Αριθ. 27 | Σεπτέμβριος 2008ec.europa.eu › regional_policy › sources › docgener...

inforegio

Περιφερειακή πολιτική και διεύρυνση

Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με τη βοήθεια της προενταξιακής

χρηματοδότησης

el

panorama| Αριθ. 27 | Σεπτέμβριος 2008 |

Περιεχόμενα

To Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας προσφέρει δυνατότητες ανάπτυξης στις υποψήφιες χώρες 4

Ενόσω προχωράει η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βοήθεια που παρέχεται στις υποψήφιες χώρες γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη.

Οι νέες διαστάσεις που έχει λάβει η αρχική προενταξιακή βοήθεια.

Περιφερειακή ανάπτυξη: ένα σημαντικό βήμα προς την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση 7

Δεκέμβριος 2005: σημαντικό ορόσημο για την πορεία ένταξης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην ΕΕ.

Η συνιστώσα της διασυνοριακής συνεργασίας του Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας 8

Τα τελευταία χρόνια, αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο η σημασία της υποστήριξης και ενθάρρυνσης της διασυνοριακής συνεργασίας για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες.

Έρευνα: Οικοδομώντας ένα πιο καθαρό μέλλον 10Καθώς η Βουλγαρία χαράζει την πορεία της στην ΕΕ, μια πόλη της λαμβάνει χρηματοδότηση στο πλαίσιο

των προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών προκειμένου να εκσυγχρονίσει τα μολυσματικά συστήματα διάθεσης αποβλήτων και υδροδότησής της. Το Panorama ταξιδεύει στη Ruse, το μεγαλύτερο λιμάνι της Βουλγαρίας στο μήκος του Δούναβη.

Μαρτυρία: Προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης στην Κροατία 15

Μαρτυρία: Σταθερά βήματα στην Τουρκία - Η νέα προσέγγιση για την περιφερειακή ανταγωνιστικότητα 17

Το ΠΔΜ σε δράση: Κροατία, Ρουμανία, Βουλγαρία 20

Μαρτυρία: Η Βουλγαρία και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας - πρωτοπόρες στη διασυνοριακή συνεργασία 21

Ιστότοποι 23

Φωτογραφίες (σελίδες): European Commission (3, 4, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 22), EaR (7), Ministry of Economy, Labour and Entrepreneurship, Croatia (15),

Croatian National Tourist Board/Josip Madračević (16), Ministry of Industry and Trade, Turkey (17, 18), Ministry of the Sea, Transport and Infrastructure, Croatia (20), Reporters (21).

Εξώφυλλο: Trogir, Κροατία. Φωτογραφία: Serdar Yagci/iStockphotoΆλλες πηγές: Tipik S.a.

Εκδότης: Raphaël Goulet, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Περιφερειακής Πολιτιικής.

Το περιοδικό αυτό εκδίδεται στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, κροατικά, μακεδονικά και τούρκικα σε ανακυκλωμένο χαρτί και διατίθεται σε 22 γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη

διεύθυνση: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.htm

Οι απόψεις που εκφράζονται στην παρούσα έκδοση είναι προσωπικές και δεν ταυτίζονται υποχρεωτικά με τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Περιφερειακή πολιτική και διεύρυνσηΜεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με τη

βοήθεια της προενταξιακής χρηματοδότησης

| inforegio | panorama | Αριθ. 27 | σελ. 3 |

Προετοιμάζοντας τις (δυνάμει) υποψήφιες χώρες για το αύριο

Η ανάπτυξη στενών σχέσεων με χώρες που πρόκειται να προ-σχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υψίστης σημασίας. Το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) είναι ένα νέο εργαλείο ειδικά σχεδιασμένο για να στηρίξει τις υποψήφιες χώρες και τις εν δυνάμει υποψήφιες χώρες στις προσπάθειές τους να κατανοή-σουν καλύτερα πώς λειτουργεί η Ένωση και να προσαρμόσουν τις απαιτούμενες εθνικές πολιτικές, κανόνες και κανονισμούς εν όψει της ένταξής τους.

Το ΜΠΒ αποτελεί ένα συγκερασμό ευρωπαϊκών προγραμμάτων και προενταξιακών χρηματοδοτικών μέσων· προσφέρει στις δικαιούχες χώρες μεγαλύτερη ευελιξία για να προσαρμόσουν τη βοήθεια στις ανάγκες τους ενώ συγχρόνως διασφαλίζει καλύτερο συντονισμό μεταξύ ενδιαφερομένων, κρατών μελών και διεθνών χρηματοδο-τικών οργανισμών.

Στο παρόν τεύχος του Panorama, δίδεται ιδιαίτερη έμφαση σε δύο συνιστώσες του ΜΠB που διαχειρίζεται η ΓΔ Περιφερειακή Ανάπτυ-ξη: τη διασυνοριακή συνεργασία και την περιφερειακή ανάπτυξη. Η πρώτη αποσκοπεί στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ αρχών εκατέρωθεν των συνόρων που ανήκουν σε κράτη μέλη της ΕΕ και σε υποψήφιες/εν δυνάμει υποψήφιες χώρες. Η δεύτερη επιδιώκει να στηρίξει επενδύσεις σε τομείς όπως η ανάπτυξη υποδομών με τον ίδιο τρόπο που το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής στηρίζουν τις πε-ριφέρειες της Ένωσης. Για πρώτη φορά, η προενταξιακή βοήθεια σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται με πιο στρατηγικό τρόπο και σε βάθος χρόνου, διασφαλίζοντας έτσι μια συνεχή και αδιάλειπτη ροή κεφαλαίων προς τα επενδυτικά έργα. Ως εκ τούτου, μέσω του ΜΠΒ, οι δικαιούχες χώρες κατανοούν καλύτερα πώς υλοποιούνται αυτές οι δράσεις στην ΕΕ και πώς θα αποκομίσουν οφέλη από την πολιτική συνοχής της ΕΕ μετά την ένταξή τους σε αυτή.

Στην παρούσα έκδοση του περιοδικού Inforegio Panorama, τονίζουμε πώς εκλαμβάνουν οι εκπρόσωποι των ίδιων των χωρών και οι εμπειρογνώμονες της Επιτροπής τους τρόπους με τους οποίους οι δικαιούχες χώρες διαχειρίζονται και εφαρμόζουν έργα χρηματοδοτούμενα από το ΜΠΒ και τον προκάτοχό του, το προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί ένα σημαντικό αμοιβαίο δίδαγμα τόσο για τα υφιστάμενα κράτη μέλη όσο και τα μελλοντικά μέλη της Ένωσης.

Danuta Hübner Επίτροπος αρμόδια για την περιφερειακή πολιτική

Περιφερειακή πολιτική και διεύρυνση Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με τη βοήθεια της προενταξιακής χρηματοδότησης

| σελ. 4 | inforegio | panorama | Αριθ. 27 |

To Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας προσφέρει δυνατότητες ανάπτυξης στις υποψήφιες χώρεςΕνόσω προχωράει η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η βοήθεια που παρέχεται στις υποψήφιες

χώρες γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη. Το παρόν άρθρο εξηγεί τις νέες διαστάσεις που έχει λάβει η

αρχική προενταξιακή βοήθεια.

Την 1η Ιανουαρίου 2007, η βοήθεια προς τις υποψή-φιες χώρες μέσω της προενταξιακής χρηματοδότησης μπήκε σε νέα τροχιά καθώς όλα τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα και οι χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες αντικαταστάθηκαν από ένα ενιαίο μέτρο, το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ).1 Τα προγράμματα που έως τότε χρηματοδοτούνταν από τα PHaRE, PHaRE CBC, ISPa, SaPaRD, CaRDS και το χρη-ματοδοτικό μέσο για την Τουρκία παρείχαν σημα-ντικά οφέλη. Ωστόσο, απλουστεύτηκε η διαδικασία διαχείρισής τους και διατήρησης κάθε πρωτοβουλίας στο ίδιο επίπεδο με τις άλλες για όλους τους ενδια-φερόμενους. Επιπλέον, οι εθνικές αρχές εμπλέκονται πλέον πιο ενεργά και φέρουν μεγαλύτερη ευθύνη για το στρατηγικό σχεδιασμό και προγραμματισμό. Το ΜΠΒ εμπεριέχει μια σειρά νέων εννοιών όπως ο πολυετής προγραμματισμός, ο στρατηγικός σχεδια-σμός ή η ενδυνάμωση των περιφερειακών αρχών και

των τοπικών φορέων. Σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, οι υποψήφιες χώρες έχουν μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης των οικονομιών και των θεσμών τους και κατ’ επέκταση των δεξιοτήτων των επιχειρηματιών και διοικητών τους.

Επέκταση των συνόρων

Στο παρελθόν, κύριος στόχος της προενταξιακής βοήθειας ήταν η δημιουργία θεσμών και οι επενδύσεις σε βασικούς τομείς των κοινοτικών πολιτικών. Οι δε επενδύσεις πραγματοποιούνταν χάρη στο μέσο προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών (ISPa), ένα εργαλείο προσανατολισμένο σε έργα που αφορούσε ως επί το πλείστον επενδύσεις σε τομείς διευρω-παϊκών δικτύων και το περιβάλλον. Χάρη στο ΜΠΒ, οι υποψήφιες χώρες διέσχισαν τα συμβατικά σύνορα

(1) Η νομική βάση αυτής της βοήθειας είναι ο κανονισμός αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου, που υιοθετήθηκε στις 17 Ιουλίου 2006. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την υλοποίηση βλ. κανονισμό αριθ. 718/2007 της Επιτροπής της 12ης Ιουνίου 2007.

Η Κροατία, όπως όλες οι υποψήφιες χώρες, μπορεί να χρησιμοποιήσει τη βοήθεια της ΕΕ για περιβαλλοντικά προγράμματα.

CrnaGora

ΕλλαδαElláda

Italia

ΚυπροςKyprosKıbrıs

Türkiye

БългарияBulgaria

PoranešnaJugoslovenska

RepublikaMakedonija

Hrvatska

Shqipëria

România

Bosna IHercegovina

Slovenija

Srbija

Magyarország

hland

MoldovaSlovensko

Česká Repu lb ika

Kosovounder UNSCR 1244/99

0 400 Km

REG IOgis



Περιφερειακή Πολιτική και την Απασχόληση αφορά επενδύ-σεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβόνας (περίπου 15–20% του συνολικού προγράμ-ματος κατανομής, ανάλογα με τη χώρα).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα της Τουρκίας όπου το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης αφορά προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο της στρατη-γικής της Λισσαβόνας (ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος για την περίοδο 2007-2009 ήταν 187 εκατ. ευρώ με 75% κοινοτική συνεισφορά).

Τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του προ-γράμματος περιλαμβάνουν τη δημιουργία και αναβάθμιση της βιομηχανικής υποδομής, την ευχερέστερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, την προώθηση της αξιοποίησης της Ε&Α, την ανάπτυξη της καινοτομίας και της τεχνολογίας και των συμβουλευτικών υπηρεσιών που είναι προσανατολιζόμενες στη ζήτηση και τη δικτύωση.

Τα οφέλη του ΜΠΒ

Μέχρι σήμερα, τα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα του ΜΠΒ επιτεύχθηκαν κατά την κατάρτιση των επιχειρησιακών προ-γραμμάτων. Ενώ τα στρατηγικά πλαίσια συνοχής (παρεμφερή με τα εθνικά στρατηγικά πλαίσια αναφοράς που καταρτί-ζονται από τα κράτη μέλη) καταρτίστηκαν υπό την ηγεσία των κρατικών αρχών, τα προγράμματα συντάχθηκαν από τα αρμόδια υπουργεία σε στενή συνεργασία με περιφερει-ακές αρχές, ενδιαφερόμενους φορείς και εκπρόσωπους της κοινωνίας πολιτών. Μαζί με τις βασικές αυτές αρμοδιότητες προγραμματισμού, το ΜΠΒ έδωσε τη δυνατότητα στους εθνικούς φορείς να αναπτύξουν δεξιότητες οικονομικής διαχείρισης και ελέγχου.

συνδυάζοντας έτσι επενδύσεις υποδομών με μέτρα που προσβλέπουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της δημιουργίας απασχόλησης.

Οι πέντε συνιστώσες του ΜΠΕ

Η χρηματοδότηση παρέχεται βάσει πέντε συνιστωσών: Ι. Βοήθεια που καλύπτει τη μεταβατική περίοδο και δημιουρ-γία θεσμών ΙΙ. Διασυνοριακή συνεργασία, ΙΙΙ. Περιφερειακή ανάπτυξη (μεταφορές, περιβάλλον και οικονομική ανάπτυξη), IV. Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων (ενίσχυση ανθρώπινου κεφαλαίου και καταπολέμηση του αποκλεισμού), V. Αγροτική ανάπτυξη (μέτρα που αφορούν την αγροτική ανάπτυξη).

