პრეზენტაცია ,,იზარდე მწვანე ჯეჯილო”

ჯგუფი ,,ჯეჯილი”ხელმძღვანელი გიორგი ჯიქურიძე

ხორბლის ისტორია

პურეულ  მცენარეთა შორის  ყველაზე  მნიშვნელოვან  კულტურას  ხორბალი  წარმოადგენს.ხორბალი  ერთ–ერთი უძველესი  კულტურათაგანია. არქეოლოგიურ  განათხრებში  მრავლად  არის  აღმოჩენილი  ხორბლის  მარცვლები  ევროპის, აზიისადა  აფრიკის  სხვადასხვა   ადგილებში,ძველი ადამიანის  სადგომებთან  და  სამარხებში  ხორბლის  კულტურის  ერთ–ერთ  ძირითად  და  პირველად  კერად  საქართველო  ითვლება. ამას ადასტურებს  კოლხეთის არქეოლოგიურ  განათხრებში  ნაპოვნი  დანახშირებული  ხორბლის  მარცვლები  და აგრეთვე  ხორბლის  ფორმათა  ის  დიდი  მრავალფეროვნება, რომლითაც  საქართველო  ხასიათდება. საქართველოში   ამჟამად  გვხვდება  ხორბლის  ისეთი  სახეობანი,  რომლებიც  სრულიად  უცნობია  სხვა  ქვეყნებისათვის. ასეთებია მახა,ზანდური,დიკა და სხვა.

• ხორბალი  ამჟამად ყველაზე  მეტად  გავრცელებული კულტურაა  მთელ  მსოფლიოში.

• უძველესი პერიოდიდან დღემდე საქართველოში ხორბალს რამდენიმე ჯგუფად ყოფენ.მათ ანსხვავებენ ბიოლოგიური და მორფოლოგიური ნიშნების,თავთავის სიგანისა და მტვრევადობის,აგრეთვე ადგილწარმოშობისა და ჯიშების მიხედვით.ქართული ხორბლის შესახებ პირველ ისტორიულ ცნობებს ვკითხულობთ ვახუშტი ბატონიშვილის,სულხან საბასა და აგრეთვე უცხოელი მოგზაურების ჩანაწერებში.

• ძველად საქართველოში ხორბალს თურმე ხვარბლად მოიხსენიებდნენ,ეს იყო ზოგადად მარცვლეულის აღმნიშვნელი სიტყვა,მეგრულად მას ქობალს, ხოლპ ჭანურად კი ქოვალს ეძახდნენ.

ხორბლის თესვა• ხორბალი წელიწადში ორჯერ ითესებოდა,შემოდგომაზე და

გაზაფხულზე,ამის მიხედვიტ თესლი ორგვარია,ძველთესლი და ახალთესლი ანუ დიკა.

• შემოდგომაზე დათესილი ხორბალი მოსავალს 10 თვეში იზლევა,მაგრამ ეს მოსავალი უხვი და ხარისხიანია.

• ახალთესლი ანუ დიკა გაზაფხულზე ითესება,იგი მოსავალს 4 თვეში იძლევა,თუმცა ეს მოსავალი არც ისეთი გამძლეა და გლეხი მას შემოდგომამდე ხარჯავდა,რადგან შემდეგ ჭირდა მისი შენახვა,

• ამიტომ შეძლებული გლეხები ყოველთვის ძველთესლს თესავდნენ,რათა უხვი მოსავალი მიეღოთ.

მოსავლის აღება ძველად.

პურის მოსავლის აღებას მკა ჰქვია,უწინ მოსავალს მთიბავები იღებდნენ,მათ უკან მიჰყვებოდნენ ქალები და მოთიბული თავთავებიდან ძნებს კრავდნენ,ძნებს თავიდან ყანაში ტოვებდნენ გასანიავებლადმშემდეგ კი კალოზე ჩაჰქონდათ და კევრით ლეწდნენ,გალეწვის შემდეგ ხორბალი და ბზე ცალკე ინახებოდა

მოსავლის აღება ახლა.თანამედროვე გლეხი მარცვლეულის ასაღებად სპეციალურ მანქანას კომბაინს იყენებს,კომბაინით ერთდროულად ხდება მოსავლის აღება და ლეწვა,კომბაინით მოსავლის აღება შედარებით უდანაკარგოა და და კომფორტული

გარჩეული და განიავებული ხორბალი მიაქვთ წისქვილში ,რათა მისგან უმაღლესი ხარისხის ფქვილი მიიღონ,

წარმოგიდგინეთ ჩვენს მიერ მოპოვებული ინფორმაცია,ეს სლაიდი კი ჩვენს მიერ ხორბლის დათესვას ასახავს

•ვთვლი რომ მე და ჩემმა ჯგუფმა წარმატებით გავარტვით თავი დაკისრებულ მოვალეობას,მადლობა ჯგუფის თითოეულ წევრს.

• გმადლობთ ყურადღებისათვის