Έρευναγια το κίνημα των

Αγανακτισμένων Πολιτώνστην

Ελλάδα

2011

ΕΠΙΣΕΛΙΚΗ ΤΝΟΨΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝΣμιμα τατιςτικισ

2

3

Επιςτημονικόσ υπεφθυνοσ:

Επαμεινώνδασ ΠανάσΠρόεδροσ Τμήματοσ ΣτατιςτικήσΟικονομικοφ Πανεπιςτημίου Αθηνών

Στοιχεία επικοινωνίασΤηλ: 2108203535Fax: 2108203585e-mail: panas@aueb.gr

Θ ζρευνα αυτι διεξιχκθ με επιςτθμονικό υπεφκυνο τον Κακθγθτι και Πρόεδρο του Σμιματοσ τατιςτικισ του

Οικονομικοφ Πανεπιςτθμίου Ακθνϊν, κ. Επαμεινϊνδα Πανά.

Σα ςχόλια και οι ερμθνείεσ που δίνονται ςτθν ανάλυςθ τθσ ζρευνασ εκφράηουν αποκλειςτικά και μόνο τθν άποψθ του.

Έρευνα για ηο κίνημα ηων Αγανακηιζμένων Πολιηών ζηην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

4

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

Θ ζρευνα για το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων Πολιτϊν” διενεργικθκε το χρονικό

διάςτθμα μεταξφ 10/6/2011 ζωσ 17/6/2011.

Θ ζρευνα πραγματοποιικθκε ςτισ δφο μεγαλφτερεσ περιφζρειεσ τθσ χϊρασ: Αττικι

και Κεντρικι Μακεδονία, καλφπτοντασ δειγματολθπτικά τον πλθκυςμό θλικίασ 18

ετϊν και άνω.

Για το ςκοπό τθσ ζρευνασ χρθςιμοποιικθκε τυχαίο δείγμα, ανάλογο του μεγζκουσ

του πλθκυςμοφ των δφο περιφερειϊν.

Σα ηθτιματα τα οποία αποτζλεςαν το αντικείμενο τθσ ζρευνασ, αφοροφςαν κυρίωσ

ηθτιματα που ςχετίηονται με τισ αντιλιψεισ των πολιτϊν ςχετικά με το κίνθμα των

Αγανακτιςμζνων Πολιτϊν.

Ειδικότερα θ ζρευνα καταγράφει τισ κζςεισ και τισ απόψεισ των πολιτϊν ςε μια

ςειρά κεμάτων όπωσ είναι τα ακόλουκα:

ΣΤΠΟ ΕΡΕΤΝΑΠΟΟΣΙΚΘ ΕΡΕΤΝΑ ΜΕ ΣΘ ΧΡΘΘ ΔΟΜΘΜΕΝΟΤ

ΕΡΩΣΘΜΑΣΟΛΟΓΙΟΤ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΤΝΑ Αττικι και Κεντρικι Μακεδονία

ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΡΕΤΝΑ 10/6/2011 – 17/6/2011

ΜΕΘΟΔΟ ΔΕΙΓΜΑΣΟΛΗΨΙΑ

ΣΤΧΑΙΑ ΔΕΙΓΜΑΣΟΛΘΨΙΑ

ΜΕΓΕΘΟ ΔΕΙΓΜΑΣΟΣΟ ΜΕΓΕΘΟ ΣΟΤ ΔΕΙΓΜΑΣΟ ΑΝΕΡΧΕΣΑΙ Ε 2131 ΑΣΟΜΑ ΑΝΩ

ΣΩΝ 18 ΕΣΩΝ

ΣΤΠΙΚΟ ΣΑΣΙΣΙΚΟ ΦΑΛΜΑ

ΣΟ ΣΤΠΙΚΟ ΦΑΛΜΑ ΤΠΟΛΟΓΙΗΕΣΑΙ Ε +/-2,12 ΚΑΙ Ε ΔΙΑΣΘΜΑ

ΕΜΠΙΣΟΤΝΘ 95%

ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΣΗ ΕΡΕΤΝΑ

5

•Ποια είναι θ ςτάςθ των Ελλινων πολιτϊν απζναντι ςτο κίνθμα των

“Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”;

