ภาพอนาคตสถานประกอบการในประเทศไทย ในระยะ 20 ปี พ.ศ. 2575) wk place PPT_part_1_IFD.pdf · อนาคต
ระบบการศึกษาจีน อดีต-ปัจจุบัน-อนาคต
-
Upload
klangpanya -
Category
Education
-
view
1.341 -
download
12
Transcript of ระบบการศึกษาจีน อดีต-ปัจจุบัน-อนาคต
วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต
1
ระบบการศกษาของจน
นางสาวฐตาพร จบสฌจร
ปชวยนกวจยเยยมเยอน (Visiting Research Asistant)
สถาบนคลงปฌฌาดานยทธศาสตรชาต
อดต ปจจบน อนาคต
อางองรปภาพ WWW.JYB.COM.CN
ระบบการศกษาของจน อดต ปจจบน อนาคต
นางสาวฐตาพร จบสฌจร
นกศกษาปรฌฌาโท คณะศกษาศาสตรนานาชาต มหาวทยาลยซานตง
ปชวยนกวจยเยยมเยอน (Visiting Research Asistant)
สถาบนคลงปฌฌาดานยทธศาสตรชาต
ระยะเวลา 1 เดอน วนท 21 ก.ค.-21 ส.ค.2559
ผอ านวยการสถาบนคลงปญญาฯ : ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน
บรรณาธการ : น.ส.ยวด คาดการณไกล
สรปและเรยบเรยง : น.ส.ฐตาพร จบสญจร
ปทพมพ : สงหาคม 2559
ส านกพมพ : มลนธสรางสรรคปญญาสาธารณะ
เพมเตมไดท www.rsu-brain.com
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
2
สาธารณรฐประชาชนจน( 中 国 人 民 共 和 国 )เปนประเทศทมประวตศาสตรอนยาวนานและเปนแหลงอารยธรรมอนเกาแกกวา 5,000 ป หากจะกลาวถงเรองการศกษา ประเทศจนถอได
วาเปนประเทศทใหความส าคญตอระบบการศกษานบตงแตสมยโบราณ มแนวคดขงจอโบราณ(古代
儒家思想)ทเปนระบบคณธรรม ยดถอความกตญเปนส าคญและมการคดเลอกขนนางเพอรบ
ราชการจากประชาชนในทกระดบ ท าใหเกดระบบการสอบคดเลอกขนนาง(科举制度)สวนในยคกลางเปนชวงเวลาของการปรบตวของอารยธรรมจนไดรบเอาพระพทธศาสนาทเปนอทธพลจากตางชาตทส าคญเขามาผสมผสานกบอารยธรรมจน สวนการศกษาของประเทศจนในยคใหมนนใหความส าคญตอวทยาศาสตรและเทคโนโลย จนเกดความรวมมอและความสมพนธระหวางประเทศ มผลท าใหการศกษาจนเปลยนแปลงและพฒนาขนกวาเดม
การศกษาของประเทศจนแบงออกเปน 3 ยค ดงน
1. การศกษาในยคโบราณ(Ancient Education:古代教育)
ระบบการศกษาในยคโบราณมจดเรมตนตงแตชวงปลายของยคสงคมดงเดม(原始社会后期)ซงอยในชวงยคระบบสงคมทาส(奴隶社会)จนถงปลายของยคสงคมนยม(封建社会)แบงเปน ยคยอยๆ ไดดงน
ราชวงศเซย(夏)เมอราว 4,000 กวาปมาแลวนน ไดปรากฏไววาประชาชนในอดตมการไดรบการศกษาซงเปนแบบพนบาน เรยนรในเรองเกษตรกรรมเพอน าไปประกอบอาชพ หนงสอเมงจอ 《孟子》ไมเพยงแตบนทกเหตการณการศกษาในสมยโบราณเทานน แตยงบนทกสาระส าคญและจดมงหมายของ การเรยนการสอนในขณะนนไวอกดวย
สมยราชวงศซาง (商)ประมาณ 1570 – 1045 ปกอนครสตศกราช เปนชวงเวลาทจนกอตวเปนรฐและมการวางรากฐานดานการปกครอง เศรษฐกจ และสงคม ในสมยนมการใชตวอกษรจนโบราณทเขยนลงบนกระดองเตา (甲骨文)
ราชวงศโจวตะวนตก(西周)ไดมบนทกเรองราวในยคนน วาการจดการศกษาในราชส านกเนนสอนใหรเร องขนบธรรมเนยมประเพณและการดนตรเปนหลก รวมถงการฝกขมา ยงธน การเขยนอกษรและการค านวณ ทงหมดนเรยกวาศลปะหกแขนง (六艺)ซงผทเขารบการศกษาลวนเปนลกหลานของชนชนสง
