เหลี�ยวหลี�งเหลี�ยวหลี�ง..........แลีแลีหน้�า กศน้หน้�า กศน้..

ดรดร.. กลี�า สมตระก�ลี กลี�า สมตระก�ลี

แน้ะน้�าต�วแน้ะน้�าต�ว 2509 2509 คร� รคร� ร..รร..ฝึ�กฝึน้อาชี�พเคลี��อน้ที่�� กรมฝึ�กฝึน้อาชี�พเคลี��อน้ที่�� กรม

อาชี�วศ!กษาอาชี�วศ!กษา 2516 2516 คร� รคร� ร..รร..สารพ�ดชี#างพระน้ครสารพ�ดชี#างพระน้คร 2517 2517 คร�ศ�น้ย$การศ!กษาผู้��ใหญ่#ภาคเหน้�อ คร�ศ�น้ย$การศ!กษาผู้��ใหญ่#ภาคเหน้�อ

เชี�ยงใหม# ปฏิ+บั�ต+งาน้โครงการเง+น้ก��เชี�ยงใหม# ปฏิ+บั�ต+งาน้โครงการเง+น้ก��ธน้าคารโลีก ธน้าคารโลีก

เพ��อพ�ฒน้าการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ เพ��อพ�ฒน้าการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ ((คพน้คพน้.).) 2525 2525 ห�วหน้�าสถาน้ศ!กษา ห�วหน้�าสถาน้ศ!กษา ((ศฝึชีศฝึชี..ปจปจ.).) 2530 2530 ผู้อผู้อ..กองพ�ฒน้าการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้กองพ�ฒน้าการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ 2535 2535 ผู้อผู้อ..กองแผู้น้งาน้กองแผู้น้งาน้

2537 2537 ผู้อผู้อ..ศ�น้ย$ว+ที่ยาศาสตร$เพ��อการศ!กษาศ�น้ย$ว+ที่ยาศาสตร$เพ��อการศ!กษา 2540 2540 รองอธ+บัด� กศน้รองอธ+บัด� กศน้..

2543 2543 ที่��ปร!กษากระที่รวงศ!กษาธ+การที่��ปร!กษากระที่รวงศ!กษาธ+การ 2545 2545 อธ+บัด�กรมการศาสน้า อธ+บัด�กรมการศาสน้า

กระที่รวงว�ฒน้ธรรมกระที่รวงว�ฒน้ธรรม 2546 2546 รองปลี�ดกระที่รวงว�ฒน้ธรรมรองปลี�ดกระที่รวงว�ฒน้ธรรมว+ที่ยากรแลีะการเผู้ยแพร#งาน้ กศน้ว+ที่ยากรแลีะการเผู้ยแพร#งาน้ กศน้..

มาเลีเชี�ย อ+น้โดน้+เชี�ย ฟิ3ลี+ปป3น้ส$ ลีาว มาเลีเชี�ย อ+น้โดน้+เชี�ย ฟิ3ลี+ปป3น้ส$ ลีาว ก�มพ�ชีา จ�น้ พม#า บั�งคลีาเที่ศ เน้ปาลีก�มพ�ชีา จ�น้ พม#า บั�งคลีาเที่ศ เน้ปาลี

อ+น้เด�ย เกาหลี� เว�ยดน้าม ญ่��ป45น้ อ+น้เด�ย เกาหลี� เว�ยดน้าม ญ่��ป45น้ สว+สเซอร$แลีน้ด$ เยอรม�น้ สว+สเซอร$แลีน้ด$ เยอรม�น้ เน้เธอร$แลีน้ด$ มองโกเลี�ยเน้เธอร$แลีน้ด$ มองโกเลี�ย

ความภ�ม+ใจส#วน้ตน้ความภ�ม+ใจส#วน้ตน้กรรมการระด�บัน้าน้าชีาต+กรรมการระด�บัน้าน้าชีาต+1. 1. กรรมการบัร+หาร กรรมการบัร+หาร UNESCO Institute for Education UNESCO Institute for Education

(UIE)(UIE) GermanyGermany

2. 2. กรรมการบัร+หารกรรมการบัร+หารSEAMEO, SEAMOLEC for SEAMEO, SEAMOLEC for

Distance EducationDistance Education

3. 3. ประธาน้กรรมการ ประธาน้กรรมการ Asia-Pacific Network of Asia-Pacific Network of

Science&Technology Center (ASPAC)Science&Technology Center (ASPAC)

4. 4. กรรมการฝึ5ายการศ!กษา กรรมการฝึ5ายการศ!กษา World Sustainable World Sustainable

Agriculture Association (WSAA) USAAgriculture Association (WSAA) USA

5. 5. ประธาน้ด�าน้ ประธาน้ด�าน้ Vocational & TechnologyVocational & Technology Education Education

(ASPBAE)(ASPBAE)

รางว�ลีรางว�ลี Doctor of Humanities, Bulacan State University. Doctor of Humanities, Bulacan State University.

