Ημερολόγιο Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών

PRESPAPRESPΑΠΡΕΣΠΑПРЕСПА

2013

PRESPAPRESPΑΠΡΕΣΠΑПРЕСПА 2013

Map

: Goo

gle

Eart

h

Emri i Prespës ndërkufitare, e dy liqeneve të saj si dhe e dy maleve që e përqafojnë, vitet e fundit përhapet gjithnjë e më shumë anë e kënd botës. Është një parajsë e biodiversitetit dhe tërheq vëmendjen e shkencëtarëve dhe hulumtuesve, të opinionit ndërkombëtar, të adhuruesve të natyrës dhe, natyrisht, të tur-istëve të cilët mahniten nga bukuritë e saj magjepsëse. Prespa, ndërkaq, nuk është vetëm natyra. Gjithë krahina, nga lashtësia deri në ditët tona, ka qenë një udhëkryq popujsh, kulturash, zakonesh & dokesh, shijesh dhe muzike. Një pikë takimi e tre popujve të cilët e ndajnë dhe që sot thirren së bashku të ruajnë këtë parajsë biodiversiteti në interes të natyrës, por dhe të mirëqenies së tyre ekonomike dhe shoqërore.

In recent years, the fame of Prespa’s two lakes and their surrounding mountains has spread far outside the three countries they reside in. The area is a haven for biodiversity, attracting the interest of scientists and researchers from the international community, together with nature lovers and tourists who are captivated by its mystical beauty. Along with this natural splendour, the Prespa region has been a cross-roads of peoples, flavours and music since an-cient times - a meeting-place for the communi-ties which share the lakes, and who are called together to protect this rich area for the benefit of nature as well as their own well-being.

H φήμη της διασυνοριακής Πρέσπας, των δύο λιμνών της και των βουνών που τις αγκαλιά-ζουν, τα τελευταία χρόνια ολοένα και απλώ-νεται στα πέρατα της γης. Ένας παράδεισος βιοποικιλότητας που προσελκύει το ενδιαφέρον επιστημόνων και ερευνητών της διεθνούς κοι-νότητας, φυσιολατρών, και φυσικά τουριστών που σαγηνεύονται από τη μυστηριακή ομορφιά της. Πρέσπα όμως δεν είναι μόνο φύση. Όλη η περιοχή, από την αρχαιότητα μέχρι και στις μέρες μας, υπήρξε ένα σταυροδρόμι λαών, πολιτισμών, ηθών & εθίμων, γεύσεων, μουσικών. Ένα σημείο συνάντησης των τριών λαών που τη μοιράζονται και που σήμερα καλούνται από κοινού να προστατέψουν αυτόν τον παράδεισο βιοποικιλότητας προς όφελος της φύσης, αλλά και της δικής τους οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας.

Добриот глас за убавините на Преспанскиот регион, заедно со двете езера и со планините кои ги опкружуваат, во последните години се пренесува ширум светот. Преспа е рајски предел со богат биодиверзитет, кој го привлекува вниманието на научниците и истражувачите од целиот свет, љубителите на природните убавини, и се разбира туристите, кои се маѓепсани од нејзината мистериозна убавина. Но тука не станува збор само за природата. Целиот регион, уште од дамнешни времиња па сè до денес, претставува крстосница на народите, културите, обичаите, вкусовите и музиката - место каде се среќаваат трите народи кои ги делат езерата, и кои денес се повикани заеднички да го сочуваат богатиот биодиверзитет во ова подрачје, во полза на природата, но и во полза на благосостојбата односно економскиот и општествениот просперитет на трите земји.

© C

. Ioan

nidi

s / S

PP A

rchi

ve

Η βασιλική του Αγίου Αχιλλείου σώζεται στο ομώνυμο νησί της λίμνης Μικρής Πρέσπας και πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής.