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
3
ระบบการศกษาของจน : อดต ปจจบน อนาคต
ยคชนชว (春秋)ซงอยในสมยปลายยคสงคมทาส ขงจอไดตงโรงเรยนสอนหนงสอและสอนศาสนาใหกบชาวบาน เพอใหประชาชนมความร โดยส านกวชาทส าคญในยคนมอย 4 ส านกใหญ ไดแก ส านกปรชญาขงจอ(儒家)โมวเจย (มอจอ)(墨家)ลทธเตา(道家)และลทธกฎระเบยบนยม(法家)
ซงถอเปนสวนส าคญของการศกษาในยคสงคมศกดนา
ยคจานกว(战国)ตงแตยคนเปนตนมาจะเปนชวงระบบสงคมศกดนา (封建社会)การศกษาของจนมการเปลยนแปลงและพฒนาอยางตอเนอง รจกประดษฐเครองมอเครองใชตางๆ ชวยในการท าเกษตรกรรม รจกท าเครองป นดนเผาและการทอผาไหม การศกษาในสมยนจะมการสอนโดยมรปแบบถายทอดความรภายในบานหรอส านกตางๆ เปนการเรยนรตามอธยาศย ถงแมวาการศกษาจะมการเปลยนแปลงและพฒนาอยตลอดเวลา แตพนฐานของระบบการศกษาเดมนนเปลยนแปลงไมมากนก
ราชวงศฮน(汉)ไดมการรเรมระบบการสอบคดเลอกบคคลเขารบราชการในราชส านกโดยรกษารปแบบพนฐานปรชญาของลทธขงจอ ตอมาแนวคดนไดกลายเปนเนอหาหลกของการศกษาในสงคม ศกดนาและมผลสบตอมาจนถงยคปจจบน
ราชวงศสย(隋)การศกษามวตถประสงคหลกเพอสอบเขารบราชการ ประเทศจนไดเรมตนใชระบบการสอบทมรปแบบชดเจนและมมาตรฐานเพอคดเลอกบคคลเขารบราชการ ผถกคดเลอกคอบคคลทมความรความสามารถ มคณสมบตทเหมาะสม ซงแตเดมนอกจากลกหลานของชนชนสงแลว สามญชนไมมสทธสมครเขาสอบคดเลอก
ในยคนราชส านกจงเปดโอกาสใหสามญชนมสทธ ในการสมครสอบเขารบคดเลอกเปนขนนางมากขน การสอบคดเลอกเขารบราชการท าใหผสอบไดมโอกาสแสดงออกถงความสามารถของตน การไดรบบรรจเขาเปนขนนางในราชส านกเปนการยกระดบชวตความเปนอยใหดข น การศกษาจงเปนเสมอนบนไดสความส าเรจในชวต แตระบบการสอบเขารบราชการนถกยกเลกไปในสมยปลายราชวงศชง(清) รวมระยะเวลากวา 1,300 ป
ราชวงศถง(唐)เปนชวงเวลาทประเทศจนมความเจรญรงเรองสงสด สวนในดานการศกษาเรมมการจดตงวทยาลย(书院)ขน และแพรหลายเปนพเศษในราชวงศซง(宋)โดยความรวมมอของภาครฐและเอกชน วทยาลยทตงขนนมบรรยากาศการเรยนการสอนทด นกเรยนใหความสนใจและเขาศกษา
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 1 การสอบคดเลอกบคคลเขารบราชการในราชส านก ทมา:http://guoxue.k618.cn/xxjy/
4
ทวทยาลยอยางมากมาย การจดการเรยนการสอนของวทยาลยน ามาซงการพฒนาดานวชาการและวทยาการตางๆ ซงวทยาลยทงสในสมยราชวงศซงยงคงมชอเสยงมาจนถงปจจบน
ชวงศตวรรษท 12 สมยราชวงศซงและราชวงศหยวน จนไดคดคนสงประดษฐใหมขน เรยกวา
สยอดสงประดษฐ(四大发明)ไดแก กระดาษ เทคโนโลยการพมพ เขมทศ ดนระเบด ซงแสดงถงความกาวหนาของการศกษาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของจน นอกจากน จนไดตดตอขยายการคาขายกบประเทศตะวนตกและสงสงประดษฐเหลานไปยงโลกตะวนตกดวย