•Ζχουν οι “Αγανακτιςμζνοι πολίτεσ” τθν θκικι ςυμπαράςταςθ των ςυμπολιτϊν

τουσ;

•Πϊσ αξιολογοφν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”;

•Θεωροφν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ ότι το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” δείχνει

τθ δυςφορία των Ελλινων πολιτϊν απζναντι ςε όλα τα πολιτικά κόμματα;

•Θεωροφν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ ότι το Μνθμόνιο ιταν θ αιτία δθμιουργίασ του

κινιματοσ των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”;

•Πιςτεφουν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ ότι το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” είναι

πικανό να επθρεάςει τθν κυβζρνθςθ ϊςτε να ανακεωριςει τθ ςτάςθ τθσ;

•Πιςτεφουν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ ότι το πολιτικό ςφςτθμα τθσ χϊρασ είναι ικανό με τθ

ςθμερινι μορφι του να λφςει το πρόβλθμα τθσ οικονομικισ κρίςθσ;

•Θεωροφν οι Ζλλθνεσ πολίτεσ θκικά ςωςτό να διαχειρίηονται τθν πϊλθςθ τθσ

δθμόςιασ περιουςίασ οι ίδιοι που δθμιοφργθςαν το χρζοσ τθσ χϊρασ;

•Είναι οι Ζλλθνεσ πολίτεσ αιςιόδοξοι ι απαιςιόδοξοι για το μζλλον τθσ χϊρασ;

•Χρθςιμοποιοφν το διαδίκτυο οι Ζλλθνεσ πολίτεσ για να ςυμμετζχουν ςε κοινωνικά

δίκτυα;

Γίνεται αντιλθπτό ότι το βαςικό προσ εξζταςθ ερϊτθμα εντοπίηεται ςε εκείνουσ τουσ

παράγοντεσ που ερμθνεφουν, εξθγοφν και κακορίηουν τθ διαμόρφωςθ του κινιματοσ

των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”

Θ παροφςα ζρευνα πραγματοποιικθκε με ςτόχο τθν ποςοτικι προςζγγιςθ του

κζματοσ, ςυνεπϊσ θ εργαςία φιλοδοξεί να ςυμβάλλει ςτθν πρόοδο τθσ επιςτθμονικισ

γνϊςθσ, όςον αφορά ςτουσ αιτιολογικοφσ παράγοντεσ που οδιγθςαν ςτο κίνθμα των

“Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”. Είναι πολφ δφςκολο να αςκιςει κάποιοσ κριτικι για το

κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”, χωρίσ να ζχει διερευνιςει τισ απόψεισ και τισ

αντιλιψεισ των πολιτϊν για το ςυγκεκριμζνο ηιτθμα.

6

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

Περίλθψθ κυριοτζρων ςυμπεραςμάτων

•Οι Ζλλθνεσ ςτθν πλειονότθτά τουσ (67,9%) δθλϊνουν τθν θκικι τουσ ςυμπαράςταςθ

προσ το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”.

•Μεταξφ των δυο περιφερειϊν Αττικισ και Μακεδονίασ το ποςοςτό ςυμπαράςταςθσ

είναι ιδιαίτερα υψθλό και εκφράηεται από το 68,1% και το 67,5% των πολιτϊν τθσ

Αττικισ και τθσ Μακεδονίασ αντίςτοιχα.

•Οι Ζλλθνεσ πολίτεσ αξιολογοφν κετικά το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” ςε

ποςοςτό 69,8% (ακροιςτικά: “πολφ κετικά” + «μάλλον κετικά”).

•Επτά ςτουσ δζκα πολίτεσ τθσ Αττικισ και τθσ Μακεδονίασ αξιολογοφν κετικά το κίνθμα

των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”.

•Ο Ζλλθνασ πολίτθσ ςυμφωνεί για οποιαδιποτε λόγο με τισ ενζργειεσ του κινιματοσ

των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” ςε ποςοςτό 52%.

