13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2....

18
Dao in eitel.. lung aur ber mepll!llif \llar, l,)on feiner €'leite tJelrad)tet, mit m\lnardJifepen l,)mi.nuar. m5eber fOUll" ten [td) bie eiu im €'ltaate gefaUen laffen, bao in iebent mllgenbHde burl1} einen IDlad}tfprud) o"nae €'ltaatdUlIl" fl1}iue A" l)en1,tUcll »ermod)te, baß fleid l,)erneinte, ol)ne eine anbere ratio 'oafür a!i,1 bie volunlas, bao aIio bie ' pil!fte monardiifd)en in fid) »minigte, nod) \lloCHen fie >Seantte bU!ben, hie bUrep il)ren auf Oppofttion unh meform.. beOrebnngen l)ingeluiefell \llaren. tllUein bem €'lc{l6pfer ber !Dloltllr.. <f]ic gebot 'oie {>albljeit lt.l ben Weißungen feiner .seitge.. uoffen, bie llltlcbcr uöUige giiuölid)e Sl'nel1}tjd)lljt er.. tragen fQunten" Glllcitul.'l hist. I, 16) .unh ed ill ein l)oljet feiner poHtijd)en er bie 01dnteffc1I3 QU(! ber tdbuniftifd)en !Dlad)t in [tel) aufna\1m, 'oie 3ntmeifton in faijerU.. d)cCl unb >Scgua'oigungGred)t »erlbanbeUe, bild ber ;l:ti6unen für fid) über b\io galla e Vieid) Illld'oel)llte, mit 'ocr l)eiligeu Un\)efleilil1}feit 'Perfon o9ne bem IJ.'tinAipe !:l\l(l jetl.\ft :lOer oltlifd)en unb m5e(en, ben Cl: in ungerMt fleljell rieVl unb \:let IlOll) ein lJ.'allr uuVet!\)ol'l fur !:lad meid) f1>ttbauerte 1 Geigtefid) nun freiUd) am beutlid)ften an ben molfßttibunen, bie l,)on an nur nod)il{(l republifallifl1}e €'ld)at .. tengeft\llten fOtt\)cgetirten ullb eine bl()o lllilff9(lIenartige ;l:l)iitiofeit llußü{lten. Q)e\llilU \llllrhe fleld bur" Joifl1rlil1}e

Transcript of 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2....

Page 1: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

Dao ~o{fßhi6I1nat in feiner~~flent~ümlid) e~ce\)tioneUeu eitel..lung aur ~erfaffung ber ~ilmifepen mepll!llif \llar, l,)on feiner €'leitetJelrad)tet, mit m\lnardJifepen ~inrid)tIl11geu l,)mi.nuar. m5eber fOUll"ten [td) bie ~rreiu9mfel)er eiu ~mt im €'ltaate gefaUen laffen, baoin iebent mllgenbHde burl1} einen IDlad}tfprud) bi~ o"nae €'ltaatdUlIl"fl1}iue A" l)en1,tUcll »ermod)te, baß fleid l,)erneinte, ol)ne eine anbereratio 'oafür Jtöt,~j93U ~aben, a!i,1 bie bfo~e volunlas, bao aIio bie 'pil!fte ~er monardiifd)en ~f1t1.a!t in fid) »minigte, nod) \lloCHen fie>Seantte bU!ben, hie bUrep il)ren ~rruf auf Oppofttion unh meform..beOrebnngen l)ingeluiefell \llaren. tllUein bem €'lc{l6pfer ber !Dloltllr..<f]ic gebot 'oie {>albljeit lt.l ben p~litijd)cn Weißungen feiner .seitge..uoffen, bie llltlcbcr uöUige ~reil)eit, n~d) giiuölid)e Sl'nel1}tjd)lljt er..tragen fQunten" Glllcitul.'l hist. I, 16) ~orlid)t .unh ed ill ein l)oljet~elbdG feiner poHtijd)en Sl'[uß~eit, ~a~ er bie 01dnteffc1I3 QU(! bertdbuniftifd)en !Dlad)t in [tel) aufna\1m, 'oie 3ntmeifton in faijerU..d)cCl ~berappeUaliouG" unb >Scgua'oigungGred)t »erlbanbeUe, bild€'ld)lI~red}t ber ;l:ti6unen für fid) über b\io gallae Vieid) Illld'oel)llte,mit 'ocr l)eiligeu Un\)efleilil1}feit f~ine 'Perfon fid)~rte, o9ne bemIJ.'tinAipe m~d) !:l\l(l ~lllt jetl.\ft (lUfAuge{)~n. :lOer ß\lli~fpart oltlifd)en~()rm unb m5e(en, ben Cl: über~,aupt in ~er ~etfllffunl:l ungerMtfleljell rieVl unb \:let IlOll) ein lJ.'allr ~a9r9unberte uuVet!\)ol'l fur !:ladmeid) f1>ttbauerte 1 Geigtefid) nun freiUd) am beutlid)ften an benmolfßttibunen, bie l,)on je~t an nur nod)il{(l republifallifl1}e €'ld)at..tengeft\llten fOtt\)cgetirten ullb eine bl()o lllilff9(lIenartige ;l:l)iitiofeitllußü{lten. ~~re Q)e\llilU \llllrhe fleld bur" bie~.ö~el~ Joifl1rlil1}e

Page 2: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

IDlad)t botUluirt unb 3eber appelIide l)OU nnll an liebet €In bell.StClifer I beffen 3ntmrfOou bie UrIgeitel:'ollft~nbil3 auf9rbrn fountenub für feine ganAe ~ebrnl1aeit suftig war, w~~renb AUtU wirffamen(5dju~ l)on (5eiten ber ;tribunen baG ganA!! SM'legluUI iibmin~iUl­

tUen tllujtr unb bClG Dmet beffel&eu nlld) ~b(auf bed 2{llltdjCll}redwieber angefod)tcn unb umoe~o~el1 werben fonnte.

(50 bClrf ed benn nid>t munber f!e~mell 1 'cap rOßfeidJ nCldJbem 3a9re 731 bClG 21nfegen beG molfGlriollnatl'l fo fauf I baö CGWlnlß ~eWerber me9r um bad ~mt gab. ßll.lat follte tUClll glau­ben 1 el'l 9litten nOdJ eger Staubibatrn uad} bem ;tribunat alG nadj'ocr ~ebilit&t' {'trebeu müffelt, babie !BerwaUuuß beG crjlmu benC2:inlritt in beueena! aurfJolue 9aUe uuo ebeu fo UQgeU 2l11fprlldjauf bie ~r&tur ertgeHte ,ol}ne "on im uUQl1geufl}mell,3ußabe tinedoroijen Sfo{leuQufll.laubel1 bealeitet AU fein; allein ber ~tebil l}aUe "ieltlJenißer ®degenpeit I fid) bie Unguabe beG sprincepd AUAuaiegen unbbaourd) feine Starfiere AU uer'cerben 1 aIG ein !Bolfdtribun l)on nureiniger <l9araftrrfe~i6feit unb <inernie, unb bierer Umjlanb tlJirbtlJ091 unter beßpotifd)en Staifrrn IDlaudJen bon ber 18etlJerbung Be..rabe~u abge9aHeu i 9a6en. So' peivt e~ fd)on in einem SC. ilU~ bem3a~re 741 (t)io <laff. L1V , 26): Et/Jf]cpla:!f] Kat' tV, ETwa~

