มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 18-2554

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 18-2011

มะพราว

COCONUT

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ICS 67.080.10 ISBN 978-974-403-658-2

มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 18-2554

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 18-2011

มะพราว COCONUT

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต กระทรวงเกษตรและสหกรณ

50 ถนนพหลโยธน เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

โทรศพท 0 2561 2277 โทรสาร 0 2561 3357

www.acfs.go.th

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม 129 ตอนพเศษ 12 ง

วนท 10 มกราคม พทธศกราช 2555

(2)

คณะกรรมการวชาการพจารณามาตรฐานสนคาเกษตร เรอง มะพราว

1. นายสมชาย วฒนโยธน ประธานกรรมการ กรมวชาการเกษตร

2. นางอรวรรณ วชยลกษณ กรรมการ

กรมสงเสรมการเกษตร

3. นายกรกฎ ชยตรารตน กรรมการ กรมสงเสรมสหกรณ

4. นางสาวนลนทพย เพณ กรรมการ

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

5. นางปยนช นาคะ กรรมการ

สถาบนวจยพชสวน กรมวชาการเกษตร

6. นางสาวทพยา ไกรทอง กรรมการ

ศนยวจยพชสวนชมพร กรมวชาการเกษตร

7. รองศาสตราจารยจรงแท ศรพานช กรรมการ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน

8. นายทว ตระกลทอง กรรมการ

สภาหอการคาแหงประเทศไทย

9. นายเกยรตศกด เทพผดงพร กรรมการ

สมาคมผผลตอาหารส าเรจรป

10. นายสรพงษ โกสยะจนดา กรรมการ

สมาคมพชสวนแหงประเทศไทย

11. นายคนอง คลอดเพง กรรมการ

ผทรงคณวฒดานพชสวน

12. นายจลพนธ เพชรพรณ กรรมการ

ผทรงคณวฒดานสายพนธ

13. นายประเวศ รงรศม กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการผลต

14. นายวนย จตตสมทร กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการผลต

15. นางสาวตอพร สตบษ กรรมการและเลขานการ

ส านกมาตรฐานสนคาและระบบคณภาพ

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

(3)

ผลมะพราว เปนสนคาเกษตรทประเทศไทยมศกยภาพในการผลต เนอมะพราวทไดจากผลมะพราวแก

น าไปใชเปนวตถดบส าหรบการผลตผลตภณฑหลายชนด ตวอยางเชน เนอมะพราวแหง (copra)

น ามนมะพราว (coconut oil) เนอมะพราวฝอยอบแหง (dessicated coconut) และกะท (coconut milk)

นอกจากนสวนประกอบอนๆ ของมะพราวยงน าไปใชในอตสาหกรรมอนได คณะกรรมการมาตรฐานสนคา

เกษตร จงเหนควรจดท ามาตรฐานสนคาเกษตร เรอง มะพราว เพอใชเปนเกณฑอางองในการผลต

และการคา

มกษ. 18-2554

มาตรฐานสนคาเกษตร

มะพราว

1 ขอบขาย

1.1 มาตรฐานสนคาเกษตรนครอบคลมผลมะพราวแก (mature coconut) พนธทผลตเปนการคา1/ ซงไดมา

จากพชทมชอวทยาศาสตรวา Cocos nucifera L. วงศ Arecaceae ส าหรบบรโภคสดหรอเปนวตถดบส าหรบ

การผลตในอตสาหกรรม

1.2 มาตรฐานนไมรวมถงผลมะพราวออนและมะพราวน าหอมตามมาตรฐานสนคาเกษตร เรอง มะพราว

น าหอม (มกษ. 15-2550)

2 นยาม

2.1 มะพราวทงผล (whole mature coconut) หมายถง ผลมะพราวแกทยงไมปอกเปลอก โดยยงมสวน

ของเปลอกชนนอก (exocarp) และเปลอกชนกลาง (mesocarp) หมเปลอกชนในหรอกะลามะพราว

(endocarp)

2.2 มะพราวปอกเปลอกชนนอก2/ (semi-dehusked mature coconut) หมายถง ผลมะพราวแกทผานการ

ปอกเปลอกชนนอกออก เหลอสวนของเปลอกชนกลางบางสวนหมกะลามะพราว

2.3 มะพราวปอกเปลอกเหลอจก (dehusked mature coconut except perianth area) หมายถง ผลมะพราวแก

ทผานการปอกเปลอกชนนอกและเปลอกชนกลางออก โดยเหลอสวนของเปลอกชนกลางหมเฉพาะ

บรเวณตา (perianth area) ของกะลามะพราวไว

2.4 มะพราวปอกเปลอกออกทงหมด (fully dehusked mature coconut) หมายถง ผลมะพราวแกทผานการ

