วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

72
กกกกกกกกก กกกกกกกกกกก กกกกกกกกก กกกกกกก กกกก กกกก MBA Logistics

Transcript of วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

Page 1: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การจั�ดการพาณิชย์�นาวี�

บรรย์าย์โดย์ ขวี�ญช�ย์ ช�างเกดMBA Logistics

Ramkhamhaeng University

Page 2: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

เอกสารอ�างอง• เอกสารอ�างอง กรมการขนส�งทางน��า และพานชยนาวี� กระทรวีง

คมนาคม• หน�งส�อการจั�ดการกจัการพานชยนาวี� ผศ.น.ท.ส�าราญ ทองเล#ก

2551

Page 3: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ส�ปดาห์� บทท�� เน��อห์าการสอน

11 ควีามร"�ท��วีไปเก��ย์วีก�บ ท$าเร�อ เร�อ สนค�า2 ธุ&รกจัพาณิชย์�นาวี�ของประเทศไทย์3 องค�กรและการตลาดธุ&รกจัพาณิชย์�นาวี�

2 4 ข��นตอนการน,าสนค�าเข�าออกและเอกสารเร�อ

5 กรมศ&ลกากรและพธุ�การ6 โรงพ�กสนค�าเพ��อตรวีจัปล$อย์ของเข�า

และบรรจั&ของขาออก

37 การประก�นภั�ย์ทางทะเล8 กฎห์มาย์พาณิชย์�นาวี� กฎห์มาย์ทะเล

และอน&ส�ญญา9 การท$าเร�อแห์$งประเทศไทย์ และท$าเร�อท��

เก��ย์วีข�อง10 ต�นท&น ค$าใช�จั$าย์ ค$าระวีางเร�อ และค$า

ภัาระ4

สอบ

ตารางการบรรยาย วีชาการจั�ดการพาณิชย'นาวี�

Page 4: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• คะแนนเข�าช��นเร�ยนและม�ส�วีนร�วีม %• คะแนนรายงาน %• สอบประมวีลควีามร) �รายวีชา %• รวีม %

การวี�ดผลและประเมนผล

Page 5: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

Report

ให�น�กศ+กษาหาข�อม)ลเพ-มเตมท�-เก�-ยวีท�าเร�อในประเทศ จั�านวีน 1 เล�ม- หาข�อม)ลจัากแหล�งใดก#ได� ด�วียตนเอง- จั�ดท�าร)ปเล�มแบบรายงาน พร�อมอ�างองแหล�งท�-มา ของข�อม)ล- จั�ดส�งร)ปเล�ม ในวี�นท�-มาสอบ เท�าน��น - การวี�ดผล 30 คะแนน

เสนอ อาจัารย'ขวี�ญช�ย ช�างเกด

Page 6: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1
Page 7: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

บทท�- 1ควีามร) �ท� -วีไป ท�าเร�อ เร�อ

สนค�า

Page 8: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ควีามห์มาย์ของท$าเร�อ

ท$าเร�อ ค�อ สถานท��ท��เร�อเข�าจัอดเท�ย์บท$าได�อย์$างปลอดภั�ย์ เพ��อท,าการบรรท&กขนถ$าย์สนค�าเตมเช��อเพลงน,�าและ

อาห์าร และเป1นท��ท��ร�บส$งผู้"�โดย์สารท��เดนทางโดย์ทางเร�อท��ป3จัจั&บ�นนย์มใช�ใน การท$องเท��ย์วีเป1นส$วีนให์ญ$ ท$าเร�อ ค�อจั&ดขนถ$าย์สนค�าเปล��ย์นจัากพาห์นะห์น4�งเป1นอ�กพาห์นะห์น4�ง ส,าห์ร�บการ

ขนส$งทางทะเล ก5จัะท,าการบรรท&กและขนถ$าย์สนค�าและออกจัากท$าเร�อไป ส$วีนการขนส$งภัาย์ในประเทศสนค�าจัะถ"กขนส$งมาโดย์รถบรรท&ก รถไฟและอ��นๆ มาย์�งท$าเร�อ กล�บก�นเม��อสนค�าขนถ$าย์ข4�นจัากเร�อก5จัะเก5บร�กษาไวี�ท��ท$าเร�อและท,าการขนส$งต$อไปภัาย์ในประเทศโดย์พาห์นะอ��น ท$าเร�อถ�อเป1นกจักรรมห์น4�งของ

กระบวีนการ LOGISTICS โดย์ท$าเร�อท,าห์น�าท��ให์�การบรการในการขนถ$าย์สนค�า โดย์ท$าเท�ย์บเร�อจัะต�องม�ล�กษณิะทางกาย์ภัาพและโครงสร�างพ��นฐานรวีมถ4งควีามล4ก ควีามกวี�างของช$องทางเดนเร�อ ควีามย์าวีห์น�าท$า เข��อนก��นคล��น ช$องทางส,าห์ร�บให์�รถบรรท&กเข�า-ออก รวีมท��งทางรถไฟ ซึ้4�งจัะท,าให์�ท$าเร�อสามารถเช��อมต$อการคมนาคมท��เป1นแบบการขนส$งต$อเน��องห์ลาย์ร"ป

แบบ ค�อ การขนส$งท��งทางเร�อและทางบก

รวีมก�น

Page 9: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ห์น�าท��ห์ล�กของท$าเร�อ1.การควีบค/มและให�ควีามช�วียเหล�อในการเดนเร�อ2.การน�าร�อง3.การลากจั)ง4.การปฏิบ�ตงานบรรท/กขนถ่�ายสนค�า

ท$าเร�อ

Page 10: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การแบ$งประเภัทของท$าเร�อ แบ$งออกเป1น 3 ประเภัท1 แบ$งแย์กตามห์น�าท��ห์ร�อล�กษณิะการใช�งาน

เช�น ท�าเร�อเก#บสนค�าหร�อท�าเร�อขนส�งสนค�า ท�าเร�อปลอดภาษ� ท�าเร�อภายในประเทศ ท�าเร�อเพ�-อการทหาร ท�าเร�อขนส�งทางทะเลในเขตอ/ตสาหกรรมขนาดใหญ� ท�าเร�อน��าม�น ท�าเร�อขนส�งผ)�โดยสาร เป4นต�น

2 แบ$งแย์กตามล�กษณิะพ��นท��ห์ร�อสภัาพภั"มศาสตร�เช�น ท�าเร�อชายฝั่6- งทะเล ท�าเร�อน��าล+ก ท�าเร�อปากแม�น��า ท�าเร�อแม�น��า เป4นต�น3 แบ$งแย์กตามขนาดของท$าเร�อ เพ�-อเปร�ยบเท�ยบก�าล�งการผลตของท�าเร�อแต�ละแห�งเท�าท�-ม�อย)�ในป6จัจั/บ�นจัากต�วีเลขท�-ส�าค�ญ ค�อ

1.น��าหน�กสนค�าท��งหมดท�-ท�าเร�อควีบค/มในแต�ละป72.ม)ลค�าส�นค�าท�-ท�าเร�อควีบค/มท��งหมด3.จั�านวีนท�าเท�ยบเร�อท�-ใช�ประโยชน'4.ขนาดของเร�อ

ท$าเร�อ

Page 11: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ร"ปแบบของท$าเร�อ ม� 2 ล�กษณิะ ค�อ

1.ท$าเร�อท��พ�ฒนาจัากร"ปแบบท$าท��เป1นธุรรมชาต (Natural Harbour Configuration)

ท$าเร�อ

Page 12: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2. ท$าเร�อท��ออกแบบก$อสร�างให์�ม�ร"ปแบบแตกต$างไปจัากสภัาพท$าท��ม�อย์"$ในธุรรมชาต (Artificial Harbour Configuration)

ท$าเร�อ

Page 13: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ท$าเร�อท��ออกแบบก$อสร�างให์�ม�ร"ปแบบแตกต$างไปจัากสภัาพท$าท��ม�อย์"$ในธุรรมชาตโครงสร�างท$าเร�อท��จัะก$อสร�างข4�นอย์"$ก�บการออกแบบเพ��อควีามเห์มาะสมในการใช�งานและชนดห์ร�อขนาดเร�อท��จัะเข�ามาเท�ย์บท$า โดย์ท��วีไปจัะม� 2 ล�กษณิะ ค�อ

