บทที่ 5...

บ ท ท ๕ ... อนนตวทยาในเทววทยารวมสมย

อ น น ต ว ท ย า อ น น ต ว ท ย า68 อ น น ต ว ท ย า อ น น ต ว ท ย า

เทววทยาเรอง “อนนตกาล” ไดรบความสนใจเปนพเศษจากบรรดานกเทววทยารวมสมย

ผขยายทรรศนะและความเขาใจเนอหาในแงตางๆ มากกวาในอดต นกเทววทยารวมสมยมความ

สำนกวา หนงสอเทววทยาวาดวยอนนตวทยายงขาดลกษณะทสมบรณ เพราะขาดทรรศนะทวา การ

เปดเผยในพนธสญญาเดมและพนธสญญาใหมมลกษณะเปนประวตศาสตร คอ พระเจาทรงพระ-

เมตตาเขาแทรกแซงในชวตของมนษยเพอมนษยจะไดรบความสขสมบรณทงสวนตวและสวนรวม

“เหตการณสดทาย” เปนทงจดมงหมายและวถทางทพระเจาทรงเปดเผยในประวตศาสตร

คอ เปนเหตการณทเรมตนเมอพระครสตเจาทรงรบธรรมชาตมนษย ดงทนกบญเปาโลเรยกพระ-

ครสตเจาวา “มนษยสมบรณ”(เทยบ อฟ4:13) และจะสนสดบรบรณเมอพระองคเสดจมาอยาง

รงโรจน เมอนน “ฟาใหมและแผนดนใหม” (2 ปต 3:13) จะปรากฏ พระเจายงทรงเปดเผย

เหตการณทเกดขนระหวางสองเหตการณนคอวาระของพระศาสนจกรดงนนอนนตวทยาจงศกษา

ทงความจรงบางประการทพระเจาทรงเปดเผยเกยวกบอนาคตและทรรศนะใหมในความเขาใจของ

การเปดเผยทงหมด

๕

อ น น ต ว ท ย า อ น น ต ว ท ย า


อ น น ต ว ท ย า อ น น ต ว ท ย า 69

โดยแทจรงแลว บรรดานกเทววทยารวมสมยเรมเขาใจวา อนนตวทยาไมเปนเพยงวชา

สำคญแขนงหนงทมเนอหาเฉพาะเจาะจง แตเปนวชาทมความสมพนธกบวชาเทววทยาเรองอนๆ

เพราะวชาเทววทยาทกแขนงศกษาเรองความรอดพนของมนษย ความรอดพน คอ สภาพมนษยท

ไดรบการเปลยนแปลงและไดรบการรอฟนใหมในชวตน และยงเปนสภาพของสงคมและโลกทไดรบ

การการพฒนาจนสมบรณ เราจงตองคำนงถงความหมายของความจรงตางๆ ทพระเจาทรงปดเผย

ในแงอนนตวทยาเชนการไถบาปพระศาสนจกรศลศกดสทธพระหรรษทานคณธรรมเหนอ

ธรรมชาตและจรยธรรม การเขาใจความหมายของอนนตวทยาในแงนจะทำใหเราสามารถเขาใจ

คำพดของ โมลทมาน (Moltmann) นกเทววทยาโปรเตสแตนตทกลาวา

“ตงแตเรมแรกจนถงสนสดครสตศาสนาเปนเรองของอนนตวทยาเปนเรอง

ของความหวงทมงสอนาคตและมงไปขางหนา ดงนน ครสตศาสนาจงปฏรป

และเปลยนแปลงสภาพปจจบน เรอง อนนตวทยาไมใชเปนสวนประกอบ

สวนหนงของครสตศาสนาแตเปนสอโยงความเชอของครสตชน เปนเหมอน

เครองมอททำใหทกสงทกอยางอยในสภาพเรยบรอยเปนแสงทสองสวางใหกบ

ทกสงทกอยางในรงอรณของวนใหม เพราะวาความเชอของครสตชนมตวตน

เพราะการกลบคนพระชนมชพของพระครสตเจาผทรงสญญาวามนษยทกคน

จะไดมประสบการณเชนเดยวกนในอนาคตอนนตวทยาเปนการทนทกขและ

การเฝาคอยทเรารอน ซงเกดขนเพราะพระครสตเจา ดงนน อนนตวทยาจง

ไมเปนเพยงสวนหนงของวชาพระสจธรรมในครสตศาสนาแตทถกแลวการ

มองทกสงในแงของอนนตวทยา เปนลกษณะของการประกาศครสตศาสนาของ

การเจรญชวตครสตชน และของพระศาสนจกรทงมวล” (TheologyofHope)

ลกษณะทเดนชดของเทววทยารวมสมย(ContemporaryTheology)ไมวาจะเปนเทววทยา

ของคาทอลกหรอโปรเตสแตนตกตาม คอ การศกษาอนนตวทยา ความกาวหนาในการคนควาพระ

คมภรโดยเฉพาะอยางยงการศกษาพนธสญญาใหมทำใหเกดทงวธการใหมในการเขาใจและอธบาย



การเปดเผยของพระเจา และการคนหาความหมายแทของอนนตวทยาในพระวาจาและพระชนมชพ

ของพระครสตเจาจากขอเขยนของครสตชนสมยแรกๆ

ในครสตศตวรรษท20การคนควาพระคมภรเพอทจะไดเขาใจอนนตวทยาอยางถกตองตาม

ความหมายของพนธสญญาใหม มอทธพลตอวชาอนนตวทยามากกวาวชาเทววทยาอนๆ จงกอให

เกดแนวความคดหลายกระแสทคอนขางสบสน เพราะพนธสญญาใหมไมชใหเหนแนวความหมายท

ชดเจนของอนนตวทยาบรรดาผเชยวชาญจงมความเหนแตกตางกนออกไป

เราไมสามารถอธบายอยางละเอยดถงความคดเหนตางๆ ในศตวรรษนเกยวกบเรองอนนต-

วทยาแตเราจะบรรยายถงแนวโนมทสำคญในเรองอนนตวทยาดงตอไปน

• อนนตวทยาทสมเหตสมผล (ConsequentEschatology)

• อนนตวทยาปฏพฒนาการ (DialecticalEschatology)

• อนนตวทยาเชงอตถภาวนยม (ExistentialEschatology)

• อนนตวทยาทเปนความจรงแลว (RealizedEschatology)

• อนนตวทยาในแงความสำเรจของคำสญญา (Eschatology as Fulfillment and

Promise)

• การฟนฟอนนตวทยาของนกเทววทยาคาทอลก(RenewalinCatholicEschato-

logy)

• อนนตวทยาในแงของการววฒนาการ, การเมองและการปฏรปสงคม(Evolutionary,

PoliticalandRevolutionaryPerspectivesofEschatology)

1. อนนตวทยาทสมเหตสมผล (Consequent Eschatology)

ในปค.ศ.1892เจ.ไวส(J.Weiss)ไดเขยนหนงสอเลมหนงซงกอใหเกดการถกเถยงกน

มาก หนงสอนมชอวา “การเทศนสอนของพระครสตเจาเกยวกบพระอาณาจกรของพระเจา” (Die




PredigtJesuVomReicheGottes)เจ.ไวสไมเหนดวยกบพอตาของเขาคอเอ.รทเชล(A.Ritchl)

