บทที่ 2(2)

62
บทที2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การศึกษาค้นคว้าครั้งนีผู้ศึกษาค้นคว้าได้ศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ดังนี1. เอกสารที่เกี่ยวข้อง 1.1 โครงสร้างหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 1.2 การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบชี้แนะ ( Direct Instruction) 1.3 การหาประสิทธิภาพของแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบชี้แนะ ( Direct Instruction) 1.4 การหาค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.) 1.5 ภาพสามมิติ (Pictorial) 1.6 ความพึงพอใจในการเรียนรู2. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 2.1 งานวิจัยในประเทศ 2.2 งานวิจัยต่างประเทศ 1. โครงสร้างหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 กระทรวงศึกษาธิการ ได้จัดทาโครงสร้างหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อการจัดการศึกษา ไปตามหลักการ จุดหมาย และมาตรฐานการเรียนรู้ที่กาหนดไว้ในสถานศึกษาและผู้เกี่ยวข้องมีแนว ปฏิบัติในการจัดหลักสูตรสถานศึกษา จึงได้กาหนดโครงสร้างของหลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ดังนี1. ระดับช่วงชั้น กาหนดหลักสูตรเป็น 4 ช่วงชั้น ตามระดับพัฒนาการของผู้เรียน ดังนีช่วงชั้นที1 ชั้นประถมศึกษาปีท1 – 3 ช่วงชั้นที 2 ชั้นประถมศึกษาปีท4 – 6 ช่วงชั้นที3 ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 – 3 ช่วงชั้นที4 ชั้นมัธยมศึกษาปีท4 – 6

Transcript of บทที่ 2(2)

Page 1: บทที่ 2(2)

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน 1. เอกสารทเกยวของ

1.1 โครงสรางหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 1.2 การจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) 1.3 การหาประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct

Instruction) 1.4 การหาคาดชนประสทธผล (E.I.)

1.5 ภาพสามมต (Pictorial) 1.6 ความพงพอใจในการเรยนร 2. งานวจยทเกยวของ

2.1 งานวจยในประเทศ 2.2 งานวจยตางประเทศ

1. โครงสรางหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กระทรวงศกษาธการ ไดจดท าโครงสรางหลกสตรการศกษาขนพนฐาน เพอการจดการศกษาไปตามหลกการ จดหมาย และมาตรฐานการเรยนรทก าหนดไวในสถานศกษาและผเกยวของมแนวปฏบตในการจดหลกสตรสถานศกษา จงไดก าหนดโครงสรางของหลกสตรสถานศกษาขนพนฐาน ดงน

1. ระดบชวงชน ก าหนดหลกสตรเปน 4 ชวงชน ตามระดบพฒนาการของผเรยน ดงน

ชวงชนท 1 ชนประถมศกษาปท 1 – 3 ชวงชนท 2 ชนประถมศกษาปท 4 – 6 ชวงชนท 3 ชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ชวงชนท 4 ชนมธยมศกษาปท 4 – 6

Page 2: บทที่ 2(2)

2. สาระการเรยนร ก าหนดสาระการเรยนรตามหลกสตร ซงประกอบดวยองคความร ทกษะ

หรอกระบวนการการเรยนร และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรมของผเรยน เปน 8 กลม ดงน

1. ภาษาไทย 2. คณตศาสตร 3. วทยาศาสตร 4. สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 5. สขศกษา และพลศกษา 6. ศลปะ 7. การงานอาชพและเทคโนโลย 8. ภาษาตางประเทศ

สาระการเรยนรทง 8 กลมน เปนพนฐานส าคญทผเรยนทกคนตองเรยนร โดยจดเปน 2 กลม คอ กลมแรกประกอบดวย ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เปนสาระการเรยนรทสถานศกษาตองใชเปนหลกในการจดการเรยน การสอนเพอสรางพนฐานการคด และเปนกลยทธในการแกไขปญหา และวกฤตของชาต กลมทสองประกอบดวย สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนสาระการเรยนรทเสรมสรางพนฐานความเปนมนษย และสรางศกยภาพในการคด และการท างานอยางสรางสรรค (กระทรวงศกษาธการ. 2546 : 5 – 6) หลกสตรการศกษาขนพนฐาน ก าหนดสาระการเรยนรในแตละกลมไว เฉพาะทจ าเปนในการพฒนาคณภาพผเรยนทกคนเทานน ส าหรบสวนทตอบสนองความสามารถ ความถนดและความสนใจของผเรยนแตละคนนน สถานศกษาสามารถก าหนดเพมขนไดสอดคลอง และสนองตอบศกยภาพของผเรยนแตละคน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระการเรยนรทมงพฒนา นกเรยนไดมทกษะการท างาน ท างานเปน รกการท างาน ท างานรวมกบผอนได มความสามารถ ในการจดการวางแผนออกแบบการท างาน สามารถน าเอาความรเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

Page 3: บทที่ 2(2)

และน ามาประยกตใชในการท างาน สราง พฒนางาน ผลตภณฑ ตลอดจนวธการใหม เพอพฒนาคณภาพ และการท างาน (กรมวชาการ. 2545 : 3)

สาระของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยประกอบดวย สาระท 1 การด ารงชวตและครอบครว เปนสาระทเกยวกบการท างานในชวตประจ าวนทงในระดบครอบครว ชมชน และสงคม ทวาดวยงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ และงานธรกจ สาระท 2 การอาชพ เปนสาระทเกยวของกบหลกการ คณคา ประโยชนของการประกอบอาชพสจรต ตลอดจนการเหนแนวทางในการประกอบอาชพ สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย เปนสาระทเกยวกบการพฒนาความสามารถของมนษยในการแกปญหา และสนองความตองการของมนษยอยางสรางสรรค โดยน าความรมาใชกบกระบวนการทางเทคโนโลย สราง และใชสงของ เครองใช วธการ และเพมประสทธภาพในการด ารงชวต สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ เปนสาระทเกยวกบกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศการตดตอสอสาร การคนหาความร การสบคน การใชขอมลสารสนเทศ การแกปญหาหรอสรางงาน คณคา และผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศ สาระท 5 เทคโนโลยเพอการท างานและอาชพ เปนสาระทเกยวกบการน าเอาเทคโนโลย และเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการท างาน ทเกยวกบการด ารงชวตและครอบครว และอาชพ (กรมวชาการ. 2545 : 6 – 7)

มาตรฐานการเรยนรและมาตรฐานการเรยนรชวงชน สาระท 1 : การด ารงชวตและครอบครว

มาตรฐาน ง 1.1 : เขาใจ มความคดสรางสรรค มทกษะ มคณธรรม มจตส านก ในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอมในการท างานเพอการด ารงชวตและครอบครว ทเกยวของกบงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ และงานธรกจ มาตรฐาน ง 1.2 : มทกษะกระบวนการท างาน การจดการ การท างานเปนกลม การแสวงหาความร สามารถแกปญหาในการท างาน รกการท างาน และมเจตคตทดตองาน

สาระท 2 : การอาชพ มาตรฐาน ง 2.1 : เขาใจ มทกษะ มประสบการณในงานอาชพสจรต มคณธรรม มเจตคตทดตองานอาชพ และเหนแนวทางในการประกอบอาชพสจรต

Page 4: บทที่ 2(2)

สาระท 3 : การออกแบบและเทคโนโลย มาตรฐาน ง 3.1 : เขาใจธรรมชาต และกระบวนการท างานของเทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการ และความคดอยางมระบบในการออกแบบ สรางสงของเครองใช วธการ เชงกลยทธ ตามกระบวนการเทคโนโลย สามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในทางการสรางสรรค ตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงาน และอาชพ

สาระท 4 : เทคโนโลยสารสนเทศ มาตรฐาน ง 4.1 : เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ ในการสบคนขอมล การเรยนร การสอสาร การแกปญหา การท างาน และอาชพอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม สาระท 5 : เทคโนโลยเพอการท างานและอาชพ

มาตรฐาน ง 5.1 : ใชเทคโนโลยในการท างาน การผลต การออกแบบ การแกปญหา การสรางงาน การสรางอาชพสจรตอยางมความเขาใจ มการวางแผนเชงกลยทธ และมความคดสรางสรรค (กรมวชาการ. 2545 : 24 – 25) ความส าคญธรรมชาตและลกษณะเฉพาะ กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระการเรยนรทมงพฒนาผเรยน ใหมความร ความเขาใจ และมความสามารถเกยวกบงานอาชพและเทคโนโลย มทกษะการท างาน ทกษะการจดการ สามารถน าเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยจากภมปญญาพนบาน ภมปญญา ไทย และเทคโนโลยสากลมาใชในการท างานอยางถกตอง เหมาะสม คมคา และมศลธรรม คณธรรม สราง และพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม สามารถท างานเปนหมคณะ มนสยรกการท างาน เหนคณคา และมเจตนาคตทดตองาน ตลอดจนมศลธรรม คณธรรม จรยธรรม คานยมทเปนพนฐาน ไดแก ความขยน ซอสตย ประหยด และอดทน อนจะน าไปสการใหผเรยนสามารถชวยเหลอตนเอง และพงตนเองไดตามพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง สามารถด ารงชวตยในสงคมไดอยางมความสข รวมมอ และแขงขนในระดบสากลในบรบทของสงคมไทย (กรมวชาการ. 2545 : 10)

วสยทศน

วสยทศนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระทเนนกระบวนการ

การท างาน และการจดการอยางเปนระบบ พฒนาความคดสรางสรรค มทกษะการออกแบบงาน และการท างานอยางมกลยทธ โดยใชกระบวนการทางเทคโนโลย และเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนน าเทคโนโลยมาใชและประยกตใชในการท างาน รวมทงการสรางพฒนาผลตภณฑ หรอวธการใหม เนนการใชทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และพลงงานอยางประหยดและคมคา

Page 5: บทที่ 2(2)

เนนการเรยนรทยดงาน กระบวนการจดการ และการแกปญหาเปนส าคญ บนพนฐานของการใชหลกการ และทฤษฎเปนหลกในการท างาน และการแกปญหา งานทน ามาฝกฝนเพอบรรลวสยทศน ของกลมนน เปนงานเพอการด ารงชวตในครอบครว สงคม และงานเพอการประกอบอาชพ ซงงาน ทง 2 ประเภทน เมอผเรยนไดรบการฝกฝน และปฏบตตามกระบวนการเรยนรของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ผเรยนไดรบการปลกฝง และพฒนาใหมคณภาพ และคณธรรม การเรยนรจากการท างาน และการแกปญหาของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย จงเปนการเรยนรทเกดเปนคณลกษณะของผเรยน ทงดานคณภาพ และคณธรรมตามมาตรฐานการเรยนรทก าหนด (กรมวชาการ. 2545 : 3 – 4) กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนกดชมวทยาคม เพอใหบรรลวสยทศนทก าหนดไว โรงเรยนกดชมวทยาคม (โรงเรยนกดชมวทยาคม. 2550 : 1 - 13) ไดก าหนดไว ดงน

1. ประชมผปกครอง คร นกเรยน และผทเกยวของ 2. จดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ผเรยนไดฝกฝน และปฏบตจรง

3. จดใหผเรยนปฏบตงานตามกระบวนการเรยนร 4. จดอบรมสมมนาทางวชาการ พฒนาบคลากรในโรงเรยน 5. จดบรรยากาศ สงแวดลอม และธรรมชาตใหเปนแหลงเรยนรทหลากหลาย 6. จดใหผเรยนไดรบความรใหม ๆ ในดานเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศ

ตลอดจนน าเทคโนโลยมาประยกตใชในการท างานอยางประหยด และคมคา 7. จดแสดงผลงานนกเรยนและรายงานผลงาน

เปาหมาย 1. ผปกครอง คร และนกเรยนมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการศกษาของ โรงเรยน 2. นกเรยนน าวถชวตตามระบอบประชาธปไตยไปใชในชวตประจ าวนและอยในสงคมได

อยางมความสข 3. นกเรยนมสขภาพอนามยตามเกณฑมาตรฐาน มคณธรรม จรยธรรมทพงประสงค

4. บคลากรสามารถพฒนาตนเอง และมความตระหนกในหนาท 5. โรงเรยนใชแหลงเรยนร และภมปญญาทองถน เพอพฒนาการจดกจกรรม การเรยนร

อยางมประสทธภาพ 6. คร และนกเรยนไดเรยนรอยางมความสข 7. ชมชน คร และนกเรยนมความภาคภมใจในสถาบนของตน

Page 6: บทที่ 2(2)

คณลกษณะทพงประสงค นกเรยนทส าเรจการศกษาจากโรงเรยนกดชมวทยาคม ควรมลกษณะอนพงประสงค ดงน

1. นกเรยนมความสามคค มวนย มความซอสตย รบผดชอบ 2. นกเรยนมความประหยด อดออม 3. นกเรยนมความเออเฟอเผอแผ มเมตตา 4. รกการอาน รกการเขยน รกการคนควา 5. มจตส านกในความเปนไทย

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลยพฒนางานเขยนแบบใหมความคดสรางสรรค มทกษะการออกแบบงาน ใชทกษะดานการเขยนแบบ การอานแบบ การใชเครองมอเขยนแบบ การเขยนรปเรขาคณตแบบตาง ๆ โดยใชกระบวนการเทคโนโลย และประยกตใชในการท างาน สราง และพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม ใหมคณภาพ คณธรรม จรยธรรม และสามารถน าความรไปศกษาในระดบสงขน เพอใหบรรลวสยทศนของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ไดก าหนดไวดงน 1. ประชมปรกษาหาขอตกลงรวมกนระหวางผสอนกบผเรยน 2. การเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเขยนแบบ 3. วธการศกษาเนอหาสาระการเรยนรและปฏบตกจกรรมการเรยนรทถกตามขนตอน 4. หนวยการเรยนรม 4 หนวย ในเรอง การเขยนภาพสามมต (Pictorial)

5. การประยกตใชการเขยนภาพสามมต (Pictorial)ใชในงานชางอตสาหกรรมตาง ๆ

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย สาระท 3 การออกแบบ และเทคโนโลย รายวชา งานเขยนแบบมเปาหมาย ดงน

1. ผปกครอง ครและนกเรยนมสวนรวมในการพฒนากจกรรมการเรยนร ในรายวชาน

2. นกเรยนสามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวน และศกษาตอในระดบสงได

3. นกเรยนมคณธรรม จรยธรรมอนพงประสงค และเจตคตทดตอรายวชาน

4. นกเรยนใชเทคโนโลยมาประยกตใชกบงานชางได

5. คร นกเรยนไดเรยนรอยางมความสข

6. นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

Page 7: บทที่ 2(2)

การพฒนาหลกสตรสถานศกษา เพอใหเกดองคความรสชมชนทแทจรงของกลมสาระ การเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ครผสอนควรส ารวจสภาพปจจบนปญหาและ ความตองการของผเรยน ชมชน และตลาดแรงงานในอนาคตวามความตองการ (Needs) มากนอยเพยงใดแลว จงรวมกนวางแผนการจดการเรยนรทงครผสอน ผปกครอง ผเรยน และผมสวนเกยวของในการ จดการศกษากลมสาระการเรยนรน โรงเรยนกดชมวทยาคม อ าเภอกดชม จงหวดยโสธร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 2 ไดจดท าหลกสตรสถานศกษาตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 (ปรบปรง 2551) กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชวงชนท 3 ชนมธยมศกษา ปท 2 สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย รหสวชา ง 32101 (โรงเรยนกดชมวทยาคม. 2551 : 159 – 160) ไดก าหนดค าอธบายรายวชา และหนวยการเรยนร ดงน ค าอธบายรายวชา ศกษา และฝกทกษะ วสด และการใชงาน การออกแบบ การสรางผลตภณฑ และวสด เหลอใช สรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธตามกระบวนการเทคโนโลย เพอใหมความรความเขาใจและทกษะการออกแบบและเทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการและความคดอยางเปนระบบในการออกแบบสรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธ ตามกระบวนการเทคโนโลย สามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานอาชพ มนสยรกการท างาน มความคดรเรมสรางสรรค มเจตคตทดตอการท างาน หนวยการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนกดชมวทยาคม อ าเภอกดชม จงหวดยโสธร ไดก าหนดหนวยการเรยนร สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย รหสวชา ง 32101 ชนมธยมศกษาปท 2 เวลาเรยน 60 ชวโมง / ภาคเรยน ดงตาราง 1

Page 8: บทที่ 2(2)

ตาราง 1 หนวยการเรยนรสาระท 3 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

หนวยการเรยนร เนอหา เวลา (ชวโมง) 1 กระบวนการทางเทคโนโลย 9

2 วสด และการใชงาน 9 3 ความรพนฐานการออกแบบ เขยนแบบ และการอานแบบ 24

4 การออกแบบและสรางผลตภณฑ 18

รวม 60

(โรงเรยนกดชมวทยาคม. 2551 : 160) ความรพนฐานการออกแบบ เขยนแบบ และการอานแบบ

การวเคราะหหนวยการเรยนรท 1 ความรพนฐานการออกแบบ เขยนแบบ และการอานแบบ เวลา 24 ชวโมง

เขาใจและปฏบตเกยวกบการใชเครองมอ และอปกรณเขยนแบบ พนฐานทางเรขาคณต การเขยนตวอกษร มาตรฐานของเสนส าหรบเขยนแบบ การบอกขนาด การใชมาตราสวน การเขยน และการอานแบบภาพฉาย ภาพสามมต ปฏบตการเขยนภาพสามมต ภาพทศนยภาพ เพอใหมความรความเขาใจ และมทกษะเกยวกบการใชเครองมอ และอปกรณเขยนแบบ พนฐานทางเรขาคณต การเขยนตวอกษร มาตรฐานของเสนส าหรบเขยนแบบ การบอกขนาด การใชมาตราสวน (Scale) การเขยน และการอานแบบภาพฉายภาพสามมต มทกษะในการเขยนภาพ ปฏบตการเขยนภาพสามมต ภาพทศนยภาพ มเจตคตทดตองานเขยนแบบอานแบบ มความซอสตย ขยน อดทน มระเบยบวนย และมความรบผดชอบในการท างาน

วเคราะหสาระการเรยนร หนวยการเรยนรท 3 เรอง ความรพนฐานการออกแบบ เขยนแบบ และการอานแบบ ดงตาราง 2

Page 9: บทที่ 2(2)

ตาราง 2 วเคราะหสาระการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

แผน การเรยนรท

เรอง

จ านวนชวโมง

ทฤษฎ ปฏบต

1 การเขยนภาพออบลก (Oblique) 2 4 2 การเขยนภาพไอโซเมตรก (Isometric) 1 5

3 การเขยนภาพทศนยภาพ (Perspective) 2 4

4 การเขยนภาพฉาย (Orthographic) 1 5 รวม 24

2. การชแนะ (Direct Instruction)

ในการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดศกษาเอกสารทเกยวของกบการชแนะจากต ารา เอกสาร และนกวชาการ ดงน ประวตความเปนมาของการชแนะ เฉลมชย พนธเลศ (เวบไซต) กลาวถงประวตของการชแนะไวอยางนาสนใจ ดงน Zeus และ Skiffington (2002: 6 - 7) ไดอธบายวา ค าวา Coaching ปรากฏขนในภาษา องกฤษราวป ค.ศ. 1500 ซงหมายถง ยานพาหนะชนดหนงทใชขนสงคนจากทหนงไปยงอกทหนง แนวคดของการขนสงนไดน ามาใชในการชแนะใหบคคลท างานมาอยางตอเนอง แตกไมไดเปนระบบนก จนกระทงป ค.ศ. 1850 การชแนะถกน าไปใชในมหาวทยาลยในองกฤษ หมายถง ผตว (Tutor) หรอ บคคลทชวยใหนกเรยนทเตรยมตวสอบ อยางไรกตามการชแนะในยคนนยงเปนไปในลกษณะของการสงการ การบอก หรออธบายความร (Passive Passenger) ศรกานดา ศรชลมภ (2547 : 41) เขยนถงวธการศกษาของมหาวทยาลยออกซฟอรดวา “ไมใชการบรรยาย การสอนจะเปนแบบมอบหมายใหมอาจารยทปรกษาคอ ตวเตอร แตละสปดาหจะไปพบกบตวเตอร พรอมกบนกศกษา อกประมาณ 3 – 4 คน ในแตละวชาทเรยนนน ตวเตอรจะใหหนงสอกบบทความวชาการใหไปเขยนเรองประมาณ 3 – 4 หนา เมอน ามาสงแลวกมานงถกเถยงกน ซงเปนการเรยนทใชการระดมความคด เขาใชระบบนโดยตลอด ในสปดาหนงจะตองเรยนแบบนประมาณ 6 – 7 ชวโมง”

Page 10: บทที่ 2(2)

ราวป ค.ศ. 1930 – 1940 มการใชการชแนะโดยกลมคนทเรยกวา พเลยง(Mentor) เพอชวยเหลอบคคลใหสามารถท างานไดตามทพเลยงตองการใหเกดขน ถอเปนยคแรก ๆ ทถอวาการชแนะเปนบทบาทหนาทของพเลยง การชแนะในการบรหารธรกจ ไดปรากฏครงแรกในเอกสารการบรหารธรกจในป ค.ศ. 1950 ซงถอเปนทกษะของการบรหารอยางหนง ตอมาไดแพรขยายแนวคดการชแนะไปยงแคนาดา มการผนวกเอาการชแนะทกษะชวต และการชแนะทางธรกจเขาดวยกน ในระยะแรกการชแนะเปนวชาชพ ทปฏบตการดแลตอเนองจากการอบรม และมการแตงตงบคคลท าหนาทนเปนการเฉพาะ การชแนะในปจจบนไดแตกแขนงออกมาจากหลกการและการปฏบตในสาขาจตวทยาการกฬา(Sport Psychology) น ามาปรบใชในวงการธรกจ การบรหาร และการชแนะทกษะชวต ในระยะตอมาเรมมการน าแนวคดเรองการชแนะมาใชในเกอบทกวงการ มผชแนะ(Coach) หรอพเลยง (Mentor) ทถอเปนวชาชพเฉพาะ ในตางประเทศมองควชาชพนเขามาดและพฒนาทกษะการชแนะอยางเปนล าเปนสน ส าหรบวงการการศกษาในประเทศไทย เรองการชแนะ นคงเปนเรองใหมมาก เวลาพดกนในวงนกการศกษาทไรคนมกเขาใจถงโคชของนกกฬาอยทกทไป

ความหมายการชแนะ

เฉลมชย พนธเลศ (เวบไซต) ไดใหความหมายของการชแนะ ดงน มคนแปลค าวา Coaching เปนภาษาไทยหลายค า บางคนใชทบศพทไปเลยกม แตผเขยนชอบค าทงายงามอยาง “การชแนะ” เพราะการชเปนการบอกทศทางให การแนะกเปนการเสนอแนวทางใหเดนไปสทศนน สวนการจะเดนไปทศนน หรอจะเลอกเดนทางใดกขนอยกบการตดสนใจเลอกของผรบการชแนะเปนหลก

การชแนะ คอ วธการในการพฒนาสมรรถภาพการท างานของบคคลโดยเนนไปทการท างานใหไดตามเปาหมายของงานนน หรอการชวยใหสามารถน าความรความเขาใจทมอยและ/หรอ ไดรบการอบรมมาไปสการปฏบตได จากความหมายของการชแนะทไดประมวลมา อาจสรปไดดงน

1. มลกษณะเปนกระบวนการ คอ ประกอบดวยวธการหรอเทคนคตาง ๆ ทวางแผนไวอยางด ด าเนนการตามขนตอนจนกระทงบรรลเปาหมาย 2. เปาหมายทตองการไปใหถง 3 ประการ คอ

2.1 การแกปญหาในการท างาน 2.2 พฒนาความร ทกษะหรอความสามารถในการท างาน

2.3 การประยกตใชทกษะหรอความรในการท างาน

Page 11: บทที่ 2(2)

3. มลกษณะปฏสมพนธระหวางผชแนะกบผรบการชแนะ คอ เปนกลมเลกหรอรายบคคล (One-On-On Relationship and Personal Support) และใชเวลาในการพฒนาอยางตอเนอง

4. มหลกการพนฐานในการท างาน ไดแก 4.1 การเรยนรรวมกน (Co-Construction) คอ ไมมใครรมากกวาใคร จงตอง

เรยนไปพรอมกน 4.2 การใหคนพบวธการแกปญหาดวยตนเอง 4.3 การเสรมพลงอ านาจ (Empowerment) เปนการชวยคนหาพลงในตวบคคล

เมอคนเจอกคนพลงนนใหเขาไป 5. เปนกระบวนการทเปนสวนหนงของการพฒนาวชาชพ กลาวคอ ในการพฒนา

วชาชพตองมความสมพนธกบวธการพฒนาอน ๆ ล าพงการชแนะอยางเดยวไมอาจท าใหการด าเนนงานส าเรจได สมโภชน เอยมสภาษต (2550 : 42 – 44) ใหความหมายการชแนะไววา การชแนะ(Prompting) หมายถง การสรางบางสงบางอยางเพอชวยใหอนทรยเกดการสนองตอบ เชน การใหสญญาณ(Cues)การบอก การแสดงทาทาง หรอการออกค าสง เปนตน การชแนะจะท าหนาทเปนเงอนไขน าทจะท าใหอนทรยแสดงพฤตกรรมดงกลาว สวนการจางหายของสงทชแนะนน คอ การคอย ๆ ถอดถอนการชแนะออกเมออนทรยไดฝกฝนการแสดงพฤตกรรมไดเปนอยางดแลว แตทวาการถอดถอนการชแนะไมควรทจะถอดถอนออกทงหมดทนททนใด และหลงจากการถอดถอนแลวกควรจะเหลอบางสวนไวเพอท าหนาทเปนสงเราทแยกแยะได (Discriminative Stimulus) ส าหรบพฤตกรรมทเหมาะสมตอไป การชแนะจะชวยท าใหการแสดงออกของพฤตกรรมใหม ๆ เกดขนไดเรวขน แตทวาการชแนะจะไดผลดนนจะตองท าใหการชแนะกลายเปนสงเราทแยกแยะได (Discriminative Stimulus) นนกหมายความวาเมอชแนะไปแลวบคคลแสดงพฤตกรรมตามทไดรบการชแนะไป บคคลนนจะตองไดรบการเสรมแรงจากการแสดงพฤตกรรมนนการชแนะจงจะมประสทธภาพ โดยสรป การชแนะ หมายถง วธการหรอเงอนไขทท าใหบคคลเขาใจในวธการ ทกษะกระบวนการ เพอพฒนาใหบคคลมศกยภาพ สามารถแสดงพฤตกรรมทพงประสงค และสามารถน าความรความเขาใจไปสการปฏบตไดอยางถกตอง ปลอดภย รวดเรว และมประสทธภาพ

กลวธการชแนะ กลวธในการชแนะ (เฉลมชย พนธเลศ. เวบไซต) เปนความรเชงปฏบต(Practical

Knowledge) ทผชแนะไดคนพบในการลงมอปฏบตการชแนะกบคณครในสถานการณการท างานจรง

Page 12: บทที่ 2(2)

แลวเกบเปนกลวธเฉพาะของตนไวใชในการด าเนนการชแนะของตนเอง หากผชแนะไดมเวทแลกเปลยนประสบการณการใชกลวธในการชแนะเหลานอยางตอเนอง กจะชวยขยายประสบการณการชแนะใหกวางขวางเพมมากขน กลวธทน าเสนอนจงเปนตวอยางบางตอน ดงน

1. เดนทละกาว กนขาวทละค า หมายความวา การเดนไปสจดหมาย ตองเรมเดนไปทละกาว ความส าเรจจงเกดอยกบ

ทกกาวทเดนไป เปาหมายของการกนขาวคอ การอม แตกตองอาศยการกนไปทละค า เหมอนการด าเนนการชแนะเปนธรรมดาทผชแนะและคณครสามารถตงเปาหมายทไปถงรวมกนได แตการไปถงเปาหมายกเรมจากการท างานเลก ๆ พฒนาไปเรอย ๆ

2. จบถก ไมจบผด การชแนะเนนไปทการชวยคณครมองหาวาท าสงใดไดด ถกตองเหมาะสมแลว แมจะ

เปนเรองเลกนอยกตามท เปนวธการทชวยใหคณครไมรสกอดอดเวลามผชแนะมาท างานดวยการจบถก ท าใหคณครไดเหนคณคาในตนเอง และฮกเหมทจะพฒนางานการเรยนการสอนของตนเองตอไป

3. ปญหาของใคร คนนนกตองแก คณครมแนวโนมพงพาผชแนะใหแกไขปญหาให ซงหากผชแนะตกหลมพรางอนน

กตองคอยแกปญหาใหคณครอยร าไป การชแนะทดจงไมรบปญหาของคณครเขามาแกไขเสยเอง แตพยายามชวยเหลอใหครคนพบวธการแกปญหาดวยตนเอง

4. ชมสองอยาง ชจดบกพรองหนงอยาง หากจ าเปนตองชใหเหนจดบกพรองในการท างาน กตองใชตอเมอคณครและผชแนะ

คนเคยไววางใจกนพอสมควร ทงคณครยนดรบฟงขอบกพรองของตนเองอยางไรกดผชแนะตองยดหลกไม “ต” มากกวา “ชม” จงตองยดหลกวาใหชมในประเดนทท าไดดอยางนอย 2 เรอง และชขอบกพรองเพอใหปรบปรงเพยงประเดนเดยวเทานน

5. การถาม ไมตองหวงค าตอบ การถามค าถามของผชแนะชวยใหคณครไดพจารณาอยางรอบดานมากขน แบบอยาง

ของค าถามเหลานชวยใหคณครเกบไวถามตนเองได ดงนนในบางค าถามตองอาศยเวลาในการคดพจารณา กอาจเปน “ค าถามฝากใหคด” ไมจ าเปนตองบงคบใหคณครตองตอบใหไดในขณะนน

6. ใหการบาน ตองตามมาตรวจ หลงจากเสรจสนการชแนะในแตละครง จ าเปนทจะตองวางแผนรวมกนส าหรบการ

ชแนะในครงตอไป คณครตองน าบทเรยนทไดครงนไปปรบปรงการสอนของตนเอง เปนเหมอนการใหการบานไว แลวกกลบมาตรวจดวาสามารถปรบปรงไดดเพยงใด เพอหาทางชแนะตอไป

7. ถาจะบอก ตองมทางเลอก

Page 13: บทที่ 2(2)

การบอกวธการแกปญหาใหแกครใชในสถานการณทมเวลาจ ากด หรอในกรณทครมความเขาใจคลาดเคลอนบางประการ ผชแนะอาจเลอกใชวธการบอก หรอสงใหท า อยางไรกตามในวธทบอกหรอสงนนควรมอยางนอย 2 ทางเลอก เพอใหครสามารถตดสนใจเลอกปฏบตใหเหมาะสมกบสภาพทเหมาะสมกบตนเองมากทสด

8. แกลงท าเปนไมร ผชแนะอาจท าบทบาทของผทไมร ไมเขาใจ ใหครชวยอธบายหรอใหค าแนะน ากจะชวย

พฒนาความสามารถของครไดดทเดยว 9. อดทนฟงใหถงทสด

ในบางกรณทครอาจมเรองมากมายทอยากบอกเลาใหผชแนะฟงหลายเรองอาจไมเขาทา หากแตผชแนะสามารถอดทนฟงโดยไมตดบทหรอแทรกแซง กจะไดเขาใจความคดของครมากขน บางทคณครกอาจไดคดทบทวนในสงทตนเองพดมาไดบาง

10. เราเรยนรรวมกน ผชแนะไมจ าเปนตองรไปเสยทกเรอง ผชแนะไมจ าเปนตองเกงกวาคร แตถอวาทงผ

ชแนะและครสามารถเรยนรจากกนและกนไดเสมอ ปญหาบางเรองทตางไมเขาใจกตองมาชวยกนหาแนวทางแกไขรวมกน กลาวโดยสรป กลวธการในการชแนะ ครผสอนตองคอยตดตามการสอน สงเกตการปฏบตงานของนกเรยน โดยการคอยชแนะในสวนทยงบกพรองในขนตอน วธการ ล าดบขนของการปฏบตงาน เปนก าลงใจและยกยองชมเชยในจดเดน และน าขอบกพรองมาปรบปรงแกไข ทงนนกเรยนจะตองมสวนรวมในการปรบปรงแกไขในขอบกพรองนน ๆ หลกการชแนะอยางมประสทธภาพ สมโภชน เอยมสภาษต (2550 : 203 – 204) ไดกลาวถงหลกการชแนะอยางมประสทธภาพไวเปนล าดบขอ ดงน 1. ก าหนดใหชดเจนเสยกอนวาตองการใหบคคลมพฤตกรรมเชนใด 2. พจารณาดวาควรใชการชแนะแบบค าพด แบบทาทาง หรอผสมผสานทงสองแบบ 3. ชแนะตองท าเปนขนตอนอยางรวบรด 4. เมอบคคลนนแสดงพฤตกรรมทตองการไดแลวใหการเสรมแรงทนท 5. เมอบคคลนนแสดงพฤตกรรมทตองการไดสม าเสมอแลวคอย ๆ ถอดตวเสรมแรงออก ซงอาจท าไดโดยการใหการเสรมแรงแบบเปนครงคราวแทน จากนนควรหยดการเสรมแรงเมอแนใจวาพฤตกรรมนนกลายเปนนสยของบคคลแลว

Page 14: บทที่ 2(2)

การเสรมแรง (Reinforcement) สมโภชน เอยมสภาษต (2550 : 33 – 34) ไดใหความหมายของการเสรมแรงไววา การเสรมแรง คอ การท าใหความถของพฤตกรรมนนเพมขน อนเปนผลเนองมาจากผลกรรมทตามหลงพฤตกรรมนน ผลกรรมทท าใหพฤตกรรมมความถเพมขนเรยกวา ตวเสรมแรง (Reinforcer) ตวเสรมแรงทใชกนอยนน สามารถแบงออกได 2 ชนด คอ 1. ตวเสรมแรงปฐมภม (Primary Reinforcer) เปนตวเสรมแรงทมคณสมบตดวยตวของมนเอง เนองจากสามารถตอบสนองความตองการทางชวภาพของอนทรยได หรอมผลตออนทรยโดยตรง เชน อาหาร น า อากาศ ความรอน ความหนาว ความเจบปวด เปนตน 2. ตวเสรมแรงทตยภม (Secondary Reinforcer) เปนตวเสรมแรงทตองผานกระบวนการพฒนาคณสมบตของการเปนตวเสรมแรง โดยการน าไปสมพนธกบตวเสรมแรงปฐมภม เชน ค าชมเชย เงน หรอต าแหนงหนาท เปนตน การเสรมแรงสามารถด าเนนการไดใน 2 ลกษณะดวยกนคอ 1. การเสรมแรงทางบวก (Positive Reinforcement) คอการเสรมแรงทมผลท าใหพฤตกรรมทไดรบการเสรมแรงนนมความถเพมขน คนสวนใหญมกเขาใจสบสนวาการใหแรงเสรมทางบวก และการใหรางวล (Reward) มความหมายเหมอนกน แตทวาความจรงแลวทงสองอยางนมความหมายแตกตางกน การใหแรงเสรมทางบวกนนเปนการท าใหพฤตกรรมมความถเพมมากขน ในขณะทการใหรางวลเปนการตอใหพฤตกรรมทบคคลท าสงใดสงหนงตามวาระและโอกาสทส าคญโดยไมจ าเปนวาจะตองท าใหพฤตกรรมนนมความถเพมขน (Kazdin. 1984) นอกจากนยงพบวาการใชค าพดต าหน หรอการตบคคลใดบคคลหนงกอาจจะเปนการเสรมแรงทางบวกได (Favell et al. 1978 ; Madsen et al. 1970) ถาการกระท าดงกลาวสงผลท าใหพฤตกรรมทไดรบการกระท านนมความถเพมมากขน ซงแนนอนคงจะไมมใครมองวาการใชค าต าหน หรอการตบคคลใดบคคลหนงจะเปนการใหรางวลกาบคคลนน 2. การเสรมแรงทางลบ (Negative Reinforcement) คอการท าใหความถของพฤตกรรมเพมขนอนเปนผลมาจากการทแสดงพฤตกรรมดงกลาวนนสามารถถอดถอนจากสงเราทไมพงพอใจ (Aversive Stimuli) ออกไปได สงเราทไมพงพอใจจะเปนตวเสรมแรงทางลบไดตอเมอพฤตกรรมแสดงออกเพอถอดถอนสงเราทไมพงพอใจนนเพมขน (Skinner. 1953) ดงนนสงทไมพงพอใจ ไมพงปรารถนา หรอสงทรบกวนบคคลตาง ๆ ไมจ าเปนทจะตองเปนตวเสรมแรงทางลบเสมอไป นอกเสยจากวามนจะท าใหพฤตกรรมทแสดงออกแลวสามารถถอดถอนสงเราทไมพงพอใจไดนน มความถเพมขน

Page 15: บทที่ 2(2)

หลกการใชการเสรมแรงทางบวกอยางมประสทธภาพ สมโภชน เอยมสภาษต (2550 : 191 – 195) ไดกลาวถงหลกการใชการเสรมแรงทางบวกอยางมประสทธภาพนนมหลกการทว ๆ ไป ดงน 1. การเสรมแรงทางบวกจะตองใหหลงจากการเกดพฤตกรรมเปาหมายเทานน การใหการชมเชยหรอใหสงของกอนการเกดพฤตกรรมไมถอวาเปนการเสรมแรง 2. การเสรมแรงจะตองกระท าทนททพฤตกรรมเปาหมายเกดขน การเสรมแรงตอพฤตกรรมเปาหมายอยางทนทนนจะท าใหผทไดรบการเสรมแรงเกดการเรยนรไดดทสดวาควรจะแสดงพฤตกรรมอะไร 3. การเสรมแรงควรจะใหอยางสม าเสมอ ควรใหการเสรมแรงทกครงทพฤตกรรมเปาหมายเกดขน ไมควรขนอยกบอารมณของผด าเนนการปรบพฤตกรรม การใหการเสรมแรงไมสม าเสมอท าใหการเปลยนแปลงของพฤตกรรมเกดขนไดนอยมาก 4. ควรมการบอกถงเงอนไขในการเสรมแรง ควรมการบอกผถกปรบพฤตกรรมวาเขาควรจะแสดงพฤตกรรมอะไรในสภาพการณใดแลวจะไดรบอะไรเปนการเสรมแรง และเงอนไขในการแสดงพฤตกรรมไมควรสงเกนไปจนท าใหผถกปรบพฤตกรรมท าส าเรจไดยาก 5. ตวเสรมแรงนนควรจะมปรมาณพอเหมาะทจะเสรมแรงพฤตกรรมโดยไมกอใหเกดการหมดสภาพการเปนตวเสรมแรง บางครงถาใหตวเสรมแรงมากไปกอาจท าใหเกดการหมดสภาพการณเปนตวเสรมแรงได โดยเฉพาะตวเสรมแรงประเภทตวเสรมแรงปฐมภม แตไมควรจะใหนอยเกนไปจนไมมพลงพอทจะท าใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมา 6. ตวเสรมแรงนนจะตองเลอกใหเหมาะกบแตละบคคล เนองจากคนเรามความแตกตางกน ดงนนตวเสรมแรงของแตละคนจงอาจไมเหมอนกน อกทงในบางโอกาสตวเสรมแรงทเคยเสรมแรงคน ๆ หนงอาจจะไมเสรมแรงคน ๆ นนในเวลาตอมากได 7. ถาเปนไปไดควรใชตวเสรมแรงทมอยในสภาพแวดลอมนน เชน การใชกจกรรมทชอบท ามากทสด หรอการเสรมแรงทางสงคม เปนตน 8. ควรมการใชตวแบบหรอการชแนะควบคไปกบการเสรมแรงดวย เนองจากวาจะท าใหบคคลไดเรยนรไดเรวขนวาควรจะท าพฤตกรรมเชนใดจงจะไดรบการเสรมแรง 9. ควรมการวางแผนการใชตารางการเสรมแรง หรอยดเวลาการเสรมแรง เมอพฤตกรรมเปาหมายเกดขนสม าเสมอแลวควรมการเปลยนแปลงวธการเสรมแรงเสยใหมใหเปนการใชตารางการเสรมแรงแทน หรออาจจะใชการยดเวลาการเสรมแรงกได เพราะจะท าใหพฤตกรรมทเปลยนไปนนคงอยไดนานขนแมวาจะไมไดรบการเสรมแรงอกเลยในอนาคตกตาม