1. เป1นโครงสร�างท$าเร�อท��สร�างขนานก�บแนวีฝั่3� ง (Wharf ห์ร�อ Quay)

ท$าเร�อ

Page 14: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2. เป1นโครงสร�างท$าเร�อท��สร�างย์��นออกจัากฝั่3� งทะเล (Pier ห์ร�อ Jetty) ห์ร�อตล�งของแม$ น,�าส,าห์ร�บให์�เร�อเข�าเท�ย์บท$าท,าด�วีย์ไม�ห์ร�อเห์ล5กกล�า และท��ส,าค�ญค�อโครงสร�างต�องม�ล�กษณิะโปร$ง ไม$ก�ดขวีางทางเดนของกระแสน,�าม�ระด�บควีามล4กของน,�าห์น�กท$าเพ�ย์งพอให์�เร�อเข�าจัอดได� อย์$างเห์มาะสมท$าเร�อล�กษณิะน��ม�กจัะเป1นร"ปต�วีท� (T) ห์ร�อร"ปต�วีแอล (L) โดย์จัะท,าห์น�าท��ผู้สมผู้สานระห์วี$างเข��อนก�นคล��นและเป1นท$าเท�ย์บเร�อในต�วีเอง ท$าเร�อล�กษณิะน��สามารถออกแบบ ให์�เร�อท��ม�ขนาดแตกต$างก�นใช�เท�ย์บท$าพร�อมก�นห์ลาย์ล,าได�

ท$าเร�อ

Page 15: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ประเภัทของท$าเร�อ แบ$งได�เป1นห์ลาย์ประเภัท ด�งน��1.ประเภัทของท$าเร�อแบ$งตามล�กษณิะการใช�งาน แบ$งได�เป1น 4 ประเภัท ค�อ

1.1 ท$าเร�อห์ลบภั�ย์ เป1นท$าเร�อท��สร�างข4�นเพ��อให์�เร�อใช�ห์ลบพาย์&และคล��นลม และบางคร��ง อาจัใช�เป1นท$าเร�อเพ��อการค�าด�วีย์

ท$าเร�อ

Page 16: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1.2 ท$าเร�อทห์าร

ท$าเร�อ

Page 17: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1.3 ท$าเร�อท$องเท��ย์วีท$าเร�อ

Page 18: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1.4 ท$าเร�อพาณิชย์�

ท$าเร�อ

Page 19: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2.ประเภัทของท$าเร�อแบ$งตามล�กษณิะภั"มศาสตร� แบ$งได�เป1น 2 ประเภัท ค�อ2.1 ท$าเร�อแม$น,�า ท�าเร�อแม�น��าเป4นท�าเร�อท�-ต� �งอย)�ในแม�น��า หร�อปากแม�น��า ซึ่+-งม�ควีามปลอดภ�ยในการจัอดเร�อ เพราะปราศจัากคล�-นลม

ท$าเร�อ

Page 20: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2.2 ท$าเร�อทะเล เป4นท�าเร�อท�-ต� �งอย)�บนชายทะเลซึ่+-งม�ล�กษณิะเป4นเวี�งอ�าวีให�เร�อสามารถ่เท�ยบท�าได� อย�างปลอดภ�ย อาจัม�แนวีก��นป9องก�นคล�-นลมธรรมชาต

ท$าเร�อ

Page 21: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ท$าเร�อในประเทศไทย์ ท$าเร�อน�บเป1นส�งท��ม�ควีามส,าค�ญต$อการค�าระห์วี$างประเทศและเศรษฐกจัของประเทศเป1นอย์$างมาก เน��องจัากสนค�าท��ขนถ$าย์ผู้$านท$าเร�อห์ลากห์ลาย์และม�ปรมาณิมาก จั4งก$อให์�เกดกจักรรมมากมาย์ในเร�อ กจักรรมเห์ล$าน��ก$อให์�เกดการจั�างงาน น,าเงนตราเข�าส"$ประเทศและก$อให์�เกดการขย์าย์ต�วีในทางอ&ตสาห์กรรม และก$อให์�เกดการพ�ฒนาทางเศรษฐกจัในพ��นท��ท��กวี�างไกลออกไป

ท$าเร�อ

Page 22: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1.ท$าเร�อของร�ฐ1.1 ท$าเร�อกร&งเทพ , เช�ย์งแสน , เช�ย์งของ1.2 ท$าเร�อแห์ลมฉบ�ง1.3 ท$าเร�อมาบตาพ&ด1.4 ท$าเร�อสงขลา1.5 ท$าเร�อระนอง1.6 ท$าเร�อภั"เก5ต1.7 ท��จัอดสมอเร�อบรเวีณิเกาะส�ช�ง

ท$าเร�อ

Page 23: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ท$าเร�อ

4

5

23

Page 24: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

อาณิาบรเวีณิ ทางบก ได�แก$เขตพ��นท��ท��เป1นกรรมสทธุ?ของการท$าเร�อ แห์$ง

ประเทศไทย์ (กทท .) ณิ ท$าเร�อกร&งเทพ ม�พ��นท��ประมาณิ 2 353, ไร$ แบ$งเป1น

1 )การใช�พ��นท��ในเขตร��วีศ&ลกากร ในกจัการ ท$าเร�อประมาณิ 860 ไร$

2) นอกเขตร��วีศ&ลกากร ในกจัการท$าเร�อประมาณิ129ไร$3) พ��นท��ส,ารองเพ��อการขย์าย์งานในอนาคต 169 ไร$ 4) พ��นท��ให์�ห์น$วีย์งานราชการขอใช�ประมาณิ 217 ไร$ 5) พ��นท�� ให์�ห์น$วีย์งานของร�ฐและเอกชนเช$าประมาณิ 596

ไร$ 6) พ��นท��ช&มชนประมาณิ 197 ไร$ และทางส�ญจัรประมาณิ

185 ไร$

ท$าเร�อ

Page 25: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ร$องน,�าทางเข�า ร$องน,�าส�นดอนท$าเร�อกร&งเทพม�ควีามย์าวี 18 กโลเมตร ควีามกวี�างร$องน,�าในทางตรง 150

เมตร และควีามกวี�างร$องน,�าในทางโค�ง 250 เมตร ร$องน,�าด�งกล$าวีได�ร�บการบ,าร&งร�กษาให์�คงควีามล4กท�� 85 เมตร จัากระด�บทะเลปานกลางห์ร�อ 65.เมตร จัากระด�บน,�าลงต,�าส&ด แม$น,�าบรเวีณิท$าเร�อกร&งเทพ ม�ควีามล4กระห์วี$าง - 8511. เมตร จัากระด�บน,�าทะเลปานกลาง

เร�อเดนสม&ทรท&กล,าท��แล$นผู้$านส�ดดอนปากน,�าเจั�าพระย์าจัะเข�าเท�ย์บท$า ณิ ท$าเร�อกร&งเทพจัะต�องร�บเจั�าพน�กงานน,าร$องของกรมการขนส$งทางน,�าและพาณิชย์นาวี� ซึ้4�งต��งอย์"$ ณิ ละตจั"ด 13

26 เห์น�อ ลองจัจั"ด 100 35o ' ตะวี�นออก

ท$าเร�อ

Page 26: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

- อย์"$ทางภัาคตะวี�นออกของประเทศไทย์ - ม�พ��นท��ขนาด 6340 ไร$ ประกอบด�วีย์ท$าเท�ย์บเร�อท��เป@ดให์�บรการแล�วีด�งน�� 1 ท$าเท�ย์บเร�อต"�คอนเทนเนอร�

7 ท$า 2) ท$าเท�ย์บเร�อเอนกประสงค�

1 ท$า 3) ท$าเท�ย์บเร�อ 1Ro/Ro ท$า 4) ท$าเท�ย์บเร�อโดย์สารและเร�อ /

1 ท$า 5) ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไป ประเภัทเทกอง 1 ท$า 6) อ" $ต$อและซึ้$อมเร�อ 1 ท$า

