багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг...

29
БАГШ АЖЛЫН БАЙРАНДАА ТАСРАЛТГҮЙ ХӨГЖИХӨД “ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ” НӨЛӨӨЛӨХ НЬ АРХАНГАЙ АЙМГИЙН 2015-2016 ОНЫ ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БАГА ХУРЛЫН ДЭД БАЙРЫН ШАГНАЛТ ИЛТГЭЛ АРХАНГАЙ АЙМАГ ЭРДЭНЭ БУЛГАН СУМ 4-Р СУРГУУЛЬ ИЛТГЭГЧ: СУРГАЛТЫН МЕНЕЖЕР Н.АЗЖАРГАЛ /БУ МАГИСТР, БТА, ТЭРГҮҮЛЭХ/
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    416
  • download

    11

Transcript of багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг...

Page 1: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

БАГШ АЖЛЫН БАЙРАНДАА ТАСРАЛТГҮЙ ХӨГЖИХӨД “ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ” НӨЛӨӨЛӨХ НЬ

АРХАНГАЙ АЙМГИЙН 2015-2016 ОНЫ ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ БАГА ХУРЛЫН ДЭД БАЙРЫН ШАГНАЛТ ИЛТГЭЛ

АРХАНГАЙ АЙМАГ ЭРДЭНЭ БУЛГАН СУМ 4-Р СУРГУУЛЬ ИЛТГЭГЧ: СУРГАЛТЫН МЕНЕЖЕР Н.АЗЖАРГАЛ

/БУ МАГИСТР, БТА, ТЭРГҮҮЛЭХ/

Page 2: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

ÎÐØÈË-THE INTRODUCION

Хураангуй-consise : Боловсролын шинэчлэл нь нийгэм талаасаа:• Багш-Хичээл үйл ажиллагааг чиглүүлэгч • Багш- хэлэлцүүлэгч• Багш- багшлах үйл ажиллагаандаа асуулт тавьж шинжлэн судлагч,• Багш-суралцагч, эрэл хайгуул хийн боловсруулан хэрэгжүүлэгч• Багш-өөрөө идэвхтэй хөгжигч” байхыг шаардаж байна. Хувь хүн талаасаа: Багш мэргэжлийн үйл ажиллагаандаа зорилго, зорилтоо ухамсартай

тодорхойлж, хэрэгжүүлэх арга технологио боловсруулж, хэлэлцүүлэх, сайжруулах чадварыг шаардаж байна.

Боловсролын шинэчлэлийг õýðýãæ¿¿ëýõ явцад аливаа зүйлс, юмс үзэгдэл, үйл явцыг асуултаар шинжин шүүн тунгааж хэлэлцүүлэх нь багш ажлын байрандаа хөгжих оновчтой àðãа бөгөөд багшийн хичээлд ажиглалт хийх, заах арга барилд суурилсан арга зүйн хэлэлцүүлгүүдийг менежментийн үүднээс төлөвлөн туршсан үр дүнгийн талаар танилцуулахыг зорилоо.

Page 3: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• Хэлэлцүүлгийг менежментийн үүднээс төлөвлөх

• Багшийн мэргэжлийн тасралтгүй хөгжил

ТҮЛХҮҮР ҮГ-PASSWORDS

Page 4: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• Багш хөгжүүлэх олон улсын чиг хандлагыг монголын уламжлалт арга ухаантай харьцуулж, дэвшилтэт арга барилыг өөрийн сургуульд туршин нэвтрүүлэх, багшийн чадамж, арга зүйг менежментийн шинжлэх ухааны үүднээс хөгжүүлэх нь судалгааны ажлын гол чиглэл

• Багшийн мэргэжлийн тасралтгүй хөгжлийг хангах оновчтой ямар үйл байгааг судлах, ажиглалт судалгаа хийх, оновчтой аргуудыг турших, хэрэглээ болгох

• Хэлэлцүүлгийн менежментийг шинэ аргаар баяжуулж, менежментэд үндэслэсэн мотиваци /хувийнхаа болон бүлгийнхээ зорилгыг хэрэгжүүлэхэд өөрийгөө, түүнчлэн бусдыг өдөөн идэвхжүүлэх үйл явц/ арга зүйг туршиж, үр дүнг тогтоон багшийн хөгжлийг хангана гэсэн санал нь судалгааг хийх үндэслэл болж байна.