PhilippinesPhilippines

ความภ�ม+ใจใน้ความเป7น้ กศน้ความภ�ม+ใจใน้ความเป7น้ กศน้..

2508 2508 พ�ฒน้าหลี�กส�ตรสายสาม�ญ่ต#อเน้��อง พ�ฒน้าหลี�กส�ตรสายสาม�ญ่ต#อเน้��อง เที่�ยบัเที่#าหลี�กส�ตรใน้ระบับัโรงเร�ยน้ เที่�ยบัเที่#าหลี�กส�ตรใน้ระบับัโรงเร�ยน้ ((การการยอมร�บัใน้ความเที่#าเที่�ยมของ กศน้ยอมร�บัใน้ความเที่#าเที่�ยมของ กศน้..แลีะใน้แลีะใน้ระบับัโรงเร�ยน้ระบับัโรงเร�ยน้))

2511 2511 ที่ดลีองการศ!กษาผู้��ใหญ่#แบับัสมก+จ ที่ดลีองการศ!กษาผู้��ใหญ่#แบับัสมก+จ ((แบับัเบั9ดเสร9จแบับัเบั9ดเสร9จ) ) โดยใชี�หลี�กปร�ชีญ่า ค+ด“โดยใชี�หลี�กปร�ชีญ่า ค+ด“เป7น้ แลีะเผู้ยแพร#ส�#ระด�บัน้าน้าชีาต+”เป7น้ แลีะเผู้ยแพร#ส�#ระด�บัน้าน้าชีาต+”

2514 2514 จ�ดต�:งที่��อ#าน้หน้�งส�อพ+มพ$ประจ�าจ�ดต�:งที่��อ#าน้หน้�งส�อพ+มพ$ประจ�าหม�#บั�าน้ แลีะเผู้ยแพร#ส�#ระด�บัน้าน้าชีาต+หม�#บั�าน้ แลีะเผู้ยแพร#ส�#ระด�บัน้าน้าชีาต+

2515 2515 โอน้งาน้โรงเร�ยน้ฝึ�กฝึน้อาชี�พโอน้งาน้โรงเร�ยน้ฝึ�กฝึน้อาชี�พเคลี��อน้ที่�� ที่��ได�ร�บัการยอมร�บัจากน้าน้าชีาต+ว#าเคลี��อน้ที่�� ที่��ได�ร�บัการยอมร�บัจากน้าน้าชีาต+ว#าเป7น้น้ว�ตกรรมการจ�ดร�ปแบับัการศ!กษาน้อกเป7น้น้ว�ตกรรมการจ�ดร�ปแบับัการศ!กษาน้อกระบับัที่��ด�ของโลีกระบับัที่��ด�ของโลีก

สร4ปน้ว�ตกรรมที่างการศ!กษาผู้��ใหญ่#สร4ปน้ว�ตกรรมที่างการศ!กษาผู้��ใหญ่# พพ..ศศ.2504-2519.2504-2519

1. 1. จ�ดการศ!กษาตาม ปร�ชีญ่าค+ดเป7น้“ ”จ�ดการศ!กษาตาม ปร�ชีญ่าค+ดเป7น้“ ”2. 2. หลี�กส�ตรการศ!กษาผู้��ใหญ่#แบับัเบั9ดเสร9จ หลี�กส�ตรการศ!กษาผู้��ใหญ่#แบับัเบั9ดเสร9จ (Functional Literacy)(Functional Literacy)

3. 3. การศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ที่างว+ที่ย4แลีะการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ที่างว+ที่ย4แลีะไปรษณี�ย$ไปรษณี�ย$

4. 4. การศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ส�าหร�บัชีาวเขาการศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ส�าหร�บัชีาวเขา 5. 5. การใชี�อาสาสม�ครเด+น้สอน้การใชี�อาสาสม�ครเด+น้สอน้ 6. 6. ที่��อ#าน้หน้�งส�อพ+มพ$ประจ�าหม�#บั�าน้ที่��อ#าน้หน้�งส�อพ+มพ$ประจ�าหม�#บั�าน้ 7. 7. จ�ดการศ!กษาตามแน้วที่างการศ!กษาจ�ดการศ!กษาตามแน้วที่างการศ!กษา

