทผสมผสานระหวางวธการอนมานและวธการอปมาน (deductive - inductive approach)แตจะมจดเรมตนดวยการอนมาน มการใชขอมลตวเลขเพอตอบค าถามวจยหรอเพอการทดสอบสมมตฐาน ซงในขนตอนนมการพฒนาระบบวธทางสถตอยางมากมาย จากวธการงายๆ ถงขนทซบซอน และการลงขอสรปซงมน าหนกเชอถอเพยงใด ตองขนอยกบขอมลเชงปรมาณทเปนหลกฐานรองรบ

การวจยเชงปรมาณจะอยกบเครองมอวดตางๆ ทตคาการวดเปนตวเลขได เครองมอหลกไดแก แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบวดทางเจตคตตางๆ แบบสมภาษณแบบมโครงสราง และแบบสงเกตแบบมโครงสราง และพบวาคณภาพของการวจยเชงปรมาณขนอยกบการสรปเชงทวไป(generalization) และคณภาพในการวดท งดานความเทยงตรง (validity) ความเปนปรนย (objectivity) และความเชอถอได (reliability) ขอดของวจยเชงปรมาณ คอความใชไดกวางขวางทวไปของขอคนพบ การวจยประเภทนสามารถเปนงานวจยทมคณภาพด ถาพสจนไดวาใหค าตอบไดถกตองจากการใชระเบยบวธวจยทเหมาะสม (สชาต ประสทธรฐสนธ, 2540 : 25)ส าหรบขอจ ากดของการวจยเชงปรมาณ คอ มองเหนวาการส ารวจเปนการวจยทไมอาจไดความรความจรงทลกซงและเปนภาพรวมได สวนการทดลองเปนการวจยทหางไกลจากความเปนธรรมชาตของคน เพราะการควบคมโดยการจดกระท าใหเกดขนนน ผลทไดจากการวจยจะเชอไดอยางไรวาจะเปนจรงในสภาพปกต ซงในประเดนนนกวจยเชงปรมาณมทศนะวาการวจยมหลายรปแบบซงใชประโยชนไดตางกน (ผองพรรณ ตรยมงคลกล, 2545 : 15)

หลกการและลกษณะของงานวจยเชงคณภาพ

การวจยเชงคณภาพเปนการวจยทมงเนนอธบายกระบวนการของปรากฏการณทางสงคมและความสมพนธของปรากฏการณกบสภาพแวดลอม โดยอาศยมตทางสงคม และวฒนธรรมเปนหลกในการศกษาและวเคราะหปรากฏการณนน การวจยเชงคณภาพมขอดหลายประการ ประการแรก ชวยใหนกวจยไดมองเหนพฤตกรรมในสภาพทเปนธรรมชาต โดยไมมสงปรงแตง นอกจากนเทคนคการวจยเชงคณภาพยงชวยใหนกวจยเขาใจปรากฏการณทตนศกษาอยางลกซง โดยเฉพาะปรากฏการณทยงไมมผใดศกษามากอน ประการสดทาย วธการเชงคณภาพอ านวยโอกาสใหนกวจยศกษาเรองใหมๆ ซงถาใชแบบสอบถามอาจจะไมไดขอมลทไมไดถาม แตผทใชวธสงเกตหรอสนทนากลมอาจไดเนอหาหรอประเดนทไมไดคาดคดไวกอนทจะศกษา


13

อยางไรกตาม การวจยเชงคณภาพยงมขอจ ากด ประการแรกขนาดตวอยางโดยทวไปมกจะนอย ดงนน ผวจยจงไมสามารถสรปขอมลไปกวางกวากลมตวอยางได ดวยเหตนจงมกจะน าการวจยเชงคณภาพมาใชในขนตอนแรกของโครงการเพอส ารวจขอมลตอไป แทนทจะน ามาใชในชวงทาย ทงนขอมลทรวบรวมจากวธการคณภาพจะน าไปใชในการเตรยมการวเคราะหเชงปรมาณ ถงแมวาขอมลเชงคณภาพอาจจะครอบคลมขอมลทงหมดทตองการในการศกษาครงนน ความนาเชอถอของขอมลอาจเปนขอจ ากดประการทสอง เนองจากผสงเกตจะอธบายเหตการณเฉพาะ (unique events) และผทใชวธการศกษาเชงคณภาพตองเขาไปใกลชดผใหขอมล จนกระทงอาจเสยความเปนปรนยในการรวบรวมขอมล ประการทสาม ถาไมไดวางแผนการด าเนนงานวจยเชงคณภาพดวยความรอบคอบ อาจจะไมบงเกดผลทเปนประโยชนได ทงนเพราะการวจยเชงคณภาพ ดเหมอนจะงายตอการปฏบต แตจ าเปนตองวางแผนใหละเอยดรอบคอบ เพอเปนหลกประกนวาจะเนนหรอใหความส าคญกบประเดนหลก

งานวจยเชงคณภาพมลกษณะทส าคญ คอ มความตองการขอมลทรอบดาน (holistic) เพอเขาใจบรบทของสงคมอนเปนแนวคดพนฐานทเหนไดชดในงานวจย ทงยงมวตถประสงคทจะอธบายปรากฏการณทางสงคม (contextual) แตปรากฏการณทางสงคมบางประการไมสามารถอธบายดวยเหตผลธรรมดาทวไปได นกวจยจงพยายามท าความเขาใจเกยวกบขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม เพอน ามาอธบายปรากฏการณในสงคม ดวยเหตท เนอหาของสาขาวชามานษยวทยา ใหความสนใจในเรองขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม จงมอทธพลตอการวจยเชงคณภาพมาก ในการศกษาหาเหตผลของปรากฏการณทางสงคมจงจ าเปนทจะตองเกบขอมลดวยวธวจยเชงคณภาพ เพอจะไดขอมลทงในระดบปฏบตในวถชวตประจ าวน และขอมลในระดบทควรจะเปน ขอมลทไดจะตองเปนขอมลทสะทอนระบบคดของผตอบโดยตรง นอกจากนยงพบวาขอแตกตางของระดบของการตความนบเปนเรองส าคญทนกวจยเชงคณภาพจะตองเรยนรทจะแยกออกจากกน เพอจะใหไดผลการวเคราะหสะทอนสภาพความเปนจรงของชมชน หรอสงคมมากทสด การศกษากระบวนการเปนอกลกษณะหนง ซงจ าเปนตองใชวธการวจยเชงคณภาพเพอจะชวยใหสามารถคนพบค าตอบเกยวกบสาเหตความเปนมาและความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ ในลกษณะทชใหเหนความสมพนธซงกนและกน ขนตอนของการเกยวของ ชวงเวลาของการเกยวของจนเกดเปนกระบวนการ ลกษณะของงานวจยเชงคณภาพทส าคญอกลกษณะหนง คอ การเกบขอมลทตองการจากแหลงขอมลบคคลทเลอกสรรแลววาเปนผทรเรองนนๆด (key informant) วธการเกบขอมลโดยการสมภาษณแบบเจาะลก ถามเฉพาะคนในเรองทคนอนไมร ถอไดวาเปนเทคนคการวจยเชงคณภาพทเปนลกษณะเดน และอาจใชวธการตความจากขอมลทมอยเพอเขาใจความหมายทซอนอย

ความแตกตางในทางปฏบตของวจยเชงปรมาณและวจยเชงคณภาพนจะเหนไดจากกระบวนการในการวจยทสามารถสรปถงความแตกตางไดจาก 1) นกวจยเชงคณภาพตองการความเปนปรนย และตวผวจยอยหางจากขอมล แตนกวจยเชงคณภาพถอวาตวเองเปนสวนหนงของขอมล ซงหมายความวาหากนกวจยไมมสวนรวมอยางแขงขนกจะไมไดขอมลเลย


14

2) วธการเชงปรมาณจะออกแบบการวจยกอนทจะเรมตนศกษา ส าหรบการวจยเชงคณภาพจะคอยๆ ออกแบบการวจยในระหวางด าเนนการและสามารถทจะปรบเปลยนระหวางทางได 3) นกวจยเชงปรมาณพยายามจ ากดตวแปรภายนอกโดยด าเนนการศกษาในสถานการณทถกควบคม แตนกวจยเชงคณภาพด าเนนการศกษาในสนามในบรบททเปนจรง เพอจะไดรวบรวมขอมลเทาทจะสามารถท าได โดยปลอยใหเหตการณตางๆ เปนไปตามธรรมชาต ไมไดพยายามควบคมตวแปรภายนอก 4) เครองมอวดกบผวจยอยคนละสวนกน ใครจะใชเครองมอเหลานนแทนนกวจยกได ในขณะทการวจยเชงคณภาพ นกวจยคอเครองมอเอง จะใชผอนแทนไมได 5) นกวจยเชงปรมาณใชการวจยในการทดสอบ สนบสนนหรอปฏเสธทฤษฎ แตการวจยเชงคณภาพจะคอยๆพฒนาทฤษฎขนมาเปนสวนหนงของกระบวนการวจย ในปจจบน มการวจยทงสองประเภทรวมกนมากยงขน แมจะมความแตกตางดงทกลาวมา เพอท าความเขาใจปรากฏการณทก าลงศกษาไดสมบรณยงขน ถงแมวาการวจยเชงคณภาพจะเปนวธการทดในการรวบรวมและวเคราะหขอมล แตนกวจยจะตองระลกไววาการศกษาแนวนมขอจ าก ดในการแปลผล สวนใหญแลวการวจยเชงคณภาพจะใชกลมตวอยางเลกๆ ซงผใหขอมลหรอหนวยทศกษามใชตวแทนของประชากร วธการวจยทกชนดไมวาจะเปนเชงปรมาณหรอเชงคณภาพมขอเดนและขอจ ากดในตวของมนเอง วธการวจยอยางหนงอาจเหมาะทจะใชศกษาปญหาบางอยางทตองการขอมลบางประเภท แตไมเหมาะทจะใชเมอปญหาและขอมลทตองการมลกษณะตางออกไป การเขาใจและมความรในระเบยบวธวจยทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ จะชวยใหนกวจยสามารถเลอกใชเทคนคทเหมาะสมกบปญหาและขอมลทตองการได (ชาย โพธสตา, 2541: 29-30)


15

ตวอยางบทความวจยเชงปรมาณและวจยเชงคณภาพรวมกน วจยเรอง แนวทางการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก โดย อาจารยสพจน อนหวาง และ รองศาสตราจารย ดร.กญญามน อนหวาง

บทคดยอ การศกษาแนวทางการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก โดยมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะของการพฒนาครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก เพอหาแนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก การศกษาน ใชวธการวจยเชงปรมาณและวจยเชงคณภาพ ใชการส ารวจดวยวธการส ารวจ และสมภาษณเจาะลกกบผน ากลมวสาหกจชมชนเกษตรกรรม ประชากร ไดแก ผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก กลมตวอยาง ไดแก ผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก โดยเลอกแบบเฉพาะเจาะจงกบผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกทมการด าเนนกจกรรมอยางตอเนองภายในระยะเวลา 3 ป ไดทงสน จ านวน 312 ราย ลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม วเคราะหสงเคราะหแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ จากผลงานวชาการและวจยเปนกรอบในการศกษาวจย ส ารวจและการสมภาษณ ทเปนกลมตวอยางตามเกณฑการคดเลอกทก าหนด ผลจากการศกษา พบวา ระดบความส าคญของลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกอยในระดบมาก ( = 4.09, SD=0.57)และระดบความส าคญของกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลก ในภาพรวมมการน าไปใชในระดบมาก ( =3.84 ,SD.=0.62) จากผลการวจยองคประกอบลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดาน เปดโอกาสใหผน าชมชนเขามามสวนรวมในการเสนอแหลงจดหาวตถดบทมคณภาพภายในชมชน ประชมวางแผนรวมกบกลมวสาหกจอนๆ เพอจดหาแหลงตลาดเพอวางจ าหนายสนคาและการบรการ สรางความรวมมอกบชมชน หรอกลมวสาหกจอนๆเพอผลกดนใหเปนสนคาสงออกไปยงตางประเทศมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกและเปนแนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก ความส าคญและทมาของปญหา ปจจบนภาครฐไดสรางนโยบายเพอใหเกดทศทางการพฒนาระบบเศรษฐกจโดยเนนดานการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมเพอใหเกดการสรางงานสรางรายไดใหกบสถานประกอบการตางๆตลอดจนผทตกงาน อยางไรกตามนโยบายของภาครฐในการทจะพลกฟนสถานการณดานเศรษฐกจนจงกอเกดแนวทางการด าเนนธรกจทเหมาะสมกบประเทศไทยดวยการน าแนวคดดงเดมของคนไทยผสมผสานกบแนวคดทเปนระบบการบรหารจดการแนวทางใหมเพอสรางธรกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเกดขน โดยเฉพาะแนวคดดานธรกจชมชน แนวคดเศรษฐกจชมชนและแนวคดวสาหกจชมชนเพอการพฒนาทยงยน จากแนวคดดงกลาวจงเกดแนวทางการพฒนาเศรษฐกจชมชนใหแขงแกรงเพอทจะสามารถแขงขนกบตลาดทงภายในและภายนอกประเทศไดมากขน ภาครฐจงมนโยบายการผลกดนจดตงธนาคารวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลกขน รวมทงแกไขปญหาสภาพคลองของภาคอตสาหกรรมดวยการปรบโครงสรางการบรหารงานของบรรษทเงนทนอตสาหกรรมขนาดยอม มการเนนการเพมเงนทนหมนเวยน พรอมกบลดอตราดอกเบยเงนกและสนบสนนการน าเครองจกรมาจดทะเบยนกรรมสทธเพอใชเปนหลกทรพยในการเพมทน ทงนเพอเปนการสนบสนนผประกอบการเดมและเพมโอกาสและทางเลอกดานแหลงเงนทนใหผประกอบการใหมเพอการสรางรากฐาน การผลต การจางงาน การสรางรายได และการสงออกตอไป


16

การด าเนนธรกจของชมชนไดกลายเปนประเดนส าคญทรฐบาลใหความส าคญเพราะเปนรากฐานของเศรษฐกจของประเทศ รฐบาลไดสญเสยเงนเพอการสรางโครงการตางๆใหกบชมชนเปนจ านวนมาก ประเดนส าคญคอท าอยางไรรฐบาลจะไมตองพบกบปญหาการสญเสยเงนทนทไดน ามาผลกดนธรกจเหลานและท าอยางไรผประกอบการจงจะสรางขดความสามารถของตนใหสามารถพฒนาสนคาและการบรการได แตเนองจากผประกอบการในชมชนยงขาดความเขมแขงในการพงตนเองในดานการด าเนนธรกจ เชน ปญหาดานตลาดสงออกภายนอกชมชน ปญหาดานการน าเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชนตอการผลตสนคา และปญหาการรวมกลมทสามารถพฒนาธรกจใหเตบโตได นอกจากนยงพบวาผประกอบการในชมชนขาดการเรยนรรวมกนทจะสรางงาน สรางรายไดใหกบชมชน ดงนนจงเปนโจทยทส าคญวาวธการใดทจะน าไปสความส าเรจของการพฒนาเศรษฐกจชมชนได และนโยบายหนงต าบลหนงผลตภณฑจะสามารถพลกฟนความยากจนของชมชนตางๆไดมากนอยเพยงใดและจะสามารถพฒนาไปสวสาหกจชมชนไดอยางไร ซงวสาหกจชมชนนนจะตองประกอบกจการดวยคนในชมชนทงในดานการผลตสนคา การใหบรการและการเรยนร การพงตนเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชนดวยการน าทนทมอยภายในชมชนมาด าเนนการโดยใชรปแบบการจดการทเหมาะสม โดยคนในชมชนจะตองสามารถท าใหทรพยากรของชมชนเกดมลคาเพมขนและน ามาเปนแหลงสรางรายไดใหกบคนในชมชนได ซงจะเหนวานโยบายหนงต าบลหนงผลตภณฑทผานมามความส าเรจนนคนในชมชนไดรวมกลมเพอสรางงานและสรางรายไดในครอบครวเชนกน แตการทหนงต าบลหนงผลตภณฑจะน าไปสวสาหกจชมชนทแขงแกรงไดนนจ าเปนตองพฒนาคนและพฒนาระบบการจดการทเขมแขง ส าหรบแนวทางการพฒนาหนงต าบลหนงผลตภณฑสวสาหกจชมชนนนมรปแบบการพฒนา ซงเปนรอยตอทส าคญเพราะหนงต าบลหนงผลตภณฑนนเปนระดบพนฐานของชมชนซงตอเนองมาจากประชาคมของหมบานและต าบล ดงนนเมอตองการพฒนาหนงต าบลหนงผลตภณฑมาสวสาหกจชมชนจ าเปนตองพฒนาทกระบบของชมชน เชน พฒนาการด าเนนการดานธรกจของชมชน การรวมทนด าเนนการ และการสรางอาชพทยงยนเพอใหชมชนมรายไดทมนคงตอไป เพอใหเหนถงแนวทางการพฒนาของหนงต าบลหนงผลตภณฑสวสาหกจชมชนอยางชดเจน ล าดบตอไปจะเสนอถงความเปนไปไดของการพฒนาหนงต าบลหนงผลตภณฑ และแนวทางการพฒนาหนงต าบลหนงผลตภณฑสวสาหกจชมชน (กญญามน อนหวาง, 2550) จากความเขมแขงของกลมสหกรณตางๆของเกษตรกรจงหวดพษณโลก พบวา มการจดตงกลมสงเสรมวสาหกจชมชน ซงเปนการรวมตวของเกษตรกรเพอประกอบกจกรรมของชมชนในการผลตสนคา การใหบรการและอนๆ เพอสรางรายไดและพงพาตนเองของครอบครวและ ชมชนใหเปนไปตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 มกรมสงเสรมการเกษตรเปนส านกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน ส าหรบจงหวดพษณโลก มกลมทขอจดทะเบยนรวม 1,256 กลม.ซงกอใหเกดความมนคงมากยงขน ส าหรบกลมวสาหกจชมชนสนค าเกษตรกรรม ซงถอวามความส าคญอยางยง โดยเฉพาะผน ากลมวสาหกจชมชนแตละประเภท เพราะหากผน ากลมสามารถสรางกระบวนการจดการกลมวสาหกจชมชนไดกจะสามารถสงเสรมกลมใหเขมแขงตอไป ปจจบนภาครฐไดสรางนโยบายเพอใหเกดทศทางการพฒนาระบบเศรษฐกจโดยเนนดานการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมเพอใหเกดการสรางงานสรางรายไดใหกบสถานประกอบการตางๆตลอดจนผทตกงาน อยางไรกตามนโยบายของภาครฐในการทจะพลกฟนสถานการณดานเศรษฐกจนจงกอเกดแนวทางการด าเนนธรกจทเหมาะสมกบประเทศไทยดวยการน าแนวคดด งเดมของคนไทยผสมผสานกบแนวคดทเปนระบบการบรหารจดการแนวทางใหมเพอสรางธรกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเกดขน โดยเฉพาะแนวคดดานธรกจชมชน แนวคดเศรษฐกจชมชนและแนวคดวสาหกจชมชนเพอการพฒนาทยงยน จากแนวคดดงกลาวจงเกดแนวทางการพฒนาเศรษฐกจชมชนใหแขงแกรงเพอทจะสามารถแขงขนกบตลาดทงภายในและภายนอกประเทศไดมากขน ภาครฐจงมนโยบายการผลกดนจดตงธนาคารวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลกขน รวมทงแกไขปญหาสภาพคลองของภาคอตสาหกรรมดวยการปรบโครงสรางการบรหารงานของบรรษทเงนทนอตสาหกรรมขนาดยอม มการเนนการเพมเงนทนหมนเวยน พรอมกบลดอตราดอกเบยเงนกและสนบสนนการน าเครองจกรมาจดทะเบยนกรรมสทธเพอใชเปนหลกทรพยในการเพมทน ทงนเพอเปนการสนบสนนผประกอบการเดมและเพมโอกาสและทางเลอกดานแหลงเงนทนใหผประกอบการใหมเพอการสรางรากฐาน การผลต การจางงาน การสรางรายได และการสงออกตอไป ปญหาการพฒนาศกยภาพและการปรบตวในระบบเศรษฐกจฐานความรทเกอหนนการพฒนาทยงยน เนองจากแนวทางการด าเนนงานไมไดใหความส าคญตอการพฒนาทจะผสมผสานองคความรเดม ภมปญญาวฒนธรรมทองถน


17

และการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของในชมชน ผลกระทบจากการพฒนาดงกลาวกอใหเกดผลดและผลเสยตอชมชนในหลายกรณ โดยเฉพาะในระยะยาวจะเหนรอยแตกราวทเกดจากการขดแยงทงในมตทางเศรษฐศาสตรและมตทางสงคมกวางขนอยางชดเจน เรมจากระหวางปจเจกชนพฒนาสสถาบนครอบครว และกระจายสองคกรตางๆ ในชมชน กลมทมฐานความสมพนธของสมาชกไมเขมแขงเพยงพอ กมกจะประสบความลมสลายไปในทสด ดานมตทางสงแวดลอม ยงขาดการปลกจตส านกในการรกษาและจดการสงแวดลอม โดยเฉพาะของเสยทเกดจากกระบวนการผลต รวมทงขอผดพลาดของกระบวนทศนการพฒนาวสาหกจชมชนทผานมาอาจกลาวไดวา ผเกยวของกบการปฏบตงานตามกระบวนการดงกลาว มลกษณะการมองวสาหกจชมชนทแตกตางกนใน 3 ลกษณะ คอ 1) ลกษณะมองแบบแยกสวน การมองลกษณะนถอวาปญหาของวสาหกจชมชนเกดจากสวนใดสวนหนง การใหความชวยเหลอสนบสนนจงแกไขเฉพาะสวนนนๆ โดยไมเขาใจถงความเชอมโยงไปยงสวนอนๆ ทมความสมพนธกนทงทางตรงและทางออม การแกไขปญหาใดปญหาหนงยอมสงผลกระทบตอปจจยทเชอมโยงกนทางดานการสนบสนนหรอขดแยงกนจนท าใหเกดปญหาใหมอยเสมอๆ 2) ลกษณะมองแบบลดสวน เปนการมองปรากฏการณของวสาหกจชมชนในกระบวนทางเศรษฐมตเชงตวเลข หรอเปนขอมลเชงสถต โดยไมค านงถงปจจยอน หรอท าความเขาใจในมตอนทมผลกระทบตอวสาหกจชมชน การพยายามอธบายปรากฏการณวสาหกจชมชนในเชงตวเลข ท าใหมองขามปจจยทางธรรมชาตดานองคประกอบของอตสาหกรรมซงเปนทมาของตวเลขเหลานน โดยเฉพาะปจจยเชงคณภาพในมตทางสงคม 3) ลกษณะมองแบบกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนการอธบายธรรมชาตของกระบวนการพฒนาดวยกฎเกณฑทางวทยาศาสตรแบบตายตว และอธบายเปนกลไกการเกดทแนนอน เชน ธรกจไมเตบโตเนองจากขายไมได ไมมตลาด ทงๆ ทมปจจยดานศลปะทมความสมพนธและมสวนรวมของกระบวนการดงกลาวอยมใชนอย การมองเหนวสาหกจชมชนแยกออกเปนสวนๆ ขางตน ท าใหผปฏบตงานมองไมเหนถงคณคาในมตทางจตวญญาณของวสาหกจชมชนทมพลวตร มความละเอยดออนและมชวตชวา มใชมองเหนวสาหกจชมชนเปนเรองของวตถดบ กระบวนการผลต ตนทน ก าไร ฯลฯ ทไรวญญาณ ซงสงผลกระทบใหเกดการท าลายการบรณาการขององคกร สงคม และธรรมชาตของมนษย กลายเปนสงคมอตสาหกรรมทเอารดเอาเปรยบกน แสวงหาประโยชนจากผดอยโอกาส เปนสงคมบรโภคและแกงแยงแขงขนในทางวตถ ขาดความจรงใจรวมมอกนพฒนาสงคมอตสาหกรรมใหเปนสงคมทมการอยรวมกน แบงปน และเอออาทรซงเปนพนฐานธรรมชาตของมนษย ดงนนกระบวนทศนในการพฒนาวสาหกจชมชนใหมจงตองเขาใจ วสาหกจชมชนแบบองครวม เขาใจถงการมชวตชวาตามธรรมชาต หรอมแบบอยางทเหมอนกนทงหมด การคดแบบองครวมเปนระบบทเชอมโยงวสาหกจชมชนสบรบทในระบบยอย และระบบใหญทงหมด ดวยความเชอพนฐานทวา ความเชอมโยงคอสภาวะทองคประกอบของวสาหกจชมชนทกสวนมความสมพนธกนในบรบททซบซอนกนไปมา และมกระบวนการทตอเนองจากปฏสมพนธระหวางบรบททางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมทมความหลากหลายในชมชน การปรบเปลยนวธคดและแบบแผนการปฏบตงานของการพฒนาวสาหกจชมชนขางตน ไมใชไดจากการอบรมหรอฟงบรรยายหรอการมคมอการปฏบตงานเพยงอยางเดยว สงส าคญคอผปฏบตงานจะตองลงชมชน เพอเรยนรสภาพชมชนใหมในทกมต ตองมจนตนาการสรางสรรคสงใหมๆ ทมใชการทองต ารา การจดจ า หรอมองผานชมชนอยางผวเผน การเรมลงมอกระท าการพฒนาวสาหกจชมชนรวมกบชมชนเปนวธการทดทสดทจะกอใหเกดการเรยนรวถชวตและธรรมชาตของชมชน เพอการสรางแบบแผนการพฒนาวสาหกจชมชนทชมชนตองการ หลกการส าคญของการพฒนาวสาหกจชมชนนอกจากการใหความส าคญดานการถายทอดความรตามบทบาทหนาทของกรมสงเสรมการเกษตรแลว ยงมหลกการส าคญทตองค านงถงคอ ลกษณะการมองประชาชนเปนศนยกลาง มองทประชาชนมสวนรวม เพอใหเกดวสาหกจชมชนทยงยน ซงการมสวนรวมนควรจะรวมตงแตการรวมคด รวมวางแผน และรวมตดสนใจดวย มใชเพยงแตรวมท ากจกรรม ลกษณะการมองเปนองครวมทตองมการพจารณาปญหา และปจจยทมความเกยวของเชอมโยงกนอยางรอบดาน กระตนใหชมชน หรอหนวยอนๆ ทเกยวของเขามามบทบาทรวมในการพฒนาวสาหกจชมชน มใช มบทบาทเพยงแตเปนผปฏบตงานตามภารกจหรอเปนผเขารวมรบรและเขาใจกระบวนการพฒนาของแตละหนวยงาน แตจะตองรวมประสาน รวมคด รวมปฏบต และเตมเตมใหกบกระบวนการพฒนานน การด าเนนธรกจของกลมวสาหกจชมชนไดกลายเปนประเดนส าคญทรฐบาลใหความส าคญเพราะเปนรากฐานของเศรษฐกจของประเทศ รฐบาลไดสญเสยเงนเพอการสรางโครงการตางๆใหกบชมชนเปนจ านวนมาก ประเดนส าคญคอท าอยางไร รฐบาลจะไมตองพบกบปญหาการสญเสยเงนทนทไดน ามาผลกดนธรกจเหลานและท าอยางไรวสาหกจ


18

ชมชนจงจะสรางขดความสามารถของตนใหสามารถพฒนาสนคาและการบรการได แตเนองจากในชมชนยงขาดความเขมแขงในการพงตนเองในดานการด าเนนธรกจ เชน ปญหาดานตลาดสงออกภายนอกชมชน ปญหาดานการน าเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชนตอการผลตสนคา รวมทงการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรมใหมความเขมแขงและปญหาการรวมกลมทสามารถพฒนาธรกจของชมชนใหเตบโตได ซงท าใหคณะผวจยสนใจศกษาแนวทางการพฒนาเครอขายของวสาหกจชมชนประเภทเกษตรกรรม ในจงหวดพษณโลกเพอเปนแนวทางการพฒนาใหกบวสาหกจอนๆตอไปได โดยมค าถามเพอการวจยคอ1) ลกษณะของการด าเนนงานเครอขายและระดบกระบวนการพฒนารของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกมลกษณะอยางไร 2) กระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกมกระบวนการอยางไร 3) แนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกมแนวทางอยางไร วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาะดบลกษณะของการด าเนนงานเครอขายและระดบกระบวนการพฒนารของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก 2. เพอหาความสมพนธระหวางลกษณะของการด าเนนงานเครอขายและกระบวนการพฒนาของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก 3. เพอหาแนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก ประโยชนทไดรบ 1. ผลการวจยจะสามารถเปนแนวทางการพฒนาเครอขายทางธรกจ ใหกบกลมวสาหกจชมชนตางๆทงทเปนกลมเกษตรกรรมและกลมวสาหกจอนๆ 2. สามารถน าผลการวจยเปนองคความรใหกบธรกจชมชนอนๆทงทเปนวสาหกจชมชนและธรกจอนๆ รวมทงเปนแนวทางการสรางเครอขายตอไป 3. แนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนนจะสามารถน าไปพฒนาเปนรปแบบเครอขายของกลมวสาหกจชมชนตอไปได ขอบเขตการวจย ขอบเขตการวจยดานประชากร กลมวสาหกจชมชนเกษตรกรรมทขอจดทะเบยนรวม 1,256 กลม.ในจงหวดพษณโลก ขอบเขตการวจยดานเนอหา ศกษาแนวคดและทฤษฎ งานวจย และเอกสารทเกยวของดานเครอขายวสาหกจชมชน และการสรางเครอขายชมชน ศกษากลมวสาหกจชมชนเกษตรกรรมของจงหวดพษณโลก ขอบเขตดานตวแปร ขอมลพนฐานของผน ากลมวสาหกจชมชน ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา สถานะ/บทบาท ประเภทสนคาเกษตรทกลมจ าหนาย จ านวนสมาชก แหลงตลาดในการจ าหนายสนคา


19

กระบวนการพฒนาเครอขาย ไดแก การรจกกลม / ขยายแนวคดเรองกลม การประชมกลมเพอเรมตนเครอขาย ก าหนดวตถประสงค และแผนงานของเครอขายรวมกน ทดลองท ากจกรรมรวมกนของเครอขาย สรางความชดเจนของงานทท ารวมกนของเครอขาย การพฒนาเปนองคกรเครอขาย ลกษณะการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชน ไดแก การจดหาและแบงปนแหลงวตถดบทใชในการผลต การใชแรงงานและอปกรณการผลตรวมกน การสรางชองทางการตลาดเพอการจดจ าหนายสนคารวมกน การพฒนาองคความรเพอพฒนาการผลตภณฑทมคณภาพ การพฒนาชองทางการสอสารและการประชาสมพนธ สมมตฐานการวจย ลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชนมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน าวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก การวจยเรอง แนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกมวตถประสงคเพอศกษาะดบลกษณะของการด าเนนงานเครอขายและระดบกระบวนการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก เพอหาความสมพนธระหวางลกษณะของการด าเนนงานเครอขายและกระบวนการพฒนาของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก และเพอหาแนวทางการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก ประชากร ไดแก ผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก กลมตวอยาง ไดแก ผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก โดยเลอกแบบเฉพาะเจาะจงกบผน ากลมวสาหกจชมชนของสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลกทมการด าเนนกจกรรมอยางตอเนองภายในระยะเวลา 3 ป ไดทงสน จ านวน 312 ราย โดยท าการศกษาทงสน 4 ตอน ตอนท 1 ท าการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย ตอนท 2 ขอมลความคดเหนดานขอมลแสดงความคดเหนเกยวกบ ลกษณะการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชน กระบวนการพฒนาเครอขาย โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย ท าการวเคราะหเชงเนอหา เพอหาขอสรป ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐานเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม จากกรอบแนวคดการวจยทไดจากการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) น าแบบสอบถามมาท าการวเคราะหทางสถต ดวยสถต Multiple Regression Analysis ตอนท 4 รางและตรวจสอบความเหมาะสมของแนวทางการพฒนาของเครอขายวสาหกจชมชนทมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน าวสาหกจชมชน จงหวดพษณโลกตอไปเพอหาขอสรป ผลการวจย ตอนท 1 ท าการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย ขอมลพนฐานทวไปของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก จ านวน 312 คน สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 75.0 อาย 36-45 ป รอยละ 59.6 ระดบการศกษามธยมศกษาตอนตนถงมธยมศกษาตอนปลาย 49.0 บทบาท/สถานะ เปนตวแทนสมาชกกลม รอยละ 76.6 ประเภทสนคาเกษตรทกลมจ าหนายสวนใหญเปนสนคาเกษตรแปรรป รอยละ 61.5 จ านวนสมาชก สวนใหญ 35.-49 รอยละ 43.9 และแหลงตลาดในการจ าหนายสนคา รอยละ 71.2 ตอนท 2 ขอมลความคดเหนดานขอมลแสดงความคดเหนเกยวกบ ลกษณะการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชน กระบวนการพฒนาเครอขาย โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบ ยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย ท าการวเคราะหเชงเนอหา เพอหาขอสรป ระดบความส าคญของลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกอยในระดบมาก ( = 4.09, SD=0.57) และการสรางชองทางการตลาดเพอการจ าหนายสนคาและบรการ


20

รวมกน ดานการประชมวางแผนรวมกบกลมวสาหกจอนๆ เพอจดหาแหลงตลาดเพอวางจ าหนายสนคาและการบรการ มคาเฉลยสงสด ( = 4.33, SD=0.51) ในสวนการพฒนาชองทางการสอสารและการประชาสมพนธดาน ใชชองทางวทยกระจายเสยงของชมชนในการโฆษณาสนคาและบรการใหเปนทรจกมคาเฉลยรองลงมา ( = 4.33, SD=0.51) ระดบความส าคญของกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลก ในภาพรวมมการน าไปใชในระดบมาก ( =3.84 ,SD.=0.62) ในดานการพฒนาเปนองคกรเครอขาย.( =4.04, SD=0.67) ในดานสรางความชดเจนของงานทท ารวมกนของเครอขาย( =3.86, SD=0.55) ในดานการประชมกลมเพอเรมตนเครอขายมการน าไปใชในระดบมาก ( =3.84, SD=0.59) ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐานเพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม จากกรอบแนวคดการวจยทไดจากการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) น าแบบสอบถามมาท าการวเคราะหทางสถต ดวยสถต Multiple Regression Analysis องคประกอบลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกทมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกไดแก ก าหนดขอตกลงรวมกนกบเกษตรกรภายในชมชนเกยวกบการสงซอวตถดบทใชในการผลตสนคา เปดโอกาสใหผน าชมชนเขามามสวนรวมในการเสนอแหลงจดหาวตถดบทมคณภาพภายในชมชน ใชแรงงานทเปนคนในชมชนในการผลตสนคา ก าหนดมาตรการรวมกบกลมวสาหกจอนๆในการดแลและซอมบ ารงเครองจกรอปกรณใหมสภาพพรอมใชงาน ประชมวางแผนรวมกบกลมวสาหกจอนๆ เพอจดหาแหลงตลาดเพอวางจ าหนายสนคาและการบรการ สรางความรวมมอกบชมชน หรอกลมวสาหกจอนๆเพอผลกดนใหเปนสนคาสงออกไปยงตางประเทศมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเปนอทธพลทางบวก ส าหรบในดานใชพนททางการเกษตรรวมกนกบกลมวสาหกจอนในการเพาะปลกทจะน าเขาสกระบวนการผลตในอนาคต และยม/ใหยมเครองจกรทใชในการผลตกบกลมวสาหกจอนๆ มผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเปนอทธพลทางลบ โดยลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกรวมกนพยากรณกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลก ไดรอยละ 39.5 ตอนท 4 รางและตรวจสอบความเหมาะสมของแนวทางการพฒนาของเครอขายวสาหกจชมชนทมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน าวสาหกจชมชน จงหวดพษณโลกตอไปเพอหาขอสรป ความเหมาะสมของแนวทางการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก ในภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.49, S.D = 0.55) เมอพจารณาเปนรายองคประกอบ พบวาการใชแรงงานและอปกรณการผลตรวมกน ในสวนของการยม/ใหยมเครองจกรทใชในการผลตกบกลมวสาหกจอนๆอยในระดบมากทสด และมคาเฉลยสงสด ( = 4.83, S.D = 0.38) รองลงมาคอ การจดหาและแบงปนแหลงวตถดบทใชในการผลต .ในสวนของเปดโอกาสใหผน าชมชนเขามามสวนรวมในการเสนอแหลงจดหาวตถดบทมคณภาพภายในชมชนอยในระดบมากทสด ( = 4.75, S.D = 0.45) อยในระดบมากทสด ตามล าดบ ส าหรบขอมลเพมเตมจากผทรงคณวฒ 12 คน พบวา มการใหขอมลดานการจดหาและแบงปนแหลงวตถดบทใชในการผลต การพฒนาองคความรเพอการพฒนาผลตภณฑและการใหบรการทมคณภาพ และการสรางชองทางการตลาดเพอการจ าหนายสนคาและบรการรวมกน ดงตารางท 1


21

ตารางท 1 แนวทางการพฒนาเครอขายของผน าวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม

ลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม กระบวนการพฒนาเครอขายวสาหกจชมชนประเภทสนคา

เกษตรกรรม การจดหาและแบงปนแหลงวตถดบทใชในการผลต ก าหนดขอตกลงรวมกบเกษตรกรภายในชมชนดานการสงซอวตถดบในการผลตสนคา ใชพนททางการเกษตรรวมกนกบกลมวสาหกจอนในการเพาะปลกทจะน าเขาสกระบวนการผลตในอนาคต เปดโอกาสใหผน าชมชนเขามามสวนรวมในการเสนอแหลงจดหาวตถดบทมคณภาพภายในชมชน การใชแรงงานและอปกรณการผลตรวมกน ใชแรงงานทเปนคนในชมชนในการผลตสนคา ยม/ใหยมเครองจกรในการผลตกบกลมวสาหกจอนๆ ก าหนดมาตรการรวมกบกลมวสาหกจอนๆในการดแลและซอมบ ารงเครองจกรอปกรณใหมสภาพพรอมใชงาน การสรางชองทางการตลาดเพอการจ าหนายสนคาและบรการรวมกน ประชมวางแผนรวมกบกลมวสาหกจอนๆเพอจดหาแหลงตลาดเพอวางจ าหนายสนคาและการบรการ สรางความรวมมอกบชมชนหรอกลมวสาหกจอนๆเพอผลกดนใหเปนสนคาสงออกไปยงตางประเทศ โฆษณาและประชาสมพนธใหสนคาและบรการเปนทรจกในรปแบบของเวบไซตผานเครอขาย

อนเทอรเนตโดยมการแลกลงคกบเวบไซตวสาหกจกลมอนๆ

1.การรจกกลม / ขยายแนวคดเรองกลม 2.การประชมกลมเพอเรมตนเครอขาย 3 ก าหนดวตถประสงค และแผนงานรวมกน 4.ทดลองท ากจกรรมรวมกนของเครอขาย 5.สรางความชดเจนของงานทท ารวมกนของเครอขาย 6. การพฒนาเปนองคกรเครอขาย

การพฒนาองคความรเพอการพฒนาผลตภณฑและการใหบรการทมคณภาพ

เผยแพรความรในรปแบบการจดนทรรศการหรอการออกบทในงานตางๆทจดโดยชมชนเพอเปน

แนวทางในการสรางอาชพใหกบผสนใจ

พาสมาชกของกลมไปศกษาดงานกจการของกลมวสาหกจอนๆ อยางตอเนอง

สรางกจกรรมการจดการความรเพอรวมกนพฒนาคณภาพของสนคาและบรการกบกลมวสาหกจอนๆ

รวมกนคดคนหรอพฒนาเครองจกรเพอชวยเพมผลผลตรวมกบปราชญชาวบานหรอนกวชาการใน

ชมชน

ใหความรวมมอในดานขอมลการด าเนนงานของกลม เพอชวยสนบสนนการพฒนางานวจยหรอ

ผลงานวชาการของนกวชาการของชมชน

อภปรายผล จากผลการด าเนนการวจยทน าเสนอ มประเดนสาระส าคญทน ามาอภปรายผล คอ คณะผวจยไดศกษาโดยวธการศกษาลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม วเคราะหสงเคราะหแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ จากผลงานวชาการและวจยเปนกรอบในการศกษาวจย ส ารวจและการสมภาษณ ทเปนกลมตวอยางตามเกณฑการคด เลอกทก าหนด ผลจากการศกษา พบวา ระดบความส าคญของลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกอยในระดบมาก ( = 4.09, SD=0.57)และระดบความส าคญของกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลก ในภาพรวมมการน าไปใชในระดบมาก ( =3.84 ,SD.=0.62) ซงสอดคลองกบจากการศกษาการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาระบบการจดการคายบางระจน ของกญญามน อนหวางและคณะ (2550) พบวา มแนวทางการพฒนาระบบการจดการและการสรางเครอขายการเรยนร ส าหรบคายบางระจนสรางสรรคเยาวชน คอ จดตง