ถงแมวาในสมยราชวงศชง(清)อ านาจของจกรวรรดจนเรมเสอม แตอารยธรรมจนมไดเสอมถอยตาม เนองจากแนวคดของนกปรชญาจน เชน ขงจอ เลาจอ ไดขยายแนวคดทางการศกษาและศาสนาไปสประชาชนชาวจน
2. การศกษาในยคสมยใหม(Modern Education:近现代教育)
ในป 1840 หลงเกดสงครามฝน(鸦片战争)จกรวรรดจนเขาสยคกงอาณานคมกงสงคมศกดนา(半封建半殖民地社会)ราชวงศจนเรมเสอมลงและการศกษาของจนกเรมซบเซา แตกยงมความรในหลายศาสตรวชาทไดรบความสนใจจากชาวตะวนตกเปนอยางมาก เชน ดาราศาสตร คณตศาสตร ภมศาสตร รวมทงวทยาศาสตรการแพทย โดยเฉพาะการฝงเขม
ในชวงศตวรรษท 19 รฐบาลจนไดจดตงโรงเรยนสอนภาษาตางประเทศ โรงเรยนการทหาร โรงเรยนเทคนคขน ในเวลาเดยวกนยงไดสงเยาวชนไปศกษาทตะวนตก เชน องกฤษ ฝรงเศส เปนตน
ป 1911 ดร.ซน ยด เซน ไดท าการปฏวตลมการปกครองระบอบสมบรณาญาสทธราชย หลงจากราชวงศชงลมสลาย ไดเปลยนมาเปนระบอบประชาธปไตย ป 1949 เหมา เจอ ตง ไดกอตงพรรคคอมมวนสต และไดท าการปฏวตเปลยนแปลงระบอบการปกครองแบบใหม คอการปกครองตามแนวคอมมวนสต
รฐบาลจนในยคนไดเรงสะสางปญหา เชน ปญหาความไมเทาเทยมในการไดรบการศกษาและปญหาการด าเนนงานของรฐทไมตอเนอง การปฏรปการศกษาของรฐบาลในระยะแรกนนยงไมมการ
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 2 ดร.ซน ยดเซน ทมา:http://tupian.baike.com
รปท 3 เหมา เจอ ตง ทมา:http://news.cctv.com/
毛
泽
东
5
เปลยนแปลงอะไรมากนก การศกษาโดยทวไปกยงอาศยพอแม พระสงฆในลทธเตาเปนผใหความร เพอใหประชาชนอยรวมกนอยางสนตสข การศกษาสอนใหรจกขนบธรรมเนยมประเพณ การเคารพบรรพบรษ การอยรวมกนในสงคม ประธานาธบดเหมา เจอ ตง ไดพยายามใชกลยทธทางการศกษา เพอพฒนากรรมกรหรอผใชแรงงานเพอพฒนาประเทศ
3.การศกษาในยครวมสมย (Contemporary Education:当代教育)
นบแตการกอตงสาธารณรฐประชาชนจน รฐบาลจนไดใหความส าคญอยางมากตออดมการณทางการศกษาของประเทศ โดยไดมการจดตงระบบการศกษาใหมขนเพอเพมโอกาสใหประชาชนในการไดรบการศกษามากขน รฐบาลจนใหความคมครองสทธขนพนฐานดานการศกษาของประชาชน และเรงเดนหนาพฒนาปรบปรงระบบการศกษาแบบใหม โดยมงยกระดบการศกษาในโรงเรยนในทกรปแบบและทกระดบชนเพอใหเออตอการสบทอดอดมการณสงคมนยมยคใหมอยางตอเนอง
ในชวงป 1953 -1957 พรรคคอมมวนสตเปนผชน าทศทางทางการศกษาในชวงนไดเกดแผนพฒนาประเทศขนเปนครงแรก เปนผลใหเกดการศกษาในระดบประถมศกษาและการศกษาทางดานวชาชพคร เพอเรงขจดความไมรหนงสอ ตลอดจนฝกคนเขาท างาน ถอเปนพฒนาการของการเรยนแบบผสมผสานการฝกงาน เพอตอบสนองตอความจ าเปนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รบมอกบสงทาทายจากวทยาการและเทคโนโลยของโลกทเจรญรดหนาอยางรวดเรว
ในชวงการปฏรปการศกษานมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวเพราะการเมองเขามามบทบาทในการจดการศกษา มการจดการศกษาในระดบพนฐาน กระจายไปสทกภมภาคของจน ท าใหประชาชนชาวจนไดเลงเหนถงความส าคญของการศกษามากขน จดมงหมายของการปรบปรงการศกษาในระยะนกเพอผสมผสานประเพณและวฒนธรรมกบเทคโนโลยเขาดวยกน ในป 1962 ไดเกดจดเปลยนแปลงทางประวตศาสตรของจนคอการปฏวตวฒนธรรม ท าใหการศกษาไดรบการทบทวนใหม