และกบผสงเสรมเทววทยาแบบเสรนยม(LiberalTheology)

เจ.ไวสเชอวา พระเยซเจาไมมพระประสงคจะประกาศพระอาณาจกรของพระเจาทอยใน

จตใจมนษยแตทรงคดวาพระเจาจะเสดจเขามาปกครองเหตการณในประวตศาสตรของมนษยอยาง

ฉบพลน เพราะคำพยากาณของบรรดาประกาศกและสญลกษณตางๆ ในวรรณกรรมประเภทววรณ

ทพระเยซเจาทรงใชในการเทศนสอนนน ชใหเหนวา พระองคทรงรอคอยพระอาณาจกรของพระเจา

ทกำลงจะมาถง พระอาณาจกรนไมมลกษณะเจรญเตบโตภายในจตใจมนษยและคอยๆ พฒนาขน

แตเปนเหตการณทจะเกดขนในอนาคต เพราะเปนการกระทำของพระเจาเมอระบบของโลกนจะสญ

หายไปและจะเรมโลกใหม

ในตอนแรก พระเยซเจาทรงหวงวา พระอาณาจกรจะมาถงในชวงเวลาทยงทรงพระชนมชพ

แตตอมา พระองคทรงผดหวงทบรรดาศษยสวนใหญละทงพระองคเหลออยเพยงไมกคน และทรง

เหนวาบรรดาศตรตอตานพระองคมากยงขนจงทรงเปลยนความคดและทรงคาดวาจะทรงตองรบ

ทรมานและสนพระชนมเพอพระอาณาจกรของพระเจาจะมาถง

เจ.ไวส สนนษฐานความคดของพระเยซเจาวา บตรแหงมนษยจะทรงปรากฏมาในระหวาง

คนรวมสมยของพระองค บตรแหงมนษยไมใชพระเยซเจา แตเปนผหนงทจะทำใหพระอาณาจกร

ของพระเจามาถงเจ.ไวสคดวาคนในสมยใหมจะนำคำสอนของพระวรสารเรองอนนตวทยามาปฏบต

ในสงคมไมได เพราะคำสอนนนปฏบตไดเฉพาะระยะเวลาสนๆ คอ ในชวงเวลาตงแตพระเยซเจา

ทรงพระชนมชพจนถงวนทบตรแหงมนษยจะเสดจมาสถาปนาพระอาณาจกรของพระเจาเทานน

ดงนน เจ.ไวสเปนคนแรกทเนนวา คำสอนของพระเยซเจาเปนเรองเกยวกบอนาคต เปน

เรองการกระทำของพระเจาในอนาคตอนใกล เหตการณนยงไมเกดขนและเปนเพยงความเพอฝน

คำสงสอนของพระเยซเจาเรองอนนตวทยาปฏบตไมไดในปจจบน แตเปนเพยงสวนหนงของการเทศน

สอนทงหมดครสตชนจงตองศกษาการเทศนเรองอนๆในพระวรสารเพอคนพบคำสอนทางจรยธรรม

ทปฏบตไดในสมยของเรา ครสตศาสนาจงไมตงอยบนความเชอเรองอนนตกาล แตอยบนคำสงสอน



ทางจรยธรรมของพระเยซเจา ในทสด ความคดของเจ.ไวส ผตองการตอตานเทววทยาแบบเสรนยม

ในเรองอนนตกาลกลบมความคดเชนเดยวกบนกเทววทยาแบบเสรนยมในเรองจรยธรรม

อลเบรทชไวนเซอร(AlbertSchweitzer)ไมเหนดวยกบความคดของนกเทววทยาแบบ

เสรนยม โดยสนเชง แตเหนดวยกบ เจ.ไวส ในเรองแนวความคดของพระเยซเจาดงทปรากฏในคำ

เทศนสอนของพระองคชไวนเซอรใหความเหนวา เราไมสามารถแยกคำสอนของพระครสตเจาออก

เปนสองสวนคอสวนอนนตวทยาและสวนจรยธรรมความคดของพระเยซเจาจะสมเหตสมผลถา

คำสอนของพระองคเปนไปในแงอนนตวทยาเทานน

ในหนงสอเลกๆเลมหนงซงตพมพในปค.ศ.1901ชไวนเซอรไดเสนอความเขาใจทสมบรณ

เกยวกบเรองอนนตวทยา และในหนงสอเลมตอไปทมชอวา “การแสวงหาพระเยซเจาทางประวต-

ศาสตร”(TheQuestoftheHistoricalJesus)เขาไดอธบายคำสอนของพระเยซเจาในแงอนนต-

วทยาเทานน เขาไดชแจงอยางถกตองวา เปนไปไมไดทจะแยกจรยธรรมของพระเยซเจาออกจาก

เรองอนนตวทยาทพบในคำเทศนสอนของพระองค เขาพสจนวา ความคดของนกเทววทยาแบบเสร

นยมทตดมมมองของอนนตวทยาออกจากการเทศนสอนของพระครสตเจา แลวสรปวาหลกคำสอน

ทางจรยธรรมของพระองคใชไดเสมอไปทกสมย ไมมพนฐานในคำสอนของพระเยซเจาทางประวต-

ศาสตร

ชไวนเซอรยดมนวา จรยธรรมของพระเยซเจาเปนจรยธรรมชวคราว ซงมจดประสงคให

มนษยเตรยมตวรบพระอาณาจกรของพระเจาทกำลงมาถง แตเพราะพระอาณาจกรทพระครสตเจา

ทรงรอคอยอยไมไดมาถงตามทพระองคทรงรอคอยชไวนเซอรจงสรปวาจรยธรรมของพระองคใช

ไมไดสำหรบโลกปจจบน อยางไรกด แบบฉบบของพระเยซเจาผทรงละทงทกสงในโลก รวมทง

คำสอนของพระองคผทรงเรยกรองใหทกคนปฏบตเชนนและพยายามพฒนาบคลกภาพของตนโดย

อทศตนแกผอนยงคงมคณคาสำหรบมนษยทกยคทกสมยเราตองการบคคลมากมายทเปนเหมอน

พระเยซเจา คอ บคคลผมความกระตอรอรนและมจตใจเสยสละเยยงพระองค เราตองรจกเลอก




พระอาณาจกรของพระเจาเชนเดยวกบพระองค ถาเราสามารถชนะอปสรรคและความลำบากตางๆ

ทเราเผชญในชวต ความเชอเรองพระอาณาจกรกจะเขมแขงยงขน

ชไวนเซอร ไดอธบายอยางชดเจนอกวา แมพนธสญญาใหมมแนวความคดหลากหลายทาง

เทววทยา กมมมมองทางอนนตวทยาอยางสมเหตสมผล อยางไรกด เทววทยาของชไวนเซอรไม

ประสบผลสำเรจ เพราะไมดำเนนตามมตอนาคตทางอนนตวทยาของพระเยซเจา ดงทเขาคนพบใน

ประวตศาสตร ดเหมอนวา ชไวนเซอรไมปฏบตตามทเขาสอน นกเทววทยาบางวพากษวจารณวา

ชไวนเซอรไดเสนอพระเยซเจาทางประวตศาสตรวา ทรงเปนเหมอนตนไมทโตขนโดยมรากฝงในดน

ของอนนตวทยา ถายายตนไมมาปลกในดนสมยของเรา ตนนนจะเหยวแหงไป เพราะเปนไปไมไดท

ตนไมนจะเจรญเตบโตในดนสมยของเราไดอก

สรปแลวชไวนเซอรและศษยของเขายนยนวาพระเยซเจาทรงรอคอยอวสานของโลกเปน

เหตการณหนงในอนาคตทจะตองเกดขนในพระชนมชพของพระองค แตทรงคดผดในเรองน ขอด

ในแนวความคดของชไวนเซอรคอชวนเราใหมความสนใจเรองอนนตวทยาในคำสอนของพระเยซเจา

แตเขาอธบายทศนะคตของพระเยซเจาเรองอนนตกาลไมถกตอง เพราะไมสอดคลองกบการเทศน

สอนทงหมดของพระเยซเจาดงทมบนทกไวในพระวรสาร

2. อนนตวทยาปฏพฒนาการ (Dialectical Eschatology)

