1

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΨΥΞΗΣ .............................................................................................................................. 2

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ....................................................................... 2 ΑΝΑΦΕΡΕΤΕ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΤΩΝ ΑΛΟΓΟΝΟΥΧΩΝ ΨΥΚΤΙΚΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΥΤΩΝ 2 ΤΑ ΜΕΡΗ ΜΙΑΣ ΨΥΚΤΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ............................................................................................................. 3 ΛΙΠΑΝΣΗ ΣΥΜΠΙΕΣΤΩΝ .............................................................................................................................. 4 ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΕΛΑΙΟΥ ΣΕ ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ ...................................................................................................... 4 ΡΥΘΜΙΣΗ ΦΟΡΤΙΟΥ ΕΜΒΟΛΟΦΟΡΩΝ ΣΥΜΠΙΕΣΤΩΝ ................................................................................. 4 ΑΠΟΧΩΡΙΣΤΗΡΑΣ ΕΛΑΙΟΥ(ΕΛΑΙΟΔΙΑΧΩΡΙΣΤΗΡΑΣ) ..................................................................................... 4 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΛΑΙΟ ΛΙΠΑΝΣΕΩΣ .................................................................................... 5 ΓΙΑΤΙ ΣΥΜΠΙΕΖΟΥΜΕ ΤΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΣΤΟΝ ΣΥΜΠΙΕΣΤΗ ...................................................................... 5 ΣΥΜΠΥΚΝΩΤΕΣ ........................................................................................................................................... 5 ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ................................................................................................................................................. 6 ΞΗΡΑΝΤΗΡΑΣ Ή ΑΦΥΓΡΑΝΤΗΡΑΣ ............................................................................................................... 6 ΕΝΔΕΙΚΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ................................................................................................................................. 6 ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ................................................................................................................. 7 ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ(ΓΕΝΙΚΑ) ................................................................................................................. 7 ΤΥΠΟΙ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΩΝ ΒΑΛΒΙΔΩΝ .............................................................................................................. 7 ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ .................................................................................................... 7 ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ........................................................................................................... 8 ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΜΕ ΙΣΟΣΤΑΘΜΙΣΤΗ ΠΙΕΣΗΣ ........................................................ 8 ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΕΚΤΟΝΩΣΕΩΣ .............................................................................................. 8 ΤΡΙΧΟΕΙΔΗΣ ΣΩΛΗΝΑΣ ............................................................................................................................... 9 ΕΞΑΤΜΙΣΤΗΣ .............................................................................................................................................. 9 ΑΙΤΙΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΧΙΟΝΙ(ΠΑΓΟΣ) ΣΤΟΝ ΕΞΑΤΜΙΣΤΗ ................................................................... 9 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΧΙΟΝΩΣΗΣ(ΑΠΟΨΥΞΗΣ) ................................................................................................... 10 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΠΙΕΣΕΩΣ .............................................................................................. 10 ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ Υ.Π.(ΥΨΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ) ............................................................................. 10 ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ Χ.Π. (ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ) .......................................................................... 10 ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ ΕΛΑΙΟΥ ΛΙΠΑΝΣΕΩΣ (ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ) ......................................................... 11 ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΣΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ(ΑΕΡΙΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ) ... 11 ΣΤΗΝ ΥΓΡΑ ΓΡΑΜΜΗ (ΥΓΡΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ) .......................................................................................... 11 ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ........................................................................................... 11 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ .................................................................................. 12 ΨΥΚΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΜΕ ΜΗΧΑΝΗ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΑΤΜΩΝ ............................................................................ 14 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ .................................................................................................................. 17

2

Συστήματα Ψύξης

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΨΥΚΤΙΚΟΥ 1) Να μην είναι τοξικά 2) Να μην ειναι εκρηκτικά 3) Να μην είναι εύφλεκτα 4) Να είναι άοσμα 5) Να είναι χημικώς ουδέτερα έναντι των διάφορων υλικών, που έρχονται σε

επαφή(μέταλλα). 6) Με τα έλαια να αναμιγνύονται σε κάθε αναλογία ή να αναμιγνύονται καθόλου. 7) Να είναι χημικώς σταθερά για τις συνθήκες λειτουργίας. 8) Κατά την λειτουργία η μέγιστη απαιτούμενη πίεση να μην είναι πολύ υψηλή, ώστε

να μην απαιτείται ειδική κατασκευή συμπιεστού. 9) Σε κάποια φάση η πίεση λειτουργίας να μην είναι χαμηλότερη της ατμοσφαιρικής

προς αποφυγήν εισχωρήσεως αέρος. 10) Να είναι εύκολη η διαπίστωση διαρροών και η στεγανοποίηση εύκολη αυτών. 11) Να είναι μικρός ο απαιτούμενος όγκος ψυκτικού μέσου προς επίτευξη ορισμένης

ψυκτικής ισχυος. 12) Να έχουν μικρό κόστος και να ευρίσκονται εύκολα στην αγορά.

ΑΝΑΦΕΡΕΤΕ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΤΩΝ ΑΛΟΓΟΝΟΥΧΩΝ ΨΥΚΤΙΚΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΥΤΩΝ

1) Χημική διάσπαση των ατμών των ψυκτικών μέσων λόγω επενέργειας φλόγας ή

επαφής με πυρακτωμένη επιφάνεια. Είναι τοξικά και έχουν έντονη δηκτική οσμή. 2) Λόγω του ότι οι ατμοί των ψυκτικών μέσων είναι βαρύτεροι του αέρος

καταλαμβάνουν τους χαμηλούς κλειστούς χώρους και εκτοπίζουν τον αέρα. 3) Ορισμένα αλογονούχα ψυκτικά ρευστά(με φθόριο) όταν έρθουν σε επαφή με το

δέρμα του αναιρούν διάφορα έλαια και ερεθίζεται το δέρμα. 4) Εκείνα που έχουν χαμηλό σημείο ζέσεως(βρασμού) εξατμίζονται επί του

δέρματος και προκαλούν εγκαύματα(κρυοπαγήματα). Καλός αερισμός του χώρου που βρίσκεται η ψυκτική εγκατάσταση. Σε κάποιον που ενέπνευσε ατμούς ψυκτικού σε μεγάλη ποσότητα πρέπει να του δοθεί φρέσκος αέρας ακόμη και με αναπνευστικό μηχάνημα. Δεν επιτρέπεται να δοθούν φάρμακα επινεφρίνης, γιατί υπάρχει κίνδυνος παρενεργειών στην καρδιά. Κατά την διάρκεια εργασιών με ψυκτικά ρευστά, πρέπει να χρησιμοποιούνται ειδικά γάντια και προστατευτική ενδυμασία. ‘Οταν το ψυκτικό ρευστό έρθει σε επαφή με τα μάτια μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς ή και σοβαρές βλάβες στα μάτια. Κατά τις εργασίες με τα ψυκτικά ρευστά πρέπει ο εργαζόμενος να φορά προστατευτικά γυαλιά. Μετά την προσβολή πλένουμε τα μάτια με καθαρό νερό τουλάχιστον για 5 λεπτά και ιατρική περίθαλψη.

3

Τα μέρη μιας ψυκτικής εγκατάστασης Μια τυπική ψυκτική εγκατάσταση αποτελείται από συμπιεστή, πρεσσοστάτη ΥΠ, ελαιοδιαχωριστήρα, συμπυκνωτή, συλλέκτη, ξηραντήρα, ενδείκτη υγρασίας, ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα, θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα, θερμοστάτη θαλάμου, εξατμιστή, βαλβίδα σταθερής πίεσης και πρεσσοστάτη ΧΠ.

Ανάλογα με την κατασκευή και τον τρόπο λειτουργιας του διακρίνονται ως εξής. ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ

α) Πανλινδρομικοί εμβολοφόροι συμπιεστές β) Περιστρεφόμενοι συμπιεστές

Είναι πλέον διαδεδομένοι. ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΟΙ ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ

1) Απλότητα κασκευής

Πλεονεκτήματα

2) Μεγαλύτερη απόδοση 3) Εύκολη επισκευή βλαβών 4) Καταλληλότητα για όλα τα ψυκτικά μέσα

Οι παλινδρομικοί συμπιεστές ανάλογα με τον αριθμό και τη διάταξη των κυλίνδρων διακρίνονται σε : μονοκύλινδρους, πολυκύλινδρους, διάταξης, V, W, X.

Οι περιστρεφόμενοι συμπιεστές διακρίνονται σε: ΠΕΡΙΣΤΡΕΦΟΜΕΝΟΙ ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ

1. Περιστροφικούς με σταθερά ή κινητά πτερύγια 2. Φυγοκεντρικούς συμπιεστές 3. Συμιεστές τύπου wankel 4. Ελικοειδείς συμπιεστές

4

Ανάλογα με τον τρόπο κίνησης τους οι συμπιεστές διακρίνονται σε 3 κατηγορίες: 1) ΑΝΟΙΚΤΟΙ

Όπου η πηγή ισχύος και κινήσεως αποτελεί ξεχωριστό τμήμα. 2) ΗΜΙΕΡΜΗΤΙΚΟΙ

Εδώ η κίνηση δίδεται υπό ηλεκτροκινητήρα, ο ο ποίος μαζί με τον συμπιεστή κελίνονται εντός του αυτού περιβλήματος, με την πρόβλεψη όμως να μπορεί να ανοιχθεί για επισκευές.

3) ΕΡΜΗΤΙΚΟΙ Χρησιμοποιούνται σε μικρές ισχείς, ο ηλεκτροκινητήρας είναι συνδεδεμένος στον αυτό άξονα με τον συμπιεστή και βρίσκονται εντός κοινού κελύφους στεγανώς συγκολλημένου. Δεν επιστευάζονται.

ΛΙΠΑΝΣΗ ΣΥΜΠΙΕΣΤΩΝ Η λίπανση στους συμπιεστές ψυκτικών εγκαταστάσεων επιτυγχάνεται:

1) Μέσω εμβάπτισης 2) Εκτινάξως 3) Δακτυλίων 4) Μηχανικής λίπανσης(Αυτόνομη αντλία)

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΕΛΑΙΟΥ ΣΕ ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ Η συμπλήρωση ελαίου στον συμπιεστή γλινεται ως ακολούθως:

1) Με αντλίας(τρόμπα από ειδική λήψη). 2) Με χωνί(κλείνοντας αναρρόφηση και κατάθλιψη του συμπιεστή). 3) Με κενό(κλείνοντας την αναρρόφηση του συμπιεστή).

