Η έρευνα

12
Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8 .1) 1 Η έρευνα Το κοίτασμα μικτών θειούχων μεταλλευμάτων Το κοίτασμα μικτών θειούχων μεταλλευμάτων Μολάων βρίσκεται στο νομό Λακωνίας, στην Μολάων βρίσκεται στο νομό Λακωνίας, στην ΝΑ Πελοπόνησο. Ο εντοπισμός του έγινε από ΝΑ Πελοπόνησο. Ο εντοπισμός του έγινε από το ΙΓΜΕ μετά από συστηματικό ερευνητικό το ΙΓΜΕ μετά από συστηματικό ερευνητικό πρόγραμμα που άρχισε το 1980. Το πρόγραμμα που άρχισε το 1980. Το πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε γεωλογική πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε γεωλογική χαρτογράφηση (μέχρι κλίμακας 1:1000), χαρτογράφηση (μέχρι κλίμακας 1:1000), γεωχημική και γεωφυσική έρευνα καθώς και γεωχημική και γεωφυσική έρευνα καθώς και εκτεταμένη έρευνα με γεωτρήσεις. Η εκτεταμένη έρευνα με γεωτρήσεις. Η μεταλλοφορία ερευνήθηκε σε μέγιστο μήκος μεταλλοφορία ερευνήθηκε σε μέγιστο μήκος 1300 1300 m m κατά την έννοια της διεύθυνσης και κατά την έννοια της διεύθυνσης και 200 200 m m κατά την έννοια της κλίσης του κατά την έννοια της κλίσης του κοιτάσματος. κοιτάσματος.

description

Η έρευνα. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Η έρευνα

Page 1: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

1

Η έρευνα

Το κοίτασμα μικτών θειούχων μεταλλευμάτων Το κοίτασμα μικτών θειούχων μεταλλευμάτων Μολάων βρίσκεται στο νομό Λακωνίας, στην ΝΑ Μολάων βρίσκεται στο νομό Λακωνίας, στην ΝΑ Πελοπόνησο. Ο εντοπισμός του έγινε από το ΙΓΜΕ Πελοπόνησο. Ο εντοπισμός του έγινε από το ΙΓΜΕ μετά από συστηματικό ερευνητικό πρόγραμμα που μετά από συστηματικό ερευνητικό πρόγραμμα που άρχισε το 1980. Το πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε άρχισε το 1980. Το πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε γεωλογική χαρτογράφηση (μέχρι κλίμακας 1:1000), γεωλογική χαρτογράφηση (μέχρι κλίμακας 1:1000), γεωχημική και γεωφυσική έρευνα καθώς και γεωχημική και γεωφυσική έρευνα καθώς και εκτεταμένη έρευνα με γεωτρήσεις. Η μεταλλοφορία εκτεταμένη έρευνα με γεωτρήσεις. Η μεταλλοφορία ερευνήθηκε σε μέγιστο μήκος 1300 ερευνήθηκε σε μέγιστο μήκος 1300 mm κατά την κατά την έννοια της διεύθυνσης και 200 έννοια της διεύθυνσης και 200 mm κατά την έννοια της κατά την έννοια της κλίσης του κοιτάσματος. κλίσης του κοιτάσματος.

Page 2: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

2

Δοκιμαστική εκμετάλλευση

Στο κεντρικό τμήμα του έγινε πειραματική εκμετάλλευση Στο κεντρικό τμήμα του έγινε πειραματική εκμετάλλευση από την εταιρία ΜΕΤΒΑ ΑΕ στο διάστημα 1985-1990. Η από την εταιρία ΜΕΤΒΑ ΑΕ στο διάστημα 1985-1990. Η εκμετάλλευση όμως αποδείχθηκε μη οικονομική με τις εκμετάλλευση όμως αποδείχθηκε μη οικονομική με τις τότε συνθήκες και η εταιρία δεν προχώρησε στην τότε συνθήκες και η εταιρία δεν προχώρησε στην ανάπτυξη του μεταλλείου αυτού.ανάπτυξη του μεταλλείου αυτού.