СЭДВИЙГ СОНГОСОН ҮНДЭСЛЭЛ-ROOD OF THE TOPIC CHOOSE

Page 5: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Багш хөгжүүлэх үйлийг менежментийн шинэ үзэлсанаагаар баяжуулах хэрэглээ, зорилт чухлаартавигдаж байна • Багш өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа тулгамдаж буй

асуудлын талаар хэлэлцэж, шүүмжлэлт /яагаад?/, бүтээлч/яаж?/, латериал сэтгэлгээгээр /шинэ санааг задлан шинжлэх, хатуу логик хандлага/, сэтгэх шаардлагатай

• Багшлах үйлд тулгамдаж буй асуудлыг сонгож онол практикийн үүднээс шинжлэн судлах сайжруулах ажил дутагдаж байгаа ба энэ бүгдийг шийдэх

СЭДВИЙН ХЭРЭГЦЭЭ ШААРДЛАГА-NEED

Page 6: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлгийн мэдээлэл

цуглуулах

Хэлэлцүүлгийн зохион

байгуулалт

Хэлэлцүүлгээс цаашдын зорилгоо

тодорхойлох

Зорилт

ЗОРИЛГО- Багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжих боломжит аргуудыг судалж илрүүлэх ба багшийн өдөр тутмын хичээл үйл ажиллагаанд ажиглалт, судалгаа хийж нөхцөл байдлыг илрүүлэн, хэлэлцүүлэг хийж, үр дүнд хүрснээр багш хөгжих үндэстэйг тодорхойлох

Page 7: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлгийг менежментийн үүднээс нийт багш нарын оролцоотойгоорзохион байгуулснаараа онцлог.

СУДАЛГААНЫ АЖЛЫН ШИНЭЛЭГ ТАЛ АЧ ХОЛБОГДОЛ-SPECIFIC TOPICS SIGNIFICANCE

Төлөвлөлт: Багш нарын нөөц боломжид тулгуурлан төлөвлөх

Зохион байгуулалт: Хэлэлцүүлгийг менежментийн үүднээс зохион айгуулах

Хошуучлал: Багш бүрийн сурах, сургахүйлийн хүрээнд онол арга зүйн хэлэлцүүлэг хийх

Хяналт үнэлгээ: Төлөвлөсөн үйлээ эргэн хянах

Хүний хүчин зүйл: багшийн хөгжлийн ялгааг танин мэдэх

Page 8: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Багшийн хөгжлийг хэлэлцүүлгийн менежментэд уялдуулахдаа үр дүнгийн гинжин хэлхээг хэрэглэх

Орц Үйл ажиллагаа Гарц Үр дүн Нөлөөлөл

МЭДЭЭЛЭЛ БА

АЖИГЛАЛТ

ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙН АЛХАМ БҮРТ

ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ

АЖИЛЛАГААНЫ ЗОРИЛТУУДЫГ

БИЕЛҮҮЛЭХ

БАГШ ХӨГЖИХ БОЛОМЖ БҮРДЭХ

АРГА ЗҮЙН ӨӨРЧЛӨЛТ,

ТЕХНОЛОГИЙН ШИНЭЧЛЭЛ, ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИ

ЙН СОЁЛ

ӨӨРИЙГӨӨ ТАСРАЛТГҮЙ ХӨГЖҮҮЛЭХ ЧАДВАРТАЙ,

ХӨГЖСӨН БАГШ

ХӨГЖЛИЙН ОРОЛЦОО ХӨГЖЛИЙН ҮР НӨЛӨӨ

Page 9: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

СУДАЛГААНЫ АРГА ЗҮЙ- METHODOLOGY

Мэдээлэл цуглуулах, Ажиглалт

судалгаа хийх

Үр дүнгийн мэдээллийн арга, онол

практикийн хэлэлцүүлэг

Баримтад задлан

шинжилгээ хийх, сургууль

дундын хэлэлцүүлэг

Төлөвлөлт, Туршилт, Онолын

судалгааны арга,

Page 10: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Багш хөгжүүлэх тогтолцоо нь тусгай хөтөлбөрөөр эсвэл сургуулийн үйл ажиллагааны хэсэг болгон хэрэгжүүлэх гэсэн 2 хэлбэртэй байна. Сургуулийн үйл ажиллагааны хэсэг болох багшаа хөгжүүлэх асуудлын хүрээнд бүтээлч ажлуудыг санаачлах хэрэгтэй. Тэрхүү үйл ажиллагаа нь багшийн хэрэгцээнд үндэслэх, ангид болдог бодит үйл явдалтай холбох, шинэ ур чадварыг турших боломж олгох, явцад болон араас нь хяналт тавих, төлөвлөсөн албан ёсны хөтөлбөрөөр хэрэгжүүлэх хэрэгтэй байдаг гэж Намибия улсад амжилттай хэрэгжсэн багш хөгжүүлэх хөтөлбөрт дүгнэжээ. /Боловсролын эдийн засаг 489-р тал/ Иймээс энэ жишигт нийцэх үйл ажиллагаа нь хэлэлцүүлэг гэж үзэх талтай.