ตลีอดชี�ว+ต ตลีอดชี�ว+ต ((พ�:น้ฐาน้ ข#าวสารข�อม�ลี ที่�กษะพ�:น้ฐาน้ ข#าวสารข�อม�ลี ที่�กษะอาชี�พอาชี�พ))

(( ที่��อ#าน้ น้สพ ที่��อ#าน้ น้สพ. . ห�องสม4ด หน้#วยโสตฯ ห�องสม4ด หน้#วยโสตฯ

เคลี��อน้ที่�� ว+ที่ย4โรงเร�ยน้แลีะประชีาชีน้ เคลี��อน้ที่�� ว+ที่ย4โรงเร�ยน้แลีะประชีาชีน้ โที่รที่�ศน้$เพ��อการศ!กษา พ+พ+ธภ�ณีฑ์$ โที่รที่�ศน้$เพ��อการศ!กษา พ+พ+ธภ�ณีฑ์$

ว+ที่ยาศาสตร$ว+ที่ยาศาสตร$) ) ฝึ�กที่�กษะอาชี�พ ฝึ�กที่�กษะอาชี�พ ((กลี4#มกลี4#ม สน้ใจ อาชี�พระยะส�:น้ แลีะที่�กษะชี�ว+ต สน้ใจ อาชี�พระยะส�:น้ แลีะที่�กษะชี�ว+ต))

2525 2525 จ�ดต�:งศ�น้ย$ฝึ�กแลีะพ�ฒน้าอาชี�พจ�ดต�:งศ�น้ย$ฝึ�กแลีะพ�ฒน้าอาชี�พราษฎรไที่ยบัร+เวณีชีายแดน้ปราจ�น้บั4ร�ราษฎรไที่ยบัร+เวณีชีายแดน้ปราจ�น้บั4ร�

2536 2536 จ�ดต�:งศ�น้ย$ฝึ�กแลีะพ�ฒน้าอาชี�พฯ จ�ดต�:งศ�น้ย$ฝึ�กแลีะพ�ฒน้าอาชี�พฯอ��น้ๆเพ+�มเต+มอ��น้ๆเพ+�มเต+ม

2537 2537 จ�ดต�:งศ�น้ย$ว+ที่ยาศาสตร$เพ��อการจ�ดต�:งศ�น้ย$ว+ที่ยาศาสตร$เพ��อการ ศ!กษาจ�งหว�ด อ4ที่ยาน้ว+ที่ยาศาสตร$พระ ศ!กษาจ�งหว�ด อ4ที่ยาน้ว+ที่ยาศาสตร$พระ

จอมเกลี�าฯจอมเกลี�าฯ

สร4ปสร4ป............

เป7น้หน้#วยงาน้ที่��พ�ฒน้าน้ว�ตกรรมที่างการเป7น้หน้#วยงาน้ที่��พ�ฒน้าน้ว�ตกรรมที่างการศ!กษา หลีายด�าน้ให�แก#น้าน้าชีาต+ เชี#น้ ศ!กษา หลีายด�าน้ให�แก#น้าน้าชีาต+ เชี#น้

Thai Functional Literacy, Thai Functional Literacy, Village Newspaper Reading Center, Village Newspaper Reading Center, Community Learning Center, Community Learning Center, NFE Equivalency ProgramNFE Equivalency Program Literacy CampaignLiteracy Campaign Mobile Trade Training SchoolMobile Trade Training School Hill Tribes Project Hill Tribes Project Radio & Correspondent ProgramRadio & Correspondent Program Skills & Occupational Training ProgramSkills & Occupational Training Program Khit-pen PhilosophyKhit-pen Philosophy

กศน้กศน้. . ย4คปฏิ+ร�ปการศ!กษาย4คปฏิ+ร�ปการศ!กษา 2542-2542-ปBจจ4บั�น้ปBจจ4บั�น้

1.1.ลีดขน้าดของกรมฯ เป7น้ส�าน้�กบัร+หารลีดขน้าดของกรมฯ เป7น้ส�าน้�กบัร+หารงาน้ฯงาน้ฯ2.2.ลีดแลีะเปลี��ยน้บัที่บัาที่ของ ศน้ภลีดแลีะเปลี��ยน้บัที่บัาที่ของ ศน้ภ. . แลีะแลีะศน้จศน้จ..

3.3.จ�ดต�:ง ศบัอจ�ดต�:ง ศบัอ..แลีะศ�น้ย$ กศน้แลีะศ�น้ย$ กศน้..ต�าบัลีต�าบัลี4.4.ย4บัหลี�กส�ตร กศน้ย4บัหลี�กส�ตร กศน้..แบับัเบั9ดเสร9จ แลีะแบับัเบั9ดเสร9จ แลีะหลี�กส�ตร ปอหลี�กส�ตร ปอ..