นบตงแตจนไดท าการปฏรปและวางนโยบายทางการศกษา การศกษาของจนกไดเกดพฒนารดหนาอยางรวดเรว ชวงทศวรรษ 1980 เปนยคทองของการปฏรปการศกษา จนไดวางยทธศาสตร “การฟนฟประเทศดวยวทยาการและการศกษา” ก าหนดใหการพฒนาดานการศกษาเปนยทธศาสตรทส าคญล าดบตน การผลกดนการปฏรปและพฒนาทางการศกษาในยคนด าเนนไปอยางตอเนองบนหลกการ “การศกษาควรมงสความทนสมย กาวทนความเปนไปในโลกและอนาคต” พรอมกนนน จนยงไดด าเนนนโยบายทก าหนดวา “การศกษาตองสามารถรองรบตอการขบเคลอนระบบสงคมนยมยคใหมโดยผสมผสานกบแรงงานทมคณภาพสง
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
6
นอกจากน จนยงมงสงเสรมการศกษาท “มงเนนคณภาพเปนหวใจส าคญ” เพอบมเพาะคนรนใหมทมจตวญญาณแหงการสรางสรรคและเปนนกปฏบตทสามารถเผชญกบความทาทายใหมๆ ในอนาคตขางหนา
4. การศกษาของจนในปจจบน(Education in the Present :教育现状)
ระบบการศกษาของจนในปจจบนเนนไปทการปลกฝงความกตญตอบรรพบรษ การเหนแกประโยชนสวนรวมและการพฒนาตนเอง การพฒนาประชาชนอยางมประสทธภาพเปนสวนหนงของหลกสตรตงแตระดบประถมศกษาไปจนถงระดบมหาวทยาลย ซงมกระทรวงศกษาธการจนเปนหนวยงานหลกทส าคญทสดในการควบคมดแลระบบการศกษา โดยรบผดชอบในเรองของการบญญตกฎหมาย ก าหนดนโยบายและแผนงานดานการศกษา ดแลและวางแผนการพฒนาระบบการศกษาจน ปรบเปลยนนโยบายของหนวยงานทเกยวของดานการศกษาใหเปนแนวทางเดยวกนทงประเทศ
ระบบการบรหารการศกษาของจน แบงไดดงน
1. การบรหารการศกษาสวนกลาง โดยสภาประชาชนแหงชาต มหนาทก าหนดยทธศาสตร นโยบาย และวางแผนเพอพฒนาการศกษาของประเทศ
2. การบรหารการศกษาในสวนภมภาค คอหนวยงานสวนภมภาค มณฑล จงหวดและเทศบาล หนวยงานของสวนภมภาคสามารถตดสนใจดวยตนเองไดในบางเรองเชน การแตงตงคณะกรรมการการศกษาในสวนทองถน สามารถจดการศกษาในระดบประถมศกษาในรปแบบตางๆ ไดดวยตนเอง สวนในระดบชนมธยมศกษา เจาหนาททองถนจะน านโยบาย ระบบและแผนของการจดการศกษาของสวนกลางไปปฏบต รวมทงชแนะ ตรวจสอบและก ากบดแลงานการศกษาของโรงเรยนและสถาบนการศกษา ในทองถนนนๆ
ระบบการศกษาของจน แบงออกเปน 4 ระดบ คอ การศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา อดมศกษา และการศกษาผใหญ มรายละเอยด ดงน
1.การศกษาขนพนฐาน ไดแก การศกษากอนวยเรยนหรออนบาล ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย
2.อาชวศกษา ไดแก การจดการศกษาทกรปแบบของโรงเรยนอาชวศกษา การใหการฝกอบรมดานอาชพและเทคนค การศกษาดานอาชพจะรวมถงการอบรมอาชพขนตนและการฝกอบรมดานเทคนคกอนเขาท างานแกพนกงานของโรงงานอตสาหกรรมหรอบรษทดวย
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
7
