Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων...

8
www.le%greece.gr +30 210 5152 040 Αναλυτική Φερρογραφία Δειγμάτων Λιπαντικού Φυλλάδιο Πληροφοριών Από το τεχνικό τμήμα της Lubrica8on Engineers Hellas Α.Ε. Αναλυτική Φερρογραφία: Ισχυρό εργαλείο συντήρησης Εισαγωγή Η αναλυτική φερρογραφία αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία ανάλυσης λιπαντικών. Οταν χρησιμοποιείται σωστά σε συνδυασμό με άλλες χημικές & φασματογραφικές αναλύσεις, παρέχει υψηλού επιπέδου πληροφορίες, που μπορούν να αξιοποιηθούν από τα τμήματα συντήρησης των εργοστασίων και να αναγνωριστούν και να διορθωθούν μηχανολογικά προβλήματα των εφαρμογών, με συνέπεια εξοικονόμηση κεφαλαίων σε επισκευές, εργατοώρες και χαμένες ώρες παραγωγής. Η διαδικασία ελέγχου είναι χρονοβόρα και απαιτεί τεχνικούς με υψηλή εμπειρία, με αποτέλεσμα η αναλυτική φερρογραφία να έχει υψηλότερο κόστος από ότι μια απλή φασματογραφική ανάλυση. Η κατάλληλη χρήση της όμως, σε κρίσιμες εφαρμογές και σε συστήματα με μεγάλη ποσότητα λιπαντικού (κυκλοφοριακά συστήματα λίπανσης, λίπανση τουρμπινών, μεγάλοι μειωτήρες, μεγάλα ψυκτικά κυκλώματα, κινητήρες ναυτιλίας κ.α.), ελαχιστοποιεί την πιθανότητα απρόοπτων βλαβών, βοηθώντας τους μηχανικούς των τμημάτων συντήρησης να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες, για την βελτιστοποίηση της λειτουργίας του εξοπλισμού τους. Αναλυτική Φερρογραφία vs Φασματογραφική Ανάλυση Η ανάλυση ρουτίνας που ευρέως χρησιμοποιείται ως εργαλείο προγνωστικής & προληπτικής συντήρησης, είναι η φασματογραφική, με συνδυασμό ορισμένων ακόμη χημικών ελέγχων, για τον προσδιορισμό των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών του λαδιού και του βαθμού καθαρότητας του. Ο φασματογράφος ανιχνεύει την ένταση και το μήκος κύματος, της ενέργειας που εκλύεται κατά την «ενεργοποίηση» του κατάλληλα προετοιμασμένου δείγματος λιπαντικού. Κατόπιν τα συγκρίνει με την βοήθεια της τράπεζας πληροφοριών που διαθέτει, και ταυτοποιεί το κάθε στοιχείο από το μήκος του κύματος που εκλύθηκε, καθώς και την συγκέντρωση του από την ένταση του κύματος. Οι διάφοροι τύποι φασματογράφων, μπορούν να ανιχνεύσουν σωματίδια έως 8μ. Ο περισσότερο διαδεδομένος στην χρήση φασματογράφος ICP (Induccvely Coupled Plasma), μπορεί να ανιχνεύσει σωματίδια έως 3μ. Θεωρητικώς η εξέλιξη της φθοράς (κυρίως της φυσιολογικής), παράγει σωματίδια ποικίλων διαστάσεων (μικρά%μεσαία%μεγάλα), σε αναλογία σχετικά κοντά στο 1:1. Παρακολουθώντας με την φασματογραφική ανάλυση τις συγκεντρώσεις των μετάλλων φθοράς, των σωματιδίων έως 3μ, ελέγχουμε θεωρητικά και την εξέλιξη της συγκέντρωσης και των μεγαλύτερων σωματιδίων, μιας και αναμένουμε αντίστοιχη εξέλιξη. Στην πράξη, σε μεγάλα συστήματα με υψηλά φορτία και αρκετή ποσότητα λιπαντικού, παρατηρείται αύξηση στις συγκεντρώσεις μετάλλων φθοράς σωματιδίων πάνω από 3μ (πάνω από 10μ συνήθως), χωρίς την αντίστοιχη εξέλιξη στις συγκεντρώσεις των σωματιδίων κάτω από 3μ (αναλογία μεγάλων / μικρών σωματιδίων, συνήθως ανώτερη του 3:1). Σε αυτά τα συστήματα έχει εντοπιστεί ο κίνδυνος εξέλιξης μη φυσιολογικής φθοράς, την οποία δεν μπορεί να την καταγράψει η φασματογραφική ανάλυση, η οποία μάλιστα οδηγεί πιθανότατα στο συμπέρασμα ότι όλα εξελίσσονται ομαλά (false negacve). Μόνο η αναλυτική φερρογραφία αποτελεί το επονομαζόμενο “golden standard” για τέτοια συστήματα. Lubricacon Engineers Ελλάς Leaders in lubricants

Transcript of Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων...