ΡΥΘΜΙΣΗ ΦΟΡΤΙΟΥ ΕΜΒΟΛΟΦΟΡΩΝ ΣΥΜΠΙΕΣΤΩΝ Η ρύθμιση του φορτίου ενός εμβολοφόρου παλινδρομικού συμπιεστή μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους:

1) Με αυξομοίωση των στροφών του συμπιεστή που το επιτυγχάνουμε με την αντίστοιχη μείωση στροφών του κινητήρα.

2) Με ανύψωση των βαλβίδων αναρρόφησης μέσω ενός ειδικού μηχανισμού. Με αυτόν τον τρόπο επιστρέφει κατά την συμπίεση ο ατμός του ψυκτικού μέσου στον χώρο της αναρρόφησης και έτσι δεν έχουμε κατάθλιψη.

3) Με βαλβίδα παράκαμψης(by pass). Με αυτόν τον τρόπο ένα μέρος του καταθλιβόμενου αερίου επιστρέφει προς την αναρρόφηση. Η ρύθμιση αυτή πάνω από ορισμένο χρονικό διάστημα προκαλεί υπερθέρμανση του συμπιεστή.

ΑΠΟΧΩΡΙΣΤΗΡΑΣ ΕΛΑΙΟΥ(ΕΛΑΙΟΔΙΑΧΩΡΙΣΤΗΡΑΣ) Αποχωριστήρας ελαίου είναι μία συσκευή, που τοποθετείται μετά τον συμπιεστή και χρησιμοποιείται, για να κάνει διαχωρισμό του ελαίου από το ψυκτικό μέσο. Το έλαιο επιστρέφει στην ελαιολεκάνη του συμπιεστή και έτσι αποφεύγουμε την εκκένωση του από το λάδι. Έχουμε 2 ειδών διαχωριστήρες:

5

1. Τον διαχωριστήρα με πλωτήρα και φίλτρο 2. Τον διαχωριστήρα που βασίζεται η λειτουργία του στην φυγοκεντρική

δύναμη.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΛΑΙΟ ΛΙΠΑΝΣΕΩΣ 1) Η χημική ευστάθεια του ελαίου 2) Η επαναφορά στην ελαιολεκάνη του ελαίου που παρασύρεται προς τα

διάφορα μέρη του κυκλώματος. 3) Η αραλιωση του ελαίου στην ελαιολεκάνη.

Το έλαιο πρέπει να έχει το κατάλληλο ιξώφες για να αντιδρά σωστά στις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας. Επίσης πρέπει να είναι χημικά σταθερό, για να αποφεύγεται η οξείδωση του. Ο βαθμός οξείδωσης ενός λιπαντικού εξαρτάται από: α) Την ποσοότητα του αέρα, που βρίσκεται στο κύκλωμα. β) Την θερμοκρασία λειτουργίας γ) Την ύπαρξη διάφορων προσμίξεω δ) Την αντίσταση που παρουσιάζει το έλειο έναντι της οξείδωσης.

ΓΙΑΤΙ ΣΥΜΠΙΕΖΟΥΜΕ ΤΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΣΤΟΝ ΣΥΜΠΙΕΣΤΗ Ο ατμός του ψυκτικού μέσου, για να χρησιμοποιηθεί στην εγκατάσταση, πρέπει

να επανέλθει στην υγρή φάση. Για να γίνει η συμπύκνωση, πρέπει να αφαιρεθεί η θερμότητα συμπυκνώσεως. Δηλαδή, πρέπει από ατμό -30ο C να αφαιρεθεί η θερμότητα συμπυκνώσεως. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει. Πρέπει λοιπόν να χρησιμοποιηθεί μια μηχανή. Ο συμπιεστής αναρροφά κρύο ατμό χαμηλής πιέσεως και το συμπιέζει σε υψηλή πίεση, για να αυξηθεί η θερμοκρασία συμπυκνώσεως σε τιμή μεγαλύτερη από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. π.χ 25οC

ΣΥΜΠΥΚΝΩΤΕΣ Σκοπός του συμπηκνωτή είναι η αποβολή της αισθητλης και λανθάνουσας

θερμότητας του ψυκτικού αερίου και η μετατροπή αυτού σε υγρό χαμηλής θερμοκρασίας κάτω από την ίδια πίεση. Η αποβολή της θερμότητας επιτυγχάνεται μέσω ενός άλλου ψυκτικού μέσου, που μπορεί να είναι αέρας ή νερό.

Υπάρχουν οι εξής τύποθ συμπυκνωτών: 1) Αεροψυκτοι, οι οποίοι διακρίνονται σε 2 κατηγορίες:

I.Φυσικής κυκλοφορίας ή στατικούς II.Βεβιασμένης κυκλοφορίας

Αποτελούνται από πτερυγωτούς αυλούς μεγάλης επιφάνεις έτσι, ώστε να επιτυγχάνεται υγροποίηση. Τα πτερύγια(δευτερεύουσα ψυκτική επιφάνεια) είναι πρεσσαριστά επί των αυλών(πρωτεύουσα ψυκτική επιφάνεια). Ο αέρας κυκλοφορεί δια μέσου του ψυγείου είτε με φυσική είτε με βεβιασμένη κυκλοφορία(ανεμιστήρες).

2) Υδρόψυκτοι Οι συμπυκνωτές νερού ή υδρόψυκτοι χρησιμοποιούν το νερό ως μέσο αποβολής της θερμότητας του ψυκτικού αερίου. Διακρίνονται σε 4 βασικούς τύπους:

I.Ατμοσφαιρικοί II.Εμβαπτισμένοι

III.Διαυλωτοί

6

IV.Με καλάνδρα(κελύφους αυλών) Οι συμπηκνωτές με καλάνδρα(κελύφους αυλών) χρησιμοποιούνται σε ναυτικές

ψυκτικές εγκαταστάσεις λόγω της μεγάλης ικανότητας, που παρουσιάζουνστην αφαίρεση θερμότητας. Αποτελούνται από 2 αυλοφόρες πλάκες, μεταξύ των οποίων διέρχεται αριθμός αυλών. Το εξωτερικό περίβλημα είναι κυλινδρικό και φέρει πώματα. Το ψυκτικό μέσο κυκλοφορεί εξωτερικά των αυλών, ενώ εσωτερικά κυκλοφορεί το νερό ψύξης. Σε κάποιες αγκαταστάσεις ο συμπυκνωτής μπορεί να παίζει ρόλο συλλέκτη.

ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ Ο συλλέκτης είναι δοχείο κυλινδρικού συνήθος σχήματος, όπου εναποθηκεύεται το

ψυκτικό υγρό. Ο συλλέκτης έχει επιστόμια εισόδου- εξόδου για την εναποθήκευση του ψυκτικού ρευστού σε περίπτβση επισκευής της εγκατάστασης. Ένα ενδεικτικό γυαλί δείχνει την στάθμη του υγρού του συλλέκτη. Φέρει επίσης ασφαλιστικό και εξαεριστικό κρουνό. Ο συλλέκτης πρέπει να έχει χωρητικότητα ανάλογη, ώστε να είναι συνατή η αποθήκευση όλης της ποσότητας του ψυκτικού ρευστού.

ΞΗΡΑΝΤΗΡΑΣ Ή ΑΦΥΓΡΑΝΤΗΡΑΣ Είναι μία συσκευή, η οπόια τοποθετείται στο δίκτυο μεταξύ συλλέκτη και εξατμιστή,

γιατί εκεί έχει καλύτερη απόδοση. Οι αφυγραντήρες είναι τύπου απορρίψεως και χρησιμοποιούνται σε μικρές

εγκαταστάσεις και οι τύπου αντικαταστάσεως σε μεγάλες αγκαταστάσεις. Οι αφυγραντήρες απορρίψεως είναι κλειστού τύπου και αντικαθίστανται ολόκληροι

μαζί με το κέλυφος. Οι αφυγραντήρες αντικαταστάσεως είναι συνήθως οξείδιο του αργιλίου ή SILICA GEL και αντικαθίστανται μόνο το εσωτερικό. Πριν και μετά τον αφυγραντήρα υπάρχουν επιστόμια, για να απομονώνεται και να γίνεται η αντικατάσταση χωρίς απώλεια ψυκτικού μέσου. Συνήθως το κέλυφος του αφυγραντήρα υπάρχει εξαεριστικό. Το ψυκτικό υγρό το περνάμε από τον ξηραντήρα, νόνο όταν υπάρχει πρόβλημα υγρασίας ή προληπτικά μετά από κάποια επισκευή. Ενεργεί και ως φίλτρο αφαιρώντας και τις μικροακαθαρσίες.

ΕΝΔΕΙΚΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ Η ύπαρξη υγρασίας στο κύκλωμα είναι σοβαρό πρόβλημα. Κατά συνέπεια, είναι

σημαντικό να ελέγχεται η ύπαρξη υγρασίας στην εγκατάσταση. Στον ενδείκτη υγρασίας μπορούμε να ελέγχουμε σύμφωνα με την αλλαγή χρώματος, που μας λέει ο κατασκευαστής, την ύπαρξη υγρασίας. Σε μερικούς ενδείκτες υγρασίας υπάρχουν και οι λέξεις WET(υγρό) ή DRY(ξηρό) ανάλογα με την κατάσταση του ψυκτικού μέσου. Επίσης, από το γυαλάκι ελέγχουμε τη ροή του ψυκτικού μέσου.

Εάν εμφανίζονται φυσσαλίδες στο γυαλάκι του ενδείκτη υγρασίας, αυτό σημαίνει: 1. Ανεπάρκεια ψυκτικού μέσου 2. Εμπόδιο ροής 3. Πτώση πιέσεως συμπυκνωτή

7

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ Σκοπός της ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας είναι να διακόπτει τη ροή του ψυκτικού

μέσου, όταν η θερμοκρασία του θαλάμου φτάσει την επιθυμητή. Τοποθετείται στην πλευρά της υψηλής πιέσεως προ της εκτονωτικής βαλβίδας. Η βαλβίδα φέρει μακρύ βάκτρο εντός χιτωνίου, εξωτερικώς του οποίου τοποθετείται ηλεκτρικό πηνίο. Η λειτουργία της ελέγχεται από θερμοστατικό διακόπτη του θαλάμου ψύξεως.