ОНОЛЫН ХЭСЭГ-THEORY PART

Page 11: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлэг нь онолын болон практикийн гэсэн 2 хэлбэрийн цогц хослолоор нөхцөлдсөн хамтын шинжтэй үйл юм.

Багш нар хамт үйл хийхдээ илүү хөгждөг. Учир нь үйл ажиллагааны явцад тодорхой хэмжээний бэрхшээл тохиолддог. Зөрчил бэрхшээлийг даван туулахын тулд оюуны эрэл хайгуул хийж, эргэцүүлж, хэлэлцүүлж, бусдаас дэмжлэг туслалцаа авч, хамтран үйл хийснээр тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэдэг. Бэрхшээлийг шийдвэрлэх явцад чанарын өөрчлөлт гарч хөгжил явагддаг.

Page 12: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлэг нь сурган хүмүүжүүлэх онолын үндэслэлтэй ба хэлэлцүүлэг хийх үйлийн явцад оролцогчид шинэ мэдлэг бүтээх, өөрт буй мэдлэгийг бусдад түгээх зэрэг хамтын үйл ажиллагааны 2 тал болж багшийн хөгжлийн гарцыг тодорхойлохж чаддаг.

Мэдлэгийн тархалтыг багшаар дамжуулах нь хамгийн үр дүнтэй хэлбэр. Учир нь багш хүн мэдлэгийг цуглуулж ирээд нэг хүнд дамжуулах бус, олон хүнд дамжуулдаг учир энэ механизмаар явагддаг хэлэлцүүлгээр багшаа хөгжүүлж болно

Page 13: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Чанаржсан хэлэлцүүлэг

Багшийн хөгжлийн түвшин

Асуудлын хүрээн дэх нөөцөө хуваалцах, хамтын шийдвэр гаргах түвшин

Асуултаар шинжин, шүүн тунгааж логиктой хандах чадварын түвшин

Ажиглалт хийж бэрхшээлийг олж харах түвшин

Хялбар хэлэлцүүлэг

Асуудлын талаарх мэдлэг эргэцүүлэх түвшин

ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙН ХӨГЖЛИЙН 5 ТҮВШИНГ ДООРХ БАЙДЛААР ТОДОРХОЙЛЛОО.

Page 14: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

СУДАЛГАА 1: Бодитоор хэрэгжиж байсан “Хичээлийн хэлэлцүүлэг”гүүдэд харьцуулалт, задлан шинжилгээ хийж ач холбогдлыг илрүүлсэн байдал

АЖИГЛАЛТ СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ-KIND OF RECEARCH

Он Хэлэлцүүлгийн хөгжлийн үе шат Хэлэлцүүлгийн үр дүн, ач холбогдол Хувь%

2010-2014 он

хүртэлх 4 жилийн

хугацаанд

Хичээлийн судалгааны хэлэлцүүлэг

Багшийн багшлах арга зүй сайжирч сэтгэлгээнд өөрчлөлт гарсан 90,4%

Багшийн тухайн сэдэвтэй холбоотой онолын мэдлэг дээшилсэн. 88,4%

Багш хичээлийг үр дүнтэй зохион байгуулан чадвар нэмэгдсэн 92,2%

2014-2015 онд

Судлагдахууны багийн

хичээлийн хэлэлцүүлэг

Багшийн багшлах арга зүй сайжирч сэтгэлгээнд өөрчлөлт гарсан 85,6%

Áàãøèéí òóõàéí ñýäýâòýé õîëáîîòîé îíîëûí ìýäëýã äýýøèëñýí 78,4%

Багш хичээлийг үр дүнтэй зохион байгуулах чадвар нэмэгдсэн 88,6%

“Хоёр од-Нэг хүсэл” багш

нараа зөв хөгжүүлэх арга

зүйн хэлэлцүүлэг

Давуу талыг тодруулах тайлбарлах чадвар нэмэгдсэн 89,3%

Сул талыг тодруулах тайлбарлах чадвар нэмэгдсэн 89,2%

Сул талыг сайжруулах, арга замыг тодруулах, тайлбарлах чадвар нэмэгдсэн 92,6%

Page 15: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

ОнХэлэлцүүлгийн хөгжлийн үе

шатХэлэлцүүлгийн үр дүн, ач холбогдол Хувь%

2015-2016 онд

“Хоёр од-Нэг хүсэл”

хэлэлцүүлэг

Багш бие биенийхээ хичээлээс сайн талыг харж сурсан 88,6%

Сул талыг тодруулах тайлбарлах, найрсгаар зөвлөж сурсан 88,3%

Сул талыг сайжруулах, арга замыг тодруулан тайлбарлаж аливааг эерэгээр харах хандлага өөрчлөгдсөн