22

หนวยงานอยางเปนทางการเพอรบผดชอบการด าเนนงานของคายบางระจนสรางสรรคเยาวชนเพอการบรหารจดการทชดเจน ควรมการจดท ากลยทธวางแผนงาน และแผนปฏบตงาน ทแสดงถงวสยทศน ภารกจ วตถประสงค นโยบาย ทช ดเจน เปนรปธรรม มการด าเนนการจดหาบคลากรจากพนทในต าแหนงหวหนางานทชดเจนใหท างานประจ า มการก าหนดวตถประสงคใหชดเจนในดานการเขาพกอาศย และสรางเครอขายการประชาสมพนธโดยใชสอโฆษณาทงในชมชนและนอกชมชน รวมทงสรางเครอขายการเรยนรกบสถาบนการศกษา เชน โรงเรยน วทยาลย มหาวทยาลย หรอองคการ ตางๆ หาแนวทางในการสรางความรวมมอระหวางชมชน สรางเครอขายการเรยนรจากชมชนสภายนอก และสอดคลองกบอจฉรา หลาวทอง (2555) ไดท าการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมการพฒนาและการจดการกลมเครอขายวสาหกจชมชน การทองเทยวเชงวฒนธรรมและธรรมชาตอยางยงยน กลมภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 1 ซงผลการศกษาพบวา การประเมนศกยภาพการรวมกลมเครอขายวสาหกจชมชนการทองเทยวเชงวฒนธรรมและธรรมชาตอยางยงยนกลมจงหวดภาคตะวนออก เฉยงเหนอตอนลาง 1 อยในระดบมาก ศกยภาพมากคอ ดานการบรหารจดการ ดานการบคลากร ดานกายภาพ และดานการตลาด ตามล าดบ สวนการประเมนความเปนไปไดของการรวมกลมฯ ในระดบมาก และมความเปนไปไดมากทสดทสงผลตอความตองการรวมกลมเครอขายฯ สวนใหญคอ ความส าเรจและเพมขดความสามารถทางการแขงขน การรวบรวมสมาชกและการจดตงกลม และการสรางความเขมแขงของการรวมกลม ตามล าดบ จากผลการวจยองคประกอบลกษณะของการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาเกษตรกรรมจงหวดพษณโลกมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดาน เปดโอกาสใหผน าชมชนเขามามสวนรวมในการเสนอแหลงจดหาวตถดบทมคณภาพภายในชมชน ประชมวางแผนรวมกบกลมวสาหกจอนๆ เพอจดหาแหลงตลาดเพอวางจ าหนายสนคาและการบรการ สรางความรวมมอกบชมชน หรอกลมวสาหกจอนๆเพอผลกดนให เปนสนคาสงออกไปยงตางประเทศมผลตอกระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนสนคาหตถกรรม จงหวดพษณโลก ซงสอดคลองกบผลงานวจย นงนช อมเรอง และ สถาพร มงคลศรสวสด (2008) ไดศกษาเรอง แนวทางการพฒนาศกยภาพวสาหกจชมชนกลมทอผาไหมบานหวายหลมโดยมวตถประสงคเพอศกษาจดก าเนดการบรหารจดการ ปจจยแหงความส าเรจและพฒนาศกยภาพวสาหกจชมชนกลมทอผาไหมบานหวายพบวา กลมมกระบวนการเรยนรดานตาง ๆ อยตลอดเวลา มการเชอมโยงเครอขายในดานตางๆ ตลอดจนไดรบการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ และมการพฒนาความรของคณะกรรมการกลมและสมาชกกลม ในดานการผลต การตลาด ใหเพมมากขน เพอทจะพฒนาและสามารถแขงขนกบวสาหกจกลมอนไดอยางยงยน จากผลการวจยดานลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชน คอ การจดหาและแบงปนแหลงวตถดบทใชในการผลต การใชแรงงานและอปกรณการผลตรวมกน การสรางชองทางการตลาดเพอการจ าหนายสนคาและบรการรวมกน และการพฒนาองคความรเพอการพฒนาผลตภณฑและการใหบรการทมคณภาพ มความสอดคลองกบแนวคดดานการพฒนาเครอขายวสาหกจชมชนในดานเครอขายยงเปนเครองมอในการพฒนาผลตภณฑซงหมายถงการพฒนาคณภาพ รปแบบและมาตรฐาน เปนสงทตองท าควบคกนไปกบการตลาด เนองจากในปจจบนผลตภณฑของชมชนยงอยในขนเรมตนของวงจรชวตผลตภณฑซงจะตองไดรบการพฒนาอยางมาก ดงนนเงนทนจงเปนสงส าคญส าหรบน าไปสนบสนนการด าเนนงานการระดมทนเพอสนบสนนการด าเนนงานในเบองตนของเครอขายทมศกยภาพและมความพรอมจะท าใหการด าเนนงานของเครอขายนนเปนไปอยางราบรน ในขณะเดยวกนเครอขายทมเงนทนนอยกตองไดรบการสนบสนนจากองคกรพนธมตรอนๆ อกทางหนงดวย นอกจากนการพฒนาผลตภณฑกคอการแลกเปลยนทรพยากรระหวางกน หรอการน าเอาทรพยากรทมอยมาใชรวมกนเพอใหเกดการผสมผสานระหวางกนขน เปนการแลกเปลยนทกอใหเกดภาวะทตางตองเตมเตมใหแกกนและกนกอใหเกดความมคณภาพในระยะยาว ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงวชาการ 1) การพฒนาครอขายของกลมวสาหกจชมชนเปนเครองมอในการพฒนาคณภาพมาตรฐานของสนคาประเภทเกษตรกรรม เนองจากในปจจบนผลตภณฑของชมชนยงอยในขนเรมตนของวงจรชวตผลตภณฑซงจะตองไดรบการพฒนาอยางมาก ดงนนการรวมกลมวสาหกจชมชนและผน ากลมจงเปนสงส าคญส าหรบน าไปสนบสนนการด าเนนงาน เครอขายทมศกยภาพและมความพรอมจะท าใหการด าเนนงานของเครอขายนนเปนไปอยางราบรน ในขณะเดยวกนเครอขาย


23

ทมเงนทนนอยกตองไดรบการสนบสนนจากองคกรพนธมตรอนๆ อกทางหนงดวย นอกจากนลกษณะการด าเนนงานของเครอขายวสาหกจชมชนคอการแลกเปลยนทรพยากรระหวางกนหรอการน าเอาทรพยากรทมอยมาใชรวมกนเพอใหเกดการผสมผสานระหวางกนขน เปนการแลกเปลยนทกอใหเกดคณภาพในระยะยาว 2) กระบวนการพฒนาเครอขายของผน ากลมวสาหกจชมชนเปนสงจ าเปนทตองเลอกวธการทเหมาะสม ดงนน กลมวสาหกจชมชนจงตองสรางกระบวนการพฒนาเครอขายใหเหมาะสมทงวธการ ลกษณะการด าเนนงาน ตลอดจนแนวทางการพฒนาเครอขายในแบบตางๆ เชน การสรางกระบวนการ ขนตอนการพฒนา เชน ตามหลกการ วตถประสงคการพฒนา ดงนน การน าไปใชทจะสามารถส าเรจได ควรพฒนาระบบการประเมนผลใหเหมาะสมกบวธการและกจกรรม ตลอดจนลกษณะของกลมวสาหกจประเภทตางๆ ซงกลมวสาหกจชมชนแตละชมชนจะตองประกอบดวย ทรพยากรและทนชมชนซงตองอาศยการจดการการเรยนรทจะพฒนากลมไดอยางยงยน โดยมการผลต การแปรรป การลงทน การตลาด และการบรโภค ตอไป รวมทงการพฒนาเครอขายวสาหกจชมชนจะตองอาศยลกษณะการด าเนนงานของเครอขายและกระบวนการพฒนาเครอขายวสาหกจชมชน 3) จากผลการวจยปญหาและอปสรรคของกลมวสาหกจชมชนประเภทสนคาเกษตรกรรม จงหวดพษณโลก ควรมการตดตามประเมนผลอยางตอเนองและรวมแกปญหากบชมชน โดยผน ากลมจะตองสรางความเขาใจและประสานความรวมมอระหวางเจาหนาทในระดบพนทเพอใหชมชนเกดความศรทธาและท างานไดอยางมประสทธภาพ ควรพฒนาเครอขายและด าเนนกจกรรมผลกดนแผนงานโครงการทกลมวางไวเพอขอรบการสนบสนนจากองคการบรหารสวนทองถน หรอจากภาคเอกชน เพอสนบสนนกลม ตลอดจนในการคดเลอกวสาหกจชมชนเขารวมโครงการควรคดเลอกวสาหกจชมชนทมความพรอมและมศกยภาพในการพงพาตนเองไดในระดบหนง จะท าใหวสาหกจชมชนนนสามารถขบเคลอนไปไดและมโอกาสประสบความส าเรจสง ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษารปแบบการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชน โดยสรางแบบการประเมนตนเอง ดวยเครองมอการประเมนในแบบฟอรมการประเมนตนเองใหมเนอหาทปฏบตไดและตรงประเดนกบปญหาทพบของกลมวสาหกจชมชนอยางเปนระบบและตอเนอง โดยเนนตามพนฐานและธรรมชาตของกลมวสาหกจชมชนแตละประเภททแตกตางกน 2. ควรมการวจยการน ารปแบบการพฒนาเครอขายของกลมวสาหกจชมชนไปใชและทดลองกบการใชกจกรรมอนๆ เชน การศกษาดงาน การสรางเครอขายกบธรกจทมสนคาประเภทเดยวกนวาจะมความเหมาะสมหรอไม อยางไร


24

บทท 3

ขนตอนการท าวจย

ส าหรบขนตอนในการท าวจยนนเปนสงส าคญทผศกษาตองทราบถงภาพรวมทชดเจนวาจะอะไร ท าทไหน ท าอยางไร ท ากบใคร และท าท าไม (What Where How Who why) เพอใหไดแนวทางทชดเจนของการด าเนนการวจย ดงภาพท 1

ภาพท 1 การท าวจย

งานวจย

2.กระบวนการวจยเพอหาค าตอบ

กรอบแนวคดในการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง

เครองมอวจยและวธการสรางเครงมอวจย

วธการเกบรวบรวมขอมลหรอวธการทดลอง

การวเคราะหขอมลและสถตทใช

แผนการด าเนนวธวจย

1 .ประเดนปญหาทท าใหเกดค าถาม

วตถประสงคการวจย

3. ค าตอบทไดจากผลการวจย

การสรป อภปรายผลการวจย

การรายงานผลการวจย

4.ประเดนแนะน าส าหรบการวจยครงตอไป


25

การท าวจยจ าเปนจะตองด าเนนการวจยไปตามล าดบขนของการวจยอยางเปนระเบยบ ตามขนตอนซงถอวาส าคญมาก เพราะการวจยเปนกระบวนการ และมหลกการตามขนตอน ดงน

1. เลอกหวขอปญหาทจะท าการวจย (Selecting a topic of research) เพอเปนการก าหนดขอบเขตหรอขอบขายของงาน

2. ศกษาคนควารวบรวมความร พนฐาน และทฤษฎท เกยวของกบงานวจย (Review literature and related research) เพอใหผวจยมองเหนววฒนาการของความรหรอทฤษฎนน ๆ วามพฒนาการมาอยางไร มใครตรวจสอบวจยมาบางแลว มตวแปรใดบางทเขามาเกยวของ แบบแผนการวจยทวๆ ไปเปนเชนใด ฯลฯ สงตาง ๆ เหลานจะชวยใหผวจยมองเหนปญหาชดเจนขน

3. ใหค าจ ากดความหวขอปญหาทจะท าการวจย (Formulating research problem) ในขนนผวจยจะตองเขยนบรรยายถงความเปนมาของปญหาทจะวจย ทฤษฎพนฐาน ความมงหมายของการวจย ความส าคญของการวจย ขอบเขตของการวจย ขอตกลงเบองตน ค านยามศพทเฉพาะ วธด าเนนการ กลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย สถตทใชวเคราะหขอมล รวมทงเอกสารการวจยทเกยวของ

4. สรางสมมตฐาน (Formulating research hypothesis) การสรางสมมตฐานเปนการคาดคะเนค าตอบของปญหาทจะท าการวจยวา ควรจะเปนไปในลกษณะใด โดยอาศยหลกของเหตผลซงอาจไดมาจากประสบการณหรอเอกสารงานวจยทคนความาอนมาน (Deductive) วาปญหานนควรจะตอบไดเชนไร ค าตอบทไดจากการเดาหรอคาดคะเนนเรยกวา สมมตฐาน ในขนนผวจยจะตองพจารณาดวยวาปญหาและสมมตฐานในการวจยมความสอดคลองกน และสมเหตสมผลพอทจะตรวจสอบไดหรอไมดวย

5. พจารณาแหลงทมาของขอมล (Source of data) คอ ผวจยจะตองระลกอยเสมอวาก าลงท าวจยเรองอะไร ขอมลทจะท าการวจยคออะไร อยทไหน กลมตวอยางเปนใคร จะไดมาอยางไร และเลอกกลมตวอยางโดยวธใด เปนตน

6. สรางเครองมอทจะใชในการวจย (Formulating research instrument) คอ การเตรยมอปกรณในการทจะเกบรวบรวมขอมลใหพรอมกอนทจะท าการวจย โดยพจารณาจากรปแบบของการวจยและความตองการประเภทของขอมลเปนส าคญ เพอทผวจยจะไดก าหนดและเลอกเครองมอใหเหมาะสมกบงานวจยไดมากทสด งานในขนนผวจยควรจะไดมการตรวจสอบคณภาพของเครองมอวามความเทยงตรงและเชอถอไดหรอไม ซงเรยกลกษณะการท างานอยางนวา Pilot study คอ ทดลองใชกบกลมยอย ๆ เพอหาขอบกพรองและฝกการแกปญหา และเปนการประเมนงานวจยเบองตนวาจะมคณคา คมกบเวลา คาใชจาย ทจะท าตอไปหรอไม

7. การเกบรวบรวมขอมล (Collecting data) คอ การน าเอาเครองมอไปใชกบกลมตวอยางจรง ๆ ในการวจย ถาเปนการวจยแบบทดลองกเรมลงมอทดลองนนเอง


26

8. การจดกระท าขอมลและการวเคราะหขอมล (Scrutinizing data and Analysis of data) เปนการเลอกสรรขอมล จดประเภทขอมลหรอจดหมวดหมของขอมล เพอใหสะดวกตอการทจะน าไปวเคราะหในอนทจะน าไปตรวจสอบสมมตฐานตลอดจนพจารณาเลอกใชสถตทจะวเคราะหใหเหมาะสมกบลกษณะของขอมล เมอวเคราะหขอมลแลวกคดหาวธการน าเสนอคาสถตทไดวาควรจดเสนอแบบใดจงจะเหมาะสม และมความหมายมากทสด เพอประโยชนในการเขยนรายงานการวจย

9. ตความผลการวเคราะหขอมลเพอหาขอสรป (Interpretation of data) ในทางปฏบตมวธตความหรอใหความหมายขอมลอย 2 วธ คอ 1) การอธบายเฉพาะผลการวเคราะหขอมลทไดจากการวจยเทานน ไมน าขอคดเหนสวนตวหรอทฤษฎหรอผลการวจยทเกยวของมาประกอบขอสรป กลาวคอใหตวเลขหรอผลทไดจากการวเคราะหขอมลเทานนเปนสงแสดงขอเทจจรง ผอานจะเปนผวนจฉยเอง 2) จะอธบายผลการวเคราะหขอมลโดยสอดแทรกความคดเหน ขอเสนอแนะทอางองมาจากทฤษฎและผลการวจยทเกยวของมาประกอบเขากบผลของการวเคราะหทไดจากการวจยครงน โดยเชอวาจะชวยใหการตความผลการวเคราะหขอมลมน าหนกมากยงขน

10. การเขยนรายงานการวจยและการจดพมพ (Research report and publishing) เปนการรายงานขอเทจจรงทคนพบเพอประโยชนตอตนเองและผอน ผวจยจะตองเขยนดวยภาษาทเขาใจงาย ชดเจน และรดกม แลวตรวจดความถกตองอกครงหนงกอนทจะจดพมพตอไป

ล าดบขนของการวจยทง 10 ขนน ผวจยจะตองวางแผนงานใหรอบคอบ โดยก าหนดเวลาของการท างานแตละขนใหชดเจน แลวพยายามท าใหทนตามเวลาทก าหนดไวในแตละขน ถางานขนใดกระท าควบคกนไปไดกท าควบคกนไป งานขนใดจะตองท ากอนหรอหลงกตองท าตามแผนทวางไว ทงนเพอใหงานวจยเสรจตามก าหนดเวลาทตองการ

จากขนตอนขางตน จะเปนแนวทางทส าคญส าหรบผวจยไดคนหาค าตอบและการด าเนนการวจยทชดเจนมากขน ดงจะไดแสดงรายละเอยดในบทตอไปน

เลอกหวขอปญหาทจะท าการวจย

การสรางกระบวนการวจยเพอหาค าตอบนน จ าเปนตองมหลกการ โดยค านงถงความส าคญและทมาของปญหาในการท าวจย การก าหนดวตถประสงคในการศกษาอยางชดเจน ประโยชนทไดจากการท าวจย การมขอบเขตการศกษา เชน ขอบเขตดานประชากร ขอบเขตดานเนอหา ขอบเขตดานตวแปร รวมทงกรอบแนวคด นยามศพทปฏบตการหรอนยามศพทเฉพาะ อยางไรกตาม วตถประสงคประสงคการวจยมความส าคญตอการวจยอยางมาก เพราะจะท าใหผวจยทราบวาจะศกษาเพออะไร ซงวตถประสงคการวจยจะตองสอดคลองกบชอเรองในการวจย ประโยชนทคาดวาจะไดรบ รวมทงกรอบแนวคดในการวจย ซงในจดเหลานของการวจยถอวาส าคญมาก เปรยบเสมอนกบเกมโดมโน ทตองมความสมพนธตอเนองกนไป


27

การท าวจย จ าเปนตองทราบถงประเดนปญหาทท าใหเกดค าถาม เพอทจะสามารถก าหนดทศทางของงานวจยเพอใหไปสเปาหมายไดอยางถกตอง และไดค าตอบทตองการ ดงภาพท 2

ภาพท 2 การเลอกและก าหนดปญหา

ปญหาการวจย (research question) หรอปญหาน าการวจย ค าถามการวจย โจทยการวจย หมายถงค าถามทใชเปนแนวทางในการชน าทศทางและแนวทางในการวจย (ปารชาต สถาปตานนท, 2545 : 109) ดวยเหตน การก าหนดปญหาการวจยจงเปนจดเรมตนทส าคญในการวจย ทงน การจะตงปญหาการวจยอยางไรนน ผท าวจยควรมความชดเจนวา อยากรอะไรโดยประมวลความรจากแหลงตางๆ และใชเวลาในการคด วเคราะหเพอใหประเดนปญหามความกระชบชด ลมลกตรงกบความสนใจ เงอนไขและทรพยากรทจะน ามาใชในการวจยได นอกจากน ปญหาการวจยยงเปนตวก าหนดระเบยบวธทใช ดงนนการก าหนดปญหาการวจยจงมความส าคญเปนอนดบแรก

หากปญหาการวจยสะทอนลกษณะของการแสวงหาขอเทจจรงเพอมงทดสอบสมมตฐานหรอทฤษฎทตงเอาไวกอนแลว ระเบยบวธทใชกจะเปนการวจยเชงปรมาณ ทงนเกณฑทจะใชในการประเมนปญหาดงกลาวไดแก มลกษณะเปนปญหาการวจยจรง มความส าคญ มคณคา มความจ าเปนเรงดวนสมควรจะตองวจย ชวยเพมพนองคความรทมอยแลว มทฤษฎ งานวจยและค าอธบายทเหมาะสมรองรบ เปนปญหาทชวยใหไดค าตอบทน าไปสการตงปญหาการวจยอนๆ ตอไป


28

การทบทวนวรรณกรรม

วรรณกรรมในทน หมายถงแนวคด ทฤษฎ งานวจยตางๆ การทบทวนวรรณกรรมจงเปนการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบประเดนปญหาทตองการศกษา เพอจะตรวจสอบวา ประเดนทตนสนใจนนอยในสถานภาพใด อะไรทท ากนไปแลว ท าอยางไร และผลเปนอยางไร นกวจยสวนมากจงใหความส าคญกบขนตอนนวาเปนขนตอนหนงทส าคญในการท าวจย ซงอาจกระท าในสองระยะคอ

1. ทบทวนกอนก าหนดปญหาการวจย ในระยะนจะเปนการศกษาคนควา เพอมองหาปญหาการวจย หรอท าใหปญหาการวจยชดเจนยงขนพรอมกบตรวจสอบวางานวจยทจะท านนมผใดท ามากอนหรอไม อยางไร

2. เปนการทบทวนหลงจากก าหนดปญหาการวจยแลวเพอศกษาแนวคด และหรอทฤษฎทเกยวของวาเปนอยางไร มรายละเอยดอะไรบาง และสวนไหนของทฤษฎหรอแนวคดทเกยวของทจะน ามาใชในงานทตนจะศกษา ซงเปนการเตรยมตวใหผวจยมความรในเรองทจะศกษาอยางเพยงพอ

การทบทวนวรรณกรรมไมเพยงแตจะไดเรยนรจากแนวคด ทฤษฎ งานวจยตางๆเทานน แตยงชวยประหยดเวลา แรงงาน และงบประมาณ ดวยเหตนกอนจะเรมท าการวจย นกวจยควรจะคนหาค าตอบตอไปน

1. การวจยประเภทไหนทมผท าแลวในประเดนนน

2. ขอคนพบจากการศกษาครงกอนๆ มอะไรบาง

3. ขอเสนอแนะทนกวจยเสนอไวในการวจยครงตอไปคออะไร

4. มประเดนใดบางทยงไมไดศกษา

5. ประเดนทนกวจยสนใจจะชวยเพมองคความรในสาขานนๆ อยางไร

6. การศกษาทผานมาใชวธการศกษาอยางไร

ค าตอบทไดจากค าถามดงกลาวจะชวยในการก าหนดปญหาการวจย หรอตงสมมตฐานไดชดเจนยงขน นอกจากนการทบทวนวรรณกรรมยงน าไปใชในขนตอนอนของการวจยดวย เชน การออกแบบการวจย และการเขยนรายงานการวจยในสวนของการอภปรายผล


29

การตงสมมตฐาน

เมอทบทวนวรรณกรรมทเกยวของอยางรอบดานจนพอจะมองเหนแนวทางวา ประเดนทสนใจศกษานนจะมผลออกมาเปนเชนไร จงลงมอเขยนสมมตฐาน สมมตฐานเปนการคาดเดาหรอท านายค าตอบของปญหาการวจยซงอาศยเหตผลจากทฤษฎ แนวคด งานวจยทเกยวของโดยเขยนในลกษณะความสมพนธระหวางตวแปรตงแตสองตวขนไป เพอเปนแนวทางในการตรวจสอบไดดวยขอมลเชงประจกษตอไป โดยเฉพาะวจยเชงปรมาณ ส าหรบการวจยเชงคณภาพ ผวจยอาจจะตงหรอไมตงสมมตฐานการวจยไวกอนกไดและมกจะเขยนในเชงบรรยาย ทงนการเขยนสมมตฐานจะเขยนเพอก าหนดแนวทางและเปาหมายของการศกษาแตพรอมจะปรบเปลยนเมอเกบขอมลไปบางสวนแลว ในสวนขอเสนอแนะในการตงสมมตฐานทด ซงจะเออใหท าการวจยไดเปนอยางดนนจะตองสะทอนถงแนวความคดทชดเจนไมคลมเครอ ตองก าหนดใหชดเจน ใหความหมายในเชงปฏบตไดเปนอยางด การตงสมมตฐานกจะชดเจนตามไปดวย รวมทงตองเฉพาะเจาะจง เพราะหากตงสมมตฐานไวกวางเกนไปอาจไมสามารถพสจนหรอทดสอบได และควรค านงถงเทคนคและความกาวหนาของศาสตรในสาขานนๆ เพราะผวจยจะตองแนใจวา สมมตฐานทตนตงขนนนจะตองพสจนหรอทดสอบได

การออกแบบการวจย

การออกแบบการวจยเปนการก าหนดแผนงาน ยทธวธการด าเนนงานเพอตอบปญหาการวจย เมอพจารณาการออกแบบการวจยในดานประสทธผลแลว การออกแบบการวจยเชงปรมาณนน มงทจะใหไดขอคนพบทตรงตามวตถประสงคของการวจยทมความตรงภายในและมความตรงภายนอกซงมรายละเอยดดงน (ศรชย กาญจนวาส, มปป., 41-43)

1. ความตรงภายใน (internal validity) การวจยจะมความตรงภายในสง เมอความแตกตางหรอความแปรปรวน (variance) ทเกดขนกบตวแปรตาม (dependent variable) เปนผลเนองมาจากตวแปรอสระ (independent variable) ของการวจยเทานน หรอผวจยสามารถวดคาตวแปรอสระ และตวแปรตามไดอยางมความคลาดเคลอนต า ตลอดจนสามารถควบคมตวแปรตามไวไดนนเอง การออกแบบการวจยทใหความตรงภายในสงนน ผวจยสามารถออกแบบการวด เพอวดคาตวแปร และควบคมตวแปรไดอยางเหมาะสม ตลอดจนตองสามารถออกแบบการใชสถต เพอเลอกใชสถตเชงบรรยาย และวธการวเคราะหขอมลของกลมตวอยางไดอยางถกตอง

2. ความตรงภายนอก (external validity) การวจยจะมความตรงภายนอกสง เมอผลการวจยจากกลมตวอยางสามารถสรปอางอง (inference) ไปยงประชากรเปาหมายอยางถกตอง หรอสามารถน าผลการวจยไปสรปใช (generalize) ในสถานการณอนทคลายคลงกนไดอยางถกตอง ซงสามารถกลาวอกนยหนงไดวา ผวจยจะตองสามารถสมตวอยางทมความเปนตวแทนประชากรเปาหมายทตองการสรปอางองไปถงและจะตองสามารถออกแบบการใชสถตเพอเลอกใชสถตเชงสรปอางองจากคาสถตของกลมตวอยาง ไปยงคาพารามเตอรของประชากรไดอยางถกตอง ความตรงภายใน เปนคณสมบตพนฐาน


30

สวนความตรงภายนอก มความส าคญกลาวคอ การวจยจะมความตรงภายนอกสง เมอการวจยนนประกอบดวยความตรงภายใน ตลอดจนผวจยสามารถออกแบบการสมตวอยาง (sampling design) เพอใหไดกลมตวอยางท เปนตวแทนของประชากรเปาหมายโดยการจดกระท าการสม (random selection) และจะตองสามารถออกแบบการใชสถต เพอเลอกใชสถตเชงสรปอางองในการวเคราะห และแปลความหมายไดอยางถกตอง การออกแบบการวจยดงกลาวเปนวธการทใชกบการวจยเชงปรมาณซงจะออกแบบการวจยกอนทจะเรมศกษา ในขณะทการวจยเชงคณภาพจะออกแบบการวจยในระหวางด าเนนงาน โดยเนนความยดหยนและปรบเปลยนตามบรบททศกษา

การเกบรวบรวมขอมล

ในการเกบรวบรวมขอมล สงทผวจยจะตองค านงถงไดแกลกษณะของขอมล ซงอาจแบงเปนขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ ทงนขอมลทตองการจะเปนขอมลเช งปรมาณหรอขอมลเชงคณภาพ หรอเปนทงสองรวมกนขนอยกบปญหาการวจยดวย โดยขอมลเชงปรมาณเปนขอมลทเปนตวเลขทสามารถน าไปใชในการวเคราะหทางสถตได ในขณะทขอมลเชงคณภาพเปนขอมลทเปนขอความ ตวอกษรหรอภาพตางๆ ทผวจยจะตองน าไปตความเพอน าไปสความเขาใจตอไป

วธการในการเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณจะใชการสอบถาม การสมภาษณเปนหลกโดยใชแบบสอบถาม แบบสมภาษณแบบมโครงสราง สวนการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพใชวธการทไมก าหนดโครงสรางตายตว โดยใชตวนกวจยเปนเครองมอทส าคญในการเกบขอมลและมกใชการสงเกตอยางมสวนรวมและการสมภาษณแบบไมก าหนดโครงสรางไวแนนอนเปนหลก นอกจากน การวจยเชงคณภาพยงเนนวธการเขาถงขอมลคอการทผวจยท าตวใหเปนสวนหนงของพนท เนองจากขอมลเปนองคประกอบทส าคญของการวจย การเตรยมการเกบรวบรวมขอมลจงเปนเรองทจ าเปนเพราะอาจสงผลตอคณภาพของขอมลได

การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล คอการน าเอาขอมลมาแยกแยะ ผสมผสานเพอใหเกดเปนแนวความคดและน าแนวความคดเหลานนมาแยกแยะ ผสมผสาน ประกอบกนเพอใหไดมาซงความสมพนธทใชอธบายและตอบปญหาการวจย

แนวทางการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

ผวจยตองเลอกวธการและสถตทใชในการวเคราะหขอมลใหเหมาะสม แตเนองจากวธการและสถตทใชในการวเคราะหขอมลมมากมาย ผวจยจงตองเลอกวธการและสถตใหเหมาะสมกบประเภทของตวแปร จดมงหมายในการวเคราะหและจดมงหมายในการวจย ควรวเคราะหสมมตฐานและปญหาการวจยวาตองการท าความเขาใจกฎเกณฑอะไรสมมตฐานและปญหาการวจยทมลกษณะแตกตางกน ซงแตละลกษณะ


31

ตองการวธและสถตทใชแตกตางกน นกวจยตองเขาใจและเลอกใหสอดคลองและเหมาะสมกบสมมตฐานและปญหาการวจยของตน นอกจากนยงพบวา จ านวนตวแปรทเกยวของ วธการและสถตทจะใชกบสมมตฐานทมตวแปรเดยว สองตวแปร หรอมากกวาสองตวแปรจะแตกตางกนไป รวมถงระดบการวดแตละตวแปรมาเกยวของดวย ตวแปรทมการวดเปนระดบตางๆ ไดแก นามบญญต , การจดอนดบ, อนตรภาค หรออตราสวน ตองเลอกใชสถตและวธวเคราะหทแตกตางกน

ในการเลอกใชวธการและสถตในการวเคราะหขอมลอยางถกตองนน นกวจยจ าเปนตองศกษาท าความเขาใจขอตกลงเบองตนของสถตนนๆ นกวจยมอใหมมกจะเขาใจวาการใชสถตทลกซงเปนการแสดงถงคณภาพของการวจย ซงเปนความเขาใจทผด การเลอกใชสถตทลกซงโดยไมเขาใจถงขอตกลงเบองตนของสถตดงกลาวและการทนกวจยมขอมลทไมเปนไปตามขอตกลงดงกลาวเปนความผดพลาดทเกดขนใหพบเหนอยเสมอ การเลอกใชสถตทสงเกนไปจงเปนเรองทไมถกตองเชนเดยวกนการเลอกสถตทหยาบเกนไป กอาจท าใหรายละเอยดของขอมลสญหายไปไดเหมอนกน วธการวเคราะหขอมลทเหมาะสมทสดจงขนอยกบความเขาใจของนกวจยเกยวกบปญหาและสมมตฐานการวจย จ านวนตวแปร ระดบการวดของตวแปร และความเขาใจของนกวจยเกยวกบขอตกลง วธการและสถตทใชในการวเคราะหขอมล

ตวอยางของสถตทอาจใชกบปญหาการวจยลกษณะตางๆ กนม ดงน

- สถตส าหรบวเคราะหตวแปรเดยว เชน คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน

- สถตส าหรบวเคราะหตวแปรสองตวแปร เชน Chi-Square, t-test, ANOVA หรอ F-test, Pearson Product Moment Correlation หรอ Regression

- สถตส าหรบวเคราะหตวแปรมากกวา 2 ตวแปรขนไป (ผวจยตองท าความเขาใจขอตกลงของสถตเหลานใหด) เชน Multiple Correlation, Partial Correlation, Multiple Regression Analysis, Multiple Classification Analysis, ANCOVA, หรอ Factor Analysis เปนตน

แนวทางการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ

หลงจากเกบรวบรวมขอมลแลว ผวจยจะตองน าขอมลมาแยกประเภท จดหมวดหมเพอใหงายตอการวเคราะห เชน วเคราะหขอมลเบองตนโดยการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมลจะกระท าไปพรอมๆกน ผวจยจะเขยนบนทกอยางละเอยดพรอมกบจดหมวดหมและวเคราะหขอมลไปดวย ซงการวเคราะหขอมลเบองตนในลกษณะน ผวจยจะพบปจจยหรอตวแปร ขนตอนหรอกระบวนการ และประเดนหลกๆในหวขอทก าลงศกษาอยซงผวจยอาจจะคาดหมายหรอไมไดคาดหมายมากอน ดงนนการวเคราะหในขน


32

สดทายกอนการเขยนรายงาน คอ การจดระบบ รวมทงการขยายความการวเคราะหเบองตนทผวจยท าไวกอนแลว นอกจากนอาจใชวธวเคราะหขอมลหลงจากเกบรวบรวมขอมลเสรจเรยบรอยแลว ผวจยจงเรมทบทวน แยกประเภท จดหมวดหมขอมล แลวจงตามดวยการวเคราะห ซงท าไดยากกวาการวเคราะหขอมลเบองตน เนองจากอาจท าใหผวจยสบสนเพราะบางครงขอมลบางสวนทส าคญขาดหายไป หรอการรวบรวมขอมลใหเสรจกอนจงจดหมวดหมนน ท าใหผวจยไมทราบวาขอมลเหลานนบอกความนยอะไรบาง ตอบค าถามทผวจยตองการทราบไดทงหมดหรอไม และจะมปจจยตวใดเขามาเกยวของอกบาง ดงนนผวจยทเลอกปฏบตในรปแบบนจะใชเวลานานในการวเคราะหและเขยนรายงาน

การจดท าและน าเสนอรายงานการวจย

รายงานการวจยเปนเอกสารรายงานทประกอบดวยองคประกอบสองสวนหลกๆ คอ สวนแรก เปนโครงรางการวจย ทผวจยไดจดท ากอนทจะเกบรวบรวมขอมล และสวนทสอง เปนสวนทเสนอผลงานการวจยและการสรป อภปรายผล ซงจดท าเมอด าเนนการเกบรวบรวมขอมลเรยบรอยแลว ทงนหากพจารณาจากเนอหาทแบงเปนบทในรายงานการวจยทพบโดยทวไปจะมอย 5 บทนน สามบทแรกเปนโครงรางการวจย คอสวนทเปนบทน า การทบทวนวรรณกรรม และวธด าเนนการวจย สวนบททสและหา เปนผลการวจยและสรปอภปรายผล ในทนจะกลาวถงโครงรางการวจยและรายงานการวจยดงน


33

บทท 4

แนวทางการเขยนบทน า

background and rationale)


34

แนวทางการเขยนความส าคญและทมาของปญหาการวจย

คนควาวรรณกรรมทเกยวของ(ต ารา/วจย/วทยานพนธ/เอกสารอางอง/สบคนแหลงอางอง)

เขยนสภาพการณทวไปของเรองทท า

เขยนสภาพทแทจรงของเรองทสนใจ/ประเดนปญหาทเกดขนในปจจบน

ปญหาอะไร ปญหาเกดทไหน เกดกบใคร

เกดอยางไร

คนหาแหลงอางอง/เรยบเรยง/วเคราะห/สงเคราะห

เขยนแหลงขอมลสนบสนนสงทตองการศกษา/อางองงาน...ทฤษฎ/งานวจยอนๆ/สถตอางอง

เพอใหเหนถงความส าคญทตองศกษาและตวแปรทน ามาศกษา

เขยนประเดนของสงทตองการศกษา/ตวแปรทสนใจศกษา/สรางความสมพนธระหวางเรองทตองการศกษา ศกษาอยางไร ศกษาท าไม

ศกษากบใคร ศกษาทไหน

สรปความส าคญของการวจย/แนวทางการวจย/

ค าถามการวจย/วตถประสงคการวจย


35

การเขยนวตถประสงคการวจย

การเขยนวตถประสงคของการวจย(Research Objectives)

เมอก าหนดค าถามวจยไดแลว ผวจยจงตงวตถประสงคของการวจย วนนจงรวบรวมหลกการ วธการ เขยนวตถประสงคการวจย และขอควรระวง มาเสนอไวดงน

วตถประสงคของการวจย(Research Objectives) หรอ จดมงหมายการวจย (Research purposes) ในการเขยนรายงานวทยานพนธ พบวา สทธ ธรสรณ (2552, หนา 60) กลาววา วตถประสงคของการวจย(Research Objectives) หรอ จดมงหมายการวจย (Research purposes) เปนการระบกจกรรมหรองานทผวจยตองท า ในอนทจะไดมาซงค าตอบในการวจย สน พนธพนจ (2553, หนา 74) กลาวถงการก าหนดวตถประสงคการวจย ไววา วตถประสงคการวจยเปนเสมอนเขมทศการด าเนนการวจย ชวยใหเราทราบวาเราจะคนหาค าตอบอะไรจากขอค าถามบาง การก าหนดวตถประสงคการวจยกเปนการจ าแนกประเดนการวจย หรอตวแปรออกมาใหเหนเปนขอยอยทชดเจน มความเปนวตถวสย และสามารถด าเนนการวจยอยางเปนรปธรรม

หลกการเขยนวตถประสงคการวจย

นงลกษณ วรชชย และคณะ (2535, หนา 55,61) กลาววา การเขยนวตถประสงคของการวจย คอ การบอกเปาหมายหรอจดมงหมายทนกวจยตองการคนควาหาขอเทจจรง วตถประสงคของการวจยจงมลกษณะใกลเคยงกบปญหาวจยแตไมเหมอนกนทเดยว เพราะนกวจยสวนใหญนยมเขยนวตถประสงคเปนเปาหมายรวม สงทควรระวงในการเขยนวตถประสงคของการวจย คอ ตองเขยนสงทเปนเปาหมาย มใชสงทเปนวธการด าเนนงานวจย การเขยนตองใชภาษาทงาย สน กะทดรดและสอความไดแจมกระจาง

วรรณ แกมเกต (2551, หนา 64-65) ใหหลกการเขยนวตถประสงคการวจย ไววา ควรเขยนในรปประโยคบอกเลา โดยขนตนประโยคดวยค าวา “เพอ” แลวตามดวยค าทแสดงพฤตกรรมในการแสวงหาค าตอบและสาระหลกทตองการศกษา ค าบางค ากยงกวางและคลมเครอ เชน ค าวา”ศกษา” เชนเพอศกษา.................. เพราะค านมความหมายกวางครอบคลมพฤตกรรมการศกษาไดหลายลกษณะ นอกจากนยงมค ากรยาอนๆทแสดงพฤตกรรมในการด าเนนงานของนกวจยอกหลายค าทปรากฏอยในวตถประสงคของการวจย เชน ส ารวจ ประเมน คนควา จ าแนก วเคราะห ทดลอง เปนตน

สทธ ธรสรณ (2552, หนา 60) กลาววา วตถประสงคของการวจยควรเปนขอความสนๆ ประโยควตถประสงคของการวจยมกขนตนดวยวล ดงตอไปน

เพอวเคราะหปจจยทม/สงผล/อทธพล/ผลกระทบ...

เพอหาความสมพนธระหวาง...กบ...


36

เพอเปรยบเทยบ...กบ...

เพอศกษาอทธพลของ…ทมตอ...

เพอตรวจสอบ...ตามเกณฑทสรางขน

เพอพฒนา...