Πρέπει να δοθεί προσοχή στα ακόλουθα: 1. Πάντοτε η βαλβίδα να τοποθετείται με το πηνίο προς τα επάνω. 2. Να φέρει φίλτρο προ αυτής. 3. Να τηρείται στεγανό το ηλεκτρικό μέρος αυτής.

ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ(ΓΕΝΙΚΑ) Η εκτονωτική βαλβίδα διαχωρίζει την πλευρά υψηλής πίεσης από εκείνη της χαμηλής

πίεσης. Το υγρό ψυκτικό ρευστό στραγγαλίζεται στην εκτονωτική βαλβίδα, με αποτέλεσμα την πτώση της πίεσης του και την μετατροπή του σε υγρό ατμό. Κατά τη διέλευση του ψυκτικού μέσου από τα στοιχεία του εξατμιστή απορροφά θερμότητα από τον χώρο που θέλουμε να ψύξουμε και έτσι ατμοποιείται υπό χαμηλή πίεση. Η εκτονωτική βαλβίδα επίσης ρυθμίζει την παροχή μάζας του ψυκτικού μέσου προς τον εξατμιστή.

ΤΥΠΟΙ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΩΝ ΒΑΛΒΙΔΩΝ 1) Θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα 2) Αυτόματη εκτονωτική βαλβίδα 3) Θερμοηλεκτρική εκτονωτική βαλβίδα 4) Τριχοειδής σωλήνας

ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ Η θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα:

1) Ο εξατμιστής τροφοδοτείται πάντα με την απαιτούμενη ποσότητα ψυκτικού μέσου.

2) Η επιθυμητή θερμοκρασία στον ψυκτικό θάλαμο διατηρείται χωρίς τη χρησιμοποίηση άλλου οργάνου.

3) Η βαλβίδα λειτουργεί με βάση τη θερμοκρασία και όχι την πίεση, όπως η αυτόματη εκτονωτική βαλβίδα.

Η θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα διαφλερει από την αυτόματη στο ότι είναι

εφοδιασμένη με μία μεταλλική φυσούνα, στο καπάκι της οποίας είναι προσαρμοσμένος ένας τριχοειδής σωλήνας. Στο άκρο του σωλήνα υπάρχει μια μικρή φιάλη, που ονομάζεται βολβός.

Το εξάρτημα αυτό αποτελεί το θερμοστατικό στοιχείο της βαλβίδας. Ο βολβός γεμίζεται με ψυκτικό ρευστό(υγρό ή αέριο) συνήθως ίδιο με αυτό, που λυκλοφορεί στην εγκατάσταση και σφραγίζεται στεγανά. Ο βολβός του θερμοστατικού στοιχείου τοποθετείται αμέσως μετά την έξοδο του εξατμιστή. Αν στον εξατμιστή απαιτηθεί μεγαλύτερο ψυκτικό φορτίο, το ψυκτικό μέσο στην έξοδο θα θερμανθεί προς στιγμήν

8

περισσότερο και έτσι η πίεση εντός του βολβού – τριχοειδή σωλήνα και φυσούνας- θα αυξηθεί και θα ανοίξει η βαλβίδα περισσότερο και το αντίστροφο.

ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ Η αυτόματη εκτονωτική βαλβίδα λειτουργεί με σταθερή πίεση αναρρόφησης κατά τη

λειτουργία του συμπιεστή. Αυτή η πίεση μπορεί να ρυθμιστεί μέσω κοχλίας ρυθμισης. Η διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας του θαλάμου επιτυγχάνεται μέσω θερμοστατικού διακόπτη. ‘Έτσι, όταν η θερμοκρασία φτάσει στο επιθυμητό όριο, ο θερμοστατικός διακόπτης θα επενεργήσει στον κινητήρα του συμπιεστή και θα γίνει κράτηση αυτού. Όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία του θαλάμου, ο θερμοστατικός διακόπτης θα κλεισει και θα γίνει εκκίνηση του κινητήρα συμπιεστή.

Η αυτόματη εκτονωτική βαλβίδα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εγκαταστάσεις που έχουν περισσότερους από έναν θαλάμους. Οι αυτόματες εκτονωτικές βαλβίδες λόγω των μειονεκτημάτων τους αντικαθίστανται σιγά – σιγά από τις θερμοστατικές εκτονωτικές βαλβίδες.

ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΜΕ ΙΣΟΣΤΑΘΜΙΣΤΗ ΠΙΕΣΗΣ Το ψυκτικό ρευστό κατά την διέλευση του από τον εξατμιστή χάνει ένα μέρος της

πίεσης του ιδιαίτερα σε εξατμιστές μεγάλου μεγέθους. Το γεγονός αυτό επηρεάζει τη λειτουργία της θερμοστατικής βαλβίδας λόγω διαφοράς πιέσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπερθερμαίνεται ακόμη περισσότερο ο ατμός του ψυκτικού μέσου στο τέλος του εξατμιστή και έτσι να μην γίνεται πλήρης εκμετάλλευση της επιφάνειάς του. Γι’αυτόν τον λόγο, στις μεγάλες ψυκτικές αγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται ειδικοί τύποι θερμοστατικών βαλβίδων με ισοσταθμιστή της πίεσης. Οι βαλβίδες αυτές εκτός από το θερμοστατικό στοιχείο(βολβό)

Έχουν και έναν λεπτό σωλήνα διαμέτρου ¼ προσαρμοσμένο στην έξοδο του εξατμιστή. Σκοπός του σωλήνα αυτού είναι να ασκεί πίεση στη φυσούνα της βαλβίδας(κάτω πλευρά) εξουδετερώνοντας την πρόσθετη πτώση πίεσης. Έτσι εξασφαλίζεται η ικανοποιητική λειτουργία της εκτονωτικής βαλβίδας.

ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΕΚΤΟΝΩΣΕΩΣ Αποτελείται από 3 κύρια μέρη:

1. Αισθητήριο θερμοκρασίας(θερμίστορ-αρνητικό) 2. Διμεταλλική ηλεκτρική εκτονωτική βαλβίδα. 3. Μετασχηματιστή τροφοδότησης.

Το θερμίστορ τοποθετείται στην έξοδο του εξατμιστή. Όταν αυξάνει η θερμοκρασία, μειώνεται η αντίσταση του, αυξλανει η λενταση του ηλεκτρικού ρεύματος, θερμαίνεται το διμεταλλικό έλασμα και η παραμορφωσή του ανοίγει τη βαλβίδα και περνάει περισσότερο ψυκτικό μέσο. Όταν μειώνεται η θερμοκρασία στην έξοδο του εξατμιστή, αυξάνει η αντίσταση στο θέρμιστορ, μειώνεται η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος, ψύχεται το διμεταλλικό έλασμα και κλείνει η βαλβίδα.

9

ΤΡΙΧΟΕΙΔΗΣ ΣΩΛΗΝΑΣ Χρησιμοποιείται συνήθως σε μικρές ψυκτικές εγκαταστάσεις ιδιαίτερα οικιακού τύπου και έχει τα εξής πλεονεκτήματα:

1. Έχει πολύ απλή κατασκευή 2. Ποτέ δεν παρουσιάζει βλάβη 3. Κατά την κράτηση του κινητήρα εξισώνονται οι πιέσεις υψηλής χαμηλής με

αποτέλεσμα την ομαλή εκκίνηση του κινητήρα.

ΕΞΑΤΜΙΣΤΗΣ Ο εξατμιστής αποτελεί τη χαμηλή πλευρά της ψυκτικής εγκατάστασης. Σκοπός του

είναι η αφαίρεση θερμότητας από το περιβάλλον ... πρόσδοσή της στο υγρό ψυκτικό μέσο, το οποίο αλλάζει φάση και γίνεται ατμός. Η αλλαγή φάσεως γίνεται σε χαμηλή θερμοκρασίας και χαμηλή πίεση του ψυκτικού μέσου.

Οι εξατμιστές διακρίνονται: 1. Σε εξατμιστές άμεσης ψύξης 2. Σε εξατμιστές έμμεσης ψύξης

Οι εξατμιστές άμεσης ψύξης τοποθετούνται στον ψυκτικό θάλαμο ή σε προθάλαμο και απορροφούν θερμότητα από τον ατμοσφαιρικό αέρα του περιβάλλοντος, με φυσική ροή ή με βεβιασμένη.

Οι εξατμιστές έμμεσης ψύξης βρίσκονται σε δεξαμενές και γύτω από αυτούς κυκλοφορεί ενδιάμεσο ψυκτικό, όπως η άλμη. Ο εξατμιστής απορροφά συνεχώς θερμότητα από την άλμη, η οποία μέσω μιας αντλίας κυκλοφορεί σε άλλα στοιχεία ψυκτικών θαλάμων.

Οι εξατμιστές κατασκευάζονται κυρίως από αλουμίνιο, χάλυβα και ως προς την μορφή διακρίνονται σε επίπεδους με πτερυγοφόρους ή λείους σωλήνες. Η δημιουργίας πάγου στην επιφάνεια του εξατμιστή επιδεινώνει κατά πολύ την δημιουργίας πάγου στην επιφάνεια του εξατμιστή επιδεινώνει κατά πολύ την μετάδοση της θερμότητας, έτσι 1 εκατοστό π΄’αγου μειώνει τον συντελεστή μετάδοσης κατά το ήμισυ. Γι’αυτό, πρέπει να γίνεται τακτικά αποχιόνωση(απόψυξη).

ΑΙΤΙΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΧΙΟΝΙ(ΠΑΓΟΣ) ΣΤΟΝ ΕΞΑΤΜΙΣΤΗ Οι επιφάνειες των στοιχείων του εξατμιστή στις ψυκτικές εγκαταστάσεις είναι πάντοτε

ψυχρότερες από τον ατμοσφαιρικό αέρα του θαλάμου. Έτσι, πάνω στις επιφάνειες αυτές εμφανίζεται συμπύκνωση ή ακόμα και στερεοποίηση της υγρασίας της ατμόσφαιρας. Για τον λόγο αυτό σχηματίζεται πάγος επάνω στα στοιχεία του ςξατμιστή. Ο σχηματισμός όμως πάγου επάνω στα στοιχεία του εξατμιστή καθιστά τη λειτουργία της ψυκτικής εγκατάστασης λιγότερο αποδοτική, γιατί μειώνει τη μετάδοση της θερμότητας από το χώρο του θαλάμου προς το στοιχείο του εξατμιστή.