88,3%

“Ажиглалт туршилт үр дүн” онол

практикийн хэлэлцүүлэг

Асуудлын талаарх мэдлэг эргэцүүлэх чадвар хөгжсөн 89,6%

Ажиглалт хийж бэрхшээлийг олж харах, бодот байдлыг тодорхойлох чадвар хөгжсөн 90,2%

Асуултаар шинжин, шүүн тунгааж логиктой хандах чадвар хөгжсөн 90%

Асуудлын хүрээн дэх нөөцөө хуваалцах, хамтын шийдвэр гаргах чадвар хөгжсөн 90,3%

Багш ажлын байрандаа хөгжих гарцаа тодорхойлж чадсан 89%

Дүгнэлт: ”Улбар шар өнгө”- Түүхэн судалгаанаас хэлэлцүүлгийн үр дүнд гарсан ахиц дэвшилттэй талууд “Ногоон өнгө”- Цаашид сайжруулах шаардлагатай асуудлууд. Иймээс 2015-2016 оны хичээлийн жилд хэлэлцүүлгийг менежментийн түвшинд чанартай зохион байгуулж, багш нарын онол практикийн хүрээн дэх тулгамдсан асуудлуудыг шат дарааллан шийдвэрлэн хөгжүүлэх зорилт тавьсан

Page 16: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Төвийн 1,2,3,4, Ирээдүй сургуулиудын бага боловсролын багш нарынхичээл үйл ажиллагаанд хийсэн ажиглалт буюу “Хоёр од-Нэг хүсэл”багш нараа зөв хөгжүүлэх судлагдахууны багийн хэлэлцүүлгийнкартуудад анализ хийсэн дүнã нэгтгэн харуулбал:

Сургууль Хэдэн багшийн хичээлд ажиглалт хийсэн бэ?

Ажиглагчийн карт /давхардсан тоогоор/

1-р сургууль 11 багшийн хичээлд 66 ширхэг ажиглах карт 2-р сургууль 9 багшийн хичээлд 39 ширхэг ажиглах карт 3-р сургууль 17 багшийн хичээлд 172 ширхэг ажиглах карт 4-р сургууль 18 багшийн хичээлд 58 ширхэг ажиглах карт Нийт 55 багшийн хичээлд 373 ширхэг ажиглах карт

СУДАЛГАА 2: 2014-2015 оны хичээлийн жилд багш нарыг ажлын байранд тасралтгүй хөгжүүлэх “Хоёр од-Нэг хүсэл” нэг сэдэвт

хэлэлцүүлгийг жилийн туршид хэрэгжүүлж /Хавсралт 1/ үр дүнг тооцон ажиллалаа.

Page 17: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• 2014 оны IX/08- II/26 хүртэлх хугацаанд 1,2,3,4-р сургуулийн багш нарын Монгол хэлний нийт 40 цагийн хичээлд давтагдсан тоогоор 112 ажиглагчид суусан

• 2014 оны IX/08- II/26 хүртэлх хугацаан Математикийн 48 цагийн хичээлд давтагдсан тоогоор 133 ажиглагчид суусан

• 2014 оны XI/15- II/26 хүртэлх хугацааны Хүн байгалийн 7 цагийн хичээлд давтагдсан тоогоор 25 ажиглагчид суусан

• Нийт давтагдсан тоогоор өөрийн сургуулийн 3 хичээлд ажиглалт хийсэн 270 ажиглагчийн санааг доорх асуулгаар нэгтгэж ахиц дэвшлийг тодорхойлсон.

• 1,2,3,4-р сургуулийн нийт 55 багшийн хичээлийг ажигласан 373 ажиглах картад нэгтгэл хийж дүгнэлтэд хүрсэн.

Хоёр од Нэг хүсэл

Page 18: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлгийн дүгнэлт: 2014-2015 оны хичээлийн жилд хэрэгжүүлсэн хэлэлцүүлгээс гарсан сайжруулах саналуудыг нэгтгэн харж 2015-2016 оны хичээлийг жилийн хэлэлцүүлгийн онолын сэдэв болгон сонгож хэлэлцүүлэн сайжруулах зорилтыг тавьлаа. Хэлэлцүүлгийн дүнд багш нарт гарсан өөрчлөлтийг нэгтгэлээ. Үүнд:

• Багш бие биенийхээ хичээлээс сайн талыг харж сурсан • Багш нар бие биенийхээ заах арга зүйгээс суралцсан• Сул талыг сайжруулах, арга замыг тодруулан тайлбарлаж

аливааг эерэгээр харах хандлага өөрчлөгдсөн • Сул талыг тодруулах тайлбарлах ба найрсгаар зөвлөж сурсан • Шинэ арга технологио эзэмшсэн• Багш нарын хичээл байнга нээллтэй болсон• Багшийн арга зүй сайжирсан• Бие биенийхээ сайн талыг харж сурах хандлага өөрчлөгдсөн