ท$าเร�อ

Page 27: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

สามารถรองร�บเร�อขนาดให์ญ$พเศษ (Super Post Panamax) ได�

กทท . เป1นองค�กรบรห์ารท$าเร�อโดย์รวีม ส$วีนงานด�านปฏิบ�ตการเป1นของเอกชนท��เช$า

ประกอบการห์ร�อท��เร�ย์กวี$า Landlord Port เป1นท$าเท�ย์บเร�อท��ม�อ�ตราการเตบโตของการให์�

บรการขนถ$าย์สนค�าส"งส&ดแห์$งห์น4�งของโลก จัากการจั�ดอ�นด�บท$าเท�ย์บเร�อท��เป1น World Top Co

ntainer Port โดย์นตย์สารช��นน,าของโลก เช$น L oylld List เป1นต�น

ทลฉ . ได�ร�บการสน�บสน&นส$งเสรมจัากร�ฐบาลในการเป1นท$าเร�อห์ล�กของประเทศแทนท$าเร�อกร&งเทพ โดย์ม�นโย์บาย์จั,าก�ดต"�สนค�าผู้$านท$าเร�อกร&งเทพไวี�ไม$เกน 1 .0 ล�านท�อ�ย์" ต��งแต$ปB 2539 เป1นต�นมา

ท$าเร�อ

Page 28: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

28

B1B2

B4

B3B5

A3

Ao

A3

C1C2

Co D1

D2

D3C3

A1A2

A4

A5

53

ศ"นย์�กลาง

การตรวีจั

สอบสนค�า

และพ�กรถ

บรรท&ก

ท�าเร�อแหลมฉบ�ง

Page 29: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ท$าเท�ย์บเร�อ

(A)

ย์าวีห์น�าท$า

(เมตร) ควีามล4ก ล�กษณิะท$า

ข�ดควีามสามารถ

A0 590

- 140.เมตร จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อเอนกประสงค�รองร�บสนค�าท��วีไป

ท��ขนส$งโดย์เร�อล,าเล�ย์ง เร�อเดนทะเล

ชาย์ฝั่3� ง และเร�อ Conventional 750,000 ต�น/ปB

A1 365

- 140.เมตร จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อโดย์สารระห์วี$างประเทศจัากเร�อ

Ro/Ro และท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไป

ประเภัทรถย์นต�

ร�บเร�อโดย์สารขนาด 70,000DWT

60,000 ค�น/ปB

A2 400 -14.0 เมตร

จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อเอนกประสงค�ขนส$งสนค�าท��วีไป

และสนค�าต"�

เร�อขนาด 50,000 DWT ร�บสนค�า

ปBละ 0.6 ล�านต�น และต"� 04. TEU

A3 350

-14.0 เมตร จัาก MSL ท$าเท�ย์บเร�อเอนกประสงค�

รองร�บต"�สนค�าได� 0.4 ล�าน TEU

A4 250-14.0 เมตร

จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไป (เทกอง-น,�าตาลและ

กากน,�าตาล )

เร�อสนค�าท��วีไปขนาด 40,000

DWT สนค�า 0.7 ล� านต�น

A5 450

-14.0 เมตร จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อ Ro/Ro เพ��อรองร�บรถย์นต�

ส$งออกและเร�อสนค�าท��วีไป 700,000 ค�น

ท$าเร�อแห์ลมฉบ�งม�ท$าเท�ย์บเร�อ 18 ท$า ด�งน��ท$าเร�อ

Page 30: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ท$าเท�ย์บเร�อ

(B และ C)

ย์าวีห์น�าท$า

(เมตร) ควีามล4ก ล�กษณิะท$า

ข�ดควีามสามารถ

B1-B4 300

-140. เ มตร จัาก MSL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�า

ร�บเร�อ 50,000 DWT

สนค�า , 0 .6 ล�าน TEU

B5 400

- 140.เมตร จัาก MSL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�า

ร�บเร�อ 50,000 DWT

สนค�า 08 ล�าน TEU

C0 500

- 160.เมตร จัาก MSL

ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไปม�ต"�บรรท&กมาด�วีย์และ

ร�บสนค�า และท$าเร�อ Ro/Ro

ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไปม�ต"�บรรท&ก

มาด�วีย์เท��ย์วีละไม$กน 50 TEU

และร�บสนค�า 1 ล�านต�น

ท$าเร�อ Ro/Ro 1.1 ล�านต�น/ปB

C1-C2

700, 500

- 160.เมตร จัาก MSL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�า

ปBละ 14 10. , .ล�าน TEU

C3 500

- 160.เมตร จัาก MSL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�า ปBละ 10. ล�าน TEU

ท$าเร�อ

Page 31: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

31

ท$าเท�ย์บเร�อ

(D)

ย์าวีห์น�าท$า

(เมตร) ควีามล4ก ล�กษณิะท$าข�ดควีามสามารถ

D1 700

-160. เมตร จัาก

SL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�าปBละ 14. ล�าน

TEU

D2-D3

ท$าละ 5

0

0

-160. เมตร จัาก

SL ท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�าปBละ 10. ล�าน

TEU/ท$า

ท$าเร�อ

ผู้"�บรห์ารท$าเร�อแห์ลมฉบ�งท$าเท�ย์บเร�อ ผู้"�บรห์าร

1. ท�าเท�ยบเร�อA0 บรษ�ทแอล ซึ่�เอ#มท�จั�าก�ด 2. ท�าเท�ยบเร�อA1 บรษ�ทแหลมฉบ�งคร)ซึ่เซึ่#นเตอร'จั�าก�ด 3. ท�าเท�ยบเร�อA2 บรษ�ทไทยแหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด 4. ท�าเท�ยบเร�อA3 บร ษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด5. ท�าเท�ยบเร�อA4 บรษ�ทอ�าวีไทยคล�งสนค�าจั�าก�ด6. ท�าเท�ยบเร�อA5 บรษ�ทนามยงเทอร'มน�ลจั�าก�ด7. ท�าเท�ยบเร�อB 1 บรษ�ทแอลซึ่�บ� คอนเทนเนอร'เทอร'มน�ล8. ท�าเท�ยบเร�อB 2 บรษ�ทเอเวีอร'กร�นคอนเทนเนอร'เทอร'มน�ล(ประเทศไทย) จั�าก�ด9. ท�าเท�ยบเร�อB 3 บรษ�ทอ�สเทร'นซึ่�แหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด

ท$าเท�ย์บเร�อ ผู้"�บรห์าร 10. ท�าเท�ยบเร�อB 4 บรษ�ทท�ไอพ�เอสจั�าก�ด11. ท�าเท�ยบเร�อB 5 บรษ�ทแหลมฉบ�งอนเตอร'เนช�-นแนลเทอร'มน�ลจั�าก�ด12. ท�าเท�ยบเร�อc0 บรษ�ทฮั�ทชส�นโร- โรเทอร'มน�ล(ประเทศไทย) จั�าก�ด13. ท�าเท�ยบเร�อc1 บรษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด14. ท�าเท�ยบเร�อc2 บรษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด15. ท�าเท�ยบเร�อc3 บรษ�ทแหลมฉบ�งอนเตอร'เนช�-นแนลเทอร'มน�ลจั�าก�ด16. ท�าเท�ยบเร�อD1 บรษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเท อร'มน�ลจั�าก�ด 17. ท�าเท�ยบเร�อD2 บรษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเทอร'มน�ล18. ท�าเท�ยบเร�อD3 บรษ�ทฮั�ทชส�นแหลมฉบ�งเทอร'มน�ลจั�าก�ด

Page 32: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

จั,านวีนเร�อผู้$านท$า ปรมาณิสนค�าเข�า-ออก ท$าเร�อแห์ลมฉบ�ง (ปBงบประมาณิ)

    ปรมาณิสนค�า (ต�น)    

ปB

จั,านวีน สนค�าท��วีไป สนค�าบรรจั&ต"� รวีม

ต"�สนค�า(T.E.U.)

