�� 2 # ( 6 ) 2 ' 2 ! @ G D D I C 2 # % 4 H 2 1 ! ! 1 L 2 0 % 2 2 % L...
Transcript of �� 2 # ( 6 ) 2 ' 2 ! @ G D D I C 2 # % 4 H 2 1 ! ! 1 L 2 0 % 2 2 % L...
การศกษาความเปนไปไดในการผลตถานกมมนตจากกะลาปาลมโดยกระบวนการกระตนดวยสารเคมFeasibility study on activated carbon production from palm oil shell by chemical activation method
งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความเปนไปไดในการเตรยมถานกมมนตจากกะลาปาลมดวยวธทางเคม ผลการทดลองพบวาเมอน ากะลาปาลม และถานจากกะลาปาลมไปตรวจสอบดวยเครอง Thermogravimetric analysis (TGA) พบวากะลาปาลม มปรมาณสารระเหยได ปรมาณคารบอน และปรมาณเถา เทากบ 70.00%, 29.05% และ 0.95% ตามล าดบ สวนถานชารจากกะลาปาลม มคาปรมาณสารระเหยได ปรมาณคารบอน และปรมาณเถา เทากบ 11.80%, 81.60% และ 6.60% ตามล าดบ โดยมคารอยละของผลผลต (yield) เทากบ 35.58% การเตรยมถานกมมนต เมอใชอณหภม อตราสวนตวกระตนตอชาร (Activator:char) และเวลาในการกระตนเพมมากขนจะสงผลให คารอยละของผลผลต (yield) มแนวโนมลดลง อกทงสงผลตอขนาดผลตภณฑถานกมมนตทได การเลอกสภาวะทเหมาะสมในการเตรยมถานกมมนตจะพจารณาจากคณสมบตของถานกมมนต ความสามารถในการดดซบ ขนาดของถาน รวมถงปจจยอนๆ ทสงผลตอการเตรยมถานกมมนต ซงพบวาสารเคมทมความเหมาะสมส าหรบการกระตน คอ โซเดยมไฮดรอกไซด โดยมสภาวะในการกระตนทอณหภม 900 องศาเซลเซยส อตราสวนตวกระตนตอชาร 2:1 เปนเวลา 2 ชวโมง ซงมคาไอโอดน นมเบอรสงถง 1,386 มลลกรมตอกรม และสามารถก าจดเมทลนบลได 54.6% สวนกรณทใชโพแทสเซยมไฮดรอกไซด ในการกระตนทสภาวะ 900 องศาเซลเซยส อตราสวนตวกระตนตอชาร 2:1 เปนเวลา 1 ชวโมง มคาไอโอดนนมเบอร 871 มลลกรมตอกรม และสามารถก าจดเมทลนบลได 54.3% ผลการศกษาสญฐานวทยาดวยกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (SEM) แสดงใหเหนวาถานกมมนตมรพรนหลายขนาดเกดขนเมอเทยบกบถานชาร และมจ านวนรพรนเพมมากขน ผลการทดสอบไอโซเทอรมการดดซบไนโตรเจน (N2 adsorption isotherm) พบวารพรนของถานกมมนตสวนใหญเปนรพรนขนาดเลก และทอณหภมการกระตนท 900 °C ถานกมมนตจะมปรมาตรรพรนสงทสด
สถาพร บงทอง1, วาทรอยตร สงวนศกด ศรพลง1*, ดร. ดรณ อศวเสถยร2, กตตพงษ หรมฉ า2
1สาขาวชาเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน 2 ถ.ราชธาน ต.ในเมอง อ.เมอง จ.อบลราชธาน 340002ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต 114 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120
Sathaporn Bhungthong1, Sanguansak Sriphalang1*, Dr.Darunee Aussawasathien2, Kittipong Hrimchum2
1 Program in Chemistry, Faculty of Science, Ubon Ratchathani Rajabhat University, 2 Ratchathani Rd., Nai-Muang, Muang, Ubon Ratchathani, 34000, Thailand. 2 National Metal and Materials Technology Center, 114 Thailand Science Park, Paholyothin Rd., Klong 1, Klong Luang, Pathumthani, 12120, Thailand.
