डाउनलोड (5.89 MB)

77
हकीकत से सपन तक भारत ामीण वछता की सवोतम थाओं का संह

Transcript of डाउनलोड (5.89 MB)

  • From Dreams to Reality

    . . . .

    ...

    . . .

    . .. . . . . .

    . . . .

    . , . . . . . . . . .. . . . .

    . . . . . . . . . . . . . . . . . .

    . . .

    . ... . . .

    . . . .- . . -

    . . . . . .

    . . . . . . . . . . . . ..

    . . . . . .

    . . . . . .

    . . . . . . . .

    ., . . ,

    . . .

    . . . . . .

    . . . .

    . . . . . . . .

    .

    . . . . . . .

    . . . ., .-. . . . , -

    . . . . . . . . . . .

    Contents

    . . . . .

    2

  • ................................................................................................................................................... 5

    ......................................................................................................................................................... 6

    .......................................................................................................................................... 7

    : ...................................................................................................................................... 8 : ................................................................................ 9 () ....................................................................................................................... 11 ........................................................................................................................................ 12 : .............................................................................. 13 ....................................................................... 15 ...................................................................................................... 17 .................................................................................................................... 19 : ....................................................................................... 21 .................................................................................................... 23 .................................................................................................. 26 ............................................................................................................................ 29 ................................................................................................................... 31 .................................................................................................................... 33

    / ......................................................................................................................................... 37

    ............................................................................... 38 : - ........................................................................... 40 : ...................................................................................... 42 : - ............................................................................................................................ 44 : , ............................................................................................ 45 : .................................................. 46 : ........................................................................ 49 ............................................................................................................................ 56 ............................................................................................................................ 60 ......................................................................................................................... 64 , , ................................................................................... 67 : ................................................................................................................. 70 ................................................................................................ 71

    3

  • 4

  • ( ) ,

    2001 21% 67% 22,000 " ' ,

    , ' ', ' ' , ,

    (WSP), , , ,

    " "

    , : : 20 2010

    (Arun Kumar Misra)

    ( )

  • , / , ,

    : () / / ()

    : / / , - , , , , ,

    6

  • 7

  • :

    : (), ( ) 2003-04 , , 80 , , ; 60 ' ' ( ) () ,

    ' ' , , ()

    - , , , , , , , ,

    , --

    ; ; - ; , ; ,

    , , ' ' 24 48 ,

    , , ' ' , 600 , . , ", , "

    8

  • :

    : , , , 2010 12 ( ) , , ,

    9

  • ' ' ( ' ' ) - - -

    , , , , , ' ; , , - , , , , , - , , , NTL , NTL - , , , , , , -

    10

  • ()

    : , 100 , ' ' , (SLWM)

    , , , , ' '

    ,

    - 19 SLRM , , SLRM

    , - - , ,

    ( ) . , :

    , () :

    06:00-8:00 4 6 , , - , , - ,

    , , , ,

    , ,

    11

  • : , , , 1915

    ; '() ; (VWSC) ; / ; ()

    , , ,

    , ; ; ;

    ,12

    , , 2,000 ,100 ,

    12

  • :

    : ( ), () , 19 , , , , - , 2009 , '' ; , , ,

    13

  • 14

  • : ( ), , (ODF) ,

    32 , () 90 () 100

    (CLTS) -10 , 2009 ,

    , 12 ( , , , , / , ) ,

    ,

    , , - 4 (' ') 50 , ,

    , ; 10 , , , , ''

    -

    2009 . , , '

    15

  • , ' ' ' - ' : ' ', -

    , :

    ' '

    ( ,

    )

    ( )

    ' ' ; , , ,

    , - , ( , , , , , , ) , ,

    .

    - ,

    ,

    '

    16

  • : ( ), , () , 100 2008 ( ) ,

    ' '

    2008 ; , , /

    :

    17

  • :

    , 500

    ,

    () 2006 , ( ) ( ) , (), /

    :

    , ,

    2008 ; , 2500 -

    ,

  • : ( ),

    , , , () , ( ) : ; ;

    19

  • - - , - , ; , (20 ) - ,

    , :

    )

    ) , ( ) ,

    ) - 100

    ) ( 20 )

    , , , ,

  • : ,

    : ( ),

    , () 33 ( ) : " ? ', , ," " " , , "

    ( ) , 100 ( 500 1000 ) / , , , , ,

    , , ( ) 2007

    , , , - 60 ( ) , 95

    ,

    , , , ,

  • , , , " , "

    , ,

    , , ( ) ' ' ;

    ; - , ; 2009 , '

    , / / , , -

    22

  • : (),

    : 1

    (), 28 2007 ( ) , (60 ) , ( ) () ,

    1

    .

