Project B5/2012-13/3ο ΓΕΛ

EΡΓΑΣΙΑ

Ατομικός Φάκελος: Ποταμιάνου Παναγιώτα

Όνομα Ομάδας: Cineφίλες

Το ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο

Κοινωνικά στοιχεία: Υπήρχε έντονη διαφορά πλουσίων και φτωχών οικογενειών.

Ιδιωτικά σχολεία στα οποία φοιτούσαν παιδιά πλουσίων (βιομηχάνου στην ταινία). Οι

οικογένειες διέθεταν υπηρετικό προσωπικό και σοφέρ. Ζούσαν σε μονοκατοικίες με

πλούσιους κήπους και αυλές. Στοιχεία από προάστια της Αθήνας της δεκαετίας του ’70

χωρίς κυκλοφοριακό πρόβλημα και καμία σχέση με τη σημερινή Μεγαλούπολη. Το

ντύσιμο των κυριών των πλουσίων οικογενειών ήταν σικάτο (στενά ταγέρ, χαμηλές

γόβες, καπέλο και μικρές τσάντες στον ώμο).Τα σχολεία ήταν αρένων- θηλέων. Στο

ιδιωτικό σχολείο οι εκπαιδευτικοί και κυρίως ο διευθυντής επεδίωκε καλές σχέσεις με

τους γονείς των μαθητριών αφού αυτοί ήταν συχνά χορηγοί του σχολείου. Γονείς και

μαθήτριες είχαν πάντα δίκιο, αγνοώντας τις παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών για τη

συμπεριφορά τους. Όποιος εκπαιδευτικός επιχειρούσε να πει την αλήθεια εδιώκετο. Οι

μισθοί των εκπαιδευτικών πρέπει να ήταν πολύ μικροί. (Δεν είχαν να αντικαταστήσουν

το χαλασμένο κοστούμι, αντί τιμωρίας ο γυμναστής ήθελε καινούριο κοστούμι). Οι

μαθήτριες φορούσαν σχολική

ποδιά με το αρχικό γράμμα του

σχολείου. Υπήρχαν και

εσπερινά σχολεία όπου

φοιτούσαν παιδία που

αναγκάζονταν το πρωί να

δουλεύουν. Η συμπεριφορά

τους ήταν πολύ καλύτερη από

αυτή των πλουσίων. Τα

πλούσια παιδία υποτιμούσαν

τους εκπαιδευτικούς, δεν είχαν

αξίες και δεν νοιάζονταν

ιδιαίτερα για την γνώση, αφού

μεγαλώνοντας θα είχαν τα

λεφτά και την δουλεία του

πατέρα τους. Τα παιδιά αυτά

είχαν μάθει να αποκτούν αυτό

που θέλουν (η Αλίκη θεωρούσε

δεδομένη την παραίτηση του φτωχού καθηγητή). Δε δ ιστάζουν να λένε ψέματα

προκειμένου να ενοχοποιήσουν αυτόν που δεν πειθαρχούσε στα δικά τους θέλω. Στο

τέλος όταν κατάλαβε το λάθος της και συνέχιζε να είναι ερωτευμένη δεν το

ομολογούσε στις συμμαθήτριές της φοβούμενη την κριτική τους. Στην οικογένειά της

τη δική της διαπαιδαγώγηση είχε αναλάβει η μητέρα, καθώς ο πατέρας έλειπε πολλές

ώρες και έπαιζε ρόλο χρηματοδότη. Η μητέρα πίστευε όλα τα λόγια της κόρης χωρίς

να ελέγχει την αλήθεια τους και της έκανε όλα τα χατ ίρια. Η χειροδικία του καθηγητή

ήταν μεγάλο παράπτωμα την ώρα που στα δημόσια σχολεία ήταν κάτι σύνηθες ως

τιμωρία. Τα μαθήματα ήταν παρόμοια με τα σημερινά (Όμηρος) με βιβλία δεμένα με

σκληρό εξώφυλλο. Τα παιδία πήγαιναν εκδρομές όπου οι μαθήτριες ήταν ντυμένες

ανάλογα (μοντέρνο νεανικό ντύσιμο). Στη γυμναστική δεν φορούσαν τις σημερινές

φόρμες αλλά κοντά σορτσάκια. Οι μαθήτριες αν δεν περνούσαν κάποιο μάθημα

επανεξετάζονταν το φθινόπωρο. Οι εισαγωγικές εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο

διαφοροποιούνταν από τις εξετάσεις του Λυκείου που ονομαζόταν Γυμνάσιο και ήταν

επταετές. Όσοι είχαν χρήματα μπορούσαν να προσλάβουν καθηγητή να προετοιμάσει

το παιδί τους (προγύμναση).

Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά.