Bazilika e Agios Achileios është monument kulture që ruhet në ishullin me të njëjtin emër në liqenin e Prespës së Vogël dhe një nga monumentet më të rëndësishëm të Prespës.

Базиликата Св. Ахил е сочувана на истоимениот остров во Малото Преспанско Езеро и претставува едно од најважните споменици на културата во Преспанскиот регион.

The basilica of Aghios Achillios is one of the most important monuments of Prespa; its ruins surviving on the island of the same name in the Lesser Prespa lake.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣJANARЈАНУАРИJANUARY 2013

© M

. Gle

tsos

/ SP

P Ar

chiv

e

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣJANARЈАНУАРИJANUARY 2013

7

14

21

28

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

MONDAY TUESDAY WEDNESDAY THURSDAY FRIDAY SATURDAY SUNDAY

Pamje të mrekullueshme të Liqenit të Prespës së Madhe mund të përjetoni në çdo stinë të vitit, ndërkohë që jeni duke ecur në shpatet e Malit të Thatë.

Την καταπληκτική θέα της λίμνης Μεγάλης Πρέσπας απολαμβάνει κανείς περπατώντας κάθε εποχή στις πλαγιές του Mali i Thatë.

Прекрасната глетка на Преспанкото Езеро може да се доживее во секое годишно време, особено за време на прошетките по Сува Планина.

An amazing view of the Great Prespa lake can be enjoyed in every season whilst walking on the slopes of Mali i Thatë.

SHKURTΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣФЕВРУАРИFEBRUARY 2013

© S

. Shu

mka

/ PP

NEA

Arch

ive

SHKURTΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣФЕВРУАРИFEBRUARY 2013

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

1

8

15

22

2

9

16

23

3

10

17

24

2/2 | Dita Botërore e Ligatinave – Institucionalizim i Parkut Ndërkufitar të Prespës | Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων – Ίδρυση Διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών | Светски ден на водните станишта - воспоставување на прекуграничниот Преспа Парк | World Wetland Day – Transboundary Prespa Park establishment


Το Βιδρονήσι καταμεσής της Μικρής Πρέσπας είναι τόπος φωλιάσματος των Κορμοράνων. Το νησί δεν είναι προσβάσιμο παρά μόνο για ερευνητικούς σκοπούς.

Vidronisi (ishulli) në mes të Prespës së Vogël është vendi kryesor i riprodhimit të shpendit ujor Karabullak (Phalacrocorax carbo). Nuk lejohen vizitat në ishull përveç rasteve për arsye eksplorimesh shkencore.

Островот Видрониси, кој се наоѓа на средината на Малото Преспанско Езеро, е главно место за гнездење на кормораните. Островот не е достапен за посетители, само за истражувачки цели.

Vidronissi, in the middle of Lesser Prespa, is a principal nesting place for cormorants. The island is accessible only for research purposes.

ΜΑΡΤΙΟΣMARSМАРТMARCH 2013

© J.

Jalb

ert /

SPP

Arc

hive

ΜΑΡΤΙΟΣMARSМАРТMARCH 2013

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28 29

1

8

15

22

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

22/3 | Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό | Dita Botërore e Ujit | Светски ден на водите | World Water Day


Во текот на летниот период, пеликаните кои се гнездат на Малото Преспанско Езеро го посетуваат Големото Преспанско Езеро за да се прехранат, и често може да се видат во придружба на рибарските чамци. Потоа, одмораат на брегот помеѓу селата Стење и Коњско.

Το καλοκαίρι, οι πελεκάνοι που αναπαρά-γονται στη Μικρή Πρέσπα και διατρέφονται στη Μεγάλη Πρέσπα συχνά πλησιάζουν τις ψαρόβαρκες. Έπειτα, κουρνιάζουν σε μεγά-λες ομάδες στις ακτές μεταξύ των οικισμών Stenje και Konjsko.