ชศร วงศรตนะ (2549, หนา18) กลาววา เปนขอความทแสดงใหเหนถงสงทผวจยตองการศกษา ควรเหนใหชดเจนวาจะศกษาเรองอะไร กบใคร ในแงมมใด โดยทวไปนยมเขยนเปนประโยคบอกเลาเปนขอๆเรยงตามล าดบ หวใจของการวจยอยทวตถประสงคของการวจยตองสอดคลองกบหวขอวจย สวนอนๆของเคาโครงวจย ตงแตความส าคญของการวจย นยามศพทเฉพาะ ตลอดจนถงสถตทใช ในการวจย ตองยดวตถประสงคของการวจยเปนหลก

องอาจ นยพฒน (2551, หนา 43) ไดใหหลกการเขยนวตถประสงคการวจยเชงปรมาณทดควรค านงหลกการส าคญ ตอไปน

1. มความกะทดรดชดเจน

2. อยในกรอบหรอสอดคลองกบโจทยหรอหวขอปญหาการวจย

3. มความเปนไปไดจรงในแงของการปฏบต

4. ระบจดมงเนนทตองการสบคนหาค าตอบอยางเฉพาะเจาะจงและไมมสาระส าคญซ าซอนกน

5. มการเรยงล าดบจดมงเนนของการศกษาวจยตามความเกยวของอยางเปนระดบลดหลนกน

6. ใชถอยค ากลาวพาดพงถงประเภท หรอรปแบบของวธการศกษาวจยทใชในการแสวงหาความรความจรง เชน การพรรณนา การส ารวจ การหาความสมพนธ และการทดลอง เพออธบายและ/หรอท านายพฤตกรรมหรอปรากฏการณทสนใจ


37

แนวทางการเขยนวตถประสงคของการวจย มดงน

วตถประสงคเขยนในรปเปาหมายการวจย ไมใชวธการ

วรรณ แกมเกต (2551, หนา 64-65) กลาววา วตถประสงคของการวจยทดควรมลกษณะ ดงตอไปน

1. ตองมความสอดคลองกบชอเรองและมความสบเนองจากความเปนมาและความส าคญของปญหา

วตถประสงคสอดคลองกบ

ชอโครงการวจย

วตถประสงคเขยนในรป

เปาหมายการวจย ไมใชวธการ

วตถประสงคชดเจน ไมก ากวม

ถาตอบค าถามวจยครบทกขอ การวจยจะไดผลตาม

วตถประสงคทเขยนไว

ไมมค าฟ มเฟอย

หรอไมจ าเปนใน

วตถประสงค

ควรจดเรยงวตถประสงคตามล าดบ

ของการศกษา

ควรเปนขอความท

สน กะทดรด และใชภาษาท

เขาใจงาย

ควรเขยนใหอยในรปประโยคบอกเลา

ตองมความสอดคลองกบชอเรองและมความสบเนองจาก

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

มความชดเจนวาตองการ

ศกษาอะไร

วตถประสงคของการวจยทกขอ ตอง

สามารถศกษาหาค าตอบได


38

วรรณ แกมเกต (2551, หนา 65) เสนอขอควรระวงในการเขยนวตถประสงคของการวจยวา ไมควรทจะน าเอาประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจยมาใชในการเขยน แมวาทงสองเรองนจะเกยวของกน แตกมความแตกตางกน โดยทวตถประสงคของการวจย คอประเดนทจะท าการวจย สวนประโยชนทคาดวาจะไดรบ เปนการคาดหมายถงประโยชนทจะเกดขนจากการน าผลการวจยทท าเสรจแลวไปใช

วตถประสงคของการศกษา / จดมงหมายของการวจย

จดมงหมายของการวจยเปนการก าหนดวาตองการศกษาในประเดนใดบาง ในเรองทจะท าวจย ตอง ดเจน และเ พาะเจาะจง ไมคลมเครอ ดยบง ถง สงทจะท า ทงขอบเขต และค าตอบทคาดวาจะไดรบ ทงในระยะสน และระยะยาว การตงจดมงหมายตองใหสมเหตสม ล กบงบประมาณ ทเสนอขอ และเวลาทจะใ

20

ประโยชนทไดจากงานวจย

นอกจากวตถประสงคซงเปนสงส าคญของการด าเนนการวจยทมทศทางแลว ยงพบวาประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจยจะเปนเสมอนผลผลตและผลลพธจากการท าวจย เขยนประโยชนทไดรบโดยตรงมากทสด ไปหาประโยชนนอยทสดจากการวจย เขยนใหสอดคลองกบวตถประสงค และสงทวจย ไมเขยนลอเลยนวตถประสงค แตควรเขยนในลกษณะวา เมอทราบความแตกตางแลว จะกอใหเกดประโยชน ในแงการเสรมสรางความร หรอการใชผลอยางไร ไมขยายความเกนความเปนจรง ตองอยในขอบขายของวตถประสงคทศกษาเทานน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย แตละเรอง ผวจยตองทราบวาเมอวจยเสรจเรยบรอยแลว ผลการวจยทไดจะน าไปใชประโยชนอยางไร ซงการน าผลการวจยน าไปใชนนขนอยกบงานวจย โดยอาจน าผลการวจยไปใชในการวางแผนหรอก าหนดนโยบายใชในการปรบปรงการเรยนการสอน ปรบปรงหรอพฒนางานดานการบรหารหรอใชเปนขอมลส าหรบการตดสนใจ เปนตน ในการเขยนประโยชนคาดวาจะไดรบจากการวจยนนจะตองใหสอดคลองเรองทศกษาและวตถประสงคการวจย

• อธบายถงประโยชนทจะน าไปใชไดจรง ในดานวชาการ


39

• จะเปนการคนพบทฤษฎใหมซงสนบสนนหรอ คดคานทฤษฎเดม

• ประโยชนในเชงประยกต เชน น าไปวางแผนและก าหนดนโยบายตางๆ หรอประเมนผลการปฏบตงานเพอหาแนวทางพฒนาใหดขน

•

ตวอยาง การน าเสนอปญหาการวจยและความสอดคลองกบค าถามการวจย วตถประสงคการวจย ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจย

ตวอยาง 1

จากงานวจยของ กญญามน อนหวาง (2554) เรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

การศกษาในยคโลกาภวตนท าใหสถาบนอดมศกษาเปนทตองการของสงคมมากขนอยางตอเนอง จ านวนผเขาศกษาในระดบอดมศกษาทงทเปนสถาบนอดมศกษาของภาครฐและภาคเอกชนมเพมขน แตปญหาส าคญ คอ การแขงขนทสงขนระหวางสถาบนอดมศกษาของรฐบาลและเอกชน ซงผทตองการศกษามทางเลอกทหลากหลายมากขน จงท าใหสถาบนอดมศกษาตองมงขยายตวดานปรมาณและคณภาพ ดงนน สถาบนอดมศกษาเอกชนจงมความแตกตางกบสถาบนของภาครฐในดานการบรหารกจการภายใน โครงสรางของการบรหารงาน การสรรหาบคลากร ระบบการรบนกศกษา และการพฒนาระบบงานวชาการใหมความเขมแขง นอกจากน ยงพบวา สถาบนอดมศกษาเอกชนเปนองคการทปฏบตภารกจหลก 4 ประการ คอ ดานการเรยนการสอนวชาการและวชาชพ การวจย และการคนควา การบรการวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม รวมทงการแสดงประเภทของสถาบนการศกษาโดยสวนใหญยงคงเนนทการผลตบณฑตเปนหลก มากกวาการเปนสถาบนวจย หรอการพฒนาสงคม กลาวไดวา บณฑตทผลตออกไปจะตองมคณลกษณะอนพงประสงค 5 ดาน คอ ดานคณธรรม จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร ตลอดจนการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2552 :7) กลาวไดวา สถาบนอดมศกษาเอกชนจะตองมการพฒนาตนเองทกดานเพอสรางความไดเปรยบเชงการแขงขนทางการศกษา และเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ตลอดจนยกระดบคณภาพมาตรฐานของการศกษาสความเปนเลศเพอน าไปสการเขารวมเปนศนยกลางทางการศกษาและการวจยพฒนาในระดบภมภาคตอไป


40

จากความส าคญของคณบดในฐานะผบรหารในคณะวชา การพจารณาวาใครจะเปนคณบดทมประสทธภาพนน จ าเปนตองพจารณาคณลกษณะภาวะผน าของคนทด ารงต าแหนงอยหรอก าลงจะมาด ารงต าแหนงคณบด โดยเฉพาะคณลกษณะภาวะผน าของคณบดยอมแตกตางจากคณลกษณะภาวะผน าโดยทวไป เพราะลกษณะภารกจ อ านาจหนาทและความรบผดชอบในฐานะผบรหารสถาบนอดมศกษาทมรปแบบแตกตางกนกบผน าทวไปอนๆ Mccarthy (2000) ไดศกษาวจยเกยวกบลกษณะ บทบาท และหนาทของผบรหารวทยาลยและคณะวชาพลศกษา ซงเทยบเทากบต าแหนงคณบด ของมหาวทยาลยทจดการเรยนการสอนแบบ 4 ป ในสหรฐอเมรกาพบวา ภาวะผน าทางวชาการ (academic leadership) เปนลกษณะ (characteristic) บทบาท (role) และหนาท ( function) ทส าคญทสดของต าแหนงดงกลาว จงเปนขอสนบสนนถงความแตกตางระหวางภาวะผน าโดยทวไปกบภาวะผน าของคณบดและเปนจดเนนในการศกษาเกยวกบคณลกษณะภาวะผน าของคณบดดวยอกประการหนง (ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา, 2550) กลาวไดวา การเปนผบรหารในสถาบนอดมศกษานนจ าเปนตองมภาวะผน าทสามารถปฏรปการบรหารงานในรปแบบใหมและสามารถบรหารจดการกบการเปลยนแปลงทเกดขน จงจะสามารถบรหารงานวชาการไดอยางมประสทธภาพ ผบรหารในสถาบนอดมศกษาทสามารถปรบเปลยนคณสมบตไดเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนแปลงไป จะสงผลท าใหเกดการพฒนางานวชาการได (มานต บญประเสรฐ และคณะ, 2549,ชวลต หมนนช, 2552; พณสดา สรรงศร, 2552; กลา ทองขาว, 2552) จากความส าคญของผบรหารทมตอสถาบนการศกษา จงท าใหนกวชาการมากมายมงศกษาดานภาวะผน าของสถาบนการศกษามากขน ความส าคญของผบรหารในสถาบนอดมศกษาทมตอความส าเรจ ประสทธภาพและประสทธผลของสถานศกษาจงมาจากปจจยดานภาวะผน าของผบรหารเปนส าคญ ไมวาจะเปนคณลกษณะและพฤตกรรมของผบรหาร โดยเฉพาะวสยทศน และความคดสรางสรรคในการด าเนนกจกรรมตางๆ รวมทงความสมพนธกบบคลากรภายนอกและภายในสถาบน (Roncelli-Vaupot, 2003, Hallinger, 2003)

อยางไรกตาม ประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารคณะวชาจ าเปนตองอาศยผลการด าเนนงาน และตวบงชทวดถงความส าเรจอยางชดเจน ในระดบคณะวชาและสถาบนจะไดสามารถใชเปนดชนเพอบงชถงผลการด าเนนงาน การบรหารวชาการของคณะวชาถอเปนหวใจของการสถาบนอดมศกษา ซงตองอาศยการตรวจสอบปญหาภายในเพอหาวธการทเหมาะสม ประสทธ ผลของการบรหารงานวชาการสามารถวดไดจากการบรรลเปาหมาย หรอวตถประสงคในการจดการศกษา โดยพจารณาจากความสามารถในการผลตนกศกษา และสามารถพฒนานกศกษาใหมทศนคตทางบวก ตลอดจนสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทงภายใน ภายนอก และสามารถพฒนาบคลากรใหมความรอบรทางวชาการ มผลงานทางวชาการเปนทยอมรบ รวมทงการวดจากมาตรฐานตวชวดดานการประกนคณภาพทางศกษา ทงในดานการบรหารงานวชาการตามพนธกจ และการบรหารจดการเพอการสงเสรมงานวชาการ ดงนน คณบดจ าเปนตองมความพรอมในการบรหารจดการงานดานวชาการของคณะวชาใหมประสทธผล ดงท Hoy & Miskel (1991)ไดใหแนวคดของประสทธผลไวในสวนของความสามารถในการผลตและการปรบเปลยน มงผลสมฤทธทางวชาการหรอความพงพอใจในการท างาน นอกจากนยงพบวา ประสทธผลทางการบรหารงานว ชานนจะตองพฒนาแหลงการเรยนร การจดกจกรรมพฒนา การพฒนาระบบการวดและประเมนผลการเรยนร การ


41

พฒนาหลกสตร การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ และการผลตสอ การใช การพฒนาพฒนาสอและเทคโนโลยเพอการเรยนร (ฉตราภรณ สถาปตานนท, 2550) จะเหนไดวา ภารกจของผบรหารทมประสทธผลและประสบความส าเรจมความตางกน นอกจากนยงพบวา แนวการศกษาของ James และ Connolly (2000) ไดแสดงใหเหนถงประสทธผลของภาวะผน าการเปลยนแปลงทางการศกษา (Leadership of education transformation) ม 4 ระดบ (1) ระดบตวผน าเอง (2) ระดบทเกยวของสมพนธกบบคคลอนๆ (3) ระดบท เกยวของกบสถาบน และ(4) ระดบท เกยวของกบผมสวนได เสยคนส าคญของสถาบน (Institutions’ key stakeholders) ดงนน ประสทธผลของการบรหารงานทางการศกษาทดยอมมความสมพนธอยางใกลชดกบภาวะผน าทางวชาการของผบรหารและการมรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทเหมาะสมกบอาชพ หรอต าแหนงทางการบรหาร โดยเฉพาะในสถาบนอดมศกษายอมจะกอใหเกดประโยชนสงสดตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ

จากการศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าในตางประเทศ พบวา มการศกษารปแบบของภาวะผน าไวหลายรปแบบ เชน การศกษาของศนยภาวะผน า (The Leadership Center, 2000.Online) ไดแสดงใหเหนถงรปแบบทมสมรรถภาพ (The Competency Model) มองคประกอบหลก 3 ดาน คอ ดานความร ดานทกษะ และดานพฤตกรรม ส าหรบ Koestenbaum (2000) ไดเสนอรปแบบของภาวะผน า ทเรยกวา “Leadership Diamond Model” ประกอบดวย 4 ดาน คอ ดานจรยธรรม ดานวสยทศน ดานความกลาหาญและดานความเปนจรง และ Kouzes และ Posner (2001) จากสมาคมภาวะผน าสากล ไดมการพฒนารปแบบภาวะผน าโดยเนนการฝกฝนใหเกดคณสมบตกบตนเองดานการทาทายกระบวนการ ดลบนดาลใจใหเกดวสยทศนรวม สนบสนนใหเกดการปฏบต สรางวถตนแบบและสงเสรมก าลงใจ นอกจากน มผน าเสนอรปแบบการพฒนาภาวะผน าของ Augsburg College (2000) ทเรยกวา “Augsburg Leadership Development Model” โดยเนนเปาหมายของการพฒนาภาวะผน าในดานการดลบนดาลใจใหเกดความรวมมอ สงเสรมผลผลตทงภายนอกและภายในองคการ และปฏบตงานใหเกดความกาวหนา จะเหนไดวารปแบบการพฒนาภาวะผน าจากทกลาวขางตนนนมความสอดคลองกน ทงในดานรปแบบการพฒนาภาวะผน ามาสลกษณะของภาวะผน าทตองการได นอกจากนยงพบวา การพฒนาภาวะผน าตองอาศยวธการพฒนาภาวะผน า ดงเชน Vicere & Fulmer (1996) ไดใหทศนะวาการพฒนาภาวะผน าในอนาคต ควรมลกษณะเปนการเรยนรประยกต (Applied learning) ทมงสรางอนาคต และตองเปนผเรยนร การออกแบบโปรแกรมตองเปนกระบวนการอยางตอเนองมากกวาการเปนหลกสตร เปาหมายตองมงสการปฏบตได และมงอนาคต และจากแนวคดของ Yulk (2006) ไดแสดงใหเหนถงแนวทางการพฒนาภาวะผน าไวอยางครอบคลม 3 ประเดน คอ การฝกอบรมแบบทางการ การท ากจกรรมการพฒนาระหวางท างาน และการเรยนรดวยตนเอง และจากงานวจยในประเทศไทยไดมการศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าหลายดาน เชน สมบรณ ศรสรรหรญ (2547) ไดท าการศกษา การพฒนารปแบบการพฒนาคณลกษณะภาวะผน าของคณบดของรฐทสงกดส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา จากผลการวจยพบวา คณลกษณะภาวะผน าของคณบดจดกลมได 4 ดาน คอ ดานการบรหาร ดานวชาการ ดานบคลกภาพ และดานคณธรรม จรยธรรม ซงจากการเสนอรปแบบการพฒนาภาวะผน าทกลาวขางตน พบวา มการศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าโดยทวไป และใหความส าคญกบ


42

การศกษาคณลกษณะภาวะผน าของผบรหารในสถาบนอดมศกษาของภาครฐ แตยงไมมการศกษาถงรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารในภาคเอกชน และไมไดศกษาความสมพนธของภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน ดงนน ผวจยพจารณาแลวเหนสมควรทจะท าการศกษาถงรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการเพอใหไดลกษณะของรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชนอยางแทจรง และเพอสรางรปแบบและประเมนความเปนไปไดของรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการ ทงนเนองจากการศกษาทฤษฎเกยวกบภาวะผน าและรปแบบของภาวะผน าแบบตางๆ ไมอาจสรปไดวาทฤษฎใดหรอรปแบบผน าแบบใดดทสด หรอมประสทธผลในการบรหารงานดานวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ผวจยเลอกศกษาในสวนของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน เนองจากผบรหารระดบคณะวชา ไดแก คณบด รองคณบดของสถาบนอดมศกษาเอกชน มบทบาทส าคญอยางยงในดานการบรหารงานวชาการ และเกยวของกบอาจารยและนกศกษาในคณะวชา ทงยงเปนผทมบทบาทในการจดท าหลกสตรการเรยนการสอน การจดกจกรรมใหเกดประสทธภาพและมคณภาพทางศกษา หากผบรหารระดบคณะวชามรปแบบภาวะผน าทางวชาการทพรอมรบการเปลยนแปลงทงในดานวชาการและดานการบรหารงานวชาการของคณะวชาได กจะสามารถสงเสรมสนบสนนใหอาจารยภายในคณะวชามการพฒนาระบบงานและพฒนาตนเองไปสการมภาวะผน าทางวชาการทสามารถยกระดบคณภาพอดมศกษาไทย และจะกอใหเกดประสทธผลในการปฏบตงานได ดงนน การวจยครงนจงตองการศกษาถงภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชนทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการวามลกษณะอยางไร และศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการวาควรมลกษณะอยางไร เพอใหไดผลทชดเจน ทสามารถน ามาสรางเปนแนวทางการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน เพอประสทธผลในการบรหารงานวชาการทางการศกษาของประเทศไทยตอไป

1.2 ค าถามวจย

1. ภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการควรเปนอยางไร

2. รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชนควรมลกษณะอยางไร

1.3 วตถประสงคของการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคหลกเพอศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน และเปนการตอบค าถามวจยขางตน ผวจยขอก าหนดวตถประสงคเฉพาะดงน


43

1. เพอสรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน

2. เพอทดลองรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน

3. เพอประเมนรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

การวจยครงนผวจยคาดวาจะเกดประโยชนตอผบรหารระดบสงของสถาบนอดมศกษาเอกชนและผบรหารระดบคณะในสถาบนอดมศกษาเอกชน ดงตอไปน

1. ไดรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการเฉพาะส าหรบผบรหารระดบคณะวชาทเหมาะสม เพอประกอบการพจารณาและเปนแนวทางในการคดเลอกและสรรหาบคลากรในการเขาสต าแหนงผบรหารระดบคณะวชาของสถาบนอดมศกษาเอกชน

2. สามารถน ารปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการใชเปนแนวทางการพฒนาผบรหารระดบคณะวชา และบคลากรของคณะวชาทเตรยมพรอมสการเปนผบรหารในสถาบนอดมศกษาเอกชนตอไป

ตวอยาง 2 การวจย เรอง การพฒนาเครอขายทางธรกจทองเทยวแบบครบวงจรทใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

(กตกร ดาวพเศษและคณะ, 2554)

ความส าคญ และทมาของปญหา

อตสาหกรรมการทองเทยวมบทบาทส าคญตอระบบเศรษฐกจและสงคม ในดานการกระจายรายได การจางงาน และการกระจายความเจรญไปสชมชนภมภาคตาง ๆ ท าใหเกดการหมนเวยนของเงนตรา เปนอตสาหกรรมทกอใหเกดรายได โดยใชการบรหารจดการทรพยากรทมอยใหเกดคณคาและประโยชน การพฒนาสงเสรมการทองเทยวไดรบความสนใจจากรฐบาลมากขนและไดมการบรรจแผนพฒนาการทองเทยวไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 4 (ระหวางป พ.ศ. 2520 - 2524) ซงนบเปนครงแรกทมการบรรจเรองการทองเทยวไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและตอมาการทองเทยวกไดรบการบรรจอยในแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตตลอดมา

อยางไรกตาม การทองเทยวของไทยไดรบความนยมดานการทองเทยว 21 สาขาโดยประเทศไทยไดรบความนยมถง 5 สาขา ไดแก อนดบท 1 ในสาขาคมคาเงนเดนทาง อนดบ 3 รวม 2 สาขา คอ สาขาผน ามหานครทมวถวฒนธรรมเปนเอกลกษณ และสาขาชมชนทองถนเปนมตร อนดบ 4 รวม 2 สาขา คอ สาขา


44

เมองซอของและสาขาเมองทองเทยวยามราตร จากงาน World Travel Mart : WTM 2008 ซงเปนการส ารวจความเหนจากนกทองเทยวทวโลก 200 ประเทศ นอกจากนทางการทองเทยวแหงประเทศไทย ยงไดท าการวเคราะหแนวโนมพฤตกรรมตลาดนกทองเทยวโดยรวม จากวกฤตพลงงานโลกสงผลใหนกทองเทยวปรบเปลยนพฤตกรรม มการวางแผนลวงหนานานขน นยมการทองเทยวแบบมสวนรวม ใหความส าคญกบสนคาทมคณภาพและคมคาเงน โดยเฉพาะสนคาทหวงใยสงแวดลอม ซงเปนโอกาสทไทยจะตองตงรบและปรบตว ในการพฒนาแหลงทองเทยวและบรการทองเทยวทสอดรบรปแบบของนกทองเทยว (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2551)

การทองเทยวแหงประเทศไทย (ท.ท.ท.) ไดจดท าแผนการตลาดการทองเทยว ประจ าป 2552 เพอใชเปนกรอบการด าเนนงาน ดานการตลาดตามภารกจหลกในการสงเสรมการทองเทยวของไทยโดยยดตามกรอบนโยบาย “มตมลคา” และ “มตคณคา” ในแผนการตลาดของการทองเทยวป 2552 นน ยงไดเนนย าถงกลยทธและแนวทางในการน าเสนอเอกลกษณความเปนไทยทมความเรยบงาย สงบ เปนเสนหของไทย โดยน าเสนอสนคาทสะทอนแนวคดของสงคมไทย อาท วถชวตของชมชน การท าอาหารไทย มวยไทย ประเพณไทย ฯลฯ มการน าเสนอกลมสนคาดานวฒนธรรมไทย ทสรางความภมใจในความเปนชาต และพรอมทจะอวดสสายตาชาวโลก กลมสนคาเหลาน อาท สถานทซงเปนมรดกโลก แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร สถานททองเทยวทางศาสนา รวมไปถงพพธภณฑตาง ๆ (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2552)

ธรกจการบรการประเภทธรกจทองเทยวยงคงมแนวทางทนาสนใจ พบวา มธรกจทเชอมโยงในธรกจการบรการประเภททองเทยวมากมายทสามารถสรางรายไดและสามารถท าใหธรกจทองเทยวครบวงจรมากยงขนดวยการสรางเครอขายทางธรกจรวมกน เพอชวยอ านวยความสะดวกทางการทองเทยว (Tourism Facilities) เพอรองรบและบรการนกทองเทยวใหไดรบความสะดวกสบายในระหวางการเดนทางทองเทยว เปนองคประกอบส าคญทแสดงถงศกยภาพในการใหบรการทองเทยว และมผลตอภาพพจนของการทองเทยวในพนทนน ๆ ไดแก ธรกจทางดานทพก ธรกจอาหารและเครองดม ธรกจการน าเทยวและมคคเทศก ธรกจการขนสง รวมไปถงธรกจจ าหนายสนคาและของทระลก สามารถท ารายไดเปนคาใชจายทเกดจากการเดนทางทองเทยว

ในการศกษาโครงการวจยน คณะผวจยเลงเหนถงประโยชนของธรกจบรการดานการทองเทยวทครบวงจร ทงในดานการเดนทางฯ โรงแรม ภตตาคาร การน าเทยว การซอของทระลก เนองจากเปนธรกจทสามารถเตบโต และสรางรายไดใหกบประเทศมาโดยตลอด และถอวาเปนธรกจทควรใหการสนบสนนใหยงยนตอไป จากการด าเนนธรกจการทองเทยวนนจ าเปนตองสรางเครอขายทางธรกจ เพราะโดยธรรมชาตของธรกจการทองเทยว จะตองสมพนธกบหลายฝาย ดงนน การรวมตวของกลมผประกอบการธรกจการบรการทองเทยว ควรมลกษณะการรวมตวเขาเปนเครอขาย ซงเปนการลงมอท ารวมกนดวยเปาหมายทมรวมกน ท าใหเกดสมาชกของเครอขายเขาดวยกนกคอวตถประสงคทตองการบรรลเปาหมายรวมกน การรวมตวกนเปนเครอขายในลกษณะการแลกเปลยนทน าเอาสวนด หรอจดแขงของแตละฝายมาสนบสนนกนและกน จะชวย


45

ใหเกดการผนกก าลง ในลกษณะทไดผลรวมมากกวาเดมเปนพลงทวคณ ผลลพธไดจากการท างานเปนเครอขายจงตองดกวาผลลพธทตางคนตางท าแลวน ามารวมกนอยางแนนอน

การวจยนศกษาจากเสนทางเครอขายทางธรกจทพกแรม ดวยการเขาศกษาถงผทเขาไปเกยวของในเครอขายของทพกแรม เชน แหลงทองเทยว ทพกแรมนกทองเทยว รายการน าเทยว องคกรสงเสรมและพฒนาการทองเทยว สวนสงเสรมการทองเทยว (รานคาของทระลก/รานอาหาร /สปา/ขนสง) สอสารและประชาสมพนธ (INTERNET/ นตยสารตาง ๆ) รวมทงการสรางเครอขายระหวางจงหวด และระหวางภาคตาง ๆ เพอใหเหนถงการรวมเครอขายของธรกจทองเทยวอยางเปนรปธรรม คณะผวจยจะท าการเลอกพนทในการพฒนารปแบบเครอขายจากลกษณะการด าเนนธรกจการสรางเครอขายทางธรกจทเกยวของทงภายในกลมธรกจ และภายนอกจงหวด ระหวางภาค ระหวางประเทศ โดยจะใชการศกษาจากเสนทางเครอขายของธรกจ เพอใหไดรปแบบเครอขายทางธรกจการบรการทองเทยวทครบวงจรทเหมาะสม โดยมค าถามการวจยดงน

1. เสนทางเครอขายทางธรกจของกลมธรกจทองเทยว มลกษณะอยางไร 2. เสนทางเครอขายทางธรกจทองเทยวมผลประโยชนทางธรกจอยางไร สอดคลองกบแนวทาง

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมากนอยเพยงใด 3. รปแบบเครอขายทางธรกจการบรการทองเทยวทครบวงจรทเหมาะสมควรมลกษณะอยางไร

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาเสนทางเครอขายและลกษณะของรปแบบครอขายทางธรกจดานการบรการทองเทยวแบบครบวงจร

2. เพอหารปแบบเครอขายทางธรกจการบรการทองเทยวทครบวงจรทเหมาะสม 3. เพอน าผลจากการศกษาเปนรปแบบการพฒนาเครอขายทางธรกจทองเทยวแบบครบวงจร จาก

การใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย

1. สามารถน าผลการวจยไปใชกบธรกจการบรการทองเทยวและธรกจทเกยวเนอง ทตองการน าตวอยางรปแบบการเครอขายทางธรกจดวยการน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการพฒนากลยทธการจดการภายในและวางแผนกลยทธทางการตลาดตอไป

2. นกวชาการ นกศกษาและผสนใจทตองการน ารปแบบ และ/หรอ แนวทางการใชเครอขายทางธรกจของแนวทางปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการเรยนการสอน และการตอยอดการท าวจยกบกลมเปาหมายอนตอไป


46

ขอบเขตการวจย

ส าหรบขอบเขตการวจยนนจะเปนการออกแบบการวจยทส าคญเพราะจะท าใหทราบวาการวจยนมขอบเขตในการท าวจยอยางไร ใครเปนกลมเปาหมายในการศกษา จะศกษาทใด จะศกษาเรองใดบาง ใชแนวคด ทฤษฎของใครมาใชในการศกษา และตวแปรทจะศกษาคออะไร

ในงานวจยบางเรองอาจจะระบขอบเขตดานเนอหาเขาไปดวย เพอใหมองเหนของเขตในการวจยไดมากขน การเขยนขอบเขตการวจยน ผวจยจะตองครอบคลมวาจะศกษาตวแปรอะไรบาง ซงควรสอดคลองกบกรอบความคดของการวจย ( Research framework ) ควรมการระบเหตผลทเราน าเอาตวแปรเหลานนเขามาศกษา ในกรอบความคด ไมควรระบแตชอตวแปรทศกษาวาคออะไรเทานน แตตองขยายความใหเหนแนวคดเบองหลง เพอใหผอานรายงานการวจยเขาใจวธคดหรอทฤษฎทผวจยใชเปนฐานในการก าหนดกรอบแนวคด สวนขอบเขตประชากรนน ผวจยตองอธบายวากลมเปาหมายทเกยวของจรง แลวครอบคลมคนกลมใด ท าไมเราจงสนใจทจะศกษาเฉพาะกลมเทานน

ในการศกษาครงน ผวจยไดท าการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามขอบเขตดานเนอหาของแนวคด และทฤษฎภาวะผน าทวไปและภาวะผน าทางการศกษา ภาวะผน าทางวชาการ ประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ และการพฒนาภาวะผน า มาเปนแนวทางการก าหนดตวแปรอสระ คอ องคประกอบดานภาวะผน าทางวชาการ และ ตวแปรตาม คอ ประสทธผลการบรหารวชาการเพอใชในการศกษา

( )

25


47

ตวอยาง 3 ขอบเขตของการวจย

ผวจยไดก าหนดขอบเขตการวจย ดงน

1. ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการศกษา คอ ผบรหารระดบคณะวชาไดแก คณบดและรองคณบดในสถาบนอดมศกษาเอกชน ในประเทศไทย จ านวน 71 แหง ทเปนสถาบนทไดรบการรบรองจากส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา

2. ขอบเขตดานเนอหา

การวจยในครงน ผวจยมวตถประสงคเพอศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการ และประสทธผลการบรหารวชาการ โดยมขอบเขตดานเนอหาดงน

1. องคประกอบภาวะผน าทางวชาการ

ผวจยท าการศกษาแนวคดของภาวะผน าทวไป ภาวะผน าในสถานศกษา คณสมบตของคณบดในสถาบนอดมศกษา และรปแบบการพฒนาภาวะผน า ได 3 องคประกอบ ดงน

องคประกอบดานคณลกษณะ ไดแก มความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ มความรอบรและสามารถบรณาการความรมาใช มความซอสตย สจรต มความโปรงใสตอการท างาน เปดเผย กลาแสดงออกและสรางความศรทธา เอาใจใส ชแนะแนวทาง สนบสนนและใหความชวยเหลอ มประสบการณดานวชาการเปนทยอมรบ (Fullan, 2003; James Spillane, 2006 ;Bush, 2008; Ash และ Persall, 2000 ; Botery, 2004; Caldwell, 2000 ; Yeilder and Coding, 2004 ; สมบรณ ศรสรรหรญ, 2547)

องคประกอบดานความสามารถ ไดแก วางแผนกลยทธการบรหารการศกษาวชาการ จดและปรบปรงระบบงานของคณะวชา บรหารงานวชาการ โดยสรางทมวชาการของคณะวชา วางระบบบรหารวชาการและทรพยากรเพอพฒนางาน สามารถจดหางานวชาการและโครงการวจย (Botery, 2004; Caldwell, 2000 ; สมบรณ ศรสรรหรญ, 2547)

องคประกอบดานพฤตกรรม ไดแก สรางวฒนธรรมและบรรยากาศองคการเออการเรยนรใชความรเปนพนฐานในการบรหารและพฒนาหลกสตร ควบคมคณภาพของการจดการศกษาเพอรกษามาตรฐาน สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการ สนบสนนและกลาตอสเพอวชาการและวชาชพ สงเสรมและพฒนาทรพยากรบคคลในคณะใหมศกยภาพ (Fullan, 2003; James Spillane, 2006 ;Bush, 2008; Caldwell, 2000 ; Yeilder and Coding, 2004 ; Harre de Boer ,2009, JL Buller ,2007; สมบรณ ศรสรรหรญ, 2547)


48

2. ประสทธผลการบรหารวชาการ

ผวจยท าการศกษาประสทธผลการบรหารของสถานศกษา และประสทธผลการบรหารวชาการ พบวา มทงสน 2 ดาน ดงน

ประสทธผลในการบรหารวชาการทเกยวของกบการบรหารงานตามพนธกจ 4 ดาน ไดแก มหลกสตรใหมเพอรองรบตลาดแรงงานในอนาคต มผลงานวชาการ เผยแพรบทความวชาการระดบนานาชาตและระดบชาต ไดรบทนสนบสนนวจยจากภายนอกในรอบปทผานมา ไดรบต าแหนงทางวชาการ ไดรบการเปนผทรงคณวฒเพอการบรการวชาการสสงคม และมกจกรรมดานการสงเสรมวฒนธรรม (หลกเกณฑการประกนคณภาพทางการศกษา, 2552; Fullan , 2003, 2006 ; Hoy & Miskel . 1991, 2005; องศนนท และทศนา, 2549:3)

ประสทธผลการบรหารวชาการทเกยวของกบการบรหารจดการเพอการสงเสรมวชาการไดแก มการสรางเครอขายความรวมมอทางวชาการและวชาชพ มระบบการจดการความรโดยใชเทคโนโลย มหลกสตรใหมเพอรองรบตลาดแรงงานในอนาคต มคะแนนความพงพอใจตอการใชบณฑตในระดบดขนไป สถาบนไดรบการรบรองประกนคณภาพระดบด สถานประกอบการ/ ชมชนน าผลงานทางวชาการของคณะวชาไปใชในภาครฐ/ภาคเอกชน/ชมชน สถานประกอบการ/ชมชนเขามสวนรวมพฒนาสถาบนและคณะวชาในรอบปทผานมา (Connolly และ James, 2000; Gorton, Alston และ Snowden, 2007; หลกเกณฑการประกนคณภาพทางการศกษา, 2552; องศนนท และทศนา, 2549:3)

3. การพฒนาภาวะผน า

ผวจยไดท าการศกษาการพฒนาภาวะผน า เพอน ามาใชในการศกษา ดงน

การพฒนาภาวะผน า ไดแก การพฒนาดวยวธการพฒนาภาวะผน าไดแก การน าวธการฝกฝนใหเกดคณสมบตกบตนเอง (Kouzes และ Posner, 2001) การฝกอบรมแบบทางการ การจดกจกรรมระหวางการท างาน การเรยนรดวยตนเอง (Yukl, 2006; Vicere, 1996; McCauley and Others, 1998; Mondy, Noe, Premeaux, 2002) และการจดโปรแกรมการพฒนาภาวะผน า (Fulmer, 1997; DuBrin, 1998)


49

ค านยามปฏบตการ (Operational definition)

เปนการใหความหมายของค าทเปนแนวคด ออกมาในลกษณะทวดได สงเกตได เพอใหมความหมายทแนนอนมขอบเขตเปนอยางเดยวกน จะไดไมเกดความคลาดเคลอนในงานวจย ท าใหผอานเขาใจความหมายตรงกน การใหความหมายของค าในเชงปฏบตการจะตางไปจากความหมายเชงทฤษฎ คอ จะเนนทการวด การสงเกตทปฏบตไดแตค านยามทใหตองไมขดกบความหมายเชงทฤษฎ

การใหนยามศพทเฉพาะเปนการใหความหมายของค าทมความส าคญในการวจยเรองนน โดยเฉพาะอยางยงค าทเปนตวแปรตามทเปนนามธรรม ทฤษฎหลกการ แนวคดจากผรตลอดจนงานวจยทเกยวของ ซงจะตองนยามใหอยในรปของนยามปฏบตการ จงจะสามารถสรางเครองมอวจยทมคณภาพดานความเทยงตรง

ค านยามศพทเฉพาะ ในการวจยทวๆ ไปมกจะตองใหความหมายของค าบางค าทใชในรายงานการวจยใหเฉพาะเจาะจงในประเดนทเกยวของกบการวจย เพอใหผวจยและผอานมความเขาใจตรงกน ดงนนนกวจ ยจะท าการวจยเรองใดจะตองนยามศพทเฉพาะแตละตวใหชดเจนกอน ซงจะชวยใหงานวจยอยในกรอบมากยงขนอกดวย ส าหรบค าทควรใหนยามนนอาจะเปนค าสนๆ ทใชแทนขอความยาวๆเพราะถาเขยนขอความยาวๆ ซ ากนบอย ๆ จะท าใหเสยเวลาในการเขยน ผเขยนจงก าหนดเปนค ายอหรอค าสน ๆ แทน ซงค าเหลานจะตองใหนยามศพทเฉพาะดวยเพอใหผอานเขาใจตรงกบผวจยวาค านนๆหมายถงอะไร

สรปไดวา หลกการเขยนนยามศพทเฉพาะทใชในการวจยจะตองไมขดแยงกบหลกทฤษฎ หรอ ขอเทจจรงทวไปควรเปนนยามทผวจยเขยนขนเอง โดยศกษาจากเอกสาร งานวจย และทฤษฎ ควรนยามตามตวแปรทจะศกษา และ เนอหาทวจย มความชดเจน เขาใจไดงาย และผอานเขาใจไดตรงกน ควรเปนนยามเชงปฏบตการ ตวแปรวดดวยอะไร ผลเปนอะไร

ตวอยาง 4 ค านยามศพท

สถาบนอดมศกษาเอกชน หมายถง องคการทเปดการเรยนการสอนภายใตการบรหารของหนวยงานเอกชน และอยภายใตการควบคมดแลของส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา ซงมวตถประสงคเพอจดการศกษาวชาชพชนสง ผลตบณฑตไปประกอบอาชพตามสาขาวชาทไดศกษาใหสามารถด ารงชวตอยในสงคม และเพอเปนแหลงคนควา วจย สงเสรมวชาชพ วชาการอนจะเปนประโยชนแกประเทศชาต โดยม 3 ประเภท คอ มหาวทยาลย สถาบน และวทยาลย

ผบรหารระดบคณะวชา หมายถง บคคลทด ารงต าแหนงคณบด รองคณบด ทปฏบตงานอยในสถาบนอดมศกษาเอกชนทไดรบการรบรองจากส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา

ภาวะผน าทางวชาการ (academic leadership) หมายถง ลกษณะของผน าทมคณลกษณะ ความสามารถและพฤตกรรมทพรอมจะด าเนนการภายในคณะวชาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย


50

และเปนทเลอมใส ศรทธาแกผใตบงคบบญชาและผเกยวของ โดยมคณลกษณะความเปนผน าทางวชาการ มความสามารถทางวชาการ และมพฤตกรรมทแสดงออกถงความเปนผน าทางวชาการ

รปแบบการพฒนาภาวะผน า หมายถง การน าองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการมาก าหนดแนวทางการพฒนาคณลกษณะ ความสามารถและพฤตกรรมของผบรหารในคณะวชา โดยผานกระบวนการ ขนตอนการด าเนนกจกรรมตางๆในการพฒนาเพอใหเปนตามแบบภาวะผน าทางวชาการ ดวยการใชวธการจดกจกรรมระหวางการท างาน ใหเรยนรดวยตนเอง ใชวธการอบรม สมมนาเชงปฏบตการ การดงาน การใชรปแบบการทดสอบภาวะผน าดวยตนเอง และการประเมนผลการพฒนา