ส�าน้�กบัร+หารงาน้การศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ส�าน้�กบัร+หารงาน้การศ!กษาน้อกโรงเร�ยน้ (2548-2551)(2548-2551)

1. 1. สร�างโอกาสที่างการศ!กษาสร�างโอกาสที่างการศ!กษา2. 2. พ�ฒน้าการจ�ดการแลีะค4ณีภาพการเร�ยน้ร� �พ�ฒน้าการจ�ดการแลีะค4ณีภาพการเร�ยน้ร� �

ส�าน้�กงาน้ส#งเสร+มการศ!กษาน้อกระบับัส�าน้�กงาน้ส#งเสร+มการศ!กษาน้อกระบับั

แลีะการศ!กษาตามอ�ธยาศ�ยแลีะการศ!กษาตามอ�ธยาศ�ย 2551-2551-ปBจจ4บั�น้ปBจจ4บั�น้1.1.ม� พรบัม� พรบั. . เฉพาะตน้ ที่��ก�าหน้ดภารก+จเฉพาะตน้ ที่��ก�าหน้ดภารก+จอย#างชี�ดเจน้อย#างชี�ดเจน้2.2.ลีดบัที่บัาที่ของผู้��ปฏิ+บั�ต+แลีะบัร+การ ลีดบัที่บัาที่ของผู้��ปฏิ+บั�ต+แลีะบัร+การ แต#เป7น้ผู้��ส#งเสร+มมากข!:น้แต#เป7น้ผู้��ส#งเสร+มมากข!:น้3. 3. ฯลีฯฯลีฯ

ปร�ชีญ่า ค+ดเป7น้ปร�ชีญ่า ค+ดเป7น้ (Khit-pen Man)(Khit-pen Man)

ที่��มา ที่��มา พพ..ศศ. 2513 . 2513 ดรดร..โกว+ที่ วรพ+พ�ฒน้$ โกว+ที่ วรพ+พ�ฒน้$

อด�ตผู้��อ�าน้วยการกองการศ!กษาผู้��ใหญ่# อด�ตผู้��อ�าน้วยการกองการศ!กษาผู้��ใหญ่# แลีะคณีะได�ประย4กต$ หลี�กของการค+ดแลีะคณีะได�ประย4กต$ หลี�กของการค+ดแลีะแก�ปBญ่หา เพ��อม4#งส�#การด�ารงชี�ว+ต แลีะแก�ปBญ่หา เพ��อม4#งส�#การด�ารงชี�ว+ต อย#างม�ความส4ขอย#างม�ความส4ข ของตน้เอง ของตน้เอง ครอบัคร�ว แลีะส�งคม ครอบัคร�ว แลีะส�งคม

ความหมายความหมาย““บั4คคลีที่��ค+ดเป7น้จะสามารถเผู้ชี+ญ่บั4คคลีที่��ค+ดเป7น้จะสามารถเผู้ชี+ญ่

ปBญ่หาชี�ว+ตใน้ชี�ว+ตประจ�าว�น้ได�อย#างเป7น้ปBญ่หาชี�ว+ตใน้ชี�ว+ตประจ�าว�น้ได�อย#างเป7น้ ระบับั บั4คคลีผู้��น้�:จะสามารถพ+น้+จพ+จารณีา ระบับั บั4คคลีผู้��น้�:จะสามารถพ+น้+จพ+จารณีา

สาเหต4ของปBญ่หาที่��ก�าลี�งเผู้ชี+ญ่อย�# แลีะ สาเหต4ของปBญ่หาที่��ก�าลี�งเผู้ชี+ญ่อย�# แลีะสามารถรวบัรวมข�อม�ลีต#างๆได�อย#างกว�างสามารถรวบัรวมข�อม�ลีต#างๆได�อย#างกว�าง

ขวางเก��ยวก�บัที่างเลี�อก เขาจะพ+จารณีาข�อด� ขวางเก��ยวก�บัที่างเลี�อก เขาจะพ+จารณีาข�อด� ข�อเส�ยของแต#ลีะเร��อง โดยใชี�ความสามารถ ข�อเส�ยของแต#ลีะเร��อง โดยใชี�ความสามารถ

เฉพาะต�ว ค#าน้+ยมของตน้เอง แลีะ เฉพาะต�ว ค#าน้+ยมของตน้เอง แลีะ สถาน้การณี$ที่��ก�าลี�งเผู้ชี+ญ่อย�# ประกอบัการ สถาน้การณี$ที่��ก�าลี�งเผู้ชี+ญ่อย�# ประกอบัการ