Για την αποφυγή δημιουργίας πάγου αλλά και καλύτερη συντήρηση των προϊόντων συνίσταται η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του θαλάμου και του εξατμιστή να μην είναι πολύ μεγάλη. Ο χρόνος δημιουργίας πάγου σε έναν εξατμιστή εξαρτάται κυρίως από:

1. Την καλή λειτουργίας της ψυκτικής εγκατάστασης 2. Τις απώλειες θερμότητας του ψυκτικού θαλάμου 3. Την υγρασία του ψυκτικού θαλάμου

10

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΧΙΟΝΩΣΗΣ(ΑΠΟΨΥΞΗΣ) Για την αποχιόνωση ενός εξατμιστή χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι ανάλογα με

τον τύπο του εξατμιστή και τα μέσα που διαθέτει η εγκατάσταση. 1. Κράτηση του συμπιεστή, αφαίρεση των προϊόντων από το θάλαμο και χρήση

ζεστού νερού με μάνικα, για να λιώσουν οι πάγοι. 2. Όταν πρόκειται για εξατμιστή βεβιασμένης κυκλοφορίας αέρα, είναι η

τοποθέτηση θερμικών στοιχείων(αντιστάσεων) στα στοιχεία του εξατμιστή(κράτηση συμπιεστή και οι αντιστάσεις τίθενται σε λειτουργία από ηλεκτρικό διακόπτη).

3. Σε κάποιες εγκαταστάσεις η αποχιόνωση γίνεται με θερμό ψυκτικό αέριο μέσω βαλβίδας παράκαμψης προς τον εξατμιστή. Έτσι, οι επιφάνειες του εξατμιστή θερμαίνονται από μέσα,

Ως προς τον τρόπο ενεργοποιήσεως: α) Χειροκίνητη β) Αυτόματη(χρονοδιακόπτης) γ) Ημιαυτόματη

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΠΙΕΣΕΩΣ Η ρυθμιστική αυτή βαλβίδα τοποθετείται στην έξοδο του εξατμιστή. Σκοπός της είναι

να ελέγχει την ελάχιστη τιμή πιέσεως στον εξατμιστή και να την ρυθμίζει κατάλληλα. Όταν δηλαδή η πίεση και η θερμοκρασία ατμοποιήσεως πέσουν κάτω από την επιθυμητή τιμή, τότε η βαλβίδα κλείνει, ώσςτε να περάσει λιγότερο ψυκτικό μέσο. Έτσι, η πίεση ατμοποιήσεως συντηρείται πάνω από την ελάχιστη οριακή τιμή. Η ρυθμιστική βαλβίδα διατηρώντας εντός του εξατμιστή σταθερή την πίεση του ψυκτικού μέσου και του υψηλού σημείου βρασμού, που θα προξενούσε τη δημιουργία πάγου στα στοιχεία του εξατμιστή και αφυδάτωση των προϊόντων.

ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ Υ.Π.(ΥΨΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ) Χρησιμευει ως ασφαλιστική διάταξη του τμήματος υψηλής πιέσεως της

εγκατάστασης. Σκοπός του είναι να σταματά τον συμπιεστή, όταν η πίεση καταθλίψεως ανέλθει επικίνδυνα, δηλαδή πάνω από το σημείο ρύθμισης και να ξεκινά τον συμπιεστή, όταν η πίεση κατέβει στην επιτρεπόμενη πίεση. Σχεδόν πάντα όμως μετά το κλείσιμο των επαφών του πρεσσοστατικού διακόπτη Υ.Π. ο ηλεκτροκινητήρας του συμπιεστή δεν τίθεται και πάλι αυτομάτως σε λειτουργία, αλλά χρειάζεται επαναόπλιση(RESET) πατώντας το κουμπί του διακόπτη. Ο σωληνίσκος συνδέεται στην κατάθλιψη του συμπιεστή.

ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ Χ.Π. (ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ) Ο διακόπτης Χ.Π. είναι εκείνος, ο οποίος υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας

σταματά και επαναλειτουργεί τον ηλεκτροκινητήρα του συμπιεστή.Η ρύθμισή του είναι διπλή, δηλαδή ρύθμιση σημείου κράτησης και σημείου εκκίνησης. Ο σωληνίσκος συνδέεται με την αναρρόφηση του συμπιεστή. Ο πρεσσοστατικός διακόπτης Χ.Π. πρέπει να είναι ρυθμισμένος, ώστε να σταματά τον συμπιεστή μετά το κλείσιμο της

11

τελευταίας ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας του συστήματος και να τον ξεκινά μετά το άνοιγμα της πρώτης ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας.

ΠΡΕΣΣΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ ΕΛΑΙΟΥ ΛΙΠΑΝΣΕΩΣ (ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ) Ο μηχανισμός του διακόπτη είναι διαφορικός με χρονοδιακότη. Το ένα άκρο του

τριχοειδούς σωλήνα συνδέεται στην αναρρόφηση, συνήθως στον στροφαλοθάλαμο, ενώ το άλλο συνδέεται στην κατάθλιψη της αντλίας ελαίου. Κατά την εκκίνηση του συμπιεστή ενεργοποιείται ο χρονοδιακόπτης. Αν για κάποιο λόγο δεν ανέβει η πίεση ελαίου, ο χρονοδιακόπτης σταματά τον συμπιεστή. Σκοπός του χρονοδιακόπτη είναι να διατηρήσει τον συμπιεστή σε λειτουργία έως ότου η αντλία ελαίου ανεβάσει πίεση. Εάν κατά τη λειτουργία μειωθεί η πίεση ελαίου, ο διακόπτης θα σταματήσει τον συμπιεστή. Για να επαναλειτουργήσει, πρέπει να πατηθεί το κουμπί επαναόπλισης(RESET). Σε ορισμένους συμπιεστές η πίεση αναρρόφησης του ψυκτικού μέσου πρέπει να παραμείνει πάντοτε μικρότερη από την πίεση του ελαίου λιπάνσεως, για να εξασφαλίζεται η λίπανση του συμπιεστή. Ο διαφορικός πρεσσοστατικός διακόπτης ελαίου διακόπτει τη λειτουργίας του συμπιεστή, όταν η διαφορά των δύο πιέσεων γίνει μικρότερη από την τιμή ρύθμισης.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΣΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ(ΑΕΡΙΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ)

Συνδέουμε με σωλήνα τη φιάλη στην αναρρόφηση του συμπιεστή. Κλείνουμε το επιστόμιο εξόδου απότ τον συλλέκτη. Με τον συμπιεστή σε λειτουργίας ανοίγουμε το επιστόμιο της φιάλης(αέριο) και παρακολουθούμε στο γυαλί του συλλέκτη να ανεβαίνει η στάθμη. Όταν φτάσει στο επιθυμητό σημείο, κλείνουμε τη φιάλη, αποσυνδέουμε τον σωλήνα και ανοίγουμε σιγά-σιγά το επιστόμιο εξόδου του συλέκτη. Ο συμπιεστής πρέπει να είναι σταματημένος.

ΣΤΗΝ ΥΓΡΑ ΓΡΑΜΜΗ (ΥΓΡΟ ΨΥΚΤΙΚΟ ΜΕΣΟ) Συνδέουμαι με σωλήνα τη φιάλη στην υγρά γραμμή μετά το συλλέκτη(ειδική λήψη).

Κλείνουμε το επιστόμιο εξόδου από το συλλέκτη. Με τον συμπιεστή σε λειτουργία ανοίγουμε το επιστόμιο της φιάλης(υγρό) και παρακολουθούμε στο γυαλί του συλλέκτη να ανεβαίνει η στάθμη. Όταν φτάσει στο επιθυμητό σημείο, κλείνουμε τη φιάλη, αποσυνδέουμε τον σωλήνα και ανοίγουμε σιγά-σιγά το επιστόμιο εξόδου του συλλέκτη.

Κατά την πλήρωση είναι χρήσιμο η φιάλη του ψυκτικού μέσου να είναι τοποθετημένη σε ζυγαριά, ώστε να ξέρουμε το βάρος του ψυκτικού μέσου, που βάλαμε στην εγκατάσταση. Εάν κατά τη διάρκεια της πλήρωσης χρειαστεί να θερμάνουμε τη φιάλη, επειδή έπεσε η πίεση της σε σημείο που να μην μπορεί να συνεχισθεί η πλήρωση(δηλαδή αδειάζει). Θερμαίνουμε με λουτρό ύδατος 30ο C – 40ο C. Σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται η θέρμανση με φλόγα πάνω από ους 50ο C.

ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ Για τη διαπίστωση διαρροών ψυκτικών μέσων από διάφορα σημεία της

εγκατάστασης χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι: 1) Επικάλυψη του ύποπτου σημείου με σαπουνάδα οπότε, εάν υπάρχει

διαρροή, δημιουργούνται φυσαλίδες.

12

2) Λυχνία προπανίου ή βουτανίου. Πλησιάζουμε την άκρη του σωλήνα της φιάλης στο ύποπτο σημείο διαρροής, οπότε το ψυκτικό μέσο, που διαρρέει, διέρχεται από την κεφαλή της λυχνίας με αποτέλεσμα την αλλαγή χρώματος της φλόγας.

3) Λυχνία λεθυλικής αλκοόλης, της οποίας η αρχή λειτουργίας είναι ίδια με αυτή της λυχνίας βουτανίου.

4) Ηλεκτρονικός ελεγκτής διαρροών.

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ Με τον όρο κλιματισμό εννοούμε να φέρνουμε ατμοσφαιρικό αέρα σε κλειστό χώρο

επεξεργασμένο, έτσι ώτσε να διατηρηθούν οι συνθήκες για την υγιεινή και άνετη διαβίωση του ανθρώπου. Αυτό γίνεται με τα κλιματιστικά μηχανήματα, τα οποία ρυθμίζουν βασικά τη θερμοκρασία και την υγρασία του αέρα, αλλά και την ταχύτητα κυκλοφορίας του, τη συνεχή ανανέωση του, τον καθαρισμό του από στερεά που αιωρούνται, την αφαίρεση βλαβερών ουσιών και οσμών. Το ποσό των υδρατμών, που υπάρχει εντός του ατμοσφαιρικού αέρα υπό μπρφή μείγματος παίζει σπουδαίο ρόλο στη δημιουργία του αισθήματος άνεσης του ανθρώπου.