3.อดมศกษา ไดแก การจดการศกษาใหในระดบอดมศกษาทงหมด การศกษาในมหาวทยาลย ชนปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก ซงมทงมหาวทยาลยระดบชาตและระดบมณฑล
4.การศกษาผใหญ ไดแก การจดการศกษาเพอใหประชาชนอานออกเขยนได การจดการศกษาในระดบนบางกจดในระบบของโรงเรยน บางกใชรปแบบการจดการศกษาแบบอนๆ กลมเปาหมายสวนใหญจะเปนประชาชนวยผใหญ
การ ศกษากอนวย เ รยน(学前教育)
หรอทเรยกวาระดบอนบาลศกษา เดกทเขารบการศกษาจะมอายตงแต 3-5 ป โรงเรยนในระดบชนอนบาลจดตงขนโดยเจาหนาททองถนหรอประชาชน มหลกการคอการดแลเลยงดเดกและใหการศกษาประกอบกนไป เพอใหเดกมรางกาย(体)ความร(智)ค ณ ธ ร ร ม(徳)ค ว าม ง าม(美)ท ค ร บสมบรณ โดยการสอนจะไมเนนเนอหาทางวชาการมากนก แตจะมงเนน ใหเดกไดฝกทกษะการใชชวตประจ าวนกบสงคม การฝกภาษา ศลปะ และมกจกรรมเพอท าใหมสขภาพแขงแรง เปนตน ผสอนในระดบชนอนบาลนน ไมเพยงมความรความเขาใจในเรองวฒนธรรม จตวทยาของเดก หรอความรในการสอนเทานน แตยงตองผานการฝกฝนในดานศลปะ เชน การรองเพลง การเตน การร า งานฝมอ การวาดภาพ เปนตน สงผลใหเดกมการพฒนาทางดานความคด สขลกษณะ พฒนาดานรางกายและจตใจควบคกนไป ชาวจนโดยทวไปจะใหความสนใจและสงลกเขารบการศกษาในระดบน ทงนเพอเปนการเตรยมพรอมใหลกในการเขาศกษาในระดบประถมศกษาตอไป
ซงในป 1986 รฐบาลจนไดประกาศใชกฎหมายการศกษาภาคบงคบ《中华人民共和国义务教育
法》เรยกวา “六三制” หมายถงระดบประถมศกษา 6 ป และมธยมศกษาตอนตน 3 ป การศกษาภาคบงคบของจน(义务教育)โรงเรยนทจดการศกษาภาคบงคบมทงของรฐบาลและเอกชน โดยทวไปถาเรยนหนงสอในโรงเรยนรฐบาลคาใชจายจะต ากวา เมอเทยบกบโรงเรยนเอกชน แตโรงเรยนเอกชนมกจะมอปกรณการเรยนการสอน สงแวดลอมและคณภาพของการศกษาทดกวา
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 4 การศกษากอนวยเรยน ทมา:http://bbs.dezhoudaily.com/thread-903041-1-1.html
8
ระดบประถมศกษา(初等教育)
นก เรยนมอาย ระหว าง 6 -12 ป ระดบ น เ ปนการศกษาภาคบงคบ นกเรยนจะเรมเรยนวชาภาษาจน คณตศาสตรพนฐาน จรยธรรม พลศกษา ภาษาตางประเทศและมกจกรรมพเศษอนๆ
ระดบมธยมศกษา(中等教育)นกเรยนมอายระหวาง 13-18 ป แบงเปนชนมธยมศกษาตอนตน 3 ป และชนมธยมศกษาตอนปลาย 3 ป ดงน
การศกษาในระดบชนมธยมศกษาตอนตน(初中阶段教育)
การจดการศกษาจะตองมสวนประกอบทงทางดานวชาการและกจกรรม นกเรยนจะไดเรยนทงวชาเคม ชววทยา ฟสกส ประวตศาสตร ภมศาสตร ภาษาตางประเทศ ศลปะ พลศกษา และอบรมแนวอาชพระยะสน ในป 2007 พบวามนกเรยนชาวจนในชนบทหลายคนมครอบครวทมฐานะความเปนอยอยางล าบาก ฐานะทางการเงนไมดนก ไมเพยงพอทจะสงลกเขาศกษาในโรงเรยน รฐบาลจงมนโยบายใหความชวยเหลอเรองคาเลาเรยน คาสมดหนงสอ คาทพก รวมถงคาใชจายในชวตประจ าวน ตอมาในป 2010 นกเรยนในเขตชนบทของประเทศจนไดรบการศกษาภาคบงคบฟร และในป 2015 เดกในประเทศจนทวทกพนท ไดรบการศกษาฟรเปนเวลา 9 ป (ประถมศกษา 6 ป ถงมธยมศกษาตอนตน 3 ป)
การศกษาในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย (高中阶段教育) เมอเรยนจบการศกษาภาคบงคบคอจบชนมธยมตน นกเรยนกจะเขาสการศกษาชนมธยมศกษา
ตอนปลาย การศกษาในระดบนถอเปนพนฐานทส าคญในการยกระดบการศกษาของชาต นกเรยนจะเรมเรยนวชาเฉพาะ ทตรงกบความถนดของแตละบคคลโดยแบงออกเปน 2 รปแบบ คอ มธยมปลายสายสามญ(普通高中教学)และมธยมอาชวศกษา(中等职业教育)
มธยมปลายสายสามญ(普通高中教学)
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 5 การเรยนของนกเรยนจนระดบประถมศกษา
ทมา:http://www.jyb.cn/zgjyb/two/200711/t20071108_124188.html
9
จะแบงเปนสายวทยาศาสตรและศลปศาสตร ใชเวลาเรยน ทงสน 3 ป ประกอบไปดวยวชาภาษาและวฒนธรรม คณตศาสตร มนษยศาสตรและสงคมศาสตร วทยาศาสตร เทคโนโลย ศลปะ กฬาและสขภาพและกจกรรมบรณาการ รวม 8 กลมสาระวชา ซงในแตละสาขาจะมการออกแบบหลกสตรและเกณฑการวดและประเมนผลทมการเชอมโยงกนของหลกเหตและผลในเนอหาของสาขาวชาน น เนองจากเปนระดบการศกษานอกภาคบงคบ นกเรยนจงตองรบผดชอบคาเลาเรยนเอง ในแตละทองทจะมระดบคาเลาเรยนทตางกนไป โรงเรยนมธยมปลายในจนสวนใหญจะเปนโรงเรยนของรฐ ทงน การเขาเรยนในระดบมธยมปลายในจนจ าเปนตองสอบเขา โดยดจากระดบคะแนนทสอบได ซงขอสอบทใชจะเปนขอสอบทจดท าโดยหนวยงานการศกษาสวนภมภาค
มธยมอาชวศกษาหรอมธยมศกษาพเศษ(中
等职业教育)
จะใชเวลาเรยน 2-4 ป รวมถงมหลกสตรอบรมวชาชพระยะสน ซงผเรยนในสายวชาชพนจะเปนนกเรยนทจบการศกษาภาคบงคบมากอน การศกษาในดานวชาชพถอเปนหวใจส าคญของตลาดแรงงานและการขบเคลอนเศรษฐกจ
ของประเทศจน เ นอหาท ใชสอนน นมการสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม และมงเนนเพอการน าไปประกอบอาชพในอนาคต ซงภายหลงป 1980 เปนตนมา การพฒนาดานอาชวศกษาของจนเปนไปอยางรวดเรว ในปจจบนสถานการณการเตบโตของการศกษาดานอาชพมการเปลยนแปลง นกศกษาจ านวนมากมความตองการศกษาในสายอาชพ ทง
การศกษาดานเศรษฐกจ การคลง ดานพลศกษา และดานศลปกรรมมแนวโนมทสงขน สวนการศกษาดานวทยาศาสตรมแนวโนมลดลง
หลงจากนกเรยนจบชนมธยมศกษาตอนปลาย นกเรยนจะตองสอบเอนทรานซ(高考)เพอเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา โดยมกระทรวงศกษาธการสวน ท าหนาทก ากบดแลและอนมตในการรบนกศกษา การสอบเขาเรยนตอในระดบอดมศกษาจะใชรปแบบการสอบ “3+X” ซง “3” คอทกคนทเขาสอบจะตองทดสอบวชา
รปท 6 นกเรยนชนมธยมปลายสายสามญ
ทมา:http://photo.gscn.com.cn/system/2013/06/03/
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 7 การศกษาดานอาชพของนกเรยนอาชวศกษา ทมา:http://www.wenzhou.gov.cn/art/2012/2/21/
art_11814_206397.html
10
ความรดานภาษาจน(语文) วชาคณตศาสตร(数学)และวชาภาษาตางประเทศ(外语)สวน “X” หมายถง ทกคนทเขาสอบสามารถเลอกสอบในสาขาตางๆ ตามทตนถนดและตามทสาขาวชาทจะเลอกเรยนตอไดก าหนดไว โดยมใหเลอกสอบ 6 วชา ไดแกการเมอง(政治) ฟสกส(物理)เคม(化