เร�อ (

ล,า) ขาเข�า ขาออก ขาเข�า ขาออก ขาเข�า ขาออก ขาเข�า

ขาออก

2541

3,050

192,276

1,005,066

4,005,933

8,539,858

4,198,20

9

9,544,924

698,071

726,631

2542

3,300

109,412

710,421

5,013,175

10,634,555

5,122,58

7

11,344,976

850,661

905,206

2543

3,869

62,897

1,134,553

5,978,906

11,783,506

6,041,80

3

12,918,059

1,036,069

1,074,939

2544

4,155

58,654

1,309,630

6,766,532

13,162,344

6,825,18

6

14,471,974

1,148,724

1,163,715

2545

4,316

93,143

1,258,594

8,523,918

15,717,468

8,617,06

1

16,976,062

1,317,910

1,338,741

2546

4,296

106,211

1,307,228

9,559,382

17,766,752

9,665,59

3

19,073,980

1,541,997

1,505,372

2547

4,625

108,732

1,450,045

10,815,551

20,026,525

10,924,28

3

21,476,570

1,767,803

1,762,080

2548

4,287

131,036

1,356,956

12,473,675

21,534,954

12,604,71

1

22,891,910

1,859,115

1,896,927

ท��มา : กระทรวีงคมนาคม

Page 33: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1. ม�ท$าเท�ย์บเร�อ 3 ท$า ควีามย์าวีรวีม 510 ม . กวี�าง 30 ม .ควีามล4กห์น�าท$า 10 ม . (เม��อน,�าลงต,�าส&ด ) ประกอบด�วีย์ - ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าท��วีไป 2ท$า ม�ควีามย์าวี 180 ม . และ

175 ม . ตามล,าด�บ - ท$าเท�ย์บเร�อสนค�าเทกอง 1ท$า ม�ควีามย์าวี 155 ม . 2. ร$องน,�าม�ควีามย์าวี 4 กม .กวี�าง 120 ม . ล4ก 9 ม. 3. พ��นท��กล�บล,าเร�อม�เส�นผู้$าศ"นย์�กลาง 300 ม. 4. พ��นท��ท$าเร�อ 115000, ตรม. 5. ลานคอนเทนเนอร� 50000, ตรม. 6. โรงเก5บสนค�า 6720,ตรม. 7. พ��นท��ใช�สอย์ท��วีไป

9300, ตรม.

ท$าเร�อน,�าล4กสงขลา

ท$าเร�อ

Page 34: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต��งอย์"$ในจั�งห์วี�ดภั"เก5ต ทางด�านชาย์ฝั่3� งทะเลอ�นดาม�น ป3จัจั&บ�นม�บทบาทส,าค�ญในการร�บเร�อท$องเท��ย์วีมากกวี$า

เร�อสนค�า โดย์ม�ท$าเท�ย์บเร�อท��งห์มด 2ท$า ซึ้4�งม�ส�งอ,านวีย์ควีามสะดวีกท$าเร�อ

ด�งน�� 1 ท$าเท�ย์บเร�อควีามย์าวี

360 เมตร กวี�าง 30 เมตร ล4ก 10 เมตร ร�บสนค�าท��วีไปขนาด

20 000, DWT ควีามย์าวีเร�อไม$เกน 210 เมตร กนน,�าล4กไม$เกน

8 5. เมตร โดย์จัอดเร�อเท�ย์บท$าพร�อมก�นได� 2 ล,า และเร�อล,าเล�ย์งได�

4 ล,า 2. ร$องน,�าม�ควีามย์าวี

1 500, เมตร กวี�าง 120

เมตร ล4ก (เม��อน,�าลงต,�าส&ด ) 9 เมตร และพ��นท��กล�บล,าเร�อม�เส�นผู้$าศ"นย์�กลาง

360 เมตร

ท$าเร�อท$าเร�อภั"เก5ต

Page 35: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

      ร$องน,�า        ร$องน,�าทางเดนเร�อ

เร�มต��งแต$บรเวีณิทศตะวี�นตกของเกาะช�างจันถ4งท$าเท�ย์บเร�อ รวีมระย์ะทาง 28 กโลเมตร โดย์ม�ควีามล4กของร$องน,�า 8เมตร จัากระด�บน,�าลงต,�าส&ด และควีามกวี�างของร$องน,�า 120 เมตร

ตลอดระย์ะแนวีร$องน,�า ตดต��งเคร��องห์มาย์ช$วีย์การเดนเร�อเพ��อเพ�มควีาม

ปลอดภั�ย์ในการเดนเร�อ

ท$าเร�อท$าเร�อระนอง จั.ระนองต��งอย์"$รมฝั่3� งแม$น,�ากระบ&ร� ฝั่3� งตะวี�น

ออก ต.ปากน,�า อ.เม�อง จั.ระนอง เน��อท�� 315 ไร$

Page 36: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ล�กษณิะของท$าเร�อระนองท$าเท�ย์บเร�ออเนกประสงค�        ม�ขนาดควีามกวี�าง 26 เมตร ย์าวี

134 เมตร สามารถร�บเร�อสนค�าขนาดไม$เกน 500 ต�นกรอสส� จัอดเท�ย์บท$าได�พร�อมก�น 2 ล,า ม�สะพานเช��อมฝั่3� งกวี�าง 10 เมตร ย์าวี 212 เมตร จั,านวีน 2 สะพานท$าเท�ย์บเร�อต"�สนค�า        ม�ขนาดควีามกวี�าง 30 เมตร ย์าวี

150 เมตร สามารถร�บเร�อสนค�าขนาดไม$เกน 12000 เดดเวีทต�น จัอดเท�ย์บท$าได�คร��งละไม$เกน 1 ล,า ม�สะพานเช��อมฝั่3� งกวี�าง 7 5. เมตร ย์าวี

212 เมตร สะพานเช��อมก�บท$าเร�ออเนกประสงค� กวี�าง 8 50. เมตร ย์าวี 40 เมตร

ท$าเร�อ

ส�งอ,านวีย์ควีามสะดวีก          เร�อลากจั"ง เคร��องม�อท&$นแรงประเภัทต$าง ๆ ส,าห์ร�บการย์กขนและเคล��อนย์�าย์สนค�า พ��นท��ฝั่ากเก5บสนค�า          1 . โรงพ�กสนค�า ม�พ��นท�-

1500 ตารางเมตร          2 . พ��นท�-วีางสนค�าท�-วีไป

7200, ตารางเมตร          3. พ��นท�-วีางต)�สนค�า 19

000 ตารางเมตร สามารถ่ฝั่ากเก#บต)�สนค�าขาออกได� 405 ท�อ�ย) . ต)�สนค�าขาเข�า

285 ท�อ�ย) . และต)�สนค�าเปล�า 590 ท�อ�ย) .

Page 37: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

1) เป1นท$าเร�อเฉพาะกจั ซึ้4�งร�ฐได�ก,าห์นดให์�บรการอ&ตสาห์กรรมท��ผู้ลตข4�นในบรเวีณิมาบตาพ&ด อย์"$ในควีามร�บด"แลของการนคมอ&ตสาห์กรรมแห์$งประเทศไทย์ รก$อสร�างแล�วีเสร5จัเม��อเด�อนม�นาคม 2535

2 ท$าเร�ออ&ตสาห์กรรมมาบตาพ&ด ระย์ะ   1 แบ$งท$าเร�อออกเป1น 2 ประเภัท ค�อ

2 1. ) ท$าเร�อสาธุารณิะ ( )เป1นท$าเร�อท��ไม$จั,าก�ดผู้"�ใช�บรการ โดย์ กนอ . ก$อสร�างส�ง

อ,านวีย์ควีามสะดวีกพ��นฐานและท$าเท�ย์บเร�อให์� ประกอบด�วีย์ 2 ท$าเท�ย์บเร�อ ค�อ

(1) ท$าเท�ย์บเร�อท��วีไป (General Cargo ) บรห์ารจั�ดการโดย์บรษ�ท ไทย์พรอสเพอรต�เทอม

นอล จั,าก�ด (TPT) ประกอบด�วีย์ - ท$าเท�ย์บเร�อน,�าล4กขนาดควีามย์าวีห์น�าท$า 330 ม . ล4กห์น�าท$า 12 5. ม  . - ท$าเท�ย์บเร�อชาย์ฝั่3� งขนาดควีามย์าวี 135

ม   . ท��ดนห์ล�งท$า 49 ไร$ 3 งาน 7 0 ตรวี . อาคารเก5บสนค�า 4 000, ตรม.พ��นท��กองเก5บสนค�ากลางแจั�งประมาณิ 75 000, ตรม.