ΑΙΣΘΗΜΑ ΆΝΕΣΗΣ Απαιτήσεις ως προς την υγρασία για την καλή υγεία. Μεγάλο ποσοστό υγρασίας δημιουργεί συναίσθημα δυσφορίας, δυσκολία στην αναπνοή και συνεχή εφίδρωση. Μικρό ποσοστό υγρασίας προκαλεί δυσφορία, νευρική υπερδιέγερση, αϋπνία, ξήρανση του δέρματος. Επιπλέον, ο ο ργανισμός του ανθρώπου γίνεται πιο ευπρόσβλητος στα μικρόβια. Άριστες συνθήκες υπάρχουν, όταν η σχετική υγρασία είναι από 40 – 60% .

ΕΙΔΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ Ειδική υγρασία σημαίνει το βάρος των υδρατμών, που περιέχονται σε 1 χιλιόγραμμο ξηρού αέρα ή γραμμάρια ανά χιλιόγραμμο(gr/kg) .

ΣΧΕΤΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ Σημαίνει τον λόγο του βάρους υδρατμών, που περιέχονται σε δείγμα αέρος ως προς το βάρος υδρατμών, που περιέχονται σε αυτό σε κατάσταση κορεσμού. Ο λόγος αυτός αναφέρεται πάντοτε επί τοις εκατό (%). Δηλαδή, όταν ο χώρος, από τον οποίο προέρχεται το δείγμα, είναι κορεσμένος, έχει σχετική υγρασία 100%, ενώ όταν είναι ξηρός, έχει σχετική υγρασία 0%.

ΣΗΜΕΙΟ ΔΡΟΣΟΥ Το σημείο κορεσμού του μείγματος ονομάζεται και σημείο δροσού, διότι, αν η θερμοκρασία του κορεσμένου μείγματος πέσει κάτω από αυτό το σημείο, ποσότητα υδρατμών θα συμπυκνωθεί και θα παρουσιαστούν σταγόνες νερού. Γι’αυτόν τον λόγο έχουμ,ε ίδρωμα των ψυχρών σωληνώσεων και των ελασμάτων των υφάλων του πλοίου(στο Μηχανοστάσιο).

13

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΞΗΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΟΥ ΒΟΛΒΟΥ Η μέτρηση της αισθητής θερμότητας του αέρα γίνεται με το κοινό θερμόμετρο ξηρού βολβού(DB). Το θερμόμετρο υγρού βολβού(WB) είναι ένα κοινό θερμόμετρο με καλυμμένο τον βολβό του με τεμάχιο υφάσματος, η άκρη του οποίου βρίσκεται μέσα σε δοχείο νερού. Η εξάτμιση του νερού, εφ΄όσον ο περιβάλλων αέρας δεν είναι κορεσμένος, θα αφαιρέσει θερμότητα από τον βολβό ανάλογα με την σχετική υγρασία του αέρα, και έτσι θα έχουμε πτώση της θερμοκρασίας του. Αν ο αέρας είναι κορεσμένος, οι δύο θερμοκρασίες είναι ίδιες. Με αυτόν τον τρόπο μετράμε τη θερμοκρασία του αέρα όταν είναι ακίνητος. Σε ρεύμα αέρα όμως, η θερμοκρασία υγρού βολβού θα είναι ακόμη πιο χαμηλή. Η θερμοκρασία υγρού βολβού μας δείχνει την ολική θερμότητα του μείγματος αέρα-υδρατμών.

14

ΨΥΚΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΜΕ ΜΗΧΑΝΗ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΑΤΜΩΝ

Η ψυκτική διάταξη του σχήματος, που είναι μια απλή ψυκτική εγκατάσταση

μηχανικής συμπίεσης ατμών, μπορεί να λειτουργήσει και σαν αντλία θερμότητας. Έτσι, στη διάρκεια του χειμώνα η θερμότητα που αποβάλλεται από το συμπυκνωτή qh μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θέρμανση του χώρου. Ο εξατμιστής σε αυτήν την περίπτωση είναι στο εξωτερικό περιβάλλον, από το οποίο αφαιρεί θερμότητα δεδομένου ότι το ψυκτικό μέσο βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερη θερμοκρασία.

Ο συντελεστής λειτουργίας σε αυτήν την περίπτωση είναι: C.O.P=QH/QW Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που θέλουμε ψύξη του χώρου ο εξατμιστής είναι μέσα στο χώρο και ο συμπυκνωτής στο εξωτερικό περιβάλλον. Έτσι, η θερμότητα qc αφαιρείται από τον εξατμιστήρα και μετά τη συμπίεση του ψυκτικού μέσου από τον συμπιεστή αποβάλλεται στον συμπυκνωτή. Η ψύξη του συμπυκνωτή γίνεται για μεν τις μικρές εγκαταστάσεις με βεβιασμένη κυκλοφορία αέρος, για τις μεγαλύτερες δε εγκαταστάσεις με βεβιασμένη κυκλοφορία νερού. Ο συντελεστής λειτουργίας σε αυτή την περίπτωση είναι : C.O.P=QC/QW .

Για να αναστρέψουμε το ρόλο του εξατμιστή σε ρόλο συμπυκνωτή και

15

αντίστροφα χρειάζονται μερικά επιπλέον εξαρτήματα όπως μια βαλβίδα αναστροφής, η οποία διοχετεύει το θερμό αέριο από την κατάθλιψη του συμπιεστή στην σερπαντίνα εντός του χώρου και η οποία παίζει τον ρόλο συμπυκνωτή, όταν την χρησιμοποιούμε για θέρμανση, ενω , όταν τη χρησιμοποιούμαι για ψύξη, η βαλβίδα διοχετεύει το θερμό αέριο στην σερπαντίνα που βρίσκεται στο εξωτερικό περιβάλλον.

Μια απλή μορφή ψυκτικής αγκατάστασης μηχανικής συμπίεσης του ψυκτικού μέσου

φαίνετε στο σχήμα. Το ψυκτικό μέσο εισέρχται στον εναλλάκτη θερμότητας της χαμηλής θερμοκρασίας ή εξατμιστήρα με μορφή υγρού ατμού και με πίεση Pc και θερμοκρασία Tc σημείο 1. Μέσα στον εξατμιστήρα με σταθερή πίεση και θερμοκρασία το ψυκτικό μέσο βράζει, η εγρασία του εξατμίζεται απορροφώντας θερμότητα από τον περιβάλλοντα χώρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας του χώρου, ενώ το ψυκτικό μέσο κοντά στο τέλος της σερπαντίνας του εξατμιστήρα έχει μετατραπεί σε κεκορεσμένο ατμό, σημείο του διαγράμματος 2. Η θερμότητα που απορροφάται ανά μονάδα μάζας του ψυκτικού μέσου δίνεται από το μήκος h2 έως h1 και αριθμητικώς από τη διαφορά των ενθαλπιών h2-h1.

Από το σημείο 2 ο ξερός κεκορεσμένος ατμός απορροφάται από τον συμπιεστή και συμπιέζεται ισοεντροπικά δηλ. Ακολουθούμε στο διάγραμμα γραμμή σταθερής εντροπίας, η οποία διέρχεται από το σημείο 2. Ο ατμός συμπιεζόμενος γίνεται υπέρθερμος, αποκτά την πίεση συμπυκνώσεως και εισέρχεται στον συμπυκνωτή με πίεση PH σημείο διαγράμματος 3’.Ο οποίος ψυχόμενος αρχικά μέχρι του σημείου 3 χάνει τη θερμότητα, διότι ποσό θερμότητας, που δίνουμε σε ένα σώμα ή αφαιρούμε από αυτό, προκαλεί μεν αύξηση ή ελάττωση της θερμοκρασίας του, αλλά δεν μεταβάλλει τη φυσική του κατάσταση.

16

Το ποσό αυτό θερμότητας είναι η διαφορά των ενθαλπίων των σημείων του διαγράμματος h3-h3’. (Κατά τη φάση της συμπιέσεως δηλ. των σημείων του δαγράμματος 2-3 δίνουμε μηχανικό έργο στον συμπιεστή μέσω του ηλεκτροκινητήρα, το οποίο παρίσταται στο διάγραμμα με το διάνυσμα W και ισούται με τη διαφορά των ενθαλπίων h3-h2). Από το σημείο 3’ ο ξερός κεκορεσμένος ατμός υγροποιείται σταδιακά μέχρι του σημείου 4 που βρίσκεται επί της οριακής γραμμής Χ=0 υπό σταθερή πίεση και θερμοκρασία αποβάλλοντας θερμότητα προς περιβάλλον μέσω νερού ή ψύξεως. Το ποσό αυτό της θερμότητας ισούται με τη διαφορά των ενθαλπιών h3’ – h4 . Αυτή είναι λανθάνουσα θερμότητα, γιατί αποβάλλεται από το σώμα μετά το σημείο συμπύκνωσης του, μεταβάλλεται η μορφή δηλ. από αέριο γίνεται υγρό χωρίς όμως να αλλάζει η θερμότητα του. Το δε συνολικό ποσό θερμότητας που αποβάλλεται προς το περιβάλλον δηλ. αισθητή και λανθάνουσα θερμότητα ισούται με τη διαφορά των ενθαλπιών h3 – h4 . Στο σημείο του διαγράμματος 4 το ψυκτικό υγρό εισέρχεται στην εκτονωτική διάταξη και το διάνυσμα 4–1 παριστά τον αδιαβατικό στραγγαλισμό του υγρού, που έχει ως αποτέλεσμα την εκτόνωση του, την πτώση της πιέσεως και της θερμοκρασίας του και τη μετατροπή του σε μίγμα υγρού ατμού. Στο σημείο 1 εισέρχεται πάλι στον εξατμιστή, για να επαναληφθεί ο κύκλος.

17

Βασικές ερωτήσεις κα απαντήσεις 1) Αναφαίρετε ιδιότητες ψυκτικών υγρών που χρησιμοποιούνται στα πλοία

Να μην είναι τοξικό ή δηλητηριώδες, εύφλεκτο ή εκρηκτικό. Να μην είναι διαβρωτικό για να μην καταστρέψει το μέταλλο. Να έχει χαμηλή θερμοκρασία ατμοποίησης σε θετικές πιέσεις ώστε στην αναρρόφηση του συμπιεστή να επικρατεί πίεση, μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική έτσι σε περίπτωση διαρροής δεν θα εισέλθει ατμοσφαιρικός αέρας μέσα στο κύκλωμα.

.