ประสทธผลการบรหารวชาการ หมายถง ผลลพธของการท างานทส าเรจตามความคาดหวงของผบรหาร ซงเปนผลการปฏบตงานตามพนธกจของสถาบนอดมศกษาและผลส าเรจจากการบรหารจดการคณะวชาเพอสงเสรมงานวชาการ

คณลกษณะการเปนผน าของผบรหารระดบคณะวชา หมายถง คณสมบตของผบรหารทมความส าคญตอการบรหารงานในคณะวชา ไดแก การมความคดรเรมสรางสรรคในการท างาน มความรอบรดานวชาการทงดานการสอนและการวจย มความซอสตยสจรตในการท างาน กลาแสดงออกและสรางศรทธาทางวชาการ มประสบการณดานวชาการเปนทยอมรบ

ความสามารถการเปนผน าของผบรหารระดบคณะวชา หมายถง ความเชยวชาญของผบรหารทมความส าคญในดานการบรหารและการจดการงานวชาการดานการวางแผนกลยทธเพอการพฒนางานวชาการ สรางทมวชาการ วางระบบบรหารวชาการและจดสรรทรพยากร

การพฒนาภาวะผน าทางวชาการ หมายถง การท าใหผบรหารระดบคณะวชาสามารถน าผอนทางดานวชาการ โดยมคณลกษณะ ความสามารถและพฤตกรรมทเหมาะสมกบบทบาทของผบรหารระดบคณะวชา


51

บทท 5

แนวทางการเขยนวรรณกรรมทเกยวของ

การศกษาวรรณกรรมทเกยวของ

การศกษาวรรณกรรมทเกยวของ ไดกลายเปนสวนส าคญของการวจย เพราะจะท าใหทราบวามแนวคด และทฤษฎใดทมผศกษาไวแลว และผวจยตองการคนหาค าตอบจากแนวคด หรอทฤษฎใด ส าหรบการศกษาคนควางานวจยทเกยวของ จะท าใหผวจยเหนแนวทางการวจยและทราบวาใครศกษาอะไรมาแลว ศกษาอยางไร และถาผวจยจะท าการศกษาควรศกษาใหแตกตางจากทมการศกษาอยางไร เพอปองกนการซ าซอนในการวจย

ในสวนนเปนการเขยนเกยวกบสงทผวจยไดมาจากการศกษาคนควาและงานวจยทเกยวของ ดงนนในสวนนจงประกอบไปดวย แนวคดทฤษฎ หลกการ ขอเทจจรง แนวความคดของผร และผลงานวจยทเกยวของ โดยทงหมดทกลาวถงนจะตองสมพนธกบปญหาการวจยของตนเอง การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะเปนประโยชนตอผวจยหลายประการ เชน ( บญชม ศรสะอาด.2543)


52

วรรณกรรมทเกยวของ เปนสวนซงเชอมโยงจาก หวขอ หลกการและเหตผล ในแบบเสนอโครงการ จะตองใชความร ความเขาใจ ในเรองใดบาง โดยอธบายถงความรนนๆ ถงลกษณะส าคญ และเชอมโยงใหไดวามความจ าเปนตอหวขอวจยอยางไร

ผวจยสามารถแบงเนอหาความรทควรตองมเปนสวนตางๆ เชน ประเดนทตองการพฒนา หรอ แกไขปญหา เครองมอ หรอ วธการทใชในการวจย งานวจยทเกยวของ งานวจยของผอนท มการศกษาในลกษณะเดยวกน หรอใกลเคยงกน วธการสรปวรรณกรรมทเกยวของเพอใชในการศกษาโดยแยกเปนประเดนของตวแปรอสระและตวแปรตาม

เปนแนวทางในการพฒนาคณภาพของเรองทจะวจย เพราะในการศกษาเอกสารทเกยวของกบการวจยอยางกวางขวางจรงจงจะชวยใหเขาใจในเรองทจะศกษาอยางลมลก ในการศกษาผลการวจยตางๆ ท าการ

พจารณาถงจดออนและจดดของแตละเรอง แลวหลกเลยงไมใหเกดจดออนและเสรมสรางจดดเหลานนใหเกดขนในงานวจยของตน

เปนแนวทางในการด าเนนการวจย เลอกตวแปรทจะศกษา ออกแบบการวจย สรางเครองมอ วเคราะหขอมล แปลผล สรปผลและเขยนรายงานการวจย

ชวยใหทราบผลงานวจยทผานมาทเกยวของกบเรองทจะวจยวามการศกษากวางขวางมากนอยแคไหน ในแงมมใด ผลการวจยเปนเชนไร ซงเปนหลกฐานส าคญทจะน ามาประกอบเหตผลในการตงสมมตฐานของ

ผวจยและน ามาประกอบเหตผลในการอภปรายผลการวจย

ชวยปองกนการท าวจยซ าซอนกบคนอนๆทวจยไปแลว

ชวยใหเขาใจทฤษฎ แนวคด ทเกยวของกบเรองทวจย


53

การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ(REVIEW LITERATURE)

การศกษาเอกสาร ม กรณ คอ

. กอนไดปญหาวตถประสงค เพอหาหวเรองทสนใจ

. หลงจากไดปญหาแลววตถประสงคเพอท าใหเกดความมนใจวาไม ากบการวจยของคนอน และตลอดเวลาทท าการวจยจนกวาจะแลวเสรจ

ประ ย นของการศกษาเอกสารม ดงน

REPLICATION RESEARCH )


54

ประ ย นของการศกษาเอกสาร ตอ

ประ ย นของการศกษาเอกสาร


55

เอกสารทจะใ ในการคนควาวจย

TEXT BOOK )

Eveychopedia) , DICTIONARIS)

YEAR BOOK ) Handbook)

THESIS )

Internet

Research Report)

รปแบบการเขยนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

1. เสนอแนวคดทฤษฎทเกยวของกบเรองทเราจะศกษา แลวตามดวยงานวจยทเกยวของ

2. ควรจดล าดบแนวคดทฤษฎทเราจะน าเสนอโดยแบงเปนหวขอใหญและหวขอยอยลงไป

3. ไมควรน าเรองทไมเกยวของกบการวจยมาเขยน

4. เขยนใหเหนถงความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตามทงนเพอน าไปสการเขยนสมมตฐานการวจย


56

(IV)

Herzberg’ stwo factor theory

Richard E. Walton1973

(DV)

Newstorm and Davis2002

Bernardin & Russell1998

การพจารณาเอกสารและงานวจยทเกยวของ

1. คนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของใหมากทสด ในทกแงทกมม

2. เอกสารและงานวจยควรจะมความทนสมย ไมเกาเกนไป

3. การน าเสนองานวจยทเกยวของใหน าเสนอเฉพาะทเกยวของกบประเดนทเราจะน าเสนอเทานน

4. พจารณาดวางานวจยทเราน ามาอางองนนมคณภาพหรอไม

5. ศกษาระบบอางองตางๆ ทงทเปน primary sources และ secoudary sources การอางจากหนงสอ วารสาร หรอจากเวบไซดในเรองทเกยวของ


57

ตวอยาง การเขยนวรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการ ในสถาบนอดมศกษาเอกชนในประเทศไทย ผวจยไดศกษาคนควา ต ารา เอกสาร ทเปนประโยชน และงานวจยตางๆ ทเกยวของน ามารวบรวมและสรปเปนสาระส าคญ ดงน

2.1 แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาวะผน า

2.1.1 แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาวะผน า

2.1.2 แนวคดเกยวกบภาวะผน าทางวชาการในสถาบนอดมศกษา

2.2 การบรหารงานของสถาบนอดมศกษาเอกชน

2.2.1 แนวคดเกยวกบการบรหารการศกษา

2.2.2 การบรหารงานของสถาบนอดมศกษาในประเทศไทย

2.2 3 การบรหารงานวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน

2.3 ประสทธผลการบรหารวชาการของผน าในสถาบนอดมศกษา

2.4 รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการ

2.4.1 รปแบบการพฒนา

2.4.2 การพฒนาภาวะผน าทางวชาการ

2.4.3 วธการพฒนาภาวะผน า

2.4.5 รปแบบการพฒนาภาวะผน าในสถาบนอดมศกษา

2.5 งานวจยทเกยวของ

2.6 กรอบแนวคดในการวจย

2.1 แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาวะผน า

ภาวะผน า ถอไดวาเปนองคประกอบทส าคญตอความส าเรจของการเปลยนแปลง ผน าทดจะตองมวสยทศนทชดเจน มเปาหมาย มการจงใจทด มความเสยสละ และทส าคญคอ มความโดดเดนในดานการยอมรบนบถอหรอศรทธา กระตนใหเกดความพยายามและวรยะอตสาหะ ตองสรางแรงจงใจใหเกดความตองการท างานทมการแขงขน มการตดตามงาน การสรางความกาวหนา การกระตนจงใจใหเกดการรวมมอใน


58

การท างาน สรางการท างานเปนทม สรางความชวยเหลอซงกนและกนระหวางผใตบงคบบญชา และสรางความภกดใหเกดขนในองคการ (Black and Porter, 2000: 425) กลาวไดวา การเปนผน าจงเปนศลปะของการทจะมอทธพลเหนอบคคลอน และสามารถท าใหผอนเกดความเชอมนในตวผน าและเคารพนบถอตลอดจนใหความรวมมอกบผน าดวยความจรงใจ เพอใหปฏบตภารกจใหลลวงไปไดดวยด ดงนน ภาวะผน า จงเปนปจจยส าคญยงในการบรหารงาน เพราะผน าเปรยบเสมอนผน าทางองคการ เปนสญลกษณเปนตวแทนองคการและเปนจดรวมพลงของทกคนในองคการ ผน ายอมเปนผทมความส าคญอยางยงตอหนวยงาน ตอผใตบงคบบญชาและตอผลงานอนเปนสวนรวม คณภาพ และคณลกษณะของผน ายอมสะทอนตอวธปฏบตงานและผลงานขององคการเปนอยางมาก นกวชาการไดพฒนาแนวคดดานภาวะผน าออกเปนหลายแขนง ซงผบรหารจ าเปนตองมความสามารถเชงสมรรถนะ (Competency) ของผน า จงไดเกดกระแสของการศกษาเพอก าหนดความสามารถเชงสมรรถนะของผน าทมประสทธภาพอยางกวางขวาง ซงกระแสความคดดานภาวะผน าตามแนวทางนยงคงเปนแนวโนมหลกในปจจบน (ดลก ถอกลา, 2549) ดงนน ความจ าเปนทจะศกษาถงแนวคด ทฤษฎเกยวกบผน าจงเปนสงส าคญทจะท าใหเขาใจถงววฒนาการและลกษณะของภาวะผน าในดานตางๆมากขน

2.1.1 ความส าคญของแนวคด และทฤษฎเกยวกบภาวะผน า

จากการศกษา ผน า และ ภาวะผน า พบวา มนกวชาการทงในประเทศและตางประเทศไดใหความหมายดานตางๆ ดงเชน Daft (2006); Shermerborn, Hunt and Osborn (2000:G7) และ Greenberg and Baron, 2003:p.471); Einstein, Walter O, and Humphreys (2001) ;Kellerman (1999) cited by Lambert (2003)ไดกลาวถง ภาวะผน าวาเปนลกษณะสวนตวของบคคลทจะแสดงพฤตกรรมออกมาเมอไดมปฏสมพนธกบกลม เปนความสามารถทเกดขนระหวางทมการท างานรวมกนหรอรวมอยในเหตการณเดยวกน ในอนทจะท าใหกจกรรมของกลมด าเนนไปสเปาหมาย และประสบความส าเรจ ซงภาวะผน าจะมมากหรอนอยขนอยกบประสบการณของการฝกฝนของแตละบคคล และเปนความพยายามของผน าทจะตองอยในต าแหนงทมอ านาจสงการหรอไมกไดเพอทจะกระตนใหผตามทจะเขามาร วมมอกนเพอใหไปสเปาหมาย เปาหมายนจะตองมนยส าคญไมใชแคการท าใหมการเปลยนแปลงเกดขน

ในศตวรรษทผานมา มทฤษฎ แนวคด และผลงานวจยเปนจ านวนมากในตางประเทศทมการศกษาเกยวกบภาวะผน า แนวคดทฤษฎทเกยวกบภาวะผน าทนาสนใจจนท าใหเกดแนวคดทฤษฎทเกยวกบภาวะผน ามากมาย สามารถแบงออกไดเปน 4 ทฤษฎใหญ ไดแก ทฤษฎภาวะผน าเชงคณลกษณะ ทฤษฎภาวะผน าเชงพฤตกรรม ทฤษฎภาวะผน าเชงสถานการณ และทฤษฎภาวะผน าเชงความสามารถพเศษและเปลยนสภาพ เชน ทฤษฎภาวะผน าเชงคณลกษณะ เกดขนในชวงระหวางป ค.ศ.1940-1974 เชอวา ตวผน าตองมคณลกษณะพเศษทเหนอกวาบคคลอนๆแนวคดนจงพยายามศกษาคณลกษณะของผน าทประสบความส าเรจแลวน าคณลกษณะทศกษาพบมาก าหนดเปนคณลกษณะของผน า โดยสรปพบวา มคณลกษณะ 6 ประการท


59

มความสมพนธตอภาวะผน า ไดแก แรงขบ ความปรารถนาทจะน า ความซอสตยสจรต ความเชอมนในตนเอง ความสามารถทางสตปญญา และความรอบรในงานหรอกจการทท า ซงแนวทางการศกษาภาวะผน าเชงคณลกษณะน ถงแมวาจะเปนเรองทมการศกษามานานแลว แตยงคงไดรบความสนใจในระยะเวลาตอมา (DuBrin, 2006; Champoux, 2006; Daft, 2006; Williams, 2006) โดยจะพบวามทฤษฎภาวะผน าเชงพฤตกรรม ทมงศกษาแบบฉบบพฤตกรรมของผน าเพอคนหาวาผน าทมประสทธภาพและประสทธผลนนจะใชแบบฉบบพฤตกรรมการน าอยางไรเพอทจะน าพาองคกรไปสเปาหมายทตองการ ดงเชน การศกษาพฤตกรรมของภาวะผน าทมหาวทยาลยโอไฮโอ (Ohio State Leadership Studies) ซงท าการศกษาประสทธภาพของภาวะผน า นอกจากน ทฤษฎภาวะผน าของมหาวทยาลยมชแกน(The Michigan Leadership Studies) เปนการศกษาเกยวกบภาวะพฤตกรรมซงเกดขนในเวลาใกลเคยงกบการศกษาภาวะผน าของมหาวทยาลยโอไฮโอ การศกษาของมหาวทยาลยมชแกนแสดงถงความสมพนธของพฤตกรรมผน า กระบวนการกลม และการวดผลงานของกลม(Robbins, Coulter, 2005:460; Yukl, 2006:56; Williams, 2006; Bateman & Snell, 2009: 446) จากการศกษายงพบวา มทฤษฎภาวะผน าแบบยดตารางการบรหาร (Managerial Grid) โดย Blake และMouton (1982, 1964 cited in) ซงเปนนกวจยจากมหาวทยาลยเทกซส (University of Texas) ไดพฒนาการศกษาภาวะผน าและไดน ามาใชงานจรง วางโครงการพฒนาผบรหาร ดวยการใชโครงขาย (Grid) การบรหารเพอศกษาความเปนผน าแบบตางๆ และยงพบวา ทฤษฎสามมตของ Reddin (Tri-Dimension Theory) ไดมการแบงพฤตกรรมของผน าเปน 3 มต ตามแกน X Y Z โดยมมตดานกจสมพนธ (Task Orientation) เปนมตดานแกน X มตดานสมพนธภาพ (Relationship Orientation) เปนมตดานแกน Y เนนดานความสมพนธกบบคคล ส าหรบมตดานประสทธภาพ (Effective Orientation) เปนมตดานแกน Z มงเนนความเหมาะสมของงานและความเหมาะสมของสมพนธภาพ

……………………………………………………………………………………………

ในการศกษาครงน ผวจยเลอกศกษาภาวะผน าทางวชาการซงมพนฐานจากลกษณะภาวะผน าขางตน รวมทงน าแนวคดของภาวะผน าในสถานศกษา เชน คณลกษณะเฉพาะของความเปนผน าดานความสามารถเชงทกษะ (Mass,1998; Clement & Richard,1992) ดานสตปญญาทเฉลยวฉลาดสามารถแกปญหาได ดานบคลกภาพของผน า (Bass &Stogdill, 1990; Bruno & O’Brien,1997) ดานพฤตกรรม เปนการแสดงออกถงความเปนผบรหาร เชน แบบนกพฒนา ชน าแนวทาง มวสยทศนรวม การจงใจเพอสรางแรงดลใจ การกระตนใหใชปญญา การใชอทธพลเชงอดมคต (Bass & Avolio, 1994) และลกษณะเฉพาะของภาวะผน าในสถานศกษาดาน คณลกษณะของผน าทางการศกษา และบทบาทในการบรหารการศกษา (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545) เพอใหไดขอเทจจรงในสวนของผบรหารระดบคณะวชาของสถาบนอดมศกษาเอกชน วามลกษณะภาวะผน าแบบใด และศกษาถงรปแบบการพฒนาทเหมาะสมของภาวะผน าตอไป ซงจากการศกษาทฤษฎเกยวกบภาวะผน าและรปแบบของภาวะผแบบตางๆขางตนพบวา ภาวะผน าทเหมาะสมส าหรบผน าทางวชาการนน ไมอาจสรปไดวาทฤษฎใดหรอรปแบบภาวะผน าแบบใดด


60

ทสด หรอมประสทธผลตอการบรหารงานมากทสด โดยเฉพาะในการศกษาภาวะผน าทางวชาการ จงจ าเปนตองศกษาเพอใหไดขอเทจจรงวาภาวะผน าลกษณะใดทเหมาะสมตอการน าไปใชกบสถาบนอดมศกษา จากการศกษาพบวา มผศกษาดานภาวะผน าทางวชาการไมมาก โดยเฉพาะภาวะผน าทางวชาการของสถาบนอดมศกษา ซงเปนสงทควรแกการศกษาวาภาวะผน าลกษณะใดจงจะเหมาะสมกบผบรหารในสถาบนอดมศกษาระดบคณะวชา เพอสามารถเตรยมพรอมสการบรหารใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของสถาบนอดมศกษายคใหม

2.1.2 แนวคดเกยวกบภาวะผน าทางวชาการในสถาบนอดมศกษา

ภาวะผน าในสถาบนอดมศกษาไดกลายเปนสวนส าคญขององคการโดยเฉพาะผน าทมวสยทศนและพรอมจะกระตนความคดของทมงานใหสามารถสรางความไดเปรยบเชงการแขงขน ซงสถาบนอดมศกษาเปนองคการทมความซบซอนประกอบดวยกจกรรมทหลากหลายทงทมงหวงก าไรและไมมมงหวงก าไร กจกรรมตามนโยบายของรฐบาล รวมทงกจกรรมทตองแขงขนอยางรนแรงในตลาดการศกษา ดงนน ผน าควรมลกษณะทพรอมรบการเปลยนแปลง สามารถสอสารวสยทศนขององคการวาจะพฒนาไปในทศทางใด และสามารถสรางแรงบนดาลใจใหเกดขนแกผตามซงจะน าไปสความส าเรจขององคการได (Bass,1990,1993,1995) นอกจากน Patton of Kentucky และ Ridge of Pennsylvania (อางใน มานต บญประเสรฐและคณะ, 2549:32) ไดกลาวถงแนวทางการเปลยนแปลงของการอดมศกษาในลกษณะทตองเผชญหนาการเปลยนแปลงทางดานการศกษาอนเนองจากผทประสงคจะเขาศกษาในระดบอดมศกษามจ านวนมากขน จะตองมการจดการศกษาทด มการสงเสรมมาตรฐานดานการเงนของการอดมศกษาและคาดหวงถงผลทเกดขนทงในเรองของโอกาส คณภาพ การควบคมการเงน การมสวนรวม ความสมพนธระหวางรฐและเอกชน และการสรางนวตกรรมใหมๆใหเกดขน

ภาวะผน าในสถาบนการศกษา มลกษณะเฉพาะทมความแตกตางกบภาวะผน าโดยทวไป ซงนกบรหารการศกษามออาชพ มความหมายทแตกตางไปจากมออาชพอน อาจเปนเพราะวฒนธรรมความเปนมาของการเขาสงานบรหารการศกษามความแตกตางกน ผบรหารการศกษาเปนผทไดรบการคดเลอกมาจากนกการศกษาหรอนกวชาการ ซงเปนผทมความรความสามารถและความช านาญการในการจดการเรยนรมากอน แตโดยหลกการบรหารทวไปนน ผบรหารทกอาชพจ าเปนตองรศาสตรและมศลปะในการบรหารดานการวางแผนงาน งบประมาณ และทรพยากรของสถานศกษา ซงรวมไปถงบคลากรดวย ดงนน การเขาสนกบรหารการศกษามออาชพจงตองเรยนรทงหลกการและงานดานบรหาร ตลอดจนทกษะของความเปนผน าทางการศกษาซงเปนความรใหมทตองเพมเตมจากความช านาญการทมอยเดม (จ าลอง นกฟอน, 2005)

การเรยบเรยงงานวจยทเกยวของ


61

งานวจยทเกยวของ เปนสวนส าคญอยางยงในเนอหาการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ทจะท าใหทราบวาผวจยไดท าการศกษางานวจยของผอนมาแลวกอนจะท างานวจยของตนเอง โดยควรศกษา และตอบค าถามในประเดนตอไปน

งานวจยนนๆ เปนของใคร ศกษา หรอพฒนาขนเมอไร (พ.ศ.)

งานวจยทศกษานนมลกษณะส าคญอยางไร? และ

จากการศกษางานวจยนนพบจดเดนคออะไร? และขอจ ากดอยางไร?

เมอท าการศกษาคนควา และตอบค าถามในประเดนทง 3 แลว จงน ามาเขยนเปนหวขอ งานวจยทเกยวของ โดยกลาวถงงานวจยนน ตามประเดนขอค าถาม และ ควรจดล าดบงานวจยตามปของงานวจยดวย รวมไปถง ตองสรปสาระส าคญทไดจากการศกษางานวจยตางๆ ทเปนประโยชนตอการพฒนางานวจยของตนเอง

ตวอยางการเขยนสวนงานวจยทเกยวของ

จากการศกษางานวจยทเกยวของกบ................................... พบงานวจยทเกยวของดงน

จากการศกษาวจย ดานภาวะผน าของผบรหารทางวชาการตางประเทศและในประเทศไทย พบวา มการท าวจยเกยวกบภาวะผน าระดบคณะวชาอยบางในชวง 10 ปทผานมา เชน Flores (1993) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบภาวะผน าทางวชาการของคณบดและการบรหารกจการเพอความกาวหนาของคณะวชาในสถาบนอดมศกษาของสหรฐอเมรกา ในคณะทนตแพทยศาสตร จ านวน 45 สถาบน จาก 30 มลรฐ กลมตวอยาง คอ คณบดจ านวน 35 คน เจาหนาทฝายพฒนา 35 คน และท าการสมภาษณคณบด 5 คนในรฐแคลฟอรเนย ผลการศกษาพบวา หนาทดานการพฒนาของคณบดทส าคญ คอ การเปนผช านาญเฉพาะดานการจดหาเงนทนเพอการพฒนาใหกาวหนา โดยการใชการวางแผนกลยทธกบเครองมอทางการบรหารในการจดการคณะวชา แหลงเงนทนประจ าปทส าคญของการพฒนา คอ เงนทนจากสมาคมศษยเกา สวนดานเจาหนาทฝายการพฒนา มความเหนวา แนวคด เปาหมายและแนวทางการพฒนากจกรรมคณะวชาใหกาวหนาเปนเรองทส าคญทตองเนน ในขณะทกลไกเฉพาะทส าคญมากดวย คอ การจดการและบรหารเงนทนเพอการพฒนาดวย ส าหรบ Bakkum (1999) ไดศกษาวจยเพอพฒนากรอบแนวคดในการสรางความสมพนธทดในการท างานรวมกนของคณบด จากผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลถงความสมพนธ คอ ขนในการเตมใจสนบสนน ยอมรบในอ านาจ ยอมรบความคดเหนและการตดสนใจสงการ สวนขนการแกปญหารวมกนมปจจยทมความสมพนธ คอ การไววางใจระดบสง และการสนบสนนใหท างานรวมกนอยางสะดวก ส าหรบปจจยทเปนอปสรรคตอความสมพนธ คอ การตดตอสอสารทบกพรอง การขาดความเชอถอ ขาดการยอมรบในอ านาจหนาทและความเปนอสระของคณบด


62

ตวอยางการเขยน แนวทางการพฒนาธรกจขนาดกลางและขนาดยอมกบการน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช

จากงานวจยเรอง การวเคราะหอตสาหกรรมขนาด กลางและขนาดยอมตามแนวพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยงของ อภชย พนธเสน (2549) ไดแสดงใหเหนวา การน าแนวคดเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนธรกจ แมผลทไดจะแสดงความแตกตางในเรองขนาดอยบาง แตไมชดเจนเหมอนในกรณในชวงวกฤตทางเศรษฐกจ ในประเดนดานการจดการ คอ ดานระบบเทคโนโลยทใชถกหลกวชาการและมราคาถก อตสาหกรรมทกขนาดมการด าเนนงานในลกษณะอยางเดยวกนและใหความส าคญในเรองนคอนขางมาก ดานขนาดการผลตทเหมาะสม มแนวโนมวาทกอตสาหกรรมเมอมโอกาสอยากจะขยายตวอยางรวดเรว โดยมขนาดการผลตทขยายใหญมากขนกวาลกษณะคอยเปนคอยไป แตกสะทอนถงความเหนดวยกบแนวความคดเศรษฐกจพอเพยงในระดบหนง เปนทนาสงเกตวาอตสาหกรรมขนาดกลางมแนวโนมทจะตองการขยายกจการโดยเนนหลกขนาดทจะท าใหตนทนต าทสด มากกวาการคอยๆขยายตวออกไปตามความสามารถในการจดการ แตเปนการสะทอนถงการผสมผสานความคดระหวางเนนความสามารถในการจดการกบขนาดการผลตทดทสด ส าหรบการไมเนนผลก าไรระยะสนเปนหลก แตทกอตสาหกรรมกม การแสวงหาก าไรเมอมโอกาสเพอขยายกจการใหโตเรวขนกเปนสงจ าเปน ดงนน จงคอนขางจะมความเหนดวยและความขดแยงกบแนวความคดเศรษฐกจพอเพยงในระดบหนง ในดานการไมเอาเปรยบผบรโภค ผจ าหนาย วตถดบและแรงงาน การประเมนในขอนอตสาหกรรมขนาดเลกและยอมมความเหนดวยกบแนวคดเศรษฐกจพอเพยงในระดบหนง แตขณะเดยวกนกมความคดวาการท าธรกจถาหากไมพยายามเอาเปรยบผอนบาง ธรกจกอาจจะไปไดล าบากหรอไดก าไรลดลง สวนกรณอตสาหกรรมขนาดกลางนน เมออตสาหกรรมมขนาดใหญขน ความจ าเปนทจะตองตอสแขงขนเหมอนกบอตสาหกรรมขนาดเลกกมนอยลง และสามารถลดตนทนไดจากการทมขนาดใหญขน ท าใหสามารถคดถงประเดนทไมเอาเปรยบผบรโภค ผจ าหนายวตถดบและแรงงานไดมากกวาอตสาหกรรมทมขนาดเลกกวา ส าหรบลกษณะการเนนการบรหารความเสยงต า อตสาหกรรมมการใชทนทสะสมไดจากก าไรของกจการ จากครอบครว ญาตพนองและผถอหนเปนหลกแทนการกเงนจากภายนอก

จากงานวจยของ กญญามน อนหวางและวลลภา ศรทองพมพ (2550) ไดชชดถงลกษณะของธรกจขนาดกลางและขนาดยอมทเปนประเภทธรกจชมชนไววา เปนธรกจทเนนการมสวนรวมของชมชนเปนหลกและเปนเจาของทน เปนผจดการการผลตและจ าหนายและเปนเจาของการด าเนนกจการตางๆ ภาครฐไดเขามามบทบาทในการสงเสรมอตสาหกรรมของชมชนมากขน แนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสามารถน ามาปรบใชไดกบธรกจของชมชนไดเปนอยางด เพราะธรกจชมชนเปนการประกอบการโดยกลม หรอองคกรชมชนเปนเจาของ และรวมกนด าเนนกจการ ตลอดจนรวมกบผลประโยชนจากการด าเนนการ ในการด าเนนกจกรรมธรกจชมชน จะเปนการผลต การบรการทเหมาะสมตอสภาพทางเศรษฐกจ สงคม และสอดคลองกบวถการด าเนนชวตของคนในชมชน


63

จากงานวจยขางตน จะเหนไดวา ................................................................. ดงนนหากตองการพฒนา.................. จะตองพฒนา......................................................................................

จากผลงานวจยทเกยวของขางตน ผวจยสามารถน ามาเปนแนวทางการศกษาเพอสรางกรอบการวจยตอไป ดงกรอบแนวคดในการวจย…………………


64

บทท 6

ตวแปรทศกษา สมมตฐานและกรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรทศกษา

การจะเกดกรอบแนวคดในการท างานวจยไดนน จ าเปนทจะตองมการศกษา แนวคดและทฤษฎ รวมไปถงงานวจยทเกยวของกอนท าการวจยอยางลกซง เพอวเคราะหแนวคด และทฤษฎทอานพบและทผวจยสนใจจะท าในเรองนน เพอน ามาสรางตวแปรในการวจยตอไป โดยเฉพาะแนวคด และทฤษฎทน ามาใชประกอบการวเคราะหและสรางตวแปร ถอวาส าคญมาก เพราะถาขาดแนวคด และทฤษฎกเหมอนกบขาดทศทางในการวจย และหากผวจยไดสรางกรอบแนวคดในการวจยแลว จงจะสามารถเขยนสมมตฐานการวจยได เพราะสมมตฐานการวจยคอ สงทผวจยคาดคะเนกอนทจะท าการวจย สมมตฐานการวจยม 2 แบบ คอ สมมตฐานทางสถต และสมมตฐานการวจยทผวจยตงขน โดยสมมตฐานจะเปนการคาดคะเนวาตวแปรอสระและตวแปรตามจะมความสมพนธหรอไมมความสมพนธระหวางกน ดงเชน การน าทฤษฎตอไปนมาสรางกรอบการวจย

ทฤษฎ หมายถง ค าอธบายปรากฏการณตามเหตผลทผานการทดสอบแลว ในการวจยจะมการใชกรอบทฤษฎหรอกรอบแนวคดก ากบกระบวนการวจย

แนวคดและทฤษฎตาง ๆ ชวยใหทราบวามขอมลใดบางทเกยวของกบประเดนทผวจยศกษา ขอมลเหลานนมความสมพนธไปในทศทางใด ท าใหผวจยสามารถ ก าหนดเปาหมายและขอบเขตการหาขอเทจจรงเพอตอบปญหาไดชดเจน ชวยใหผวจยก าหนดตวแปรเลอกวธวจยและก าหนดหนวยวเคราะหหรอกลมประชากรเปาไดอยางถกตอง

ตวแปร (Variables) หมายถง สงทเปลยนคาไดเปนหลายคา เปนลกษณะคณภาพ คณสมบตของบคคล สงของ หรอสงสนใจจะน ามาศกษาทสามารถนบได วดได และแจกแจงไดหลายคา ในการท าวจย เมอน าแนวคดมาระบนยามปฏบตการแลว จะกลายเปนรปของตวแปร โดยทวไปตวแปรม 3 ชนด คอตวแปรอสระ ตวแปรตาม และตวแปรภายนอกหรอตวแปรแทรกซอน

การก าหนดแนวคดและการก าหนดตวแปร


65

แนวคดและทฤษฎตาง ๆ จะชวยใหทราบวามขอมลใดบางทเกยวของกบประเดนทผวจยศกษา และขอมลเหลานนมความสมพนธไปในทศทางใด ซงจะท าใหผวจยสามารถ ก าหนดเปาหมายและขอบเขตการหาขอเทจจรงเพอตอบปญหาไดชดเจน และชวยใหผวจยก าหนดตวแปรเลอกวธวจยและก าหนดหนวยวเคราะหหรอกลมประชากรเปาหมายไดอยางถกตอง

ตวแปรในการวจยมความยากงายไมเทากน เชน ตวแปรเพศ ตวแปรน าหนก เปนตวแปรทเหนไดงายและชดเจน มากกวาตวแปรทเปนนามธรรม เชน ความพอใจในอาชพปจจบน ความคดเหนตอระบบการปกครองในปจจบน ความสามคคของคนในชมชม ซงสงเหลานเปนสงทมองไมเหน ไมมมาตรวดทชดเจน ผวจยตองออกแบบการวจยเพอใหไดมาซงสงเหลาน

เมอศกษาจนเขาใจเนอหาแนวคดของหวขอ และตวแปรตางๆ แลว ตองแปลงค าจ ากดความหรอนยามทางทฤษฎใหเปนนยามเชงปฏบตการ ซงเปนขอความเชงประจกษเพอใหสามารถท าการทดสอบเชงสถตได โดยน าแนวคดมาพจารณาวามตวชใดบางทเกยวของกบแนวคดและตวแปรนนๆ แลวน าตวชเหลานนมาตงเปนค าถามในแบบสอบถาม

ค านยามเชงทฤษฎ หมายถง การก าหนดความหมายโดยทวไปของแนวคดหรอตวแปรในการวจย เปนค าจ ากดความทมงอธบาย แนวคด ทเกยวของกบปรากฏการณในระดบทฤษฎซงมความเปนนามธรรม ผวจยตองเขยนค าจ ากดความใหสามารถบอกเนอหาโดยใชค าอธบายทท าใหเกดความกระจางชด ค าจ ากดความประเภทนจะไมอยในลกษณะจ านวน หรอมวลทคลมเครอ

ค านยามเชงปฏบตการ หมายถง การก าหนดตวชหรอรายละเอยดทสามารถสงเกตไดหรอสมภาษณไดภายในขอบขายของความหมายของค านยามทวไปเปนการลดระดบความเปนนามธรรมสขอความเชงประจกษ โดยการน าแนวคดมาพจารณาวามตวชใดบางทบอกหรอแสดงแนวคดนน และตวชเหลานคอ ตวแปรทผวจยตองน ามาใหค านยามเชงปฏบตการ ซงน าไปสการวดตวแปร


66

ประเภทของตวแปร

ตวแปรเชงคณภาพ เปนตวแปรทไดจากการแยกประเภท เชน เพศ อาชพ

ตวแปรเชงปรมาณ เปนตวแปรทไดจากการวด มลกษณะทระบเปนตวเลขได เชน น าหนก สวนสง รายไดตอป


67

ระดบการวดตวแปร

1.ระดบการวดทใหตวแปรเชงคณภาพ

1.1 ระดบนามมาตราหรอระดบกลม (Nominal scale)

1.2 ระดบอนดบมาตรา (Ordinal scale)


68

2. ระดบการวดทใหตวแปรเชงปรมาณ

2.1 ระดบชวงมาตรฐาน (Interval scale)

2.2 ระดบอตราสวนมาตรา (Ratio scale)

คาพารามเตอรเรยกวาเปนคา STATISTIC

ขอมลทง ระดบ เราสามารถแบงเปน พวก คอ

ขอมลเ งคณภาพ ไดแก มาตรานาม และมาตราอนดบถอเปนขอมลระดบต า คอไมสามารถก าหนดตวเลขแทนคาตาง ๆ ได เวลาทดสอบสมมตฐานจะใชสถตทไมใชพารามเตอร

. ขอมลเ งปรมาณ ไดแก มาตรอนตรภาพ และมาตราอตราสวนถอเปนขอมลระดบสง คอสามารถก าหนดตวแทนคาตาง ๆ ได เวลาทดสอบสมมตฐานจะใชสถตทใชพารามเตอร

.มาตรานามบญญต เปนเพยงการเรยกชอหรอจ าแนกของสงตาง ๆ เชน เพศ ศาสนา ระดบ

การศกษา ล . มาตราเรยงล าดบ เปนการก าหนดตวเลขทจะศกษาสงตาง ๆ วามคณสมบตตางกนเชน

การประกวด พานดอกไม การประกวดนางสาวไทย ล . มาตราอนตรภาพ เปนการก าหนดตวเลขใหกบคณลกษณะของสงตาง ๆ โดยทตวเลข

จะแทนปรมาณ ของสงตาง ๆ เหลานนดวย แตมาตราน คา จะไมเปนศนยแท เชนการวดอณหภม ถาวด

ได C ไมไดความหมายวาไมมความรอน เพราะมทเยนกวานนอกคอ - - ล . มาตราอตราสวน เปนการวดระดบสงสด เหมอนกบมาตราอนตรภาค แตถา นจะเปน

ศนยแท คอ ไมมอะไรจรง ๆ เชน น าหนก กโลกรม จะไมมน าหนกเลย


69


70


71

แนวคดเกยวกบสมมตฐาน

สมมตฐาน หมายถง ขอความทระบถงความสมพนธระหวางแนวคดทผวจยมงจะน าไปทดสอบวาเปนจรงเชนนนหรอไม

การตงสมมตฐาน เปนการคาดคะเนหรอการทายค าตอบอยางมเหตผล มกเขยนในลกษณะ การแสดงความสมพนธ ระหวางตวแปรอสระหรอตวแปรตน(Independent variables) และตวแปรตาม (Dependent variable) สมมตฐานท าหนาทเสมอนเปนทศทาง และแนวทาง ในการวจย จะชวยเสนอแนะ แนวทางในการ เกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมลตอไป สมมตฐานตองตอบวตถประสงคของการวจยไดครบถวนและทดสอบและวดได

แหลงทมาของสมมตฐาน

สงทชวยท าใหผวจยสามารถตงสมมตฐานไดดสมเหตสมผลนนมหลายประการดงตอไปน


72

- การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ท าใหไดรทฤษฎและผลวจยในประเดนตางๆ ท าใหเกดความเขาใจและเกดแนวคดทท าใหสามารถตงสมมตฐานได

- การสนทนากบผมความรความเชยวชาญในเรองนนๆการสนทนากบผมความรความเชยวชาญในเรองนน ๆค ากลาวหรอขอคดเหนของผเชยวชาญจะเปนแนวทางท าใหผวจยสามารถตงสมมตฐานได

- ประสบการณเบองตนของผวจยทไดท างานคลกคลกบเรองนนมากอน ท าใหมขอมลท

จะเปนแนวทางใหสามารถตงสมมตฐานได

- การไดรวมอภปรายเกยวกบปญหาทจะศกษากบบคคลอนๆทเกยวของกบเรอง

นนๆ ท าใหเกดความคดเชอมโยงกบประสบการณเดมของผวจยกสามารถตงสมมตฐานได

ลกษณะของสมมตฐานทดควรมลกษณะดงน (พวงรตน ทวรตน, 2540 : หนา 40)

1) สมมตฐานทดตองสอดคลองกบจดมงหมายของการวจยจดมงหมายตองการศกษาอะไรแนวใดสมมตฐานกควรตงใหอยในลกษณะของแนวทางเดยวกน

2) สมมตฐานทดตองอธบายหรอตอบค าถามไดหมดครอบคลมปญหาทกดาน และอยในรปแบบทสามารถลงสรปไดวาจะสนบสนนหรอคดคาน

3) สมมตฐานทดแตละขอความใชตอบค าถามเพยงขอเดยวหรอประเดนเดยว นนคอ ถาหลายหลายตวแปร หรอหลายประเดนควรแยกเปนสมมตฐานยอยๆเพราะจะท าใหสามารถลง สรปวายอมรบหรอปฏเสธสมมตฐานไดชดเจน

4) สมมตฐานทดตองสอดคลองกบสภาพทเปนจรงทเปนทยอมรบกนทวไป

5) สมมตฐานทดตองสมเหตสมผลตามทฤษฎและความรพนฐานทไดจากการศกษาเอกสารทเกยวของ

6) สมมตฐานทดตองเขยนดวยถอยค าทอานเขาใจงายและมความชดเจนภายในตวของ

มนเอง

7) สมมตฐานทดตองสามารถตรวจสอบไดมขอมลหรอหลกฐานทจะน ามาสนบสนน

หรอคดคานไดสมมตฐานทดไมจ าเปนตองถกตองเสมอไป

8) สมมตฐานทดตองมขอบเขตพอเหมาะไมแคบหรอกวางไป ถาแคบเกนไป จะท าให

อธบายตวแปรเกยวของไดไมหมดถากวางเกนไปกจะท าใหเลอนลางไดและไมสามารถหาขอมลมาก

ทดสอบไดเพยงพอ


73

9) สมมตฐานทดควรมอ านาจในการพยากรณสง

ประเภทของสมมต าน

NULL HYPOTHESIS ;Ho)

μ 1 = μ 2

ALTERNATIVE HYPOTHESIS ; Ha H1 )

μ1 > μ2 μ 1 ≠ μ2

การทดสอบสมมต านทางสถต

การทดสอบ ดยใ ระดบความเ อมน ทเทาไร งมกก าหนดเปน เ น วงความเ อมน

ก าหนด ดย ระบทระดบนยส าคญ กได งมกก าหนดเปนจดทศนยม เ น ทดสอบทระดบนยส าคญ . Sig.

