№ (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

16
ДАР ГИРДОБИ СИЁСАТ Зўри Душанбе Чаро Умаралї Ќувватов ѓайб зад? САЊИФАИ 9 ФОРМАТИ БОБОИ ФАЙЗ Фаридун РАЊНАВАРД: Очата бугў, пи-пи накуна... САЊИФАИ 7 ДИН ВА МАЗЊАБ Эшони НУРИДДИНЉОН: "Касе њуќуќи манъи никоњи хешутабориро надорад" САЊИФАИ 12 БЕПАРДА, БО ДАЛЕЛ Абдуќаюми ЌАЮМЗОД: Ба Саймумин Ятимов бовар кардам... САЊИФАЊОИ 4-5 (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013 SOS!!! Духтардуздї? Тайи шаш моњи ахир дар Тољикистон беш аз 50 духтар, ки асосан ноболиѓ њастанд, бедарак гум шудаанд!!! 20 имомхатиби тољик дар маркази вањњобия Имомхатибони Тољикистон ба Ќатар барои омўзиши забони арабї рафтаанд, ё асосњои љараёни вањњобия? БА ПРЕЗИДЕНТ ГАП ДОРАМ... Ваќте ў бо мактуб ба идораи "Нигоњ" омад ва хоњиш кард, ки мактубашро ба президент Эмомалї Рањмон ва раиси шањри Душанбе Мањмадсаид Убайдуллоев нашр кунем, шояд касе аз мо, њатто дањяки ин дардномаро ба худ тасаввур намекард... Фошгўињои журналисти шинохта бо корбарони интернет 1 САЊИФАИ 3

description

20 имомхатиби тољик дар маркази вањњобия

Transcript of № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

Page 1: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 1

ДАР ГИРДОБИ СИЁСАТ

Зўри ДушанбеЧаро Умаралї Ќувватов ѓайб зад?

САЊИФАИ 9

ФОРМАТИ БОБОИ ФАЙЗ

Фаридун РАЊНАВАРД:Очата бугў, пи-пинакуна...

САЊИФАИ 7

ДИН ВА МАЗЊАБ

Эшони НУРИДДИНЉОН:"Касе њуќуќи манъи никоњихешутабориро надорад"

САЊИФАИ 12

БЕПАРДА, БО ДАЛЕЛ

Абдуќаюми ЌАЮМЗОД:Ба Саймумин Ятимовбовар кардам...

САЊИФАЊОИ 4-5

№ (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

SOS!!! Духтардуздї?Тайи шаш моњи ахир дар Тољикистон беш аз 50 духтар, ки асосанноболиѓ њастанд, бедарак гум шудаанд!!!

20 имомхатиби тољикдар маркази вањњобияИмомхатибони Тољикистон ба Ќатар барои омўзишизабони арабї рафтаанд, ё асосњои љараёни вањњобия?

БА ПРЕЗИДЕНТГАП ДОРАМ...Ваќте ў бо мактуб ба идораи"Нигоњ" омад ва хоњиш кард, кимактубашро ба президентЭмомалї Рањмон ва раиси шањриДушанбе МањмадсаидУбайдуллоев нашр кунем,шояд касе аз мо, њаттодањяки ин дардномароба худ тасаввурнамекард...

Фошгўињои журналисти

шинохта бо корбарони интернет

1

САЊИФАИ 3

Page 2: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 20132 МАВЗЎИ АСОСЇ

Як гуруњи 20 - нафараиимомхатибони Тољикистон бароиомўзиш ба як маркази вањњобия, ёсалафия дар Ќатар сафарбаршудаанд.

тоулло Ќосимов, сухангўи Мар-кази исломии Тољикистон ба"Ни-гоњ"гуфт, ки ин гуруњ аз сўи Ку-митаи дин ва Шўрои уламои киш-вар созмон ёфта, дар ин марказимаъруф як давраи кўтоњ забони

арабї хоњад омўхт. Вай афзуд, гуруњро Эшо-ни Сайидљони Сорбонхўља, раиси Шўрои ула-мои вилояти Хатлон ва муовини раиси Мар-кази исломии Тољикистон ва њамчунин на-мояндаи Кумитаи оид ба корњои дини наздиЊукумати Тољикистон рањбарї мекунад ваин барнома дар доираи њамкорињо ва созиш-номаи дуљониба байни маќомоти умури ди-нии ду кишвар роњандозї шудааст.

Иттилое, ки сухангўи Маркази исломииТољикистон дод, беш аз ин тафсилоте надо-рад. Аммо бино ба иттилои рўзномаи ќата-рии "Ал-араб", гуруњи имомхатибони тољик,ки якмоња дар масљиди љомеи ба номи Му-њаммад ибни Абдулвањњоби давлати Ќатарњузур доранд, аз равишњои таълимї ва усу-лњои таблиѓотии он изњори ќаноатмандї кар-данд. Рўзнома менависад, ин барномаи таъ-лимию такмили ихтисосии вижае, ки бароиимомхатибони Тољикистон тахсис дода шу-дааст, иборат аз ањкоми таљвид, тиловатиЌуръони карим, тафсир, њадис, фиќњ, забо-ни арабї, сирати Паёмбар(с), фиќњи рави-шњои таблиѓотї ва илмњои љомеашиносїмебошад.Њамчунин, ба иттилои ин манбаъ,"бо назардошти оёти Ќуръонї ва ањодисинабавї имомхатибони тољик донишњои худ-ро дар заминаи асосњои аќидаи исломї низтакмил медињанд ва ба ин васила исломимуътадилро дар љомеа тарѓиб хоњанд кард".

Ин давраи таълимии диниро барои имом-хатибони Тољикистон Пажўњишгоњи даъватва улуми исломии назди Вазорати авќоф ваумури исломии давлати Ќатар дар ростои

љид номи Муњаммад ибни Абдулвањњоб, до-нишманди бузург, ислоњталаби тавоно ваэњёгару пешво, ки аз Худо мехоњем, ўро азљумлаи онњое, ки Паёмбар (с) дар бораашонгуфтааст: "Њамоно Худованд дар сари њарсад сол як муљаддид - эњёгареро бар ин ум-мат мефиристад, то динро эњё кунад", би-гардонад".

Маќомоти ин кишвари арабї Шайх Љосимибни Муњаммад ибни Сониро муассиси дав-лати Ќатар ва олими дин мешуморанд, ки аззумраи пайравони Муњаммад ибни Абдул-вањњоб, асосгузори љараёни вањњобия, њам-чунин пешвои салафиёни имрўзи љањон буд.Онњо њамеша аз он ифтихор мекунанд, киасосгузори Ќатар аќидаи вањњобияро зерби-нои идеологияи ин кишвар ќарор дода, дардохил ва хориљи он, аз љумла давлатњои ис-ломї пањн кардааст.

- Шайх Љосим масъулияти чоп ва инти-шори китобњое, ки даъвати Вањњобиятро дарбар мегирифт, ба хотири фањмонидани диниХудо ва рисолати Паёмбарашро ба мардумдар Њиндустон бар уњда гирифт. Мо то њолба њамонхаттикашидаиаљдодонибузургамо-намалмекунем...Мо бар ин боварем, ки ум-

мати исломї дар ин замоне, ки чолишњоимухталиферо пешорў дорад, барои навсозїва табодули афкор ба таљриба ва даъвативањњобият ниёз дорад...-иќтибос мекунадсуханони сарвазирро сомонаи вазорати ав-ќоф ва умури исломии давлати Ќатар.

Масљиди љомеи Муњаммад ибни Абдул-вањњоби Ќатар, ки њудуди 130 њазор намоз-гузоррољой мекунад, толорњои алоњидаи на-мозгузорїбарои мардон вањам занон дорад-.Танњо дар як толори занона дар як ваќт бешаз 1200 нафар метавонанд намозњои худробо љамоат ва ё дар алоњидагї бихонанд.

Дар шафати масљиди љомеъ як муљта-маи таълимию тафрењї ва илмию пажўњиш-їниз љойгир аст ва толибилмони мухлисонисалафия дар љањонро фаро мегирад.

Рўзномаи "Араб", ё "Ал - араб" менави-сад, ки гуруњи 20 - нафараи имомхатибониТољикистон низ дар њамин муљтамаъ, баќавли маќомоти тољик дарси забони арабїва ба гуфтаи манобеъи арабї, ањкоми таљ-вид, тиловати Ќуръон, тафсир, њадис, фиќњ,сирати Паёмбар(с), фиќњи равишњои табли-ѓотї, љомеашиносї ва "бо назардошти оётиЌуръон ва ањодиси набавї имомхатибонитољик донишњои худро дар заминаи асосњоиаќидаи исломї низ такмил медињанд ва баин васила исломи муътадилро дар љомеатарѓиб хоњанд кард".

Дарс аз уламоимаъруфи салафї

Ба иборати дигар, имомхатибони кишварбо истифода аз таљрибаи бойи худ аз инфурсатњои мутолеотї бо донишмандониварзида ва рўњониёни шинохтаи Ќатар вадигар кишварњои исломї, ки барои дидорумулоќот, таълиму тазкия (ахлоќ) меоянд,та-бодули назар мекунанд.

Дар масљиди љомеи Муњаммад ибни Аб-дулвањњобњар њафта дар рўзи љумъа яке азолимони шинохтаи љањони ислом, бавижаонњое, ки Донишгоњи исломии Мадинаи Му-наввара ё дар дигар муассисањои таълимиипайравони Муњаммад ибни Абдулвањњоб, кидар кишварњои исломї дарс хонда ва ё азнигоњи аќида ба ў пайравї мекунанд, бароиироаи хутбаи намози љумъа ба минбари худдаъват мекунад.

20 имомхатиби тољикдар маркази вањњобияИмомхатибони Тољикистон ба Ќатар барои омўзишизабони арабї рафтаанд, ё асосњои љараёни вањњобия?

Рўзи 21 - уми март Доктор АбдулњайЮсуф, раиси бахши Фарњанги исломї дарДонишгоњи Хартуми Судон, дастпарвариДонишгоњи Мадинаи Мунаввара, марказимаъруфтарини салафия дар љањон, ки даршањри Мадинаи Арабистони Саудї воќест,хутбаи љумъаро хонд. Бино ба иттилои со-монаи ќатарии raya.com,Доктор АбдулњайЮсуф пас аз шом низ дар мавзўи ањамиятилуќмаи њалол барои як мусалмон, бахусусрањбарон ва уламои мусалмон беш аз 2 соатсуњбат кард.Аммо маълум нест, ки имомха-тибони тољик дар ин суњбат ширкат дошта-анд ё на? Њамчунон, ки маълум нест, чи гунамаќомоти кишвар ба ин сафар ва бозомўзїрозигї додаанд? Шояд онњо иттилоъ надош-танд, ки бо вањњобия ва салафия сару кордоранд, ё хайр?

Салафия дарТољикистон

Љараёни салафия аз соли 2006 то моњиянвари соли 2009 дар Тољикистон аланї фаъ-олият мекард, то ин ки аз сўи Суди олии киш-вар мамнўъ эълон шуд. Беш аз 10 пайравиин љараён зиндонї шуданд. Дар њоли њозир,бино ба иттилои "Нигоњ", ба истиснои ЭшониСирољиддин, имомхатиби масљиди Зарафшо-ни шањри Душанбе баќия озод шудаанд.

Коршиносон тахмин мезананд, ки сафа-ри 20 имомхатиби Тољикистон ба Ќатар ваомўзишњои онњо дар Маркази масљиди љомеиМуњаммад ибни Абдулвањњоб бахше аз њам-корињои ду кишвар аст.

Ќатар аз кишварњои сарватманди дунё-аст, ки баъд аз Кувайт дар љањони ислом азнигоњи таъминоти маъишї ва рифоњи хона-водагї маќоми дуввумро ишѓол мекунад. Биноба иттилои расмї, дар Тољикистон њам тарњ-њоеро, назири шањраки "Диёри Душанбе",ширкати лоињакашї ва машваратии сохтмонїва бузургтарин масљиди Осиёи Марказї ба-рои 100 њазор намозгузорро ба маблаѓи 100миллион доллар рўи даст гирифтааст.

Танњо суол ин аст, ки сафари гурўњи 20 -нафараи Кумитаи дин ва Шўрои уламо баЌатар, бахусус ба тарњи масљиди нав чї раб-те дошта метавонанду дар пушти ин сафарчи маќсадњо буда метавонанд?

"Нигоњ"

А

хидмат ба ислом ва мусалмонон, дар дои-раи хидматрасонињои моддї ва маънавїбарои даъватгарон ва пешравии онњо дарроњи Худо рўи даст гирифтааст.20 имомха-тиби тољик чор њафта аз шанбе то љумъарўзона чањор соат дарс мехонанд.

Ин давраи омўзишї шурўъаз 2-юми мартто 3-юми апрели соли равон идома мекунадва пас аз анљоми он ба иштирокчиён шањо-датнома ё "сертификат" њам дода мешавад.Вале имомхатибони тољикистонї дар чї љоедарс мегиранд?

Таърихи масљиди"ислоњталаби тавоно"

Масљиди љомеи Муњаммад ибни Абдул-вањњоб 16-уми декабри соли 2011 бо ширка-ти шахсан Шайх Њамад бин Халифа, олиСонї, сарвазир ва вазири умури хориљииЌатар дар Доња, пойтахти Ќатар ифтитоњшуда, дар як муддати кўтоњ ба маъруфта-рин марокизи таълимии вањњобї салафїтабдил ёфт. Сарвазири Ќатар дар расмиифтитоњи масљид гуфта буд: "Мо ба ин мас-

МУБАЛЛИЃИ САЛАФИЯ ВА ИМОМХАТИБОНИ ТОЉИК

МАСЉИДИ ЉОМЕЪИ ЌАТАР, КИ НОМИ АСОСГУЗОРИ ВАЊЊОБИЯ - МУЊАММАД ИБНИ АБДУЛВАЊЊОБРО ДОРАД

Page 3: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 3НИГАРОНЇ

аќте сањифаи бедаракгумшудањои сомонаирасмии вазорати корњоидохилии Тољикистонроназар мекардам, барои

худ як манзараи изтиробангезерокашф кардам: Тайи шаш моњи ахирдар Тољикистон беш аз 50 духтар,ки асосан ноболиѓ њастанд,бедарак гум шудаанд!!!Њоло рўйхати онњоеро меорам, киназдиконашон ба маќомотмурољиат кардаанд. Аммо боназардошти менталитети момешавад хулоса кард, ки аксариятба милиса мурољиат накардаанд,то шаъну шарафи оиларо пастназананд. Њатто намедонам чїхулоса кунам ва инро чї гуна шарњдињам? Охир, ин барои кишварихурди мо хеле зиёд аст. Шояд инљо иштибоњи мажомоти расмї њамљой дошта бошад, ки аз сомонаномњои духтарони пайдошударонагирифтаанд ва бовар дорам, киќисмати умдаи гумшудањо аллакайпайдо шудаанд. Аммо бо ин вуљуд,агар ќисмате аз онњоро пайдокардаанд, ин падидаи номатлубаст. Дар зер танњо рўйхатидухтаронро аз сомонаи ВКДмеорам (http://www.mvd.tj/index.php/uk-UA/bedarak-gumshuda):

1. Кўлоб, 18. 03. 2013 - Олимова Њус-ния Умаровна, соли таваллуд - 1985.

2. Конибодом - Абдуллоева Дилноза,соли таваллуд - 1993.

3. Норак - Рамзияи Мирзозода, солитаваллуд - 1994.

4. Фирдавсї - Иброњимова Зулфия Љам-шедовна, соли таваллуд - 1996, хонандаисинфи 9, мактаби миёнаи №40.

5. Сино-1 -Сайдалиева Руњия Шањриё-ровна, соли таваллуд - 1995.

6. Панљакент - Мелиева Њилола, солитаваллуд - 1995.

7. Фирдавсї - Гадоева Малоњат Мањ-мадраљабовна, соли таваллуд - 1998.

8. Рашт - Гулбањори Шамсулло, солитаваллуд - 1993.

9. Сино-1 - Љабборова Миљгона Мањма-довна, - 1999.

10. Фирдавсї - Лапина Зарина Муќимљ-оновна, - 1997.

11. И. Сомонї - Љалилова Фарзона Аса-дуллоевна, соли таваллуд - 1995.

12. Хуљанд - Усмонова Истат Умаров-на, - 1994.

13. Шоњмансур - Рабиева ТањминаСуњробовна, соли таваллуд - 1999.

14. Ќўрѓонтеппа - Сурпаева РухсораСаидовна, соли таваллуд - 2000!!!

15. Шањритус - Нурбобоева Лола Хол-муминовна, соли таваллуд - 1996.

16. Хуљанд - Њайдарова Ѓалатмоњ Љамо-лиддиновна, соли таваллуд - 2000!!!

17. Вахш - Валиева Моњтовбї Додарљо-новна, соли таваллуд - 1985.

18. Исфара - Гулнозаи Ќобилзод, солитаваллуд - 1995.

19. Исфара - Хидирова Гулнора Султо-нќуловна, соли таваллуд - 1985.

20. Ѓончї - Орипова Навбањор Юнусљо-новна, соли таваллуд - 1993.

21. Ашт - Рањимова Рузигул Садридди-новна, соли таваллуд - 1998.

22. Спитамен - Ѓафурова Гулноза Ан-варовна, соли таваллуд - 1993.

23. Фирдавсї - Муллоева Фариза Саи-даброровна, соли таваллуд - 1998.

24. Рўдакї - 1 - Нурова Ситора Сайму-родовна, соли таваллуд - 1990.

25. Ёвон - Зокирова Сурайё Ибодулло-евна, соли таваллуд - 1993.

26. Фирдавсї - Яќубова Сабоњат Мир-зоалиевна, соли таваллуд - 1995.

27. Сино - 2 - Исмоилова Гулноза Абду-саломовна, соли таваллуд - 1997.

28. Њисор - Рањимова Саида Комилов-на, соли таваллуд - 1995.

29. Хуљанд - Абдуќодирова Нилуфар,соли таваллуд - 1998.

30. Шоњмансур - Саидова Манижа Аб-дуњамидовна, соли таваллуд - 1998.

31. Сино - 1 - Бадякова Нияре Руста-мовна, соли таваллуд - 1996.

32. Сино - 2 - Миљгонаи Афзал, соли та-валлуд - 1996.

33. Варзоб - Сайёраи Шокир, соли та-валлуд - 1993.

34. Њисор - Султонова Марљона Эрки-новна, соли таваллуд - 1996.

35. Ќубодиён - Восиева Нилуфар Рањи-мовна, соли таваллуд - 1995.

36. Исфара - Муњибахон Умарзода, солитаваллуд - 1992.

37. Кўлоб - Шањнозаи Бобоназар, солитаваллуд - 1990.

38. Вањдат - Зарифзода Гулруи Рафи-оллоњ, соли таваллуд - 1997.

39. Рўдакї - 1 - Шарифова Гузал, солитаваллуд - 1997.

40. Кўлоб - Камолова Судоба, соли та-валлуд - 1995.

41. Шоњмансур - Маликаи Музаффар-зод, соли таваллуд - 1997.

42. Хуљанд - Тоњирзода Мубораки Эл-бой, хонандаи синфи 8.

43.Сино - 2 - Набиева Ситора Наси-бовна, соли таваллуд - 1997.

44. Норак - Њисайнова Моњрў Сафара-лиевна, соли таваллуд - 1993.

45. Шоњмансур - Умедаи Мурод, солитаваллуд - 1997.

46. И.Сомонї - Саидова Рисолат Му-родалиевна, соли таваллуд - 1997.

47. Фирдавсї - Лола Нонголой, солитаваллуд - 1994.

48. Фирдавсї - Давлатшоева НуќраНасибовна, соли таваллуд - 1993.

49. Конибодом - Дустматова ЗарнигорБаротовна, соли таваллуд - 1997.

50. Файзобод - Каримова Лола Воњи-довна, соли таваллуд - 1991...

P.S. Њангоми тањлили рўйхати гумшу-дањо дар сомонаи ВКД боз як ќонунмандииногувори дигар фош мешавад - аксариятионњое, ки ба мажомоти милиса мурољиат кар-даанд, волидайн нестанд?! Ин метавонадтанњо як сабаб дошта бошад - падару модардар Русия дар муњољирати корианд!!!

Аюб ЭГАМОВ

SOS!!! Духтардуздї?Тайи шаш моњи ахир дар Тољикистон беш аз 50 духтар, ки асосанноболиѓ њастанд, бедарак гум шудаанд!!!

В

Бино ба иттилои манбаъ, башўъбаи ВКД дар ноњияи Шоњмансурипойтахт, Тимур Аралови 30-сола, соки-ни кўчаи Айнї, хонаи 32/1, њуљраи 53мурољиат намуда, аз бедарак гум шуда-ни ду фарзанди ноболиѓ хабар дода-аст, ки гуфта мешавад, яке аз гумшудањофарзанди вай будааст.

