پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽...

26
1 | ﻧﻤﺒﺮ ﺻﻔﻮwww.voiceofsindh.net آواز ﺟﻮڙي ﺳﻨGW Basic in Sindhi For “Voice OF Sindh”. ﻛﻨﺪڙ ﺗﻴﺎر: ﺎﻣﻮٽ ﺣﻴﺪر ﻏﻼم[email protected] pk4gh@hotmai l.com

Transcript of پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽...

Page 1: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

1 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

GW Basic in Sindhi For “Voice OF Sindh”.

غالم حيدر ڄاموٽ: تيار كندڙ [email protected] pk4gh@hotmai l.com

Page 2: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

2 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

ابتدائي لفظ السالم عليكم

راڻــــي مهــــراڻ ”پيــــارا ســــنڌي واســــئو مــــان هــــي كتــــاب

. جي نالي ٿو كريان “محترمه بينظير ڀٹو کــــي “ بينظيــــر ”الم اســــان جــــي ڀــــيڻ يــــا پروردگــــارِ عــــ

� جـــــي شـــــفاعت نصـــــيب عطـــــا فرمـــــا، ۽ ملسو هيلع هللا ىلصرســـــول ا.مقام عطا فرما ٰمان اعلي ٰجنت ۾ اعلي

.آمين ثم آمين

ــــــان، ــــــذار آهي ــــــكر گ ــــــان ش ــــــنڌ“م ــــــيس آف س ۽ ” وائــــالپر جــــو جــــنهن مــــون محتــــرم جنــــاب آفتــــاب احمــــد ٹ

ـــاب ـــي كت ـــو ه ـــو ڏنـــو، ۽ منهنج ـــي موقع ـــي ه وائـــيس “ک.ٹ تي اَپ لوڊ كيوجي ويب سائ” آف سنڌ

ـــــانپو ـــــرڻ ک ـــــل ك ـــــڑهڻ ۽ عم ـــــي پ ـــــاب ک ـــــن كت هپنهنجـــــي را ســـــان ضـــــرور آگـــــاه كنـــــدا، ۽ جيكـــــڎهن ـــــه ـــــڎهن ب ـــــي ويئـــــي هجـــــي، ت لکـــــڻ ۾ كـــــا غلطـــــي ٿ.پنهنجي را سان آگاه كندا

Page 3: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

3 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

ضرورت توجه

ــــا ــــك جيك ــــو بيس ــــي ڊبلي ــــا ج ــــي دني ــــگ ج پروگرامن

ــــــــون پروگــــــــرام ۽ ۾ ــــــــائين كــــــــالس “ پهري جــــــــو ” نکـــــي ” جـــــي ڊبليـــــو بيســـــك “ ، ســـــبجيكٹ بـــــه آهـــــي

آســــــان ۽ ســــــنڌي ۾ مــــــان توهــــــان ال پــــــيش كــــــري اردو “ ان کــــان پهــــرئين هــــن كتــــاب کــــي . رهيــــو آهيــــان

۾ اردو ۾ پـــــــيش كيـــــــو هـــــــو، ” پيجـــــــز ڊاٽ كـــــــام ـــــو ـــــارن کـــــي پســـــند آي ـــــر ۽ اك. جيكـــــا كـــــافي ٻ “ ث

ــــائين كــــالس ــــي ” ن ــــارن ال هــــن ســــبجيكٹ ک جــــي ٻ� انشــــا ا. آهــــي جــــي شــــكايت بــــه عــــامنــــه ســــمجھڻ

ـــــان ـــــاب مـــــان توهـــــان کـــــي ان شـــــكايت ک هـــــن كتاچــــــو تــــــه پنهنجــــــي پــــــوري .كــــــافي نجــــــات ملنــــــدي

. محنت و لگن سان هن کي سکون

ــــي زيــــاده کــــان زيــــاده ڦيالئــــي هــــن: نــــوٽ ــــاب ک كت.پنهنجي سنڌي ٻارڙن جي ال آساني كريو

Page 4: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

4 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

پهريونسبق شروعاتي معلومات

GW BASIC (Gee Whiz Beginners All purpose Symbolic Instruction Codes)