Page 19: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• Сайжирсан түвшний хэлэлцүүлэг: 2015-2016 оны хичээлийн жилд хэлэлцүүлгийг менежментийн үүднээс төлөвлөн зохион байгуулж багшийн хөгжилд хувь нэмрийг оруулж байна. Энэ шатанд хэлэлцүүлгийн төлөвлөлт хийж, /Хавсралт 2/ хэлэлцүүлэх асуудлын хүрээнд ажиглалтын хуудас боловруулсан. /Хавсралт 3/

СУДАЛГАА 3:

Page 20: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• 2014 оноос зохион байгуулсан хэлэлцүүлгээс бид цаашдын зорилгоо тодорхойлсон ба тэнд “Нэг хүсэл” болон дэвшигдсэн асуудлуудыг энэ хичээлийн жилийн хэлэлцүүлгийн сэдвээ болгон сонгож тулгамсан асуудлыг багш нарын оролцоотойгоор шийдвэрлэн багш нараа хөгжүүлж байна. 2015-2016 оны хичээлийн жилийн 1-р улирлын хэлэлцүүлгийн хуваарь /Дэлгэрэнгүйг хавсралтаар/

Сар бүрийн Хичээлийг ажиглах чиглэл Ажиглагч Баасан гарагийн

хэлэлцүүлэг

Хэлэлцүүлгийг зохион

байгуулж, чиглүүлэгч

1-р 7 хоногСургалтын

хэрэглэгдэхүүн, бэлтгэл

Д.Энхцэцэг, Ж.Аззаяа

“Сургалтын хэрэглэгдэхүүний чанар хүртээмж ба хичээлийн бэлтгэл”

П. Оюунчимэг

2-р 7 хоногАрга зүйн

өөрчлөлт, самбар төлөвлөлт

Сургалтын менежер

“Самбар төлөвлөлт-хичээлийн технологи” С.Батчимэг

3-р 7 хоног Багшийн асуулт Г.Адьяахүү У.Анхтуяа

“Багшийн асуулт” хэлэлцүүлэг” Л.Дэлгэрмаа

4-р 7 хоногСурагчдын идэвх, оролцоо, хамтын

ажиллагаа

Б.ОтгонжаргалБ.Урантөгс “Хоёр од-нэг хүсэл” Сургалтын

менежер

СУДАЛГАА 4

Page 21: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

Хэлэлцүүлгээс гарсан үр дүн: /Хэлэлцүүлгийн сэдвийн хүрээнд/1-р долоо хоногийн хэлэлцүүлэг: X/9 “Сургалтын хэрэглэгдэхүүн, бэлтгэл” сэдвийн шинжилгээг нэгтгэвэл:

Өнөөгийн төлөв байдлын шинжилгээ /Бид юу хийж байна вэ?/

Сэдвийн хүрээнд багш нарт онол арга зүйн ямар мэдээллийг хийсэн бэ?

- Ээлжит хичээлийн төлөвлөлтийг харилцан адилгүй хийж байна.

- Судлагдахууны багийн хичээлийн хувьд бэлтгэл сайн байна.

- Сурагчдын ялгаатай байдлыг тэрчлэн харгалзахгүй байна

- Бэлтгэл судалгааг хийдэггүй

Бэлтгэл судалгааг сайн хийх Тухайн хичээлээр тавьсан зорилгодоо хүрэхийн тулд хийж буй судалгаа юм. Энэ нь тасралтгүй үргэлжлэх үйл ажиллагаа бөгөөд тухайн хичээлийн бэлтгэлд өмнөх хичээлийн явц, үр дүнг бүтээлчээр хэрэглэдэг. Өнөөдрийн хичээлээс дараагийн хичээлийн бэлтгэлд хэрэглэх санааг олж авч байдаг үе шаттай судалгаа юм. Хичээлийн бэлтгэл судалгаа нь: - Судлагдахууны агуулгын судалгаа /агуулгаа бүлэглэх, агуулгын, анги

хоорондын залгамж холбоо,/- Мэдлэг эзэмшилтийн явцын судалгаа /сурах арга барилын онцлог,

насны онцлог, хүүхдийн хөгжлийн түвшин, суурь мэдлэг, ахуйн ойлголтыг харгалзах/

- Заах арга барилын судалгаа- Үнэлгээний судалгаа- Хэрэглэгдэхүүний судалгаа

Цаашид сайжруулах арга зам /саналууд, цаашдын зорилго/- Хичээлийг бэлтгэхдээ сурагчдын сурах арга барил, нас, сэтгэхүйн онцлогийг харгалзан төлөвлөх- Сургалтын хэрэглэгдэхүүний дахин ашиглалтыг бодож чанартай хийх- Сургалтын хэрэглэгдэхүүнээр хичээлээ баяжуулж заах - Сурагчдын ялгаатай байдлыг харгалзан сургалтын даалгаврыг боловсруулах