Στην πλειοψηφία τους τα διάφορα μεταλλοφόρα σώματα Στην πλειοψηφία τους τα διάφορα μεταλλοφόρα σώματα που εντοπίστηκαν, αρχικά με την διάνοιξη εγκαρσίων που εντοπίστηκαν, αρχικά με την διάνοιξη εγκαρσίων τμημάτων των στοών και στη συνέχεια με τις διευθυντικές, τμημάτων των στοών και στη συνέχεια με τις διευθυντικές, στα επίπεδα +135, +131, +129, παρουσιάστηκαν να έχουν στα επίπεδα +135, +131, +129, παρουσιάστηκαν να έχουν στρωματοειδή μορφή με εναλλαγές μεταλλικών στρωματοειδή μορφή με εναλλαγές μεταλλικών συστατικών και στείρου πετρώματος.συστατικών και στείρου πετρώματος.

Page 3: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

3

Το κοίτασμα Είναι εμφανής η αυξομείωση της κλίσης της Είναι εμφανής η αυξομείωση της κλίσης της

μεταλλοφορίας. Παρατηρήθηκε πρώτα στα μέτωπα του μεταλλοφορίας. Παρατηρήθηκε πρώτα στα μέτωπα του μεταλλευτικού έργου. Τέτοιες αυξομειώσεις υπάρχουν μεταλλευτικού έργου. Τέτοιες αυξομειώσεις υπάρχουν και στην ευρύτερη περιοχή της μεταλλοφορίας. και στην ευρύτερη περιοχή της μεταλλοφορίας. Διατηρείται όμως η γενική κλίση των 60Διατηρείται όμως η γενική κλίση των 60οο ανατολικά. ανατολικά.

Η επίδραση των ρηγμάτων δημιουργεί μετατοπίσεις των Η επίδραση των ρηγμάτων δημιουργεί μετατοπίσεις των μεταλλοφόρων σωμάτων από λίγα μέχρι και μερικές μεταλλοφόρων σωμάτων από λίγα μέχρι και μερικές δεκάδες μέτρα.δεκάδες μέτρα.

Το πάχος της μεταλλοφορίας στο ερευνητικό έργο δεν Το πάχος της μεταλλοφορίας στο ερευνητικό έργο δεν ξεπερνά τα 40 ξεπερνά τα 40 cmcm για ένα μεταλλοφόρο σώμα, ενώ σε για ένα μεταλλοφόρο σώμα, ενώ σε περιοχές σύγκλισης περισσότερων μεταλλοφόρων το 1,5 περιοχές σύγκλισης περισσότερων μεταλλοφόρων το 1,5 mm τοπικά. Στις γεωλογικές τομές εμφανίζονται περιοχές τοπικά. Στις γεωλογικές τομές εμφανίζονται περιοχές με πάχος μεταλλοφορίας μεγαλύτερο των 2 με πάχος μεταλλοφορίας μεγαλύτερο των 2 mm ή 3 ή 3 mm..

Page 4: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

4

Υπολογισμός αποθεμάτων

Για τον υπολογισμό των αποθεμάτων Για τον υπολογισμό των αποθεμάτων χρησιμοποιήθηκαν ως δεδομένα οι χημικές χρησιμοποιήθηκαν ως δεδομένα οι χημικές αναλύσεις 106 γεωτρήσεων οι οποίες αναλύσεις 106 γεωτρήσεων οι οποίες εκτελέστηκαν από το ΙΓΜΕ και την ΜΕΤΒΑ στην εκτελέστηκαν από το ΙΓΜΕ και την ΜΕΤΒΑ στην περιοχή του κοιτάσματος, έως την άνοιξη του περιοχή του κοιτάσματος, έως την άνοιξη του 1989.1989.

Οι υπολογισμοί έγιναν με το πρόγραμμα Οι υπολογισμοί έγιναν με το πρόγραμμα Digital Digital UndergroundUndergroundΤΜΤΜ το οποίο αναπτύχθηκε από το το οποίο αναπτύχθηκε από το ΕΜΠ σε συνεργασία με την εταιρία ΕΛΕΒΜΕ ΑΕ ΕΜΠ σε συνεργασία με την εταιρία ΕΛΕΒΜΕ ΑΕ και επιδότηση από το ΥΒΕΤ.και επιδότηση από το ΥΒΕΤ.