Οι συνιστώσες Ι και ΙΙ αφορούν όλες τις δικαιούχους χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και την Τουρκία. Οι συνιστώσες III, IV και V προορίζονται αποκλειστικά για τις υποψήφιες χώρες (συγκεκριμένα τη Δημοκρατία της Κροατίας, τη Δημοκρατία της Τουρκίας και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας). Ο σχεδιασμός τους βασίζεται στις αρχές διαχείρισης και προγραμματισμού των διαρθρωτικών ταμείων και των ταμείων συνοχής και αγροτικής ανάπτυξης. Έτσι, το ΜΠΒ επιτρέπει στις δικαιούχους χώρες να συμμετέχουν από πρώιμο στάδιο στη διαχείριση αυτών των κοινοτικών εργαλείων της πολιτικής συνοχής. Η προσωπική εμπειρία που αποκτούν από τη διαχείριση των προγραμμάτων αυτών θα τις προετοιμάσει επαρκώς για τη μελλοντική απορρόφηση των διαρθρωτικών ταμείων και των ταμείων συνοχής και αγροτικής ανάπτυξης.

Στις υποψήφιες χώρες θα χρηματοδοτηθούν για πρώτη φορά δραστηριότητες ανάλογες αυτών που χρηματοδοτήθηκαν σε κράτη μέλη και περιφέρειες της ΕΕ από μηχανισμούς της πολιτικής συνοχής. Ένα σημαντικό μερίδιο της χρη-ματοδότησης του ΜΠΒ που διαχειρίζονται οι ΓΔ για την

ΜΠΒ

Δυνάμει υποψήφιες χώρες Υποψήφιες χώρες



Κατά τη διάρκεια αυτής της σχετικά σύντομης περιόδου (η κατάρτιση προγραμμάτων και οι διαπραγματεύσεις δι-ήρκεσαν λιγότερο από ένα χρόνο) συζητήθηκαν οι βασικές προϋποθέσεις και αρχές μιας επιτυχούς υλοποίησης. Αυτές περιλαμβάνουν την ιδιοκτησία των προγραμμάτων, τη συ-γκέντρωση της βοήθειας σε κύριους τομείς και μειονεκτούσες περιοχές, την εγγύηση ότι τα προγράμματα συμπληρώνουν άλλα χρηματοδοτικά μέσα και προωθούν τις εταιρικές σχέ-σεις μεταξύ ενδιαφερομένων. Προϊόντος του χρόνου, τα συστήματα που εγκαθιδρύονται στο πλαίσιο του ΜΠΒ θα αποτελέσουν πολύτιμα εργαλεία διαχείρισης της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και των μελλοντικών μηχανισμών της.

Μια σύντομη ματιά στα έργα που χρηματοδοτήθηκαν από τη συνιστώσα ΙΙΙ του ΜΠΒ καταδεικνύει την ποικιλομορφία τους και τη στρατηγική τους σημασία.

Η υποστήριξη διαχείρισης των αποβλήτων στην Τουρκία

Το έργο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στο Balikesir αποσκοπεί στη μείωση της ρύπανσης των υπόγειων υδάτων και του περιβάλλοντος του Balikesir και των γειτονικών χωριών και την αύξηση της επανάχρησης και ανακύκλωσής τους μέσω της δημιουργίας ενός περιφερειακού συστήματος διαχείρισης των στερεών αποβλήτων για το Balikesir, Bigadiç, İvrindi, Kepsut, Pamukçu, Susurluk και Savaştepe σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο και την τουρκική νομοθεσία. Έως το 2035, το έργο θα εξυπηρετεί 440.000 ανθρώπους. Το συ-νολικό εκτιμώμενο κόστος του έργου ανέρχεται σε 14 εκατ.

ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας ύψους 10 εκατ. ευρώ από το ΜΠΒ. Το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε λειτουργία έως το 2011.

Περιβαλλοντικά έργα στην Κροατία

Στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος για το πε-ριβάλλον της Κροατίας χρηματοδοτούνται μεγάλα έργα υποδομής. Οι νέες εγκαταστάσεις στερεών αποβλήτων και λυμάτων που χρηματοδοτούνται πληρούν απολύτως τα σχε-τικά περιβαλλοντικά πρότυπα της ΕΕ. Για παράδειγμα, έχουν σχεδιαστεί σύγχρονα κέντρα διαχείρισης στερεών αποβλή-των για την πόλη Σπλιτ (Lecevica) όπου πρόκειται να κατα-σκευαστούν χωματερή, σταθμοί μεταφοράς, εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας. Το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται σε 68 εκατ. ευρώ. Επίσης, προβλέπεται η κατασκευή νέων εγκαταστάσεων επε-ξεργασίας λυμάτων και η αναβάθμιση των δικτύων υπονόμων των πόλεων Slavonski Brod, Knin και Drnis. Το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται σε 27 εκατ. ευρώ και 18 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Η ενίσχυση των επενδύσεων σε υποψήφιες χώρες αποτελεί ένα τμήμα της ενίσχυσης επενδύσεων που διατίθεται για τα κράτη μέλη2, αλλά προορίζεται κυρίως στη δημιουργία μελλοντικών θεσμών και δομών. Επίσης, προσφέρει στους επιχειρηματίες και τους δημόσιους υπαλλήλους μια σημαντι-κή εμπειρία στην επινόηση και διαχείριση επενδυτικών έργων προετοιμάζοντάς τους για την πλήρη ανάληψη του ελέγχου των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων.

(2) Το συνολικό κατανεμητέο ποσό του ΜΠΒ για το τρέχον οικονομικό πλαίσιο 2007-2013 ανέρχεται σε 11,5 δις ευρώ. Την περίοδο 2007-2009, π.χ. η Κροατία πρόκειται να λάβει κατά μέσο όρο 34 ευρώ ανά κάτοικο ετησίως από τα κοινοτικά ταμεία στο πλαίσιο του ΜΠΒ, ενώ η Βουλγαρία πρόκειται να λάβει 110 ευρώ ανά κάτοικο από τα προγράμματα διαρθρωτικών ταμείων.

Κονδύλια του ΜΠΒ είναι επίσης διαθέσιμα στις δυνάμει υποψήφιες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη.



Περιφερειακή ανάπτυξη: ένα σημαντικό βήμα προς την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ο Δεκέμβριος 2005 αποτέλεσε ένα σημαντικό ορόσημο για την πορεία ένταξης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας

της Μακεδονίας στην ΕΕ καθώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της χορήγησε το καθεστώς της «υποψήφιας χώρας». Αυτή

η εξέλιξη ήταν ένδειξη της προόδου που σημείωσε η χώρα και της άνοιξε νέες προοπτικές δίνοντάς της πρόσβαση

στις πέντε συνιστώσες του Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας. Ως εκ τούτου, η χώρα μπορεί από το 2007 να συμμετέχει

ενεργά στη οικοδόμηση του μέλλοντός της μέσω της εμπλοκής της στην περιφερειακή πολιτική.

Victor da Fonseca

Η συνιστώσα για την περιφερειακή ανάπτυξη της προ-ενταξιακής βοήθειας, που είναι o πρόδρομος των διαρ-θρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής επέβαλε στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας τη σύνταξη ενός εγγράφου στρατηγικής. Αυτό το έγγραφο συμπληρώνει ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα που ορίζει τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της χώρας ακολουθώντας το παράδειγμα των 27 κρατών μελών της ΕΕ.

Χάρη σε αυτόν το στρατηγικό σχεδιασμό και τον τομεακό προγραμματισμό οι εθνικές αρχές είχαν την ευκαιρία να αναλάβουν, σε συνεργασία με την κοινωνία πολιτών, την ευθύνη για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

Ένας από τους κύριους στόχους του επιχειρησιακού προ-γράμματος για την περιφερειακή ανάπτυξη είναι να συμ-βάλει στην αειφόρο ανάπτυξη και την περιφερειακή ολο-κλήρωση της χώρας στα Δυτικά Βαλκάνια. Η κοινοτική ενίσχυση θα περιοριστεί αρχικά στους τομείς μεταφορών και περιβάλλοντος ενώ δεν προβλέπεται να επεκταθεί στον τομέα της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας παρά μόνο το 2010.

Εκτός από την εγκαθίδρυση διοικητικών δομών διαχείρι-σης και συντονισμού των ευρωπαϊκών ταμείων, οι εθνικές αρχές διαχειρίζονται επί του παρόντος δύο μεγάλα έργα που χρηματοδοτούνται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα. Αυτά τα έργα αποτελούν ένα πραγματικό πείραμα για τη χώρα καθώς προϋποθέτουν την εφαρμογή ευρωπαϊκών προτύπων και πρακτικών σε μεγάλο εύρος και σε πλήθος τομέων όπως οι αναλύσεις περιβαλλοντικού αντίκτυπου και ο συντονισμός των δωρητών.

Το πρώτο μεγάλο έργο αφορά την κατασκευή νέου τμήμα-τος του αυτοκινητόδρoμου Demir Kapjia και Smokvica στο μήκος του άξονα 10. Αυτό συνεπάγεται την ολοκλήρωση του διευρωπαϊκού δικτύου Σάλτσμπουργκ – Θεσσαλονίκης που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο άνοιγμα της χώρας, βασική προϋπόθεση της περιφερειακής ολοκλήρωσης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 155 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από συνεισφορές της ΕΕ, της Ελλάδας (υπό τη μορφή διμερούς δωρεάς), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (υπό τη μορφή δανείου) και του κράτους.

Το δεύτερο έργο αφορά την κατασκευή αξιόπιστου αποχε-τευτικού συστήματος και μονάδας επεξεργασίας λυμάτων για 75.000 κατοίκους της πόλης Prilep. Οι πόροι της χώρας σε γλυκό νερό και βιοποικιλότητα την καθιστούν έναν από τους κύριους φυσικούς ταμιευτήρες της περιοχής. Ωστόσο, η βαριά ρύπανση που οφείλεται στα μη επεξεργασμένα λύματα και αστικά και βιομηχανικά ύδατα αποτελεί μια πραγματική απειλή για την αειφόρο ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Ο δημόσιος τομέας πρέπει να προβεί σε σημαντικές επενδύσεις προκειμένου να αντα-πεξέλθει στις απαιτήσεις των επόμενων χρόνων. Το κόστος του δεύτερου έργου αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ· τα 6 εξ αυτών θα συγχρηματοδοτηθούν από την ΕΕ και τα υπόλοιπα θα καλυφθούν από εθνικές συνεισφορές.

Δεδομένης της προόδου που πραγματοποιεί η πρώην Γιου-γκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας εδώ και πολλά χρόνια και παρόλο που πρέπει να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες, η προενταξιακή περίοδος ανοίγει πραγματικές προοπτικές για το μέλλον της χώρας στην ευρωπαϊκή οικο-γένεια και πιο συγκεκριμένα στην περιφερειακή πολιτική.

Έργα οδοποιίας στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

KOSOVOunder UNSCR 1244/99

MALTA

UKRAINA

ROSSIJA

SHQIPËRIA

MOLDOVA

ROMÂNIA

CRNAGORA

SLOVENSKO

HRVATSKA

MAGYARORSZÁG

SRBIJA

DEUTSCHLAND

TÜRKIYE

ÖSTERREICH

BOSNAI\HERCEGOVINA

ΕΛΛΑΔΑELLÁDA

ITALIA

SLOVENIJA

БЪЛГАРИЯBULGARIA

ΚΥΠΡΟΣKYPROSKıBRıS

ČESKÁREPUBLIKA

PJRM

Slovenia- Croatia

Romania- Serbia

Hungary- SerbiaHungary

- Croatia

Greece - Turkey

Greece - The formerYugoslav Republic Of Macedonia

Greece- Albania

Cyprus - Turkey

Bulgaria- Turkey

Bulgaria- Serbia

Bulgaria - The formerYugoslav Republic Of Macedonia

Adriatic

REG IOgis0 300 km



Η συνεργασία ήταν ανέκαθεν μια βασική συνιστώσα της πολιτικής συνοχής της ΕΕ, πρώτα μέσω της κοινοτικής πρω-τοβουλίας INTERREG και, πλέον, μέσω του στόχου «ευρω-παϊκή εδαφική συνεργασία». Ένας από τους κύριους στόχους του Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας είναι να βοηθήσει τις έτοιμες υποψήφιες χώρες στην εφαρμογή της πολιτικής συ-νοχής. Επομένως, η λογική που κρύβεται πίσω από το ΜΠΒ έχει μια διασυνοριακή διάσταση. Παράλληλα, η χρήση του ΜΠΒ με σκοπό τη διασυνοριακή συνεργασία κατά τη νέα προγραμματική περίοδο αποσκοπεί στην επίλυση διοικη-τικών δυσκολιών που προέκυψαν στο παρελθόν κατά τη συνεργασία στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Πιο συγκεκριμένα, η συνιστώσα της διασυνοριακής συ-νεργασίας του ΜΠΒ στηρίζει τρεις τύπους συνεργασίας. Πρώτον, χρηματοδοτεί τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ

κρατών μελών και υποψήφιων ή εν δυνάμει υποψηφίων χω-ρών. Δεύτερον, στηρίζει τη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ υποψήφιων και εν δυνάμει υποψήφιων χωρών. Τέλος, η συ-νιστώσα μπορεί να στηρίζει τη συμμετοχή των υποψήφιων ή εν δυνάμει υποψήφιων χωρών σε προγράμματα διεθνικής συνεργασίας στο πλαίσιο του στόχου «εδαφική συνεργασία» κυρίως σε προγράμματα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου.

Το παρόν άρθρο εστιάζει στο πρώτο εξ αυτών των τύπων που θα στηρίξει έως 12 προγράμματα μεταξύ κρατών μελών και (εν δυνάμει) υποψήφιων χωρών (βλ. χάρτη). Τα περισσότερα από αυτά τα προγράμματα έχουν ήδη ξεκινήσει ενώ ήδη ολο-κληρώθηκε και η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για το πρόγραμμα Σλοβενίας – Κροατίας (για περισσότερες πληροφορίες βλ. www.interreg-slohucro.com)

Η συνιστώσα της διασυνοριακής συνεργασίας του Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας Τα τελευταία χρόνια, αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο η σημασία της υποστήριξης και ενθάρρυνσης

της διασυνοριακής συνεργασίας για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες. Οι παραμεθόριες περιοχές έχουν μια σειρά

μειονεκτημάτων σε σχέση με τις πιο κεντρικές περιφέρειες. Συνήθως είναι λιγότερο αναπτυγμένες και αντιμετωπίζουν

γεωγραφικές ή δημογραφικές προκλήσεις. Επίσης, η οικονομική σφαίρα επιρροής τους και το δυναμικό ανάπτυξής

τους συναντούν συχνά νομικά, διοικητικά, οικονομικά και πολιτιστικά εμπόδια που οφείλονται στην ύπαρξη των

συνόρων. Οι παράγοντες αυτοί ισχύουν ιδιαίτερα κατά μήκος των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Moray Gilland & Irina Nicolaescu

Προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ με τη συμμετοχή των κρατών μελών της ΕΕ

© EuroGeographics Association for the administrative boundaries (NUTS regions)Other administrative boundaries : Global Administrative Unit Layers (Gaul), FAO

Αδριατική

Βουλγαρία – Τουρκία

Βουλγαρία – Σερβία

Ελλάδα – Αλβανία

Βουλγαρία – Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας

Ελλάδα – Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας

Κύπρος – Τουρκία

Ελλάδα – Τουρκία

Ουγγαρία – Κροατία

Ουγγαρία – Σερβία

Ρουμανία – Σερβία

Σλοβενία – Κροατία



Λόγω της πολιτικής γεωγραφίας της περιοχής, πρόκειται κυρίως για μικρά τοπικά προγράμματα. Σημαντική εξαίρεση αποτελεί το πρόγραμμα της Αδριατικής στο οποίο συμμε-τέχουν οχτώ χώρες και πρόκειται να διατεθούν πάνω από 200 εκατ. ευρώ έως το 2013.

Νέα πιο ριζοσπαστική προσέγγιση για τη διασυνοριακή συνεργασία

Είναι δύσκολο να υποτιμηθεί η ριζοσπαστική φύση της συνι-στώσας διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ. Πρώτον, η χρη-ματοδότηση κάθε προγράμματος διανέμεται ανά πρόγραμμα και όχι ανά χώρα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, εξαλείφεται ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα των προγραμμάτων διασυνο-ριακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή η δυσκολία συντονισμού διαφόρων πηγών χρηματοδότησης εντός και εκτός της Ένωσης.

Δεύτερον, σε αντίθεση με τις συνιστώσες του ΜΠΒ για την περιφερειακή ανάπτυξη, τους ανθρώπινους πόρους και την αγροτική ανάπτυξη που προορίζονται μόνο για τις υποψήφιες χώρες, η συνιστώσα διασυνοριακής συνεργασίας είναι διαθέ-σιμη σε όλες τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό λόγω του υψηλού ενδιαφέροντος που υπάρχει για διασυνοριακή συνεργασία στην περιοχή.

Λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους των χωρών, μεγάλο με-ρίδιο του πληθυσμού τους ζει στις παραμεθόριες περιοχές. Ως εκ τούτου, τα συνοριακά θέματα αποτελούν συχνά βα-σική πολιτική προτεραιότητα. Ο αποκλεισμός τους από τη διασυνοριακή συνεργασία θα είχε αρνητικές και δυσμενείς επιπτώσεις. Συνεπώς, όλες οι ενδιαφερόμενες χώρες θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων πριν ακόμη τους χορηγηθεί καθεστώς υποψήφιων χωρών προς ένταξη στην Ένωση.

Αυτή είναι η τρίτη κυριότερη καινοτομία της συνιστώσας δι-ασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ. Δεδομένου ότι σκοπός αυτών των προγραμμάτων είναι η προετοιμασία των χωρών για την εφαρμογή μελλοντικών διαρθρωτικών ταμείων, τα δι-ασυνοριακά προγράμματα του ΜΠΒ θα αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό τους κανόνες των διαρθρωτικών ταμείων. Αυτό σημαίνει καταρχήν ότι τα προγράμματα υλοποιούνται σε πο-λυετή βάση. Μια επιτροπή παρακολούθησης, απαρτιζόμενη από εκπροσώπους των ενδιαφερόμενων χωρών, θα αναλάβει την υλοποίηση του προγράμματος με την υποστήριξη μιας

Γραμματείας με μέλη εκατέρωθεν των συνόρων. Επιπλέον, όλα τα έργα πρέπει να έχουν εταίρους εκατέρωθεν των συ-νόρων και θα επιλεγούν από κοινού από τις συμμετέχουσες χώρες και όχι από την Επιτροπή.

Σε αντίθεση με αυτές τις εκ βάθρων αλλαγές στην οργάνωση της διασυνοριακής συνεργασίας, το περιεχόμενο των προγραμμά-των μπορεί να φαίνεται λιγότερο ριζοσπαστικό, καθώς βασίζεται στα επιτυχημένα αποτελέσματα διασυνοριακής συνεργασίας σε άλλες περιοχές της Ευρώπης. Τα προγράμματα προσφέρουν στήριξη για οικονομική και τουριστική ανάπτυξη, κοινωνικούς και πολιτιστικούς δεσμούς, περιβαλλοντική προστασία, ανά-πτυξη μεταφορών και μικρές υποδομές. Κατά συνέπεια, τα οφέλη αυτών των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας είναι προφανή. Οι εταίροι των έργων από τις ενδιαφερόμενες παραμεθόριες περιοχές θα λάβουν χρηματοδότηση που θα τους επιτρέψει να συνεργαστούν με τις γειτονικές τους χώρες και να υλοποιήσουν έργα που θα συμβάλουν στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των τοπικών πληθυσμών.

Εντούτοις, η διασυνοριακή συνεργασία δεν αφορά απο-κλειστικά το τοπικό επίπεδο. Μέσω της συνεργασίας τους με τις κοινές παραμεθόριες περιοχές, οι χώρες μπορούν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις που δεν γνωρίζουν πολιτικά σύ-νορα. Η πρόληψη πλημμύρων είναι μια τέτοια πρόκληση στις περιπτώσεις όπου οι πλημμύρες που πλήττουν μια πλευρά έχουν τα αίτιά τους στην άλλη. Επίσης, ορισμένα τοπικά έργα συνδέονται ενδεχομένως με θέματα εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών. Έτσι, στο πλαίσιο των διασυνοριακών προγραμ-μάτων του ΜΠΒ είναι δυνατό να καταρτιστούν έργα που αφορούν τους Ρομ ή λεκάνες απορροής υπό επιμερισμένη διαχείριση όπως ο Δούναβης και ο Τίτσα (Tisza) με επίδραση πέραν της τοπικής διασυνοριακής περιοχής.

Τέλος, υπάρχουν και άλλα οφέλη που πρέπει να ληφθούν υπόψη· πρόκειται για τα αποκαλούμενα «θεσμικά οφέλη» για τις (εν δυνάμει) υποψήφιες χώρες. Μέσω της συμμετο-χής τους σε αυτά τα προγράμματα, οι εθνικές και τοπικές αρχές αυτών των χωρών μπορούν να αποκτήσουν εμπειρία στην υλοποίηση προγραμμάτων παρόμοιων με αυτών των διαρθρωτικών ταμείων όπως η συμμετοχή τους σε επιτροπές παρακολούθησης και σε διαδικασίες επιλογής έργων και η ανάπτυξη συστημάτων δημοσιονομικού ελέγχου.

Συμπεράσματα

Το πρώτο τρίμηνο του 2009 θα αποτελέσει μια περίοδο ορόσημο για τα διασυνοριακά προγράμματα του ΜΠΒ καθώς πρόκειται να πραγματοποιηθούν επίσημες εναρκτήριες εκδηλώσεις και συναντήσεις επιτροπών παρακολούθησης για τα περισσότερα εξ αυτών με σκοπό να καταστούν πιο γνωστά στις παραμεθόριες περιοχές και να σημάνει η έναρξη της διαδικασίας υποβολής προτάσεων. Σε αυτό το στάδιο, κρίνεται απαραίτητη η διατήρηση ορατότητας όλων των προγραμμάτων.

Τα διασυνοριακά προγράμματα του ΜΠΒ αποτελούν μια στρατηγική διάσταση της προενταξιακής βοήθειας της ΕΕ καθώς παρέχουν ένα πλαίσιο προετοιμασίας των (εν δυνάμει) υποψήφιων χωρών για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής.

Η συνιστώσα διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ αποτελεί μια γεωγραφική και οικονομική προέκταση της ευρωπαϊκής πολιτικής συνεργασίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συνιστώσα αυτή θα επιφέρει πρόσθετα οφέλη αλλά και μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης και την αναγκαιότητα για πιο φιλόδοξη και προληπτική εμπλοκή όλων των φορέων στα προγράμματα.

Δύο ευρωπαϊκοί ζωολογικοί κήποι στην Ουγγαρία και τη Σερβία συνεργάζονται για τη βελτίωση της εκπαίδευσης και της προστασίας του περιβάλλοντος.



Λύματα και ανεκμετάλλευτο νερό – αλληλένδετα προβλήματα

Ο Δούναβης διασχίζει τη βουλγαρική πόλη Ruse, φέρνοντας μαζί του εμπόριο, επισκέπτες και πολι-τιστικές ανταλλαγές· αυτό γίνεται άλλωστε από τότε που οι Ρωμαίοι πρωτοεγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Όταν διασχίσει την πόλη, ο ποταμός παρα-σέρνει όχι μόνο μαούνες και κρουαζιερόπλοια αλλά και τα μη επεξεργασμένα ακάθαρτα ύδατα όλης της πόλης. Βλέποντας σε μια από τις εκροές της πόλης 240 000 λίτρα ακαθάρτων υδάτων να χύνονται κάθε δευτερόλεπτο στον ποταμό, το όνομα «Γαλάζιος Δού-ναβης» ηχεί ως ευφημισμός.

Ενώ τα μη επεξεργασμένα δημοτικά και βιομηχα-νικά ακάθαρτα ύδατα συλλέγονται σε συλλέκτες που χύνονται κατευθείαν στον ποταμό, το 45% του καθαρού νερού της πόλης διαρρέει από το δίκτυο ύδρευσης της πόλης λόγω διαρροών στους απαρχαιω-μένους αγωγούς. Κατά συνέπεια, η υδροδότηση είναι

αναξιόπιστη, ακριβή και επικίνδυνη λόγω του κινδύ-νου μικροβιολογικής μόλυνσης.

Πριν φθάσει στις βρύσες των νοικοκυριών, το νερό διασχίζει περίπου 447 χλμ. ραγισμένων και φθαρμέ-νων αγωγών, το 64% εκ των οποίων είναι φτιαγμένοι από αμιαντοτσιμέντο.

«Το κυριότερό μας πρόβλημα είναι ότι το σύστημα κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’70 και έκτοτε δεν έχει αναβαθμιστεί. Πολύ απλά έχει φθαρεί» εξηγεί ο Sava Savov – διευθυντής της ViK, της περιφερεια-κής εταιρείας ύδρευσης της πόλης: Υδροδότηση και αποχέτευση a.E.

Όλα αυτά προβλέπεται να αλλάξουν μέχρι τα τέλη του 2010, όταν θα τεθούν σε εφαρμογή τα απο-τελέσματα του μεγαλύτερου έργου για τα νερά της Βουλγαρίας. Με 75% συνεισφορά από την ΕΕ (35,1 εκατ. ευρώ) στο πλαίσιο του προενταξιακού διαρθρωτικού μέσου (ISPa), το ολοκληρωμένο έργο για το νερό της Ruse θα δώσει τη δυνατότητα στην πόλη να συμμορφωθεί με δύο βασικές ευρωπαϊκές

Οικοδομώντας ένα πιο καθαρό μέλλονΚαθώς η Βουλγαρία χαράζει την πορεία της στην ΕΕ, μια πόλη της λαμβάνει χρηματοδότηση στο

πλαίσιο των προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών προκειμένου να εκσυγχρονίσει τα μολυσματικά

συστήματα διάθεσης αποβλήτων και υδροδότησής της. Το Panorama ταξιδεύει στη Ruse, το μεγαλύτερο

λιμάνι της Βουλγαρίας στο μήκος του Δούναβη (160 000 κάτοικοι) για να παρακολουθήσει πώς

μια βοήθεια ύψους άνω των 40,5 εκατ. ευρώ από την ΕΕ βοηθάει την πόλη να συμμορφωθεί με τις

προδιαγραφές υδροδότησης και επεξεργασίας αποβλήτων και να βάλει λουκέτο στις επικίνδυνες

και απαρχαιωμένες υποδομές της.