Page 22: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

2-р долоо хоногийн хэлэлцүүлэг: X/16 “Арга зүйн өөрчлөлт самбар төлөвлөлт” сэдвийн шинжилгээг нэгтгэвэл:

Өнөөгийн төлөв байдлын шинжилгээ /Бид юу хийж байна вэ?/

Сэдвийн хүрээнд багш нарт онол арга зүйн ямар мэдээллийг хийсэн бэ?

- Судлагдахууны багаар хамтран заасан хичээл шинэчилсэн технологийн дагуу явагдаж байна.

- Багш технологио эзэмших үйлд ахиц гарч багаа нь харагдаж бана

- Самбарын бичиглэл эмх цэгцгүй байна

- Судлагдахууны багийн хичээлийн самбарын менежмент сайн байна.

- Гэрийн даалгаварыг бүтээлчээр өгөхгүй байна

Арга зүйгээ өөрчлөх, тухайн хичээлийн агуулгад тохирсон аргыг сонгохын тулд доорх зүйлийг анхаарах хэрэгтэй. Үүнд: - Хүүхэд үйлийн эзэн байх, - Хүүхэд идэвхтэй харилцагч байх, - Хүүхдийн сэтгэл зүйд таатай байх, - Хүүхдийн бүтээлч байдлыг дэмжих, - Хүүхэд хөдөлгөөнтэй, чөлөөтэй байхСудалгаанд суурилсан хичээл төлөвлөтийг хийх. Энэ нь багшийг олон талын судалгаа хийх чадварыг хөгжүүлнэ. Самбар төлөвлөлтийн зорилго: Хичээлийн зорьж байгаа зүйл, явцыг тодорхой болгох, хүүхдээс гарах санааг цэгцэлж, хүүхдүүд бодол санаагаа илэрхийлэх боломжтой болгох, хичээлийг гүнзгийрүүлэн судлах материал мэдээллээр хангах, хичээлийн агуулгыг дүгнэж, батжуулах, хичээлийн агуулга үр дүнг хүүхдүүдтэй хуваалцах, хүүхдийн дэвтрийн ажиллагаатай холбогдох Хичээлийг явуулах арга/самбар төлөвлөлт/-д хэт баригдаж болохгүй

Цаашид сайжруулах арга зам /саналууд, цаашдын зорилго/- Судлагдахуун бүрийн технологийг эргэн харж хэрэгжүүлэх, - Багш бүр өөрийн сайн хэрэгжүүлж чадах арга барилаа улам сайн хөгжүүлж туршлага болгох,

түгээн дэлгэрүүлэх- Самбарын менежментийг сайжруулах

Page 23: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

3-р долоо хоногийн хэлэлцүүлэг: X/23 “Багшийн асуулт” сэдвийн шинжилгээг нэгтгэвэл

Өнөөгийн төлөв байдлын шинжилгээ /Бид юу хийж байна вэ?/

Сэдвийн хүрээнд багш нарт онол арга зүйн ямар мэдээллийг хийсэн бэ?

- Багш асуултаа ээлжит хичээлийн төлөвлөлтөд тусгай заалт болгон оруулж төлөвлөсөн байна

- Төлөвлөсөн асуултууд цөөхөн байна.

- Асуултыг оновчтой төлөвлөөгүй

- Ихэнхдээ хаалттай асуултууд ажиглагдаж байна.

- Нээлттэй хаалттай асуултын ялгаа онцлогийг мэдэхгүй байна.

Нээлттэй асуулт:- Нэгээс олон зөв хариулттай байдаг- Сурагчдыг сэтгэх, идэвхжүүлэхэд илүү чиглүүлдэг- Асуултын дээд түвшний хрэлбэр буюу бодож эргэцүүлж хариулна- Асуултын тайлбар нээлттэйХаалттай асуулт: - Хариулт зөвхөн ганц- Асуултын доод түвшний хэлбэр буюу эргэцүүлж бодох

шаардлагагүйНээлттэй асуултын жишээ: яагаад?, ямар ялгаатай вэ?, юугаараа ижил байна вэ?, өөрөөр хэрхэн хэлэх вэ?, хэрэв...юу болох бол?, өөр ямар хувилбар байж болох вэ?, түүний тухай юу гэж бодож байна вэ?, эдгээр нь хоорондоо ямар холбоотой вэ?, эсрэгээр юу гэх вэ?, яаж?, цааш хэрхэн үргэлжлэх бол?

