มมมองทางจตวทยาทเกยวกบเทคโนโลยและสอการศกษา

Chapter 3

1. นายทวากร ชารมย รหสนกศกษา 565050270-7

2. นายนรเทพ พนธโพธคา รหสนกศกษา 565050274-9

3. นายทรงสทธ คณสวสด รหสนกศกษา 565050295-1

4. นางสาวเมธยา มาตยจนทร รหสนกศกษา 565050303-8

5. นางสาวพชร จนหาญ รหสนกศกษา 565050320-8

6. นางสาววรากร บญทศ รหสนกศกษา 565050338-9

7. นายสนตสข คอยซ รหสนกศกษา 565050341-0

ผน ำเสนอ

สาขาวชา การศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

สถานการณปญหา (Problem-based learning)

• ครสมศรไดสรางสอขนมาตามแนวคดและประสบการณของตนเอง เชน ในสออยากใหความรกน าเนอหามาบรรจ อยากใหมรปภาพประกอบกน ารปภาพมาบรรจในสอ แทนการบอกจากคร และเพมเทคนคทางกราฟกตาง ๆ เขาไป เพอใหเกดความสวยงามตรงตามแนวคดของตน และสงเสรมการสอนของตนเองใหมประสทธภาพมากขน

แผนทประเทศไทย

• หลกจากทใชวธการสอนทเนนใหนกเรยนใหนกเรยนจดจ าความรของครเปนหลก ครสมศรจงเปลยนวธการสอนใหมเพอใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน โดยน าสอเขามาใชในการเรยนการสอน

สถานการณปญหา (Problem-based learning) (ตอ)แผนทประเทศไทย

• ในชวงแรก ๆ ผเรยนใหความสนใจเปนอยางมาก เพราะมกราฟกทดงดดความสนใจ แตพอหลงจากนนไปสกระยะผเรยนกไมใหความสนใจกบสอทครสมศรสรางขน

• ผลการเรยนรและกระบวนการเรยนรของผเรยนเมอเปรยบเทยบกบวธการสอนแบบเดมกไมแตกตางกน

• ในฐานะทนกศกษาเปนครนกเทคโนโลยทางการศกษาจะมวธการชวยเหลอครสมศรอยางไร

สงทเกดขนหลงการใชสอการสอนของครสมศร

ภารกจ

วเคราะหหาสาเหตทท าใหการเรยนรจากสอของครสมศรไมตรง ตามเปาประสงคทตองการใหเกดขน พรอมอธบายเหตผล

1

วเคราะหวาแนวคดเกยวกบแนวคดในการออกแบบการสอนและสอการสอนวามาจากพนฐานใดบางและพนฐานดงกลาว ม

ความสมพนธอยางไร2

วเคราะหวาในยคปจจบนทสงคมโลกมการเปลยนแปลง ตลอดจนกระบวนทศนใหมของการจดการศกษา ในการออกแบบการสอนและสอการสอนนนควรอยบนพนฐานของสงใดบาง

อธบายพรอมใหเหตผลและยกตวอยางประกอบ

3

1 วเคราะหหาสาเหตทท าใหการเรยนรจากสอของครสมศรไมตรง ตามเปาประสงคทตองการใหเกดขน พรอมอธบายเหตผล

ครสมศรจงเปลยนวธการสอนใหม น าสอเขามาใชในการเรยนการสอนเพอใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน

วเคราะหสอของครสมศร - สออยากใหความรกน าเนอหามาบรรจ - อยากใหมรปภาพประกอบกน ารปภาพมาบรรจในสอ แทนการบอกจากคร - เพมเทคนคทางกราฟกตาง ๆ เขาไป เพอใหเกดความสวยงามตรงและสงเสรม การสอนของตนเองใหมประสทธภาพมากขน ผลการเรยนรและกระบวนการเรยนรของผเรยนเมอเปรยบเทยบกบวธการสอน

แบบเดมกไมแตกตางกน ในชวงแรก ๆ ผเรยนใหความสนใจเปนอยางมาก เพราะมกราฟกทดงดดความ

สนใจ แตพอหลงจากนนไปสกระยะผเรยนกไมใหความสนใจกบสอทครสมศรสรางขน

1 วเคราะหหาสาเหตทท าใหการเรยนรจากสอของครสมศรไมตรง ตามเปาประสงคทตองการใหเกดขน พรอมอธบายเหตผล (ตอ)