Λύματα από τις εκροές της πόλης χύνονται στο Δούναβη στο Ruse, Βουλγαρία.



οδηγίες για το νερό: την οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και την οδηγία για το πόσιμο νερό. Πιο συγκεκριμένα, το έργο προβλέπει την κατασκευή νέων απο-δοτικών αντλιών, την εγκατάσταση δέκα νέων υδροφώνων που θα εγγυώνται συνεχή υδροδότηση στα ψηλά κτίρια της πόλης, την τοποθέτηση νέου αγωγού μήκους 20,5 χλμ. για την τροφοδοσία μέσω δικτύου, την επισκευή των αγωγών στους οποίους υπάρχει κίνδυνος διαρροής, την εγκατάσταση εκτεταμένου δικτύου διανομής, νέου αποχετευτικού συστή-ματος και μονάδας επεξεργασίας.

Μετατροπή αποβλήτων σε ενέργεια

Πριν από πέντε χρόνια, ο διευθυντής της ViK, ο κ. Savov, ήταν επικεφαλής μιας τεχνικής μονάδας που προσπαθούσε να συντηρήσει το παραπαίον αποχετευτικό σύστημα της πόλης: «Θυμάμαι μια φορά που είχε φράξει ο συλλέκτης και κατέβηκα να τον ξεβουλώσω. Χρειάστηκαν δύο μέρες εντατικής εργασίας για να καθαριστεί ενώ επί μια βδομάδα υπέφερα από πονοκεφάλους, στομαχόπονους, κλπ. Οι κα-πνοί των μη επεξεργασμένων υδάτων είναι πολύ τοξικοί», ανέφερε ενώ παρακολουθούσαμε το περιεχόμενο ενός εκ των 11 συλλεκτών της πόλης να χύνεται στο Δούναβη και να αλλοιώνει το χρώμα του νερού του.

Ως συνέπεια αυτής της συνεχούς ροής μη επεξεργασμένων οικιακών και βιομηχανικών αποχετευτικών υδάτων, η πόλη δεν πληροί την οδηγία της ΕΕ για την επεξεργασία των αστι-κών λυμάτων που θα τεθεί σε ισχύ το 2010. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, ένα από τα κύρια στοι-χεία του ολοκληρωμένου έργου για το νερό της πόλης Ruse αφορά τη γενική επισκευή του αποχετευτικού συστήματος. Οι έντεκα συλλέκτες θα συνδέονται με έναν κεντρικό που θα κατευθύνει τα απόβλητα σε μια προηγμένης τεχνολογίας μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων, βάζοντας τέλος σε μια μακραίωνη πρακτική ανεξέλεγκτης απόρριψης.

Η νέα μονάδα επεξεργασίας λυμάτων της πόλης που εκτείνεται σε επιφάνεια 42 000 μ2, και περιβάλλεται από άλλα 100 000 μ2 που διατίθενται για μελλοντική χρήση θα έχει τη δυνατό-τητα να επεξεργαστεί ρυπαντικό φορτίο 240 000 κατοίκων.

Πρόκειται για μια μονάδα μέτρησης που υπολογίζεται με βάση το μέσο όρο παραγόμενων λυμάτων ανά άτομο ημερησίως και λαμβάνει υπόψη τις προβλέψεις για την αύξηση του πληθυσμού έως το 2030. Η μονάδα είναι ειδικά σχεδιασμένη έτσι ώστε να πληροί τις προδιαγραφές της ΕΕ σύμφωνα με τις σύγχρονες βέλτιστες πρακτικές και το σχέδιο περιλαμβάνει μια μονάδα αερισμού με ένα σύστημα αναερόβιας χώνευσης της λάσπης.

Η διαδικασία διαχωρισμού των αποχετευτικών υδάτων σε επεξεργασμένα ύδατα και λάσπη αποτελείται από οκτώ βήματα και περιλαμβάνει μηχανικές επεξεργασίες, όπως διάφορα επίπεδα διήθησης και βιολογικές επεξεργασίες, όπως την ισορροπία μεταξύ αερισμού, χρήσης αναερόβιων μικροοργανισμών και χρήσης δεξαμενών καθίζησης.

Το αμμώνιο οξειδώνεται για να σχηματίσει νιτρικά τα οποία μετατρέπονται σε στοιχειώδες άζωτο και ο φώσφορος απο-μακρύνεται. Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία, ο άνθρα-κας, τα φωσφορικά και τα νιτρικά άλατα απομακρύνονται ενώ καθαρό, επεξεργασμένο νερό χύνεται στον ποταμό· η υπολειπόμενη λάσπη συλλέγεται και υποβάλλεται σε πε-ραιτέρω επεξεργασία. Μετά την αφαίρεση του αέρα και την αναεροβική επεξεργασία τεσσάρων σταδίων, η λάσπη καταλήγει σε μια δεξαμενή χώνευσης που παράγει μεθάνιο, το οποίο συλλέγεται και αποθηκεύεται σε δοχείο αερίου 990 μ3. Από εκεί τροφοδοτεί μια μονάδα παραγωγής ενέργειας με βιοαέριο και ένα θερμαντήρα παρέχοντας συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας.

Το ολοκληρωμένο έργο για το νερό υλοποιείται την περίοδο 2005-2010 και η προβλεπόμενη χρηματοδότηση θα μετα-τρέψει τα λύματα που υποβαθμίζουν το Δούναβη σε μια εναλλακτική πηγή ενέργειας.

Πόσιμο νερό – αδιάλειπτη παροχή καθαρότερου νερού

Ωστόσο, εκτός από τα οφέλη για το περιβάλλον, το έργο θα συμβάλει στη βελτίωση της υγείας του τοπικού πληθυσμού, την προστασία του πόσιμου νερού, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη μείωση του κινδύνου πλημμύρων.

Ασφαλής διάθεση – γέμισμα οικιακής δεξαμενής αποβλήτων.



Το 71% της χρηματοδότησης προορίζεται για τον εκσυγχρο-νισμό του αποχετευτικού συστήματος και την κατασκευή της μονάδας επεξεργασίας. Το υπόλοιπο θα διατεθεί για τη βελτίωση της ποιότητας του νερού. Έξω από την πόλη έχουν ξεκινήσει οι εργασίες αντικατάστασης των αγωγών του δι-κτύου ύδρευσης μήκους 20,5 χλμ. που ξεκινάνε από την πηγή ύδατος της πόλης και φθάνουν στο δεύτερο αντλιοστάσιο. Οι υφιστάμενοι αγωγοί είναι δύο διπλοί αγωγοί υδροδότησης που ένα τμήμα τους κατασκευάστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’50 από αμιαντοτσιμέντο και το δεύτερο, στα τέλη της δεκαετίας του ’60 από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η κατάσταση των αγωγών είναι κακή και επιδεινώνεται από τη χαμηλή στάθμη του νερού λόγω διαρροών και ακατάλληλων αντλιών καθώς οι αγωγοί υφίστανται μεγαλύτερη τριβή όταν η στάθμη του νερού που περνάει από αυτούς είναι χαμηλή.

Στο πεδίο, ο μηχανικός του αναδόχου που ανέλαβε την κατα-σκευή του νέου αγωγού είναι ο adam Harazim, ο οποίος μας εξήγησε ότι οι καινούργιοι αγωγοί που είναι διπλοί σε διάμε-τρο και είναι κατασκευασμένοι από πλαστικό ενισχυμένο με υαλόνημα απαιτούν προσεκτικό χειρισμό. «Όσο μεγαλύτερη είναι η διάμετρος ενός αγωγού, τόσο αυξάνεται η ευθραυστό-τητά του. Για το λόγο αυτό, σκάβουμε και τοποθετούμε έναν αγωγό κάθε φορά ενώ αμέσως τον στηρίζουμε με επιχώματα. Η ποιότητα των αγωγών ελέγχεται στο εργοστάσιο, κατά την παράδοση στο εργοτάξιο και άλλες δύο φορές μετά την τοποθέτησή τους». Και πρόσθεσε: «Αναπόφευκτα, υπάρχουν μικρές ανωμαλίες και σχεδιαστικά λάθη που επισκευάζονται επί τόπου».

Η ανάθεση του έργου έγινε στα τέλη του 2007 και έχουν ήδη κατασκευαστεί τα 5 από τα 20 χλμ. «Τα μήκη των αγωγών διαφέρουν και η σύνδεσή τους προγραμματίζεται μέσω υπο-λογιστή ώστε να διασφαλιστεί η τέλεια εφαρμογή», εξήγησε ο κ. Harazim.

Κατά μήκος των αγωγών, θα κατασκευαστούν 60 τσιμε-ντένιοι θάλαμοι για τις βαλβίδες ελέγχου, τους μικρούς στραγγιστικούς αγωγούς και τις συνδέσεις των εκροών. Ο αγωγός πρέπει να καλυφθεί σε τέσσερις διασταυρώσεις που βρίσκονται κάτω από σιδηροδρομικές γραμμές και δρό-μους. Για το σκοπό αυτό, θα χρησιμοποιηθούν οι πιο προ-ηγμένες τεχνολογίες. Το συνολικό πρόγραμμα των έργων κατασκευής καταρτίστηκε λαμβάνοντας υπόψη τις καιρικές συνθήκες και τον υδροφόρο ορίζοντα του Δούναβη καθώς

και τις γεωργικές ανάγκες του τοπικού πληθυσμού, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των αγωγών διασχίζει τα χωράφια που βρίσκονται γύρω από τη Ruse.

Στα ανάντη του ποταμού, στην πηγή ύδατος της πόλης, το πρώτο αντλιοστάσιο εξοπλίστηκε ήδη με νέα αντλία και έχει τεθεί σε λειτουργία. Με χωρητικότητα 500 λίτρων ανά δευτερόλεπτο και 25% υψηλότερη ενεργειακή απόδοση, η αντλία λειτουργεί σε 6 000 βολτ. Συνεπώς, το 75% του μηνιαίου λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος της εταιρείας που ανέρχεται σε 153 640 ευρώ αφορά την υδροδότηση της Ruse και των 100 000 νοικοκυριών του πολεοδομικού της συγκροτήματος.

«Κανένας φορέας δεν θα μπορούσε να αναλάβει από μό-νος του ένα τόσο μεγάλο έργο», δήλωσε ο κ. Savov. «Αυτό που βλέπετε εδώ είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, μέσω της διεύ-θυνσής του που είναι επιφορτισμένη με τη διαχείριση της χρηματοδότησης του προενταξιακού διαρθρωτικού μέσου (ISPa), των τριών γραφείων μελετών που επικουρούν το δήμο στη διαχείριση του έργου και της Vik, της εταιρείας ύδρευσης. Όταν ολοκληρωθεί το έργο, η πόλη θα απαλλα-χθεί από τα προβλήματα υδροδότησης και τους κινδύνους μόλυνσης», πρόσθεσε.

Είναι προφανές ότι μετά από πολλές δεκαετίες ανεπαρκών επενδύσεων και σύντονων προσπαθειών για να διασφαλιστεί η λειτουργία του συστήματος, ο κ. Savov νιώθει συγκινημέ-νος βλέποντας τις εξελίξεις και τη βοήθεια που λαμβάνει η πόλη του: «Θέλετε να σας πω πώς νιώθω βλέποντας όλες αυτές τις αλλαγές και την τεράστια αυτή επένδυση; Νιώθω για πρώτη φορά αληθινός Ευρωπαίος».

Μια ορθώς κατασκευασμένη χωματερή αντικαθιστά διάσπαρτους σκουπιδότοπους

Τη στιγμή που το έργο για το νερό βρίσκεται εν εξελίξει, ένα άλλο τεράστιο έργο υποδομής ολοκληρώνεται. Οι παλιές χωματερές της περιοχής που δεν πληρούσαν τους όρους των κανονισμών της ΕΕ έδωσαν τη θέση τους σε νέες που εξυπηρετούν ήδη την πόλη Ruse και άλλους τέσσερις δή-μους της περιοχής. Το έργο χρηματοδοτήθηκε με 5,5 εκατ. ευρώ από το προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο (ISPa) και συνίστατο στο κλείσιμο 18 σκουπιδότοπων και τη βελτίωση της διαχείρισης και του ελέγχου των αποβλήτων της περιο-χής. Πιο συγκεκριμένα, το έργο περιλάμβανε τη βελτίωση αναλογίας επανάχρησης και ανακύκλωσης, την καλύτερη οργάνωση της αποκομιδής και μεταφοράς, τη διάθεση των αποβλήτων με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος, την αποφυγή διαρροής ρύπων στον υδροφόρο ορίζοντα και το Δούναβη και τη βελτίωση της παρακολούθησης.

Με χωρητικότητα 2 337 μ3 και διάρκεια ζωής 22 έτη, η χωμα-τερή που βρίσκεται 3 χλμ. έξω από την πόλη Ruse, διαθέτει τρεις δεξαμενές για ακίνδυνα οικιακά απόβλητα συνολικής χωρητικότητας 18 201 μ3 (και χώρο για την κατασκευή άλλων δύο). Υπάρχουν άλλες δύο δεξαμενές για αδρανή απόβλητα που προέρχονται κατά κύριο λόγο από τον κατασκευαστικό κλάδο και έχουν συνολική χωρητικότητα 1 219 μ3. Επίσης, άλλες δύο δεξαμενές έχουν κατασκευαστεί ειδικά για την αποθήκευση επικίνδυνων αποβλήτων και έχουν συνολική χωρητικότητα 1 500 μ3.

Οι δεξαμενές των επικίνδυνων αποβλήτων είναι άδειες και πρόκειται να παραμείνουν έτσι στο ορατό μέλλον, καθώς κατασκευάστηκαν για μελλοντική χρήση. Είναι καλυμμένες και περιστοιχισμένες από ένα ψηλό και ασφαλές φράγμα, ενώ τα απόβλητα που προορίζονται για άλλες δεξαμενές επωφελούνται από ένα σύνθετο αποχετευτικό σύστημα

Ένας νέος κεντρικός αγωγός θα βελτιώσει την παροχή νερού μόλις κατασκευαστεί.



που συλλέγει και εξουδετερώνει τα υγρά των σάπιων απο-βλήτων. Στους σκουπιδότοπους, αυτά τα επικίνδυνα για το περιβάλλον υγρά διηθούνται στο έδαφος, μολύνοντας τη γύρω περιοχή και το νερό ύδρευσης. Από το σύστημα μιας άρτια κατασκευασμένης χωματερής όπως αυτή της Ruse, εξάγονται καθαρότερα στερεά απόβλητα που επιστρέφουν στη χωματερή και ακίνδυνο νερό που διοχετεύεται στο αποχετευτικό σύστημα.

«Ωστόσο, σκοπός δεν είναι μόνο η εξουδετέρωση αλλά και η χρήση» ανέφερε ο διαχειριστής της χωματερής, Plamen Kanazizov. «Ένα μεγάλο σύστημα ανακύκλωσης για την εξαγωγή μετάλλου, γυαλιού, πλαστικού και χαρτιού βρί-σκεται υπό κατασκευή· αποτελείται από δύο διαφορετικά συστήματα, ένα για τα οικιακά και ένα για τα κατασκευ-αστικά απόβλητα». Η συμβουλή που δίνει σε πόλεις που σχεδιάζουν τα συστήματα διάθεσης αποβλήτων και τις χωματερές τους είναι σαφής: «Αυτό που μετράει είναι η διάρκεια ζωής τους. Όταν θα γεμίσουν, πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατό για να παραταθεί όσο γίνεται περισσότερο η διάρκεια χρήσης των χώρων αυτών μέσω της ανακύκλωσης των αποβλήτων, εφόσον είναι δυνατό».

Ruse – Με τη χρηματοδότηση της ΕΕ, η Ruse κερδίζει αρκετό χρόνο για να ορθοποδήσει

Περήφανη για το ιστορικό διαφανούς χρήσης των ευρωπαϊ-κών κονδυλίων, η Ruse πέτυχε επιτέλους την οικονομική ανάπτυξη. Πρόκειται για μια μεγάλη στροφή μιας πόλης που, τη δεκαετία του ’80 υπέφερε από μαζική μετανάστευση λόγω των εκπομπών χλωριδίου από τη γειτονική Ρουμανία. «Όλος ο κόσμος έφευγε», δήλωσε ο δήμαρχος της πόλης Bojiday Yotov. «Όταν έγιναν οι δημοκρατικές αλλαγές, το 1989, κληρονομήσαμε ένα οικονομικό χάος. Σχεδόν ό,τι υπήρχε στην πόλη κατέρρεε και το ποσοστό ανεργίας στην πόλη ήταν ένα από τα υψηλότερα στη Βουλγαρία».

Εάν περπατήσει κάποιος στους δρόμους της Ruse, θα δει επιγραφές έργων που χρηματοδοτήθηκαν εν μέρει από προ-ηγούμενα προενταξιακά μέσα. Έτσι, τα κονδύλια του Phare διατέθηκαν στον τομέα των μικρών επιχειρήσεων και της περιφερειακής ανάπτυξης, ενώ το προενταξιακό διαρθρωτι-κό μέσο (ISPa) συνέβαλε καθοριστικά στην κατασκευή των δύο προαναφερθέντων βασικών έργων υποδομής.

Παρόλο που τα έργα ξεκίνησαν όταν η Βουλγαρία ήταν ακόμη υποψήφια προς ένταξη χώρα, συνέχισαν όπως είχε συμφωνηθεί, και μετά την ένταξή της στην ΕΕ. Εκτός από το καθεστώς της χώρας ως προς τη σχέση της με την ΕΕ, άλλαξε και το όνομα του χρηματοδοτικού μέσου που με-τονομάστηκε σε Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ). Η αλλαγή του ονόματος συνοδεύτηκε από αλλαγές στους τομείς στόχους· το νέο εργαλείο συνδυάζει επενδύσεις υπο-δομών με μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της απασχόλησης.

Είναι πασιφανές ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ έβαλε φρένο στην πορεία της Ruse προς την οικονομική στασιμότητα και τη μετανάστευση που οφείλονταν στις χαμένες ελπίδες των κατοίκων και τις κατεστραμμένες υποδομές της πόλης. Οι νέες ελπίδες που γεννήθηκαν στην πόλη με αυτά τα έργα κάνουν το δήμο να ατενίζει και πάλι το μέλλον με ελπίδα. Ο δήμαρχος υποστηρίζει ότι η πηγή ευημερίας είναι γνω-στή: «Το δυνατό μας σημείο ήταν πάντα η γεωγραφική μας θέση», εξηγεί ο Yotov. Λιμάνι και μεγάλος άξονας επικοι-νωνίας, η Ruse άρχισε να προσελκύει σταδιακά ξένες και εγχώριες επενδύσεις αναστρέφοντας έτσι την πορεία της. Σήμερα, το ποσοστό ανεργίας της είναι 3,15%, ποσοστό χαμηλότερο από της πρωτεύουσας, Σόφιας.

«Το 2006 ως μέλος του ομίλου του Στρασβούργου, εξεπλάγην όταν ο δήμαρχος του Στρασβούργου δήλωσε ότι η Ruse ήταν μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πόλεις της Βουλγα-ρίας. Είχε δίκιο», ανέφερε ο Yotov. Η πόλη των 60 πλοίων, όπως αποκαλούνταν από τους Ρωμαίους, πέρυσι, υποδέχτηκε 450 κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι της που τόνωσαν τον του-ρισμό και την οικονομία της.

Μολονότι στο παρελθόν η Ruse ήταν μια βιομηχανική πόλη, οι μεταφορές και η εφοδιαστική (logistics) αποτελούν πλέον τις κύριες δραστηριότητες της πόλης. Επίσης, βρίσκεται υπό κατασκευή το μεγαλύτερο βιομηχανικό πάρκο της Βουλγαρίας. Ξένες επενδύσεις εισρέουν στην πόλη· μια γαλλική αλυσίδα σουπερμάρκετ σχεδιάζει να ανοίξει υπο-κατάστημα στην πόλη μέχρι τα τέλη του επόμενου έτους· ένα αθλητικό και ψυχαγωγικό κέντρο με 5000 καθίσματα, ένα νέο ξενοδοχείο πέντε αστέρων και ένα εμπορικό κέντρο βρίσκονται υπό κατασκευή. Τα έργα αυτά υπάγονται στο μεγαλύτερο έργο σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της Βουλγαρίας.

Το νέο πνεύμα αισιοδοξίας είναι εμφανές στους δρόμους της πόλης. Ερωτηθείσα σχετικά με το τι πιστεύει για το μέλλον της πόλης, η 26χρονη διερμηνέας Lachezara Raykova απά-ντησε: «Το 2005 πήγα στο πανεπιστήμιο Veliko Tarnovo όπου σπούδασα αγγλικά και διερμηνεία. Μετά την απο-φοίτησή μου αποφάσισα να επιστρέψω εδώ για λίγους μή-νες μέχρις ότου αποφασίσω τι θα κάνω. Σκεφτόμουν ότι θα έπρεπε να μετακομίσω στη Σόφια για να βρω δουλειά και να έχω προσωπική εξέλιξη». Όταν όμως επέστρεψε, εξεπλάγη θετικά καθώς η πόλη της προσέφερε πολύ περισσότερα από αυτά που περίμενε: «Είμαι ακόμα εδώ. Δουλεύω, έρχονται τουρίστες, έρχεται κόσμος. Δεν σκοπεύω να φύγω. Είμαι χαρούμενη εδώ».

Και στην ερώτηση τι πιστεύει ότι κρατάει ακόμη τη χώρα πίσω, απαντάει χωρίς δισταγμό, ότι απαιτείται μεγαλύτερη τήρηση των νόμων. Εάν και άλλοι νέοι έξυπνοι επαγγελματίες της γενιάς της συμμερίζονται την άποψή της, τότε δεν θα είναι μόνο το μέλλον της πόλης που θα ανθίσει.

Στραγγιστήρας για την εξαγωγή αμμωνίας από τα διασταλλάζοντα υγρά.



Δεδομένα και αριθμοί

Προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο (ISPa)

• Σε ισχύ από το 2000 έως το 2006 με προϋπολογισμό πάνω από 1 δις ευρώ ανά έτος.

• 300 έργα υποδομής (περιβάλλον και μεταφορές) για 10 δικαιούχους χώρες μεταξύ 2000 και 2003: Βουλγαρία, Εσθονία, Λεττονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Δημοκρατία της Τσεχίας.

• 2004-2006: η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι δικαιούχες χώρες του ISPa και η Κροατία από την 1/1/2005.

• Βασίζεται στις ίδιες αρχές που διέπουν και το Ταμείο Συνοχής.

• Στόχος του είναι να εξοικειώσει τις υποψήφιες χώρες με τις διαδικασίες, τις πολιτικές και τις αρχές χρημα-τοδότησης της ΕΕ.

Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ)

• Προσφέρει οικονομική βοήθεια στις υποψήφιες (Κροατία, πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και Τουρκία) και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο, βάσει της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 1244) από την 1/1/2007.

• Χρηματοδοτεί ενίσχυση για τη μεταβατική περίοδο, διαμόρφωση θεσμικών δομών και διασυνοριακή συνερ-γασία σε υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες. Επίσης, στηρίζει την περιφερειακή ανάπτυξη, την ανά-πτυξη ανθρωπίνων πόρων και την αγροτική ανάπτυξη σε υποψήφιες χώρες.

• Αντικαθιστά τα προγράμματα PHARE, ISPA, Sapard, CaRDS της περιόδου 2000-2006 και την προενταξιακή χρηματική βοήθεια για την Τουρκία.

• Ο προϋπολογισμός του για το 2008 ξεπερνάει το 1 εκατ. ευρώ.

• Ολοκλήρωση των προγραμμάτων και έργων της περιόδου πριν το 2007 έως το 2010.

Τα χρήματα της ΕΕ βελτιώνουν τη ζωή των κατοίκων της Ruse.



Από το 1990, η Κροατία καταβάλλει σημαντικές προ-σπάθειες για να προσαρμοστεί σε μια λειτουργική οι-κονομία αγοράς. Έτσι, έκανε μια πολύ καλή αρχή αλλά απαιτούνταν πολλές ακόμα προσπάθειες μέχρις ότου καταφέρει να πληροί τους ευρωπαϊκούς οικονομικούς στόχους. Τα εισοδήματα των κατοίκων της υστερούσαν σημαντικά συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και τα ποσοστά ανάπτυξης δεν ήταν σταθερά. Οι κοινω-νικοοικονομικές δυσκολίες και τα νέα περιβαλλοντικά πρότυπα που της επιβλήθηκαν εξακολουθούν να αποτε-λούν πρόβλημα. Προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα καθώς και άλλες προκλήσεις, η Κροατία θα λάβει οικονομική βοήθεια στα πλαίσια του Μέσου Προ-ενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ). Το πρόγραμμα του ΜΠΒ, που θεσμοθετήθηκε στις αρχές του 2007, περιλαμβάνει πέντε συνιστώσες. Η συνιστώσα που κυρίως απευθύνεται στην Κροατία είναι η τρίτη (ΙΙΙC) που αφορά την περι-φερειακή ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, καθώς έργα συνολικού κόστους 35,35 εκατ. ευρώ πρόκειται να υλοποιηθούν την περίοδο 2007-2009.

Η βάση αυτής της περιφερειακής επένδυσης είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα (RCOP), 2007-2009. Στόχος του RCOP είναι η διασφάλιση της κοινωνικής και οικο-νομικής συνοχής και η δημιουργία θεσμών ικανών να αναλάβουν πολυετή προγράμματα επενδύσεων και την μελλοντική διαχείριση των διαρθρωτικών ταμείων. Η υλοποίηση του προγράμματος εμπίπτει στην αρμοδιότητα τριών διευθύνσεων του Κροατικού Υπουργείου Οικονομικών, Εργασίας και Επιχειρη-ματικότητας.

