بتن توانمند )بتن پرمقاومت و پایا(

1404بتن در چشم انداز

بسم الّل ه حمن الر حیم الر

محسن تدين

- 22901354 ، نمابر: 0912- 1272993تّلفن: 021

tadayonmoh@yahoo.comپست الكترونيكي:

مرکز تحقیقات

راه، مسکن و

شهرسازی

فهرست مطالب

مقدمه•

1404 دالیل طرح موضوع بتن •

بسترسازی و زیرساخت های الزم•

1404 اقدامات الزم برای تحقق شعار بتن •

تشکیالت و برنامه های الزم•

1404 کمیته های تخصصی بتن •

مقدمه میّلیQون تن سQیمان در ایQران در حQال 70 سQاالنه بیش از •

حاضQر تولیQد می شQود در حQالی کQه ظQرفیت تولیQد بیش از

درصد(.90 میّلیون تن است )بازده 80

ظQرفیت تولیQد در ایQران بQه 1404 پیش بیQنی می شQود در •

میّلیون تن برسد.105فراتر از

در • از 1404 بیش می شQود پیش بیQنی تن 90 میّلیQون

میّلیQون تن بQود کQه 95سQیمان تولیQد گQردد )قبالX بیش از

محQدودیت های موجQود ظرفیت سQازی را کنQد کQرد و تولیQد

نیز تحت تأثیر آن قرار گرفت(.

مقدمهاز • بیش سQاالنه امQروزه صQادرات 13/5 تن میّلیQون

)سQال دارد وجQود سQفید و خاکسQتری پرتّلنQد سQیمان

بQه 2012 نزدیQک تولیQد بQه نسQبت صQادرات درصQد .)20

درصد است.

تولیQد سQیمان • ایQران در )پس از چین و هنQد و 4 رتبQه

در صQادرات سQیمان و برزیQل( گQاه و از 2آمریکQا )پس

(.2012ترکیه( می باشد )

از • در حQال حاضQر کمQتر ایQران در 60 مصQرف سQیمان

میّلیون تن می باشد )رتبه ششم دنیا(.

مقدمه تن در 1 سQرانه تولیQد سQیمان در ایQران تقریبQا نزدیQک بQه •

سال می باشد.

800 سQرانه مصQرف سQیمان در سQال در ایQران نزدیQک بQه •

کیّلو می باشد )رتبه چهارم دنیا(.

و • بتن آب، سQرانه مصQرف از پس سQیمان مصQرف

سنگدانه در دنیا و ایران از همه مواد دیگر بیشتر است.

حQدود • می رسQد بنظQر بQه 30 ایQران در سQیمان درصQد

)حQدود برسQد مالت انQواع سQاخت میّلیQون 70مصQرف

میّلیون تن مالت(.150مترمکعب یا

مقدمهاز • متجQاوز ایQران در شQده سQاخته بتن میّلیQون 125

میّلیQون تن( می باشQد )شQامل بتن 300مQترمکعب )حQدود

آمQاده، بتن هQای سQاخته شQده در کارگاه هQا، بتن مصQرفی

در قطعات پیش ساخته(.

میّلیQون تن و در 230 مصQرف سQنگدانه ها در بتن حQدود •

میّلیون تن است.350 و جمعا حدود 120مالت حدود

6 مQترمکعب )2/6 مصQرف سQرانه بتن و مالت در ایQران •

تن( در سال می باشد.

تن در سQال 4/6 مصQرف سQرانه سQنگدانه در بتن و مالت •

می باشد.

مقدمهدر • دنیQا تولیQد سQیمان بQر 2012 بQالغ تن 3/7 میّلیQارد

)چین اسQت هنQد 2/2بQوده تن، میّلیQارد و 250 میّلیQون

میّلیون تن(.75آمریکا

500 مصQرف سQرانه سQیمان دنیQا بطQور متوسQط حQدود •

کیّلوگرم در سال است.

میّلیQون 167 صQادرات سQیمان )معQادل واردات( در دنیQا •

سQال در از 2012تن بیشQتر انQدکی کQه اسQت بQوده 3

درصد تولید می باشد.

جایگQاه واالی صQادرات سQیمان نشQانه توجQه بQه این امQر و •

)مقQQدار می باشQQد همسQQایگان و جغرافیQQایی شQQرایط

صادرات، رتبه و درصد صادرات به تولید(.