ท$าเร�อมาบตาพ&ด จั.ระย์อง

ท$าเร�อ

Page 38: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2. ท$าเร�อเอกชน2.1 ท$าเร�อเอกชนในแม$น,�าเจั�าพระย์า2.2 ท$าเร�อเอกชนชาย์ฝั่3� งตะวี�นออก2.3 ท$าเร�อเอกชนชาย์ฝั่3� งภัาคใต�

ท$าเร�อ

Page 39: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 40: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• โครงสร�างของเร�อ ประกอบด�วีย 2 ส�วีนท�-ส�าค�ญค�อ – ส$วีนท��เป1นต�วีเร�อห์ร�อล,าเร�อ (Hull ) ประกอบด�วีย

Holds และ Tanks – ส$วีนท��เป1นเคร��องจั�กร (Machinery) ซึ่+-งจัะรวีม

ถ่+งเคร�-องยนต'และอ/ปกรณิ'ต�าง ๆ • ล�กษณิะพ��นฐานของเร�อ

– Single Deck Vessels เป4นเร�อท�-ม�ดาดฟ้9าช��นเด�ยวี เหมาะสมก�บการบรรท/กสนค�าเทกอง (bulk

cargoes) เช�น ถ่�านหน เมล#ดธ�ญพ�ชต�าง ๆ

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

40

Page 41: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

– Tween Deck Vessels เป1นเร�อท��ม�ดาดฟDาเพ�มข4�นอ�กห์ลาย์ช��นท��ด�านล$างของดาดฟDาเร�ออ�นบนส&ด

(main deck) เห์มาะสมก�บการบรรท&กสนค�าท��วีไป ดาดฟDาเร�อแต$ละช��นจัะช$วีย์ปDองก�นควีามเส�ย์ห์าย์ของสนค�าได�

– Shelter Deck Vessels เป1นเร�อท��ม�ดาดฟDาเพ�มข4�นอ�กห์น4�งช��นเห์น�อดาดฟDาเร�ออ�นบนส&ด เห์มาะสมก�บการบรรท&กสนค�าห์ลาย์ประเภัท เช$น เร�อบรรท&กแกEส (Gas Carriers) เร�อบรรท&กไม� (Wood Carriers) เร�อห์�องเย์5น (Refrigerated Ships) เร�อบรรท&กน,�าม�น (Oil tankers) เร�อคอนเทนเนอร� ห์ร�อเร�อบรรท&กสนค�าบรรจั&ต"� (Container Ships) และเร�อโร-โร (Roll-on/Roll off Ships)

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

41

Page 42: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• ประเภัทของเร�อ 1. เร�อสนค�า (Cargo ship) เป1นเร�อท��ใช�ส,าห์ร�บการบรรท&ก

สนค�า จั,าแนกตามล�กษณิะสนค�าท��ขนส$งเป1น 4 ก ล&$ม ค�อ กล&$มท�� 1 เร�อบรรท&กสนค�าเห์ลวี (Tankers)

กล&$มท�� 2 เร�อบรรท&กสนค�าเทกอง (Bulk Carrier) กล&$มท�� 3 เร�อบรรท&กสนค�าท��วีไป (General Cargo Ship)

กล&$มท�� 4 เร�อคอนเทนเนอร� (Container Ships)กล&$มท�� 5 เร�อประเภัทอ��น ๆ

2. เร�อโดย์สาร (Passenger ship) เป1นเร�อท��ใช�ส,าห์ร�บขนส$ง คนโดย์สาร ห์ร�อคนโดย์สารและสนค�า อาจัจั,าแนกเป1น

- เร�อโดย์สารประจั,าทาง (Liner)- เร�อโดย์สารท$องเท��ย์วี (Cruise ship)

- เร�อโดย์สารและสนค�า เช$น เร�อ โร-โร (Ro-Ro ) เร�อเฟอร�ร�� (Ferry)

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 43: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• ประเภัทของเร�อสนค�า– Cargo Ships เป1นเร�อสนค�าซึ้4�งอาจัใช�ค,าวี$า Liner (เร�อประจั,า )

ห์ร�อ Tramp (เร�อจัร ) ส,าห์ร�บบรรท&กสนค�าท��วีไปไม$จั,าเป1นต�องม�เฉพาะสนค�าอย์$างใดอย์$างห์น4�ง อาจับรรท&กสนค�าเก$าท��เป1นห์�บห์$อและไม$เป1นห์�บห์$อ เร�อสนค�าท��วีไป จัะเร�ย์กวี$า Breakbulk ship ม�ล�กษณิะคล�าย์เร�อบรรท&กถ$านห์นแต$จัะบรรท&กสนค�าผู้สมห์ลาย์อย์$าง บางล,าม� Gantry cranes ประจั,าเร�อด�วีย์ โดย์จั,าแนกตามล�กษณิะสนค�าท��ขนส$งเป1น 4 กล&$ม ค�อ•กล&$มท�� 1 เร�อบรรท&กสนค�าเห์ลวี (Tankers) เป1นช��อรวีมท��ใช�

เร�ย์กเร�อบรรท&กสนค�าเห์ลวีท&กชนด ออกแบบพเศษส,าห์ร�บสนค�าจั,าพวีกน,�าม�น สารเคม� ห์ร�อใช�บรรท&ก

แกEส จั4งเป1นเร�อท��ค$อนข�างอ�นตราย์และต�องการการควีบค&มด"แลควีามปลอดภั�ย์ในการขนส$งและส"บถ$าย์ส"ง

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 44: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• กล&$มท�� 3 เร�อบรรท&กสนค�าท��วีไป (General cargo ship) เป1นเร�อ

ท��บรรท&กสนค�าได�ห์ลาย์ชนดรวีมก�น โดย์ระวีางสนค�าอาจัวีางเป1นช��น ๆ (tween deck) เพ��อแก�ไขป3ญห์าการวีางซึ้�อน

ท�บของสนค�าในระวีางจันเกนไป ม�ควีามสะดวีก ในการเข�าออกเม�องท$าต$างๆ ได�อย์$างด� สามารถให์�บรการใน

ล�กษณิะเร�อประจั,าทาง (Cargo liner) ห์ร�อเร�อจัร (Tramp ship) ได�ตามควีามต�องการของผู้"�ใช�บรการ

• กล&$มท�� 2 เร�อบรรท&กสนค�าเทกอง (Bulk carrier) เป1นเร�อท��ม�ดาดฟDาช��นเด�ย์วีขนาดให์ญ$ ส,าห์ร�บบรรท&กสนค�าเทกอง (แบบไม$ห์�บห์$อ ) อาจัเป1นเร�อสนค�าเทกองแห์�ง (Dry bulk carriers)

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 45: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

• กล&$มท�� 4 เร�อคอนเทนเนอร� (Container Ships ) ส,าห์ร�บบรรท&กสนค�าท��ถ"กบรรจั&เป1นต"� เป1นเร�อขนาดให์ญ$ ม�การพ�ฒนาออกแบบให์�เห์มาะสมก�บระบบการขนส$งประเภัทต$าง ๆ และต�องม�ท$าเร�อท��รองร�บอย์$างเห์มาะสมในด�านเทคโนโลย์�ของอ&ปกรณิ�ขนถ$าย์ ห์ร�อการใช�ระบบคอมพวีเตอร�ในการขนย์กสนค�า ข�อด�ของการขนส$งประเภัทน��ค�อสะดวีก รวีดเร5วี สนค�าได�ร�บควีามเส�ย์ห์าย์น�อย์