การทดสอบสมมต าน เราอาจจะทดสอบความแตกตาง หรอทดสอบความสมพนธ

แหลงทมาของสมมตฐาน

● ทฤษฏ หรอแนวคดทไดรบการยอมรบ โดยการน าาทฤษฏทเกยวของกบประเดน หวขอวจยมาเปนฐานชวยในการคาดเดาค าตอบ

● ขอสรป ค าตอบ หรอผลงานวจย ทเกยวของ เปนการน าขอสรปหรองานวจยทมผท าไวและมประเดนการวจย เนอหาคลายๆกน ท านองเดยวกนมาเปนฐาน


74

● ประสบการณของผวจย หรอขอสงเกตของผวจย

หลกการเขยนสมมตฐานการวจย

● เขยนเปนประโยคบอกเลาเพอบอกความสมพนธ เปรยบเทยบ ระบทศทางความสมพนธของตวแปรทวจย

● เปนประโยคสนๆทระบความหมายชดเจนในการวด

● มความเกยวของกบประเดนการวจย ปญหา และวตถประสงคของการวจยทก าหนดไว

ตวอยาง

ปญหาวจย: ผสงอายทอยในเขตเมองมความสนใจใชอนเตอรเนตในการรบรขาวสารเกยวกบการดแลสขภาพหรอไม มากนอยเพยงใด

หวขอวจย : ระดบความสนใจใชอนเตอรเนตในการรบรขาวสารเกยวกบการดแลสขภาพของผสงอายทอยในเขตเมอง

สมมตฐานการวจย : ผสงอายทอยในเขตเมองมความสนใจใชอนเตอรเนตในการรบรขาวสารเกยวกบการดแลสขภาพระดบปานกลาง (มาก นอย)

สมมตฐานเปนการเดาค าตอบตอปญหาทศกษา ดงนนการตงสมมตฐาน จงตองเรมจากการพจารณาจดมงหมายของการวจยกอนวามจดมงหมายอยางไรแลวจงตงสมมตฐานทางวจยซงจะตงแบบมทศทางหรอไมมทศทางกไดแลวแตวาผวจยจะมขอมลเกยวกบเรองทศกษามากนอยเพยงใด ถามขอมลมากพอทจะใชยนยน กตงแบบมทศทาง ถามขอมลไมพอหรอไมแนใจกตงแบบไมมทศทาง เมอก าหนดตงสมมตฐานทางวจยไดแลวจงตงสมมตฐานทางสถตและการตงสมมตฐานทางสถตจะตองตงทงสมมตฐานเปนกลางและสมมตฐานไมเปนกลางควบคกนไป

ตวอยางของสมมตฐานทางการวจยแบบมทศทางเชน

- การใชเทคโนโลยทนสมยมความสมพนธกบประสทธผลและประสทธภาพในการท างานทางบวก

- คาตอบแทนสวสดการมความสมพนธกบขวญและก าลงใจในการท างานทางบวก

ตวอยางของสมมตฐานทไมมทศทางเชน

- สภาพแวดลอมทางกายภาพมความสมพนธกบประสทธผลในการท างาน

- ความตองการใชเครองไฟฟาของบคคลในชมชนชนบทและชมชนเมองแตกตางกน

- การใชคอมพวเตอรมความสมพนธกบประสทธผลและประสทธภาพในการท างาน


75

ตวอยางท 1

จดมงหมายเพอศกษาวา วธการจงใจแบบตางๆกบขวญและก าลงใจในการท างานจะสมพนธกนหรอไม

กรณท 1 ตงสมมตฐานทางวจยแบบมทศทาง

วธการจงใจกบขวญและก าลงใจในการท างานมความสมพนธกนทางบวก

สมมตฐานทางสถต

H0

: ρAB = O

H1

: ρAB เปน +

กรณท 2 ตงสมมตฐานทางวจยแบบไมมทศทาง

วธการจงใจกบขวญและก าลงใจในการท างานมความสมพนธกน


H0

: ρAB = O

H1

: ρAB ≠ O

เมอρAB เปนความสมพนธของตวแปรวธการจงใจกบตวแปรขวญและก าลงใจในการท างาน

ตวอยางท 2

จดมงหมายเพอศกษาวาความคดเหนของผประกอบการและพนกงานทมจรยธรรมของนกธรกจแตกตางกนหรอไม

กรณท 1 ตงสมมตฐานทางวจยแบบมทศทาง

1. ความคดของผประกอบการมระดบทมากกวาของพนกงาน


H0


76

: μ 1 = μ 2

H1

: μ 1 < μ 2

2. ความคดเหนของพนกงานมระดบทนอยกวาของผประกอบการ


H0

: μ 1 = μ 2

H1

: μ 1 < μ 2

กรณท 2 ตงสมมตฐานทางวจยแบบไมมทศทาง

ความคดเหนของผประกอบการกบของพนกงานทมตอจรยธรรมของนกธรกจแตกตางกน


H0

: μ 1 = μ 2

H1

: μ 1 ≠ μ 2

เมอ μ 1 หมายถงคะแนนเฉลยของความคดเหนของผประกอบการ

μ 2 หมายถงคะแนนเฉลยของความคดเหนของพนกงาน

**ขอสงเกตเกยวกบการตงสมมตฐาน คอสมมตฐานทางสถตแบบไมเปนกลางจะมลกษณะสอดคลองกนสมมตฐานทางวจยทตงไวนนคอถาตงสมมตฐานทางวจยแบบมทศทางสมมตฐานทางสถตแบบไมเปนกลางกตองตงแบบมทศทางดวยและถาสมมตฐานทางวจยเปนแบบไมมทศทางสมมตฐานทางสถตแบบไมเปนกลางกตองตงแบบไมมทศทางดวย


77

กรอบแนวความคด (Conceptual Framework)

กรอบแนวความคด หมายถง แบบจ าลองทแสดงความสมพนธระหวางตวแปร สรางขนโดยใชทฤษฎ ขอสรปเชงประจกษ ขอมลจากสมมตฐานและผลงานวจย น ามาสงเคราะหเพอใหผวจยเกดมมมองภาพรวมของงานวจยเรองนน นอกจากนนยงพบวา เปนภาพสรปสดทายของการทบทวนเอกสารทเกยวของเปนผลรวมความคดของผวจยกบเรองราวทางทฤษฎตางๆ และเปนแนวคดของผวจยทตองการหลกฐานเชงประจกษ มาพสจนความถกตอง

การระบกรอบแนวความคดจงเปนการชวยให นกวจยเองและผอนไดทราบวาผวจยมแนวคดอยางไรเกยวกบสงทตองการศกษาในรปแบบใดและทศทางใด

การเขยนกรอบแนวคด การวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) มงพรรณนาคณสมบตของปรากฏการณ หรอสงทตองการศกษา ดงนนจะมแตการเขยนระบวา มตวแปรอะไรบางทจะน ามาศกษาเชน ในการวจยเกยวกบพรรคการเมอง ผวจยอาจจะศกษาคณสมบตทางดานเศรษฐกจสงคม การศกษาและประเภทของค าขวญทใชในการหาเสยง

การวจยประเภทอธบาย (Explanatory research) มงอธบายการเกดขนหรอการเปลยนแปลงเชงสาเหตและผลของปรากฏการณทตองการศกษาดงนน ตองระบวามตวแปรอะไรบาง และตวแปรเหลานมความสมพนธกนอยางไร

กรอบแนวความคดและสมมตฐาน

การทบทวนผลงานวจยและทฤษฎทเกยวของ จะไดสมมตฐานการวจย สมมตฐานระบความสมพนธระหวางตวแปรในลกษณะเปนขอๆ หากผวจยน าเอาสมมตฐานตางๆ เหลานมารวมกนใหมระบบ มความเชอมโยงกนจะไดสงทเรยกวา กรอบแนวความคดส าหรบการวจย ใ น ท า งกลบกนถาผวจยสามารถก าหนดกรอบแนวความคดการวจยได ผ วจยกสามารถตงสมมตฐานระบความ สมพนธระหวางตวแปรทเกยวของกนไดอยางชดเจนเชนกน

ประโยชนของกรอบแนวความคดในการวจย

1) ท าใหผวจยทราบวาตวแปรทจะวดมกตว อะไรบาง

2) ท าใหผวจยก าหนดสงทจะศกษาชดเจน และเลอกสถตไดอยางเหมาะสม

3) ท าใหผวจยวางแผนเกบขอมลไดอยางเหมาะสม ชวงเวลาใดควรจะเกบขอมลกบตวแปรใดกอน ตวแปรใดหลง

4) ท าใหผวจยมองเหนภาพทจะท าการศกษาชดเจน และสามารถอธบายความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ เปนไปอยางมเหตผล


78

การเสนอกรอบแนวความคด

1. แบบพรรณนาหรอบรรยาย เปนการเขยนบรรยายเพอใหเหนวา ในการวจยนมตวแปรอะไรบางทส าคญเกยวของกบปญหาหรอประเดนของการวจย ตวแปรเหลานมความสมพนธกบตวแปรตามอยางไร มเหตผลหรอทฤษฎอะไรมาสนบสนน

2. แบบแผนภาพ แผนภาพทแตกตางกนชวยใหเกดความชดเจนมากขนวาผวจยมความคดอยางไรเกยวกบความสมพนธระหวางตวแปร ผวจยทมตวแปรเดยวกน จ านวนเทากนอาจมแนวความคดแตกตางกการบรรยายและน าเสนอสรปเปนแผนภาพ

ตวอยาง กรอบแนวคด เพอหาความสมพนธ

เรองปจจยทมผลตอคณภาพชวตในการท างานของบคลากรของการไฟฟาสวนภมภาค จงหวดนนทบร


79

(Independent Variables) (DependentVariables)


80

จากการวจยเรอง ปจจยทมผลตอประสทธภาพการใหบรการของพนกงานเทศบาลนครนครปฐม จงหวดนครปฐม ผวจยไดน าแนวคดของSteers, 1991 น ามาปรบปรงเปนกรอบแนวคดในการวจยครงน

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

(Indepentdent Variables) (Depentdent Variable)

ปจจยสวนบคคล

. เพศ

. อาย

. สถานภาพ

. ระดบการศกษา

. ต าแหนง

6. รายไดเ ลยตอเดอน

ประสทธภาพการใหบรการของพนกงานเทศบาลนครนครปฐม

จงหวดนครปฐม

ดานลกษณะงาน

ดานหวหนาทม

3. ดานเพอนรวมงาน ปจจยการใหบรการ

- คาจาง

- อกาสกาวหนา


81

กรอบแนวคดการวจย เรอง แนวทางการสรางเครอขายการเรยนรของธรกจทองเทยวทพกแรมทใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (กญญามน อนหวาง, 2554)

ขอมลพนฐานของธรกจทพกแรมและผประกอบการ ก ร ะ บ ว น ก า รด าเนนการเพอสราง เครอขายการเรยนรของธรกจทพกแรม

ธรกจทพกแรม 3 ประเภท

ฐ

- 1. 2. 3.

-

โรงแรม รสอรท โฮมสเตย

การวางแผนดานการด าเนนธรกจ

การจดการทางธรกจภายใน-ภายนอก

กจกรรมการด าเนนธรกจ

การควบคมธรกจและเครอขายทางธรกจ

ลกษณะสรางเครอขายทางธรกจทพกแรม

-ลกษณะกลม/ ศนย/เครอขายการเรยนรระหวางชมชน/

ธรกจ/ จงหวด

-ลกษณะกจกรรมทด าเนนการรวมกน

-ลกษณะการพฒนาการบรการทางธรกจ


82

บทท 7

วธด าเนนการวจย

จากประเดนของปญหาทท าใหเกดค าถาม เมอเปนกรอบแนวคดแลว สวนของวธด าเนนการวจย ทจะสามารถตอบผวจยไดวาค าตอบของงานวจยนนคออะไร โดยหลกการแลววธด าเนนการวจยจะประกอบไปดวย

การออกแบบการวจย (Research design)

การออกแบบการวจย (Research design) หมายถง การก าหนดกจกรรมและรายละเอยดตาง ๆ ทจะตองท า และวธการ แนวทางตาง ๆ ทจะใชเพอใหไดมาซงขอมลจากประชากรเปาหมาย เพอสามารถตอบปญหาของการวจยตามวตถประสงคทก าหนดไวไดอยางถกตอง (Validly) และแมนย า (Accurately) เปนไปตามความเปนจรงหรออยางมวตถวสย (Objectively) ควรออกแบบการวจยใหคาตวแปรผนแปรมากทสด ลดอทธพลของตวแปรอนทนอกขอบเขตการวจย ขจดขอบกพรองของการวด

-

11

(Population/Sample)

(Research Instrument)

(Data Collection)

(Analysis of Data)


83

• ฐ

•

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจะตองมความเทยงตรงเพอการลดความคลาดเคลอนทคาดวาจะเกดขนใหเหลอนอยทสดความเทยง (Reliabiability) หมายถง ความสอดคลองหรอความคงเสนคงวาของขอมล ความตรง (Validity) หมายถง ขอมลทไมเพยงแตมความเทยง แตตองมความถกตองและเปนจรงดวย


84


ประชากรทจะศกษา ระบใหชดเจนวาใครคอประชากรทตองการศกษา และก าหนดคณลกษณะของประชากรทจะศกษาใหชดเจน เชน เพศ อาย สถานภาพสมรส ศาสนา เขตทอยอาศย บางครงประชากรทตองการศกษาอาจไมใชปจเจกบคคลกได เชน อาจเปนครวเรอน หมบาน อ าเภอ จงหวด ฯลฯ กได

POPULATION

SAMPLESample: subset

of a larger population.

SELECTING A SAMPLE

ความสมพนธระหวางประชากรและกลมตวอยาง

. ก าหนด

ประ ากร

.ศกษาและ สรป ล

.อนมานวา ประ ากรทงหมด

เปนตามขอ

. เลอกตวอยาง มาสวนหนง


85

— สรปไดวา ผวจยควรศกษารายละเอยดเกยวกบประชากร จากนนจงก าหนดเครองมอทจะใชในการจดเกบรวบรวมขอมล ก าหนดหนวยตวอยาง (Sampling Unit) และวางแผนเลอกกลมตวอยางและรวบรวมขอมลจรง

ประ ากร POPULATION OR UNIVERSE ) หมายถง กลมของสงม วต หรอไมม วตกไดทอย

ในขอบขายของการวจยของเรา ม ประเภท คอ . ประ ากรทมจ านวนจ ากด FINITE POPULATION ) หมายถงประ ากรทเรา

ทราบจ านวนทแนนอน

. ประ ากรทมจ านวนไมจ ากด INFINITE POPULATION ) หมายถง วจยไมสามารถทราบไดวา ประ ากรทจะศกษาในการวจยครงน มจ านวนเทาใด

. ตวอยาง SAMPLE ) เนองจากประ ากรมเปนจ านวนมาก ในการวจยอาจไมสามารถศกษาประ ากรไดทงหมด ดงนนจงตองเลอกกลมตวอยางเพยงบางสวนจากประ ากร มาศกษา

. ความนาจะเปน ในการสมตวอยาง เราอาจจะสมตวอยาง ดยใ ความนาจะเปนหรอไมใ ความนาจะเปนกได

Sample

Population

วธการสมตวอยาง ควรอธบายวาจะใชวธการสมตวอยางแบบใด ขนาดตวอยางมจ านวนเทาใด จะเกบขอมลจากทไหน และจะเขาถงกลมตวอยางไดอยางไร


86

วธการเลอกกลมตวอยาง

Probability Sampling

Simple Random Sampling

Systematic Random Sampling

ขนตอน Systematic Random Sampling

— สรางกรอบของการสมตวอยาง — ก าหนดหรอค านวณหาจ านวนตวอยางทเหมาะสม

— ใ ไดเหมาะกบประ ากรทไดจดเรยงล าดบหนวยตวอยางไวแลวอยางมระบบ เ นราย อ ทเปนเจาของหมายเลข ทรศพททเรยงตามตวอกษร, เลขทบาน เปนตน

— เปนการเลอกกลมตวอยางททกหนวยของประ ากรม อกาสทจะถกเลอกเปนกลมตวอยางเทากนทกหนวยการเลอกกลมตวอยาง หรอเปนไปตาม อกาสทางสถต

การสมตามระดบ นภม (Stratified Random Sampling) การสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) การสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) การสมตวอยางจากตารางเลขสม (Random Number Table)

— การสมอยางงาย (Simple Random Sampling) — การสมอยางมระบบ (Systematic Random Sampling)


87

— สมหมายเลขเรมตน (Random Start หรอ R) โดยการสมหมายเลข 1 ถง I ขนมา 1 หนวยดวยวธการสมอยางงาย

— เลอกสมาชกหมายเลขตอไป โดยจะเลอกหมายเลขตอๆไปตามล าดบดงน

R, R+I, R+2I, …, R+(n-1)I

Stratified Random Sampling

Cluster Random Sampling

Multi-Stage Sampling

แบงประ ากรออกเปนกลมใหญๆ และแบงกลมใหญนนออกเปนกลมยอยๆ ลงไปเรอยๆ จากนนจงท าการสมกลมยอยในแตละกลมใหญออกมา

— เปนการสมตวอยางส าหรบประ ากรขนาดใหญมาก หรอประ ากรอยกระจดกระจายหรอ วจยไมสามารถสรางกรอบของการเลอกตวอยางได (Sampling-Frame)

— ประ ากรมจ านวนมากและมหลายกลมยอย แตละกลมยอยมลกษณะทสนใจแตกตางกนคละอยในกลม (Cluster) เมอเปรยบเทยบระหวางกลมแลวพบวาทกกลมมลกษณะทสนใจคลายๆกน

— ท าการสมตวอยางแตละกลม ดยวธการสมอยางงาย (Simple Sampling) — รวมตวอยางแตละกลมเขาดวยกนกจะไดเปนกลมตวอยางในการวจย

— เปนการสมตวอยาง ดยแบงประ ากรทจะศกษาออกเปนกลมๆ ทเรยกวา “ระดบ น”

— ลกษณะของแตละระดบ นตองมความเปนเอกพนธ (Homogenous)


88

Non-Probability Sampling

เชน Accidental Sampling

Quota Sampling

Purpose Sampling

Convenience Sampling

— การเลอกกลมตวอยาง ง วจยเปน ตดสนใจเลอกเอง ดยใ เหต ลและวจารณญาณในการเลอก เพอใหไดกลมตวอยางทเหมาะสมกบ นดของการวจย

— การเลอกกลมตวอยางเพอใหไดกลมยอย (Subgroup) ตามตองการ ดยอาศยสดสวนขององคประกอบกลมประ ากรมาเปนเครองมอในการเลอก

— การเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางเทาทจะหาไดจนครบจ านวนตามตองการ ดยไมมกฏเกณฑทแนนอน มความ คลาดเคลอนสง

การสม ดยบงเอญ (Accidental Sampling) การสมแบบ ควตา (Quota Sampling) การสมแบบมจดมงหมายเจาะจง (Purpose Sampling) การสมแบบตามสะดวก (Convenience Sampling)

— เปนการเลอกกลมตวอยางททกหนวยของประ ากรม อกาสทจะถกเลอกเปนกลมตวอยางไมเทากนทกหนวยการเลอกกลมตวอยาง หรอไมเปนไปตาม อกาสทางสถต

สมหนวยตวอยางออกมาจากกลมยอยทสด หนวยยอยสดทาย ของทกลมทสมไดจากขนตอนท


89

การรวบรวมขอมลและเครองมอในการเกบขอมล

วธการเกบขอมล ระบวาจะใชวธการเกบขอมลอยางไร มการใชเครองมอและทดสอบเครองมอ

อยางไร เชน จะใชวธการสงแบบสอบถามทางไปรษณย การสมภาษณแบบมแบบสอบถาม การสงเกต หรอการสนทนากลม เปนตน

การเกบรวบรวมขอมล มดงน

1. การเกบขอมล (Data collection) หมายถง การเกบขอมลใหม

2. การรวบรวมขอมล (Data compilation) หมายถง การน าเอาขอมลตาง ๆ ทผอนไดท าการเกบไวแลวมาเพอท าการศกษาวเคราะหตอ


• จะใชอะไร แบบสอบถาม

• แบบสงเกต

• แบบสมภาษณ ล

ออกแบบเครองมอวจย

• ใครคอกลมตวอยาง เพอใหไดตวแทนทด ในการตอบป ญหา

ก าหนดกลมตวอยาง • ควรจะมจ านวนเทาใด

ก าหนดจ านวนตวอยาง

Assoc.Prof.Kanyamon Inwang 21

ถาศกษาจากประชากร คาสถตตาง ๆ ทค านวณได เปนคาจรงของประชากรกลมนน ซงเราเรยกวาเปนคา พารามเตอร (PARAMETER )

แตถาเรามการสมตวอยางแทนคาสถตตางๆทค านวณไดจะเปนคาทเราน าไปประมาณคาพารามเตอรเรยกวาเปนคา STATISTIC

— การเลอกกลมตวอยาง ดยพจารณาในแงของความสะดวกในการศกษาเปนทตง


90

การจ าแนกขอมล มดงน 1) จ าแนกตามแหลงทมา ไดแก ขอมลปฐมภม - ขอมลทตยภม 2) จ าแนกตามคณสมบตการวดขอมล ไดแก ขอมลเชงปรมาณ – ขอมลเชงคณภาพ

วธการเกบขอมลปฐมภม ไดแก

1. การส ารวจสนาม

1.1 การสมภาษณ


91

1.2 การสนทนากลม

1.3 การสงเกต

1.4 การใชแบบสอบถาม

2. การทดลอง

ขอมลเชงคณภาพ (Qualitative data) หมายถงขอมลทมใชตวเลขทจะน ามาจดหมวดหมวเคราะหทางสถต เปนขอมลทไดจากค าถามปลายเปดของการวจยเชงปรมาณ หรอจากการบนทกสงเกต หรอจากการสมภาษณ มขอด คอ ใหรายละเอยดมากกวา ขอเสย คอ มขอบเขตจ ากดครอบคลมพนทนอย

ขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data) หมายถง ขอมลทเปนตวเลขทผวจยสามารถน ามาใชในการวเคราะหทางสถตได แบงตามระดบการวด

— สงทควรตระหนกในการเกบขอมล

— * ตองสนองตอบวตถประสงคของการวจยไดครบถวนขอมลตองมความผนแปรจงจะสามารถทดสอบสมมตฐานได ควรเกบขอมลเกยวกบตวแปรทนอกเหนอจากในสมมตฐานดวย ทงนขนอยกบการทบทวนวรรณกรรมทลกซง

การประมวลผลขอมลและการวเคราะหขอมล

การประมวล ลขอมลและการวเคราะหขอมล

Z – test , t – test, F –test

Correlation Analysis)

REGRESSION

ANALYSIS ) 26

การประมวลผลขอมลและการวเคราะหขอมล ระบการประมวลผลขอมลจะท าอยางไร จะใชเครองมออะไรในการประมวลผลขอมล และในการวเคราะหขอมลหรอการทดสอบสมมตฐานจะท าอยางไร จะใชสถตอะไรบางในการวเคราะหขอมล เพอใหสามารถตอบค าถามของการวจยทตองการไดค าตอบทไดจาก


92

ผลการวจยเมอท าการวจยเสรจสน ผลการวจยทไดนนจะจะสามารถตอบค าถามรวมไปถงใหรายละเอยดในเชงลกอยางมหลกการและเหตผล

ขนตอนการวเคราะหขอมล ไดแก ขนตอนหลงจากทผวจยเกบขอมลมาไดจากการส ารวจ สมภาษณ หรอสงเกต โดยผวจยตองด าเนนการตรวจสอบขอมลทไดมา ท าการลงรหสเพอด าเนนการประมวลวเคราะห ลงขอมลในโปรแกรมทใชวเคราะหขอมลทางสถต เชน โปรแกรม Excel / โปรแกรม SP-SSPC เปนตน จากนนจงท าการวเคราะหขอมลจากผลการวจยทไดตอไป

DATA ANALYSIS

DATA ENTRY

ERROR

CHECKING

ANDVERIFICATION

CODING

EDITING

Stages of Data Analysis

35

37

• (Frequency)• (Percentage)• (Mean)• Standard Deviation)

• T - Test • F – Test One - Way ANOVA) • Regression Analysis


93

ตวอยาง 1 การเขยนวธการด าเนนการวจย

งานวจย เรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ ของสถาบนอดมศกษาเอกชน ของ กญญามน อนหวาง (2554)

บทท …..

วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการศกษาเรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ ของสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) มวตถประสงคเพอสรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน เพอทดลองรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน และเพอประเมนรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน

ขนตอนท 1 การวเคราะหสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ

การด าเนนงานวจยในขนตอนน มดงตอไปน

1. ท าการวจยเบองตนโดยการสงเคราะหขอมล จากเอกสาร บทความตางๆ ทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ เชน หนงสอทเกยวกบภาวะผน า รปแบบการพฒนาภาวะผน า และประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พระราชบญญตการศกษาเอกชน และการบรหารงานของสถาบนอดมศกษาทงในประเทศและตางประเทศ

2. ศกษาผลงานวจย ทเกยวกบภาวะผน า รปแบบการพฒนาภาวะผน า และประสทธผลทางการบรหารงาน และการบรหารงานของสถาบนอดมศกษาทงในประเทศและตางประเทศ

3. น าผลการศกษาจากขอ 1 และขอ 2 มาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) (สภางค จนทวานช, 2549) โดยแบงเปน 3 สวน คอ ลกษณะของภาวะผน า ประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ และรปแบบการพฒนาภาวะผน า เพอใชเปนแนวทางในการวจยในขนท 2 ตอไป


94

ขนตอนท 2 ท าการส ารวจองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ดงน

1. ผวจยจดท าแบบสอบถามจากองคประกอบยอยของภาวะผน าทางวชาการและประสทธผลการบรหารงานวชาการระดบคณะวชาทไดจากขนท 1 มาสรางแบบสอบถาม และตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการตรวจสอบความเทยวตรงดานเนอหา (Content validity) และตรวจสอบคาความเชอมน (Reliability)

2. ท าการส ารวจ กบผบรหารระดบคณบด และรองคณบด ของสถาบนอดมศกษาเอกชน เพอน าผลไปท าการวเคราะหหาคาความสมพนธระหวางภาวะผน าทางวชาการและประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารคณะวชาตอไป

3. น าผลจากการส ารวจมาวเคราะหขอมลทางสถต เพอวเคราะหภาวะผน าทางวชาการทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการ และน าผลทไดมาสรางเปนองคประกอบภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางการบรหารวชาการเพอเปนแนวทางการศกษาตอไป

4. น าผลดานองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทสงผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของผบรหารคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน มาท าการรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการตอไป

การด าเนนการวจยมดงตอไปน

ประชากร

ประชากร คอ ผบรหารระดบคณะวชาไดแก คณบดและรองคณบดในสถาบนอดมศกษาเอกชน ประเภทมหาวทยาลยจ านวน 40 แหง ประเภทสถาบน จ านวน 9 แหง และประเภทวทยาลย จ านวน 22 แหง รวมทงหมด จ านวน 71 แหง

กลมตวอยาง

ในการเลอกกลมตวอยาง ผวจยใชวธการเลอกแบบความนาจะเปน (Probability Sampling) โดยใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi- Stage Random Sampling) (บญเรยง ขจรศลป, 2543) ท าการสมตวอยางเปน 4 ขนคอ

ขนท 1 การสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) เลอกกลมตวอยางจากสถาบนอดมศกษาเอกชนในภาคตางๆในประเทศไทย 4 ภาค คอ ภาคเหนอ ภาคใต ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ


95

และภาคกลาง โดยเลอกศกษา 50 % จากจ านวนทงหมดของแตละประเภทและแตละภาคทมสถาบนตงอย รวมสถาบนอดมศกษาทเปนกลมตวอยางทงสน 35 แหง ดงตารางท …..

ขนท 2 การสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) เลอกกลมตวอยางจากมหาวทยาลยเอกชนจากภาคตางๆ ตามประเภทของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ตารางท …….. ประชากรและกลมตวอยางจ าแนกตามภาคและประเภทของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ภาค มหาวทยาลย จ านวน เลอก

วทยาลย จ า น ว น เลอก

สถาบน จ านวน เลอก

รวม

ขนท 3 การสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยการจบสลาก (Lotterly Method) รายชอของสถาบนจากภาคตางๆตามประเภท โดยสมประเภทละ 50 % ของจ านวนแตละประเภทของสถาบนอดมศกษาไดมหาวทยาลยทงสน 20 แหง วทยาลย 10 แหง และสถาบน 5 แหง รวมทงสน 35 แหง เพอใชเปนกลมตวอยางตอไป จากนนจงค านวณหาขนาดกลมตวอยางทใชในการวจย โดยคดค านวณจากสดสวนของตวแปร ขนาดตวอยางของตวแปร : ขนาดตวอยาง เทากบ 1:10 (Hair and Others,1998) ในการศกษาครงนมตวแปรทงสน 39 ตวแปร (39*10= 390) ไดทงสน จ านวน 390 ราย จากนนจงท าการแบงสดสวนกลมตวอยางแตละสถาบนตามประเภทของสถาบน และคณะวชาทเปดแตละสถาบน โดยผวจยเลอก 6 คณะวชาของแตละสถาบน คอ มหาวทยาลยละ 12 ราย รวม 240 ราย วทยาลยละ 12 ราย รวม 120 ราย และสถาบนละ 6 ราย รวม 30 ราย รวมทงสน 390 ราย เพอเตรยมท าการศกษากบผบรหารระดบคณะวชา ไดแก คณบด รองคณบด ดงตารางท …

ตารางท ….. รายชอกลมตวอยางแยกตามประเภทและภาคทตงของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ป ร ะ เ ภ ท ข อ งสถาบน

มหาวทยาลย วทยาลย สถาบน จ านวน

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล


96

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในขนตอนนเปนแบบสอบถาม ซงม 3 ตอนคอ

ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถามซงมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list) ไดแก เพศ อาย ต าแหนงทางการบรหาร ประสบการณในการบรหารงาน ต าแหนงทางวชาการ ระดบการศกษาสงสด

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนเกยวกบภาวะผน าทางวชาการ ดานคณลกษณะของผบรหาร ความสามารถของผบรหาร และพฤตกรรมของผบรหาร มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ชนด 5 มาตราวด ดงน

5 หมายถง มความส าคญตอผบรหารคณะวชามากทสด

4 หมายถง มความส าคญตอผบรหารคณะวชามาก

3 หมายถง มความส าคญตอผบรหารคณะวชาปานกลาง

2 หมายถง มความส าคญตอผบรหารคณะวชานอย

1 หมายถง มความส าคญตอผบรหารคณะวชานอยทสด

น าคะแนนการตอบของแตละขอไปหาคาเฉลยและแปลความหมายคาเฉลยตามเกณฑ ดงน

4.50 - 5.00 มความส าคญตอผบรหารคณะวชามากทสด

3.50 – 4.49 มความส าคญตอผบรหารคณะวชามาก

2.50 – 3.49 มความส าคญตอผบรหารคณะวชาปานกลาง

1.50 – 2.49 มความส าคญตอผบรหารคณะวชานอย

1.00 – 1.49 มความส าคญตอผบรหารคณะวชานอยทสด

ตอนท 3 แบบวดประสทธผลทางการบรหารวชาการ มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ชนด 5 มาตราวด คอ

5 หมายถง ขอความนนมผลการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดทตงไวในแตละปการศกษาอยางตอเนอง

4 หมายถง ขอความนนมผลการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดทตงไวในแตละปการศกษาคอนขางมากแตไมสม าเสมอ


97

3 หมายถง ขอความนนมผลการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดทตงไวในแตละปการศกษาไมบอย แตยงคงปฏบต

2 หมายถง ขอความนนมผลการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดทตงไวในแตละปการศกษาปฏบตนานๆครง

1 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดทตงไวในแตละปการศกษานอยทสด

การสรางเครองมอ

การสรางเครองมอทใชรวบรวมขอมลมขนตอน ดงตอไปน

1. สรางแบบสอบถามภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารทางวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน ซงประกอบดวย 3 ตอน ไดแก สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ความคดเหนเกยวกบภาวะผน าทางวชาการ และแบบวดประสทธผลทางการบรหารวชาการในดานผลการด าเนนการทส าเรจตามตวชวดในแตละปการศกษา

2. น าแบบสอบถามทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ และอาจารยทปรกษารวมเพอพจารณาความถกตองและเหมาะสม

3. น าแบบสอบถามทผานการพจารณาจากอาจารยทปรกษาและอาจารยทปรกษารวมวทยานพนธ ไปใหผเชยวชาญดานรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการ จ านวน 5 ทานเพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) ของแบบสอบถามแลวน ามาค านวณหาคาดชนความสอดคลอง (index of item objective congruence) ระหวางขอค าถามกบเนอหา โดยก าหนดระดบความคดเหนของผเชยวชาญ ดงน

+ 1 เมอแนใจวา ขอค าถามนนมความสอดคลองกบวตถประสงค

0 เมอไมแนใจวา ขอค าถามนนมความสอดคลองกบวตถประสงค

- 1 เมอแนใจวา ขอค าถามนนไมมความสอดคลองกบวตถประสงค

แลวน าผลคะแนนทไดจากผเชยวชาญมาค านวณหาคาดชนความสอดคลองโดยแทนคาสตร ดงน

IOC =

R

เมอ IOC หมายถง คาดชนความสอดคลอง


98

∑R หมายถง ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ

เกณฑการพจารณาเลอกขอค าถาม พจารณาจากขอค าถามทมคาดชนความสอดคลองไมต ากวา 0.50 น าไปปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะกอนทจะน าไปทดลองใช ส าหรบขอค าถามใดมคาดชนความสอดคลองต ากวา 0.50 จะท าการตดทง หากผลการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ พบวา ค าถามขอใดมคาดชนความสอดคลองสงกวา 0.50 ขนไป จงแสดงวาค าถามใชได จากผลการวจยการตรวจสอบคณภาพไดคาดชนมความสอดคลองกนท .......

4. น าแบบสอบถามทผานเกณฑคาดชนทไมต ากวา 0.50 แลวน าไปทดลองใช (Try-out) กบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจรง จ านวน 40 คน แลวน ามาตรวจสอบคาความเชอมน (Reliability) โดยวธหาความเชอมน ใชสตรหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha โดยใชเกณฑสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ตามท Jump (1978) ไดเสนอแนะเปนเกณฑการยอมรบไวท คา α ตงแต 0.75 ขนไป และจากผลการวจยพบวา ในภาพรวมไดคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) α =……. และในตวแปรภาวะผน าทางวชาการไดคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) α =…….. และตวแปรประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของผบรหารระดบคณะวชา α =……….

การรวบรวมขอมล

ผวจยไดท าหนงสอถงสถาบนอดมศกษาเอกชนตามรายชอ ซงเปนกลมตวอยาง เพอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม โดยผวจยไดสงแบบสอบถามใหกบสถาบนอดมศกษาเอกชนประเภทมหาวทยาลย 20 แหง วทยาลย 10 แหง และสถาบน 5 แหง แจกใหกบผบรหารในคณะวชาของสถาบนอดมศกษาเอกชน รวมทงสน 390 ตวอยาง ทางไปรษณยพรอมแนบซองเปลาตดตราไปรษณยากร จาหนาชอ- นามสกล ทอยของผวจยเพออ านวยความสะดวกใหแกผตอบแบบสอบถามในการสงคนและตดตามทางโทรศพทอกครง หากไมไดรบแบบสอบถามคนภายใน 3 สปดาห


การวเคราะหขอมลในขนตอนนผวจยท าการวเคราะหขอมล 2 ตอน

ตอนท 1 ท าการวเคราะหขอมลทวไปและขอมลแสดงความคดเหนดานภาวะผน าทางวชาการของผบรหารคณะวชาและประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเบยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation) และคาเฉลย (Mean)


99

ตอนท 2 น าตวแปรองคประกอบภาวะผน าทางวชาการจากทไดท าการวเคราะห สงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของไปเปนตวแปรอสระในการวเคราะหถดถอย โดยใชสถตการวเคราะหสหสมพนธและการถดถอย (Multivariate Multiple Regression Analysis) หาคาความสมพนธและการวเคราะหถดถอยระหวางองคประกอบภาวะผน าทางวชาการและประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารคณะวชา

ตวอยาง 2 การเขยนระเบยบวธวจยในบทท 3

บทท …..

วธด าเนนการจย

เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาปจจยทมผลตอการมสวนรวมของบคลากร ในการด าเนนงานของมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร ผศกษาไดจดล าดบการด าเนนงานดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การตรวจสอบเครองมอในการวจย 4. การรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล


ในการศกษาวจยครงน ผศกษาท าการศกษาเฉพาะปจจยทมผลตอการมสวนรวมของบคลากรในการด าเนนงานของมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร โดยเลอกศกษาจากขนาดของมหาวทยาลย ซงแบงเปน มหาวทยาลยขนาดใหญ มหาวทยาลยขนาดกลาง และมหาวทยาลยขนาดเลก ขนาดของมหาวทยาลยนนขนอยกบจ านวนนกศกษา ดงตารางตอไปน (ตาราง...............................)