Page 1: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)ΠληροφοριώνΑπό$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas$Α.Ε.

Αναλυτική*Φερρογραφία:*Ισχυρό*εργαλείο*συντήρησης

Εισαγωγή*

Η)αναλυτική)φερρογραφία)αποτελεί)ένα)από)τα)ισχυρότερα)εργαλεία)ανάλυσης)λιπαντικών.)Οταν)χρησιμοποιείται)σωστά)σε)συνδυασμό)με)άλλες)χημικές)&)φασματογραφικές)αναλύσεις,)παρέχει)υψηλού)επιπέδου)πληροφορίες,)που)μπορούν)να)αξιοποιηθούν)από)τα)τμήματα)συντήρησης)των)εργοστασίων)και)να)αναγνωριστούν)και)να)διορθωθούν)μηχανολογικά)προβλήματα)των)εφαρμογών,)με)συνέπεια)εξοικονόμηση)κεφαλαίων)σε)επισκευές,)εργατοώρες)και)χαμένες)ώρες)παραγωγής.

!

Η)διαδικασία)ελέγχου)είναι)χρονοβόρα)και)απαιτεί)τεχνικούς)με)υψηλή)εμπειρία,)με)αποτέλεσμα)η)αναλυτική)φερρογραφία)να)έχει)υψηλότερο)κόστος)από)ότι)μια)απλή)φασματογραφική)ανάλυση.)Η)κατάλληλη)χρήση)της)όμως,)σε)κρίσιμες)εφαρμογές)και)σε)συστήματα)με)μεγάλη)ποσότητα)λιπαντικού)(κυκλοφοριακά)συστήματα)λίπανσης,)λίπανση)τουρμπινών,)μεγάλοι)μειωτήρες,)μεγάλα)ψυκτικά)κυκλώματα,)κινητήρες)ναυτιλίας)κ.α.),)ελαχιστοποιεί)την)πιθανότητα)απρόοπτων)βλαβών,)βοηθώντας)τους)μηχανικούς)των)τμημάτων)συντήρησης)να)προβούν)στις)κατάλληλες)ενέργειες,)για)την)βελτιστοποίηση)της)λειτουργίας)του)εξοπλισμού)τους.

Αναλυτική*Φερρογραφία*vs*Φασματογραφική*Ανάλυση

Η)ανάλυση)ρουτίνας)που)ευρέως)χρησιμοποιείται)ως)εργαλείο)προγνωστικής)&)προληπτικής)συντήρησης,)

είναι)η)φασματογραφική,)με)συνδυασμό)ορισμένων)ακόμη))χημικών)ελέγχων,)για)τον)προσδιορισμό)των)φυσικοχημικών)χαρακτηριστικών)του)λαδιού)και)του)βαθμού)καθαρότητας)του.)Ο)φασματογράφος)ανιχνεύει)την)ένταση)και)το)μήκος)κύματος,)της)ενέργειας)που)εκλύεται)κατά)την)«ενεργοποίηση»)του)κατάλληλα)προετοιμασμένου)δείγματος)λιπαντικού.)Κατόπιν)τα)συγκρίνει)με)την)βοήθεια)της)τράπεζας)πληροφοριών)που)διαθέτει,)και)ταυτοποιεί)το)κάθε)στοιχείο)από)το)μήκος)του)κύματος)που)εκλύθηκε,)καθώς)και)την)συγκέντρωση)του)από)την)ένταση)του)κύματος.)

