Η Εικόνα της Γεννήσεως του Κυρίου

13
1 ᾿Επὶ τοῖς ἱεροῖς Γενεθλίοις τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ῾Η Εἰκόνα τῆς Γεννήσεως * «Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί...» Νίκου Ζία, ᾿Αρχαιολόγου ** Η Γέννηση τοῦ Χριστοῦ γιορτάζεται ἀπὸ τὴν ῾Αγία ᾿Ορθόδοξο ᾿Εκκλησία δοξολογικὰ καὶ συνάμα κατανυκτικά. ῾Η ἡδυμελὴς ὑμνογραφία καὶ ἡ εἰρηνόχυτη εἰκονογραφία μὲ θαυμαστὸ τρόπο ἐκφράζουν τὸ μέγα γεγονός. Μέσα στὸ χῶρο τῆς ᾿Εκκλησίας ὁ ᾿Ορθό- δοξος Χριστιανὸς ζεῖ τὸ Μυστήριο τῆς Σαρκώσεως μὲ τὶς αἰσθήσεις του, ποὺ μεταμορφώνονται γιὰ νὰ γίνουν μέσα ἐπικοινωνίας μὲ τὸ ἄρρητο. Προσκυνώντας τὴν εἰκόνα τῆς Γεννήσεως ἀνταποκρίνεται στὸ κέλευσμα τῆς ψαλμωδίας «δεῦτε ἴδωμεν πιστοὶ» καὶ «βλέπει» μὲ τὰ μάτια του τὴν θεολογία τῆς Σαρκώσεως αἰσθανόμενος τὴν εὐφροσύνη τῆς θείας συγκαταβάσεως καὶ κενώσεως. Τὸ πνευματικὸ μεγαλεῖο, τὸ μυστικὸ βάθος καὶ τὸ αἰσθητικὸ κάλλος τῆς ᾿Ορθοδόξου τέχνης συνεργοῦν στὴ μετοχὴ τοῦ πιστοῦ στὸ καλοάγγελτο γεγονὸς τῆς ᾿Ενανθρώπησης. *** Παραστάσεις μὲ θέμα τὴ Γέννηση ἀπαντοῦν ἀπὸ τὴν Παλαιο- χριστιανικὴ ἐποχή, ἀλλὰ ἡ εἰκόνα, μὲ ὁλοκληρωμένο τὸν εἰκονογραφικὸ τύπο, ἐμφανίζεται κυρίως στὰ χρόνια μετὰ τὴν εἰκονομαχικὴ ταραχή, στὴν ἀκμὴ τῆς μεσοβυζαντινῆς περιόδου ἀκολουθώντας κατοπινὰ μιὰ πορεία μὲ μικρὲς παραλλαγὲς ἀνάλογες μὲ τὶς γενικώτερες συνθῆκες τόπου καὶ ἐποχῆς.

description

Η Εικόνα της Γεννήσεως του Κυρίου, Νικολάου Ζία

Transcript of Η Εικόνα της Γεννήσεως του Κυρίου

  • 1

    * ...

    , **

    . . - , . .

    , .

    * * *

    - , , , , .

  • 2

    11 . - - - -. - ( 11 .) - ( 11 .) , - .

    , (. , -, . 1960, . , . 156), . , . .

    , . . .

    , . , - , . , .

    , . , , (. , . 156).

    ,

    ( 11 .).

  • 3

    , , . , , , (. , . 158). ... () , ( ).

    .

    , ( , , ), ( , , , ) ( ). ( ) 14 . (. Paul Underwood, TheKariye Djami, . 2, . 99-111, . 148-203). , .. , : , (. 2, 11). : , ... ( , . 86, 6). , (. ), , (6 .) ..

    * * *

  • 4

    (Migne, P.G. 49, 351) .

    . . , , , . , . - , . .. .

    . , , (. XVII): (C. Tischendorf, , . ,. 32), ( ) : (), : , ... ( ) ( ) .. . , , : (. 4, 16). , . - : -

  • 5

    (. 2, 7). - , , .

    . , , .

    . : ... ( . ), : ( ). . : ( , ).

    , - .

    , - ( 11 ., 14 ., 14 ., 16 .), - - (-), , , - (. , , 1956, . 31).

    .

    ,

    (14 .).

  • 6

    . ( 14 .) () .

    . ( ), : . (. 1, 3). .

    . , . ( ). , - , , - - . .

    , () . : , ( ). : , , ; ... ( ). , , (

  • 7

    ), - - -, , . - , - , - - . , - , . , ... (. , , , . ., 1980, . 214). , . , , . , , , ( ). .

    , , , , , .

    ,

    ( 11 .).

  • 8

    , , . ( ) . , . . (. , . 214), , (. 7, 3), ( ) . , , , , , ( ).

    , , ( ), , , . - , , : , . (, 1836, . 480).

    , : . (. , Tischendorf - , . 36-38), . - -. .

  • 9

    . 18 . , . . : , , (, . , 1957, . 290). ... ( . . , . .) ( . . ., , : ,

    , 1963, . 22). , , . . .

    , , , , .. (. , . 207). .

    , , . , . . ( - 1527, . .) ( . .

  • 10

    1560) .. , , .

    - -, -, , .. (, - R. Longhi) Cimabue (13 .). Duc-cio (1255-1315) - , - ( -, , , ) . 15 ., . , , , ... , , , - . . , .. ( Uffizi) Filippo Lippi (1406-1469) , , - Gentile da Fabriano (.

    ,

    ,

    (16 .).

  • 11

    1370-1427) Uffizi 1459 Benozzo Gozzoli - - . , - . , , 14 15 . , , . , . , , , , , , (H. Ltzeler, , . Herder/Freiburg, . 3-4). . (, ) Sandro Botticelli (1444-1510) , . Ghirlandaio ( - 1485 . ).

    18 19. , , - , -, .

    * * *

    - , (, ...). -

  • 12

    . .. - (1548), -, -, . - . (., . ., . ..).

    (1658) .... , (. . ) , , ... . ( ) - .

    , (.. ). (), , , .

    , (1895-1965) , - ( - 1932, . . . 1938, . . 1946 ..).

    * * *

    ,

    (14 .).

  • 13

    , .

    (.. , ...), , . , , , . : (. 4, 4) , ( ). .

    . , , - , , . , , . , , .

    (*) , - ..., , . , . , 1999, . 187-207.(**)

    ,

    . , ,

    ,

    ,

    (, . 210).