Η ταινία αναφέρεται σ’ ένα ορεινό χωριό την εποχή λίγο πριν τον ελληνοϊταλικό

πόλεμο. Μια νεαρή δασκάλα διορίζεται σ’ ένα διθέσιο σχολείο του χωριού. Στην

κοινωνία του χωριού ο ρόλος του δασκάλου διακρίνεται. Οι άνθρωποι με πολλή

αγωνία περιμένουν το καινούριο πρόσωπο. Στη θέα της νεαρής, όμορφης, ξανθιάς

κοπέλας οι κάτοικοι εκπλήσσονται και κυρίως οι γυναίκες που φοβούνται ότι οι

άντρες τους θα ξελογιαστούν με τη χαμογελαστή και όμορφη δασκάλα. Η δασκάλα

αρχίζει το έργο της με τη συνεργασία του διευθυντή που είναι μεγάλος και έμπειρος

δάσκαλος και γνωρίζει τις κοινωνικές αντιλήψεις της εποχής. Της εξηγεί ότι το

πρόσωπο του δασκάλου αποτελεί πρότυπο στην κλειστή κοινωνία τους και ότι πρέπει

να προσέχει για να μην προκαλέσει τις αντιδράσεις των κατοίκων. Η νεαρή δασκάλα

όμως γεμάτη γνώσεις και όνειρα και πολλή αγάπη για τους μικρούς της μαθητές δεν

μπορεί να συμβιβαστεί εύκολα. Στο σημείο αυτό φαίνονται οι νέες παιδαγωγικές

μέθοδοι που αρχίζουν να διδάσκονται και περικλείουν μεγαλύτερες ελευθερίες γα τα

παιδιά, εποπτικά μέσα, στην προκειμένη περίπτωση είναι η ίδια η φύση του χωριού. Η

δασκάλα διδάσκει συχνά εκτός αίθουσας, στην ύπαιθρο, κάτι που αρέσει στα παιδιά

αλλά ξεσηκώνει τους γονείς τους. Όταν ο έρωτας της χτυπά την πόρτα βρίσκεται

ασφυκτικά δεμένη με τα περίεργα μάτια όλων και κυρίως των ανδρών που τη ζήλια

τους προς τον όμορφο, νέο γεωπόνο, που ασχολείται με τη γη, την μεταφέρουν στη

δασκάλα βγάζοντας θυμό, μίσος, κατηγορίες που δεν είναι αληθινές. Το νεαρό αυτόν

όμως τον είχε επιλέξει για σύζυγό της αδερφής του ο πλούσιος παντοπώλης. Ο θεσμός

του προξενιού, της προίκας και ο γάμος μιας κοπέλας αποφασισμένος από γονείς και

αδέρφια προβάλλεται. Ο γεωπόνος τα αρνείται όλα και μένει πιστός στον έρωτά του .

Ο πόλεμος όμως τον παίρνει μακριά της. Η κοπέλα υποφέρει χωρίς αυτόν και

στηρίζεται στον γέροντα πατέρα του που είναι και πρόεδρος του χωριού. Ο πατέρας

στηρίζει την κοπέλα. Η δασκάλα κάνει το σχολείο μικρό πυρήνα αντίστασης,

φροντίζοντας να συμμετέχουν όλοι οι μαθητές σ’ αυτό. Παραμονές Χριστουγέννων

μαζεύει τους μικρούς μαθητές για να ετοιμάσουν δέματα βοήθειας προς τους

κατοίκους. Ο βομβαρδισμός που ακολουθεί χτυπά το σχολείο και σκοτώνει μαθητές.

Οι μαυροφορεμένες μάνες τους βάλλονται εναντίον της. Την κατηγορούν ότι αυτή

φταίει για τον θάνατο των παιδιών τους. Η δασκάλα με τις τόσο αγνές και ανθρώπινες

προθέσεις της γίνεται στόχος αυτής της κοινωνίας που θέλει να τη διώξει. Από την

απόφασή της να φύγει τη συγκρατεί ένας παλιός γνωστός συνάδελφος που επ ίσης την

ερωτεύεται. Η δασκάλα πιστεύοντας πως ο αγαπημένος της έχει σκοτωθεί ζητά την

βοήθεια του γέροντα πατέρα του που επίσης σαν πρόεδρος αντιστέκεται στους

εισβολείς Γερμανούς και με τον τηλέγραφο της κοινότητας βοηθά τον αγώνα των

κατοίκων. Την ώρα που αποφασίζει να την παντρέψει με τον δάσκαλο εμφανίζεται

τραυματισμένος και μετά από περίοδο αμνησίας ο γιός του. Η αγάπη λοιπόν κερδίζει

και οι δύο άνθρωποι, αυτοί που χτυπήθηκαν και από τον κοινωνικό περίγυρο και απ ό

τη μοίρα του πολέμου είναι

πάλι μαζί.

Ο ρόλος της δασκάλας

στην κοινωνία του χωριού

είναι έντονος.

Πρέπει να είναι υπόδειγμα

σεμνότητας και πιστός

ακόλουθος των εθίμων.

Ο ρόλος του προέδρου της

κοινότητας μεγάλος.