Gjatë periudhës së verës pelikanët e Prespës së Vogël shtegtojnë në kërkim të ushqimit në Prespën e Madhe, ku shumë herë shoqërojnë varkat lokale të peshkimit. Veç kësaj, një numër i madh shpendësh mblidhet anës së liqenit midis fshatrave Stenje dhe Konjsko.

During the summer, pelicans breeding on Lesser Prespa visit the Great Prespa lake to feed, where they can often be seen accompanying local fishing boats. Then, in large numbers, they roost on the shoreline between the villages of Stenje and Konjsko.

АПРИЛΑΠΡΙΛΙΟΣPRILLAPRIL 2013

© L

j. Ste

fano

v / U

NDP

Arch

ive

АПРИЛΑΠΡΙΛΙΟΣPRILLAPRIL 2013

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

22/4 | Ден на Планетата Земја | Ημέρα της Γης | Dita e Tokës | Earth Day


Bujqësia është një nga aktivitetet kryesore të banorëve në Parkun e Prespës. Nëse do të provoni domatet dhe specat e kopshteve të vogla do të përjetoni shijen e papërsëritshme.

Η γεωργία είναι μία από τις κύριες δραστηριότητες των κατοίκων του Πάρκου Πρεσπών. Μόλις γευτείς τις πιπεριές και τις ντομάτες από τους τοπικούς κήπους συνειδητοποιείς τη μοναδική τους γεύση.

Земјоделството е главната дејност со која се занимаваат жителите на Паркот Преспа. Штом ги пробате доматите и пиперките одгледани во домашните градини, ќе се уверите во нивниот извонреден вкус.

Life in the Prespa Park centres around agriculture. Once you try tomatoes and pep-pers from local gardens you will realize their unique taste.

ΜUNDΜΑΪΟΣМАЈMAΥ 2013

© L

j. Ste

fano

v / U

NDP

Arch

ive

MUNDMAÏΟΣМАЈMAY 2013

6

13

20

27

7

14

21

28

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

4

11

18

25

5

12

19

26

11-12/5 | Dita Botërore e Migrimit të Zogjve | Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστευτικών πουλιών | Светски ден на птиците преселници | World Migratory Bird Day

22/5 | Dita Botërore e Biodiveristetit |Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας |СВетски ден на биолошката разновидност |World Migratory Bird Day


Ο πληθυσμός της Σταχτόχηνας (Anser anser rubrirostris) στην Πρέσπα είναι πολύ σημαντι-κός γιατί αποτελεί το νοτιότερο σημείο ανα-παραγωγής του είδους στην Ευρώπη και έναν από τους ελάχιστους εδραίους πληθυσμούς Σταχτόχηνας στον κόσμο.

Prespa është ekstremi më jugor i riprodhimit të patës së egër (Anser anser rubrirostris) në Evropë. 18-30 çiftet e vetme janë nga popul-latat e fundit të mbetura të cilat riprodhohen çdo vit në Prespë.

Преспа е најјужна граница за гнездење на дивата гуска (Anser anser rubrirostris) во Европа. Преостанатите 18-30 парови, кои секоја година се размножуваат во Преспанското Езеро, се последните претставници од оваа популација.

The Greylag Geese (Anser anser rubrirostris) population in Prespa is of high importance as it is the southernmost breeding population of the species in Europe and is one of the few Greylag populations globally that resides in only one place.

ΙΟΥΝΙΟΣQERSHORЈУНИJUNE 2013

© P.

Sta

thop

oulo

s / S

PP A

rchi

ve

ΙΟΥΝΙΟΣQERSHORЈУНИJUNE 2013

3

10

17

24

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27 28

7

14

21

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

5/6 | Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος | Dita Botërore e Mjedisit | Светски ден на животната средина | World Environment Day


Прекрасна глетка од манастирот Св. Илија (помеѓу селата Стење и Коњско) - природните и духовните вредности на преспанскиот предел секого го оставаат без здив.