P'1dEir; EH ~~tr)/OOr;f~1I tJfJf.trrl.?xlav nw, xi.~(!(ll ltl'l'ir; In< XWII

'fHal-UEVKOtOJlJ ial~ p.~llW lEUUupuJ!OHa li1j rErOllOl"WII !ta:!'·'(J'lWZ'HÜ. i)a bieß iu2{tlgujl~ 2lowefengeit befdjh1ffen wurbe I fQifl fdmöglid} I alo ob ber Senat t o!)ne 'Dao mon AU frasen I auIJfeiner ID?itte bEl' nöt!)ige ßa91 'Der nOd} uEd)t l.1ieqigiii!)rigen quae­slorii alt !BoHdtribunen br~e[Jt !)abe. mar bod) überl,l1upt bEl' C2:r­tgeilult9 bel' lribunilia poleslas an <läfar unb 2lußujlu~ ein srober<iingrltf Enbie !Rcd}te 'Der ;trlbud gflllefenl 2lbered ift ll.l(l!)rfd)du­lidjet', baa ber (5enat 6Iod l:ieStan">ibattn nuß ben qUllestoriis",(j!)lte unb bEtfelben brm !Bolfe ballll ;ur ma91 l.1orfdjlug. ~e9n­

liiVUlild)te eo weni9ften~ 2lußuft feJbjl im uädjjleu 3a!)re I Weil(lberma[~ feinc 2hJlliranten l)orl]an'Dell tlJaren. <ir Iicp jeben beriibrigeu IDlauijlrah'lperfonen cinen mittel' l)Oll bejHmmtem <lcllfuotlJä!)fcn unb '\5riiftlllirte 'Diefe !lanblbatcn 'Den ~rEblltfomiliell AUTW3"~f (1)(0 (t"ff. LIV,30: T~V oa 011p.aqx1av rJl.lraJII urpQc1f(a

Page 3: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

olti tO t~v iCJX1iv CJIpWV xam'AÜ1~(Jfha, ab:oVVH!JlI, IivofJ.otfli­

l'lafV, EcV. lWV 111,nEwlt H;;" I-!~ S1.CU;H'1t nEl"f:1i Kai IitxOCJt f.w­

pluoai; Y-liK1'lI-LEJ.WV nqo{JaHliu:tat TOti, 8V HAi, (l(JJ:aic; liva

EXarUO)l' Y.~K 'rOVHOV lO nlij:to, TOVe; 8pJhwWi; ui(lEi'(Jtfa~

ulpt'atv, lil fJ.Ev xal {JovAEimv ftli'lU 'rOtir' 8:JIi101IiV,_ Ei OE (.t~~

Ei; 'r~v tn71dJa aJtftr; Enavd1Jat E~Ei~at. Suel. Dei. 40.) :tla~

fit ben feltatorifd}en caenfu6, eine IDliffion 6ejltraen (IDlarquarbt,.panbbud} 11, 3. 6. 219) beft~eu mu~feu, ,»ar nof~,»eubig, batiefanntrid) feit bem nicl&efprod}enen plebiscitulII AUniUln (t!iterat.bei mein in SJ}an(\}6 mea(euf\jfl. s. v. tribunus) bie ';tlinunen aud}6euaforen ltlaren, ltle6~atti ben mittern natürfid} aUd} baß merMd*lien im 6enate \1on ~U9uflu(l gef1atiet ,»erhen mupte. ~ap aller~uBuflud in fo fern eine ~lufna9me bnrd} fein merfa9ren fiatuirt9/itte, atd \lor i9m, \lieUdd)f fdjon, feit 6ut!ad 3eit, 'oie ';tribunenaU6 ben 6enatoren 9&tten geltldW ltlerben muffen, baß liegt ltlO~(

in 6uefon(l llBoden: si deessent candidati senatores, ex equi­Ubus Romanis creavit, unb ltlirb (lUdj lIeftätigt burd) cap. 10:in locum tribuni pI. candidalum se ostendit quamquarn patri­cius necdum senator, unh bur4} ~l'pianG 3,»eifd~afte 91Bd}ridjtCiv. I, 100: 'fe(tl OVI! lixw aarpwl; dnEil', ld ~ljHuc; avr~v

(dl1fJ.ctpxlav), Kctf}U viiv 8UUII, lii, l~lI fJov1.?'IJ uno 'rtJv dl;_f.toV fJ.nEv~rKEIi; fd}cint Bbet bellnodj nur ein flllf4}cr 6d}ltl~ fpätmr@5d}rtrt~tUcr non i9ftn met~ärtniffcn auf bie frii~eren 3" feilt.Untcr ben fpätmn stBifetn (mit etuGna~me beG cali.ll1b(116) ifl e(l'fremd) immer fo 9c~arten ltlorben, allein eiue gefeefi4}e ~efiimnlltnß

~Bt niellei4}t nie b'll'ü6fl~ e.rijlirt unb bie ';t~atfad}e erffiirt pd), mie~elfer ridjtig bemerft (11, 2. 6. 290) am Uafudid}~en 4u(l bel'fd}on (Buge ~mrd}rn'oeu ®eltlo~npW, \las moffl1tri6unBt crll UBd}ber .o.l1liflut 3lt erUJeiren, ",oburdJ frei(fd} alle stBnbi'oBten bcfftftieneenatoren fein mußten. etnberö \)er~äU ed ftd} mit bem 3ltleiten,pinbmip, bBG bem ';tribunBt ~ueuf1G im llBeec fiaub unb bad e(laUd} bem ([oufut ~nfoniud ldd)t madjte, feine }8e,»erbunß 3n \ler~

eitern: 'oie patriöifd)e .perfunft. :tliefe f ftton in ben Icgibus sa­cralis \ltrpönt I ~at in aUen 3eiten firene l)om ';tribunate CI1tlfoe­fd1lolfen unb ill aud) 'mit ein ®runb ge,»cfen, ltle(J~atb bie stllifet

ll)lur- f. "~Ilol. M. ~, Xlii. 8

Page 4: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

U4 :{)lll$ m" tfUrih 11 at i tl b,er ~ a{fer aeit.

uid}t ~ribltnelt fein unb ge"aunt werbeu fonnhm; :l)io LIII, 17:0'11taPXEili llliv r(;/1 arE Kai Er; TOI;r; n:rw.T/1lQu.r; llavrwr; TE­

ÄOVlJ'tEt; oJx GawJ! '/I0!tt'l;OVUIV E{l'al. 9?ad)bem 754 brm mitter~

ll11nbe ~um er~en ID1al baG ~Ti611nat llltge&oten worben WllT, wie­ber~olte ~UßllPUG feine ~llffoTbeTllng 765; :l)io LVI, 27: TOCg

InnliVUt Q'1I4f~f!xt'av al7:~(1at lmhqsl/JliP. ~ll~ ard bie ma~ffo~

mitien salta in bie S)änbe beG Senatl'! übergegangen waren, befolgt'fuod} dnmal te'fallbiud biefe IDla~reßd; :l)ill LX, 17: 8V; TIi roo'/l

lnnEwl' mI/i r; Er; nir; o'1'J,uaqXlar; Et;EOiX,H;O. Später folgt wie­ber l'egeJmi'itJig baI'! ~ri6unat auf bie OlliiPllT; bo~ vtreote in ber.3wif~eulleit bie ~efoTgung beT Senatl'!aften bit 2lul1fi~t auf 2l\)QU"eement au l.'ergTol1ern unb ~ebi[it&t unb stri6u"at f~fofftn fi~ bannauf btm megt aur sprätur gCßrufeitia (lul1. Sol)eipt el'! non .pa..bTian bei Svartian. 3: quaestuI1am gessit - acta StmatuscUl'avit - tJ'ibunus plebis ~ pfaetOl', unb \)0" bem e~t­

füd}tigen '.tJomitiuG iifotuo erllli~H '.tJio tlod) (lUG beUt 3apte 971(LXXVIH, 22): y.alrot lI~H)'Ii{J~li non t« r~, (1otJ}.~r; 1J1l0,.tll~~

!tara 'olli XE/flor; EXWlI IW.t' d"O(HA/op.or; sn' ll.1?1;Oi, U7100EIXSi,­

",at OcpEl'i.roV, Elra npiv ap;at, s'Ant'tJor; dIa TlAaVrlU'I'(W

8XllEI100V, xUTwr~l1wro y.ut' Q~/Wftl.()(; dnEo'dxJJ'1' Xlem ~ej,.

fpide .pabriand fd}!iellen fi~ aa (nur werben ~ict bie achl senalusnid}t lludtrüdlid) oeIH'lllllt) <Se\)ernG: S\Hn!ian 1, 2lßTicola} ~acit.