Οι)διάφοροι)τύποι)φασματογράφων,)μπορούν)να)ανιχνεύσουν)σωματίδια)έως)8μ.)Ο)περισσότερο)διαδεδομένος)στην)χρήση)φασματογράφος)ICP)(Induccvely)Coupled)Plasma),)μπορεί)να)ανιχνεύσει)σωματίδια)έως)3μ.)Θεωρητικώς)η)εξέλιξη)της)φθοράς)(κυρίως)της)φυσιολογικής),)παράγει)σωματίδια)ποικίλων)διαστάσεων)(μικρά%μεσαία%μεγάλα),)σε)αναλογία)σχετικά)κοντά)στο)1:1.)Παρακολουθώντας)με)την)φασματογραφική)ανάλυση)τις)συγκεντρώσεις)των)μετάλλων)φθοράς,)των)σωματιδίων)έως)3μ,)ελέγχουμε)θεωρητικά)και)την)εξέλιξη)της)συγκέντρωσης)και)των)μεγαλύτερων)σωματιδίων,)μιας)και)αναμένουμε)αντίστοιχη)εξέλιξη.)Στην)πράξη,)σε)μεγάλα)συστήματα)με)υψηλά)φορτία)και)αρκετή)ποσότητα)λιπαντικού,)παρατηρείται)αύξηση)στις)συγκεντρώσεις)μετάλλων)φθοράς)σωματιδίων)πάνω)από)3μ)(πάνω)από)10μ)συνήθως),)χωρίς)την)αντίστοιχη)εξέλιξη)στις)συγκεντρώσεις)των)σωματιδίων)κάτω)από)3μ)(αναλογία)μεγάλων)/)μικρών)σωματιδίων,)συνήθως)ανώτερη)του)3:1).)Σε)αυτά)τα)συστήματα)έχει)εντοπιστεί)ο)κίνδυνος)εξέλιξης)μη)φυσιολογικής)φθοράς,)την)οποία)δεν)μπορεί)να)την)καταγράψει)η)φασματογραφική)ανάλυση,)η)οποία)μάλιστα)οδηγεί)πιθανότατα)στο)συμπέρασμα)ότι)όλα)εξελίσσονται)ομαλά)(false)negacve).)Μόνο)η)αναλυτική)φερρογραφία)αποτελεί)το)επονομαζόμενο)“golden)standard”)για)τέτοια)συστήματα.)

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Page 2: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Επιπλέον,)η)φασματογραφική)ανάλυση)όταν)εντοπίζει)την)εξέλιξη)μη)φυσιολογικής)φθοράς,)συνήθως)δεν)μπορεί)να)δώσει)πληροφορίες)σχετικά)με)τον)μηχανισμό)που)την)προκαλεί)(π.χ.)ελλιπή)λίπανση,)υψηλά)φορτία,)φθορά)από)όξινο)περιβάλλον,)φθορά)από)οξείδωση,)φθορά)από)μόλυνση)με)ταυτοποίηση)των)μολυντών)κ.α.).

Αρχή*Λειτουργίας*της*Αναλυτικής*Φερρογραφίας

Για)την)διενέργεια)της)αναλυτικής)φερρογραφίας,)είναι)απαραίτητη)η)κατάλληλη)εναπόθεση)όλων)των)στερεών)σωματιδίων)(μεταλλικών)&)μη))που)περιέχονται)σε)ένα)δείγμα)λιπαντικού,)σε)μια)αντικειμενοφόρο)πλάκα)γυαλιού)(glass)slide).)Η)γυάλινη)πλάκα)κατόπιν,)εξετάζεται)κάτω)από)ισχυρό)μικροσκόπιο,)όπου)ο)τεχνικός)εξακριβώνει)το)μέγεθος)των)σωματιδίων,)την)συγκέντρωση)τους,)την)σύστασή)τους,)την)μορφολογία)και)την)κατάσταση)της)επιφάνειας)τους.

!

Αυτή)η)λεπτομερής)καταγραφή,)αποκαλύπτει)τους)μηχανισμούς)που)αναπτύχθηκαν,)πίσω)από)την)όποια)μη)φυσιολογική)εξέλιξη)φθοράς,)ανακαλύπτοντας)στις)περισσότερες)περιπτώσεις)την)«ρίζα»)του)προβλήματος)(root)cause)analysis).Η)αναλυτική)φερρογραφία)ξεκινά)με)τον)μαγνητικό)διαχωρισμό)των)διαφόρων)σιδηρούχων)σωματιδίων)φθοράς,)που)περιέχονται)στο)δείγμα.)Το)δείγμα)

αραιώνεται)με)διαλύτη)για)την)καλύτερη)και)ταχύτερη)καθίζηση)των)σωματιδίων.)Κατόπιν)ρέει)μέσα)από)ένα)ειδικά)σχεδιασμένο)αντικειμενοφόρο)γυαλί)(glass)slide),)το)οποίο)βρίσκεται)επάνω)από)έναν)μαγνητικό)κύλινδρο,)ο)οποίος)έλκει)τα)μεταλλικά)σωματίδια)από)το)δείγμα.