ปอกเปลอกชนนอกและเปลอกชนกลางออกทงหมด เหลอเฉพาะกะลามะพราว

1/ มะพราวพนธทนยมเกบเกยวเมอผลแก ทมการปลกเปนการคา และคณภาพของเนอมะพราวมความเหมาะสมทจะ

น าไปผลตกะท เนอมะพราวแหง น ามนมะพราว รวมถงใชเปนสวนประกอบของอาหาร เชน มะพราวพนธไทยตนส ง

มะพราวพนธสวลกผสม 1 มะพราวพนธชมพรลกผสม 60 มะพราวพนธลกผสมชมพร 2 มะพราวพนธกะทลกผสม

ชมพร 84-1 และมะพราวพนธกะทลกผสมชมพร 84-2 เปนตน

2/ ภาษาทองถน เรยกวา มะพราวปอกเปลอกหยอย หรอมะพราวหยอย

มกษ. 18-2554

2

3 ประเภท

ประเภทของมะพราวทางการคาม 4 ประเภท ดงตอไปน

3.1 มะพราวทงผล

3.2 มะพราวปอกเปลอกชนนอก

3.3 มะพราวปอกเปลอกเหลอจก

3.4 มะพราวปอกเปลอกออกทงหมด

4 คณภาพ

4.1 มะพราวทกประเภทตองมคณภาพทวไป ดงตอไปน

4.1.1 มลกษณะตรงตามพนธ

4.1.2 ไมเกดการงอก3/

4.1.3 ไมมรอยแตกทมผลกระทบตอคณภาพของเนอมะพราว

4.1.4 ไมเนาเสยหรอเสอมคณภาพ

4.1.5 ไมมศตรพชทมผลกระทบตอลกษณะทวไปของมะพราว

4.1.6 ไมมความเสยหายอนเนองมาจากศตรพช กรณทมความเสยหายตองไมมผลกระทบตอคณภาพของ

เนอมะพราว

4.1.7 ไมมกลนผดปกต

4.2 มะพราวตองมอายการเกบเกยวทเหมาะสมกบพนธ (รายละเอยดดงภาคผนวก ข) ไดรบการดแล

ภายหลงการเกบเกยว การเกบรกษา และขนสงอยางถกตอง เพอใหมะพราวอยในสภาพทยอมรบไดเมอ

ถงปลายทาง

3/ มะพราวทเกบรกษาไวประมาณ 45 วน จะเกดการงอก ซงสงผลกระทบตอคณภาพของเนอมะพราวท าใหได

เนอมะพราวทมคณภาพต า ทงนระยะเวลาของการงอกขนกบพนธของมะพราว โดยมะพราวพนธไทยจะเกดการงอกเรว

กวามะพราวพนธลกผสม

มกษ. 18-2554 3

5 ขนาด

ขนาดของมะพราวพจารณาจากน าหนกมะพราว ดงน

ตารางท 1 ขนาดของมะพราว4/

(ขอ 5)

รหสขนาด น าหนกมะพราวทงผล

5/

(มะพราวประเภทท 3.1)

(กโลกรม)

น าหนกมะพราวปอกเปลอก6/

(มะพราวประเภทท 3.2, 3.3 และ 3.4)

(กโลกรม)

1 2.0 1.2

2 1.0 ถง 2.0 0.8 ถง 1.2

3 0.5 ถง 1.0 0.3 ถง 0.8

หมายเหต

การแบงชนขนาดในมาตรฐานน ใชในการพจารณาทางการคา เพอก าหนดเปนชนทางการคา ซงคคาอาจมการ

เรยกชอรหสทางการคาแตกตางกน ขนกบความตองการของคคาหรอตามขอจ ากดทมเนองมาจากฤดกาล

6 เกณฑความคลาดเคลอน

เกณฑความคลาดเคลอนเรองขนาดทยอมใหมไดในสนคาแตละรน ส าหรบมะพราวทไมเขาชนทระบไว ดงน

มะพราวทกรหสขนาด มมะพราวทขนาดใหญหรอเลกกวาชนถดไปหนงชนปนมาไดไมเกน 10% โดย

จ านวนหรอน าหนกของมะพราว

4/ ขอมลจากผผลต ผคา ผสงออก และจากโครงการศกษาดชนชวดคณลกษณะส าคญทใชเปนเกณฑบงชคณภาพของ

มะพราวแกและเนอมะพราวแหง ของส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต ซงไดรบความรวมมอในการด าเนน

โครงการจากมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

5/ น าหนกมะพราวทงผล เปนน าหนกของมะพราวทมอายการเกบเกยวทเหมาะสมตามขอ 4.2 โดยการพจารณาอายการ

เกบเกยวทเหมาะสมไดแนะน าไวในภาคผนวก ข

6/ น าหนกมะพราวปอกเปลอก เปนน าหนกของมะพราวปอกเปลอกออกทงหมดและมะพราวปอกเปลอกเหลอจก กรณ