مقدمه دالر اسQت. 40 قیمت سQیمان در ایQران انQدکی بیش از •

حQدود در قیمت این صQادرات بیشQتر 70در یQا دالر

تومان فرض شده است(.2500می باشد )قیمت دالر

از • بیش سQیمان را 7 کشQور مصQرفی بQرق درصQد

می بّلعد و مصرف می کند.

میّلیQون 7 سQیمان تولیQدی کشQور نیQاز بQه مصQرف حQدود •

میّلیQارد مQتر 10 میّلیQون یQا 10000تن گQاز طQبیعی )حQدود

مکعب( دارد.

میّلیQون لیQتر )معQادل 7000 چنانچQه مQازوت مصQرف شQود •

درصQد سQوخت حاصQّله از 7 میّلیQون بشQکه( یعQنی حQدود 45

نفت خام کشور را می بّلعد.

مقدمه درصQد انQرژی کشQور )نفت 5 بنQابراین در مجمQوع حQدود •

و گQاز و بQرق( در صQنعت سQیمان مصQرف می گQردد و حQدود

درصQد در سQاخت 10 درصQد در صQنعت بتن و نزدیQک بQه 7

اسQتفاده سQیمانی و بتQنی قطعQات و بتQنی سQازه های

می شود.

و • بتن و بخش سQیمان داخّلی قیمت هQای احتسQاب بQا

میّلیQارد دالر تولیQد دارد کQه بQا 6افQزودنی و سQنگدانه حQدود

حQدود در خQارجی می گQردد 9قیمت هQای دالر میّلیQارد

)بدون احتساب میّلگرد و قالب و صنایع وابسته(.

مقدمهبQا احتسQاب میّلگQرد و قQالب قیمت سQازه ها و قطعQات •

میّلیQارد دالر )قیمت داخّلی( و 20بتQنی و بنQایی سQیمانی

میّلیارد دالر برحسب قیمت های خارجی می باشد.25

چنین موضQوعی نیQاز بQه برنامه ریزی هQای مختّلQف از نظQر •

حQتی و جامعQه از مهمی بخش و دارد کیفیت و کمیت

بخش عمده ای از صنعت ساخت و ساز را در بر می گیرد.

مقدمهموضQوع • بQر کشQوری مختّلQف برنامه هQای در تQاکنون

کمیت تأکیQد شQده اسQت و گفتQه شQد کQه در چشQم اندازهایی

مانند تولید سیمان چه ارقامی به چشم می خورد.

در • بحQثی کشQور موجQود برنامه ریزی هQای در تQاکنون

مQورد کیفیت سQیمان، سQنگدانه و بتن وجQود نداشQته اسQت.

بنابراین هدف های خاصی در این موارد دیده نمی شود.

مقدمهبرنامه هQایی مطQرح • این رابطQه بایQد در بنظQر می رسQد

سQیمان، مقQاومتی رده هQای و کیفیت و انQواع گQردد.

انQواع مختّلQف سQنگدانه طQبیعی و مصQنوعی و و کیفیت

کیفیت بتن و انواع آن نیاز به برنامه ریزی دارد.

بنظQر می رسQد الزم اسQت موضQوع دوام بتن مQورد تأکیQد •

قرار گیرد و در برنامه ریزی های آتی بدان توجه گردد.

بQرای • دوام ازنظQر بتن کیفی ارتقQاء می رسQد بنظQر

ابعQاد گونQاگون زیQرا باشQد نQامفهوم تاحQدودی مخQاطبین

دارد و معیارها و آزمایش های آن نیز رواج ندارد.

مقدمه اینطQور بنظQر رسQید کQه بهQتر اسQت ارتقQاء کیفی بتن از •

عمQوم بQرای تQا شQود دیQده فشQاری مقQاومت دریچQه

مّلمQوس تر و مفهQوم تر انQدرکاران دسQت و مهندسQین

باشد.

C50 شQعار انتخQابی در سQال گذشQته به صQورت "بتن رده •

" مطرح گردید.1404در چشم انداز

در همQه C50بایQد گفت هQدف نهQایی اسQتفاده از بتن رده •

ممکن حQتی و نیسQت سQازه ای اعضQای همQه و سQازه ها

است منطقی نیز نباشد.