Цаашид сайжруулах арга зам /саналууд, цаашдын зорилго/- Багш дээд эрэмбийн асуултуудыг зохиож, төлөвлөж суръя- Багш блүмын таксономын 6 түвшинд асуулт боловсруулж суръя- Аливааг асуултаар шинжин шүүн тунгааж логиктой ханддаг болно

Page 24: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

4-р долоо хоногийн хэлэлцүүлэг: X/30 “Сурагчдын идэвх, оролцоо, хамтын ажиллагаа”,“Хоёр од-Нэг хүсэл” сэдвийн шинжилгээг нэгтгэвэл:

Өнөөгийн төлөв байдлын шинжилгээ /Бид юу хийж байна вэ?/

Сэдвийн хүрээнд багш нарт онол арга зүйн ямар мэдээллийг хийсэн бэ?

- Судлагдахууны багийн хичээлийн хувьд ялгаатай даалгавар хэрэглэсэн

- Сурагчдын анхаарлын төвлөрөл муу байна

- Бэлэн мэдээлэл өгч байна- Өөрийгөө илэрхийлэх чадвар

дунд зэрэг байна- Багшийн яриа их байна- Хичээлийн дэгийг баримтлахгй

байна

Бид хүүхдийн хөгжлийг дэмжсэн хичээлийг төлөвлөхийн тулд: Хүүхдэд ямар хэрэгцээ байна, Ямар онцлогтой юм бэ?, Сурах арга барил нь ямар юм бэ гэдгийг судалсны үндсэн дээр хичээлийн төлөвлөлтөө хийж, туршиж, тасралтгүй засан сайжруулж байх хэрэгтэй.“Сайн хүмүүжүүлэгч байж гэм нь сайн багш болж чадна

Сурах сургах явдлыг зөвхөн ангид багш мэдээллэх, тайлбарлах явдал гэсэн ойлголт өнөөгийн үед элбэг тохиолдож байна. Гэтэл сурах чадварт хүрээлж буй ертөнцийн үзэгдлийг ажиглах, бодох, ажиглан харж, бодол санаагаа үгээр оновчтой илэрхийлэх, унших, бичих гэсэн 5 шатыг гол болгон нэрлээд идэвхитэй ажиллах учирлан бодох чадварыг л хичээлээр хөгжүүлэх хэрэгтэй.

Цаашид сайжруулах арга зам /саналууд, цаашдын зорилго/

- Бэлтгэл судалгааг сайн хийж сурагчдын сурах арга барил насны онцлогт тулгуурлан хичээлийг зохион байгуулах

- Явцын ажиглалт судалгааг хийж хүүхдийг оношлох - Сурагч бүрийн оролцоог хангасан оновчтой арга барилыг сонгож заах

Page 25: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• Хэлэлцүүлгийн хүрээг тэлж нийт багш нарын хүрээнд зохион байгуулах/Эхний шатанд БАЗАН-ийн хүрээнд зохион байгуулагдсан ба энэ нь багшийн хөгжилд эерэгээр нөлөөлж байгаа оновтой арга тул олон хүнийг оролцуулах/

• Хоёр од нэг хүслийн картаа хичээл ажиглах явцдаа байнга хөтөлж түүнийг багш бүр дүгнэж цаашдын зорилгоо тодорхойлох

• Хэлэлцүүлгийн сэдвийн хүрээнд онол арга зүйн талаарх мэдээллийг шинжлэх ухааны үндэслэлтэйгээр боловсруулах

• Ажиглагч багш нар аль болох олон хичээлд ажиглалт хийж харьцуулалт хийх

• Хэлэлцүүлгээс гарсан цаашдын зорилтуудыг багш бүр хэрэгжүлэн ажиллах

• Сар бүрийн хэлэлцүүлгийн сэдвийг тулгамдаж буй асуудлын хүрээнд сонгох

• Хэлэлцүүлгийн сэдвийн хүрээнд ахиц дэвшил гараагүй тохиолдолд дараагийн сард дахин хэлэлцүүлэх

“АЖИГЛАЛТ ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ ҮР ДҮН” ОНОЛ ПРАКТИКИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙГ ЦААШИД ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЭХ ВЭ?