Page 5: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

5

Η φιλοσοφία των υπολογισμών

Η μελέτη των γεωλογικών τομών καθώς και των Η μελέτη των γεωλογικών τομών καθώς και των αποτελεσμάτων του ερευνητικού μεταλλευτικού έργου με αποτελεσμάτων του ερευνητικού μεταλλευτικού έργου με έμφαση στην ασυμφωνία μεταξύ γεωλογικών μοντέλων έμφαση στην ασυμφωνία μεταξύ γεωλογικών μοντέλων και πραγματικότητας, οδήγησε και πραγματικότητας, οδήγησε στοστο συμπ συμπέέρραασμασμα ότι λ ότι λόγω όγω της άτακτης τοποθέτησης στο χώρο των μεταλλοφόρων της άτακτης τοποθέτησης στο χώρο των μεταλλοφόρων δειγμάτων, οποιαδήποτε προσπάθεια ανάκτησης δειγμάτων, οποιαδήποτε προσπάθεια ανάκτησης ποσότητας πληροφορίας πέραν της διατιθέμενης, μέσω της ποσότητας πληροφορίας πέραν της διατιθέμενης, μέσω της διασύνδεσής τους με σκοπό την δημιουργία σαφών ορίων διασύνδεσής τους με σκοπό την δημιουργία σαφών ορίων κοιτάσματος- στείρου, θα έδινε στατιστικά μεγαλύτερο κοιτάσματος- στείρου, θα έδινε στατιστικά μεγαλύτερο σφάλμα από όσο η θεώρηση ως κοιτάσματος μίας σφάλμα από όσο η θεώρηση ως κοιτάσματος μίας ευρύτερης περιοχής, όπου και τα στείρα τμήματα ευρύτερης περιοχής, όπου και τα στείρα τμήματα αντιμετωπίζονται ως διακυμάνσεις της περιεκτικότητας με αντιμετωπίζονται ως διακυμάνσεις της περιεκτικότητας με μηδενική τιμή.μηδενική τιμή.

Page 6: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

6

Η γεωμετρία

Το μοντέλο του κοιτάσματος καταλαμβάνει μία περιοχή Το μοντέλο του κοιτάσματος καταλαμβάνει μία περιοχή που ορίζεται από ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο μήκους που ορίζεται από ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο μήκους 2 2 kmkm, πλάτους 400 , πλάτους 400 mm και ύψους 69 και ύψους 69 mm, με Β-Ν διεύθυνση , με Β-Ν διεύθυνση και 60ο κλίση προς ανατολάς. Η ανώτερη ακμή της και 60ο κλίση προς ανατολάς. Η ανώτερη ακμή της δυτικότερης πλευράς του βρίσκεται σε Χ=-10230 και δυτικότερης πλευράς του βρίσκεται σε Χ=-10230 και Ζ=181, ενώ η κατώτερη της ίδιας πλευράς, σε Χ=-10263 Ζ=181, ενώ η κατώτερη της ίδιας πλευράς, σε Χ=-10263 και Ζ=146, περιορίζεται δε αυτό από βορά και νότο από τα και Ζ=146, περιορίζεται δε αυτό από βορά και νότο από τα επίπεδα Υ=9500 και Υ=7500 αντίστοιχα.επίπεδα Υ=9500 και Υ=7500 αντίστοιχα.

Το παραλληλεπίπεδο χωρίζεται σε 4600 μπλόκ (5Το παραλληλεπίπεδο χωρίζεται σε 4600 μπλόκ (5xx2020xx46) 46) των 80των 80xx100100xx1,5 1,5 mm το καθένα. το καθένα.

Page 7: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

7

Δομική ανάλυση Με σκοπό την δομική μελέτη του κοιτάσματος, έγινε Με σκοπό την δομική μελέτη του κοιτάσματος, έγινε

υπολογισμός των ημιβαριογραμμάτων περιεκτικότητας σε υπολογισμός των ημιβαριογραμμάτων περιεκτικότητας σε ZnZn και και PbPb επάνω σε φέτες διεύθυνσης Β-Ν, κλίσης 60ο επάνω σε φέτες διεύθυνσης Β-Ν, κλίσης 60ο ανατολικά και πάχους 1,5 ανατολικά και πάχους 1,5 mm. Θεωρήθηκαν οι διευθύνσεις . Θεωρήθηκαν οι διευθύνσεις Α-Δ και Β-Ν με βήμα 40 Α-Δ και Β-Ν με βήμα 40 mm. Με σκοπό την εξασφάλιση . Με σκοπό την εξασφάλιση ικανοποιητικού αριθμού σημείων, χρησιμοποιήθηκε ικανοποιητικού αριθμού σημείων, χρησιμοποιήθηκε απόσταση ανοχής 20 απόσταση ανοχής 20 mm και γωνία ανοχής 45ο. Ακολούθως και γωνία ανοχής 45ο. Ακολούθως υπολογίστηκε το μέσο βαριόγραμμα για κάθε διεύθυνση υπολογίστηκε το μέσο βαριόγραμμα για κάθε διεύθυνση και κάθε στοιχείο. Το πλήθος των ζευγών για κάθε σημείο και κάθε στοιχείο. Το πλήθος των ζευγών για κάθε σημείο της καμπύλης ήταν της τάξης των 2000.της καμπύλης ήταν της τάξης των 2000.