Page 16: บทที่ 2(2)

ตวเสรมแรงทางสงคม (Social Reinforcers) สมโภชน เอยมสภาษต (2550 : 195) กลาวไววา ตวเสรมแรงทางสงคม ไดแก การยม การชมเชย การยอมรบ การกอด หรอการมองตา เปนตน แรงเสรมทางสงคมถอไดวาเปนตวเสรมแรงทตองวางเงอนไข ซงจ าเปนทจะตองใชคกบตวเสรมแรงอน ๆ และเมอแรงเสรมทางสงคมนมคณสมบตเปนตวเสรมแรงแลว จะเปนตวเสรมแรงทมประสทธภาพในการคงไวซงพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปแลวอกดวย ตวเสรมแรงทางสงคมสามารถแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ ดงน 1. แรงเสรมทางสงคมทแสดงออกโดยใชค าพด เชน ค าชม ค ายกยอง เปนตน 2. แรงเสรมทางสงคมทแสดงออกโดยใชทาทาง เชน การแตะตว การกอด การมองตา การพยกหนาแสดงการยอมรบ เปนตน ในการเสรมแรงทางสงคมใหมประสทธภาพมากทสดนน ผใชตองใชดวยความจรงใจ มใชใชในลกษณะปากวาตาขยบ เพราะนอกจากจะท าใหไมไดผลแลวยงอาจกอใหเกดผลในแงลบอกดวย หลกในการใชแรงเสรมทางสงคม (การชม) อยางมประสทธภาพ 1. ตองชมตอหนา 2. ตองชมทนททนใด 3. การชมนนจะตองบอกวาผทถกชมนนแสดงพฤตกรรมอะไรทด โดยบอกใหชดเจน 4. การชมนนจะตองบอกวาคณมความรสกทดอยางไรตอการทผถกชมแสดงพฤตกรรมทด และการแสดงพฤตกรรมเชนนนจะชวยใหเขาดขนอยางไร 5. หลงจากพดชมและหยดชวขณะหนงแลวใชการแสดงความชนชมทางสหนา เมอผถกชมมความรสกวาคณมความรสกดอยางไร 6. กระตนใหผถกชมนนแสดงพฤตกรรมทดนนเพมมากขนอก 7. จบมอ หรอแตะตวผทถกชมใหเขามความรสกวาคณสนบสนนเขา กลาวโดยสรป การเสรมแรงเปนวธการทสามารถใหเกดการจงใจ ใหก าลงใจ และใหความมนใจในการเรยน ในการปฏบตงานแกผเรยนอยางมประสทธภาพ และมพฤตกรรมเปนไปตามเปาหมายทตองการ รปแบบการเรยนการสอน ผศกษาคนควาไดศกษาคนควาจากเอกสาร งานวจย ต าราของนกวชาการ ทไดกลาวถง รปแบบการสอนไวพอสงเขป ดงน ทศนา แขมมณ (2550 : 477) กลาววา รปแบบการสอน / รปแบบการเรยนการสอน (Teaching / Instruction Model) คอ แบบแผนการด าเนนการสอนทไดรบการจดเปนระบบอยางสมพนธสอดคลองกบทฤษฎ / หลกการเรยนรหรอการสอนทรปแบบนนยดถอ และไดรบการพสจน

Page 17: บทที่ 2(2)

ทดสอบวามประสทธภาพ สามารถชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดมงหมายเฉพาะของรปแบบนน ๆ โดยทวไปแบบแผนการด าเนนการสอนดงกลาว มกประกอบดวยทฤษฎ / หลกการทรปแบบนนยดถอ และกระบวนการสอนทมลกษณะเฉพาะอนจะน าผเรยนไปสจดมงหมายเฉพาะทรปแบบนนก าหนด ซงผสอนสามารถน าไปใชเปนแบบแผนหรอแบบอยางในการจดและด าเนนการสอน อน ๆ ทมจดมงหมายเฉพาะเชนเดยวกนได

รปแบบการเรยนการสอนทเปนสากล ทศนา แขมมณ (2550 : 225 – 265) กลาวถงรปแบบการเรยนการสอนทเปนสากลซง ไดรบการพสจนทดสอบประสทธภาพมาแลวและมผนยมน าไปใชในการเรยนการสอนโดยทวไป แตเนองจากรปแบบการเรยนการสอนดงกลาวมจ านวนมาก เพอความสะดวกในการศกษาและการน าไปใช จงไดจดหมวดหมของรปแบบเหลานนตามลกษณะของวตถประสงคเฉพาะหรอเจตนารมณของรปแบบ ซงสามารถจดกลมไดเปน 5 หมวด ดงน 1. รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาดานพทธพสย(Cognitive Domain) 2. รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาดานจตพสย(Affective Domain) 3. รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาดานทกษะพสย(Psycho-motor Domain) 4. รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาทกษะกระบวนการ(Process skill) 5. รปแบบการเรยนการสอนทเนนการบรณาการ(Integration) เนองจากจ านวนรปแบบและรายละเอยดของแตละรปแบบมากเกนกวาทจะน าเสนอไว ในทนไดทงหมด จงไดคดสรรและน าเสนอเฉพาะรปแบบท รองศาสตราจารย ดร.ทศนา แขมมณ ประเมนวาเปนรปแบบทจะเปนประโยชนตอครสวนใหญและมโอกาสน าไปใชไดมาก โดยจะน าเสนอเฉพาะสาระทเปนแกนส าคญของรปแบบ 4 ประการ คอ ทฤษฎหรอหลกการของรปแบบ วตถประสงคของรปแบบ กระบวนการของรปแบบ และผลทจะไดรบจากการใชรปแบบลวนเปนรปแบบการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลางทงสน เพยงแตมความแตกตางกนตรงจดเนนของดานทตองการพฒนาในตวผเรยนและปรมาณของการมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรของผเรยนซงมมากนอยแตกตางกน อยางไรกตาม ทานผอานพงระลกอยเสมอวา แมรปแบบแตละหมวดหมจะมจดเนนทแตกตางกน มไดหมายความวารปแบบนนไมไดใชหรอพฒนาความสามารถทางดานอน ๆ เลย อนทจรงแลวการสอนแตละครงมกประกอบไปดวยองคประกอบทงทางดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย รวมทงทกษะกระบวนการทางสตปญญา เพราะองคประกอบทงหมดมความเกยวพนกนอยางใกลชด

รปแบบการเรยนการสอนทเนนการพฒนาดานทกษะพสย (Psycho-Motor Domain) รปแบบการเรยนการสอนในหมวดน เปนรปแบบทมงชวยพฒนาความสามารถของผเรยน

Page 18: บทที่ 2(2)

ในดานการปฏบต การกระท า หรอการแสดงออกตาง ๆ ซงจ าเปนตองใชหลกการ วธการทแตกตางไปจากการพฒนาทางดานจตพสยหรอพทธพสย รปแบบทสามารถชวยใหผเรยนเกดการพฒนาทางดานน ทส าคญ ๆ ซงจะน าเสนอในทนม 3 รปแบบ ดงน 1. รปแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการพฒนาทกษะปฏบตของซมพซน (Simpson) 2. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของแฮรโรว(Harrow)

3. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส (Davies)

1. รปแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการพฒนาทกษะปฏบตของซมพซน (Instructional Model Based on Simpson’s Processes for Psycho-Motor Skill Development) 1.1 ทฤษฎ/หลกการ/แนวคดของรปแบบ

ซมพซน (Simpson, 1972. อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2550 : 244 – 245) กลาววา ทกษะเปนเรองทมความเกยวของกบพฒนาการทางกายของผเรยน เปนความสามารถในการประสานการท างานของกลามเนอหรอรางกายในการท างานทมความซบซอน และตองอาศยความสามารถ ในการใชกลามเนอหลาย ๆ สวน การท างานดงกลาวเกดขนไดจากการสงงานของสมอง ซงตองมความสมพนธกบความรสกทเกดขน ทกษะปฏบตนสามารถพฒนาไดดวยการฝกฝน ซงหากไดรบการฝกฝนทดแลวจะเกดความถกตอง ความคลองแคลว ความเชยวชาญช านาญการ และความคงทน ผลของพฤตกรรมหรอการกระท าสามารถสงเกตไดจากความรวดเรว ความแมนย า ความเรวหรอความราบรนในการจดการ 1.2 วตถประสงคของรปแบบ

เพอชวยใหผเรยนสามารถปฏบตหรอท างานทตองอาศยการเคลอนไหวหรอการ ประสานงานของกลามเนอทงหลายไดอยางด มความถกตองและมความช านาญ 1.3 กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบ ขนท 1 ขนการรบร เปนขนการใหผเรยนรบรในสงทจะท า โดยการใหผเรยน สงเกตการท างานนนอยางตงใจ ขนท 2 ขนการเตรยมความพรอม เปนขนการปรบตวใหพรอมเพอการท างานหรอแสดงพฤตกรรมนน ทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ โดยการปรบตวใหพรอมทจะเคลอนไหวหรอแสดงทกษะนน ๆ และมจตใจและสภาวะอารมณทดตอการทจะท าหรอแสดงทกษะนน ๆ

Page 19: บทที่ 2(2)

ขนท 3 ขนการสนองตอบภายใตการควบคม เปนขนทใหโอกาสแกผเรยนในการตอบสนองตอสงทรบร ซงอาจใชวธการใหผเรยนเลยนแบบการกระท า หรอการแสดงทกษะนน หรออาจใชวธการใหผเรยนลองผดลองถก จนกระทงสามารถตอบสนองไดอยางถกตอง ขนท 4 ขนการใหลงมอกระท าจนกลายเปนกลไกทสามารถกระท าไดเอง เปนขนทชวยใหผเรยนประสบผลส าเรจในการปฏบต และเกดความเชอมนในการท าสงนน ๆ ขนท 5 ขนการกระท าอยางช านาญ เปนขนทชวยใหผเรยนไดฝกฝนการกระท า นน ๆ จนผเรยนสามารถท าไดอยางคลองแคลว ช านาญ เปนไปโดยอตโนมต และดวยความเชอมน ในตนเอง ขนท 6 ขนการปรบปรงและประยกตใช เปนขนทชวยใหผเรยนปรบปรง ทกษะหรอการปฏบตของตนใหดยงขน และประยกตใชทกษะทตนไดรบการพฒนาในสถานการณตาง ๆ ขนท 7 ขนการคดรเรม เมอผเรยนสามารถปฏบตหรอกระท าสงใดสงหนงอยางช านาญ และสามารถประยกตใชในสถานการณทหลากหลายแลว ผปฏบตจะเรมเกดความคดใหม ๆ ในการกระท า หรอปรบการกระท านนใหเปนไปตามทตนตองการ 1.4 ผลทผเรยนจะไดรบจากการเรยนตามรปแบบ ผเรยนจะสามารถกระท าหรอแสดงออกอยางคลองแคลว ช านาญ ในสงทตองการใหผเรยนท าได นอกจากนนยงชวยพฒนาความคดสรางสรรค และความอดทนใหเกดขนในตวผเรยนดวย

2. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของแฮรโรว (Harrow’s Instructional Model

for Psycho Motor Domain) 2.1 ทฤษฎ/หลกการ/แนวคดของรปแบบ แฮรโรว (Harrow, 1972 : 96 – 99. อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2550 : 245 – 246) ไดจดล าดบขนของการเรยนรทางดานทกษะปฏบตไว 5 ขน โดยเรมจากระดบทซบซอนนอยไปจนถงระดบทมความซบซอนมาก ดงนนการกระท าจงเรมจากการเคลอนไหวกลามเนอใหญไปถงการเคลอนไหวกลามเนอยอย ล าดบขนดงกลาวไดแก การเลยนแบบ การลงมอกระท าตามค าสง การกระท าอยางถกตองสมบรณ การแสดงออก และการกระท าอยางเปนธรรมชาต 2.2 วตถประสงคของรปแบบ รปแบบนมงใหผเรยนเกดความสามารถทางดานทกษะปฏบตตาง ๆ กลาวคอ ผเรยนสามารถปฏบตหรอกระท าอยางถกตองสมบรณและช านาญ 2.3 กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบ ขนท 1 ขนการเลยนแบบ เปนขนทใหผเรยนสงเกตการกระท าทตองการให

Page 20: บทที่ 2(2)

ผเรยนท าได ซงผเรยนยอมจะรบรหรอสงเกตเหนรายละเอยดตาง ๆ ไดไมครบถวน แตอยางนอยผเรยนจะสามารถบอกไดวา ขนตอนหลกของการกระท านน ๆ มอะไรบาง ขนท 2 ขนการลงมอกระท าตามค าสง เมอผเรยนไดเหนและสามารถบอกขนตอนของการกระท าทตองการเรยนรแลว ใหผเรยนลงมอท าโดยไมมแบบอยางใหเหน ผเรยนอาจลงมอท าตามค าสงของผสอน หรอท าตามค าสงทผสอนเขยนไวในคมอกได การลงมอปฏบตตามค าสงน แมผเรยนจะยงไมสามารถท าไดอยางสมบรณ แตอยางนอยผเรยนกไดประสบการณในการลงมอท าและคนพบปญหาตาง ๆ ซงชวยใหเกดการเรยนรและปรบการกระท าใหถกตองสมบรณขน ขนท 3 ขนการกระท าอยางถกตองสมบรณ ขนนเปนขนทผเรยนจะตองฝกฝนจนสามารถท าสงนน ๆ ไดอยางถกตองสมบรณ โดยไมจ าเปนตองมแบบอยางหรอมค าสงน าทางการกระท า การกระท าทถกตอง แมน ตรง พอด สมบรณแบบ เปนสงทผเรยนจะตองสามารถท าไดในขนน ขนท 4 ขนการแสดงออก ขนนเปนขนทผเรยนมโอกาสไดฝกฝนมากขน จนกระทงสามารถกระท าสงนนไดถกตองสมบรณแบบอยางคลองแคลว รวดเรว ราบรน และดวยความมนใจ ขนท 5 ขนการกระท าอยางเปนธรรมชาต ขนนเปนขนทผเรยนสามารถกระท าสงนน ๆ อยางสบาย ๆ เปนไปอยางอตโนมตโดยไมรสกวาตองใชความพยายามเปนพเศษ ซงตองอาศยการปฏบตบอย ๆ ในสถานการณตาง ๆ ทหลากหลาย 2.4 ผลทผเรยนจะไดรบจากการเรยนตามรปแบบ ผเรยนจะเกดการพฒนาทางดานทกษะปฏบต จนสามารถกระท าไดอยางถกตองสมบรณ

3. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส (Davies’ Instructional Model for Psycho Motor Domain) 3.1 ทฤษฎ/หลกการ/แนวคดของรปแบบ เดวส (Davies, 1971: 50-56. อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2550 : 246 – 247) ไดน าเสนอแนวคดเกยวกบการพฒนาทกษะปฏบตไววา ทกษะสวนใหญจะประกอบไปดวยทกษะยอย ๆ จ านวนมาก การฝกใหผเรยนสามารถท าทกษะยอย ๆ เหลานนไดกอนแลวคอยเชอมโยงตอกนเปนทกษะใหญ จะชวยใหผเรยนประสบผลส าเรจไดดและเรวขน 3.2 วตถประสงคของรปแบบ รปแบบนมงชวยพฒนาความสามารถดานทกษะปฏบตของผเรยน โดยเฉพาะ อยางยง ทกษะทประกอบดวยทกษะยอยจ านวนมาก 3.3 กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบ ขนท 1 ขนสาธตทกษะหรอการกระท า ขนนเปนขนทใหผเรยนไดเหนทกษะ

Page 21: บทที่ 2(2)

หรอการกระท าทตองการใหผเรยนท าไดในภาพรวม โดยสาธตใหผเรยนดทงหมดตงแตตนจนจบ ทกษะหรอการกระท าทสาธตใหผเรยนดนน จะตองเปนการกระท าในลกษณะทเปนธรรมชาต ไมชาหรอเรวเกนปกต กอนการสาธต ครควรใหค าแนะน าแกผเรยนในการสงเกต ควรชแนะจดส าคญทควรใหความสนใจเปนพเศษในการสงเกต ขนท 2 ขนสาธตและใหผเรยนปฏบตทกษะยอย เมอผเรยนไดเหนภาพรวมของการกระท าหรอทกษะทงหมดแลว ผสอนควรแตกทกษะทงหมดใหเปนทกษะยอย ๆ หรอแบงสงทกระท าออกเปนสวนยอย ๆ และสาธตสวนยอยแตละสวนใหผเรยนสงเกตและท าตามไปทละสวนอยางชา ๆ ขนท 3 ขนใหผเรยนปฏบตทกษะยอย ผเรยนลงมอปฏบตทกษะยอยโดยไมมการสาธตหรอมแบบอยางใหด หากตดขดจดใด ผสอนควรใหค าชแนะ และชวยแกไขจนกระทงผเรยนท าได เมอไดแลวผสอนจงเรมสาธตทกษะยอยสวนตอไป และใหผเรยนปฏบตทกษะยอยนนจนท าได ท าเชนนเรอยไปจนกระทงครบทกสวน ขนท 4 ขนใหเทคนควธการ เมอผเรยนปฏบตไดแลว ผสอนอาจแนะน าเทคนควธการทจะชวยใหผเรยนสามารถท างานนนไดดขน เชน ท าไดประณตสวยงามขน ท าไดรวดเรวขน ท าไดงายขน หรอสนเปลองนอยลง เปนตน ขนท 5 ขนใหผเรยนเชอมโยงทกษะยอย ๆ เปนทกษะทสมบรณ เมอผเรยนสามารถปฏบตแตละสวนไดแลว จงใหผเรยนปฏบตทกษะยอย ๆ ตอเนองกนตงแตตนจนจบ และฝกปฏบตหลาย ๆ ครง จนกระทงสามารถปฏบตทกษะทสมบรณไดอยางช านาญ 3.4 ผลทผเรยนจะไดรบจากการเรยนตามรปแบบ ผเรยนจะสามารถปฏบตทกษะไดเปนอยางด มประสทธภาพ จากการศกษาคนควาครงนผศกษาคนควารปแบบการสอนทเนนการพฒนาดานทกษะพสย (Psycho-Motor Domain) ดงกลาว ผศกษาคนควาพบวา รปแบบการสอนมความสอดคลองกบรปแบบการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction) ซงมนกวชาการไดกลาวถงหลกการ ทฤษฎ และขนตอนการสอนไว ดงน 1. รปแบบการเรยนการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction Model)