Η θέα από το Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, που βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Stenje και Konjsko, αναδεικνύει τις φυσικές και πολιτι-στικές αξίες του τοπίου της Πρέσπας.

Një pamje piktoreske nga Manastiri i Shën Ilias i cili ndodhet midis fshatrave Stenje dhe Konjsko. Bukuritë natyrore dhe vlerat estetike të pejzazhit të Prespës të magjepsin.

A scenic view from the Monastery of St. Ilija, located between the villages of Stenje and Konjsko. The natural and spiritual values of the Prespa landscape leave you breathless.

ЈУЛИΙΟΥΛΙΟΣKORRIKJULY 2013

© L

j. Ste

fano

v / U

NDP

Arch

ive

ЈУЛИΙΟΥΛΙΟΣKORRIKJULY 2013

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

6-11/7 | “Актерот на Европа” - Интернационален Театарски Фестивал / Ресен | «Ηθοποιός της Ευρώπης» - Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου / Resen | “Aktori i Evropës” – Festivali Ndërkombëtar i Teatrit / Resen | “Actor of Europe” - International Theatre Festival / Resen

5/7 | Преспански фестивал | Φεστιβάλ Πρεσπών | Festivali i Prespes | Prespa festival


Peshku dhe peshkimi është një tipar i rëndësishëm i Prespës, për shkak të specieve të veçanta që jetojnë në liqenet e tij dhe traditave në gjueti dhe gatim.

Τα ψάρια και η αλιεία είναι σημαντικά στοι-χεία της Πρέσπας, εξαιτίας της μοναδικότη-τας των ειδών ψαριών που ζουν στις λίμνες, των παραδοσιακών πρακτικών ψαρέματος αλλά και μαγειρέματος.

Рибите и риболовот се од голема важност за Преспанскиот регион, како поради специфичните видови кои живеат во езерата, така и поради традиционалните начини на риболов и на нивното готвење.

Fish and fisheries are an important feature of Prespa because of the endemic species that live in the lakes and the traditional methods of fishing and cooking.

GUSHTΑΥΓΟΥΣΤΟΣАВГУСТAUGUST 2013

© S

. Shu

mka

/ PP

NEA

Arch

ive

GUSHTΑΥΓΟΥΣΤΟΣАВГУСТAUGUST 2013

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

4

11

18

25


Çaji i Malit (Sideritis raeseri) është jashtëza-konisht popullor në Prespë. Kultivimi i tij tashmë përbën një alternativë burimi të ardhurash për popullsinë vendase dhe uljen e ndikimeve ndaj ekosistemeve natyrore.

Το τσάι του βουνού (Sideritis raeseri) είναι πολύ δημοφιλές στην Πρέσπα. Η καλλιέργειά του πλέον αποτελεί και εναλλακτική πηγή εισοδήματος για τους κατοίκους της περιοχής και συμβάλλει στη μείωση της ανεξέλεγκτης συλλογής του.

Планинскиот чај е многу популарен во Преспа. Неговата култивација претставува алтернативен извор на приходи во последно време, а воедно го намалува и притисокот врз природниот екосистем.

Mountain tea (Sideritis raeseri) is enormously popular in Prespa. Its cultivation provides an alternative income for the locals and helps to reduce the pressure on natural ecosystems from uncontrolled collection.

SHTATORΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣСЕПТЕМВРИSEPTEMBER 2013

© S

. Shu

mka

/ PP

NEA

Arch

ive

SHTATORΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣСЕПТЕМВРИSEPTEMBER 2013

25

2

9

16

23

30

3

10

17

24

4

11

18

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

1

8

15

22

29

27/9 | Dita e mbledhjes së mollëve të Prespës / Resen Γιορτή του μήλου/ Resen | Преспански јаболкобер / Ресен | Prespa Apple Harvest Day / Resen


Αυτή την εποχή, τα καζάνια για το τσίπουρο συγκεντρώνουν για μέρες τον κόσμο που «βράζει» τα στέμφυλα και υπομονετικά περι-μένει την απόσταξη του ποτού αυτού που δε λείπει από κανένα σπίτι στην Πρέσπα.