  • 50

    2007 () 2006 ( 2005 ), 241 (41 ) 10 , , . 2006 . ( )

    2007 , , ( ) ( ) ( )

    , -- ( ) , , , ,

    , , , 24

  • - / ,

    - ( , ) - , 31 2007 , , , - , H2S , ( ), ,

    ( ) , , -, , ,

    , (30 , ) 2007 / , , , , ()

    2007 . , , (50 ) - ()

    - , - .

    2007 10

    25

  • : ,

    () , - : 21 H2S / ,

    , , , 10 / / ,

    60

    50 1,

    ( , -) ( ) , , / -

    /

    75

    (UWSSC), ,

    '24 , 2009 , , 2007 245 ' (), (), ( ) , ( ), , () , , , , ,

    , , , ,

    1 1 : ( ) :

    26

  • , , , , ( ) ,H2S , - 50 ; ; ,

    , , , , ( ) "; , [ ] " ," , "

    ,

    ; - , H2S , 2009 , 2009 2009 . , ,

    13 (ODF) , ' ' , ,

    , , , - , , ()

    -

    27

  • () , ;

    , 50 , 2010 , (70,000 ) , , , , ,

    28

  • : ( ),

    () 256 1,013 2007 , , :

    2007 , ,

    29

  • 90

    :

    2007 , () , ( ) , , ( )

    - , , 120 .

    , .

    , , .

    2 2008 ,

    - 20 1

    2008 , , 2008 , ,

    30

  • : ( ),

    447 () () ; 90 , () ' ' :

    2005 2009

    - 21 42 , ( ) ( ) (, ) , 2010 () ,

    31

  • ' ' , " " 2,100

    ,

    : , , , ,

    : , ( ) , ,

    32

  • : ( , ),

    () ' ' , , ; , , ; -

    ,

    (190 164 ) , , , , -, , , , () , , , , , | , , ,

    33

  • : ( ),

    256 , 2008 ' ' , ,

    :

    , , , ' ', , , , , -

    , , , , - ,

    : ( , ),

    " " ' ' 2008 , , , .

    :

    34

  • , ; , - ( 2007 )

    , ; , , , , - ,

    : ,

    : ( ) ( ),

    , , , , , - , - 2009

    :

    , ' ' , , , , , , ' .

    35

  • : ( ), ,

    '' , , , .

    : , , ;

    2004 .

    36

  • /

    37

  • :

    2001 , 88.94 8,91,058 ( ' ' ) , ,

    ,

    38

  • , () 2002 . , , (VWSC)

    , , ,

    () , , , , , 2.00 , : 60:30:10

    () , , -

    : , , , , ' , 200 - . , ,

    39

  • : -

    : ,

    - '' '' - , , - 7 , , , 15 , ,

    , , , , -, , - - - ,

    / , , , / , / - ,, ,

    40

  • , - , ( ) , , , , , , ,

    , , , , , . , , , , , ;

    , , , , , , , , , , 5 , , ,

    41

  • :

    : , 12, , " ," , " , , " 2008 , , , , , - () () , , , - - -

    " ," , , , , - : ; ; - ,

    " , ," , , " "

    , - - , , , , , , 42

  • , 3.5 , , , ,

    , - - 25 40 , H1N1

    ' ' , -

    () 2: ; 3: , , 4 2015 , 34 ,

    , , , , 12

    43

  • : -

    : ( ) , ,, , , . , 10 (, ) , ( / ) , ,

    , , , ,

    , , , , , , , , , , ,

    44

  • : ,

    : , , , , , - ; , . , , ,

    - ,

    - , () , , , , , , , ,

    (), , , 1,10,000 , 150-200 , - , , "" , , , : , , , , , , , , - , (SSHE) , SSHE , , , SSHE

    45

  • : : - , , , -

    46

  • , () , - () , () .

    , , , , , , , ,

    , , , ! () 2006

    () - - , , .

    47

  • () ; , , 1,27,000 2008 900 150 , , , , ,

    , , , ,

    48

  • : : ,

    , 3714 / , , , , 2004 () (SWSM)

    , 5 76 19 , 7,200 , 2009 DWSC :

    , : , - 140 , 100 (ODF) - ,

    ( ) , .

    49

  • 50

  • , ,

    : (CLTS) , DWSC , , , CLTS (WSP) : : DWSC

    VWSC

    :

    DWSM - ,,

    ,

    8 8

    92 CLTS 28 VWSC

    : , DWSC , : (i) ; (Ii) ; (Iii) - 1; (Iv) - 2 3; (v) DWSM

    : ; , : , ( ) , , , ,

    , () : , --

    51

    NGOs & CBOs

  • -- '' / , ,

    ' ' : () ( ) H2S , , , / ; , 55

    :

    : , :

    :

    200409 200910

    140 227

    () 7195 11947

    376 386

    42 102

    3 4

    42

    140 227

    227 2009-10 134 :

    " () ... . " , , ,

    , : , 700,103,

    , 52

  • ( ) ________________________________________________________________ _________________________ ________________________ ( ) : 1. :

    :: ________________________________________________________________________.