บทคดยอ
บทน า ถานกมมนต (Activated carbon) คอ ถานทมคณสมบตดดซบส กลน รสบางชนดไดเปนอยางด เนองจากถานเปนวสดทมโครงสรางเปนรพรน (Porous material) และสามารถเพมปรมาตรของรพรนใหสงขนดวยในขนตอนการกระตน หรอ การกอกมมนต (Activation) การเตรยมถานกมมนตสามารถแบงได 2 ขนตอน คอ ขนตอนการเตรยมใหเปนถาน (Carbonization) และขนตอนของการกระตน โดยขนตอนของการกระตนสามารถแบงได 2 ลกษณะ คอ การกระตนทางกายภาพ (Physical activation) และการกระตนทางเคม (Chemical activation) ในชวงแรกของการผลตถานกมมนตจะใชถานหนมาใชเปนวตถดบ แตภายหลงถานหนเรมมราคาสง อกทงเปนวสดทใชแลว หมดไป จงมการน าเอาวสดชวมวลธรรมชาต และผลพลอยไดจากอตสาหกรรมเขามาใชเปนวตถดบในการผลตถานกมมนตเพอลดตนทนของถานกมมนตใหลดลง และยงสามารถปลกทดแทนได ตวอยางเชน ชานออย เหงามนส าปะหลง กะลามะพราว กะลาปาลม กากเมลดกาแฟ แกลบ ฯลฯ ในงานวจยครงนใช กะลาปาลม (Palm shell) เปนวตถดบในการเตรยมถานกมมนต เนองจากเปนวสดทมปรมาณคารบอนสง คลายคลงกบกะลามะพราว และนอกจากนงานวจยยงศกษาตวแปรอนๆ ทมผลตอคณสมบตของถานกมมนต เชน อตราสวนของสารเคม ทใชในการกระตน อณหภมทใชในการกระตน และเวลาทใชในการกระตน โดยสารเคมทใชเปนตวกระตน (Activator) ในงานวจยน คอโซเดยมไฮดรอกไซด (NaOH) และโพแทสเซยมไฮดรอกไซด (KOH) เนองจากมราคาถก หาไดงาย และยงเปนตว Dehydrating reagent ทดเพราะชวยในการแตกสลายพนธะ สงผลใหถานกมมนต ทไดม ความเปนรพรนทสง และยงเปนการประหยดตนทนในสวนของสารเคมทใชอกดวย
วตถประสงค1. ศกษาความเปนไปไดในการผลตถานกมมนตชนดเมดจากกะลาปาลมโดยกระบวนการกระตนดวยสารเคม2. ศกษาสภาวะรวมถงปจจยตางๆ ทมอทธพลในการผลตถานกมมนตจากกะลาปาลม3. ศกษาประสทธภาพ และคณสมบตดานการดดซบของถานกมมนตทเตรยมได4. เพอเปนการเพมมลคาของกะลาปาลม และลดตนทนในการผลตถานกมมนต
สรปผลการทดลอง จากการทดลอง สามารถสรปไดวามความเปนไปไดทจะผลตถานกมมนตจากกะลาปาลม โดยกระบวนการกระตนดวยโซเดยมไฮดรอกไซด และโพแทสเซยมไฮดรอกไซด เนองจากถานกมมนตทเตรยมไดมคาไอโอดนนมเบอรผานเกณฑมาตรฐานของกระทรวงอตสาหกรรม ซงไดก าหนดไวท 600 - 1000 มลลกรมตอกรม จากผลของ SEM แสดงใหเหนวาถานกมมนตมรพรนหลายขนาดเกดขนเ กะลาปาลมมความความเหมาะสมในการเตรยมถานกมมนต ซงสามารถเพมมลคาใหกบวสดเหลอใชใหเกดประโยชนสงสด
อางอง1. André L. Cazetta et al. (2011). NaOH-activated carbon of high surface area produced from coconut shell:Kinetics and equilibrium
studies from the methylene blue adsorption, Chemical Engineering Journal, 174. 117– 1252. ภทรา ปญญวฒนกจ. (2540). การผลตถานกมมนตจากกะลาปาลมน ามน : กระตนดวยไอน าอมตวยงยวด. วทยานพนธวทยาศาสตร
มหาบณทต มหาวทยาลยมหดล.
กตตกรรมประกาศ ขอขอบพระคณอาจารยวาทรอยตรสงวนศกด ศรพลง และดร.ดรณ อศวเสถยร (นกวจยศนยโลหะและวสดแหงชาต) อาจารยทปรกษางานวจย ขอขอบคณนายออด ศรมะณ นายธานนท บวทอง (เจาหนาทหองปฏบตการเคมมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน) นายกตตพงษ หรมฉ า (ผชวยนกวจยประจ าศนยโลหะและวสดแหงชาต) ทไดใหค าแนะน า รวมทงอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานวจย ขอขอบคณโครงการ YSTP (รหสทน SP-57-MT09) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช) ทใหทนสนบสนนโครงการวจยครงน ขอบคณเพอนๆ สาขาวชาเคมทความชวยเหลอรวมทงค าแนะน า และขอกราบขอบพระคณคณาจารยในสาขาวชาเคม ทกทานทใหค าแนะน าในการด าเนนงานวจยในครงน
ผลการทดลอง
218
499
0
100
200
300
400
500
600
Iodine
numb
er
temperature (°C)
ความสมพนธระหวางคาไอโอดนนมเบอร และอณหภมในการกระตน
NaOH KOH
1389
871
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
1 2 3
Iodi
ne nu
mbe
r
Hold time (hr.)