ขอมลจาก ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา ป 2551

โดยมเกณฑการแบงขนาดของมหาวทยาลยดงตอไปน

มหาวทยาลยทมนกศกษา ต ากวา 5,000 คน เปนมหาวทยาลยขนาดเลก

มหาวทยาลยทมนกศกษา ตงแต 5,001 – 15,000 คน เปนมหาวทยาลยขนาดกลาง


100

มหาวทยาลยทมนกศกษา ตงแต15,001 คน ขนไป เปนมหาวทยาลยขนาดใหญ

จากขอมลดงกลาวขางตน ผศกษาเลอกศกษา มหาวทยาลยขนาดใหญ มหาวทยาลยขนาดกลางและ มหาวทยาลยขนาดเลก ใชวธการสมโดยจบฉลาก เลอกศกษา ตามขนาด ขนาดละ 2 มหาวทยาลย และศกษาจ านวนละ 100 ราย รวมทงสน 600 ราย คดเปนสดสวนท เทากน โดยมหาวทยาลยขนาดใหญ ไดแก มหาวทยาลยธรกจบณฑตยและมหาวทยาลยหอการคาไทย มหาวทยาลยขนาดกลาง ไดแก มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร และ มหาวทยาลยรตนบณฑตสวนมหาวทยาลยขนาดเลก ไดแก มหาวทยาลยธนบร และมหาวทยาลยเซนตจอหน ผศกษาสนใจ ศกษา ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของบคลากรในการด าเนนงานของมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร ทง 4 ดาน ไดแก ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานการมสวนรวมในการด าเนนกจกรรม ดานการมสวนรวมในการจดสวสดการและคาตอบแทน และดานการมสวนรวมในการตดตามประเมนผล

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบขอมลครงน เปนแบบสอบถามทเกยวกบปจจยทมผลตอการมสวนรวมของบคลากรในการด าเนนงานของมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร ซงแบงเปน 4 สวน ดงน

สวนท 1 ค าถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

สวนท 2 ค าถามเกยวกบการรบรขาวสารของบคลากรตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร

สวนท3 ค าถามเกยวกบ ความผกพนตอองคการ ภาวะผน าในองคการ และทศนคตของบคลากรทมตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร

สวนท4 ค าถามเกยวกบการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร

คะแนน ระดบคณภาพชวตในการท างาน

5 มากทสด

4 มาก

3 ปานกลาง

2 นอย

1 นอยทสด


101

การตรวจสอบเครองมอในการวจย

1. การหาคาความเทยงตรงของเครองมอ (Validity)

น าแบบสอบถามเสนอตอผทรงคณวฒและผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความถกตองและเทยงตรงในเนอหา (Validity) โดยหาคาดชนของความสอดคลองกนระหวางขอค าถามแตละขอกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence หรอ IOC) ระหวางขอค าถามกบนยามศพทเฉพาะของ ยทธพงษ กยวรรณ (2543 : 123) แปลความหมายของคะแนน ดงน

+1 เมอแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงตามนยามศพทเฉพาะ

0 เมอไมแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงตามนยามศพทเฉพาะ

-1 เมอแนใจวาขอค าถามนนวดไมตรงตามนยามศพทเฉพาะ

และเลอกขอทมคาดชนความสอดคลองมากกวาหรอเทากบ 0.6 สวนทมคานอยกวา 0.6 น ามาปรบปรงแกไขใหเหมาะสมตามค าแนะน าของผเชยวชาญ (ยทธพงษ กยวรรณ, 2543 : 123)

2. การหาคาความเชอมน (Reliability)

การหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม น าแบบสอบถามทผาน การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity) แลว ไปทดลองใช (Try - out) กบบคลากร ในมหาวทยาลยเอกชน ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน แลวน าขอมลมาหาคาสมประสทธแอลฟา (α – Coefficient) ของครอนบาค (ยทธพงษ กยวรรณ, 2543 : 137) ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ …… ซงถอไดวามคาความเชอมนอยในระดบสง


ในการเกบรวบรวมขอมลในครงน ผศกษาท าการเกบขอมลดวยตนเอง โดยน าแบบสอบถามไปแจกใหกบบคลากรในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร จ านวน 6 แหง ไดแก………………………. จากนนรบแบบสอบถามกลบดวยตนเองซงด าเนนการใน เดอน ธนวาคม 2552 โดยเกบแบบสอบถามทไดทงหมดน ามาวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต


โดยผศกษาด าเนนการวเคราะหขอมล ดงตอไปน

3.5.1 การตรวจสอบขอมล ผศกษาน าแบบสอบถามทรวบรวมไดมาตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของขอมล


102

3.5.2 การลงรหสขอมล ผศกษาน าแบบสอบถามทตรวจสอบขอมลแลวมาก าหนดใสรหส

3.5.3 การวเคราะห ผศกษาท าการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต

3.5.4 การวเคราะหระดบการมสวนรวม โดยก าหนดเกณฑการใชน าหนกแปลความหมายคาเฉลยใชเกณฑ อางใน บญชม ศรสะอาด (2545 : 103) ดงน

คาเฉลย ระดบคณภาพชวตในการท างาน

4.51 - 5.00 มากทสด

3.51 - 4.50 มาก

2.51 - 3.50 ปานกลาง

1.51 - 2.50 นอย

1.00 - 1.50 นอยทสด

สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ในการวจยครงน ผศกษาไดท าการวเคราะหขอมล โดยการรวบรวมแบบสอบถามทไดรบทงหมด จ านวน 600 ชด น ามาวเคราะหและประมวลผลขอมล โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถตเพอการวจย โดยก าหนดระดบความมนยส าคญ 0.05 สถตทใชในการวเคราะหขอมลในการศกษาวจยครงน มดงน

1. คาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) ใชส าหรบวเคราะหปจจยพนฐานสวนบคคล ปจจยดานการท างาน และการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร ไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา เงนเดอน และประสบการณในการท างาน

2. คาเฉลย (Mean) และ คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation หรอ S.D.)ใชส าหรบวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบปจจยดานการท างานและระดบความคดเหนเกยวกบการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร

3. การทดสอบคา t - test ใชทดสอบเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร โดยจ าแนกตวแปรตามเพศ

4. คา F-testหรอ One-Way Anova ใชทดสอบเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานบคลากรในมหาวทยาลยเอกชน เขตกรงเทพมหานคร โดยจ าแนกตวแปรทมากกวา 2 กลมขนไป ไดแก อาย ระดบการศกษา รายไดตอเดอน และระยะเวลาในการท างาน ทระดบความมนยส าคญทางสถต 0.05


103

5. การวเคราะหการถดถอย (Regression Analysis) ใชส าหรบอธบายอทธพลของปจจยดานการท างานกบการมสวนรวมของบคลากรทมตอการด าเนนงานของบคลากรในมหาวทยาลยเอกชนเขตกรงเทพมหานคร

ตวอยางท 3 วธด าเนนการวจย (งานวจยเชงคณภาพ)

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

การวจยเรอง แนวทางการสรางเครอขายการเรยนรของธรกจทองเทยวทพกแรมทใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะของการสรางเครอขายการเรยนรทางธรกจของผประกอบการธรกจทพกแรม เพอศกษาธรกจทพกแรมแตละประเภท ถงลกษณะการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการสรางเครอขายการเรยนรทางธรกจ การศกษาน ใชวธการวจยเชงคณภาพ ใชการส ารวจดวยวธการสมภาษณเจาะลกกบผประกอบการหรอผบรหารของธรกจทพกแรม และธรกจทเกยวของทเปนเครอขายกบทพกแรม โดยมการศกษา ดงน (ภาพท 1 )

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย คอ ผประกอบการ หรอ ผบรหารของธรกจทองเทยวประเภททพกแรม ไดแก โรงแรม รสอรท โฮมสเตย ทไดรบรางวลอตสาหกรรมดเดนแหงประเทศไทย ป 2549 – 2552 และธรกจทเกยวของทมการสรางเครอขายทางธรกจรวมกบทพกแรมทไดท าการส ารวจเบองตน

วธเลอกกลมตวอยาง

วธการเลอกกลมตวอยางในการศกษา เลอกหลายขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 เลอกสมตวอยางแบบชน (Stratified Sampling) โดยเลอกประเภทธรกจทพกแรม 3 ประเภท ไดแก โรงแรม รสอรท โฮมสเตย

ขนตอนท 2 เลอกสมตวอยางแบบชน ( Stratified Sampling) โดยเลอกภมภาคของประเทศไทย ไดแก ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต และภาคเหนอ

ขนตอนท 3 เลอกสมตวอยางแบบชน ( Stratified Sampling) โดยเลอกประเภทของทพกแรมทไดรบรางวลของอตสาหกรรมทองเทยวไทย ไดแก


104

ทพกแรม ประเภทโรงแรม และรสอรท โดยผวจยเลอกเฉพาะทพกแรมทไดรบรางวลยอดเยยมและดเดน 5 ภาคของประเทศไทย ครงท 7 ประจ าป 2551 จดประกวดทงสน 138 รางวล เปนรางวลยอดเยยม 63 รางวล รางวลดเดน 75 รางวล ครงท 6 ประจ าป 2549 จดประกวดทงสน 74 รางวล

โฮมสเตยในประเทศไทยทไดรบรางวล ในป 2549 และ ป 2552 จ านวน 55 แหง (ทมา : ท าเนยบทพกสมผสวฒนธรรมชนบททไดรบรองมาตรฐาน. ส านกงานพฒนาการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา)

ขนตอนท 4 เลอกสมตวอยางแบบอยางงาย ดวยวธการจบสลาก (Lottery Method) โดยไดกลมตวอยาง ดงน (ตารางท 1)

3.2 วธการเกบขอมล

แหลงขอมลด าเนนการวจย คอ

1) ศกษาจากแหลงขอมล

1.1) ศกษา วเคราะห วจยเอกสารทเกยวของ และศกษาผลงานวจย บทความและต าราของงานวจยทเกยวของเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และธรกจขนาดกลางและขนาดยอมทมการน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใชจากเอกสารและงานวจยอนๆ เพอท าการ สงเคราะหเนอหาสาระ และน ามาเปนแนวทางการสรางกรอบแนวคดและการก าหนดดชนชวดเพอศกษาตอไป

คณะผวจยด าเนนการสรางกรอบแนวคดในการวจยครงน โดยน าแนวคดและทฤษฎดานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ระบบการจดการ และแนวคดเกยวกบการสรางเครอขายการเรยนรมาเปนแนวทางการศกษาและน าองคประกอบยอยดานตาง ๆ ดงทกลาวเบองตน เพอหาความสมพนธจากสมมตฐานการวจยครงน ไดแก

ดานทรพยากรการด าเนนธรกจ ไดแก ขอมลทรพยากรของผประกอบการ จ านวนพนกงาน แรงงานในทองถน การใชเทคโนโลย การใชภมปญญาทองถน ลกษณะการเปนสมาชกกบชมชน การไดรบขาวสารดานธรกจ

กระบวนการจดการ (Process) ทมการใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในดานความมเหตผล ความพอประประมาณ ความมภมคมกนทด การมความร และคณธรรม มาด าเนนธรกจ คณะผวจยไดแบงออกเปนการจดการในการวางแผนดานทรพยากรทใชสรางเครอขายกบธรกจอน การจดการทรพยากรในการสรางเครอขายทางธรกจภายใน-ภายนอก กจกรรมการประสานงานการสรางเครอขายทางธรกจ และการควบคมเครอขายทางธรกจ


105

ลกษณะสรางเครอขายการเรยนรทางธรกจทพกแรมทมการน าแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช ไดแก ลกษณะกลม/ ศนย/ เครอขายการเรยนรระหวางชมชน/ ธรกจ/ จงหวด ลกษณะกจกรรมทเกยวกบกระบวนจดการรวมกน ลกษณะการพฒนาการบรการทางธรกจทหลากหลาย ลกษณะของการสรางเครอขายทางธรกจ

3.3 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

การสรางเครองมอในการวจย

ขนท 1 รวบรวมเกณฑดชนชวดและเกณฑการคดเลอกตามแบบการคดเลอกจากการคดเลอกอตสาหกรรมดเดนในป 2549 - 2552 มาเปนเกณฑ รวมกบดชนชวดจากงานวจยอน ๆ

แนวทางเกณฑตวชวด จากเกณฑการประเมนการคดเลอกของอตสาหกรรมดเดน ป 2549 – 2552 งานวจยของกญญามน อนหวางและคณะ (2551) และนรนทร สงขรกษาและคณะ (2551) รวมทงการวเคราะหเนอหาสาระจากเอกสารทเกยวของ คณะผวจยไดท าแบบสอบถามจากการศกษา ว เคราะห สงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของมาเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในขนตอนนเปนแบบสอบถาม ซงม 3 ตอนคอ

ตอนท 1 ขอมลพนฐานของธรกจทพกแรม ซงมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list) ไดแก ประเภทของธรกจทพกแรม

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนเกยวกบกระบวนการสรางเครอขายการเรยนรในการด าเนนธรกจทมการน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปใช มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ชนด 5 มาตราวด ดงน

5 หมายถง มการน าไปใชมากทสด

4 หมายถง มการน าไปใชมาก

3 หมายถง มการน าไปใชปานกลาง

2 หมายถง มการน าไปใชนอย

1 หมายถง มการน าไปใชนอยทสด

ตอนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนเกยวกบลกษณะการสรางเครอขายทางธรกจทพกกแรม มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ชนด 5 มาตราวด คอ

5 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการมากทสด


106

4 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการมาก

3 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการไมบอย แตยงคงปฏบต

2 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการนาน ๆ ครง

1 หมายถง ขอความนนมการด าเนนการนอยทสด หรอเปนสงทไมส าคญตอทานเลย

3.4 การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในขนตอนนผวจยท าการวเคราะหขอมล 3 ตอน

ตอนท 1 ท าการวเคราะหขอมลทวไปและขอมลแสดงความคดเหนเกยวกบดานการใชทรพยากรของธรกจทพกแรม กระบวนการด าเนนธรกจ ของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย และท าการวเคราะหเนอหาเพอหาขอสรป

ตอนท 2 ขอมลความคดเหนดานลกษณะการสรางเครอขายธรกจทพกแรมและธรกจทเกยวของ โดยใชสถตเชงพรรณนาวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลย ท าการวเคราะหเชงเนอหา เพอหาขอสรป

ตอนท 3 ขอมลทไดจากค าถามปลายเปดของการสมภาษณเจาะลก น ามาวเคราะหเนอหาเพอหาขอสรป


107

บทท 8 สถตกบงานวจย

—

ประเภทของสถต

— 1. สถตเชงบรรยาย (Descriptive Statistics) เปนสถตทบรรยายใหคณลกษณะของสงทตองการศกษาจากลมใดกลมหนงโดยเฉพาะ ซงอาจจะเปนกลมใหญหรอกลมเลกกได ผลของการศกษาไมสามารถน าไปอางองกลมอนได

— 2. สถตเชงอางองหรอสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนสถตทใชศกษากบกลมตวอยางแลวสรปผลทไดจากการศกษากลมตวอยางนนอางองไปถงกลมประชากรโดยอาศยทฤษฎความนาจะเปน สถตแบบนส าคญอยทกลมตวอยางจะตองเปนตวแทนทดของกลมประชากร

1. สถตส าหรบตวแปรเดยว (Univariate Statistics)

ค าสงในโปรแกรม ทใชส าหรบการวเคราะหคาสถต

- FREQUENCIES เมอมกลมตวอยางเพยงกลมเดยว

- CROSSTABS เมอมกลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระตอกน

— 2. สถตส าหรบตวแปรอนดบ (Ordinal variable)

— เทคนควธ ใชสถตการกระจายความถ (Frequency) และอตราสวนรอย(Percent)

— 3. สถตส าหรบตวแปรชวงหรอตวแปรอตราสวน

— เนองจากตวแปรชวงและตวแปรอตราสวน ใชวธทางสถตรวมกนจงขอเสนอสถตทใชพรรณนาขอมลชวงและขอมลอตราสวนไปพรอมๆกน

— เทคนควธ คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน

— คาเฉลย (Mean) ไดแก คาทเกดขนจากการรวมตวเลขเขาดวยกนทงหมดและน าไปหารดวยจ านวนขอมล ตวอยางเชน อายเฉลยของกลมตวอยางจ านวน 10 คน

— 20 + 44+31+56+62+35+48+24+39+40/10

— คาเฉลยของอายกลมตวอยางไดแก 39.9 ป


108

—

—

—

— ถาตวแปรมระดบการวดเปนชวง (Interval Scale) หรอเปนอตราสวน (Ratio Scale)


109

— สถตทน ามาใชในการพรรณนาขอมล ไดแก คาเฉลย (Mean) คามธยฐาน(Median) ฐานนยม (Mode) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)และความแปรปรวน(Variance) เปนตน

— ค าสงในโปรแกรม ทใชส าหรบการวเคราะหคาสถต

— - DESCRIPTIVES เมอมกลมตวอยางเพยงกลมเดยว

— - MEANS เมอมกลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระตอกน

—

—


110

—

—


111

—


112


113

— ตวอยาง การใชสถตกบผลการวเคราะหขอมล —

— การวจยเรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน มวตถประสงคเพอสรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน เพอทดลองรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการ ในสถาบนอดมศกษาเอกชน และเพอประเมนรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยแบงการน าเสนอ คอ

—

— ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลจากการส ารวจองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน ม 4 สวนคอ

— สวนท 1 วเคราะหขอมลพนฐานสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม คอ ผบรหารระดบคณะวชา ไดแก คณบด และรองคณบด ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— สวนท 2 วเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบภาวะผน าทางวชาการ ประสทธผลการบรหารวชาการ และวธการพฒนาภาวะผน าทางวชาการดงตอไปน


114

— 2.1 วเคราะหขอมลระดบความส าคญขององคประกอบของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— 2.2 วเคราะหขอมลระดบประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— 2.3 วเคราะหขอมลระดบความส าคญของวธการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— สวนท 3 วเคราะหขอมลองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— ผวจยขอน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน — ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลจากการส ารวจองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการ

ทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน — สวนท 1 วเคราะหขอมลพนฐานสวนบคคลของผตอบ

แบบสอบถาม คอ ผบรหารระดบคณะวชา ไดแก คณบด และรองคณบด ในสถาบนอดมศกษาเอกชน แสดงในตารางท …..

— ตารางท …… ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผบรหารระดบคณะวชา

จากตารางท 9 พบวา ขอมลทวไปของผบรหารระดบคณะวชา จ านวน 303 คน สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 64.7 อาย 41-50 ป รอยละ 32.7 ระดบการศกษาปรญญาเอก 56.4 ต าแหนงทางการบรหารเปนคณบด รอยละ 59.7 ต าแหนงทางวชาการเปนอาจารย รอยละ 57.4 และประสบการณทางการบรหารระดบคณะวชาระหวาง 1-4 ป รอยละ 58.4

— สวนท 2 วเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบภาวะผน าทางวชาการ ประสทธผลทางการบรหารวชาการ และวธการพฒนาภาวะผน าทางวชาการ ประกอบดวย

— 2.1 วเคราะหขอมลระดบองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— การวเคราะหระดบองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยใชตวแปรองคประกอบภาวะผน าทางวชาการจากตวแปร 3 ดาน คอ 1) คณลกษณะภาวะผน าทางวชาการของ


115

ผบรหารระดบคณะวชา 2) ความสามารถของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา และ 3 ) พฤตกรรมของภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชา แสดงในตารางท ….

— —

— — ตารางท …… ระดบความส าคญของภาวะผน าทางวชาการตอผบรหารระดบ

คณะวชา —

(n = 303)

ล าดบ องคประกอบภาวะผน าทางวชาการ (X ) (S.D.) ระดบความส าคญ 1

คณลกษณะของผบรหารระดบคณะวชา มความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ

4.05 4.22

0.55 0.62

มาก มาก

2 เปดเผย กลาแสดงออกและสรางความศรทธา 4.09 0.60 มาก 3 มความซอสตย สจรต มความโปรงใสตอการท างาน 4.04 0.41 มาก ความสามารถของผบรหารระดบคณะวชา 4.02 0.66 มาก 4 สามารถจดหางานวชาการและโครงการวจยเขาส

คณะวชา 4.22 0.52 มาก

พฤตกรรมของผบรหารระดบคณะวชา 4.23 0.59 มาก 5 ใชความรเปนพนฐานในการบรหารและพฒนา

หลกสตร 4.33 0.51 มาก

6 สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการ 4.32 0.63 มาก

7 สนบสนนและกลาตอสเพอเสรภาพทางวชาการและวชาชพ

4.29 0.73 มาก

8 ควบคมคณภาพของการจดการศกษา เพอรกษามาตรฐาน

4.26 0.62 มาก

— จากตารางท 11 พบวา ระดบความส าคญขององคประกอบภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน ดานพฤตกรรมของผบรหาร

ระดบคณะวชามคาเฉลยสงสด ( X = 4.23, S.D =0.59) เมอพจารณารายองคประกอบทม

คาเฉลยสงสด คอ ใชความรเปนพนฐานในการบรหารและพฒนาหลกสตร ( X = 4.33, S.D

=0.51) รองลงมาคอ สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการ ( X = 4.32, S.D =0.63) ดาน

คณลกษณะ ไดแก การมความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ ( X = 4.22, S.D =0.62) และ


116

ดานความสามารถจดหางานวชาการและโครงการวจยเขาสคณะ ( X = 4.22, S.D = 0.52) ตามล าดบ

—


117

— บทท 9

— แบบสอบถาม

—

แบบสอบถาม เปนเครองมอทส าคญในการท าหนาทเกบรวบรวมขอมล ใหตรงกบความตองการของผวจย ดงนนการสรางแบบสอบถามใหถกตองจงมความส าคญตอการวจยเปนอยางยง เพราะเครองมอหลกในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก สงทนกวจยพฒนาขนมา เพอด าเนนการศกษา หรอ “วด” ตวแปร ไดแก แบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบวเคราะหเอกสาร เปนตน รวมทงเครองมอเสรมในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก อปกรณ หรอ กจกรรมตางๆทนกวจยเขามาใชประกอบการวจย

— ขนตอนการสรางแบบสอบถาม

แบบสอบถาม หมายถง รปแบบของค าถามเปนชดๆ ทไดถกรวบรวมไวอยางมหลกเกณฑและเปนระบบ เพอใชวดสงทผวจยตองการจะวดจากกลมตวอยางหรอประชากรเปาหมายใหไดมาซงขอเทจจรงทงในอดต ปจจบนและการคาดคะเนเหตการณในอนาคต แบบสอบถามประกอบดวยรายการค าถามทสรางอยางประณต เพอรวบรวมขอมลเกยวกบความคดเหนหรอขอเทจจรง โดยสงใหกลมตวอยางตามความสมครใจ การใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลนน การสรางค าถามเปนงานทส าคญส าหรบผวจย เพราะวาผวจยอาจไมมโอกาสไดพบปะกบผตอบแบบสอบถามเพออธบายความหมายตาง ๆ ของขอค าถามทตองการเกบรวบรวม แบบสอบถาม เปนเครองมอวจยชนดหนงทนยมใชกนมาก เพราะการเกบรวบรวมขอมลสะดวกและสามารถใชวดไดอยางกวางขวาง การเกบขอมลดวยแบบสอบถามสามารถท าไดดวยการสมภาษณหรอใหผตอบดวยตนเอง โครงสรางของแบบสอบถาม

โครงสรางของแบบสอบถาม ประกอบไปดวย 3 สวนส าคญ ดงน 1. หนงสอน าหรอค าชแจง โดยมากมกจะอยสวนแรกของแบบสอบถาม อาจมจดหมายน าอย

ดานหนาพรอมค าขอบคณ โดยค าชแจงมกจะระบถงจดประสงคทใหตอบแบบสอบถาม การน าค าตอบทไดไปใชประโยชน ค าอธบายลกษณะของแบบสอบถาม วธการตอบแบบสอบถามพรอมตวอยาง ชอ และทอยของผวจย ประเดนทส าคญคอการแสดงขอความทท าใหผตอบมความมนใจวา ขอมลทจะตอบไปจะไมถกเปดเผยเปนรายบคคล จะไมมผลกระทบตอผตอบ และมการพทกษสทธของผตอบดวย

2. ค าถามเกยวกบขอมลสวนตว เชน เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ เปนตน การทจะถามขอมลสวนตวอะไรบางนนขนอยกบกรอบแนวความคดในการวจย โดยดวาตวแปรทสนใจจะศกษานนมอะไรบางทเกยวกบขอมลสวนตว และควรถามเฉพาะขอมลทจ าเปนในการวจยเทานน

3. ค าถามเกยวกบคณลกษณะหรอตวแปรทจะวด เปนความคดเหนของผตอบในเรองของคณลกษณะ หรอตวแปรนน


118

ขนตอนการสรางแบบสอบถาม การสรางแบบสอบถามประกอบไปดวยขนตอนส าคญ ดงน ขนท 1 ศกษาคณลกษณะทจะวด การศกษาคณลกษณะอาจดไดจาก วตถประสงคของการวจย กรอบแนวความคดหรอสมมตฐานการ

วจย จากนนจงศกษาคณลกษณะ หรอตวแปรทจะวดใหเขาใจอยางละเอยดทงเชงทฤษฎและนยามเชงปฏบตการ

ขนท 2 ก าหนดประเภทของขอค าถาม ขอค าถามในแบบสอบถามอาจแบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. ค าถามปลายเปด (Open Ended Question) เปนค าถามทเปดโอกาสใหผตอบสามารถ

ตอบไดอยางเตมท ซงคาดวานาจะไดค าตอบทแนนอน สมบรณ ตรงกบสภาพความเปนจรงไดมากกวาค าตอบทจ ากดวงใหตอบ ค าถามปลายเปดจะนยมใชกนมากในกรณทผวจยไมสามารถคาดเดาไดลวงหนาวาค าตอบจะเปนอยางไร หรอใชค าถามปลายเปดในกรณทตองการไดค าตอบเพอน ามาเปนแนวทางในการสรางค าถามปลายปด แบบสอบถามแบบนมขอเสยคอ มกจะถามไดไมมากนก การรวบรวมความคดเหนและการแปลผลมกจะมความยงยาก 2. ค าถามปลายปด (Close Ended Question) เปนค าถามทผวจยมแนวค าตอบไวให

ผตอบเลอกตอบจากค าตอบทก าหนดไวเทานน ค าตอบทผวจยก าหนดไวลวงหนามกไดมาจากการทดลองใชค าถามในลกษณะทเปนค าถามปลายเปด หรอการศกษากรอบแนวความคด สมมตฐานการวจย และนยามเชงปฏบตการ ค าถามปลายเปดมวธการเขยนไดหลาย ๆ แบบ เชน แบบใหเลอกตอบอยางใดอยางหนง แบบใหเลอกค าตอบทถกตองเพยงค าตอบเดยว แบบผตอบจดล าดบความส าคญหรอแบบใหเลอกค าตอบหายค าตอบ

ขนท 3 การรางแบบสอบถาม เมอผวจยทราบถงคณลกษณะหรอประเดนทจะวด และก าหนดประเภทของขอค าถามทจะม

อยในแบบสอบถามเรยบรอยแลว ผวจยจงลงมอเขยนขอค าถามใหครอบคลมทกคณลกษณะหรอประเดนทจะวด โดยเขยนตามโครงสรางของแบบสอบถามทไดกลาวไวแลว และหลกการในการสรางแบบสอบถาม ดงน

1. ตองมจดมงหมายทแนนอนวาตองการจะถามอะไรบาง โดยจดมงหมายนนจะตอง สอดคลองกบวตถประสงคของงานวจยทจะท า

2. ตองสรางค าถามใหตรงตามจดมงหมายทตงไว เพอปองกนการมขอค าถามนอกประเดน และมขอค าถามจ านวนมาก

3. ตองถามใหครอบคลมเรองทจะวด โดยมจ านวนขอค าถามทพอเหมาะ ไมมากหรอนอย เกนไป แตจะมากหรอนอยเทาใดนนขนอยกบพฤตกรรมทจะวด ซงตามปกตพฤตกรรมหรอเรองทจะวดเรองหนงๆ นนควรมขอค าถาม 25-60 ขอ

4. การเรยงล าดบขอค าถาม ควรเรยงล าดบใหตอเนองสมพนธกน และแบงตามพฤตกรรม ยอยๆ ไวเพอใหผตอบเหนชดเจนและงายตอการตอบ นอกจากนนตองเรยงค าถามงายๆ ไวเปนขอแรกๆ เพอชกจงใหผตอบอยากตอบค าถามตอ สวนค าถามส าคญๆ ไมควรเรยงไวตอนทายของแบบสอบถาม เพราะความสนใจในการตอบของผตอบอาจจะนอยลง ท าใหตอบอยางไมตงใจ ซงจะสงผลเสยตอการวจยมาก


119

5. ลกษณะของขอความทด ขอค าถามทดของแบบสอบถามนน ควรมลกษณะดงน 1) ขอค าถามไมควรยาวจนเกนไป ควรใชขอความสน กะทดรด ตรงกบวตถประสงค

และสองคลองกบเรอง 2) ขอความ หรอภาษาทใชในขอความตองชดเจน เขาใจงาย

3) คาเฉลยในการตอบแบบสอบถามไมควรเกนหนงชวโมง ขอค าถามไมควรมากเกนไปจนท าใหผตอบเบอหนายหรอเหนอยลา

4) ไมถามเรองทเปนความลบเพราะจะท าใหไดค าตอบทไมตรงกบขอเทจจรง 5) ไมควรใชขอความทมความหมายก ากวมหรอขอความทท าใหผตอบแตละคนเขาใจ

ความหมายของขอความไมเหมอนกน 6) ไมถามในเรองทรแลว หรอถามในสงทวดไดดวยวธอน 7) ขอค าถามตองเหมาะสมกบกลมตวอยาง คอ ตองค านงถงระดบการศกษา ความ

สนใจ สภาพเศรษฐกจ ฯลฯ 8) ขอค าถามหนงๆ ควรถามเพยงประเดนเดยว เพอใหไดค าตอบทชดเจนและตรงจด

ซงจะงายตอการน ามาวเคราะหขอมล 9) ค าตอบหรอตวเลอกในขอค าถามควรมมากพอ หรอใหเหมาะสมกบขอค าถามนน

แตถาไมสามารถระบไดหมดกใหใชวา อนๆ โปรดระบ ………………. 10) ควรหลกเลยงค าถามทเกยวกบคานยมทจะท าใหผตอบไมตอบตามความเปนจรง

11) ค าตอบทไดจากแบบสอบถาม ตองสามารถน ามาแปลงออกมาในรปของปรมาณและใชสถตอธบายขอเทจจรงได เพราะปจจบนนนยมใชคอมพวเตอรในการวเคราะหขอมล ดงนนแบบสอบถามควรค านงถงวธการประมวลขอมลและวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรดวย

ขนท 4 การปรบปรงแบบสอบถาม หลงจากทสรางแบบสอบถามเสรจแลว ผวจยควรน าแบบสอบถามนนมาพจารณาทบทวนอก

ครงเพอหาขอบกพรองทควรปรบปรงแกไข และควรใหผเชยวชาญไดตรวจสอบแบบสอบถามนนดวยเพอทจะไดน าขอเสนอแนะและขอวพากษวจารณของผเชยวชาญมาปรบปรงแกไขใหดยงขน

ขนท 5 วเคราะหคณภาพแบบสอบถาม เปนการน าแบบสอบถามทไดปรบปรงแลวไปทดลองใชกบกลมตวอยางเลกๆ เพอน าผล

มาตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม ซงการวเคราะหหรอตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามท าไดหลายวธ แตทส าคญม 2 วธ ไดแก

1. ความตรง (Validity) หมายถง เครองมอทสามารถวดไดในสงทตองการวด โดย แบงออกไดเปน 3 ประเภท คอ

1) ความตรงตามเนอหา (Content Validity) คอ การทแบบสอบถามมความ ครอบคลมวตถประสงคหรอพฤตกรรมทตองการวดหรอไม คาสถตทใชในการหาคณภาพ คอ คาความ สอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงค หรอเนอหา(IOC: Index of item Objective Congruence) หรอดชนความเหมาะสม โดยใหผเชยวชาญ ประเมนเนอหาของขอถามเปนรายขอ

2) ความตรงตามเกณฑ (Criterion-related Validity) หมายถง ความสามารถของ


120

แบบวดทสามารถวดไดตรงตามสภาพความเปนจรง แบงออกไดเปนความเทยงตรงเชงพยากรณและความเทยงตรงตามสภาพ สถตทใชวดความเทยงตรงตามเกณฑ เชน คาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) ทงของ Pearson และ Spearman และ คา t-test เปนตน

3) ความตรงตามโครงสราง (Construct Validity) หมายถงความสามารถของ แบบสอบถามทสามารถวดไดตรงตามโครงสรางหรอทฤษฎ ซงมกจะมในแบบวดทางจตวทยาและแบบวดสตปญญา สถตทใชวดความเทยงตรงตามโครงสรางมหลายวธ เชน การวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) การตรวจสอบในเชงเหตผล เปนตน

2. ความเทยง (Reliability) หมายถง เครองมอทมความคงเสนคงวา นนคอ เครองมอท สรางขนใหผลการวดทแนนอนคงทจะวดกครงผลจะไดเหมอนเดม สถตทใชในการหาคาความเทยงมหลายวธแตนยมใชกนคอ คาสมประสทธแอลฟาของ คอนบารช (Conbach’s Alpha Coefficient: α coefficient) ซงจะใชส าหรบขอมลทมการแบงระดบการวดแบบประมาณคา (Rating Scale) ควรอยในระดบ 0.75 ขนไป จงเปนคาทยอมรบไดส าหรบแบบสอบถาม

ขนท 6 ปรบปรงแบบสอบถามใหสมบรณ ผวจยจะตองท าการแกไขขอบกพรองทไดจากผลการวเคราะหคณภาพของแบบสอบถาม และ

ตรวจสอบความถกตองของถอยค าหรอส านวน เพอใหแบบสอบถามมความสมบรณและมคณภาพผตอบอานเขาใจไดตรงประเดนทผวจยตองการ ซงจะท าใหผลงานวจยเปนทนาเชอถอยงขน

ขนท 7 จดพมพแบบสอบถาม จดพมพแบบสอบถามทไดปรบปรงเรยบรอยแลวเพอน าไปใชจรงในการเกบรวบรวมขอมลกบ

กลมเปาหมาย โดยจ านวนทจดพมพควรไมนอยกวาจ านวนเปาหมายทตองการเกบรวบรวมขอมล และควรมการพมพส ารองไวในกรณทแบบสอบถามเสยหรอสญหายหรอผตอบไมตอบกลบ แนวทางในการจดพมพแบบสอบถามมดงน

การพมพแบงหนาใหสะดวกตอการเปดอานและตอบ เวนทวางส าหรบค าถามปลายเปดไวเพยงพอ พมพอกษรขนาดใหญชดเจน ใชสและลกษณะกระดาษทเออตอการอาน

หลกการสรางแบบสอบถาม

1) สอดคลองกบวตถประสงคการวจย 2) ใชภาษาทเขาใจงาย เหมาะสมกบผตอบ 3) ใชขอความทสน กระทดรด ไดใจความ 4) แตละค าถามควรมนย เพยงประเดนเดยว 5) หลกเลยงการใชประโยคปฏเสธซอน 6) ไมควรใชค ายอ


121

7) หลกเลยงการใชค าทเปนนามธรรมมาก 8) ไมชน าการตอบใหเปนไปแนวทางใดแนวทางหนง 9) หลกเลยงค าถามทท าใหผตอบเกดความล าบากใจในการตอบ 10) ค าตอบทมใหเลอกตองชดเจนและครอบคลมค าตอบทเปนไปได 11) หลกเลยงค าทสอความหมายหลายอยาง 12) ไมควรเปนแบบสอบถามทมจ านวนมากเกนไป ไมควรใหผตอบใชเวลาในการตอบ

แบบสอบถามนานเกนไป 13) ขอค าถามควรถามประเดนทเฉพาะเจาะจงตามเปาหมายของการวจย 14) ค าถามตองนาสนใจสามารถกระตนใหเกดความอยากตอบ

เทคนคการใชแบบสอบถาม วธใชแบบสอบถามม 2 วธ คอการสงทางไปรษณย กบการเกบขอมลดวยตนเอง ซงไมวากรณใดตองมจดหมายระบวตถประสงคของการเกบขอมล ตลอดจนความส าคญของขอมลและผลทคาดวาจะไดรบ เพอใหผตอบตระหนกถงความส าคญและสละเวลาในการตอบแบบสอบถาม การท าใหอตราตอบแบบสอบถามสงเปนเปาหมายส าคญของผวจย ขอมลจากแบบสอบถามจะเปนตวแทนของประชากรไดเมอมจ านวนแบบสอบถามคนมามากวารอยละ 90 ของจ านวนแบบสอบถามทสงไป แนวทางทจะท าใหไดรบแบบสอบถามกลบคนในอตราทสง มวธการดงน

1) มการตดตามแบบสอบถามเมอใหเวลาผตอบไประยะหนง ระยะเวลาทเหมาะสมในการตดตามคอ 2 สปดาห หลงครบก าหนดสง อาจจะตดตามมากกวาหนงครง

2) วธการตดตามแบบสอบถาม อาจใชจดหมาย ไปรษณย โทรศพท เปนตน 3) ในกรณทขอค าถามอาจจะถามในเรองของสวนตว ผวจยตองใหความมนใจวาขอมลทไดจะ

เปนความลบ ขอเดนและขอดอยของการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม

การใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมลมขอเดนและขอดอยทตองพจารณาประกอบในการเลอกใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมล ดงน

ขอเดนของการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามมดงน คอ 1) ถากลมตวอยางมขนาดใหญ วธการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม จะเปนวธการทสะดวก

และประหยดกวาวธอน 2) ผตอบมเวลาตอบมากกวาวธการอน 3) ไมจ าเปนตองฝกอบรมพนกงานเกบขอมลมากเหมอนกบวธการสมภาษณหรอวธการสงเกต 4) ไมเกดความล าเอยงอนเนองมาจากการสมภาษณหรอการสงเกต เพราะผตอบเปนผตอบ

ขอมลเอง 5) สามารถสงแบบสอบถามใหผตอบทางไปรษณยได 6) ประหยดคาใชจายในการเกบขอมล ขอดอยของการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม มดงนคอ


122

1) ในกรณทสงแบบสอบถามใหผตอบทางไปรษณย มกจะไดแบบสอบถามกลบคนมานอย และตองเสยเวลาในการตดตาม อาจท าใหระยะเวลาการเกบขอมลลาชากวาทก าหนดไว

2) การเกบขอมลโดยวธการใชแบบสอบถามจะใชไดเฉพาะกบกลมประชากรเปาหมายทอานและเขยนหนงสอไดเทานน

3) จะไดขอมลจ ากดเฉพาะทจ าเปนจรงๆ เทานน เพราะการเกบขอมลโดยวธการใชแบบสอบถามจะตองมค าถามจ านวนนอยขอทสดเทาทจะเปนไปได

4) การสงแบบสอบถามไปทางไปรษณย หนวยตวอยางอาจไมไดเปนผตอบแบบสอบถามเองกได ท าใหค าตอบทไดมความคลาดเคลอนไมตรงกบความจรง

5) ถาผตอบไมเขาใจค าถามหรอเขาใจค าถามผด หรอไมตอบค าถามบางขอ หรอไมไตรตรองใหรอบคอบกอนทจะตอบค าถาม กจะท าใหขอมลมความคลาดเคลอนได โดยทผวจยไมสามารถยอนกลบไปสอบถามหนวยตวอยางนนไดอก

6) ผทตอบแบบสอบถามกลบคนมาทางไปรษณย อาจเปนกลมทมลกษณะแตกตางจากกลมผทไมตอบแบบสอบถามกลบคนมา ดงนนขอมลทน ามาวเคราะหจะมความล าเอยงอนเนองมาจากกลมตวอยางได

— แนวทางการสอบถาม

— 1. แบบสอบถาม

— เปนเครองมอในการวจยทนยมใชบอยทสด แตแบบสอบถามเปนเครองมอทไมเปดโอกาสใหนกวจยไดพดคย ใหค าอธบายเพมเตมในกรณทสงสย หรอซกถามรายละเอยดตางๆเกยวกบผใหขอมลในระดบทลกซง ในกรณทนกวจยเลอกแบบสอบถามเปนเครองมอส าหรบการวจย นกวจยจ าเปนตองค านงถงรายละเอยดตางๆดงน

— ก. ประเดนค าถาม

— ข.การตงค าถามตรง หรอการถามออม

— ค. การตงค าถามปลายปด หรอปลายเปด

— ง. การตงค าถามซ า หรอค าถามลวง

— จ. การจดเรยงประเดนค าถาม

— การสรางสเกลแบบตางๆในแบบสอบถาม

— 1. สเกลอนดบค าถามเดยว

— วธการงายทสดในการจดอนดบบคคลในเรองใดเรองหนงกคอการใหบคคลนนจดอนดบตวเองวาเปนอยางไร


123

— ตวอยาง

— ในการสอบครงนทานมความวตกกงวลมากนอยเพยงใด (กรณาใสเครองหมายในชองทสอดคลองกบความวตกกงวลของทาน

— ไมมเลย 0 10 20 30 40 50 วตกกงวลมากทสด

— 2. สเกลหลายค าถาม

— การใชค าถามเดยวไมพอทจะครอบคลมแงมมตางๆของคณสมบตของสงทตองการจะวดได ตองอาศยขอความหรอขอค าถามหลายขอรวมกน โดยแตละขอมความหมายในตวของมนเอง

— ตวอยาง คณท างานไดตามความคาดหวงบอยเพยงใด

— ก. บางครง

— ข. บอยครง

— ค. เสมอ

— ง. ไมเคยเลย

— 3. สเกลความตางทางศพท

— เปนเทคนคทออสกด(Osgood) และคณะไดพฒนาขนมาเพอศกษามตความหมายของโลกภายในของผตอบโดยวธการสมภาษณอยางมระบบ โดยใหผตอบตดสนอนกรมของแนวคด


— สมมตวาเราตองการศกษาผลกระทบของการเคลอนไหวของสตร ทมตอความคดเหนของบทบาทสตร ตองเรมจากเตรยมรายการทคดวาบรรยายบทบาทนนได เชน แม พ /นอง เราจะตองเลอกคณศพทคทสามารถแทนปลายสดของแตละมตได เชน


— มคา ----,-----,----,----,----,----,----,----, ไมมคาเลย

— สะอาด ----,----,----,----,----,----,---- สกปรก

— มรสชาต ----,----,----,----,----,---- ไรรสชาด


124

— 4. การวดทศนคต

— วธการวดทศนคตทแพรหลาย นยมน ามาใชเรยกวาวธการวดทศนคตแบบลเคทสเกล (Likert Scale) การวดแบบนเรมดวยการรวบรวมหรอเรยบเรยงขอความทเกยวของ

— ขอความแตละขอความจะมทางเลอกตอบได 5 ทาง เรมตงแต เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

— ตวอยาง ควรใหมการท าแทงโดยเสร

— เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

— 5 4 3 2 1

แบบสอบถาม

เรอง คณภาพชวตในการท างานของพนกงานองคกรเอกชน

บรษท .....................