ทฤษฎ/หลกการ/แนวคดของรปแบบ จอยส และวล (Joyce and Weil, 1996 : 334. อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2550 : 256 – 257) อางวา มงานวจยจ านวนไมนอยทชใหเหนวา การสอนโดยมงเนนใหความรทลกซง ชวยให ผเรยนรสกวามบทบาทในการเรยน ท าใหผเรยนมความตงใจในการเรยนรและชวยใหผเรยนประสบความส าเรจในการเรยน การเรยนการสอน โดยจดสาระและวธการใหผเรยนอยางดทงทางดานเนอหาความร และการใหผเรยนใชเวลาเรยนอยางมประสทธภาพ เปนประโยชนตอการเรยนรของผเรยนมาก

Page 22: บทที่ 2(2)

ทสด ผเรยนมใจจดจอกบสงทเรยนและชวยใหผเรยน 80 % ประสบความส าเรจในการเรยน นอกจากนนยงพบวา บรรยากาศทไมปลอดภยส าหรบผเรยนสามารถสกดกนความส าเรจของผเรยนได ดงนน ผสอนจงจ าเปนตองระมดระวงไมท าใหผเรยนเกดความรสกในทางลบ เชน การดดาวากลาว การแสดงความไมพอใจ หรอวพากษวจารณผเรยน วตถประสงคของรปแบบ รปแบบการเรยนการสอนนมงชวยใหไดเรยนรทงเนอหาสาระและมโนทศนตาง ๆ รวมทงไดฝกปฏบตทกษะตาง ๆ จนสามารถท าไดดและประสบผลส าเรจไดในเวลาทจ ากด กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบ การเรยนการสอนรปแบบนประกอบดวยขนตอนส าคญ ๆ 5 ขน ดงน

ขนท 1 ขนน า 1.1 ผสอนแจงวตถประสงคของบทเรยนและระดบการเรยนรหรอพฤตกรรมการเรยนรทคาดหวงแกผเรยน 1.2 ผสอนชแจงสาระของบทเรยน และความสมพนธกบความรและประสบการณเดมอยางคราว ๆ 1.3*ผสอนชแจงกระบวนการเรยนร และหนาทรบผดชอบของผเรยนในแตละขนตอน ขนท 2 ขนน าเสนอบทเรยน 2.1 หากเปนการน าเสนอเนอหาสาระ ขอความร หรอมโนทศน ผสอนควรกลนกรอง และสกดคณสมบตเฉพาะของมโนทศนเหลานน และน าเสนออยางชดเจนพรอมทงอธบายและยก ตวอยางประกอบใหผเรยนเขาใจ ตอไปจงสรปค านยามของมโนทศนเหลานน 2.2 ตรวจสอบวาผเรยนมความเขาใจตรงตามวตถประสงคกอนใหผเรยนลงมอฝกปฏบต หากผเรยนยงไมเขาใจ ตองสอนซอมเสรมใหเขาใจกอน ขนท 3 ขนฝกปฏบตตามแบบ ผสอนปฏบตใหผเรยนดเปนตวอยาง ผเรยนปฏบตตาม ผสอนใหขอมลปอนกลบ ใหการเสรมแรงหรอแกไขขอผดพลาดของผเรยน ขนท 4 ขนฝกปฏบตภายใตการก ากบของผชแนะ ผเรยนลงมอปฏบตดวยตนเอง โดยผสอนคอยดแลอยหาง ๆ ผสอนจะสามารถประเมนการเรยนรและความสามารถของผเรยนไดจากความส าเรจและความผดพลาดของการปฏบตของผเรยน และชวยเหลอผเรยน โดยใหขอมลปอนกลบเพอใหผเรยนแกไขขอผดพลาดตาง ๆ

Page 23: บทที่ 2(2)

ขนท 5 การฝกปฏบตอยางอสระ หลงจากทผเรยนสามารถปฏบตตามขนท 4 ไดถกตองประมาณ 80 - 90 % แลว ผสอนควรปลอยใหผเรยนปฏบตตอไปอยางอสระ เพอชวยใหเกดความช านาญและการเรยนรอยคงทน ผสอนไมจ าเปนตองใหขอมลปอนกลบในทนท สามารถใหภายหลงได การฝกในขนนไมควรท าตดตอกนในครงเดยว ควรมการฝกเปนระยะๆ เพอชวยใหการเรยนรอยคงทนขน ผลทผเรยนจะไดรบจากการเรยนตามรปแบบ การเรยนการสอนแบบน เปนไปตามล าดบขนตอน ตรงไปตรงมา ผเรยนเกดการเรยนรทงทางดานพทธพสย และทกษะพสยไดเรวและไดมากในเวลาทจ ากด ไมสบสน ผเรยนไดฝกปฏบตตามความสามารถของตน จนสามารถบรรลวตถประสงค ท าใหผเรยนมแรงจงใจในการเรยน และมความรสกทดตอตนเอง

2. การจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) สวทย มลค า และอรทย มลค า (2547 : 230 – 237) กลาววา การจดการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) เปนรปแบบการสอนทมเปาหมายเพอฝกทกษะหรอใหความรเบองตนแกผเรยนเพอใหมพฤตกรรมตามวตถประสงคทไดก าหนด การเรยนการสอนแบบชแนะนมพนฐานมาจากทฤษฎทางจตวทยากลมพฤตกรรมนยม และจตวทยากร ฝกการเรยนการสอน เนนการฝกและเสรมแรงทางในขณะเรยนหรอฝกปฏบตงาน และจะคอยลดการเสรมแรงเมอผเรยนมพฤตกรรมทตองการ การเรยนการสอนจะเนนใหผเรยนสามารถท างานไดอยางมล าดบขนตอน รวมทงสามารถท างานรวมกบคนอนได ลกษณะการสอนแบบชแนะจะเรมจากการฝกท าอยางงายกอนแลวคอยเพมล าดบความยากขนอยางมล าดบขนตอน ซงมองคประกอบส าคญของการจดการเรยนร ดงน

2.1 ล าดบขนตอนการเรยนร ผสอนตองวเคราะหพฤตกรรมของผเรยนวา การเกดการ เรยนรจะตองมพฤตกรรมยอยอะไรบาง แลวเขยนลงในกระดาษเปนขอ ๆ

2.2 เกณฑวดสภาพความส าเรจ ผสอนจะตองก าหนดเกณฑวดสภาพความส าเรจ ซงทก คนตองผานเกณฑอยางนอย รอยละ 80 ขนไป ถงจะฝกทกษะขนตอไปได ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ ส าหรบขนตอนการจดการเรยนรแบบชแนะ ประกอบดวยขนตอนทส าคญทส าคญดงตอไปน

1. ขนทบทวนความรเดม เปนการทบทวนความรเดมทผเรยนไดเรยนผานไปแลว ผสอนอาจใชการซกถาม

Page 24: บทที่ 2(2)

ทบทวน ตรวจสอบการบานในบทเรยนทผานมา พรอมทงอธบายความเชอมโยงระหวางเนอหาทผเรยนไดเรยนมาแลวกบเนอหาทจะเรยนตอไป ในขนนสวนใหญจะเปนการใชค าถามพรอมทงใหผเรยนรวมอภปรายรวมกน

2. ขนบอกวตถประสงค เปนการบอกวตถประสงคการเรยนใหผเรยนทราบวตถประสงคทผสอนบอกผเรยน

ควรชดเจน และใชภาษางาย ๆ ในขนนผเรยนควรจะรดวยวาจะไดรบความรหรอสทธประโยชนอะไรบางหลงจากทเรยนจบบทเรยน ผลงานผเรยนควรจะเปนอยางไร พรอมทงเนอหาโดยสงเขป และทส าคญผสอนจะตองระบบทบาทความรบผดชอบของผเรยนแตละคนแตละกลมดวยวาใครมหนาทอะไรในระหวางการปฏบต วตถประสงคของการเรยนจะตองสมพนธกบเนอหาทผานมา

3. ขนน าเสนอเนอหาใหม เปนการน าเสนอเนอหาสารสนเทศหรอทกษะ ซงผสอนจะตองจดเตรยมและ

วเคราะหเนอหาใหเปนไปอยางมล าดบขนตอนชดเจน ควรมตวอยางและค าถามทหลากหลาย และค าถามระหวางการสอน และในการสอนแตละขนตอนหรอแตละเนอหา ควรจะมการใชสอทศนปกรณประกอบการสอน และใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนร ในขนตอนนถอไดวามความส าคญมากโดยเฉพาะในสวนของการจดเรยงล าดบเนอหา ซงจะเปนการน าความรจากผสอนไปสเดกโดยตรง การสอนควรเปนไปตามล าดบขนตอน การสอนจ าเปนตองมการสาธต ผสอนจะตองแบงขนตอนของการสาธตนนออกเปนขนตอนยอย เชน การเขยนภาพ Oblique ผสอนจะตองแบงออกเปนหวขอยอยของการสาธต คอ วธการเขยนเสนเบา วธการเขยนเสนหนก ขนตอน และหลกการเขยนภาพ Oblique ในเบองตน โดยเรมจากรปกลองสเหลยม การวดและก าหนดขนาด เปนตน สงทควรพจารณาของผสอนในขนตอนน คอ ผเรยนอาจจะมความถนดทแตกตางกน มประสบการณทแตกตางกน ท าใหการสอนบางครงลาชาไมทนความตองการของผสอน ซงสามารถแกปญหาไดดงน 3.1 วเคราะหเนอหาทจะสอนใหเหมาะสมกบวยและความตองการของผเรยน ไมควรใชวธการปฏบตทสลบซบซอนมากนก 3.2 เขยนแผนผงเนอหาจากกวางสดไปหาเนอหาทแคบทสด 3.3 แบงทกษะทจะสอนออกเปนทกษะยอย แลวจดเรยงล าดบใหพอเหมาะ 3.4 น าเสนอเนอหาโดยสรปลวงหนาใหผเรยนไดรบรกอนแลวคอยเสรมเนอหาใหม อยางละเอยด 3.5 เลอกตวอยางใหเหนภาพทชดเจนในแตละประเดนหลก พรอมทงเชอมโยง ในแตละขนตอนใหเหนภาพรวมของการสอนทงหมด

Page 25: บทที่ 2(2)

3.6 ซกถามผเรยนเพอตรวจสอบความเขาใจในขนตอนน 3.7 สรปประเดนหลกของการเรยนเมอจบหนวยของเนอหา พรอมทงเชอมโยงใหเหนเนอหาทจะเรยนในครงตอไป

4. ขนฝกโดยการชแนะ เปนการใหผเรยนไดฝกโดยผสอนจะควบคมกระบวนการ และตรวจสอบการท างาน

ของผเรยนอยางใกลชดทงรายบคคลและกลมอสระ โดยผสอนมอบหมายใหผเรยนฝกอสระพรอมทงแกไขขอผดพลาดในการปฏบตงานของผเรยน ส าหรบเทคนคทใชมหลายวธ ซงการใชค าถามเพอสอบทานความคดของผเรยนในระหวางปฏบตเปนวธทใชมากทสด โดยจะซกถามควบคไปกบการปฏบต การใชค าถามควบคกบการปฏบตจะเปนการตรวจสอบความเขาใจของผเรยน เมอผสอนทราบความรความเขาใจของผเรยนแลวกแกไขขอผดพลาดใหกบผเรยนทยงไมเขาใจหรอเขาใจผด การเกดขอผดพลาดนนจะท าใหการเรยนของผเรยนไดดขน ซงตองเปนการแกไขทนทกอนทผเรยนจะเขาใจผดจนปฏบตกลายเปนนสย ดงนนถาผเรยนยงมขอผดพลาด หรอไมสามารถท างานในขนตอนใดกยงไมควรสอนเนอหาหรอทกษะตอไป เกณฑการประเมนในการผานขนตอนในการปฏบตผเรยนตองท าถกตอง 85 – 100 % ในแตละขนตอน ถายงไมถงเกณฑผสอนตองแกไขจนไดตามเกณฑ

5. ขนการฝกโดยอสระ เปนการใหผเรยนฝกโดยอสระโดยผสอนมอบหมายงานใหผเรยนไดท าโดยอสระ

การฝกอสระผสอนตองตรวจสอบการท างานของผเรยนอยางระมดระวงทงการท างานรายบคคลหรอกลม โดยเฉพาะในการสอนกอนการปฏบต ตองจดเตรยมเอกสารคมอการท างาน และเวลาทฝกตองเพยงพอตอการฝกในแตละครง เพอใหผเรยนไดท างานตามทผสอนไดก าหนด ในระหวางทฝกผสอนควรดอยหาง ๆ เพอตรวจดวาผเรยนไดปฏบตไดถกตองไมมขอผดพลาด หรอเกดความผดพลาดระหวางการฝก อยางไรกตามการฝกปฏบตของผเรยนจะเปนไปตามก าหนดไดนนผสอนจ าเปนตองมใบงานซงจะเปนเอกสารแนะน าในการท างาน การใหการบานกเปนการฝกเพอใหผเรยนมลกษณะแบบคอยเปนคอยไป แตปญหาของการใหการบานทผานมา คอ ผสอนใหการบานโดยทเดกยงไมเขาใจในเรองนนอยาสงชดเจนมากอน แทนทจะเปนการฝกเพอใหเกดทกษะทช านาญกลายเปนการสรางความคบของใจใหเดก หรอบางทกเกดทศนคตทไมดตอการเรยนวชานน

6. ขนทบทวน เปนการทบทวนเนอหาทผเรยนไดเรยนมาแลวทงหมดพรอมทงใหงานเพมเตมจาก

การเรยน ซงขนทบทวนความรเดมควรจะมอยในแผนการสอนทกครง ซงจะท าใหผเรยนมทกษะ มากขน และพรอมทจะเรยนรในขนตอไป ขนทบทวนนจดเปนขนตอนทจ าเปนมากโดยเฉพาะเนอหา

Page 26: บทที่ 2(2)

ใหมทผเรยนไมเคยเรยนรมากอน รวมทงทกษะทจ าเปนทผเรยนจะตองมความรมากอนรวมทงทกษะ ทจ าเปนทผเรยนจะตองมความรเพอน าไปใชในการเรยนเนอหาตอไป การทบทวนสามารถท าไดหลายวธ การใหการบานเปนวธการหนงของการทบทวน แตการบานนนจะตองมคณคาเปนการฝกปฏบตเพมมใชท าแลวผเรยนยงคงมขอสงสยอย

การจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) ในการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดยดหลกและรปแบบการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction) ของ สวทย มลค า และอรทย มลค า (2547 : 230 – 270) ซงประกอบดวยการจดกจกรรมการเรยนร 6 ชนตอน ดวยมความเหมาะสมตามบรบทของผเรยนวธสอนทใหผเรยนไดรบประสบการณใกลเคยงกบประสบการณตรงมากทสด และเปนรปแบบการสอนทมเปาหมายเพอฝกทกษะหรอใหความรเบองตนแกผเรยน เพอใหมพฤตกรรมตามวตถประสงคทไดก าหนด การเรยนการสอนจะเนนใหผเรยนสามารถท างานไดอยางมล าดบขนตอน รวมทงสามารถท างานรวมกบคนอนได ลกษณะการสอนแบบชแนะจะเรมจากการฝกท าอยางงายกอนแลวคอยเพมล าดบความยากขนอยางมล าดบขนตอน

ขอดและขอจ ากดของการจดการเรยนรแบบชแนะ ขอด

1. นกเรยนทกคนไดรบความรและทกษะพนฐานตามทก าหนดไวในเปาหมายแตอาจใชเวลาทแตกตางกน 2. ผเรยนไดรบการเรยนรอยางเปนขนเปนตอน พรอมไดรบการเสรมแรงจากผสอน 3. เปนการสงเสรมประสทธภาพในการอาน กระบวนการทางคณตศาสตร กฎไวยากรณ โดยเฉพาะเดกทมปญหาทางดานสงคม 4. ฝกใหนกเรยนสามารถท างานไดโดยไมมขอผดพลาดหรอมขอผดพลาดนอยทสด 5. การวดและประเมนผลงายไมซบซอน เพราะประเมนจากพฤตกรรมหรอทกษะ ขนพนฐาน ขอจ ากด 1. ไมเหมาะสมกบการจดการเรยนรเนอหาทเกยวกบความซาบซงวรรณคด ความคดสรางสรรค และการแกปญหา 2. การเรยนบางเนอหาอาจตองใชเวลามาก เพราะผเรยนแตละคนมรปแบบในการเรยนร ไมเทากน นอกจากนเวลาเรยนตามหลกสตรก าหนดนอยเกนไป 3. ผสอนไมไดรบการอบรมหลกการเสรมแรง ท าใหผเรยนทอแท หรอไมมความตงใจ

Page 27: บทที่ 2(2)

2. แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct instruction) ความหมายของการเรยนร วมลรตน สนทรโรจน (2545 : 274) ใหความหมายของแผนการสอนไววา แผนการสอน คอ แผนการจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอการสอน การวดผลประเมนผลใหสอดคลองกบเนอหาและจดประสงคทก าหนดไวในหลกสตร หรอกลาวอกนยหนงวา แผนการสอนเปนแผนทผสอนจดท าขนจากคมอครหรอแนวการสอนของกรมวชาการ ท าใหผสอนทราบวาจะสอนเนอหาใด เพอจดประสงคใด สอนอยางไร ใชสออะไร และวดผลประเมนผลโดยวธใด จากความหมายพอสรปไดวา แผนการจดการเรยนร หมายถง การวางแผนจดการเรยนร ทจดท าเปนลายลกษณอกษรเพอใชในการปฏบตการสอนในรายวชาใดวชาหนงเปนการเตรยมการสอนอยางเปนระบบ และเปนเครองเมอทชวยพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรไปสจดประสงคการเรยนรและจดหมายของหลกสตร โดยใชสอประกอบและการวดประเมนผลใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรของผเรยนทวเคราะหมาจากเจตนารมณของหลกสตร

ความส าคญของแผนการจดการเรยนร วมลรตน สนทรโรจน (2545 : 274 – 275) ไดกลาวถงความส าคญของแผนการจดการเรยนรวา แผนการเรยนรเปรยบไดกบไดพมพเขยวของวศวกรหรอสถาปนกทใชเปนหลกในการควบคมงานกอสราง วศวกรหรอสถาปนกจะขาดพมพเขยวไมไดฉนใด ผเปนครกขาดแผนการสอนไมไดฉนนน ยงผสอนไดท าแผนการสอนดวยตนเอง กยงจะใหประโยชนแกตนเองมากเพยงนน ผลดของการท าแผนการสอน สรปไดดงน 1. ท าใหเกดการวางแผนวธสอน วธเรยนทมความหมายยงขน เพราะเปนการจดท าอยางมหลกการทถกตอง 2. ชวยใหครมสอการสอนทท าดวยตนเอง ท าใหเกดความสะดวกในการจดการเรยนการสอน ท าใหสอนไดครบถวนตรงตามหลกสตร และสอนไดทนเวลา 3. เปนผลของวชาการทสามารถเผยแพรเปนตวอยางได 4. ชวยใหความสะดวกแกครผสอนแทนในกรณทผสอนไมสามารถเขาสอนได องคประกอบของแผนการจดการเรยนร องคประกอบของแผนการจดการเรยนรเกดจากความพยายามตอบค าถาม ดงตอไปน 1. สอนอะไร (หนวย ทงเรอง ความคดรวบยอด หรอสาระส าคญ ) 2. เพอจดประสงคอะไร (จดประสงคเชงพฤตกรรม)