مقدمه امQروزه در کشQورهای پیشQرفته اروپQایی و امریکQایی و •

درصQد 10کشQورهایی همچQون ژاپن و اسQترالیا کمQتر از

و باالتر جای می گیرد.C30بتن های سازه ای در رده های

دالیل طرح موضوع1404بتن

افزایش دوام و عمر مفید سازه های بتنی•

حفQظ محیQط زیسQت و منQابع طQبیعی و مصQرف انQرژی •

کمتر در مجموع

کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری سازه های بتنی•

اسQتفاده از ظQرفیت مصQالح مصQرفی بQویژه در سQازه ها •

یا اعضاء خاص

کاهش ابعاد مقاطع سازه ای و کاهش جرم سازه ها•

ارتقای دانش فنی در صنعت بتن•

ایجاد امکان گسترده تر برای اجرای پروژه های خاص•

دالیل طرح موضوع1404بتن

خروج از تولید سنتی بتن•

کاهش هزینه های اجرای سازه های بتنی در مجموع•

بسترسازی وزیرساخت های الزم

برای رسQیدن بQه اهQداف بیQان شQده، نیQاز بQه بسترسQازی و

ایجاد زیرساخت هایی بشرح زیر وجود دارد.

برگQزاری دوره هQای آموزشQی بQرای تولیدکننQدگان مQواد •

اولیه )سیمان، سنگدانه و افزودنی ها و الیاف(

افQQزودنی • مQQواد کQQاربرد دسQQتورالعمل های تQQدوین

شیمیایی

بتن • تولیدکننQدگان بQرای آموزشQی دوره هQای برگQزاری

آماده

اجراکننQQدگان • بQQرای آموزشQQی دوره هQQای برگQQزاری

سازه های بتنی

بسترسازی وزیرساخت های الزم

تQدوین الزامQات جدیQد طQراحی و اجQرا و بQه روز نمQودن •

الزامات موجود

و • مناسQب کیفیت تضQمین و کنQترل روشQهای تQدوین

QC/QAدستورالعمل های الزم

آموزش روش های کنترل و تضمین کیفی•

ارتقQای فرهنQگ فQنی عمQوم مصQرف کنندگان و جامعQه در •

ارتباط با بتن

تولیQد • ماشQین آالت الزامQات جهت و تQدوین مشخصQات

بتن، حمل، ریختن و تراکم و غیره

اقدامات الزم برای تحقق شعار بتن

1404بتن شQعار پیاده سQازی اقQداماتی 1404برای بQه بایQد

مشابه با عناوین زیر متوسل گردید.

مQواد • تولیدکننQدگان بQرای خQاص گواهی نامه هQای ارائQه

اولیه )سیمان، سنگدانه، افزودنی و الیاف(

سQازه های • مجریQان بQرای خQاص گواهی نامه هQای ارائQه

بتنی

تهیQه برنامQه زمان بنQدی بQرای لQزوم اسQتفاده از بتن هQای •

اعضQای بQرخی و خQاص بQرخی سQازه های در پرمقQاومت

سازه ای

اقدامات الزم برای تحقق شعار بتن

1404 ابالغ الزام استفاده از بتن پر مقاومت در موارد خاص•

الQزام اسQتفاده از بتن آمQاده دارای گواهینامQه خQاص در •

این موارد

ایجQاد تغیQیرات الزم در فهرسQت بهQاء ابنیQه، راه و غQیره •

در جهت تشویق استفاده از بتن های رده های باال

ایجQاد تغیQیرات الزم در برنامQه آموزشQی رشQته عمQران •

اجQرای و بتن تکنولQوژی سرفصQل های بQا ارتبQاط در

سازه های بتنی و طراحی سازه ای

دسQتورالعمل های • از تبعیت بQا مرتبQط الزامQات ابالغ

تدوین شده و داشتن گواهینامه های خاص

تشکیالت و برنامه های الزم

برای اجQرای هQدف فQوق نیQاز بQه تشQکیل سQازمان و برنامQه

خاصی وجود دارد که می تواند شامل موارد زیر باشد.