Να μην έχει υψηλή πίεση υγροποίησης σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για να μην χρειάζεται υψηλή πίεση κατάθλιψης που θα απαιτούσε μεγάλη ιπποδύναμη για την συμπίεση του. Να μην καταστρέφει τις λιπαντικές ιδιότητες του ψυκτικού λιπαντικού και να διαχωρίζεται από αυτό. Να έχει σταθερή χημική σύσταση και να μην αλλοιώνεται αυτή κατά τις φάσεις ατμοποίησης και υγροποίησής του. Να μην καταστρέφει το περιβάλλον. Να έχει χαμηλό κόστος

18

2) Μεταφορά της θερμότητας με φυσικό τρόπο γίνεται μόνο από το θερμότερο σώμα προς το ψυχρότερο. Επομένως για να αφαιρεθεί θερμότητα από ε΄να ψυκτικό θάλαμο ώστε να πέσει η θερμοκρασία του πρέπει να δαπανηθεί έργο.

Γιατί ο συμπιεστής κρίνεται απαραίτητος σε μια ψυκτική εγκατάσταση

Σε ψυκτικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν με τη μέθοδο της συμπίεσης ατμών(που αντιπροσωπεύει το 90% των μεθόδων) η μξεταφορά θερμότητας επιτυγχάνεται με την βοήθεια του συμπιεστή ο οποίος αναρροφά το ψυκτικό μέσο που εξέρχεται από τον εξατμιστή σε αέρια μορφή και το συμπιέζει για να αυξηθεί η πίεση και η θερμοκρασία του έτσι ώστε κατά την διέλευση του από τον συμπυκνωτή να κρυώσει και λόγω την υψηλής του πίεσης να υγροποιηθεί σε θερμοκρασία περιβάλλοντος. Με αυτό τον τρόπο δαπανάται ηλεκτρικό έργο που μετατρέπεται σε θερμικό το οποίο μαζί με το ποσό της θερμότητας που παρέλαβε το ψυκτικό μέσο από τον ψυκτικό θάλαμο αποβάλλεται στο περβάλλον.

3)

Το κενό μπορεί νμα δημιουργηθεί από ειδική αντλία κενού η οποία συνδέεται στην αναρρόφηση του συμπιεστή και μπορεί είτε να αναρροφήσει ολόκληρο το ψυκτικό μέσο είοτε μόνο το ψυκτικό αέριο που βρίσκεται στην περιοχή χαμηλής πίεσης του κυκλώματος αφού όμως προηγουμένος έχουμε απομονώσει το μέρος της υψηλής πίεσης. Κενό μπορούμε να σημιουργήσουμε στην περιοχή χαμηλής πίεσης και με τον συμπιεστή (μολονότι δεν ενδείκνυται για να μην καταπονηθεί υπερβολικά) βάζοντας τον σε λειτουργία αφού προηγουμένως έχουμε απομονώσει την περιοχή της υψηλής πίεσης.

Με ποιούς τρόπους μπορούμε να κάνουμε κενό σε μια ψυκτική εγκατάσταση.

4)

1. Συμπιεστής

Δείξατε σχηματική παράσταση διάταξης ψυκτικής εγκατάστασης ψυχρού ατμού και αναφέρατε τα εξαρτήματα αυτής.

2. Αποχωριστής ελαίου 3. Συμπυκνωτής 4. Συλλέκτης 5. Αφυγραντήρας 6. Δείκτης ροής και υγρασίας 7. Θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα 8. Εξατμιστής

5)

Το λάδι λίπανσης όταν βρεθεί μέσα στο κύκλωμα της ψυκτικής εγκατάστασης και κατακαθίσει στα τοιχώματα του εξατμιστή ή του συμπυκνωτή μειώνει την θερμική τους αγωγιμότητα με αποτέλεσμα την μείωση της απόδοσης τους και κατ’επέκταση όλης της ψυκτικής εγκατάστασης.

Αναφέρατε τα απαντώμενα προβλήματα εκ του ελαίου λιπάνσεως σε μια ψυκτική εγκατάσταση

Η παρουσία λαδιού στην εκτονωτική βαλβίδα μπορεί να παγώσει και να την φράξει. Χημική σταθερότητα λαδιού.Το λάδι πρέπει να είναι χημικά σταθερό και να μην αλλοιώνεται κάτω από συνθήκες υπερθέρμανσης – οξείδωσης και αλληλεπίδρασης του λαδιού τόσο με το ψυκτικό μέσο, όσο και με τα εξαρτήματα που έρχεται σε επαφή.

19

6) Κατά την λειτουργία του συμπιεστή το ψυκτικό αέριο περνάει μέσα από τον στροφαλοθάλαμο του και παρασύρει προς την κατάθλιψη το λάδι που προορίζεται για την λίπανση του.

ΑΠΟΧΩΡΙΣΤΗΣ ΛΑΔΙΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ: ΤΥΠΙΚΟ ΣΚΑΡΙΦΗΣΜΑ

Ο αποχωριστής ελαίου αποχωρίτει το λάδι από το ψυκτικό αέριο και το επιστρέφει στο στροφάλοθάλαμο. Ο αποχωριστής λαδιού είναι μία στεγανή συσκευή που τοποθετείται αμέσως μετά την κατάθλιψη επειδή η υψηλή θερμοκρασία του αερίου βοηθάει τον αποχωρισμό αλλά και το λάδι που περίχεται στο ψυκτικό μέσο να επιστρέψει στην ελαιολαικανη. Από το πάνω μέρος της εισέρχεται το ψυκτικό αέριο που είναι ανακατωμένο με λάδι. Περνάει μέσα από ένα φίλτρο που βοηθάει στον αποχωρισμό και στην συνέχεια ένα διάφραγμα κατευθύνει το αέριο στην έξοδο προς τον συμπυκνωτή περιστροφικά. Το λάδι λόγω βαρύτητας του καταλήγει στον πυθμένα του αποχωριστή και παραμένει εκεί. Η στάθμη του ελένχεται από ένα πλωτήρα ο οποίος σε ορισμένο ύψος ανοίγει μια βαλβίδα και η πίεση που επικρατεί μέσα στον αποχωριστή το στέλνει πίσω στον στροφαλοθάλαμο. Ο πλωτήρας ξανακλείνει την βαλβίδα όταν χαμηλώσει η στάθμη του λαδιού και δεν επιτρέπει να περάσει στον στροφαλοθάλαμο το ψυκτικό αέριο

7)

Ο εξαερωτής είναι το εξάρτημα που μας επιτρέπει να αφαιρέσουμε τον αέρα που πιθανόν να έχει παγιδευτεί μέσα στο δίκτυο. Ο αέρας επειδή δεν υγροποιείται καταπονεί τον συμπιεστή και τον κάνει να δουλεύει χωρίς να παράγει ωφέλιμο έργο επί πλέον είναι φορέας υγρασίας και μπορεί να μας δημιουργήσει παγοφραγμό.

Τι είναι ο εξαερωτής στο δίκτυο και πιο σκοπό εξυπηρετεί;

8)

Ο αφυγραντήρας ή ξηραντήρας είναι ένα μικρό στεγανό δοχείο που περιέχει ένα υγροσκοπικό υλικό για την αφαίρεση της υγρασίας και των οξέων που τυχόν κυκλοφορούν στο ψυκτικό κύκλωμα, και ένα φίλτρο για την κατακράτηση ξένων σωμάτων.

Τι γνωρίζεται για τον αφυγραντήρα ή ξηραντήρα;

Τοποθετείται στη γραμμή του υγρού και λίγο πριν την εκτονωτική βαλβίδα. Το ψυκτικό υγρό κατά την είσοδο του στον αφυγραντήρα συναντάει αρχικά ένα φίλτρο κατακράτησης ξένων σωμάτων στην συνέχεια περνάει ανάμεσα από το αφυγραντικό υλικό, το οποίο είναι σε κόκκους ή σε συμπαγή μάζα, και μετά μέσα από ένα δεύτερο και λεπτότερο φίλτρο. Έτσι καταλήγει στην εκτονωτική βαλβίδα απαλλαγμένο από την υγρασία και τα ξένα σώματα.

Ο αφυγραντήρας μπορεί να είναι μιας χρήσης είτε λυόμενος. Αυτός της μιας χρήσης όταν κορεστεί πετάγεται και αντικαθίσταται με καινούργιο. Στον λυόμενο αφού τον ανοίξουμε και τον καθαρίσουμε αντικαθιστούμε το φυσίγγιο που περιέχει το υγροσκοπικό υλικό. Κατά την αντικατάσταση του παλιού αφυγραντήρα ή φυσιγγίου την αεροστεγή συσκευασία του καινούργιου πρέπει να την ανοίξουμε ελάχιστα λίγο πριν την τοποθέτηση του ώστε να μην παραμείνει για πολύ στην ατμόσφαιρα επειδή κινδυνεύει να κορεστεί πριν ακόμα τοποθετηθεί.

Το μεν αφυγραντικό υλικό είναι συνήθως Silica gel ή οξείδιο του αργιλίου και εξαρτάται από το είδος του ψυκτικού ρευστού το δε μέγεθος των αφυγραντήρων

20

εξαρτάται από την ποσότητα του ψυκτικού ρευστού που κυκλοφορεί στην εγκατάσταση. Για τους παραπάνω λόγους η αντικατάσταση των παλιών πρέπει πάντα να γίνεται με καινούργιους που είναι του ιδίου τύπου και των ίδιων προδιαγραφών.

9)

Ο δείκτης ροής είναι κατασκευασμένος έτσι που να μας επιτρέπει να βλέπουμε μέσα από ένα γυαλί την ροή του ψυκτικού υγρού. Στην ψυκτική εγκατάσταση τοποθετείται είτε σε σειρά μετά από τον αφυγραντήρα που με ανάλογη διακλάδωση του κυκλώματος μας επιτρέπει να τον λειτουργούμε κατά διαστήματα και όχι συνέχεια.

Τι είναι ο ενδεικτής ροής; Που τοποθετείται στην εγκατάσταση μας και τι συμπεραίνουμε με βάσει τις ενδείξεις του;

Η εμφάνιση φυσαλίδων μέσα στον δείκτη ροής αν δεν οφείλεται ή σε βουλωμένο φίλτρο του αφυγραντήρα(μόνο σε σύνδεση εν σειρά με αυτόν) ή σε ελαττωμένη ποσότητα ψυκτικού υγρού τότε είναι δείγμα ότι κυκλοφορεί αέρας στο δίκτυο. Ο δείκτης ροής με την παρουσία υγρασίας στο ψυκτικό αλλάζει χρώμα και έτσι μας πληροφορεί ότι ο αφυγραντήρας έχει κορεστεί και πρέπει να αντικατασταθεί. Για να αποφεύγονται οι παρανοήσεις στην αλλαγή του χρώματος, πάνω στο καπάκι του δείκτη υπάρχουν αντιπροσωπευτικά χρώματα με ενδείξεις wet και dry που μας επιτρέπουν να διαπιστώσουμε την ύπαρξη υγρασίας στο ψυκτικό υγρό.