Page 28: บทที่ 2(2)

3. ตวสาระอะไร (โครงราง เนอหา) 4. ใชวธการใด (กจกรรมการเรยนการสอน) 5. ใชเครองมออะไร (สอการเรยนการสสอน) 6. ทราบไดอยางไรวาประสบความส าเรจหรอไม (วดผลประเมนผล)

เพอตอบค าถามดงกลาว จงก าหนดใหแผนการสอนมองคประกอบ ดงน 1. กลมสาระการเรยนร หนวยทสอนและสาระส าคญ (ความคดรวบยอด) ของเรอง 2. จดประสงคเชงพฤตกรรม 3. สาระการเรยนร 4. กจกรรมการเรยนการสอน 5. สอการเรยนการสอน 6. วดผลประเมนผล

รปแบบของแผนการจดการเรยนร

วมลรตน สนทรโรจน (2545 : 275 – 279) ไดกลาวถงรปแบบของแผนการจดการเรยนร ไววา ไมมรปแบบตายตวขนอยกบหนวยงาน หรอสถานศกษาแตละแหงจะก าหนด อยางไรกตามลกษณะสวนใหญของแผนการสอนจะคลายคลงกน ซงพอพอสรปได 3 รปแบบ ดงน

1. แบบเรยงหวขอ รปแบบนจะเขยนเรยงล าดบกอนหลง โดยไมตองตตาราง รปแบบนใหความสะดวกในการเขยน แตมสวนเสยคอยากตอการดใหสมพนธกนในแตละหวขอ ดงตวอยาง

\

Page 29: บทที่ 2(2)

ตวอยางรปแบบการเขยนแผนการเรยนรแบบเรยงหวขอ

แผนจดการเรยนร หนวยท...................................................................................................................... หนวยยอยท .........................................................................................................ชน.............................. เรอง.................................................................................................เวลาเรยน..............................ชวโมง

1. สาระส าคญ ........................................................................................................................................... ...................... 2. จดประสงคการเรยนร 2.1 จดประสงคปลายทาง ............................................................................................................................. .................................... 2.2 จดประสงคน าทาง ........................................................................................................................................... ...................... ............................................................................................................................. .................................... 3. สาระการเรยนร ............................................................................................................................. .................................... 4. สอการเรยนร ........................................................................................................................................... ...................... ............................................................................................................................. .................................... 5. กจกรรมการเรยนร 5.1 ขนน าเขาสบทเรยน 5.2 ขนเสนอความรใหม (สอน) 5.3 ขนฝกทกษะ 5.4 ขนแลกเปลยนเรยนร 5.5 ขนสรปความร

6. การวดและประเมนผล........................................................................................................................................... ...................... 7. กจกรรมเสนอแนะเพมเตมหลงสอน................................................................................................................ ................................................. ............................................................................................................................. ....................................

Page 30: บทที่ 2(2)

2. แบบกงตาราง รปแบบนจะเขยนเปนชอง ๆ ตามหวขอทก าหนด แมวาตองใชเวลาในการตตารางแตกสะดวกตอการอาน ท าใหเหนความสมพนธของแตละหวขออยางชดเจน ดงตวอยาง

ตวอยางรปแบบการเขยนแผนการเรยนรแบบกงตาราง

แผนการสอนกลมสาระการเรยนร.....................................................................................ชน................. หนวยท ............ เรอง .................................................เวลา ...........ชวโมง วนท ............... ....................สาระส าคญ .............................................................................................................................. .............. จดประสงคปลายทาง 1. ........................................................................................................ .................. 2. ..........................................................................................................................

จดประสงคการเรยนร

สาระการเรยนร

กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร

การวดและประเมนผล

หมายเหต

1. ขนน า ....................................... ....................................... 2. ขนสอน ....................................... ....................................... 3. ขนสรป ....................................... ....................................... 4. ขนวดผล ....................................... .......................................

Page 31: บทที่ 2(2)

3. แบบแผนการจดการเรยนร

ตวอยางรปแบบการเขยนแผนการเรยนรแบบแผนจดการเรยนร

กลมสาระ ........................................................... ................... ชน....................... ภาคเรยน ................... ชอแผน................................................................................................................. เวลา ................ชวโมง 1. ผลการเรยนรทคาดหวง 1.1 ......................................................................................................................... ....................... 1.2 ...................................................................................................... .......................................... 1.3 ......................................................................................................................... .......................

2. สาระการเรยนร 2.1 ................................................................................................................................................ 2.2 ......................................................................................................................... ....................... 2.3 ......................................................................................................................... .......................

3. แหลงการเรยนร 3.1 ............................................................................. ................................................................... 3.2 ......................................................................................................................... ....................... 3.3 ................................................................................................................................................

4. กระบวนการจดการเรยนร 4.1 ขนน าเขาสบทเรยน 4.2 ขนน าเสนอความรใหม 4.3 ขนฝกทกษะ 4.4 ขนแลกเปลยนเรยนร 4.5 ขนสรปความร

5. กระบวนการวดผลประเมนผล 3.1 ......................................................................................................................... ....................... 3.2 ............................................................... ................................................................................. 3.3 ......................................................................................................................... .......................

Page 32: บทที่ 2(2)

ในการจดท าแผนการสอนหรอแผนการจดกจกรรมการเรยนรของครผสอนในปจจบนจะตองมการศกษาหลกสตรสถานศกษา และกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มขนตอนในการจดท าคอ วเคราะหจดประสงคการเรยนร วเคราะหสาระการเรยนร วเคราะหกระบวนการจดการเรยนร วเคราะหกระบวนการวดและประเมนผล วเคราะหแหลงเรยนร และบนทกผลการจดการเรยนรตามทครสอนไดรบปฏบตการสอน จงถอวาไดวามการพฒนากระบวนการเรยนรทสมบรณ เพอการจดการท างานศกษาคนควาและพฒนาผลงานทางวชาการ เปนการสอนตามนโยบายของหลกการการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 จะเหนไดชดวา หลกสตรมเจตนารมณตองการใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง มใชในกระบวนการทางความคดเพยงอยางเดยว ดงนนในการน าทกษะกระบวนการเขาสชนเรยน ไมวาจะเปนการสอนหรอการสอบ ควรจะผานกจกรรมหรอภาระงานทางความคดไดนนถอเปนเรองทอาจจะเพมเตมไดภายหลงเมอประสบการณในการใชมากขนแลว เมอเปนเชนนนการด าเนนการวดประเมนผลหรอการสอบวดเนนกระบวนการทกลาวมา ในทนนกเปนการวดประเมน หรอการสอบ ทองการใชทกษะกระบวนการในกจกรรมหรอภาระงานลงมอปฏบตจรง เชนกน การน ากจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction)ไปใชสอนเดกนน มล าดบเหตการณ 6 ขนตอน คอ 1. ขนทบทวนความรเดม 2. ขนบอกวตถประสงค 3. ขนน าเสนอเนอหาใหม 4. ขนฝกโดยการชแนะ 5. ขนการฝกโดยอสระ 6. ขนทบทวน ขอดของการจดการเรยนรแบบชแนะ 1. นกเรยนทกคนไดรบความรและทกษะพนฐานตามทก าหนดไวในเปาหมายแตอาจใชเวลา ทแตกตางกน 2. ผเรยนไดรบการเรยนรอยางเปนขนเปนตอน พรอมไดรบการเสรมแรงจากผสอน 3. ฝกใหนกเรยนสามารถท างานไดโดยไมมขอผดพลาดหรอมขอผดพลาดนอยทสด 4. การวดและประเมนผลงายไมซบซอน เพราะประเมนจากพฤตกรรมหรอทกษะ ขนพนฐาน

กระบวนการ วธการในการพฒนาการเรยนรนนมหลากหลายมากมาย ซงตางมผลกระทบตอการเปลยนแปลงการเรยนรของนกเรยนแตกตางกนไป วธการสอนแบบการชแนะ (Direct

Page 33: บทที่ 2(2)

Instruction) ถอวามประสทธภาพและชวยใหนกเรยนไดพฒนาการเรยนรไดอยางยงยน เนองจากสามารถท าใหนกเรยนเกดความร ทกษะ และสามารถน าความรไปใชใหเกดผลในทางปฏบตได ซงเปนเปาหมายปลายทมงหวงใหเกดขน ดงตาราง 3 ตาราง 3 การเปรยบเทยบการเรยนการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction)กบการเรยนการสอน แบบอน

ประเภทของการพฒนาวชาชพ (continuing development

components)

ระดบของผลกระทบทเกดขน

ความตระหนก

ความร ทกษะ การน าไปใช

การใหศกษาคนควาการอาน หรอ การฟงบรรยาย

การใหเหนแบบอยางและการไดสงเกตการปฏบตงานทด

การใหฝกปฏบตในสถานการณจ าลองและ มเพอนนกเรยนใหขอมลปอนกลบ

การรบการชแนะการสอนในชนเรยนเพอพฒนาความสามารถในการเรยนร

Gottesman (2000 : 127 อางถงใน เฉลมชย พนธเลศ. เวบไซต) ใหขอมลไววาในการ ถายโยงทกษะใหม (transfer/Internalization of new skills) เมอเราใชวธการถายโยงการเรยนร ดวยวธการชแนะแกนกเรยน ความรและทกษะใหมจะมความคงทนมากกวาวธการอน ๆ กลาวคอ หลงรบการชแนะสามารถจดจ าความรไดถงรอยละ 90 และแมวาเวลาจะผานไปนานระดบความร ความเขาใจกยงคงอยทระดบรอยละ 90 ดงตาราง 4

Page 34: บทที่ 2(2)

ตาราง 4 แสดงประสทธภาพการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction)

วธการทใชในการพฒนาการเรยนรของนกเรยน

ระดบของความรในระยะสน (know level or short term)

ระดบของความรในระยะยาว (application level or long

term)

ใหความรเชงทฤษฎ(theory) 20 % 5 %

การสาธต(demonstration) 35 % 10 % การเปนแบบอยาง และแนะน าวธปฏบต (modeling and guided practice)

70 % 20 %

การใหปฏบตและรบขอมลปอนกลบ(feedback)

80 % 25 %

การชแนะ (Direct Instruction) 90 % 90 %

จากตาราง 3 และ 4 สรปไดวาวธการจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสามารถท าใหผเรยนเกดความตระหนก มความร เกดทกษะ และสามารถน าไปใชไดจรง ผเรยนมระดบของความรในระยะสนและระยะยาว สามารถจดจ าจากประสบการณจรงและการไดลงมอปฏบต ไปพฒนาตนเองสระดบความสามารถทสงขนได หลกสตรตองการใหผเรยนเกดกระบวนการเรยนรเพอน าไปใชจรง ดงนนครควรเนนความส าคญของการสอบวดทกษะกระบวนการปฏบต เพอปรบปรงการเรยนเปนพเศษเพอวาเมอเกดความบกพรองประการใด จะไดมโอกาสแกไขปรบปรงการเรยน ไมปลอยไวจนถงการประเมนสดทายเพอการตดสนผลการเรยน ซงอาจจะมโอกาสไดแกไขแลว เรองของทกษะกระบวนการทครบวงจร จะเกดขนใหสงเกตหรอวดไดครบถวนกตอเมอภาระหรอการท างาน ถาไมมการท างานจะเกดทกษะกระบวนการทครบวงจรไมได ดงนนถาจะวด ทเนนทกษะกระบวนการในดานตวผเรยน ไมวาจะวดวาผเรยนเขาใจและรบรขนตอนหรอไม หรอวดวาผเรยนน ากระบวนการไปใชไดหรอไม หรอผเรยนตดนสยการใช 1. วดในสถานการณจรงหรอสงเกตผเรยนในการปฏบตภาระงานจรง ๆ จดเปนสถานการณหรอโจทยส าหรบการวดกระบวนการทดทสด แตสถานการณคงเอออ านวยใหเกดสภาพโจทยการจดอยางนเสมอไป โดยเฉพาะถาเปนการวดผลงานของผเรยนหลาย ๆ คนในชวงเวลาเดยวกน

Page 35: บทที่ 2(2)

2. วดหรอสงเกตในสถานการณจ าลองหรอการมอบหมายภาระงานใหท าแลวตดตาม ดกระบวนการท างานของผเรยน วธนนาจะมโอกาสท าไดมากกวาวธแรกเปนการมอบหมายงานใหท าภายใตการตดตามดแลของผสอน 3. วดจากการวางแผนของผเรยนทก าหนดในเงอนไขสถานการณทก าหนดการวดวธนผเรยนไมไดลงมอท าจรง แตเปนการบรรยายกระบวนการท างานตามขนตอน และแสดงแผนใหดวา ถาเขาจะท ามขนตอนกระท าอยางไร ซงในการท าจรงเขาอาจท าตรงไมตรงกบแผนกไดดงนนความคลาดเคลอนการวดและสรปจะคอนขางมาก การสงเกต ( Observation ) การสงเกต คอ การพจารณาปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขน เพอคนหาความจรงบางประการ โดยอาศยประสาทสมผสของผสงเกตโดยตรง ท าใหไดขอมลแบบปฐมภม (Primary Data) ซงเปนขอมลทนาเชอถอ ( สมนก ภททยธน. 2549 : 32 – 34) รปแบบของการสงเกต แบงไดหลายวธขนอยกบเกณฑใชในการแบงโดยทวไปนยมแบงประเภทของการสงเกต โดยยดหลกวธการสงเกตเปนตระหนก ซงแบงได 2 แบบ ดงน 1. การสงเกตโดยสงเกตเขารวมในเหตการณหรอกจกรรม (Participants Observation) หมายถง การสงเกตเขาไปมสวนรวมหรอคลกคลกบผสงเกต และอาจรวมท ากจกรรมรวมกน คอ อาจเขาไปรวมในฐานะสมาชกคนหนง ผสงเกตจะไมสามารถจดบนทกรายละเอยด ทตองการสงเกตไดทนท และตองใชเวลาในการสงเกตนาน ๆ การบนทกขอความมกจะกระท าภายหลงกจกรรมนน ๆ และมกบนทกในรปแบบของการสงเคราะหขอความจดมงหมายของการสงเกตในลกษณะนในขอหนง คอ สงเกตโดยไมใหผถกสงเกตรตวเพอชวยใหเกบขอมลเปนความจรงหรอเปนธรรมชาต 2. การสงเกตโดยผสงเกตไมไดเขาไปรวมในเหตการณหรอกจกรรม หมายถง การสงเกตทผสงเกตภายนอกวงของผสงเกตคอ สงเกตในฐานะบคคลภายนอก ไมเขารวมกจกรรมกบ ผสงเกต การสงเกตในรปแบบนบงเปน 2 ชนดคอ 1. การสงเกตโดยไมมโครงสราง หมายถงการสงเกตทผสงเกตไมไดก าหนดเรองเฉพาะทมงสงเกตอยางเดยว แตจะสงเกตเรองราวตาง ๆ ทเกยวของสวนใหญใชกบการศกษาแบบส ารวจใหมทวไป การสงเกตนน าไปสการสงเกตแบบโครงสรางทแนนอนตอไป 2. การสงเกตโดยมโครงสราง หมายถง การสงเกตทผสงเกตก าหนดเรองทจะสงเกตเฉพาะไวแลว โดยคาดหวงพฤตกรรมทจะสงเกตจะเกดขนในชวงเวลาทท าการสงเกต เชน การสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน เปนตน ผสงเกตจะอยในลกษณะทผสงเกตไมรตว จะชวยใหการจดบนทกพฤตกรรมถกตองตามความเปนจรงมากยงขน

Page 36: บทที่ 2(2)

การสงเกตแบบนควรมแบบฟอรมบนทกการสงเกต เพอใหเกดความสะดวกถกตองและปองกนการสบสน หลกทวไปในการสงเกต 1. มจดมงหมายในการสงเกตทแนนอน คอ จะตองก าหนดขอบเขตเรองหรอพฤตกรรมทสงเกตใหชดเจน โดยเลอกสงเกตพฤตกรรมเฉพาะเรอง เพยงครงละเรอง เพยงครงละเรอง ทงนตองก าหนดพฤตกรรมทตองสงเกตใหชดเจนทสดเทาทจะท าได 2. สงเกตอยางพนจพเคราะห คอ สงเกตดวยความระมดระวง ใชพจารณาญาณในการสงเกต มความตงใจ และมความไวในการรบรหรอสอความหมายเพอใหไดขอมลทเชอถอได 3. ขณะทสงเกตตองไมใหผทถกสงเกตรตว มฉะนนจะไดพฤตกรรมทเปนจรง 4. บนทกผลการสงเกตพฤตกรรมทนท เพอปองกนการหลงลม หรอสบสน และระวงเรองการล าเอยงหรออคตดวย ผลทไดจากการสงเกตหรอขอมลทไดนน สามารถตรวจสอบหาความเทยงตรงหรอเชอมนไดโดยใชวธการทางสถต หรออาจตรวจสอบจากขอมลทไดจากการสงเกตซ า หรอการสงเกตอน ๆ วาสอดคลองกนหรอไม 5. บนทกเฉพาะสงทสงเกตเหนเทานน ไมควรตความหมายพฤตกรรมขณะนนทงน เพอไมใหผสงเกตพลาดโอกาสในการสงเกต และในการบนทกตองบนทกอยางเปนปรนย คอการบนทกตามสภาพทเปนจรง ไมตองใสความรสกสวนตวของผสงเกตเขาไปดวย 6. กอนสรปควรสงเกตหลาย ๆ รอบ ในสถานการณและโอกาสตาง ๆ การวดและปฏบต

การวดและปฏบต เปนการวดผลทใหนกเรยนลงมอปฏบตซงสามารถวดไดทงกระบวนการ และผลงาน ในสภาพธรรมชาต ( สภาพจรง ) หรอในสภาพทก าหนดให ( สภาพจ าลอง ) เหมาะกบวชาการทเนนการปฏบตมากกวาทฤษฏ และสามารถวดควบคไปกบภาคทฤษฏ คอการใชแบบ ทดสอบ (สมนก ภททยธน. 2549 : 50 – 56 ) สงทควรค านงในการวดภาคปฏบต คอ 1. ขนเตรยมงาน 2. ขนปฏบต 3. เวลาทใชในการท างาน 4. ผลงาน หลกการวดผลงานภาคปฏบตทด มดงน 1. ตองก าหนดจดประสงคของการวดทกษะใหชดเจน ซงอาจวดกระบวนการหรอผลงานทงสองอยาง

Page 37: บทที่ 2(2)