Η παρουσία του δοσίλογου

μπακάλη που πλουτίζει σε

βάρος της πείνας και της

ανάγκης των άλλων είναι

έντονη.

Αυτός που πιστεύει ότι με τα χρήματα μπορούσε η αδελφή του να έχει όποιον θέλει και

ο ίδιος με τα λεφτά του ότι μπορεί να παντρεύεται όποια θέλει, διαψεύδεται και

τιμωρείται.

Η όμορφη εκπαιδευτικός με το πιο προχωρημένο ντύσιμο προκαλεί φθόνο χωρίς να

δίνουν έμφαση στον πλούσιο ψυχικό της κόσμο, στα αγνά της αισθήματα και στην

αγάπη της για το έργο της.

Η πίστη στον έρωτα και στην αγάπη νικά όλα τα εμπόδια και αφήνει τους

πρωταγωνιστές να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα .

Το καναρινί ποδήλατο

Τα γεγονότα διαδραματίζονται σ’ ένα σχολείο της Δάφνης-

Αθήνας στις αρχές της δεκαετίας του ’90. ΄Ενας νέος

δάσκαλος έρχεται με μετάθεση και αναλαμβάνει την έκτη

τάξη του δημοτικού. Ευγενικός, με αγάπη για τη δουλεία του

και τα παιδιά εφαρμόζει τις σύγχρονες παιδαγωγικές

μεθόδους. Ρομαντικός και ονειροπόλος νομίζει ότι όλοι οι

συνάδελφοί του νιώθουν το ίδιο μ’ αυτόν. Μέσα στην τάξη

διαπιστώνει ότι ένας μαθητής παρουσιάζει έντονα

μαθησιακά προβλήματα, γίνεται στόχος από τους υπόλοιπους

και περιθωριοποιείται. Οι προηγούμενοι δάσκαλοι τον

αντιμετώπιζαν σαν ένα παιδί χωρίς μέλλον. Το παιδί

πηγαινοερχόταν μ’ ένα καναρινί ποδήλατο που το έφτιαξε

μόνο του και με το οποίο είναι πολύ δεμένο. Ο δάσκαλος

έρχεται σε σύγκρουση με τον διευθυντή του σχολείου που

είναι κατεστημένο στην εκπαίδευση. Ασχολείται μόνο με τους

πρώτους μαθητές και δε δείχνει να νοιάζεται για το μικρό πρωταγωνιστή.

Με τη στάση του, το πείσμα του και την προσπάθεια που κάνει ο δάσκαλος

αναπτερώνει το ηθικό του μικρού μας φίλου. Το παιδί αρχίζει να πιστεύει στον εαυτό

του και να επικοινωνεί με το δάσκαλο ακόμα και όταν του συμβαίνουν δυσάρεστα

γεγονότα όπως η καταστροφή και απώλεια του ποδήλατου.

Στο πρόσωπο του δασκάλου βρίσκει τον φίλο και τον κολλητό που δεν έχει. Ψάχνουν

να φτιάξουν ξανά το ποδήλατο και ακουμπά πάνω του, τον εμπιστεύεται και πιστεύει

πως δεν θα τον εγκαταλείψει. Η σύγκρουση όμως του δασκάλου με το υπόλοιπο

εκπαιδευτικό περιβάλλον συνεχίζει και κορυφώνεται όταν ο δάσκαλος αναθέτει το

ταμείο μιας εκδήλωσης της έκτης δημοτικού στον μικρό μαθητή. Τον κατηγορούν για

τα νεωτεριστικά σχέδιά του, τον θεωρούν ακατάλληλο αφού ρισκάρει την επιτυχία της

εκδήλωσης με τον ανίκανο γι’ αυτούς μαθητή. Ο δάσκαλος πιέζεται να παραιτηθεί από

το σχολείο και το κάνει. Τότε ο κόσμος όλος γκρεμίζεται για τον μικρό μας φίλο.

Φεύγει από το σπίτι και το σχολείο και περιπλανιέται στην Αθήνα γιατί νιώθει

προδομένος από τον δάσκαλο και πικραμένος από όλο τον περίγυρο. Αποφασίζει να μη

συνεχίζει το σχολείο, αφού είναι ανίκανος για όλα. Όταν ο δάσκαλος όμως τον

βρίσκει του εξηγεί πως δεν πρέπει να εγκαταλείψει την προσπάθεια και το όνειρό του

για αυτόν τον ίδιο. Του υπενθυμίζει τις ικανότητες του σε πολλά και την υπευθυνότητα

που έδειξε όταν του εμπιστεύθηκαν μια σπουδαία θέση στη γιορτή. Καταφέρνει να τον

μεταπείσει και νιώθει ευτυχισμένος παρ’ ότι πλήρωσε το όνειρό του και το καθήκον

του πολύ ακριβά αφού έχασε τη θέση που προσπαθούσε να πιάσει με τη μετάθεση.

ΤΕΛΟΣ