Μια πιο λεπτομερής παρουσίαση του Περιφερειακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας

Το RCOP βασίζεται σε τρεις προτεραιότητες. Δύο εξ αυτών αφορούν τα επενδυτικά και οριζόντια μέτρα που θα συμβάλουν στην ευθυγράμμιση της κροατικής

Προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης στην Κροατία

Εξελίξεις στο επιχειρησιακό πρόγραμμα Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα της Κροατίας για την περίοδο 2007-09 Ο δρόμος για την ένταξη στην ΕΕ είναι στρωμένος με προκλήσεις και ανακαλύψεις. Λόγω των

οικονομικών και διαρθρωτικών αλλαγών που τους επιβάλλονται, οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες

εισέρχονται σε μια έντονη διαδικασία μάθησης που θα τους επιφέρει βιώσιμα οικονομικά οφέλη. Η

Δημοκρατία της Κροατίας αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα μιας υποψήφιας χώρας που

αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ένταξης. Ξεκίνησε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις τον Οκτώβριο

του 2005 και, υπό την προϋπόθεση ότι πληροί όλα τα κριτήρια ένταξης, ελπίζει η διαδικασία να

ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2009.

Sanja Fišer, Προϊστάμενος τομέα & Ivana Gorički, Σύμβουλος Τμήμα κατάρτισης και υλοποίησης προγραμμάτων και έργων της ΕΕ Υπουργείο Οικονομικών, Εργασίας και Επιχειρηματικότητας, Κροατία

Κατασκευή Κέντρου Υποστήριξης της Καινοτομίας για Επιχειρήσεις στην πόλη Nova Gradiška, Κροατία, με τη χρηματοδότηση του προγράμματος CARDS.



οικονομίας με την ευρωπαϊκή, ενώ η τρίτη αφορά θέματα που άπτονται της διαχείρισης έργων.

Η κληρονομιά της δεκαετίας του ΄90

Τη δεκαετία του ΄90, ο πόλεμος προξένησε αναπόφευκτα σοβαρές ζημιές σε υποδομές ενώ, ταυτόχρονα, μεγάλες κρα-τικές επιχειρήσεις κατέρρευσαν. Ως συνέπεια αυτών των σο-βαρών διαταραχών, πολλές περιοχές της χώρας δεν πληρούν ακόμη τα απαιτούμενα οικονομικά κριτήρια και οι ΜΜΕ παρουσιάζουν χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Στους τομείς αυτούς απαιτούνται πολύ καλύτερα συστήματα επιχειρη-ματικής υποστήριξης όπως επιχειρηματικές ζώνες, φυτώρια επιχειρήσεων, κέντρα μεταφοράς τεχνολογίας και άλλες στοχοθετημένες υπηρεσίες, με σκοπό την τόνωση της επιχει-ρηματικής ανάπτυξης και των ξένων επενδύσεων. Εξάλλου, οι περιοχές αυτές διαθέτουν μεγάλο δυναμικό ανάπτυξης τουριστικών υποδομών. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα άρχι-σαν να λαμβάνονται ήδη στο πλαίσιο της προηγούμενης χρη-ματοδοτικής ενίσχυσης της ΕΕ όταν το πρόγραμμα CaRDS χρηματοδότησε μια σειρά έργων και έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη καθεστώτος επιχορηγήσεων για επιχειρηματικές υποδομές στο πλαίσιο του PHaRE, το 2005.

Προτεραιότητες επενδύσεων

Συνεπώς, η πρώτη προτεραιότητα στον τομέα των επενδύ-σεων αφορά την κατασκευή υποδομών σε 10 από τις λιγό-τερο αναπτυγμένες χώρες και επενδύσεις σε ανθρώπινους πόρους με σκοπό την ενίσχυση του βασικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Κατά το παρόν τελευταίο προενταξιακό στάδιο, οι κροατικές ΜΜΕ δυσκολεύονται να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Εάν αυτό δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, παρόμοια προβλήματα θα επαναληφθούν πιθανώς στο θαυμαστό καινούριο κόσμο της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς. Κατά συνέπεια, η δεύτερη

προτεραιότητα στο πλαίσιο του RCOP, είναι η παροχή απο-τελεσματικής επιχειρηματικής στήριξης σε όλα τα επίπεδα μέσω της δημιουργίας ενός θετικού επενδυτικού κλίματος. Οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν ευκολότερα και ταχύτερα μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας των εθνικών δι-οικήσεων και της προώθησης δημιουργίας συνεργατικών σχηματισμών (clusters) και κέντρων ηλεκτρονικού επιχειρείν σε όλη τη χώρα.

Μια άλλη πτυχή αυτής της προτεραιότητας αφορά τη μετα-φορά τεχνολογίας και τη δημιουργία των κατάλληλων υπο-δομών και υπηρεσιών με σκοπό την κυκλοφορία νέων προϊό-ντων στην αγορά. Προς τούτο, οι κρατικοί θεσμοί πρέπει να αναπτύξουν επιχειρηματικές δεξιότητες και την ικανότητα διαχείρισης θεμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Ένα τέτοιο έργο προβλέπει τη δημιουργία ενός κέντρου εμπορευμα-τοποίησης και επώασης της τεχνολογίας των βιοεπιστημών (BioCenter). Αυτή η σημαντική εξέλιξη θα οδηγήσει στη δημιουργία διάφορων υποδομών για προϊόντα και ΜΜΕ που βασίζονται στην τεχνολογία και τη γνώση. Ο στόχος του BioCenter, που θα βρίσκεται στην πανεπιστημιούπολη του Ζάγκρεμπ, είναι να φέρει το πανεπιστήμιο πιο κοντά στην αγορά· θα διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ πανεπι-στημίου και βιομηχανίας και θα προετοιμάζει επιστήμονες και φοιτητές για σταδιοδρομία στον τομέα των επιχειρήσεων ή της βιομηχανίας.

Το τέλος του παιχνιδιού

Όταν ξεκινήσει η επιτόπια υλοποίηση, το RCOP θα αναλάβει το γενικό συντονισμό πολλών έργων που συμβάλλουν στη μετατροπή της κροατικής οικονομίας και την ενσωμάτωσή της στην Ευρωπαϊκή Ενιαία Αγορά. Για την αποτελεσματική αξιοποίηση της χρηματοδότησης του ΜΠΒ, πρέπει να κι-νητοποιηθούν όλοι οι τομείς της οικονομίας. Τέλος, για την επίτευξη αυτών των στόχων, απαιτείται συνδυασμός εθνικών και ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών που αξιοποιούν πλήρως όλες τις διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης.

Η φυσική ομορφιά της Κροατίας αποτελεί πιθανή πηγή οικονομικού πλούτου.



Η ένταξη στην ΕΕ είναι ένα μεγάλο βήμα που απαιτεί πολλές οικονομικές και διαρθρωτικές αλλαγές. Το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας έχει ως στόχο να στηρίζει υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες στην πορεία τους προς την ένταξη μέσω π.χ. της δη-μιουργίας ενός πλαισίου διαχείρισης προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής. Το ΜΠΒ περιλαμβάνει πέντε συνιστώσες και ως υποψήφια χώρα, η Τουρκία έχει πρόσβαση σε όλες. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας (RCOP) είναι ένα από τα κύρια κείμενα που αφορούν την εφαρμογή του ΜΠΒ στην Τουρκία.

Θυμηθείτε τον απώτερο στόχο

Στόχος της στήριξης που παρέχει το RCOP είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της τουρκικής οικο-νομίας με σκοπό τη σύγκλισή της με την οικονομία της ΕΕ και η μείωση των περιφερειακών κοινωνικοοι-κονομικών ανισοτήτων. Αν και η αρχή είναι σαφής, το έργο είναι τεράστιo· για το λόγο αυτό, οι περιορισμέ-νοι πόροι πρέπει να στοχοθετηθούν κατάλληλα προ-κειμένου να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο. Επελέγη περιορισμένος αριθμός τομέων, περιφερειών και προ-τεραιοτήτων και όλα τα προγράμματα στηρίζονται σε σαφώς διατυπωμένες παραμέτρους και προβλέπουν συνεχή παρακολούθηση των αποτελεσμάτων.

Οι κύριοι τομείς και περιφέρειες

Το πρόγραμμα εστιάζει στις αναπτυσσόμενες ΜΜΕ στους τομείς κατασκευών, του τουρισμού, της κοινω-νίας της πληροφορίας, της έρευνας και ανάπτυξης

και της καινοτομίας. Από γεωγραφική άποψη, το πρόγραμμα επικεντρώνεται σε περιφέρειες με κατά κεφαλήν εισόδημα χαμηλότερο του 75% του τουρκι-κού μέσου όρου (12 περιφέρειες επιπέδου NUTS II1). Σε αυτές τις περιφέρειες, δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στους 15 πόλους ανάπτυξης που προβλέπονται από το στρατηγικό πλαίσιο συνοχής. Παρακάτω παρατί-θεται ο χάρτης της περιοχής του προγράμματος.

Οι περιφέρειες που στηρίζονται από το RCOP

Το πρόγραμμα βασίζεται σε τρεις βασικές προτε-ραιότητες:

Προτεραιότητα 1: Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος

Τα έργα που εντάσσονται στην προτεραιότητα αυτή έχουν ως στόχο τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την αύξηση του αριθμού νέων επιχει-ρήσεων, την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας των υφιστάμενων επιχειρήσεων μέσω της αύξησης των ευκαιριών απασχόλησης.

Προτεραιότητα 2: Δημιουργία επιχειρηματικής υποδομής και επιχειρηματικότητας

Ο στόχος αυτών των έργων είναι η βελτίωση της αποδοτικότητας και της προστιθέμενης αξίας των

Σταθερά βήματα στην Τουρκία

Η νέα προσέγγιση για την περιφερειακή ανταγωνιστικότηταΣυνεργαζόμενος καθηγητής Δρ. Yavuz CABBAR, Προϊστάμενος της Επιχειρησιακής Δομής στο Τουρκικό

Υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου εξηγεί πώς αναπτύσσεται η οικονομία μέσω του επιχειρησιακού

προγράμματος για την περίοδο 2007-2010 του ΜΠΒ.

Ο συνεργαζόμενος καθηγητής δρ Yavuz Cabbar, προϊστάμενος της Επιχειρησιακής Δομής του τουρκικού υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου.

^^

^ ^

^

^

^^

^

^^

^

^^

^

TR72

TR52

TR33TRB2

TRA1

TR83

TR61

TR90

TRB1

TRC2TR32

TR71

TR62

TR41

TRA2

TR82

TR51

TRC3TR63

TR22

TR42

TR21

TRC1

TR31

TR81TR10

Περιφέρειες NUTS II με κατά κεφαλήν εισόδημα υψηλότερο του 75% του τουρκικού μέσου όρου

Περιφέρειες NUTS II με κατά κεφαλήν εισόδημα χαμηλότερο του 75% του τουρκικού μέσου όρου

15 πόλοι ανάπτυξης

© EuroGeographics Association for the administrative boundaries

(1) Τελικές αποφάσεις για τις περιφέρειες NUTS λαμβάνονται μόνο κατά την προσχώρηση κάθε υποψήφιας χώρας



εταιρειών μέσω της ενδυνάμωσης της επιχειρηματικής τους ικανότητας και της αύξησης της απασχόλησης και της συνολικής περιφερειακής ανταγωνιστικότητας.

Αυτό θα παροτρύνει τις ΜΜΕ να υιοθετήσουν μια επιχειρηματική νοοτροπία και θα τους δώσει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την εξωτερική στήριξη προς υγιείς επιχειρήσεις και να κάνουν προγραμματισμό που λαμβάνει υπόψη τις τρέχουσες και μελλοντικές επιχειρηματικές ανάγκες.

Προτεραιότητα 3: Τεχνική υποστήριξη

Η τεχνική υποστήριξη παρέχεται με σκοπό να διασφαλίσει την αποτελεσματική υλοποίηση του προγράμματος και την αποδοτική χρήση των πόρων του ΜΠΒ. Αυτό μεταφράζεται σε βελτίωση της διοικητικής ικανότητας της επιχειρησιακής δομής και των άλλων θεσμών που εμπλέκονται στην υλοποίηση του RCOP. Ο συνολικός προϋπολογισμός του RCOP ανέρχεται σε 187 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 75% είναι η συνεισφορά ΕΕ.

Στρατηγική συγκέντρωσης του RCOP: Χάρτης ανταγωνιστικότητας

Ένα οικονομετρικό μοντέλο χρησιμοποιήθηκε για την κατα-γραφή του τρόπου με τον οποίο η ανταγωνιστικότητα ποι-κίλλει ανά περιφέρεια και κατ’ επέκταση για την κατάρτιση του Χάρτη ανταγωνιστικότητας της Τουρκίας.

Όσον αφορά τις περιφέρειες επιπέδου NUTS II, το οικονο-μετρικό μοντέλο βασίζεται σε 42 διαφορετικούς δείκτες που υπάγονται σε 10 κύρια θέματα (δημογραφία, απασχόληση, εκπαίδευση, υγεία, βιομηχανία, γεωργία, οικονομία, υποδο-μές, τουρισμός και άλλοι δείκτες ευημερίας). Στη συνέχεια, αποδίδει ένα δείκτη ανταγωνιστικότητας σε κάθε περιφέ-ρεια εφαρμόζοντας ένα συντελεστή σε καθεμία από αυτές. Το αποτέλεσμα είναι ένας χάρτης με τα διάφορα επίπεδα ανταγωνιστικότητας ανά περιοχή. Τα επίπεδα κατηγοριοποι-ούνται σε πέντε ομάδες που αναπαρίστανται με διαφορετικά

χρώματα με την πιο ανοιχτή απόχρωση να αντιστοιχεί στο χαμηλότερο επίπεδο ανταγωνιστικότητας.