Page 26: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

• Багш нарын ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжих хөгжлийг хангасан тогтолцоо бий болñîí

• Багш нар хичээл сургалтандаа анализ хийн ярилцах чадварт ахиц гарсан

• Ажиглах чиглэлийн хүрээнд судалгаа хийж тодорхой ойлголттой болсон

• Багш онол, практикийн хүрээнд судалгаа хийж аливаад судалгаатай хандах хандлагыг хөгжүүлñýí

• Хувь хүний мэдлэгийн хүрээнд өөрчлөгдсөн • Хувь хүний хандлагын хүрээнд өөрчлөгдсөн • Бàãø íàð õàìòðàí àðãà ç¿éí òàëààð ÿðèëöäàã ìºí õàìòûí ¿éë àæèëëàãàà íü

íýìýãäýæ, áèå áèåíýýñýý ñóðàëöàõ áîëñîí.• Хàìòûí àæèëëàãàà ñàéæèðñàí• Ñóðãàëòûí àðãóóäûã õîñëóóëàí õýðýãëýæ àðãà ç¿éã òóðøèх яадвар

хөгжсөн

МЕНЕЖТЕНТИЙН ТҮВШИНД ЗОХИОН БАЙГУУЛСАН ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙН ҮР ДҮНД БАГШ НАР ХЭРХЭН ХӨГЖСӨН БЭ?

Page 27: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

ДҮГНЭЛТ: 1. Хэлэлцүүлгийг менежментэд үндэслэн зохион байгуулснаар багшийн үйл

ажиллагаанд эерэг нөлөөлөл гарч багшийн үйлд ахиц, үр дүнд дэвшил гарах боломж буйг судалгаа нотоллоо.

2. Сургалтын агуулга, түүнд тохирсон арга зүйг орчин үеийн дэвшилтэт шинэ аргуудтай хослуулан боловсруулж, удирдахуйн ухааны шинэ үзэл санаагаар баяжуулан сургалтанд нэвтрүүлж нотолсноороо эл хэлэлцүүлэг нь менежментийн үндсэн функц болох төлөвлөлт, зохион байгуулалт, хошуучлал, хяналтыг багшийн үйл ажиллагаанд хэрэгжүүлэх онол практикийн үндэс болох юм/4,58/

3. Хэлэлцүүлгийг менежментийн үүднээс зохион байгуулах нь энэхүү судалгаа, болоод хэлэлцүүлгийн нэг практик үр дүн гэж үзэж байна.

4. Сургуулийн хөгжил, багшийн идэвхтэй үйл ажиллагааг шинжлэх ухааны үүднээс менежментэд тулгуурлан төлөвлөлөө

5. Хэлэлцүүлгийг менежментийн шинжлэх ухаан, түүний үүрэг, функцуудтэй уялдуулан хөгжүүллээ

Áîëîâñðîíãóé áîëæ ñàéæèðñíû íýã æèøýýã äóðüäâàë, онол практикийн тал дээражиглагчид ажиглалт ñóäàëãàà õèéх бүрд багш хөгжих áîëîìæ á¿ðääýãèéã èëð¿¿ëæхэлэлцүүлгийг чóõàëчëàõ áîëñîí ÿâäëûã õýëæ áîëíî.Эцэст нь хэлэхэд багш хүн шавь нарынхаа нөөц бололцоог олж харж, тэднийг нөөцөө

үр дүнтэй ашиглахад нь өдөөж байдаг чухал хүмүүс юм бол багш нарынхаа нөөцийг олж харж ,тэднийг нөөцөө үр дүнтэй ашиглахад нь өдөөж чадах чухал үйл нь хэлэлцүүлэг болж чадах юм.

Page 28: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

ДҮГНЭЛТНОМ ЗҮЙ-BOOKS

1. Лавай сэтгүүл /эрдэм шинжилгээний бичиг №11/ 2013 он/ 2. Лавай сэтгүүл /эрдэм шинжилгээний бичиг/ 2009 он 3. Лавай сэтгүүл /эрдэм шинжилгээний бичиг №9/ 2013 он4. Ч.Дүрэвдорж Багшлахуйн менежмент5. Áîëîâñðîë ñóäëàëûí ñýòã¿¿ë 20096. Ëàâàé ñýòã¿¿ë ÌÓÁÈÑ YI áîòü , ÓÁ 2011 7. Ëàâàé ñýòã¿¿ë ÌÓÁÈÑ YII áîòü , ÓÁ 2011 8. Õè÷ýýëä ìîíèòîðèíã õèéõ çºâëºìæ ÆÀÉÊÀ9. Áîëîâñðîëûí èðýýä¿é Æàäàìáàà, Á íàð ÓÁ 2005 îí 10.Æàäàìáàà Á., ªëçèéáàÿð Ð. ×àäðààáàë Ø., Ýðäýì øèíæèëãýýíèé àæèë ÿâóóëàõ

òóõàéä Ëàâàé ñýòã¿¿ë ¹4 ÓÁ 2009 îí

Page 29: багш ажлын байрандаа тасралтгүй хөгжихөд хэлэлцүүлэг нөлөөлөх нь

АНХААРЧ СОНССОН ТА БҮХЭНД БАЯРЛАЛАА