วิ�ชา 61305 การจัดการอนามัยสิ่��งแวิดล้�อมั 1

เร��องหล้กการจัดการขยะมั�ล้ฝอย ขยะติ�ดเช��อ แล้ะขยะอนติราย

บรรยายโดย: สิ่ เวิช พิ�มัน"�าเย#นLL.B., LL.M.(Candidate),B.Ed., B.Sc., B.P.H., M.S.

อาจารย์�ประจาคณะสาธารณส�ขศาสตร� วิ�ทย์าลั�ย์เชี�ย์งราย์

การจัดการขยะมั�ล้ฝอย ขยะติ�ดเช��อ แล้ะขยะอนติราย

วิติถุ ประสิ่งค์' อธ�บาย์หลั�กการแลัะวิ�ธ�จ�ดการขย์ะมู"ลัฝอย์ ขย์ะต�ดเชี$%อ แลัะขย์ะอ�นตราย์ได( ค์"าถุามัน"า

1. ขย์ะหร$อมู"ลัฝอย์ค$ออะไร ก)อให(เก�ดป+ญหาอะไรบ(าง2. วิ�ธ�การกาจ�ดมู"ลัฝอย์มู�อะไรบ(าง3. การจ�ดการขย์ะมู"ลัฝอย์ท�-วิไปทาอย์)างไร 4. ขย์ะหร$อมู"ลัฝอย์ต�ดเชี$%อค$ออะไร การจ�ดการขย์ะมู"ลัฝอย์ขย์ะต�ดเชี$%อใชี( วิ�ธ�การใด ผู้"(เก�-ย์วิข(องต(องระวิ�งอะไรบ(าง5. การจ�ดการขย์ะมู"ลัฝอย์อ�นตราย์มู�วิ�ธ�การทาอย์)างไร6. น�กศ/กษามู�วิ�ธ�การลัดปร�มูาณขย์ะได(อย์)างไร

น�ยามัของ ขยะ หร�อ มั�ล้ฝอย“มั�ล้ฝอย” หมัายค์วิามัวิ(า เศษ

กระดาษ เศษผ้�า เศษอาหาร เศษสิ่�นค์�า เศษวิติถุ ถุ งพิล้าสิ่ติ�ก ภาชนะที่.�ใสิ่(อาหาร เถุ�า มั�ล้สิ่ติวิ' ซากสิ่ติวิ' หร�อสิ่��งอ��นใดที่.�เก#บกวิาดจัากถุนน ติล้าด ที่.�เล้.�ยงสิ่ติวิ' หร�อที่.�อ��น แล้ะหมัายค์วิามัรวิมัถุ1งมั�ล้ฝอยติ�ดเช��อ มั�ล้ฝอยที่.�เป2นพิ�ษหร�ออนติรายจัากช มัชน (พรบ.การสาธารณส�ข 2535)

Functional Element of a Waste Management system

waste generation

collection

disposal

transformationtransport

separation/ storage

disposal• Composting

• Incineration (680-1,100 0C)

• Pyrolysis

• Sanitary landfill

(High Density Polyethylene: HDPE)

หล้กการ 3Rs

Reduce Reuse Recycle

ป3ญหาที่.�เก�ดจัากมั�ล้ฝอย• บ�านเมั�องสิ่กปรก สิ่(งกล้��นเหมั#นรบกวินผ้��อย�(ใกล้�เค์.ยง• เป2นแหล้(งเพิาะเช��อโรค์ แล้ะเก�ดสิ่ติวิ'น"าโรค์สิ่�(ค์น เช(น

หน� แมัล้งสิ่าบ แล้ะย ง เป2นติ�น• ที่"าให�เก�ดมัล้พิ�ษที่�งที่างด�น ที่างน"�าแล้ะที่างอากาศ• ก.ดขวิางการระบายน"�าแล้ะเสิ่�นที่างสิ่ญจัรที่างน"�า• ที่(อระบายน"�าอ ดติน เก�ดน"�าที่(วิมัขง• ที่"าให�เสิ่.ยค์(าใช�จั(ายในการเก#บขนแล้ะก"าจัดมั�ล้ฝอย

ประเภที่มั�ล้ฝอย มั�ล้ฝอยเศษอาหาร หมักที่"าป 5ย เล้.�ยงสิ่ติวิ'

มั�ล้ฝอยร.ไซเค์�ล้ น"าเข�ากระบวินการผ้ล้�ติกล้บมัาใช�ใหมั(

7

มั�ล้ฝอยติ�ดเช��อ (เผ้าที่.�อ ณหภ�มั� 760 -1,000 องศาเซล้เซ.ยสิ่)

มั�ล้ฝอยอนติรายจัากบ�านเร�อน (ปรบเสิ่ถุ.ยรแล้�วิน"าไปฝ3งกล้บ )

8

การจัดการขยะมั�ล้ฝอยติ�ดเช��อ“มู"ลัฝอย์ต�ดเชี$%อ” หมูาย์ควิามูวิ)า มู"ลัฝอย์ท�-มู�เชี$%อ

โรคปะปนอย์")ในปร�มูาณหร$อมู�ควิามูเข(มูข(นซึ่/-งถ้(ามู�การส�มูผู้�สหร$อใกลั(ชี�ดก�บมู"ลัฝอย์น�%นแลั(วิสามูารถ้ทาให(เก�ดโรคได(

มู"ลัฝอย์ท�-เก�ดข/%นหร$อใชี(ในกระบวินการตรวิจวิ�น�จฉั�ย์ทางการแพทย์�แลัะการร�กษาพย์าบาลั การให(ภู"มู�ค�(มูก�นโรคแลัะการทดลัองเก�-ย์วิก�บโรค แลัะการตรวิจชี�นส"ตรศพหร$อซึ่ากส�ตวิ� รวิมูท�%งในการศ/กษาวิ�จ�ย์เร$-องด�งกลั)าวิ ให(ถ้$อวิ)าเป7นมู"ลัฝอย์ต�ดเชี$%อ ได(แก)...