Κατόπιν μιας πιο λεπτομερούς ανάλυσης του χάρτη και των συνιστωσών του που οδήγησε στον προσδιορισμό περιφερει-ακών οικονομικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών, καθώς και δυναμικού ανάπτυξης, καταρτίστηκαν προγράμματα για ειδικές ομάδες περιφερειών.

Χάρτης ανταγωνιστικότητας της Τουρκίας

Βασική υποδομή, επιχειρηματικότητα και συμβουλευτική και οικονομική υποστήριξη σε νέες επιχειρήσεις, διαπεριφερειακή και διοργανική συνεργασία, τουρισμός

Βασική υποδομή, επιχειρηματικότητα και συμβουλευτική και οικονομική υποστήριξη σε νέες επιχειρήσεις, διαφοροποιημένος μηχανισμός οικονομικής στήριξης, διαπεριφερειακή και περιφερειακή συνεργασία, διατομεακή συνέργεια, τουρισμός

Κατάρτιση για τις εξαγωγές, την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη προϊόντων, θεσμοθέτηση και χρήση των ΤΠΕ, μεταφορά τεχνολογίας και αναβάθμιση, πιστοποίηση και τυποποίηση, σύστημα εγγύησης πιστώσεων, τουρισμός

Ομαδοποίηση, νέες τεχνολογίες, σύστημα επιχειρηματικού κεφαλαίου και εγγύησης πιστώσεων, πιστοποίηση και τυποποίηση Ε&Α και χρήση ΤΠΕ, ΔΠΙ

Ε&Α, καινοτομία, υποδομές ΤΠΕ, διεθνής και διαπεριφερειακή συνέργεια και εταιρική σχέση και ΔΠΙ

TR72

TR52

TR33TRB2

TRA1

TR83

TR61

TR90

TRB1

TRC2TR32

TR71

TR62

TR41

TRA2

TR82

TR51

TRC3TR63

TR22

TR42

TR21

TRC1

TR31

TR81TR10


Εκσυγχρονισμένη βιομηχανική ζώνη στο Arsin, μια παράκτια πόλη ανατολικά της Τραπεζούντας, Τουρκία.

Sivas

Van

Erzurum

Ağrı

Kayseri

Kars

Şanlıurfa

Yozgat

Muş

ÇorumTokat

Malatya Bitlis

Diyarbakır Siirt

Elazığ

Erzincan

Bingöl

Artvin

Mardin

Ordu

Kastamonu

Samsun

Şırnak

Tunceli

Çankırı

Sinop

Hakkari

RizeGiresun

Iğdır

Hatay

Kahramanmaraş

Amasya

Adıyaman

Gaziantep

Batman

Ardahan

Trabzon

GümüşhaneBayburt

Kilis

Osmaniye



Στο παρακάτω διάγραμμα, παρατίθεται μια τροποποιημένη εκδοχή του χάρτη ανταγωνιστικότητας στην οποία αναγράφονται οι περιφέρειες στόχος του RCOP και τρεις ομάδες περιφερειών με παρόμοιο επίπεδο ανταγωνιστικότητας. Έτσι, καθίσταται δυνατή η λήψη ειδικών μέτρων για καθεμία από αυτές.

Η κατάλληλη προσέγγιση για κάθε περιφέρεια

Στις περιφέρειες με χαμηλή ανταγωνιστικότητα, τα έργα δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της βασικής υποδομής, της επιχειρηματικότητας και των νέων επιχειρήσεων, της συμβουλευτικής και οικονομικής στήριξης, καθώς και σε διαπεριφερειακές και διοργανικές δράσεις συνεργασίας. Τα τουριστικά έργα θα αποτελέσουν έναν επιπρόσθετο μοχλό ενίσχυσης των επιχειρήσεων.

Οι περιφέρειες αυτές θα επωφεληθούν επίσης από μια καλύτερη δικτύωση μεταξύ έργων και επιχειρήσεων με σκοπό, για παράδειγμα, να μοιραστούν κοινές στρατηγικές μάρκετινγκ ή παραγωγικές διαδικασίες.

Σε περιφέρειες με μεσαίο επίπεδο ανταγωνιστικότητας, τα έργα θα εστιάσουν στη δημιουργία θεσμικών δομών και επιχειρηματικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, την ανάπτυξη προϊόντων και τη δημιουργία ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών σχέσεων. Επίσης, θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη συνεργασιών σε τομείς με δυναμικό επιχειρηματικής ανάπτυξης εφόσον δεν θεωρούνται αντιανταγωνιστικές. Τα τουριστικά έργα θα αποτελέσουν και εδώ μοχλό επιχειρηματικής ανάπτυξης.

Στις περιοχές με υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, τα μέτρα αποσκοπούν στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας και την αντιμετώπιση του διεθνούς ανταγωνισμού. Επιπλέον, προβλέπεται να προσφερθούν συμβουλευτικές υπηρεσίες για την αύξηση της παραγωγικότητας και της εξαγωγικής ικανότητας και τη βελτίωση της Ε&Α, της καινοτομίας και των υποδομών ΤΠΕ.

Για την κατάρτιση και εφαρμογή του RCOP χρειάστηκε ενδελεχής προεργασία. Η διαδικασία ήταν επίπονη, τώρα όμως, όλα είναι έτοιμα για εντυπωσιακές οικονομικές εξελίξεις και για τη διάθεση των εργαλείων αξιολόγησης μελλοντικών έργων στο πλαίσιο του ΜΠΒ.

Για περισσότερες πληροφορίες: http://ipa.stb.gov.tr

Ομάδα περιφερειών στόχος των παρεμβάσεων

Χαμηλό

Υψηλό

Μεσαίο




To προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο στην Κροατία

Από το Vinkovci στο Tovarnik και την αποκατάσταση του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου των συνόρωνΣυνολικό κόστος: € 90 913 000 Συνεισφορά ΕΕ: € 28 789 180Το έργο αποκατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου της Κροατίας αφορά την αναβάθμιση σιδηροδρομικών γραμμών μήκους 38 χλμ. από το Vinkovci στο Tovarnik και τα εθνικά σύνορα με τη Σερβία. H σιδηροδρομική γραμμή ανήκει στο Διάδρομο Χ του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (TEN-T), που ξεκινάει από το Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας και φθάνει έως τη Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα. Οι επενδύσεις περιλαμβάνουν την αποκατάσταση και βελτίωση των διπλών σιδηροδρομικών γραμμών, της ηλεκτροδότησης, της σήμανσης, των ισόπεδων διαβάσεων, των τηλεπικοινωνιών και των σταθμών σε όλο το μήκος του δικτύου. Μετά την αποπεράτωση των εργασιών που εκτιμάται για το Δεκέμβριο του 2009, το σιδηροδρομικό δίκτυο θα πληροί όλες τις διεθνείς τεχνικές προδιαγραφές και η ταχύτητά του θα αυξηθεί (από 120 χλμ./ώρα σε 160 χλμ./ώρα). Πέρα από την αύξηση της χωρητικότητας της γραμμής, η αναβάθμιση θα οδηγήσει σε αύξηση της μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων στο Διάδρομο Χ και σε μείωση της διάρκειας των ταξιδιών, των κινδύνων ατυχημάτων, των λειτουργικών δαπανών και των εξόδων συντήρησης. Κεντρική Διεύθυνση Οικονομικών και Συμβάσεων, Υπουργείο Οικονομικών, Ζάγκρεμπ [email protected]

Το προενταξιακό διαρθρωτικό

μέσο στη Ρουμανία

Οδικό δίκτυο: κατασκευή περιφερειακής οδού για την παράκαμψη της πόλης ΣίμπιουΣυνολικό κόστος: € 100 787 050 Συνεισφορά ΕΕ: € 67 890 750Η κατασκευή περιφερειακής οδού μήκους 14,8 χλμ. περιμετρικά της πόλης Σίμπιου θα αποσυμφορήσει τον οδικό άξονα μήκους 55 χλμ. μεταξύ Σέμπες και Σίμπιου επί της εθνικής οδού αριθ. 7. Η εθνική οδός αποτελεί το βόρειο τμήμα του Διαδρόμου IV του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών που ξεκινάει από τα σύνορα της Ουγγαρίας, περνάει από την πόλη Σίμπιου, και, στη συνέχεια από το Βουκουρέστι και συνδέεται με την εθνική οδό αριθ. 1 στην έξοδο από το Σίμπιου. Μετά την κατασκευή της περιφερειακής οδού που πληροί τις προδιαγραφές των διευρωπαϊκών αυτοκινητοδρόμων, η ταχύτητα θα αυξηθεί έως 100 χλμ./ώρα και η διάρκεια των διαδρομών θα μειωθεί κατά 50% έως το 2020. Οι επενδύσεις θα βελτιώσουν την ασφάλεια διακίνησης και θα μειώσουν την ατμοσφαιρική μόλυνση και την ηχορύπανση. Επιπλέον, η μείωση του κόστους συντήρησης του οδοστρώματος και των λειτουργικών δαπανών των οχημάτων των χρηστών μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομική απόδοση περίπου 20%. Διοίκηση Εθνικού Οδικού Δικτύου, Βουκουρέστι [email protected]

To προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο στη Ρουμανία

Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων στο δήμο Bacău και τις γύρω περιοχές Συνολικό κόστος: €20 500 000 Συνεισφορά ΕΕ: €15 000 000Η βελτίωση της δημόσιας υγείας και των συνθηκών ασφάλειας και η μείωση της μόλυνσης του αέρα, του νερού και της γης είναι μερικά από τα οφέλη της κατασκευής ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων στο ρουμανικό δήμο Bačau και τις 18 γύρω κοινότητες. Οι επενδύσεις αφορούν κυρίως την αποκομιδή στερεών αποβλήτων και τη διάθεση αποβλήτων. Τα σχέδια περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας νέας χωματερής πάνω από τη σημερινή που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους και έχει συνολική επιφάνεια 32 εκταρίων, καθώς και την επιλεκτική αποκομιδή ξερών ανακυκλώσιμων αποβλήτων, οργανικών αποβλήτων για λιπασματοποίηση και υπολειμμάτων αποβλήτων. Η υφιστάμενη χωματερή του δήμου και οι δημόσιοι χώροι διάθεσης των χωριών θα κλείσουν. Το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το Δεκέμβριο του 2010, θα πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις της ΕΕ και της εθνικής νομοθεσίας διαχείρισης αποβλήτων.

Κεντρική Διεύθυνση Οικονομικών και Συμβάσεων, Υπουργείο Δημόσιας Οικονομίας, Βουκουρέστι [email protected]

. rTo προενταξιακό διαρθρωτικό μέσο στη Βουλγαρία

Η κατασκευή διασυνοριακής οδικής και σιδηροδρομικής γέφυρας πάνω από το Δούναβη στο Vidin-CalafatΣυνολικό κόστος: €234 245 036 Συνεισφορά ΕΕ: €70 000 000Το έργο αφορά την κατασκευή νέας οδικής και σιδηροδρομικής γέφυρας πάνω από το Δούναβη στο σημείο μεταξύ της πόλης Vidin στη Βουλγαρία και της πόλης Calafat στη Ρουμανία, επί του Διαδρόμου IV του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (TEN-T). Με πλάτος 180μ. και συνολικό μήκος 1440 μ. στην περίπτωση της οδικής και 2480 μ. στην περίπτωση της σιδηροδρομικής γέφυρας, η διασυνοριακή γέφυρα θα συμβάλει στην αύξηση της οδικής και σιδηροδρομικής κίνησης τόσο στη Ρουμανία όσο και στη Βουλγαρία και την ενσωμάτωση του βουλγαρικού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών. Εξάλλου, η ζεύξη αυτή θα συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση της κίνησης και του εμπορίου μεταξύ Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Τουρκίας και Κεντρικής Ευρώπης. Επιπλέον, οι επενδύσεις θα οδηγήσουν σε οικονομική ανάπτυξη, απασχόληση, εξοικονόμηση χρόνου σε μεγάλες διαδρομές και μείωση των λειτουργικών δαπανών.

Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, Σόφιαhttp://www.mtc.government.bg/

Το ISPA σε δράση στην Κροατία: αναβάθμιση 38 χλμ. σιδηροδρομικών γραμμών από το Vinkovci στο Tovarnik.



Δεδομένα και αριθμοί

Αυτό το μεγάλο όραμα στηρίζεται σε ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού 7 756 038 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6 592 632 εκατ. ευρώ προέρχονται από χρηματοδό-τηση της ΕΕ και τα 1 163 406 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους συγχρηματοδότησης των δύο χωρών.