    :________________________________________________________________________________

    :: ___________________________________________________________________

    ()___________________________________________________________________________

    ________________________________________________________________________________.

    ________________________________________________________________________________.

    ________________________________________________________________________________.

    ________________________________________________________________________________.

    /

    1. ___________________________________________________

    2.

    , 1. ________________________________. 1.________________________________. 2. ________________________________. 2.________________________________. 3. ________________________________. 3.________________________________. 4. ________________________________. 4.________________________________. 5. ________________________________. 5.________________________________. 6. ________________________________. 6.________________________________.

    53

  • I: :: ______________________________ ___________________________________ :: ______________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

    II: :: ______________________________ ___________________________________ :: ______________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

    -

    ( / ) toilet

    ( / ) ()

    III: II : ______________________________ ___________________________________ : ______________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________

    .

    ( / )

    ( / ) ( / ) ( / )

    ()

    54

  • IV: 2 3 : ___________________________________ _____________________________ : _____________________________________________________________________________

    ________________________________________________________________________________

    (/ ) (/ )

    ( ) ( )

    V: , : ____________________________________ _____________________________ : ___________________________________________________________________________

    ( / ) (/)

    ( / )

    ( / ) ( )

    , , 55

  • : , 2164

    () 2003 2006 '

    56

  • -

    , 100 , . 100 - () , - , () ; - () ()

    57

  • 32 34

    640 , () - () ; ; ; 2008

    2007 28

    58

  • 28 200 , , 2008 195 2009 86 888 472 ()

    10 :

    1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. . .

    - . . 32 .

    .

    59

  • : , . ... .. . , , , , -, - , , - , (GP) 2 2005 , - () : , - . -

    '' ... - - - , ; , 60

  • , 1 , - '; - . - , , -,

    . , , .. - -

    , . . ... -, -, ... ... - ... .... / , -

    - , ..., ...... ( ) . ..

    ... . , , . . . , ,

    1. .

    61

  • , , . . . , - , - - .

    . , .. . . , - - ... -

    . - , - - - :-

    - - , , , , -, ... - , -

    - 15 1 ( ) - ... -- 62

  • - - - - - - , , .

    , - - . , , - .

    63

  • .

    - , , - , , , , . , - ...

    , : - , , , ; %

    64

  • :

    :

    -: (-) , : - - - .

    , , , , , , , , , -, -

    - ... .

    ' ' - , -

    65

  • ... ' ' , , -

    , , - ...

    , - , ,

    :

    - .

    ...

    ... - -

    * ... , - ( , , , ) , , - - - , - - . ...

    200506 200708 200809 200910

    301 116 417 126 39 165 82 48 130 37 22 59 1,800 1120 2,920 980 612 1529 414 268 682 206 118 324 480 284 764 276 138 414 118 78 196 63 34 97 214 120 334 139 70 209 96 21 117 59 14 73 78 130 208 39 71 110 26 48 74 16 26 42 2,572 1,770 4643 1,720 930 2,427 736 463 1,215 381 214 595

    * : THOs

    66

  • , , .

    : : . ... ... - . , , - - ...

    67

  • - - , -( - / ),

    , . - . - , - - ; - , - , -

    - - . , - . - , - , , %

    68

  • % . , % ( ),

    '' , , , - - . , (, , ) , ,, - . ... - , . , . , - . , % . - . , - - .

    69

  • :

    : ( ), . - () - % , - - -. - - '' - . , %

    - '- ' , - - - , - , /

    . - - ; - . - . - ,

    , - -- ( , , , , , , - ) - , - , , -

    70

  • : , - - - , - % . , % % - - ... , - ( ) . 2

    . , - , , , , - . ' ' . - -

    - - . - , - , , .

    . , . .

    1 ,

    . 2 http://indiasanitationportal.org/sites/default/files/Haryana.pdf

    71

  • , , - ,

    ,

    , - . -

    - , , , - , ,

    . , , .

    -

    - - , -

    / ,

    --

    -

    - " - - .

    72

  • 55 , 110 003 : (91-11) 24690488, 24690489 : (91-11) 24628250 -:: [email protected] :: www.wsp.org

    9 , , , 110 003, :: (91-11) 24362705 : (91-11) 24361062 -:[email protected] : www.ddws.nic.in

  • Octo

    be

    r20

    10/250c

    opi

    es

    Pri

    nte

    da

    t:T

    ho

    mson

    Pre

    ss

    De

    sig

    ne

    d b

    y:

    Ro

    ots

    Adve

    rtis

    ing S

    erv

    ice

    s P

    vt. L

    td.