学)ชววทยา(生物)ประวตศาสตร(历史)ภมศาสตร(地理) นกเรยนทสอบจะตองระบชอมหาวทยาลย คณะและสาขาทตองการเรยน ซงเกณฑการผานการคดเลอกขนอยกบผลคะแนนการสอบ หลงจากผานการคดเลอกแลวจงมการพจารณาคณสมบตดานพฤตกรรมทางสงคม คณธรรมและจรยธรรมตอไป
ระดบอดมศกษา(高等教育)
การเรยนในระดบอดมศกษาของจนน นจะแบงเปนการเรยนในมหาวทยาลย การเรยนในสถาบนชนสงเฉพาะทาง รวมทงโรงเรยนฝกหดคร ส าหรบการเรยนในมหาวทยาลย ตงแตป 1980 เปนตนมา การเรยนมหาวทยาลยมความเจรญกาวหนามาก โดยเฉพาะการเรยนทเนนการสรางความรใหม การวจยทดลองตางๆ แตยงมเดกบางสวนทขาดแคลนทนทรพยในการศกษาตอในระดบอดมศกษา และเพอไมใหเดกเหลานนสญเสยโอกาสทางการศกษา ทางรฐบาลหรอมหาวทยาลยไดจดใหมความชวยเหลอ เชน จดสรรทนการศกษา ใหเงนกยมทางการศกษา ทนนกเรยนเรยนดและขยน ในบางรายมการใหการชวยเหลอพเศษ เชน ใหทนเรยนฟรจนจบระดบอดมศกษา
การเรยนในระดบอดมศกษาจะแบงออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบปรญญาตร ในสาขาทางดานสงคมศาสตรและวทยาศาสตรจะใชเวลาเรยน 4-5 ป สวนนกศกษาทเรยนสาขาแพทยศาสตรจะใชระยะเวลา 6 ป การศกษาในระดบปรญญาโท จะมการท าวจยหรอวทยานพนธ(论文)ซงเปนการคนควาความรใหมภายใตค าแนะน าของอาจารยทปรกษา(导师) สวนระดบปรญญาเอกสวนมากจะใชเวลาเรยน 3-5 ป ซงจะเนนการคนหาความรใหมๆ ทสามารถน าไปพฒนาประเทศได
การจดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาจะมมหาวทยาลย คณะ และสาขาวชาเปนผด าเนนการ ซงสถาบนทจะจดการศกษาจะตองมความพรอมในสมรรถนะ 3 ดาน ไดแก ดานการเรยนการสอน ดานการวจยทางวทยาศาสตร และดานการใหบรการแกสงคม จนจดใหมแหลงศกษาและสถานศกษาอยทวทกภมภาค เพอมงผลตคนใหมความรในระดบสง และเนนการฝกวชาชพใหกบประชาชน ประเทศจนนนเลงเหนถงการยกระดบมาตรฐานการศกษาของประเทศไปสความเปนเลศท
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
รปท 8 จบการศกษาระดบปรฌฌาตร ทมา:www.news.cn
11
ทดเทยมนานาอารยประเทศและน าความสามารถดานตางๆ ของนกศกษาทมอยมาพฒนาประเทศในอนาคต
5. การปฏรปการศกษาของจนในอนาคต (Chinese Future Education Reform)
หนงสอพมพการศกษาของจนไดเผยแพรงานวจยชนหนงทวเคราะหและคาดการณถงรปแบบของการศกษาในอนาคตทแสดงใหเหนวาจนไดท าการปฏรปอยางตอเนองดานการศกษา โดยงานวจยชนนเปนของศาสตรตราจารยโจว หง หนง (周洪宁)ซงด ารงต าแหนงสมาชกสภาประชาชนแหงชาต รองผวาการมณฑลหเปย คณบดสถาบนวจยฉางเจยง(长江教育 研究院 )และศาสตราจารยประจ า