”พ+จารณีา”พ+จารณีา

เปDาหมายเปDาหมาย คน้ที่4กคน้ ปรารถน้าม�ชี�ว+ตอย#างม� คน้ที่4กคน้ ปรารถน้าม�ชี�ว+ตอย#างม�

ความส4ขความส4ข แต#จะม� แต#จะม�ความส4ขความส4ข ได� เม��อ ได� เม��อคน้น้�:น้แลีะส�งคมส+�งแวดลี�อมคน้น้�:น้แลีะส�งคมส+�งแวดลี�อม

ประสมกลีมกลี�น้ก�น้อย#างราบัร��น้ ประสมกลีมกลี�น้ก�น้อย#างราบัร��น้ ที่�:งที่างด�าน้ว�ตถ4 กาย แลีะใจ ที่�:งที่างด�าน้ว�ตถ4 กาย แลีะใจ

แน้วค+ดหลี�กแน้วค+ดหลี�ก

1.1. มน้4ษย$ที่4กคน้ ลี�วน้ต�องการ มน้4ษย$ที่4กคน้ ลี�วน้ต�องการ ความส4ขความส4ข2.2.ความส4ขความส4ข ที่��ได� เป7น้การปร�บัตน้ให� ที่��ได� เป7น้การปร�บัตน้ให�

สอดคลี�องก�บัสภาพแวดลี�อม ตามว+ธ� สอดคลี�องก�บัสภาพแวดลี�อม ตามว+ธ�การของตน้การของตน้3.3. การต�ดส+น้ใจโดยใชี�ข�อม�ลี การต�ดส+น้ใจโดยใชี�ข�อม�ลี 3 3 ด�าน้ ค�อ ด�าน้ ค�อ

ด�าน้ตน้เอง ส�งคม แลีะว+ชีาการ ด�าน้ตน้เอง ส�งคม แลีะว+ชีาการ4.4. คน้ค+ดเป7น้ ค+ดแลีะต�ดส+น้ใจที่��ตน้เอง คน้ค+ดเป7น้ ค+ดแลีะต�ดส+น้ใจที่��ตน้เอง

ม� ม� ความส4ขความส4ข ไม#ที่�าให�บั4คคลีหร�อส�งคม ไม#ที่�าให�บั4คคลีหร�อส�งคมเด�อดร�อน้เด�อดร�อน้

การจ�ดก+จกรรมการเร�ยน้ร� �การจ�ดก+จกรรมการเร�ยน้ร� �1.1.จ�ดให�ผู้��เร�ยน้ว+เคราะห$ถ!งสาเหต4ของจ�ดให�ผู้��เร�ยน้ว+เคราะห$ถ!งสาเหต4ของปBญ่หาแลีะความต�องการของตน้ปBญ่หาแลีะความต�องการของตน้2.2.จ�ดโอกาสให�ผู้��เร�ยน้สามารถแสวงหาจ�ดโอกาสให�ผู้��เร�ยน้สามารถแสวงหา

ความร� �ที่��หลีากหลีาย แลีะแลีกเปลี��ยน้ความ ความร� �ที่��หลีากหลีาย แลีะแลีกเปลี��ยน้ความ ค+ดเห9น้อย#างกว�างขวาง ด�วยกระบัวน้การ ค+ดเห9น้อย#างกว�างขวาง ด�วยกระบัวน้การ

กลี4#มกลี4#ม3.3.ให�โอกาสได�เร�ยน้ร� �จากประสบัการณี$ชี�ว+ตให�โอกาสได�เร�ยน้ร� �จากประสบัการณี$ชี�ว+ต

จร+ง เชี#น้ กรณี�ศ!กษา การที่�าโครงงาน้ จร+ง เชี#น้ กรณี�ศ!กษา การที่�าโครงงาน้4.4. ฝึ�กให�ผู้��เร�ยน้ต�ดส+น้ใจด�วยข�อม�ลีที่�:ง ฝึ�กให�ผู้��เร�ยน้ต�ดส+น้ใจด�วยข�อม�ลีที่�:ง 3 3

ด�าน้ ด�าน้ (( ของตน้ ของส�งคม แลีะข�อม�ลีที่าง ของตน้ ของส�งคม แลีะข�อม�ลีที่างว+ชีาการว+ชีาการ)) ที่��เหมาะสมแลีะเพ�ยงพอที่��เหมาะสมแลีะเพ�ยงพอ

โชีคด�โชีคด�......ม�ความส4ขม�ความส4ข ด��งเชี#น้ ด��งเชี#น้

““ ”คน้ค+ดเป7น้”คน้ค+ดเป7น้