•Οι πολίτεσ που ζχουν θλικία από 30-44 ετϊν ςυγκεντρϊνουν υψθλό ποςοςτό (60,4%)

ςυμφωνίασ με τισ ενζργειεσ του κινιματοσ των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”.

•Επτά ςτουσ δζκα Ζλλθνεσ (67,1%) πιςτεφουν ότι το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων

πολιτϊν” δείχνει τθ δυςφορία μεγάλου ποςοςτοφ πολιτϊν απζναντι ςε όλα τα

πολιτικά κόμματα.

7

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

8

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

«Πιςτεφετε ότι το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν» ζχει τθν θκικι ςυμπαράςταςθ μεγάλθσ μερίδασ ςυμπολιτϊν του;»

ΤΝΟΛΟ

• 8 ςτουσ 10 ερωτθκζντεσ πιςτεφουν ότι το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων» ζχει τθν

θκικι ςυμπαράςταςθ μεγάλθσ μερίδασ των ςυμπολιτϊν τουσ.

το γράφθμα που ακολουκεί απεικονίηονται τα ποςοςτά (ακροιςτικά: “το πιςτεφω” +

«μάλλον το πιςτεφω”) κακϊσ και (“μάλλον δεν το πιςτεφω” + “δεν το πιςτεφω”) των

πολιτϊν, που δθλϊνουν τθν άποψι τουσ ςχετικά με τθν θκικι ςυμπαράςταςθ, που ζχει το

κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν», από τουσ ςυμπολίτεσ τουσ.

9

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

«Πϊσ αξιολογείτε το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν»;»

ΤΝΟΛΟ

• 7 ςτουσ 10 ερωτθκζντεσ αξιολογοφν κετικά το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων».

το γράφθμα που ακολουκεί απεικονίηονται τα ποςοςτά (ακροιςτικά: “πολφ κετικά” +

«μάλλον κετικά”) κακϊσ και (“μάλλον αρνθτικά” + “πολφ αρνθτικά”) των πολιτϊν, που

αξιολογοφν το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν».

10

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

«υμφωνείτε για οποιοδιποτε λόγο με τισ ενζργειεσ του κινιματοσ των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν»;»

ΤΝΟΛΟ

• Περιςςότεροι από 6 ςτουσ 10 ερωτθκζντεσ ςυμφωνοφν με τισ ενζργειεσ του

κινιματοσ των «αγανακτιςμζνων».

το γράφθμα που ακολουκεί απεικονίηονται τα ποςοςτά (ακροιςτικά: “ςυμφωνϊ” +

«μάλλον ςυμφωνϊ”) κακϊσ και (“διαφωνϊ” + μάλλον “διαφωνϊ”) των πολιτϊν, που

δθλϊνουν τθ ςυμφωνία ι διαφωνία τουσ με τισ ενζργειεσ του κινιματοσ των

“Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”.

Αναλυτικά ποςοςτά αυτϊν των πολιτϊν με βάςθ το επίπεδό εκπαίδευςισ του που

πιςτεφουν ότι το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” απεικονίηει τθ δυςφορία των

Ελλινων πολιτϊν απζναντι ςτα πολιτικά κόμματα:

• Ανωτάτθσ εκπαίδευςθσ 78,1%

•Ανϊτερθσ εκπαίδευςθσ 78,4%

• Μζςθσ εκπαίδευςθσ 80%

• Δθμοτικοφ 83,1% 11

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ

«Πιςτεφετε ότι το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν» δείχνει τθ δυςφορία μεγάλου ποςοςτοφ πολιτϊν απζναντι ςε όλα τα πολιτικά

κόμματα;»

το γράφθμα που ακολουκεί απεικονίηονται τα ποςοςτά (ακροιςτικά: “ςυμφωνϊ” +

«μάλλον ςυμφωνϊ”) κακϊσ και (“διαφωνϊ” + μάλλον “διαφωνϊ”) των πολιτϊν με βάςθ το

εκπαιδευτικό τουσ επίπεδο που δθλϊνουν ότι το κίνθμα των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”

δείχνει τθ δυςφορία μεγάλου ποςοςτοφ των πολιτϊν.