ถา อลเบรท ชไวนเซอรเปนทรจกกนมากในหมผสนบสนนความคดทวา คำสงสอนของ

พระเยซเจาทงหมดมลกษณะอนนตวทยา คารล บารท (Karl Barth) กเปนทรจกกนมากในหมผ

สนบสนนอนนตวทยาปฏพฒนาการ เราสรปความคดของคารลบารทไดในประโยคทวา “ครสตศาสนา

ทไมมลกษณะอนนตวทยาในทกขอยอมไมมความสมพนธอยางสมบรณกบพระเยซเจาเลย”

ภาวะแยง (Antithesis) ระหวางพระเจากบมนษย หรอนรนดรภาพกบกาลเวลาในความคด

ดงกลาวดเหมอนจะรนแรงมากเกนไป นกเทววทยาผเลอมใสอนนตวทยาปฏพฒนาการนำความคด

ของปฏพฒนาการเชงจตนยม (Idealistic Dialectic) มาใชในการอธบายอนนตวทยา ขอความ



ทงหมดในพระคมภรทกลาวถงเหตการณสดทายไดรบการอธบายวา เปนเพยงสญลกษณแหงความ

จรงทพระเจาทรงอยเหนอทกสง (อตรภาพ Transcendence) ทรงอยเหนอสงทงหลายทอาจจะถก

สรางหรอไมถกสราง(Contingence)และเปนสญลกษณแหงความจรงทพระเจาผทรงสรรพานภาพ

ทรงมความสมพนธกบสงสรางทงหลายซงมขอบเขตจำกด

คารลบารทคดวาอนนตวทยาไมใชเรองอนาคตแตเปนเรองปจจบนทพระเจาผสถตนรนดร

เสดจมาพบกบมนษยผขนอยกบกาลเวลา ความรกเปนปจจยสำคญในการพบปะดงกลาว เหตการณ

สดทายซงกลาวไวในพนธสญญาใหม จงไมเปนเหตการณในกาลเวลา ไมเปนเรองเทพนยาย

เกยวกบอวสานของโลก ไมเปนเรองประวตศาสตรทเลาถงภยพบตของโลกหรอของจกรวาลทงหมด

เหมอนกบวาเปนละครใหญฉากหนง แตตรงกนขาม เปนวธเขยนเพอเนนความใกลชดระหวาง

พระเจาในนรนดรภาพกบมนษยซงอยในกาลเวลา

ตอมาเมอบารทเขยนหนงสอ“พระสจธรรมของพระศาสนจกร”(ChurchDogmatics)เขา

ไดปรบปรงความเขาใจเรองอนนตวทยาของเทววทยาปฏพฒนาการ (Dialectical Theology) และ

ยอมรบวา ความคดเดมมขอบกพรอง เพราะทำใหนรนดรภาพของพระอาณาจกรอยหางไกลและพน

จากประวตศาสตรของมนษยมากเกนไป ทำใหกาลเวลาทมงไปสอนาคตแทจรงไรความหมาย บารท

ยอมรบวา ความคดเดมของตนทำใหนรนดรภาพอยในทกขณะของชวตมนษย เปนความเขาใจนรนดร

ภาพตามความคดเหนของเพลโต (Plato) ไมใชตามความคดในพระคมภร

สรปไดวา เทววทยาปฏพฒนาการมขอบกพรองในการเขาใจประวตศาสตร เพราะมความ

หมายเพยงทางแนวตงอยางเดยว คอ เปนกจการของมนษยในความสมพนธกบพระเจาเทานน ไมม

ความหมายทางแนวนอน คอ ไมพจารณากจการของมนษยทมงไปสอนาคต ความคดของบารท

ถกตองในแงทเหตการณสดทายไมเปนเพยงภาคผนวกของประวตศาสตร แตผดในแงทเปนเหตการณ

ซงเกดขนในพระเจาเบองบน ไมใชในประวตศาสตรของมนษย เพราะพระเจาสถตเบองบนและโลก

อยเบองลาง มนษยในประวตศาสตรตองพจารณาเพยงความตำตอยของตน เพราะพระเจาไมทรง

เลอกเขาใหมบทบาทสำคญพระเจาเพยงพระองคเดยวทรงกระทำทกอยาง




เราเขาใจไดยากวา ประวตศาสตรและกาลเวลาในเทววทยาปฏพฒนาการมความหมาย

แทจรงอยางไร เพราะพระอาณาจกรของพระเจาในอนนตวทยาจะไมแตกตางไปจากเหตการณท

เกดขนแลวในอดต กระนนกด เทววทยาปฏพฒนาการทำใหอนนตวทยาเปนอสระจากแนวความคด

แบบจกรวาลและกายภาพ (Cosmicandphysicalconception)และไดรบแนวความคดจากพระ-

คมภรมากยงขน เชน ทำใหเรองพระอาณาจกรของพระเจาและอนนตวทยามความหมายชดเจนใน

ปจจบน

3. อนนตวทยาเชงอตถภาวนยม (Existential Eschatology)

รดอฟท บลทมาน (Rudolf Bultmann) ยดแนวความคดของอลเบรท ชไวนเซอรวา

พนธสญญาใหมทงหมดมทรรศนะอนนตวทยา แตบลทมานปรบปรงแกไขความเขาใจอนนตวทยา

ปฏพฒนาการทตนสนบสนนในตอนแรกๆ ทำใหอนนตวทยากลบเปนรหสทใชตความหมายของมนษย

ในการเผชญหนากบความยงใหญของพระเจา เขายอมรบวา ปจจบนของมนษยแตละคนเปนเวลา

แหงการตดสนใจ อนาคตของอนนตวทยาเปนเพยงสญลกษณแสดงความสำคญของเวลาปจจบน

เพราะเวลาปจจบนเรยกรองใหเราตดสนใจวาจะเลอกพระเจาหรอไม

บลทมานมแนวคดเรองประวตศาสตรเชนเดยวกบไฮเดกเกอร (Heidegger) จงเขาใจวา

อนาคตเปนสญลกษณความสามารถของมนษยทจะปรบปรงตนเอง มนษยมโอกาสพฒนาตนไดเสมอ

ไมมวนจะสมบรณมนษยทมประสบการณชวตใหมๆ เชนนกเหนความจรงอยตอหนาตนเองแมเขา

ไมอาจจะบรรลความสมบรณ เพราะมนษยเปนคนบาป ผกพนกบอดตและสญเสยตนเอง เขาปดตน

ตออนาคตเพราะคดวาไมสามารถพฒนาตนไดเขาจงขาดอสรภาพ

เมอสภาพมนษยเปนเชนน งานกอบกของพระครสตเจาเปนเหตการณทชวยมนษยใหออก

จากสภาพทปดตนเองไปสสภาพทเปดตนตออนาคต เพอสามารถรกอยางอสระ ดงนน โดยแกนแท

แลวอนนตวทยาจงเปนเรองของอสรภาพซงมพนฐานในความเชออนาคตกลบเปนปจจบนทพระเจา

ทรงเรยกมนษยใหตอบสนองพระองคดวยความเชอ



สำหรบบลทมาน อนนตวทยาจงสญเสยความหมายในแงทเปนจดมงหมายของประวต-

ศาสตรมนษยชาต แตเปนจดมงหมายของชวตแตละคน ประวตศาสตรของโลกไมมความสำคญ

อกแลว แตเปนประวตศาสตรของแตละคนทมความสำคญอยางแทจรง การทแตละคนพบกบ

พระครสตเจาเปนเหตการณสำคญทสดของประวตศาสตรมนษยแตละคน เพราะการเผชญหนากบ

เหตการณในอนนตวทยา ทำใหมนษยมความเปนอยอยางแทจรง อนนตวทยาจงหมายถงการทำให

ความเชอของเราเปนจรงในปจจบน เพอตอบสนองพระสรเสยงของพระเจา ภาพตางๆ ของพระ-

คมภรเกยวกบอนาคตในอนนตวทยาของชาวยว เปนเพยงเทพนยายเราจงจะตองขจดเรองเทพนยาย

และตความหมายในมตเดยวของปจจบน

บลทมานเสนอความคดทมคณคาในเรองความสมพนธระหวางความเชอกบชวตของแตละคน

แตเขาไมสามารถอธบายอนาคตแทจรงของโลกและประวตศาสตรของมนษยสวนรวม เพราะเขานำ

ความคดของไฮเดกเกอรเรองประวตศาสตรของมนษยมาใชในการตความหมายขอความในพระคมภร

นกเทววทยาทงคาทอลกและโปรเตสแตนตเหนพองตองกนวาความคดของบลทมานมขอบกพรอง

4. อนนตวทยาทเปนความจรงแลว (Realized Eschatology)

ชาลสฮาโรลดดอดด(CharlesHaroldDodd)เปนนกเทววทยาทมชอเสยงอกคนหนง

ซงเนนความสำคญของอนนตวทยาเชงอตถภาวนยม (Existential) เขาไมใชคำวาอตถภาวนยม แต

เรยกความคดของตนวา อนนตวทยาทเปนจรงแลว (Realized Eschatology) พระอาณาจกรของ

พระเจาดงทพระเยซเจาทรงเทศนสอนนนเปนจรงอยางสมบรณแลวในพระองค การเสดจมาอยาง

รงโรจนของพระครสตเจาในอนาคตจะไมเปนการเสดจมาในประวตศาสตรมนษย แตเปนเหตการณ

นอกประวตศาสตร เพราะการเสดจมาของพระองคในประวตศาสตรสำเรจลลวงแลวเมอทรงกลบคน

พระชนมชพ

ดอดดพยายามใหความคดของตนมความสมดลโดยยนยนวา อนนตวทยาเปนเรองของอนาคต

นอกประวตศาสตร แตเขายงเนนอนนตวทยาในประวตศาสตรซงตองตความในปจจบนเชงอตถภาว-




นยม(Existentialnow)เราสามารถลมรสพระอาณาจกรของพระเจาในปจจบนแตประสบการณใดๆ

ทมขอบเขตในสมพนธมตระหวางสถานทและเวลา(SpaceandTime) จะไมมวนสมบรณ เมอใดท

ประวตศาสตรทงหมดจะถกรวมเขาอยในแผนการนรนดรภาพทงครบของพระเจาแลว เมอนนพระ-

ครสตเจาจะเสดจมาบนดาลใหทกสงบรรลถงความสมบรณ

แนวความคดของดอดดคลายกบความคดของยอหนเอ.ท.โรบนสนกลาวคอเขาปฏเสธ

ไมยอมรบวาสวรรคหรอนรกเปนผลลพท2ประการของประวตศาสตรมนษยเขาคดวามนษยทกคน

จะไปสวรรค (Universal Homecoming) เพราะความรกทรงพลานภาพของพระเจาทำใหมนษยตก

นรกไมไดพระองคจะไมทรงอนญาตใหผใดตองพนาศไป

5. อนนตวทยาในแงความสำเรจของคำสญญา (Eschatology as Fulfillment and Promise)

นกเทววทยาบางคนการเนนอยางดถงแนวทางอนาคตของอนนตวทยา โดยชใหเหนถงความ

ตงเครยดระหวางเหตการณทเปนความจรงแลวกบเหตการณทจะเกดขนในอนาคตออสการ คลลมาน

(Oscar Cullman) คดวา เหตการณสดทายจะเกดขนทนททนใด เพราะเปนผลของความตงเครยด

ระหวางความรอดพนทเกดขนแลวในพระครสตเจากบความรอดพนทจะสมบรณเพยงแตในวาระ

สดทาย ความรอดพนเกดขนจรงแลว จงรบรองวาเหตการณในอนนตวทยาทยงไมเกดขนนน ไมชา

จะตองเปนความจรงอยางแนนอน

ดงนน ความหวงของอนนตกาลทจะมาถงโดยฉบพลนจงเปนไปได การรอคอยเหตการณ

แหงอนนตวทยาในอนาคตมรากฐานอยในเหตการณทเกดขนแลว เหตการณทเกดขนแลวจงม

นำหนกเหนอกวา แตเหตการณทเกดขนแลวกบเหตการณทยงไมเกดขนตองพงพาอาศยซงกนและกน

หมายความวา คำยนยนเหตการณปจจบนมงไปสความสมบรณในอนาคต ขณะทคำยนยนเหตการณ

ในอนาคตมพนฐานจากเหตการณทเรมเกดขนในปจจบนและจะสมบรณในอนาคต

เวอรเนอร เกโอค คมเมล(WernerGeorgKuemmel1905-1995)มแนวความคด

คลายกบคลลมาน เขาคดวาการเทศนสอนของพระเยซเจาและการประกาศขาวดของครสตชนสมย



แรกเรองการรอคอยอนนตกาลทจะตองเกดขนในไมชา ตองการเนนวา พระอาณาจกรของพระเจา

เรมตนแลวในปจจบนพระเยซเจาทรงใชภาษาเปรยบเทยบทใชกนในสมยของพระองคเพอสอนวา

งานกอบกของพระเจาทเรมแลวในพระชนมชพของพระองคมงสความสมบรณ แตในสมยของเรา

ไมจำเปนตองประกาศวา อนนตกาลเปนเหตการณทเรากำลงรอคอยจะเกดขนในไมชา เพราะการ

อางถง “ในไมชา” เปนเพยงวธพดทลาสมย แตการรอคอยความรอดพนทสมบรณในอนาคต เปน

คำสอนสำคญของพระเยซเจาทจะละเลยไมได มฉะนนแลว เราจะบดเบอนคำสอนของพระองค

พระสญญาของพระครสตเจาถงเหตการณในอนาคต และการประกาศความรอดพนทสำเรจแลวใน

อดต ตองอาศยซงกนและกน เพราะพระสญญาจะมลกษณะเฉพาะและเชอถอไดโดยอาศยความ

รอดพนทสำเรจแลวในอดต ความสำเรจนเปนทงความรอดพนในขนเรมตนและเปนมดจำของพระ-

สญญาทจะตองเปนจรง

6. การฟนฟอนนตวทยาของนกเทววทยาคาทอลก (Renewal in Catholic Eschatology)

เมอตนศตวรรษท 19 นกเทววทยาของมหาวทยาลยตอบนเกน (Tuebingen) เปนผรเรม

แนวโนมใหมเรองอนนตวทยาในวงการคาทอลก โดยเฉพาะอยางยง เปนผพฒนาความคดเกยวกบ

พระอาณาจกรของพระเจาเชนจอหนบปตสตฟอนฮรเชอร(J.B.VonHirscher)เขานำความคด

เกยวกบพระอาณาจกรมาประยกตใชกบวชาคำสอน พระสจธรรมและจรยธรรม แตเมอนกเทววทยา

คาทอลกพจารณาปญหาเรองอนนตวทยาของบรรดาโปรเตสแตนตอยางละเอยด เขาไดรบแรง

บนดาลใจใหศกษาอนนตวทยาอยางลกซงมากกวาเดม เชน ไมเกล ชเมาส (Michael Schmaus)

คองการ(Congar)ดานเอล(Danielou)ฟอนบลทาซาร(VonBalthasar)และคารลราหเนอร

(K.Rahner)เปนนกเทววทยาคาทอลกรวมสมยทไดพฒนาความคดทางอนนตวทยา

ไมเกล ชเมาส(MichaelSchmaus)ศกษาเนอหาอนนตวทยาผดแปลกไปจากเดมเลกนอย

เขาสลบภาคคอศกษาอนนตวทยาเมอสนพภพ(UniversalEschatology)กอนทจะศกษาอนนต-

วทยาเฉพาะบคคล (Individual Eschatology) เขาเปนคนแรกทพยายามอธบายความหมายของ




อนนตวทยาวาไมศกษา“สงสดทาย”(Lastthings)หรอ“สภาพถาวร”(DefiniteStates)แต

ศกษาเหตการณทจะเปนจรงในอนาคต ดงทพระเจาทรงเปดเผย แกนแทของอนนตวทยาคอ ความ

สนทสมพนธกบพระครสตเจาผทรงกลบคนพระชนมชพ เพราะพระครสตเจาทรงเปนทงจดเรมตน

และจดสดทายของหนทางทนำมนษยไปอยกบพระเจา พระครสตเจาทรงกำหนดอนาคตของมนษย

และของโลกเพราะพระองคทรงดำรงอยตงแตแรกเรมแลว

อฟ มาร คองการ(Yves–MarieCongar)วจารณตำราการอธบายเรอง“สงสดทาย”ท

นกเทววทยาคาทอลกมกไดสอนมาเปนเวลานาน ตำราวชาอนนตวทยาเหลานเขยนเปนภาษาลาตน

(DeNovissimis)โดยเฉพาะอยางยงคองการทวงตง3หวขอคอ

ก) ตำรานอธบายสงสดทายในแงกายภาพและวตถมากเกนไป (Excessive Physicism)