• กล&$มท�� 5 เร�อประเภัทอ��น ๆ เป1นเร�อท��ใช�บรรท&กสนค�าท��ม�ล�กษณิะแตกต$างไปจัากสนค�าท��วีไป จั4งม�ล�กษณิะโครงสร�าง อ&ปกรณิ�แตกต$างไปจัากเร�ออ��น ๆ เช$น

- เร�อบรรท&กรถย์นต� (Vehicle carrier) - เร�อห์�องเย์5น (Reefer/refrigerated vessel)

- เร�อบรรท&กสนค�าห์น�ก (Heavy lift ship) - เร�อโรโร (Roll on – Roll off )

- เร�อแลช (LASH : Lighter Aboard Ship)

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 46: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

เร�อโดย์สาร (Passenger Ships/Cruise Liners)

เป1นเร�อโดย์สารท��ม�ล�กษณิะเฉพาะต�วี ม� ส�งอ,านวีย์ควีามสะดวีกจั,านวีนมาก ม�ค$าใช�จั$าย์ในการบ,าร&งร�กษาส"ง โดย์ท��วีไปม�ขนาดให์ญ$กวี$าเร�อประเภัทอ��น ภัาย์ในเร�อจัะม�ห์�องอาห์าร ห์�องพ�กผู้"�โดย์สาร ห์�องด"ภัาพย์นตร� ห์�องโถงส,าห์ร�บเต�นร,า สระวี$าย์น,�า ท��ออกก,าล�งกาย์ และส�งบ�นเทงต$างๆ ม�การแบ$งล�กษณิะการ ใช�งานเป1นเร�อวี�งระย์ะใกล� เช$น เร�อเฟอร�ร�� และเร�อวี�งระย์ะไกล เช$น เร�อเดนสม&ทร , เร�อสตาร�คร"ส เป1นต�น

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 47: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

เทคโนโลย์�เร�อ การเทคโนโลย์�มาใช�ก�บเร�อม�ห์ลาย์ด�าน เช$น การออกแบบร"ปทรงเพ��อ

- ลดแรงเส�ย์ดทาน ม�เสถ�ย์รภัาพ ไม$โคลง ลดน,�าห์น�กเร�อ - ม�ควีามเร5วีส"ง ประห์ย์�ดเช��อเพลง ควีบค&มได�ง$าย์ - ม�ควีามปลอดภั�ย์ และไม$ก$อให์�เกดมลภัาวีะ โดย์สามารถพจัารณิาในประเด5นต$าง ๆ ท��ส,าค�ญด�งน�� 1 ) การจั�ดการก�บต�วีเร�อ

2) เคร��องย์นต�ข�บเคล��อนเร�อ 3 ) น,�าม�นเช��อเพลง

4) เร�อควีามเร5วีส"ง5 ) อ&ปกรณิ�ประจั,าเร�อ

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 48: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การใช�พล�งงานทดแทน ส�บเน��องมาจัาก - น,�าม�นเช��อเพลงม�ราคาผู้�นผู้วีนค$อนข�างส"งมาต��งแต$ปB 2548

และเร�มลดลงและค$อนข�างคงท��มาต��งแต$ช$วีงประมาณิเด�อนก�นย์าย์น 2549

- ร�ฐบาลได�ม�นโย์บาย์และแผู้นด�านส$งเสรมพล�งงานทดแทนท��เห์มาะสมก�บประเทศ เพ��อกระจัาย์ชนดเช��อเพลงและลดการพ4�งพาการน,าเข�าพล�งงาน มาตรการท��ส,าค�ญมาตรการห์น4�ง ค�อ ส$งเสรมการใช�กEาซึ้ธุรรมชาต (NGV) กEาซึ้โซึ้ฮอล� และไบโอด�เซึ้ล ทดแทนน,�าม�นเช��อเพลงในภัาคการขนส$งตามควีามเห์มาะสมก�บศ�กย์ภัาพด�านการพ�ฒนาพล�งงานทดแทนของประเทศ

- กรมการขนส$งทางน,�าและพาณิชย์นาวี�ได�ด,าเนนการอย์$างต$อเน��องมาต��งแต$ปB 2548 โดย์ได�ศ4กษาในกรณิ�ของเร�อประมงร$วีมก�บ ปตท. และม�ควีามเห์5นวี$าการใช�ระบบ NGV เห์มาะสมก�บเร�อท��เดนในเส�นทางประจั,าและม�ก,าห์นดระย์ะเวีลาเดนเร�อท��แน$นอน เช$น เร�อข�ามฟาก เร�อโดย์สารประจั,าทาง เพราะสามารถก,าห์นดปรมาณิกEาซึ้ท��ใช�ได�อย์$างแน$นอน

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 49: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

โครงการส$งเสรมการใช� NGV ในภัาคการขนส$งทางน,�า โดย์ร$วีมม�อจัาก ปตท .ด�งน��

1 ) โครงการทดลองใช� NGV ในเร�อ Motor Barge คาดวี$าจัะสามารถลดการน,าเข�าน,�าม�นจัากต$างประเทศปBละประมาณิ

5760000, , ลตร ห์ร�อ คดเป1นม"ลค$า 115

ล�านบาท (คดท��ราคาน,�าม�นดบ 60 USD/BBL ) และคาดวี$าจัะสามารถตดต��งเคร��องย์นต�แล�วีเสร5จัภัาย์ในเด�อนมถ&นาย์น 2550 2) โครงการ NGV ในเร�อเฟอร�ร��

สามารถลดการน,าเข�าน,�าม�นจัากต$างประเทศได�ปBละประมาณิ 600000, ลตร ห์ร�อคดเป1นม"ลค$า 12 ล�านบาท (คดท��ราคา

น,�าม�นดบ 60 USD/BBL) , ลดต�นท&นค$าเช��อเพลงของผู้"�ประกอบการลงได�ประมาณิ 30% และลดมลพษท��เกดจัากเคร��องย์นต�ด�เซึ้ล ท��งน�� ปตท . ก,าล�งก$อสร�างโรงงานผู้ลตกEาซึ้ธุรรมชาตเห์ลวี (LNG) ท�� จั.ระย์อง จัะแล�วีเสร5จัราวีต�นปB 2550

3) โครงการทดลองใช� NGV ในเร�อด$วีนเจั�าพระย์า สามารถลดการน,าเข�าน,�าม�นจัากต$างประเทศได�ปBละประมาณิ

825000, ลตร ห์ร�อคดเป1นม"ลค$า 16 5. ล�านบาท (คดท��ราคาน,�าม�นดบ 60 USD/BBL) และลดต�นท&นค$าเช��อเพลงของผู้"�ประกอบการลงได�ประมาณิ 20%

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 50: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ควีามส�มพ�นธุ�ระห์วี$างท$าเร�อและเร�อ เพ�-อควีามปลอดภ�ยในการด�าเนนกจัการ ท�าเร�อและเร�อจัะ

ต�องม�ควีาม ส�มพ�นธ'ก�น ข+�นอย)�ก�บแบบท�าเร�อ ประเภทของเร�อ และปรมาณิการบรรท/กของเร�อท�าเร�อจัะต�องออกแบบให�ส�มพ�นธ'ก�บประเภทเร�อท�-จัะเข�ามาเท�ยบท�า โดย

ต�องม�ระด�บควีามล4กของร$องน,�าห์น�าท$าท��เห์มาะสมเพ��อให์�เร�อขนาดต$างๆ สามารถจัอดได�อย์$างปลอดภั�ย์

ควีรม�อ&ปกรณิ�ห์ร�อส�งอ,านวีย์ควีามสะดวีกท��พอเพ�ย์งระห์วี$างท$าเร�อและเร�อท��ส�มพ�นธุ�ก�นเพ��อเพ�มศ�กย์ภัาพในการขนส$งสนค�าประเภัทต$างๆ

ท��ส,าค�ญ ค�อ โครงสร�างของท$าเร�อห์ร�อท$าเท�ย์บห์ร�อจัะต�องม��นคงแข5งแรง ม�ควีามปลอดภั�ย์ และไม$ส$งผู้ลกระทบต$อส�งแวีดล�อมทางน,�า

