φυσιογνωμία και πλαίσιο των ερευνητικών εργασιών

Φυσιογνωμία και Πλαίσιο

Ερευνητικών Εργασιών/ ProjectΠρακτική άσκηση στα ΚΣΕ

στο πλαίσιο του Προγράμματος Επιμόρφωσης Επιμορφωτών Β’ επιπέδου

ΠΑΚΕ Πάτρας 2011

Δρ. Μεταξούλα Μανικάρου, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Αιτ/νίας

Σημείωση: Για τη δημιουργία αυτής της παρουσίασης αξιοποιήθηκαν υλικό και παλιότερες παρουσιάσεις για παρόμοια θέματα από τους:o Βιβλίο Ηλ. Ματσαγγούρα «Ερευνητικές Εργασίες»o Διαφάνειες Επιμόρφωσης για Ερευνητικές Εργασίες

Δομή της Εισήγησης

Α. Θεωρητικό πλαίσιοΑ.1 Καινοτομία των Ερευνητικών ΕργασιώνΑ.2 Οι Τέσσερις Παιδαγωγικές Αρχές

Β. Εφαρμογή Ομαδοσυνεργατικών Ερευνητικών Εργασιών στην Πράξη

Β.1 Διαμόρφωση, Έγκριση και Επιλογή Θεμάτων Ερ. Εργ.Β.2 Κατανομή Θεμάτων σε Ομάδες και Λειτουργία Ομάδων και

ΟλομέλειαςΒ.3 Φάσεις Διερεύνησης & Χρονοδιάγραμμα εργασίας ΟμάδωνΒ.4 Αξιολόγηση Ατομικού & Συλλογικού Έργου Ομάδας

Γ. Ένα παράδειγμα Επικοινωνούμε έτσι… κι αλλιώς: με τον προφορικό, γραπτό και

ψηφιακό λόγο (Α Λυκείου, Μουσικό Σχολείο Αγρινίου)

Δ. http://projectlyk.blogspot.com/

http://projectlyk.blogspot.com/

Α. Θεωρητικό πλαίσιο

Α.1 Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών

Α.2 Οι 4 Παιδαγωγικές Αρχές

Α.1 Εκπαιδευτική Καινοτομία

Διακριτή θεσμοθετημένη ενότητα του υποχρεωτικού προγράμματος του Νέου Λυκείου (Σεπτ. 2011) –

ΔΕΠΠΣ ΦΕΚ 303/2003- Ευέλικτη ζώνη

καινοτομία για το ελληνικό Λύκειο διότι: α. στηρίζονται σε πρωτοπόρες και πρωτότυπες

παιδαγωγικές αρχές και ιδέεςβ. επιφέρουν σημαντικές αλλαγές:• στη νοοτροπία, • στις πρακτικές, • στους ρόλους • στη γενικότερη κουλτούρα του σχολείου

Πρακτικές καθιερωμένες σε εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών

Α.2 Τέσσερις Βασικές Παιδαγωγικές Αρχές των Ερευνητικών Εργασιών

Α.2.1 Διερευνητική Προσέγγιση της μάθησης

Α.2.2 Διεπιστημονική Συνεργασία Καθηγητών

Α.2.3 Διαφοροποίηση στην Προσέγγιση της Μάθησης

Α.2.4 Ομαδοσυνεργατική Οργάνωση των Μαθητών

Α.2.1 Αρχή της Διερευνητικής Μάθησης

ξεκινά με προβλήματα και ερωτήματα για τον φυσικό & κοινωνικό κόσμο

συλλέγει, επεξεργάζεται & μελετά δεδομένα

διαμορφώνει τεκμηριωμένες απαντήσεις(ανάπτυξη επεξηγήσεων - εξέταση αντιθέτων απόψεων)

στοχάζεται, αναλύει διαδικασίες & οδηγείται σε συμπεράσματα

επιλύει προβλήματα & λαμβάνει αποφάσεις

Είδη Διερευνητικής Μάθησης

Διαφοροποίηση Βαθμού Καθοδήγησης

ελεγχόμενη μορφή διερεύνησηςο εκπαιδευτικός ορίζει τα ερωτήματα και τα βήματα διερεύνησης

οι μαθητές επαληθεύουν συγκεκριμένη αρχή/γενίκευση

μορφή φθίνουσας καθοδήγησης:

ο εκπαιδευτικός θέτει τα ερωτήματα

οι μαθητές επιλέγουν βήματα και δράσεις της έρευνας σε πλαίσιο καθοδήγησης

ακαθοδήγητη μορφή διερεύνησης:

οι μαθητές καθορίζουν τα ερωτήματα και τις διερευνητικές δράσεις

ο εκπαιδευτικός δεν παρεμβαίνει

Μορφή φθίνουσας καθοδήγησης Διδακτική: επεξήγηση και παροχή βασικών πληροφοριών Παρωθητική: παρακίνηση με κατάλληλα διατυπωμένα ερωτήματα Εμψυχωτική: επιβράβευση, ψυχολογική ενθάρρυνση