Në këtë kohë, kazanët e rakisë grumbullojnë për shumë ditë banorët që “zjejnë” bërsitë dhe presin me durim distilimin e kësaj pijeje e cila nuk mungon nga çdo shtëpi e Prespës.

Во овој период од годината, луѓето со денови се собрани околу казаните во кои се вари ракија, и со трпение чекаат од комињето, капка по капка, да се изврши дестилацијата. Ракијата е пијалок кој не изостанува во ниту една куќа во Преспанскиот регион.

For many days at this time of year the distilleries are a meeting place for the villagers who come to “boil” grape skins and produce tsipuro. They wait patiently for the distillation of the drink, which can be found in any home in Prespa.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣTETORОКТОМВРИΟCTOBER 2013

© S

. Vog

iatz

is / S

PP A

rchi

ve

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣTETORОКТОМВРИOCTOBER 2013

7

14

21

28

1

8

15

22

29

2

9

16

23

30

3

10

17

24

31

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

4/10 | Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων | Dita Botërore e Kafshëve | Светски ден на животните | World Animal Day


Во есен, Преспанскиот предел е збогатен со златните бои на појасот на трската измешани со белината на високите планински венци кои го опкружуваат Преспанскиот басен (поглед кон Галичица).

Το φθινόπωρο, το τοπίο της Πρέσπας μετα-μορφώνεται από τα χρυσαφιά χρώματα των καλαμιώνων που ανακατεύονται με τα άσπρα χρώματα των βουνών που περικλείουν την επιφάνεια της λεκάνης των λιμνών.

Në vjeshtë, pejzazhi i Prespës pasurohet me ngjyrat e arta të brezit të kallamishteve të cilat përzihen me ngjyrat e bardha të vargmaleve të cilat rrethojnë ujëmbledhësin e Prespës.

In autumn, the Prespa landscape is enriched with the golden colours of the reed belt and the whites atop the mountain ranges surrounding the Prespa basin.

НОЕМВРИΝΟΕΜΒΡΙΟΣNËNTORNOVEMBER 2013

© L

j. Ste

fano

v / U

NDP

Arch

ive

НОЕМВРИΝΟΕΜΒΡΙΟΣNËNTORNOVEMBER 2013

4

11

18

25

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28 29

1

8

15

22

2

9

16

23

30

3

10

17

24


Трската е карактеристично живеалиште во Преспанскиот басен. Таа формира појас скоро по целата должина на брегот и обезбедува опстанок на голем број растителни и животински видови.

Τα καλάμια είναι χαρακτηριστικοί βίοτοποι της λεκάνης των Πρεσπών. Σχηματίζουν λωρίδες στις ακτές και φιλοξενούν μυριάδες ειδών φυτών και ζώων.

Kallamishtet janë habitate karakteristike të ujëmbledhësit të Prespës. Ato formojnë breza përgjatë gjithë bregut të liqenit dhe ndihmojnë popullatat e panumërta të llojeve bimore dhe shtazore.

Reeds are characteristic habitats of the Prespa basin. They form belts along the shoreline and support the populations of myriad plant and animal species.

ДЕКЕМВРИΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣDHJETORDECEMBER 2013

© Z

h. B

raja

nosk

i / M

ES A

rchi

ve

31

ДЕКЕМВРИΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣDHJETORDECEMBER 2013

2

9

16

23

30

3

10

17

24

4

11

18

5

12

19

26

6

13

20

27

7

14

21

28

1

8

15

22

29


2/12 | Прослава на денот на виното | Γιορτή του αμπελιού | Dita e veres | Vine day celebration

JANUARY

APRIL

JULY

OCTOBER

FEBRUARY

MAY

AUGUST

NOVEMBER

MARCH

JUNE

SEPTEMBER

DECEMBER

ΜΟ

7142128

ΜΟ18152229

ΜΟ18152229

ΜΟ

7142128

ΜΟ

4111825

ΜΟ

6132027

ΜΟ

5121926

ΜΟ

4111825

ΜΟ

4111825

ΜΟ

3101724

ΜΟ

29

162330

ΜΟ

29

162330

ΤU18152229

ΤU29162330

ΤU29162330

ΤU18152229

ΤU

5121926

ΤU

7142128

ΤU

6132027

ΤU

5121926

ΤU

5121926

ΤU

4111825

ΤU

3101724

ΤU

310172431

WE29162330

WE3101724

WE310172431

WE29162330

WE

6132027

WE18152229

WE

7142128

WE

6132027

WE

6132027

WE

5121926

WE

4111825

WE

4111825

ΤΗ310172431

ΤΗ4111825

ΤΗ4111825

ΤΗ310172431

ΤΗ

7142128

ΤΗ29

162330

ΤΗ18

152229

ΤΗ

7142128

ΤΗ

7142128

ΤΗ

6132027

ΤΗ

5121926

ΤΗ

5121926

FR4111825

FR5121926

FR5121926

FR4111825

FR18

1522

FR3

10172431

FR29

162330

FR18

152229

FR18

152229

FR

7142128

FR

6132027

FR

6132027

SA5121926

SA6132027

SA6132027

SA5121926

SA29

1623

SA4

111825

SA3

10172431

SA29

162330

SA29

162330

SA18

152229

SA

7142128

SA

7142128

SU6132027

SU7142128

SU7142128

SU6132027

SU3

101724

SU5

121926

SU4

111825

SU3

101724

SU3

10172431

SU29

162330

SU18

152229

SU18

152229

2013

JANUARY

APRIL

JULY

OCTOBER

FEBRUARY

MAY

AUGUST

NOVEMBER

MARCH

JUNE

SEPTEMBER

DECEMBER

ΜΟ

6132027

ΜΟ

7142128

ΜΟ

7142128

ΜΟ

6132027

ΜΟ

3101724

ΜΟ

5121926

ΜΟ

4111825

ΜΟ

3101724

ΜΟ

310172431

ΜΟ

29

162330

ΜΟ18

152229

ΜΟ18

152229

ΤU

7142128

ΤU18152229

ΤU18152229

ΤU

7142128

ΤU

4111825

ΤU

6132027

ΤU

5121926

ΤU

4111825

ΤU

4111825

ΤU

3101724

ΤU29

162330

ΤU29

162330

WE18152229

WE29162330

WE29162330

WE18152229

WE

5121926

WE

7142128

WE

6132027

WE

5121926

WE

5121926

WE

4111825

WE3

101724

WE3

10172431

ΤΗ29162330

ΤΗ3101724

ΤΗ310172431

ΤΗ29162330

ΤΗ

6132027

ΤΗ18

152229

ΤΗ

7142128

ΤΗ

6132027

ΤΗ

6132027

ΤΗ

5121926

ΤΗ4

111825

ΤΗ4

111825

FR310172431

FR4111825

FR4111825

FR310172431

FR

7142128

FR29

162330

FR18

152229

FR

7142128

FR

7142128

FR

6132027

FR5

121926

FR5

121926

SA4111825

SA5121926

SA5121926

SA4111825

SA18

1522

SA3

10172431

SA29

162330

SA18

152229

SA18

152229

SA

7142128

SA6

132027

SA6

132027

SU5121926

SU6132027

SU6132027

SU5121926

SU29

1623

SU4

111825

SU3

10172431

SU29

162330

SU29

162330

SU18

152229

SU7

142128

SU7

142128

2014

Ημερολόγιο Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών

Documents

Transcript of Ημερολόγιο Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών