บทที่ 5 ทรัพยากรการท...
73
138 บทที่ 5 ทรัพยากรการท่องเที่ยว ทรัพยากรการท่องเที่ยวจัดเป็นสิ่งดึงดูดใจทางการท่องเที่ยวที่มีความสําคัญในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว หมายรวมถึง พื้นที่ สิ่งของ กิจกรรม และ/หรือมิติอื่นใดที่สามารถให้คุณค่าเชิงการท่องเที่ยว เช่น ความสวยงาม ตามธรรมชาติ คุณค่าเชิงประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม และการเรียนรู้ประสบการณ์ใหม่ แก่นักท่องเที่ยว ทั้งนี้ทรัพยากรการท่องเที่ยวสามารถปรากฏได้ทั้งในลักษณะของรูปธรรมที่สามารถสัมผัสได้ด้วยการจับต้อง เช่น สิ่งก่อสร้าง ถ้ํา น้ําตก และของที่ระลึก เป็นต้น และในลักษณะของนามธรรมที่ไม่สามารถสัมผัสได้ด้วยการจับ ต้องแต่สามารถสัมผัสได้ด้วยทางอื่น เช่น ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษา ความเป็นชนเผ่า และการเล่นการแสดง พื้นบ้าน เป็นต้น 5.1 ทรัพยากรการท่องเที่ยวของกลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอันดามัน ทรัพยากรการท่องเที่ยวกลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอันดามัน ครอบคลุมทรัพยากรท่องเที่ยวใน 5 จังหวัด ประกอบด้วย พังงา กระบี่ ภูเก็ต ตรัง และระนอง ซึ่งเป็นจังหวัดที่ตั้งเรียงอยู่ทางตอนใต้ของประเทศไทย ตามชายฝั่งทะเลอันดามัน จึงมีลักษณะทางภูมิประเทศ และรูปแบบทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่ ใกล้เคียงกัน ทําให้มีทรัพยากรทางการท่องเที่ยวที่คล้ายคลึงกัน ประกอบด้วย ทรัพยากรท่องเที่ยวทาง ธรรมชาติทางทะเล เช่น หมู่เกาะต่างๆ แหล่งดําน้ํา ชายหาด ทรัพยากรทางธรรมชาติบนบก เช่น เทือกเขา ถ้ํา น้ําตก ทรัพยากรท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม และวิถีชีวิตท้องถิ่น อย่างไรก็ตาม แต่ละ จังหวัดของกลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอันดามันนั้นก็มีลักษณะเฉพาะ และความเป็นเอกลักษณ์ที่แตกต่างกัน ทําให้ทรัพยากรท่องเที่ยวของกลุ่มจังหวัดอันดามันมีความหลากหลายที่สามารถดึงดูดตลาดนักท่องเที่ยว ได้หลากหลายรูปแบบทรัพยากรท่องเที่ยวในกลุ่มจังหวัดภาคใต้ฝั่งอันดามัน มีรายละเอียดดังต่อไปนี้ 5.1.1 จังหวัดระนอง จังหวัดระนองเป็นจังหวัดเริ่มต้นของการท่องเที่ยวกลุ่มจังหวัดภาคใต้ชายฝั่งอันดามันของการ เดินทางโดยรถยนต์จากเมืองหลวงกรุงเทพมหานคร บนเส้นทางถนนหลักสาย 4 เมื่อผ่านชุมพรเริ่มเข้า เขตจังหวัดระนองจะได้ความรู ้สึกของ “เมืองในหุบเขา ” เพราะภูมิประเทศส่วนใหญ่เต็มไปด้วยภูเขา สลับซับซ้อน สองเส้นทางที่คดเคี้ยวสามารถสัมผัสได้กับวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม ความเขียวชะอุ่ม ภูมิอากาศ ที่เย็นสบายของเมืองฝนแปดแดดสี่ ระนองจึงเป็นที่รู้จักว่าเป็นเมืองเล็กๆ ในหุบเขาที่สงบ มีแหล่งน้ําพุร้อน หรือน้ําแร่ธรรมชาติที่มีคุณภาพ และมีปริมาณมาก ซึ่งปัจจุบันได้มีการพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยว ใหม่ๆ เช่น ฮอทสปา และผลิตภัณฑ์จากน้ําแร่ต่างๆ ระนองยังขึ้นชื่อว่าเป็นแหล่งผลิตเม็ดมะม่วงหิมพานต์ คุณภาพ และผลิตภัณฑ์อาหารทะเลแปรรูปหลากหลายชนิด นอกจากนี้ ระนองยังมีแหล่งท่องเที่ยว
Transcript of บทที่ 5 ทรัพยากรการท...
138
บทท 5
ทรพยากรการทองเทยว
ทรพยากรการทองเทยวจดเปนสงดงดดใจทางการทองเทยวทมความสาคญในอตสาหกรรมทองเทยว หมายรวมถง พนท สงของ กจกรรม และ/หรอมตอนใดทสามารถใหคณคาเชงการทองเทยว เชน ความสวยงามตามธรรมชาต คณคาเชงประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม และการเรยนรประสบการณใหม แกนกทองเทยว ทงนทรพยากรการทองเทยวสามารถปรากฏไดทงในลกษณะของรปธรรมทสามารถสมผสไดดวยการจบตอง เชน สงกอสราง ถา นาตก และของทระลก เปนตน และในลกษณะของนามธรรมทไมสามารถสมผสไดดวยการจบตองแตสามารถสมผสไดดวยทางอน เชน ภมปญญาทองถน ภาษา ความเปนชนเผา และการเลนการแสดงพนบาน เปนตน
5.1 ทรพยากรการทองเทยวของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน
ทรพยากรการทองเทยวกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ครอบคลมทรพยากรทองเทยวใน 5 จงหวด ประกอบดวย พงงา กระบ ภเกต ตรง และระนอง ซงเปนจงหวดทตงเรยงอยทางตอนใตของประเทศไทย ตามชายฝงทะเลอนดามน จงมลกษณะทางภมประเทศ และรปแบบทางประวตศาสตรและวฒนธรรมทใกลเคยงกน ทาใหมทรพยากรทางการทองเทยวทคลายคลงกน ประกอบดวย ทรพยากรทองเทยวทางธรรมชาตทางทะเล เชน หมเกาะตางๆ แหลงดานา ชายหาด ทรพยากรทางธรรมชาตบนบก เชน เทอกเขา ถา นาตก ทรพยากรทองเทยวทางประวตศาสตร และวฒนธรรม และวถชวตทองถน อยางไรกตาม แตละจงหวดของกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามนนนกมลกษณะเฉพาะ และความเปนเอกลกษณทแตกตางกน ทาใหทรพยากรทองเทยวของกลมจงหวดอนดามนมความหลากหลายทสามารถดงดดตลาดนกทองเทยว ไดหลากหลายรปแบบทรพยากรทองเทยวในกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน มรายละเอยดดงตอไปน
5.1.1 จงหวดระนอง จงหวดระนองเปนจงหวดเรมตนของการทองเทยวกลมจงหวดภาคใตชายฝงอนดามนของการเดนทางโดยรถยนตจากเมองหลวงกรงเทพมหานคร บนเสนทางถนนหลกสาย 4 เมอผานชมพรเรมเขา เขตจงหวดระนองจะไดความรสกของ “เมองในหบเขา” เพราะภมประเทศสวนใหญเตมไปดวยภเขาสลบซบซอน สองเสนทางทคดเคยวสามารถสมผสไดกบววทวทศนทสวยงาม ความเขยวชะอม ภมอากาศ ทเยนสบายของเมองฝนแปดแดดส ระนองจงเปนทรจกวาเปนเมองเลกๆ ในหบเขาทสงบ มแหลงนาพรอนหรอนาแรธรรมชาตทมคณภาพ และมปรมาณมาก ซงปจจบนไดมการพฒนาเปนผลตภณฑการทองเทยวใหมๆ เชน ฮอทสปา และผลตภณฑจากนาแรตางๆ ระนองยงขนชอวาเปนแหลงผลตเมดมะมวงหมพานตคณภาพ และผลตภณฑอาหารทะเลแปรรปหลากหลายชนด นอกจากน ระนองยงมแหลงทองเทยว
139
ทางธรรมชาตและทางวฒนธรรมทหลากหลาย ทเกยวของกบนา จนสามารถสรางจดขายใหเมองระนอง เปนเมองทองเทยว 5 นา และสามารถสรางเสนทางทองเทยวเชอมโยงกบประเทศสหภาพพมาได เมองทองเทยว 5 นา ไดแก 1) นาแร คณสมบตของนาแรทบรสทธ ตดอนดบ 1 ใน 3 ของโลกไมมแรกามะถน มสวนผสมของ แรธาตทเปนประโยชน 2) นาทะเล ระนองมเกาะแกง และชายหาดทสวยงามหลายแหง เชน หมเกาะกา ชายหาดแหลมสน 3) นาคลอง แมนา ระนองมแมนากระบร ทมลกษณะพเศษทางภมประเทศทเปนเอกลกษณ เรยกวา ชวากทะเล สองฝงแมนามสภาพนเวศแบบปาชายเลนไปตลอดจนถงเขตอาเภอละอน และคลองทสองฝง มความสวยงามตามธรรมชาตและแฝงความสาคญทางประวตศาสตร เชน คลองละอน คลองหาดสมแปน คลองนาคา ทมพลบพลงธารแหงเดยวในโลก 4) นาฝน พกผอนเชงสขภาพ ฟนฟจตใจ เมองแวดลอมดวยภเขา มอากาศด 5) นาตก จงหวดระนองมนาตกหลายแหง เปนลกษณะนาตกสงมองเหนไดในระยะไกล บรเวณนาตกเหมาะสาหรบเปนทพกผอนหยอนใจ รบประทานอาหาร นาตกทสาคญ ไดแก นาตกหงาว นาตกปญญบาล ทรพยากรการทองเทยว ประกอบดวย
1) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางทะเล (1) หมเกาะ เกาะแกงตางๆ เชน หมเกาะกา อยในเขตอทยานแหงชาตแหลมสน มเกาะบรวาร
ทสาคญ อาท เกาะคางคาว เกาะกาตก เกาะกาใหญ เกาะกาญปน เกาะกานย และเกาะ ทสาคญอนๆ เชน เกาะชาง เกาะพยาม เกาะขวาง เกาะยาว และเกาะเสยด เกาะสน
(2) ชายหาด เชน หาดบางเบน หาดแหลมสน หาดประพาส หาดชาญดาร (3) แหลงปะการง
2) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางบก
(1) ภเขา ปาไม อทยานแหงชาตนาตกหงาว อทยานแหงชาตกระบร เขตรกษาพนธสตวปาคลองนาคา ยอดเขาฝาช ภเขาหญาหรอเขาหวลาน
(2) ถา เชน ถาหนดได หรอถาคางคาว ถาพระขยางค (3) นาตก สวนใหญเปนนาตกสง เชน นาตกปญญบาล นาตกโตนเพชร อทยานแหงชาตนาตก
หงาว นาตกชมแสง หรอนาตกสายรง นาตกบกกราย นาตกพนเมตร (4) ปาชายเลน เชน ศนยวจยปาชายเลนหงาว สวนรกขชาตปาชายเลน ปาชายเลนละอน
140
(5) ธรณสณฐานและลกษณะภมประเทศทมลกษณะพเศษ เชน คอคอดกระหรอกวกระ บรเวณนเปนสวนทแคบทสดของแหลมมลาย ระนองแกรนดแคนยอน
(6) แหลงนาพรอน บอนารอน บอนาแรรอนสวนสาธารณรกษะวารน แหลงนาพรอนบานทงยอ พรหลมพ แหลงนาพรอนบานพรรง บอนาแรรอนหาดยาย บอนาแรรอนคายรตนรงสรรค
3) แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร มสถานทสาคญเชอมโยงประวตศาสตรสงครามโลกครงท 2 และประวตศาสตรคอซมบ
(1) ซากอารยธรรม แหลงโบราณคด เมองโบราณ เชน ซากเรอรบญปน (2) ศาสนสถาน เชน วดสวรรณคร (วดหนาเมอง) วดปาชยมงคล วดหาดสมแปน (3) พระราชวง วง พระตาหนก พระทนง คม เชน จวนเจาเมองระนอง บานคายเจาเมองระนอง (4) อนสาวรย อนสรณสถาน เชน ศลาสลกพระปรมาภไธย สสานเจาเมองระนอง (5) สงปลกสรางทมความสาคญ เชน พระราชวงรตนรงสรรค (จาลอง)
4) แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม วถชวตทองถน
(1) บานเกาะหาดทรายดา ตาบลหงาว เปนหมบานเลกๆ ของชาวประมงพนบานทอาศยอยปากแมนาของเขตพนทสงวนชวมณฑลโลก
(2) กลมชมชนในพนทตาบลมวงกลวง เชน กลมมสลมโฮมสเตย กลมเรอประมงพนบาน กลมเยาวชนอาสาสมคร และมคคเทศกทองถน
(3) หมบานซาลาเปา หมบานทบหลสรยวงค มแผงรานคาซาลาเปาของชมชนอยตลอด สองฝงทาง
(4) หมบานเขาฝาช หมบานชายแดนไทย-พมา มแมนาสามสายของไทยและพมามาบรรจบกนเปนพนทประวตศาสตรสมยสงครามโลก ครงท 2
(5) ประมงพนบานโฮมสเตย บานหาดทรายดา ตาบลหงาว (6) ชมชนบานเกาะเหลา ตาบลปากนา “หมบานสะอาด บรรยากาศด ตานานกะปอรอย
เขตชวมณฑล ชมชนชาวเล” (7) กลมมโนราหเดก ตาบลบางนาจด “เชอมตอการทองเทยวกบศลปวฒนธรรมของหมบาน”
141
(8) กลมราวงคนระว บานระว ตาบลบางพระเหนอ “อนรกษศลปวฒนธรรมไทย สรางรายได สรางความสามคค สรางสขภาพกาย-ใจ”
(9) กลมหมอนไหม (บานหมอลา ตาบลในวงใต อาเภอละอน) “วฒนธรรมพนทราบสง สนบสนนคนในชมชนมสวนรวม รรกสามคค มคณธรรม”
(10) กลมชมชนสองรอยป บานเกาะคณฑ ตาบลปากนา “มาจอโป เทพผนาทางวฒนธรรมจนฮกเกยน หลากหลายวถ”
5) แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
(1) ระนองแคนยอน (2) สวนเกษตรเชงสขภาพ
6) กจกรรมความสนใจเฉพาะ
(3) สปานาแรเชงสขภาพ (4) กจกรรมดนก (5) ลองแพชมพระอาทตยตกลานากระบร (6) ทวรหงหอยยอนรอยประวตศาสตร (7) ทองเทยวเชงนเวศ เขตพนทสงวนชวมณฑลโลก [Ramsar Sites Ecotour] (8) พชตเทอกเขาสงแหงอนดามน [Advanced Mountain Trekking] (9) ซาฟารและผจญภยในระนอง [Safari and Adventure In Ranong] (10) ทวรสขภาพ ธรรมชาตอนดามน [Health and Nature Life Tour]
7) เทศกาลงานประเพณ
(1) งานปดทองพระถาพระขยางค ทอาเภอกระบร จดขนในชวงเทศกาลตรษจนของทกป (2) งานเสดจพระแขงเรอ ทอาเภอกระบร เปนงานประเพณประจาป ระยะเวลาจดงาน 3 วน
ตงแตวนแรม 1 คา ถง แรม 3 คา เดอน 11 (3) งานกาหย เปนงานประกวดพชผลและจาหนายผลตผลทางเกษตร จดในชวงปลายเดอน
มนาคมของทกป (4) งานเปดเมองระนอง ทองอนดามน เปนงานเปดเทศกาลทองเทยวของจงหวดระนอง
จดในชวงเดอนเมษายน
142
(5) งานประเพณถอศลกนผก (กนเจ) ศาลเจาตายเตเอย เรมงานตงแตวนเกาโงยโชยอก ตามปฏทนจนซงจะตรงกบเดอนไทยประมาณเดอนตลาคมของทกป ซงจะมการจดงานดวยกน 9 วน 9 คน
8) สนคาพนเมองและของทระลก
(1) ผลตภณฑจากนาแร เชน นาดมนาแรธรรมชาตระนอง สเปรยนาแรธรรมชาต ครมนาแร บารงผว
(2) ลกประคบสมนไพร (3) เมดมะมวงหมพานต หรอกาหย (4) ซาลาเปาทบหล (5) กาแฟสดควบด (6) ผลตภณฑอาหารทะเลแปรรป ไดแก กะป กงแหง ปลาเคม (7) มกและสงประดษฐจากเปลอกหอย (8) ผลตภณฑหนงปลากระเบน (9) ปนมอดแขง
9) อาหารพนถน
อาหารประจาถนของระนองไดรบอทธพลจากอาหารของคนจนฮกเกยนทเปนผมาบกเบกตงถนฐาน และไดวฒนธรรมของอาหารมาเผยแพรสบมาถงปจจบน เชน แฮจ หรอ กงทอด อาจาดบไถบก
143
รปท 5.1-1 ทรพยากรการทองเทยวจงหวดระนอง
144
5.1.2 จงหวดพงงา จงหวดพงงาเปนแหลงทองเทยวทางทะเลทสาคญ มเกาะแกง มอทยานแหงชาตทางทะเลอยมากมาย ทมชอเสยงในระดบโลก เชน ทองทะเลอาวพงงาทมผนนาสมรกต เขาตะป ทนกทองเทยวทวโลกรจกกนดในชอ เจมส บอน ไอแลนด จากภาพยนตรเรองพยคฆราย 007 นกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในจงหวดพงงาสวนใหญมกเปนลกษณะโปรแกรมทองเทยว 1 วน เพอมาลองเรอชมรอบๆ เกาะตางๆ และการดานาตนและนาลก เชน อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน พนทบรเวณเขาหลกเปนแหลงทพกหลกของนกทองเทยวชาวตางชาตทมรสอรททพกในกลมนกทองเทยวระดบบน นอกจากน พงงายงมแหลงทองเทยว ทางธรรมชาตทนาสนใจ เชน ถาลอดนา ถาลอดใหญ และธรรมชาตของปาโกงกาง เกาะปนหย หมบานกลางนา ชมชนชาวประมงพนบาน
1) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางทะเล (1) หมเกาะ เกาะแกงตางๆ ไดแก อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร มเกาะสาคญ ไดแก เกาะสรนทรเหนอ เกาะสรนทรใต
เกาะไข (เกาะตอรนยา) เกาะกลาง (เกาะปาจมบา) และเกาะร (เกาะสตอก) อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน มเกาะสาคญ ไดแก เกาะหยง เกาะปายง เกาะปาหยน
เกาะเมยง เกาะหา เกาะปาย เกาะหวกะโหลก (เกาะบอน) เกาะสมลน และเกาะบาง เกาะตาชย
อทยานแหงชาตอาวพงงา มเกาะสาคญ ไดแก เกาะปนหย เกาะละวะ เกาะพนก เกาะหอง เกาะทะล
อทยานแหงชาตหมเกาะระ-เกาะพระทอง มเกาะสาคญ ไดแก เกาะระ เกาะพระทอง เกาะปลง เกาะลกตม
เกาะไขนอก เกาะไขใน เกาะยาวนอย และเกาะยาวใหญ
(2) ชายหาด ไดแก แหลมปะการง ชายทะเลเขาหลก หาดบางสก ชายทะเลทานน ชายทะเล ทายเหมอง
(3) แหลงปะการง ไดแก แนวปะการงนาตน พบไดทหมเกาะสรนทร บรเวณอาวแมยาย อาวชองขาด อาวสเทพ อาวจาก อาวผกกาด เกาะตอรนลา เกาะมงกร หมเกาะสมลน และเกาะผา แนวปะการงนาลก พบไดทหมเกาะสมลน พนทใกลเคยงหมเกาะสรนทร เชน กองหน รเชลว
145
2) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางบก (1) ภเขา ปาไม แหลงนา อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง อทยานแหงชาตศรพงงา อทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร เขตรกษาพนธสตวปาโตนปรวรรต
(2) ถา ไดแก ถาพงชาง ถาฤาษสวรรค และถาลกเสอ (3) นาตก เชน วนอทยานสระนางมโนราห นาตกโตนชองฟา นาตกลาร นาตกเตาทอง วนอทยาน
นาตกรามญ นาตกลาพราว นาตกหนลาด นาตกตาหนง นาตกโตนหนรา และนาตกโตนขงแหง อยในอทยานแหงชาตศรพงงา นาตกโตนไพร นาตกลาป อยในเขตอทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง
(4) ปาชายเลน ปาชายหาด และปาพร เสนทางศกษาธรรมชาตปาง เปนเสนทางศกษาธรรมชาตปาชายเลน ปาชายหาด และปาพร
(5) ธรณสณฐานและภมประเทศทมลกษณะพเศษ ไดแก ถาลอด เขาตะป เขาพงกน
3) แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร (1) ซากอารยธรรม แหลงโบราณคด เมองโบราณ เขามาจ มภาพเขยนโบราณกาแพงคายเมอง
โบราณบานทงตก (2) ศาสนสถาน เชน วดราษฎรอปถมภ หรอวดบางเหรยง อาเภอทบปด วดนารายณการาม
วดสวรรณคหา (3) สงปลกสรางอนทมความสาคญ เชน ศาลหลกเมองพงงา ศาลาเทวดานารอน
4) แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ไดแก วถชวตทองถน วถชวตชมชนมอแกนหรอชาวเลทอาวไทรเลนและอาวบอน ตลาดใหญตะกวปา
5) แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
(1) แหลงทองเทยวเพอการศกษา ทางวทยาศาสตรหรอทางธรรมชาต เชน ศนยอนรกษอทยานใตทะเลจฬาภรณ บออนบาลเตากองทพเรอภาค 3 สถานเพาะเลยงสตวปาจงหวดพงงา
146
(2) จดชมทวทศน สวนสาธารณะ สถานทพกผอนหยอนใจ ไดแก สวนสมเดจพระศรนครนทร
6) กจกรรมทองเทยว/กจกรรมความสนใจเฉพาะ พายเรอแคน ลองแพ ถาพงชาง ลองแกงนาตกโตนปรวรรต ลองเรอแคนเกาะพนก
7) เทศกาลงานประเพณ ประเพณปลอยเตา จดขนในชวงเดอนมนาคมของทกป ณ บรเวณชายหาดทายเหมอง งานแหเทพเจาศาลเจามาจอโป จดขนในชวงเดอนกมภาพนธ - มนาคมของทกป ณ
บรเวณรมถนนสายใน เขตตาบลถานาผด งานประเพณลอยเรอชาวเล หรอชาวมอแกนทเกาะสรนทร จดขนในชวงเดอนเมษายน -
พฤษภาคมของทกป งานบรวงสวงเทวรปพระนารายณและบรวาร จดขนในชวงเดอนพฤษภาคมของทกป
ณ บรเวณอทยานพระนารายณ งานประเพณถอศลกนผกจงหวดพงงา จดขนในวนขน 1-9 คา เดอน 9 ของจน
(ประมาณเดอนกนยายน - ตลาคม ของทกป)
147
รปท 5.1-2 ทรพยากรการทองเทยวจงหวดพงงา
148
5.1.3 จงหวดกระบ จงหวดกระบเปนจงหวดทมชอเสยงดานการทองเทยวทางทะเลในระดบโลก โดยมเกาะพพเปนแหลงทองเทยวหลก โดยมแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทมรปทรงสสนแปลกตา เหมาะแกการลองเรอชมววทวทศนทองทะเล เท ยวชมเกาะรปรางสวยงามแปลกตา ชมทะเลแหวก หนงใน Unseen Thailand ดานาดปะการง ทเกาะไก เกาะทบ อาวไรเลย ถาพระนาง นอกจากน ยงมแหลงทองเทยวทเปนแหลงโบราณคด เชน แหลงถาโบราณคด ทมภาพเขยนส หรอหลกฐานเครองมอสมยกอนประวตศาสตร แหลงโบราณวตถทพพธภณฑวดคลองทอม
1) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางทะเล
(1) หมเกาะ เกาะแกงตางๆ เชน หมเกาะพพ หมเกาะในทะเลอาวนาง หมเกาะในอาวทาเลน หมเกาะลนตา หมเกาะในทะเลเหนอคลอง หมเกาะในทะเลอาวลก หมเกาะปอดะ มเกาะทสาคญคอ เกาะปอดะ ทะเลแหวก เกาะหอง เกาะศรบอยา เกาะจม (เกาะป)
(2) ชายหาด มทงตามชายหาดในอาเภอเมองและตามเกาะตางๆ ไดแก หาดนพรตนธารา อาวนาง อาวไรเลย อาวนาเมา หาดคลองมวง หาดทบแขก หาดเกาะกวาง อาวทาเลน แหลมกรวด
2) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางบก
(1) ภเขา ปาไม แหลงนา เชน อทยานแหงชาตเขาพนมเบญจา เขตสวนปาเขาทอง มภเขาและสระนาธรรมชาตหลายแหง เชน สระแกว สระนาลอด
สระเชงเขา สระจรเขขาว สระนาทพย สระนาคราม สระมรกต สระหนเกง และ สระนอย เปนตน
เสนทางศกษาธรรมชาตทงเตยว แมนากระบ สระมรกต อทยานแหงชาตธารโบกขรณ บานพรทาปอม คลองสองนา
(2) กระบ มภเขา โพรงถา เพงผามากมาย แหลงถาทสาคญทเปนแหลงทองเทยว แยกได 2 ประเภท คอ แหลงถาสวยงาม และแหลงถาโบราณคด ทสาคญมดงน แหลงถาในเขตอาเภอเมอง เปนแหลงถาทสาคญสวยงามมาก อกทงยงเปนแหลง
ถาโบราณคด คอ ถาพระนาง ถาพระนางใน (ถาเพชร) ถาไสไทย ถาเสดจ ถาเขาผง ถาเสอ ถาหมอเขยว ถาหมนจนทร ถาพญานาค (ไวกง) ถาหลงโรงเรยน
149
ถาเพชร ถาบวทอง ถาพระ ถาวมาน ถาเรยน ถาขนาบนา ถาหนองพด ถาลกหน ถาลกหมา และถานาพร
แหลงถาในเขตอาเภออาวลก เปนแหลงถาทสาคญสวยงามมาก อกทงยงมภาพเขยนสแหลงโบราณคด คอ ถาโตะหลวง ถาเพชร ถาผหวโต (ถาหวกะโหลก) ถาเขาตบนย ถาเขาเกาะยอ ถาชาวเล ถาลอด ถาเขาพระ ถาเขาราง ถาเทพนมตร ถาเสอนอย ถาเขานย ถาสระยวนทอง ถาทะลฟา ถาเพชร ถาผามาน และถาลอดเหนอ
แหลงถาในเขตอาเภอปลายพระยา ลกษณะของถาจะมหลกฐานเครองมอสมยกอนประวตศาสตรมากมาย คอ ถาวารรนทร ถานาฬาครง ถาแหง ถานาซา ถาทาบญ ถาตนเหรยง ถาเขายงหม ถาเขาเขน ถาเขาเกราะ ถาชงบอเพลง ถารอบ ถาเขาหางขาว ถาบางแกว ถาลกหน ถานาพร ถาเขาแกว และถาสระ
แหลงถาในเขตอาเภอคลองทอม สวนใหญจะเปนหลกฐานทางโบราณคด คอ ถาพระ ถาลาน ถาจมกควาย (เขาสามหนวย) ถาหนาผง เขาขวาปราบประ และถารอบแผนดนเสมอ
(3) นาตก เชน สระมรกต นาตกหวยโต นาตกหวยสะแด นาตกคลองแหง นาตกตน นาตกหนเพง นาตกคลองจาก นาตกสายฝน นาตกโตนเตยว นาตกธารโบกขรณ
(4) แหลงนาพรอน บอนารอน ไดแก นาตกรอนคลองทอม มลกษณะเปนธารนาพรอนผด มสารกามะถนเจอจางเปนสวนประกอบ อทยานนาพรอนกระบ ณฐฐาวารนาพรอน บอนาพรอน บานบอดาน นาพรอนเคม
(5) ธรณสณฐาน และภมประเทศทมลกษณะพเศษ เชน ทเขาขนาบนา สสานหอย 75 ลานป เปนแหลงซากฟอสซลเปลอกหอยททบถมกนเปนเวลานาน
(6) ปาชายเลน ปาชายหาดและปาพร เชน ทปาชายเลนบานบอทอ
3) แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร (1) ซากอารยธรรม แหลงโบราณคด เมองโบราณ ถาพญานาค (ไวกง/พพเล) มภาพเขยนสสมยประวตศาสตร ถาผหวโต มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร ถาแหลมเกาะยอ มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร แหลมไฟไหม มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร แหลมชาวเล/ถาชาวเล เขากาโรส มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร เขาเขยนในสระ มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร เขาขนาบนา (ดาบนา) มภาพเขยนสสมยกอนประวตศาสตร
150
วดถาเสอ พบหลกฐานทางโบราณคด (2) แหลงโบราณสถาน โบราณวตถ พพธภณฑวดคลองทอม
4) แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม
(1) วถชวตทองถน ตวเมองกระบ กลมเลยงปลาในกระชง บานเกาะกลาง วถชวตชมชนบานเกาะกลาง ตาบลคลองประสงค
5) แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
(1) พพธภณฑเฉพาะทาง พพธภณฑสถานวดแกวโกรวาราม
(2) จดชมทวทศน สวนสาธารณะ สถานทพกผอนหยอนใจ เชน สวนเจาฟา สวนธาดา วดถาเสอ จดชมทวทศนเมองกระบ 360 องศา
(3) กาแพงประวตศาสตร (4) ประตมากรรมปดา
151
รปท 5.1-3 ทรพยากรการทองเทยวจงหวดกระบ
152
5.1.4 จงหวดภเกต 1) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางทะเล
(1) หมเกาะตางๆ จงหวดภเกตมเกาะบรวารทงหมด 39 เกาะ สวนใหญอยทางตะวนออกและทางตอนใตของเกาะภเกต เกาะทเปนแหลงทองเทยวสาคญ ไดแก
เกาะทตงอยทางตอนใตของเกาะภเกต ไดแก เกาะราชาใหญ เกาะราชานอย เกาะเฮ เกาะโหลน เกาะบอน เกาะแกว และเกาะไมทอน เหมาะสาหรบการพกผอนชายหาด ดานาดปะการง (เกาะเฮ เกาะไมทอน) ตกปลา (เกาะราชานอย) และพกแรม บนเกาะแกวมรอยพระพทธบาทจาลองตงอยดวย เกาะทมทพกใหบรการบนเกาะ ไดแก เกาะราชาใหญ เกาะเฮ เกาะโหลน และเกาะไมทอน (รสอรทสวนตว)
เกาะทตงอยทางตะวนออกเฉยงใตทางตอนใตของเกาะภเกต ไดแก เกาะตะเภาใหญ มสงทนาสนใจ คอ นกเงอก และมทพกแรมบรการบนเกาะ
เกาะท ตงอยทางตะวนออกของเกาะภเกตบรเวณอาวสะปา เกาะรงใหญ เกาะมะพราว เกาะไขนอก เหมาะสาหรบพกผอนชายหาดและเลนนา ทเกาะรงใหญมสงทนาสนใจ คอ ฟารมหอยมก กจกรรมพายเรอแคนและขจกรยานรอบเกาะ
เกาะทตงอยทางตะวนออกของเกาะภเกตใกลกบอาวปอ ไดแก เกาะนาคานอย มฟารมหอยมก และการสาธตการเลยงมกใหนกทองเทยวชม มรานอาหารทะเลบรการ แตไมมทพกแรม
เกาะแรดและเกาะนาคาใหญ ปจจบนกาลงดาเนนการกอสรางรสอรทหรหราของเอกชนรองรบกลมผมรายไดสง
(2) ชายหาด จงหวดภเกตมชายหาดอยหลายแหงซงดงดดนกทองเทยวทงไทยและตางชาตจานวนมากในแตละป สวนใหญอยทางฝงตะวนตกของเกาะ ชายหาดทสาคญ ไดแก
หาดปาตอง หาดกะตะ หาดกะรน เปนหาดทรายยาว มกจกรรมการทองเทยวคกคกตลอดทงวน ทงกจกรรมชายหาด กจกรรมกฬาทางนา กจกรรมบนเทงและนนทนาการรปแบบตางๆ
หาดสรนทร หาดกมลา หาดกะหลม หาดในหาน หาดราไวย เปนชายหาดทรายทไมยาวนก มกจกรรมการทองเทยวทคกคกนอยกวา 3 หาดแรก
ชายหาดอาวบางเทา หาดลายน เปนชายหาดทเงยบสงบและเปนทตงของโรงแรมทพก และบานพกตากอากาศรองรบกลมผมรายไดสง
ชายหาดทอยในเขตอทยานแหงชาตสรนาถ ไดแก หาดทรายแกว หาดไมขาว หาดในยาง หาดในทอน เปนชายหาดทคอนขางเงยบสงบ ในชวงเดอน
153
พฤศจกายนถงกมภาพนธจะมเตาทะเลขนมาวางไข เรมมการกอสรางโรงแรมทพกรองรบกลมผมรายไดสง
อาวตางๆ ทางฝงตะวนออก มทวทศนทสวยงามแตไมเหมาะในการลงเลนนา จงเปนทตงของทาเรอไปเกาะตางๆ และมารนา ไดแก อาวปอ อาวสะปา อาวภเกต อาวมะขาม และอาวฉลอง
(3) แหลงปะการง ซงเปนแหลงกจกรรมดานาตนและดานาลก ไดแก หมเกาะราชา เกาะเฮ เกาะไมทอน หนหมสงนอกและหนหมสงใน
(Anemone Reef และ Shark Point) เรอจมคงสครยเซอร (ระหวางเกาะภเกตและเกาะพพ)
2) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางบก
(1) ภเขา ปาไม เชน สถานพฒนาและสงเสรมการอนรกษสตวปา เขาพระแทว (2) นาตก เชน นาตกโตนไทร นาตกบางแป (3) ปาชายเลน ปาชายหาด ปาพร เชน ศนยศกษาธรรมชาตทาฉตรไชย ปาชายเลนบาน
บาโรง (4) จดชมทวทศน ไดแก แหลมพรหมเทพ แหลมกา แหลมพนวา หาดกะตะ- กะรน เขาขาด
3) แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร
(1) ศาสนสถาน ไดแก วดฉลอง พระพทธมงมงคลเอกนาคคร วดพระทอง วดพระนางสราง วดมวงโกมารภจจ (เซยมซประวตศาสตรทเดยวในภเกต) วดไชยธาราราม (พระบรมสารรกธาต) วดสลสภาราม (แหลงปฏบตธรรม หลวงปสภา ถนตสโล)
(2) อนสาวรย อนสรณสถาน ไดแก อนสาวรยทาวเทพกษตรและทาวศรสนทร
4) แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม (1) วถชวตทองถน
ตวเมองภเกต เกาะมะพราว มหมบานประมงทยงคงวถชวตแบบดงเดม ชมชนปาคลอก ชมชนบางโรง ชมชนบานไมขาว ชมชนกมลา
154
ชมชนกระท ชมชนบานบอแร ชมชนประมงบานราไวย ชมชนบานคณฑ
(2) แหลงวฒนธรรมประเพณและหตถกรรมพนเมอง ศนยศลปวฒนธรรมจงหวดภเกต ชมชนบานคอเอน ชมชนบานแขนน ศนยอนรกษมรดกทองถนกะท
(3) แหลงสถาปตยกรรมทเปนเอกลกษณ อาคารเกาแกสไตลชโนโปรตกสบรเวณถนนถลาง ถนนดบก ถนนพงงา ถนนกระบ
ถนนเยาวราช ศาลากลางจงหวดภเกต ธนาคารนครหลวงไทย ททาการไปรษณยโทรเลขหลงเกา อาคารสานกงานทดน บานหลวงอานาจนรารกษ บานพระยาวชตสงคราม (เมองถลางเกา) บานพระพทกษชนประชา
5) แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
(1) พพธภณฑเฉพาะทาง พพธภณฑสถานแหงชาตถลาง พพธภณฑเปลอกหอย พพธภณฑภเกตไทยหว พพธภณฑเหมองแร
(2) สวนสนก สถานบนเทง ภเกตแฟนตาซ ไซมอน คาบาเรย ฟารมจระเขและสวนเสอภเกต ไดโนปารค
155
หมบานไทยและสวนกลวยไมภเกต สวนสาธารณะทเปนทพกผอนหยอนใจของคนในจงหวดและนกทองเทยวทสะพาน
หนและเขารง บรเวณหาดปาตอง มสถานบนเทงยามคาคน และรานคาตางๆ
(3) แหลงทองเทยวเพอการศกษาทางวทยาศาสตรหรอทางธรรมชาต
อควาเรยมภเกต สวนผเสอ สวนสตวภเกต โครงการคนชะนสปา
(4) จดชมทวทศน สวนสาธารณะ สถานทพกผอนหยอนใจ สวนสาธารณะเขารง สวนสาธารณะสะพานหน
6) กจกรรมทองเทยว/กจกรรมความสนใจเฉพาะ
แหลงทองเทยวเชงกฬาทงสถานทประกอบกจกรรมกฬาทางบก เชน สนามกอลฟ สนามขมา แหลงตกปลา สถานทประกอบกจกรรมกฬาทางนา เชน วนดเซรฟ เคเบลสก สถานทประกอบกจกรรมกฬาผาดโผน (Extreme games) เชน บนจจมพ เพนทบอล โกคารท ซงสวนใหญตงอยบรเวณหาดปาตอง บนเกาะภเกตมสนามกอลฟกระจายอย 5 แหง ตงอยในเขตอาเภอถลาง 4 แหง และอาเภอกะท 1 แหง
กจกรรมเดนใตทะเล (Sea Walking) ทเกาะเฮ ปจจบนมการสรางแหลงดานาแหงใหมบรเวณอาวบางเทา โดยนาซากเครองบนรบสมยสงครามเกาหลมาทาเปนปะการงเทยม จานวน 10 ลา หางจากชายฝง 1 กโลเมตร ลก 15-20 เมตร
แหลงทองเทยวเชงสขภาพ ไดแก สปา มใหบรการตามโรงแรมระดบ 4-5 ดาว ศนยบรการทางการแพทย (Medical health care center)
7) เทศกาลงานประเพณ
ชองานเทศกาล/งานประเพณ วน/เวลา สถานทจดงาน งานเบกฟากมลา วนท 16-18 มกราคม สวนเฉลมพระเกยรต หาดกมลา งานเทศกาลอาหารพนเมอง ของดเมองภเกต
วนท 20-24 มกราคม เวทกลางสะพานหน
156
ชองานเทศกาล/งานประเพณ วน/เวลา สถานทจดงาน การแขงขนฟตบอลชงถวยพระราชทาน จงหวดภเกต
วนท 21-23 มกราคม สนามสระกล
งานตรษจน-ยอนอดตเมองภเกต วนท 31 มกราคม- 2 กมภาพนธ
สวนเฉลมพระเกยรต 72 พรรษามหาราชน
งานววาหยอนยคจนโบราณ สไตล “บาบา”
วนท 14 กมภาพนธ ยานเมองเกา และพพธภณฑภเกตไทยหว
ภเกตบลส เฟสตวล วนท 19-22 กมภาพนธ โรงแรมฮลตน ภเกต อคาเดย หาดกะรน งานเทศกาลญปนรกไทย วนท 4 มนาคม สวนเฉลมพระเกยรต 72 พรรษามหาราชน งานไทยแลนด โอเพน วนท 5-8 มนาคม สนามกอลฟลากนาภเกต กอลฟ คลบ งานทาวเทพกษตร-ทาวศรสนทร วนท13 มนาคม
อนสรณสถานถลางชนะศก (โคกชนะพมา) อาเภอถลาง
งานเทศกาลอาหารอรอยนครภเกต วนท 19-28 มนาคม เวทกลางสะพานหน งานเทศกาลภเกต อนเตอรเนชนแนล ดรากอน โบท
วนท 3-5 เมษายน หาดในหาน
งานสงกรานตจงหวดภเกตและ ภเกตไบค วค
วนท 13 เมษายน หาดปาตอง
งานภเกต อนเตอรเนชนแนล ครกเกต ซกส
วนท 13-15 เมษายน สนามกฬากะรน หาดกะรน
การแขงขนภเกตมาราธอนภเขา นานาชาต
วนท 26 เมษายน หาดในหาน-แหลมพรหมเทพ-หาดราไวย-หาแยกฉลอง-จดชมทวทศนกะรน
งานภเกตอนดามนฮาลาล วนท 30 เมษายน- 3 พฤษภาคม
บรเวณสะพานหน
ประชมประจาปของสหพนธดานาโลก CMAS (CMAS General Assembly)
วนท 2- 9 พฤษภาคม โรงแรมภเกตออรคด รสอรท แอนด สปา
งานภเกต-พทยา อเมเจอรไรเดอรคพ วนท 28- 29 พฤษภาคม
สนามกอลฟภเกต คนทร คลบ
งานภเกต อนเตอรเนชนแนล รกบ วนท 29-31พฤษภาคม สนามกฬากะรน หาดกะรน งานภเกต ฟลม เฟสตวล วนท 4-11 มถนายน ศนยการคาจงซลอน หาดปาตอง งานภเกต เฮลท แอนด เวลเนส เฟสตวล วนท 11-13 มถนายน ศนยการคาจงซลอน หาดปาตอง
157
ชองานเทศกาล/งานประเพณ วน/เวลา สถานทจดงาน งานควลซลเวอร ไทยแลนด เซรฟ ซรย (มนซน ไรเดอร)
วนท 12-14 มถนายน หาดกะหลม
งานลากนา ภเกต อนเตอรเนชนแนล มาราธอน
วนท 14 มถนายน โครงการลากนา หาดบางเทา
การประกวด แขงขนทกษะทางวชาการทองถน ระดบภาคใต
วนท 18-20 มถนายน ศนยการคาจงซลอน หาดปาตอง
งานภเกต เรส วค (ซก เซนส) วนท 22-26 มถนายน เอวาซอน ภเกต รสอรท แอนด สปา งานภเกต อนเตอรเนชนแนล แฟชนวค วนท 24-30 มถนายน ศนยการคาจงซลอน หาดปาตอง งานภเกต มวสค เฟสตวล วนท 7-8 สงหาคม หาดกะรน งานควลซลเวอร ไทยแลนด เซรฟ ซรย (คง ออฟ เดอะ จงเกล)
วนท 14-16 สงหาคม หาดกมลา
งานควลซลเวอร ไทยแลนด เซรฟ ซรย (ไอสแลนด คราวน)
วนท 4-6 กนยายน หาดกะตะ
งานภเกต ฟด แอนด เบเวอรเรจ โชว เดอนกนยายน - งานภเกต วอลค แอนด รน เดอนตลาคม - เทศกาลถอศลกนผกจงหวดภเกต วนขน 1-9 คา เดอน 9
ของจน หรอเดอนกนยายน-ตลาคม
ศาลเจาตางๆ ในจงหวดภเกต
งานภเกต แอนด อนดามน ทราเวล เทรด
วนท 27-28 พฤศจกายน ศนยการคาเซนทรล เฟสตวล
เทศกาลเปดฤดกาลทองเทยว จงหวดภเกต
วนท 1 พฤศจกายน
บรเวณหาดปาตอง
งานแขงขนเรอใบชงถวยพระราชทานภเกตคงสคพรกตตา
วนท 5 ธนวาคม หาดกะตะ
การแขงขนลากนาภเกตไตรกฬา เดอนธนวาคม บรเวณลากนาภเกต หาดบางเทา งานแสดงเรอนานาชาต เดอนธนวาคม รอยล ภเกต มารนา งานราลกสนาม วนท 26 ธนวาคม สวนสาธารณะโลมา หาดปาตอง
158
8) สนคาพนเมองและของทระลก
นาพรกกงเสยบ แกงไตปลา
ผาบาตก
เมดมะมวงหมพานต
ขนมเตาสอ
เครองประดบจากไขมก
159
รปท 5.1-4 ทรพยากรการทองเทยวจงหวดภเกต
160
5.1.5 จงหวดตรง 1) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางทะเล
(1) หมเกาะ และเกาะแกงตางๆ เชน เกาะสกรหรอเกาะหม เกาะลบง เกาะกระดาน เกาะไห เกาะมกต ถามรกต เกาะรอก เกาะหลาวเหลยง เกาะเภตรา
(2) ชายหาด ไดแก ททาการอทยานหาดเจาไหม มอาวทสาคญ ไดแก อาวเนยง อาวไผ อาวชองลม หาดปากเมง หาดเจาไหม หาดหยงหลง หาดราชมงคล หาดยาว หาดสาราญ แหลมหยงสตาร
(3) แหลงปะการง ไดแก เกาะมา เกาะเชอก เกาะแหวน เกาะตะเกยง (4) แหลงอาศยของสตวทะเลหายาก/พนถน
แหลงหญาทะเลทเกาะลบง อาเภอกนตง เปนทอาศยของพะยน (เงอกแหงทองทะเล)
หาดปากเมง มรองรอยของการฝงตวของหอยหายากใกลจะสญพนธชนดหนง คอ หอยตะเภา
2) แหลงทองเทยวธรรมชาตทางบก (1) ภเขา ปาไม แหลงนา ไดแก เขตหามลาสตวปาคลองลาชาน สถานพฒนาและสงเสรมการ
อนรกษสตวปาเขาชอง ทะเลสองหอง (2) ถา เชน ถาเขาชางหาย ถาเล ถาเขากอบ ถาเจาไหม-ถาเจาคณ (3) นาตก ไดแก นาตกโตนเตะ นาตกกระชอง นาตกสายรง นาตกเจาพะ นาตกไพรสวรรค
นาตกลาปลอก นาตกโตนตก นาตกนาพาน รอยชนพนวง นาตกเขาชอง นาตกปากแจม (4) แหลงนาพรอน เชน วนอทยานบอนารอนกนตง (5) แหลงดสตวปาพนถน
พญากง (สตวครงบกครงนา ลกษณะคลายกบและคางคก แตมขนาดใหญกวา ดวงตาจะมสแดงจดเมอกระทบแสงไฟในยามคาคน มมากทอาเภอรษฎา พบเหนไดบรเวณรมฝงคลอง หรอลาหวย)
วงนกนา เปนบงนา หรอแองนา และปาพร อยทอาเภอวงวเศษ เปนทพกอาศยของนกเปดนาทอพยพหนความหนาวจากประเทศจน และนกทองถนหลากหลายชนด
3) แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร (1) ซากอารยธรรม แหลงโบราณคด เมองโบราณ ไดแก ภเขาหลกจน ภเขาชมทอง วดคร
วหาร ภเขาสาย ถาตรา เขาโพธโทน (2) ศาสนสถาน ศาสนสถานทสาคญ ไดแก วดถาพระพทธ วดภเขาทอง ภเขาสาย วดนคประ
ทป วดกะพงสรนทร วดจอมไตร วดตรงคภมพทธาวาส วดมงคลสถาน ครสตจกรตรง
161
(3) อนสาวรย อนสรณสถาน ไดแก อนสาวรยพระยารษฎานประดษฐมหศรภกด (คอซมบ ณ ระนอง) เขาปนะ ลายพระปรมาภไธยยอ “ปปร.๑๐/๑๐/๗๑” เปนหลกฐานสาคญ ทจารก เมอวนท ๑๐ กมภาพนธ พ.ศ.๒๔๗๑
4) แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม
(1) แหลงวฒนธรรมประเพณและหตถกรรมพนเมอง ไดแก
หมบานขนมเคก ชมกรรมวธและขนตอนการทาขนมเคกของฝากจากเมองตรง ทมชอเสยงจากตนตารบทตาบลลาภรา
บานนาหมนศร เปนชมชนวสาหกจทาผาทอมอ (2) แหลงสถาปตยกรรมทเปนเอกลกษณ เชน สถานรถไฟกนตง ตาหนกโปรงฤทย จวนผวา
ราชการจงหวดตรง บานตระกลครรตน
5) แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน (1) พพธภณฑเฉพาะทาง เชน พพธภณฑสตวนาราชมงคล พพธภณฑพระยารษฎานประดษฐ
มหศรภกด (2) แหลงทองเทยวเพอการศกษาทางวทยาศาสตรหรอทางธรรมชาต เชน สวนพฤกษศาสตร
สากลภาคใต (ทงคาย) (3) จดชมทวทศน สวนสาธารณะ สถานทพกผอนหยอนใจ ไดแก สระกะพงสรนทรสวน
สมเดจศรนครนทร 95 (ทงนาผดหรอเขาแปะชอย) สวนสาธารณะควนตาหนกจนทรหรอสวนตาหนกจนทร
6) กจกรรมทองเทยว/กจกรรมความสนใจเฉพาะ
นงรถตกตก
ดนกทะเล
ดานาตน
ไตบนไดเทยมยอดไม
เดนปาปากแจม
หาหอยตะเภา
ดานาลก,หนแดง
ตกปลาทะเล
162
ตามรอยพะยน
เดนปาสมผสกอนเมฆ ภผาเมฆ เสนทางเดนปา ชมความอดมสมบรณของผนปาแหงเทอกเขาบรรทด ตนไมแคระบนยอดเขาสง และทศนยภาพอนสวยงามของ 2 ฝงทะเล 2 จงหวด คอ อาวไทย (พทลง) และอนดามน (ตรง)
7) เทศกาลงานประเพณ
งานเทศกาลขนมเคก จดขนในเดอนสงหาคม ใหเลอกซอเปนของฝากจากเมองตรง
งานววาหใตสมทร จดขนเดอนกมภาพนธทกป หนมสาว ทงชาวไทยและตางประเทศทวโลก มาเขารวมพธววาห ใตทะเลตรง
งานวฒนธรรม ประเพณ ของดเมองตรง จดขนเดอนกนยายนทกป รวบรวมวฒนธรรม ประเพณของดทมในจงหวดตรงทกอาเภอมาแสดง ประเพณการถอศลกนเจของคนตรง
งานเฉลมพระชนมพรรษาและงานกาชาดจงหวดตรง จดขนระหวาง วนท 5-15 ธนวาคมทกป เปนงานทยงใหญทสดของจงหวดตรงและของภาคใต มการออกรานจดนทรรศการแสดง สาธต จาหนายผลตภณฑ การแสดงศลปวฒนธรรม และมหรสพตางๆ ตลอดงาน
ประเพณไหวพระจนทร ทกปในคนวนเพญเดอนแปดทชมชนทงยาว อาเภอปะเหลยน
การจดงานอนรกษหอยตะเภา ประจาป ในวนเสาร - อาทตย สปดาหท 3 ของเดอนพฤศจกายน
ประเพณชกพระ
งานเบกฟาเมองตรง
มหกรรมอาหารด
8) สนคาพนเมองและของทระลก
ผาทอนาหมนศร ทกลมทอผานาหมนศร
ไมเทพธาโร ทศนยผลตภณฑแกะสลกไมเทพธาโร
ขนมเคกเมองตรง ทมชอเสยงจากตนตารบทตาบลลาภรา
9) อาหารพนถน
อาหารเชาแบบชาวตรง ไดแก โกปชา ขนมจบ อวชากวย ปาทองโก และหมยาง
163
รปท 5.1-5 ทรพยากรการทองเทยวจงหวดตรง
164
5.2 ทรพยากรการทองเทยวจาแนกตามมาตรฐานแหลงทองเทยว
จากการรวบรวมขอมลแหลงทองเทยวของประเทศไทย โดยกรมการทองเทยวไดจดทาระบบฐานขอมลแหลงทองเทยว จานวน 2,150 แหลง ดงตารางท 5.2-1 ในจานวนนไดแยกประเภทมาตรฐานแหลงทองเทยว 7 ประเภท
ตารางท 5.2-1 จานวนแหลงทองเทยวจาแนกตามมาตรฐานแหลงทองเทยวของประเทศไทย ประเภทท ประเภทมาตรฐานแหลงทองเทยว จานวน(แหง)
1 มาตรฐานแหลงทองเทยวเชงนเวศ 61 2 มาตรฐานแหลงทองเทยวทางธรรมชาต 820 3 มาตรฐานแหลงทองเทยวทางประวตศาสตร 640 4 มาตรฐานแหลงทองเทยวทางวฒนธรรม 300 5 มาตรฐานแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต 30 6 มาตรฐานแหลงทองเทยวศลปวทยาการ 85 7 มาตรฐานแหลงทองเทยวเพอนนทนาการ 214
รวม 2,150 ทมา : กรมการทองเทยว
สาหรบกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน เมอพจารณาทรพยากรการทองเทยวจาแนกตามมาตรฐานแหลงทองเทยว สรปไดดงน
5.2.1 แหลงทองเทยวเชงนเวศ แหลงทองเทยวเชงนเวศ หมายถง แหลงทองเทยวทมลกษณะทางธรรมชาตทเปนเอกลกษณเฉพาะ
ทองถน โดยอาจมเรองราวทางวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศทเกยวของโดย การจดการการทองเทยวในแหลงนน จะตองมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของมกจกรรมทสงเสรม ใหเกดการเรยนรเกยวกบระบบนเวศนน มการจดการสงแวดลอมและการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงเนนใหเกดจตสานกตอการรกษาระบบนเวศอยางยงยน
มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศ หมายถง แหลงทองเทยวเชงนเวศทมหลกเกณฑองคประกอบ 4 ประการ คอ ศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ การจดการดานการใชประโยชนของพนทเพอใหเกดความยงยน การจดการดานกานใหความรและสรางจตสานก และการมสวนรวมของชมชนในกจกรรมการทองเทยว ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวเชงนเวศนนดวย ในพนทกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามนม 1 แหง สวนนกพงงา ตาบลตากแดด อาเภอเมอง จงหวดพงงา
165
5.2.2 แหลงทองเทยวทางธรรมชาต แหลงทองเทยวทางธรรมชาต (Natural Attraction) หมายถง สถานททเปดใชเพอการทองเทยว
โดยมทรพยากรธรรม ชาตเปนสงดงดดใจใหนกทองเทยวมาเยอน ซงทรพยากรธรรมชาตเหลานอาจจะเปน ความงดงามตามสภาพธรรมชาต ความแปลกตาของสภาพธรรมชาต สณฐานทสาคญทางธรณวทยาและภมศาสตรอนเปนเอกลกษณหรอเปนสญลกษณของทองถนนนๆ สภาพแวดลอมทางธรรมชาตทมลกษณะพเศษ (Special Environmental Features) หรอสภาพแวดลอมทมคณคาทางวชาการกได
มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทมองคประกอบ 3 ประการ คอ คณคาของแหลงธรรมชาตและความเสยงตอการถกทาลาย ศกยภาพในการพฒนาการทองเทยว และการบรหารจดการ ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวเชงนเวศนนดวย
ตารางท 5.2-2 แหลงทองเทยวทางธรรมชาตในพนทกลมจงหวดอนดามน
ท แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตาบล อาเภอ จงหวด 1 หาดกมลา กมลา กะท ภเกต 2 นาตกกระท กะท กะท ภเกต 3 หาดปาตอง ปาตอง กะท ภเกต 4 หาดกะหลม ปาตอง กะท ภเกต 5 หาดสรนทร เชงทะเล ถลาง ภเกต 6 หาดบางเทา เชงทะเล ถลาง ภเกต 7 อทยานแหงชาตสรนาท สาค ถลาง ภเกต 8 จดชมวว 3 อาว กะรน เมอง ภเกต 9 หาดกะรน กะรน เมอง ภเกต 10 หาดกะตะนอย กะรน เมอง ภเกต 11 หาดกะตะ กะรน เมอง ภเกต 12 เกาะมะพราว เกาะแกว เมอง ภเกต 13 หาดราไวย ราไวย เมอง ภเกต 14 เกาะราชา ราไวย เมอง ภเกต 15 แหลมพรหมเทพ วชต เมอง ภเกต 16 นาตกบกกราย นาจด กระบร ระนอง 17 นาตกชมแสงหรอนาตกสายรง ปากจน กระบร ระนอง 18 คอคอดกระ(กวกระ) มะม กระบร ระนอง 19 ถาพระขยางคหรอถาบาหยง ลาเจยง กระบร ระนอง 20 อทยานวงมจฉา กะเปอร กะเปอร ระนอง
166
ท แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตาบล อาเภอ จงหวด 21 หาดบางเบน มวงกรวง กะเปอร ระนอง 22 อทยานแหงชาตแหลมสน มวงกรวง กะเปอร ระนอง 23 เกาะชาง เกาะพยาม เมอง ระนอง 24 เกาะพยาม เกาะพยาม เมอง ระนอง 25 นาตกปญญบาล ทรายแดง เมอง ระนอง 26 หาดชาญดาร ปากนา เมอง ระนอง 27 อทยานแหงชาตลานากระบร ปากนา เมอง ระนอง 28 ภเขาหญาหรอเขาหวโลน หงาว เมอง ระนอง 29 อทยานแหงชาตนาตกหงาว หงาว เมอง ระนอง 30 อทยานแหงชาตหเกาะพยาม หงาว เมอง ระนอง 31 ระนองแคนยอน หาดสมแปน เมอง ระนอง 32 ถาหนดไดหรอถาคางคาว ในวงเหนอ ละอน ระนอง 33 สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลนท 11 (ละอน) บางแกว ละอน ระนอง 34 เกาะคางคาว กาพวน สขสาราญ ระนอง 35 หมเกาะกา กาพวน สขสาราญ ระนอง 36 หาดประพาสหรอหาดหนทง กาพวน สขสาราญ ระนอง 37 เขตรกษาพนธสตวปาคลองนาคา นาคา สขสาราญ ระนอง 38 หาดบางสก บางมวง ตะกวปา พงงา 39 นาตกเตาทอง บอเสน ทบปด พงงา 40 อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง ทายเหมอง ทายเหมอง พงงา 41 นาตกลาป ทายเหมอง ทายเหมอง พงงา 42 เกาะบาง (เกาะ9) ลาแกน ทายเหมอง พงงา 43 เกาะเมยง ลาแกน ทายเหมอง พงงา 44 เกาะสมลน (เกาะ8) ลาแกน ทายเหมอง พงงา 45 เกาะหยง (เกาะ1) ลาแกน ทายเหมอง พงงา 46 อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน ลาแกน ทายเหมอง พงงา 47 เกาะปนหย เกาะปนหย เมอง พงงา 48 เขาเขยน เกาะปนหย เมอง พงงา 49 ถาลอด เกาะปนหย เมอง พงงา 50 อทยานแหงชาตอาวพงงา เกาะปนหย เมอง พงงา 51 เขาชาง ตากแดด เมอง พงงา 52 ถาพชาง ตากแดด เมอง พงงา 53 ถาคางคาว ทายชาง เมอง พงงา 54 ถาลอดใหญ ทายชาง เมอง พงงา
167
ท แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตาบล อาเภอ จงหวด 55 นาตกสระนางมโนราห นบปรง เมอง พงงา 56 นาตกโตนนาฟง สองแพรก เมอง พงงา 57 นาตกบรวรรค สองแพรก เมอง พงงา 58 เขาตะป-เขาพงกน เกาะปนหย เมอง,ตะกวปา พงงา 59 อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา เกาะลนตาใหญ เกาะลนตา กระบ 60 หาดคลองจาก เกาะลนตาใหญ เกาะลนตา กระบ 61 หาดคลองโตบ เกาะลนตาใหญ เกาะลนตา กระบ 62 หาดคลองนน เกาะลนตาใหญ เกาะลนตา กระบ 63 อาวบากนเตยง เกาะลนตาใหญ เกาะลนตา กระบ 64 หาดคลองโขง ศาลาดาน เกาะลนตา กระบ 65 หาดคลองดาว ศาลาดาน เกาะลนตา กระบ 66 แหลมคอกวาง/หาดคอกวาง ศาลาดาน เกาะลนตา กระบ 67 หาดพระแอะ ศาลาดาน เกาะลนตา กระบ 68 นาตกรอน คลองทอมเหนอ คลองทอม กระบ 69 เขตรกษาพนธสตวปาเขาประ-บางคราม คลองทอมเหนอ คลองทอม กระบ 70 สระมรกต พรตนนา คลองทอม กระบ 71 ถาเสอเขาแกวอาวลกธน กระบนอย เมอง กระบ 72 วดถาเสอ กระบนอย เมอง กระบ 73 ปาพรทาปอมคลองสองนา เขาคราม เมอง กระบ 74 อทยานแหงชาตเขาพนมเบญจา ทบปรก เมอง กระบ 75 เขาขนาบนา ไสไทย เมอง กระบ 76 สสานหอย 40 ป ไสไทย เมอง กระบ 77 หมเกาะพพ อาวนาง เมอง กระบ 78 หาดนพรตนธารา อาวนาง เมอง กระบ 79 หาดไรเลย อาวนาง เมอง กระบ 80 หาดอาวนาง อาวนาง เมอง กระบ 81 อทยานแหงชาตธารโบกขรณ อาวลกใต อาวลก กระบ 82 เขาคอยไห นาทามโต เมอง ตรง 83 สวนพฤกษาศาสตรสากลภาคใต (ทงคาย) ทงคาย ยานตาขาว ตรง 84 นาตกสายรง โพรงจรเข ยานตาขาว ตรง 85 หาดเจาไหม ไมฝาด ลเภา ตรง 86 หาดปากเมง ไมฝาด ลเภา ตรง 87 หาดราชมงคล ไมฝาด ลเภา ตรง 88 นาตกรอยชนพนวง อางตง วงวเศษ ตรง
168
ท แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตาบล อาเภอ จงหวด 89 ถาเขาเจดยอด ปอหน ลเภา ตรง 90 ถาเลเขากรอบ เขากรอบ หวยยอด ตรง 91 ถาเขาปนะ นาวง หวยยอด ตรง 92 หาดสาราญ หาดสาราญ หาดสาราญ ตรง 93 ยางพาราตนแรกของประเทศไทย กนตง กนตง ตรง 94 หาดยาว เกาะลบง กนตง ตรง 95 หาดหยงลง เกาะลบง กนตง ตรง 96 เกาะลบง เกาะลบง กนตง ตรง 97 เกาะมกต ไมฝาด กนตง ตรง 98 เกาะสกร เกาะสกร ปะเหลยน ตรง 99 ถาเขาตง เขาตง ปะเหลยน ตรง 100 แหลมหยงสตาร ทาขาม ปะเหลยน ตรง 101 ถาสรนทร ปะเหลยน ปะเหลยน ตรง 102 นาตกลาปลอก ปะเหลยน ปะเหลยน ตรง 103 นาตกโตนเตะ ปะเหลยน ปะเหลยน ตรง
ทมา : กรมการทองเทยว
5.2.3 แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร (Historical Attraction) หมายถง แหลงทองเทยวทมความสาคญและ
คณคาทางประวตศาสตร โบราณคด และศาสนา รวมถงสถานทหรออาคารสงกอสรางทมอายเกาแกหรอเคยมเหตการณ สาคญเกดขนในประวตศาสตร เชนโบราณสถาน อทยานประวตศาสตร ชมชนโบราณ กาแพงเมอง คเมอง พพธภณฑ วด ศาสนสถาน และสงกอสรางทมคณคาทางศลปะและสถาปตยกรรม
มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวทางประวตสาสตร (Historical Attraction Standard) หมายถง แหลงทองเทยวทางประวตศาสตรทมองคประกอบ 3 ประการ คอ ศกยภาพในการดงดดใจดานการทองเทยว ศกยภาพในการรองรบดานการทองเทยว และบรหารจดการ ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวทางประวตศาสตรนนดวย
ตารางท 5.2-3 แหลงทองเทยวทางประวตศาสตรในพนทกลมจงหวดอนดามน
ท แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร ตาบล อาเภอ จงหวด 1 วดพระทอง เทพกษตรย กะท ภเกต 2 วดมวงโกมารภจจ เทพกษตรย กะท ภเกต
169
ท แหลงทองเทยวทางประวตศาสตร ตาบล อาเภอ จงหวด 3 อนสาวรยเทพกษตรยทาวศรสนทร ศรสนทร กะท ภเกต 4 วดไชยธาราราม (วดฉลอง) ฉลอง กะท ภเกต 5 ศลาจาลกสลกพระปรมาภไธยยอ จปร. จปร. ถลาง ระนอง 6 พระราชวงรตนรงสรรค (จาลอง) เขานเวศน ถลาง ระนอง 7 สสานเจาเมองระนอง บางบอน ถลาง ระนอง 8 วดหาดสมแปน หาดสมแปน เมอง ระนอง 9 ศาลพอหลกเมองจงหวดตรง ควนธาน เมอง ตรง 10 อนสาวรยพระยารษฎานประดษฐมหสรภกด ทบเทยง เมอง ตรง 11 พระนองทรงเครองโนราวดภเขาทอง นาผด เมอง ตรง 12 วดถาสวรรณคหา กระโสม เมอง พงงา 13 วดไตรมาตรสถต โคกกลอย เมอง พงงา 14 พระมหาเจดยพทธรรมบนลอ บางเหรยง เมอง พงงา 15 ถาฤาษสวรรคและถาเสอ ทายชาง เมอง พงงา
ทมา : กรมการทองเทยว
5.2.4 แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม
แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม (Cultural Attraction) หมายถงแหลงทองเทยวทมคณคาทางศลปะและขนบธรรมเนยมประเพณทบรรพบรษไดสรางสมและถายทอดเปนมรดกสบทอดกนมา แหลงทองเทยวประเภทนประกอบดวย งานประเพณ วถชวตความเปนอยของผคน การแสดงศลปวฒนธรรม สนคาพนเมอง การแตงกาย ภาษา ชนเผา เปนตน ตวอยางของแหลงทองเทยวทสาคญของประเทศไทยในประเภทนไดแก ตลาดนาดาเนนสะดวก งานแสดงของชางจงหวดสรนทร งานรมบอสราง ประเพณลอยกระทง ประเพณสงกรานต เปนตน
มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวทางวฒนธรรม (Cultural Attraction Standard) หมายถง แหลงทองเทยวทางประวตศาสตรทมองคประกอบ 3 ประการ คอ ศกยภาพในการดงดดใจดานการทองเทยว ศกยภาพใน การรองรบดานการทองเทยว และบรหารจดการ ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวทางวฒนธรรมนนดวย
ตารางท 5.2-4 แหลงทองเทยวทางวฒนธรรมในพนทกลมจงหวดอนดามน
ท แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ตาบล อาเภอ จงหวด 1 กลมทอผานาหมนศร นาหมนศร นาโยง ตรง 2 หมบานบางพฒน บางเตย เมอง พงงา
ทมา : กรมการทองเทยว
170
5.2.5 แหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต แหลงทองเทยวเชงสขภาพ (Health Tourism) ในการจดทาเกณฑมาตรฐานสาหรบ แหลงทองเทยวนาพรอนธรรมชาต มจดประสงคเพอเปนกรอบแนวทางในการจดการแหลงทองเทยวประเภทนาพรอน ธรรมชาตอยางชดเจน โดยเนนในดานการกาหนดมาตรฐานทจาเปนสาหรบการบรการตางๆ เนองจากการทองเทยวประเภทนจะตองคานงถงดานความปลอดภยของนกทองเทยวเปนสาคญ และตองไมสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เนองจากนาพรอนจดเปนแหลงทองเทยวประเภทธรรมชาตประเภทหนง ซงหากไมมการกาหนดมาตรฐานทชดเจนการดาเนนกจกรรมการทองเทยวใดๆ อาจสงผลกระทบตอแหลงนาพรอนธรรมชาตได นอกจากนการจดทาเกณฑมาตรฐานแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต ยงมเปาหมายเพอใหหนวยงานทรบผดชอบดแลแหลงทองเทยวไดนาไปใช เปน เครองมอในการตรวจสอบมาตรฐานแหลงทองเทยวของตน และยงสามารถใชเปนขอมล ทสาคญเพอประกอบการตดสนใจ ของนกทองเทยว รวมทงเปนการเพมมาตรฐานแหลงทองเทยว เชงสขภาพ นาพรอนธรรมชาตของประเทศไทยใหเปนทยอมรบทงในและตางประเทศเพมมากขน มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต หมายถง แหลงทองเทยว เชงสขภาพทมองคประกอบ 2 สวน คอ เกณฑมาตรฐานหลกของแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาตและศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาตและดชนชวดความมศกยภาพแหลงทองเทยว
ตารางท 5.2-5 แหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาตในพนทกลมจงหวดอนดามน ท แหลงทองเทยวเชงสขภาพนาพรอนธรรมชาต ตาบล อาเภอ จงหวด 1 วนอทยานบอนารอนกนตง บอนารอน กนตง ตรง 2 นาพรอนบานบอดาน นาเตย ทายเหมอง พงงา 3 บอนารอนพหลมพ บางรน เมอง ระนอง 4 บอนารอนพรรง บางรน เมอง ระนอง 5 สวนสาธารณะรกษะวารน หาดสมแปน เมอง ระนอง 6 ศนยสงเสรมสขภาพ “ธารนาแร” รพ.ระนอง เขานเวศน เมอง ระนอง
ทมา : กรมการทองเทยว
5.2.6 แหลงทองเทยวศลปะวทยาการ แหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการ (Arts and Sciences Educational Attraction Standard) หมายถง แหลงทองเทยวหรอกจกรรมทสามารถตอบสนองความสนใจพเศษของนกทองเทยว ซงมรปแบบของการทองเทยวทชดเจนเปนรปแบบการทองเทยวแบบใหมทเกดขน แหลงทองเทยวประเภทนสามารถเพมเตม
171
ไดอกมากมายตามความนยมของคนในแตละยคสมย เมอมการระบชดวากจกรรมนนๆ สามารถใหความรและดงดดนกทองเทยวได ปจจบนมปรากฏอยหลายๆ แหง ตวอยาง เชน พพธภณฑเฉพาะทาง แหลงทองเทยวเพอการศกษาทางวทยาศาสตร อตสาหกรรมและเทคโนโลย และ MICE (Meeting & Incentives & Conventions & Exhibitions) เปนตน มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการ ทางศลปะวทยาการ (Arts and Sciences Educational Attraction Standard) หมายถง แหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการทมองคประกอบ 3 ประการ คอ ศกยภาพในการดงดดใจดานการทองเทยว ศกยภาพในการรองรบดานการทองเทยว และการบรหารจดการ ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการนนดวย
ตารางท 5.2-6 แหลงศลปะวทยาการในพนทกลมจงหวดอนดามน ท แหลงศลปะวทยาการ ตาบล อาเภอ จงหวด 1 ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงกระบ ไสไทย เมอง กระบ 2 พพธภณฑสตวนาราชมงคลตรง ไมฝาด ลเภา ตรง 3 ศนยอนรกษอทยานใตทะเลจฬาภรณ ลาแกน ทายเหมอง พงงา 4 พพธภณฑเปลอกหอยภเกต ราไวย เมอง ภเกต 5 พพธภณฑและสถานแสดงพนธสตวและพชทะเล วชต เมอง ภเกต 6 ศนยวจยปาชายเลนหงาว ราชากรด เมอง ระนอง
ทมา : กรมการทองเทยว
5.2.7 แหลงทองเทยวเพอนนทนาการ
แหลงทองเทยวเพอนนทนาการ (Recreational Attraction) หมายถง แหลงทองเทยวทมนษยสรางขน เพอการพกผอนและเสรมสรางสขภาพ ใหความสนกสนาน รนรม บนเทง และการศกษาหาความร แมไมมความสาคญในแงประวตศาสตร โบราณคด ศาสนาศลปวฒนธรรม แตมลกษณะเปนแหลงทองเทยวรวมสมย ตวอยางเชน ยานบนเทงหรอสถานบนเทง สวนสตว สวนสนกและสวนสาธารณะลกษณะพเศษ สวนสาธารณะ และสนามกฬา มาตรฐานแหลงทองเทยวเพอนนทนาการ (Recreational Attraction Standard) หมายถง แหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการทมองคประกอบ 3 ประการ คอ ศกยภาพในการดงดดใจดานการทองเทยว ศกยภาพในการรองรบดานการทองเทยว และการบรหารจดการ ทงน ในแตละองคประกอบจะมดชนชวดความมศกยภาพ ความมประสทธภาพ และความมคณภาพ เพอใชในการประเมนมาตรฐานของแหลงทองเทยวเพอนนทนาการนนดวย
172
ตารางท 5.2-7 แหลงทองเทยวเพอนนทนาการในพนทกลมจงหวดอนดามน ท แหลงทองเทยวเพอนนทนาการ ตาบล อาเภอ จงหวด 1 สวนสาธารณะธารา ไสไทย เมอง กระบ 2 ปาตองโกคารท กะท กะท ภเกต 3 ทารซานบนจจมพ กะท กะท ภเกต 4 ลองเรอกอจาน วชต เมอง ภเกต 5 หอชมววเขาขาด วชต เมอง ภเกต 6 สวนสมเดจพระศรนครนทร นาตาลวง เมอง ตรง
ทมา : กรมการทองเทยว
5.3 แหลงทองเทยวเชงนเวศทสาคญในพนทอนรกษ
5.3.1 อทยานแหงชาตลานากระบร อทยานแหงชาตลานากระบร ตงอยทางดานฝงทะเลอนดามน ในทองทอาเภอกระบร อาเภอละอน อาเภอเมอง จงหวดระนอง ไดรบการประกาศจดตงเปนอทยานแหงชาตเมอป 2542 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 29 ก ลงวนท 21 เมษายน 2542 ครอบคลมพนท 160 ตารางกโลเมตร มพรมแดนตดกบประเทศสหภาพพมาทางดานทศตะวนตก โดยมแมนากระบรเปนเสนแบงกนของประเทศทงสอง พนทประมาณ 64 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 40 ของพนท ในแมนามเกาะจานวน 6 เกาะ ไดแก เกาะเสยด เกาะขวาง เกาะโชน เกาะยาว เกาะปลง และเกาะนกเปลา ณ ชายฝงของอทยานแหงชาตลานากระบรเปนลกษณะชายฝงจมตว เปนผลใหชายหาดตลอดแนวฝงแคบ มลานาหลายสาย ขนาดใหญเลกจานวนมากจากทสงในแผนดนไหลออกสแมนากระบรประกอบดวย คลองบางหม คลองขนาค คลองลาเลยง คลองบางสองรา คลองบางใหญเหนอ คลองบางใหญ คลองละอน คลองจก คลองหลมถาน คลองเสรจตะกวด และคลองหนชาง ซงแมนาลาคลองเหลานไดพดพาตะกอนดนมาทบถมตามปากแมนาและชายฝงทาใหลกษณะชายฝงบรเวณปากแมนา ลาคลองถกปกคลมไปดวยปาชายเลน สาหรบบรเวณทเปนเทอกเขาสงรมฝงมลกษณะเปนภเขาสลบซบซอน ประกอบดวย เขางาม เขาเสดตะกวด เขาหนชาง เขาเมองสง เขาจอมแหลม เขาสามแหลม เขาหลมถาน และเขานารอน มยอดเขาเมองสงเปนยอดเขาสงสด โดยสงจากระดบนาทะเลปานกลาง 609 เมตร
5.3.2 อทยานแหงชาตหมเกาะระนอง
อทยานแหงชาตหมเกาะระนอง เปนกลมเกาะทประกอบดวยเกาะใหญนอยเรยงรายทอดยาวตลอดแนวชายฝงเหนอ-ใต ของทะเลอนดามน ตดตอกบชายแดนสาธารณรฐสงคมนยมสหภาพพมา ดวยการมองการณไกลและชาญฉลาดของพระยาดารงสจรตมหศรภกด (คอซเจยง) ในสมยนน ไดให ปาโฮย ซงเปนชาวไทยมสลม ไปกอตงหมบานทเกาะพยาม เพอปองกนการบกรกขององกฤษซงครอบครองพมาอย ในปจจบนมหลกฐานปรากฏอยทแหลมฝรงบรเวณอาวใหญทเกาะพยาม ตอมากรมปาไม โดยกองอทยานแหงชาต
173
ไดมาดาเนนการสารวจพนทเพอจดตงเปนอทยานแหงชาตเมอป 2532 ซงจากการสารวจพบวาพนทบรเวณครอบคลมพนทในเขตปาสงวนแหงชาตปาเกาะพยาม ปาสงวนแหงชาตปาเกาะชาง ปาสงวนแหงชาตปาคลองหนกลอง - ปาคลองมวงกลวง และปาสงวนแหงชาตปาคลองหวเขยว - ปาคลองเกาะสย ประกอบ ไปดวยทรพยากรธรรมชาตทสาคญ และมความหลากหลายทางระบบนเวศ เปนพนททมศกยภาพ มความเหมาะสมทจะกาหนดเปนอทยานแหงชาต ซงขณะนไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการอทยานแหงชาตเมอคราวการประชมเมอวนท 30 ตลาคม 2543 และไดทาการปรบปรงแนวเขตอทยานแหงชาต เพองายตอการควบคมและตอบสนองความตองการของชมชนในทองถน เหลอเนอทประมาณ 347 ตารางกโลเมตร อทยานแหงชาตหมเกาะระนองสามารถแบงลกษณะภมประเทศออกไดเปน 3 กลมพนท ไดแก พนทชายฝงทะเล เปนพนทลาดลงมาจากทศตะวนออกของจงหวดระนอง มหาดยนออกไปในทะเล และปกคลม ไปดวยปาชายเลน ซงเปนปาชายเลนผนใหญทมความอดมสมบรณ มความหลากหลายทางชวภาพสง รฐบาลไทยจงไดจดทาโครงการรวมกบประเทศสมาชกยเนสโกประกาศพนทชายฝงบรเวณนเปนเขตสงวน ชวมลฑลโลก (International Coastal and Marine Biosphere Reserve) ซงเปนแหงท 4 ของประเทศไทย พนททงหมดของเขตสงวนชวมลฑลโลก มพนทประมาณ 214.35 ตารางกโลเมตร ซงมพนทสวนหนงทบอย ในเขตอทยานแหงขาตหมเกาะระนอง ประมาณ 176 ตารางกโลเมตร โดยมจดประสงคหลกเพอเปนทสงวนความหลากหลายทางธรรมชาต พนทใกลชายฝง ไดแก บรเวณเกาะบางจาก เกาะยว เกาะทรายดา เกาะสน ประกอบดวยปาชายเลนทางทศตะวนออก และหาดทรายทางฝงตะวนตก สวนพนทบนเกาะปกคลมไปดวยปาดงดบ พนทหางจากชายฝง ไดแก บรเวณเกาะชาง เกาะพยาม เกาะทะล เกาะตาครฑ เกาะหมอ เกาะปรง เกาะไร และเกาะไฟไหม ฯลฯ โดยกลมเกาะดงกลาวขนานกบชายฝง พนทบนเกาะปกคลมไปดวยปาดงดบและรอบเกาะมปะการงกระจายอยโดยรอบ
5.3.3 อทยานแหงชาตแหลมสน ในป พ.ศ. 2523 ปาไมเขตสราษฎรธานไดรบรายงานจากเจาหนาทปาไมประจาหนวยควบคมปาเลน ท รน.1 วา สภาพปาบรเวณแหลมสนในทองทตาบลราชกรด อาเภอเมอง จงหวดระนอง มลกษณะสวยงาม มชายหาดรมทะเล มพรรณไมนานาชนด และมสตวนาชกชม ปาไมเขตสราษฎรธานจงมคาสงท 154/2523 ลงวนท 14 มนาคม พ.ศ.2523 ให นายณรงค จนทรางกร เจาพนกงานปาไม 4 ออกทาการสารวจสภาพปาบรเวณแหลมสนเพอจดตงเปนวนอทยาน ตามรายงานผลการสารวจบรเวณพนทปาแหลมสนมธรรมชาตสวยงาม เหมาะจดเปนวนอทยาน เพอเปนสถานททองเทยวและพกผอน ซงปาไมเขต สราษฎรธานไดมหนงสอท กส.0708(สฎ)/3660 ลงวนท 7 ตลาคม พ.ศ.2523 ใหกรมปาไมพจารณา ในเดอนมกราคม พ.ศ.2524 กรมปาไม โดยกองอทยานแหงชาตจงไดมคาสงท 125/2524 ลงวนท 28 มกราคม พ.ศ.2524 ใหนายมโน มนญสราญ เจาพนกงานปาไม 4 ไปดาเนนการจดตงวนอทยานแหลมสน อาเภอเมอง จงหวดระนอง ตอมาวนอทยานแหลมสนไดมหนงสอท กส.0713(หส)/11 ลงวนท 10
174
พฤษภาคม พ.ศ.2525 รายงานผลการสารวจเพมเตมวา บรเวณหาดแหลมสนมสภาพปาและบรเวณชายหาดทสมบรณด มปาสนธรรมชาตขนอยตลอดแนวชายหาดและยงมทงหญา รวมทงมหมเกาะใกลเคยง มจดเดนและธรรมชาตทสวยงามเหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต ตลอดจน นายพร อดมพงษ ผ วาราชการจงหวดระนอง ไดใหการสนบสนนอยางดยง กองอทยานแหงชาตจงไดนาเรองเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาต ซงมมตเหนชอบเมอวนท 22 กรกฎาคม พ.ศ.2525 ในการประชมครงท 2/2525 และไดมพระราชกฤษฎกากาหนดทดนหาดแหลมสนและเกาะใกลเคยงในทองทตาบลราชกรด อาเภอเมองระนอง ตาบลมวงกลวง ตาบลกะเปอร ตาบลบางหน ตาบลนาคา ตาบลกาพวน อาเภอกะเปอร จงหวดระนอง และตาบลคระ อาเภอคระบร จงหวดพงงา เนอท 315 ตารางกโลเมตร โดยประกาศในราชกจจานเบกษาเลม 100 ตอนท 135 ลงวนท 19 สงหาคม พ.ศ.2526 นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 46 ของประเทศไทย อทยานแหงชาตแหลมสน ตงอยในคาบสมทรอนโดจนทางฝงทะเลอนดามนของประเทศไทย ในทองทอาเภอเมองระนอง อาเภอกะเปอร กงอาเภอสขสาราญ จงหวดระนอง และอาเภอคระบรจงหวดพงงา อยในระหวางเสนรงท 9 องศา 16 ลบดา - 9 องศา 40 ลบดา เหนอ และอยระหวางเสนแวงท 98 องศา 19 ลบดา 98 องศา 31 ลบดา ตะวนออก มอาณาเขตตดตอทศเหนอจดอาวอาง ทศใตจดปาสงวนแหงชาตปาเลนคลองมวงกลวง และปาแหลมหนาทง จงหวดระนอง ปาสงวนแหงชาตเทอกเขานมสาว แปลงท 2 จงหวดพงงา และปาสงวนแหงชาตปาทงนาดา และปาควนปากเตรยม จงหวดพงงา ทศตะวนออกจดคลองเตรยม ทศตะวนตกจดทะเลอนดามน อทยานแหงชาตแหลมสนครอบคลมพนทประมาณ 315 ตารางกโลเมตร เปนพนนาประมาณ 268.55 ตารางกโลเมตร หรอ 85.25 เปอรเซนตของพนทอทยานแหงชาต ประกอบดวยพนทชายฝงทะเลยาวประมาณ 60 กโลเมตร และหมเกาะ 2 หมเกาะ ไดแก หมเกาะกาใหญ และหมเกาะกานย รวมทงเกาะตางๆ อก 8 เกาะ ไดแก เกาะหม เกาะเปยกนานอย เกาะเปยกนาใหญ เกาะเทา เกาะคางคาว เกาะลาน เกาะกาหนย และเกาะไขใหญ มความสงจากระดบนาทะเลสงสด 296 เมตร ทเกาะกาใหญ สาหรบชายฝงแผนดนใหญมยอดเขาสงสดทเขาอาวอาง สงจากระดบนาทะเล 264 เมตร
5.3.4 อทยานแหงชาตหมเกาะระ-เกาะพระทอง ในป พ.ศ. 2531 มขาววานายทนกาลงตดตอขอเขาทาประโยชนในพนทบรเวณเกาะระ-พระทอง จงหวดพงงา นายดษฐพงศ โชคคณาพทกษ หวหนาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรในขณะนน จงไดมหนงสออทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร ดวนมาก ท กช 0713 (มส) /116 ลงวนท 9 สงหาคม 2531 เสนอให กองอทยานแหงชาตแจงกรมปาไมระงบไมใหมการเชาพนทบรเวณเกาะระ และมความเหนใหสงวนไวเพออทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร จะไดดาเนนการสารวจผนวกใหเปนอทยานแหงชาต ตอมาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรไดมหนงสอเสนอกรมปาไม เหนควรสารวจพนทบรเวณเกาะระ-เกาะพระทอง พนทปาชายเลน
175
ใกลเคยง และพนทอนๆ ทเหนวามศกยภาพเหมาะสมทจะประกาศเปนอทยานแหงชาต กรมปาไม อนมตลงวนท 28 มนาคม 2543 ทายหนงสอสานกอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหนกวชาการปาไมซงปฏบตงานประจาอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรดาเนนการสารวจเบองตนบรเวณเกาะพนทเกาะระ เกาะพระทอง พนท ปาชายเลนใกลเคยง ทองทอาเภอคระบร อาเภอ.ตะกวปา จงหวดพงงา ผลการสารวจเบองตนปรากฏวา พนทบรเวณทดาเนนการสารวจครอบคลมพนท 642 ตารางกโลเมตรมทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณ ทงพนธพช พนธสตว มความหลากหลายทางชวภาพเหมาะสมทจะประกาศเปนอทยานแหงชาต
5.3.5 อทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร อทยานแหงชาตเขาหลก-ลารเดมเปนเพยงวนอทยานปาชายทะเลเขาหลก ซงอยในความดแลของกองอทยานแหงชาต ตอมา ในป 2527 ผใหญบานหมท 2 ตาบลกะปง จงหวดพงงา ไดมหนงสอเรยนรฐมนตรชวยวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณวา พนทบรเวณ ตาบลกะปง จงหวดพงงา นาตกลาร เปนนาตกทสวยงาม ตงอยในเขตปาสงวนแหงชาตเทอกเขากะได บรเวณรอบๆ ยงมสภาพปาทอดมสมบรณ มสตวปานานาชนด ควรอนรกษทรพยากรปาไมและสตวปาไว กระทรวงเกษตรและสหกรณไดมบนทกใหกรมปาไมพจารณา กองอทยานแหงชาตไดมหนงสอเสนอกรมปาไม ใหมคาสงให เจาหนาทออกไปทาการสารวจบรเวณดงกลาว ปรากฏวา พนทปาอดมสมบรณ มจดเดนทางธรรมชาตหลายแหง เหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต ในป 2528 กองอทยานแหงชาตไดมหนงสอเสนอกรมปาไม ใหมคาสงใหเจาหนาทไปดาเนนการจดตงพนทดงกลาวเปนอทยานแหงชาต โดยใชชอวา “อทยานแหงชาตนาตกลาร” ตอมา ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมบนทกสงการใหกรมปาไมสงวนปาคลองลารใหญ ตาบลลาแกน อาเภอทายเหมอง จงหวดพงงา ตามทผบญชาการสถานทหารเรอพงงา ไดใหความเหนชอบตามมตของสภาตาบลลาแกน อาเภอทายเหมอง ทตองการสงวนปาตนนาลาธารคลองลารใหญ ซงกรมปาไมไดใหกองอนรกษตนนาทาการตรวจสอบ และไดมการประชมรวมระหวางหนวยงานท เกยวของ เมอวนท 7 มถนายน พ.ศ.2528 เหนชอบใหกองอทยานแหงชาตสารวจหาขอมลเพอพจารณาจดตงเปนอทยานแหงชาตตอไป กองอทยานแหงชาตไดสงการใหอทยานแหงชาตนาตกลาร ทาการสารวจเพมเตม และ ไดรบหนงสอรายงานผลการสารวจวา พนทบรเวณนาตกลาร และบรเวณปาตนนาลาธารของตาบลลาแกน รวมพนทสารวจประมาณ 150 ตารางกโลเมตร มพนทครอบคลมปาสงวนแหงชาต 7 ปา เปนปาตนนา ลาธารทสาคญของจงหวดพงงา มสภาพปาทอดมสมบรณ มจดเดนทเปนเอกลกษณทางธรรมชาตหลายแหง เหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาตได และตอมาในป พ.ศ.2531 อทยานแหงชาตนาตกลารไดมหนงสอขอเปลยนชออทยานแหงชาตใหมเพอใหเหมาะสมกบสถานทและมความหมายเดนชด กองอทยานแหงชาตไดพจารณาแลวจงอนมตใหใชชอวา “อทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร” ซงมาจากชอพนทบรเวณชายทะเลเขาหลกและนาตกลาร อทยานแหงชาตเขาหลก-ลาร ถกประกาศใหเปนอทยานแหงชาต ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ.2504 โดยพระราชกฤษฎกากาหนดทดนบรเวณปาเทอกเขาหลก
176
ปาเขาโตน ปาชายทะเลเขาหลก ปาเทอกเขากระได ปาเขาหลก ปาลาร ปาควนหวโตน ปาเขาพง และ ปาเทอกเขากะทะควา ในทองทตาบลคกคก อาเภอตะกวปา ตาบลกะปง ตาบลเหมาะ อาเภอกะปง ตาบลลาแกน ตาบลลาภ อาเภอทายเหมอง และตาบลทงคาโงก อาเภอเมอง จงหวดพงงา เนอท 125 ตารางกโลเมตร เปนอทยานแหงชาต ซงประกาศไวในราชกจจานเบกษา เลม 108 ตอนท 152 ลงวนท 30 สงหาคม พ.ศ.2534 นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 66 ของประเทศไทย ลกษณะภมประเทศโดยทวไปเปนเทอกเขาสงชนสลบซบซอน ไดแก เขาหลก เขาลาร เขาแสงทอง เขาไมแกว และเขาปลายบางโตะ มยอดเขาสงทสดประมาณ 1,077 เมตร จากระดบนาทะเล ซงเปนตนกาเนดของแมนาสายสาคญ ๆ ของจงหวดพงงา ไดแก แมนาตะกวปา และแมนาพงงา และยงประกอบดวยคลองและลาหวยลาเลกๆ มากมาย สวนบรเวณทตงของททาการอทยานแหงชาตเขาหลก–ลาร เปนพนทชายฝงทตดกบทะเล เปนระบบนเวศหาดหน ระบบนเวศหาดทราย และกลมประการง 5.3.6 อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง อทยานแหงชาตเขาลาป-หาดทายเหมอง เดมเปนทรจกกนในนามของ " นาตกลาป " และกองจดการทดนปาสงวนแหงชาตไดมบนทกกรมปาไมท กส 0711/973 ลงวนท 6 มถนายน พ.ศ.2523 เสนอรางกฎกระทรวงใหปาเขาลาป จงหวดพงงา เปนปาสงวนแหงชาต และ ดร.เถลง ธารงนาวาสวสด ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมบนทกลงวนท 11 สงหาคม พ.ศ.2523 ถงกรมปาไม ความวา “นายบรรหาร ศลปอาชา ฯพณฯ รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ใหนโยบายวา ปาทจะสงวนนน ถาการดาเนนการลาชา มผบกรกหรอใชประโยชนในทดนแลวมากรายขอใหพจารณาใชประโยชนในดานอนทเ กยวของกบการอนรกษทรพยากรปาไม สวนทยงเหลออยและไมมปญหาใหพจารณาวา ใหมประกาศเปนอทยานแหงชาตไดหรอไม ใหกองอทยานแหงชาตเสนอความคดเหนดวย” กองอทยานแหงชาต กรมปาไม จงไดมคาสงท 1617/2523 ลงวนท 15 กนยายน พ.ศ.2523 ให นายธระศกด บญชดวง นกวชาการปาไม 4 ไปดาเนนการสารวจพนทดงกลาวพบวา ปาเขาลาปเปนปาซงคณะรฐมนตรมมต เมอวนท 14 พฤศจกายน พ.ศ.2504 ใหรกษาไวเปนปาไมถาวรของชาต มนาตกรมรนสวยงามตามธรรมชาต คอ นาตกลาป ซงในป พ.ศ. 2498 จอมพล ป. พบลสงคราม ไดเคยมาเทยวชมนาตกแหงนดวย มสภาพปาทอดมสมบรณ เปนตนนาลาธาร มสตวปาชกชม เหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต ตามหนงสอรายงานผลการสารวจท กส 0708 (อพ)/12 ลงวนท 27 กมภาพนธ 2524 กองอทยานแหงชาตจงไดนาเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาตในการประชมครงท 2 เมอวนท 22 กรกฎาคม พ.ศ.2525 ซงมมตใหกรมปาไมพจารณาประกาศเปนปาสงวนแหงชาตไปพลางกอน และขณะเดยวกนกใหกรมปาไมดาเนนการจดการใหเปนวนอทยาน กองอทยานแหงชาตจงไดเสนอกรมปาไม มคาสงท 894/2526 ลงวนท 7 มถนายน พ.ศ.2526 ให นายไชโย ยงเภตรา เจาพนกงานปาไม 4 ไปทาหนาทหวหนาวนอทยานเขาลาป ตอมาวนอทยานเขาลาปไดมหนงสอท กษ 0712(ลป)/17 ลงวนท 17 ตลาคม พ.ศ.2526 สงรายงานการสารวจ
177
เบองตนปาเขาลาปและหาดทรายชายทะเลทายเหมองเพอจดตงเปนอทยานแหงชาต ปรากฏวาบรเวณดงกลาวนอกจากจะมนาตกลาป ซงเปนนาตกทมความรมรนสวยงามตามธรรมชาต ยงสารวจพบนาตกโตนยานไทร ( นาตกโตนไพร) จดชมววบนยอดเขาขนม และในบรเวณใกลเคยงมชายหาดทสวยงาม กวางประมาณ 40 เมตร ยาวประมาณ 14 กโลเมตร เปนหาดทรายขาวสะอาด เงยบสงบ มปาทงเสมดขาว และพนธไมชายทะเลนานาชนดขนอย ตลอดจนเปนทวางไขของเตาทะเลและทอยอาศยของนกจานวนมาก ซงกรมปาไมไดดาเนนการประกาศปาเขาลาปเปนปาสงวนแหงชาต ตามกฎกระทรวงฉบบท 1,023 (พ.ศ. 2526) ออกตามความพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ลงประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 100 ตอนท 192 ลงวนท 9 ธนวาคม พ.ศ.2526 และกองอทยานแหงชาตไดนาเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาตในการประชมครงท 1/2527 เมอวนท 23 มกราคม พ.ศ.2527 ซงไดมมตเหนควรใหออกพระราชกฤษฎกากาหนดทดนบรเวณปาเขาลาป และหาดทายเหมอง ในทองทตาบลลาแกน ตาบลทงมะพราว ตาบลทายเหมอง และตาบลนาเตย อาเภอทายเหมอง จงหวดพงงา เปนอทยานแหงชาต โดยประกาศไวในราชกจจานเบกษา เลม 103 ตอนท 59 ลงวนท 14 เมษายน พ.ศ.2529 นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 52 ของประเทศไทย
5.3.7 อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร พระยาสรนทราชา เทศบาลาเมองภเกต (นามเดมนกยง วเศษกล) เปนผคนพบเกาะและตงชอ หมเกาะสรนทร เมอครงททานมาสารวจ ทะเลฝงอนดามน ท ตาบลเกาะพระทอง อาเภอคระบร จงหวดพงงา จนกระทงวนท 30 ธนวาคม พ.ศ.2514 กรมปาไมจงไดประกาศใหพนทหมเกาะสรนทร เปนปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรเปนหมเกาะทตงอยในทะเลอนดามนและอยตดชายแดนประเทศพมา หางจากฝงทะเลดานตะวนตกของไทยประมาณ 70 กโลเมตร ประกอบดวยเกาะ 5 เกาะ คอ เกาะสรนทรเหนอ เกาะสรนทรใต เกาะร เกาะไข และเกาะกลาง อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรมเนอทประมาณ 88,282 ไร หรอ 141.25 ตารางกโลเมตรพระยาสรนทราชา เทศบาลเมองภเกต (นามเดมนกยง วเศษกล) เปนผคนพบเกาะและตงชอ หมเกาะสรนทร เมอครงททานมาสารวจ ทะเลฝงอนดามน ท ตาบลเกาะพระทอง อาเภอคระบร จงหวดพงงา จนกระทงวนท 30 ธนวาคม พ.ศ.2514 กรมปาไมจงไดประกาศใหพนทหมเกาะสรนทร เปนปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรเปนหมเกาะทตงอยในทะเลอนดามนและอยตดชายแดนประเทศพมา หางจากฝงทะเลดานตะวนตกของไทยประมาณ 70 กโลเมตร ประกอบดวยเกาะ 5 เกาะ คอ เกาะสรนทรเหนอ เกาะสรนทรใต เกาะร เกาะไข และเกาะกลาง อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทรมเนอทประมาณ 88,282 ไร หรอ 141.25 ตารางกโลเมตรตอมาไดผนวกกองหนรเชรว ในทองทตาบลเกาะพระทอง อาเภอคระบร จงวดพงงา เนอท 3,907 ไร หรอ 6.25 ตารางกโลเมตร เขาเปนอทยานแหงชาตตามประกาศ ในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอนท 31ก ลงวนท 6 กรกฎาคม พ.ศ.2550 รวมเปนพนทอทยานแหงชาตทงสน 88,282 ไร หรอ 141.25 ตารางกโลเมตร
178
เกาะสรนทรมสภาพทกาบงคลนลมทงสองฤด เนองจากเกาะวางตวอยเปนกลมและมอาวขนาดใหญ ทาใหเกดแนวปะการงรมฝงอยรอบเกาะสรนทรเหนอ เกาะสรนทรใต และเกาะบรวาร นอกเหนอจากการรบอทธพลจากคลนลม สภาพแวดลอมทางสมทรศาสตรของบรเวณหมเกาะเหลานเปนสภาพแวดลอม ทเหมาะตอการพฒนาของแนวปะการง คอ นาใส อณหภมพอเหมาะ และมการผสมผสานของนาทไดรบสารอาหารจากมวลนาเบองลางทปะทะเกาะ ความอดมสมบรณของแพลงกตอน ซงเปนอาหารสาหรบปลาและสตวอนๆ ปจจยทางสมทรศาสตรทสาคญอกประการหนงคอ ลกษณะของนาขนนาลงในทะเลอนดามน ซงเปนแบบ Semidiurnal คอ นาขนและนาลงอยางละ 2 ครง ใน 24 ชวโมง และความแตกตางระหวางนาขนสงสดและตาสดอาจถง 3 เมตร ทาใหมกระแสนาเลยบฝงคอนขางแรง เกาะสรนทรเหนอ และ เกาะสรนทรใต ตงอยชดกนคลายเกาะแฝด โดยมพนนาตนๆ กวางประมาณ 200 เมตร กนอย ในชวงนาลงสามารถขามไปยงอกเกาะได เรยกวา อาวชองขาด สวนเกาะขนาดเลกอกสามเกาะเปนเกาะหนทมตนไมแคระแกรนขนอยไมหนาแนนนก พชพรรณทพบเปนพชปาดบชน เปนแหลงกาเนดของแนวปะการงนาตนขนาดใหญและสมบรณทสดแหงหนงของประเทศไทย
5.3.8 อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน “สมลน” เปนภาษายาว หรอมลาย แปลวา “เกา” จงมชอเรยกกนวา หมเกาะสมลน หรอเกาะเกา ประกอบไปดวยเกาะใหญนอย 9 เกาะดวยกน เกาะทงเกาเรยงตวตามแนวทศเหนอไปทศใต ไดแก เกาะบอน เกาะบาง เกาะสมลน เกาะปาย เกาะหา เกาะเมยง เกาะปาหยน เกาะปายง และเกาะหยง หมเกาะสมลน ไดรบการประกาศจดตงเปนอทยานแหงชาตของประเทศไทย ลาดบท 43 ในป พ.ศ.2525 มขนาดพนท 128 ตารางกโลเมตร (80,000 ไร) และในป พ.ศ.2541 ไดผนวกพนทบรเวณ “เกาะตาชย” เพมอก 12 ตารางกโลเมตร เขาเปนอทยานแหงชาตครอบคลมพนทเกาะและหวงนาทะเลรอบเกาะทมปะการงสมบรณ ในทองทเกาะพระทอง อาเภอคระบร จงหวดพงงา รวมเปนเนอทประมาณ 140 ตารางกโลเมตร (87,500 ไร) พนทเกาะซงเปนทดนมประมาณ 26 ตารางกโลเมตร (16,250 ไร) ชายฝงทะเลในหมเกาะ สมลน เปนสวนภาคตะวนออกของทะเลอนดามน ในมหาสมทรอนเดยทมการลดตวลงของพนทะเล(SUBMERGENT SHORELINE) จงมการกดเซาะพงทลายโดยมนาทะเลเปนตวกระทาอยางรนแรงทาใหบรเวณเกาะทง 9 เกาะ เกดเปนลกษณะภมประเทศทแปลกตา มรปรางตางๆ อนเปนผลจากขบวนการกดเซาะ สาหรบหนทพบในหมเกาะสมลน ทง 9 เกาะ เปนหนอคนชนด granite อายของหนนอยระหวาง ยค Tertiary – cretaceous ประมาณ 65 ลานปทผานมา อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน ประกอบดวยพนดนทเปนเกาะตางๆ เขาหนแกรนตสงชน หาดทราย โขดหน ลกษณะรปรางตางๆ ชายฝงของเกาะตางๆ มลกษณะเวาแหวงไมเปนระเบยบ เนองจากตงอยในสวนทะเลนอก ไดรบอทธพลจากการกดเซาะของคลนทะเลโดยตรง เรยงตวตามแนวทศเหนอใต พนนาเปนสวนหนงของทะเลอนดามน มหาสมทรอนเดยตะวนออก บรเวณไหลทวปตดชายฝงตะวนตกของ
179
จงหวดพงงาและประเทศพมา คขนานกบแนวเกาะนโคบาร ท เปนไหลทวปของประเทศอนเดย ตามชายหาดหรอสนทรายจะไมมดนเลนใหเหนจงเปนชายหาดทขาวสะอาด สวยงาม อนภาค ทรายมขนาดเลกละเอยด สวนทเปนยอดเขาจะเปนเขาโดดสงชน ยอดเขาสงสดมความสง 244 เมตร จากระดบนาทะเล บางเกาะมลกษณะแบนราบลอมรอบดวยเนนทรายและแนวปะการง
5.3.9 อทยานแหงชาตอาวพงงา ในเดอนพฤษภาคม พ.ศ.2516 รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และคณะ เดนทางไปตรวจราชการทจงหวดพงงา นายมนส เจรญประสทธ ผวาราชการจงหวดพงงา ไดรายงานวา เหนสมควร ใหกรมปาไมดาเนนการจดสถานทตางๆ ทสวยงามของจงหวดพงงา เชน ถาฤาษสวรรค ถาลอด เกาะปนหย เขาพงกน ฯลฯ เปนวนอทยาน โดยจงหวดพงงาไดมหนงสอท พง.09/12038 ลงวนท 30 พฤษภาคม พ.ศ.2516 ยนยนใหกรมปาไมพจารณาดาเนนการ ซงกองอทยานแหงชาตโดย นายไพโรจน สวรรณากร หวหนากองอทยานแหงชาตในขณะนน และ นายแพทยบญสง เลขะกล จงไดไปทาการสารวจเมอวนท 25 มถนายน พ.ศ.2516 ปรากฏวา ทดนรอบๆ ถาฤาษสวรรค เปนของการรถไฟแหงประเทศไทยมอบใหเทศบาลจงหวดพงงาเปนผดแล และทประชมสมาชกเทศบาล เมอวนท 27 เมษายน พ.ศ.2516 สวนใหญไมเหนชอบในการทจะมอบใหกรมปาไมจดเปนวนอทยาน ดงนน กรมปาไมจงไดมหนงสอท กส.0708/13244 ลงวนท 30 สงหาคม พ.ศ.2516 ขอรบเฉพาะถาลอด เกาะปนหย และเขาพงกน มาดาเนนการจดตงเปนวนอทยานตงแตปงบประมาณ พ.ศ.2517 โดยใชชอวา วนอทยานศรพงงา อยในความรบผดชอบของปาไมจงหวดพงงา ตอมาจงหวดพงงา โดย นายอนนต สงวนนาม ผวาราชการจงหวดพงงา ไดมหนงสอดวนมาก ท พง.อก. 19/2880 ลงวนท 18 กรกฎาคม พ.ศ.2517 และนายเชาวนวศ สดลาภา ผวาราชการจงหวดพงงา ไดมหนงสอดวนมากท พง.อก.19/2880 ลงวนท 11 มถนายน พ.ศ.2519 ขอใหกรมปาไมไปดาเนนการสารวจเกาะแกงตางๆ ในบรเวณอาวพงงาอกครงหนง และเมอวนท 16 พฤษภาคม พ.ศ.2520 ปาไมเขตนครศรธรรมราชและปาไมจงหวดพงงา ไดแจงใหกองอทยานแหงชาตรบดาเนนการสารวจบรเวณอาวพงงาเพอจดตงเปนอทยานแหงชาต เพราะมนกทองเทยวนยมไปทองเทยวเปนจานวนมาก หากดาเนนการลาชาอาจเปนปญหาตางๆ ได กองอทยานแหงชาตจงไดมหนงสอท กส.0808/1764 ลงวนท 18 พฤษภาคม พ.ศ.2520 เสนอกรมปาไมให นายสมบรณ วงศภกด นกวชาการปาไม 4 ไปทาการสารวจ ปรากฏวา สภาพภมประเทศสวนใหญเปนเกาะและภเขาหนปนทมลกษณะแปลกและสวยงาม มเอกลกษณทางธรรมชาตทสาคญหลายแหง เชน เขาพงกน เขาตะป ถาลอด ฯลฯ จงดาเนนการวางโครงการอทยานแหงชาตอาวพงงาไว ตามรายงานลงวนท 30 มถนายน พ.ศ.2520 ในป พ.ศ. 2522 กองอทยานแหงชาตจงไดเรมดาเนนการจดตงบรเวณอาวพงงาเปนอทยานแหงชาต ซงคณะกรรมการอทยานแหงชาตในคราวประชมครงท 1/2523 เมอวนท 8 มกราคม 2523 ไดมมตเหนชอบกาหนดอาวพงงาเปนอทยานแหงชาต โดยไดมพระราชกฤษฎกากาหนดบรเวณทดน
180
อาวพงงา ในทองทตาบลกระโสม ตาบลกะไหล ตาบลคลองเคยน อาเภอตะกวทง ตาบลเกาะปนหย อาเภอเมอง และตาบลเกาะยาวนอย ตาบลเกาะยาวใหญ กงอาเภอเกาะยาว อาเภอเมองพงงา จงหวดพงงา มเนอทประมาณ 400 ตารางกโลเมตร เปนอทยานแหงชาต ซงประกาศไวในราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ หนา 1-2 เลม 98 ตอนท 64 เมอวนท 29 เมษายน พ.ศ. 2524 ภายใตชอวา อทยานแหงชาตอาวพงงา นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 25 ของประเทศไทย อทยานแหงชาตอาวพงงาเปนบรเวณทอยใกลกบแนวทวเขาแกรนต ทเรยกวา ทวเขาตะนาวศร และทวเขาภเกตภเขาหนดนดานบางแหงสลายตวกลายเปนหยอมเนนเขาขนาดเลกบางใหญบาง การยบตวของแผนดนทางดานตะวนตกทาใหเกดเปนชายฝงขรขระ เวาๆ แหวงๆ เกดเปนอาวและเกาะซงเปนภเขาหนปนลกโดด กระจายอยตามฝงมากมาย โดยเฉพาะในเขตจงหวดพงงา กระบ ตรง และสตล โดยกวา 80 เปอรเซนต ของพนทอทยานแหงชาตอาวพงงา เปนทองทะเล พนทะเลเปนดนเลน โคลน และทราย เปนสวนใหญ มภเขาหนปน โผลอยกลางนา กระจายทวบรเวณอาวพงงา มลกษณะสวยงาม โดดเดน รปรางแปลกๆ มากมาย ประกอบไปดวย เกาะนอยใหญ ประมาณ 42 เกาะ เชน เกาะเขาเตา เกาะพระอาตเฒา ฯลฯ ซงแตละเกาะกจะมสภาพธรรมชาตทแตกตางกนไปและมความ สวยงามเฉพาะตว
5.3.10 อทยานแหงชาตสรนาถ อทยานแหงชาตสรนาถเดมพนทบรเวณอทยานแหงชาตเปนพนททงสงวนเลยงสตวบานสาค กรมปาไมไดมหนงสอท กส. 0801/3326 ลงวนท 1 มนาคม พ.ศ.2520 ถงจงหวดภเกต สงสาเนาหนงสอสานกเลขาธการรฐมนตรท สร.0202/1305 ลงวนท 31 มกราคม พ.ศ.2520 เรอง การพฒนาจงหวดภเกตใหเปนเมองทองเทยว ซงคณะรฐมนตรไดประชมเมอวนท 26 มกราคม พ.ศ.2520 ลงมตใหความเหนชอบกาหนดนโยบายในการพฒนาจงหวดภเกตเปนเมองทองเทยว และจงหวดภเกตไดมหนงสอ ดวนมาก ท ภก.09/7211 ลงวนท 6 กรกฎาคม พ.ศ.2520 ขอใหกรมปาไมจดพนทบรเวณชายหาดในทองทอาเภอถลางเปนวนอทยานทางทะเล โดยเรมจากหาดทรายแกว หาดไมขาว เลยบรมทะเลลงไปทางใตจนถงหาดในยาง มความยาวประมาณ 13 กโลเมตร ประกอบกบในทองทจงหวดภเกตมหาดทรายทสวยงามอยมาก และ นายเสนห วฒนาธร ผวาราชการจงหวดภเกต ใหการสนบสนนอยางดยง ปาไมจงหวดภเกตไดมหนงสอ ดวนมาก ท ภก.09/484 ลงวนท 23 กนยายน พ.ศ.2520 สงรายงานการสารวจเบองตนปาสนทะเล หาดไมขาว หาดในยาง อาเภอถลาง จงหวดภเกต ซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนใหกรมปาไมพจารณาจดตงเปนวนอทยาน กองอทยานแหงชาต กรมปาไม จงไดสงเจาหนาทออกไปทาการสารวจ ปรากฏวา เปนพนททมสภาพเหมาะสมสาหรบจดเปนแหลงทองเทยว มเอกลกษณทางธรรมชาตและจดเดน เชน ปาสนทะเลธรรมชาต หาดทรายขาวสะอาด แนวปะการง และโขดหนทสวยงาม ประกอบกบบรเวณชายหาดบางตอนเปนทวางไขของเตาทะเล และจกจนทะเลจานวนมาก เหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต กองอทยานแหงชาต กรมปาไม จงไดนาเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาต ซงไดมมตใน
181
การประชมครงท 1/2523 เมอวนท 8 มกราคม พ.ศ.2523 เหนสมควรกาหนดพนทดงกลาวเปนอทยานแหงชาต โดยมพระราชกฤษฎกากาหนดบรเวณทดนปาสนทะเล ปาเขารวก ปาเขาเมอง และบรเวณ หาดในยาง ในทองทตาบลไมขาว ตาบลสาค และตาบลเชงทะเล อาเภอถลาง จงหวดภเกต พนท 90 ตารางกโลเมตร ซงประกาศไวในราชกจจานเบกษา เลม 98 ตอนท 115 ลงวนท 13 กรกฎาคม พ.ศ.2524 โดยใหชอตามทชาวภเกตเรยกขานวา อทยานแหงชาตหาดในยาง นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 31 ของประเทศไทย ตอมาคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 25 กนยายน พ.ศ.2533 ใหประกาศพนทราชพสดบรเวณทาฉตรไชย ตาบลไมขาว อาเภอถลาง จงหวดภเกต เนอท 4.48 ตารางกโลเมตร ใหเปนอทยานแหงชาต เพอนอมเกลาถวายเนองในวโรกาสอนเปนมหามงคลสมยในการทสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ จะทรงเจรญพระชนมายครบ 5 รอบ ในวนท 12 สงหาคม พ.ศ.2535 กรมปาไมจงไดเขามาดาเนนการผนวกพนทเขากบอทยานแหงชาตหาดในยาง โดยมเปาหมายทจะพฒนาพนทและพนฟพนทดงกลาวใหเปนแหลงทองเทยวพกผอนหยอนใจ และอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหคงอยตลอดไป พรอมทงขอพระราชทานชอใหมทเหมาะสม ซงไดรบพระราชทานชอใหมวา “อทยานแหงชาตสรนาถ” อทยานแหงชาตสรนาถประกอบดวยผนนาประมาณ 76 เปอรเซนต และผนดนประมาณ 24 เปอรเซนต มลกษณะภมประเทศทสาคญ คอ ปาเขารวกเขาเมอง เขาใสคร ซงมลกษณะธรณสณฐานเปนภเขาหนแกรนต และเชงเขาซงถกกระบวนการผพงและกดกรอน โดยมยอดเขาใสครความสง 335 เมตร และยอดเขาเมองหรอเขามวงสง 295 เมตร ธรณสณฐานทชายฝง ซงเกดจากการทบถมของตะกอนชายฝงทะเลรปแบบตางๆ โดยสามารถจาแนกเปน หาดทราย ไดแก หาดทาฉตรไชย หาดทรายแกว หาดไมขาว ซงยาวตอเนองจากทศเหนอลงมาถงหาดในยางทางทศใต ซงมลกษณะเปนหวแหลมยนไปในทะเลเนองจาก การงอกของทรายดานหลงแนวปะการงซงลดความรนแรงของคลนมากกวาบรเวณอน ความยาวรวมกนประมาณ 13 กโลเมตร ตอมายงหาดทรายทอาวทงหนงซงเปนทราบทราย-ทรายแปง กวางประมาณ 1 ตารางกโลเมตร และมระดบเหนอนาในเวลานาลง เปนทางออกของคลองพะมาลงหรอเรยกวา ปากคลอง ปากบาง ซงแตเดมในบรเวณทางออกจะเปนพนทราบนาขนถงของปากคลองและมสภาพเปนปาชายเลนและ ทลมนากรอยอยในเขตอทยานแหงชาต แตปจจบนถกบกรกถมดนทาใหหมดสภาพไป นอกจากนในอทยานแหงชาต ยงมหาดทรายสนๆ ระหวางหวแหลมผาชน เกดจากการสะสมของทรายจากการกรอนของหนาผาหนโดยคลนและกระแสนาเลยบฝง ไดแก หาดในทอน หาดในทอนนอย หาดทอาวหนกรวย สวนบรเวณเกาะทะทางทศใตเปนหาดทรายทตอเนองขนมาจากหาดบางเทาพบวา กาลงเกดลกษณะของสนดอนทรายงอก เชอมจากแผนดนไปยงเกาะทะ สวนชายทะเลบรเวณเขาใสครและเขามวงมลกษณะสวนใหญเปนหนาผาหน หาดหน และลานตะพกหน ทเกดจากการกระทาของคลน
182
5.3.11 อทยานแหงชาตธารโบกขรณ อทยานแหงชาตธารโบกขรณเดมชอ "ธารอโศก" ตงอยในทองทหมท 2 ตาบลอาวลกใต อาเภอ อาวลก จงหวดกระบ มเนอท 37.5 ไร เปนปาดงดบอยในระหวางหบเขา เปนถนทอยอาศยของสตวปา มธารนาไหลลอดภเขาผานบรเวณนแลวไหลลงสทะเลทตาบลแหลมสก ตนนาเกดจากเขาถานาผด เขาถาเพชร ในทองทตาบลอาวลกเหนอ อาเภออาวลก อยหางออกไปทางทศตะวนออกเฉยงเหนอ 4 กโลเมตร แลวไหลมาตาม ลาคลอง เรยกวา "คลองอาวลก" ในป พ.ศ.2496 นายวเวก จนทโรจนวงค ขาหลวงประจาจงหวดกระบ ไดแวะมาเยยมชมธารอโศกแลวเหนวา สถานทนมความสวยงามควรทจะไดสงวนไวเปนพนทของทางราชการ เพอจะไดใชเปนทพกผอนหยอนใจของประชาชน ไมใหราษฎรเขาบกรกถอครอง จงไดสงวนไวเปนของทางราชการตงแตนนมา ในปลายป 2496 พลโท บญญต เทพหสดน ณ อยธยา รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ไดมาตรวจราชการทอาเภออาวลก ไดแวะพกทธารอโศกและพอใจในทวทศนแหงนมาก เหนวาชอทเคยเรยกไวเดมยงไมเหมาะสมจงตงชอใหมวา "ธารโบกขรณ"ตอมาป พ.ศ. 2498 ผวาราชการจงหวดกระบไดเสนอกรมปาไมขอใหจดตงธารโบกขรณเปนสวนรกขชาต ซงกรมปาไมไดรบ ในหลกการและดาเนนการตงแตนนมา โดยอยในความดแลของกองบารง และเมอวนท 12 มนาคม พ.ศ.2502 พระบาทสมเดจพระเจาอยหว และสมเดจพระนางเจาพระบรมราชนนาถ ไดเสดจโดยรถยนตพระท นงจากจงหวดพงงามาทรงประทบ ณ สวนรกขชาตธารโบกขรณ ทงสองพระองคทรงลงพระปรมาภไธยทหนปากถานาลอดดานขวามอ และไดทรงปลกตนศรตรงไวในสวนรกขชาตแหงนดวย จงหวดกระบ ไดมหนงสอท กษ 0009/11446 ลงวนท 22 สงหาคม พ.ศ.2527 สงรายงานการสารวจเบองตนของ นายประพนธ อนทรมณ ผชวยปาไมจงหวดกระบ และนายสมจตร สภาวรตนภญโญ นกวชาการปาไม 4 และหนงสออาเภออาวลก ทไดตรวจสอบเกยวกบปญหาในการจดตงอทยานแหงชาตแหงน โดยไดเสนอความเหนวา สวนรกขชาตธารโบกขรณประกอบดวยทวทศนสวยงามในบรเวณพนทปาและภเขาใกลเคยงกบสวนรกขชาต ยงมความสวยงามตามธรรมชาตหลายแหง มสภาพปาอดมสมบรณ เปนปาแหลงตนนาลาธาร เหนสมควรอนรกษธรรมชาตไวใหเปนอทยานแหงชาต กองอทยานแหงชาต กรมปาไม ไดมคาสงท 1516/2527 ลงวนท 8 ตลาคม พ.ศ.2527 ให นายสมจตร สภาวรตนภญโญ นกวชาการปาไม 4 ไปดาเนนการสารวจหาขอมลเพมเตม ผลการสารวจรายงานตามหนงสอลงวนท 5 ธนวาคม พ.ศ.2527 วา พนทดงกลาวมจดเดนและธรรมชาตทสวยงามหลายแหง การคมนาคมสะดวก เหมาะทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต กรมปาไมจงไดมคาสงท 336/2528 ลงวนท 1 มนาคม พ.ศ.2528 ใหดาเนนการจดตงพนท สวนรกขชาตธารโบกขรณและพนทปาบรเวณใกลเคยงในทองทจงหวดกระบเปนอทยานแหงชาตโดยใชชอวา “อทยานแหงชาตธารโบกขรณ” ซงอทยานแหงชาตธารโบกขรณไดทาการสารวจพนทปาเพมเตม โดยมหนงสอท กษ 0713(ธน)/51 ลงวนท 10 กนยายน พ.ศ.2529 และท กษ 0713(ธน)/15 ลงวนท 2 มถนายน พ.ศ.2530 เหนสมควรกาหนดพนทปาบรเวณใกลเคยงทมความสาคญตอการทองเทยว และสมควรทจะอนรกษเปนสมบตของชาตตลอดไป ผนวกเขาเปนอทยานแหงชาตดวย กองอทยานแหงชาต กรมปาไม
183
ไดนาเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาตซงมมตในการประชมครงท 1/2531 เมอวนท 22 มนาคม พ.ศ.2531 เหนชอบในหลกการทจะใหกาหนดพนทธารโบกขรณและพนทใกลเคยงเปนอทยานแหงชาต และอทยานแหงชาตธารโบกขรณไดมหนงสอท กษ 0718(ธน)/27 ลงวนท 4 พฤษภาคม พ.ศ.2531 เสนอใหผนวกพนทหมเกาะเหลาบเละ (เกาะหอง) เขากบพนทอทยานแหงชาตธารโบกขรณดวยอทยานแหงชาตธารโบกขรณ ถกประกาศใหเปนอทยานแหงชาต ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 โดยพระราชกฤษฎกากาหนดทดนบรเวณพนทปาปากลาวและปาคลองบากน ปาคลองกาโหรด และ ปาคลองหน พนทปาบรเวณใกลเคยง และบรเวณหมเกาะเหลาบเละ ในทองทตาบลอาวลกใต ตาบลอาวลกเหนอ ตาบลแหลมสก ตาบลอาวลกนอย อาเภออาวลก และตาบลเขาทอง อาเภอเมองกระบ จงหวดกระบ ครอบคลมพนท 104 ตารางกโลเมตร ซงไดประกาศไวในราชกจจานเบกษา เลม 115 ตอนท 67 ก ลงวนท 30 กนยายน พ.ศ. 2541 นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 86 ของประเทศ
5.3.12 อทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา-หมเกาะพพ
ตงอยในทองทอาเภอเมอง จงหวดกระบ ครอบคลมพนทสวนใหญในทะเลอนดามนดานทศตะวนตก
ของภาคใต เปนอทยานแหงชาตทางทะเลทสวยงามตามธรรมชาต รอบๆ เกาะมปะการง กลปงหา ทวทศนใต
ทะเลทงดงามและเอกลกษณทางธรรมชาต คอ ภเขาหนปนทมหนาผาเปนชนๆ ถาทสวยงาม ตลอดจน
ชายหาดยาวสะอาด สสานหอย มเนอททงหมดประมาณ 242,437.17 ไร หรอ 387.90 ตารางกโลเมตรตามมต
ทประชมคณะรฐมนตรเมอวนท 26 มกราคม พ.ศ.2520 ใหจงหวดภเกตเปนจงหวดทรฐบาลพฒนาใหเปนเมอง
ทองเทยว มทวทศนธรรมชาตทสวยงามหลายแหงสมควรอนรกษไวเปนแหลงทองเทยวถาวรตอไป กองอทยาน
แหงชาต จงเสนอกรมปาไมใหมคาสงท 1261/2523 ลงวนท 7 กรกฎาคม พ.ศ.2523 ให นายสนต สกหลาบ
นกวชาการปาไม 4 ไปทาการสารวจพนทเพอจดตงอทยานแหงชาตทางทะเลในทองทจงหวดภเกตและตดตอ
จงหวดใกลเคยง ซงจากการรายงานการสารวจปรากฏวา พนทบรเวณเกาะพพและหมเกาะใกลเคยงระหวาง
จงหวดภเกตและกระบ มความเหมาะสมทจะจดเปนอทยานแหงชาต ตามหนงสอรายงานผลการสารวจลงวนท
11 กมภาพนธ พ.ศ.2524 และปาไมเขตนครศรธรรมราชไดมหนงสอท กส.0709(นศ)/269 ลงวนท 19
มกราคม พ.ศ.2525 แจงวา ปาบรเวณหาดนพรตนธาราและหมเกาะใกลเคยงรวมถงหมเกาะพพในทองท
อาเภอเมอง จงหวดกระบ มทวทศนและธรรมชาตสวยงาม เหนสมควรจดเปนอทยานแหงชาตอก
แหงหนง กรมปาไมจงมคาสงท 524/2525 ลงวนท 14 เมษายน พ.ศ.2525 ให นายสมจตร สภาวรตนภญโญ
นกวชาการปาไม 4 ไปทาการสารวจและจดตงบรเวณหมเกาะพพและปาบรเวณหาดนพรตนธารา ทองท
อาเภอเมอง จงหวดกระบ เปนอทยานแหงชาต และกองอทยานแหงชาตเหนสมควรทาการสารวจบรเวณสสาน
หอย 75 ลานป ทองทอาเภอเมอง จงหวดกระบ อกแหงหนงเปนอทยานแหงชาตแหงเดยวกน ผลการสารวจ
184
ตามหนงสอรายงานลงวนท 27 พฤษภาคม พ.ศ.2525 สรปไดวา พนทตามแหลงตางๆ มความสวยงาม
เปนพเศษ มลกษณะเดนหลายแหง มทวทศนทางทะเลสวยงามเปนแหลงทองเทยวพกผอนของประชาชน
ทงชาวไทยและชาวตางประเทศกองอทยานแหงชาตจงไดนาเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาตและมมต
เหนชอบเมอ 15 มถนายน พ.ศ.2525 ในการประชมครงท 1/2525 โดยไดมพระราชกฤษฎกากาหนดบรเวณ
ทดนสสานหอย 75 ลานป หาดนพรตนธารา หมเกาะพพ และเกาะใกลเคยง ในทองทตาบลหนองทะเล
ตาบลอาวนาง ตาบลไสไทย และตาบลปากนา อาเภอเมองกระบ จงหวดกระบ เนอทประมาณ 243,725 ไร
หรอ 389.96 กโลเมตร เปนอทยานแหงชาต ซงประกาศไวในราชกจจานเบกษา เลม 100 ตอนท 160 ลงวนท
6 ตลาคม พ.ศ.2526 นบเปนอทยานแหงชาตลาดบท 47 ของประเทศไทย ตอมาไดดาเนนการผนวกพนท
บรเวณสสานหอยและเกาะใกลเคยงเพมจานวน 12.17 ไร หรอ 0.02 ตารางกโลเมตร ตามพระราชกฤษฎกา
เลม 113 ตอนท 65 ก ลงวนท 22 พฤศจกายน พ.ศ.2539 และตอมาไดเพกถอนพนทบางสวนในบรเวณเขา
หางนาค ในทองทตาบลหนองทะเล อาเภอเมอง จงหวดกระบ พนท 1,300 ไร หรอ 2.08 ตารางกโลเมตร
เพอใชในราชการกองทพเรอ ตามพระราชกฤษฎกา เลม 115 ตอนท 72ก ลงวนท 13 ตลาคม พ.ศ.2541
คงเหลอพนททงหมด 387.90 ตารางกโลเมตร
5.3.13 อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา
คาวา “ลนตา” แผลงมาจากคาวา “ลนตส” ซงเปนภาษาชวา มความหมายวา “ผลายางปลา” ซงกคอ ทยางปลาสรางดวยไม รปสเหลยมยกพนสงขนคลายโตะ จดไฟไวขางลาง เผาปลาทเรยงไวขางบน อทยานแหงชาตหมเกาะลนตามพนทครอบคลมอยในทองทอาเภอเกาะลนตา จงหวดกระบ เปนอทยานแหงชาตทางทะเลตงอยในทะเลอนดามน ประกอบดวยเกาะใหญนอยทสวยงามจานวนมาก อดมไปดวยทรพยากรธรรมชาต ปาชายหาด ปาชายเลน แนวเขตปะการงทสมบรณและหาดทรายรอบเกาะตางๆ อทยานแหงชาตหมเกาะลนตามเนอททงหมดประมาณ 83,750 ไร หรอ 134 ตารางกโลเมตรในป 2530 มลนธคมครองสตวปาและพรรณพชแหงประเทศไทย ไดมหนงสอลงวนท 26 สงหาคม 2530 แจงใหกรมปาไมทราบวา บรเวณเกาะรอกนอกและเกาะรอกใน ซงตงอยในทะเลอนดามนระหวางจงหวดกระบและจงหวดตรง เปนเกาะทสวยงามอดมไปดวยทรพยากรธรรมชาตทงปาไม สตวปา เปนแหลงเพาะพนธปลา และสตวทางทะเลอกหลายชนด เปนแหลงปะการงทสวยงามอกแหงหนง กาลงถกทาลายอยางหนกในหลายรปแบบ และมผเขาไปจบจองทดนเพอสรางบงกะโล ขยายพนทการทองเทยวเขาไป สมควรทกรมปาไมจะตองดาเนนการปองกน โดยผนวกพนทดงกลาวเขาเปนเขตอทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา-หมเกาะพพ หรอทอนๆ ตามแตกรมปาไมจะเหนสมควร และในเรองน นายชวน หลกภย ผแทนราษฎรจงหวดตรงและประธานสภาผแทนราษฎร ไดมหนงสอดวนมากท 190/2530 ลงวนท 2 กนยายน 2530 รองเรยนให
185
กรมปาไมใหความสนใจและจดสงเจาหนาทไปทาการสารวจสภาวะของเกาะทงสองเปนการดวน เพอพจารณาหาแนวทางทเหมาะสมในการอนรกษ อทยานแหงชาตหมเกาะลนตาตงอยในทองทอาเภอเกาะลนตา จงหวดกระบ ประกอบดวยเกาะ 25 เกาะ สามารถแบงออกไดเปน 4 กลม ไดแก กลมเกาะรอก ประกอบดวย เกาะรอกนอก และเกาะรอกใน ซงเกาะรอกในมภมประเทศทวไปเปนหนผาสงชนมโขดหนทถกกดกรอนมาเปนเวลานานอยทางทศเหนอ ดานทหนสทศตะวนตกเปนหนาผาทอดยาว ดานหนาของเกาะมความยาวประมาณ 2.4 กโลเมตร ยอดเขาทสงทสด สง 208 เมตรจากระดบนาทะเล สวนเกาะรอกนอกเปนเกาะทมขนาดใกลเคยงกบเกาะรอกใน ยอดเขาทสงทสด สง 156 เมตรจากระดบนาทะเล บรเวณระหวางชองเขาจะมทราบขนาดกวางอย 2 แหง คอ ชองเขาหาดทะล และอาวมานไทร สภาพธรณของกลมเกาะรอกอยในยคเพอรเมยน-คารบอนเฟอรส มชวงอายตงแต 345-230 ลานปมาแลว
5.3.14 เขตหามลาสตวปาหมเกาะลบง
เขตหามลาสตวปาเกาะลบง จงหวดตรง นไดรบการประกาศเปนเขตหามลาสตวปา เมอวนท 27 มนาคม พ.ศ.2522 มเนอท 279,687 ไร โดยนกยายถนจะเรมมากนในฤดหนาว คอ ตงแตเดอนธนวาคม ถงเมษายน นกทสาคญกคอ นกหวโตกนป (Crab Plover) ซงมกพบในเดอนกมภาพนธถงมนาคม นกทะเลขาเขยว ลายจด (Nordmann's Greenshank) และนกชายเลนกระหมอมแดง (Sharp-tailed Sandpiper) บน เกาะลบงยงมนกทนาสนใจอก เชน นกเคาปาหลงจด (Spotted Wood-Owl) นกจาบคาคอสฟา (Blue-throated Bee-eater) นกแตวแลวปาโกงกาง (Mangrove Pitta) และนกเปลาคอสมวง (Pink-necked Pigeon) จดเฝาดนกดทสดคอ บรเวณหาดตบ หรอจะดทแหลมจโหย หรอนงเรอไปหาดพานชาง เกาะลบง เปนเกาะทใหญทสดในทะเลตรง มพนท 25,000 ไร รอบๆ เกาะเตมไปดวยหญาทะเล ซงเปนอาหารของ “พะยน” สตวเลยงลกดวยนมทกาลงจะสญพนธ แตจะพบไดมากบรเวณเกาะลบง เกาะลบงไดรบการประกาศเปนเขตหามลาสตวปาหมเกาะลบง มททาการเขตฯ อยบรเวณแหลมจโหย รอบๆเกาะ มสถานท นาเทยวชมหลายแหง เชน หาดตบ แหลมจโหย แหลมทวด แหลมโตะชย หาดหญาคา เปนตน บรเวณแหลมจโหยนนเปนหาดทราย เวลานาลดสามารถเดนทางไปถงหาดตบ ซงมนกทะเลและ นกชายเลนจานวนมากทอพยพหนหนาวมาอาศยทนเพยงแหง เดยว โดยเฉพาะเดอนพฤศจกายนถงเดอนธนวาคม อาท นกกนเปยว นกกวก นกยางเขยว นกนางนวลแกลบเคราขาว นกหวโตขาดา เปนตน เกาะลบง มชาวบานอาศยอยเปนจานวนมากแบงเปนหลายหมบาน ชาวบานยงดาเนนวถชวตแบบเรยบงาย ทาอาชพประมง สวนยางพารา สวนใหญนบถอศาสนาอสลาม
186
5.4 แหลงธรรมชาตอนควรอนรกษ แหลงธรรมชาตทปรากฏอยทวทกภมภาคของประเทศไทย ไมวาจะเปน เกาะ แกง ภเขา ถา นาตก หาดทราย หาดหน ทะเลสาบ หนอง บง ตลอดจนซากดกดาบรรพ ฯลฯ นบเปนมรดกทางธรรมชาตทมคณคาอนควรอนรกษอยางยง แหลงธรรมชาตเหลานเมอถกทาลายจะหมดสภาพไปไมสามารถฟนฟกลบสภาพเดมไดอก ธรรมชาตอนควรอนรกษในทนหมายถง ธรรมชาตทมคณคาทางวชาการและสนทรยภาพ ทเกยวของเปนลกษณะทางภมศาสตรธรรมชาต อนเปนเอกลกษณหรอสญลกษณของทองถนธรรมชาต จากแนวความคดนสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ ประเภทแรก เปนธรรมชาตทมการเคลอนไหว เปลยนแปลง และฟนฟคนสสภาพเดมไดโดยระบบของตนเอง เชน ปาไม ทงหญา สตวปาและสตวนาจด เปนตน ประเภททสอง เปนธรรมชาตทมการเคลอนไหวหรอคนสสภาพเดมได เมอถกทาลายกจะหมดสภาพไปไดแก 1. เกาะและแกง 2. ภเขา ถา นาตก และโปงพรอน 3. ทะเลสาบ หนอง และบง 4. หาดทรายและหาดหน 5. แหลงทมซากดกดาบรรพ (พชและสตว) 6. สณฐานอนๆ ทมความสาคญทางธรณสณฐานวทยาและภมศาสตรกายภาพ ลกษณะทางธรรมชาตดงกลาวขางตนจงมคณคาในเชงคณภาพทางสงคม ทางวทยาการ สนทรยภาพ เอกลกษณ สญลกษณ ของทองถน ซงแตกตางจากความหมายของคาวาทรพยากรธรรมชาต ซงมคณคาในเชงเศรษฐกจ เชน แรธาต ปาไม ดน นา พลงงาน เปนตน ในป พ.ศ. 2532 รฐบาลไดประกาศใหเปนปแหงการพทกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สานกงานนโยบายและแผนสงแวดลอมจงไดเสนอเรองการประกาศแหลงธรรมชาตอนควรอนรกษตอคณะรฐมนตร และคณะรฐมนตรมมตเหนชอบเมอวนท 7 พฤศจกายน พ.ศ. 2532 ใหเปนแหลงธรรมชาตจานวน 263 แหลง ในพนท 62 จงหวด เปนแหลงอนรกษซงถอเปนแหลงทมศกยภาพในการทองเทยวเชงนเวศอกดวย ดงตารางท 5.4-1 ตารางท 5.4-1 บญชรายชอแหลงธรรมชาตทไดรบการประกาศใหเปนมรดกทางธรรมชาตของทองถนอนควรอนรกษ
ในพนทกลมจงหวดอนดามน ลาดบท จงหวด อาเภอ ชอแหลง
1 ระนอง กระบ ถาพระขยางค เมอง นาตกหงาว เมอง นาตกปญญบาล กะเปอร หาดแหลมสน
187
ลาดบท จงหวด อาเภอ ชอแหลง กะเปอร หาดประพาส เมอง บอนาแรรอนธรรมชาต 2 พงงา ตะกวทง เขาพงกน-เขาตะป ตะกวทง ถาสวรรณคหา เมอง ถาพงชาง เมอง ถาลอด ทายเหมอง นาตกลาป คระบร อาวไมงาม คระบร อาวแมยาย ทายเหมอง หาดทายเหมอง 3 ภเกต ถลาง นาตกโตนไทร ถลาง หาดไนยาง กะท หาดปาตอง กะท หาดสรนทร เมอง หาดไนหาน เมอง เขารง เมอง แหลมพรหมเทพ 4 กระบ เมอง เกาะพพเล-เกาะพพดอน เมอง เขาขนาบนา เมอง ถาเสดจ เมอง ถาไวกง เมอง อาวพระนาง เมอง สสานหอย 75 ลานป อาวลก ถาผหวโต อาวลก ถาเพชร 5 ตรง หวยยอด ถาเขาปนะ ปะเหลยน นาตกโตนเตะ หวยยอด ทะเลสองหอง กงตง หาดเจาไหม สเกา หาดปากเมง
ทมา : คดจากคณะรฐมนตร เมอวนท 7 พฤศจกายน พ.ศ. 2532
188
5.5 แหลงอนรกษทางธรณวทยา กรมทรพยากรธรณไดมการกาหนดแหลงอนรกษและอางองดวยธรณวทยา เพอเปนแบบอยางในการศกษาวจย เปนหลกฐานอางองทางธรณวทยา และเปนมรดกของประเทศ เนองจากสภาพปจจบนแหลงธรรมชาตหลายแหงไดอยในสภาพเสอมโทรม และถกทาลายลงทงตามธรรมชาตและโดยมนษยแหลงอนรกษและอางองดานธรณวทยารวม 45 แหง แบงออกเปน 3 ประเภท คอ
1) แหลงอนรกษประเภทหลกฐานอางองดานธรณวทยา แบงเปน จาพวกแรและหน ซากดกดาบรรพ ธรณวทยาโครงสรางและชนหนแบบฉบบ
2) แหลงอนรกษประเภทธรณสณฐาน แบงเปน ธรณสณฐานจากการผพงและกดกรอนธรณสณฐานแบบภเขาไฟ และธรณสณฐานแบบคารสต (Karst)
3) แหลงอนรกษประเภทพลงงานความรอนใตพภพ จานกไดหลายชนดตามลกษณะการเกดของนาพรอนทไหลพงจากใตดน เชน พนารอน (Geyser) นาซม และพโคลน
ในพนทกลมจงหวดอนดามนมแหลงอนรกษและอางองดานธรณวทยาดงตารางท 5.5-1
ตารางท 5.5-1 แหลงธรรมชาตทไดรบการประกาศใหเปนแหลงอนรกษและอางองดานธรณวทยา ในพนทกลมจงหวดอนดามน
จงหวด อาเภอ ตาบล ประเภทธรณสณฐาน แหลง ระนอง เมอง หาดสมแปน แหลงพลงงานความรอนใตพภพ บอนาพรอน ตะกวทง กระโสม การผพงและกดกรอนในหนแขง เขาตะป พงงา ตะกวทง กระโสม การผพงและกดกรอนในหนแขง เขาพงกน ตะกวทง กระโสม การผพงและกดกรอนในหนแขง ถาลอด ตะกวทง
,เกาะยาว,เมอง
- ธรณสณฐานแบบคารสต อทยานแหงชาตอาวพงงา
กระบ เมอง เขาทอง การผพงและกดกรอนในหนแขง สะพานหนธรรมชาตแหลมจมกควาย คลองทอม บานบาง
เตยง แหลงพลงงานความรอนใตพภพ โปงนารอนและนาตกรอนสะพานสง
เมอง บานแหลมโพธ
หลกฐานอางองดานธรณวทยาซากดกดาบรรพ
สสานหอยกระบ
ทมา : กรมทรพยากรธรณ
189
5.6 แหลงโบราณคดใตนา แหลงโบราณคดใตนาและแหลงเรอจมเปนขอมลทางประวตศาสตรของชาต หลกฐานจมนาเชนนเปนประโยชนอยางยงตอการศกษาเรองความสมพนธระหวางประเทศ การคมนาคม การตดตอคาขายทางทะเล ตลอดไปจนถงสนคา แหลงผลตสนคา เทคโนโลยการตอเรอ การเดนเรอ การสงคราม และชวตความเปนอยของชาวเรอ ทงน เพราะในเรอเดนทะเลลาหนงๆ นนเปนทงชาวบาน สานกงาน พาหนะเดนทาง และโรงงานไปพรอมกน จงมทงขาวของเครองใชในชวตประจาวนของชาวเรอ เสอผาอาภรณ อาหาร อาวธ เครองมอจบปลา เครองมอหาทศ อปกรณซอมแซมเรอและสนคานานาชนด หากเรอมอายการใชงานยาวนานและเดนทางไปมาหลายทหลายแหงกมประวตและขอมลทางประวตศาสตรมากขนตามระยะเวลาและจานวนแหงทไปมา ซงแหลงโบราณคดใตนาของประเทศไทยทงสน 46 แหง ซงในพนทกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามนทง 5 จงหวด พบทตงแหลงโบราณคดใตนาของประเทศไทยเพยง 2 แหง ทจงหวดตรง ดงตารางท 5.6-1
ตารางท 5.6-1 แหลงโบราณคดใตนาในพนทกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน ท แหลงโบราณคดใตนา อาเภอ จงหวด อาย/สมยโดยประมาณ 1 เกาะลบง ปากเมง ตรง สมยสงครามโลกครงท 2 (พ.ศ.2468-2488) 2 บานโคกยาง โคกยาง ตรง พทธศตวรรษท 22-23 ทวาราวด/ศรวชย
ทมา : กรมศลปากร กลมโบราณคดใตนา
ในการสงเสรมการทองเทยวประเภทงานเทศกาลทจงหวดตางๆ จดขนนน ปจจบนไดรบการสนบสนนการดาเนนการมากขนจากหลายหนวยงาน โดยมการทองเทยวแหงประเทศไทยและทางจงหวดเปนผประสานงานหลก ทาใหงานประเพณในหลายแหงทแตเดมเปนเพยงงานของทองถนใหมคณคาและความโดดเดนยงขน โดยการนาจดเดนหรอเอกลกษณมาเปนจดขายของงาน 5.7 ชมชนทองเทยวในพนทกลมจงหวดอนดามน กลมจงหวดภาคใตชายฝงอนดามน ถอเปนพนททมความหลายและมคณคาประกอบดวย ทรพยากรทางธรรมชาต ทงทางบก ชายฝง และทางทะเล ทรพยากรทางดานประวตศาสตรและวฒนธรรม รวมถงกลมชาตพนธตางๆ ทมวถชวต ภมปญญาทองถน และรปแบบประเพณทแตกตางและนาสนใจ สงผลใหพนทชายฝงกลมอนดามนสามารถดงดดทงนกทองเทยวชาวไทยและนกทองเทยวจากทวทกมมโลก วถชวต ภมปญญาทองถน การประกอบอาชพของชมชนในพนททพยายามปรบตวใหสอดคลองตามสภาพภมประเทศถอเปนจดสนใจและจดขายดานการทองเทยวทสาคญดวยเชนกน การประกอบอาชพของชมชน อาท การทาการเกษตร เชน การปลกสวนยางพารา การปลกขาว สวนผกผลไม การประมงพนบาน เชน การเลยงปลาในกระชง ฟารมหอย ฟารมปนม การเลยงกงมงกร ฯลฯ ทาใหพนทมอาหารทะเลสดอรอย
190
นอกจากน ยงมการประกอบอาชพเสรมของชมชนสวนใหญในพนทอนดามน เชน การทาโฮมสเตย การผลตผามดยอมจากสธรรมชาต การทาผาบาตก การทาผลตภณฑจากกะลามะพราว การจกสาน และการทอผา ฯลฯ สงเหลานถอเปนผลตภณฑดานการทองเทยวทสาคญรวมถงเปนปจจยสนบสนนการทองเทยวแกพนทไดเปนอยางด จากการศกษาของโครงการบรณาการอตสาหกรรมการทองเทยวอนดามนสการเปนศนยกลางการทองเทยวระดบโลกบนฐานความเขมแขงของชมชนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ของสานกบรหารยทธศาสตรกลมจงหวดภาคใตฝงอนดามน (2554) ไดมการศกษารวบรวมและสารวจขอมลของชมชนทองเทยวในพนท 5 จงหวด ดงน
5.7.1 ชมชนทองเทยวจงหวดระนอง จงหวดระนองม 8 อาเภอ ทมแหลงทองเทยวชมชน ผลตภณฑ สนคาพนเมองโดยชมชน และ การบรหารจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภอกระบร
1 หมบานซาลาเปาทบหล ลกษณะเดน
เปนหมบานทมชอเสยงดานการทาซาลาเปาและขนมจบ แปงนม มรสชาตอรอย แตละบานเปดขายอยหนาบาน เรยงรายสองขางทาง
2 กลมกระบรโฮมสเตย ตาบลนาจด
ลกษณะเดน
เนนการเปนศนยการเรยนรทางการเกษตร และสงเสรมวถชวตชาวสวนผลไม ยางพารา และกาแฟ
กจกรรม
มโฮมสเตยจานวน 5 หลง รองรบนกทองเทยวได 15 คน ซงทาเปนลกษณะทพกกลางธรรมชาต แวดลอมดวยแมกไมปานานาพรรณ
อาเภอละอน เนนการเปนศนยการเรยนรการเกษตรแบบพอเพยง และสงเสรมวถชวตชาวสวน ชาวประมงรมคลอง รวมทงมโฮมสเตยใกลชดธรรมชาตทรายลอมไปดวยภเขา นาตก ถา พนธพช พนธไมพนเมอง เขาพอตาโชงดง ดหงหอยทละอน
3 ชมชนเขาฝาช ลกษณะเดน
เปนชมชนในหมบานประวตศาสตรสมยสงครามโลกครงท 2 ซงเคยเปนพนทตงกองบญชาการทหารญปน มรองรอยสมยสงคราม ทงในหมบานและเกาะกลางลานากระบร มซากเรอรบเปนกระดกงของเรอเสบยงกลางลานาละอน
191
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม กจกรรม
ลองแพชมพระอาทตยตกลานากระบร และทวรหงหอยยอนรอยประวตศาสตร
4 ชมชนตาบลละอนเหนอ กจกรรม
จดตงโฮมสเตย
- กลมปากแพรกโฮมสเตย จานวน 4 หลง รองรบนกทองเทยว 15 คน
- กลมผาพงโฮมสเตย จานวน 4 หลง รองรบนกทองเทยว 15 คน
5 ชมชนตาบลในวงเหนอ กจกรรม
จดตงโฮมสเตย
- กลมผาพงโฮมสเตย จานวน 7 หลง รองรบนกทองเทยว 15 คน
- กลมคอกชางโฮมสเตย จานวน 4 หลง รองรบนกทองเทยว 15 คน
- กลมทบสรนทรโฮมสเตย จานวน 3 หลง รองรบนกทองเทยว 10 คน
6 ชมชนตาบลในวงใต กจกรรม
จดตงโฮมสเตย
- กลมบรรมยโฮมสเตย : จานวน 10 หลง รองรบนกทองเทยว 35 คน
- กลมเนนทองโฮมสเตย : จานวน 6 หลง รองรบนกทองเทยว 20 คน
- กลมทบเหนอโฮมสเตย : จานวน 5 หลง รองรบนกทองเทยว 15 คน 7 ชมชนหาดสมแปนตาบลหาด
สมแปน ลกษณะเดน
เปนชมชนทสงเสรมศลปวฒนธรรมการแสดงพนบาน และวถชวตรอนแรหาแรดบก
เปนหมบานอยบนเนนเขา มวถชวตทใกลชดธรรมขาตทรายลอมไปดวยภเขา นาตก ชมเมองเกา (ระนองแคนยอน) พนธพช พนธไมพนเมอง
กจกรรม
จดโปรแกรมพานกทองเทยวนกรถสองแถวไมเทยวชมชมชน เหมองขดแรเกา การรอนแร ระบารอนแร ไปชมแหลงรบซอแรและแยกแร
จดตงโฮมสเตย 2-3 แหง จานวน 12 หลง รองรบนกทองเทยวได 40 คน
192
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม 8 บานเกาะหาดทรายดา ลกษณะเดน
เปนหมบานเลกๆ ของชาวประมงพนบานทอาศยอยปากแมนาของเขตพนทสงวนชวมณฑลโลก มความสมบรณ และความหลายหลายทางชวภาพชายฝงทะเล
เปนแหลงดปลาโลมาหวบาตรปากสน ทมกมาวายอยรอบหมเกาะ กจกรรม
มโรงเรยนบานหาดทรายดาทเปนแกนนาใหชมชน ทากจกรรมทองเทยว เชน กจกรรมลานหอยราก โรงเรยนโฮมสเตย การแสดงของเดกนกเรยน
มทระลกของฝาก อาหารทะเล แปรรป ดานาดสตวทะเลชายฝง อาเภอกะเปอร
9 ชมรมทอง เท ยว เช งน เ วศอทยานแหงชาตแหลมสนโฮมสเตยมวงกลวงตาบลมวงกลวง ตาบลมวงกลวง อาเภอกะเปอร
ลกษณะเดน
เปนหมบานมสลมชายฝง ชาวบานสวนใหญประกอบอาชพ ประมงพนบาน เกษตรกรรมโดยเฉพาะการปลกขาว และทาวสาหกจชมชน เชน การทากะป
บรเวณชมชนมปาชายเลนทอดมสมบรณ สองขางทางเปนทงนามการเลยงควาย
กจกรรม
มการรวมตวของกลมโฮมสเตย กลมเรอประมงพนบาน กลมเยาวชนอาสาสมคร และมคคเทศกทองถน โดยมอทยานแหงชาตแหลมสนเปนผสนบสนนใหเกดกจกรรม เสรมรายได พานกทองเทยวดานาดปะการงตามหมเกาะ พายเรอคายคในอาวเขาควายลองเรอ หางยาวพนบานทองทะเลสาบระนองดนกนานาชนด ซงเปนพนททยงคงความสมบรณทสดแหงหนง
1) พาชมระบบนเวศ 2) ขบเรอแบบผจญภยวนไปมา 3) ดกระชงปลา ปนม
จดตงโฮมสเตยศกษาวฒนธรรม,ประเพณกบชมชนมสลม กจกรรมเรอทองแบน โฮมสเตย จานวน 7 หลง รองรบนกทองเทยวได 20 คน
อาเภอสขสาราญ 10 ชมรมทองเทยวเชงอนรกษ
บานทะเลนอก ตาบลกาพวน ลกษณะเดน
เปนหมบานทองเทยวเชงอนรกษทรพยากรธรรมชาตทงทางบกและทะเล กจกรรม
จดตงโฮมสเตยจานวน 15 หลง รองรบนกทองเทยวได 60 คน
193
5.7.2 ชมชนทองเทยวจงหวดพงงา จงหวดพงงาม 6 อาเภอ ทมแหลงทองเทยวชมชน ผลตภณฑ สนคาพนเมองโดยชมชน และ การบรหารจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภอคระบร
1 ชมรมโฮมสเตย บานทงนาดาหม 5
ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมประมงชายฝงทดาเนนกจกรรมดานการทองเทยว โดยมเปาหมายเพอฟนฟ และอนรกษทรพยากรชมชน เปนศนยการเรยนร อนรกษ และเผยแพรวฒนธรรมวถชวตความเปนอยของชมชน โดยการปลกปาชายเลนและปาชายหาด วางทนอนรกษพะยน หญาทะเล และพนธสตวนา บรเวณอาวทงนางดา รวมถงการจดกจกรรมทางศาสนา เชน พธถอศลอด วนเกด ศาสนา ฯลฯ
กจกรรม
พานกทองเทยวดานาชมปะการงและหญาทะเล เดนปาศกษาธรรมชาต นงเรอชมเกาะ ออกไปตกหมก พายเรอชมปาชายเลน
บรการอาหารทะเลสดๆ
มสนคาทองถน เชน กะปคณภาพ
จดทาบานแบบโฮมสเตย 7 หลง เรยนรวฒนธรรม วถชวตชมชนมสลม 2 หมบานไลออนเพอประสบ
ภยสนาม
ลกษณะเดน
เปนชมชนทมาอยรวมกนในหมบานสรางใหมหลงจากทบานเรอนเดมเสยหายจากสนาม
เกาะพระทองเปนเกาะทยงคงความเปนธรรมชาตสง เนองจากการพฒนา ยงเขามานอย พนทโดยรอบมปาชายเลนและปาพรมความโดดเดนดานความหลากหลายทางชวภาพ ทงทางทะเล เชน เตาทะเล พะยน ปลาโลมา และบนบกโดยเปนทยอมรบจากองคกรอนรกษนกระหวางประเทศ (Birdlife international) วาเปนถนทอยอาศยทสาคญของนก โดยพบวามนกอยทงหมด 137 ชนด เชน “นกตะกรม” (Laptoptilos javanicus) ทเปนนกหายากและเปนฝงทเหลอและสาคญของประเทศไทย (ฝงนกตะกรมบนเกาะพระทองนมจานวนมากกวาครงหนงของจานวนประชากรนกตะกรมทงหมดทวประเทศ) และยงมนกนกลมพแดง (Columbia punicea) และอกสสายพนธทใกลสญพนธของทวโลกอกดวย
มการนาผกพนเมอง ชอผกลนหาน มาเปนสวนผสมของอาหาร พนถน ตมกะท ผดนามนหอย
194
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม กจกรรม
มการจดโปรแกรมการทองเทยว ทวรทงหญาสวนนา ปาชายหาด ดนก กวาง หมปา
นงรถมอเตอรไซดพวงสารวจรอบเกาะ
มการจดตงโครงการอนรกษเตา และการทองเทยวรปแบบอาสาสมคร
มการตงกลมผามดยอม โดยใชสยอมจากธรรมชาต เชน สแดงจากเปลอกโกงกาง สชมพ จากตนเสมดชน
มการจดตงโฮมสเตยม 8 หลง ๆ ละ 3 หอง 3 กลมลกปดโบราณ ชมชน
เกาะคอเขา ลกษณะเดน
มแหลงโบราณคดกอนประวตศาสตรทสาคญ ทคนพบลกปดแกวโบราณ
เปนเกาะทมวถชวตความเปนอยทเรยบงาย สงบและมความเปนระเบยบ มปาชายเลนทอดมสมบรณ
เปนทรจกของชาวตางชาตทนยมมาพกผอนอยางสงบ เปนอกทางเลอกจากเขาหลก
กจกรรม
มการจดตงกลมลกปดโบราณ โดยความชวยเหลอจาก UNWTO เพอจดทาของทระลกซงเปนเอกลกษณของพนท
จดโปรแกรมนาเทยว หม 5 กจกรรมพายเรอแคน หม 1 เรอไปเกาะพระทอง หม 3 กจกรรมเรอแลนรอบเกาะ 3 ชวโมงและในเกาะ 45 นาท
อาเภอตะกวปา 4 ชมชนเมองตะกวปา
ลกษณะเดน
เปนชมชนเมองเกาทยงมรกษาวถและดาเนนกจกรรมทางวฒนธรรมอยางแนนแฟน เชน เทศกาลกนเจ งานประเพณตางๆ ของชาวจน
ตกรามบานชองในพนทลกษณะทางสถาปตยกรรมแบบชโนโปรตกส
มตลาดยามเชา กจกรรม
เดนชมเมอง ชมสถาปตยกรรม ชมตลาดยามเชา รานคาแบบรานโชวหวย ทมการตกแตง การจดรานแบบสมยกอน
ในพนชมชนมเกสเฮาส รานคา รานอาหาร รานกาแฟ สาหรบนกทองเทยว อาเภอทายเหมอง
5 ชมชนบานนาใส ตาบลลาแกน กจกรรม
จดตงศนยบรการขอมลนกทองเทยวชมชนบานนาใส
195
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม
มการฝกกลมการฝกอาชพรองรบดานบรการทพกและนาเทยว กลมการฝกอาชพดานการผลตของทระลกและรานอาหาร ดงน
- หลกสตรการทาอาหาร, ขนม - หลกสตรการสรางทกษะการใหบรการและการขาย - หลกสตรการเพาะเหดเศรษฐกจ - หลกสตรการทาของทระลกจากกะลา - หลกสตรการทาโคมไฟจากวสดเหลอใช
มการกลมการฝกอาชพดานการนวดแผนไทย - หลกสตรนวดฝาเทาเพอสขภาพ - หลกสตรการนวดสปา - หลกสตรการนวดอโรมา
6 ชมชนบานทาดนแดง
ลกษณะเดน
ชาวบานในชมชนประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนอาชพหลก
มทะเลปาชายเลนลอมรอบทง 3 ดาน จงมปาโกงกางทอดมสมบรณ 90% ปาชมชนของหมบาน เปนปาไมกระถนณรงคซงกมความอดมสมบรณสง
ชมชนไดมการปลกปาเพมในทกๆ ป ทรพยากรปาไมชายเลน เปนแหลงอาหารทอยอาศยของสตวนาชายฝงและคนในชมชน
มการนาเทคโนโลยการผลตททนสมย เขามาใชในการทาการเกษตร เชน เกษตรนาหยด แปลงปลกผกไฮโดรโพนค
ทกษะความรทเปนจดขายในการทองเทยวของชมชนฯ เชน สาธตทกษะในการรอนแรแบบโบราณ วถชวตในการทาประมงพนบาน วางอวน ตกป กลอบ
กจกรรม
จดตง กลมทองเทยวเชงอนรกษขน
สาธตทกษะในการกรดยางพารา การรอนแรแบบโบราณ วถชวตในการทาประมงพนบาน วางอวน ตกป กลอบ
ลองเรอชมธรรมชาตปาชายเลน พายเรอคายค ลองตามคลอง
กจกรรมสงเสรมการอนรกษ เชน ปลกปาชายเลน 1 คน 1 ตน 7 กลม ทอง เ ทยวชมชนบาน
เกาะนก หมท 2 ตาบลทงมะพราว
ลกษณะเดน
เปนหมบานเกาแกทมความหลากหลายทางดานวถชวตและวฒนธรรม มทงชาวไทยพทธ มสลม ครสต และชาวมอแกนอาศยอยรวมกนมาอยางสงบสข มความสวยงามทางธรรมชาต
196
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม
มการทาสวนเกษตรผสมผสาน ชมผลไมนานาชนด ประกอบดวยไมผล เชน สม ลองกอง ลาไย ไมเศรษฐกจ เชน สวนยาง สวนปาลม สวนไมดอกและไมประดบ พนทจานวน 300 ไร
กจกรรม
พานกทองเทยวชมสวนเกษตรผสมผสาน ชมผลไมนานาชนด ทดลองการทาการเกษตร เชน การปลกขาว
กจกรรมการลองเรอคายคทามกลางปาโกงกางอดมสมบรณโดยมมคคเทศกทองถนนาทาง
อาเภอทบปด 8 ชมชนโคกไคร ตาบลมะลย ลกษณะเดน
เปนชมชนหนงทมความสมบรณทางทรพยากร มสภาพภมประเทศทสวยงามโดดเดนดวยแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ระบบนเวศปาชายเลน ทสมบรณ ผคนในชมชนสวนใหญจะเปนญาตพนองกน นบถอศาสนาอสลาม มชวตความเปนอยเรยบงายแบบดงเดมมาหลายชว อายคน
มสถานททองเทยวทสาคญและโดดเดนหลายแหง เชน ดอนหอยตลบ ถาภาพเขยนสนามนโบราณ ถาลอดทตาบลบอแสน ถามด ถาลากน หาดตงเลน ทงสาหราย ฟารมหอย และหาดทรายรอน ซงเกดขนจากพนผวโลกทเปนรอยแยก เปนรอยตอระหวางอาเภอทบปดกบอาเภออาวลก จงหวดกระบ รอยตอระหวางนาจดกบนาเคม
หาดปมดแดง มปมดแดง ซงเปนปขนาดเลก อยคอนขางชกชมตามชายหาด สามารถดไดเพยงเดอนละ 2 หน คอ ในชวงนาลงตาสดเทานน ชวงละ 3-4 วน
กจกรรม
มการรวมตวของสมาชกในหมบาน จดตงเปนคณะกรรมการดาเนนงานจดการทองเทยวชมชน
จดกจกรรมการทองเทยวเชงเกษตร ทดลองการทาการเกษตร เชน การปลกขาว
แลนเรอแคนชมทวทศนสองฝงคลองนาเคม
ศกษาพชสมนไพรและระบบนเวศปาชายเลน
ชมถาลอด ภาพเขยนสโบราณอายกวา 3,000 ป ลอดอโมงค ชมลากนนอยใหญ สารวจถาชาวเล และพาไปดปมดแดง
9 กลมโฮมสเตย บานบางพฒน ตาบลบางเตย
ลกษณะเดน
ชมชนบางพฒนสวนใหญเปนชาวประมงไทยมสลม มประชากร 76
197
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม ครวเรอน ตงอยบนพนทเกาะขนาดเลก อยใกลชดกบแผนดนใหญ
เปนชมชนทยงคงดาเนนกจกรรมตามวถชวตดงเดม
เปนชมชนตนแบบในการอนรกษสนทรพยทางทะเลแบบยงยนชาวบาน โดยพฒนาธนาคารปบานบางพฒน เมอชาวบานจบปไขได จะนามาบรจาคใสลงกระชงเพอทจะใหปสามารถออกไขและเตบโตไดในอนาคต ใชเวลาประมาณ 15-20 วน เมอปสลดไขแลวเรยบรอย ชาวบานกนาปไปขายและนาเงนมาบารงชมชน ธนาคารปเรมกอตงเมอป 2551 มการพฒนาจนไดรบรางวลชมชนตนแบบระดบประเทศ
กจกรรม
จดทากลมโฮมสเตยชมชน แบงออกเปน 2 กลม คอ กลมบางพฒน โฮมสเตย ม 12 หลง รบได 100 คน และกลมรกษบางพฒน ม 4 หลง รบได 20 คน
ชาวบานนานกทองเทยวทากจกรรมทองเทยวเชงอนรกษ อาท ปลอยปไข ลงกะชง ปลกปาชายเลน ปาโกงกาง และทองเทยวเชงนเวศ
บรการอาหารทะเลสด เชน กง หอย ป ปลา และแมงดาทะเล นงเรอชมรอบๆ ชมชนบานบางพฒน
อาเภอตะกวทง 10 ชมชนบานสามชองเหนอ
ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมทอาศยอยในพนทอาวพงงา มปาชายเลนทอดมสมบรณ ตนไมทมเรอนยอดสงกวา 15 เมตร
ชมชนสวนใหญประกอบอาชพประมงพนบาน เลยงปลากระชง กจกรรม
จดตงธนาคารใตนา เลยงแมพนธหอยนางรม เลยงหอยจบแจง
นงเรอแจว ชมธรรมชาตสองฝงคลอง ชมระบบนเวศปาชายเลน
ทานอาหารเชากลางทะเล
ชมตะวนขนทอาวพงงา
ลองเรอตามรอยวรรณคดสงขทองตามเกาะแกงตางๆ อาเภอเกาะยาว
11 ชมชนเกาะยาวนอย ลกษณะเดน
เกาะยาวนอย และเกาะยาวมทตงอยกลางอาวพงงา ระหวางภเกต พงงา และกระบ อยใกลเคยงแหลงทองเทยวทสาคญ เชน เกาะพพ เขาพงกน เกาะปนหย
เปนชมชนมสลม คนในชมชนมอาชพทาประมงชายฝง เลยงปลา กงมงกรในประชง และการเกษตร เชน การปลกขาว
198
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม
กอตงชมรมการทองเทยวเชงอนรกษ เมอป พ.ศ.2538 เพอทากจกรรมการทองเทยวทชมชนมสวนรวม และงานอนรกษไปดวยกน โดยเอาการทองเทยวเปนเครองมอในการดแล
ไดรบรางวลดเดนดานการทองเทยว กจกรรม
เทยวชมเกาะยาว 7 หมบานชมวถชวตของชาวเกาะยาว ชมกลมทาผามดยอมจากสธรรมชาต ชมการทาผาบาตก การทาผลตภณฑจากกะลามะพราว ของทระลก ชมทงนา ควาย ปาชายเลน บอนาจดในทะเลและชมพระอาทตยตกดน
ลงเรอกบครอบครว ชมวถชวตการวางอวน การกอวน ชมการเลยงกงมงกร ปลาชอนทะเล ปลาฉลามเสอ และปลากะพง ชมระบบนเวศทางทะเล แวะพกเกาะหองเพอดานาดปะการง นงเรอชมเกาะหองในตานาน และ ชมเกาะลาดง เพอดการเกบรงนกนางแอน
ชมเกาะเหลาฮนต เพอดโครงกระดกของชาวมอแกนทมอายถง 1,000 ป และดานาดปะการง 7 ส และกลปงหา
ชมตลาดเกาะยาวตอนกลางคน แวะชมโรตชาวเกาะ
ระหวางนาลดชวง 14-6 คา สามารถเกบหอยชกตน ดหญาทะเล ชมทงปะการงสฟาทมแหงเดยวในประเทศไทย และบอนาจดในทะเล
จดตงเครอขายโฮมสเตย
บรการอาหารทะเลสด 12 กลมพรใน โฮมสเตย กจกรรม
การนาเทยวโดยชมชน เชนทเกาะไขใน เกาะไขนอก
เลนนา ดานาดประการง ใหอาหารปลา นงรถเทยวรอบเกาะ สมผสวถชมชนชนประมง
ชมการสาธตวธทาปลากะตก การทาลอบดกปลา ความสามารถของลง
199
5.7.3 ชมชนทองเทยวจงหวดกระบ จงหวดกระบม 3 อาเภอ ทมแหลงทองเทยวชมชน ผลตภณฑ สนคาพนเมองโดยชมชน และ การบรหารจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภออาวลก
1 เครอขายทองเทยวชมชนอาวลก
ลกษณะเดน
เปนชมชนทอยใกลแหลงทองเทยวทมศกยภาพสง โดยไดมการสรางเครอขายทองเทยว ซงเชอมโยงชมชนใกลเคยงทตองการเขามามบทบาทบรหารจดการการทองเทยวเขาไวดวยกน
อาวลกเปนดนแดนแหงประวตศาสตร เชน ถาคลง มหนงอกหนยอย ทอดมสมบรณ มหองถาแยกยอย 13 หอง ถาผหวโต มอายกวา 3,000 ป มภาพเขยนสของมนษยโบราณใหญทสดในภาคใต
มแหลงทองเทยวทมลกษณะทางธรณสณฐานทงดงาม โดดเดนและแปลกตา เชน ถาคลง มหนงอกหนยอย ทอดมสมบรณ มหองถาแยกยอย 13 หอง ถานางฟา พบฟอสซลหอยในระดบ 20 เมตร จากพนดน
พบแหลงทองเทยวทเปนปรากฏการณทางธรรมชาตทหาชมไดยาก เชน นาผดปรบมอ เปนปรากฏการณตามธรรมชาต จากรอยเลอนของแผนดน หาดทรายรอน เขากาโรส ผาเขาคอม และหาดทรายกลางนา
1.1 ชมชนถาเสอหมบานทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาต
ลกษณะเดน
ตงอยรมฝงทะเลอนดามนดานในสดของอาวพงงา มลกษณะของชายฝง ทเวาแหวง มปาโกงกางขนและมคลองนาเคมหลายสาย ชาวบานสวนใหญทาการเกษตรไมผล สวนปาลม สวนประมง
พบหลกฐานทเชอวาเปนแหลงอาศยของมนษยยคกอนประวตศาสตร
หาดทรายรอน นาพเรงรา ถานางฟา ถาเสอนอก-ถาเสอใน
เปนหมบานทสวยงามสะอาด ไดรบรางวลชมชนสะอาดดเดน 2 ปซอน ถนนสวยทสดในอาเภออาวลกและกระบ ผคนมอธยาศยไมตร