สอของครสมศร - สออยากใหความรกน าเนอหามาบรรจ - อยากใหมรปภาพประกอบกน ารปภาพมาบรรจในสอ แทนการบอกจากคร - เพมเทคนคทางกราฟกตาง ๆ เขาไป เพอใหเกดความสวยงามตรงและสงเสรม การสอนของตนเองใหมประสทธภาพมากขน

เลอกสอใหเหมาะสมกบเนอหาสอสงเสรมการเรยนใหผเรยนสรางความรเอง ไมเนนการทองจ า

เชอมโยงกบประสบการณเดมของผเรยนผเรยนลงมอปฏบต และเรยนรแบบรวมมอ

2 วเคราะหวาแนวคดเกยวกบแนวคดในการออกแบบการสอนและสอการสอนวามาจากพนฐานใดบางและพนฐานดงกลาว มความสมพนธอยางไร

ทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยม

ทฤษฎการเรยนรกลมพทธปญญานยม ทฤษฎการเรยนรกลมคอนสตรคตวสซม

แนวคดในการออกแบบการสอนและสอการสอน มาจากพนฐานดงน

ทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยมBehaviorism

การออกแบบสอตามพนฐานทฤษฎพฤตกรรมนยมจะเรยกวา การออกแบบการสอน ในชวงเรมแรก (ID1)

แนวคดเชอวา “การเรยนรจะเกดขนเมอผเรยนสรางความเชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนอง ถาหากไดรบการเสรมแรงจะท าใหมการแสดงพฤตกรรมนนถมากขน”

มงเนนเพยงเฉพาะพฤตกรรมทสามารถวดและสงเกตไดเทานน โดยไมศกษาถง กระบวนการภายในของมนษย (Mental process)

ทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยมBehaviorism

ลกษณะส าคญของการออกแบบสอตามแนวพฤตกรรมนยม 1). ระบวตถประสงคการสอนทชดเจน โดยก าหนดพฤตกรรมเฉพาะทตองการใหเกดขน หลงจากการเรยนรนนประสบความส าเรจ ซงวตถประสงคจะเปนตวชวดทส าคญวาผเรยนเกดการเรยนร 2) การสอนในแตละขนตอนน าไปสการเรยนแบบรอบร (Mastery learning) ในหนวยการสอนรวม 3) ใหผเรยนไดเรยนไปตามอตราการเรยนรของตนเอง 4) ด าเนนการสอนไปตามโปรแกรม หรอล าดบขนทก าหนดไว จากงายไปยาก โดยเปนการแบงเนอหาออกเปนสวนยอย ๆ เพอใหผเรยนสามารถจดจ าไดงาย 5) การออกแบบการเรยนเปนลกษณะเชงเสนทเปนล าดบขนตอน 6) การใหผลตอบกลบทนททนใด เมอผเรยนกระท าพฤตกรรมนนเสรจจะไดรบผลกลบ พรอมทงแรงเสรมทนททนใดในขณะทเรยนร

ทฤษฎการเรยนรกลมพทธปญญานยมCognitivism

นอกจากผเรยนจะมสงทเรยนรเพมขนแลว ยงสามารถจดรวบรวม เรยบเรยงสงทเรยนรเหลานนใหเปนระเบยบ เพอใหสามารถเรยกกลบมาใชไดตามท ตองการ และสามารถถายโยงความรและทกษะเดม หรอสงทเรยนรมาแลว ไปสบรบทและปญหาใหม

การออกแบบสอตามพนฐานทฤษฎพทธปญญานยมจะเรยกวา การออกแบบการสอน ในชวงทสอง (ID2)

เชอวา “การเรยนรเปนสงทมากกวาผลของการเชอมโยงระหวางสงเราการตอบสนอง โดยใหความสนใจในกระบวนการภายในทเรยกวา ความรความเขาใจ หรอการรคดของมนษย”

