Сызықтық алгоритмдерді программалау

8-сынып

Тереңкөл орта жалпы білім беретін мектебі

Пән мұғалімі: Бопишева Б.С.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға сызықтық алгоритм түсінігін беруОқушыларды сызықтық алгоритм құрастыруды уйрету.Оқушылардың алгоритмдік ойлау қабілетін қалыптастыру.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: түсіндірмелі-иллюстративті, топтық саяхат сабағы

Әдіс-тәсілдері: СТО технология элементтері

Құрал жабдықтар: Интерактивті тақта, ноутбук, фишкалар, тапсырмалар

Пәнаралық байланыс: математика, қазақ тілі, ағылшын тілі

Күтілетін нәтиже:

Оқушылар сызықтық алгоритм түсінік алады.Оқушылар сызықтық алгоритм құрастыруды

уйренеді.Оқушылардың алгоритмдік ойлау қабілеті

қалыптасады.Өзара және топтық жұмыс арқылы білім

бәсекесіне түсіп, білім, білік және дағды қасиеттері шыңдалады

І. Қызығушылығын ояту

Күлім қағып қолымды,Бір, екі, үш деп соғайын.Қарап тұрған көршіме,Қолымды мен бұлғайын.

Жылы-жылы сөзбенен,Маңдайынан сипайын.Жылы-жылы сөзбенен,Жүрегімді сыйлайын.

Ыстық алақаныммен,Қолыңды бір қысайын.Амандасып өзіңменен,Құшақтап бір алайын.

1.Әл Хорезми төмендегі қай сөзді ғылымға енгізді?А. Команда В. Алгоритм С. Тізбек2.Әл Хорезми қай елдің ғалымы?А. араб В. Грек С. парсы3.Алгоритм дегеніміз не?А. Белгілі бір ереже бойынша программа жазуВ. Берілген есептің шығару жолын реттелген амалдар тізбегіне

келтіруС. Компьютер орындай алатын программа жазу4.Алгоримтнің неше қасиеті бар?А. 3 В. 5 С. 45.Сызықтық, тармақталған, циклдік алгоритмдер – бұлар ...А. Алгоритм қасиеттеріВ. Алгоритм типтеріС. Алгоритмге берілген атаулар6.Паскаль тілінде программа неше бөліктен тұрады?А. 2В. 3С. 47.Паскаль тілінде нәтижені экранға шығару операторыА. WRITEВ. READС. END8.Паскаль тілінде мәлімет енгізетін операторА. READ В. END С. WRITE1.Паскаль тілінде айнымалы қалай белгіленеді?А. End В. Var С. Begin2.Меншіктеу операторына төмендегіқай белгі тән?А. = В. := С. =:

1.Әл Хорезми төмендегі қай сөзді ғылымға енгізді?А. КомандаВ. Алгоритм*С. Тізбек2.Әл Хорезми қай елдің ғалымы?А. араб*В. грекС. парсы3.Алгоритм дегеніміз не?А. Белгілі бір ереже бойынша программа жазуВ. Берілген есептің шығару жолын реттелген амалдар тізбегіне келтіру*С. Компьютер орындай алатын программа жазу4.Алгоримтнің неше қасиеті бар?А. 3В. 5*С. 45.Сызықтық, тармақталған, циклдік алгоритмдер – бұлар ...А. Алгоритм қасиеттеріВ. Алгоритм типтері*С. Алгоритмге берілген атаулар6.Паскаль тілінде программа неше бөліктен тұрады?А. 2В. 3*С. 47.Паскаль тілінде нәтижені экранға шығару операторыА. WRITE*В. READС. END8.Паскаль тілінде мәлімет енгізетін операторА. READ*В. ENDС. WRITE1.Паскаль тілінде айнымалы қалай белгіленеді?А. EndВ. Var*С. Begin2.Меншіктеу операторына төмендегі қай белгі тән?А. =В. :=*С. =:

Жеребе арқылы сыныпты екі топқа бөлемін.

Миға шабуыл. «Алғашқы кезекте билет алу кімге бұйырады?»

«Ойлаған санды табу алгоритмі». Оқушы кез келген натурал санды ойлаған болсын. Оған:Ойлаған санды 5-ке көбейту;Нәтижеге 8-ді қосу;Қосындыны 2-ге көбейту және шыққан нәтижені

хабарлау (айту) ұсынылсын. Нәтиже бойынша ойлаған санды табу қажет.

Берілген есепті шешу:(х*5+8)*2=а теңдеуін шешуге келтіреді, мұндағы х –

белгісіз ойлаған сан, а – алынған нәтиже.х-ті табу үшін келесі алгоримді хабарлау жеткілікті:1) алынған нәтижеден 16-ны азайту;2) шыққан айырымдағы оң жақтағы шеткі цифрды

алып тастау, сонда пайда болған сан іздеген сан болады.