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 51: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การก,าห์นดขนาดการบรรท&กสนค�าของเร�อจัะเข�า

เท�ย์บท$าเร�อ ม�ป3จัจั�ย์พจัารณิา ค�อ - Ship’s Draft ห์ร�อ

Draught ขนาดกนน,�าล4กของเร�อ เป1นต�วีเลขก,าห์นดขนาดการบรรท&กเพ��อวี�ดควีามล4กของเร�อ เช$น เม��อเร�อ

บรรท&กสนค�าเต5ม (Full Load) ห์ร�อไม$ได�บรรท&กสนค�าเลย์ (Light

Load) จัะม�ขนาดควีามล4กเท$าใด - Load Line ห์ร�อ Safety

Load Line เป1นแนวีเส�นก,าห์นดขนาดปลอดภั�ย์ในการบรรท&กสนค�า

ห์ร�อเป1นระด�บท��ปลอดภั�ย์ในการก,าห์นดขนาดส"งส&ดของการบรรท&กสนค�า

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

51

Page 52: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การวี�ดขนาดต�นเร�อการวี�ดขนาดต�นเร�อ (Tonnage

measurement) หมายถ่+ง มาตราวี�ดขนาดเร�อท�-ใช�วี�ดเก�-ยวีก�บการระวีางบรรท/กสนค�าของเร�อสนค�าและค�าขนส�ง ซึ่+-งการวี�ดขนาดต�นเร�อด�งกล�าวีแบ�งได�เป1น

2 ล�กษณิะ ค�อ - วี�ดปรมาตรของต�วีเร�อ (Volume

tonnage) - วี�ดน,�าห์น�กเร�อและสนค�า (weight

tonnage)

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 53: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

การวี�ดขนาดต�นเร�อ สามารถแบ$งการวี�ดขนาดต�นเร�อออกเป1น 5 วีธุ�ด�งน��

1. Deadweight Tonnage (D.W.T.)

เดทเวีทต�นเนจั ค�อ น,�าห์น�กรวีมท��เร�อสามารถจัะบรรท&กสนค�าได�ส"งส&ดรวีมท��งเสบ�ย์งส�มภัาระ (Stores) และเช��อ

เพลง (Bunker fuel) และม�ห์น$วีย์เป1นน,�าห์น�ก เช$น ต�นละ 1000, กโลกร�ม ห์ร�อ ต�นละ 2240, ปอนด�

ต�วีอย์$าง : ถ�าเร�อล,าห์น4�ง ม�เดทเวีทต�นเนจั = 12000, เมตรกต�น

ถ�าเร�อล,าน�� ม�น,�าห์น�กในสภัาวีะ light displacement = 4500, เมตรกต�น

เร�อล,าน��จัะบรรท&กสนค�าและเสบ�ย์งส�มภัาระและเช��อเพลง = 7,500 เมตรกต�น

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 54: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2. ต�นเนจัของสนค�า (Cargo tonnage)การวี�ดต�นเนจัของสนค�าสามารถวี�ดได� 2 ร"ปแบบ ค�อ

วี�ดเป1นน,�าห์น�กห์ร�อปรมาตรก5ได�ตามแต$จัะตกลงก�นระห์วี$างผู้"�ร�บขนสนค�าและผู้"�ส$งสนค�า

- การวี�ดต�นเนจัของสนค�าตามน,�าห์น�กม�ท��งระบบอเมรก�น ค�อ 2000 ปอนด� (short ton) และระบบ

อ�งกฤษ ค�อ 2240 ปอนด� (long ton)- การวี�ดต�นเนจัของสนค�าตามปรมาตรโดย์ปกตใช�ห์น4�ง

ต�น (measurement ton) ม�ปรมาตรเท$าก�บ 40

ล"กบาศก�ฟ&ต แต$ในบางกรณิ�อาจัใช�ต�วีเลขจั,านวีนมากกวี$า ส,าห์ร�บการวี�ดต�นเนจัของสนค�าน��น บรษ�ทเร�อใช�

ห์น$วีย์วี�ดเป1นน,�าห์น�ก 1 freight ton เท$าก�บ 1000, กโลกร�ม ห์ร�อเป1นปรมาตรเท$าก�บ 1

ล"กบาศก�เมตร ซึ้4�งแล�วีแต$จัะเร�ย์กเก5บห์ร�อตามแต$จัะตกลงก�น

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 55: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

3. ต�นเนจัของระวีางข�บน,�าของเร�อ (Displacement tonnage)

ต�นเนจั ของระวีางข�บน��าของเร�อม�หน�วียเป4นน��าหน�ก ค�อ ต�นละ 2240, ปอนด' ซึ่+-งเป4นน��าหน�กของต�วีเร�อรวีมท��งท/กส-งท/กอย�างท�-อย)�บนเร�อในขณิะน��น จั�านวีนน��าหน�กท�-ค�านวีณิได�ค�อ

น��าหน�กโดยรวีมของน��าท�-ถ่)กแทนท�-โดยเร�อในขณิะน��น ๆ ต�นเนจั ของระวีางข�บน��าเฉพาะต�วีเร�อ (displacement light)

ค�อน��าหน�กของเร�อท�-ไม�รวีมส�มภาระ (stores) น��าม�นเช��อเพลง (bunker fuel) และสนค�า

ต�นเนจั ระวีางข�บน��าบรรท/ก (displacement loaded) ค�อ น��าหน�กของต�วีเร�อรวีมท��งส�มภาระ น��าม�นเช��อเพลง สนค�าและผ)�

โดยสาร

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 56: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

4. ต�นกรอสของเร�อ (Gross tonnage) - การค�านวีณิปรมาตรต�นกรอสใช�วี�ดจัากต�วีเร�อ

และจัะไม�ใช�วี�ดจัากสนค�า - ปรมาตรต�นกรอสก�าหนดได�โดยการค�านวีณิ

ช�องวี�างภายในเร�อ (vessel’s closed – in space) ซึ่+-งม�หน�วียเป4นล)กบาศก'ฟ้/ตและน�ามาหารด�วียจั�านวีน 100 และม�กจัะเร�ยกก�นในอด�ตวี�า Gross

Registered Tonnage ( G.R.T.) ด�งน��น 1 ต�นกรอส จั+งม�ค�า = ปรมาตร

100 ล)กบาศก'ฟ้/ต การค�านวีณิปรมาตรต�นกรอสน��จัะน�าไปใช�ในการค�านวีณิเพ�-อจั�ายเป4นค�า

น�าร�อง ค�าเข�าอ) �แห�ง (dry dock-dues) และในบางคร��งส�าหร�บค�าผ�านทาง (Tonnage due) เป4นต�น

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 57: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

5. ต�นเนจัของเร�อ (Net tonnage)

ต�นเนจัของเร�อ ค�อ จั�านวีนปรมาตรต�นกรอสของเร�อลบด�วียปรมาตรช�องวี�างท�-ถ่)กครอบครองโดยคนประจั�าเร�อ เคร�-องจั�กร (machinery) น��าม�นเช��อเพลง ส�มภาระ

และห�องพ�กอ�-น ๆ ท�-ไม�ใช�ส�าหร�บการบรรท/กสนค�า

ย์านพาห์นะทางน,�า (เร�อ)

Page 58: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

สนค�าการค�าทางทะเลของโลก แบ$งตามล�กษณิะสนค�า สามารถแย์กสนค�าท��ขนส$งออกได�เป1น 2 ประเภัท

1 .สนค�าของเห์ลวี ได�แก$น,�า ม�นดบ ผู้ลตภั�ณิฑ์�ป@โตรเล�ย์ม กEาซึ้เห์ลวี สนค�าท��ท,าการขนส$งทางทะเลโดย์เร�อน,�าม�น ประเภัทต$างๆ

2. สนค�าแห์�ง ห์มาย์ถ4งสนค�าประเภัทต$างๆ ท��รวีมท��งสนค�าของเห์ลวีท��บรรจั&ขวีดห์ร�อถ�งด�วีย์ สนค�าแห์�งแบ$งออกได� 2 ประเภัท สนค�าแห์�งเทกอง และสนค�าท��วีไป