Λόγω)της)ύπαρξης)του)μαγνητικού)πεδίου,)τα)σιδηρούχα)σωματίδια)ευθυγραμμίζονται)σε)σειρές)αλυσίδων)κατά)μήκος)του))γυαλιού,)με)τα)μεγαλύτερα)σωματίδια)να)έχουν)εναποτεθεί)στην)αρχή)και)τα)μικρότερα)προς)το)τέλος.)Τα)μη)σιδηρούχα)σωματίδια)και)οι)διάφοροι)μη)μεταλλικοί)μολυντές,)στα)οποία)το)μαγνητικό)πεδίο)δεν)έχει)καμία)επίδραση,)προχωρούν)και)εναποθέτονται)σε)τυχαία)σημεία)του)γυαλιού.)

!

Τα)ήδη)τοποθετημένα)σιδηρούχα)σωματίδια,)λειτουργούν)ως)φίλτρα)για)τα)μη)σιδηρούχα)σωματίδια.)Υπό)αυτήν)την)έννοια,)η)μη)ύπαρξη)σιδηρούχων)σωματιδίων,)περιορίζει)την)αποτελεσματικότητα)με)την)οποία)τα)μη)σιδηρούχα)σωματίδια,)απομακρύνονται)από)το)δείγμα)που)εξετάζεται.)Η)πιο)πάνω)διάταξη)των)σιδηρούχων)και)μη)σιδηρούχων)σωματιδίων)στην)αντικειμενοφόρο)γυάλινη)πλάκα,)αποτελεί)το)επονομαζόμενο)φερρόγραμμα.)Το)φερρόγραμμα)μετά)από)ένα)κατάλληλο)ξέπλυμα,)που)απομακρύνει)τα)υπολείμματα)του)λιπαντικού,)είναι)έτοιμο)για)εξέταση)κάτω)από)το)μικροσκόπιο.

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 3: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

Ταυτοποίηση*των*Σωματιδίων

Το)φερρόγραμμα)εξετάζεται)με)την)χρήση)ενός)πολωτικού)διχρωματικού)μικροσκοπίου),)το)οποίο)είναι)εξοπλισμένο)με)μια)ψηφιακή)φωτογραφική)μηχανή.)Το)μικροσκόπιο)χρησιμοποιεί)δύο)πηγές)φωτός,)για)την)εξακρίβωση)του)μεγέθους,)του)σχήματος,)της)σύστασης)και)της)μορφολογίας)των)μεταλλικών)και)μη)μεταλλικών)σωματιδίων.)Τα)σωματίδια)κατηγοριοποιούνται,)με)στόχο))τον)προσδιορισμό)του)τύπου)φθοράς)και)της)πηγής)της.Η)σύσταση)των)σωματιδίων)αρχικά)κατηγοριοποιείται)σε)6)ομάδες.)Για)την)διευκόλυνση)της)ταυτοποίησης)της)σύστασης,)το)φερρόγραμμα)δέχεται)θερμική)επεξεργασία)στους)315οC)για)2)λεπτά.:)

• Λευκά*μη*σιδηρούχα*σωματίδια:*Πολύ)συχνά)το)αλουμίνιο)και)το)χρώμιο)εμφανίζονται)ως)πολύ)λευκά)σωματίδια,)τόσο)πριν)όσο)και)μετά)την)θερμική)επεξεργασία)του)φερρογράμματος.)Εναποθέτονται)τυχαία)στο)φερρόγραμμα,)με)τα)μεγαλύτερα)σωματίδια)να)συλλέγονται)στις)αλυσίδες)των)σιδηρούχων)σωματιδίων.)Οι)αλυσίδες)αυτές,)λειτουργούν)περίπου,)ως)φίλτρα.

!

• Χάλκινα*σωματίδια:*Εμφανίζονται)συνήθως)ως)έντονα)κίτρινα)σωματίδια,)τόσο)πριν)όσο)και)μετά)την)θερμική)επεξεργασία)τους,)με)την)μόνη)διαφορά)ότι)η)επιφάνεια)τους)μετά)την)θερμική)επεξεργασία)εμφανίζει)πράσινη)απόχρωση.)Επίσης)εναποθέτονται)τυχαία)στο)φερρόγραμα,)με)τα)μεγαλύτερα)σωματίδια)να)βρίσκονται)στην)αρχή)του)και)σταδιακά)να)μειώνεται)το)μέγεθός)τους)προς)το)τέλος)του. !