2. เนอหาสาระทใหนกเรยนปฏบตสอดคลองกบสภาพเปนจรง 3. คณภาพของสงทวดครงหนง ๆ มจ านวนเพยงพอ และสามารถวดไดโดยตรง 4. ก าหนดเงอนไขในการวดไดชดเจน 5. ในการวดโดยใชสงเราทจดขน ตองเขยนค าชแจง อยางกระชบชดเจนและสมบรณ 6. แบบฟอรมทใชวดมกจะเปนแบบตรวจสอบรายการ หรอมาตราสวนประมาณคา ซงสามารถใหคะแนนไดสะดวก แตตองระบเกณฑการใหคะแนนอยางชดเจน ประเภทการวดผลงานภาคปฏบตแบงไดหลายวธขนอยกบเกณฑทใชแบงม ดงน 1. แบงตามดานทตองการวด แบงได 2 ประเภท คอ 1.1 การวดกระบวนการเปนการวดทพจารณาเฉพาะวธท า วธปฏบตในการท างานหรอกจกรรมใหส าเรจ เชน พจารณา วธทผเรยนท ากรทดลองในหองปฏบตการวชาวทยาศาสตร การใชเครองมอชางในการใชเฟอรนเจอร การตเทนนสแบบลกหลงมอ การกลาวสนทรพจน 1.2 การวดผลงาน เปนการวดทพจารณา เฉพาะผลงานหรอผลผลตซงเปนผลทเกดขนจากการท างานหรอกจกรรม เชน ตวเฟอรนเจอรทผเรยนผลตออกมา ภาพวาด ของนกเรยน ดอกไมประดษฐจากฝมอนกเรยน 2. แบงตามเกณฑลกษณะสถานการณ แบงได 2 ประเภท คอ 2.1 ใชสถานการณจรง การวดผลงานภาคปฏบตโดยใชสถานการณจรง 2.2 สถานการณจ าลอง การวดผลงานภาคปฏบตในบางเรองตองใชสถานการณจ าลอง เพราะถาใชสถานการณจรงจะสนเปลองมาก มอนตรายหรอไมอาจกระท าได เชน การตดตงไฟฟาในอาคาร การฝกนกบนใหม 3. แบงตามสงเรา แบงได 2 ประเภท คอ 3.1 ใชสงเราทเปนธรรมชาต เปนการวดผลงานภาคปฏบตทเปนไปตามธรรมชาตผวดไมไดเขาไปยงเกยว เชน ทกษะทางสงคมของผเรยนทวดท าการสงเกตในสภาพทเปนธรรมชาต ไมไดก าหนดใหปฏบต ตามกระบวนการทก าหนดใหปฏบต เชน เกยวกบกฎความปลอดภย เปนตน 3.2 ใชสงเราทจดขน เปนการวดโดยจดสงเราทสามารถแสดงใหเหนพฤตกรรมทตองการประเมนใหปรากฏใหชดเจน เชน การใหนกเรยนเตรยมกลาวสนทรพจน การใหทดลองในหองปฏบตการ การอานออกเสยง การเลนดนตร วธนจะลดเวลาการสงเกต เพราะไมรอใหเกดขนตามธรรมชาต ขนตอนการสรางแบบวดผลงานปฏบต มดงน 1. วเคราะหและเขยนรายการ ประกอบดวยขนตอน ดงน (สมนก ภททยธน. 2549 : 50 – 56)

Page 38: บทที่ 2(2)

1.1 วเคราะหงานเลอกงานเปนตวแทน โดยวเคราะหจดมงหมายทระบไวในหลกสตร ( ถาม ) และรายละเอยดของงานทผฝก เพอคนหาทกษะหรอความสามรถทเกยวของในกจกรรมนน และเนองจากการวดผลภาคปฏบตตองใชการสงเกต ดงนนทกษะทมงวด ควรเปนสงทมองเหนไดในขณะสอบควรเปนทกษะทยาก ๆ มากกวาทกษะทปฏบตเปนกจวตร ทงนควรค านงถงขอจ ากดเวลา และวสดอปกรณทใชด าเนนการสอบวดดวย 1.2 ก าหนดขนตอนการปฏบตทวด โดยทวไปจะประกอบดวย ขนเตรยมงาน ขนปฏบตงาน และหรอวดเกยวกบเวลาทใชในการปฏบตดวย 1.3 เขยนขอรายการ จะระบรายละเอยดในแตละขน เชน ขนเตรยมงาน ใชอปกรณอะไรบาง ขนปฏบตงานอะไรบาง ขนผลงานพจารณาอะไรบาง 1.4 ศกษาตวแปรทสงผลท าใหการปฏบตงานนนมคณภาพแตกตางกน ทงน เพอเกดความยตธรรมแกผเขาสอบวดทกคน 1.5 จดรปแบบเครองมอ คอ เลอกลกษณะของแบบวดวา แตละตอนจะมลกษณะอยางไรบาง เชน การเตรยม ใชแบบตรวจสอบรายการ การปฏบต ใชแบบมาตราสวนประมาณคา เวลา ใชแบบมาตราสวนประมาณคา ผลงาน ใชแบบมาตราสวนประมาณคา 2. ก าหนดและน าหนกอาจท าเปน 2 ขนตอน คอ 2.1 ก าหนดคะแนนแตละสวน เชน การเตรยมงาน 20 คะแนน การปฏบตงาน 40 คะแนน เวลา 10 คะแนน ผลงาน 30 คะแนน รวม 100 คะแนน 2.2 ก าหนดน าหนกส าหรบแตละรายการ โดยใชน าหนกของขอในขนตอนหนง รวมกนเทากบสดสวนคะแนนในขอ 2.1 ทงนโดยค านงถงความยากของงาน และความส าคญของกจกรรมทตองปฏบต 3. ก าหนดเกณฑการตดสน ตองก าหนดเกณฑการตรวจสอบพฤตกรรมในการปฏบต หรอคณภาพของงานในลกษณะทมองเหนได วดได โดยเฉพาะเกณฑการผานผลงานภาคปฏบต ในเรองนนสวนเกณฑการผานในแตละขน อาจมดวยตามความเหมาะสม

Page 39: บทที่ 2(2)

4. จดรปแบบเครองมอ เรยบเรยงขอรายการตาง ๆ ตามขนตอน ก าหนดเกณฑ ก าหนดคะแนน และ/หรอน าหนกเขาเปนหมวดหม จดรปแบบใหสะดวกในการใช พรอมทก าหนดคะแนนเกณฑในการผานในเรองนน การวดประเมนผลทเนนทกษะกระบวนการปฏบต เปนสวนส าคญหลงจากทครผสอนตองปฏบตเมอสนสดการสอนในแตละแผนการจดกจกรรมการเรยนร เพอททราบวาผเรยนมการพฒนาในการเรยนรเพมเตมอยางไร มความรความสามารถจรงหรอไม ครผสอนไดจดกจกรรมใหเปนไปตามทไดวางแผนการจดการเรยนรหรอไมเหมาะสมกบเวลาก าหนดไวหรอไม และสงทส าคญอยางยงในแตละแผนนนอาจมการวดและประเมนผลใหครบทง 3 ดานหรอไม ไดแก ดานพทธพสย ดานทกษะพสย และดานจตพสย ในแงของการมอบหมายงานหรอสรางสถานการณโจทย หลกการกคอ พยายามใหเปนการลงมอปฏบตมากทสด และการรวบรวมขอมลควรจะดทกระบวนการท างานไมใชดทผลผลตสวนวธทรวบรวมขอมลนนควรใชหลาย ๆ วธ อยางประกอบกน อยางไรกตาม ในเชงปฏบตถามความจ าเปน ตองใหผเรยนเขยนตอบ ขอสอบทใหนกเรยนเขยนตอบ เพอแสดงวาผเรยนมกระบวนการท างานหรอไมนนควรเปนขอสอบเชงบรรยาย ไมใชขอสอบปรนยเลอกตามขอหรอเตมค า ทงนอยาลมวา การสอบทเนนกระบวนการปฏบตนน ควรเปนการวดภาคปฏบตเปนการตรวจสอบกระบวนการท างาน ไมดทผลผลตแตอยางเดยว และควรพจารณาเลอกใชวธวดใหสอดคลองกบการใชวดผลสอบ เพอปรบปรงการเรยนเพอการตดสนดวย สรปไดวา กระบวนการเรยนรทผศกษาคนควาพจารณาทง 6 กระบวนการเรยนรโดยการชแนะนน มความเหมาะสมสามารถน ามาจดกจกรรมการเรยนรในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยไดเปนอยางด เนองจากวาเปนกระบวนการเรยนรทเนนการปฏบตแบบคอยเปนคอยไป เรยนรจากงายไปหายาก ในแตละแผนการจดกจกรรมการเรยนรทง 4 แผน 3. การหาประสทธภาพของสอหรอนวตกรรมทางการศกษา (E1/E2 ) การหาประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนร การหาประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนร หมายถง การน าเสนอแผนการจดกจกรรมการเรยนรไปทดลอง ใช คอ น าไปทดลองใชตามขนตอนทก าหนดไวแลวน าผลปรบปรงแกไข และน าไปทดลองสอนจรง เพอใหไดประสทธภาพตามเกณฑทก าหนด (ชยยงค พรมวงศ. 2523 : 134 – 143 )

Page 40: บทที่ 2(2)

1. ก าหนดเกณฑประสทธภาพ เกณฑประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรทชวยใหผเรยนเกดความร หากแผนการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพถงระดบแลวแผนการจดกจกรรมการเรยนรนนมคณคาทจะน าไปสการสอนนกเรยน เกณฑประสทธภาพมหลายเกณฑ เชน 70/70 , 75/75 , 80/80 , 85/85 และ 90/90 จากการศกษาทดลองพบวา เกณฑทเหมาะสมส าหรบวชา 2. การหาประสทธภาพ ขนตอนการน าแผนการจดกจกรรมการเรยนรไป เพอหาประสทธภาพ มดงน 2.1 ทดลองกลมทไมใชกลมตวอยาง ทงเกบเดกออน ปานกลาง และเกงน าผลทไดค านวณหาประสทธภาพแลวปรบปรง ปกตคะแนนทไดจากการทดลองแผนการจดการทดลองนจะมคาต ากวาเกณฑมาก 2.2 ทดลองสนาม คอ ทดลองกบผเรยนทเปนกลมตวอยาง น าผลทดลองทไดค านวณประสทธภาพแลวปรบปรงใหสมบรณอกครง ผลลพธทไดควรใกลเคยงกบเกณฑทตงไว หากต ากวา 2.5 กยอมรบ แตถาหากตางกนมากตองปรบปรงแผนการจดกจกรรมเรยนรใหไดประสทธภาพตามเกณฑทตงไวตอไปน ในการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดตงเกณฑประสทธภาพของแผนการจด กจกรรมการเรยนรไว คอ 80/80 และมระดบความผดพลาดไว รอยละ 2.5 โดยแบงเปน 3 ระดบ 1. สงกวาเกณฑ เมอแผนการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพ ตงแต 82.5/82.5 ขนไป 2. เทาเกณฑ เมอแผนการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพตงแต ตงแต 77.5/77.5 ขนไป 3. ต ากวาเกณฑ เมอแผนการจดกจกรรมการเรยนรมประสทธภาพต ากวา 77.5/77.5 4. การหาคาดชนประสทธผล (E.I.) ดชนประสทธผล หมายถง ตวเลขทแสดงถงความกาวหนาในการเรยนรของผเรยน โดยเทยบคะแนนทเพมขนจากคะแนนการทดลองกอนการเรยนกบคะแนนทไดจากการทดสอบหลงการเรยน และคะแนนเตมหรอคะแนนสงสดกบคะแนนทไดจากการทดสอบกอนเรยน เมอมการประเมนสอการสอนทผลตขนมาเรามกจะดถงประสทธผลทางดานการสอน และการวดผลการประเมนทางสอนน ตามปกตแลวเปนการประเมนความแตกตางของคาคะแนนใน 2 ลกษณะ คอ ความแตกตางของคะแนนทดสอบกอนเรยน และคะแนนทดสอบหลงเรยนหรอเปนการทดสอบเกยวกบผลสมฤทธทางการ

Page 41: บทที่ 2(2)

เรยนระหวางกลมทดลอง และกลมควบคม ในทางปฏบตสวนมากมกเนนทผลความแตกตางทแทจรงมากกวาผลของความแตกตางบางสถต แตในบางกรณการเปรยบเทยบเพยง 2 ลกษณะ กอาจไมเปนการเพยงพอ เชน ในกรณของการทดลองดานสอในการเรยนการสอน ครงหนงปรากฏวา กลมท 1 การทดสอบกอนเรยนไดคะแนน 18 % การทดลองหลงเรยน ไดคะแนน 67 % และกลมท 2 การทดสอบกอนเรยนไดคะแนนทดสอบหลงเรยนทจะเพมขนไดทสดของแตละกรณไดเสนอ ดชนประสทธผลซงค านวณไดจากการหาคาความแตกตางของการทดสอบกอนการทดสอบ และการทดสอบหลงการทดสอบดวยคะแนนสงสดทสามารถท าไดอยางถกตองแนนอน ตองค านงถงความแตกตางของคะแนนพนฐาน ( คะแนนทดสอบกอนเรยน ) และคะแนนทท าไดสงสด ดชนประสทธผลจะเปนตวชถงขอบเขตประสทธภาพสงสดสอเวบบ (Goodmam and Scheider. 1980 : 30 – 34 ; อางถงใน เผชญ กจระการ และสมนก ภททยธน. 2545 : 30 – 34) ไดใหความสนใจคาเฉลยรอยละของคะแนนทเรยนจากรอยของกลมทดลองแลวจงหารอยละของกลมควบคมดชนประสทธผล มรปแบบในการหาคาดงน

EI = 1 2

2

P P

100 P

จ านวนเศษสวน EI จะเปนเศษสวนทไดจากการวดระหวางกอนเรยน ( 1P ) และการทดสอบหลงเรยน ( 2P ) ซงคะแนนทงสองชนด ( ประเภท ) น แสดงถงรอยละของคะแนนสงสด ทท าได ( 100 % ) ตวหารของดชน คอ ความแตกตางระหวางคะแนนทดสอบกอนเรยนและคะแนนสงสดทนกเรยนสามารถท าได ตอมาไดปรบรปแบบของการแสดงดชนประสทธผลใหมโดยคณ 100 เพอใหคาทออกมาเปนรอยละ ซงจะชวยใหดหรอตคาไดสะดวกขน บญชม ศรสะอาด ( 2546. 157 – 159 ) กลาวถงดชนประสทธผลไววา เพอทราบวาสอการเรยนการสอน หรอวธการสอน หรอนวตกรรมทผศกษาคนควาพฒนาขนมประสทธผลเพยงใด กจะน าสอทพฒนาขนนนไปทดลองใชกบผเรยนทอยในระดบทเหมาะสมกบทไดออกแบบมา แลวน าผลจากการทดลองมาวเคราะหและแปรผล 2 วธ คอ วธท 1 จากการพจารณาผลการพฒนา วธนเปนการเปรยบเทยบระหวางจดเรมตนกบจดสดทาย เชน ระหวางกอนเรยน หลงเรยน เพอเหนพฒนาการ หรอความงอกงาม ผศกษาจะตองสรางเครองมอวดในตวแปรทสนใจศกษา เชน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนเครองมอทสรางวดผลการเรยนรหลงเรยนเรองนน หรอหลงการทดลองเรองนน จดประสงคเนอหา สาระการเรยนร หรอคณลกษณะทมงวด สรางไวลวงหนา เมอกอนจะเรมสอนหรอทดลองกจะน าแบบทดสอบ หรอเครองมอดงกลาวมาวดกบผเรยน เรยกวา

Page 42: บทที่ 2(2)

การทดสอบกอนเรยน และหลงการเรยนเรองนนจบแลว กน าแบบทดสอบชดเดม น าผลการ ทงสองครงมาเปรยบเทยบกน โดยเขยนคะแนนหลงเรยนไวกอน คะแนนกอนเรยนจ าแนกเปน 2 กลม ดงน 1. การพจารณารายบคคล

2. การพจารณารายกลม ดงตาราง 5 ตาราง 5 ตวอยางบนทกการเปรยบเทยบผลการทดสอบกอนเรยน ( Pre – test ) และหลงเรยน ( Post-test )

แบบทดสอบ ผเรยน หลงเรยน กอนเรยน ผลการพฒนา

ด า แดง ขาว เขยว รวม เฉลย

8 6 8 6 28 7.0

2 3 3 2 10 2.5

6 3 5 4 18 4.5

จากตวอยางจะเหนไดวา กอนเรยนทกคนมคะแนนต ากวาหลงเรยนโดยเฉลยแลวกอนเรยน ได 2.5 คะแนน หลงเรยน 7.0 คะแนน แสดงวา สอทผศกษาคนควาพฒนาขนชวยใหผเรยนพฒนาโดยเฉลย 4.5 คะแนน นบวามการพฒนาขนอยางชดเจน โดยทวไปการพฒนาสอวธการสอน รปแบบการสอน หรอนวตกรรมในการสอนมกมงใชกลมอน ๆ หองอน และในรนหลง ๆ ดวย ( มงขยายผล ) จงตองมการวเคราะห ทดสอบสมมตฐาน โดยใชสถตอางอง วธท 2 จากการหาคาดชนประสทธผล การหาคาดชนประสทธผล ( Effectiveness Index ) กรณรายบคคล ตามแนวคดของ ฮอฟแลนด ( Hofland ) จะใหสารสนเทศทชดเจน โดยใชสตรดงน

= โดยทวไปการหาคาดชนประสทธผล มกหาโดยใชคะแนนของกลม ซงท าใหสตรเปลยนไป ดงน

ดชนประสทธผล คะแนนหลงเรยน – คะแนนกอนเรยน คะแนนเตม – คะแนนกอนเรยน

Page 43: บทที่ 2(2)

= ตวอยาง ( จากตาราง 3 หนา 61 ) ผลการทดสอบของนกเรยนจ านวน 4 คน เปนดงน ผลรวมของคะแนนหลงเรยนทกคน เทากบ 8 + 6 + 8 + 6 = 28 ผลรวมของคะแนนกอนเรยนทกคน เทากบ 2 +3 + 3 + 2 = 10 จ านวนนกเรยน 4 คน คะแนนเตม เทากบ 4 10 = 40

ดชนประสทธผล = 28 10 180.60

40 10 30

ดชนประสทธผลของเครองมอทพฒนาขนเทากบ 0.60 แสดงวาหลกการใชเครองมอ ท าใหผเรยนมคะแนนเพมขนรอยละ 60 5. ภาพสามมต (Pictorial) ผศกษาคนควาไดศกษาคนควาเกยวกบการเขยนภาพสามมต(Pictorial) จากหนงสอ ต าราเรยน และนกวชาการ ดงน

ความรเกยวกบงานเขยนแบบภาพสามมต (Pictorial) ภาพสามมต(Pictorial) หมายถง ภาพทประกอบไปดวยแกนภาพ 3 แกน คอ ความกวาง ความยาว ความลก และความสง ท ามมซงกนละกนในลกษณะคลายรปทรงชนงานจรง ซงผอานแบบมองเหนภาพไดชดเจน และเขาใจงาย อยางไรกตามรายระเอยดตาง ๆ ของแบบไมสามารถเขยนลงในภาพสามมตไดครบถวน ยงตองใชภาพฉาย (Orthographic) ชวยใหรายละเอยดครบถวนอกครงหนง (ธระชย เจาสกล. 2548 : 297) ภาพสามมต (Pictorial) แบงออกไดดงน 1. ภาพออบลก (Oblique) 2. ภาพไอโซเมตรก (Isometric) 3. ภาพทศนยภาพ (Perspective)

ดชนประสทธผล ผลรวมคะแนนทกคน – ผลรวมของคะแนนกอนเรยนทกคน (จ านวนนกเรยน คะแนนเตม) – ผลรวมคะแนนกอนเรยนทกคน

Page 44: บทที่ 2(2)

1. รปออบลก (Oblique) ความหมายของรปออบลก รปออบลกเปนรปอกแบบหนงของภาพฉาย (Orthographic) ซงระนาบของการฉายภาพขนานกบผวหนาของวตถ เสนระดบสายตาเปนมมฉากกบระนาบของการฉาย และขนานซงกนและกน ซงจะท าใหมองเหนผวของวตถ 3 ดาน ผวหนาทกดานจะขนานกน โดยแสดงรปทแทจรง ขณะทอกสองดานจะบดเบยวในความสมพนธกบมม และสเกล(Scale) ทใชเขยนแบบ โดยท ามม 45 องศา การเขยนภาพออบลกจะเรมจากการสรางกลองสเหลยมกอน โดยก าหนดใหความสงและความกวางเทากบขนาดจรง และลากเสนทท ามมแนวนอน 45 องศา จากขอบดานหนาไปยงดานหลง โดยก าหนดดานยาวเทากบขนาดจรง (อนศกด ฉนไพศาล. 2547 : 305 – 309) ดงภาพ ประกอบ 1 45

วดระยะความยาว

ภาพประกอบ 1 การเขยนรปออบลก (Oblique)

วดระยะความกวาง

วดระยะความสง

Page 45: บทที่ 2(2)

2. รปไอโซเมตรก (Isometric) ความหมายของการเขยนแบบรปไอโซเมตรก การเขยนแบบ หมายถง การถายทอดความคด และการออกแบบในงานชาง ใหปรากฏออกมาเปนลกษณะรปทรงทน าไปปฏบตได การเขยนแบบจงเปนการถายทอดความคดสรางสรรคเขยนใหเปนรปไอโซเมตรกทเปนภาพสามมต ค าวา “ไอโซ” (ISO) เปนภาษากรก แปลวา “เทากนหรอเหมอนกน” และค าวา “เมตรก” (Metric) หมายถง หนอยการวด ดงนน ไอโซเมตรก หมายถง ภาพ 3 มต ทเทากนทกดาน มมมเอยง และสดสวนทแนนอน โดยทขอบงานจะตงตรงขนในแนวดง และจะไดภาพดานขางเอยงท ามม 30 องศา กบแนวระนาบเทากนทงสามดาน และมมมเอยงกบพนราบดงสมมตขน (ธระชย เจาสกล. 2548 : 303 – 304) ความส าคญของงานเขยนแบบรปไอโซเมตรก ความส าคญของงานเขยนแบบ เปนจดหนงทจะดงดดความสนใจของผทพบเหนแบบงานของเราทเราเองเปนผออกแบบหรออาจจะมคนอนออกไวแลวกตาม คนเขยนแบบนน ๆ เราเรยกวา “ชางเขยนแบบ” ในการศกษารายระเอยดความเปนมาของงานเขยนแบบ ผเรยนทใจตองมพนฐานดานความรในอดต เพอสรางความสมพนธกบการเขยนแบบรปไอโซเมตรกไวใหมากทสด และเหมาะสมกบงานออกแบบเฟอรนเจอรมากทสด การพฒนางานเขยนแบบมความคดสรางสรรคขนมาเรอย ๆ จนถงปจจบนไดมการใชอปกรณและเครองมอททนสมย พฒนาควบคไปกบเทคโนโลยใหม ๆ เครองคอมพวเตอรรนตาง ๆและมโปรแกรมในการออกแบบงานเขยนแบบมากมาย เพอใหเหมาะกบการเขยนแบบ วธการเขยนแบบไดมววฒนาการมาตงแตอดตจนถงปจจบน ไดมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เครองมออปกรณทพฒนาควบคไปกบเทคโนโลยใหม ๆ วธการเขยนแบบม 2 วธ คอ 1. วธการเขยนแบบดวยมอเปลา (Freehand Sketching) เปนการเขยนแบบ โดยไมมอปกรณเครองมอหรอการเขยนดวยมอเปลาเราเรยกวาแบบรางหรอแบบมอเปลา หรอภาพสเกตซ (Freehand Sketching) ซงเปนการเขยนภาพแบบงาย ๆ ตามจนตนาการ หรอความคดสรางสรรคของผออกแบบในครงตอไปผออกแบบกจะไดน าแบบรางนนมาแกไขปรบปรงหรอเปนตนแบบ เพอทจะเขยนใหเรยบรอย ถกตองอกครงหนง 2. วธการเขยนแบบดวยมอหรออปกรณ (Instrument Drawing) เปนการน าตนแบบ ทเขยนไวดวยมอเปลานน มาเขยนใหถกตองตามมาตรฐานทมเกณฑ วธการเขยนแบบตลอดจนเทคนคตาง ๆ ใหเกดความสวยงามในการอานแบบไดงายขน การเขยนแบบนนจะตองเขยนโดยอาศยเครองมอและอปกรณทใชในการเขยนแบบโดยเฉพาะ และจะเขยนเปนภาพสามมต ภาพฉายหรอภาพอน ๆ

Page 46: บทที่ 2(2)

ตามความตองการของงาน ในปจจบนนไดมการพฒนาเครองมอและอปกรณการเขยนแบบ ตามเทคโนโลยสมยใหม จงท าใหการเขยนแบบมความรวดเรว ถกตองและสะดวกในการศกษา ของผเรยนเปนอยางด (ธระชย เจาสกล. 2548 : 19 – 39) วธการเขยนแบบไอโซเมตรก อนศกด ฉนไพศาล (2547 : 303 – 304) หลกและวธการเขยนแบบรปไอโซเมตรก รปทมองเหนเปนลกษณะรปสามมต คอ ดานหนา (Front View) ดานขาง (Side View) และดานบน (Top View)ใชหลกการเดยวกนในการเขยนรปไอโซเมตรก คอ เสนแกน 3 เสนของรปไอโซเมตรก จะมขนาดแกนยาวเทากนดวย โดยมแกนอกแกนหนงอยในแนวดง สวนแกนทงสองขางท ามม 30 องศากบแนวระดบหรอแนวระนาบ

หลกและวธการเขยนรปไอโซเมตรกรปทรงเลขคณต รปไอโซเมตรก (Isometric) เปนการเขยนรปทมองเหนจากมมทก าหนดเปนจดเรมตน

การสรางรปไอโซเมตรก จงเปนการวดเอาขนาดความกวาง ความยาวของดานตาง ๆ มาเปนขนาด ในรป การเขยนรปไอโซเมตรกจะเขยนไดโดยใชแกน 3 เสน คอ

1. เสนแกนตง ใชแทนความสงของวตถ 2. เสนแกนเอยงซาย ท ามม 30 องศา ใชแทนความกวางหรอความยาวของวตถ 3. เสนแกนเอยงขวา ท ามม 30 องศา ใชแทนความกวางหรอความยาวของวตถ

รปไอโซเมตรก (Isometric) ใชหลกและวธการเขยนโดยทวไปม 3 เสน ดงน 1. เสนแกนตง หรอเสนดง 2. เสนแกนเอยงซาย ท ามม 30 องศา 3. เสนแกนเอยงขวา ท ามม 30 องศา

โดยมเสนในแนวระดบหรอแนวระนาบรองรบไว ดงภาพประกอบ 2 และ 3

Page 47: บทที่ 2(2)

ภาพประกอบ 2 การเขยนรปไอโซเมตรก (Isometric) ภาพประกอบ 3 ลกษณะรปไอโซเมตรก (Isometric)

มม 30৹ มม 30৹ มม 30৹

แกนแนวตงฉากใชวดความสง

แกนแนวมม 30 ใชวดความกวาง แกนแนวมม 30 ใชวดความยาว

Page 48: บทที่ 2(2)

รปไอโซเมตรก จะมองเหนเปนลกษณะเหมอนตวจรง เปนภาพททกคนทงทมความรดานการ

เขยนแบบและไมมความรเลย กสามารถมองเหนเปนภาพสามมตเหมอนภาพถายหรอของจรงได รอบดานทง 6 ดาน ไดแก ดานบน ดานลาง ดานซาย ดานขวา ดานหนา และดานหลง สวนดานทมองเหนชดเจน ไดแก ดานบน (1) ดานหนาซาย (2) และดานขาง(3) ดงภาพประกอบ 4

ภาพประกอบ 4 ลกษณะของรปไอโซเมตรกเปนภาพสามมตเหมอนของจรง

3. รปทศนยภาพ (Perspective)

ความหมายของรปทศนยภาพ (Perspective) เปนการมองภาพจากระยะไกล มลกษณะการมองเสนฉายไมขนานกน และมจดรวมของสายตาจดหนง โดยมลกษณะของเสนฉายเปนเสนลายเหลยมไปสนสดทระยะของวตถนนจะเปนภาพเหมอนจรงมากทสด เมอมองภาพจนสดสายตาภาพลกษณะนมดวยกน 3 ชนด คอ

1. ทศนยภาพ 1 จด โดยมจดรวมสายตาจดเดยว หรอเพยงแกนเดยว 2. ทศนยภาพ 2 จด โดยมจดรวมสายตา 2 จด หรอมแกนเอยง 2 แกน 3. ทศนยภาพ 3 จด โดยมจดรวมสายตา 3 จด หรอมแกนเอยง 3 แกน

ดงภาพประกอบ 5 , 6 และ 7 (ธระชย เจาสกล. 2548 : 299)

ดานบน(1) ดานหลง ดานซาย

ดานขาง(3) ดานหนา(2)

ดานลาง

Page 49: บทที่ 2(2)

ภาพประกอบ 5 ทศนยภาพ 1 จด โดยมจดรวมสายตาจดเดยว หรอเพยงแกนเดยว

ระดบสายตา

จดรวมสายตา

Page 50: บทที่ 2(2)

ภาพประกอบ 6 ทศนยภาพ 2 จด โดยมจดรวมสายตา 2 จด หรอมแกนเอยง 2 แกน

ระดบสายตา

ระดบสายตา

จด 1 จด 2

จด 1 จด 2

Page 51: บทที่ 2(2)

ภาพประกอบ 7 ทศนยภาพ 3 จด โดยมจดรวมสายตา 3 จด หรอมแกนเอยง 3 แกน

จด 1 จด 2

จด 3

Page 52: บทที่ 2(2)

4. ภาพฉาย (Orthographic) ความหมายของภาพฉาย (Orthographic) คอ ภาพสองมตทชวยใหรายละเอยดของภาพ สามมตในสวนทมองไมเหนใหชดเจนยงขน โดยมขนตอนละวธการเขยนภาพทแสดงใหเหน 3 ดาน คอ ดานบน (Top view) ดานขาง (Side view) ดานหนา (Front view) ดงภาพประกอบ 10 และภาพประกอบ 11 (ธระชย เจาสกล. 2548 : 120 - 131)

ภาพประกอบ 8 หลกการเขยนภาพฉายโดยแบงพนทของต าแหนงภาพ

มม 45 องศา

ดานบน (Top view)

ดานหนา (Front view) ดานขาง (Side view)

Page 53: บทที่ 2(2)

รปออบลก (Oblique)

ภาพประกอบ 9 แสดงภาพฉาย

ดานบน (Top view)

ดานหนา (Front view) ดานขาง (Side view)

Page 54: บทที่ 2(2)

6. ความพงพอใจในการเรยนร ความพงพอใจ หมายถง ความรสกนกคด ความเชอ การแสดงทาท ความรสก ความคดเหนตอสงใดสงหนง โดยแสดงพฤตกรรมออกมา 2 ลกษณะ คอ ทางบวก ซงแสดงในลกษณะของความชอบความพงพอใจ ความสนใจ เหนดวย ท าใหอยากการท างานปฏบตกจกรรม อกลกษณะหนง คอ ทางลบ ซงแสดงออกในลกษณะของความเกลยด ไมพงประสงค ไมพอใจ ไมสนใจ ไมเหนดวย อาจท าใหบคคลเกดความเบอหนายหรอตองการหนหางจากสงเหลานน นอกจากนความพงพอใจอาจแสดงออกในลกษณะของความเปนกลางกได เชน รสกเฉย ๆ ไมรก ไมชอบ ไมนาสนใจในสงนน ๆ ความพงพอใจมความหมายทหลากหลาย ซงไดจากแนวคดแตละทศนะตามกรอบความคดและความเชอแตละบคคลยดถอ นกวชาการไดใหความหมายไวแตกตางกน ดงน พน คงพล (2529 : 21) สรปความพงพอใจในการท างานไววา หมายถง ความรสกรก ชอบ ยนด เตมใจ หรอเจตคตทดของบคคลทมตองานทเขาปฏบต ความพงพอใจในการท างาน เกดจากการไดรบการตอบสนองความตองการทางดานวตถและทางดานจตใจ ถาบคคลใดไดรบการตอบสนองความตองการมาก เขาจะมความพงพอใจในการปฏบตงานมาก ซงเปนผลใหเขามความกระตอรอรนในการปฏบตงาน มความเตมใจในการท างาน และท างานดวยความอตสาหะ เกดเปนความสนกสนานเพลดเพลนทไดท างาน แตถาตรงกนขาม หากบคคลไมไดรบการตอบสนองในสงทตองการกจะเกดความเครยด ซงเปนผลใหเกดความไมพงพอใจในการท างานขน ศลใจ วบลกจ (2534 : 42) ใหความหมายของความพงพอใจไววา สภาพอารมณของบคคลทมตอองคประกอบของงาน และสภาพแวดลอมในการท างานทสามารถตอบสนองตอความตองการของบคคลนน ๆ พนมพร ปยธรรมาภรณ (2547 : 73) ใหความหมายของความพงพอใจไววา ความพงพอใจหมายถง ความรสกทด หรอมเจนคตทดของบคคลนน ๆ เมอไดรบการตอบสนองตามความคาดหวง และความตองการของตนเอง บรรตน สขวโรทย (2547 : 37) กลาววา ความตองการพนฐานทท าใหเกดแรงขบหรอแรงจงใจทท าใหบคคลแสดงพฤตกรรมไปในทศทางทจะน าไปสเปาหมาย ความพงพอใจจงเปนผลของการแสดงออกทางเจตคต เปนความรสกของจตใจทมตอประสบการณทมนษยไดรบในลกษณะความพงพอใจ เหนดวยหรอไมชอบ สามารถสงเกตไดจากการแสดงออก ค าพด สายตา

Page 55: บทที่ 2(2)

ธญลกษณ หอมกรน (2549 : 48) กลาวถงความหมายของความพงพอใจวาความรสกพอใจหรอรสกชอบทเกดขนของบคคลทมตอสงหนงสงใด โดยการแสดงออกตอสงนนดวยความกระตอรอรน เอาใจใส และกระท าตามสงนนจนบรรลจดหมาย เยาวลกษณ อทรงธรรม (2550 : 48) ไดกลาวถงความพงพอใจวา ความพงพอใจคอความรสกของบคคลตอสงใดสงหนง ความรสกพงพอใจทเกดขนเมอบคคลไดรบสงทตนเองตองการหรอเปนไปตามเปาหมายทตนเองตองการและระดบความรสก สรปไดวา ความพงพอใจหมายถง สภาวะอารมณ สภาพความรสกทดทางจตใจของบคคล ทมตอสงใด สงหนง และความพงพอใจจะเกดขนไดเมอไดรบการตอบสนองตอความตองการ ตามจดมงหมาย ดงนน ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมนกเรยน จงหมายถงความรสก ทด มความรสกนยมชมชอบ และมทศนคตทดในทางบวก จนท าใหนกเรยนเกดความพงพอใจในการ เขารวมกจกรรม แนวคดทฤษฏทเกยวกบความพงพอใจในการปฏบตงาน ในการปฏบตงานใด ๆ กตาม การทผปฏบตงานจะเกดความพงพอใจตอการท างานมาก หรอนอยนนขนอยกบแรงจงใจในงานทมอย การสรางสงจงใจหรอแรงกระตนใหเกดกบผปฏบตนน ๆ เปนไปตามวตถประสงคทวางไว มนกการศกษาในสาขาตาง ๆท าการศกษาคนควาและตงทฤษฏเกยวกบแรงจงใจในการท างานนได ดงน มาสโลว (Maslow. 1962. อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2550 : 69) กลาววา มนษย ทกคนมความตองการพนฐานตามธรรมชาตเปนล าดบขนตอน คอ ขนความตองการทางรางกาย (Physical Need) ขนความตองการความมนคง (Safety Need) ขนความตองการความรก (Love Need) ขนความตองการยอมรบและการยกยองจากสงคม ( Esteem Need) และขนความตองการทจะพฒนาศกยภาพของตนอยางเตมท (Self – Actualization) หากความตองการพนฐานไดรบการตอบสนองอยางพอเพยงส าหรบตนในแตละขน มนษยจะสามารถพฒนาตนไปสขนทสงขน มนษยมความตองการทจะรจกตนเองและพฒนาตนเอง ประสบการณทเรยกวา “ Peak Experience ” เปนประสบการณของบคคลทอยในภาวะดมด าจากการรจกตนเองตามสภาพความเปนจรง มลกษณะ นาตนเตน เปนความรสกปต เปนชวงเวลาทบคคลเขาใจเรองใดเรองหนงอยางถองแท เปนสภาพ ทสมบรณ มลกษณะผสมผสานกลมกลน เปนชวงเวลาแหงการรจกตนเองอยางแทจรง บคคลทมประสบการณเชนนบอย ๆ จะสามารถพฒนาตนไปสความเปนมนษยทสมบรณ ในการปฏบตงานใด ๆ กตามทผปฏบตงานเกดความพงพอใจตอการท างานมากหรอนอยนน

Page 56: บทที่ 2(2)

ขนอยกบสงจงใจในการงานทมอย การสรางสงจงใจหรอแรงกระตนใหเกดกบผปฏบตงาน จงขอยกตวอยางนกศกษาคนควา และตงทฤษฏเกยวกบแรงจงใจในการท างานไวดงน ในการด าเนนกจกรรมการเรยนร ความพงพอใจเปนสงทส าคญทจะกระตนใหความสะดวก หรอใหค าแนะน าปรกษา จงตองค านงถงความพงพอใจในการเรยนร การกระท าใหผเรยนเกดความพงพอใจในการเรยนร หรอการปฏบตมแนวคดพนฐานตางกน 2 ลกษณะ คอ

1. ความพงพอใจน าไปสการปฏบตงาน การตอบสนองความตองการผปฏบตงานจนเกดความพงพอใจ จะท าใหเกดแรงจงใจในการเพมประสทธภาพการท างานสงกวาผไดรบการตอบสนอง ทศนะตามแนวคดดงกลาว สามารถแสดงดวยภาพประกอบ ดงภาพประกอบท 10 ภาพประกอบ 10 ความพงพอใจน าไปสผลการปฏบตงานทมประสทธภาพ จากแนวคดดงกลาว ครผจดกจกรรมการเรยนรทตองการใหกจกรรมการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญบรรลผลส าเรจ จงตองค านงถงการจดบรรยากาศ และสถานการณรวมทงสออปกรณการเรยนทเอออ านวยตอการเรยน เพอตอบสนองความพงพอใจของผเรยนใหมแรงจงใจในการท ากจกรรมจนบรรลตามวตถประสงคของหลกสตร ความสมพนธระหวางความพงพอใจ และผลการปฏบตงานทถกเชอมโยงดวยปจจยอน ๆ ผลการปฏบตงานทดจะน าไปสผลตอบแทนทเหมาะสมซงในทสดจะน าไปสผลตอบสนอง ทพงพอใจ ผลการปฏบตงานยอมไดรบการตอบสนองในรปแบบรางวลหรอผลตอบแทน ซงแบงออกเปนผลตอบแทนภายใน และไดผลตอบแทนภายนอกโดยผานการรบรเกยวกบความยตธรรมของผลตอบแทน ซงเปนตวบงชปรมาณผลตอบแทนทผปฏบตงานไดรบนนคอ ความพงพอใจในการปฏบตงานทก าหนดใหโดยความแตกตางระหวางผลตอบแทนทรบรแลว ความพงพอใจยอมเกดขน จากแนวคดพนฐานดงกลาว เมอน ามาใชจดกจกรรมการเรยนร ผลตอบแทนภายในเปนผลดานความรสกของผเรยนทเกดแกผเรยนเอง เชน ความรสกตอความส าเรจทเกดขน เมอสามารถเอาชนะความยงยากตาง ๆ และสามารถด าเนนงานภายใตความยงยากทงหลายใหส าเรจท าใหเกด ความภมใจ ความมนใจ ตลอดจนไดรบการยกยองจากบคคลอน สวนผลตอบแทนภายนอกเปนรางวล