6, spfiniuG: ep. VII, 16. paneg. 95, ullb feine ~reullbe IDlaximud :VlII, 24. 0:uriduG: 11,9. Qtcilianuo: I, 14. <fiiteOtiud ~ito: VII,

16. XliI' mei9l'llfolge: Ouiijlllr, 2lebifio I spr&toT fill'od fi~ a. ~.

'bei mefpllfi(lu: Sueton 2. '.tJi'oluG 3ttriauud: C5padiau t. <2>Ot­bialluo I: te'llpitolin L

'.tJa nun fßtner feit 2luglll1ud b'lG 25. 3a~r aum 0:illtriU inbell ($eua! erforlmricfJ war ltlio 1.11, 20), fo tuar bamit 3u9lei~

bad ~lUct beG OIHljlorG bejlimmt (Dig. L, 4. 8. roIarquarbt, U, 3.S. 218) I aber aud) bedBoffdtribullcll, ItlCllll nid}t fiil: beille bieoft\)orfommenbe gratia annorum eintrat. miigrl'nb atfo in be,tlex nnl1l11'ia ber lncpuMif \)ieUeid)t gar feine lSelfimmull!l übrr bal!lIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mulll'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n. 3145,

Page 5: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

lla~ !BoIUtri~unat in ber Shifu3dt. 115

freUi~ auß ulloefHmmter Beit) afß ~fn13na~tne getten. (tin. meljr~iä"f}rigcr lRaum 3\tlif~el1 Ouii~ur unb :tribunat f~einl nid}t niit~ig

oc\tlefen ill fein. lla~ ber Senat im 3." 741 'oie quaeslOl;ii nur6id ium 40. 3aljre 3um ~oofen um bCll'! :tribunClt ljer6eiaog, ljaUenalürlid) feinen @runb barin, baij mtln 6entltoren l)1,l1t 'oiefem !2tlter,\tlc{d}cd f~()tt wiif}renb bel' mel'uVIif iur .SJ}r.Hur befii~[gte, ni~t

bur4i !2tuf3\tliltgeu eined gedngrtn !2tmtrd friinten \tloflte.:iDie lR e~ te bel' stribunen ftttb unter bw ~aifern fo \lid mtllt

\tleiij, lIie bur~ rin (.'}cfe~, \tlie fdiljer bUt~bie ·Cornclia .lex, be"eintriid)tiof ober aufgef}ooen \tlorben. Sie beßanben fort, \tleil peja ber faifftHd,lrn pOleslas Iribunitia ald Ouellr tlnb @ruttblagebieulen. !2taein bir !2tut!ii&ung oerfdben fdjlief na~ un\> nal!) ein,nleil fie 6ei jeter mufie~nun9 gegen ben !taifer entwebcr f"oleidjunterorilcft tll1b beßraft muroe ober im 6eßen !Saae i!jrr Of}nmadjtn,,~ mit bem ~lud)e bel' ~a~rrrid)feit belaßele. :iDen erflen ~aa

betreffen\>! fo Ilerloren fdjol1 tudrr ~äfar bie stribunen (gl'ioilldIDlal'uf(uG unb ~Mdiud Wlal>t\t! i~r m:mt, weil fte ed gEwagt 9tlllen,ben IDlenf~en iUG @efänguip CU 6riugeu, ll;)el~cr bel'! :iDtftatorn~ilbfällrr mit oem"föuigfidjen :iDiabem uefrdu3t ~attr (Sud. ~lif. 79).Wud) 3uuiut! Ot(lo, wcldjer im re~ten mcgitrllngdjaf}re stiberd oe..gell bie mefo~llllull einet! fl'ed)m :iDeCatorG im €5enate intercebirt,nlte, bügte mit bem <2:rile (stacituG anno VI, 47). ~rallbiuG,

obgrei~ felu~ \)on UBeibern nnb Wreigelaffencll lIepmfdjt, ging bell..nod) in feiner €5tl'engc gellen Sflauell nub Uibertinen fo luelt, oa~

er, ald dn :tribuu einen ~l'ti!lelaffrncn gegen beffen fl'ii~mlt .l)mngef~ii~t !jaHr, bied 9ö~lid) Uebel na~m unb Sa~waltern unb :tri..bUtlen bei Strafe bel' mmll'leu1ciepuug urrool, fol~eu ~erfounl S~l1~

~11 oewä9rtn (:iDio LX, 28). 60 mal' beun enbHd) (lud) ocr lRatp!\tleldjer ber unOhldfid)e 'itpl'afea unter %ro feinem illßenbli~en l!k.fdju~er! bem :tribunrn mußiend mruleltud gau: ne vana et teonon profuLura, illlet'cessori exitiosa inciperet (stacitulJ annoXVI, 26) ein fe9r ri~tigel'.

:iDaa @rfunfenfdll Oed tri&ulliAif~en ?lfnfe(lrul'l ario! am oellt..lid)lfen oie mnlwoTl beG jiillneru spriniul'l (I, 23) auf bit ~l'a!le!

0& cd ft~ fd)iefe, tll(l :tri6un SJ}roAeffc au fU9rrn. :iDie Sl.'oflifionell,

Page 6: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

116 :Daß molUtri~unat in bn Slllifeqeit.

in wdd}e mau ll{~ 2(1)\)ofat .uub $tribun in eincr. ~erfon 9crllt~el1

rounte, fd)ilbert berfeIte aWllr 11111) fagt, ba~er fefbn, um bicfmmerf~gen9dten au entge9cu, ftd} bel' o'ol)ofalorifdirn IJ,'raxiG Wö9reubfeiueG $triuunahJ ent9aUen 9abe; aaeitt bcnuodi i~fein fflal9 fe9tunbepimmt unb räuft bal'aut (linau(l, ba~ cl'! auf bie fubjertil)l! 2(n­ftd)t eineG 3cbcn onromme, quid esse lribunutum putes, inanemumbfam el sille honore nomen, an polestatem sacrosanclam.IDlalt fte9t ferner f(ar, ba~ cl'! fd)l)n'Damar~ eilte gcwlJrben war,dfG $ttibu1I ftd) 'ocr @efa9r aUdaufeßell 'oie convicia beG !!legnerl'!9illlle{lmeu unb ftd) fdbjl be~ 311tnceffionGred)teG beim IJ,'roaelfe be"geben an mölTen uull wenn IJ,'riniul'! fdot: ipse qUlJm tribunus es­sem, erraverim fortasse qui me esse aliquid pt~tavi, sedtamquam essem, ahstinui causis agelldis, fl,l ift bel' Slontrajtmit bel' frfl9mn 3cit ein fd)ndbenber. Uebe1'9aupt bin idi ber2(nftd)t, bau bie (lIld ber rcvubrifanifdien 3eit jlammcnbclI lBefug­niffe ber $tribunen, nieUeid}t mit 2(u(lnagme beG 2(u:riliomdjfß bei$tobe~urtl)eifen, bM fidi om {ängpen erl)Rften 3u 90ben fdjeint, fdionfrül)er, RIß man gcu}öl}nridi g{Rubt, Rufgel}ört l}aben, '.iOie modi­riditen über 'oie ~I)rtbauer berretben retdien nidit iiber baß BeHaftel'ber ~{ntonine !)inauG unb fd)on !!leUiud fd}eint mir in bel' lJefaunfcneteUc, !ih, XIII~ 12, auf 'oie idJ ndl)er 3uriidfommm werbe, \}Onben frül)mn ~(luptrediten ber .$tribunen wie \:Ion dner 2(ntiquitätau fvredjcu: Sed quaerenlibus nobis, quam ob causam Iribllni,qui hall(:renl sumillam coercendi poleslatem, ius vocaudi nonhabuerint: quod lribuni anl.iquilus creali videnlur non iud di­cundo nee clIusis querelisquc de abscnlillus tloscendis, ,südintercessionibus faciendis, quibus pl'aesenles fuissen!, lItin­iurht quae corllm fieret arcerelur; ae proptel·ea ius al,"o­ctandi adempLum ~ quoniam ~ ut vim fieri vetarent, assidui­taLe eorum eL praesenliurn oculis opus cmt. 30, tJio {faf'fluß l}at eß arG eine Sfuriofttiit notirt, bo~ nolf; einmal au fei.lter 3eit (218 n. Q:l).) bel' €ienat ni.ln 'een $tribunen nerfammdtwurbe; LXXVIII, 37: 8nE(l tiv IIp l.(lOII~1 1:(101l0V TIN" ~JIj

XUTEU);IJ'"{,O.

menn lIlan bie ~erU9nilfe einaeln im1 Wuge fa~t, fo wllren

Page 7: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

1) aß )81) IU td b11 na t t 11 bn Ra ift q eH. 117

ft90n hlä~re1lb ber ~ür!lerfrielle ben fnrt9t6Qrffen maffen . beG ':tri­6unattl bie €51>I~enaogebrotgen hlorben. 1)er offcuftl)c stgd( i~rer

®ehlaU, baG ius agendi oumplebe, haG 9telf)t9to!latioueu leber~ltt I neue ®efeße~tl\)rrlf)r&gt unh ~nf(agen *) \)\)1' baG 180lt altbdngen, el'loflf)ntit bem ~nt9ei(e beG )8olfetl an ber®efeMcbunguber~t'lu1>1 unb bie (foucloneu, in fe~r fpiiler ,3eil unb \uagrfcljeinH1)I1I re4Jt ot'll)nter meife \)on ~leranber ®elm:UG hlieber al1fgefrifdll,(~Illtll'rib. 25. concionesin urbe mullas habuit more vcterum.lI'iJ)unorum cL consulum) hlaren. arG 1)orn in ben ~ugett bel'ill?ac{ltl)aver Ui119~ berbllten. .. ~oer aud) haIS au(l hem anfiinglidjen~u1:i{ium burd) Ufurpatlon aur ~ölf)pen '}}otena ber €5djral1feuloftgfeitgewlld)feue 3 ute l' cef fi 0 ud r elf) t gegen aUe regiG(atil)en unbabminipratil)cn ID111~~egefu fd}rnmpfte aufllmmen I fo roie i~m feiltj)alt in ben 18o(fo\)erfamm(ungen genommen IDal' unb (>lie6 nur auffdlene ~~f1e im €5ctl<lte oefdJrällft. So brau!) 'oie 3ntmeffton beG':tribunen ,patterind 21gdpl'll im 3aljre 768 gegen bell j,Befd)Iup 'oed(Senato : ul prllctoribus ius virgarum in histriones essel, 'ollrlf)silenle Tibcrio, qui CH simulacra IiberlHtis senaLui pmcbebat(':tacitll6 8UII. 1, 77); fo mll~te in bem flf)on erl1.1ä~nlcn ',Pro3clfebel' ~cutia nlldj crfolgter 3utercclfton 'oie ~elo~uung bet! 21llflägerßuuterbfei&eu: stacitu/l anno VI, 47; nub fo intme'tiirte mit IFrfofg,ala \)01.' 18etJl'af1an~ ~(nfllnft ber Senat einen ~efd)fllff über 'c-ie ~i.

uauaen faffen luoUte, ber ~riollu mulcatillG ~ertu1Hnu/l: stacltutlbist. IV, 9. bgr. anno XVI, 26. - 3u '}}roceffen \linbern fit uod)

311wrilen bad ,3lljtanbefommeu bed lirfcul1tniffet!. ,3. 18. fiftirt \uä9"renb beo al1.1eitell strillmbirah1 bel' stri&un 910niud j,BafbuCl ben \}om~rcunbe bell ~lntoniuo, bem (foufu( Sofftut!, Otgm Octa\)ian inten.bittfll '}}ro~ejj: 'Dio L, 2; banu 9intertrtibt uOdJ 770 ein stribuuDurd) feinmcli:l im Scnnte bit !Jreif~lrtd}lInß l)ieler Del.'l ltlltgllltgdmit !ffia~rfagern ttnb ,3au6mrn fd}ttfbioer mftrgt'r; 'Dio LVII, 15:b'fhl. d~ Mul w~},wt:a av Tlt; 1'0 0lJI-UlflX.fW; aliJf.lft lIUH­

VQlJIUV, ;;1'8 ~ (JovA; t:ov Hi ß(iOt;aOt, Kat' .ov Ttfhplov Ut'J!8-

*). ~ill~aU \:cl' \l!llfhlgC 'om'(9 'triOIlIlCil beim (!;clICll: <!Sud. :D1JIlI. 85.Auelor et Iribllnis plebis filiI, aerlilcl11 llOl'diulllll l'cpetllndamm al'l'll­sandi illdiccsque in eum II scuaht potcndi.

Page 8: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

7f(U'PO~ Tl'aiCll J(a'AnovfllllfLJ flEl(JfJ)J'L rElIOfth'1, XarEltpa'f1]aE

Xat cu:.? rinn J1]pa(Jl.,QV ~rr~9'1' !Bief l}äu~oer ftnb 'oie meifpiefebel' 2fppeUation an 'oao 2fn.rifium ber ~Tibunen naiV erfolgtem Ur~

t~eilc. mefonbm'j bie6flauell, bmn medjl\1Gtl~allb fdjon unter2fuou~u(l cin 6efferer ge\tlor'oen \tlllr <6eneca controv. IV, 25),unt> bmn .pinriiV!ung nadj ber lex Petronia un'o beren !BetfdJih~­

funß buriV .pabl'ialt (6\>attian. 18) nur naiV tidjterfiiVem 6prltdjeerfolgen fonnte, llficglen wol}l aunäiVll bie .pülfe ber striounm alt­lurufen. liine foliVe ?llllleUation \tlur'oe \tlie in frill}rrer 3ei! anba~ ft'oUcgium ber stri6unen gerid)td, bie fld) bann uild) einem !Ber­~öre berietljen (cognoscebant) I1n'o burd) ein Decrelum entweberben ft'lägn aomiefcn ober ben mid)terf\>tud) reformirttn ober caffir­ten (l;)erO[. medcr, 11, 2. <5. 274). ~äfar l}afte burd) 2fppeUationan '0"13 striouncnfoUegium eine 2fnffage I;)ermicben: €5uet. ~är. 23.2fnti~iU(l ~aoco \tlurbe an 2fU!lU~u(l 3ei! \)or ba(l ft'olleBiullt odai5cll,um einer ft'tägedn oU IlUtW(lrten: ®eUiuo XIII, 12. !Boll bemunter if[au'oiuo appeCHreuben @jUallelt Qei~t e(l: 811rvXQllrO, UlIOr;

'I: () r r; 0 '11' /1 Q l., () t ~. ~ie 4 :>DeflaUlationen bel'l ~afpurniu(l Weae­end XVII, XXIII, XXXII, XLI flnb auf fllfd)e ljaUe bered)net,fn betten 6f(allen an 'oie ::tribunen da iniusto supplicio appraircnnnb 'oie 380. :>De!(llmation Ouiudiriau13lautet \)oOfUinbig: Argum. :De iniusto supplicio tl'ib?lnOS appellal'e liceat. Aegcr a servo,cui Iiberlatem scripserat, venenum pem; nolenli dare crueemscripsit. lIel'edes volunt supplicium sumere, servus appellattribunos, Declam.: Testamento, inquit, cautum est. Ideotribuni cognosrunt, non utrum scriplum, sed quare scrip!ulOsit. :>Diefe cognilio obe\' bad aur .metllt~uno bed itolfcgiumd nO!9­nlettbigc !BeIl}5r ber ~atlgeien 9at bie :tribuuen oft in eine !Berle­Ben~eit eigener 2ld Ilerfe~t. ~ag eo uiimHd) im 3ntereffe lleiberSJSartgeien I fo teiftden fie nl09f dner !Bor(a'ounB burd) ben triDuni·iiifd)en miMor Woflle; a'ber 3nllnocnb \tlCl\' biefe vocalio uidjt, 'oabie :triounen blod baG ius prendendi, aber nidjt vocandi befapen.:>Dedgillo c\'fd)ieu !ludj ber freiftnnige (6uet. Oet. 54) t!aoeo nid)tl)or bcm ~of(eßium nnb Heu 'ofn ;tribuuen blltdj neu !Biatol: faoen:(~etliIlG a. Cl. 0.) ius eOsnOll' habel'c rwque se neque aHnIn