Α.2.2 Διεπιστημονική Συνεργασία Καθηγητών

Καθηγητές: • δυνατότητα υπερκερασμού της «μοναξιάς» επιστημών• αξιοποίηση δυνατοτήτων διεπιστημονικής σύμπραξης• παραγωγή νέας γνώσης (επεξεργασμένες προτάσεις, λήψη αποφάσεων & επίλυση προβλημάτων) • η συνεργασία ως μία μορφή ενδοσχολικής επιμόρφωσης

Μαθητές: αποκτούν επίγνωση • πώς είναι οργανωμένοι ο φυσικός & κοινωνικός κόσμος • πώς αλλάζουν, • πώς αλληλοσυσχετίζονται, • πώς επικοινωνούμε μεταξύ των δύο κόσμων• πώς αναπαριστούμε & εκφράζουμε τη γνώση μας για αυτούς

Βελτίωση εκπαιδευτικών - μαθητικών επιδόσεων & λειτουργικότητας σχολείου

Α.2.3 Ομαδοσυνεργατική Προσέγγιση της Μάθησης

Χαρακτηριστικά:οργάνωση των μαθητών σε μικρο-ομάδες (συνήθως 4 άτομα)

αξιοποίηση της δυναμικής ομάδας (μικρο-ομάδας & ολομέλειας)

δεν αποκλείονται και φάσεις ατομικής εργασίαςΟφέλη:

Μαθησιακά: η ενεργός μάθηση = ατομικό επίτευγμα, συντελείται σε συνθήκες συνεργασίας & αλληλεπικοινωνίας (γνωστικές - εποικοδομιστικές θεωρίες, κοινωνικο-πολιτισμός, ΖΕΑ του Vygotsky)

Αναπτυξιακά: ολόπλευρη ανάπτυξη ατόμου σε πρόσωπο είναι ατομικό επίτευγμα, αλλά συντελείται κοινωνικά.

Πολιτικά: η ανάπτυξη του αυτόνομου, ενεργού & υπεύθυνου δημοκρατικού πολίτη - συντελείται μέσα σε συνθήκες ισότιμων σχέσεων επικοινωνίας & συνεργασίας

Α.2.4 Διαφοροποιημένη Προσέγγιση της Μάθησης

Η διαφοροποιημένη μάθηση λαμβάνει υπόψη:o τις μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες των μαθητώνo τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκεςo τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, o τα ξεχωριστά βιώματαo τους προσωπικούς ρυθμούς μάθησης (προσωπικό στυλ μάθησης)o το πολιτισμικό υπόβαθρο o την αυτο-αντίληψη

Η διαφοροποιημένη μάθηση σχετίζεται με:o το περιεχόμενο της μάθησηςo το βαθμό πολυπλοκότητας της μάθησηςo το ρυθμό της μάθησηςo τις διαδικασίες προσέγγισης του μαθησιακού αντικειμένουo το βαθμό καθοδήγησης στη μάθησηo τον τρόπο αναπαράστασης της νέας γνώσης

Β. Εφαρμογή Ομαδοσυνεργατικών

Ερευνητικών Εργασιών στην Πράξη

Β.1 Διαμόρφωση, Έγκριση & Επιλογή Θεμάτων

Β.3 Φάσεις Διερεύνησης & Χρονοδιάγραμμα Εργασίας των Ομάδων

Β.2 Τέσσερα Εναλλακτικά Σχήματα Κατανομής Θεμάτων & Οργάνωσης Ομάδων

Β.4 Αξιολόγηση Ατομικού & Συλλογικού Έργου Ομάδας

Διαμόρφωση ανταλλαγή απόψεων μεταξύ εκπαιδευτικών & μαθητών για πιθανά

θέματα συμμετοχή των καθηγητών Λυκείου όλων των ειδικοτήτων – η ερ. ερ.

«πρώτη ανάθεση» τα θέματα σχετικά με τομείς μαθημάτων & με ενδιαφέροντα

μαθητών & εκπαιδευτικών τρεις κύκλοι θεμάτων: α) Ανθρωπιστικές & Κοινωνικές επιστήμες,

β) Τέχνη & Πολιτισμός, γ) Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες & Τεχνολογία, δ) Περιβάλλον & Αειφόρος ανάπτυξη

οι προτάσεις των θεμάτων γίνονται από 1 ή 2 το πολύ εκπαιδευτικούς διαφορετικών μαθημάτων (σε περίπτωση διεπιστημονικής διερεύνησης): σε συνεδρίαση του συλλόγου το 1/δεκαπενθήμερο Σεπτεμβ. (Α τετρ.) & έως 20 Δεκεμβ. (Β τετρ.)

οι διδακτικές ώρες κατανέμονται: 1 ώρα στον ένα και 2 ώρες στον άλλο σε περίπτωση συνεπίβλεψης (συνεχόμενο τρίωρο)

τουλάχιστον μία από τις προτεινόμενες εργασίες θα ανατίθεται (συμπεριλαμβάνεται & η συνεπίβλεψη) σε εκπαιδευτικούς από τους κλάδους ΠΕ02, ή ΠΕ03, ή ΠΕ04

υποδομές - διαθέσιμοι πόροι σχολείου, φορείς & κοινότητα

B.1 Διαμόρφωση, Έγκριση & Επιλογή Ερευνητικών Θεμάτων

B. Διαμόρφωση, Έγκριση & Επιλογή Ερευνητικών ΘεμάτωνΈγκριση

οι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν τα θέματα προς έγκριση στο σύλλογο (σχέδιο υποβολής ερευνητικής εργασίας)

ο σύλλογος εγκρίνει τόσα θέματα όσα τα τμήματα που θα δημιουργηθούν

ο σύλλογος ορίζει υποδιευθυντή ή άλλον εκπαιδευτικό συντονιστή (οργανωτικές αρμοδιότητες: κατανομή χώρων, πόρων, εργαστήρια)

Επιλογή οι μαθητές επιλέγουν από τα προτεινόμενα θέματα

και δημιουργούνται από μαθητές διαφορετικών τμημάτων τα «Τμήματα Ενδιαφέροντος» (16 έως 20 μαθητές)

προσπάθεια δημιουργίας ισοδύναμων τμημάτων μέσω επιλογών και κληρώσεων

όσοι μαθητές δεν ενταχθούν στην πρώτη τους επιλογή προηγούνται στις επιλογές το επόμενο τετράμηνο

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΣχ. Έτος: ΣΧΟΛΙΚΗ

ΜΟΝΑΔΑ

Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ (ΠΕ): ΔΙΑΤΙΘΕΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ

ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ):ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΦΟΡΕΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ):

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΑ. ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑΒ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (κριτήρια επιλογής

θέματος, συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα, αναμενόμενα μαθησιακά

οφέλη κ.λπ., ενδεικτικά μέχρι 300 λέξεις)Γ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΕΙ

(μέχρι 200 λέξεις) Δ. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (μέχρι 200 λέξεις) Ε. ΠΟΡΟΙ – ΥΛΙΚΑ – ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣΣτ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Β.2 Τέσσερα Εναλλακτικά Σχήματα Κατανομής Θεμάτων

& Οργάνωσης Ομάδων

ένα τμήμα ενδιαφέροντος (16-20 μαθητές) οργανώνεται σε επιμέρους ομάδες (ελάχιστος αριθμός τα τρία μέλη, μέγιστος τα έξι, συνήθης αριθμός τα τέσσερα) με τέσσερις τρόπους/σχήματα

Κριτήρια επιλογής για ένταξη στην ομάδα: - ανομοιογένεια ως προς το μαθησιακό επίπεδο, τις ικανότητες, το φύλο- συνδυασμός μαθητικών προτιμήσεων & παρεμβάσεων εκπαιδευτικού / η τυχαία επιλογή μελών δεν ενδείκνυται

Προϋποθέσεις λειτουργικότητας ομάδας

Ικανότητες Επικοινωνίας: ακρόαση, ερωτήσεις, συζήτηση

Ικανότητες Συνεργασίας: κοινός στόχος, αλληλοβοήθεια, εποικοδομητική κριτική

Ικανότητες Μεθοδολογικές: έρευνες πηγών, ερωτηματολόγια, πειράματα

Ενίσχυση της Αλληλεξάρτησης: επιμερισμός ρόλων, εκ περιτροπής παρουσίαση

Διασφάλιση του Μαθητικού Ενδιαφέροντος Διαμόρφωση Πλαισίου Όρων & Υποχρεώσεων των

Μελών: συμβόλαιο συνεργασίας Ενίσχυση Πρακτικών Ομαδικότητας &

Αισθήματος Προσωπικής Ευθύνης: ο εκπαιδευτικός θέτει ερωτήματα σχετικά με την προσωπική συμβολή στο κοινό έργο

Πρόληψη και Αντιμετώπιση Προβλημάτων Ελλιπούς Συμμετοχής Μελών – ρόλος εκπαιδευτικού

Συναντήσεις Ατομικού και Συλλογικού Απολογισμού

Συμβόλαιο συνεργασίας

για να προληφθούν προβλήματα ασυνέπειας στη λειτουργία της ομάδας για να αναπτυχθεί το αίσθημα ατομικής ευθύνης έναντι του συλλογικού έργου για να συνειδητοποιήσετε ότι ως μέλη της ομάδας αναλαμβάνετε δεσμεύσεις, τις οποίες, αν δεν τηρήσετε, όλη η ομάδα θα υποστεί τις επιπτώσεις σχετικά με την επίτευξη του στόχου της …

Συνδιαμορφώνετε (με τον συμμαθητή/τριά σας στην τάξη) ένα είδος «συμβολαίου συνεργασίας», με ρητά διατυπωμένες τις ατομικές σας υποχρεώσεις & τα δικαιώματα έναντι της ομάδας

1. Συμμετέχω ενεργά με πληροφορίες, ιδέες & επιχειρήματα στην ομάδα μου2. Αναγνωρίζω, επαινώ & ενθαρρύνω τις προσπάθειες των άλλων μελών3. Προσφέρω βοήθεια, αλλά και ζητώ από τα μέλη της ομάδας μου4. Προετοιμάζομαι πριν κάθε συνάντηση της ομάδας, είμαι συνεπής στα χρονοδιαγράμματα & παραδίδω τις εργασίες μου έγκαιρα 6. Είμαι υπεύθυνος και εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου με επάρκεια 7. Συμβάλλω θετικά στην άμβλυνση εντάσεων, συγκρούσεων και στην αναζήτηση συνθετικών λύσεων 8. Αποδέχομαι & συζητώ την κριτική & τις διαφορετικές απόψεις. Αναζητώ τρόπους σύνθεσης, αποφεύγοντας τις στείρες αντιπαραθέσεις 9…., 10….., 11…., 12….Υπογράψτε ο καθένας χωριστά τον πίνακα ανάληψης δεσμεύσεων και προσδοκιών προς την ομάδα κατά την διάρκεια υλοποίησης της ερ. εργ.

Πρόληψη & Αντιμετώπιση Προβλημάτων Ελλιπούς Συμμετοχής Μελών – ρόλος εκπαιδευτικού Το κλίμα ομαδικότητας οικοδομείται σταδιακά με τη συμβολή όλων

Ο εκπαιδευτικός, μετά τις δύο πρώτες εβδομάδες λειτουργίας της ομάδας, ή πριν την ολοκλήρωση του έργου, μπορεί να ζητήσει από κάθε μέλος να απαντήσει σε ερωτήματα του τύπου:

α. Με ποιο τρόπο βοήθησες ιδιαίτερα κάποιον ή όλη την ομάδα σου; β. Ποιος άλλος/ ποιοι άλλοι βοηθούν ιδιαίτερα την ομάδα σας και με ποιο τρόπο; γ. Σε τι βαθμό πιστεύεις ότι μέχρι τώρα έχεις ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις σου και έχεις προσφέρει στην ομάδα σου αυτό που περιμένει από κάθε μέλος της; δ. Υπάρχει κάποιος στην ομάδα σας που θεωρείς ότι μέχρι τώρα ξεχωρίζει για τη θετική συμβολή του; ε. Τι σκοπεύεις από εδώ και πέρα να κάνεις για να βοηθήσεις την ομάδα σας; στ. Τι περιμένεις από τους άλλους να κάνουν από εδώ και πέρα για να βοηθήσουν την ομάδα σας;

ΜΑΘΗΤΗΣ 1 ΜΑΘΗΤΗΣ 2

ΜΑΘΗΤΗΣ 6ΜΑΘΗΤΗΣ 5







Μετωπική – παραδοσιακή

Δασκαλοκεντρική διδασκαλία

ΟΜΑΔΑ Α

ΟΜΑΔΑ Β

ΟΜΑΔΑ Γ

ΟΜΑΔΑ Δ

Ομαδοσυνεργατική

Παραδοσιακή διδασκαλία – Μέθοδος project

• Θέμα κοινό1η Ομάδα & Υποομάδες Υποδομή

• 1

• 2

• 3

• 4

• Θέμα κοινό 2η Ομάδα &Υποομάδες

• 1

• 2

• 3

• 4

• Θέμα κοινό

3η Ομάδα & Υποομάδες

• 1

• 2

• 3

• 4

• Θέμα κοινό


• 1

• 2

• 3

• 4

• χαλαρέςσχέσεις

Σχήμα 1ο Ομάδες Κοινού Θέματος Χαλαρής Συνεργασίας

Το θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς από όλες τις ομάδες του «Τμήματος Ενδιαφέροντος», οι

οποίες κάνουν εσωτερικό καταμερισμό των υπο-θεμάτων του και έχουν τακτές συναντήσεις Ολομέλειας με τη συμμετοχή

όλων των ομάδων

Σχήμα 2ο Επιμερισμός Διαστάσεων Θέματος σε Ομάδες

• 1ο Υπο-θέμα


• 1

• 2

• 3

• 4



• 1

• 2

• 3

• 4



• 1

• 2

• 3

• 4



• 1

• 2

• 3

• 4

• χαλαρέςσχέσεις

Το θέμα καταμερίζεται σε υπο-θέματα και κάθε υπο-θέμα εξετάζεται αυτοτελώς από μία ή δύο ομάδες, οι οποίες έχουν τακτές συναντήσεις Ολομέλειας με τη συμμετοχή όλων των

ομάδων

Σχήμα 3ο Επιμερισμός σε δύο υπο-θέματα & ανάθεσή τους σε ζεύγη ομάδων

• 1ο Υπο-θέμα 1η Ομάδα & Υποομάδες

• 1

• 2

• 3

• 4


• 1

• 2

• 3

• 4


• 1

• 2

• 3

• 4


• 1

• 2

• 3

• 4

Το θέμα καταμερίζεται σε δύο υπο-θέματα, οι ομάδες αναλαμβάνουν ένα υπο-θέμα και συνεργάζονται ανά δύο ομάδες με διαφορετικά θέματα, για να εντοπίσουν τους

«κοινούς» τόπους» των δύο υποθεμάτων (δι-ομαδική συνεργασία)

Σχήμα 4ο Κοινό Θέμα σε Τρεις Ομάδες & Ολομέλεια

Δεν διακρίνεται το θέμα σε υπο-θέματα. Αντίθετα, προσεγγίζεται στη συνολική του θεώρηση, δομή και

θεμελίωση, μέσω τεσσάρων φάσεων, από τρεις ομάδες και την ολομέλειά τους

Β.3 Φάσεις Διερεύνησης & Χρονοδιάγραμμα Εργασίας

Ομάδων

Στην επιμόρφωση του Ιουνίου 2011 έγινε λόγος για 9 Φάσεις υλοποίησης ενός project (βλ. Ματσαγγούρας, 2011: 55-72),

ενώ στην επιμόρφωση του Σεπτεμβρίου προτάθηκε η υλοποίηση να γίνει σε 12 συναντήσεις - τρίωρα

Φάσεις 1η Φάση: Γενικός Προγραμματισμός στην Ολομέλεια του

Τμήματος: διατύπωση τίτλου θέματος, υποθέματα= η οπτική του θέματος, ερευνητικά ερωτήματα

2η Φάση: Προγραμματισμός & Προετοιμασία της Ερευνητικής Ομάδας

3η Φάση: Υλοποίηση Δράσεων από Υποομάδες για Συλλογή Δεδομένων

4η Φάση: Επεξεργασία Δεδομένων από Ομάδα εντός Τάξης

5η Φάση: Επιλογή από Ομάδα Τρόπων Αναπαράστασης των Νέων Γνώσεων

6η Φάση: Προκαταρτική Παρουσίαση Εργασιών στην Ολομέλεια Τμήματος

7η Φάση: Διαμόρφωση Κοινού Φακέλου της Ερευνητικής Εργασίας

8η Φάση: Συνοπτική Παρουσίαση Εργασίας σε Ειδική Ημερίδα στα Ελληνική ή/και στα Αγγλικά

9η Φάση: Αξιολόγηση Ομαδικής Εργασίας & Ατομικής Συμβολής Μελών

Τρίωρα1ο τρίωροΕνημέρωση, Δημιουργία ομάδων, «Συμβόλαιο συνεργασίας»2ο τρίωροΟριοθέτηση του θέματος, Ερευνητικά ερωτήματα3ο τρίωροΣχηματική αποτύπωση, Προβληματική, Καθορισμός Υπο-θεμάτων, Πηγών έρευνας, Μεθόδων, Εργαλείων4ο - 10ο τρίωροΣυλλογή & επεξεργασία δεδομένων, Αλληλοενημερώσεις, Ενδιάμεσες συνθέσεις, Ανασυνθέσεις, Επεξεργασία κειμένων, Ενσωμάτωση Βιβλιογραφίας. Συμπεράσματα, Ερμηνείες, Κριτική, Τελική αλληλοενημέρωση, Τελικά Συμπεράσματα11ο - 12ο τρίωροΠροετοιμασία παρουσίασης, Τελευταίες διορθώσεις, Ολοκλήρωση Εκθέσεων – Φακέλων, Προγραμματισμός Παρουσίασης, Παρουσίαση

Ενδεικτικός χρονικός σχεδιασμός - τρίωρα

1. Ενημέρωση για την ε.ε. 1ώραΓνωριμία, δημιουργία ομάδων 1ώραΟρισμός ερευνητικού πεδίου 1ώρα

2. Ανάδειξη ερευνητικών ερωτημάτων 3ώρες3. Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων 3ώρες4. Έρευνα- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες5. Έρευνα- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες6. Έρευνα πεδίου- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες7. Επεξεργασία στοιχείων –ανατροφοδότηση 3ώρες8. Επεξεργασία στοιχείων –ανατροφοδότηση 3ώρες9. Αναγωγή των συμπερασμάτων2ώρες Κριτική στάσεων, απόψεων 1ώρα10. Προετοιμασία συγγραφής παρουσίασης 3ώρες11. Παρουσίαση ομάδας 3ώρες12. Σύνθεση, συγγραφή τελικής εργασίας3ώρες13. Παρουσίαση στο σχολείο 3ώρες14. Ανάρτηση των εργασιών στην πλατφόρμα ε.ε.3ώρες15. Αξιολόγηση3ώρες

Β.4 Αξιολόγηση Ομαδικής Εργασίας

Αξιολογούνται με άριστα το 20:Η Ερευνητική Διαδικασία - βαθμός βαρύτητας 30%Το Περιεχόμενο της Ερευνητικής Έκθεσης - βαθμός βαρύτητας 30%Η Γλώσσα και Δομή της Ερευνητικής Έκθεσης - βαθμός βαρύτητας

20%Η Δημόσια Παρουσίαση της Ομαδικής Εργασίας - βαθμός

βαρύτητας 20%

Οι έξι βαθμίδες της κλίμακας από τα κάτω προς τα πάνω έχουν ως εξής:

6η βαθμίδα: Λίαν Ανεπαρκής (βαθμός 1-5)

5η βαθμίδα: Κάτω του Μετρίου (βαθμός 6-9)

4η βαθμίδα: Μέτρια (βαθμός 10-13)

3η βαθμίδα: Καλά (βαθμός 14-16)

2η βαθμίδα: Πολύ Καλά (βαθμός 17-18)

1η βαθμίδα: Άριστα (βαθμός 19-20)

ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ……………………..

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (30%)

ΛΙΑΝ ΑΝΕΠΑΡ ΚΗΣ

ΚΑΤΩ ΤΟΥ ΜΕΤΡΙΟΥ

ΜΕΤΡΙΑ

ΚΑΛΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ

ΆΡΙΣΤΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

ΠΗΓΕΣ

ΜΕΘΟΔΟΙ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΤΗΡΗΣΗ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

, ΚΑΝΟΝΩΝ

ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Τέταρτο Κεφάλαιο, ΟΕΔΒ, 2011, σελ. 75


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ (30%)

ΛΙΑΝ ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ


ΜΕΤΡΙΑ


ΑΡΙΣΤΑ

ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ, ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ,

ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ

ΓΝΩΣΕΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΝΝΟΙΩΝ

ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΕΝΙΚΕΥΣΕΩΝ, ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΕ ΝΕΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 75


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΔΟΜΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ (20%)



ΜΕΤΡΙΑ


ΆΡΙΣΤΑ

ΓΛΩΣΣΑ

ΔΟΜΗ1. Εισαγωγή στο θέμα, το σκοπό

και στη σπουδαιότητα του θέματος, με σχετική

βιβλιογραφική επισκόπηση

2. Παρουσίαση των υπο-θεμάτων και των κεντρικών ερωτημάτων

εντός φυσικο-κοινωνικών πλαισίων

3. Περιγραφή και αιτιολόγηση των πηγών, των μέσων και των

διαδικασιών συλλογής των δεδομένων

4. Εξήγηση και αιτιολόγηση των διαδικασιών επεξεργασίας των

δεδομένων

5. Σαφής διατύπωση και κριτική των συμπερασμάτων

6. Αναστοχαστική κριτική του όλου εγχειρήματος, των

εμπειριών και των ζητημάτων που ανέκυψαν

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 75-76


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (20%)



ΜΕΤΡΙΑ


ΑΡΙΣΤΑ

1. Σαφής ενημέρωση του κοινού για τους στόχους και τις

ερευνητικές διαδικασίες, τα δεδομένα και τα συμπεράσματα

της έρευνας, τις θέσεις της ομάδας στα ερευνητικά

ερωτήματα και την κριτική στάση της στα διαλαμβανόμενα

ζητήματα

2. Η χρήση της γλώσσας και των συμπληρωματικών/

πολυτροπικών μέσων και ΤΠΕ για τη στήριξη του λόγου και

στις κατάλληλες στιγμές

3. Η χρήση χιούμορ, δημιουργικότητας και

παραστατικότητας στη σωστή αναλογία και την κατάλληλη

στιγμή

4. Η ετοιμότητα και πληρότητα των απαντήσεων στις

ερωτήσεις και τα σχόλια του κοινού.

ΠΙΝΑΚΑΣ 4

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 76

Φάκελος ατομικής εργασίαςΟ κάθε μαθητής

(1) Προσωπικό ημερολόγιο: σημειώνει σχόλια, σκέψεις, παρατηρήσεις, συναισθήματα, προτάσεις, κρίσεις & βιώματα.(2) Σύντομη ατομική έκθεση: ο εκπαιδευτικός καλεί, κατά διαστήματα, τα μέλη της ομάδας να συντάξουν

μια έκθεση για το τι έχουν ήδη κάνει & τι πρόκειται να κάνουν, ατομικά & ομαδικά. (3) Ερωτηματολόγιο λειτουργικότητας της ομάδας & των μελών: ετεροαξιολόγηση & αυτοαξιολόγηση

Ο ατομικός φάκελος θα αξιοποιηθεί ως χρήσιμο υλικό για την ατομική βαθμολόγηση των μαθητών.

Φάκελος ομαδικής εργασίαςΟι ομάδες ολοκληρώνουν τον Φάκελο της Ερ. Εργ. τους,

ο οποίος εμπεριέχει: (1)γραπτή «Έκθεση της Ερευνητικής Εργασίας»,

που προσεγγίζει περιγραφικά, ερμηνευτικά και κριτικά όλες τις διαστάσεις του θέματός τους, εντάσσοντας, όμως, και εκείνα τα στοιχεία από τις εργασίες των υπόλοιπων ομάδων που κρίνουν ότι σχετίζονται και με το δικό τους θέμα,

(2)τα ερευνητικά εργαλεία & παραστατικά: συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, φυλλάδια, πίνακες που αξιοποιήθηκαν στις επιμέρους έρευνες πεδίου ή/και γραφείου,

(3)το τέχνημα: εφαρμογή, ιστότοπος, συσκευή, (4)συμπληρωματικά στοιχεία: βίντεο, φωτογραφίες,

αφίσες, φυλλάδια, φωτογραφίες κατασκευών ή καλλιτεχνικών έργων

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝΟνοματεπώνυμο …………………………….

Ημερομηνία …../…./…..

Εργασία για…. …………………………………..…………………………Περιγραφή της Διαδικασίας……………………………………………………………………

Χώρος Τάξη, Αίθουσα Η/Υ

ΑπολογισμόςΤι με δυσκόλεψεΤι μου άρεσεΤι με ενθουσίασε

…………………………………………………………………………………….…………………………………………………..

Παρατηρήσεις ή παραινέσεις των εκπαιδευτικών(Προαιρετικές)

…………………………..……

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Προσωπικό Ημερολόγιο

ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ Ονοματεπώνυμο ……………………………………

Ημερομηνία: ../../..

Με ποιο τρόπο βοήθησες την ομάδα σου και τους συμμαθητές σου

…………………………………..

Ποιος βοήθησε εσένα ή άλλα παιδιά της ομάδας και με ποιο τρόπο

……………………………..

Τι σκοπεύεις να κάνεις, για να βοηθήσεις την ομάδα, από εδώ και πέρα

…………………………………………………………………………………….…………………………………………………..

Τι περιμένεις από τους άλλους να κάνουν, για να βοηθήσουν την ομάδα από εδώ και πέρα

…………………………..……

Προσωπικό Ημερολόγιο

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ: ……………………………………


ΑΥΤΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1ΚΑΘΟΛΟΥ

2 3 4 5ΑΠΟΛΥΤΑ

Α. Συμμετέχω ενεργά με πληροφορίες, ιδέες, ερωτήματα και επιχειρήματα στις συζητήσεις και τις λοιπές εργασίες της ομάδας; Β. Αναγνωρίζω, επαινώ και ενθαρρύνω τις προσπάθειες των άλλων μελών; Γ. Προσφέρω βοήθεια σε μέλη της ομάδας μου, όταν την έχουν ανάγκη; Δ. Ζητώ βοήθεια και ιδέες από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, όταν είμαι σε δύσκολη θέση;Ε. Είμαι συνεπής στα χρονοδιαγράμματα και παραδίδω τις εργασίες μου έγκαιρα; Στ. Είμαι υπεύθυνος και εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου με επάρκεια; Ζ. Συμβάλλω θετικά στην άμβλυνση εντάσεων, συγκρούσεων και στην αναζήτηση συνθετικών λύσεων; Η. Αποδέχομαι και συζητώ την κριτική και τις διαφορετικές απόψεις και αναζητώ τρόπους σύνθεσης, αποφεύγοντας τις στείρες αντιπαραθέσεις;

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Τέταρτο Κεφάλαιο, (σελ. 73-94), (ΟΕΔΒ, 2011)

ΟΜΑΔΑ: ……………………………………


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΜΑΔΑΣ 1ΚΑΘΟΛΟΥ

2 3 4 5ΑΠΟΛΥΤΑ

Α. Πόσο αποτελεσματικός είναι/ήταν ο προγραμματισμός των επιμέρους φάσεων που κάνατε; Β. Πόσο συνεπείς είστε/ήσασταν στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων; Γ. Σε τι βαθμό επικρατεί/επικρατούσε στην ομάδα σας πνεύμα ανάληψης ρόλων και πρωτο βουλιών; Δ. Πόσο αποτελεσματικοί είστε/ήσασταν στη διαχείριση αντίθετων απόψεων, διαφωνιών και συγκρούσεων; Ε. Πόσο εύκολα καταλήγετε/καταλήγατε στη λήψη των αποφάσεων;Στ. Πόσο θετικό είναι/ήταν το κλίμα και το πνεύμα αποδοχής, συνεργασίας και στήριξης των μελών; Ζ. Πόσο εύκολος είναι/ήταν στην ομάδα σας ο συντονισμός και ο συλλογικός τρόπος εργασίας; Η. Πόσο αποτελεσματική είναι/ήταν η ομάδα σας στην αξιοποίηση του χρόνου;

ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Τέταρτο Κεφάλαιο, (σελ. 73-94), (ΟΕΔΒ, 2011)

Τελικά προϊόντα Ερ. Εργ.(1) Ερευνητική Έκθεση: το θέμα της έρευνας &

η προβληματική του, οι στόχους, οι ερευνητικές διαδικασίες συλλογής & επεξεργασίας των δεδομένων, τα συμπεράσματα και η κριτική τοποθέτηση της ομάδας. Οι ομάδες πρέπει να επιμεληθούν με προσοχή τα τυπο-εκδοτικά χαρακτηριστικά του στησίματος των σελίδων, των ενοτήτων και της συνολικής έκθεσης (οι τίτλοι , υπότιτλοι, περιεχόμενα, πρόλογος, δομή του κύριου μέρους, σχέση κειμένου & εικόνων, συμπεράσματα, προτάσεις, επίλογος, βιβλιογραφικές αναφορές, βιβλιογραφία.(2) Τέχνημα: κατασκευή, καλλιτεχνική σύνθεσης, δισδιάστατη ή τρισδιάστατη αναπαράστασης, κολλάζ, αφίσα, βίντεο, φιλμ, δρώμενο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι το κύριο μέρος της εργασίας, που θα συμπληρώνεται από έναν «Οδηγό Χρήσης». (3) Δράσεις: Οργάνωση σχολικής εκδρομής, εκδήλωσης.

ΕΞΩΦΥΛΛA COVER PAGES

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ CONTENTS

ΠΡΟΛΟΓΟΣPREAMBLE

ΕΙΣΑΓΩΓΗ INTRODUCTION

ΠΛΑΙΣΙΟ, ΣΤΟΧΟΙBACKGROUND, AIMS

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ METHODOLOGY

ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝDATA COLLECTION

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ,

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ, ΣΥΖΗΤΗΣΗ

DATA INTERPRETATION, CONCLUSIONS,

DISCUSSION

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ BIBLIOGRAPHYΠΑΡΑΡΤΗΜΑ APPENDIX

Ε ρ ε υ ν η τ ι κ ή Έ κ θ ε σ η

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑ

ΣΧΟΛΙΑΣΧΟΛΙΑ

(1)(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

(12)

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ,

CRITICAL , AUTOCRITICAL REFLECTION, ASSESMENT

ΕΠΙΛΟΓΟΣEPILOGUE

ΣΧΟΛΙΑ

(9)

ΣΧΟΛΙΑ

(10)(11)

Κριτ

ήρια

Αξιο

λόγη

σης

Κριτ

ήρια

Αξιο

λόγη

σης

Κριτ

ήρια

Αξιο

λόγη

σης

Κριτή

ρια

Αξιο

λόγη

σης

Κριτή

ρια Α

ξιολό

γησης

Κριτήρια Αξιο

λόγησης

Κριτήρια Αξιο

λόγησης

Κριτήρια Αξιολόγησης

Κριτήρια ΑξιολόγησηςΚριτήρια Αξιολόγησης




Γ. Ένα παράδειγμα«Επικοινωνούμε έτσι… κι αλλιώς: με τον

προφορικό, γραπτό και ψηφιακό λόγο» (Α Λυκείου, Μουσικό Σχολείο Αγρινίου)

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (ΣΧΗΜΑ 2ο): ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΠΟ-ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΟΜΑΔΕΣ

ΟΜΑΔΑ ΑΥΠΟΘΕΜΑ1ο

ΟΜΑΔΑ ΒΥΠΟΘΕΜΑ2ο

ΟΜΑΔΑ ΓΥΠΟΘΕΜΑ3ο

ΟΜΑΔΑ ΔΥΠΟΘΕΜΑ4ο

ΟΜΑΔΑ ΑΥΠΟΘΕΜΑ1ο

ΟΜΑΔΑ ΓΥΠΟΘΕΜΑ3ο

ΟΜΑΔΑ ΒΥΠΟΘΕΜΑ2ο

ΟΜΑΔΑ ΔΥΠΟΘΕΜΑ4ο

Επικοινωνούμε

Προφορικός λόγος

Γραπτός λόγος

Ψηφιακός λόγος

Μέθοδος καταιγισμού των ιδεών: υποθέματα &

υποερωτήματα

Είδη/μορφές Ιστορική αναδρομή

Εννοιολογική προσέγγιση Εξωγλωσσικά & παραγλωσσικά στοιχεία Τρόπου καταγραφής Πλεονεκτήματα- Μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα Ιστορία της γραφής Τυπογραφία

Εξέλιξη ψηφιακής επικοινωνίας Κινητά τηλέφωνα Ψηφιακός λόγο ς Greeklish

Δ. http://projectlyk.blogspot.com/



Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

φυσιογνωμία και πλαίσιο των ερευνητικών εργασιών

Education

Transcript of φυσιογνωμία και πλαίσιο των ερευνητικών εργασιών