มโฮมสเตยทมมาตรฐาน กจกรรมทองเทยวโดยชมชน
พานกทองเทยวนงเรอหวโทง ชมธรรมชาตในลาคลองนาเคม
พายเรอคายค ถาลอดเหนอใต และถาผหวโต
สปาธรรมชาต 1.2 ชมชนทองเทยวแหลมสก ลกษณะเดน
พนทเปนแหลมทยนออกสทะเลอนดามน ในสมยโบราณเตมไปดวยตน
200
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม สกปาอนอดมสมบรณ
ชมชนอพยพมาอาศยเมอ 200 ปกอน ประกอบดวย ชมชนมสลม ชาวจนโพนทะเล และปจจบนมคนรนใหมยายเขามาทามาหากน แมวาเปนชมชนเลกๆ ทมความแตกตางดานวฒนธรรม แตกสามารถอยรวมกนไดอยางสนตสข
มแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและทางโบราณคดทสาคญ ไดแก ถาชาวเล ทเปนจดแวะพกของชาวเลหรอพวกอรกลาโวยในอดต และแหลมชาวเล มเพงถาทดานในมกลมภาพเขยนสบนเพงผา
มแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทมลกษณะทางธรณสณฐานทโดดเดน เชน เสาหนบอนไซ เขาเหลกโคน เขาไฟไหมและแหลมไฟไหม
มเกาะ อาวและลากนทมความสวยงามหลายแหง เชน อาวนาบอ
แหลงทองเทยวทแสดงถงความหลากหลายทางชวภาพ เชน ปลา
บานพกบนแพกระชงกลางทองทะเล บรการอาหารทะเลสดๆ กจกรรม
นาเทยวนงเรอหวโทง ชมทวทศนอนดามนจากอาวแหลมสก
พานกทองเทยวดานา ชมปลาสวยงาม 1.3 ชมชนทองเทยวบานควนโอ
(เขากาโรส)
ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมชายฝงทะเลของอาวลก
ลกษณะพนทเปนแผนดนทเวาลกเขามา โดยมเทอกเขากาโรสทมขนาดใหญ ยาวเปนกาแพงเกอบ 5 กโลเมตร ชอแปลวา หบผาปศาจ มเรองราวทเชอมโยงกบปรศนาขมทรพย
มแหลงทองเทยวเชงผจญภยและการเรยนร เปนเพงผาหนปนแปลกตา โถงถา ลากน ทมเรองราวของมนษยในยคกอนประวตศาสตร เชน หาดมะขามและหาดมานไทร เขาเขยน คลองเลยบเขา หนาตางมนษยถา หบผาปศาจ คลองลอดเขาและลากน ถาเพชร
เปนแหลงทพบไมทะเล สาหรายทกาโรส เดอนมนาคมมความสะอาด มความเปนชนบท
กจกรรม
นาเทยวโดยเรอหวโทง ทงเรอแจวโบราณและเรอหวโทงแบบทนสมย ดมดากบธรรมชาตในลากน คลองลอดเขา
พายเรอคายคทองเทยวในหบเขากาโรส 1.4 ชมชนทองเทยวถาคลง ลกษณะเดน
เปนชมชนทอยใกลแหลงทองเทยวทมศกยภาพสง คอ ถาคลงหน
201
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม ซงเปนถาทมจดกาเนดกวาลานป ประกอบดวย 13 หองถา มหนงอก หนยอยทสวยงามและอดมสมบรณ
กจกรรม
เทยวโถงถา ใหความรนกทองเทยวในเรองการกาเนดถา หนงอก หนยอย ถอดรหสเหตการณในยคกอนประวตศาสตรกบตะกอนถา
1.5 ชมชนทองเทยวคลองหน ลกษณะเดน
เปนชมชนทอาศยอยใกลเคยงบรเวณอทยานแหงชาตเขาพนมเบญจา ซงเปนยอดเขาสงทสดของจงหวดกระบ และยอดทสงทสดในเทอกเขาภเกต เปนปาดบเขาทสมบรณ เขยวชะอมและชมชนตลอดทงป เหมาะแกการเดนปา และการเรยนรดานความหลากหลายทางชวภาพ เพราะเปนแหลงทสามารถพบพนธไมและกลวยไมทหาดไดยาก และเปนแหลงทอยของสตวทอาศย อยบนผนปาภเขา นกทองเทยวจะสามารถสมผสไดกบความหนาวเยน และววทวทศน
1.6 ชมชนทองเทยวบานบอทอ กจกรรม
จดโปรแกรมนาเทยวพายเรอแคนบานบอทอครงวนและเตมวน โดยมจดขาย ทนาสนใจคอ พายเรอไปตามปาโกงกาง ชมธรรมชาตทสมบรณและสวยงามพายเรอไปยงถาลอดใต ชมความสวยงามและอศจรรยของหนงอกและ หนยอย ถาผหวโตทประกอบไปดวยหนงอกและหนยอยและภาพเขยนสโบราณกอนประวตศาสตร และเปลอกหอยเลก ทมอายราว 2,000-2,500 ป ถาเขาวงกต มลกษณะเปนลากน หรอทะเลในทม ความสวยงามและ มขนาดใหญ ฯลฯ
อาเภอเมองกระบ 2 ชมชนบานเกาะกลาง คลอง
ประสงค ลกษณะเดน
เปนชมชนเกาแกประกอบดวยชาวมสลมและชมชนไทยพทธซงยงคงวถชวตความเปนอยดงเดม ทงในเรองการประกอบอาชพ วฒนธรรม การประกอบพธกรรมทางศาสนา แมวาจะอาศยอยบนเกาะทอยใกลกบตวเมองกระบมาก หางจากตวเมองกระบโดยนงเรอหางยาวขามฟากไปเพยง 5 นาท
พนทโดยรอบเปนปาชายเลนทอดมสมบรณ
ประชากรสวนใหญประกอบอาชพประมง และเกษตรกรรม ทนาสนใจ ไดแก การปลกขาวสงขหยดปลอดสารเคม 100% การสกหอย
มการทาหตถกรรม เชน การจกสาน ผาบาเตะ เรอหวโทงซงเปนสญลกษณของจงหวดกระบ
202
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม กจกรรม
มการจดทาโฮมสเตยโดยสมาชกชาวบานประมาณ 30 หลง รองรบนกทองเทยวได 7-10 คนตอหลง
มการจดกจกรรมเยยมชมชวตความเปนอยของชาวบาน ชมการทาการประมงแบบพนบาน นงเรอชมธรรมชาตเขาขนาบนา ปาโกงกางซงอาจสามารถพบเหยยว ลง นก และกระชง ดการจบป จบปลา
มลานวฒนธรรม ระบารองเงง กาหยง เปนศลปการตอส ลกลากลม อาเภอเกาะลนตา
3 ชมชนบานราหมาดตาบลเกาะกลาง
ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมเกาแก ทมกลมอาชพตางๆ ทเปนภมปญญาทองถน เชน กาแฟโบราณ การถกเตยปาหนน การตดเยบผาบาตกเปนของใชและผลตภณฑ การผลตขาวซอมมอมการสขาวแบบโบราณและการตาขาว
วฒนธรรม ประเพณทสาคญของชมชน ไดแก ประเพณเขาสนต ประเพณถอศลอด วนฮารรายอ การละเลนรองแงง การเลนลเกปา การเลนกาหยง
กจกรรม
การลองเรอแจว ชมปาชายเลน ชมนก หอยปปลา 4 ชมชนบานขนสมทร ตาบล
เกาะกลาง ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมเกาแก มการทาการเกษตรทเปนภมปญญาทองถน เชน การปลกฟกทองลกใหญ การไถนาแบบดงเดม
การทากระชงปลา
การผลตขนม
203
5.7.4 ชมชนทองเทยวจงหวดภเกต จงหวดภเกต ม 3 อาเภอ ทมแหลงทองเทยวชมชน ผลตภณฑ สนคาพนเมองโดยชมชน และ การบรหารจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภอถลาง
1 ชมชนบานคอเอน
ลกษณะเดน
เปนชมชนมสลมทอาศยอยทางตอนเหนอสดของเกาะภเกต อยตดถนนสายหลกทเปนทางเขาสเกาะ และทาเรอยอรชของเอกชน
ชมชนสวนใหญประกอบอาชพประมง การตดเยบ และมชอเสยงในการทาผาบาตกทงผาพมพเทยนและผาเขยนเทยน มฝมอการวาดลวดลาย และการลงสทสวยงาม
กจกรรม
เปดรานแสดงและขายผาบาตกของชมชน รานขายของใชใหแกนกทองเทยวและผททางานภายในทาเรอยอรช
มบรการขายอาหารมสลม 2 ชมชนไมขาว
ลกษณะเดน
เปนชมชนทอยในพนททเปนปาพรทอดมสมบรณของจงหวดภเกต มพรดงเดม เชน พรเจะสน พรจก พรแหลมหยด พรยายรต ฯลฯ ซงสามารถศกษาดานความหลากหลายทางชวภาพ และเปนแหลงดนก
เปนพนทวางไขของเตาทะเล และพบจกจนทะเล กจกรรม
จดกจกรรมทองเทยวรวมกบสมาคมอนรกษเตาทะเล เชน การจดแคมปปง สาธตการเกบจกจนทะเล
นวดฝงทรายเพอสขภาพ บานโฮมสเตย 3 ชมชนบางโรง
ลกษณะเดน
เปนชมชนชาวไทยมสลมทมประวตศาสตรทสาคญ และอยในพนททเปนแหลงทรพยากรทางธรรมชาตปาชายเลนทอดมสมบรณ บรเวณชมชนมทศนยภาพทสวยงามเปนธรรมชาต
มวถชวตแบบดงเดม ประกอบอาชพทางเกษตรกรรมและประมง
ชมชนไดรบรางวลชมชนดเดนจากการประกวดรางวลอตสาหกรรมทองเทยวไทย ประจาป 2553
กจกรรม
204
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม
กจกรรม "ทองเทยวเชงอนรกษจากภผาถงทะเล" เชน ลองคลองบางโรง ชมปาชายเลน ฝงลงแสมและปกามดาบ ปลกปลาโกงกาง
นงเรอประมงไปตกปลา ตกหมกกบชาวบานยามคาคน
บรการรานอาหารทะเล ปลาในกระชง 4 ชมชนบานแขนน
ลกษณะเดน
เปนชมชนดงเดมทรกษาวฒนธรรมทาวเทพท ยงคงรกษาวถช วต ชาวถลาง อยางแนนแฟน
มสตรอาหารพนถน จากวตถดบพชและผกทองถนทความอดมสมบรณบวกกบวธปรง ทาใหกนแลวสขภาพด เชน นาพรก นาซบ 9 อยาง (นาซบยา นาซบเยาะ นาซบหวาน นาซบเคย นาซบคว นาซบไคร นาซบเสยก นาซบหมก นาซบเมอง) ประเภทแกง เชน แกงเรยง ตมสม ตมยา
ประสบความสาเรจ ทงในแงหมบานวฒนธรรม และดานสขภาพ - ประชาชนทนมสขภาพดเกนเกณฑ เนองจากโภชนาการผกพนบาน ชมชนมพนทปลกผกพนบาน ปลกรมรว
- แสดงถงวฒนธรรมการเคารพผใหญและราลกถงบรรพบรษ มหง ตายาย นบถอบรรพบรษ ความกตญญ ไหวตายายเดอนหก ตงของเซนไหว
- การลงแขกแบบโบราณ การขมาบวงสรวง พธกรรม กจกรรม
จดโปรแกรมทองเทยว อาท - ทวรวฒนธรรม ศนยเรยนรแลกเปลยนวฒนธรรม มนกเรยน องคกร มาดงานอยางตอเนอง
- ทวรทานผลไม - ทวรนเวศ อทยานแหงชาตมปาสมบรณ - ทวรประวตศาสตร วดแขนน วดพระทอง - ทวรเกษตร เปลยนพนทวางใหเปนพนทปลกของกนไดหมด
5 ชมชนปาคลอก
ลกษณะเดน
เปนแหลงหญาทะเลทอดมสมบรณมากทสดในจงหวดภเกต สามารถพบเหนปลาพะยนไดในบางโอกาส
มพพธภณฑอนรกษธรรมชาตทางทะเลปาคลอก
การแปรรปนายางพารา
การใชหลกเศรษฐกจพอเพยงพฒนาชมชน
205
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม กจกรรม
กจกรรมทองเทยวเชงอนรกษ เชน กจกรรมปลอยเตา การรกษา ปาชมชน
ผลตภณฑของทระลกททาจากยาง อาเภอกระท
6 ชมชนบานกมลา
ลกษณะเดน
เปนชมชนชาวไทยมสลมเกาแกทใหญทสดในภเกต เชอมโยงประวต ประไหมสหร
ชาวบานทาสวนผลไม เชน มงคด ทปลกโดยวธธรรมชาต มสวนโบราณ เชน ทเรยน ขนนจาปาดะ สมแขก
วถชวตชาวมสลม มสยดกโบร วถประมง
เขาเกตหนกาลงไดรบการสงเสรมใหเปนแหลงทองเทยว กจกรรม
มการรวมกลมแมบาน ทาเครองแกง นาพรก ขนมโบราณ เชน ขนมขาวเหนยวตะกรอ ขนมอาโปง
7 ชมชนกะท
ลกษณะเดน
เปนชมชนชาวไทยจน มศาลเจากะท ซงเปนสถานทประกอบพธกนผก ในพนทเปนครงแรก
มบานเรอนเปนสถาปตยกรรมแบบชโนโปรตกส กจกรรม
จดงานพธกนเจทมชอเสยง อาเภอเมองภเกต
8 ชมชนเมองเกา
ลกษณะเดน
เปนชมชนทมรปแบบวฒนธรรมเฉพาะทเรยกวา เพอรานากน ผสมผสานระหวางวฒนธรรมจนกบมาเลย
ยานเมองเกาภเกต สถาปตยกรรมแบบชโนโปรตกส
พพธภณฑภเกตไทยหว กจกรรม
ชมชนเมองเการวมกนอนรกษฟนฟในเรองวฒนธรรม อาคารสถาปตยกรรม อาหารทองถน เทศกาลงานประเพณ
จดทาถนนคนเดน เสนทางชมเมองเกา 9 กลมวสาหกจราไวย และ
บานคณฑ
ลกษณะเดน
เปนชมชนชาวไทยมสลมทมความเหนยวแนน รวมมอกนทาเครอขาย
206
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม วสาหกจชมชน มการรวมกลมกนอยางเขมแขงหลายกลม มหวหนาชมชนทมความสามารถ เปนคนรนใหมไฟแรง
พนทอยใกลชายหาดทองเทยว และจดลงเรอทสาคญไปยงเกาะตางๆ
มสนคาผลตภณฑชมชนหลายประเภท เปนผลตภณฑทมคนมาศกษา ดงานและศกษาวธการบรหารจดการ กลมศกษาดงานชอบซอ เนองจากมราคาไมแพง มการออกแบบทสวยงาม มทงทประสบความสาเรจและไมประสบความสาเรจ สนคาทประสบความสาเรจ สามารถสรางยอดขายทารายไดใหชมชน ไดแก
- นามนมะพราวสกดเยน เนองจากเปนผลตภณฑทเชอมโยง กบสปา
1) เปนผประกอบการสปาภายในตาบล และภายในจงหวดภเกต 2) ลกคาประจา ของตลาดคนภเกต 60% 3) สงโรงแรมทมบธผลตภณฑชมชน เชน Allseason/Laguna 4) นกทองเทยวชอบผลตภณฑททาจากธรรมชาต
- ผาปกเหลอม เนองจากมรปแบบททนสมย - ผลตภณฑจากกะลา
กจกรรม
เปดรานจาหนายสนคาของชมชน และเปนสถานทดงาน
มทพกใหบรการแบบโฮมสเตยทเกาะโหลน
มกลมบรการเรอหวโทงนาเทยว
การนวดสปาแบบมสลม 10 ชมชนไทยใหม ประมง
พนบานราไวย ลกษณะเดน
เปนชมชนชาวเลดงเดมของภเกต กลมอรกลาโวย ทยงคงวถชวตการหาปลาแบบดงเดม แตไดมการปรบตวเปนวถชวตชาวไทยใหม ตามสภาพการเปลยนแปลงของการเจรญเตบโตของเมองภเกต
กจกรรม
ลองเรอประมง พานกทองเทยวไปยงเกาะแกงตางๆ สาธตการหาสตวทะเล และดานาของชาวอรกลาโวย
มตลาดขายปลาในบรเวณชมชน 11 ชมชนบานบอแร คลองมดง ลกษณะเดน
เปนชมชนทมวถชาวประมง
ปาชายเลนคลองมดง
มการรวมกลมแมบานผลตงานหตถกรรมทเขมแขง ประกอบดวย
207
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม 2 กลม ทสาคญ
1) กลมสตรบอแรสนตสข - ผลตภณฑดอกไมประดษฐจากเกลดปลา 2) กลมอนดาบาตก - ทาผลตภณฑจากผาบาตก
กจกรรม
ลองเรอชมปาชายเลนคลองมดง
มรานจาหนายผลตภณฑชมชนและการสาธตการผลต
5.7.5 ชมชนทองเทยวจงหวดตรง จงหวดตรงม 5 อาเภอ ทมแหลงทองเทยวชมชน ผลตภณฑ สนคาพนเมองโดยชมชน และการบรหารจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภอหวยยอด
1 กลมผลตภณฑหตถกรรมไมเทพทาโร
ลกษณะเดน
เปนแหลงไมเทพทาโร ซงเปนไมทมกลนหอม สามารถนามาแกะสลกเปนรปแบบตางๆ ได
ชาวบานรวมกลมกนเปนวสาหกจชมชน
แหลงวสาหกจชมชม อยระหวางทางไปถาเลเขากอบ ซงเปนแหลงทองเทยวทสาคญของจงหวดตรง
กจกรรม
เปดเปนรานขายอยรมถนน เสนทางไปถาเลเขากอบ
ใหนกทองเทยวเขาชมวธการผลต 2 หมบานขนมเคกลาภรา ลกษณะเดน
เปนแหลงกาเนดของเคกขนชอของจงหวดตรง
เคกลาภรามลกษณะทไมเหมอนเคกทวไป คอ ตรงกลางของขนมเคกจะมชองวางตรงกลางเปนวงกลม
รานจาหนายขนมเคก ไดแก รานเคกบกมง เคกนาเกง เคกศรยง เคก ศรวรรณ เคกชอลดา ลาภรา เปนตน
กจกรรม
ชมกรรมวธและขนตอนการทาขนมเคก
ชมหมบานแหงตนตาหรบการทาขนมเคก
ชมขนมเคกลาภราทขนชอ
208
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อาเภอนาโยง
3 ชมชนผาทอ บานนาหมนศร ลกษณะเดน
เปนชมชนทผลตผาฝายทอมอมาแตโบราณ มลวดลายทเปนเอกลกษณเฉพาะและมเรองราวของผคน ประเพณและวฒนธรรมเชอมโยงกบการถกทอผา เชน ผหญงจะทอผาไวใชสาหรบงานแตงงานของตน
อยใกลตวเมองตรง กจกรรม
เปดเปนรานขายผาทอของชมชน
มพพธภณฑทเกบผาทอโบราณและสถานทสาธตใหนกทองเทยวเขาชมการผลต
อาเภอสเภา 4 ชมชนบานบอหน
ลกษณะเดน
มความหลากหลายทางชวภาพ มพนธไม พนธสตวทหาดไดยาก เชน นกเหงอก มแหลงปะการงนาตน
มโฮมสเตย 3 หลง รองรบได 40-50 คน กจกรรม
พานกทองเทยวดานาตน
ศกษาวถชมชนชายฝง
กจกรรม CSR เชน ธนาคารป กจกรรมตนกลาหญาทะเล อาเภอกนตง
5 เกาะลบง
ลกษณะเดน
เปนเกาะทใหญทสดของจงหวดตรง ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ชาวบานสวนใหญประกอบอาชพประมงและสวนยางพารา ประกอบดวย 4 หมบาน ทมลกษณะทางภมศาสตรและบทบาทของพนททแตกตางกน 1) บานโคกสะทอน เปรยบเสมอนประตตอนรบแขกผมาเยอนมทาเรอทใชสญจรตดตอกบคนภายนอก และสองฝงคลองทมสภาพเปน ปาชายเลนทสมบรณ 2) บานบาตปเตะ เปนชมชนใหญของเกาะลบง 3) บานหาดทรายแกว เปนชมชนทมชายฝงเปนแนวหญาทะเลทเปนแหลงอนบาลของสตวนาและเปนแหลงอาหารของคนในชมชน 4) บานหลงเขา มหาดทรายขาวทอดตวยาวตลอดแนว มแนวโขดหน และแนวปะการงนาตนทสวยงาม
เปนเกาะทความสาคญทางดานประวตศาสตร โดยมโครงการวจย “สบสานตานานตะลบง”
209
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม
ศกษาเ พมเ ตมเก ยวกบศกยภาพและความเหมาะสมในเรอง การทองเทยวของชมชนทง 4 หมบานบนเกาะลบงเปนทางเลอกในการประกอบอาชพทเหมาะสมไดตอไป
หมบานประมงหนาเกาะเหลาสาหรอเกาะกวางอนเปนชายฝงท ในอดตชาวบานไดเกบหอยเปาฮอ ซงมมากมายทราบวามากถงกวา 100 กโลกรมตอวน
บนเกาะลบงมทรพยากรทางทะเลทนาสนใจอยหลายอยางทงพยน หญาทะเล และหอยชกตน
หนมสาวแตกอนจะขบรองรองเงงได และมกจะใชเกยวพาราสกน แตขาดการสบทอด
6 ชาวประมงเกาะสกร
ลกษณะเดน
ตาบลเกาะสกรเปนเกาะเลกๆ อยในเขตอาเภอปะเหลยน สภาพพนทมลกษณะเปนทราบสลบภเขาเตยๆ มปาชายเลนตามแนวชายฝงในบางพนทมทรพยากรธรรมชาตทหลากหลายและยงสมบรณ มวถชวต ประเพณ วฒนธรรม การมอธยาศยไมตรทด ความเปนอยทเรยบงาย มเสนหดงดดนกทองเทยว
ชมชนมอาชพหลกคอการทาประมง รองลงมาคออาชพเกษตรกรรม ไดแก การทาสวนยาง การทานา ปลกพชหมนเวยน เชน ขาวโพด ผกตางๆ โดยเฉพาะแตงโมถอเปนผลไมขนชอของเกาะสกร มการเลยงสตว เชน ควาย วว แพะ และอาชพรบจางทวไป
สวนใหญนบถอศาสนาอสลาม
สามารถเดนทางเชอมโยงเกาะใกลเคยง เชน เกาะเหลาเหลยง เกาะเภตรา ซงมรงนกมาก มการสมปทานการเกบรงนก
เปนหนงในเกาะทไดรบการสงเสรมการทองเทยวทองทะเลตรง กจกรรม
ศกษาเรยนรวถชมชน
บรการอาหารทะเลและผลไมทองถน การแกะป แกะปลาและชมแตงโมหวานกรอบอรอยของเกาะสกร
อาเภอปะเหลยน 7 ชมชนเกาะหยงสตาร
ลกษณะเดน
เปนชมชนทมประวตศาสตรยาวนานกวา 3,000 ป มรองรอยทางประวตศาสตร เชน เปนอาวทเคยมการคาขายแตโบราณ เปนจดทสามารถเดนทางขามไปตะวนออกไดสะดวก มความสมพนธกบเมองทม
210
ลาดบท ชมชน ลกษณะเดนและกจกรรม อทธในภาคใต ทงนครศรธรรมราชและสงขลา
มประวตศาสตรเชอมโยงสมยรชกาลท 5 ซงมการรวมเมองตรงกบเมองปะเหลยนเขาดวยกน
เมองปะเหลยนมเรองตนกาเนดของยางพารา โรงรมยางเกาแก (แตหายไปแลว)
จดเรยนรเรองอาชพ การเลยงปลา เลยงปนม การจบปลา การวางอวน การพงพาตนเอง
ปาชายเลน บรเวณใกลเคยงพบปลงทะเล ซงนามาทาอาหารจานเดดยาปลงทะเลสนาตาล
มโฮมสเตย 20 หลง รองรบได 60 คน กจกรรม
ทางกลมจดทาวดทศน หนงสอเลาเรองของชมชน มศนยกลางของชมชน
พานกทองเทยวนงเรอหางยาว ชมคางคาวแมไกยามเยน
พระอาทตยตกดนทแหลมหยงสตาร
ชมแหลงประวตศาสตร ถวยชามโบราณทเกาะเหลาตรง ซากเรอโบราณ ทคลองหอยบ
กจกรรมนกสบชายหาด สาหรบเดก
กจกรรมทางการอนรกษ ปลกปาธรรมชาต ฟนฟสภาพปาชายเลน
จดเรยนรการพงพาตวเองตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
โอทอป มนาปลาหยงสตาร ไดรบรางวลท 1 ทาจากปลาหลงเขยวหรอปลาซารดน ใชวธการผลตแบบดงเดม ไมปรงรสและเจอวตถกนเสย
กลมแปรรปสตวนาบานทงรวงทอง