10)

Η θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα είναι το εξάρτημα με το οποίο ρυθμίζουμε την ποσότητα του ψυκτικού υγρού που θα περάσει και θα εκτονωθεί μέσα στον εξατμιστή έτσι ώστε η ψυκτική εγκατάσταση να γίνει πιο αποδητική.

ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ

Είναι γνωστό ότι μια ψυκτική εγκατάσταση αποδίδει καλύτερα όταν εκμεταλευόμαστε την λανθάνουσα και όχι την αισθητή θερμότητα του ψυκτικού μέσου και για να το πετύχουμε αυτό πρέπει η θερμοκρασία του ψυκτικού αερίου στην εξοδό του εξατμιστή να μην είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που αντιστοιχεί στην πίεση βρασμού του δηλαδή αυτήν που αποκαλούμε θερμοκρασία υπερθέρμανσης. Αυτό επιτυγχάνεται με την βοήθεια κατάλληλου μηχανισμού ο οποίος αποτεέιται από ένα βολβό που τοποθετείται στην έξοδο του εξατμιστή έτσι ώστε με κάθε αύξηση της θερμοκρασίας υπερθέρμανσης να διαστέλεται το αέριο που περιέχει ο βολβός και μέσω τριχοειδούς σωλήνα φθάνει σε ένα τυμπανοειδές διάφραγμα ενσωματωμένο μέσα στην θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα, το οποίο λόγω αυξημένης πίεσης πιέζει την βαλβίδα για να ανοίξει περισσότερο λαο να στείλει μέσα στον εξατμιστή μεγαλύτερη ποσότητα ψυκτικού υγρού. Το αντίθετο βέβαια συμβαίνει όταν πέσει η θερμοκρασία υπερθέρμανσης.

11)

Η πίεση του ψυκτικού μέσου στην είσοδο του εξατμιστή δεν πρέπει να έχει διαφορά με αυτήν που επικρατεί στην έξοδο ώστε να ελέγχεται η θερμοκρασία υπερθέρμανσης. Όταν στον εξατμιστή έχουμε διαφορά μεταξύ της πίεσης εισόδου και της πίεσης εξόδου τότε η θερμοκρασία υπερθέρμανσης είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που μας δείχνουν τα θερμόμετρα επειδή το ψυκτικό υγρό βράζει σε χαμηλότερη θερμοκρασία. Στους εξατμιστές με μεγάλο μήκος σωλήνα είναι

Τι είναι η θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα με εξωτερικό εξισωτή πίεσης και ποιούς σκοπούς εξυπηρετεί;

21

αναπόφευκτη η πτώηση πίεσης του κυκλοφορούντος ψυκτικού μέσου λόγω των εσωτερικών τριβών. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, με ένα σωληνάκι μεταφέρουμε στη θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα την πίεση που επικρατεί στην έξοδο του εξατμιστή και συγκεκριμένα στο κάτω μέρος του διαφράγματος της που ελέγχει την υπερθέρμανση. Έτσι όταν η πίεση εξόδου είναι ίδια με την πίεση εισόδου τότε αυτός ο μηχανισμός ισορροπεί και το διάφραγμα πιέζει την βαλβίδα με μόνο κροτήριο την υπερθέρμανση. Όταν πέσει η πίεση εξόδου ανάλογη πτώηση θα έχουμε και κάτω από το διάφραγμα το οποίο θα σπρώξει με μεγαλύτερη δύναμη την βαλβίδα που με την σειρά της θα ανοίξει περισσότερο και θα στείλει στον εξατμιστή μεγαλύτερη ποσότητα ψυκτικού υγρού.

12)

Οι τιμές πτώσης πίεσης που πάνω από αυτές είναι απαραίτητη η χρήση θερμοστατικής εκτονωτικής βαλβίδας με εξωτερικό εξισωτή πίεσης για κάθε κατηγορία ψυκτικής εγκατάστασης είναι οι εξής:

Λόγω πτώσης της πίεσης μέσα στους εξατμιστές χρησιμοποιούμε θερμοστατική εκτονωτική βαλβίδα με εξωτερικό εξισωτή πίεσης. Ποιές είναι οι τιμές πτώσης της πίεσης;

1. Για θάλαμο ψύξης μεγαλύτερη από 0,05 bar 2. Για θάλαμο συντήρησης μεγαλύτερη από 0,10 bar 3. Για κλιματισμό μεγαλύτερη από 0,17 bar

13)

Η ρύθμιση της θερμοστατικής εκτονωτικής βαλβίδας έχει στόχο να διατηρήσει την θερμοκρασία υπερθέρμανσης στα επιθυμητά όρια που προκύπτουν από την θερμοκρασία βρασμού του ψυκτικού μέσου. Όλες οι Θ.Ε.Β είναι ήδη ρυθμισμένες από το εργοστάσιο κατασκευής τους και καλο είναι να μην τις απορυθμίζουμε όμως αν διαπιστώσουμε ότι χρειάζονται ρύθμιση πρέπει προηγουμένος να βεβαιωθούμε για τα παρακάτω:

Τι γνωρίζεται και πως γίνεται η δοκιμη ρυθμισης μιας θερμοστατικής εκτονωτικής βαλβίδας;

1. Ο βολβός της να είναι καλά και σταθερά τοποθετημένος στο κατάλληλο σημείο στην έξοδο του εξατμιστή έτσι που να είμαστε σίγουροι ότι δέχεται η θερμοκρασία εξόδου του ψυκτικού μέσου και όχι του περιβάλλοντος.

2. Η μονάδα να είναι φορτισμένη με την κατάλληλη ποσότητα ψυκτικού υγρού.

3. Ο συμπυκνωτής να είναι καθαρός και να ψύχεται ικανοποιητικά. 4. Το φίλτρο να είναι καθαρό και στο δίκτυο να μην υπάρχει αέρας ή

υγρασία. 5. Η μονάδα βρίσκεται σε φάση ομαλής λειτουργίας με κανονικές πιέσεις

αναρρόφησης και κατάθλιψης και η θερμοκρασία του θαλάμου να μην έχει ανέβει για κάποιους λόγους πάνω από αυτή της κανονικής λειτουργίας.

6. Η θερμοκρασία του ψυκτικού υγρού μέσα στο συλλέκτη να βρίσκεται σε μέσες θερμοκρασίες λειτουργίας δηλαδή ούτε πολύ κρύο οπύτε και πολύ ζεστό. Η θερμοκρασία του συλλέκτη μας δίνει την υπόψυξη που είναι η διαφορά μεταξύ της θερμοκρασίας του και της θερμοκρασίας υγροποίησης στην πίεση της κατάθλιψης. Αυτή είναι συνήθως όση και η υπερθέρμανση.

7. Ο εξατμιστής να είναι καθαρός και να αερίζεται ικανοποιητικά. Αφου βεβαιωθούμε για τα παραπάνω με βάση την πίεση αναρρόφησης

22

βρίσκουμε από τους πίνακες την θερμοκρασία βρασμού του ψυκτικού που χρησιμοποιούμε και την συγκρίνουμε με τη θερμοκρασία που επικρατεί στην έξοδο του εξατμιστή. Η διαφορά που θα βρούμε μας δίνει την υπερθέρμανση η οποία για μεν την κατάψυξη κυμαίνεται από 4ο εώς 5,5ο C για τη συντήρηση από 6ο έως 8ο C και για τον κλιματισμό από 8ο έως 11ο C. Σε περίπτωση που η διαφορά είναι μεγαλύτερη σημαίνει ότι έχουμε μεγάλη υπερθέρμανση και πρέπει να αυξήσουμε την ποσότητα του ψυκτικού υγρού γιάυτό στρέφουμε αριστερά τον ρυθμιστικό κοχλία της εκτονωτικής βαλβίδας μέχρι που να πετύχουμε την επιθυμητή θερμοκρασία. Το αντίθετο κάνουμε όταν η διαφορά των θερμοκρασιών είναι μικρότερη. Ένας άλλος τρόπος εύρεσης της υπερθέρμανσης είναι να μετρήσουμε τη θερμοκρασία που επικρατεί στο μέσο περίπου του εξατμιστή και αυτή που επικρατεί στην έξοδό του. Η διαφορά που θα βρούμε μας δίνει την υπερθέρμανση. Εδώ όμως πρέπει να προσέξουμε την καλή τοποθέτηση των βολβών των θερμομέτρων έτσι που να είμαστε βέβαιοι ότι θα μας μεταφέρουν την θερμοκρασία του ψυκτικού μέσου που κυκλοφορεί εσωτερικά του σωλήνα.

14)

Η αύξηση της υπερθέρμανσης μειώνει την απόδοση του εξατμιστή επειδή μικραίνει το μέγεθος του ενεργού του τμήματος.

Έαν αυξηθεί η υπερθέρμανση της θερμοστατικής βαλβίδας αυξάνεται ή μειώνεται η απόδοση του εξατμιστή και γιατί;

Η καλύτερη απόδοση του εξατμιστή πραγματοποιείται όταν σε όλο το μήκος του βράζει το ψυκτικό μέσο και απορροφάει λανθάνουσα θερμότητα από το περιβάλλον του θαλάμου. Η αύξηση της υπερθέρμανσης σημείναι ότι το ψυκτικό υγρό έχει σταματήσει να βράζει πολύ πριν από την έξοδο του από τον εξατμιστή μικραίνοντας έτσι την ενεργό επιφάνειά του.

15)

Εάν η θερμοκρασία υπερθέρμανσης ειναι μεγαλύτερη από την κανονική αυτό σημαίνει ότι διέρχεται από τον ψυκτικό θάλαμο μικρότερη ποσότητα μέσου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πτώσης ψυκτικής ικανότητας και αύξηση της θερμοκρασίας του ψυκτικού θαλάμου. Αυτό οφείλεται:

Ποίες αιτίες προκαλούν αύξησης θερμοκρασίας υπερθέρμανσης(π.χ από 5ο C σε 10ο C)του εξερχόμενου αερίου από τον εξατμιστή.