มะพราวปอกเปลอกชนนอกใหน ามาปอกเปลอกออกกอนชงน าหนก

มกษ. 18-2554

4

7 เอกสารก ากบสนคา

ตองมขอความทระบในเอกสารก ากบสนคา ทอานไดชดเจน ไมหลดลอก ไมเปนเทจหรอหลอกลวง

ดงตอไปน

(1) ชอและทตงของผผลต หรอผรวบรวม หรอประเทศผผลต

(2) รหสขนาดในกรณทมการคดขนาด

8 เครองหมายการตรวจสอบทางราชการ หรอเครองหมายรบรอง

ใหเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมการมาตรฐานสนคาเกษตรก าหนด หรอใหเปนไปตาม

หลกเกณฑเงอนไขของหนวยตรวจ หรอหนวยรบรอง

9 สารปนเปอน

ชนดและปรมาณสารปนเปอนในมะพราวใหเปนไปตามขอก าหนดในกฎหมายทเกยวของ

10 สารพษตกคาง

ชนดและปรมาณสารพษตกคางในมะพราวใหเปนไปตามขอก าหนดในกฎหมายทเกยวของ และ มกษ. 9002

มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง สารพษตกคาง: ปรมาณสารพษตกคางสงสด และ มกษ. 9003 มาตรฐาน

สนคาเกษตร เรอง สารพษตกคาง: ปรมาณสารพษตกคางสงสดทปนเปอนจากสาเหตทไมอาจหลกเลยงได

11 สขลกษณะ

การเกบเกยว การปฏบตตอมะพราวในขนตอนตางๆ รวมถงการเกบรกษา การบรรจ และการขนสง

ตองปฏบตอยางถกสขลกษณะ เพอปองกนการปนเปอนทจะกอใหเกดอนตรายตอผบรโภค

12 วธวเคราะหและชกตวอยาง

ใหเปนไปตามขอก าหนดในกฎหมายทเกยวของและขอก าหนดของมาตรฐานสนคาเกษตรท เกยวกบ

วธวเคราะหและชกตวอยาง

มกษ. 18-2554 5

ภาคผนวก ก

ภาพแสดงตวอยางมะพราว

(ขอ 3 และขอ 4.1)

(ก) มะพราวทงผล (ข) มะพราวปอกเปลอกชนนอก

(ค) มะพราวปอกเปลอกเหลอจก (ง) มะพราวปอกเปลอกออกทงหมด

ภาพท ก.1 ประเภทของมะพราวทางการคา

มกษ. 18-2554

6

(ก) มะพราวทงอก

(ข) มะพราวทมรอยแตก (ค) มะพราวทเนาเสย

ภาพท ก.2 ลกษณะต าหนของมะพราวทงผลทยอมรบไมได

มกษ. 18-2554 7

(ก) มะพราวปอกเปลอกทงอก (ภาพซาย) เมอผาผลจะพบจาวมะพราว (ภาพขวา)

(ข) มะพราวปอกเปลอกทมรอยแตก

(ค) มะพราวปอกเปลอกทตาทะล (ภาพซาย) เมอผาผลแลวจะพบราและหนอน (ภาพขวา)

(ง) มะพราวปอกเปลอกทเนาเสย สงเกตไดจากบรเวณจกจะมลกษณะฉ าน า (ภาพซาย)

เมอผาผลแลวพบวาเนอมะพราวเนาและเกดรา (ภาพขวา)

ภาพท ก.3 ลกษณะต าหนของมะพราวปอกเปลอกทยอมรบไมได

มกษ. 18-2554

8

ภาคผนวก ข

การพจารณาอายการเกบเกยวทเหมาะสมของมะพราว

(ขอ 4.2)

การพจารณาอายการเกบเกยวทเหมาะสมของมะพราว พจารณาไดจากปจจยดงตอไปน

(1) อายของผล: ผลมะพราวเรมแกเมออายประมาณ 11 เดอน จนอาย 12 เดอนหลงจากดอกเพศเมย

พรอมผสมพนธ 50% ผลกจะแกเตมท ทงนขนอยกบพนธ

(2) สของผวเปลอก: เมอผลมะพราวเรมแกสของผวเปลอกจะเปลยนเปนสน าตาลหรอสกามป

(3) ปรมาณน าในผล: เมอผลมะพราวเรมแกปรมาณน าในผลจะนอยลง ดงนนเมอเขยาผลจะได

ยนเสยงน ามะพราวคลอน

ภาพท ข.1 มะพราวเปลอกสกามป

ทมา : นายณรงค โฉมเฉลา. 2551. ศพทมะพราว : พจนานกรมทแสดงบทนยามของศพททเกยวกบ

มะพราว. เครอขายพชปลกพนเมองไทย จดท าภายใตโครงการเสรมสรางสมรรถนะทาง

อน ก รมว ธ าน และกล ยทธ ท ว โ ลกว าด ว ยการอน ร กษพ ช ส าน กน โยบายและแผน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (ภาพท ข.1)