Page 9: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

quemquam vocandi, quoniam moribus maiorum Iri buni plebisprensionem hallerent, voeationem non haberen!; posse igitureos vonh'c ot prendi se iubere, sed. vocandi ausentcm ittS nOl~

habere; un\) sm. mano er71äbU €lUoj feinem ~e&en iHle. niefen flafl :ego triumvir vocatus a Porcio träll. pI. non ivi auctorillusprincipibus e,t velus ius tenui, itcm tl'ihunus quutn essern,vOGari neminem iUBSi neque vocalum a eollega parere invi..turn. ?menu hun €luer betreibe uOtber fagt: tribuni pI. vocatio­nem habent nullam; 'Ileqlle minus multi impe1'iti perinde atque

hallerent, ca s1mt usi, fo fte~t lll€ln, 'eag fdJon \)or 2{ugu/ltj 3eitnie :tribunm aud) bie vocatio ufur~irten *) unb 'earf iidJ niel)t \\lun­bern, bau bie :tribunen in \)er etnen 3eit bet3 !l'aifett!}ul1ttj bie Cft"nuiletnng 'ocr faiferli41en tribunilia polestas über bie frütjm ränm.tiftle @ren71e man41maI f,lsar fÜt ibre eigche Sft!einma41t ocauf~tu41'

teu unb C1uö71uoeuteu uetfuft!teu, iubem fle baG ius vocationis überbie fSllnnmeife bet Stllbt 9iUCIuß attß~btcn. Cf\! fam bieß im ß{ücf~

IidJen megierllugltaufange 91eroß 7lUt Sptaft!l', attj ber :ttibuu 2{u­tiPiul1 bil' nou einem ~r&tor bent @efättgui~ illlerantluortetcu :t~eCl"

tedumuUul'tntl'u freiöutalTeu befo~(ttt ~alte; :tacilu\l XIII, 28: Si­mul prohibili lribuni, ius praelorum ct consulum praecipereaut VOCare ex Halia, eum quibus lege agi posset. AddidilL. Piso. des. COllS" ne quid infra domum pro potestate ani..madverterent neve mullam ab Hs dictam quaestoresaerariiinpublieas labulas ante quatuor menses referrent: medioternporis conlra dlcere Ileeret, deque eo consules staluerent.IDCommfeu (Die röm.:tribuö S.QO) uno 9~arquarbt{1I,2.

S. 255)yabeu, auf biefe Stelle noraügtift! fld} pü~eu'o, angenom.men/ 'oajj .bie :tribunen feit ~1t81l11tj ßeit eine ",itrrift!e Glel'itbtiiliat.feit aU(lOl'iilit ylitten OReinin~iQIlIl}ö mealencl}f1. s. v. Iribunus3\\leifelt uo41). smlt fdjeint \1le~ril1 biefet ttcd} il1 ben anbetlt3um fSe",l'ife C1ugeaogeuen SteUen 'oie 9(otylucl1bigfeit dnet fo(!f)ell

") 3. G. I.iv. XLII, 33. n. u, 58t.ad subscllia ll'ibunormu resIlgebnlur, co Popillius eousuillris, advoelUtl~, cfflilill'iones cl cOllsul ve­nerUlll. App'ian. riiv. 108, t\le l2I[1c lletgclIl'Oe,i lIlCI'oCII, lllehl)c ~M'lr

I,SfÖllIß" gCllllnn! ()(lll~n,

Page 10: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

120 t)a6 ~onGtribunllt in bet' 1'tidfeq eH.

~Una9111e AU Hegen. ~rterlliugd lUirll i~ncu bei i:acitul.'! uid}t \let­voten, llie vocatio u[lerl}aul't 3u üben, fontern nur lluFerl}afb tetjtiibtifd}en ~Qnltmei(e, auf IUffd)e bie tri&ul1itifdje @Cl\1art \lon ie~er

'&efd)rauft IUllr. mber in 'Dem $er&ote liegt uid}t 3ug(eid} bie ~ner ..fenntniu einer gcfe~Jid}cn vocatio in urbe; biefe l\1ar w1l9rfd}einfidj(unb bifl~ 9c~t aud) aul.'! ben ~ortcn llel.'! 2Uclul.'! Q:al'ito bei @eaiud~erl,')or, ber b{c ~rigerun9 llel.'! ~abeo all.'! ein ~eifl'id \)on beffennimia atquc veeors liberIas eraii9ft), aUmiiyfig fo usus gelUorben,bau Pd} 9licmanb me~r bagegen llriiubte nnb 'oie praeceplio iurisgegen lfonfutn unb ~riiforen rag mC9r in bem ~ingriffe bel.'! ~nti"

flind in bie l5trafoelUalt bed IJ)nltorl.'!, ald in ller vocalio urhana.t>ie voenlio ex lIalia fam babd mit in mnreguug, lUeif bie legi­tima aeUo bllburd} umg<lngen nnll aUerbingf3 llUdj bie 3uridbidionanbmr !8egörben beeinträdjtigt IVerben fonl1te. iBild ferner biepotestas animadverlendi beh'ifft, fo Hegt ber 21tcent pd i:acifUGauf intra domum. Q:~ iUlIrbe ben i:ri6uneu nur 'oie ~Ul ~udü6uno

i~m 'lUG brr !Rel'lIbHf pammenben !Red)te, bet' prensio uub intel'­eessio, nötl}ige praesentia eingefdj(irft, nadj'oem pe eine 3eit fangfidj 191: @efd}äft bequem gemad}t unb \)om .3immer aud burdj benvialol' \)crfaljrell ~aben ml,ld)ftm, Cford}er ~iubraud} fpaterer 3eitgap lUoljt audj 3ol1arad VII, tö ~nla~ 3"r ~eljaul'tulIg, bau bie~erufuug aud} auf bie ablUefenben i:riottnen Ijiugefcid}t Ijaoe, bad~erfa9ren ber ~llßi~rate au filliren). S)inftd}tfidj ber multa ellb.lid} müftte allerbiu!ld dne Q:rlUeiterung ber poteslas flaUgefunbenIjiloen, l\1enn bie ~cljau~tuI1ß meder\! (11, 2. l5. 26E. Wum. (73)

ba~ 'oie i:ri&uncn nie bie 3uerfenuul1g einer mulla. foubern nurbereu irrogatio beim ~olfe geljaot Ijiitten, aud} für bie Sfaiferaeitgtifte. 3ebodj lielHldj üper~lIul't tibet 'oie 9au~e l5adje preiten,ba boll) iu beu meilleu tjiiUen, 1UJ> bie certatio ad populum er,waljut lUirb, 'oie l,')OU ben i:ribunen be~immte l5traffumme burdjgeljtunb (lud) gegen Ijöljm ~agillrafe 'oie mullae certalio ad popu­Ium »orfl,lmmt; aber \ludj, wenn man bit !Rfd}tigfeit fener urfprüns"lid} micPtt~rrdjell 2ln~d}t ancffennt, fo ~i\rtc mit 'ocr 3uridbictioll'ocr stribnthlmiticn aud} bie 9)ll\gfid}ffit fiir 'oie i:rioUllen auf, eineJmlllt all (ltl1l1h'\IJjCII; ed ill bll~rr nid}t umth'l~rr~eillridj, bQ~· 'oie

Page 11: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

1)a~ ~onGtd&u nAt in ber Staifeqeit. 121

~ri&uneu aU berrefben 3eit, ItlO fie i~re rola~t r,'iumfid} 3u erltld.tern l'erfud}tl~n I aud} ungefdjcut lUie\m roluUen t-ietirtell. :;Die \,'lOlU@Senate &e~imlUten 4 IDlonate biG 3ur @;ürtiott'it Nfbelen für fie ei..neu bellliit~igcnbctl ®c!Jcufa~ 3u ben fon~ üuridjen 10 ~agen (9)1ar.quarbt 11, 3. @S. 228) unb t-ic lfollfufn \)rrtratcll nun, lUenn 3e.manb gcgenbie i9U1 3ucrfannte roluet prote~irle I bic @SteITe bcrfrü~mn ~oHG\)€rfaUllUfun!len. - ~ben fo lUenig aoer, Itlic bei~acituG I fe~e id} in ben anbern 9ierger ge9ilrigen @SteITrn eine 3u,riäbietion. menn e>partianuG \)on @Sc\)erUG fa!Jt c. 3: Tribllna­tum plebis Marco impcralore decerncnte promcruit eumqueseverissime exsertissimcque egil, fo be3ie~e id) baG IUO~{ rid}ti.ger auf ben ~ifer unb 'oie e>trelloe beG '!tribunen in feiner fidJer­~eit(jpoliaeiCic!)cn 'it9ätigfeit I bem .\)auptocfdjäft 'ocr ~ribunen fpäle.ter 3eit. :;Oie' e>telle' 3Ul,)enl1fG enbrid} VII, 228.

Rara tarnen merces, qune cognitione lribuniNon egeat - --

l)om Sdjofiajhn unerffärt gelaffen , Mn ~fe:ranber ab Alex. 11,24 unb ben mciften fpäteren ~fuGfegern auf ben ~erartritiullcn br..30gen, Itlirb gelUig ddJtill !.Ion IDlommfen unb IDlarquar'ot auf ben~oHGtribun gebeutet. tleffen IIngcad}tet läpt fie fid}, o~ne i9r@;eltlaft I1n3ut9un I ba9in erflärcn I bau "'t)idjtcr uub ~e~rcr J berengcbrüäte unb ärmfidjc ~age 3ul'cnaf nic!)t geuug ~erl.\Orgeben faltlt,31t i~rcm .\)oltorar aUcrbingiJ oft nur mit Wlü~e gclllngelt filnntenJ

mandjmaf nur burd) eine geridJlfidje SHage. e>o Itlic abcr bad ~pi.

tgeton rara eine Ucoertreibung ilt, nimmt ber tlidJtcr aud} anjlattber einfad}en cognitio iudicis 'oie cognilio tribuni, beffen ~lu):i.

liuUl nur in 'Der äuBer~cn mot~ allgerufen Itlurbe, unb Itlief 'DamitnUr fagen: man 9at 'oie grillHe mot~, um 3U feinem ®elbe 31t oe..langelt, mlt~, lUie malt 3uItleifen fagt I 'Det36afb 3um ~ontiut3 unhSJ.\ifCttltG faufen. - ~ltfferi)em fommen mir bod) fiir 'Den lS'af! I hag'oie 'lriounen eine ®erid}t\1oarfeit auogeübt ~.men, tie ~{elt~erunoen

be~ '].'finiuG (I, 23) \tub me~r uod} baG @Sd)lUeigcn beG @efliuß(XIII, '2) 3u (le'oenffidj \lor. mO!. 'J.ICutard) qllllest. Rom. 81 :OtlJE rU(J QußJovXOlJl; El.0lllH °v <.I' snt' Jlrp.(JolJ YoCäti.ttE/'IJl

1. (J lJf.HH' ~ fJ V Gl 1'.

Page 12: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

t~~ tla~ l!hUlJtdhuat in ber Sfaifer;;eit.

tlal3 perfönfiige 15~u~re~t \t)urile ebenfaf1(j feHen ge­ilM UUb Atullr mit tuenig <frfOr!l' tlell eil1!lrfcrfeitel1Sd)ü~fitl9ctt

bel.1 ~ntilliuß lllUr'oe feine ~rei~eit; be, €leual befd)turrle 'Pd) Md}über 'Die 1)rei~i9feit (liccnlia) oeß ;tribunen uno A[G uttter;trajanbel' $tribun IDleru!1l einem €leuCitor, be, \,)ür {!iirm nid)t :iu ~ort

tommeu fflUllte uno O(lG ~htriHum angerufen ~Clllef 'D!l~ m30rt gkut,fd)reit ?lf(el'l bagegen unh bel' teonin! oe!)! aUf ~lbp(mmunllii(le~:

~liniuCl cp, IX, 13. <fine ~efeibiOU1l9 her saCIO,~ancta pOlySI~S

au a~llben Itluroe aU ~liniu(j 3dt fd)on 4flS ~lIforens allgefef)ru;... I,23: deformc arbilrahllr, quem in/erfari ndas esset, hUlle ,etiamconvicia Iludire~t si inulta palerelur, inertem, si ulciscere­tu,r, insolentem videri. 9lur 'oie $tQifer f oie eigeuUid). fdb~. b~G,

ffted)t 'Der ~ellrafunll fih~ ~eleibigungen i~rer tribuuiaijdJenaYlai"flliit~atfell (;tiberiuG fälH aud) auf fftf)ODUG eineu ({on'Oiciator eillferfer~;

SuctouÜtG ;tiberiu~ 1t) f falfen (l((l3eicl)en if)reraYlälHgung, lieberbie $tribunen einjd)teiten. (Sc ~itefliuG: ;tacitu\1· hist, Uj 91. Acforle Priseus Helvidius praet. des, conlra studium, eius cl1fl'Tsuerat, Commolus primo Vitellius, non lamen ultra quamtribunos pi. in lIuxilium sprelue poleslalis advocavit. ll;\erO,t.Dio \ialf. LXVI 7. ~e(jpaftan: 1)io LX VI, 12 <'}.'ril'lcuG t>d~i.

biuG (arqarljywlJ 0l;r8 TL n(1Qi; n~L~l! (llho7.{Jar~(loc; l!?jf!~

"ai ll(lot;EH ß},rurqr'1!trolJ avrQv OVK EnaVHO Kat' llQr6 (!"tafovro o~ O~ftU(lXOt avHf,fJovur; aViQl! mir; vnEl!Er:t:!ru;

(JUoour'.

1) a (I fft ed) t f ben (S ena tau &e ruf en, lUat im ~nfa1l6e

bed ~rinaipa!;j nod) unbe~dllen. :tibrrill(j l)erfammcHe llad) b,e~,

~Q'oe ~ußn~G ben Seuat pl'uescl'iptionc tribunitiue potesLali~, :;tadtud anno I, 9. €lud. ;tib. unI) /;u'aerf,e1bel\ 3eitb~rllfetl

i~n bie'itribullen lUegen einer Störung 'oer ~hIßufMir.tl: ~io,.LW.f~

47. Unter \ialioufa ~e~ell Die ;tribunen ~ierin nod)ltlit ben ~Jn~toren auf gfeid)e'l' Stufe: 1)io LIX, 24 1!1lttnVrwC!JI; aV"lol7

f(Jt'roll oLdu'~ ot.rc roh'c)II,W;f!I.WIJ O~Hi Hin' t1T(!tH:tJYWlJ flftqor_aaL n;., r8(fOl?lH'IXl! lrCQ'Ap.'7fFEII, 2UIfiu f{flolt ullte. @':fau\)ttIG ~e{

I?d auf f a!G fie bl?9Uf~ €inn' 9leulua9t bcn Senat \,)trfammefl1; i)i/>

LX, W: /tat oi oq/((,(f!XOl f(iAHI"iaall,o~ Uff'W/I. ~pu;; (,'oitol rllp

Page 13: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

""(Jova/av ~, ni TOV rJ'l~HJ.(JX~(JOVHJ. aIJnxaW(Jr~/Jut xru'rOt .rollvnarcov ntJ.{lovrcov ;:t{JOHW1f. !Bon bem ~a{(c unter IDlllcriuu(l,wo e(l nael) fal1ßn ,Seit ltlieber, \)ief!eid)t 3Ullt le~ten U>Ml'; ßefd)a9,iji fc{lon ooeli 'oie me'oe gel1lefen. - 'Da(l med)t 'oer me (a ti 0 ttim €5ennte l1lirb beöeußt 'ourd.l ~ncitu(l anno VI, 1'1. Relatum indead patres a Quinetiliano tribuno pI. de libro Sibyllae, \)erof••nil 'Dio LIH; 5.

~noIid) 1\?ml1 'oie ~ri1inl1en. mit belt2leoifett 3ufammen f.>iiterber öffentlic{len UdUll'oel1 im aerarium Saturni geltlefen; biefed~mt ging aber unO, :Dio ~llf~u(l fdjotl 744t\U oie .Du.'iflmn Über,weil 'oie S)emu 'oiefeä @efdjäft 3u{e~t 'ourd) i~re :Diener beforgt~Mteu, ltlobun~ ~e~ler un'o Unor'onullOen entftanoen ltl'lten; LlV,36: xui ror~ nqu'uu; ul QoYWnu ~xualolE rtY"UfIEJIU OUt qJtl­

Aax~~ noui'a:tut iy.fAEt:a:t'l, inwJh 01' TE Q~~W.I!XOI xai oi

drof!uvOftOt oi n(!OUif!olJ a,ira BnIHlfltJ.fLfLh'ot tl/ti TroV l)nE­

(JnWIJ loliTa En(JanOIJ xat' Tt~ BK ro,:rov xai OUl.f!fIaH"J. xai

Taf.lax~ Erh·Eto. ~ben fo Wnr'oe i~neu 'oie datio tu loris fitr biepupilli ,extra ordinem, Il.lefd)e ~e nnc{l 'ocr lex Atilia mit ben~r&tontt 3ufammen oe~a&t ~attelt, burd) ba(l SC. Claudianum: utpupillis exlra ordincrn tulores a eonsulibus darerllur (®uet.~laub. 23. Heincec. anliqu. cd. l\'lühlenbr. I, XIII, 9) wiebergenommen.

lllad} ?:8ctrl'ld}tung brf3 !Betfaf!(I fall fiimmtIic{let alllUid)er !Bor~

l'ed}te bet ~ribunen unter ben Sl'aifern fragt. cd pd} IlUI1, Wa(l i~~

nen bafiit im ~al1fc bel' ,Seit aufgetragen ltlorben ift. :Diefe ~raoe

fann freilid} nid)t \)olljliinbiu beantltlorlet ",erben; bellll 'ofe .Dudlenlalfen una ~ier im ®tidje, l.1iefidr!)t eben, ltlcil bel' tleue lIDirfunol'l'frei(l ein ulltergeorbueter unb befd,lriinfteroeltlefcll ij1. lIin telUVo­l'ärel'l @efd,läft ltlnt 3uerft 'oie ~ ef0 r 0U 11 9 b I' r 21 u9 U lln fi e ll,

'oie gfeid) um!) ~!uoujll3 ~obe ben ~ribuneu (Ibn/ragen \l.IUt'Dc,. l1adj­'Dem pe fc{lon cinma(' 701 (:Dio XJJ l 45) 'oi1rd} Ufllrpati\ln .'oie€5piele beforgt ~atten; :Dio LVI, 45: 1:1fJ'7lJ!/a:t'7 öncoq - - rd

1 "' ') l. .\' I C, ( ....,)1 _tTE A lJrOVIJTa"HX Ot u/j.1taf.ll.0t,. co; XCII IE{,JQn(JfnEtI; VIfrE !;, vla-

G. • "" "" " , • G. I G. •n\lWlJt, xat Ot {.tEl)) Ta 0:",,0:, rorinE(! HrovU rtY~E(Jvat, En(?a-

S«P' Kai yal/ lji. ~1J:hJrt Tl1 erttJ'tltlr{! h' Tfi inn()J~J()fd~t I:XQ/i-

Page 14: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

124 :iD a. d m0 Cf I.H ri 6U 1I atin ber Ra ifera eH.

aiXll7:G, oll ItElJrG\ xal WV Üf/!tlHOr; Imsß'lafY.1I. :iDa~ fle bicno~en baau aud bellt ~mll: befamen I aeOtaul1 bem t1iid)~en stal>.~etl.lOr I Wo eröd9rt ttlirb f !:lap eiuer !:ler 9J?imen nid}t fitr ben ue­buußcnen tl09u lluftreten llJofUe r un'o ble ~ri6unelt bed tooellbenmoHcG Wegen ben 'Sellatl}erfammeItcll: Oc'1:JijVCAt UVl:ijr;, enn:f/s.o'lfIut fiq>lfH 'It}, E i: 011 Tl • 0 V v c lJ (l P. t rJ p.1i lJ 0 V ava), cJ (J a ,,'.

9lod) Ilt bemfe!6en 3a~re (ttlenll stacitutl nid)t brn eoen berll{irtfn~aU meint!) filmen 'oie ~rlbunen mit ber ~Ilte: utp,'opriosumptl'ederent ludos, qui de nomine Augusti, fllstis lldditi;Augu..stilles vocarenlur. Sed decreta pecunia cx aem1'iQ ulque perCircum triumphali vesle ulerenlm'; curru vehi haud permis­sem (stacitud ann, I, 15). 21ud ber vestis triumphalis uubbembabd erttlii9nteu curl'lls ed,eUt! balf ein feiedid)er 21ufaug f berpompa Circensis ä9nfid) I babel flattfaub I ttlouei auf beu thellsisbie imagines WUßuPd uub ~ibertl aufgcfü!n:t wttrben. Wud) ift d

ttlllgrfd)duHd), ba~ bie Inagistri vicorum tlaod bie imagines betlgenius Augusti aud brn sacellis 19m: :Dil1rifte truBen ober 9dfi~

teten Oll?arquarbt 11, 3. 2Ium, J183); leg mB~te auer in biefemIhn~anbe unb ü6er9aullf In brut ~lut9eife ber ~ribuneu an her met­ttloItuuß bel' 9{egiouen 11lrf}f beu 3ufalnnlfn~auß mit i9TCt 'iDireftionber ~u9uftafil'lt fu~eu (berf, 'S. 27f1), :iDie curatores regioßlutluub magistri ,ricorum fuugirtcll baud ttlfgClt i~m~ :iDi~rift~9eiliß'

f~timer unb f911ten ed CIU~ fll,lter unter belll}.\rätoren. !!BarUllt 'on'Senat bamaf(l bie ~ribunen wli9CtI', wilfen ttlir nidif; l}idleid)t ttlarim®runb du rein perfottlid)er unb i9re sanclilas befa9igte fteaubellt ~!l1ttff ttlenu !'lud) i9re nid)t curulifdie !!Bürbc fle l)on bem ®e.braudje beG ~rad)tttlllgeU{l autifdi1op. stiocriull fdjeint i9nenau~

v!oG aud non\)enien~ geßclt bell futa i\or~er oefa§ten ~efdifu~ beß'Senllfd ober tlllG ~rtißfeit gegen i9t \1{llcrbieteu f proprio sumplubie 'Spiele alt feiern, 'oie G:daubniji crt9eiU alt 911veu; beun stad·fud fagt am Sdjlulfe: mox celebralio annua ad praeloremlt'anslata, clli inter cives el peregl'inos illrisdictio evenisset.

:iDall 21mt ttlurbe i~nen ttla9tf~einlidi im n&d)ften 3a9re ttliebcr a6.oenommen; benn bie celebralio anmla, bie jä9r!idi wicimfe~renbe

'ijeicr wurbc ja foo1eieg eiugcrid)tet 11n'o 11lfo «U:9 bellt 'P r5tor ii~fr.

Page 15: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

1> a~ ,250 UtH ribu na tin b er sea Herodt. 125

tt'llOf!U (bfgt 9litter au ber Stdlt). 1)a~cr finb ",(l~l ,lUd) bie,!morte rotarquarbtd (lV, 428}./I:Die Spiere A" @~tfn bed Sl'aifcrßil>aren breifad) ; - - - - Ail>eitett(\ l> ie l;l 0 n ben tribuni plebis

bon ie~t au TCßdmiijiig nefeierten Augustalia", au",eit gefajit.

:DlldJenioe C}}efd)äft, ",efd)ed i~ttell €lud) fd)on unter ~ußullulf

OU st~eit ",urbe, unb uid in bie fpiite~el1 .Beiten bauernb, enbtid)l:liefleid)t i~r einAigeö brieIl, "' II r bi e rot i tau ff i d) t üb n bi e 14jl ii b ti fd) en me 0ion en. €ldioll in ber ältern Beit ~atten fid)bie 'trihuett, befonberd bei tjeuerdbriittjleu, ben ~ebiIen uub trium­viris noetul'nis Au;)efelIt: ~auJud 6ei Lyd. de mag. I, 50 101(itf1VOqUtfW (J-()(Hr;/ta na(ia rolr; na.'Aatol'r; Jux T0111; Ep.nQ1Ja­

1t0111; '(f;pOEtJu'AOJiro, Ot xai '1J{lxrli(luioi EX 1:011 nparltlUOr; iU­r01JfO' (JV ']I ii (JaJ! iH «.:, °l'r; lC ui OL aro (((1,v& /tOt IIU;'