ค าอธบาย

แบบสอบถามนจดท าขนเพอศกษาคณภาพชวตในการท างานของพนกงานองคกรเอกชน บรษท .................โดยผลการศกษาทไดจะถอเปนความลบและใชประโยชนเฉพาะการศกษาวจยครงนเทานน

แบบสอบถามฉบบนมทงหมด 4 สวน ประกอบดวย

สวนท 1 : ปจจยสวนบคคล

สวนท 2 : ปจจยดานการท างานของพนกงานองคกรเอกชน

สวนท 3 : คณภาพชวตในการท างานของพนกงานองคกรเอกชน

สวนท 4 : ขอเสนอแนะเพมเตม


125

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล

ค าชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชอง ( ) หนาขอความทเปนจรงหรอเตมค าในชองวาง

1.เพศ

( ) เพศชาย ( ) เพศหญง

2. อาย

( ) อาย 18 - 30 ป ( ) อาย 31-40 ป ( ) อาย 41-50 ป ( ) อาย 51-60 ป

3.ระดบการศกษา

( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา/ ปวช.

( ) อนปรญญา หรอ ปวส ( ) ปรญญาตร ( ) สงกวาปรญญาตร

4. รายไดเฉลยตอเดอน

( ) 5,001 – 7,000 บาท ( ) มากวา 7,001 – 10,000 บาท ( ) มากกวา 10,001 – 15,000 บาท ( ) มากกวา 15,001 – 20,000 บาท ( ) 20,001 บาท ขนไป

5.สถานภาพสมรส

( ) โสด ( ) สมรส ( ) หยาราง / แยกกนอย ( ) มาย

สวนท 2 ปจจยดานการท างานของพนกงานองคกรเอกชนบรษท ..............

ค าชแจง : โปรดกาเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบน าหนกททานมากทสด

ปจจยดานในการท างาน

ระดบปจจยดานในการท างาน มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานรายไดและประโยชนตอบแทน 1. ทานไดรบคาตอบแทนทเพยงพอส าหรบการใชจายตามเศรษฐกจการครองชพในสภาวะปจจบน

2. คาตอบแทนทไดรบมความเหมาะสมกบปรมาณงานททานรบผดชอบ


126

3. เงนเดอนททานไดรบมความเหมาะสมกบความร ความสามารถททานตองใชในการท างาน

4. ทานพอใจกบสวสดการดานตางๆทไดรบ 5.ทานไดรบคาตอบแทนอยางยตธรรมเมอเปรยบเทยบกบคนอนๆทปฏบตงานอยในแผนกเดยวกนหรอระดบเดยวกน

6. คาตอบแทนจากการปฏบตงานลวงเวลาเปนไปอยางยตธรรม ดานสภาพการท างานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ 7. มระบบปองกนอบตเหต อบตภยในระหวางการท างานอยางเหมาะสม

8. สถานทท างานของทานมแสงสวาง อณหภม ระบบถายเท อากาศ และเสยง ถกสขลกษณะ

9. ส านกงานของทานมการจดเตรยมสถานทท างานและสงอ านวยความสะดวกตางๆใหท างานไดสะดวกและปลอดภย

10. หนวยงานของทานไดจดใหมการตรวจสขภาพอยางนอยปละ 1 ครง

11. หนวยงานของทานมการบ ารงรกษาหรอซอมแซมของใชและอาคารสถานทใหอยในสภาพดและใชไดเสมอ

สวนท 3 คณภาพชวตในการท างานของพนกงานองคกรเอกชน บรษท ...........................

ค าชแจง : โปรดกาเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบน าหนกททานมากทสด

คณภาพชวตในการท างานของพนกงานองคกรเอกชน

ระดบคณภาพชวต มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานโอกาสในการพฒนาสมรรถภาพของตนเอง 1. ทานมโอกาสพฒนาความรและประสบการณในการท างาน เชน เขารวมการฝกอบรม สมมนา หรอศกษาดงาน

2. ทานเรยนรเทคนคการท างานใหมๆอยเสมอ 3.ทานมโอกาสเสนอผลงานจากความคดรเรมสรางสรรคตอหนวยงานของทาน

4.ทานมโอกาสไดใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางเตมท

5. หนวยงานของทานมแหลงความร ขอมล ขาวสาร ททานสามารถคนควาไดสะดวก

ดานสงคมสมพนธ


127

6. บคลากรมความเปนมตรตอกนเปนอยางด 7. ทานเขารวมกจกรรมตางๆของหนวยงานอยเสมอ 8. บคลากรในหนวยงานของทานมโอกาสไดรบขอมลตางๆรวมถงปญหาทเกดขนจากการท างาน

9. การท างานระหวางทาน เพอนรวมงาน และผบงคบบญชาไดมโอกาสแลกเปลยนความรซงกนและกนอยเสมอ

10. บคลากรสามารถแสดงความคดเหนและมการประสานงานและปฏบตงานรวมกนในการใหบรการแกผมาตดตอ

ดานความสมดลในชวตการท างาน 11.ทานมเวลาสวนตวใหกบครอบครวและเพอนอยางเพยงพอ

12.ทานมความพงพอใจในวนหยดทมอยในปจจบน 13.การท างานของทานไมเปนอปสรรคตอการ ด าเนนชวตในครอบครว

14.ทานสามารถแบงเวลาในการท างานเวลาสวนตวละเวลาทใหกบครอบครวไดอยางเหมาะสม

15.ในแตละวนทานมเวลาพกผอนหลงจากการท างานเพยงพอ


128

บทท 10

การรายงานผลการวจยและบรรณานกรม

หลกการวเคราะหขอมล และ การแปลผล

1. วเคราะหขอมลตามวตถประสงคของการวจย

2. การน าเสนออาจน าเสนอในรปแบบของตาราง แผนภมรปภาพ แผนภมกง กราฟ เสนตรง กราฟแทง ฯลฯ โดยทวไปแลว นยมน าเสนอรปแบบของตาราง รปแบบทน าเสนอ จะประกอบดวย 3 สวน คอ สวนหว (สวนทเปนชอตาราง แผนภม หรอ กราฟ) สวนเนอหา (สวนทแสดงขอมล เชน ความถ รอยละ คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ฯลฯ) และ สวนทเปนการแปลผลหรออธบายผลของเนอหา

3. ควรมการรวมหลาย ๆ เรอง เพอน าเสนอในตาราง/แผนภม/กราฟเดยวกน เพราะจะท าใหไมสนเปลองตาราง/แผนภม/กราฟ

4. การแปลผลควรน าเสนอตอกนไปทละเรอง เพราะจะท าใหไมสบสน

5. การแปลผลตองอธบายขอมลทน ามาเสนอเทานน ไมควรแสดงความคดเหนเพมเตม

สวนใหญแสดงเปนตาราง / ภาพ/ และแสดงรายละเอยดจากการวเคราะหขอมล

การน าเสนอขอมลในรปตาราง

โดยทวไปมหลกการดงน . ดยทวไป การวางตารางมกใหจบในหนาเดยวกน แตถาไมจบ

ตองขนหนาใหม โดยตองใสหวเรอง และประเภทของเรองใหม

. การเสนอตารางอาจอยในรปตารางเป ดสองขาง หรอตารางป ดสองขางกได แตจะไมอยในรปป ดขาง เป ดขาง

. ไมควรใ ค ายอในตาราง โดยเ พาะชอตารางAssoc.Prof.Kanyamon Inwang 28

—


129

— — วเคราะหขอมลระดบประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ใน

สถาบนอดมศกษาเอกชน — การวเคราะหระดบของผบรหารระดบประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะ

วชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยใชตวแปรประสทธผลการบรหารวชาการ 2 ดาน คอ 1) การบรหารงานตามพนธกจ 2) การบรหารจดการเพอการสงเสรมวชาการ แสดงในตารางท …..

— ตารางท……. ระดบประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน

— (n = 303)

ล าดบ ประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบ คณะวชา

(X ) (S.D.) ระดบประสทธผล

1 มการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมตอสาธารณะ

4.06 0.61 มาก

2 มการพฒนาหลกสตรของคณะวชาเพอรองรบตลาดแรงงาน

4.04 0.67 มาก

3 สถาบนรวมเขาเครอขายกบสถาบนการศกษาอนๆทางวชาการ

4.01 0.39 มาก

4 มหลกสตรและการเรยนการสอนททนสมยสอดคลองกบความตองการของสงคม

3.86

0.55

มาก

5 มระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการเผยแพรวชาการ

3.85 0.60 มาก

6 มอาจารยทไดทนสนบสนนการวจยภายนอก 3.84 0.59 มาก 7 มความรวมมอดานการบรการวชาการเพอ

เสรมสรางความเขมแขงใหชมชน 3.81 0.96 มาก

8 ผใชบณฑตมความพงพอใจในการท างานของบณฑตระดบด

3.80 0.52 มาก

9 มอาจารยทมผลงานการเขยนต ารา เอกสารเพอใชในการสอน

3.78 0.64 มาก

10 มอาจารยทไดรบต าแหนงวชาการ 3.78 0.66 มาก รวมคาเฉลย ..............................

— จากตารางท 12 พบวา ประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชาใน

สถาบนอดมศกษาเอกชน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.80, S.D = 0.64) เมอพจารณาราย


130

ดานพบวา การบรหารงานตามพนธกจในสวนของมการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานท านบ ารง

ศลปะและวฒนธรรมตอสาธารณะมคาเฉลยสงสด ( X = 4.06, S.D = 0.61) รองลงมา คอ มการ

พฒนาหลกสตรของคณะวชาเพอรองรบตลาดแรงงาน ( X =4.04, S.D =0.67) และสถาบนรวมเขา

เครอขายกบสถาบนการศกษาอนๆทางวชาการ ( X =4.01, S.D = 0.39) ตามล าดบ — สวนท 3 วเคราะหขอมลองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอ

ประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน — ผวจยน าตวแปรองคประกอบภาวะผน าทางวชาการจากทไดท าการวเคราะห สงเคราะห

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของไปเปนตวแปรอสระในการวเคราะหถดถอย โดยใชสถตการวเคราะหการถดถอย (Multiple Regression Analysis) เพอศกษาองคประกอบภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการของผบรหารคณะวชา แสดงในตารางท ………………….

— ตารางท …………… ผลการวเคราะหองคประกอบภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลการบรหาร วชาการของผบรหารคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

องคประกอบภาวะผน าทางวชาการ b SE b Beta

t Sig.

คณลกษณะของผบรหารระดบคณะวชา X5 1.195 .403 .152 2.965 .003* มความรอบรและสามารถบรณาการความรมาใช

X2 1.441 .563 .186 2.558 .011*

มความซอสตย สจรต มความโปรงใส X3 -1.364 .548 -.148

-2.486 .013*

มประสบการณดานวชาการเปนทยอมรบ X6 .529 .300 .102 1.762 .079 เปดเผย กลาแสดงออกและสรางความศรทธา

X4 .505 .342 .080 1.476 .141

มความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ X1 .390 .379 .064 1.028 .305 ความสามารถของผบรหารระดบคณะวชา วางแผน กลยทธการบรหารการศกษาวชาการ

X7

1.285

.325

.210

3.950

.000*

จดและปรบปรงโครงสรางของคณะดานวชาการ

X8 -.906 .316 -.174

-2.869 .004*

สามารถจดหางานวชาการและโครงการวจย

X11

.439 .391 .065 1.123 .262

บรหารงานวชาการ โดยสรางทมวชาการ X9 -.140 .285 -.026

-.493 .622


131

วางระบบบรหารวชาการและทรพยากร X10

.068 .311 .011 .218 .828

พฤตกรรมของผบรหารระดบคณะวชาสนบสนนและกลาตอสทางวชาการและวชาชพ

X16

1.529

.314

.276

4.861

.000*

สงเสรมและพฒนาบคคลใหมศกยภาพ X17

1.090 .266 .205 4.102 .000*

สรางวฒนธรรมและบรรยากาศการเรยนร X12

1.129 .552 .132 2.045 .042*

ใชความรเปนพนฐานพฒนาหลกสตร X13

-.241 .409 -.033

-.590 .556

ควบคมคณภาพของการจดการศกษา X14

.298 .309 .047 .963 .336

สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการ X15

-.006 .354 -.001

-.018 .986

— คาคงท (Constant) = 30.944 R= .655 R2 =.429 Adjusted R2= .395

— F= 12.601 ,Sig. of F= .000 *มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 — จากตารางท 14 พบวา องคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอ ประสทธผลการ

บรหารวชาการ ไดแก คณลกษณะของภาวะผน าทางวชาการในสวนของมความรอบรและสามารถบรณาการความรมาใช เอาใจใส ชแนะแนวทาง สนบสนน ชวยเหลอเปนตวแปรทมอทธพลตอการเปลยนแปลง ความสามารถของภาวะผทางวชาการในสวนของวางแผน กลยทธการบรหารการศกษาวชาการ พฤตกรรมของภาวะผน าทางวชาการในสวนของสรางวฒนธรรมและบรรยากาศการเรยนร สนบสนนและกลาตอสทางวชาการและวชาชพ สงเสรมและพฒนาบคคลใหมศกยภาพมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเปนอทธพลทางบวก ส าหรบในดานคณลกษณะในสวนของมความซอสตย สจรต มความโปรงใสและความสามารถในดานจดและปรบปรงโครงสรางของคณะดานวชาการ มผลตอประสทธผลการบรหารวชาการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเปนอทธพลทางลบ โดยองคประกอบภาวะผน าทางวชาการดงกลาวรวมกนพยากรณประสทธผลทางการบรหารวชาการ ไดรอยละ 39.5


132

3.64 3.62 3.623.68

3.94

3.74

3.31

2.93

3.13.23.33.43.53.63.73.83.9

4

38


133

1

ฐ

- - - - -

- - -

- - - - - - -

- - - - -

- - - - - -

- - - - - - -

- - - - - -

- - - - -40

การเขยนการสรปผล

1. สรปผลตามวตถประสงคการวจย โดยแยกตามวตถประสงค

2. น าผลทไดจากการวเคราะหขอมล มาสรปอยางยอ ๆ

3. การสรปอาจเปนความเรยงตอ ๆ กนไป หรอ จะสรปเปนหวขอกได

สรปผลการวจย (conclusions) เปนการสรปเนอหาของบทความ สรปเนอหาทไดน าเสนอ ควรจะสะทอน thesis statement ทเขยนไวแตตน แตไมใชลอกมาทงหมด ไมควรเสนอแนวคดใหม บทสรปควรประกอบดวย สรปยอประเดนหลกของบทความ ถามค าถามทาทาย ใชการอางอง เสนอแนะผลหรอเหตทตามมา

การเขยนการอภปรายผล

การอภปรายผล ควรอางถงงานวรรณกรรมทไดน าเสนอไว และเปรยบเทยบกบผลการวจยทไดอางองไว หากงานวจยนนมเนอหามาก ในสวนของการอภปรายผล จะมสวนสรปยองานวจยดวย การอภปรายผลมกจะมการเปรยบเทยบ และมสวนทเปนขอเสนอแนะดวย อาจจะมขอจ ากดของการวจยดวย


134

การอภปรายผล เปนการกลาวผลวจย และแสดงความคดเหนเพมเตม มหลกการเขยน ดงน

1. อภปรายผลตามวตถประสงคของการวจย โดยแยกตามวตถประสงค

2. น าเอาผลการวเคราะหขอมลมากลาวถง และแสดงความเหนเพมเตม พรอมทงระบใหเหนวาผลการวจยมความสมพนธ หรอสอดคลอง/ไมสอดคลอง กบทฤษฎ หลกการ และงานวจยใดบาง เพราะอะไร แสดงเหตผลประกอบ

การอภปรายผลแบงเปน 3 สวน

สวนท 1 คอ ผลการวเคราะหขอมล ใหน าผลการสรปผลมาเขยน

สวนท 2 คอ แสดงความคดเหนเพมเตม ในสวนนผวจยจะตองแสดงความคดเหนเพมเตม ซงสวนใหญจะเปนขอดของการวจยนน ในสวนนถาผวจยไมรวาจะเขยนอะไรลงไปให น าประโยชน มาเขยนโดยสรปเปนแนวความคดของผวจยเอง และไมตองอางอง

สวนท 3 คอ ทฤษฏหรองานวจยทสอดคลองหรอไมสอดคลองกบการวจยของตนเอง ถาเปนงานวจยเชงทดลอง งานวจยทจะน ามาเสนอควรเปนงานวจยทมตวแปรอสระ และ ตวแปรตามเหมอนกน แตถาไมมงานวจยดงกลาวกควรเปนงานวจยทมตวแปรอสระเหมอนกนสวนงานวจยเชงส ารวจ งานวจยทจะน าเสนอตองเปนงานวจยทมตวแปรทศกษาเหมอนกน


135

การอภปราย ลการวจย

วธการอภปราย ลการวจย

ควรน า ลจากการวจยมาวเคราะหเพอแสดงใหเหนวา ลจากการวจยมความแตกตางหรอสอดคลองกบทฤษฎ /แนวคดใด

หรอ ลจากการวจยมความสอดคลองหรอแตกตางจากงานวจยใดท วจยไดแสดงไวในบทท วรรณกรรมทเกยวของ หรอแสดงใหเหนวา วจยมแนวคดอยางไร

ลจากการศกษาปจจยดานการท างาน ทมอทธพลตอ

คณภาพ วตในการท างาน

2549)

งสอดคลอง

กบงานวจยของ

41


136

การเขยนขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะ (recommendations/ implications) เปนขอเสนอแนะทงทางการน าไปปฏบตและทางทฤษฎ หากผลการวจยมความเกยวพนกบการอภปรายผลในแตละประเดน อาจเขยนรวมกนเปน ผลการวจยและการอภปรายผลกได แลวแยกบทสรปและขอเสนอแนะเปนอกหวขอหนง ผเขยนบทความควรศกษาวาแนวทางใดสามารถท าใหผอานเขาใจผลการวจยมากทสด นอกจากนยงตองศกษาแนวทางการจดระบบของวารสารทจะน าเสนอเพอตพมพวานยมใชวธใด

หลกการเขยนขอเสนอแนะส าหรบการน าผลการวจยไปใช

ใหเสนอแนะวาใคร หนวยงานใด ควรจะด าเนนการอะไรตอไป ขอเสนอแนะตองเปนขอเสนอทไดจากการวจย ไมใชขอเสนอแนะในเชงทฤษฏ ทไมไดมาจากขอคนพบในการวจย และตองเปนเรองทเกยวของกบเรองทวจย

หลกการเขยนขอเสนอแนะส าหรบการวจยในครงตอไป

เปนการน าเสนอวา ถาจะมการวจยตอไป ควรค านงถงอะไรบาง หรอควรท าเรองอะไรบาง หรอ ควรจะเพมตวแปรอะไรบาง ควรปรบปรงวธด าเนนการอยางไร เครองมอในการวจยควรใชแบบไหน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไปนจะเปนสงทท าใหเกดการพฒนาอยางไมมวนหยดนง เพราะเมอชวงเวลาหนง งานวจยหนงอาจใหค าตอบค าถามหนงได แตเมอเวลาผานไป งานวจยนนๆอาจตอบค าถามเดมไดไมถกตองแมนย าเปนได จ าเปนตองมการท าวจยกนอยตอลดเวลา ในโลกของวชาการค าแนะน าในการวจยครงตอไปนน ถอปนการเปดโอกาสใหผวจยคนเดมหรอคนใหมไดตอยอดความรความคดและงานวจยไดอยางไมมวนสนสดนนเอง

• ผวจยควรน าผลจากการวจยมาสงเคราะห / วเคราะหใหเหนวา จะมแนวทางการเสนอแนะดานใด โดยใหสอดคลองกบประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการเขยนในบทท 1

• ผวจยควรชชดใหเหนวา อะไรคอสงทองคกร / ภาครฐ / ภาคเอกชน / ชมชน จะสามารถน าไปใชประโยชนจากผลการวจยทไดรบ

• ควรเสนอแนะงานวจยในครงตอไป จากการทผวจยไมไดด าเนนการในขนตอนน


137

ตวอยาง การเขยน บทสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

บทท 5

บทสรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรอง รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน มวตถประสงคเพอสรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวช าการในสถาบนอดมศกษาเอกชน เพอทดลองรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน และเพอประเมนรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหาร ระดบคณะวชาทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยแบงการน าเสนอเปน 3 ตอน คอ

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลจากการส ารวจองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน ตอนท 2 ผลการสรางรปแบบและการตรวจสอบเพอยนยนรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ตอนท 3 ผลการทดลองและประเมนผลการทดลองการใชรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน

ประชากรทใชในการศกษา คอ ผบรหารระดบคณะวชาไดแก คณบดและรองคณบดในสถาบนอดมศกษาเอกชน ในประเทศไทย จ านวน 71 แหง ทเปนสถาบนทไดรบการรบรองจากส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา โดยส ารวจกบผบรหารระดบคณะวชาของสถาบนอดมศกษาเอกชน จ านวนทงสน 20 แหง จ านวน .............. ราย เพอวเคราะหองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน ผวจยน าตวแปรองคประกอบภาวะผน าทางวชาการจากทไดท าการวเคราะห สงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของไปเปนตวแปรอสระในการวเคราะหถดถอย โดยใชสถตการวเคราะหสหสมพนธและการถดถอย (Multivariate Multiple Regression Analysis) โดยใชประสทธผลทางการบรหารวชาการเปนเกณฑ และใชองคประกอบภาวะผน าทางวชาการ 17 ดานเปนตวพยากรณ เพอหาความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม จากนนจงด าเนนการรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยตรวจสอบการยนยนจากผทรงคณวฒ 12 ทานและผบรหารระดบคณะวชา 10 แหง จ านวนทงสน 90 ราย น าแบบรางรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชนไปทดลองกบมหาวทยาลย 1 แหงทมความยนยอมใหทดลอง คอ มหาวทยาลย


138

พษณโลก ท าการทดลอง 3 เดอน ใชวธการจดกจกรรมระหวางการท างานดวยการเรยนรจากการปฏบตจรง จากนนจงท าการประเมนผลการทดลองดวย การใชมาตรฐานการประเมนของ Joint Committee on Standards for Educational Evaluation (JCSEE) โดยแบงออกเปน 4 หมวด ดงน มาตรฐานดานอรรถประโยชน มาตรฐานความเปนไปได มาตรฐานดานความเหมาะสม มาตรฐานดานความถกต อง(Maduas, Seriven, and Stufflebeam, 1983: 399-402) พรอมทงการเสนอแนะ ขอด ขอจ ากดและขอเสนอแนะเพอความสมบรณและปรบปรงรปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชนใหสมบรณยงขน

5.1 ผลการวจย

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลจากการส ารวจองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของสถาบนอดมศกษาเอกชน ม 4 สวนคอ

สวนท 1 วเคราะหขอมลพนฐานสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม คอ ผบรหารระดบคณะวชา ไดแก คณบด และรองคณบด ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

ขอมลทวไปของผบรหารระดบคณะวชา จ านวน 303 คน สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 64.7 อาย 41-50 ป รอยละ 32.7 ระดบการศกษาปรญญาเอก 56.4 ต าแหนงทางการบรหารเปนคณบด รอยละ 59.7 ต าแหนงทางวชาการเปนอาจารย รอยละ 57.4 และประสบการณทางการบรหารระดบคณะวชาระหวาง 1-4 ป รอยละ 58.4

สวนท 2 วเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบยนมาตรฐานขององคประกอบภาวะผน าทางวชาการ ประสทธผลทางการบรหารวชาการ และวธการพฒนาภาวะผน าทางวชาการดงตอไปน

องคประกอบภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน ทมระดบความส าคญมากทสด ไดแก ดานพฤตกรรมของผบรหารระดบคณะวชาในการใชความรเปนพนฐานในการบรหารและพฒนาหลกสตร ( = 4.33, S.D =0.51) สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการ ( = 4.32, S.D =0.63) ดานคณลกษณะ ไดแก การมความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ ( = 4.22, S.D =0.62) และดานความสามารถจดหางานวชาการและโครงการวจยเขาสคณะ ( = 4.22, S.D = 0.52)

ประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( = 3.80, S.D = 0.64) และการบรหารงานตามพนธกจในสวนของมการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมตอสาธารณะมคาเฉลยสงสด ( = 4.06, S.D = 0.61)


139

ระดบความส าคญของว ธ ก าร พฒนาภาวะผ น าของผ บ ร หารระดบคณะว ชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน ดานการจดกจกรรมระหวางการท างาน เชน การเรยนรจากการปฏบตจรง การใหค าแนะน าจากผทมอาวโสกวาโดยการสอนงาน อยในระดบมากทสด ( =4.70, S.D = 0.45) รองลงมา คอ ใชการปอนกลบในดานคณลกษณะและรปแบบภาวะผน าอยางเปนระบบ เชน ใชการทดสอบรปแบบภาวะผน า ใชค าถามเพอคนหาปญหาตางๆ ( = 4.38, S.D = 0.48)

สวนท 3 วเคราะหขอมลองคประกอบของภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน

ผลการวจย สรปไดวา ภาวะผน าทางวชาการดานคณลกษณะทกขอมความสมพนธทางบวกในระดบต าอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ส าหรบภาวะผน าทางวชาการดานพฤตกรรมมความสมพนธทางบวกในระดบปานกลาง ในในสวนของการสนบสนนและกลาตอสเพอเสรภาพทางวชาการและวชาชพกบประสทธผลทางการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา (R=.467) และภาวะผน าทางวชาการดานความสามารถในดานการวางแผนกลยทธการบรหารการศกษาวชาการในคณะวชามความสมพนธทางบวกในระดบในระดบต าอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากผลการวเคราะหความแปรปรวนเพอทดสอบนยส าคญของคาสมประสทธสหสมพนธพหคณ พบวา ประสทธผลทางการบรหารวชาการ มความสมพนธกนในเชงเสนตรงกบตวแปรทศกษาอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และสามารถสรางสมการพยากรณได เมอพจารณาโดยรวม ตวแปรอสระทกตวรวมกนอธบายความแปรปรวนของประสทธผลทางการบรหารวชาการไดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 (คา Sig. of F นอยกวา .05) โดยคาสหสมพนธพหคณมคาเทากบ .655 และและก าลงสองของคาสหสมพนธพหคณมคา .429 แสดงวา ตวแปรพยากรณทงหมด 17 ตว รวมกนพยากรณประสทธผลทางการบรหารวชาการ ไดรอยละ 42.9 และเมอพจารณาเปนรายดานแลว พบวา คณลกษณะของภาวะผน าทางวชาการในสวนของมความรอบรและสามารถบรณาการความรมาใช เอาใจใส ชแนะแนวทาง สนบสนน ชวยเหลอเปนตวแปรทมอทธพลตอการเปลยนแปลง ความสามารถของภาวะผทางวชาการในสวนของวางแผน กลยทธการบรหารการศกษาวชาการ พฤตกรรมของภาวะผน าทางวชาการในสวนของสรางวฒนธรรมและบรรยากาศการเรยนร สนบสนนและกลาตอสทางวชาการและวชาชพ สงเสรมแล ะพฒนาบคคลใหมศกยภาพมผลตอประสทธผลทางการบรหารงานวชาการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยเปนอทธพลทางบวก

ตวอยาง การอภปรายผล

5.2 อภปรายผล

1. ภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน


140

ผลจากการศกษา พบวา ผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน มองคประกอบภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาในสถาบนอดมศกษาเอกชน ดานพฤตกรรมของผบรหารระดบคณะวชาในการใชความรเปนพนฐานในการบรหารและพฒนาหลกสตร สรางเครอขายความร วมมอทางวชาการ ดานคณลกษณะ ไดแก การมความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ และดานความสามารถจดหางานวชาการและโครงการวจยเขาสคณะ ซงจะเหนไดวา คณลกษณะภาวะผน าของผบรหารระดบคณะวชา จะมลกษณะประจ าตวหรอสงบงชใหเหนถงภาวะผน าของผด ารงต าแหนงคณบดทเออตอประสทธผลของการบรหารงานในการโนมนาวใหบคคลหรอกลมปฏบตตาม สอดคลองกบผลงานวจยของ สมบรณ ศรสรรหรญ (2547) พบวา คณลกษณะดานวชาการ คอ คณลกษณะเฉพาะทส าคญทแสดงถงความรความสามารถทางวชาการและความช านาญ เชยวชาญในวชาชพรวมทงประสบการณในการศกษา ประสบการณทางวชาการ การสอน การมจดยนทางวชาการ ความคดรเรมสรางสรรคทางวชาการ การมสมฤทธผลทางวชาการจนเปนทยอมรบของสงคมทงภายในและภายนอกองคการ ความสามารถบรหารจดการคณะดวยความถกตองโปรงใส หลกความรบผดชอบตอสงคม และเปนแบบอยางทดตอสงคม

ตวอยาง ขอเสนอแนะ

5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 ขอเสนอแนะเชงวชาการ

1. การพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาควรด าเนนการอยางเปนรปธรรมในสถาบนอดมศกษา เนองจากจะกอใหเกดประโยชนตอการบรหารจดการวชาการแลว ยงสามารถกอใหเกดแนวทางการพฒนาระบบงานและระบบคนควบคกน ดงนน ผบรหารระดบสง ทงสภามหาวทยาลยและอธการบด ควรใหความส าคญและตระหนกถงความจ าเปนทจะตองมดวยการสงเสรมสนบสนนการพฒนาทจะตองมการพฒนาคณลกษณะภาวะผน าทางวชาการของผบรหารระดบคณะวชาอยางเปนระบบและตอเนอง เพอใหผบรหารระดบคณะวชามคณลกษณะ ความสามารถ พฤตกรรมทมผลตอประสทธผลทางการบรหารวชาการ โดยมหนวยงานรบผดชอบการพฒนาทชดเจน มการแตงตงผเชยวชาญในการพฒนาภาวะผน าทางวชาการของผบรหารทกระดบ และมอบหมายใหฝายบคคลของสถาบนเปนผรบผดชอบด าเนนการตอไป

5.3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาโปรแกรมการพฒนาตนเองของผบรหารระดบคณะวชาและสาขาวชาของสถาบนอดมศกษาเอกชนเพอการพฒนาภาวะผน ารปแบบการพฒนาภาวะผน าแบบบรณาการ โดยสรางแบบการประเมนตนเอง ดวยเครองมอการประเมนในแบบฟอรมการประเมนตนเองใหมเนอหาทปฏบตไดและตรงประเดน (Ensure Practical and relevant Content) กบปญหาทพบในขณะปฏบตงาน


141

เพอใหผเขารบการฝกไดเรยนรสงทใกลเคยงกบงานมากทสด และจดท าแผนพฒนาตนเอง (Individual Development Plan : IDP) ใหครอบคลมกบคณลกษณะและพฤตกรรมทเนนความสมพนธระหวางบคคลกบทมงาน (Emphasize Interpersonal Relationships and Teamwork) และควรมการจดท าแผนพฒนาตนเองของผบรหารเพอใหสามารถวางแผนการพฒนาตนเองไวลวงหนาอยางเปนระบบและตอเนอง

การเขยนบรรณานกรม

รปแบบการเขยนบรรณนกรมของหนงสอ มรายละเอยดทางบรรณานกรม 4 สวน ไดแก

1) ชอผแตง

2) ปทพมพ

3) ชอเรอง

4) สถานทพมพ ประกอบดวย เมองทพมพ และส านกพมพ

เมอเขยนเปนรปแบบบรรณานกรม แตละสวนจะคนดวยเครองหมายมหพภาค (.) ดงน

ชอผแตง. (ปพมพ). ชอเรอง. เมองทพมพ : ส านกพมพ.

ตวอยางหนงสอภาษาไทย

กญญามน อนหวาง. (2553). การเขยนทางวชาการ. กรงเทพฯ : เอเดยนสโตร.

ชอผแตง คอ กญญามน อนหวาง

ปทพมพ คอ 2553.

ชอเรอง คอ การเขยนทางวชาการ.

สถานทพมพ คอ กรงเทพฯ :เอเดยนสโตร.

ตวอยางหนงสอภาษาองกฤษ

Mann, T. (1987). A Guide to library research methods. New York : Oxford University

Press.

ชอผแตง คอ Mann, T.

ปทพมพ คอ 1987


142

ชอเรอง คอ Guide to library research methods.

สถานทพมพ คอ New York : Oxford University

การอางองบรรณานกรม APA style ในทนจะยกตวอยางเพยงบางสวน ผเขยนควรศกษารายละเอยดจากวารสารทจะสงบทความไปตพมพวาใชระบบใด อาจใชตวเอนหรอตวเขม

การอางองหนงสอทงเลม นามสกล, ชอผเขยนยอ. (ปทพมพ). ชอหนงสอ. เมองทพมพ: แหลงพมพ. Ellis, R. (1995). THE STUDY OF SECOND LANGUAGE ACQUISITION. Hong Kong: Oxford University Press.

การอางองบางสวนของหนงสอ นามสกล, ชอผเขยนยอ. (ปทพมพ). ชอบทความหรอชอตอน. ชอหนงสอ (เลขหนา). เมองทพมพ : แหลงพมพ. Lewis, M. (1999). Culture and language learning, HOW TO STUDY FOREIGN LANGUAGES. Malaysia: Macmillan.

การอางองบทความจากวารสารวชาการ นามสกล, ชอผเขยนยอ. (ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, เลมท, หนา. Saunders, L. (2008). Exploring connections between information retrieval systems and information literacy standards. LIBRARY & INFORMATION SCIENCE RESEARCH, 30, 86-93. การอางองจากอนเตอรเนต นามสกล, ชอผเขยนยอ. ชอหวขอบทความ. Retrieved เดอนวน, ป, from URL address ถาไมปรากฏชอผเขยน Short Comings of Health Care in Thailand. Retrieved January 28, 2010, from http://www.thaiwebsites.com/shortcomings-Thai-healthcare.asp

http://www.thaiwebsites.com/shortcomings-Thai-healthcare.asp


143

บทท 11

แนวทางการเขยนโครงรางการวจย

โครงรางการวจย

โครงรางการวจยมชอเรยกแตกตางกนไป ทงหวขอโครงราง ขอเสนอโครงการวจย เคาโครงการวจย โครงการวจยและโครงรางงานวจย ซงถอดความมาจากค าวา research proposal ในภาษาองกฤษ

มนส สวรรณ (2544 :127) ใหค าจ ากดความวา คอ ขอเสนอทางเทคนค อาจรวมขอเสนอทางดานงบประมาณไวดวยกได ในกรณทผวจยตองการขอทนสนบสนน ซงผวจยน าเสนอความคดรวบยอดวามวตถประสงคและมแผนการด าเนนงานอยางไรบางส าหรบประเดนปญหาการวจยทก าหนดศกษา โครงรางการวจยโดยทวไปตองประกอบดวยขนตอนทผวจยเสนอวาจะด าเนนการตามนน โดยคาดหมายวาเมอด าเนนการจนครบถวนแลวจะท าใหไดค าตอบทมความถกตองและเชอถอไดส าหรบปญหาการวจยดงกลาวการท าโครงรางการวจยถอเปนการบงคบ โครงรางการวจยจงเปรยบเสมอนขอตกลงระหวางผวจยกบคณะกรรมการทปรกษาวาผวจยศกษาเรองอะไร เพออะไร ใชแนวคดอะไรมารองรบ ใชวธการศกษาอยางไรซงหมายความวา ผวจยจะตองด าเนนการวจยตามแนวทางทระบไวในขอตกลง นอกจากน การวจยทกลกษณะไมวาจะเปนโครงการขนาดเลกหรอใหญ และมทนสนบสนนมากนอยเพยงใดกตาม โดยสากลนยมแลวตองมการเขยนและเสนอโครงรางการวจยกอนเสมอ

รปแบบการเขยนโครงรางการวจยของแตละสถาบน รวมถงหวขอตางๆ ทจะตองมอาจแตกตางกน แตหวขอหลกๆ มกจะคลายคลงกน ดวยเหตน หากผวจยเปนนกศกษา ลกษณะการเขยนกตองเปนไปตามระเบยบของบณฑตวทยาลยทตนสงกด แตหากเขยนเพอขอทนวจยจากแหลงอนกตองเขยนตามแนวทแหลงทนนนๆ ก าหนด

ในทน จะกลาวถงการเขยนหวขอตางๆ โดยเรยงล าดบตามโครงรางการวจย ดงน

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา เปนการปพนใหผอานไดเขาใจเรองราวเปนเบองตนวาผวจยมเบองหนาเบองหลงในการท าวจยอยางไร โดยน าเอาแนวความคด ทฤษฎหรองานวจยหรอขอความส าคญมาสนบสนน เชนค าพดของผเชยวชาญ ผร ผช านาญการในสาขาตางๆ หรอแนวนโยบาย ขอกฎหมาย และพระราชบญญตทเกยวของกบประเดนทศกษา การเขยนในสวนนตองเขยนใหตรงประเดนและสน หยบยกประเดนและตวอยางหรอขอสนบสนนเฉพาะสวนทส าคญเพอดงดดความสนใจใหผอานตดตามตอไป


144

2. วตถประสงค ระบใหชดเจนวาตองการจะศกษาในประเดนใดบาง โดยอาจเขยนเปนรายขอ ทงนวตถประสงคจะเปนตวชวา งานวจยจะมงไปในทศทางใดและเปนตวก าหนดรายละเอยดของการวจยตอไป นอกจากนการสรปผลการวจยจะตองตอบค าถามตามวตถประสงคอยางครบถวน

3. ขอบเขตในการวจย เปนการตกรอบขอบเขตของการวจยวา มขอบเขตแคไหน โดยอาจระบขอบเขตในดานเนอหา ดานประชากร ดานพนท และดานระยะเวลา

4. นยามศพท อธบายความหมายของค าหลก หรอตวแปรทจะศกษาทอาจปรากฏในหวเรองการวจย ปญหาการวจย วตถประสงค เพอเปนหลกส าหรบผวจยทจะใชในการวดตวแปรและชวยสอความหมายใหตรงกน

5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย เปนการระบความคาดหมายทจะไดรบจากงานวจยวาจะเปนประโยชนตอหนวยงานหรอผปฏบตงานหรอวงวชาการในดานใด อยางไร

6. แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ เปนการสรปหรอดงแนวคด ทฤษฎและงานวจยทจะน ามาใชในงานวจยมาแสดงใหเหนวา ผวจยจะใชแนวคด ทฤษฎและงานวจยชนใดบาง ทงนควรจะเขยนบทสรปไวตอนทายวาจะน ามาใชอยางไร และมตวแปรใดหรอจดออน จดแขงทพบจากการเรยนรงานวจยทเลอกมาศกษา

7. วธด าเนนการวจย ระบรายละเอยดในการด าเนนการวจย โดยมหวขอยอยดงน

- รปแบบการวจย ระบรปแบบการวจยวาเปนการวจยแบบใด การวจยเชงทดลอง การวจยเชงส ารวจ หรอการวจยเชงคณภาพ ฯลฯ

- กลมเปาหมาย ระบใหชดเจนวา เปนประชากรกลมใด และขนาดของประชากรหรอกลมเปาหมาย หากจะใชกลมตวอยางจะตองก าหนดขนาดของตวอยางและเทคนคการสมหรอการเลอกตวอยาง

- การเกบรวบรวมขอมล อธบายวาจะเกบรวบรวมขอมลอยางไร ใชเครองมออะไรบาง ขนตอนการสราง การทดลองใช รวมถงการประเมนคณภาพของเครองมอและวธการในการเกบรวบรวมขอมล ในสวนนเมอด าเนนการรวบรวมขอมลแลว ควรเขยนเพมเตมวา พบปญหาใดบางและแกปญหาไดหรอไม อยางไร ทงนเพอใหเกดความนาเชอถอในกระบวนการเกบรวบรวมขอมลมากขน