α)Κακή ρύθμιση ΘΕΒ. Γυρίζουμε ρυθμιστικό κοχλία προς τα αριστερά για να ανοίξει η βαλβίδα και να αυξηθεί η ποσότητα ψυκτικού μέσου. β)Κακή επιλογή ORIFICE (μικρό) γ)Λίγη ποσότητα ψυκτικού μέσου στην εγκατάσταση. δ)Βουλωμένο φίλτρο, η βαλβίδα από υγρασία ή ξένα σώματα ε)Δημιουργία παγοφραγμού στην ΘΕΒ-ΑΝΟΙΓΜΑ-ΚΛΕΙΣΙΜΟ-ΠΟΡΤΑΣ-ΘΑΛΑΜΟΥ.

16) Υπερβολική ποσότητα ψυκτικού μέσα στον εξατμιστή που οφείλεται:

Ποιές αιτίες προκαλούν μείωση θερμοκρασίας(π.χ 5ο C σε 1ο C)

α)Κακή ρύθμιση ΘΕΒ. Γυρίζουμε κοχλία προς δεξιά και μείωση ποσότητας ψυκτικού μέσου β)Κακή επιλογή ORIFICE(μαγάλο) γ)Απώλεια μόνωσης μολβού της ΘΕΒ

23

δ)Πτώση θερμοκρασίας θάλασσας-ΠΑΓΟΣ ΣΤΗΝ ΣΕΡΠΑΝΤΙΝΑ ΘΑΛΑΜΟΥ ε)Υπερβολική συμπύκνωση λόγω υπερβολικής ψύξης στον συμπυκνωτή

17)

Ο πάγος στην αναρρόφηση είναι επικίνδυνος επειδή μπορεί να προκληθεί βλάβη στο συμπιεστή από αναρρόφηση υγρών.

Παρατηρούμε πάγο στην αναρρόφηση του συμπιεστή. Αναφέρετε από ποιές αιτίες δημιουργείται αυτός.

Όταν το ψυκτικό υγρό δεν συμπληρώνει το βρασμό του μέσα στον εξατμιστή σημαίνει ότι δεν μπορεί να απορροφήσει αρκετή θερμότητα από το περιβάλλον του θαλάμου ώστε να εξατμιστεί τελείως και να γίνει αέριο αλλά να διατηρεί ακόμη σταγόνες υγρού οι οποίες εξατμίζονται πλέον έξω από το θάλαμο και δημιουργούν τον πάγο στην αναρρόφηση. Το ίδιο θα συμβεί και όταν η ποσότητα του υγρού μέσα στον εξατμιστή είναι μεγαλύτερη από την κανονική επειδή το ψυκτικό υγρό δεν θα προλάβει να εξατμίσει όλη του την ποσότητα. Οι αιτίες που προκαλούν αυτό το φαινόμενο είναι ίδιες με αυτές της χαμηλής υπερθέρμανσης και συγκεκριμένα: Α. Πλευρά θαλάμου 1. Σχηματισμός πάγου στον εξατμιστή 2. Ο ανεμιστήρας στο θάλαμο (αν υπάρχει) δεν λειτουργεί ικανοποιητικά.

3.Έχουν τοποθετηθεί κιβώτια ή άλλα σώματα που εμποδίζουν την κυκλοφορία του αέρα στον εξατμιστή

Β. Πλευρά κυκλώματος 1.Κακή τοποθέτηση ή λασκάρισμα του βολβού που ελέγχει την υπερθέρμανση. 2.Κακή ρύθμιση της υπερθέρμανσης 3.Μεγαλύτερη διατομή εξόδου(orifice)

18)

Ο θερμοστατικός διακόπτης έχει ε΄ναν βολβό ή τον τριχοειδή σωλήνα τοποθετημένο στον χώρο του ψυκτικού θαλάμου.

Ποιές είναι οι κλίμακες θερμοστάτη. Ποιές είναι οι εμπειρικές τιμές του DIFFERENTIAL ελεκτή

Όταν η θερμοκρασία του ψυκτικού θαλάμου φθάσει στην μικρότερη τιμή τότε ο διακόπτης αυτός ανοίγει και διακόπτει την ηλεκτρική τροφοδότηση του κινητήρα του συμπιεστή(μικρές ψυκτικές εγκαταστάσεις) ή κλείνει την ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα(μεγάλες ψυκτικές εγκαταστάσεις)

Όταν η θερμοκρασία ψυκτικού θαλάμου ανέλθει στην μέγιστη τιμή τότε ο διακόπτης αυτός κλείνει και ξεκινά ο κινητήρας του συμπιεστή και ανοίγει την ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα.

Η διαφορά θερμοκρασιών ανοίγματος START και κλεισίματος STOP του διακόπτη ονομάζεται DIFFERENIAL.

ΒΟΛΒΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΡΟΙΟΝ DIFF : 1ο -2ο C ΒΟΛΒΟΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΤΜΙΣΤΗ(ΣΕΡΠΑΝΤΙΝΑ) : 6Ο -8Ο C ΒΟΛΒΟΣ ΣΤΗΝ ΟΡΟΦΗ ΘΑΛΑΜΟΥ DIFF : 3Ο -4Ο C

24

19)

Για να γίνει πλήρωση με υγρό ψηκτικό μέσο από την πλευρά της κατάθλιψης του συμπιεστή η φιάλη τοποθετείται σε πλάγια θέση και υψηλότερα από το σημείο πλήρωσης.Με κλειστό το vovle 3 συνδέω την σωλήνα της φιάλης στο επιστόμιο 2. Επίσης κλειστό είναι και το valve 4. Ο συμπιεστής για λόγους ασφαλείας είναι εκτός. Ανοίγουμε το επιστόμιο 3 εκτελώντας ταυτόχρονα εξαέρωση και παρατηρούμε την στάθμη του υγρού ψυκτικού μέσου στον συλέκτη.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΨΥΚΤΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΙΕΣΤΗ

Όταν συμπληρωθεί η προβλεπόμενη ποσότητα κλείνει η valve 3 ανοίγουν οι βαλβίδες 1 και 2 και τίθεται σε λειτουργία ο συμπιεστής. Ανοίγουμε σιγά-σιγά το επιστόμιο το valve 4 με τον αφυγκρατήρα συγκοινωνημένο έτσι ώστε να αφαιρεθεί η τυχόν υπάρχουσα υγρασία στο ψυκτικό μέσο.

20)

Η δημιουργία πάγου πάνω στον εξατμιστή προέρχεται από τη στερεοποίηση της υγρασίας που περιέχει ο αέρας του θαλάμου ψύξης. Το μέγιστο ποσό υγρασίας που μπορεί να συγκρατήσει ο ατμοσφαιρικός αέρας εξαρτάται από τη θερμοκρασία του. Όσο χαμηλότερη ιερμοκρασία έχει τόσο μικρότερο ποσό συγκρατεί. Η υγρασία είναι απαραίτητη μέσα στους θελάμους για να μην χαλάσει η ποιότητα των προϊόντων που περιέχουν λόγω ξηρασίας. Για να διατηρηθεί κάποια σχετική υγρασία μέσα στο θάλαμο ώστε και τα προιόντα να μην ξεραίνονται αλλά και να μην έχουμε σχηματισμό πάγου σε σύντομο χρονικό διάστημα πρέπει η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του θαλάμου και του εξατμιστή να μην είναι πολύ μεγάλη π.χ. σε εξατμιστές φυσικής κυκλοφορίας αέρα μια διαφορά θερμοκρασίας 7ο -8ο C αφήνει τον αέρα να διατηρήσει το 90% εώς 95% του ποσού της υγρασίας κορεσμού του, ενώ με διαφορά 11ο -12ο C ο αέρας διατηρεί μόνο το 70% με 75% της υγρασίας. Στους εξατμιστές εξαναγκασμένης κυκλοφορίας η διαφορά θερμοκρασίας πρέπει να είναι μικρότερη κατά 2ο C ώτσε να διατηρηθούν τα ίδια ποσοστά υγρασίας.

Από ποιές αιτίες δημιουργείται το χιόνι(πάγος) στον εξατμιστή. Αναφέρετε μεθόδους αποχιονόσεως

Άλλες αιτίες που μπορεί να επισπεύσουν τη δημιουργία πάγου είναι: 1. Πολύ υγρή ατμόσφαιρα μέσα στον θάλαμο από συχνό άνοιγμά του. 2. Κακός εξαερισμός εξατμιστή 3. Χαμηλή υπερθέρμανση.

Ο πάγος που σχηματίζεται στον εξατμιστή μειώνει πάρα πολύ τη θερμική αγωγιμότητα του. Δυο εκατοστά πάγου ισοδυναμούν με μόνωση φελλού πάχους ενός εκατοστού γι’αυτό πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται απόψυξη όταν το πάχος του πάγου ξεπεράσει το μισό εκατοστό, συνίσταται όμως απόψυξη τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα έστω και αν το πάχος του πάγου δεν είναι πολύ. Οι μέθοδοι απόψυξης που χρησιμοποιούνται είναι είτε με ηλεκτρικές αντιστάσεις είτε με παράκαμψη θερμού ψυκτικού αερίου είτε με νερό. Κατά τη διάρκεια της απόψυξης δεν λειτουργεί ο συμπιεστής και το νερό που συλλέγεται οδηγείται στην αποχέτευση. Οι ηλεκτρικές αντιστάσεις τοποθετούνται στην εξωτερική επιφάνεια του εξατμιστή και η λειτουργία τους μπορεί να ελεγχθεί είτε αυτόματα είτε χειροκίνητα συνήθως με ένα χρονοδιακόπτη. Η μέθοδος με παράκαμψη θερμού ψυκτικού αερίου είναι αυτοματοποιημένη με προγραμματισμό της διάρκειας και της συχνότητας. Με κατάλληλη σωλήνωση συνδέεται η έξοδος του συμπιεστή με τον εξατμιστή αμέσως μετά την ...... βαλβίδα και ελέγχεται από μια ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα η οποία ανοίγει κατά τη

25

διάρκεια της απόψυξης και υπέρθερμο ψυκτικό αέριο διοχετεύεται στον εξατμιστή. Η μέθοδος αυτή απαιτεί την τοποθέτηση στη γραμμή της αναρρόφησης ενός σύλεκτου σταγόνων για να προστατευτεί ο συμπιεστής από πιθανή αναρρόφηση ψυκτικού υγρού που δημιουργείται μέσα στον εξατμιστή από την χαμηλή του θερμοκρασία.