การเรยนรตามแนวพทธปญญา คอ การเปลยนแปลงความรของผเรยนทงทางดานปรมาณและดานคณภาพ

ทฤษฎการเรยนรกลมพทธปญญานยมCognitivism

ลกษณะส าคญของการออกแบบสอตามแนวพทธปญญา 1) การจดระเบยบสารสนเทศใหมและสรางโครงสรางสารสนเทศใหกบผเรยน ดงนนหากผสอนมการจดระเบยบสารสนเทศจะชวยใหผเรยนสามารถสรางความเขาใจใน หนวยความจ าไดงาย เชน การจดความคดรวบยอดทแสดงความสมพนธระหวางเนอหาทจะเรยนร (Concept map)

2) การสรางความเชอมโยงระหวางสารสนเทศใหมกบความรเดม วธการนจะชวยให ผเรยนเรยนรไดอยางมความหมายและเกดการเรยนรทมประสทธภาพ

ทฤษฎการเรยนรกลมพทธปญญานยมCognitivism

3) ใชเทคนคเพอแนะน าและสนบสนนใหผเรยนใสใจ เขารหสและเรยกสารสนเทศกลบมาใชใหมได ซงมเทคนคทผสอนควรน าไปประยกตใชในการจดการเรยนการสอนดงน การมงเนนค าถาม (Focusing question) การเนนค าหรอขอความ (Highlighting) การใช Mnemonic เปนวธการทชวยให

ผเรยนสามารถบนทกสารสนเทศ และเรยกกลบมาใชไดงาย

การสรางภาพ (Imagery) เปนการสรางภาพทเปนตวแทนสารสนเทศใหมทไดรบ ซงจะมความถกตองและสอดคลองกบสารสนเทศทเรยนร เชน การสรางความคดรวบยอด

ผใหญหาผาใหม ใหสะใภใชคลองคอใฝใจเอาใสหอ มหลงใหลใครขอด จกใครลงเรอใบ ดน าใสและปลาปสงใดอยในต มใชอยใตต งเตยง บาใบถอใยบว หตามวมาใกลเคยงเลาทองอยาละเลยง ยสบมวนจ าจงด

การใช Mnemonic

ทฤษฎการเรยนรกลมคอนสตรคตวสตConstructivist

บทบาทของผเรยนคอลงมอกระท าการเรยนร บทบาทของนกออกแบบสอคอ ผสรางสงแวดลอมทางการเรยนรทใหผเรยนม

ปฏสมพนธอยางมความหมายกบเนอหา สอ ตลอดจนแหลงเรยนรทงหลายทอยรอบตวผเรยน

ทฤษฎคอนสตรคตวสตทส าคญ 2 กลม แนวคดมาใชเปนพนฐาน คอ ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงปญญา (Cognitive Constructivism) และ ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงสงคม

การเรยนรเกดขนเมอผเรยนสรางความรอยางตนตวดวยตนเองโดยพยายามสรางความเขาใจ (Understanding) นอกเหนอเนอหาความรทไดรบโดยการสรางสงแทนความร (Representation) ขนมาซงตองอาศยการเชอมโยงกบประสบการณเดมของตนเอง

ทฤษฎการเรยนรกลมคอนสตรคตวสตConstructivist

แนวคดของเพยเจต มนษยเราตอง "สราง" (Construct) ความรดวยตนเองผานทางประสบการณ ซง

ประสบการณเหลาน จะกระตนใหสราง โครงสรางทางปญญา หรอเรยกวา สกมา (Schemas)

ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงปญญา (Cognitive Constructivism)

รปแบบการท าความเขาใจ (Mental Model) ในสมอง โครงสรางทางปญญา เ ห ล า น ส า ม า ร ถ เ ป ล ย น แ ป ล ง ไ ด (Change) ขยาย (Enlarge) และซบซอนขนได โดยผานทาง กระบวนการการดดซม (Assimilation) และการปรบเปลยน (Accommodation) แ ล ะ เ ช อ ว า ก า รเรยนรเกดจากการปรบเขาสสภาวะสมดล (Equilibrium)

ทฤษฎการเรยนรกลมคอนสตรคตวสตConstructivist

ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงสงคม (Social Constructivism)