(1) ซึ่ากหร$อชี�%นส)วินของมูน�ษย์�หร$อส�ตวิ�ท�-เป7นผู้ลัมูาจากการผู้)าต�ด การตรวิจชี�นส"ตรศพหร$อซึ่ากส�ตวิ� แลัะการใชี(ส�ตวิ�ทดลัอง(2) วิ�สด�ของมู�คมู เชี)น เข8มู ใบมู�ด กระบอกฉั�ดย์า หลัอดแก(วิ ภูาชีนะท�-ทาด(วิย์แก(วิ สไลัด� แลัะแผู้)นกระจกป9ดสไลัด�(3) วิ�สด�ซึ่/-งส�มูผู้�สหร$อสงส�ย์วิ)าจะส�มูผู้�สก�บเลั$อด ส)วินประกอบของเลั$อด ผู้ลั�ตภู�ณฑ์�ท�-ได(จากเลั$อด สารน%าจาก ร)างกาย์ของมูน�ษย์�หร$อส�ตวิ� หร$อวิ�คซึ่�นท�-ทาจากเชี$%อโรคท�-มู�ชี�วิ�ต เชี)น สาลั� ผู้(าก;อส ผู้(าต)างๆ แลัะท)อย์าง(4) มู"ลัฝอย์ท�กชีน�ดท�-มูาจากห(องร�กษาผู้"(ป=วิย์ต�ดเชี$%อร(าย์แรง

การจัดการขยะอนติราย Hazardous Waste

รวิบรวิมัจัากแหล้(งก"าเน�ดไมั(ให�มั.การแติกหร�อร�วิไหล้โรงก"าจัด

ที่ บเพิ��อย(อยขนาดปรบเสิ่ถุ.ยร

ที่"าให�เป2นก�อนแข#ง ฝ3งกล้บติามัหล้กสิ่ ขาภ�บาล้

คาถ้ามูทบทวินเพ$-อเตร�ย์มูสอบภูาชีนะแลัะบร�เวิณท�-พ�กภูาชีนะบรรจ�มู"ลัฝอย์

ต�ดเชี$%อต(องมู�ค�ณสมูบ�ต�หร$อลั�กษณะอย์)างไร ผู้"(ปฏิ�บ�ต�งานขนย์(าย์มู"ลัฝอย์ต�ดเชี$%อต(อง

สวิมูอ�ปกรณ�ป?องก�นอ�นตราย์ส)วินบ�คคลั อะไรบ(าง การกาจ�ดมู"ลัฝอย์ต�ดเชี$%อจะใชี(วิ�ธ�การใด

อธ�บาย์ได(หร$อไมู)นกศ1กษาค์วิรไปอ(าน

กฎกระที่รวิงวิ(าด�วิยการก"าจัดมั�ล้ฝอยติ�ดเช��อ ซึ่/-ง อ.ส�เวิชี ได(รวิบรวิมูไวิ(ให(แลั(วิ

ประเด#นขยะมั�ล้ฝอยอ�ตราการผู้ลั�ตขย์ะมู"ลัฝอย์โดย์เฉัลั�-ย์อย์")ท�- 0.65ก�โลักร�มู/คน/วิ�น

(กรมูควิบค�มูมูลัพ�ษ 2552)

ปร�มัาณขยะมั�ล้ฝอยที่.�เก�ดข1�นแล้ะได�รบการจัดการอย(างถุ�กติ�องติามัหล้กวิ�ชาการ

ป9 2546 - 2552

ขยะมั�ล้ฝอยในเขติองค์'การบร�หารสิ่(วินติ"าบล้ (กรมูควิบค�มูมูลัพ�ษ 2552)

ขย์ะมู"ลัฝอย์เก�ดข/%น 16,208 ต�น/วิ�น

กาจ�ดอย์)างถ้"กต(องตามูหลั�กวิ�ชีาการ 1,485 ต�น/วิ�น

กาจ�ดอย์)างถ้"กต(องตามูหลั�กวิ�ชีาการ ร(อย์ลัะ 9 ของปร�มูาณขย์ะมู"ลัฝอย์ในเขตองค�การบร�หารส)วินตาบลัส)วินขย์ะมู"ลัฝอย์ท�-เหลั$อ ร(อย์ลัะ 91 จะถ้"กกาจ�ดด(วิย์วิ�ธ�การเผู้ากลัางแจ(งหร$อนาไปท�%งในบ)อด�นเก)าหร$อบนพ$%นท�-วิ)างต)างๆ

การใช�ประโยชน'ขยะมั�ล้ฝอย ป@ 2552 ขย์ะมู"ลัฝอย์ท�-วิประเทศ 15.11 ลั(านต�น

มู�การนากลั�บมูาใชี(ประโย์ชีน�ประมูาณ 3.86 ลั(านต�น หร$อร(อย์ลัะ 26

ส�ดส)วินการนาขย์ะมู"ลัฝอย์ชี�มูชีนกลั�บมูาใชี(ประโย์ชีน� ป@ 2552

ขยะอนติรายปร�มูาณของเส�ย์อ�นตราย์จากชี�มูชีน ป@ 2552 จาแนกตามูราย์ภูาค

ขยะอนติรายปร�มูาณของเส�ย์อ�นตราย์จากอ�ตสาหกรรมูป@ 2552

จาแนกตามูราย์ภู"มู�ภูาค