سجيكا كرٹز ڊاكٹر جوهن كيميني ۽ ڊاكٹر ٿومَ

.هائي ليول ۽ اِنٹر پيريٹر لينگويج آهي”بيسك هك . بنائي .آپريشن موڊ هوندا آهنبيسك ۾ ٻه

1. Direct Mode ) بغير الئن نمبرن سان(

2. Indirect Mode )الئن نمبرن سان(

.ٿيندي آهي“ ڊسپلي ”جي مدد سان پروگرام جي لسٹ F1 Key

.بيسك ۾.ٿيندو آهي“ رن ”جي مدد سان پروگرام F2 Key .ٿيندو آهي“ لوڊ”سان “ڊسك ”جي مدد سان پروگرام F3 Key .ٿيندو آهي“ سيو”۾“ڊسك”تان“ريم”جي مدد سان پروگرام F4 Key

“ پرنٹر” آهيسينڈ كندو “آئوٽ پُٹ” ن پروگراممدد ساجي .ڏانهن

F5 Key

Page 5: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

5 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

.بيسك ۾ ٹي اسكرين ٿينديون آهن Text Screen Screen 0 Medium Resolution Graphic Screen Screen 1 High Resolution Graphic Screen Screen 2

نمبر 25ي بيسك ج.ٿيندا آهن“ 80كالمز ” ۽ “ 25رو ”اسكرين ۾ .كيز ظاهر هونديون آهن رو تي فنكشن

يوَس ورڊز “ فنكشنز ، كمانڈز ۽ ِاسٹيٹمينٹس ”بيسك جا رِ

.هوندا آهن Commands Statements Functions

AUTO CLS ABS LIST INPUT LOG NEW GOTO ASC RUN PRINT LOF

SAVE LET ATN etc etc etc

FUNCTION KEYS بيسك جون

F1 LIST F2 RUN F3 LOAD F4 SAVE F5 CONT

Page 6: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

6 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

F6 “LPT” F7 TRON F8 TROFF F9 KEY F10 SCREEN 0, 0,0

(ALT) ALTERNATE KEYS

Alt + A OUT Alt + N NEXT Alt + B BSAVE Alt + O OPEN Alt + C COLOR Alt + P PRINT Alt + D DELETE Alt + Q Q Alt + E ELSE Alt + R RUN Alt + F FOR Alt + S SCREEN Alt + G GOTO Alt + T THEN Alt + H HEXS Alt + U USING Alt + I INPUT Alt + V VAL Alt + J J Alt + W WIDTH

Alt + K KEY Alt + X XOY Alt + L LOCATE Alt + Y Y Alt + M MOTOR Alt + Z Z

Page 7: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

7 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

.سان اسكرين صاف ٿي ويندي آهي CLS

.سان هك نئون پروگرام لکڻ ال ملندو آهي

NEW

.آٹوميٹِك نمبرز جَنريٹ كندو آهي

AUTO

.ڊيٹا اسكرين تي پرنٹ ٿيندي آهيسان

PRINT

.سان ڊيٹا پيج تي پرنٹ ٿيندي آهي

LPRINT

.اندر لکڻ جي اجازت ڏيندو آهيسان

INPUT

.سان كابه كلكيوليشن حل كندا آهيون

LET

.سان پروگرام ختم ٿيندو آهي

END

.تي ترتيب سان ڊسپلي ٿيندي آهي“ كالم”۽ “ رو”ڊيٹا سان

LOCATE

سان جيكو پروگرام اسان كيو آهي، ان جي سورس ڏسڻ ال.