คนทใตโซนนจะเปนผทไมสามารถเรยนรหรอ แกปญหาไดดวยตนเอง จงจ าเปนทจะตองมฐานความชวยเหลอ (Scaffolding)

แนวคดของ Vygotsky

การสรางความรของมนษย ทวา บรบทการเรยนรทางสงคม (Social Context Learning)

เชอวา มนษยเรามระดบพฒนาการทางเชาวปญญาทเรยกวา Zone of Proximal Development คอคนทเหนอโซนนสามารถท จะเรยนรและสรางความรเองได

ทฤษฎการเรยนรกลมคอนสตรคตวสตConstructivist

การออกแบบการสอนตามแนวคอนสตรคตวสต การเรยนรเปนการสรางความร (Knowledge Construction) การเรยนรจะเกดขนเมอผเรยนไดสรางสงทแทนความรในความจ าในระยะ

ท างาน (Working Memory) อยางตนตว หลกการส าคญทใชในการออกแบบตามกลมคอนสตรคตวสซม ดงน

1. สถานการณปญหา 2. แหลงการเรยนร 3. ฐานการชวยเหลอ 4. การรวมมอกนแกปญหา 5. การโคช

3 วเคราะหวาในยคปจจบนทสงคมโลกมการเปลยนแปลง ตลอดจนกระบวนทศนใหมของการจดการศกษา ในการออกแบบการสอนและสอการสอนนนควรอยบนพนฐานของสงใดบาง อธบายพรอมใหเหตผลและยกตวอยางประกอบ

การน าทฤษฎคอนสตรคตวสตมาเปนพนฐานในการออกแบบการสอนและสอการเรยนร

โดยมองคประกอบ และหลกการส าคญทใช ในการออกแบบดงน

(1) สถานการณปญหา

(2) แหลงการเรยนร

- สรางสถานการณปญหาขนมา เปนสถานการณทใกลเคยงกบเนอหาทจะเรยน

- แหลงรวบรวมความรทเปนประโยชนทนกเรยนสามารถเขาไปศกษาเพอหาความรได

- เชน หองสมด เวบไซด

(3) ฐานการชวยเหลอ

(ตอ)

(Scaffolding) เปนเหมอนทปรกษาทใหค าแนะน านกเรยนใหแกปญหาตาง ๆ จากภารกจทก าหนดให ซงประกอบดวย 4 ฐาน คอ

1. ฐานความชวยเหลอดานความคดรวบยอด (Conceptual Scaffolding) ชวยใหนกเรยนไดความคดรวบยอดตาง ๆ

2. ฐานความชวยเหลอดานความคด (Metacognition Scaffolding)ชวยในการตรวจสอบกระบวนการคดในการแกปญหา

3. ฐานความชวยเหลอดานกระบวนการเรยนร (Procedural Scaffolding) ชวยแนะน าเกยวกบการใชเมนตาง ๆ ทมอยในสงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขาย เพอใชในการแกปญหา

4. ฐานความชวยเหลอดานกลยทธ (Strategic Scaffolding) เปนกลยทธทใชในการแกปญหาหรอวธการทจะชวยใหปฏบตภารกจส าเรจ

(4) การรวมมอกนแกปญหา

(5) การโคช

(ตอ)

- ครผสอนหาวธแกไขปญหาทพบเจอกบผเรยน และผเรยนจะตองใหความรวมมอในการแกไขปญหา - เพอจะท าใหผเรยนไดมความเขาใจในเนอหาทถกตอง

- จะตองมการปรบปรงดวยการฝกสอน หรอการโคช(coach) - บทบาทของโคชทด คอ จะกระตนจงใจผเรยน ใหวเคราะหกระบวนการของผเรยน จดเตรยมการสะทอนผล และแนะน าใหปฏบตและวธการเรยนเกยวกบวธปฏบตและกอใหเกดการไตรตรอง บทบาทโคช มดงน1.ใหแรงจงใจในทนท2.การสงเกตและการควบคมปฏบตการผเรยน3.กระตนใหเกดการไตรตรอง4.กระตนรปแบบการท าความเขาใจของผเรยน

ขอบคณคะ