Παράλληλα υπολογίστηκε και το μέσο ημιβαριόγραμμα Παράλληλα υπολογίστηκε και το μέσο ημιβαριόγραμμα κατά μήκος των γεωτρήσεων με βήμα 1,5 κατά μήκος των γεωτρήσεων με βήμα 1,5 mm και απόσταση και απόσταση ανοχής 0,5 ανοχής 0,5 mm. Το πλήθος των ζευγών για κάθε σημείο . Το πλήθος των ζευγών για κάθε σημείο ήταν της τάξης των 1000. ήταν της τάξης των 1000.

Page 8: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

8

Βαριόγραμμα Zn

Η ακτίνα επιρροής είναι 50 Η ακτίνα επιρροής είναι 50 mm. Παρατηρείται μία . Παρατηρείται μία ελαφρά ανισοτροπία μεταξύ των διευθύνσεων Α-Δ και ελαφρά ανισοτροπία μεταξύ των διευθύνσεων Α-Δ και Β-ΝΒ-Ν..

23

3

(%)50

)50,hmin(

2

1

50

)50,hmin(

2

3θsin5,15,3)θ,h(γ

Page 9: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

9

Βαριόγραμμα Pb

Η ακτίνα επιρροής είναι 50 Η ακτίνα επιρροής είναι 50 mm. . Δεν πΔεν παρατηρείται αρατηρείται ανισοτροπία ανισοτροπία

23

3

(%)50

)50,hmin(

2

1

50

)50,hmin(

2

312,0)h(γ

Page 10: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

10

Παραδοχές

Ο υπολογισμός αποθεμάτων σε Ο υπολογισμός αποθεμάτων σε ZnZn και και PbPb έγινε με έγινε με την παραδοχή ότι το κοίτασμα είναι ομοιογενές, την παραδοχή ότι το κοίτασμα είναι ομοιογενές, με εφαρμογή του αλγορίθμου με εφαρμογή του αλγορίθμου ordinary Krigingordinary Kriging σε σε 3 διαστάσεις λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος του 3 διαστάσεις λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος του δείγματος, για κάθε ένα από τα 4600 μπλόκ του δείγματος, για κάθε ένα από τα 4600 μπλόκ του μοντέλου κοιτάσματος. Για τον υπολογισμό της μοντέλου κοιτάσματος. Για τον υπολογισμό της μέσης περιεκτικότητας κάθε μπλόκ λαμβάνονται μέσης περιεκτικότητας κάθε μπλόκ λαμβάνονται υπόψη τα δείγματα που βρίσκονται στην πρώτη υπόψη τα δείγματα που βρίσκονται στην πρώτη σφαίρα γύρω του (σύνολο 27 μπλόκ). Το μέσο σφαίρα γύρω του (σύνολο 27 μπλόκ). Το μέσο σφάλμα εκτίμησης για σφάλμα εκτίμησης για ZnZn ανέρχεται σε 1,45%. ανέρχεται σε 1,45%.

Page 11: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

11

Περιεκτικότητα- αποθέματα Στο σχήμα φαίνονται οι Στο σχήμα φαίνονται οι

καμπύλες καμπύλες περιεκτικότητας – περιεκτικότητας – αποθεμάτων με μονάδα αποθεμάτων με μονάδα επιλεκτικής επιλεκτικής εκμετάλλευσης το εκμετάλλευσης το blockblock των 80των 80xx100100xx1,5 1,5 mm. Η . Η οριακή περιεκτικότητα οριακή περιεκτικότητα υπολογίζεται στον Ζυπολογίζεται στον Ζnn. . Ως ειδικό βάρος Ως ειδικό βάρος in situin situ του μεταλλεύματος του μεταλλεύματος θεωρήθηκε για τον θεωρήθηκε για τον υπολογισμό τα 2,8 υπολογισμό τα 2,8 grgr//cmcm33. .

Page 12: Η έρευνα

Κ. Μόδη: Γεωστατιστική και Εφαρμογές της (Κεφάλαιο 8.1)

12

Τυπική τομή μοντέλου