اتخQاذ 1404 تشQکیل کمیتQه مّلی بتن • یQا بQرای راهQبری

سیاست های راهبردی

تشکیل کمیته های تخصصی•

آنهQا و محQل • انجQام نحQوه و پروژه هQای مرتبQط تعریQف

انجام

تهیه برنامه های زمان بندی•

کمیته های تخصصی1404بتن

کمیته آموزش•

زیرکمیته هQای سQیمان، • )دارای کمیتQه مصQالح مصQرفی

سنگدانه، افزودنی(

کمیته طراحی )محاسبات(•

کمیته تولید و اجرا•

کمیته نظارت و کنترل و تضمین کیفیت•

همQه این کمیته هQا بایQد در ارتبQاط بQا یکQدیگر و کمیتQه مّلی

فعالیت نمایند.

کمیته های تخصصی1404بتن

کمیته آموزش دارای مسئولیت های زیر است:

تدوین برنامه آموزشی و سرفصل ها•

برگزاری دوره های آموزشی )بویژه با برون سپاری(•

تدوین منابع و مراجع آموزشی•

ایجاد سایت، مجّله، و غیره•

و • پیشQQنهادها اخQQذ و کمیته هQQا سQQایر بQQا همکQQاری

دستورالعمل های تهیه شده و الزامات

کمیته های تخصصی1404بتن

سQیمان، کمیته هQای زیQر شQامل مصQرفی مصQالح کمیتQه

سQنگدانه، افQزودنی شQیمیایی و معQدنی و در صQورت لQزوم

تهیQه و پروژه هQا تعریQف در هرکQدام می باشQدکه الیQاف

دسQتورالعمل ها و الزامQات و توصQیه ها فعQالیت می کننQد و

اهم پروژه های آنها بشرح زیر است:

تولیدی کشQور • سQنگدانه های ارزیQابی کیفی و بررسQی

برای تولید بتن پرمقاومت

تدوین مشخصQات سQنگدانه های بتن پرمقQاومت )اصQالح یQا •

(302ایجاد پیوست برای استاندارد

کمیته های تخصصی1404بتن

تQدوین الزامQات و شQرایط کارخانه هQای تولیQد سQنگدانه •

بتن پرمقاومت و روش تولید

پهنه بنQدی منQابع سQنگدانه در کشQور بQرای تولیQد سQنگدانه •

بتن پرمقاومت

کشQور • تولیQدی سQیمان های ارزیQابی کیفی و بررسQی

برای تولید بتن پرمقاومت

مشخصQات الزم بQرای سQیمان مناسQب )پرتّلنQد و آمیختQه( •

(389جهت تولید بتن پرمقاومت )در استاندارد

الزامQات شQرایط کارخانه هQای تولیQد سQیمان جهت بتن •

پرمقاومت

کمیته های تخصصی1404بتن

بررسQی و ارزیQابی کیفی افزودنی هQای معQدنی موجQود •

و مصرفی در کشور و حجم تولید و مصرف آنها

شQیمیایی • افزودنی هQای کیفی ارزیQابی و بررسQی

موجود و مصرفی در کشور و حجم تولید و مصرف

و • معQدنی افزودنی هQای بQرای الزم مشخصQات تهیQه

شیمیایی برای تولید بتن پرمقاومت

و • معQدنی افQزودنی مQواد کQاربرد دسQتورالعمل تهیQه

شیمیایی جهت تولید بتن پرمقاومت

کمیته های تخصصی1404بتن

و • تولیQQدی کارخانه هQQای شQQرایط الزامQQات تQQدوین

مQواد عرضQه و تولیQد جهت شQرایط واجQد فروشQندگان

افزودنی معدنی و شیمیایی مصرفی در بتن پرمقاومت

نیQاز • تولیQد افزودنی هQای شQیمیایی مQورد امکان سQنجی

جهت ساخت بتن پرمقاومت در داخل کشور

نیQاز • مQورد معQدنی افزودنی هQای تولیQد امکان سQنجی

جهت ساخت بتن پرمقاومت در داخل کشور

کمیته های تخصصی1404بتن

تQدوین • تولیQدی در کشQور، الیQاف بQا پروژه هQای مرتبQط

مشخصQات، ارزیQابی کیفی، امکان سQنجی تولیQد در کشQور،

کاربرد و الزامات شرایط کارخانه های تولیدکننده

کمیته های تخصصی1404بتن

کمیتQه طQراحی )محاسQبات( در زمینQه تعریQف پروژه هQا و

تهیQه دسQتورالعمل های مرتبQط بQا طQراحی فعQالیت می کنQد

که اهم پروژه های آنها بشرح ذیل است:

بررسی آیین نامه های طراحی بتن پرمقاومت•

مقایسQه طQراحی هQا و در نهQایت هزینQه تمQام شQده انQواع •

و پرمقQاومت بتن بQا شQده سQاخته شQهری سQازه های

معمولی

پرمقQاومت • سQازه های طQراحی دسQتورالعمل تQدوین

)پیوست مبحث نهم مقررات مّلی ساختمانی و آبا(

کمیته های تخصصی1404بتن

بتن • بQQا بتQQنی سQQازه های عمّلکQQرد رفتQQار بررسQQی

پرمقQاومت در آتش سQوزی ها و زلزله هQا و ارائQه توصQیه ها

یا الزامات برای طراحی سازه ها

کمیته های تخصصی1404بتن

تهیQه و پروژه هQا تعریQف زمینQه در اجQرا و تولیQد کمیتQه

دسQتورالعمل هQای مرتبQط بQا تولیQد و اجQرای آن بQه فعQالیت

می پردازد که مهمترین پروژه های آن به قرار زیر است:

بتن • بQQا شQQده اجQQرا سQQازه های تاریخچQQه جمع آوری

پرمقQاومت در داخQل و خQارج از کشQور بQا توجQه بQه امکانQات

موجود آنها و شرایط حاکم

)پیوسQت • پرمقQاومت بتن مخّلQوط طQرح روش تQدوین

روش مّلی طرح مخّلوط بتن(

کمیته های تخصصی1404بتن

تهیQه الزامQات شQرایط کارخانه هQای تولیQد بتن پرمقQاومت •

)اعم از آماده و کارخانه های دیگر(

تهیQه دسQتورالعمل های سQاخت بتن )انQدازه گیری، کنQترل •

تQراکم، ریختن، و حمQل دمQا(، تعQیین اختالط، رطQوبت،

عمل آوری و پQرداخت نهQایی سQطح بتن، عمل آوری بQرای

بت پرمقاومت

بتن • دارای سQQازه های اجQQرای دسQQتورالعمل تهیQQه

پرمقاومت )قالب بندی، میّلگردگذاری و غیره(

کمیته های تخصصی1404بتن

اجQرا • تQرمیم سQازه های و نگهQداری تهیQه دسQتورالعمل

شده با بتن پرمقاومت

بQا • مرتبQط ماشQین آالت امکانQات و مشخصQات تQدوین

ساخت و حمل و ریختن بتن پرمقاومت

تQدوین الزامQات و شQرایط اعطQای گواهینامQه بQه افQراد یQا •

شرکت های اجرا کننده سازه های بتنی پرمقاومت

کمیته های تخصصی1404بتن

کمیتQه نظQارت و کنQترل و تضQمین کیفیت در زمینQه تعریQف

و تهیQه دسQتورالعمل های الزم فعQالیت می کنQد و پQروژه

اهم پروژه های آن بشرح زیر است:

در • آمQاده بتن تولیQد کیفیت بQر مQؤثر عوامQل بررسQی

در تولیQدی بتن کیفیت کنQونی وضQعیت و کشQور سQطح

ساخت و ساز شهری

عوامQل مQؤثر بQر کیفیت تولیQد بتن پرمقQاومت و الزامQات •

نظارتی و کنترلی

اجQرای • نظQارت کیفی سQطح بهبQود بQر مQؤثر عوامQل

سازه های بتنی دارای بتن پرمقاومت

کمیته های تخصصی1404بتن

بتن • تQدوین دسQتورالعمل های کنQترل و تضQمین کیفیت

پرمقاومت

تQدوین دسQتورالعمل نظQارت بQر سQازه های بتQنی دارای •

بتن پرمقاومت

تهیQه الزامQات و شQرایط اعطQای گواهینامQه بQه افQراد یQا •

اجQرای بQر نظQارت بQرای شQرایط واجQد شQرکت های

سازه های دارای بتن پرمقاومت

با تشکر