ความสมพนธระหวางคาไอโอดนนมเบอร และเวลาในการกระตน
NaOH KOH
1149
871
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
Iodi
ne n
umbe
r
Impregnation ratios (Activator:char)
ความสมพนธระหวางคาไอโอดนนมเบอร และอตราสวนของ Activator:char
NaOH KOH
Iodine number
Methylene blue adsorption
48.10
50.29
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
รอยละก
ารดด
ซบ
Temperature (°C)
ความสมพนธระหวางคารอยละการดดซบ และอณหภมในการกระตน
NaOH KOH
49.54
54.03
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
รอยละก
ารดด
ซบ
Impregnation ratios (Activator:char)
ความสมพนธระหวางคารอยละการดดซบ และอตราสวนของ Activator:char NaOH KOH
54.63
52.94
0.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
1 2 3
รอยละก
ารดด
ซบ
Hold time (hr.)
ความสมพนธระหวางคารอยละการดดซบ และเวลาในการกระตน
NaOH KOH
ผลการทดสอบดวยกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (SEM)
AC, 900-1-2 KOHAC, 900-2-2 NaOHPalm shell Char
Yield
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
%yi
eld
Temperature (°C)
ความสมพนธระหวางรอยละของผลผลต และอณหภมในการกระตนNaOH KOH
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
%yi
eld
Impregnation ratios (Activator:char)
ความสมพนธระหวางคารอยละของผลผลต และอตราสวนของ Activator:char NaOH KOH
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
%yi
eld
Hold time (hr.)
ความสมพนธระหวางคารอยละของผลผลต และเวลาในการกระตนNaOH KOH
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
0.1 1 10 100 1000
Pore
Volu
me
, cm
3/g
Pore Diameter , nm
500 C
600 C
700 C
800 C
900 C
1000 C
0
50
100
150
200
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0
Ad
sorb
ed V
olu
me
at
ST
P (
cm
3g
-1)
Relative Pressure , P/Po
500 C
600 C
700 C
800 C
900 C
1000 C
ไอโซเทอรมการดดซบไนโตรเจนของถานกมมนตทเตรยมดวย NaOH ทอณหภมตางๆ (N2 adsorption isotherm)
วธการทดลอง
***หมายเหต อตราการใหความรอนทใชคอ 10 °C/minuteในขนตอนของการ Activated จะมการ Flow กาซ N2 100 ml/minuteขนตอนของการทดสอบจะใชถานกมมนตขนาด 0.5 - 1.0 มลลเมตร
เตรยมกะลาปาลมโดยน ามาลางท าความสะอาด และบดใหไดขนาด ประมาณ 5 mm.
น าเขากระบวนการเพมสดสวนคารบอน (Carbonization) ท 500 °C ,
2 ชงโมง
ถานทไดจะมลกษณะสด า เรยกวา “Charcoal”
น า Charcoal ขนาด 0.5-1 mm. ผสมกบตวกระตน (Activator) อตราสวน1:1 น าแลวไปเผาให
ความรอนท 500-1000 °C, 1 ชวโมง
ถานทเผาเสรจในขนตอนนเรยกวา
“Activated carbon”
น ามาลางเอาตวกระตนออกไป โดยใช 0.1 M HCl รวมกบน ารอน ลางจนมคา pH ประมาณ 7
น าถานกมมนตมาทดสอบไอโอดนนมเบอร ปรมาตรรพรน พนทผว ฯ เพอเลอกอณหภม
ทเหมาะสมเพอศกษาในขนตอไป
เตรยม Activator : Charcoal อตราสวน 2:1, 3:1 น าไปเผาทอณหภมทเลอกวาเหมาะสม, เปนเวลา 1 ชวโมง
ถานกมมนตทเตรยมเสรจจะถกทดสอบ และเลอกอตราสวนทเหมาะสมเพอศกษาขนตอไป
ทดสอบไอโอดนนมเบอร ปรมาตรรพรน พนทผว ฯ เพอพจารณาเวลาทเหมาะสม
เตรยม Activator : Charcoal ในอตราสวนทเลอกวาเหมาะสม น าไปเผาทอณหภมทเลอกศกษา โดยขนตอนนจะควบคมเวลาในการกระตนเพมเปน 2 และ 3 ชวโมง
ทราบสภาวะทเหมาะสมในการเตรยมถานกมมนต