ІІ. Мағынаны тану. «Ауа райы»Алгоритмдер екі түрлі болады: жәй

алгоритмдер және құрама алгоритмдер. Құрама алгоритмдерде шарт тексеру әдісі қолданылады. Шарт дегеніміз жауабы «иә» немесе «жоқ» болатын ұйғарым.

Сызықтық алгоритмдер – әрекеттері алгоритмде қалай жазылса сол ретпен орындалатын командалар тізбегінен тұрады. Шарт болмайды. Блок-схемасы да бір түзудің бойына орналасады.

Мысалы: y=a+b формуласы бойынша есептеу алгоритмінің схемасы төмендегідей:

Алгоритмді бастау блогы a мен b мәндерін енгізу y=a+b өрнегін есептеу у мәнін басуға шығару алгоритмді аяқтау

басы

соңы

a,b

y:=a+b

y

ІІІ. Рефлексия

Оқушылардың өткен тақырыптар мен жаңа

сабақ бойынша алған білімдерін пысықтау және бақылау үшін жүргізіледі.

“Жолсерік бағыты”

1-топ «Астана»Анаңа саған таңғы асқа жұмыртқа қуыруға көмектес, орындау реттілігін көрсет.

2-топ «Алматы»«Досыңа хабарлас» ұялы телефон арқылы

байланыс алгоритм әрекетін көрсет

1-топ «Астана»Анаңа саған таңғы асқа жұмыртқа қуыруға көмектес,

орындау реттілігін көрсет және түсіндір.

2-топ «Алматы»«Досыңа хабарлас» ұялы телефон арқылы байланыс

алгоритм әрекетін көрсет

1. Қоңырау шалатын досыңды телефондағы абономент тізімінен таңдап алу

2. Абономенттің телефон нөмірн теру

3. Абономент жауабын күту

4. Сөйлесу тетігін басу5. Сөйлесу6. Телефон тұтқасын қою

4.2. «Билет бойынша өз орныңды тап»

1-топ «Астана»Сызықтық алгоритм орындап, «Қола» сөзінен «Жұрт» сөзін шығар

2-топ «Алматы»Сызықтық алгоритм орындап, «ЖҰРТ» сөзінен «ДАРА» сөзін шығар

1-топ «Астана»Сызықтық алгоритм орындап, «Қола» сөзінен «Жұрт»

сөзін шығар

ҚОЛА

ҚОРА

ҚҰРА

ҚҰРТ

ЖҰРТ

“Л”-ны “Р”-ға ауыстыр“Л”-ны “Р”-ға ауыстыр

“О”-ны “Ұ”-ға ауыстыр

“А”-ны “Т”-ға ауыстыр

“Қ”-ны “Ж”-ға ауыстыр

1-топ «Алматы»Сызықтық алгоритм орындап, «ЖҰРТ» сөзінен «ДАРА»

сөзін шығар

ЖҰРТ

ҚҰРТ

ҚҰРА

ҚАРА

ДАРА

“Л”-ны “Р”-ға ауыстыр“Ж”-ны “Қ”-ға ауыстыр

“Т”-ны “А”-ға ауыстыр

“Ұ”-ны “А”-ға ауыстыр

“Қ”-ны “Д”-ға ауыстыр

4.2. «Әуе кеңістігінде және қону»Жеке жұмыс (Екі топтың оқушылары бірыңғай өз бетімен тапсырма орындайды)

program esep;var x,y:real;begin

x:=2.72;y:=0.812;writeln('x+y=',x+y);writeln('x-y=',x-y);writeln('x*y=',x*y);writeln('x/y=',x/y);

end.

Есеп1.х=2,72, у=0,812 болғанда х+у, х-у, х*у, х/у өрнектерінің мәндерін

есептеу программасын құру керек.

Сергіту сәті

Шаршасаңдар, балалар,Қолдарыңды созыңдар.Саусақтармен ойнаңдар,Қолдарыңды сермеңдер.Денелерің шынықсын,Саналарың тынықсын.

4.4. «Ойын алаңында кездесу»

1. «Есептер шығару». a, b бүтін сандар. a =6, b=20 болғандағы өрнекті есептеп, нәтиженің типін анықтаңдар.

1-топ «Астана»а) a*10div8 ә) 2+bmod3 б) b-a mod 5

2-топ «Алматы»а) a*bmod4 ә) 50-b div a б) 60/b div 3

Real Program sqr(x) Mod := Паскаль Integer End sqrt(x) Div

х2

Нақты сан

Бүтін бөлу

√х

Бүтін сан

Қалдық бөлу

Меншіктеу таңбасы

Программаның алғашқы жолы

Программалау тілі

Программаның соңғы жолы

Real Program sqr(x) Mod := Паскаль Integer End sqrt(x) Div

х2 +

Нақты сан +

Бүтін бөлу +

√х +

Бүтін сан +

Қалдық бөлу +

Меншіктеу таңбасы +

Программаның алғашқы жолы +

Программалау тілі +

Программаның соңғы жолы +