เพราะเขาพจารณาอนนตวทยาโดยไมสมพนธกบเรองความรอดพน

ข) ตำรานลดความสำนกในธรรมลำลกและในการรเรมอยางอสระของพระเจา ทำให

“สงสดทาย”เปนขอมลทตองอธบายโดยการตงสมมตฐานตามกระบวนการทางวทยาศาสตร

ค) ตำรานอธบายสงสดทายในขอปลกยอยตางๆ อยางละเอยดมากเกนไป แตคำสอน

ของพระศาสนจกรเรองอนนตกาลมเพยงไมกขอ

คองการจงไดเสนออนนตวทยาทใหความสนใจและยดธรรมลำลกเรองพระครสตเจาเปน

หลกคอธรรมลำลกปสกาและธรรมลำลกเรองการเสดจมาอยางรงโรจนของพระครสตเจา

ยาง ดานเอล(JeanDanielou)เนนความสมพนธระหวางธรรมลำลกเรองพระครสตเจา

กบอนนตวทยามากกวาคองการ ดานเอลศกษาพระสจธรรมทสภาสงคายนาเมองคาลเซดอนได

ประกาศและแสดงวา พระครสตเจาทรงเปนเหตการณสดทาย (Eschaton) ทเปดยคปลายของ

ประวตศาสตรมนษย เพราะพระองคทรงรวมทงธรรมชาตมนษยและธรรมชาตพระเจาในพระบคคล

เดยว ทรงเปนจดมงหมายสดทายของมนษยชาต ทรงเปนอวสานของทกสงทกอยาง ทรงควบคม

ทงชวงเวลาแหงพระสญญาและเวลาแหงความสำเรจบรบรณ และในฐานะทพระองคเปนพระเจาก

จะเสดจมาอยางรงโรจนเพอทำใหทกสงสำเรจบรบรณ ดงนน อวสานของสรรพสง (Eschaton) ไม

เปนเพยงอวสานของกาลเวลาแตเปนจดมงหมายสมบรณของการพฒนามนษยและโลก



โดยแทจรงแลว อวสานไมเปนเหตการณทจะเกดขน (Eschaton) แตเปนพระบคคลของ

พระครสตเจา(Eschatos) ผเปนทงพระเจาแทและมนษยแทในเวลาเดยวกน ไมมผใดหรอสงใดทจะ

สงกวาและยงใหญกวาพระองค เพราะพระองคทรงเปนปลายทางทสมบรณแหงแผนการของพระเจา

ดเหมอนวา เวลาและประวตศาสตรทยงคงอยหลงพระชนมชพของพระครสตเจาและธรรมลำลก

ปสกาขดแยงกบความเชอทพระองคทรงเปนปลายทางทสมบรณของทกสง

ปญหานแกไขไดถามทรรศนะดงตอไปน คอ ความสมบรณสดทายของทกสงเปนความ

สมบรณในพระครสตเจาเสมอไป เพราะไมมผใดหรอสงใดทสงกวาหรอยงใหญกวาพระองค เปน

ความสมบรณทจะสำเรจไปโดยพระครสตเจาเมอจะเสดจมาอยางรงโรจน และเปนความสมบรณ

ตามพระฉบบของพระครสตเจา เพราะพระองคทรงรกษาความแตกตางระหวางธรรมชาตมนษย

และธรรมชาตพระเจาในการเปนพระบคคลเดยว จงแสดงวามนษยจะไมถกกลนเขาไปในพระเจา

และประวตศาสตรของมนษยจะไมสญสลายไปเมอเหตการณสดทายจะสำเรจสมบรณ

ฮนส อรส ฟอน บลทาซาร (HansUrsVonBalthasar)พฒนาความคดของตนตามแนวของ

คองการ และดานเอล ขอเขยนของบลทาซารมความชดเจนและเปดรบคำเสนอแนะของนกเทววทยา

โปรเตสแตนตมากกวาเขาทงสองคน บลทาซารคดวา พระชนมชพของพระเยซเจาซงแสดงความ

นอบนอมเชอฟงอยางไมมเงอนไขตอพระบดาจนสนพระชนมบนไมกางเขน เปนความสำเรจบรบรณ

ของกาลเวลา ดงนน ความคดทางอนนตวทยาซงเปนองคประกอบสำคญของวชาเทววทยา จงเกยว

ของกบธรรมลำลกเรองพระครสตเจา

บลทาซารยงเชญชวนนกเทววทยาใหสอนเหตการณสดทายโดยขจดความคดเกยวกบโลก

วตถหรอกาลเวลา และตองการใหอธบายเหตการณสดทายในแงทเปนความสมพนธของมนษยกบ

พระเจา ดงนน ความสมพนธกบพระครสตเจาผทรงกลบคนพระชนมชพ กำหนดการตดสนใจของ

มนษยในกาลเวลาและเปนพนฐานนรนดรภาพของมนษย เพราะพระครสตเจาผทรงผานจากวนศกร

ศกดสทธไปถงวนปสกาเปนเหตการณสดทายทเปดเผยชวตของพระตรเอกภาพแกมนษย ทำให

ประวตศาสตรมนษยมคณคาในพระองค




คารล ราหเนอร(Karl Rahner)ยดหลกการ“ผฟงพระวาจา”(Hearersoftheword)

อยางมนคงในเทววทยาของตน เขาบรรลขอสรปเดยวกนกบบลทาซาร โดยเสนอวธเขาใจมนษย

แบบใหม เปนการเขาใจความตงเครยดระหวางสงทเกดขนแลวกบสงทยงไมเกดขน ดงท คลทมาน

ไดอธบายไว ราหเนอรเขยนวา “ความรเกยวกบอวสานของสรรพสงไมเพมความรพระสจธรรมเรอง

มนษยและพระครสตเจา แตเปนการมองมนษยและพระครสตเจาในสภาพทสมบรณ” มนษยทฟง

พระวาจาของพระเจา กเขาใจจดหมายปลายทางทพระเจาทรงกำหนดไว คอ มนษยเหนแจงถง

อนาคตของตน

พระวาจาของพระครสตเจาเปดเผยอนาคตในปจจบน และความเชอทำใหมนษยไดรบความ

รอดพนในปจจบน ความรอดพนนเปนจรงแลวแตยงไมสมบรณ จะสมบรณในอนาคตเทานน อนนต-

วทยาจงยดขยายความรอดพนทมนษยไดพบแลวดวยความเชอ ความรถงอนาคตจะเปนความรถง

อนาคตของปจจบน ในแงหนง ราหเนอรเนนเหตการณชวตปจจบนตามความคดของบลทมาน แตใน

อกแงหนง ราหเนอรยงตองการเนนวาอนนตวทยาเปนเรองเกยวกบปจจบนทจะสำเรจบรบรณใน

อนาคต ความคดของราหเนอรตางจากความคดของลทธปจเจกนยมของบลทมาน (Individualism)

และครอบคลมชวตมนษยทงหมดในทกแง ทงในความสมพนธกบโลกและประวตศาสตรทมงสการ

พฒนาเกนขอบเขตของกาลเวลา

7. มมมองทางววฒนาการ การเมองและปฏรปสงคมของอนนตวทยา (Evolutionary, Political

and Revolutionary Perspectives of Eschatology)

7.1 อนนตวทยาในมมมองของววฒนาการ

ปแอร เทยารด เดอ ชารแดง (Pierre Teilhard de Chardin) เปนคนแรกทได

พยายามเชอมววฒนาการแหงมนษยชาตกบความรอดพนของมนษยใหเปนกระบวนการเดยวกนเขา

เชอมโยงความหวงของมนษยทจะไดสวรรคกบความหวงของโลกทจะบรรลสภาพสมบรณ, การ

กระทำของพระเจา และการรวมมอของมนษยเปนกระบวนการเดยวกนแหงการววฒนาการทมงส



อนาคต,สมบรณ(Absolutefuture)คอจดจบของอนนตกาล(Omegapoint) เมอทกสงจะเขา

รวมอยในพระครสตเจา

เทยารดคดวา ความหวงคอความเชอในอนาคต แตความคดของเขาในเรองอนนตวทยา

คอนขางคลมเครอ จงไมคอยมประโยชนตอเทววทยาวาดวยเรองอนนตวทยา ความคดของเขาม

พนฐานในทฤษฎททกสงมงไปสจดมงหมายในอนาคต (Teleological) ไมมพนฐานในพระวาจาท

สญญาวา พระเจาจะทรงบนดาลความรอดพนสมบรณแกมนษยและโลก สำหรบเทยารด วธคด

เกยวกบอนาคตกาลคอวธการทางวทยาศาสตรทคำนวณคราวๆ จากขอเทจจรงทมอย (Scientific

extrapolation) ในฐานะนกวทยาศาสตร เขาศกษาเหตการณในอดตและใชขอมลทได มาทำเสน

กราฟ แลวเขาคำนวณเสนโคงของกราฟเลยขอเทจจรงทไดมา โดยแทจรงแลว เราไมสามารถทำ

กราฟของเสนโคงในชวตของมนษยและโลก เพราะสรรพสงไมเจรญกาวหนาอยางตอเนองสจดจบ

ของอวสานอยางทเทยารดคด เพราะประวตศาสตรของมนษยมความพายแพ ความเศราโศกและ

ความผดหวงอยเสมอ

7.2 อนนตวทยาในมมมองความหวงทเปลยนแปลงโลกปจจบน

มอลทมาน (Moltmann) ตองการทำใหอนนตวทยาเปนเรองเดยวกนกบขอความเชอ

ครสตชนเรองความหวง เพราะครสตศาสนาเปนอนนตวทยาตงแตตนจนจบ ครสตชนมงไปขางหนา

หวงวาปจจบนจะเปลยนแปลงอยเสมอ อนนตวทยามหลกการในองคพระครสตเจาและประกาศ

อนาคตแหงพระสญญาดงปรากฏในการกลบคนพระชนมชพของพระองค พระสญญาขดแยงกบ

ประสบการณปจจบนของมนษยทมบาป มความทรมานและความตายอยางเตมเปยม

แตผมความเชอจะพบกบความแนนอนของอนาคตในพระครสตเจา อนนตวทยาของ

ครสตชนไมพยายามทจะนำประสบการณตางๆ ทเกดขนอยางตอเนองในประวตศาสตรของมนษย

ผนวกเขาเปนหนงเดยวกบแผนการของพระเจา แตเปนความสำนกของธรรมทตทถกสงไปประกาศ

ขาวดเรองความหวงคอพระสญญาทวาพระเยซเจาจะเปนองคพระผเปนเจาผทรงปกครองสรรพสง

แมเหตการณตางๆ ในโลกดเหมอนขดแยงกบความหวงน




“พระสญญาทงปวงของพระเจาสำเรจลงในพระองคดวยคำวา ‘จรง’ “(2 คร1:20)พระ-

สญญานไดรบการยนยนดวยการกลบคนพระชนมชพของพระองคแลว แตประวตศาสตรของมนษย

ยงรวมความขดแยงของไมกางเขน ซงทำใหการปกครองพระครสตเจาซอนอยในเหตการณตางๆ

ครสตชนมงหวงโลกใหมทมชยชนะเหนอความขดแยงดงกลาว ความขดแยงอาจหมดสนไปถาเรา

เขาใจวา ประวตศาสตรแหงความรอดพน เปนการเปดเผยตอเนองอยางคอยเปนคอยไปตลอด

ประวตศาสตรพระศาสนจกร

อนนตวทยาเปนเรองของการวจารณหรอวนจฉยประวตศาสตรเพอใหผทมความเชอพรอม

ทจะรบสงทเขามองไมเหนหรอคดวาเปนไปไมได หนาทและพนธกจของพระศาสนจกรขนอยกบ

การรอคอยพระอาณาจกรของพระเจาในอนนตกาล เมอความชอบธรรมและสนตสข เสรภาพและ

ศกดศรของมนษยจะมาถง คอความหวงในความยตธรรม ความเปนมนษยทสมบรณ มนษยทมความ

สมพนธทดตอกน และสนตสขของสงสรางทงมวลจะเปนจรง

โวลฟารท ปนเนนแบรก(WolfartPannenberg)ไดอธบายความหมายของอนนตวทยาในแนว

เดยวกนกบมอลทมาน เขาไดตความหมายของอนนตวทยาวา การทำนายถงอนาคตวางกฎเกณฑ

ของสภาพของมนษยทจะเปนไปในวาระสดทาย เพราะพระเจาจะทรงสถาปนาความชอบธรรม ท

มนษยจำเปนตองไดรบเพอบรรลความบรบรณ จดมงหมายของความรอดพนในมมมองอนนตวทยา

คอ ธรรมชาตสมบรณของมนษยจะเปนจรงอยางถาวร แตลำพงมนษยไมสามารถบรรลสภาพเชนน

เพราะเขามบาป โดยแทจรงแลว พระอาณาจกรของพระเจาหมายถง ทงมนษยแตละคนจะเขารวม

เปนหนงเดยวในสงคมของตนและมนษยทกคนทงในอดต ปจจบน และอนาคตจะเขารวมเปนหนง

เดยวในสงคมทไมมวนสลาย เปนสงคมแหงอสรภาพและความสมบรณในเอกภาพและสนตสขของ

พระจตเจา โดยอาศยการกลบคนชพของบรรดาผตาย

ปนเนนแบรกคดวา อนาคตแหงอนนตกาลเปนสงเดยวกบสารตถะนรนดร (Eternal

essence) ของสรรพสง ตราบใดทสารตถะของสรรพสงยงไมสำเรจ พระอาณาจกรกยงมาถง ปน-

เนนแบรกพจารณาสารตถะของสรรพสงอยในกาลเวลา เพราะสารตถะขนอยกบกระบวนการทาง



กาลเวลาและจะกำหนดโดยผลลพทสดทายเทานน ความคดเชนนทำใหความหวงทวา สมรรถภาพ

ของมนษยทจะเปนหนงเดยวทงสวนตวและสวนรวมจะเปนจรงในวาระสดทาย มความสำคญมาก

ตอมนษยทกำลงแสวงหาความหมายของชวต

ปนเนนแบรก พจารณาเหตการณตางๆ ตามท โลแนรกน (Lonergan) พจารณาความ

หมายของคำในประโยค ความหมายของคำแตละคำขนกบประโยคฉนใด ความหมายของเหตการณ

กขนอยกบบรบทในสภาพชวตฉนนน เราเชอมโยงประสบการณทไดรบเขากบชวตทงหมดของเรา

โดยการพนจพจารณาและการคาดหวง ชวตของเรายงคงกาวไปขางหนาเปนกระบวนการทยงไมจบ

เราจงจำเปนตองคาดคะเนลวงหนาถงชวตทงหมดในวาระสดทายซงยงไมเปนจรง ความหมายของ

เหตการณจงผกพนกบประวตศาสตร ชวตทงหมดเกยวของกบกระบวนการทางประวตศาสตร อนาคต

โดยเฉพาะอนาคตในวาระสดทาย เกยวของเพอตดสนความหมายของชวตทงหมดและประสบการณ

แตละอยาง คณภาพชวตหลงจากความตายโดยอำนาจของการกลบคนชพจะมผลยอนหลงในปจจบน

เพอประสบการณตางๆ ในชวตจะมพนฐานในความหมายทมโครงสรางโดยรวม

7.3 อนนตวทยาในมมมองการเมอง

ยอหน บปตส เมทซ(JohannesBaptistMetz)เขาใจวาโลกตามความเชอครสตชน

ตองมงไปสอนาคต เพอเปนพนฐานของความหวง การมงสอนาคตตามความคดแนวใหมและตาม

ความเขาใจโลกในแงประวตศาสตร ทเปนผลของมมมองนมพนฐานบนความเชอในพระสญญาของ

พระเจาทบนทกไวในพระคมภร ดงนน ความสมพนธระหวางความเชอครสตชนกบโลกเขาใจไดจาก

มมมองของเทววทยาวาเปนอนนตวทยาทมงสรางสรรคและวพากษวจารณ เพราะความหวงของ

ความเชอครสตชนมงไปสอนาคตและสำเรจเปนความจรงไมได ถามองขามโลกและอนาคตของโลก

เมทซ อธบายวชาเทววทยาทางการเมอง (Political Theology) ดงตอไปน “กอนอน

ขาพเจาเขาใจเทววทยาการทางเมองวาเปนการแกไขปรบปรงเทววทยาปจจบนในแบบวจารณ เพราะ

เทววทยาปจจบนมความโนมเอยงสชวตบคคลสวนตวมากเกนไป เปนความโนมเอยงทมงสนใจมนษย




สวนบคคลมากกวาสงคมสาธารณะและทางการเมอง เวลาน ขาพเจาเขาใจเทววทยาการทางเมอง

วาเปนความพยายามในแงบวกทจะตความหมายของอนนตวทยาในสภาพของสงคมปจจบน”

พระศาสนจกรในฐานะทเปนสถาบน ไมไดเปนอะไรทอยเหนอหรอเคยงขางสงคมมนษย

แตอยภายในสงคม และมหนาทวพากยวจารณสงคมเพอปลดปลอยสงคมใหเปนอสระ

หนาทวพากษวจารณของพระศาสนจกรอยในการประกาศขอกำหนดของอนนตวทยาแกผม

ความคดนามธรรมเรองความกาวหนาและมนษยชาต และมองปจเจกบคคลทนและเวลานวา เปน

เพยงเครองมอทใชสรางอนาคตของเทคโนโลยโดยใชเพยงเหตผลเทานน ครสตชนตองประกาศให

ระบบการเมอง ในปจจบนรวา ประวตศาสตรทงหมดขนกบเงอนไขแหงอนนตวทยาทพระเจาทรง

กำหนดไว ครสตชนตองพยายามใหสงคมตางๆทแตกแยกใหคนดกน และตองสงเสรมความปรารถนา

ดทางสงคมและการเมองเพอใหทกฝายไดรวมมอกนแกไขความขดแยง และรวมมอกนสรางโลกแหง

สนตภาพถาวร เปนโลกทปราศจากสงครามโดยสนเชง บรรดาครสตชน ตองระวงอยาใหสนตภาพ

เปนเรองของความรสกเทานน และตองวพากษวจารณความคดเพอฝนของสนตภาพปราศจากความ

ขดแยงเปนความคดทางจนตนาการหรออดมรฐ(Utopia)

เมทซไดใหความสมดลทดระหวางความหมายของอนนตวทยาในมมมองทางสงคมและการ

เมองปจจบนกบความหมายในอนาคต ความสมดลดงกลาวแตกตางอยางเหนไดชดเจนจากความคด

อกแนวหนง ซงใชหลกของเทววทยาการปฏรป (Theology of Revolution) การปฏรปสำหรบเทว-

วทยาทางการเมองเปนปญหาทางจรยธรรม เปนวธหนงในหลายวธสำหรบนำความเชอแบบอนนต-

วทยาไปสการปฏบต เชน เทววทยาเรองการปลดปลอยใหเปนอสระ ทำใหพระเจาประทบอยใน

ประวตศาสตรของมนษย โดยเฉพาะเวลาสำคญทความหวงทางอนนตวทยาสำเรจเปนจรง เทววทยา

การปฏรปมกำเนดในทวปยโรปและอเมรกาเหนอ ซงเปนแหลงทมความเจรญกาวหนาทางอตสาห-

กรรม เทววทยาการปลดปลอย(TheologyofLiberation) ของทวปทงสองนแตกตางจากเทววทยา

ในทวปอเมรกาใตทเรมขนโดยพจารณาสภาพของประชาชนทมความทกขทรมานและถกกดขขมเหง



7.4 อนนตวทยาในแงปฏรปสงคม

รชารด ชาอลล (Richard Shaull) เปนผหนงในทวปยโรปทสนบสนนเทววทยาการปฏรป

เขายนยนวา การขยายตวของการปฏรปขนอยกบมาตรการทฝายตางๆ ตอสกนตอบสนองแรง

กระตนทตองการใหมสงคมมสภาพดกวาเดม เทววทยาการปฏรปขนอยวาสงคมดงกลาวจะตองม

ลกษณะอยางไรในพระญาณเอออาทรของพระเจาและในความวนวายของมนษย สงคมในระบบใหม

จะไดรบการสถาปนาขนโดยการฟนฟเปลยนแปลงระบบปจจบน แมวาการเปลยนแปลงดงกลาว

อาจจะทำใหสภาพของมนษยตกตำลงไปอก การปฏรปจะบรรลเปาหมายเทาททำได กตอเมอพฒนา

สงคมใหรจกวพากษวจารณตนเอง และมความรสกไวตอสงททำใหเกดความไมพอใจ

กลมครสตชนมแนวทางสรางสรรคสงคม ซงตรงกบกจการของพระเจาในการสรางสรรค

มนษย กลมครสตชนแสดงความสมพนธเปนหนงเดยว (Koinonia) ททำใหบคคลมโอกาสรวมเปน

หนงในชวตของหมคณะและในการตดสนตางๆ ทมผลตอจดหมายของกลม เพราะเหตน บคคลดง

กลาวจงเปนมนษยอยางแทจรง กลมครสตชนมพระอาณาจกรของพระเจาเปนเปาหมาย

ในมมมองพระอาณาจกรของพระเจา การเลอกวธการปฏรปกอใหเกดความตงเครยดซงจะ

เปนพลงสรางสรรค ความตงเครยดนเปนกำลงทใชเพอสรางสรรคระบบใหมของสงคม ระบบนไม

เปนผลของการกระทำของเราแตเปนของประทาน ซงเราไดรบจากพระเจา แมวาเราจะมขอบเขต

และความลมเหลวกตาม ความหมายกคอเรามความวางใจวา ทกๆ ขณะในประวตศาสตรไดรบการ

เสรมแตงอาศยการกระทำของพระเจาและเรารอคอยใหพระเจาทรงสำแดงกจการของพระองคขณะ

ทเราเดนทางไปสอนาคต

กสตาโว กเตยเรซ (Gustavo Gutierrez) นกเขยนชาวลาตนอเมรกา ผแตงหนงสอ

“เทววทยาแหงการปลดปลอย” ไดนำแนวคดทางปฏบตเขาในคำนยามของเทววทยา เขากลาววา

เทววทยาเปนการไตรตรองทวพากษวจารณ การกระทำของพระศาสนจกรในประวตศาสตรของมนษย

เพราะพระศาสนจกรเกยวของกบกระบวนการปลดปลอย ซงนำไปสการเปลยนแปลงของโลก การ

ปฏบตในประวตศาสตรเปนแหลงขอมลอนดบแรกของการศกษาเทววทยา




เทววทยาไมมจดเรมจากแหลงขอมลทเคยยดถอกนมาคอพระคมภรธรรมประเพณและ

อำนาจการสอนของพระศาสนจกร แตเรมจากการประทวงผทเหยยดหยามศกดศรของมนษย โดย

พยายามตอสกบวธการทใชเพอกดขมนษยเปนจำนวนมาก เพอปลดปลอยความรกและสรางสงคม

ใหมทยตธรรมและมความรกปรองดองกน

ความคดเกยวกบอดมรฐ (Utopia) คอ สงคมทดตามอดมคต ถกนำมาเปนเครองมอเพอ

เชอมความหวงของครสตชนกบการกระทำในประวตศาสตร สำหรบกเตยเรซ อดมรฐเปนการ

ประณามระบบสงคมปจจบนพรอมกบประณามขอบกพรองทเกดจากระบบน เปนการปฏเสธสถาน-

การณมนษยทตกตำอยางสนเชง เปนการปฏเสธเพอคนพบรากแทของความชว อกแงหนง อดมรฐ

ยงเปนการประกาศสงทยงไมเปนแตจะเกดขน เปนการลมรสระบบใหมของสรรพสงและของสงคม

ใหม อดมรฐผลกดนมนษยใหกาวไปขางหนา เปนแผนการทมงสอนาคต เปนความจรงททำให

ประวตศาสตรกลบมพลวตร

อดมรฐปองกนไมใหแผนการใดในประวตศาสตรกลบเปนเรองสมบรณ ซงจะเปนสถานภาพ

ทจะไมเปลยนแปลงอก (Status quo) และปองกนไมใหความเชอครสตชนถกจำกดจากวธการของ

มนษย วธการนอาจจะดกวาวธการเดม แตยงปรบปรงใหดขนอยเสมอ ดงนน แนวคดของกเตยเรซ

จงเปนเรองของการสรางสรรคมนษยใหมอยางตอเนอง ทำใหเกดการพบปะระหวางการปลดปลอย

ทางการเมองกบความสนทสมพนธของมนษยกบพระเจา

8. ขอสรป

นกเทววทยารวมสมยจงถกเถยงกนเกยวกบอนนตวทยา ฟอน บลทาซารกลาววา “การ

คนควาของนกเทววทยาเรองอนนตวทยาไมไดนำไปสการอธบายปญหาอยางมระบบ“สงสดทาย”กอ

ใหเกดปญหาอยางแทจรง เรายงไมสามารถบรรลถงความเขาใจในเรองอนนตวทยาไดอยางชดเจน

เมอใดสงสดทายกลายเปนเรองทนกเทววทยาใหความสนใจ เมอนนแนวความคดตางๆ จะปรากฏ

ออกมา”


อ น น ต ว ท ย า อ น น ต ว ท ย า88

บทที่ 5...

Documents

Transcript of บทที่ 5...