วทยาลยครหวจง(华中师范大学) รวมมอกบอาจารยหวง ล หมง (黄立明)ซงสรปสงทเปนหวใจส าคญหรอเรยกไดวาเปนทางออกของการปฏรปการศกษาในอนาคต 10 ขอ ทก าลงเปนทจบตามองในป 2016 ไดแก 1.การศกษาเพอการพฒนาแบบ New normal(教育发展新常态)ตองการทจะยอนกลบมาสแกนแทของการศกษา(回归教育的本质)เพอสรางรากฐานใหเดกไดเขาใจชวต รถงความตองการ และสามารถวางรากฐานการประกอบอาชพทม นคงในอนาคตได 2 .การปฏรปการศกษาตามอธยาศย( 教 育 的 供 给 侧 改 革 )เปนการยกระดบการศกษาใหหลากหลายและมประสทธภาพสงขน มงเนนการใหอสระในการเลอกรบการศกษาทตรงกบความตองการของผเรยนและความตองการของสงคมในอนาคต 3.นวตกรรมการศกษา( 创 新 教 育 )คอการน าเอาสงใหมซงอาจจะอยในรปของความคดหรอนวตกรรมมาใชกบระบบการศกษา เพอทจะสงเสรมใหการจดการศกษามประสทธภาพยงขน ซงคาดวาในป 2020 การจดการศกษาทกหองเรยนของจนจะตองสมบรณแบบ
4.ความรวมมอกนทางการศกษา(协 调教 育)เปนความตองการจดการศกษาในอดมคตของจน โดยใหทกคนเขาถงการศกษาไดแมในพนททหางไกลและมความเสมอภาคดานการศกษา 5.การศกษาสเขยว(绿色教育) เปนการพฒนาความคดหรอหนทางในการจดการศกษา ซงมงสรางสงแวดลอมสเขยวทจะสงเสรมการศกษาใหมคณภาพ
6.การเปดกวางทางการศกษา(开放教育)เปนการจดการศกษาทน าเอาจดเดนทางการศกษาของตางประเทศมาปรบใชใหเหมาะสมกบการศกษาของจน นอกจากน จนไดสงเสรมและพฒนาการศกษาภายในประเทศและสรางบคลากรทมคณภาพใหออกไปแสดงศกยภาพยงตางประเทศ
7.การจดระบบการศกษาแบบถวนหนา( 共 享 教 育 )เพอใหทกคนไดรบความเสมอภาคทางการศกษาอยางทวถง แมแตคนเดยวกไมอาจละเวนได 8.คณภาพการศกษา(教育质量)เปนการประเมนคาการศกษาวามคณภาพตรงตามเกณฑหรอ
ระบบการศกษาจน: อดต ปจจบน อนาคต
12
ตามมาตรฐานทก าหนดไววาประชาชนควรไดรบหรอไม 9.การศกษาผานทางอนเตอรเนต(互联网+教育)เปนการบรณาการทส าคญ เปนการเปดโลกทศนทางการศกษาซงทกคนสามารถเรยนรไดอยางไมจ ากดและถงแมจะอยหางไกลจากครผสอนแตนกเรยนสามารถเขาไปหาความรไดทกททกเวลา 10.กฎหมายการศกษา(教育法治) เปนการจดการระบบการศกษาใหมความเปนระเบยบโดยประสานความรวมมอกบหลายฝายเพอสงเสรมการศกษา ซงกฎหมายการศกษา ถอเปนการสรางความเขมแขงใหการศกษาของประเทศจน สรป
จะเหนไดวา ประเทศจนใหความส าคญในดานการศกษามาตงแตโบราณ ในสมยกอนการศกษา ถอเปนเครองมอส าคญในการยกระดบฐานะทางสงคมผานการสอบเขารบราชการในราชส านก ตอมาในยคสมยใหม ไดรบอทธพลและความรมาจากตะวนตก มการจดตงโรงเรยนการทหาร และโรงเรยนสอนภาษา ในยคน แมศาสตรความรของจนจะซบเซาลง แตบางศาสตรยงคงไดรบความสนใจจากตะวนตก เชน ดาราศาสตร และวทยาศาสตรการแพทย โดยเฉพาะการฝงเขม สวนในยครวมสมย เกดแผนพฒนาประเทศขนเปนครงแรก ท าใหการปฏรปและวางนโยบายการศกษาพฒนาไปอยางรวดเรว เกดการศกษาในระดบพนฐานและกระจายการศกษาไปทวทกภมภาค
ในปจจบน การศกษาในประเทศจนมการด าเนนการจดการศกษาทเปนไปอยางมระบบและมการพฒนาไปอยางตอเนอง นบตงแตผน าจนชดปจจบนคอ ประธานาธบด ส จนผง (习近平) และนายกรฐมนตร หล เคอเฉยง (李克强)ไดขนมาด ารงต าแหนง มการเปลยนแปลงนโยบายตางๆ เพอน าประเทศจนไปสการพฒนา โดยหนงในนโยบายหลกของรฐบาลชดน คอการปฏรปการศกษา ทงรฐบาลและทกภาคสวนรวมมอกนเพอทจะปฏรปการศกษาของประเทศใหมความกาวหนา แขงแกรง และ
13
เรยบเรยง
1.หนงสอเรอง 中国概况A Survey of China
2.http://learning.sohu.com/20160314/n440421515.shtml