• Αξίηει να ςθμειωκεί ότι 73,2% των Ελλινων πολιτϊν κεωρεί ότι θ δθμιουργία του

κινιματοσ των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν” οφείλεται ςτο μνθμόνιο.

το γράφθμα που ακολουκεί παρουςιάηονται ακροιςτικά τα ποςοςτά των Ελλινων

πολιτϊν με βάςθ τθν εργαςιακι τουσ κατάςταςθ (ακροιςτικά: “ το πιςτεφω” + “μάλλον

το πιςτεφω” κακϊσ και “μάλλον δεν το πιςτεφω” + “δεν το πιςτεφω”)

12

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΕΡΓΑΙΑΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ

•Εκείνοι που δθλϊνουν αγρότεσ ςε ποςοςτό 87,5% δθλϊνουν ότι πιςτεφουν ότι το

μνθμόνιο ιταν θ αιτία τθσ δθμιουργίασ του κινιματοσ των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”.

θμειϊνεται επίςθσ ότι το 81,4% των ανζργων κεωροφν το μνθμόνιο ωσ αιτία τθσ

δθμιουργίασ του κινιματοσ των “Αγανακτιςμζνων πολιτϊν”

«Πιςτεφετε ότι το μνθμόνιο και θ πικανι ανακεϊρθςι του οδιγθςαν ςτθν δθμιουργία του κινιματοσ των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν»;»

• Όςον αφορά ςτο ερϊτθμα “Πιςτεφετε ότι το κίνθμα των Αγανακτιςμζνων πολιτϊν

είναι πικανό να επθρεάςει τθν κυβζρνθςθ ι κάποιουσ πολιτικοφσ και να

ανακεωριςουν τθ ςτάςθ τουσ;” θ κετικι πρόβλεψθ των Ελλινων διατυπϊνεται από το

54,3%

το γράφθμα που ακολουκεί παρουςιάηονται ακροιςτικά τα ποςοςτά των Ελλινων

πολιτϊν με βάςθ τθν εκπαίδευςθ.

13

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ

Αιςιοδοξία διαφαίνεται ςτισ τοποκετιςεισ εκείνων των πολιτϊν με ανϊτατθ εκπαίδευςθ

που προβλζπουν ότι το κίνθμα των αγανακτιςμζνων πολιτϊν κα επθρεάςει τθν

κυβζρνθςθ να ανακεωριςει τθ ςτάςθ τθσ (72,2%).

«Πιςτεφετε ότι το κίνθμα των «αγανακτιςμζνων πολιτϊν» είναι πικανό να επθρεάςει τθν Κυβζρνθςθ ι κάποιουσ πολιτικοφσ και να ανακεωριςουν τθ

ςτάςθ τουσ;»

•το ερϊτθμα για το αν πιςτεφουν ότι το πολιτικό ςφςτθμα τθσ χϊρασ είναι ικανό με

τθ ςθμερινι του μορφι να λφςει το πρόβλθμα τθσ οικονομικισ κρίςθσ, το 51% των

Ελλινων πολιτϊν προβλζπει ότι το πολιτικό ςφςτθμα δε κα μπορζςει να λφςει το

πρόβλθμα τθσ οικονομικισ κρίςθσ.

το γράφθμα που ακολουκεί παρουςιάηονται τα αποτελζςματα των ερωτθκζντων με

βάςθ τθν εκπαίδευςι τουσ:

14

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ

Παρατθρείται από το γράφθμα ότι επτά ςτουσ δζκα Ζλλθνεσ με πτυχίο ανωτάτθσ

ςχολισ, κεωροφν ότι το πολιτικό ςφςτθμα δεν είναι ικανό να λφςει το πρόβλθμα τθσ

οικονομικισ κρίςθσ.