ผลตอบแทนทไดรบ

ความพงพอใจของผปฏบตงาน

แรงจงใจ การปฏบตงานทมประสทธภาพ

Page 57: บทที่ 2(2)

ทผอนจดหามาใหมากกวาทตนเองใหตนเอง เชน การไดรบค ายกยองชมเชยจากครผจดการเรยนร พอแม ผปกครอง หรอแมแตการไดคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนในระดบทนาพอใจ 2. การประเมนความพงพอใจ ในขณะทผศกษาคนควาท าการสอนกจกรรมตามแผนการจดกจกรรมการเรยนร แบบชแนะ ทง 4 แผนนน ผศกษาคนควาไดท าการประเมนจากแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนกลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2/5 โรงเรยนกดชมวทยาคม อ าเภอกดชม จงหวดยโสธร จ านวน 33 คน ไปดวย ซงในความเปนจรงแลว กจกรรมการเรยนรแบบชแนะ ทง 4 แผน ทผเรยนปฏบตเปนรายคน จงประเมนความพงพอใจโดยใหนกเรยนกรอกแบบสอบถามความพงพอใจ ทผศกษาคนควาสรางขน ผศกษาคนควาไดสรางแบบประเมนความพงพอใจและจดกจกรรมเกยวกบความ พงพอใจทจะสามารถท าใหผเรยนไดปฏบตงานดวยความเตมในใจ มแรงจงใจใหผเรยนไดปฏบตงานอยางมประสทธภาพ เพราะผลตอบแทนทไดรบจากการปฏบตงานนน สงผลใหผเรยน ครผสอน ผปกครอง และผมสวนเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนร มความสข สนกสนานกบการเรยนรสงผลใหมผลตอบแทนภายในทยงยนในอนาคต เพราะมความประทบใจความพงพอใจทไดรบและผลตอบแทนภายนอกยอมมปรมาณเพมมากขน เชน การรสกชอบในรายวชางานเขยนภาพสามมต การมความยนดและเตมใจในการปฏบตงาน มสภาพของอารมณทดตอการเรยนรและรวมปฏบตกจกรรมการเรยนรจนบรรลความส าเรจไดดวยด 2. งานวจยทเกยวของ

2.1 งานวจยในประเทศ

มงคล ฉนทไพศาล ( 2545 : 110 – 117) ไดศกษาเรอง การศกษาการใชแบบจ าลองเสมอนจรงในการเพมความสามารถในการสอสารในชวงการออกแบบ พบวา การน าแบบจ าลองเสมอนจรงมาประยกตในชวงการออกแบบชวยใหผรวมงานมองเหนปญหาทอาจเกดขนในระหวางการกอสรางไดอยางชดเจน และชวยในการสอสารระหวางฝายตาง ๆ ทเกยวของมประสทธภาพดขน เนองจากชวยใหผรวมงานเขาใจในออกแบบอยางรวดเรว และสามารถน าขอมลแบบสามมตไปเชอมโยงกบการพจารณาประเดนอน ๆ แตแบบจ าลองเสมอนจรงมขอจ ากดอยดานการแสดงรายละเอยดขอมลดานระยะ และไมสามารถแสดงความจรงไดทงหมด งานวจยนไดเสนอรปแบบการใชเครองมอแบบ

Page 58: บทที่ 2(2)

ผสมผสาน ซงประกอบดวยขอมลเสมอนจรง แบบภาพสองมต และภาพถายดจตอล ผลจากการประยกตใชพบวา สามารถแกไขขอมลจ ากดของแบบจ าลองเสมอนจรงไดอยางมประสทธภาพ

กองศร เชญชม ( 2547 : 115 – 121) ไดศกษาผลการใชโปรแกรมเตอนตนเองและโปรแกรมชแนะดวยวาจาทมตอการปรบพฤตกรรมความรบผดชอบตอการเรยนของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 1 พบวา นกเรยนทไดรบโปรแกรมเตอนตนเอง และโปรแกรมทชแนะดวยวาจาไมมความแตกตางกน ครสามารถน าไปใชในการปรบพฤตกรรมความรบผดชอบของนกเรยน ไดเพอใหการจดการเรยนรด าเนนไปอยางมประสทธภาพ และเปนขนพนฐานใหนกเรยนน าไปเพอพฒนาตนเองอยางเตมศกยภาพตอไป

วณา กวยสมบรณ (2547 : 205 – 208) ไดศกษาเรอง กระบวนการชแนะทางปญญาเพอ สงเสรมการพฒนาปรชญาการศกษาสวนบคคลของครประจ าการระดบประถมศกษาพบวาผลการใชกระบวนการชแนะทางปญญากบครคกรณศกษา 3 กลม พบวา ครกลมท 1 มทกษะดมาก ขนในดานการคดสะทอนขณะปฏบตงาน การคดสะทอนถงการปฏบตงานทผานมาแลวในดานการกระจางในเปาหมายการศกษาและการตรวจสอบความสามารถความสอดคลองระหวางเปาหมายการศกษาและพฤตกรรมการเรยนการสอน รวมถงการคดสะทอนถงการปฏบตในอนาคต และการปฏบตตามแผนทไดจากการคด สะทอน และสามารถพฒนาปรชญาการศกษาสวนบคคลจากพฤตกรรมการสอน 4-5 พฤตกรรม ครกลมท 2 ไดพฒนาทกษะในดานการคดสะทอนขณะปฏบตงาน การคดสะทอนถงการปฏบตงานทผานมาแลวในดานการท า ความกระจางในเปาหมายการศกษา การคดสะทอนถงการปฏบตงานตามแผนการจดการเรยนจากการคดสะทอน และสามารถพฒนาปรชญาการศกษาสวนบคคลจากพฤตกรรมการสอน 2-3 พฤตกรรมครกลมท 3 ไดพฒนาทกษะในดานการคดสะทอนถงการปฏบตงานในอนาคต และสามารถพฒนาปรชญาการศกษา สวนบคคลจากพฤตกรรมท 1 พฤตกรรม นตยา โสรกล (2547 : 120) ไดศกษาคนควาเรอง ผลการใชการสอนแนะในการเรยนร ดวยกรณศกษาบนเวบทมตอการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมรปแบบการคดตางกนพบวา นกเรยนทมการสอนแนะมคะแนนการแกปญหาสงกวานกเรยนทเรยนดวยบทเรยนกรณศกษาทไมมการสอนแนะแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จรวฒน เตมดวง ( 2548 : 72) ไดศกษาเรอง ปญหาในการปฏบตงานและความตองการในการฝกอบรมของพนกงานบรษท ไทยคควา อนดสทรส จ ากด พบวาปญหาทกษะในการปฏบตงานดานความคด ดานมนษยสมพนธ และดานเทคนควธ โดยรวมอยในระดบปานกลาง ดานความคดซงพนกงานสวนใหญมปญหาทกษะเกยวกบความปลอดภยในการท างานมากดานมนษยสมพนธพนกงานสวนใหญมปญหาทกษะเกยวกบ การใหค าปรกษา และการแนะน าปฏบตงานใหกบเพอนรวมงาน และดานเทคนควธ พนกงานสวนใหญมปญหาทกษะเกยวกบการใชอปกรณในการปฏบตงานมากเปนอนดบแรก

Page 59: บทที่ 2(2)

นงคนช ทองภบาล ( 2548 : 82 – 83) เรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทผลปอนกลบผด มการแนะน า พบวา 1) บทเรยนโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนแบบผดมการแนะน าประสทธภาพ โดยท าใหนกเรยนทกคน (รอยละ 100 ) สามารถมความรเพมขนและท าแบบทดสอบไดดวยตนเองไดคะแนนรอยละ 53.3 ขนไป โดยมผลการทดสอบหลงเรยนเฉลยรอยละ 66.20 นนคอประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเทากบ 100 / 53.3 2 ) นกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบตอบผดมการแนะน า มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญ ระดบ .05 3 ) นกเรยนสวนใหญมความคดเหนเกยวกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในดานเทคนคและดานการออกแบบหนาจออยในระดบดมากและเนอหา ดานปอนกลบอยในระดบด รดาธร นลลออ (2548 : 50 – 52) เรอง ผลการใชโปรแกรมการปรบพฤตกรรมโดยการชแนะดวยเพอลดพฤตกรรม ไมตงใจเรยนของเดกสมาธสน พบวา 1) คาเฉลยความถของพฤตกรรมไมตงใจเรยนของเดกสมาธสนในการทดลองระยะท 1 และระยะท 3 สงกวาระยะท 2 และระยะท 4 ซงเปนระยะทเดกไดรบพฤตกรรมโดยการชแนะดวยภาพ 2) ผลการใชโปรแกรมการปรบพฤตกรรมโดยการชแนะดวยภาพ สามารถลดพฤตกรรมไมตงใจเรยนของเดกสมาธสนได จากการบนทกคาเฉลยความถของพฤตกรรมไมตงใจเรยนระยะท 1 ซงคาเฉลยความถของพฤตกรรมสงสด คอ 11.5 ครง และลดลงในระยะท 2 และระยะท 4 ซงเปนระยะปรบพฤตกรรมมคาเฉลยความถเทากบ 7 ครง และ 5.22 ครง ตามล าดบ แสดงใหเหนวาโปรแกรมการปรบพฤตกรรมโดยชดวยภาพ มผลตอพฤตกรรมไมตงใจเรยนของเดกสมาธสน ลดดาวลย วรพนธ (2550 : 88 – 91) ไดศกษาเปรยบเทยบพฤตกรรมตงใจเรยนโดยใชเทคนคการชแนะดวยวาจา การเสรมแรงทางคม และเทคนคการชแนะดวยวาจาควบคกบการเสรมแรงทางสงคมเปนรายบคคล เมอเปรยบเทยบกน พบวา เทคนคการชแนะดวยวาจา นกเรยนมพฤตกรรมตงใจเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนเพมสงขน รอยละ 58.08 การเสรมแรงทางคม นกเรยนมพฤตกรรมตงใจเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนเพมสงขน รอยละ 49.90 และการชแนะดวยวาจาควบคกบการเสรมแรงทางสงคม นกเรยนมพฤตกรรมตงใจเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนเพมสงขน รอยละ 70.35 สรปไดวา การชแนะดวยการเสรมแรงทางสงคมมผลตอพฤตกรรมตงใจเรยนของนกเรยน และสงผลใหนกเรยนมผลการเรยนเพมสงขน จากผลการวจย ดงกลาวมานพอจะสรปไดวา การชแนะเปนเทคนคการปรบพฤตกรรม ทม ประสทธภาพในการปรบพฤตกรรมการปฏบตงาน การจดกจกรรมเรยนรแบบชแนะ เปนวธสอน ทใหผเรยนไดรบประสบการณใกลเคยงกบประสบการณตรงมากทสด ใชนวตกรรมการเรยนร การปฏบตกจกรรมดวยตนเอง การแสวงหาความรดวยตนเองใหความสขสนกสนานตอการเรยนร

Page 60: บทที่ 2(2)

จนผเรยน ไมรสกเบอหนายหรอไมชอบ แตในดานตรงขาม ยงท าใหมขวญ ก าลงใจ มความมนใจ ในการปฏบตงาน มความปลอดภย และรกการท างานยงขน

2.2 งานวจยตางประเทศ เกลเลอร และคนอน ๆ (อางถงใน กองศร เชญชม. 2547 : 35) ไดศกษาการใชการ

ชแนะรวมกบการเสรมแรงทางบวกเพมพฤตกรรมการรดเขมขด นรภยทขบขรถยนตทเปนนกศกษามหาวทยาลย แบงเปนกลมทดลอง 2 กลม กลมทดลองท 1 ไดรบการชแนะรวมกบการเสรมแรงตามเงอนไข กลมทดลองท 2 ไดรบการชแนะรวมกบการเสรมแรงอยางไมมเงอนไข ผลการทดลองพบวานกศกษาทไดรบการชแนะรวมกบการเสรมอยางมเงอนไขมพฤตกรรมการรดเขมขดนรภยขณะทขบขรถยนตเพมขนมากกวานกศกษาทไดรบการชน าแตไมมการเสรมเงอนไข เฮยเตอร , สกอตต , แมกลาฟลน และเวเบอร (Hayter , Scott , McLaughlin and Weber. 2007 : 409 – 414 ) ไดศกษาการใชระบบแฟลชการด (บตรค า) ในการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction)ทขยายกบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายจ านวน 2 คน ทมการคดชา เรอง ขอเทจจรง ทางคณตศาสตร ด าเนนการศกษาในสภาพโรงเรยนของรฐในหองเรยนทมนกเรยนของตนเปนตวอยางได วดผลทงค าตอบทถกและผดตรวจสอบผลของการใชแฟลชการด (บตรค า)ในรปแบบเสนฐานพหคณขามผรวมวจยทงค ผลการวจยโดยรวมบงชวา เมอใชแฟลชการด (บตรค า)อตราค าตอบถกเพมขนและอตราตอบผดลดลง ฟลอเรส และเคยเลอร (Flores and Kaylor. 2007 : 84 – 93) ไดศกษาผลของการใช โปรแกรมการสอนแบบชแนะ (Direct Instruction)ทมตอผลการเรยนเรองเศษสวนของนกเรยน ชนมธยมศกษาตอนตนทมความเสยงตอการสอบตกวชาคณตศาสตร การสอนแบบชแนะนน าไปใชกบนกเรยนทมความบกพรองในสภาพการศกษาพเศษเฉพาะตางหาก แตการศกษาครงนศกษาขอบเขตทการสอนวธนสามารถจะบรณาการเขากบสภาพสามญศกษาได ด าเนนการศกษาวจย ในโรงเรยนมธยมศกษาตอนตนในชนบทโรงหนง ซงนกเรยนสวนมากมาจากภมหลงทหลากหลายทางวฒนธรรม และภาษา ผรวมวจยไดแกนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงสอบตกวชาคณตศาสตรจากการประเมนผลประจ าปของรฐมาแลวอยางนอย 2 ครง และถกระบวาเสยงตอการสอบตกอก นกเรยนเขารวมในบทเรยนท 14 ของโปรแกรม เรอง เศษสวนในการสอนแบบชแนะ(Direct Instruction) ท าการประเมนความกาวหนาของนกเรยน โดยใชแบบทดสอบกอนและหลงการสอน ทอาศยหลกสตรเปนฐาน และวเคราะหขอมลโดยใช t – test ผลการศกษาพบวา การมสวนรวม ในโปรแกรมนสงผลใหมการเพมทกษะ เรอง เศษสวน ขนอยางมนยส าคญ และนกเรยนแสดง ใหเหนวามพฤตกรรมทเหมาะสมและรวมท างานเพมขนในระหวางการเรยนการสอน

Page 61: บทที่ 2(2)

ไอยเออรส และคนอน ๆ(Ayers and Other. 2005 : 84 – 93) ไดศกษาการสอบการเรยนรทกษะโดยใชการสอนแบบชแนะ(Direct Instruction) โดยสอนยนกระโดดไกลแกเดกนกเรยนชนประถมศกษา จ านวน 47 คน ในสภาพเงอนไข 1 ใน 3 สภาพ คอ สภาพท 1 ฝกปฏบตอยางเดยว สภาพท 2 การสาธต การใหสญญาณ และฝกปฏบต และสภาพท 3 การสอนแบชแนะ ซงรวมทง ทกองคประกอบของ 2 สภาพแรกรวมกบการตรวจสอบหาความเขาใจ การสะทอนกลบวธการแกไข และการปด นกเรยนทกคนกระโดด 4 แบบ แบบละ 10 ครง ทดสอบนกเรยนกอนและหลง การฝกดานความสามารถในการสาธตองคประกอบของการกระโดดไกลแบบวพากษวจารณทง 5 องคประกอบ พบวา มผลส าคญของสภาพและเพศอยางมนยส าคญส าหรบคะแนนการเปลยนแปลงกระบวนการ ประโยชนทไดส าหรบสภาพท 3 (24.70 %) สงกวาประโยชนทไดส าหรบสภาพท 1 อยางมนยส าคญ (3.10 %) แตดกวาสภาพท 2 เพยงเลกนอย (15.00 %) นกเรยนหญงมผลสมฤทธ ไดประโยชน (19.60 %) มากกวานกเรยนชาย (7.70 %) ทดสอบนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยน ดานการระลกไดจากสญญาณ 4 ใน 5 สญญาณ ทใชน าองคประกอบเชงวพากษวจารณ และสภาพท 3 ไดคะแนนสงสด (91.70 %) ตามดวยสภาพท 2 (65.60 %) และสภาพท 1 (7.80 %) สรปองคความรตาง ๆ ของการศกษาคนควางานวจยทเกยวของ มดงน 1. เรองทน ามาทกเรองของงานวจยทเกยวของทงงานวจยในประเทศและตางประเทศ ลวนเปนเรองทเกยวกบการชแนะเกยวกบการใชทกษะกระบวนการตาง ๆ เพอใหผเรยนมกจกรรมในการปฏบตงานจรง จนมประสทธภาพและประสทธผลของแบบทดสอบนน ๆ 2. ความมงหมาย เปนการศกษาคนควาทผศกษาคนควาไดตงความมงหมายตรงกบ ความตองการศกษาคนควา เชน ไดพฒนากจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลย เรอง การเขยนภาพสามมต (Pictorial) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 3. เครองมอทใชในการทดลองสวนใหญจะเปนแผนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนกจกรรมการเรยนรแบบชแนะ (Direct Instruction) เกยวกบทกษะกระบวนการปฏบต ผลงานหรอชนงาน และความพงพอใจของนกเรยนทมการจดกจกรรมการเรยนร 4. กลมตวอยาง โดยสวนใหญมกจะเปนผเรยนในโรงเรยนของตนเองทผศกษาคนควาท างาปฏบตงานประจ า เพอสะดวกในการด าเนนกจกรรมการเรยนร และการเกบรวบรวมขอมล ดงนนจงพบวา การศกษาคนควาทน ามาอางองในการศกษาคนควาครงนลวนเปนการพฒนาการเรยนรทเนนกจกรรมชแนะเกยวกบความรและทกษะกระบวนการ พนฐานในการเขยนแบบและอานแบบ และพฒนาสอและนวตกรรมการเรยนรทสงเสรมใหผเรยนเกดความรทชดเจน

Page 62: บทที่ 2(2)

มผลสมฤทธทางการเรยนสง สงผลใหมคณภาพประสทธภาพเพมขนตามล าดบ ผศกษาคนควาจงไดน าวธการจดกจกรรมการเรยนรแบบชแนะของ สวทย มลค า และอรทย มลค า (2547 : 230 – 270) ซงประกอบดวยการจดกจกรรมการเรยนการสอน 6 ขนตอน มาใชในการจดกจกรรมการเรยนรส าหรบการศกษาคนควาครงน