2.1. สนค�าแห์�งเทกอง ได�แก$ สนค�าแห์�งท��ไม$ต�องบรรจั&ห์�บห์$อ เทกองรวีมก�นได� เช$น เมล5ดพ�ช ถ$านห์น แร$เห์ล5ก ซึ้�เมนต� ไม�ซึ้&ง

2.2. สนค�าท��วีไป ได�แก$ สนค�าท��บรรจั&ห์�บห์$อในล�กษณิะต$างๆ เช$น กล$อง ม�วีน ถ&ง ถ�ง สนค�าท��ม�ขนาดให์ญ$ท��มาสามารถบรรจั&ห์�บห์$อได� เช$น เคร��องจั�กร เคร��องย์นต� และรวีมถ4งสนค�าประเภัทเทกองท��บรรจั&ห์�บห์$อ เช$น ข�าวีท��บรรจั&กระสอบ ป&Iย์ท��บรรจั&ถ&ง เป1นต�น

Page 59: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

สนค�าท��ขนส$งทางทะเลแบ$งออกตามล�กษณิะการขนส$งทางทะเล ท��แตกต$างก�น 2 ประเภัท1 .สนค�าเทกอง ห์มาย์ถ4งสนค�าท��ม�ล�กษณิะเห์ม�อนก�นอาจัเป1นเม5ดห์ร�อเมล5ดห์ร�อเป1นผู้ลห์ร�อ

เป1นของเห์ลวี และถ"กขนส$งในล�กษณิะท��ไม$ม�การบรรจั&ห์�บห์$อใดๆ

1.1 สนค�าเทกองเห์ลวี ได�แก$ น,�าม�นดบ ผู้ลตภั�ณิฑ์�น,�าม�น สารเคม� กEาซึ้เห์ลวี1.2 สนค�าเทกองห์ล�ก ได�แก$ แร$เห์ล5ก ถ$านห์น ธุ�ญพ�ช บ5อกไซึ้ด�และอล"มเน�ย์ม และฟอสเฟต1.3 สนค�าเทกองรอง เช$น น,�าตาล ข�าวี ม�นส,าปะห์ล�ง ไม�ซึ้&ง ทองแดง เศษเห์ล5ก ป&Iย์เคม� เป1นต�น1.4 สนค�าเทกองพเศษ เช$น รถย์นต� ผู้ลตภั�ณิฑ์�เห์ล5ก เป1นต�น

สนค�า

Page 60: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

สนค�า

Page 61: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

2. สนค�าท��วีไป ห์มาย์ถ4ง สนค�าท��ม�ปรมาณิขนส$งได�เต5มขนาดบรรท&กของเร�อ ห์ร�อไม$เต5มระวีาง ซึ้4�งไม$ค&�มค$าต$อการจั�ดการขนส$งแบบเทกอง จั4งจั,าเป1นท��ต�องขนส$งรวีมก�บสนค�าอ��นในล,าเด�ย์วีก�น สนค�าต$างๆ ม�ขนาดร"ปร$างและล�กษณิะการบรรจั&ห์�บห์$อต$างก�น สนค�าม�ค&ณิสมบ�ตและการด"แลท��แตกต$างก�น ด�งน��นจั4งม�การรวีมสนค�าให์�ม�ขนาดให์ญ$ข4�น สนค�าท��วีไปอาจัท,าการขนส$งในร"ปถ&ง กล$อง ถ�ง ห์$อ ห์ร�อม�ด ห์ร�อไม$ก5ได� สนค�าท��วีไปท��ส,าค�ญ อาจัจัะแบ$งได�ด�งน��

สนค�า

2.1 สนค�าแย์กเป1นช�น เช$น สนค�าเป1นช�น ห์�บห์$อ เคร��องจั�กร ซึ้4�งแต$ละห์น$วีย์ต�องท,าการขนย์�าย์และบรรท&ก ในระวีางแย์กจัากกน2.2 สนค�าแพลเล5ต สนค�าห์ร�อห์�บห์$อท��ขนส$งโดย์วีางบนไม�ท��ท,าเป1นท��ใช�รองสนค�า และท,าการย์4ดและขนส$ง ไปท��งไม�รองร�บสนค�า2.3 สนค�าท��ต�องร�ดก$อนขนส$ง เช$น ซึ้&ง ไม�แปรร"ป2.4 สนค�าแช$เย์5น เช$น อาห์ารทะเล ก&�ง ปลา ผู้�ก ผู้ลไม� เน��อส�ตวี� นม เนย์ ก&�ง ห์อย์2.5 สนค�าท��ม�น,�าห์น�กมากห์ร�อม�ขนาดเทอะทะ เช$น ซึ้&งท$อนขนาดให์ญ$

Page 62: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

3. สนค�าต"� ค�อ สนค�าท��วีไปห์ร�อสนค�าเทกองท��บรรจั&อย์"$ในต"�สนค�า ซึ้4�งเป1นร"ปแบบให์ม$ของการบรรจั&ห์�บห์$อสนค�า เพ��อให์�เกดควีามสะดวีก ประห์ย์�ด รวีดเร5วี และปลอดภั�ย์การขนส$งแบบน��ได�ม�การเร�มน,ามาใช�เป1นคร��งแรกเม��อเด�อนม�นาคม ค.ศ . 1921 โดย์ บรษ�ท New Central Railway จั,าก�ด ประเทศ สห์ร�สอเมรกา

สนค�า

ต"�คอนเทนเนอร� (Types of Containers) ชนดต$างๆต"�คอนเทนเนอร� ท��ใช�ในการขนส$งสนค�าทางทะเล ห์มาย์ถ4ง ต"�ส��เห์ล��ย์มผู้�นผู้�า

กวี�าง 8 ฟ&ต ย์าวี 20,35.40 ห์ร�อ 45 ฟ&ต ท,าจัากเห์ล5กห์ร�ออล"มเน�ย์ม ได�ร�บการผู้น4กอย์$างด�ก�นไม$ให์�น,�าเข�าได�ในต�วีต"�ได� ใช�ในการบรรท&กสนค�าท��เป1นห์�บ ห์$อ ช�น ล�ง แพลเล5ต กล$อง ห์ร�อไม$บรรจั&ห์�บห์$อ เพ��อปDองก�นการส"ญห์าย์ และเส�ย์ห์าย์ระห์วี$างขนส$ง สะดวีกและรวีดเร5วี

Page 63: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�แห์�งห์ร�อสนค�าท��วีไป (Dry of General Cargo Container)

Page 64: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�ห์�องเย์5น (Reefer Container)

Page 65: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�ระบาย์อากาศ (Ventilated Container)

Page 66: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต)�แทงค'เกอร' (Tank Container)

Page 67: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�เป@ดห์ล�งคา (Open Top Container)

Page 68: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�แพลดฟอร�ม (Platform based Container of Flat Rack Container)

Page 69: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�เป@ดข�าง (Side Open Container)

Page 70: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�ส"งห์ร�อจั�มโบ� (High Cube Container)

ควีามส"งของต"�จัะส"งกวี$า 1 ฟ&ต จัากควีามส"ง 8 ฟ&ต 6 น�วี เป1น 9 ฟ&ต 6 น�วี

Page 71: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1

ต"�คอนเทนเนอร�

ต"�บรรท&กห์น�งเค5ม (Hide Container) คล�าย์ก�บต"�สนค�าแห์�งห์ร�อสนค�าท��วีไป แต$ผู้น�งและพ��น ภัาย์ในจัะเคล�อบด�วีย์สานพษท��จัะไม$ด"ดซึ้4มกล�นและทนต$อการก�ดกร$อนของน,�าเกล�อใช�ส,าห์ร�บ บรรท&กห์น�งส�ตวี�ดองเกล�อซึ้4�งม�กล�นแรงมาก

ต"�พเศษอ��น ข4�นอย์"$ก�บสนค�าท��ม�ล�กษณิะพเศษ

Page 72: วิชาการจัดการพาณิชย์นาวี บทที่ 1