LIST

فائل کي ڊليٹ كري سگهون ٿيل“ سيو”سان اسان پنهنجي ًمثال. ٿا

KILL

Page 8: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

8 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق ٻيوڀيرا پرنٹ كرڻ 10هكڑو نالو

ــــرام ــــون پروگ ــــي پهري ــــان ک ــــان توه ــــن كــــالس ۾ م هجـــــي ڊبليـــــو “، پهـــــرين توهـــــان رن كـــــرڻ ســـــيکاريندس

هـــــدايت كـــــي کوليـــــو، هـــــاڻي هيـــــٺ ڏنـــــل ” بيســـــكپروگــــــرام ۾ پهــــــرئين .جــــــي مطــــــابق عمــــــل كريــــــو

ـــــو“توهـــــان ـــــ“ لکـــــو،” آٹ ـــــان جـــــي ” وآٹ لکـــــڻ ســـــان توهنمبـــــر ” آٹـــــوميٹكلي “پروگـــــرام جـــــي هـــــر الئـــــن کـــــي

: لکو و هي پروگرام پجنريٹ كندو، FLOW CHARD

START

PRINT HEADING

FOR A= 1 TO 10

PRINT A

NEXT A

END

Page 9: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

9 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

كنرول “ہ ان کانپو لکندا ت” اينڈ“آخر ۾ جڎهن سڀ کاندٻائيندا تہ پروگرام رن جي ال تيار ٿي ويندو، ” پُش بريك پروگرام کي رن كري ڏسندا تہ دٻائي” 2ايف “پو توهان

.ملندو” آئوٽ پُٹ “توهان کي رزلٹ ۾ هي

Source Program AUTO 10 CLS 20 REM*** PROGRAM TO PRINT NAME TEN TIME*** 30 PRINT “PRINTING OF NAME TEN TIMES USING FOR….NEXT STATEMENT” 40 PRINT “================================================” 50 FOR A=1 TO 10 60 PRINT A 70 NEXT A 80 END OK

OUT PUT PRINTING OF NUMBERS TEN TIMES USING FOR……………..NEXT STATEMENT ============================================================ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 OK

Page 10: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

10 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق ٹيون“IF……………THEN” Statement

پروگـــــرام ۾ پـــــاڻ هـــــك ئـــــي اســـــٹيٹمينٹ جـــــي هـــــن .نالو ڏهه ڀيرا پرنٹ كرڻ سکنداسين

Source Program AUTO 10 CLS 20 REM*** PROGRAM TO PRINT NAME TEN TIME*** 30 PRINT “PRINTING OF NAME TEN TIMES USING FOR….NEXT STATEMENT” 40 PRINT “====================================================== ” 50 PRINT A, “VOICE OF SINDH” 60 A = A+1 70 IF A=10 THEN END 80 GOTO 50 OK

OUT PUT PRINTING OF NUMBERS TEN TIMES USING FOR……………..NEXT STATEMENT ============================================================ 1 VOICE OF SINDH 2 VOICE OF SINDH 3 VOICE OF SINDH 4 VOICE OF SINDH 5 VOICE OF SINDH 6 VOICE OF SINDH 7 VOICE OF SINDH 8 VOICE OF SINDH 9 VOICE OF SINDH 10 VOICE OF SINDH OK

Page 11: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

11 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق چوٿون ٹيبل يعني کوڙو

پروگــــــرام ۾ جـــــي مـــــدد ســـــان پـــــاڻ هِـــــن ۽ .ٹيبل يعني کوڙو بنائڻ سکنداسين

FLOW CHART

FOR LET

START

PRINT HEADING

FOR A= 1 TO 10

PRINT N;”*”;A;”=”;P

NEXT A

END

INPUT “ENTER TABLE NO”;N

P=N*A

Page 12: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

12 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

Source Program AUTO 10 CLS 20 RRINT “PROGRAM TO PREPARE TABLE*** 30 PRINT “==========================” 40 PRINT 50 INPUT “ENTER TABLE NUMBER …………………”;N 60 CLS 70 PRINT “TABLE OR ……….”;N 80 PRINT “===============” 90 FOR A= 1 TO 10 100 LET P= N*A 110 PRINT N;”*” ;A;”=”;P 120 NEXT A 130 END OK

OUT PUT

ENTER TABLE NUMBER ....... ? _

ENTER TABLE NUMBER ....... ? 4

TABLE OF ....... 4 =================== 4 * 1 = 4 4 * 2 = 8 4 * 3 = 12 4 * 4 = 16 4 * 5 = 20 4 * 6 = 24 4 * 7 = 28 4 * 8 = 32 4 * 9 = 36 4 * 10 = 40 OK

Page 13: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

13 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

ـــــن پروگـــــرام کـــــي رن كـــــرڻ کـــــانپو کـــــوڙي جـــــو عـــــدد : نـــــوٽ هِــــي ــــان ک ــــه توه ــــپ كندا،ت ــــان ٹائ ــــدد توه ــــپ كريو،جيكــــو ع ٹائ

ـــــدو،مان هـــــن پروگـــــرام ۾ ـــــي کـــــوڙو ڏيکارين ـــــپ ” چـــــار“ان جـــــو ئ ٹائ

.جو کوڙو آهي” چار“۾ كيا آهن، هن جي رزلٹ

ونپنجسبق

Natural Number , Square , Cube

كيئن معلوم كبا آهن، .اچو ته هن پروگرام ۾ سکون

FLOW CHART

Natural Number , Square , Cube

START

PRINT HEADING

FOR A= 1 TO 10

PRINT A/A^2,A^3

NEXT A

END

Page 14: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

14 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

Source Program NEW OK AUTO 10 CLS 20 PRINT “SQUARE AND CUBE OF FIRST TEN NATURAL NUMBERS ” 30 PRINT “============================================” 40 PRINT 50 PRINT “NATURAL NUMBER”,”SQUARE”,”CUBE” 60 PRINT “--------------“,”------“,”----“ 70 FOR A= 1 TO 10 80 PRINT ,A,A^2,A^3 90 NEXT A 100 END OK

OUT PUT

SQUARE AND CUBE OF FIRST TEN NATURAL NUMBERS ============================================ NATURAL NUMBERS SQUARE CUBE --------------- ------ -----

1 1 1 2 4 8 3 9 27 4 16 64 5 25 125 6 36 216 7 49 343 8 64 512 9 81 729 10 100 1000

OK

Page 15: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

15 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق ڇهون سالن جا ڏينهن معلوم كرڻـــــنهن معلـــــوم هـــــن پروگـــــرام جـــــي ذريعـــــي توهـــــان ســـــالن جـــــ ا ڏي

مطلــــب تــــه توهــــان جــــڎهن ســــال لکو،تــــه توهــــان .كــــري ســــگهندا.آهن کي اِنهن سالن جا ڏينهن ٻڌائي ته گھڻا

توهــــان هــــن جــــي ذهانــــت هــــن پروگــــرام کــــي ســــکڻ کــــانپو : مشــــقـــــان مشـــــق ـــــي آس ـــــرام ج ـــــن پروگ ـــــائڻ ال ه ـــــي آزم ـــــرام ک ۾ پروگ

ان کـــــي بنــــايو، جـــــنهن ۾ توهــــان ڏيـــــنهن ٹائــــپ كريـــــو تــــه توهـــــ.سال كلكيوليٹ كري ڏيکاري

Source Program AUTO 10 CLS 20 PRINT “WRITE YOUR AGE IN YEARS AND SEE THE TOTAL DAYS ” 30 PRINT “=============================================== ” 40 INPUT “HOW OLD ARE YOU ?”,AGE 50 D=AGE*360 60 PRINT “YOU ARE”,D,”DAYS OLD.” 70 END OK

OUT PUT

WRITE YOUR AGE IN YEARS AND SEE THE TOTAL DAYS ============================================== HOW OLD ARE YOU ?20 YOU ARE 7200 DAYS OLD. OK

Page 16: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

16 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق ستون

ڊالرن کي روپين ۾ تبديل كرڻ ــــديل كــــرڻ ــــين ۾ تب ــــرن کــــي روپ ــــرام ۾ ڊال هــــن پروگ

يعنــــي جــــڎهن توهــــان . جــــو طريقــــو ســــيکاريو پيــــو وڃــــيکـــــي

ڊالـــــرن جـــــي تعـــــداد ٹائـــــپ كنـــــدا، تـــــه توهـــــان

كلكيوليــــــٹ كــــــري روپيــــــا ڏيکاريندو،تــــــه هيتــــــرا .ٿيا

FLOW CHART

START

PRINT HEADING

PRINT HEADING

END

INPUT “ENTER AMOUNT IN DOLLARS”,DOL

RUP = DOL * 55

PRINT “GIVEN AMOUNT IN DOLLARS” , DOL

PRINT “CONVERTED AMOUNT IN RUPEES” , RUP

Page 17: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

17 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

هــــن پروگــــرام جــــي بــــه مشــــق بلكــــل آســــان آهــــي، :مشــــق.۾ تبديل كريو” ڊالرن“کي ” روپين“صرف توهان

سبق اٺون مارڪ شيٹ

ــــن ــــن، انه ــــرئين ســــکيا آه ــــان په ــــرام توه جيكــــي پروگـــي، هـــن پروگـــرام ۾ ـــي وڃ ـــي پيئ ـــالس ڏن ـــي ك ـــان ه م

بنــــائڻ ســــيکاري توهــــان اســــكول جــــي مــــارڪ شــــيٹ .پيئي وڃي

Source Program AUTO 10 CLS 20 PRINT “MONEY EXCHANGE PROGRAM” 30 PRINT “======================” 40 INPUT “ENTER DOLLAR PLZ ?”;DOL 50 RUP= DOL*60 60 PRINT “YOUR RUPEES ARE”,RUP OK

OUT PUT

MONEY EXCHANGE PROGRAM ====================== ENTER DOLLARS PLZ? 5 YOUR RUPEES ARE 300 OK

Page 18: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

18 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

FLOW CHART

START

PRINT HEADING

END

INPUT “ ENTER NAME ” , N$

INPUT “ ENTER FATHER’S NAME ” , N$

INPUT “ ENTER ROLL NUMBER ” , R

INPUT “ ENTER CLASS ” , C$

INPUT “ ENTER CHEMISTRY ” , CHE

INPUT “ ENTER PAK STUDY” , PS

INPUT “ ENTER COMPUTER ” , CO

INPUT “ ENTER SINDHI ” , SH

INPUT “ ENTER ENGLISH ” , ENG

TOT= CHE+PS+CO+SH+ENG

PER= (TOT/500)*100

PRINT “TOTAL MARKS ARE”, TOT

PRINT “PERCENTAGE IS”, PER

Page 19: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

19 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

Source Program AUTO 10 CLS 20 REM *** THIS PROGRAM FOR PREPARING MARK SHEET *** 30 PRINT “MARK SEET” 40 PRINT “=========” 50 INPUT “STUDENT’S NAME .........................”;N$ 60 INPUT “FATHER’S NAME ..........................”;F$ 70 INPUT “ROLL NUMBER ............................”;R 80 INPUT “CLASS ..................................”;C$ 90 INPUT “MARKS OF CHEMISTRY ..................... ”;CHE 100 INPUT “MARKS OF PAK STUDY ....................”;PS 110 INPUT “MARKS OF COMPUTER .....................”;CO 120 INPUT “MARKS OF SINDHI .......................”;SH 130 INPUT “MARKS OF ENGLISH ......................”;ENG 140 PRINT 150 PRINT 160 LET TOT= CHE+PS+CO+SH+ENG 170 LET PER= (TOT/500)*100 180 PRINT “TOTAL MARKS ARE”, TOT 190 PRINT 200 PRINT “PERCENTAGE IS”,PER OK

OUT PUT MARK SHEET ========== STUDENT’S NAME ....................? GHULAM HAIDER FATHER’S NAME ....................? ALLAH BACHAYO ROLL NUMBER ....................? 14 CLASS ....................? IX MARKS OF CHEMISTRY ................? 89 MARKS OF PAK STUDIES ..............? 78 MARKS OF COMPUTER .................? 90 MARKS OF SINDHI ...................? 93 MARKS OF ENGLISH ..................? 85 TOTAL MARKS ARE 435 PERCENTAGE IS 87 OK

Page 20: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

20 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

اين ” کانپوكمانڈجي “ اِن پُٹ”توهان پروگرام جي سورس ۾ ڏٺو،ته: نوٽبيسك .آهن ويري ايبل “اين ۽ ايف ”انهن ۾. ڏنل آهن“ ۽ ڊالر جي نشاني

جي ۽ جيكا ڊالر . عداد ٹي حرف آهنڻ جي وڌ ۾ وڌ تيَ ۾ ويري ايبل ڏِ “رن”ته جڌهن پاڻ پروگرام کي ن مراد ڏني ويئي آهي، ان مانشاني

استعمال كنداسون، ۽ “الفابيٹك”تڎهن ان جي جا تي پاڻ كنداسون،ڪ”جي نشاني ناهي، اُتي ڊالرجتي جيئن .استعمال كنداسون “نَميرِ

۽ . جيكو ٹن حرفن جو آهي“ سِي ايچ اِي”كيمسٹري جو ويري ايبل ”ڪ”انهن پاڻ . ٻين جا به ڏنل آهن .لکنداسون“ نَميرِ

سبق نائون بجلي جو بل

هن پروگرام ۾ پاڻ بجلي جو بل بنائڻ سکنداسون، ۽ ان ۾

جي كمانڈ ۽ GOTO …….ELSEاسٹيٹمينٹ LOCAT .به سکنداسين

ان . كمانڈ استعمال كئي ويئي آهي“ لوكيٹ”۾ هِن پروگرام: نوٽ

.جي ٿيتي الئن ترتيب سان لک“ رو ۽ كالم ”كمانڈ سان

Page 21: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

21 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

Source Program AUTO 10 CLS 20 PRINT "================================================" 30 PRINT "THIS PROGRAM IS PREPERING FOR ELECTRIC CITY BILL" 40 PRINT "=============================== =================" 50 LOCATE 4,16 : INPUT "NAME ....................";N$ 60 LOCATE 5,16 : INPUT "METER NO ................";M 70 LOCATE 6,16 : INPUT "PREVIOUSE READING .......";PV 80 LOCATE 7,16 : INPUT "PRESENT READING .........";PR 90 LOCATE 8,16 : LET U=PR-PV 100 LOCATE 9,16 : AM =U*3 110 LOCATE 10,16 : TAX =AM*15/100 120 LOCATE 11,16 : PA =AM+TAX 130 LOCATE 12,16 : PRINT "UNIT BILLED .............";U 140 LOCATE 13,16 : PRINT "AMOUNT OF UNITS ..........";AM 150 LOCATE 14,16 : PRINT "GOVT TAX 15% ............";TAX 160 LOCATE 15,16 : PRINT "------------------------------" 170 LOCATE 16,16 : PRINT "PAID AMOUNT .............."PA 180 LOCATE 17,16 : PRINT 190 LOCATE 18,16 : PRINT 200 LOCATE 19,16 : PRINT 210 LOCATE 20,16 : INPUT "DO YOU WANT AGAIN FILL THIS BILL...Y/N";WANT$ 220 IF WANT$="Y" GOTO 10 ELSE 230 CLS 240 LOCATE 1,17 : PRINT "=================================" 250 LOCATE 2,17 : PRINT " THANK YOU FOR USING THIS PROGRAM" 260 LOCATE 3,17 : PRINT "=================================" OK

Page 22: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

22 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

OUT PUT ================================================ THIS PROGRAM IS PREPERING FOR ELECTRIC CITY BILL ================================================ NAME ..........................? GHULAM HAIDER METER NO ......................? 786 PREVIOUSE READING .............? 500 PRESENT READING ...............? 550 UNIT BILLED ................... 50 AMOUNT OF UNITS ............... 150 GOVT TAX 15% .................. 22.5 ------------------------------------- PAID AMOUNT ................... 172.5 DO YOU WANT AGAIN FILL THIS BILL ... Y/N?

Page 23: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

23 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

سبق ڏهون پرنٹر مان پروگرام پرنٹ كرڻ

، اهي سڀ هن پروگرام کان پهرئين جيكي به پروگرام كيا آهن

پر اڃاتائين كو اهڑو پروگرام نه . ڊسپلي كري ڏسي سگهون ٿاجيكو پرنٹر مان ڊيٹا کي پيپر تي پرنٹ كري . كيو آهي

جي ال هن پروگرام جي ذريعي توهان کي ڊيٹا پيپر تي ان .سگهونان ۾ صرف توهان کي هكڑي . پرنٹ كرڻ سكنداسون

كمانڈ تبديل كرڻي پوندي، مطلب ته پرنٹ كمانڈ جي مدد جيكڎهن پاڻ . سان پاڻ ڊيٹا مانيٹر تي ڊسپلي كري ڏسون ٿا

کي ڊيٹا پيپر تي پرنٹ كرڻي آهي، ته پاڻ پرنٹ جي بدلي ايل پرنٹ .كمانڈ استعمال كنداسون

Page 24: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

24 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

FLOW CHART

A

START

PRINT HEADING

INPUT “ ENTER NAME ” , N$

INPUT “ ENTER FATHER’S NAME ” , N$

INPUT “ ENTER Date of Birth ” ,DOB

INPUT “ ENTER SEX ” , SX$

INPUT “ ENTER NATIONALITY ” , NA$

INPUT “ ENTER QUALIFICATION ” , Q$

INPUT “ ENTER RELIGION ” , R$

STOP

PRINT HEADING

PRINT “ ENTER NAME ” , N$

PRINT “ ENTER FATHER’S NAME ” , N$

PRINT “ ENTER Date of Birth ” ,DOB

PRINT “ ENTER SEX ” , SX$

PRINT “ ENTER NATIONALITY ” , NA$

PRINT “ ENTER QUALIFICATION ” , Q$

PRINT “ ENTER RELIGION ” , R$

A

Page 25: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

25 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

Source Program AUTO 10 CLS 20 REM ***PROGRAM PREPARE A BIO-DATA*** 30 PRINT “BIO-DATA” 40 PRINT “========” 50 PRINT 60 INPUT “ENTER NAME ......................”;N$ 70 INPUT “ENTER FATHER’S NAME ......................”;F$ 80 INPUT “ENTER DATE OF BIRTH ......................”;DOB 90 INPUT “ENTER SEX ......................”;SX$ 100 INPUT “ENTER NATIONALITY ......................”;NA$ 110 INPUT “ENTER QUALIFICATION ......................”;Q$ 120 INPUT “ENTER RELIGION ......................”;R$ 130 CLS 140 LPRINT “BIO-DATA” 150 LPRINT “========” 160 LPRINT 170 LPRINT “ENTER NAME ......................”;N$ 180 LPRINT “ENTER FATHER’S NAME ......................”;F$ 190 LPRINT “ENTER DATE OF BIRTH ......................”;DOB 200 LPRINT “ENTER SEX ......................”;SX$ 210 LPRINT “ENTER NATIONALITY ......................”;NA$ 220 LPRINT “ENTER QUALIFICATION ......................”;Q$ 230 LPRINT “ENTER RELIGION ......................”;R$ 240 END OK

OUT PUT BIO-DATA ======== NAME ............... GHULAM HAIDER JAMOT FATHER’S NAME ............... ALLAH BACHAYO JAMOT DATE OF BIRTH ............... 12-03-1986 SEX ............... MALE NATIONALITY ............... PAKISTANI QUALIFICATION ............... D A E RELIGION ............... ISLAM

Page 26: پاڻ به جي چاهو ته، نه ته پنهنجن ڀائُرن، ڀينرن اولد ۽ پاڙي وارن ٻارن کي جي ڊبليو بيسڪ سيکاريو. اسڪول لاءِ

26 | صفو نمبر

www.voiceofsindh.net جو آواز سنڌڙي

: محترم جناب

جنهن ۾ مان . هي كتاب لکيو آهيمان توهان الوائس آف سنڌ ”محترم جناب آفتاب احمد ٹالپر ايڈيٹر آف

جنهن منهنجي هن . جو بي حد شكر گذار آهيان “ڊاٽ نيٹ.دمت کي توهان تائين ُپهچايوخٰ ادني

جنهن جو كم . مان هك ٻيو كتاب به لکي رهيو آهيان

� جلد ئي ان كتاب کي به . باقي ٿورو رهجي ويو آهي اِنشاا.توهان تائين ُپهچايو ويندو

غالم حيدر ڄاموٽ”پنهنجي نيك دعائن ۾ پنهنجي ڀا “.کي ياد كندا

ري ملنداسون .........................................وَ

افِظ � حَاَ