«Πιςτεφετε ότι το πολιτικό ςφςτθμα τθσ χϊρασ είναι ικανό, με τθ ςθμερινι μορφι του, να λφςει το πρόβλθμα τθσ οικονομικισ κρίςθσ;»

•Αναφορικά με τθν ερϊτθςθ για το αν είναι θκικά ςωςτό να διαχειρίηονται τθν

πϊλθςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ οι ίδιοι που δθμιοφργθςαν το χρζοσ τθσ χϊρασ

ςθμαντικι μερίδα των Ελλινων πολιτϊν 44,7% εκφράηουν ότι δεν είναι θκικά ςωςτό

να διαχειρίηονται τθν πϊλθςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ οι ίδιοι που δθμιοφργθςαν το

χρζοσ τθσ χϊρασ .

το γράφθμα που ακολουκεί παρουςιάηονται τα αποτελζςματα των ερωτθκζντων με

βάςθ τθν εργαςιακι τουσ κατάςταςθ:

15

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

Οι επιχειρθματίεσ ςε ποςοςτό 57,5% δθλϊνουν ότι δεν είναι θκικά ςωςτό να

διαχειρίηονται τθν πϊλθςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ οι ίδιοι που δθμιοφργθςαν το

χρζοσ τθσ χϊρασ.

ΕΡΓΑΙΑΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ

«Πιςτεφετε ότι είναι θκικά ςωςτό να διαχειρίηονται τθν πϊλθςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ οι ίδιοι που δθμιοφργθςαν το χρζοσ τθσ χϊρασ;»

•υγκεκριμζνα για το αν είναι αιςιόδοξοι ι απαιςιόδοξοι για το μζλλον τθσ χϊρασ,

απαιςιοδοξία διαφαίνεται ςτισ απαντιςεισ των Ελλινων πολιτϊν κακϊσ το 64,3%

δθλϊνουν απαιςιόδοξοι.

το γράφθμα που ακολουκεί με βάςθ τθν θλικιακι ςφνκεςθ του δείγματοσ το 65,7%

των θλικίασ κάτω των 29 ετϊν εκφράηουν απαιςιοδοξία.

16

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΗΛΙΚΙΑ

«Γενικά, είςτε αιςιόδοξοι ι απαιςιόδοξοι για το μζλλον τθσ χϊρασ;»

•Όςον αφορά τθν ερϊτθςθ «χρθςιμοποιείτε το διαδίκτυο για να ζχετε πρόςβαςθ ςε

blogs κοινωνικισ δικτφωςθσ ϊςτε να ενθμερϊνεςτε;” οι Ζλλθνεσ πολίτεσ ςε ποςοςτό

53% εκφράηουν ότι χρθςιμοποιοφν το διαδίκτυο για να ζχουν πρόςβαςθ ςε blogs

κοινωνικισ δικτφωςθσ.

το γράφθμα που ακολουκεί με βάςθ τθν θλικιακι ςφνκεςθ του δείγματοσ

Σο 79,8% των νζων θλικίασ κάτω των 29 ετϊν εκφράηει ότι χρθςιμοποιεί το διαδίκτυο

για να ζχει πρόςβαςθ ςε blogs κοινωνικισ δικτφωςθσ.

17

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΗΛΙΚΙΑ

«Χρθςιμοποιείτε το διαδίκτυο για να ζχετε πρόςβαςθ ςε blogs κοινωνικισ δικτφωςθσ ϊςτε να ενθμερϊνεςτε;»

το ερϊτθμα “χρθςιμοποιείτε δίκτυα κοινωνικισ δικτφωςθσ όπωσ το facebook και το

twitter;” παρατθροφμε ότι ζνα 37% εκφράηει ότι χρθςιμοποιεί δίκτυα κοινωνικισ

δικτφωςθσ όπωσ είναι το facebook και το twitter.

Όπωσ φαίνεται ςτο γράφθμα που ακολουκεί:

Οι νζοι θλικίασ κάτω των 29 ετϊν εκφράηουν ςε ποςοςτό 72,8% ότι χρθςιμοποιοφν το

facebook και το twitter.

18

Έρευνα για το κίνημα των Αγανακτιςμζνων Πολιτών ςτην Ελλάδα 2011: Επιτελικι φνοψθ

ΗΛΙΚΙΑ

«Χρθςιμοποιείτε δίκτυα κοινωνικισ δικτφωςθσ όπωσ το Facebook και το twitter;»