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στη βελτίωση του βιο-τικού επιπέδου μέσω της ευρύτερης συμμετοχής στις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες και την αύξηση των εισοδημάτων σε απομακρυσμένες συνήθως περιοχές. Παράλληλα, στηρίζει έργα στις διασυνοριακές οικονομίες όπου οι νέες επενδύσεις αποτελούν καθοριστικό παράγοντα ανάπτυξης σε τομείς προτεραιότητας που ωφελούν όλες τις τοπικές κοινωνίες. Με άλλα λόγια, οι χώρες εταί-ροι αναμένουν ότι τα έργα συνεργασίας τους θα δημιουργήσουν νέες οικονομικές δραστηριότητες και διαφοροποίηση σε όλη την οικονομική ζώνη.

Προϊόντος του χρόνου, η αξία των έργων διασυνορι-ακής συνεργασίας (ΔΣ) έχει αποδειχθεί και μια νέα γενιά έργων αρχίζουν πλέον να παίρνουν σάρκα και οστά σύμφωνα με τους όρους του Μέσου Προενταξι-ακής Βοήθειας (ΜΠΒ) για την περίοδο 2007-2013.

Το πρώτο πρόγραμμα που εγκρίθηκε από την Ευρω-παϊκή Επιτροπή στις 14 Δεκεμβρίου 2007 ήταν ένα πρόγραμμα μεταξύ Βουλγαρίας και πρώην Γιουγκο-σλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Η προληπτι-κή προσέγγισή του είναι αποτέλεσμα των κοινών προ-σπαθειών των χωρών εταίρων, του άρτιου συντονισμού και της αποφασιστικότητάς τους να υπερκεράσουν τυχόν εμπόδια που θα προκύψουν στην πορεία.

Το πρόγραμμα αποτελεί εν μέρει λογική συνέχεια των σχέσεων που αναπτύχθηκαν μέσω της Πρωτοβουλίας Εξωτερικών Συνόρων της ΕΕ το 2003 και, αργότερα, μέσω του Προγράμματος Γειτονίας. Επιπλέον, το πρόγραμμα είναι ενδεικτικό της νέας φάσης σύσφιξης σχέσεων στην οποία έχουν εισέλθει οι δύο χώρες.

Η Βουλγαρία και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας-πρωτοπόρες στη διασυνοριακή συνεργασία

Η συνεργασία στις απομακρυσμένες ορεινές περιφέρειες κοντά στα σύνορα Βουλγαρίας-ΠΓΔΜ είναι ήδη επιτυχημένη.



Η συνολική επιφάνεια της περιοχής που καλύπτεται από το πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας (ΔΣ) είναι 18 736 χλμ2, ενώ ο πληθυσμός της εκατέρωθεν των συνόρων ανέρχεται σε 1 065 605 κατοίκους.

Οι δυνητικοί δικαιούχοι είναι περιφέρειες, δήμοι, εκπαιδευτικά και ερευνητικά ινστιτούτα, εμπορικά επιμελητήρια, κεντρικές δι-οικήσεις και όλοι οι συνδεδεμένοι μαζί τους φορείς. Η διαθέσιμη χρηματοδότηση θα συμβάλει στην ενίσχυση των υφιστάμενων εταιρικών σχέσεων και μόνιμων δικτύων, τη δημιουργία νέων και ιδιαίτερα την ανάληψη περισσότερων κοινών πρωτοβουλι-ών. Πέραν της τυπικότητας των μέτρων, είναι ενθαρρυντική η σκέψη της συγκέντρωσης ανθρώπων με κοινούς στόχους από διαφορετικούς οργανισμούς και κοινότητες.

Δεν υπάρχει μέλλον χωρίς βιωσιμότητα

Τα οικονομικά οφέλη από μόνα τους δεν θα ήταν αρκετά εάν δε διασφάλιζαν την βιώσιμη ανάπτυξη και τη διαφύλαξη και ανά-πτυξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων που αποτελούν τον πλούτο αυτής της παραμεθόριας περιοχής. Τα βιώσιμα έργα προβλέπεται να γνωρίσουν μεγάλη επιτυχία στον τομέα του τουρισμού όπου νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες μπορούν να προσφέρουν ασφαλείς οικολογικές προοπτικές.

Όλα έτοιμα για το μέλλον

Στις 13 Μαρτίου 2008 πραγματοποιήθηκε στο Kyustendil της Βουλγαρίας η πρώτη κοινή επιτροπή παρακολούθησης. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν 53 συμμετέχοντες οι οποίοι ήταν εκπρόσωποι τοπικών/εθνικών αρχών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, κοινωνικοοικονομικοί εταίροι και δυνητικοί αιτούντες έργων.

Η πραγματική εκκίνηση του προγράμματος - η πρώτη πρό-σκληση υποβολής προτάσεων – έχει προγραμματιστεί για το τελευταίο τρίμηνο του 2008, όταν οι αιτούντες θα στείλουν τις προτάσεις έργων τους στην γραμματεία του προγράμ-ματος στο Kyustendil.

Η επιτυχία των έργων και επομένως και του προγράμματος βρίσκεται στα χέρια του τοπικού πληθυσμού και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βούληση των επαγγελματιών να συνερ-γαστούν και να μοιραστούν ένα κοινό όραμα για το μέλλον.

Μια σύντομη περιγραφή του Προγράμματος Γειτονίας

Ευρύ φάσμα έργων υλοποιήθηκαν με επιτυχία στο πλαί-σιο του Προγράμματος Γειτονίας. Σε αυτά συγκαταλέ-γονται μεταξύ άλλων τα εξής:

Ένα ολοκληρωμένο έργο «Δεν χρειάζονται σύνορα» που υλοποιήθηκε από τους Δήμους Simitly και Karbintsi. Το έργο περιλάμβανε κοινές δράσεις στον τομέα της προστασίας της υγείας και της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των νέων στην παραμεθόριο περιοχή. Αυτό είναι ένα παράδειγμα ολοκληρωμένων δράσεων που πραγματοποιήθηκαν από δύο τοπικές αρχές.

Ένα άλλο έργο με τίτλο «Τα βουνά ενώνουν τα χέρια» επέφερε βιώσιμα οφέλη προτείνοντας νέους τρόπους διαχείρισης και ανάπτυξης φυσικών, πολιτιστικών και ιστορικών πόρων. Το έργο υλοποιήθηκε από τους δήμους Dupnitsa και Kriva Palanka και αναβάθμισε το συμπλη-ρωματικό έργο που υλοποιήθηκε από τους δήμους RILa και Kochani.

Τα έργα ΔΣ βασίζονται σε ένα μεγάλο όραμα για την ανάπτυξη της ευρύτερης συνεργασίας και ολοκλήρωσης της ΕΕ που θα συμβάλει στην επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης στις παραμεθόριες περιοχές. Οι κύριες προ-τεραιότητες είναι η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική συνοχή και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Η άμ-βλυνση των περιφερειακών διαφορών θα επιφέρει οφέλη για τους πληθυσμούς εκατέρωθεν των συνόρων και θα ενισχύσει συνολικά τις περιοχές.

Η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική συνοχή και η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι οι κύριες προτεραιότητες των σχεδίων διασυνοριακής συνεργασίας.

Μονάδα B1 – Επικοινωνία, Πληροφορίες, Σχέσεις με τρίτες χώρες Raphaël Gouletavenue de Tervuren 41, B-1040 BrusselsΦαξ (32-2) 29-66003E-mail: [email protected]: http://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.htm

ISSN 1725-8138

© Ευρωπαϊκές Κοινότητες, 2008 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής

Printed in Belgium

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ L-2985 Luxembourg

KN-LR-08-027-EL-C

«Εργαζόμαστε για τις περιφέρειες – Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ την περίοδο 2007-2013»Η νέα δημοσίευση με τίτλο «Εργαζόμαστε για τις περιφέρειες – Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ την περίοδο 2007-2013» διατίθεται σε όλες τις κοινοτικές γλώσσες. Στις 36 σελίδες της αναλύεται η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ και οι τρόποι με τους οποίους αυτή υποστηρίζει, για παράδειγμα, τις μεταφορές, την καινοτομία, την περιβαλλοντική και αστική ανάπτυξη στις περιφέρειες και τις πόλεις της Ευρώπης. Η συνεργασία μεταξύ των περιφερειών, η αξιολόγηση των προγραμμάτων, καθώς και θέματα λογιστικών και λοιπών ελέγχων και οι απαιτήσεις δημοσιότητας είναι μερικές ακόμη πτυχές που καλύπτονται σε αυτή τη δημοσίευση. Παρατίθενται επίσης αριθμητικά στοιχεία σχετικά με τα χρήματα (από κοινοτικούς πόρους) που θα δαπανηθούν στα 27 κράτη μέλη και για ποιους σκοπούς στα επερχόμενα έτη. http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docgener/presenta/pres_en.htm

http://www.ccre.org/Με την ιδιότητα του εκπροσώπου 50 εθνικών συλλόγων, πόλεων, δήμων και περιφερειών από 37 χώρες, το Συμβούλιο των Κοινοτήτων και Περιφερειών της Ευρώπης (ΣΕΔΠ) ανταλλάσσει συστηματικά εμπειρίες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σε όλη την Ευρώπη. Στις 9 Σεπτεμβρίου, το ΣΕΔΠ οργάνωσε την «ημέρα τοπικών κυβερνήσεων» με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πόλεων και Τοπικών Αρχών (UCLG), της Διεθνούς Ένωσης υδατικών πόρων (IWa) και της Διεθνούς Ένωσης υδρονομικών εγκαταστάσεων στη λεκάνη απορροής του Δούναβη (IWaD). Τα θέματα της ημερίδας, στην οποία συμμετείχαν ομιλητές και εμπειρογνώμονες στον τομέα κατάλληλης διαχείρισης του νερού υψηλής ποιότητας από διάφορες χώρες και οργανισμούς, ήταν οι προκλήσεις και οι μεταβαλλόμενες συνθήκες στην οργάνωση των υπηρεσιών υδάτων που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις.

http://www.interact-eu.net/ Το πρόγραμμα INTERaCT εγκαινίασε πρόσφατα ένα νέο ιστότοπο με ενημερωμένο και αναδιαρθρωμένο περιεχόμενο. Ο ιστότοπος εμπεριέχει μια πλήρη ανασκόπηση της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 και επικεντρώνεται στα κύρια θέματα που καλύπτει το INTERaCT. Μαζί με το πρόγραμμα URBaCT II και το Δικτυακό Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκής Χωροταξίας (ESPON), το πρόγραμμα INTERaCT είναι ένα από τα τρία προγράμματα δικτύων της συνιστώσας για τη διαπεριφερειακή συνεργασία του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας. Ο κύριος στόχος του είναι η προώθηση και υποστήριξη της ορθής διαχείρισης των προγραμμάτων ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας την περίοδο 2007-2013.

http://www.growthcommission.org/ Για να επιτύχουν βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως τα οφέλη της παγκόσμιας οικονομίας και να επιλέγουν αφοσιωμένους ηγέτες. Αυτά είναι ορισμένα από τα συμπεράσματα της «Έκθεσης οικονομικής ανάπτυξης» που δημοσιεύθηκε από την επιτροπή για την οικονομική άνοδο και την ανάπτυξη που συστήθηκε υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Τράπεζας. Το κείμενο περιγράφει την κατάσταση σε 13 οικονομίες που γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη μετά τον πόλεμο και υπογραμμίζει τους παράγοντες της επιτυχίας τους. Η επιτροπή για την οικονομική άνοδο και την ανάπτυξη, με πρόεδρο τον νομπελίστα Michael Spence, συστήθηκε το 2006 και απαρτίζεται από 21 ειδικούς από την κυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και τον τομέα για τη χάραξη πολιτικών που προέρχονται κυρίως από τον αναπτυσσόμενο κόσμο.

http://ec.europa.eu/regional_policy/international/index_en.htm Λόγω του συνεχώς αυξανόμενου ενδιαφέροντος για την περιφερειακή πολιτική της ΕΕ εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον ιστότοπο του Inforegio προστέθηκε ένα νέο τμήμα που αφορά τις διεθνείς υποθέσεις. Το 2006 και το 2007, η ΓΔ Περιφερειακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπέγραψε μνημόνια συμφωνίας με την Βραζιλία, την Κίνα και τη Ρωσική Ομοσπονδία προκειμένου να ξεκινήσει διαρθρωμένους διαλόγους σχετικά με την περιφερειακή πολιτική. Στόχος των διαλόγων αυτών είναι η προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης, της διμερούς συνεργασίας, της ανταλλαγής πληροφοριών και των βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τη χάραξη και εφαρμογή της περιφερειακής πολιτικής. Τα στοιχεία της περιφερειακής πολιτικής της ΕΕ που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς όπως ο MERCOSUR (Κοινή Αγορά του Νότου) είναι η στοχοθέτηση των οικονομικών πόρων μεταξύ κρατών μελών και περιφερειών, γεωγραφικοί και στρατηγικοί στόχοι, καθώς και διάφορες πτυχές του συστήματος εφαρμογής.

Αριθ. 27 | Σεπτέμβριος 2008ec.europa.eu › regional_policy › sources › docgener...

Documents

Transcript of Αριθ. 27 | Σεπτέμβριος 2008ec.europa.eu › regional_policy › sources › docgener...