145

รายงานการวจย

ตามทกลาวไวตอนตนวา รายงานการวจยโดยทวไปจะมอย 5 บท และสามบทแรกอยในโครงรางการวจย ฉะนนเมอรวบรวมขอมลแลว จงเขยนบททสเพอเสนอผลงานวจย และบททหาสรปและอภปรายผล ซงมแนวทางในการเขยนดงน

1. ผลการวจย เปนการรายงานผลการวจยโดยบรรยายหรออธบายขอเทจจรงจากขอมลทรวบรวมได โดยอาจน าวตถประสงคของการวจยมาเปนหวขอหลกในการน าเสนอขอมล การเขยนผลการวจย ตองเขยนใหชดเจนและใชภาษาใหถกตอง ทส าคญคอตองเขยนรายงานตามขอมล ทงนผวจยอาจน าตาราง แผนภาพ แผนภม มาใชประกอบการน าเสนอเพอใหเกดความชดเจนมากขน

2. สรปและอภปรายผล เปนการน าผลการวจยขางตนมาสรปตามประเดนตางๆ วาไดตอบวตถประสงคทก าหนดไวหรอไม อยางไร สวนการอภปรายผลเปนการตความ แปลความผลการวจยทวเคราะหไดจากขอมล แลวเชอมโยงกบขอสรปทไดจากแนวคด ทฤษฎหรองานวจย ซงผวจยไดน ามาใชวาเหมอนหรอแตกตางกน โดยพยายามแยกแยะวพากษวจารณทงผลและวธการศกษาของตนเองและของผอน โดยอาจจะแยงหรอสนบสนน หรอเพมเตมค าอธบายทมอยเดมใหสมบรณขน

ในกรณทเปนการวจยเชงคณภาพ รายงานการวจยอาจมมากกวา 5 บท โดยขยายบททเปนผลการวจยออกไป หรอแยกการอภปรายผลการวจยกบบทสรปออกไปเปนสองบทกได หากมประเดนในการอภปรายคอนขางมาก และจะท าใหเกดความกระชบชด รวมทงความสะดวกตอผอาน

3. บทคดยอ เปนเสมอนตวแทนของรายงานการวจยทงหมด คอจะตองระบวตถประสงค วธการวจย และผลการวจย ปกตแลวจะมความยาวไมเกน 2 หนากระดาษ

แนวทางการเขยนโครงรางการวจย (Research proposal)

โดยทวไปกอนทนกวจยจะท าการวจย จะตองมการวางแผนงานเกยวกบเรองทจะท าการวจยไวลวงหนา การเขยนโครงรางการวจย (Research proposal) นอกจากจะท าใหผวจยทราบขนตอนและรายละเอยดในแตละขนตอนของการท าวจยแลว ยงใชเปนเครองมอในการพจารณาขออนมตท าวจย หรอขอทนส าหรบท าวจยอกดวย เพอใหผพจารณาอนมตเชอวา การวจยทจะท านนมระเบยบวธการวจยทด มความเปนไปไดในการท าวจยใหส าเรจและประโยชนสมควรไดรบการอนมตใหท าการวจยได

สงส าคญทสดในการเขยนโครงรางการวจยทด คอความรและความเขาใจอยางถองแทของผทจะการวจยวาจะท าวจยเรองอะไร มวตถประสงคอะไร จะใชระเบยบวธการศกษาอะไรและอยางไร และงานวจยนนม


146

ประโยชนอะไรบาง ซงหากผทท าวจยไมมความชดเจนในเรองตางๆเหลานแลว กยากทจะเขยนขอเสนอโครงการวจยทดได

องคประกอบของโครงรางการวจย โครงรางการวจย ควรมองคประกอบส าคญ ดงน

(introduction)

(Rationale for the study)

(Purpose of the Study)

(Significance of the Study)

(Scope of the Study)

Basic Assumption)

(Definition of Terms)

(Hypothesis)

10

1. ชอเรอง (the title) ชอเรองควรมความหมายสน กะทดรดและชดเจน เพอระบถงเรองทจะท าการศกษาวจย วาท าอะไร กบใคร ทไหน อยางไร เมอใด หรอตองการผลอะไร นอกจากน ควรค านงดวยวาชอเรองกบเนอหาของเรองทตองการศกษาควรมความสอดคลองกนการเลอกเรองในการท าวจยเปนจดเรมตนทส าคญ ทตองพจารณารายละเอยดตางๆ หลายประเดนโดยเฉพาะประโยชนทจะไดรบจากผลของการวจย ในการเลอกหวเรองของการวจย มขอควรพจารณา 4 หวขอ คอ 1.1 ความสนใจของผวจย ควรเลอกเรองทตนเองสนใจมากทสด และควรเปนเรองทไมยากจนเกนไป 1.2 ความส าคญของเรองทจะท าวจย ควรเลอกเรองทมความส าคญ และน าไปใชปฏบตหรอสรางแนวความคดใหมๆ ได โดยเฉพาะเกยวกบงานดานเวชศาสตรครอบครวหรอเชอมโยงกบระบบสขภาพ 1.3 เปนเรองทสามารถท าวจยได เรองทเลอกตองอยในวสยทจะท าวจยได โดยไมมผลกระทบอนเนองจากปญหาตางๆ เชน ดานจรยธรรม ดานงบประมาณ ดานตวแปรและการเกบขอมล ดานระยะเวลาและการบรหาร ดานการเมอง หรอเกนความสามารถของผวจย 1.4 ไมซ าซอนกบงานวจยทท ามาแลว ซงอาจมความซ าซอนในประเดนตางๆ ทตองพจารณาเพอหลกเลยง ไดแก ชอเรองและปญหาของการวจย (พบมากทสด) สถานททท าการวจย ระยะเวลาทท าการวจย วธการ หรอระเบยบวธของการวจย


147

2. ความเปนมาและความส าคญของปญหา (background and rationale) อาจเรยกภมหลงของปญหา ความจ าเปนทจะท าการวจย หรอ ความส าคญของโครงการวจย ฯลฯ ไมวาจะเรยกอยางไร ตองระบวาปญหาการวจยคออะไร มความเปนมาหรอภมหลงอยางไร มความส าคญ รวมทงความจ าเปน คณคา และประโยชน ทจะไดจากผลการวจยในเรองน โดยผวจยควรเรมจากการเขยนปพนโดยมองปญหาและวเคราะหปญหาอยางกวางๆ กอนวาสภาพทวๆไปของปญหาเปนอยางไร และภายในสภาพทกลาวถง มปญหาอะไรเกดขนบาง ประเดนปญหาทผวจยหยบยกมาศกษาคออะไร ระบวามการศกษาเกยวกบเรองน มาแลวหรอยง ทใดบาง และการศกษาทเสนอนจะชวยเพมคณคา ตองานดานน ไดอยางไร

3. วตถประสงคของการวจย (objectives)

เปนการก าหนดวาตองการศกษาในประเดนใดบาง ในเรองทจะท าวจย ตองชดเจน และเฉพาะเจาะจง ไมคลมเครอ โดยบงชถง สงทจะท า ทงขอบเขต และค าตอบทคาดวาจะไดรบ ทงในระยะสน และระยะยาว การตงวตถประสงค ตองใหสมเหตสมผล กบทรพยากรทเสนอขอ และเวลาทจะใชจ าแนกไดเปน2ชนดคอ 3.1 วตถประสงคทวไป (General Objective) กลาวถงสงท คาดหวง (implication) หรอสงทคาดวาจะเกดขน จากการวจยน เปนการแสดงรายละเอยด เกยวกบจดมงหมาย ในระดบกวาง จงควรครอบคลมงานวจยทจะท าทงหมด 3.2 วตถประสงคเฉพาะ (Specific Objective) จะพรรณนาถงสงทจะเกดขนจรง ในงานวจยน โดยอธบายรายละเอยดวา จะท าอะไร โดยใคร ท ามากนอยเพยงใด ทไหน เมอไร และเพออะไร โดยการเรยงหวขอ ควรเรยงตามล าดบความส าคญ กอน หลง

4. ค าถามของการวจย (research question )เปนสงส าคญทผวจยตองก าหนดขน (problem identification) และใหนยามปญหานน อยางชดเจน เพราะปญหาทชดเจน จะชวยใหผวจย ก าหนดวตถประสงค ตงสมมตฐาน ใหนยามตวแปรทส าคญ ๆ ตลอดจน การวดตวแปรเหลานนได ถาผวจย ตงค าถามทไมชดเจน สะทอนใหเหนวา แมแตตวกยงไมแนใจ วาจะศกษาอะไร ท าใหการวางแผนในขนตอไป ค าถามของการวจยตองเหมาะสม (relevant) หรอสมพนธ กบเรองทจะศกษา โดยควรมค าถาม ทส าคญทสด ซงผวจย ตองการค าตอบ มากทสด เพอค าถามเดยว เรยกวา ค าถามหลก (primary research question) ซงค าถามหลกน จะน ามาใชเปนขอมล ในการค านวณ ขนาดของตวอยาง (sample size) แตผวจย อาจก าหนดใหม ค าถามรอง (secondary research question) อกจ านวนหนงกได ซงค าถามรองน เปนค าถาม ทเราตองการค าตอบ เชนเดยวกน แตมความส าคญรองลงมา โดยผวจย ตองระลกวา ผลของการวจย อาจไมสามารถ ตอบค าถามรองนได ทงนเพราะการค านวณขนาดตวอยาง ไมไดค านวณเพอตอบค าถามรองเหลาน 5. ทฤษฎและ งานวจยทเกยวของ


148

อาจเรยกวา การทบทวนวรรณกรรม สวนนเปนการเขยนถงสงทผวจยไดมาจากการศกษาคนควาเอกสารตางๆ ทงทฤษฎ และงานวจยทเกยวของไดแก ทฤษฎ หลกการ ขอเทจจรงตางๆ แนวความคดของผเชยวชาญ ตลอดจนผลงานวจยตางๆ ทเกยวของกบปญหาของผวจย รวมทงมองเหนแนวทางในการด าเนนการศกษารวมไปกบผวจยดวย โดยจดล าดบหวขอหรอเนอเรองทเขยนตามตวแปรทศกษา และในแตละหวขอเนอเรองกจดเรยงตามล าดบเวลาดวย เพอใหผอานไดเหนพฒนาการตางๆ ทเกยวกบปญหา นอกจากนผวจยควรจะตองมการสรปไวดวย เพอใหผอานไดเหนความสมพนธทงสวนทสอดคลองกน ขดแยงกน และสวนทยงไมไดศกษาทงในแงประเดน เวลา สถานท วธการศกษาฯลฯ การเขยนสวนนท าใหเกดประโยชนตอการตงสมมตฐานดวย หลงจากทผวจยไดเขยนเรยบเรยงการทบทวนวรรณกรรมแลว ควรมการประเมนงานเขยนเรยบเรยงนนอกครงหนง วามความสมบรณทงเนอหา ภาษา และความตอเนองมากนอยแคไหน

6. สมมตฐาน (Hypothesis) และกรอบแนวคดในการวจย (conceptual framework)

การตงสมมตฐาน เปนการคาดคะเนหรอการทายค าตอบอยางมเหตผล มกเขยนในลกษณะ การแสดงความสมพนธ ระหวางตวแปรอสระหรอตวแปรตน(independent variables) และตวแปรตาม (dependent variable) สมมตฐานท าหนาทเสมอนเปนทศทาง และแนวทาง ในการวจย จะชวยเสนอแนะ แนวทางในการ เกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมลตอไป สมมตฐานตองตอบวตถประสงคของการวจยไดครบถวนและทดสอบและวดได นอกจากน ผวจยควรน าเอาสมมตฐานตางๆ ทเขยนไวมารวมกนใหเปนระบบและมความเชอมโยงกนในลกษณะทเปนกรอบแนวความคดของการศกษาวจยทงเรอง

7. ขอบเขตของการวจย เปนการระบใหทราบวาการวจยทจะศกษามขอบขายกวางขวางเพยงใด เนองจากผวจยไมสามารถท าการศกษาไดครบถวนทกแงทกมมของปญหานน จงตองก าหนดขอบเขตของการศกษาใหแนนอน วาจะครอบคลมอะไรบาง ซงอาจท าไดโดยการก าหนดขอบเขตของเรองใหแคบลงเฉพาะตอนใดตอนหนงของสาขาวชา หรอก าหนดกลมประชากร สถานทวจย หรอระยะเวลา 8. การใหค านยามเชงปฏบตทจะใชในการวจย (operational definition) ในการวจย อาจม ตวแปร (variables) หรอค า (terms) ศพทเฉพาะตาง ๆ ทจ าเปนตองใหค าจ ากดความอยางชดเจน ในรปทสามารถสงเกต (observation) หรอวด (measurement) ได ไมเชนนนแลว อาจมการแปลความหมายไปไดหลายทาง

9. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย(expected benefits and application)อธบายถง ประโยชนทจะน าไปใชไดจรง ในดานวชาการ เชน จะเปนการคนพบทฤษฎใหมซงสนบสนนหรอ คดคานทฤษฎเดม และประโยชนในเชงประยกต เชน น าไปวางแผนและก าหนดนโยบายตางๆ หรอประเมนผลการปฏบตงานเพอหาแนวทางพฒนาใหดขน เปนตน โดยครอบคลมทง ผลในระยะสน และระยะ


149

ยาว ทงผลทางตรง และทางออม และควรระบในรายละเอยดวา ผลดงกลาว จะไดกบใคร หรอองคกรใด เปนส าคญ

10. ระเบยบวธวจย (research methodology)เปนการใหรายละเอยดเกยวกบขนตอนในการด าเนนการวจยวาแตละขนตอนจ าท าอยางไร โดยทวไปเปนการใหรายละเอยดในเรองตอไปน คอ 10.1 วธวจย จะเลอกใชวธวจยแบบใด เชน จะใชการวจยเอกสาร การวจยแบบทดลอง การวจยเชงส ารวจ การวจยเชงคณภาพ หรอจะใชหลายๆ วธรวมกน ซงกตองระบใหชดเจนวาจะใชวธอะไรบาง 10.2 แหลงขอมล จะเกบขอมลจากแหลงใดบาง เชน จะเกบขอมลทตยภม จากทะเบยนราษฎร สมดสถตรายป ส ามะโนประชากรและเคหะ ฯลฯ หรอจะเปนขอมลปฐมภม จากการส ารวจ การสนทนากลม การสงเกต การสมภาษณระดบลก ฯลฯ 10.3 ประชากรทจะศกษา ระบใหชดเจนวาใครคอประชากรทตองการศกษา และก าหนดคณลกษณะของประชากรทจะศกษาใหชดเจน เชน เพศ อาย สถานภาพสมรส ศาสนา เขตทอยอาศย บางครงประชากรทตองการศกษาอาจไมใชปจเจกบคคลกได เชน อาจเปนครวเรอน หมบาน อ าเภอ จงหวด ฯลฯ กได 10.4 วธการสมตวอยาง ควรอธบายวาจะใชวธการสมตวอยางแบบใด ขนาดตวอยางมจ านวนเทาใด จะเกบขอมลจากทไหน และจะเขาถงกลมตวอยางไดอยางไร 10.5 วธการเกบขอมล ระบวาจะใชวธการเกบขอมลอยางไร มการใชเครองมอและทดสอบเครองมออยางไร เชน จะใชวธการสงแบบสอบถามทางไปรษณย การสมภาษณแบบมแบบสอบถาม การสงเกต หรอการสนทนากลมเปนตน 10.6 การประมวลผลขอมลและการวเคราะหขอมล ระบการประมวลผลขอมลจะท าอยางไร จะใชเครองมออะไรในการประมวลผลขอมล และในการวเคราะหขอมลหรอการทดสอบสมมตฐานจะท าอยางไร จะใชสถตอะไรบางในการวเคราะหขอมลเพอใหสามารถตอบค าถามของการวจยทตองการได 11. ระยะเวลาในการด าเนนงาน ผวจยตองระบถงระยะเวลาทจะใชในการด าเนนงานวจยทงหมดวาจะใชเวลานานเทาใด และตองระบระยะเวลาทใชส าหรบแตละขนตอนของการวจย

12 เอกสารอางอง (references) หรอ บรรณานกรม (bibliography)

ตอนสดทายของโครงรางการวจย จะตองม เอกสารอางอง หรอรายการอางอง อนไดแก รายชอหนงสอ สงพมพอน ๆ โสตทศนวสด ตลอดจนวธการ ทไดขอมลมา เพอประกอบ การเอกสารวจยเรองนน ๆ รายการอางอง จะอยตอจากสวนเนอเรอง และกอนภาคผนวก โดยรปแบบทใชควรเปนไปตามสากลนยม เชน Vancouver Style หรอ APA(American Psychological Association) style


150

13. ภาคผนวก(appendix) สงทนยมเอาไวทภาคผนวก เชน แบบสอบถาม แบบฟอรมในการเกบหรอบนทกขอมล เมอภาคผนวก มหลายภาค ใหใชเปน ภาคผนวก ก ภาคผนวก ข ฯลฯ แตละภาคผนวก ใหขนหนาใหม 14. ประวตของผด าเนนการวจย(biography) ประวตของผวจย เปนขอมลทผใหทนวจยมกจะใชประกอบการพจารณาใหทนวจย ซงถามผวจยหลายคนกตองมประวตของผวจยทอยในต าแหนงส าคญๆ ทกคนซงตองระบวา ใครเปนหวหนาโครงการ ใครเปนผรวมโครงการในต าแหนงใด และใครเปนทปรกษาโครงการประวตผด าเนนการวจย ควรประกอบดวยประวตสวนตว (เชน อาย เพศ การศกษา) ประวตการท างาน และผลงานทางวชาการตางๆ


151

หลกการประเมนเคาโครงวจย

ด เอ แมคเคย (1981) ไดเสนอเกณฑส าหรบประเมนองคประกอบตางๆ ของเคาโครงการวจย ดงน

เกณฑ ค าถามทใชในการประเมน เคาโครงมคณสมบตครบตามเกณฑ (ขอละ 1 คะแนน)

ก. หวของานวจย ก. หวของานวจยบอกใหผอานทราบวา เนอหาในรายงานการวจยจะเปนอยางไร?

1. ความชดเจนของหวขอ 1. หวขอสะทอนใหเหนเนอหาสาระทจะ คนควาวจยหรอไม

1..................

2. ความชดเจนของจดประสงค 2. หวขอสะทอนใหเหนจดประสงคของการวจยหรอไม

2..................

3. ความสอดคลองกบสมมตฐานการวจย

3. หวขอและจดประสงคสอดคลองกบปญหา และสมมตฐานหรอไม

3..................

4. ความกระทดรด 4. หวขอกระทดรดและฟงรนหหรอไม 4.................. 5. ความนาสนใจ 5. หวขอกระตนใหผอานสนใจงานวจยเรองนน

หรอไม 5..................

6. ดงดดความสนใจ 6. หวขอดงดดความสนใจผอานหรอไม 6.................. 7. การชทาง 7. วลยดยาวทงหลายทอาจท าใหไขวเขวถกตดออก

จากหวขอหรอไม 7..................

8. ความงาย 8. รายละเอยดทจะปรากฎในบทอนๆ ถกตดออกไปจากหวขอหรอไม

8..................

ข. ความส าคญของงานวจย ข. ผวจยมเหตผลเพยงพอทจะใช ผลการวจยขยายความคดรวบยอดใน สาขาทวจย ของผอานหรอไม?

*

1. ความชดเจนของความคดรวบยอด

1. ผวจยมความคดรวบยอดทชดเจนเกยวกบปญหาทจะวจยหรอไม

1..................

2. สงชบอกความจ าเปน 2. มหลกฐานสนบสนนจากหลายแหลงวามความจ าเปนทจะตองวจยในเรองนหรอไม

2..................

3. ความเปนตวของตวเอง 3. เคาโครงวจยชใหเหนวาผวจยจะแปลผล โดยปราศจากความล าเอยงหรอไม

3..................

4. ตนตอของปญหาวจย 4. ปญหาการวจยหรอบางสวนของปญหา 4..................


152

เคยผานการวจยคนความากอนหรอไม 5. ผลตอการพฒนาความรในสาขานนๆ

5. ผวจยตงใจทจะขยายความคดรวบยอด ในสาขาทจะท าการวจยหรอไม

5..................

6. ความสามารถทจะน าไปประยกตใช

6. มอะไรชใหเหนวาจะสามารถน าผล การวจยไปใชประโยชนทงในแงทฤษฎ หรอปฏบตไดหรอไม

6................

ค. ปญหาส าหรบการวจย ค. ปญหาส าหรบการวจยเปนเครอง ควบคมหรอก าหนดขนตอนการด าเนน การวจยหรอไม?

*

1. กรอบความคด 1. ปญหาท าใหผอานทราบเจนาในการวจยหรอไม 1................ 2. จดสนใจ 2. ปญหาจ ากดขอบเขตของการวจยหรอไม 2.......... 3. การควบคมรปแบบการวจย 3. ปญหาสะทอนใหเปนขนตอนและเทคนค

ตางๆ ทจะใชในการวจยหรอไม 3................

4. การควบคมขอมล 4. ปญหาสมพนธกบขอมลทจะใชในการวจย หรอไม

4..........

5. ความสอดคลองกบหวขอการวจย

5. ปญหาสอดคลองกบหวขอการวจยหรอไม 5..........

6. ในการควบคมการรายงานผลการวจย

6. ปญหาเปนเครองก าหนดขอบเขตของผล การวจยหรอไม

7................

7. ความพรองทจะใหมการตรวจสอบ

7. ปญหาเปนตวก าหนดสมมตฐานทพรอม ทจะใหมการตรวจสอบไดหรอไม

7................

8. ความสมพนธกบทฤษฎ 8. ปญหาและสมมตฐานตงอยบนรากฐาน ของทฤษฎทเกยวของหรอไม

8................

9. ความชดเจน 9. ปญหาและสมมตฐานประกอบดวยถอยค า ทเปนภาษาวชาการยงกวาค าพดทวๆไปหรอไม

9................

10. ปญหายอยส าหรบการวจย 10. ปญหาและสมมตฐานหลก เปนเครอง ก าหนดปญหาและสมมตฐานยอยหรอไม

10..............

ง. รปแบบของการวจย ง. รปแบบของการวจยมงทดสอบ สมมตฐานและปญหาส าหรบการวจย หรอไม?

*

1. ความชดเจนของขอมล 1. ชนดและแหลงขอมลทใชในการวจย ถกก าหนดไวแนนอนหรอไม

1..........


153

2. ความพรอมของขอมล 2. สามารถบอกแหลงทแนนอนของขอมลทสมพนธกบปญหา และสมมตฐานของการวจยไดหรอไม

2................

3. ความเหมาะสมของขอมล 3. แหลงขอมลทระบบ สามารถจะท าใหผวจย ไดขอมลทจ าเปนส าหรบวจยหรอไม

3................

4. ความเชอถอไดและความเทยงตรงของขอมล

4. เครองมอและวธเกบขอมลประกนความ เชอถอได และมความถกตองของขอมลหรอไม

4................

5. เทคนคการสมตวอยาง 5. ก าหนดกลมประชากรทจะใชสมตวอยาง ไวแนนอนหรอไม

5................

6. การเลอกกลมตวอยาง 6. ก าหนดวธเลอกกลมตวอยางไวหรอไม 6.......... 7. การเลอกขอมลทพงปรารถนา

7. มเหตสนบสนนในการเลอกกลมตวอยางทเลอกไวหรอไม

7..........

8. ความเชอถอและเทยงตรง ของเครองมอ

10. เลอกเครองมอทจะใชในการเกบรวบรวมขอมลไวแนนอนหรอไม และไดตระหนกถงความเทยงตรงและความเชอถอไดของเครองมอหรอไม

10..............

9. โอกาสในการเลอกเทคนค ทางสถต

11. เทคนคทางสถตทเลอก เหมาะสมทจะทดสอบสมมตฐาน หรอตอบปญหาการวจยไดครบหรอไม

11..............

จ. วรรณคดทเกยวของ จ. วรรณคดทเกยวของทศกษาและรวบรวมมาสมพนธกบงานวจยชแนวทางการวจยและบอกใหทราบถง สภาพของวทยาการสาขานนๆ หรอไม

*

1. ความเหมาะสมของบทน า 1. หวขอนรวมบทน าทกลาวถงจดประสงคของการศกษา รวบรวมวรรณกรรมทเกยวของและการจดล าดบหวขอทรวมไวในบทนหรอไม

1................

2. เกณฑการเลอกวรรณคดทเกยวของ

2. ก าหนดเกณฑทจะใชในการเลอกวรรณคดทเกยวของไวหรอไม

2..........

3. ภาพรวมเชงประวตศาสตร 3. หวขอนสะทอนใหเหนพฒนาการเชงประวตศาสตรของปญหาทจะวจยหรอไม

3................

4. ความสอดคลองกบทฤษฎปจจบน

4. หวขอนชใหเหนวางานวจยนจะสรางเสรมทฤษฎหรอความรในสาขาทจะวจยอยางไร หรอไม

4................

5. คณภาพของวรรณคดทเกยวของ

5. หวขอนสะทอนใหเหนความสมพนธระหวางวรรณคดกบเคาโครงงานวจยของเราหรอไม

5................


154

6. ความสอดคลองของวรรณคด ทเกยวของกบรปแบบการวจย

6. ใหตรวจความเหมาะสมของวรรณคดทเกยวของ และขอสรปทจะอางถงไดของสงทศกษาและรวบรวมมากบรปแบบการวจยหรอไม

6................

7. ความสามารถทจะประยกตใช ของวธการ

7. ผวจยไดแสดงความตงใจทจะเลยนแบบปรบปรงวธการวจย หรอชใหเหนถงความแตกตางของวธการของเขา กบวธการอนทเคยใชมาอยางไร

7................

8. ความสอดคลองกบงานวจย ทเสนอขนใหม

8. ไดเลอกศกษาและรวบรวมงานวจยทเกยวของหรอไม นนคอวรรณคดทรวบรวมมามสาระ และวธการวจยทเสนอขนหรอไม

8................

9. ความอานงาย 9. บทนท าใหผอานสามารถจ าแนกระหวางงานวจยทสมพนธกบเรองทจะวจยโดยตรงและงานวจยทสมพนธโดยออมไดหรอไม

9................

10. สามารถจบเนอหาสาระได 10. บทนมเนอหาสาระคควรตอการตดตามศกษาหรอไม

10........

11. การจดล าดบหวขอการวจย

11. ไดรวบรวมวรรณคดทเกยวของไวเปนหมวดหมตามล าดบหวขอใหญไปยงหวขอยอยเพอใหสะดวกแกการอภปรายแตละประเดนหรอไม

11..............

12. ความเหมาะสมของตอนสรป

12. บทนไดสรปใจความส าคญของแตละ หวขอในตอนนหรอไม

12........

ฉ. นยามและขอบเขตการวจย

ฉ. ผวจยก าหนดขอบเขตเนอหาของ การวจย รวมทงอธบายศพทบญญต ทใชในการวจยหรอไม

*

1. ความหมายศพทบญญต 1. ความหมายของค า วล ขอความ กระจางชด ท าใหผอานทอยในสาขาเดยวกน และ ตางสาขาเขาใจไดโดยงายหรอไม

1...............

2. จ านวนศพทบญญต 2. ศพทบญญตทก าหนดพอเพยงแกการสรางความชดเจนใหแกผอานหรอไม

2...............

3. การสรางความชดเจนใหกบหวขอการวจย

3. นยามและขอบเขตงานวจย ชวยใหความ กระจางแกผอานหรอไม

3..........

4. ค าชแจงเกยวกบขอจ ากดในการ

4. ไดก าหนดขนาด ลกษณะปรากฏการณเกยวกบกลมตวอยางทจะใชในการวจยไวหรอไม

4..........


155

ก าหนดกลมตวอยาง 5. ค าชแจงเกยวกบวธการเลอกกลม ตวอยาง

5. ขอจ ากดเกยวกบประชากร กลมตวอยางและปรากฏการณเกยวกบกลมตวอยาง จะมผลตอการรายงานหรอไม

5..........

6. ค าชแจงเกยวกบขอจ ากดเรองเวลา

6. ขอจ ากดเรองเวลามผลตอความถกตองของขอมลหรอไม

6..........

7. ค าชแจงเกยวกบรปแบบของ การวจย

7. ไดตระหนกถงอทธพลของรปแบบวจยตอการแปลผลการวจยหรอไม

7...............

ช. สภาพทวไปของเคาโครงวจย

ช. ฟอรมของเคาโครงการวจยถกตองหรอไม? *

1. ความถกตองของแบบฟอรม 1. ผเขยนเคาโครงยดฟอรมใดฟอรมหนงในการเขยนเคาโครงหรอไม

1..........

2. ความนาอาน 2. เคาโครงนาอาน เรองล าดบกอนหลงและมความชดเจนหรอไม บอกใหผอานทราบถงสงทผวจยจะท าหรอไม

2...............

3. คณภาพการใชภาษา 3. ผเขยนใชภาษาของนกวจยหรอไม 3.......... 4. ล าดบหวขอ 4. ผเขยนแบงเคาโครงออกเปนหวขอใหญโดยให

ความส าคญทกหวขอทเปนองคประกอบของเคาโครงการวจยหรอไม

4...............

5. ความตอเนองของความเหน 5. ล าดบเนอหาสอดคลองกบ หวขอใหญของเคาโครงหรอไม

5..........

6. ความเปนอนหนงอนเดยวกน ของเนอหาแตละตอน

6. เนอหาแตละตอนสอดคลองกบหวขอทปรากฏหรอไม

6..........

7. ความเปนอนหนงอนเดยวกน ของหวขอ

7. มการเชอมโยงความคดในแตละหวขอใหญเขาดวยกนหรอไม

7...............

8. ฟอรมของเชงอรรถ 8. ฟอรมของเชงอรรถ ตารางชอถกตองตามคมอการเขยนรายงานหรอไม

8...............

9. ภาพประกอบ 9. รปภาพหรอไดอะแกรม ชวยเพมความ ชดเจนของเคาโครงหรอไม

9..........


156

10. การใชภาพประกอบ 10. ใชตาราง รปภาพ หรอไดอะแกรม ณ ต าแหนงทเหมาะสม และสอดคลองกบ เนอหาหรอไม

10.............

11. ล าดบขนของภาพประกอบ

11. ตาราง รปภาพ ไดอะแกรมเรยงล าดบ ถกตองหรอไม

11........

12. ต าแหนงของภาพประกอบ 12. ตาราง รปภาพ ไดอะแกรม ปรากฏอย ณ ต าแหนงทตามจากค าอธบายวนทหรอไม

12.............

13. ความชดเจนของหวเรอง 13. ชอตาราง ชอรปภาพ สอความหมายหรอไม 13....... 14. ฟอรมและสไตลของภาพประกอบ

14. ฟอรมของหวเรอง ตาราง รปภาพ และ ไดอะแกรมถกตองหรอไม

14........

15. ภาคเพมเตม 15. ภาคเพมเตมมไวเพอใหขอมลเพมเตม แตเปนสวนทควรแยกจากเคาโครงหรอไม

15...........

16. ความชดเจนของบรรณานกรม

17. ไดรวบรวมบรรณานกรมท อางถงในบทกอนไวครบหรอไม

17........

17. ความถกตองของบรรณานกรม

18. บรรณานกรมถกตองและสมบรณหรอไม 18........

18. ฟอรมของบรรณานกรม 19. การจดล าดบและฟอรมของบรรณานกรม ถกตองหรอไม

19........

**ผาน 80 % = 59 ขอ ** ผาน 70 % = 52 ขอ

**ผาน 60% = 44 ขอ **ผาน 50% = 37 ขอ


157

ตวอยางการเลอกเรองทท าวจย

1. ทศนคตของพนกงานของการประปานครหลวงทมตอการแปรรปรฐวสาหกจ

2. ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเลอกใชบรการโรงพยาบาลเอกชนในจงหวดนนทบรของพนกงานบรษทเอกชนในจงหวดนนทบร

3. รปแบบการบรการของโรงพยาบาลตามกรอบกลยทธสวนประสมการตลาดตามการรบรของผใชบรการโรงพยาบาลรฐและเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร .

4. ปจจยทมผลตอการเขารบบรการในโรงพยาบาลรฐบาล จงหวดพษณโลก

5. รปแบบการสรางเครอขายการเรยนรของผน าชมชนเพอการสรางวสาหกจชมชนในเขตภาคกลาง

6. การน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวต กรณศกษาเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. อ าเภอวเชยรบร จงหวดเพชรบรณ.

7. การวเคราะหกระบวนการเรยนรกจกรรมทางเศรษฐกจและการกระจายรายไดในชมชนทใชแนวทางการพฒนาแบบเศรษฐกจพอเพยง

8. แนวทางการสรางเครอขายการเรยนรของธรกจทองเทยวทพกแรมทใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จงหวดกรงเทพมหานคร

9. รปแบบการพฒนาเครอขายทางธรกจทองเทยวแบบครบวงจรทใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง จงหวดตาก

10. ผลกระทบจากนโยบายผอนผนการใชแรงงานตางดาวสญชาตพมาตอชมชนในอ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน

11. พฤตกรรมการใชแรงงานตางชาตของผประกอบการ ในจงหวดกาญจนบร

12. ความสมพนธระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล แบบแผนการด าเนนชวตกบภาวะสขภาพของแรงงานตางชาตในจงหวดสมทรสาคร: กรณศกษาในโรงเรยนสมทรสาคร


158

บรรณานกรม

กญญามน อนหวางและคณะ (2554). รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางวชาการทมผลตอประสทธผล ทางการบรหารวชาการของผบรหารระดบคณะวชา ในสถาบนอดมศกษาเอกชน. ดษฎ นพนธ. คณะศกษาศาสตร สาขาการบรหารการศกษาและภาวะผน า มหาวทยาลยเซนตจอหน.

กลา ทองขาว (2552). การวจยภาวะผน าการเปลยนแปลงทางการศกษา.บทความประกอบการ

สมมนาวชาการ เรอง วกฤตภาวะผน าทางการศกษา: แนวทางการวจยและพฒนา. มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

เกยรตก าจร กศล (2543). รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงสาเหตขององคประกอบทมอทธพล

ตอภาวะความเปนผน าของคณบด สถาบนอดมศกษาของรฐในสงกดของมหาวทยาลย. วทยานพนธ ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาอดมศกษา ภาควชาอดมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จามจร จ าเมอง (2549). รปแบบภาวะผน าทมประสทธผลของผบรหารโรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานคร มหาวทยาลยบรพา.

จรศกด ศรสมล (2549. ภาวะผน าการเปลยนแปลงกบประสทธผลขององคการบรหารสวนต าบล :

ศกษาเฉพาะกรณองคการบรหารสวนต าบล จงหวดนราธวาส.

จงกลน ชตมาเทวนทร (2542). การฝกอบรมเชงพฒนา. กรงเทพมหานคร: สถาบนการพฒนาการ

สาธารณสขอาเซยน มหาวทยาลยมหดล.

ชวลต เกดทพยและคณะ (2552). รปแบบการพฒนาภาวะผน าทางเทคโนโลยการศกษาส าหรบ ผบรหาร โรงเรยนสงกด ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในภาคใต. วารสาร สงขลา นครนทร ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ปท 15 ฉบบท 1 มกราคม – กมภาพนธ 2552.

ชวลต หมนนช (2552). ผน าทางการอดมศกษาเอกชนไทย. บทความประกอบการ


159


เชาวฤทธ สาสาย(บาทหลวง) (2550). การพฒนาหลกสตรระยะสนส าหรบผเตรยมตวบวชส าหรบ

เปนพระสงฆคาทอลก สภาวะผน าแบบรบใชในฐานะผน าทางการศกษา. ดษฎ

นพนธ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเซนตจอหน.

ฉตราภรณ สถาปตานนท (2550). ปจจยทสงผลตอประสทธผลในการบรหารงานวชาการของ

สถานศกษาขนพนฐานทไดรบรางวลพระราชทาน.สงกดส านกบรหารงาน คณะกรรมการ สงเสรมการศกษาเอกชนในกรงเทพมหานคร ปรญญาครศาสตร

มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา.

เบญจนาฏ สออน และคณะ (2547). รายงานผลการวจย ประสทธภาพและประสทธผลการด าเนน

กจกรรมการบรการวชาการของมหาวทยาลยสงขลานครนทร ประจ าปงบประมาณ 2545-2547.

เบญจพร แกวมศร (2545). รปแบบการพฒนาคณลกษณะภาวะผน าของผบรหารวทยาลยพยาบาล

สงกดกระทรวงสาธารณสข . วทยานพนธ (ค.ด.) จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญเรยง ขจรศลป (2549). สถตวจย II. (พมพครงท 9) กรงเทพมหานคร: พเอส.พรนท.

ประทป บนชย และนพนธ กนาวงศ (2004). รปแบบการพฒนาภาวะผน าตามแนวภาวะผน าพสย

สมบรณของผบรหารสถานศกษาในระดบการศกษาขนพนฐาน. Naresuan University Journal 2004;12(1) :63-77.

ประสทธ เขยวศร (2544). การน าเสนอแบบจ าลองการพฒนาภาวะผน าของผบรหารโรงเรยนท

บรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปรารถนา รตนะสทธ (2549). รปแบบการพฒนาภาวะผน าของเซอร รชารด เบรนสน. เอกสารการ

ประชมเสนอผลงานวจย มหาวทยาลยรงสต.

พณสดา สรรงศร (2552). ผน าการจดการการศกษาในเขตพนทการศกษา. บทความประกอบการ


160


รตตกรณ จงวศาล (2543). ผลการฝกอบรมภาวะผน าของผน านกศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร

วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตร ประยกต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

วชย ตนศร (2549). อดมการณทางการศกษาทฤษฎและภาคปฏบต. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศกดไทย สรกจบวร (2549). ภาวะผน าของผบรหารมออาชพ กรณผบรหารการศกษาและผบรหาร

สถานศกษา. กรงเทพฯ มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร.

สภางค จนทวานช (2549). การวเคราะหขอมลในการวจยเชงคณภาพ. กรงเทพมหานคร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

เสรมศกด วศาสลาภรณ (2549). ภาวะผน า. ประมวลสาระชดวชา ทฤษฎและแนวปฏบตในการ

บรหารการศกษาหนวยท 5-8 (พมพครงท6) นนทบร:โรงพมพมหาวทยาสโขทย

ธรรมาธราช.

สมบรณ ศรสรรหรญ (2547). การพฒนารปแบบการพฒนาคณลกษณะภาวะผน าของคณบด. วทยานพนธ (ค.ด.) ครศาสตรดษฎบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Bass, B.M. & Avolio, B.J. (Eds.) (1994). Improving Organizational Effectiveness through

Transformational Leadership.Calif.: Sage Publications.

Bass, B.M.(1995). Leadership and Performance Beyond Expectations. New York: The Free

Press.

Bass, Bernard M. and Ronald E. Riggio. (2006). Transformational Leadership. (2nd ed.) Ner

Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc

Bottery, M. (2004). The Challenges of Educational Leadership. London: Paul Chapman.


161

Bush, Tony (2008). Leadership and Management Development in Education. London: Sage Publication.

Bush, T. (2003). Theory of Educational Leadership. London: Sage Publication Trespeces, F.(2003)Instryctional Leader, SEAMEO, INNITECH, INNITECH, Dilliman,Quezon, Philippines.

Caldwell, B. (2000). A Blueprint of Successful Leadership in an Era of Globalisation in Learning. Paper Presented in a Regional Seminar of Leaders in Rajabhat Institutes, Rajabhat Institute Chombung, 10 November2000. Ratchaburi : Rajabhat Institute.

Connolly, M., Connolly, U. & James, C. (2000). Leadership in Educational Change. British

Journal of Management, Vol. 11, pp.61-70.

Daft, L. (1999). Leadership: Theory and Practice, Orlando: The Dryden Press Harcourt Brace College Publishers.

Fullan, M. (2003). The Moral Imperative of School Leadership. Toronto: Corwin Press.

Hoy, W.K. and C.G. Miskel (2005). Educational Administration : Theory, Research

and Practice. 7 nd ed. New York : Random House..

James, C & Connolly, U. (2000). Effective Change in Schools. New York, NY : Routledge

Falmer.

Yukl, G (2006). Leadership in organization, 6th edn, Peason Prentice Hall, New Jersey.

: Assoc.Prof. Dr. Kanyamon Inwang - westerndba.com¸£ะเบียบวิธี... · Research...

Documents

Transcript of : Assoc.Prof. Dr. Kanyamon Inwang - westerndba.com¸£ะเบียบวิธี... · Research...