• Κράματα*μετάλλων*ρουλεμάν*(BabbiM):*Αποτελούνται)από)κασσίτερο)(Sn))και)μόλυβδο)(Pb))και)εμφανίζουν)γκρί)απόχρωση,)μερικές)φορές)με)κηλίδες)πριν)την)θερμική)επεξεργασία.)Μετά)την)θερμική)επεξεργασία)τα)σωματίδια)αυτά,)εξακολουθούν)να)εμφανίζονται)κυρίως)γκρί,)αλλά)με)σημεία)μπλέ)και)κόκκινης)απόχρωσης.)Επίσης)μετά)την)θερμική)επεξεργασία,)η)διάσταση)τους)έχει)την)τάση)να)μειώνεται.)Για)ακόμη)μια)φορά,)αυτά)τα)μη)σιδηρούχα)σωματίδια)εναποθέτονται)τυχαία)στο)φερρόγραμμα.

• Μολυντές:*Είναι)συνήθως)σκόνη)(πυρίτιο,)Si))και)διάφορα)άλλα)σωματίδια,)που)δεν)αλλάζει)η)εμφάνιση)τους)μετά)την)θερμική)επεξεργασία.)Εμφανίζουν)λευκή)κρυσταλλική)εμφάνιση)και)διακρίνονται)εύκολα)από)την)διάφανη)χροιά)τους.)Οι)μολυντές)εναποθέτονται)τυχαία)στο)φερρόγραμμα)και)δεσμεύονται)από)τις)αλυσίδες)των)σιδηρούχων)σωματιδίων.

• Ινες:*Συνήθως)προέρχονται)από)τα)φίλτρα)ή)και)εξωτερικούς)μολυντές.)Είναι)μακριές)«κλωστές»,)οι)οποίες)επιτρέπουν)στο)φως)να)περάσει)από)μέσα)τους,)φωτίζοντας)τες.)Εμφανίζονται)με)ποικίλες)χρωματικές)αποχρώσεις,)χωρίς)ιδιαίτερη)μεταβολή)μετά)την)θερμική)επεξεργασία.)Μπορεί)να)εμφανιστούν)σε)οποιοδήποτε)σημείο)του)φερρογράμματος,)αλλά)συνήθως)εμφανίζονται)προς)το)τέλος)του.

• Ινες:*Συνήθως)προέρχονται)από)τα)φίλτρα)ή)και)εξωτερικούς)μολυντές.)Είναι)μακριές)«κλωστές»,)οι)οποίες)επιτρέπουν)στο)φως)να)περάσει)από)μέσα)τους,)φωτίζοντας)τες.)Εμφανίζονται)με)ποικίλες)χρωματικές)αποχρώσεις,)χωρίς)ιδιαίτερη)μεταβολή)μετά)την)θερμική)επεξεργασία.)Μπορεί)να)εμφανιστούν)σε)οποιοδήποτε)σημείο)του)φερρογράμματος,)αλλά)συνήθως)εμφανίζονται)προς)το)τέλος)του.

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 4: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

Τα*Σιδηρούχα*σωματίδια*φθοράς,**μπορούν)να)χωριστούν)σε)πέντε)υποκατηγορίες:

• Χάλυβες*υψηλού*κράματος:*Τα)σωματίδια)εμφανίζονται)σε)σειρές)αλυσίδων)στο)φερρόγραμμα)και)διατηρούν)γκρι%άσπρη)απόχρωση,)πριν)και)μετά)την)θερμική)επεξεργασία.)Η)διαφορά)μεταξύ)των)σωματιδίων)από)χάλυβα)υψηλού)κράματος)και)των)λευκών)μη)σιδηρούχων)σωματιδίων,)είναι)η)θέση)τους)στο)φερρόγραμμα.)Εάν)ένα)σωματίδιο)είναι)λευκό)και)εμφανίζεται)σε)σειρές)αλυσίδων,)το)πιθανότερο)είναι)ότι)πρόκειται)για)χάλυβα)υψηλού)κράματος.)Η)συχνότητα)εμφάνισης)σωματιδίων)χάλυβα)υψηλού)κράματος)στο)φερρόγραμμα),)είναι)σπάνια.

• Χάλυβες*χαμηλού*κράματος:*Τα)σωματίδια)εμφανίζονται)και)πάλι)σε)σειρές)αλυσίδων)με)γκρι%άσπρο)χρώμα)πριν)την)θερμική)επεξεργασία,)αλλά)κατόπιν)αλλάζουν)χρώμα)και)συνήθως)εμφανίζονται)μπλε,)αλλά)μπορεί)να)γίνουν)και)ροζ)ή)κόκκινα.

• Σκούρα*μεταλλικά*οξείδια:*Εναποθέτονται)σε)σειρές)αλυσίδων)και)εμφανίζουν)σκούρα)γκρι)έως)μαύρη)απόχρωση,)τόσο)πριν)όσο)και)μετά)την)θερμική)επεξεργασία.)Οσο)πιο)σκούρα)η)απόχρωση,)τόσο)μεγαλύτερος)ο)βαθμός)της)οξείδωσης.

!

• Σωματίδια*από*χυτοσίδηρο:*Εχουν)γκρι)χρώμα)πριν)την)θερμική)επεξεργασία)και)κίτρινο)κατόπιν.)Εναποθέτονται)σε)σειρές)ανάμεσα)στα)άλλα)μεταλλικά)σωματίδια.

• Κόκκινα*οξείδια*(σκουριά):*Το)πολωτικό)φως)ταυτοποιεί)άμεσα)τα)σωματίδια)αυτά.)Κάποιες)φορές)μπορούν)να)βρεθούν)σε)αλυσίδες)ανάμεσα)στα)άλλα)σιδηρούχα)σωματίδια)και)άλλοτε)εμφανίζονται)τυχαία)στο)φερρόγραμμα.)Μεγάλη)συγκέντρωση)τέτοιων)σωματιδίων)προς)το)τέλος)του)φερρογράμματος,)είναι)ένδειξη)αυξημένης)φθοράς)διάβρωσης.

Μετά)την)εξακρίβωση)της)σύστασης)των)σωματιδίων,)καταγράφεται)το)μέγεθός)τους.)Σωματίδια)από)30μ)και)πάνω,)χαρακτηρίζουν)την)σοβαρή)και)μη)φυσιολογική)φθορά.)Συχνά)το)σχήμα)και)η)μορφολογία)των)σωματιδίων,)αποτελούν)σημαντικά)στοιχεία)για)την)ταυτοποίηση)του)μηχανισμού)φθοράς.)

Είναι$τα$σωματίδια$επίπεδα$με$λεία$επιφάνεια$ή$τραχιά;)Επίπεδη)και)λεία)επιφάνεια)αποτελεί)ένδειξη)σύνθλιψης)ή)κύλισης,)που)συναντάται)σε)ρουλεμάν)και)περιοχές)με)υψηλές)πιέσεις)ή)πλευρικές)επαφές.)

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 5: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

Εχουν)τα)σωματίδια)αυλακώσεις)στην)επιφάνεια)τους;

Οι)αυλακώσεις)είναι)σημάδι)φθοράς)πρόσφυσης,)που)πιθανότατα)δημιουργείται)σε)περιοχές)που)δύο)μεταλλικές)επιφάνειες)«ξύνονται»)μεταξύ)τους.

Εχουν)καμπυλωτό)σχήμα;

Το)σχήμα)αυτό)χαρακτηρίζει)την)φθορά)κοπής)(cuÅng)wear).)Τέτοιου)είδους)φθορά)συνήθως)οφείλεται)σε)απόξεση)λόγω)σωματιδιακής)μόλυνσης,)που)μπορεί)να)είναι)εξωγενής)ή)και)ενδογενής.)

Εχουν)τα)σωματίδια)σφαιρικό)σχήμα;

Στον)μικροσκόπιο)τα)σωματίδια)αυτά)εμφανίζονται)ως)σκούρες)μπάλες)με)άσπρα)κέντρα.)Τέτοιες)σφαίρες)εμφανίζονται)στις)ρωγμές)κόπωσης)των)ρουλεμάν.)Αύξηση)του)αριθμού)τους,)είναι)χαρακτηριστικό)του)spalling.

Συμπέρασμα

Αναλύοντας)τον)ακριβή)αριθμό,)το)σχήμα%μορφή,)το)χρώμα,)την)επίδραση)από)το)μαγνητικό)πεδίο,)των)σωματιδίων)που)περιέχονται)σε)ένα)δείγμα)λιπαντικού,)ο)εξειδικευμένος)τεχνικός,)μπορεί)να)εξακριβώσει)όχι)μόνο)το)είδος)και)την)συγκέντρωση)των)σωματιδίων,)αλλά)και)να)ταυτοποίηση)τον)μηχανισμό)φθοράς,)προτείνοντας)στα)τμήματα)συντήρησης,)λύσεις)για)την)αντιμετώπιση)της.)Η)πιθανότητα)απώλειας)πληροφοριών)όπως)μπορεί)να)συμβεί)με)την)φασματογραφική)ανάλυση)(false)negacve),)ελαχιστοποιείται.

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 6: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

!

!

Εργαστήρια*της*LubricaZon*Engineers

Το)πρόγραμμα)αναλύσεων)της)Lubricacon)Engineers)Hellas)έχει)στην)διάθεση)του)δύο)εξαιρετικής)τεχνολογίας)και)ποιότητας)εργαστήρια,)τα)οποία)βρίσκονται)στην)Βόρειο)Ουαλία)και)στο)Kansas)των)Η.Π.Α.

Οι)εγκαταστάσεις)της)Β.)Ουαλίας)είναι)από)τις)κορυφαίες)πανευρωπαϊκά)του)είδους,)με)διενέργεια)1.000)δειγμάτων)ημερησίως)και)εξαιρετική)εμπειρία.

Το)εργαστήριο)του)Kansas)βρίσκεται)στο)εργοστάσιο)της)Lubricacon)Engineers)Inc.,)και)είναι)μέρος)του)τμήματος))έρευνας)και)τεχνολογίας)του)εργοστασίου.)

Εξειδικεύεται)σε)αναλύσεις)ποιοτικού)ελέγχου,)ειδικές)αναλύσεις)έρευνας)βλαβών)(Invescgacon)Analysis),)απλές)&)αναλυτικές)φερρογραφίες)(DR)&)Analyccal)ferrography),)κ.α.

!

!)

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 7: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

Παράδειγμα*1ο

Εφαρμογή:)Μειωτήρες)μεγάλης)χαλυβουργίας

Οι)μειωτήρες)ελάστρων)μεγάλης)χαλυβουργίας,)λιπαίνονται)με)λιπαντικό)κιβωτίων)ταχυτήτων)ISO)320,)με)σύστημα)κυκλοφορίας,)από)τρεις)διαφορετικούς)σταθμούς)λίπανσης,)χωρητικότητας)6.000)λίτρων)έκαστος.)Η)εφαρμογή)είναι)ζωτικής)σημασίας)για)την)παραγωγή.)Η)συστηματική)παρακολούθηση)με)φασματογραφικές)αναλύσεις,)δεν)ανέδειξε))αξιοσημείωτα)προβλήματα)φθοράς)ή)άλλα)θέματα.

Αποτελέσματα)αναλυτικής)φερρογραφίας:)Τα)αποτελέσματα)της)ανάλυσης)χαρακτηρίζονται)ως)μη)φυσιολογικά.)Εντοπίζεται)αυξημένη)συγκέντρωση)σιδηρούχων)μετάλλων)φθοράς,)υψηλή)παρουσία)μολυντών,)καθώς)και)αυξημένη)συγκέντρωση)κράματος)ρουλεμάν)(μόλυβδος)&)κασσίτερος).)Τα)αποτελέσματα)ήταν)αντίστοιχα)και)στους)τρεις)σταθμούς)λίπανσης.)Εγινε)σύσταση)για)εξωτερική)φίλτρανση)του)λαδιού)ή)και)για)προληπτική)αλλαγή)του.)Προτάθηκε)ο)έλεγχος)και)ο)περιορισμός)των)μολυντών.)Προτάθηκε)ο)έλεγχος)των)φίλτρων)και)των)αναπνευστήρων)()ή)όπου)δεν)υπήρχαν)αναπνευστήρες)να)έμπαιναν).

Συμπέρασμα:)Με)την)χρήση)της)αναλυτικής)φερρογραφίας)έγινε)δυνατό)να)εντοπιστούν)και)να)αναδειχθούν)τα)προβλήματα)της)εφαρμογής,)καθώς)και)να)δοθούν)κατευθύνσεις)στο)τμήμα)συντήρησης,)για)τις)ενέργειες)που)χρειάζεται)να)γίνουν.)Με)αυτό)τον)τρόπο,)οργανωμένα)και)προγραμματισμένα)σε)χρόνο)συντήρησης,)γίνεται)δυνατή)η)αντικατάσταση)του)λιπαντικού,)ο)καθαρισμός)του)κυκλώματος)και)ο)καλύτερος)έλεγχος)της)μόλυνσης.)Μια)απρόσμενα)καταστροφική)εξέλιξη)αποφεύχθηκε.)Η)φασματογραφική)ανάλυση)του)λαδιου)έδωσε)“false)negacve”)αποτέλεσμα.

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Lubricacon)Engineers)ΕλλάςLeaders)in)lubricants

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Page 8: Αναλυτικός φερρογραφικός έλεγχος χρησιμοποιημένων λαδιών.

Παράδειγμα*2ο

Εφαρμογή:)Μειωτήρας)ανεμογεννήτριας

Οι)μειωτήρες)των)ανεμογεννητριών)εργάζονται)σε)περιοχές)περιορισμένης)πρόσβασης.)Συνήθως)ψηλά)σε)κάποια)κορυφή)βουνού,)40%60)μέτρα)πάνω)από)το)έδαφος,)στην)καμπίνα)της)γεννήτριας,)που)με)δυσκολία)χωράει)2%3)άτομα.)Λόγω)της)δυσκολίας)επισκευής)(χρειάζεται)να)έρθει)γερανός)και)«να)κατέβει»)η)καμπίνα),)όσο)και)του)κόστους)που)συνεπάγεται)αυτή)η)δυσκολία,)καθώς)και)την)απώλεια)παραγωγής)που)μπορεί)να)προκύψει)από)μία)απρόοπτη)βλάβη)του)μειωτήρα,)η)παρακολούθηση)αυτού)του)εξοπλισμού)είναι)πολύ)σημαντική.)

Φασματογραφική)ανάλυση)σε)μειωτήρα)ανεμογεννήτριας,)ανίχνευσε)την)συγκέντρωση)μετάλλων)φθοράς)σιδήρου)σε)σύντομο)χρονικό)διάστημα)(6)μήνες),)χωρίς)κάτι)άλλο)το)αξιοσημείωτο.)Το)ερώτημα)που)τέθηκε)από)το)τμήμα)συντήρησης,)ήταν)πια)ήταν)η)αιτία)και)τι)ενέργειες)έπρεπε)να)γίνουν.)Η)φασματογραφική)ανάλυση,)πέρα)από)την)προληπτική)αλλαγή)του)λαδιού)δεν)ήταν)δυνατό)να)παρέχει)κάποια)άλλη)πληροφορία.

Αποτελέσματα)αναλυτικής)φερρογραφίας:)Τα)αποτελέσματα)της)ανάλυσης)χαρακτηρίζονται)ως)μη)φυσιολογικά.)Εντοπίστηκαν)υψηλές)συγκεντρώσεις)σωματιδίων)πυριτίου)(σκόνη),)σε)διαστάσεις)που)δεν)μπορεί)να)ανιχνεύσει)η)φασματογραφική)ανάλυση.)Εντοπίστηκε)επίσης)και)αυξημένη)παρουσία)μακριών)ινών,)πιθανότατα)από)αστοχία)του)φίλτρου)λαδιού.)Τα)πιο)πάνω)προκαλούν)φθορά)κοπής)(cuÅng)wear))και)μη)φυσιολογική)εξέλιξη)φθοράς)στον)μειωτήρα.

Συμπέρασμα:)Με)την)χρήση)της)αναλυτικής)φερρογραφίας,)έγινε)δυνατή)η)διερεύνηση)και)ο)εντοπισμός)της)αιτίας)της)φθοράς)(root)cause).)Εδωσε)πολύ)χρήσιμες)πληροφορίες)στο)τμήμα)συντήρησης,)προκειμένου)να)αντικαταστήσει)ή)και)να)ελέγξει)τους)τύπους)φίλτρων)που)χρησιμοποιεί,)καθώς)και)να)στεγανοποιήσει)καλύτερα)την)εφαρμογή)από)το)περιβάλλον.)Μια)απρόοπτη)και)μεγάλου)κόστους)βλάβη)αποφεύχθηκε.

Σερρών)85,)104)41)Αθήνα.)Fax:)+30)210)5152)044

Τα)λιπαντικά)της)Lubricacon)Engineers)κατασκευάζονται)σύμφωνα)με)το)σύστημα)ποιότητας)ISO)9001:2008

www.le%greece.gr)+30)210)5152)040

Αναλυτική*Φερρογραφία*Δειγμάτων*ΛιπαντικούΦυλλάδιο)Πληροφοριών

Από$το$τεχνικό$τμήμα$της$Lubrica8on$Engineers$Hellas

Τεχνική)Επιμέλεια:)Νικόλαος)Κομηνός,)Χημικός)Μηχανικός)ΕΜΠΔιευθυντής)Πωλήσεων)&)Τεχνικού)ΤμήματοςLubricacon)Engineers)Hellas)A.EΑύγουστος)2011