Тимур Аралов гуфтааст, рўзи 25-уми март, таќрибан соати 16-00 духтари

КУМАК КЎНЕД!

ЉУСТУЉЎИДУХТАРЧАИХУРДСОЛДафтари матбуоти Вазоратикорњои дохилии Тољикистон азбедарак гум шудани ду кўдакихурдсол хабар дод.

хурдсолаш Малика Аралова, соли та-валлудаш 2007, њамроњи духтарчаи ба-родараш Сабина Аралова, соли тавал-лудаш 2008, аз хона барои бозї берунрафта, бедарак гум шудаанд.

-Барои дарёфт намудани хурдсо-лон аз љониби кормандони маќомотикорњои дохилї чорабинињои фаврї-љустуљўї идома доранд, - мегўяд манбаъ.

Малика Араловаи 5сола 25-уми март,таќрибан соати 16-00њамроњи духтарчаиамакаш СабинаАраловаи 4 сола азхона барои бозїберун рафта, бедаракгум шудаанд.

«

Аз њамаи онњое, ки дар бораи Малика ва Сабина иттилоъе доранд эњти-ромона хоњиш мешавад ба шуморањои телефонии пайвандони онњо зангзананд: 91-900-12-00 ва 91-970-55-33.

Page 4: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 20134 БЕ ПАРДА

Мухбир 14 март, 2013 - 15:46Барои чи шумо "журналисти сол"-ро

акредитатсия накарданд? Албатта, инрохуди шумо медонед, њарчанд ин гапро дар"баѓалатон" пинњон карда гашта истодаед.Агар ин ќадар маъруф бо он љоизањо бо-шед, бояд тамоми расонањои "хусусї" азљумла њамин Тољнюс барои ба даст овар-дани шумо љанг шавад, чаро онњо ба шумоин хел хайрхоњї кардани нестанд? Ин чїмаънї дорад?

Абдуќаюми Ќаюмзод: - Љавоб: Акк-редитасия ба хабарнигори хориљї аз тара-фи вазорати корњои хориљї дода мешавад.Аз соли 2002 то соли 2012 дар масъалаигирифтани ин њуљљат барои ман кадом муш-кил пеш наомада буд. Моњи феврали соли2012 мўњлати аккредитасияи ман ба анљомрасид. Аммо ин навбат дархости дафтари"Озодї" дар Душанберо барои гирифтаникорти эътибории ман вазорати мазкур раддкард. Дуруст аст, ки дертар -моњи апрел (20апрели соли 2012) њуљљати мазкурро фаќатба хотири онки битавонам дар љаласаи Маљ-лиси олии кишвар, ки дар он Паёми прези-дент ироа гардид, ширкат варзам, бароимуваќќат( се моњ) доданд. Баъди ин тахми-нан нимањои моњи июн розї шуданд, ки ба-рои 6 моњи баъдї бидињанд. Аммо ваќтевазорат омадам гуфтанд, ки компютер нуќ-си фаннї пайдо кардаасту фардо хоњед ги-рифт. Ва дигар бо њамин надоданд ва танњобо иљозаи шифоњии вазорат то моњи декабркорро идома додам. Агарчанде дафтаримарказии радио ва сафорати Амрико дарДушанбе низ љињати њалли мусбати ќазиявориди амал шуданд ва дертар созмонњоихабарии Тољикистон ва бархе аз ањзоб ваташкилоти иљтимої њамчунин дархост кар-данд, дигар вазорати хориљї эътино накардва њозир нашуд ташрењ бидињад, ки ба чидалел њамчунин мавзеъгирї мекунад. Њолоки далели радди корти эътибории банда но-маълум аст сару садоњо атрофи он хелезиёд шуданд. Ва ин сару садоњо дуруст баъдаз нашри баёнияи президенти ваќти радиои"Озодї" дар сайти ин радио баланд шуданд.Мутаассифона шумо низ бар ин боваред,ки ман иллати радди аккредитсияамро ме-донам аммо дар "баѓалам" пинњон дошта-ам. Вале хоњ бовар кунед хоњ не, вазъ њаминтавр њаст. Намедонам. Дар департаментииттиллооти вазорати хориљї гуфтанд, ки инњаќќи мост, ки мўњлати корти эътибориишуморо тамдид накунем ва низ тавзење њамнадињем. Ва њамин набуди далели радди инмадрак боиси њар гуна њадсу гумонњо шу-дааст. Њамакнун яке иллати онро дар на-виштањои ман мељўяд, дигаре њадс меза-над, ки бо бархе аз ањзоб ва афроди номаќ-бул ба маќомот наздикї дорам ва баъзеидигар мегўянд, ки ба интихоботи раёсатиљумњурї марбут аст, ки то бо ин тарзи бар-хурд бо хабарнигорон пеши роњи нашриматолиби интиќодї гирифта шавад ва иллодар ѓайри сурат сарнавишти ман болои онњониз такрор мешавад. Намедонам суоли пур-сидаи шуморо посухи ман ќонеъ кард ёхайр, вале њар он чизеро, ки буд гуфтам.Расонањои хусусии кишвар ва на танњо ху-сусї ( "Љумњурият" аз 16 феврали соли љорї)аз љумла њамин Тољнюс ин ќазияро бозтобигустарда доданд. Зеро ба сарнавишти якжурналист ва як њамкору њампешаи худ, киќурбонии бозињои номаълум шудааст, бе-тараф буда наметавонистанд. Ва агар ман-

АбдуќаюмиЌАЮМЗОД:

Абдуќаюми Ќаюмзод - "Журналисти сол" дар соли 2012, азнигоњи њафтаномањои сиёсии "Нигоњ" ва "Фараж";нафаре, ки ахиран, мусоњибањояшро бо мухолифини тољик -фаъолони Њизби нањзати исломї ба 40-солагии ин њизббахшид;хабарнигори бахши тољикии Радиои "Озодї", ки баъдимољарои ба ќайд нагирифтанаш дар Вазорати корњоихориљї, ба маркази бањсњои тезутунди ахир дар фазоииттилоотии Тољикистон табдил ёфта, то њол дар бораи инмољаро њарфе назадааст... ба саволњоиистифодабарандагони TojNews зимни як пресс-конфронсивиртуалї посух гуфт.

зуратон пешнињоди кор аз љониби ин расо-нањо ба ман бошад, бале, таќрибан њамаа-шон даъват карданд. Аммо ман њанўз азкори радио нарафтаам ва умедворам, кимиёни радио ва вазорати хориљї дар инмасъала њамдигарфањмї ба вуљуд меояд.

Каримчон 15 март, 2013 - 15:46Салом ба њама. Муњтарам Ќаюмзод,

мехостам фикри шуморо дар бораи тарзињукуматдории дунявї бифањмем. Чи назардоред, оё Тољикистон исломї бошад бењ-тар аст, ё дунявї?

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Шакл ва ни-зоми давлатдорї њанўз наметавонад саба-би пешрафт ва шукуфоии кишвар, мардумва љомеа бишавад. Мо беш аз 20 сол аст, кизери сояи давлати дунявї ба сар мебарем.Ва њукумат ба бањонаи онки давлати дуня-вием пушти ин таъбир паноњ бурда болоиаксарияти арзишњо ва суннани мардум тох-тан дорад. Кор ба љое кашида, ки деги таомихудої аз љониби кормандони умури инти-зомї ба зўр аз хонаи мизбон ва дар њузуримењмонон мусодира гардид. Њатто дар дав-рони шўравї, ки бо дин дар раќобати шадидќарор дошт њамчунин беэњтиромї нисбатба анъаноти мардум сурат нагирифта буд.Ва ё њоло парлумон алайњи ба истилоњ "ни-коњи хешу таборї" вориди амал шудааст.Дар њоле ки никоњ ва кї раво аст ба кї нора-востро дину мазњаби мо 1300 сол пеш маъ-лум ва ќонун кардааст. Ин њама натиљаиамали давлати дунявист, ки албатта мар-дум аз афту башараи њамчунин давлат бе-зор шудаанд. Ба андешаи ман он давлат, киаз љониби мардум интихоб мешавад ва дарназди мардум њисобот медињад, чун аз

раѓми арзишњо ва урфу одати мардум, бахусус арзишњои мазњабї истифода кард. Азин лињоз давлат хоњ дунявї ва ё хоњ ис-ломї ва аммо аз ирода ва раъйи мардумвобаста набошад, барои мардум кор нахо-њад кард. Ваќте давлат интихоб нашудааст,дар пайи кадом тасодуф сари кор омада-аст, он давлат на ба манфиати миллат вамардум, балки барои таќвият ва тањкимихуд талош мекунад.

vatandor 15 март, 2013 - 15:48Назаратон бораи интихоботи раисљу-

мњур дар соли љорї чист ва то кадом андо-за, мардум ба Эмомалї Рањмон таваљљуњдоранд?

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Интихоботи ра-ёсати љумњурии Тољикистон дар соли љорї азинтихоботњои пешина фарќ хоњад дошт. Зероду њизби асосии мухолиф Нањзати исломї васосиал-демократ ин навбат вориди сабќати ининтихобот хоњанд шуд. Шонсњои раиси љумњ-урї барои пирўзї аз тариќи интихоботи шаф-фоф ва демократї нињоят ночиз аст. Вале мо-медонем, ки дар шумориши оро њукуматифеълї устухон надорад ва таљрибаи зиёдероандўхтааст. Аммо мардум ба нафаре, ки ис-машонро зикр кардед таваљљўњ надорад. Чунтўли 20 соли сари ќудрат будани ў кадом бењ-будиеро дар рўзгори худ њис накардааст. Инрохуди маќомот низ хуб медонанд.

Orifi 15 март, 2013 - 17:35Ассалому алайкум, устод Абдуќаюми

Ќаюмзод. Дар мусоњибае бо хабарнигори"Озодагон" зикр намудед, ки дар оянда ни-яти нашри сўњбатњои дигареро аз љумламаљмўи сўњбатњое бо Устод Њољї АкбарТўраљонзодаро доред, лутфан мегуфтед,ки ин чу гуна сўњбатњое хоњад буд, сўњба-тњои ќаблие ,ки дар расонањо нашр шуда-анд ё сўњбатњои нав ки њанўз дар љое нашрнашуда? Магар намешавад бисёртар ат-рофии сабабњои љанги шањрвандї ва уму-ман таърихи љанги шањрвандї бо эшонсўњбат намоед? Китоби тозанашри шумо-ро бо номи "40 соли мубориза, муќовиматва талошњо", ки ба 40 солагии таъсисёбииЊНИТ бахшида шудааст чї гуна метавондастрас кард? Оё имкони нусхаи электро-нии онро ба торнамои nahzat.tj гузоштанњаст? Чї мешуд агар аъзогии ЊНИТ-роќабул намоед ва он љо фаъолияти рўзно-манигорї баред.

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Бародариазиз Орифї, ташаккур аз ин ки ба навиш-тањои ман таваљљўњ доред ва њарфњои са-мимї мегўед. Бо љаноби ќозї-домулло ЊољїАкбари Тўраљонзода, рўњонї ва сиёсатма-дори бузурги тољик дар бораи музокиротисулњи тољикон китоберо шояд дар ду љилдомода карда истодаам ва матолиби он ќаб-лан чоп нашудааст ва низ як китоби дигармаљмўаи мусоњибањо бо эшон аст, ки ќаб-лан дар нашрияњо дарљ кардаам. Дар кито-би оид ба музокироти сулњ, албатта дарбораи сабабњои љанги шањрвандї низ гуф-та хоњад шуд. Китоби "40 соли мубориза,муќовимат ва талошњо", ки ба 40 солагиитаъсисёбии ЊНИТ бахшида шудааст,рўзњои наздик дар дастраси хонандагонќарор хоњад гирифт. Ва аз љумла нусхаиэлектронии он ба торнамои nahzat.tj ба на-здикї гузошта мешавад. Зарурат ба узви-яти ягон њизб аз љумла ЊНИТ-ро намеби-нам.

Чаррор 15 март, 2013 - 20:32Оќои Ќаюмзод! Бо Додољони Атовулло

чї гуна муносибат доред? Дар бораи вазъирўњиву саломатиаш чї медонед? Ба фикриШумо Д. Атовуллоев бо ин амалњое, ки до-рад, метавон мубталои касалии рўњї до-нист? Бо Д.Атовуллоев чи робитаи хешуба-торї доред? Хоњишмандам, њамчун Ќаюм-зод, ки шуморо марди љасур медонанд,љавоб гуед, то бовар бештар бошад!

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Бо устод До-дољони Атовулло муносибати хуб ва дўсто-на дорам. Вазъи сињњатї ва авзои рўњииэшон олї аст. Дуруст аст, ки соли гузаштабар асари сўиќасди нољавонмардонаи зар-харид(он)и сиёњбахт, ки дастури кадом зо-лими худозадаро иљро кард, вазъи салома-ти Устод бад шуд. Вале бо ризои Худои поква бо дуои њазорон- њазор дўстону дўстдо-рону њаќталошон ин Устоди забардасти жур-налистикаи тољик аз ин сўиќасди нољавон-мардона љони солим бадар бурда њоло сињ-њату саломатанд. Њар он касоне ки Додољо-ни Атовуллоро касалии рўњї мењисобанд ху-дашон ботини кўр ва гўши кар доранд. Чунў тамоми умр дар роњи њаќќ ва дар талошињаќиќат ќалам ва ќадам зада боре њам азин љода мунсариф нашудааст. Зињї њам-чунин инсонњое, ки ирода ва азми ќавї до-ранд ва имони мустањкамашон боис меша-вад, ки њайсият ва шарофати инсонии худ-ро њамеша њифз кунанд. Дуруст аст, ки лањ-ни устод Додољон дар ин авохир як кам тундва дурушт шудааст. Аммо њатто дар ин тар-зи гуфтораш њам њарфе хилофи виљдон ваимон нагуфтааст. Бале, бо Додољон аз якдења њастем ва эшон таѓои фарзандони ма-нанд.

Хабарнигори ОЗОД 15 март, 2013 - 20:58Муњтарам, Ќаюмзод, оё ба назари

шумо ширкати Эмомалї Рањмон дар ин-тихобот ба манфиати давлат, љомеа вамиллат аст? Мехостам назари Шуморо дарин бора донам, ќаблан ташаккур.

Абдуќаюми Ќаюмзод: -ЭмомалїРањмон беш аз 20 сол аст, ки дар сариќудрат аст. Худи ў , бешак, аз сатњи "якбачаи дењќон" то ба мартабаи "Љанобиолї" сабзиду пешрафт кард. Тўли ин со-лњои рушду такомули худ љаноби прези-дент барои баќои давлат ва тањкими раё-саташ тамоми корро кард, ки њарф надо-рад ва дар ин бора хелењо гуфтанду дароянда њам хоњанд гуфт. Албатта, манзуриман он навиштањо ва менавиштањои бар-хе аз тамаъварзони маддоњ аст, ки набу-даро буда, наќсро наѓз ва камро беш љилвамедињанд. Аммо агар инсофан бинигарем,ба вазъу њоли мардуми мо натанњо худимову мардуми мо, балки мурѓони њаво низгиря мекунанд. Чун љойи пешравї, љойизиндагии ободу осуда мо ба аќиб, бааъмоќи асри амир Олимхон ва њаттофиръавнњои мисрї бармегардем. Њолобаробари фаро расидани фасли зимистонрашъа ба андоми мардуми мо меуфтад.Мардуми тољик аз зимистон безор шуда-аст. Хонааш сарду торик. Он чизеро аздаст додааст, ки ќабл аз омадани ин њуку-мат дошт. Тобистонаш њам љойе барои си-фат кардан надорад. Барои дарёфти ќуттилоямут, хонахез, зану мард муњољир ме-шавад, муздури халќу мулки бегона аст.Ва ин минволи зиндагї, мисле ки дигаррусуми зиндагиаш шудааст. Хуб, дасти

-Шакл ва низомидавлатдорї њанўзнаметавонад сабабипешрафт вашукуфоии кишвар,мардум ва љомеабишавад. Мо беш аз20 сол аст, ки зерисояи давлати дунявїба сар мебарем. Вањукумат ба бањонаионки давлатидунявием пушти интаъбир паноњ бурдаболои аксариятиарзишњо васуннани мардумтохтан дорад.

«

раъйи мардум бастагї дорад, фарќ надо-рад, ки он дунявї бошад ва ё мазњабї ба-рои мардум бењтар аст. Аммо як нуктаронабояд фаромуш кард, ки дин ва давлат вабаракс давлат ва дин њамеша дар канорињам дар осоиш хоњанд буд. Намешавад, киалайњи анъанаву суннатњои мардум дав-латро бишўронд ва ё аз зўри давлат бар

Page 5: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 5БО ДАЛЕЛ

Ба Саймумин Ятимовбовар кардам...

зидани он кас боиси забондарозиашоншуда ва бебунёдии таънаву маломатидушманњояшонро, ки њар гоње аз авќот инљумлаи машњурро, ки "бо хун омадем, бохун меравем" ёдовар мешаванд, собитмекунад.

Руслан 16 март, 2013 - 14:34Салому алейкум. Аввалан ташаккур ба

сомонаи TojNews, ки чунин саволу љавобњ-оро пешкаши хонандагонаш мегардонад.Муњтарам Абдуќаюми Ќаюмзод, сабабитамдид накардани Шумо ваё аз кор ронда-ни шумо дар сомонаи "Озодї" аз тарафивазорати корњои хориљї аз чї мебинед вабо кадом далел ва ё аз тарафи ќонун бароитамдиди Шумо иљозат надоданд. Ташаккур

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Радди тамди-ди мўњлати аккредитасияи ман аз тарафиВазорати умури хориљии Тољикистон њељгуна тављењ дошта наметавонад ва ин яктасмими хилофи ќонун аст. Дар ѓайри су-рат мегуфтанд, ки Шумо фалон аслу бандиќонунро наќз кардед. Аммо нагуфтанд.

Иљозат надоданд, як хабарнигори озодан-деша ва озодабаён кори худро идома ди-њад.Зафари Умар 16 март, 2013 - 15:48

Салом! Барои Абдуќаюми Ќаюмзодустод дар риштаи журналистика кї бо-шад???

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Аз њар касе-ву њар нафаре як њарфе ёд гирифтам онњ-оро устоди худ мењисобам. Нахустин на-виштањои маро рўзноманигори варзидаЌироншоњи Шарифзода тањрир карда ва бачоп расонидааст. Дар газетаи он замон ма-шњури "Љавонони Тољикистон". Баъди чандсоли танаффус, ки дубора ба кори хабар-нигорї дар "Озодї" шурўъ кардам ду на-фар аз дўстони пешинам, ки дар ин расонакор мекарданд Мирзонабии Холиќзод ваРањматкарими Давлат ёрињои беѓаразонаихудро дареѓ надоштанд. Вале, инки шогир-ди як нафаре буда бошам, ин тавр нест.Мешавад гуфт, ки худомўзї кардам...

Дурбин 16 март, 2013 - 16:27Ќаюмзоди гиромї, пас аз ихрољ шу-

дан аз родиюи "Озодї" ягон нашрия ва ра-дио ба Шумо пешнињоди кор кард? Агарба куљо даъват кунанд, инкор карда наме-тавонед? Минбар бисёр аст, аммо шумочаро мехохед факат дар "Озодї" кор ку-нед???

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Ќаблан ба инсавол љавоб додам. Дар воќеъ чанде азрасонањо пешнињоди њамкорї ба манрододанд. Вале чи тавре худи Шумо њам пайбурдаед аз љойи корам људо шудан наме-хоњам. Зеро дар ин коргоњ 12 сол меша-вад, ки фаъолият дорам. Ва инљо одат кар-даам. Барои он дар "Озодї" мехоњам ко-рамро идома бидињам, ки пеш аз њама дармуќоиса бо баќияи расонањо маоши хубдорад ва дигар инки он як расонаи нафа-ри алоњида нест, радиои байналмилалї васоњиби манзалат ва маќоми хос аст. Азтарафи дигар баъди танаффуси чандсо-

ла мањз "Озодї" маро ба кор даъват вањамин тавр дубора ба кори журналистикаљалб кард....Ворухи- Исфара 17 март, 2013 - 07:18

Салом устод Абдуќаюми Ќаюмзод!Шумо ки марди босаводу далеру љасур њас-тед бояд нотарсона љавоб гўед: Бархе азмардум мегўянд, ки бо иваз шудани прези-дент ягон мушкили њал намешавад. Шумоњамчун журналист ва марди босавод чи по-сух медињед? Ташаккур.

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Мутмаин бо-шед, ки бо иваз шудани президент мушки-лињои асосии Тољикистон њал мешавад.Њам мушкилињои иќтисодї ва њам мушки-лињои сиёсиву иљтимої. Интихоботњо озо-ду шаффоф доир хоњад шуд, зарурат ба-рои имтиёз додан ба корхонаи "Талко" ва ё"Тољирон" боќї намемонад, роњи пулакииХуљанд-Душанбе бепул мешавад, робитањобо љањони берун, ба хусус њамсояњо бењ-тар мегардад, озодњои диниву эътиќодї ваозодии сухан риоят мешавад ва мардумбидуни тарсу њарос тўю маъракаи худродоир мекунанд ва ѓайра.

Озодфари Озод 17 март, 2013 - 23:10Салом, Абдуќаюми Ќаюмзод! Аввало

ба шумо бурдборї мехоњам. Савол: Шумоњозир дар ягон љо кор мекунед?

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Не, дар айнизамон њељ љо кор намекунам.

Зохир 18 март, 2013 - 12:27Муњтарам Ќаюмзод. То љое медонем,

шумо чандин сол њамчун хабарнигори пар-лумонї кор кардед. Хоњиш мекунам, назара-тонро оид ба кори парлумон, бархўрди ваки-лон ба журналистон ва махсусиятњои корижурналисти парлумонї бигўед.

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Солњои ќабл азљанги шањрвандї њам дар њафтаномаи "Њаф-тганљ" хабарнигори парлумонї будам ва азсоли 2002 дар радиои "Озодї" низ дар иљло-сияњои парлумон ширкат мекардам. Шўрои

олии солњои 90 то 95 аз Маљлиси намоянда-гони солњои истиќлол бо љуръат ва бољасо-рат буд. Њоло вакилони Маљлиси намоянда-гон танњо коре, ки мекунанд дастур ва хос-тањои њокимияти иљроияро либоси ќонун меп-ўшонанд. Мисолњоро метавон фаровоновард. Бубинед, вакилони парлумон созиш-номаро дар мавриди роњи пулакї карданироњи Хуљанд-Душанбе ба тасвиб расонидандаммо намедонанд, ки соњиби он ширкат кїаст ва љууръати пурсиданро њам надоранд.Ва ё инки ваќте тарњи Ќонун дар бораи воридкардани таѓиру иловањо ба ќонуни интихобо-ти президентї вориди Маљлис шуд то замоне,ки њукумат мавќеашро муайян накард ваки-лон дар дањон об гирифта нишастанд.Њаминвакилон маоши раиси љумњурии Тољикистон-ро муайян мекунанд. Аммо то њоло шунида-ед, ки кадом вакил дар бораи он ки ин маошчанд аст чизе гуфта бошад? Хуб, фикр наме-кунед, ки њамчунин нињоде як нињоди изофїаст ва зарурат бар мављудияти он нест? Зеро,њамин вазорату кумитањо, ки ќонунњоро ме-нависанд, хуб дигар худашон тасдиќ бику-нанд.Чун дар парлумон касе бар таѓйир дода-ни он љуръат намекунад. Зеро он бо имзоираиси њукумат вориди парлумон мешавад....

Ксерокс 19 март, 2013 - 09:54Суол ба бењтарин журналисти муосири

тољик. љаноби Ќаюмзод, Шумо аз нафаронењастед, барои таблиѓи рањбарияти ЊНИТ накамтар аз як дастгоњи таблиѓотї фаъолияткардаед. Аз Шумо пурсиданиам, ки агар ЊНИТба љои њукумати имрўза ояд, чи бартарињоехоњад дошт. Хоњиш мекунам, даќиќан посухдињед, на ба таври пароканда. Ќаблан сипос.

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Бо ба сари ќуд-рат омадани ЊНИТ хеле аз мушкилињоиљомеаи Тољикистон аз љумла, мањалгирої,хешутаборбозї, љалби писарон духтарон бавазифањои давлатї, ришват ва фасод аз байнрафта дар кишвар таѓйироти мусбат пешмеояд. Аммо роњбарияти ЊНИТ њануз бароиширкат дар интихоботи раёсати љумњурїширкат хоњад кард ё хайр номаълум аст. Њар-чанд ман гумон мекунам тавон ва неруи ко-фии идораи давлатро дорад ва раиси он ме-тавонад намунаи олии як раиси љумњурии навдар кишварњои шўравии пешин бошад. Аммооне, ки гуфтаед дар таблиѓи он на камтар азяк дастгоњ хидмат кардаамро ќабул надорам.Чун њаро ончики ман дар бораи ин њизб ваафроди алоњидаи он навиштаанд дигарњобештар аз он навиштаанд на камтар. Дар њарсурат интихоботи парлумонии соли 2010 ни-шон дод, ки мардум аз ЊНИТ бо камоли майлљонибдорї кардааст.

Кошиф 19 март, 2013 - 11:34Шунидам, ки бо раиси Кумитаи амнияти

миллии Тољикистон Саймумин Ятимов му-лоќоте доштед. Мумкин аст тафсилоти онробигуед...

Абдуќаюми Ќаюмзод: -Бале, бо љано-би Саймумин Ятимов дар интињои соли гу-зашта мулоќот доштам. Сўњбати љолиб њамбуд. Аммо тафсилоти сўњбатро шояд ягонваќти дигар бигўям, вале як чизро раиси КДАМбо ќотеият изњор доштанд, ки нињоди зери рањ-барии эшон барои нагирифтани аккредита-сияи ман њељ гуна дахолат надоштааст. Сўњба-ти љаноби Ятимов дар воќеъ самимї буд ваман ба њарфи он кас бовар кардам.

-Шонсњои раисиљумљурї бароипирўзї аз тариќиинтихоботи шаффофва демократї нињоятночиз аст. Вале момедонем, ки даршумориши ороњукумати феълїустухон надорад ватаљрибаи зиёдероандўхта аст.

«

шумо дард набинад, ин тарзи зиндагї кирохуш омада бошад? Ба хусус раиси љумњ-ури феълиро, ки дар рафъи ин вазъиасафбор тўли ин њама муддат дасти кўтоњдоштааст? Албатта, ба истиснои он ки якгурўњи кўчаки давру бари эшон комиланбаракси ин воќеияти талху шўри љомеаикишвар рўзгори муфаррању муљаллалеросоњиб шудаанд. Як намунаи гўёяш њаминбародари бузурги худи Љаноби олист, кидигар солњост назди тракторашон нараф-таанд. Аз ин лињоз фикр мекунам њолоњамин њафт соли ахир, ки љаноби Рањмонраёсат дошт барои эшон зиёдатї буд. Ваазбаски он кас аз байни мардум ба ин поярасонида шудаанд њоло ин њама вазъуњолати мардумро хуб дидаву амиќ дарккарда ба доми тазвири "пешвозгирињои те-левизионї" намеафтанд ва бо камолимасъулият дар ин навбат аз муддаї шу-дан ба ин маќом даст мекашанд. Аз даврубарашон машваратњо зиёд дода мешавад,ки фаќат Шумо сазовори ин маќом њас-тед, вале гумон мекунам ин бор иштибоњиќаблиро такрор нахоњанд кард, чун нараф-тани он кас ба интихобот роњро барои ди-гаргунї ва берун омадан аз ин вазъу њола-ти бад боз хоњад кард. Ва ширкат навар-

Page 6: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 20136 ЗИНДА

Ин манам?-Њоло ин мактубро навиш-

тан мехоњам. Намедонам, кионро то ба охир мерасонам, ё не.Бори чандум аст, ки онро нимавупора мекунам, нимаву пора ме-кунам...

Ростї, ин даъфа ќарор кар-дам, ки њатман ин мактубро баидораи нашрияи “Нигоњ” фирис-там. Пеш аз њама барои он кисуханњои президент ЭмомалїРањмонро дар бораи дастгирияшба ятимону бепарасторон, ниёз-мандону муњтољон борњо шунида-ам. Бори ахир дидам, ки прези-дент ба онњо кўмак кард ва уме-дам ба ў ва ба њалли мушкило-там афзуд. Баъдан ба он хотир,ин мактубро оѓоз кардаам, киилољи дигареро намебинам.Њоло, ростї, аз чї сар кунам, на-медонам. Њар нуќтае, ки дар инмактуб мегузорам, ба њар љумлаинавиштаам бармегардам, находмуаллифи ин сатрњо ман бошам?

Ду сол пеш, њатто тасаввурнамекардам, ки чунин рўзњоропаси сар хоњам кард, чунин мак-туб хоњам навишт...

Ман -Шафоати Неъматул-лоњ. Аз соли 1999 сокини шањриДушанбе. 20 сол дорам. Мо дароила се фарзандем. Ману апаамва шукри Худо, як бародари ди-гар дорам.

Њамин тавр шуд, ки мо азсоли 1999 хона надорем. Пас азљудо шудани падару модарам, моаз ноњияи Ховалинги вилоятиХатлон ба пойтахт кўч бастем.Ман њамагї 6 сол доштам...

Бародарам...Соли гузашта бародарам

СултонНеъматуллоев бо њукмиСуди олии Тољикистон ба мудда-ти 12 сол аз озодї мањрум шуд,ки ќиссаи дуру дарозест.

Мо бовар дорем, ки дарњаќќи бардарам зулм шуда ва ўбе адолат ба њабс рафтааст. Ўњамагї 17 сол дошт ва аз мањбас29-сола берун хоњад шуд. Бо ў чїмешавад? Модарам дар ѓами ўбемор аст. Мо њама аз ѓами ў бе-морем. Аз ѓами модари беморузаъиф,ки моро дар рўзњои муш-кил нагузошт, то аробакаш бо-шем. Нагузошт, то пакетфурўшбошем. Нагузошт, то биравемќад-ќади роњ, мошини мардумшўем...

Њоло мо барои ташхиси бе-мории модар пул надорем. На-тиљаи эњтимолии ташхис вуљудимаро ба ларза меорад. Мабодо,аз ў њам мањрум шавем...

Дониш вадонишгоњ

Соли гузашта, ман, ки баадолат, ба ќонун ба њаќиќат бо-вар доштам, дар рўзе, ки баро-дарам суд мешуд ба имтињониќабул, дарун-дарун гириста, баДонишгоњи миллии Тољикистонрафтам. Модарам натавонистмаро то дари ин даргоњ гусел ку-над. Ба мурофиаи судии ягонаписараш рафт... Ба умед, бо дуо,бо умедаз Худо, адолат хоста...

Ман, ки мактаби миёнаи ра-ќами 94-и шањри Душанберо бобањои аъло ва бо медали тиллохатм карда будам, хаёлам, тамо-ман дигар будам. Ба муъљизабовар доштам. Бовар доштам, киман донишљўи факултаи иќтисодва идораи Донишгоњи миллииТољикистон мешавам ва барода-рамро озод мекунанд вамодарамхушбахт хоњад шуд...

Њоло шањодатномаи пур азбањои панљу чор ва медали тил-лои мактабиро дида, хушњолиион рўзро, ки ба ман ин коѓазњоробо тантана медоданд, ба ёд ме-орам...

Аз худ мепурсам, наход, инкоѓазњо дигар арзише надорандва нафароне, ки онњоро имзо кар-даанд, шояд худ нахоста, марофиреб медоданд? Шояд донис-та? Аммо чаро?...

Аз иншо бањои баланд ги-рифтам. Хаёлам, то донишљўшудан як ќадами дигар мондабуд. Аз он ки бе миёнараву бе-таѓо, бо дониши худ бањои чоргирифтам, изњори хурсандї ме-кардам. Пеши онњое, ки мегуф-танд,“бе таѓо нарав, меафтї”,сарам боло шуда буд. Аз тест њам158 бал гирифтам. Ба ман гуф-танд, ки бали баланд гирифтї,дар љойи 50-ум њастї, аммо багуруњи буљавї њамагї 25 нафарќабул мекунанд.

Боз модарам ѓам хўрд. Хостшикоят кунад, намондам... Касебањои аълои маро, дониши мароба назар нагирифт. Касе медалитиллои маро ба назар нагирифт.

Ноновари хонаЊарчанд тан додан, таслим

шудан одати ман нест, баъдимањкум шудани бародарамњамаи мо рўњан худро шикаставуафтода њис мекунем. Дар хона се

нафар заиф мондем. Апаам до-нишљў. Модарам бемор. Он рўзњоаввалин бор дарк кардам, кибори зиндагї ба сарам афтода,аслан барои даъво бо донишгоњќуввату њавсала надоштам.

Бояд кор мекардам, ваќтизаъифї набуд. Бояд оиларонигоњ медоштам. Модар дигартавони кор кардан надорад. Рўзидароз мегиряд. Кор кофтам.Ёфтам. Њоло кор мекунам. Дар яксехи яхмосбарорї. 500 сомонїмаош мегирам. Ба њама чиз на-мерасад...

Бозии таќдирБолои сўхта намакоб, пада-

рам низ, ки солњо бо мо зиндагїнамекард, моро тарк гуфт. Индафъа то абад...

Вай солњо дар беморхонабистарї буд. Аввали моњи фев-рали њамин сол ба мо аз бемор-хона занг заданд, ки падарамромошин задааст. Мо љасади ўро азбемористон гирифтем. Аъзоибаданаш пурзахм буд. Духтургуфт, касе телефонї хабар дода-аст, ки марде дар роњ, назди бе-морхонаи ољилии шањр бењушхоб аст... Ронанда падари маљру-њамро зада, як сў назди истгоњинаќлиётї оварда, рў ба рў бомарг партофта фирор кардааст...

Шояд агар духтур меовард,вай зинда мемонд. Ин дафъа њамтаќдир моро сахт гирифт. Зин-

Ба президентгап дорам...

дагї гўё ману моро ба сахтї ме-санљад, ба тобоварї меозмояд...

Фикри ин њама бозињои таќ-дир, маро аз як ангуштам мањрумкард. Ба андеша фурў рафта,нафањмидам, ки чї гуна ангуш-там зери чархаи дастгоњи коѓаз-печкунии яхмос монд. Ду моњ би-старї будам. Љарроњї барои пай-васт кардани ангушт номуваф-фаќ анљом ёфт.

Чемпиони ОсиёЊоло дастгирии роњбарияти

њукумати Тољикистонро нисбативарзиш ва варзишгарони љавонмебинам. Замоне ман њам дарќатори онњо будам. ЧемпиониОсиё оид ба таеквондо, дорандаикамарбанди сиёњ. То устоди иннавъи варзиш шудани ман якќадам монда буд. Як ќадам,њамагї як ќадам, ман кўшишибардоштани ин гомро доштам, ботамоми нирў, вале афсўс, гирдо-би воќеияти зиндагї маро ба сўидигар мекашид...

Баъди љарроњї, ба мангуфтанд, ки наметавонам ма-шќу тамринро идома бидињам.Њоло фаќат ба медалу нишо-нњо, ба камарбанди сиёњ васертификате, ки дар он прези-денти Куриё имзо гузоштааст,нигариста, ба ёди он рўзњо њас-рат мекунам. Чї рўзњо буданд,чї талошу зањматњо, чї эњсос...Охир, кам буданд онњое, ки

мисли ман кўшиш доштанд, томуваффаќ шаванд, чаро чуниншуд? Чаро бо ман? Бо ман, кибарои муваффаќият, њатто дукурси омўзиши забони англи-сиро хатм кардам, ронандаги-ро омўхтам... Намефањмам.

Дар гирдобУмеди камтарин, ки “поёни

шаби сияњ сафед аст”, њанўз њамморо ба идомаи њаёт ва мубори-за барои рўзњои нек водор ме-кард.

Саргардонињо, афтоданухестанњои гирдоби ин як сол, кифањмидам, метавонад ба садсо-лањо баробар шавад, моро азмушкили асосї дур медошт.Аммо ин њам дер давом накард.Ба наздикї, язнаамба ёдамоновард, ки мо бояд то моњи майхонаи ўро холї кунем. Њоло на-медонем, ки чї кор кунем?Бакуљо равем? Хонаи иљора? Валеаз кадом њисоб?...

Њамин аст, ки коѓазу ќаламба даст гирифтам. Њоло умедамтанњо ба президент ЭмомалїРањмон ва раиси шањри Душан-бе Мањмадсаид Убайдуллоеваст, ки маро мешунаванд, даркмекунанд ва албатта, дасти ку-мак ба ниёзманд дароз хоњандкард.

Ваќте ў бо мактуб ба идораи "Нигоњ"омад ва хоњиш кард мактубашро бапрезидент Эмомалї Рањмон ва раиси

шањри Душанбе Мањмадсаид Убайдуллоевнашр кунем, шояд касе аз мо, њатто дањякиин дардномаро ба худ тасаввур намекард.Бисёрињо, њоло њам ба ин ќодир нестандва ба гумон аст замоне бифањманд.Духтари 20-солаи тољик, ба президент чїњам гуфта метавонист? Вай чї розњоиногуфтаву ногуфтанї, чї дарду мушкилњодорад? Дида тавонистани ин розу ниёз,куљо расад ба дарк ва эњсос кардани иналамњо, паси табассуми дилкашиљавондухтари тољик, ки њар лањзаметавонад ба ашки љонсўз мубаддалшавад, номумкин аст.

Page 7: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 7

"Антинањзат"Чї тавр Кумитаи дини назди њукумати Тољикистондар Мастчоњ 6 нафарро узви ЊНИТ кард?Таъсиси њизб ва њаракатњои исломї ѓайришаръї буда, боиси парокандашудани миллат мегардад. Ин нукта мењвари вохўрии гуруњи махсусиКумитаи оид ба корњои дини назди њукумати Тољикистон бо сокинониљамоати Оббурдони ноњияи Мастчоњ будааст.

Мавлавї Абдурањим, яке аз асосгузорони ЊНИТ ва собиќ аъзои инњизб, ки њоло дар Донишкадаи исломии ба номи Имом Абўњанифа

дарс медињад, бо намояндагї аз гуруњи корииКумитаи корњои дин иштирок карда, таъсисиЊНИТ - ро ѓайришаръї хондааст.

Мавлавї Абдурањим 19-уми март дарсуњбат ба ТоjNews гуфт, ки њамчун муассисва асосгузори ЊНИТ дар солњои навадум, њолоба дарки иштибоњи худ ва онњое, ки бо вайасосгузори њизби исломї будаанд, расидааства зарурати фаъолият кардани ЊНИТ-ро на-мебинад:

- Бале, ман дар ноњияи Мастчоњ суњбаткардам ва ба љавонон гуфтам, ки ислом таъ-сиси њама гуна њизби исломиро манъ карда-аст. Шумо фикр накунед, њизби исломї арзи-шњои исломии шуморо њимоя мекунад. Уму-ман, таъсис ва фаъолияти њама гуна њизбуњаракатњо бо номи ислом истифода аз номиислом аст, тамом. Ман ваќти ба њиљрат раф-тан аз сар гузаронидам, омўхтам, дарк кар-дам, ки гуруњњои алоњида исломро истифодамекунанд ва баъди баргаштан оњиста-оњистааз њизби исломї берун шудам. Назарањоямониваз шуданд. Њоло 13 сол аст, ки узви ин њизбнестам.

Илњом Беков, масъули ЊНИТ дар Маст-чоњ ва яке аз иштирокчиёни вохўрии гуруњикории Кумитаи дин ва шоњиди суханронињоиМавлавии Абдурањим дар ин вохўрї баTojNews гуфт, муњтавои вохўрии ин гуруњикорї таблиѓи зидди ЊНИТ буд:

- Мавлавии Абдурањим ба асоси шаръїнадоштани њизби нањзат таъкид карда, гуфт,ки ЊНИТ хислати хавориљї дорад. Ваќте 9 узвиЊизби нањзатро Кумитаи дин ба вохўрї даъ-ват кард, хеле шод шудем, ки њамкорї њаст.Баъди ифтитоњи вохўрї аз муњтавои сухан-ронињои онњо фањмидем, ки онњо моро ба бе-рун шудан аз "њизби ѓайришаръї", ба таъбирихудашон, даъват карданд. Мавлавии Абдура-њим мегуфт, ки ЊНИТ ва њаракатњое, ки номиисломї мегиранд, боиси пароканда шуданимиллат мегарданд. ЊНИТ хислати хавориљїдорад ва хавориљро шарњ дод, ки чї маънодорад. Баъдан, гуфт, ки ваќте ба Афѓонистонњиљрат карда буд, Ањмадшоњи Масъуди ра-воншод ба вай гўё гуфта бошад, ки њизби ис-ломї нодуруст аст, набояд аз ислом истифо-да кард ва барои њамин аз ЊНИТ баромада-аст.

Дар Кумитаи дини назди Њукумати Тољи-кистон мегўянд, вохўрињои мазкур дар асосинаќшаи солонаи Кумита дар њамаи шањрунавоњї доир мешаванд.

Мавлон Мухторов, муовини раиси Куми-таи мазкур хислати "антинањзатї"-и ин вохўрїва мулоќотро рад карда, гуфт:

- Дар њар як нимсола Кумита наќшаивохўрї бо шањрвандонро дорад. Њоло чоргурўњ бо роњбарии Абдурањим Холиќов, раисиКумита оид ба корњои дин, Муродулло Давла-тов, директори Маркази исломшиносии наздипрезидент, Љумъахон Ѓиёсов, муовини раиси

Кумита оид ба корњои дин ва банда ташкилшудааст. Дар вилоятњои Хатлон, Суѓд ва на-воњии тобеи марказ вохўрињо доир мекунем.Ба гуруњњо намояндагони Донишкадаи исломї,Маркази исломї, Шўрои уламо ва руњониёнидигар шомиланд ва бо мардум оид ба вазъидинї, њуќуќњои динии онњо, пешгирї аз гара-видани онњо ба њаракату њизбњои исломї васиёсии ѓайриќонунї суњбатњо мешавад...

Муњамамдалии Њайит, яке аз фаъолонва собиќадорони ЊНИТ мегўяд, аз соли 1999ба ин сў, яъне замони дубора сабти ном шу-дани њизб Рањим Каримов, ки њоло худро Мав-лавии Абдурањим муаррифї мекунад, дарќайди њизб набуд:

- Ваќте Саид Абдуллоњи Нурї ба вази-фаи раиси Кумитаи гумрук шудани Рањим Ка-римов розї нашуд, вай ба Давлат Усмон ваустод Нурї тањдид кард, ки агар розї наша-вед, сулњу вањдати Шуморо вайрон мекунам.Бо њамин роњ худро ба ИНОТ пайваст ва ман-саб гирифт, аммо аз соли 1999 њељ гоњ аъзоињизб набуд.

Ањмадшоњи Комилзода, тањлилгари ма-соили сиёсї мегўяд, Абдурањими Каримро ме-шиносад. Вай бар ин назар аст, ки "будан ёнабудани њизбе бо номи исломиро ба њељ ваљњнамешавад шаръї, ё ѓайришарї номид":

- Ин кори сиёсат аст, метавонад бошад,метавонад набошад. Аммо домулло Абдура-њим як бозии сиёсї мекунад, њамаи инњо њаминхеланд. Пас аз ин ки њукумат барои онњо ман-фиати ночизе вогузор мекунад, шояд ба муќо-били њамон њизб, гурўњ ва Худо медонад, фар-до ба муќобили боз чї касеву чизе садо ба-ланд мекунанд?

ЊНИТ дар Мастчоњ 900 аъзо дошта, даряк моњи охир иловатан дар ин ноњия 250 на-фари дигар аъзо шудаанд. Илњом Беков, раи-си бахши ЊНИТ дар ин ноњия мегўяд, њамонрўз - 15-уми марти соли љорї, баъди анљомивохўрї ва берун шудан аз толор, дар зери таъ-сири суханњои Мавлавии Абдурањим бо ни-шони эътироз 6 нафар мустаќим аъзои њизбшуданд.

ЊНИТ 20-уми апрели соли 1973 дар шањ-ри Ќўрѓонтеппаи вилояти Хатлон бо номи Со-змони нањзати љавонони озоди Тољикистон таъ-сис шуда, муассисони ин созмони кўчак СаидАбдуллоњи Нурї, Ќорї Муњаммадљони Ѓуф-рон, Одинабеки Абдусалом, Њољї КаландариСадриддин ва Неъматуллои Эшон будаанд.

ЊНИТ, бинобар иттилои ин њизб, дар умум40 њазор аъзо дошта, яке аз њизбњои сиёсиифаъоли Тољикистон ба њисоб меравад.

Ба наздикї Њољї Акбар Тўраљонзода даряк фатво ба саволи хонандаи сомонаи ин хо-надон посух гуфта, хайр карданро ба њизбисиёсї, ки гароиши исломї дорад, љоиз донист.Бино ба гуфтаи коршиносон, фатвои мазкурвокуниш ба амалиёти "антинањзат"-и маќомо-ти њукуматї дар кишвар буд, ки ваќтњои ахиршаклу муњтавои нав касб кардаанд.

Њоло интригаи рўз аст, ки вокуниши на-њзатињо ба ин ќазия чї хоњад буд? Сукут, ё...?

Њарамгули ЌОДИР

ФОРУМ/БЕ ТАЊРИР

Як шањрванд 19 март, 2013 - 14:29- Агар шумо воситае барои бастани њизб

мехоњед, пас ин корро баъди итихобот кунед.Собир 19 март, 2013 - 17:17- Мусулмони њаќиќї аъзои ягон њизби

исломй намешавад.Корбар 20 март, 2013 - 09:22- Чї магар мусалмони њаќиќї факат

аъзои њизбњои ЊХДТ (ки зарараш аз фоида-аш зиёд ба Ислом) ё коммунистї (атеисти)шавад? Ин суханонат ягон мантиќ надорад.Суханони ту мисли "демократи њаќиќї боядаъзои њизби демократї нашавад" ё "комуни-сти њаќиќї аъзои ягон њизби комунистї на-шавад" аст.

Халил 24 март, 2013 - 20:42- Дар кадом давлат дидї, ки њизби ис-

ломї маќсади равнаќи Ислом дошт? Магар

намебинї, ки тўли 100 сол Покистон бо 126њизби исломиаш мардумро дар бадбахтїдоштаанд? Чї ин ќадар Исломро ба сиёсатињароматон олуда месозед? Агар маќсадимансаб доред, пас ба эњсоси мардум ва эъти-ќоди мусулмонон бозї накунед, ки на дар индунё ва на дар он дунё хушбахтиро намеби-нед!!!! Худованд рохнамо бошад!

Корбар 19 март, 2013 - 17:52- Ин њама зарбањои пешазинтихоботї

аст. ЊХДТ аз раќиби њалол метарсад. Њолоњама маќомот барои ин њизб хидмат кардаистодаанд. Моро Аллоњ нигох медорад...

Узви ЊХДТ 20 март, 2013 - 12:20Аллоњ ва ислом ба њизб умуман ниёз

надоранд. Агар ин кори мо бошад, кори ду-рустеро пеша дорем. ЊХДТ ба пеш!!! Мо са-дњо њазорем, бо халќи азиз ба сўи пирўзињоинав, ба пеш!!!

Фаридун РАЊНАВАРДбидуни FоRм@т

Бисёр маъзурам, вале боядрост гўям, ман санъат ёњаљвро дар њамин сурудаибобои Файз умуманнамебинам.

Очата бугў, пи-пинакуна...

Њоло суруди фолклории Бо-бои Файз, ки баъди ЉашниНаврўз, 22-юми март дарВарзишгоњи марказии шањриДушанбе, бо "таклиф"-и пре-зидент Эмомалї Рањмон дар

Шабакаи телевизиони давлатї намоишдода шуд, вирди забонњо шудааст. Дартамоми Шабакањои иљтимої торнигорисабти сурудањои Бобои Файз гардоншуданд.

Масалан фаќат як сабти њамин су-руди фолклории Бобои Файз - "Очатабугў"-ро, ки президент реклама кард,дар "Ютуб"зиёда аз 28 њазору 300 на-фар тамошо кардаанд.

Барои муќоиса, наворњои як солипеши Бобои Файзро дар ТВ, ки ба ин-тернет роњ ёфт, метавон мисол овард,ки бештар метавон овард, ки онњоро тоимрўз њамагї аз 2 то 5 њазор нафар та-мошо кардаанд.

Бобои Файзро, ки ТВ-и тољик даршоу-барномаи солинавї ба "Бобоибарфї"-и русї иваз карда буд, асосансоли гузашта шинохтанд. Навори маъ-руфтарини "Бобои барфии тољик", дар"Ютуб" аз соли гузашта диќќати њамагїбештар аз 5 њазор тамошобинро љалбкарда тавонистааст.

Дар бораи табъу завќ бањс кардандуруст нест, ба назарам. Он дар њамањар хел аст. Масалан, ман наметавонамгўям, ки ба ман Бобои Файз ва њунари ўаслан писанд нест. Бисёр маъзурам,вале бояд рост гўям, ман санъат ё њаљв-ро дар њамин суруда умуман намеби-нам: -

"Дўстони ширин маро гирен бастабарен,

Ба пеши њамун љурѓоти лаълбастабаред-и-и-и-и-и-и-и...

Худо бигира дуѓой туруши тунука,Саломи мара ба чаѓдегой маска

баред-и-и-и-и-и-и-и-и-ии-и-и-и-и-и-и-и-ии-и-и-и...

Очата бугў! Очата бугў!"Ман дар ин мисрањо, на њаљв, на

санъат, на њунарро намебинам. Шоядњастанд, шояд аксарият ва ё њама муќо-били назари ман бошанд ва ин табъионњоро хушу болида ва завќашонроќонеъ мекунад.

Агар чунин аст, ман намефањмам,чаро мо барои мисол, чўпонбачаи хат-лонї, Љими Баймуратро, ки тавонист босуруди "Љими-Љими" ва бо асбоби му-сиќии ягонааш, сатили обкашї тамомитолорњои консертии Русияро "обод" ку-над, њатто ба шоу-барномаи Шабакаидавлатии телевизиони Русия - "Минутаславы" роњ ёфт, дар Шабакаи якум ни-шон намедињем? Баймурат њам мухли-си зиёд дорад ва натанњо дар Федерат-сияи Русия. Наворњои видеоии "Љимми"аз Тољикистонро милионњо нафар та-мошо карда, писандидаанд.

Такрор мекунам, ки дар бораи за-вќу табъ ва даркии њунару санъат бањснамекунам, ин эњсоси инфиродист, валеба назарам, фолклор бояд фолклор бо-

шад. Ман фикр мекунам, миёни фолклорва санъат њамеша бояд фарќ гузошта ша-вад.

Масъала ба назарам дар њамин аст,ки аз он чї мо ба омма тариќи шабакаиумумимиллї намоиш медињем, пешнињодмекунем, тамошобин бояд чизе худ гирад.Ѓизои маънавї гирад. Барои мисол, мандар њамин мисрањоро:

"Очата бугў, дига мара бача нага,Фарбењаку, турсуќаку саќќача нага.Дар сари дастархон, дар ваќти на-

њор-и-и-и-и-и-и-и-ии-и-и-и-и-и-и-иПи-пи накуна, биё-ку баррача нага...",-

ѓизо намебинам. Ба њар њол барои худ ваонњое, ки медонам, ё назарашонро шу-нидаам.

Ман дар бораи хории забони адабї,лањља, калимањои "турсуќаку", "саќќача"-ву"пи-пи" њарфе намегўям. Дар бораи шуни-дани "пи-пи" аз пирамарди солхўрдаи то-љик он њам дар шабакаи давлатии телеви-зион, дар бораи одоби пирамарди солди-даи тољик низ хулосаро ба хонанда њаво-ла мекунам.

Умуман дар ин бора,ба назарам,њаркас метавонад худ хулоса кунад ва анде-шаи инфиродї дошта бошад. Аммо масъ-улияти ТВ, ВАО, журналистика, адабиёт,њунар, санъат њамин аст, ки мањсулаш пучнабошад, албатта ин андешаи ман аст.

Масалан, ман оњанги дуторро хеледўст медорам. Ваќте њофизи мардумї, ра-воншод Одина Њошим аз эљодиёти Њофи-зу Бедил, Соиби Табрезї мехонад, њало-ват мебарам. Одина Њошим, њунар ва дар-ку дониши сухан, адабиёт ва санъат дош-тааст. Одина Њошим метавонад ба дига-рон писанд набошад. Ва ба назарам,њадди аќал, то як-ду соати пахши сурудњодар бораи "пи-пи"-и кардани очаи фулонї,Одина Њошимро намоиш надињанд. Ме-тавонанд, дигар умуман намоиш нади-њанд. Ин бањс нест.

Акс

аз

yout

ube.

ru

БОБОИ ФАЙЗ

Њ

БО АЌЛУ ЊУШ

Page 8: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 20138

амасола њазорњо нафарљаво-нон донишкадаву донишгоњ-ро бо тахассу сњои гуногунхатм карда, садњо нафарионњо барои идомаи тањсил васоњибунвон гаштан ба

шўъбањои асперантура ва магистрату-ра дохил мешаванд. Савол ин аст, киаз миёни ин њама "садњо" ва "њазорњо"чанд нафар баъди хатм, њамчун мута-хассис ба кору фаъолият машѓул меша-вад?!

Танњо дар соли 2011, мутобиќиомори расмии Тољикистон, 549 нафараз рўи соњањои гуногун ба шўъбањоигуногуни аспирантура ќабул гаштаанд.Тааљљуб дар он аст, ки шумораи аспи-рантон аз рўи тахассусњои, ба ќавле"равѓанин", хеле зиёд буда, вале хонан-дагони аспирантура аз тахассусњоидаќиќ ва дар айни њол барои рушдиљомеа муњим хеле кам аст. Масалан,шумораи асперантон аз рўи тахассуси"Њуќуќшиносї" - 33, "Иќтисодиёт" - 140,"Тиббї" - 43. Аммо аз рўи тахассуси"Физика" - 21, "Химия" - 20, "Биология"- 13, "География" - 1 нафар ба аспи-

рантура ќабул гаштаанд (Ниг: Агентииомори назди Президенти Љумњурии То-љикистон; 1/76).

Ин худ шоњиди он аст, ки вазъи бадииќтисодї ба тафаккури хонандагон таъси-ри худро гузошта аст ва онњо нисбати оян-да чандон хушбин нестанд. Боз Худо ме-донад, ки аз ин њама шумораи зикрёфтачанд нафар мутахассис ва чанд нафар"нимчаолим" ва "нимчатабиб" мешаванд.

Як умр бандагї ёбандагиро бастаем?

Имрўз мо дар њама соња бо мушкило-ти зиёд рў ба рў њастем. Аз дохили хона тобоѓчаи кўдакона ва то мансабу идорањоя-мон, аз нўки по то тори сар, мушкилот до-рем. Як умр кори моро хитоињо бо муздикалон иљро мекунанд ва љавонони хатмкар-даи мо барои ба даст овардани "ќути лоя-мут" роњ ба сўйи муњољиратро пеш меги-ранд.

Аз соли 2005 инљониб барои хонда-ни аспирантура аз рўи тахассуси "Геоло-гия" њатто як нафар њам дохил нашуда

аст. Аз рўи тахассуси "Архитектура" бо-шад, танњо соли 2006 як нафар ба аспи-рантура шомил гаштааст ва то соли 2011њатто як нафар донишљў њам сабти номнест.

Мо њамеша даъво мекунем, ки Тољи-кистон кишвари бињиштмонанд аст, валеамалан барои рушди он камтар мекўшем.Оре, аксари сарзамини мо аз кўњу пуштаиборат аст, канданињои зери заминии ќим-матбањо зиёд дорад, аммо кадом мутахас-сис ин амалро бояд иљро намояд?! Агарвазъ чунин идома ёбад, њатман рўзе фаромерасад, ки мо барои ба даст оварданиканданињои зери заминї аз кишварњоихориљї кумак талаб мекунем ва онњо бо-шанд бе "пул саломи моро алейк" наме-гиранд.

Ана гап дар куљо!"Навад дар сади курсињои илми

"Љомеашиносї" ва "Равоншиносї" дар да-сти яњуд аст" - ќайд кардааст устод Абдул-лоњ Носењи Улвон. Сирри бурди онњо њамдар њамин аст. Ќабл аз ин ки ба кишвареворид гарданд, аввалан вазъи љомеа ва

Ихтисосњои "равѓанин"Тољикистонро обод мекунанд?

"Олам аз дасти ду тоифа - нимчаолим ва нимчатабиб -хароб мегардад" - мегўянд, донишмандон.Воќеан њам ин гуфта љањон - љањон маънї дорад. Имрўздар љомеаи мо нуќсони асосї дар њамин ду мактаб баназар мерасад. Маќсад аз љумлаи боло тамоми табибонва донишмандон нестанд, вале дар маљмўъ мављудиятиин "нимчањо" дар соњаи тиб ва дигар бахшњои илмумаърифат барои шахси мунсиф љойи бањс надорад.

њолатњои психологии мардумро меомў-занд.

Имрўз љойи бањс нест, ки фанни"Љомеашиносї", хусусан "Равоншиносї" бафанни умдатарин дар рушди маънавиимардум табдил ёфтааст. Кўчактарин ма-соил ба омўзишњои равоншиносї ниёз до-ранд. Вале дар соњаи маорифи мо ба инмасъала шояд чандони ањамияти љиддїнамедињанд. Гувоњи ин гуфта шумораи ас-пирантон дар риштањои зикргашта аст. Дартахассуси "Равоншиносї" соли 2005 - якнафар, 2006 - сифр ва минбаъд то соли2011 њар сол як нафар ба њайси аспирантќабул шудааст. Дар риштаи "Љомеаши-носї" бошад, соли 2011 касе ба аспиран-тура ќабул нагашта аст.

Илми тиб фарз аст!!!Мутаассифона, имрўз тафаккури баъ-

зењо чунон хароб гаштааст, ки агар гурбаињамсояашро мошин занад, ин њолатро аздину диндорон, ё ба ќавле аз муллоњомедонад. Гўё таълимоти ислом сабабибадбахтии онњо гардидааст. Аммо њаќиќатчизи дигар аст. Мо аз аввалин соатњое, киаз асолати динии худ дур монда, бароихудамон "исломњои дуруѓин" сохтем, бабадбахтињо дучор гаштем.

Исботи гуфтаи боло фатвои имомЃаззолии Тўсї аст. Ў соли 1058 таваллудшуда, соли 1111 вафот кардааст. Таќри-бан дањ аср ќабл, дар китоби "Эњё-ул-улум"-и худ омўзиши фанни тиб, матема-тика, дигар навъњои саноатро фарз њукмкарда буд. Инчунин яке аз донишмандонимуосир, доктор Вањбаи Зуњайлї дар кито-би "Фиќњи хонавода"-аш омўзиши воси-тањои техникиро фарз медонад.

Имом Ѓаззолии Мисрї дар китоби"Наќши Ќуръон дар љањони муосир" таъ-кид мекунад, ки мусалмонон бояд њамонтавре, ки ба улуми "моварои табиат" (ола-ми ѓайб) диќќат додаанд, ба њамин андозаба омўзиши фанњои табиї талош варзанд.

Аммо он чї дар Тољикистон мушоњи-да мешавад, гапи дигар аст. Њама аз пасиихтисосњои "равѓанин" њастанд, аммо дарњамин соњањо њам пешрафт нест. Низомедар мо вуљуд дорад, ки рушди ботавозунитамоми соњањоро таъмин карда наметаво-над.

Айб дар ош аст, ё мош? Ин суол њолоактуалї мешавад. Аммо барои рафъи инњама мушкилот дар рушди Тољикистон та-нњо як роњ вуљуд дорад: сарфи назар, кикистем, даст ба дасти њам дода, бадгумо-нињоро як тараф гузошта, синањоро пур азмењру муњаббати ободии ватан намудаќадам бардорем. Мо барои васл карданомадем...

Њ

Абдуллоњ ОЌИЛЗОДА

МАЃЗИ ДАРД

«Нимчањо»:аз ош, ё мош?

Page 9: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 9

Зўри ДушанбеЧаро Умаралї Ќувватов ѓайб зад?Хабари ѓайб заданиУмаралї Ќувватов,рањбари "Гурўњи 24" азбоздоштгоње дар Дубайкайфи љонибдорони ўропарронд. Дар њукумат њамнафаси озод кашиданд, киаз "инаш" њам халосшуданд ва бањонае њам"садта-садта" пайдо шуд.

Бархе дарњол ба ин фикр рафтанд, ки ўро мисли мухолифони ќаблї "хаппу дам"ба Ду-шанбе овардаанду ана њозирдар телевизион пайдо шуда,аз ишќи ватану шукри истиќ-

лол сўњбат мекунад ва иттињомотеро, киалайњаш њукумат эълон кардааст, бољону дил ќабул медорад. Ин як шеваиозмудашуда аст ва сенарияи тахминииистирдоди ягон мухолифи сарсахт баДушанберо њоло кўдаки 7 - сола њамнабошад, мўйсафед, ё кампири 70 - соламетавонад тасаввур кунад.

Аммо Бюрои марказии миллии "Интер-пол" дар Тољикистон бо пахши як иттилоъ,ки Ќувватов дар Дубай аст ва истирдод на-шудааст, барои тањлилгарон итминони хо-тир дод. Зеро дар гузашта ваќте аз истирдодсўњбат мешуд, маќомот то лањзаи зарурїхомўширо авло медонистанд. Истирдодимармузи Искандаровро маќомот ќариб дуњафта пас иќрор шуда буданд. НизомхонЉўраев рост бидуни шиноснома "худ бо поихуд" ба Душанбе омада, довталабона дартелевизиони давлатї суњбат карда гуноњњо-яшро ба гардан гирифт. Аммо ќазияи Абдул-восит Латипов, ё Ќорї Восит собит кард, киимкон дорад на фаќат наздикон, балки тамо-ми љомиа умуман аз сарнавишти як истир-додшуда расман огањ нашаванд. Гўё об будубуѓ шуд. Маќомот то ба њол мањалли буду-боши ўро ошкор накардаанд ва шояд дар аслњам намедонанд, ки ў куљост. На иќрор њаст,на инкор.

Аммо чаро Ќувватов ѓайб зад? Баху-сус аз кишваре, ки Русия нест, шањре, киМаскав нест, балки хеле муосиртар, об-рўмандтар ва мутамаддинтар аст, яъне Ду-бай? Дар гузашта аз ин шањр бародари Ѓаф-фор Мирзоев, Абдурасулро оварда буданд.Бар асоси ќарори суд. Њоло ќарори суд дармавриди Ќувватов набаромадааст ва ў ѓайбзад. Ин иттилоро Николай Николаев, вакилидифоъи мавсуф эълон кард, ки намедонад

як њафта боз нафари тањти њимояташ ку-љост. Мантиќан касе бовар намекард, ки Ќув-ватов истирдод шудааст, зеро суди Дубайњам, суди Маскав нест, ки хапу дам ќарорбарорад, озод кунад ва нафари озодшударояк гурўње халта ба сар кашида, ба гурўњидигаре таслим кунанд. Дар натиљаи пурсу-ковњо мо ба ин натиља расидем, ки таги косанимкосае њаст.

Дар чунин ќазияњо, албатта, расонаибузурги тољикї - овоза ба кор медарояд. Азрўи ин манбаъи азаливу шарќии иттилоот,гўё ба љони Ќувватов як сўиќасде сурат ме-гирифтааст ва маќомоти амниятии Дубай бахотири љилавгирї аз он ўро пинњон карда-анд. Гўё дар як боздоштгоњ бо ў ќотиле азУзбакистон ва ё Афѓонистон ќарор дошта-аст, ки дастури нобуд кардани ўро аз куљоегирифтааст.

Аммо бино ба иттилое, ки яке аз назди-кони Ќувватов тариќи интернет ба мо дод,сабаби "ѓайб задани" мавсуф эътирози Ду-шанбе аз изњориназарњои озоди ў дар боз-доштгоњ будааст. Воќеан, Ќувватов то ба њолягона мањбусест, ки то лањзаи "ѓайб задан"метавонист бо матбуот сўњбат кунад ва та-риќи адвокаташ дар Ютуб наворњоеро њамба намоиш гузорад. Њама медиданд, ки аз 24декабр ба ин сў риши сиёњи дар замони со-њибкорї сафедї надидааш, пурра сафедшудааст. Табиист, ин озодиву ќайсарињоиЌувватов агар озодї дар зиндонњои Дубайроба намоиш гузорад, ба табъи њукумати То-љикистон, ба истилоњ намефорид. Бино баќавли манбаъи мо, Душанбе аз маќомотиДубай хостааст, ки љилави Ќувватовро биги-ранд ва ба рафти тафтишот судро аз фишо-рњои матбуот озод кунанд.

Аммо њоло дар пайи ѓайб задани Ќув-ватов ќазияаш торафт пур аз суолњо меша-вад. Бюрои марказии миллии "Интерпол" дарТољикистон мегўяд, ки ба маќомоти зидахлишањри Дубай расман мурољиат кард ваљавоб гирифт, ки "Ќувватов Умаралї айнизамон дар мањкамаи нигањдории муваќќатїќарор дошта, мурофиаи навбатии судии ўрўзи 7 апрели соли равон доир мегардад, кивакили мудофеи ў њуќуќшинос аз АморатиМуттањидаи Араб мебошад".

Тавре дида мешавад, Бюрои "Интерпол"- и Тољикистон ба сароњат ишора мекунад,ки адвокати ў аз Аморати муттањидаи арабаст. Яъне на Николай Николаев! Ин худ бозяк суоли дигар аст. Аммо ба гуфтаи пайван-дони Ќувватов, мурофиаи рўзи 7 апрел охи-рин мурофиаи ў хоњад буд ва сарнавишташ-ро муайян хоњад кард, ки истирдод шавад, ёхайр. Зўри Душанбе ба хомўш кардани са-дои ў расид, аммо ба оварданаш мерасад?

Мунтазир мемонем.

Б

Фаромарзи ФОЗИЛ

Муртазо АЊУРОЇНигоњи хориљї

5-10 нафар муфаттишњаќоратам карданд ва носазогуфтанд. Сурати яке аз онњова лату кўб ва фањњошиионњоро то сад соли дигар њамнаметавонам фаромўш кунам.

Филмитољикии ман

Ремути телевизионро бар медо-рам ва як - як конолњоро тамо-шо мекунам. Баъди каме бо ху-дам фикр мекунам ва мегўям:хап!Эњтимолан бењтарин ва роњата-

рин кор метавонад бошад, бояд дурбинробардошт ва њар рўз ба хиёбони Рўдакї рафтва аз ободї ва тамаддуни миллати тољикгуфт. Бояд зоњирро њифз кард ва ба навъеобрўдорї кард ва ба њамаи дурбинњо маъ-мурият дод, ки фаќат хушї ва ободонии киш-варро намоиш бидињанд. Аммо њамаамонхуб медонем, ки воќеият чизе дигар аст. Маннамефањмам, ки бо ин корњо ќасд доремкиро фиреб бидињем ва ањмаќ кунем?Агар як аз ин дурбинњо дасти ман меафтодаз чизњое филм мегирифтам, ки њар рўз ме-бинам.Аз фаќру гуруснагї ва дармондагии мар-дум филм мегирифтам. Аз њоли кўдаконенавор мегирифтам, ки ба љои рафтан бамактаб ва бозї кардан, маљбур њастанд, кисахт кор кунанд. Аз рўзгори занњое навормебардоштам, ки ба хотири љои хоб ва нонишаб даст ба танфурўшї мезананд. Аз њаётимардоне навор мегирифтам, ки ба ном со-њибкор ва раис чанд - то зан ва духтариљавонро гирди худ љамъ меоранд ва њартавре, ки дўст дошта бошанд, бо онњо раф-тор мекунанд. Аз њоли парду модарњое на-вор мегирифтам, ки ба хотири фаќру бе пулїдухтарњояшонро савдо мекунанд ва духта-рњояшонро ба никоњи мардњое дар меоранд,ки 20-30 сол аз духтарњояшон бузургтаранд.Аз корхонањои давлатие навор мегирифтам,ки фасод ва ришва дар онњо бедодї меку-над. Аз хеле чизњо ва хеле љойњое чунонфилме мегирифтам, ки... ва ба ин коргардо-нњои телевизион нишон медодам, ки Тољи-кистон фаќат хиёбони Рўдакї нест ва ас-лан њам нест, ки бароям бигўянд, ки ту якхориљї њастї ва ё ин ки тањсилоти олї на-дорї ва танњо чизе, ки бароям ањамият до-рад, ин ки ман њам мисли шумо як мусал-мони форсзабон њастам ва љузъе аз љомеаибузург ва куњани Эронзамин њастам вашарм дорам рўзеро шоњид бошам, ки фаќ-ру фањшо ва чизњои зишти дигареро, ки бавузуњ мешавад дид, њамагир бишавад вазабонзади њама мардуми дунё бишавад.Ба аќидаи ман, он рўз аз мо хеле дур нества дар љое, ки њукуматаш мардумро фа-ромўш кард ва хеле аз мардумро мебинї,ки Худоро фаромўш карданд, бояд мунта-зири бадтар аз инњо бошем. Намедонамбояд аз куљо шурўъ карду гуфт, вале медо-нам, ки набояд хап шуда биистем ва тамо-шагар бошем. Њарфњое њастанд, ки боядгуфта ва шунида шаванд.Њафтаи гузашта бо яке аз дўстонам суњбатмекардам ва дар ин байн низ аз иттифоќе,ки дар идораи амнияти шањрї барои якдўстам рух додро таъриф мекардам ва ба-рои дўстам, ки Абдулманнон ном дорад, гуф-там, чї тавр лату кўб ва њаќорат шуд. Аб-дулманнон бародарона ба њарфњоям гўшдод ва аз шунидани ќасдам ва кори саркар-дагиам, яъне роњандозии сафњаи "Нигоњихориљї" бисёр хурсанд, бо муњаббат дасто-

намро фишурд ва дуояшро бадарќаи роњамкард. Ў њам аз иттифоќе гуфт, ки якунимсол пеш барояш рух дода буд ва моил буд,ки дар ин сањифа чоп шавад:- Рафтам аз бозор як мошин тарбуз гириф-там ва овардам барои зиндагиро пеш бур-дан ва пеши бемористони марказии колхозтарбузњоро фаровардам ва дар њоли фурў-хтан будам. Дидам як мошини хориљї омад.Гуфтанд, падарат чанд ваќт шуд гузаштагї?Гуфтам, 20 рўз шуд. Гуфтанд, книшка до-рад? Мехоњї, мо ёрдампулї бидињем ва ба-роят коѓаз бинависем? Гуфтам, майлї, якљомеравем. Даруни мошин шудам ва ба якидораи дар пеши тонка даромадем. Онљомаро заданд ва гуфтанд, ки ту дар хонаатдарс мегузаронї ва аз ман хостанд то инкорро ба гардан бигирам. Гуфтам: На. Манин хел одам нестам ва агар бипаронї њамба гардан намегирам ва чун хостагии онон-ро накардам, маљбурам карданд, ки як ша-бонарўз росто биистам ва намемонданд, киман бишинам ва поњоям варам карданд.Дар ин муддат 5-10 нафар муфаттиш, кианиќ њаќоратам карданд ва носазо гуфтанд.Сурати яке аз онњо ва лату кўб ва фањњо-шии онњоро то сад соли дигар њам намета-вонам фаромўш кунам. Баъд маро пешихона оварданд ва чун рамаќ надоштам, киаз мошин фароям, маро аз мошин тела кар-да, дар кўча партофтанд ва пеш аз рафтанниз ба хонаам даромаданд ва тамоми хо-наро кофтанд ва ягон чиз наёфтанд ва якеаз онњо гуфт: мебахшед, додар, мо хатокардем. Баъди он ман беморхонаи ЯкумСоветский рафтам, маро ќабул накардандва фањмидам љое мерафтам, пеш аз манкормандони амният рафта буданд ва гуфтабуданд, ки ин одамро ќабул накунед ва баман мегуфтанд, ки ту дурўѓ мегўї шоњиднадорї.Ваќте маро ба назди дарвозаи хонаампартофтанд, њамсояњо тамошо доштанд.Аммо кї шањодат медињад? Ин одамњо ягон-тоаш гурда надоранд. Куљо бояд мерафтам?Чї кор бояд мекардам?Ман љавобе барои чашмони тар ва ќалбизахмхўрда Абдулманнон надорам, аммочанд суол аз роњбарон, созмонњои њуќуќибашар ва њамсояњои Абдулманнон дорам.Агар Абдулманнон тоќат намекард ва гуф-тагии шуморо ба гардан мегирифт, чї ба-лое бар сари ў меовардед? Чаро шуниданиКаломи Худо ва Расул ва дидани муалли-ме, ки дарси Ќуръон медињад, то ин андозабарои шумо азобовар аст? Оё медонед, кигумоштањои шумо ба чї корњое машѓуланд?Дафтарњои Созмони миллал ва њуќуќи ба-шар, вазифаи шумо дар ќиболи ин гуна пе-шомадњо чист ва чаро сокит њастед? Ва яксуњбат њам бо њамсояњо ва касоне, ки инвањшигариро диданд ва хап истодаанд ваба кумаки бародари мусалмони худ нараф-таанд, гуфтаниам ва ин сухани ман нест,балки сухани Худо ва Расул аст, ки гуфта-анд: агар зулмеро бибинед ва коре накунед,гуноњи шумо камтар аз он золим нест вадар он дунё Худо ваъда додааст, якљоя му-љозот хоњед шуд.

Б

СИЁСАТ

Page 10: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 201310

- Шуморо ба Тољикистон "хуш омадед"мегўем. Њадаф аз ин сафаратон чї буд?

- Телевизиони Nex 1 маро барои сабтибарномаи байналмиллалии наврузї, ки дар та-моми давлатњои форсизабони дунё љашн ги-рифта мешавад, ба Тољикистон, ба шањриДушанбе даъват кард. Шукри Худо, їарномаинаврўзии соли љадидро бо мардуми Тољикис-тон доштам.

- Шумо ба хонаи кўдакон рафтед ва азконсерватория низ дидан намудед, магаринњо њам дар барномаи наврўзиатон буд?

- Бале, њадаф ин буд, ки то љойи имкон мофаровонињои мухталифро аз Тољикистон батамошобинони форсзабон дар хориљ нишондињем. Аз баъзе хонадони тољик ва эронї низдидан кардем, то бубинем, ки мардум чї гунааз Наврўз љашн мегиранд, ба консерваторияниз рафтем, то нишон бидињем, ки чї ќадаралоќамандони мусиќї пушти коранд ва як эњти-роме њунарї гузоштем, то як ангезаи боњая-љонтареро барои донишомўзони консервато-рия муаррифї кунем ва бубинанд, ки корињунарро агар ишќ дошта бошанд, идома ди-њанд ва пушти кор бошанд ва агар истеъдоддошта бошанд, њатман ба љое мерасанд.

- Дар бораи ишќ ба санъат гуфтед. Азмусоњиба бо оќои Бежани Муртазавї маъ-лум шуд, ки вай њанўз аз дунимсолагїскрипка ё виолон менавохт. Шумо чї?

- Барои хондан њамеша аз синни кўчактарњавас доштам. Аз 11- 12 - солагї шуруъ кар-дам ба сароидани оњангњои мухталиф. Њаттодар мадраса тиловати Ќуръон меомўхтам,зеро дўст доштам, ки бихонам ва њамаи инишќу алоќаро дар худам њис мекардам. Баъддар 14-солагї ба Амрико рафтем. Дар мадра-саи Амрико бо чанд мусиќачї ошної пайдонамудам, ки аз он тариќ бо дўстї сабт кардан-ро ошно шудам ва шурўъ кардам ба сабтиоњангњои мухталифи худ.

- Бисёр њунармандони эронї мегўянд,сабаби њиљраташон инќилоби исломииЭрон аст. Њиљрати Шумо низ ба он рабтдорад?

- Бештар падару модар мехостанд, ки мандар муњити бењтаре дарсро идома дињам.Њадафи аслиашон ин буд.

- Амрико озодтар аст?- Хеле. Имконоту озодии бештар дорад,

хеле роњаттар аст. Аз лињози ѓарибї ва ѓурбатяк зовияе, вале озодї ва имконот низ як зо-вияи хело возињу бузурге аст.

- Мусиќї барои Шумо чист: ишќ, зин-дагї, кор…?

- Њамаи инњое, ки гуфтед, њаст. Воќеан,дар мадди аввал ишќ њаст ва алоќа ба кор,дар дуюм њаяљони тавлиди кор ва хилќатикори љадид, ки бароям азиз аст ва зебогињое,ки дорад. Дар марњилаи сеюм њирфаам аст,корам аст ва њамин.

- Баъзењо овозхониро касб намешумо-ранд ва фикр мекунанд, барои зиндагиропеш бурдан бояд як шуѓл ва ё кори дигардошта бошанд. Шумо чї назар доред?

- Ман ба њадафи касбу кор ба ин кор на-омадам. Њаќиќат ин аст, ки аз ишќам ба ин коромадам ва ин корро дўст доштам ва алоќае,ки ба ин кор дорам, анљом медињам. Вале бомурури замон, шукри Худо, барои тамоми за-њамоте, ки кашидам ва ишќу муњаббате, ки азмардум дарёфт кардам, дидам, воќеан манбояд тамоми ваќтамро бигзорам, ки битаво-нам он миќдоре, ки дўст дорам, дар коримусиќї фаъол бошам. Баъд аз ин аз ишќ таб-дил ба шуѓлам шуд.

- То куљо як овозхон аз мухлисаш дарофаридани оњанг ва интихоби шеър во-баста аст? Яъне мекушед, ки таронаатонба табъи онњо мувофиќ бошад?

- Дар интињо њар њунарманд тамоми зања-мотро мекашад, ки аз тарафдорон ва ба гуф-ти шумо, мухлисон таъйид карда шаванд, тоњунарманд њаяљонзада бошад, аз он аксула-мали тарафдорон энерљї бигирад. Бароињамин, бештарин таваљљуњи њар овозхон ри-зоияти тарафдорон ва мухлисонаш аст.

- Наќши пулро аксари њунармандон дармусиќї муњим мешуморанд, назари Шумочист?

- Бубинед, ваќте ба тариќи њирфаї корероанљом медињед ва агар кори бењтареро анљомдињед, даромади бештаре низ мешавад. Ви-диоњо ва оњангњои бењтар харљи зиёд дорад.Ба хотири он, ки дар бозори мусиќї, махсу-сан форсизабон бе њич пардохт дар ин даврузамон, ки Интернет вуљуд дорад, аз фурўшиоњанг даромаде намеояд. Ќаблан як миќдориширкатњо кўмак мекарданд, чун СД мефурў-

хтанд. Вале алъон чун њама чї рўи интернетдар њолати даунлоуд њаст. Њанўзам мардумодати харид ба тариќи Itone ё Amazon-ро надо-ранд. Барои њамин хеле харљи кори мусиќїболо рафтааст. Натонистани фурўхтани оњангба мардуми оддї, махориљи моро хеле болобурдааст, вале ба хотири ишќе, ки ба касба-мон дорем, бояд бештар кор кунем, ки даро-мади бештаре ба даст орем, то тавонем њамзиндагиамонро пеш барем, њам харљи корњоиљадидеро, ки мехоњем тавлид кунем, пайдо на-моем.

- Дар зиндагї оё буданд лањзањои муш-кил ё маъюсї, ки бепул монда бошед вагуфтед, ки аз бањри њама мебароеду пасиягон кори дигар мешавед?

- На, њељ ваќт. Ман њамеша ин ќадар ко-рамро дўст медорам, ин ќадар ба корам алоќадорам ва бо ишќ анљомаш медињам, ки сах-тињо барои ман хеле чизи кўчаке њаст дармуќобили ишќам ба ин кор.

-Мегўянд, ки Шумо як шахси сарватман-де њастед ва тиљорате низ доред?

- На, сарватманд нестам ва як зиндагиимаъмулї дорам, бо худаму хонумам ва 3-то

ва њанўзам як фаъолияти кўчаке дар он риш-та дорам ва њоло ба умеди Худо саъям ин аст,ки ба Тољикистон низ он колоро бирасонам, азтарики он ширкате, ки бо онњо кор мекунам, бабутико ва маѓозањои Тољикистон бирасонандва њар ваќт агар он фурсат пеш биёяд, хелохурсанд мешавам. Вале ин аслан тиљоратиман нест. Кори њирфаии ман хондан аст, валечун аз хурдї дар ин кор алоќа доштам, нисбатба кори падарам, он њам ба унвони як шуѓл ваё њоббї аст.

- Мусиќии поп ва эстрадаи тољикро чїгуна дарёфтед?

- Хеле зебост, таронањое, ки ман мешуна-вам, видиоњои мухталиф, ки њамзабонони модар Тољикистон эљод мекунанд.

- Коршиносони мо аз баъзе њунарман-дони тољик интиќод мекунанд, ки мусиќиипопи тољикро надониста, даст ба ин кормезананд…

- Интиќод њамеша вуљуд дорад, чун наме-шавад њар касро розї нигоњ дошт. Интиќод ме-тавонад далеле бошад, ки њунарманд битаво-над сахтар кор кунад ва саъй кунад, ки мањсу-ли бењтаринашро ба мардум нишон дињад. Њиљваќт наметавонед љилави интиќодро бигиред,њатто агар бењтарин кореро анљом дињї, теъ-доди одамоне пайдо мешаванд, ки ин корронамепазиранд ва эроде ба он доранд.

- Шумо бо ягон овозхони тољик њам-корї доред?

- Њамкорї на, дўст њастам ва давоми инсафар низ бо чанд њунарманди дигар низ ши-нос шудам. Садриддин Наљмиддинро, ки хелоовози зебое дорад ва овозашро дўст дорам.Ќаблан мешинохтам ва тўли ин сафар бо ази-зони дигар ошно шудам, ки хеле корашонродўст доштам.

- Аз эронињо чї?- Њунармандони эронї низ њамаашон во-

ќеан хело зањмат мекашанд ва ба зањмата-шон эњтиром ќоилам. Садои Муин, Дориюш ваГугушро дўст дорам. Њама зањмат мекашандва ман хеле хушњолам, ки бо вуљуди дар ѓарибїбудан хонандагони эронї ин ќадар ишќу алоќаба корашон доранд ва ба пушти корашон њас-танд.

- Аз њаётатон метавонед, ки ягон хоти-раи хуберо ёдоварї кунед?

- Чизи бахусусе ёдам намеояд. Њамонишќу муњаббати мардум, воќеан, ки њамешапур аз самимият ва муњаббат аст, маро бадавом додани корам тела медињад.

- Суруде доред, бо номи "Иде надо-

Мансур ЉАФЪАРЇ:

"Аввал тиловатиЌуръон меомўхтам"Сўњбати ихтисосї бо Мансур, овозхони маъруфи эронии муќими ИМА, кињафтаи гузашта мењмони Тољикистон буд

СўњбатиШањлои АБДУЛЛО

рам", ки зиёд миёни мухлисон мањбубиятва самимият пайдо кард. Таърихи онро ме-гуфтед.

- Ман он сурудро барои њамдардї ба мар-думи Эрон, ки баъд аз зилзила дар шањри Бамрух дода буд, хондаам. Ба хотири азизоне, киљонашонро аз даст доданд ва эњтироме ба ёда-шон ин оњангро эљод кардам, ки онњо њамешадар зењни мо ва дар ќалби мо љой дошта бо-шанд.

- Озарињо шуморо бењтарин овозхониозарї мењисобанд...

- Чун забони падарам озарї буд, худи манхело забони озариро дўст дорам. Бо ин ки ас-лан наметавонам суњбат кунам, вале миќдо-ри хубашро мефањмам. Ба хотири њамин, азустод Рањмон хоњиш кардам, ки дар Лос Анљ-елос суруди озарї бихонам ва маро кўмак би-кунад. Оњанги "Барибох"-ро се сол пеш эљодкардам. Ман ин оњангро мешинохтам ва азхотироти бачагиам буд. Дар арусињои хонаво-дагї, ки мерафтем, хонаводаи падар оњангњоиќадимиву фолклор мегузоштанд ва мераќси-данд. "Барибох" њамеша дар зењнам буд. Баъдзилзилае, ки дар Озарбойљон уфтод, низ маротахти таъсир карор дод ва хеле нороњатам кардва барои њамдардї ба озариёни азиз оњанги"Айрилик" (Људої") - ро бо оњанги тунд сарои-дам. Хостам, ки як руњияе бидињад ба мар-дум, як эњтироме гузошта бошем ба хотириљон супоридани он азизон. Хело дўст дорамэљоди шеъри озариро, њамин тавре ки бо за-бони туркї ва курдї хондам ва дар фикрамњаст, ки ба забони тољикї низ суруд хонам.

- Мансур чї орзу дорад?- Аз Худо ба мардуми тамоми дунё ва фор-

сизабонони дунё саломатї мехоњам. Бароихудаму фамиламу фарзандом саломатї ме-хоњам. Умедворам сулњу осоиши њамаи ду-нёро, махсусан он кишварњоеро, ки дар њам-соягї бо Тољикистону Эрон ва Афѓонистонњастанд.

- Оё ягон маќсаде њаст, ки дар паяш њас-тед ва фикр мекунед, ки бояд анљомаш ди-њед?

- Ман хело дўст дорам, ки метавонам њаркоре, ки анљом медињам, бењтарини худамродар он анљом бидињам. Њадафи ман њамин аст,ки кореро ки дўст дорам, битавонам анљомашдињам ва ишќи муњаббати мардум масири ко-рњоям ва пуштибонам мешавад.

фарзандам. Як зиндагии маъмулї дорем вахело њам розиам њастем.

- Бо ширкати атрбарорї низ њамкорїдоред? Мегўянд, бо номи Шумо атре фур-ўхта мешавад?

- Бале, ман як кори парфюм анљом додам,ки 7 - 8 соли пеш ба бозор омад. Чун дар хона-водаи падарам, Худо биёмурзадаш, бо лаво-зимоти ороишї машѓул буданд, аз бачагиамхеле ба ин кор алоќа дорам. Ба хотири оналоќае, ки ман доштам, ин корро анљом додам

ШАЊЛОИ АБДУЛЛО БО МАНСУР ЉАФЪАРЇ

Њиљ ваќт наметавонедљилави интиќодробигиред, њатто агарбењтарин корероанљом дињї, теъдодиодамоне пайдомешаванд, ки инкорро намепазирандва эроде ба ондоранд.

«

Page 11: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 11

Коршиносон мегўянд, аксари бон-књо бештар манфиатдоранд, киамволи соњибмулк бар ивази ќарзибонк дар гарав гузошта шавад. Азон љо ки занњои тољик дар бисёрњолат соњиби молу мулк ва ё ам-

воли ѓайриманќул нестанд, ба дарёфти ќар-зњои бонкї дастрасии камтар доранд.

Гулшоњ Шарипова, раиси хољагии дењќо-нии "Панљшанбе" аз ноњияи Њамадонї мегўяд,сар аз соли 2008 хољагиашро таъсис додааст,аммо танњо ду соли охир аст, ки аз ќарзњоибонки давлатии "Амонатбонк" бањра мебарад:

- Соли гузашта 10 њазор сомонї ќарз ги-рифта будем, имсол - 20 њазор. Ба пули беш-тар эњтиёљ дорем, вале эњтиёткорї мекунем,ки мабодо аз бонк ќарздор нашавем. Аз худа-мон техника надорем, барои њамин баъзанкорњоямон ба сустї пеш меравад. Агар як трак-тор мехаридем, хеле аз мушкилотамон њалмешуд. Албатта, дар њамаи корњо ба ман ша-вњарам Панљшанбе Алиев кўмак мекунад, њамдар дарёфт кардани ќарзи бонкї, њам дар киш-ту кору љамъоварии њосили зироат.

Ба гуфтаи ин хонум, хољагии дењќонииэшон аз 14 га замини лалмї иборат аст, ки дарин заминњо сабзавоту ѓалладона ва пахтакорїмекунанд. Вай мегўяд, солњои гузашта аз љони-би ташкилоти "Зан ва замин" кўмак дар наму-ди тухмии сабзавоту ѓалладона дарёфт мена-муд, ки ин ёрдамњо барои пешрафти кори хо-љагидориаш мусоидат мекарданд.

Эњтиёткории Гулшоњ дар њолест, ки бар-хе аз бонкњо барои занњо имтиёз ихтисос до-

РаисонибемоликиятЧаро дастрасї ба ќарзњоибонкї мушкил аст?

даанд, аз љумла Бонки исломии рушд њадафгузоштааст, ки 40 фоизи муштарињояшро азњисоби занон пайдо кунад ва албатта, ба онњобо имтиёзњои бештар вом бидињад.

Светлана Муниева, мудири департаментиќарздињии "Амонатбонк" мегўяд, занњо аз инбонк вом дарёфт мекунанд, аммо бештар ба-рои тиљорат:

- Муштарињои мо аз њисоби занњо њас-танд, вале бисёрии онњо барои тиљорат ќарзмегиранд. Заноне, ки сардори хољагии дењќ-онї њастанд, албатта, онњо њам барои дарёф-ти ќарз мурољиат мекунанд, вале нисбатан камњастанд. Дар бонки мо њељ мушкилие бароидодани ќарз ба занњои хољагидор мављуд нест,- меафзояд Светлана Муниева.

Хонум Муниева дар њоле аз мављуд на-будани монеањо дар роњи дарёфти ќарзи бонкїаз љониби занњои хољагидор њарф мезанад, кибино бар як гузориши радиои "Озодї", бархеаз занони хољагидор гуфтаанд, бо сабаби со-њибмулк набуданашон наметавонанд аз бон-књо ќарз бигиранд.

Хайриннисо Сариева, раиси хољагии дењ-ќонии "Холтўра"-и ноњияи Ќубодиён ба радиои"Озодї" гуфтааст, тайи як соли охир наметаво-над аз бонкњои тиљоратї маблаѓи ќарзї дарёфт

кунад. Вай гуфтааст, ба хотири рушди хољагиикишоварзиаш ба 8 њазор доллар ниёз дорад,аммо бонкњо аз пешнињоди ќарз ба ў худдорїмекардаанд. Ба эътимоди хонум Сариева, ил-лати аслии парњези бонкњо аз њамкорї бо хоља-гии ў танњо дар зан будани роњбари он аст:

- Хољагии мо садњо мушкил дорад. Аз-баски ба истењсоли пахта сарукор дорем, ба-роямон сараввал трактор лозим аст, аммо бедарёфти ќарзи бонкї онро харида наметаво-нем. Масъулони бонкњо мегўянд, ки зан њастї,моликият надорї, кафолат нест, ки маблаѓиќарзиро баргардонида тавонї. Аз ин рў, худ-дорї мекунанд. Мо 4 гектар замин дорем вањоло танњо бо сарфи нерў ва маблаѓњои худїкори хољагии кишоварзиро пеш мебарем.

Бархе аз соњибназарон мегўянд, танњозанњо ва он њам рањбарони хољагињои кишо-варзї нестанд, ки дар дарёфти ќарзи бонкїољиз мондаанд.

Зулфиќори Исмоилиён, коршиноси ма-соили иќтисодї мегўяд, дар нањваи фаъолия-ти кунунии бонкњои Тољикистон мардњо низ дарроњи пайдо кардани ќарзи бонкї дучори чан-дин мушкилї мешаванд:

- Фоизњои баланд ва муњлатњои кўтоњомилњои аслии рушд накардани доду ситади

бонкї дар Тољикистон мањсуб мешаванд.Њатто ман иттилоъ дорам, ки дар бархе аз на-воњии дурдасти кишвар ќарзњои бонкї 60 -фоиза њастанд. Яъне як соњибкор, ё тољир, ёхољагидор, агар 100 доллар вом бигирад, дарнињояти муњлат бояд 160 доллар ба бонк бар-гардонад. Муњлатњо низ хеле кўтоњанд, 6 моњу8 моњ. Албатта, ин кутоњињо намегузоранд ќар-згириву ќарздињї рушди бештар кунад ва эњти-ёљмандон аз ќарзњои бонкї бањраманд гарданд,- меафзояд Зулфиќори Исмоилиён.

Ба гуфтаи ин иќтисоддон, агар дар анде-шаи рушди ин соња бошем, ќабл аз њама боядин ду љанбаро дар ин самт бознигарї бикунем,ки дар нињоят њам мардон ва њам занњо азќарзњои бонкї бархурдор бошанд.

Гулшоњ Шарипова, раиси хољагии дењќо-нии "Панљшанбе" аз ноњияи Њамадонї мегўяд,бар иловаи 14 га замин 10 гови парворо дарзаминњояш бонї мекунад, ки њар гоњ ба маб-лаѓи изофї эњтиёљ пайдо кунад, яке аз ин гов-њоро мефурўшад ва ниёзашро мепушонад. Бамањзи ба даст овардани маблаѓ љойи говњоихолишударо пур мекунад. Хонум Гулшоњ мег-ўяд, аз ин тариќ - зиёд кардани саршумориговњояш ва пасандози каме маблаѓ дар со-лњои оянда талош мекунад, ки дигар аз бонкњовом нагирад ва бо маблаѓи худї харољотњо-яшро бипўшонад. Ба назар мерасад, ягонароњњали даќиќи вобаста набудан аз ќарзњоибонкї роњи интихоб кардаи хонум Гулшоњ аст.

Ёќуб ЊАЛИМОВ

ИНЊОРО БОЯД ШИНОХТ

Муаррих ва рўзноманигори тољик. Шах-се, ки дар ин ду касб муваффаќ будааст.Муддате кори сиёсї њам кардааст, раисикумита њам будаасту муовини вазир низ.Вале маъруфияташ чун устоди журналис-тон бештар аст. Њаќиќатнигорї, бетарафї,адолатпешагї, тањаммулпазирї ва эњтиром-ро аз принсипњои аслии журналистика ме-донад. Доктори илми таърих, профессор.

Иброњим Усмон 65 сол ќабл соли 194810 - уми сентябр дар дењаи Понѓози ноњияи

Ашти вилояти Ленинобод (њозира Суѓд) дидаба олам кушодааст. Бахши журналистикаиДонишгоњи давлатии Тољикистонро хатмкардааст ва дар Донишгоњи Москав аспиран-тура хондааст.

Аз дафтари фаъолиятњои мењнатиашмехонем, ки дар рўзномаи "ТољикистониСоветї" кор кардааст. Баъдан дар Дониш-гоњи давлатии Тољикистон ба номи Лениномўзгор буд, солњое њам дар Донишгоњишањри Кобул вазифаи мушовириро адо на-мудааст, декани факултаи филология, жур-налистика ва тарљумонии Донишгоњи давла-тии миллии Тољикистон, муовини раиси Ку-митаи давлатии радио ва телевизион буда-аст ва соли 1994 ба курсии раиси Кумитаидавлатии телевизион ва радиошунавонииТољикистон такя задааст. Вале дар ин вази-фа тўлонї кор накард. Солњои 1995-96, яънењудудан ду сол мушовири давлатии Прези-денти кишвар оид ба илм ва масъалањоииљтимої ва баъд аз соли 1995 то 2000 намо-яндаи мардум дар парламон будааст. Тўлиин муддат рањбарии Кумитаи парламонї оидба муносибатњои байналмилалї ва мадани-ятро ба ўњда доштааст.

Сањми Иброњим Усмонов дар музока-роти сулњи тољикон арзишманд арзёбї ме-шавад. Вай ќариб дар њама даврњои музока-рот чун узви њайати давлатї ширкат дошт вадар раванди гуфтушунидњо бо пешнињодотисудманд бори гарони мухолифати мутаќо-биларо њам то андозае сабук кардааст. Баъ-ди имзои Созишномаи сулњ дар Маскав азмоњи июли соли 1997 то соли 2000 вазифаираиси Комиссия оид ба масъалањои сиёсииКомиссияи оштии миллиро ба ўњда дошт.

Аз аввали соли 2004 бори дигар ба њуку-мат баргашт ва то декабри соли 2006 муови-ни якуми вазири фарњанги Љумњурии Тољи-кистон буд.

Соли 2009 раиси Шўрои ВАО-и Тољики-стон интихоб гардид. Аз соли 1974 узви Ит-тифоќи журналистони Тољикистон аст.

Оиладор ва соњиби 4 фарзанд мебо-шад.

Иброњим Усмонов аз љумлаи мухоли-фони сарсахти гузариш ба алифбои ниё-кон аст. Вай бар ин назар аст, ки дар инмарњила аз зиндагї хати прилик бењтаринхат барои тољикон аст ва хати арабиасосметавонад раванди саводомўзии миллат-

ро кунд кунад. Ва борњо дар ин бора даррўзномањо расман изњори назар кардаст.Вале дар муњити фарњангї ва илмии киш-вар ин изњори назарњояш вокунишњои гу-ногунро ба бор овард. Љонибдорони алиф-бои арабиасоси тољикї аз ин мавзеъги-рињои Иброњњим Усмонов басо тунд инти-ќод карданд. Эњтимоли он њам вуљуд до-рад, ки ин гуна мавзеъгирињо боис гардандэътибораш миёни ањли фазл коњиш ёбад.Вале ин ќазовати ояндагон аст, аммо би-дуни шак, имрўз Иброњим Усмонов аз му-ваффаќтарин муаррихон ва як олими пур-кори тољик аст, ки дар рушду нумўъи илмикишвар сањми арзишманд дорад. Муалли-фи асарњои зиёдест ва тањќиќоти пурарзи-ше дар тањлили журналистикаи муосирдорад.

Ба маъруфияти МуњаммадшарифЊимматзода чун олими борикназари Исломэњтиром ќоил аст. Сайид Абдуллоњи Нури-ро сиёсатмадори ояндабин ва дурандешмедонад. Китоби Муњаммадшариф Њим-матзода "Зиндагї ва осори имом Абуњани-фа" зери назари се доктори илм интишорёфтааст, ки яке аз онњо Иброњим Усмоновва дуи дигар Мўсо Диноршоев ва АбдунабїСатторзода буданд.

Иброњим Усмонов

Фирўзи МУЊАММАД

Бино бар маълумоти сомонањои интернетї, феълан танњо дар вилоятиХатлон 16 њазор хољагии дењќонї мављуд аст, ки наздики 10 дарсад аз инхољагињоро занон рањбарї мекунанд. Њамакнун мавсими кишту корибањорї фаро расида, хољагидорон дар пайи пайдо кардани маблаѓанд.Вакилони палатаи поёнии парлумон моњи феврали соли љорї ба ЌонуниТољикистон "Дар бораи ипотека" таѓйиру иловањо ворид карданд, ки азин ба баъд хољагидорон њаќ доранд барои дарёфти вом сертификатиистифодабарии заминро бояд дар гарав бигзоранд. Сарфи назар азљанбањои мусбат ва манфии ин таѓйирот шояд барои ин сол њам бонкњова њам хољагидорон аз ин имконият ба таври шоиста истифода набаранд.

К

ДЕЊЌОНЗАН

Аз худамон техника надорем, барои њамин баъзанкорњоямон ба сустї пеш меравад. Агар як трактормехаридем, хеле аз мушкилотамон њал мешуд.

«

Page 12: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 201312

исмиллоњ ассалоту вассалому ало Расулиллоњ

Худованди Карим никоњ ваиздивољро барои љањониён маш-руъ гардонид. То ба ин васила

насли башарият идома пайдо кунад вааз пушти ин издивољњои наслњои солимва созандаи башарият сар баланд ку-нанд ва то ин, ки байни зану мард му-њаббату маваддат ва улфату рањматбоќї бошад. Издивољ суннати илоњист,ки аз замони њазрати Одам ва тамомипаёмбарони илоњї то имрўз идома до-рад ва Худованд ба воситаи издивољнасли башариятро аз нобудї нигоњ дош-тааст. Аммо шариати Паёмбари охириналайњиссалом барои издивољ ва ихтиё-ри љуфти худ як чанд ќавонини худро гу-зоштааст. Чуноне, ки дар сураи Нисо,ояти 24 омадааст, Худованд якчанд да-ста занонро издивољашонро њаром до-нистааст, ки аз љумлаи онњо, модар, хо-њар, хола, амма, хоњари ширхора ваѓайра мебошад. Худованд дар охири иноят издивољи дигар занњоро барои мардњалол донистааст. Яъне издивољ бо дух-тари хола ва ё амма аз назари шариатиислом мамнуъ нест. Худованд фармуда-аст:

"Эй Паёмбар мо барои ту он њамса-ронеро, ки мањрашонро додаї, њалолгардонидем ва онеро, ки Худованд азѓанимати љангї дар ихтиёри ту ќарордода, ва духтарони амакат ва духтаро-ни аммаат ва духтарони таѓоят ва дух-тарони холаат, ки бо ту муњољират кар-данд..." (Ањзоб/50).

Дар ин ояти муборака сароњатанзикр шудааст, ки издивољ бо духтарихола ё амма, таѓо ё амак љоиз аст. Ша-риати ислом дар масъалаи издивољ занумардро мухайяр гузоштааст ва ончи, кибарои шариат муњим аст ин аст, ки дармасъалаи куфъ ањамият дињанд. Куфъ,яъне зану мард бояд муносиби њам бо-шанд ва марди мусалмон ва намозхонбояд њамсареро барои худ ихтиёр кунадсолиња ва муъмина бошад.

Инчунин чуноне, ки аз таърихи момусалмонон собит шудааст, ПаёмбариХудо бо духтари аммаи худ Зайнаб бин-ти Љањш издивољ карданд ва духтарихудро ба писарамуяш њазрати Алї изди-вољ кунониданд. Аз њазрати Алї ва Фо-тимаи Зањро фарзандоне ба дунё омад,ки њам донишманд ва њам шахсиятњоинотакрори майдони ислом буданд. Њасанва Њусайн, ду писари њазрати Алї ваФотима бењтарин улгу ва намунаи хирадва донишу илм буданд. Бинобар њамин,ин суханњо, ки гуё издивољи хешовандїсабаби носолим таваллуд шудани фар-занд мешавад, аз назари тиб ба шаклиќонуни тиббї собит нашудааст. Балки инњолатњо нисбї аст. Њолатњои нисбї, кигоњо дар баъзе њолатњо рух медињад вадар њолатњои дигар на, наметавонадќонуни ќатъии тиббї гардида бошад.

Аслан он чизе, ки боиси нигарониитаваллуд шудани фарзандони носолимаз издивољи хешовандї шудааст ин аст,ки баъзан беморињои ирсї ба воситаипадару модар ба фарзанд интиќол меё-банд. Омилњои беморињои ирсї ба дудаста таќсим мешаванд: ѓолиб ва ир-тиљої (нуњуфта). Омилњои ирсии ѓолибќудрати зуд зоњир шуданро дорад, валеомилњои ирсии иртиљої ќудрати зуњурпайдо карданро надорад, магар дарњолате, ки як омили ирсии иртиљоии ди-гар бо ў њамроњ шавад. Дар ин њолат зу-њур мекунад. Масалан, агар дар якеи азпадар, ё модари тифл омилњои ирсииѓолиб бошад бемории ирсї ба фарзандинтиќол меёбад ва фарзанд эњтимоланносолим ба дунё меояд. Дар ин њолатфарќ надорад, ки зану шавњар бегонабошанд ва ё наздик. Аммо дар њолатииртиљої агар ба шарте, ки дар њардуизану шавњар омилњои ирсии иртиљої ву-људ дошта бошанд, эњтимолан фарзандносолим ба дунё меояд.

Хулоса табибон баён доштаанд, кидар сад фоизи њолатњои таваллуди фар-занди маъюб ва ё носолим нисбати из-дивољи хешовандї 3 ё 4 фоизро ташкилмекунад. Магар ин нисбат дар 94%, киношї аз майзадагї ва ё нашъамандї вафоњишагї аст, ки ба чашми душманонидин хурд, ки имруз сару садо баланд кар-даанд. Мо намегуем, ки њатман бояд ин-сон бо духтари хола ва амаки худ изди-вољ кунад, њамчуноне, ки дар баъзе аз

аст ва мардуми суннатї аслан бештарпойбанди таомули хешовандї ва падарумодарсолорї њастанд. Аммо то ин даммушкилии густариши фарзандони носо-лим аз њисоби издивољї хешовандї ни-гаронкунанда нанамудааст.

Яке аз профессорњои машњур АленБитлерз, мудири маркази генетикии ин-сонї дар шањри Перси Австарилия баъ-ди пажуњиш дар гуруњи бузурги аз куда-кони дорои ноќисии модарзодї ба хуло-

пеши роњи издивољњои хешовандї ги-рифта шавад. Зеро таваллуд шуданифарзанди носолим метавонад аз пада-ру модаре низ бошад, ки аслан ба њамќаробати хешї надоранд. Агар воќеанояндаи насл барои давлатдорон муњимаст, бояд, ки роњњои анљоми ташхисњоигенетикиро ба роњ бимонанд ва њатто инозмоишњоро бепул анљом дињанд. Сони-ян, оё манъкунандагони ин издивољ ме-тавонанд кафолат дињанд, ки дар сура-ти манъи издивољи хешовандї дигарфарзандони носолим дар љомеа тавал-луд намешаванд? Магар оморњои беса-ру нўги кишварњои Ѓарбро наменига-ранд, ки чї ќадар фарзандони маълулва носолим аз пушти падару модаримайзада ва нашъаманад таваллуд шу-дааст ва чї ќадар ин амал боиси нига-ронии он кишварњо гардидааст?

Хулоса, шариати ислом аз издивољихешовандї дифоъ накардааст ва онрониз њаром надонистааст. Балки ин амрба худи шахсони издивољ мекарда воба-ста аст. Њатто дар ривояте омадааст, кињазрати Ибни Умар љавононро тавсиякарданд, ки бо бегонагон издивољ кунанд.Инчунин фаќењони ислом гуфтаанд: "Из-дивољ бо хеш сабру тањаммул мехоњадва бо бегона сабабгори таваллуди фар-зандони наљиб мешавад. Яъне агар ин-сон бо хеш издивољ кунад ба хотири си-лаи рањми хешї сабру тањаммулњои зиёдбояд дошта бошад ва издивољ бо бего-на фарзанди наљиб мебахшад. Ба њарњол мо, ки мусалмон њастем ва дидгоњимо дар асоси ислом бошад ва назариислом ва тамоми фаќињони ислом ин аст,ки издивољ бо хеш љоиз аст ва њељ касењуќуќи манъи инро надорад. Аммо дарњолати вуљуд доштани беморињои ирсї,ки баъди ташхиси генетикї маълум ме-шавад, новобаста он ду љуфт хеш бо-шанд ё бегона, бењтар аст аз чунин из-дивољ худдорї шавад. Вассалому алай-кум ва рањматуллоњи ва баракотуњ.

Эшони НУРИДДИНЉОН:

"Касе њуќуќи манъи никоњихешутабориро надорад"

Мо то њол дар кишвар ягон шакле аз оморњовупажуњишњои солими илмї дар ин мавриднадорем, ки исботи онро кунад, ки аксарифарзандони носолим таваллудшудаи љомеаимо натиљаи издивољи хешовандї аст.

«

Б

ДИН ВА МАЗЊАБ

диёнатњои њиндусї чунин аст, ки баронњо чунин навъ издивољ вољиб аст, валењаргиз њам розї бар он нестем, ки њало-ли Худованд ботил дониста шавад. Инњаќро ба мо њамчун мусалмон на Худододааст ва на Паёмбар алайњиссалом.

Хулоса ончи, ки боиси ба дунё ома-дани фарзандони носолим мешавад, интанњо издивољи хешовандї набуда, бал-ки ин як вањми бегонагон хусусан масе-њиён аст, ки имруз дунёро аз назаримоддї ва набардї маълумотї контролмекунанд. Мо то њол дар кишвар ягоншакле аз оморњову пажуњишњои солимиилмї дар ин маврид надорем, ки исботионро кунад, ки аксари фарзандони носо-лим таваллудшудаи љомеаи мо натиљаииздивољи хешовандї аст. Фаќат одате бармо ва бар забонњои мо часпидааст, киончи аз Ѓарб ва ё фарњанги Ѓарб диктамешавад, бе ягон тафаккури солим ќабу-лаш дорем. Њоло он, ки ба гумонам, инќабил издивољњо дар љомеаи мо зиёд њас-танд. Зеро љомеаи кишвари мо суннатї

сае омадааст, ки эњтимоли таваллуд шу-дани фарзандони ноќис ва носолим дариздивољњои бегона 2 дар садро ташкилмекунад ва дар издивољњои хешовандї 4дар сад. Яъне ин маънои онро дорад, кииздивољи хешовандї танњо сабабгоритаваллуд шудани фарзандони носолимнест. Балки дар њолатњое, ки дар генњоипадару модари хеш беморие вуљуд дош-та бошад, эњтимоли интиќол ёфтани онба фарзанд чанд дар сад зиёд аст. Худиў чунин мегуяд: "Мардум бидуни ин, китањќиќоти лозим дар ин замина анљомдињанд ин гуна издивољњоро мамнуъэълон мекунанд ва њоло он, ки ин таврнест". Ў пешнињод кардааст, ки бароипешгирї аз таваллуд шудани фарзандо-ни носолим хуб мешавад, ки марду занќабл аз издивољ ташхиси генетикї супо-ранд. Агар дар сурате, ки дар генњои њар-дуи онњо беморињои ирсї вуљуд доштабошад, аз чунин издивољ худдорї кунанд.

Бинобар њамин, роњи њал ин нест,ки бояд ќонуне бароварда шавад, ки

Page 13: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 13МАНФИАТИ МИЛЛЇ

Бинямин Натанёњу, сарвазири Исро-ил рўзи љумъаи гузашта барои њалокати 8табаъаи Туркия аз љумлаи њомиёни њуќуќибашар расман аз ин кишвар узрхоњї кард.Дафтари нахуствазири Исроил бо тайидиин хабар эълон кард, ки Бинямин Натанёњудар як тамоси телефонї аз њамтои туркихуд Раљаб Тайип Эрдуѓон аз номи давла-таш барои он рўйдоди нангин, ки муљибињалокати афроди бегуноњ шуда, равобитмиёни ду кишварро тира сохтааст, узр хост.Ва дар њамин тамоси телефонї сарвазиридавлати яњудї изњор доштааст, ки кишва-раш омода аст ба хонаводањои ќурбониёнљубронпулї низ пардозад.

Аммо дар њоишияи иттилоияи мазкурхабаргузорињо навиштаанд, ки ин гуфтугўителефонї ва ин узрхоњї ба хотири рафъизиддият миёни Исроил ва Туркия бо ибти-кори президенти ИМА Барак Обама суратгирифтааст. Обама дар остонаи сафари худба Урдун дар сўњбат бо хабарнигрон дарфурудгоњи Тел-Авив паём додааст, ки мањзбо маслињати ў миёни роњбарони сатњи олииин ду кишвари њамсоя, вале раќиб мукола-маи телефонї дар љараён шудааст. Ба ди-гар маънї Обама тавонистааст сарваридавлати яњудиро ба он мутаќоид созад, киба хотири сулњу субот дар минтаќа мањз ўаз Эрдуѓон узрхоњї кунад.

Се сол пеш ваќте командоси Исроилдар минтаќаи обњои озод киштињои њомиликўмаки башарї ба навори Ѓаззаро мавридињамла ќарор дод ва як тарњи љиноиро амалїсохт, ба љуз ИМА таќрибан њамаи кишва-рњои олам Исроилро мањкум карданд. Њаттобо гузашти њафтањову моњњо, њарчанд ко-миссиёни байналмилалї низ љурми Тел-Авивро исбот намуд ва ин кишварро масъ-ули њамла ва сабагори марги њомиёнињуќуќи башар донист, Вашингтон њарфе зид-ди Исроил иброз надошта буд. Ва Исроилниз њама гуна фишорњои байналмилалиронодида гирифт ва ё ба ибораи рехтаи мар-думї, "худро ба каррї" андохт. Аммо фал-

сафаи ин тањаммули фишорњо љои дигарнуњуфта буд. Њамчуноне дар мусоњиба бо"Lib?ration" сарвари шўъбаи тањќиќотии Кол-лељи мудофиаи НАТО дар Рим, муаллификитоби "Таърихи навини артиши Исроил"Пер Разу, гуфта буд: "Њукумати Натанёњумедонад, ки обрўи хориљї барояш арзишенадорад. Муњимтар аз њама пуштибонии Ам-рикоро аз даст надињад. Агар ошкоро инрўйдодро мањкум накард, пас кобинаи На-танёњу чунин мењисобад, ки чизи аз њамаасосї њифз шудааст".

Сайри таърихии рўйдодИнак, мухтасар љараёни њодиса: 31

майи соли 2010 корвони киштињои њомилимолњои башардўстона дар талош барои рах-на задан ба муњосираи чандинсолаи навориЃазза ба њамлаи низомиёни Исроил рў ба рўгардид ва дар як бархўрди нобаробар 9 таназ њомиёни њуќуќи башар кушта шуданд, ки8 тани онњо шањрвандони Туркия буданд.Таърихи инсоният дар ду ќарни охир ёд на-доштааст, ки кишваре ба мудофеини њуќуќиинсон чунин муносибати хушунатборро раводида бошад. Дар ин њайат на танњо намоян-дагони кишварњои исломї, балки афродемансуб ба мамолики Аврупо, намояндагонипарламон, њалќањои академї ва њатто ба-рандаи љоизаи Нобел, хонуми ирландї Мей-рид Корриган Магуайр шомил буданд.

Њамлаи вањшиёнаи командоси ИсроилТуркияро шадидан такон дод. Субњи рўзи 31май ва рўзњои дигари аввали моњи июн ќарибњамаи шањрњои ин кишвар шоњиди тазоњу-роти густардаи мардум шуданд. СокинониТуркия аз њукумат љиддан талаб мекарданд,ки бо Исроил эълони љанг кунад.

Анќара сафири худро аз Тел-Авив боз-хонд. Парламон ба њукумат дар бораи таљ-диди назар дар иртиботњо миёни Туркия ваИсроил дастур дод. Дар њуљљате, ки парла-мон ќабул кард, аз љумла омадааст: "Њуку-мати Исроил барои ин њамла бояд расман

пузиш хоњад, гунањгоронро ба љавобгарї ка-шад, ба зарардидагон љубронпулї пардозад.Дар навбати худ Туркия бояд роњњои њуќуќиимиллї ва байналмилалиро бар зидди Исро-ил истифода барад"

Сарвазири Туркия Раљаб Тайип Эрду-ѓон зимни суханронї дар парламони кишва-раш гуфт, ки Туркия дар њоли зарурат омодааст бо Исроил биљангад. "Мо ба касе масли-њат намедињем, ки тањаммули Туркияро би-санљад ва он касе, дар симои мо душманмебинад, њаќи худро мегирад. Мо метаво-нем пуртоќат ва дўстони хуб бошем ва бозметавонем душманони сарсахт ва нерўмандбошем". Вай амали Исроилро доѓи љомеаиљањонї хонд. Вай њамчунин таъкид кардабуд, ки баъди ин њодиса муносибати Исроилва Туркияро ба њадди пештара овардан азимкон берун аст. Вале бо умеди дигар азисроилињо даъват намуд, ки "ба муќобилињукумати роњзани љинояткори худ садо ба-ланд кунанд ва ба муњосираи зиддибашариинавори Ѓазза хотима бахшанд".

Дар моњњову солњои баъдї Анќара ти-бќи њамин дастури парламони худ амал на-муд. Њама гуна иртиботњои дипломатї ваиќтисодиву тиљоратии худро барканд, иљроибаъзе муоњадањои низомиро ба таъхир ан-дохт ва аз роњњои дипломатї њама кори мум-кинро анљом дод, то ба давлати яњудї фи-шор орад. Тел-Авив муддати ин се сол њамагуна фишорњо ва даъватњо барои оддї кар-дани равобиташ бо Туркияро нодида меги-рифт. Аниќтараш хостори оддишавии роби-тањо буд, вале бидуни ёдоварии рўйдоди"Киштињои озодї".

Узр чї гунапазируфта шуд?

Вазири умури хориљии Туркия АњмадДовуд-уѓлї дар сўњбат бо телевизиониTRT љузъиёти сўњбати телефонии Эрду-ѓон бо Натанёњуро фош кард. Вай аз

Шикаститакаббури яњудї

Баъди се соли фољеаи "Киштињои озодї"билохира давлати яњудї аз Туркия узр пурсид

љумла гуфт, ки ќабл аз баргузории сўњба-ти телефонї Раљаб Тайип Эрдуѓон ав-вал ба Мањмуди Аббос, сарвари Фалас-тини худмухтор ва баъд ба ИсмоилЊания, яке аз роњбарони калидии "Њамос"дар навори Ѓазза дар тамос шуд ва боибрози андеша аз вазъи ба вуљудомадааз онњо иљоза хост то узри Натанёњуробипазирад. Танњо баъди ин ду занги те-лефонї сўњбати ду сарвазир баргузоршуд, ки Эрдуѓон дар он узри сарваридавлати Исроилро ќабул кард. Сипас,Натанёњу гушии телефонро ба БаракОбама дод.

Довуд-уѓлї иброз дошт, ки узри дав-лати Исроил, ки натиљаи талошњои се-сола буд, љониби Туркияро комиланќонеъ мекунад. Ин њам дар њолест, кисарвазири давлати яњудї иброз дошт, кисабаби пузиш хостани худро ба марду-ми кишвараш хоњад фањмонид. Аз љумлавай метавонад аз омилњое сухан кунад,ки зарурати оддишавии равобит бо Тур-кияро таќозо доранд. Ва лањзае баъд азанљоми сўњбати телефонї ва гуселиОбама ба Урдун Натанёњу дар сањифаиФейсбуки худ аз ин омилњо ном бурд.Вай навишт, ки вазъ дар Сурия, мављу-дияти гурўњњои гуногун бо њадафњоипешгўинашаванда дар ин кишвар, ки њаркадом дорои захирањои бузурги силоњумуњимоти љангї мебошанд, аз љумлаиомили аслии ин узрхоњї буд. Сарваридавлати яњудї мављуд будани силоњњоикимиёвї, дар сурати аз љониби давлатва ё мухолифон истифода шудани онротањдиди ошкор ба амнияти Исроил но-мид. Ин буд, ки Исроил ногузир шуд боузрхоњї барои рўйдоди се соли ќабл ра-вобиташ бо яке аз бозингарони аслииминтаќаро бењбуд бахшад.

Фирўзи МУЊАММАД

Page 14: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 201314 БЕМАДАНИЯТЇ

Амният мушкилї намуд, аммо чун ду-руст нигоњ кардам, фољиа тофт.

Фољеае, ки чанд сол аст ба мо бор шу-дааст, аммо касе онро дидан намехоњад, чїрасад ба пайдо кардани роњњали он. Чунинвонамуд мекунанд, ки гўё чизе ва ё коре на-шудааст, балки як кори маъмулист, ки боядшавад, њатто њатман бояд чунин бошад.

Фољеа солњост, ки идома дорад ва моодат кардаем.

Он замоне рух медињад, ки Љаноби Олїаз Тољикистон ба хориљ, ё аз Душанбе баягон вилояту ноњия сафар мекунанд, ё ба-рои кушодани мактаб ва ё ягон иншооти ди-гари пойтахт мераванд.

Пагоњ соати 9. 00 Љаноб, фарзи мисол,ба мањаллаи Зарафшон барои кушодани ка-дом як бино бояд раванд, аммо соат 8 нашу-да, "бидору бигир" дар пойтахти як кишвар

(!) шурўъ мешавад. Гуруњ -гуруњ низомиён,бо нишонњои сарисинагии БДА, ё воњидимахсус калтак дар даст, гўё њолати љангїбошад, кўчаи мавриди назарро ињота меку-нанд, сари чанд ќадам як ё дунафарї ќарормегиранд! Ин њанўз фољиа нест. Њатто ме-шавад гуфт, ба хайр аст, ки оянду истанд.Соат, ки аз 8 гузашт, њаракати наќлиёт та-мом! Илољатро ёбу харатро каш! Мардум сар-сон, ронандањо њайрон, сарњо вайрон. Хай-рият, ки Офаридгор моро пуртоќат офари-дааст…

Мо дарк мекунем, ки барои амниятироњбари як кишвар бояд кўшиш кард, аммонаход ин аз њисоби сарсонии њазорон нафарбошад? Ё ба љои салла, калла меоранд?Амният кай боз сарсониву оворагии мардумдар кўчаву пасткўчањо шудааст? Як далелиоддї: оё њамон мењмони баландпояе, ки баДушанбе меояд, мепурсад, ки ин шањр мо-шин дорад, ё не? Ё хулоса намекунад, кидар ин шањр њама кор мекунанду мошинњофаќат дар миёни хонањо "баљо" карда шуда-анд, бехабар аз он, ки ризќи нисфи ин мар-дум дар њамин кўча аст. Њама таксињо њас-танд, ки дар ин кўчањо мегарданд, вагарнашањр бидуни "тадобири амниятї" њам холїмебуд. "Њама ба фронт рафтаанд! Русия!Мардикорї!"

Чандин бор "ќурбонї" - и ин фољиа бу-дам, вале намехостам, ки дар ин мавридњарфе гўям. Ин дафъа дар айёми НаврўзиАљам ин ноњаќиро дидаму тоќат накардам.

Дирўз хостем, ки кўчаи Фотењ Ниёзироубур карда, ба бинои Шарќи озод равем, валедар роњ дидем, ки кормандони БДА хеле зиёдњастанд. Аз дил гузаронидам, ки дар ин љоягон садама шудааст ва шитоб, ки доштемроњи худро давом додем. Касе моро "ист"њам нагуфт. Ваќте пули Баракатро гузаште-му таќрибан 200 метр рафтем, дидем, ки роњбаста аст ва барои наќлиёт иљоза набуда-аст, зеро дар Наврўзгоњ мусобиќаи гўштинбаргузор мегаштааст. Намедонам, ин гуш-тигирони мо дар Наврўзгоњ ќувваозмої ме-кунанд, ё дар ќади роњ?!

Пас ба ќафо гаштам, вале њамоно суо-ле ба сарам чарх мезад, ки чаро мо ба њамонсамт меомадем ва пеш аз пул ва баъди онзиёда аз 15 корманди БДА буд, лекин моронигоњ надоштанд ва нагуфтанд, ки роњ бастааст, бо роњи дигар равед, ё чаро тариќи те-левизион ва радио эълон накарданд, ки роњ-ро "мебанданд"!

Ин њам ба хайр аст. Рўзи омадани пре-зиденти Австрия љаноби Фишерро бубинед.Дар як рўз 4 маротиба роњро бастанд. Са-баб: ба шањри мо мењмон омадааст! Ростї,хандаам меояд, ки њамон мењмон њам на-мегўяд, ки ин шањр чї гуна шањре бошад, кихолї аст ва њатто мумкин роњбарони мо гу-мон кунанд, ки онњо барои мењмон шањра-шонро ором нишон медињанд, вале њайњот…Охир њамон мењмон агар Шумо бошед, ма-гар фикр мекунед, ки ин шањр ором аст?Њаргиз! Ман шахсан фикр мекунам, ки ин

мардум тамоман ќашоќанд ва дар шањра-шон ѓайр аз раисон дигар касе мошин надо-рад. Албатта, ин фикри ман аст ва шояд њарякеи шумо фикри дигаре дошта бошед.

Дар таксї нишастам ва хостам, ки баљои зарурї равам, вале њамон замоне, ки бачароѓаки роњи марказї наздик шудем, овозињаёњуй баланд шуд ва чур-чури њуштаки кор-мандони БДА. Роњ њам "ќањрамонона" басташуд. Ронанда оњи сард кашид: - Кош бароимо маош медоданд, ё моро бо љои кор таъ-мин мекарданд, охир, њамин ризќу рўзиамон-ро аз пушти њамин шуѓли таксї меёбем,аммо имрўз саввумин бор аст, ки ба њаминњодиса рў ба рў мешавам ва мизољони манфирор мекунанд. Охир, ин бегоњ магар инмењмон барои кўдакони ман нон медода бо-шад?!"

Ў хомўш шуду ман ба фикр фурў раф-там, вале то њол нафањмидам, ки чаро онњобояд ним соат ё як соат роњро пешакї бан-данд, ё барои омадани як мењмон ба пойтах-ти мо чаро ќариб чор соат мардумро аз роњихудашон, ки барои он андоз месупорандмањрум намоем.

Як суол дорам: оё имкони ин њаст, кињамин фољиаи ќариб 20 - соларо ба поёнрасонанд? Агар касе дар ин фикр нест, пеш-нињод мекунам, ки њаргиз ба шањри мо мењ-мон наояд ва мардуми маро сарсону сар-гардон накунад!

"Њаргиз ба шањри момењмон наояд!"

Эраљи АМОН

Page 15: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 2013 15

?-И НОБОБ МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ!

ШАЊРВАНД МЕПУРСАД...

ОЁ МАЪЮБ БА ГИРИФТАНИ ЁРДАМПУЛЇЊУЌУЌ ДОРАД?

- Шахсе, ки маъюби гурўњи дуюм аст, мувофиќи ќонунгузории Љумњурии Тољикистон њуќуќдорад, ки барои фарзандони ноболиѓаш љубронпулї, ё ёрдампулї аз давлат дастрас намояд ваон мувофиќи нишондоњо чанд сомонї мебошад?

Шариф МИРЗОЕВ,сокини ноњияи Шоњмансур

- Мувофиќи моддаи 31-уми Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи таъмини нафаќаи шањр-вандони Љумњурии Тољикистон" ба маъюбони гурўњњои I ва II, ки кор намекунанд ва дар таъминота-шон аъзои ѓайри ќобили мењнати оила доранд, ба њар кадом аъзои ѓайри ќобили мењнати оила,вале на бештар аз 3 нафар - ба андозаи 50 фоизи њадди аќали нафаќа аз рўи синну сол, ки айнизамон ба 52 сомонї баробар мебошад, иловапулї муќаррар карда мешавад.

Ќайд кардан лозим аст, ки муќаррароти мазкур ба нафаќањо аз рўи маъюбии мењнатї тааллуќдорад.

Ба саволи Шумо сардори Раёсати муносибатњои мењнатии Вазорати мењнат ва њифзи иљти-моии ањолии Љумњурии Тољикистон Раљаб РАЉАБОВ посух дод.

ЉЎГИЊО ДАР АВРУПО?- Дар ботлоќзорњои Ироќи љанубї, дар байни шањрњои Басра ва Восит, ки дар

муддати садсолањо, њанўз аз давраи давлатдории Сосониён, ќабилаи љатњо (ара-биаш зутт), ки аслашон аз Њиндустон мебошад, зиндагонї мекарданд. Замони даќиќиба ин макон омадани онњо ва сабабњои муњољираташон номаълум аст. Чандинмуддат онњо дар роњњо роњзанї карда, ба тиљорат ва боркашонї халал мерасон-данд ва ањолии гирду атрофи шањрњоро ѓорат мекарданд. Тадриљан вазъият бадараљае хавфнок гардид, ки њатто хавфи канда гардидани робитаи байни Баѓдод вашањрњои соњилибањрї ба миён омад, бинобар ин, халифа Муътасим (њукмрониашдар солњои 833-842-и мелодї) маљбур шуд, ки соли 834 артиши худро барои пахшнамудани шўриши балвогарон фиристад. Дар натиља 17 њазор ањли ќабила басарњади Рум (Византия) ва Осиёи саѓир кўчонида шуданд.

Олимон бар онанд, ки сиганњо (љўгињо, лўлињо) авлоди њамон љатњо мебошанд,ки дар ваќти љангњо бо румињо ба асорат афтода, баъдтар ба Аврупо фурўхта шуда-анд. Онњо аз љониби њукуматдорони давр ба таъќиб гирифтор гардида, аз як мамла-кат ба мамлакати дигар кўч мебастанд ва дар аввали асри XVI дар тамоми Аврупопањн гардиданд.

Аз русї тарљумаи њољїСавридин СОЊИБОВ,

сокини ноњияи ФайзободМАНБАЪ: "Кратакая история ислама" соли 2003.

- Айни њол андоз аз амволи ѓайриманќ-ул ва андоз аз замин дар ќаламрави шањриДушанбе мувофиќи кадом банди Кодексиандоз ситонида мешавад? Бисёр мехостам,ки оиди тартиби андозбандї аз амволи ѓай-риманќул ва андоз аз замин масъулини Ку-митаи андози назди њукумати Тољикистон азсоли 2005 то 2013 љавоби ќаноатбахш ме-доданд.

Њамидулло АЗИЗОВ,сокини ноњияи Шоњмансур

- Тартиби андозбандии молу мулки ѓайри-манќул, аз љумла объектњои ѓайриманќул тибќиталаботи ќисмати (параграф) 3-уми боби 41-иКодекси андоз ва андози замин тибќи талаботиќисмати (параграф) 2-умии боби 41-и Кодексиандоз ва ќарори Њукумати Љумњурии Тољикис-тон "Дар бораи тасдиќ намудани меъёрњои ми-ёнаи андози замин ва меъёрњои андози ягонабарои истењсолкунандагони мањсулоти кишо-варзї" амалї карда мешавад.

То санаи 1-уми январи соли 2013 андоз азмолу мулки ѓайриманќул барои солњои дахлдор,аз љумла барои солњои 2005-2012 бо каратнокїаз рўи меъёри андози замин муайян карда ме-шуд (меъёрњои андози замин ва андоз аз молумулки ѓайриманќул барои солњои 2005-2009-рометавонед аз нозироти андози мањалли зистихуд талаб намоед ва онњо вазифадоранд башумо онро пешнињод намоянд.)

Мутобиќ ба талаботи Кодекси андоз дар тањ-рири нав тартиби њисобкунии андоз аз объек-тњои ѓайриманќул таѓйир дода шуда, меъёри онбо истифода аз нишондињанда барои њисобњомуќаррар карда шуд, ки он аз санаи 1-уми янва-ри соли 2013 амал намуда, барои солњои ќаблїтатбиќ намегардад. Меъёри андоз аз объектњоиѓайриманќул тибќи талаботи моддаи 279 бароиобъектњои молу мулки ѓайриманќули ба сифати

биноњои (њуљрањои) истиќоматї истифодаша-вандаи то 90 метри мураббаъ - ба андозаи 3фоиз аз нишондињанда барои њисобњо (барои1м2=1сомону 20 дирам) ва барои объектњоимолу мулки ѓайриманќули зиёда аз 90 метримураббаъ - ба андозаи 4 фоиз аз нишондињан-да барои њисобњо (барои 1м2 =1сомону 60 ди-рам) бе назардошти коэффисентњои минтаќавїмуќаррар гардидааст. Тибќи талаботи ќисми 3-уми моддаи 277-и Кодекси андоз барои биноњоиёрирасони шахсони воќеї (гаражњо, саройњо вадигар биноњои ёридињанда), ки дар фаъолиятисоњибкорї истифода намешаванд, 50 фоизи ма-соњати ишѓолнамудаи онњо њамчун манбаи ан-доз ба њисоб гирифта мешавад.

Ба саволи Шумо раиси Кумитаи андози на-зди њукумати Тољикистон Нусратулло ДАВ-ЛАТОВ посух дод.

?-И БОБ

АНДОЗ АЗ ХОНАВУ ЊАВЛИЊО ЧЇТАРЗ СИТОНИДА МЕШАВАД?

?-И НОБОБ

АЗ УСТУХОН ЊАМ ГЎШТКАНДАН МЕХОЊАНД?

- Якчанд моњ пештар, аниќтараш аз соли гузашта як даќиќаи гуфтуг-ўии нархи зангњои баромад ба Русия аз тариќи њамаи ширкатњои мобилииТољикистон ба таври бесобиќа баланд шуда, ба 12 сенти ИМА расид.Ростї, ман дар аввал њайрон шудам. Бинобар ин, ба њамаи операторониширкатњои мобилї занг зада, пурсидам, ки сабаб чист, ки яку якборанархи зангњои баромад ба самти Русияро боло бурдед. Гуфтам, ки инсофдоред. Онњо дар љавоб гуфтанд, ки "муштарии гиромї мо њолати шумородарк мекунем, аммо бароятон бигўем, ки баланд намудани нархњои зан-гњои баромад ин тасмими мо нест". Гуфтам, пас ин нархњои зангњоибаромад бо тасмими кї ќимат карда шуд? Њамаи операторон (банда муш-тарии чор ширкати мобилї њастам) љавоб доданд, ки баланд намуданинархњои зангњои баромад бо ташаббуси сардори Хадамоти алоќаи наздиЊЉТ дар мувофиќа бо Хадамоти зиддиинњисории назди ЊЉТ дар Тољики-стон љорї карда шудааст. Чун аз операторони ширкатњои мобилї чунинљавобро шунидам фикре ба сарам зад, ки акнун тамом, модоме, ки ба-ланд намудани арзиши гуфтугўии телефонї бо ин тарз ташаббуси Хада-моти алоќа будаасту дастёру мададгораш Хадамоти зиддинњисорї дароянда паст шудани зангњои баромад ба Русияро интизор шудан нашояд!Зеро мансабдорони мо њамеша ба љои салла калларо меоранд. Зиёда азяк миллион ањолии ќобили мењнати Тољикистон дар муњољирати мењнатїдар Русия ќарор доранд. Онњо њастанд, ки дар Тољикистон камтар зинда-гии мо рангу таровиши дигар доранд. Онњо њастанд, ки њар сол баробарибуљаи Тољикистон ба пайвандонашон маблаѓ мефиристонанд ва суботуоромиро дар Тољикистон таъмин мекунанд. Мансабдорони Тољикистонњастанд, ки ба ин селаи азими муњољирон дар Тољикистон љои кор муњайёкарда наметавонанд боз мушкил бањрашон эљод мекунанд. Бовар кунедбарои муњољирони мењнатї алоќаи мобилї ин ягона воситае мебошад, килоаќал бо дидорашон њам набошад бо овози онњо сер мешуданд. Пештармувофиќи тарофањои ширкатњои мобилї занги баромад ба Русия аз 1 то7 ё 8 сенти ИМА буду халос. Акнун бошад бо "ѓамхории ватандўстона"-иХадамоти алоќа ва Хадамоти зиддинњисорї пайвандони муњољирони мењ-натї дар Тољикистон аз ин воситаи хубу дастрас мањрум шуданд. Ман инхел "ѓамхорињои аблањона"-ро нисбати њам муњољирони мењнатї ва њамбарои пайвандону наздикони онњо ќабул надорам! Аз роњбарияти Хада-моти алоќа ва мансабдорон давр хоњиш доштам, ки зангњои баромад басамти Русияро паст кунанд. Бигзор аќќалан мардум бо пайвандону хешо-вандонашон бемалол сўњбат кунанд. Њамаи ин балои ба хайр ман якчизро нафањмидам, ваќте дар Тољикистон ягон чиз ќимат карда мешавад,Хадамоти зиддиинњисорї бояд манфиати халќро њимоя кунад, ё ягон гур-ўњи мансабдори алоњидаро? Чаро дар Тољикистон аз устухон њам гўшткандан мехоњанд?

НАСИМ АКРАМОВ,сокини ноњияи Исфара

ДАРЁ ВА ДАРЁЧАЊО НИЗМИСЛИ РАГЊОИ ХУНГАРДАНД

- Пештар донишмандон мегуфтанд, обњои зери замин аз худи за-мин аст. Аммо илми муосир исбот кард, ки замин аз худ об надорад.Обњои зери замин оби барфу боронњо ва жолаанд, ки меборанд. Ва инобњо дар њавзњои зеризаминї љамъ мешаванд. Он гуна, ки љисми инсонрагњои хунгард дорад, дарё ва дарёчањо низ дар пайкари замин мислирагњои хунгарданд. Ба наќшаи замин бингаред, мебинед, ки дарё вадарёчањо дар замин мисли рагњои хунгарди пайкари инсонанд. Ва инроњам Худованд барои инсон халќ кардааст. Худованд ба замин ба андо-заи муайян ќувваи љозиба ва кашиш додааст, то обњо тамом ба заминфурў нараванд. Ва ин андозаи кашиш њамон ќадар, ки лозим аст обро бахуд љазб мекунад. Дар сураи Таборак њам ин мазмун омадааст: "Бигў:"ба ман хабар дињед, ки агар оби шумо фурў равад, пас кї оби равон дарихтиёратон мегузорад?" Агар Худованд мехост замин тамоми обро дархуд мекашид ва њамаи он об ба замин бебозгашт фурў мерафт.

Пешнињоди Сурайё ДАВЛАТОВА,сокини ноњияи Рўдакї

ДОНИШ АНДАР ТАН...

Page 16: № (329). Чоршанбе, 27-уми марти соли 2013

“Нигоњ”, ЧОРШАНБЕ№1 (229) 27. 03. 201316

Зариф АЛИЗОДА,омбудсмени Тољикистон:

- Дар соли 2012 ман тамоми мањбас-хонањои кишварро гаштам. Барои муайянкардани меъёри муносибат бо мањбусон бакормандони муассисањои иљрои љазо дав-рањои омўзишї гузаронидем.

- Худо накунаду шумобаринњо бо си-фати дигар ба мањбасхонањо равед, зорроба "давраи омўзишї" фаро гирифта меша-вед-дия.

Зубайдуллоњи РОЗИЌ,раиси шўрои фатвои ЊНИТ:

- Агар маќсад аз манъ кардани изди-вољњои хешутаборї насли солим бошад, моњам тарафдорем, вале маќсад насли солимнест.

- Бобои мулло, бовар кунед, маќсаднасли солим аст, насли солими муњољироникорї. Бас будагист як миллион касаливу па-салия ба Русия равон кардан?! Обрўи њуку-матамон чї мешавад?

Мўсо АСОЗОДА,тањлилгар:

- Њар давлате, ки бо кишвари дигар дардоираи низоми раводид њамкориашро ба роњмемонад, бурд мекунад. Давлатњои мута-маддин аз ин раванд гузаштаанд, мо њамбояд бигзарем.

- Ана гапу мана гап! Калла не, гунбазиаќл, гўед. Бо Эрони њамљавор виза доштана-мон хуб, бо Узбекистон аз ин хубтар, акнунбо Русия њам љорї кунему баъд њамакаса

ба ягон ќабри хунук дароем, чї тур, муњтарам?!

Мењмоншо ШАРИФЗОДА,докторанти Донишгоњи Бергени Норвегия:

-Воќеият худ мегўяд дар кадом сатњ вадар кадом љомеа њаёт ба сар мебарем. Би-сёранд мардуми дунё, ки аз шоњигарї ба де-мократия рафта расидаанд, вале мо роњроба сўи демократия пеш гирифтем ва баљомеаи ѓарибе афтидем.

- Вокеъияти шумоя намедонем, воќеъ-ияти мо њамин, ки замони демократияи соли1991 як нафар бар прокурори Данѓара ѓолибшуда, акнун моро ба шоњигарї мебарад, вале бовар кунед, њоло њаммаълум нест, ки кї ѓариб аст...

Шавкат ЊАМРОЕВ,муовини вазири обёрї ва хољагии обиУзбакистон:

- Тољикистону Ќирѓизистон мехоњанд,идораи захирањои обро ба дасти худ гиранд,мехоњанд, рўдњо зери фармони онњо бошандва онњо тавонанд, шароити ѓайриодї ба ву-људ оранд. Ин хел намешавад ва касе ба инроњ намедињад.

- Шавкат-ака, беташвиш булинг, ќирѓи-зњоя намедонем, вале а дасти инош хок на-

мебиёд. Вай муйсафеда таги вай... ња вай...аз дасти њаминњо намео-мадагї кунетон, ун тарафаш маслињат мешут.

МА

НГ

АР

, К

И К

Ї М

ЕГ

ЎЯ

Д...

ПУ

РБ

ИН

И Д

АР

ВЕ

Ш

"ДЎСТОНИ САДГИРОМЇ"Дар кадом семинаре буд, ки устод Ќирон-

шоњи Шарифзода маърўза доштанд. Устод саричанд ваќт "рекламная пауза" мекарданду баъдсуханрониашонро бо ибораи "дўстони гиромї"идома медоданд.

Чун ин ибора зиёд ба гўш расид, иштирок-чие, ки шояд тасодуфан ба ин маърака афтидабуд, ки аз шахси дар пањлўяш буда пурсид:

- Њамин "дўстони гиромї"-аш чї маънїдошта бошад?

- Гиромиаш њамин, ки пеш аз баромад бодўстонашон садгиромї нўшида буданд, - гуфтнафаре дар љавоб.

"ДАРОМАД МАЗЗАНАДОРАД"

Солњои 90-уми асри гузашта дар радиоиТољикистон кор мекардам. Барнома зиёд омо-да мекардем, вале маошро, ё намедоданд, ёдер-дер медоданд. Рўзе ба аёдати падару мо-дарам рафтам. Пас аз ањволпурсї падарам, кирадио гўш мекарданду барномањоямро медо-нистанд, гуфтанд:

- Баромадњо зўр-ку, бачам.Ман њамоно љавоб додам:- Падарљон, баромадњо-ку зўр, аммо да-

ромадњо мазза надорад...

МАЊБУБИ ЉАНГАЛЇМоњи шарифи Рамазон буд. Чун анъана

дар навбати омадани лифти ГЖК будем. Баъдичанд даќиќа дари лифт боз шуду аз дохили онрўзноманигори љавон Мањбуби Ганљалї баро-мад. Шояд аз серкорї ё ба хотири моњи Рама-зон буд, ки ришу фашаш расидаву рўяшро но-намоён карда буд.

Чун ба лифт нишастем, бонуе дар њайратшудаву пурсид:

- Њамин љавон Мањбуби Ганљалї набуд?Андоми Мањбуби Ганљалї пеши назарам

омаду гуфтам:

- Ин Мањбуби Ганљалї не, балки Мањбуби Љан-галї буд.

"КОШ ВАЗИФААМРОНАМЕГИРИФТАНД…"

Як рафиќамро аз вазифаи сардабирии рўзно-ма сабукдўш карданд. Як-ду рўз интизор шудам, тоба худ биёяд ва баъд љуръат карда, зангаш задам.Гўширо бардошт ва ба тассалидињї даромадам:

- Хайр, њељ гап не, зиќ нашав, дўстам. Ин ман-сабу вазифа аз сари њама мемонад. Аз њама муњи-маш он, ки саводи ту, таљрибаи ту, мањорати ту ваодамгарии туро гирифта наметавонанд...

Дўстам, ки каме шўх њам њаст, гапамро бури-ду гуфт:

- Эй љўра, кош њамон савод, таљриба, мањоратва одамгариамро мегирифтанду вазифаамро не…

"ЧОИ ХУШКАМОН ТАМОМШУД"

Дар даромадгоњи "Шарќи озод" чанд рўзнома-нигор љамъ шуда будему мавзўи сўњбатамон шу-мораи љашнии зиёда аз садсањифагиии рўзномаи"Нигоњ" буд.

Як њамкасбамон савол ба миён гузошт:- Шумораи љашнии "Нигоњ"-ро хондед?Љавоби шахси аввал чунин буд:- То пурра хондам, ки ду чойник чойро нўши-

дам.Дуввумї гуфт:- Ман як ќуттї ќањваро тамом кардам, то хон-

дани ин шумораро ба охир расонам.Сеюмї илова намуд;- Ман ду рўз аз љои корам љавоб гирифтаму

дар хона нишаста, ду-се "Тефал" чойро нўшидамукоре карда, хондани онро ба охир расонидам.

Нигоњи саволдињанда љониби ман равон гашт.Аз посухњои њамкасбонам эњсос намудам, ки онњодар ягон чойхона нишаста рўзнома хондаанд, киљавоб додам:

- Рости гап, ман њам шумораи љашнии "Нигоњ"-ро хонданї будам, лекин дар хонаамон чойи хушктамом шуда буд.

ЉАМЪИЯТИ КАММАОШДар маъракае бо љамъи дўстони рўзномани-

гор нишаста будем. Соњиби маърака хушомадедгуфту аз банда хоњиш кард, ки мењмононро шиноскунам. Ин фалониву он фалонї гуфта шинос кар-дам. Чун навбат ба шинос кардани Њотами Њомидрасид, гуфтам:

-Ин кас Њотами Њомид, корманди ЉММ "Чархигардун".

Соњиби маърака боз пурсид:- "Чархи гардун"-ашро фањмидам. Лекин на-

фањмидам, ки њамин ЉММ-аш чї бошад?Ба ранги паридаву коњидаи Њотам назар кар-

да гуфтам:- ЉММ-аш Љамъияти Маошаш Мањдуд-да.

Љумъаи МИРЗО

ЊАЉВ ВА ТАНЗ