J ,; Ittl (n~. °t. :Daffelbe Dig. 15, ",0 ber !e~te Sa~ ~eijt: in­

ten)eniebant tlonnunquam et aediles et tribun;' plebis. :Die5!:rillilUen na~menaud) me9rma!d bie C}}efd)Cifteber ~ebilen iu 'oiej)aull; ",ie 705, al(\ ~omprjud nad) rocaeeboniell oegangen ",ar unbfeine ~ebirrn fic9 in mom oerauben: 1)io XLI, 36; baun 718, ar~

feine Sl'anbibaten ber ~ebi!Wit ftc9 gefunben ~QtttU unb bie 'tribuuenmit ben ~rätmn bad ~mt oeforgten: XLIX J 16. !ma9rfc9einlid;uapmtn bie ~riitoreu fd)olt ~ier bie 3uri(\bictioll für fid) (bit i9ltell(larb barauf !Jlln~ übertragen ",urbe: 1)il,l LlII, 2) uub überfiejienben stribuneu ben ~,oli3eiHcgelt ~~eif. ~G fällt alfl) nid}t lluf, bQ~

im 3a~re 747 Wugu~u(l nuc9 @int9dfun9 ber €lhlbt in 14 meOil)"neu, bie Oberauf~c9t bett 'tribunen ueben ben ~r~torell Itub ~ebi~

leu Auert9cilte: €lud. Oet. 30. :Dio LV, 8 Y.I'.diOl Kai Elm'"wv

(\![ebilell) Kai u.up ,J'11-tUPXWV nuv U or(!ur1J,'roJ! 7liiuav r~v

7l0ALV Litr; OEltarEIT(Jaf/(X ItE(!'l H.ttl'lhtlJUV XA?(!(11 7lftor;mx.3'&v­

TWll I Ö lC Gi J! ii lJ r {i' J! (J r a I. :Die .B1l91 biefer Wlagijlrl'lte über"flieg aber bie ber, !Reoiouen uub ed wären beim ~trrooftn an bit@efallllll19tit auf jebt !Region meprm oerl,lmmtn. :Died j~ auernic9t wa9rfdleiufid) nnll ",irb ",ibtrlegt Durd) bie 3ttfd)rift bei C}}ru..tel' p. 67, 3 baee area ... - hac lege dedicala est, na' euiIiceat intra hoc terminos aedificiulII exstruerc, manere, nego-

Page 16: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

liari, arbor",m ronere aliwJve quid serere, et ut p,'aetor,eui !taee regio sorte obvelle"it, IUalunl1n sesciat ali"svequis magisl"atus Volcllnallbus X. Ca\. Seplbr. omnibus annisvilulo robio el vorre; null ~abretti C. n. n. 10:1 (untcr straian)iussu - - POLLIONIS. TRlß. PLEß. AED. REG. 111. VETV­STA - - - maGlSTRI. ANNI. CXXI. SVA. UIPENSA. RE­STITVerunl. (ifd ~erloollen alfo bie 3 iMfeg{en unter fi~ bit'ffiegioncn unb j~eiftcn fI~ balltl ~inein. .BußCci~ 9f~t auß biefenbeibcn, luieQU!.janbcm3llf~riften ('J}reffer ffie3iollen 6. 8.3)~erMr, bafj 'bie mngislri vicOI'Uin auf @e~eifi ber 5triDuncll, 'rrä.toren unb 2lcbifcn bie 311~anbl}aftuuß 'ocr $acclla bef:)l'gteu, nnbbaD re~tcre bie IU{d}tiOerfl1 Opfer in benfdbcll bClrAubr{ngcll ~atten.

llie'orre C5trapCl1' lInb ID1arftpo[{Ad bef}ielten b{e 2ltbiCen, abel'f~aler blo(l alß erefuti\)c 5!Jc90rbc unter bellt praefectus U1'bi (mantlergl. ~ntmillll;': XXVIII) 4 mit 6uct.5tib.3-i. 'tllcitUG anno HI.52. 6uet.lI(uub. 38). ~ud} bie mo(f~trfbnlltll famen in il)rer@igellfd}aft nld poliaeifidjt tiommiffcirt *) in biefca ~b9iin9igftitfS.

»er~ä(tnig, wenn fle lIUd} 9illO~tlid} be~ mangcG über ben ~cb{(etl

au lttl)en f~dllell t we!d}e itt bfll 21urcben bel' !faifer auagdaffenfittb: eod. Theod. 11, 1, t 2. IV, tl, 2. VIH, 18. 'tJio lIaff.LXXII, 15. Warquarbt 2111m. t 066. ~lJer dtte ~rt morlle~er ..f~uft iiber bu13 iUolf o!}nt 3ul'i(\'oiftioll ü&tenfte fogar no~ in 'oerna~con~antinif~en .Beit. @d erl)ertt bieG auG bem (!ltft~e 'oed ~l1i..ferd malenil über bit mcfreiung 'Ootn ~cfurlottenamtc in ben 9J1u..lIicipien: Cod. Theod. XII, 74. His verae dignitalis liIulis etiudicillus lIdiungendi, qui proprium decus senatus indeptipraelurae insignibus fuel"iol eL honoribus ampliati, val quasveleris lrihunoriJm plebis appellalione respersos umbra nomi­

nis nobis annuenti.bus canstitet"it popula praefuisse. - lna-

') ~cr tribUII, ber iu brUt edlelum Apronianum bel! 3a~rc" 339:11, ~b. Q(~ Ul1icr9c~cner 1;0" !j.lriifeftcli mit "er IDlnrflvoli3tiau fdlaffell{)>lt (.l:11'lllbolb, mOlIon!. te~. 1, p. 292) 1111'0 ben IDlarquorbt (!.'.111m. tui9)lIub ID'IoUlmfw (tnO. @5. 501 ~Ulll !l.lolfßlribuuw 1lI0d)ClI r biirfte u!cflcld)t:al~ beu lribunis f9ri suarii AU rcdjnclJ fein, UOll mdd)rn e\,mmad)m!l (ep.1\, 42) a(~ UOII feiuen UlIlcrl1eUcllell f~,rid)t (er lJolte fic olldl iUß ~[mt

til1bllh~C11) 11111> lt'ddJc llndJ iu 1m Notilia digu. gellllunt l\lcJDeu.

Page 17: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

ttes VeJ'6 "ttmbras el e(1ssas imagines dignilalllm codicillis bo­noral,;sectanles nihil adiuvari praccipimus, nßeniß~en~ er­~e9t man aud ber feinen Unterfd}dbulll) ~\tlifd}fn tSd)cin unDtS4Iatten, :Dafi ba(l $tribunat ein Hein li'enig me~r \tlar, ar.., einbfo~rr $titel.

~ine befonbere & mt Gtr a 41 t trußen bie $tribunen nil'; bodj\llQrf~ (tc llebjl b~k <Sad}\tlattfl'1I beim afflllii9Ugell !Berfd}\tlinbrn ber$toga bil' fl'jlen, l1,l dd)e bil' für ,beine bei Ullßtlllfligel' m3ittmtllg3\l.lecrmäf,ige \}5änula anua9111en; $I:adtu(l da 01', 39: Quantumbumililatis pulamns eloqucntiae altulisse paculll.as istas, qui­bus astricti el velut inclllsi cum iudicibus fabulamur? nnDtSpartian .pabr. 3: Tl'ibullllS pleuis facLus est Candido cL Qua­dralo COSS, , in quo magisLratu ud perpetllam tribunitiam po­leslalem omen sibi factum asserit, qnod pacnulas amiserit,quibus uLi lribllui pI. pluviae tempore solcbant, iml'el'atorcsalltem nunquam, Unb fc Xlcrfd}\l.lanbell fit benn au41 iiuperli41 inber '.malre j nur bei feiedidjen @eteßeu~eiten erfd}einen fle arG tSe"nMoren audj in bel' '.toga j <Si'oon. ~pofHn. ep. I, 5 (1'ci 9Hci"merll .pod}3eit): lam quidem virgo Iradila est, iam coronasponsus, iam palmala consularis, iam toga senator bonora­tur, iam paenulam dcponit inglorius.

3~re apparito1'cs, bie scribae, viatores unb pl'aeconcstribunilii bliebru i~uelt unter ben Sl'aifern un'o bilbeten hefonoerelro«cßia ('.mommfen de appariLorib. magistr. im ffl~cin. ~nf.

1847. tS. 39. 40. 41. 'lRarquarbt <S. 274).m3aG fdjrieBtid} t-ie subselli,a, tribunitia anfangt, fo ~at \tlo~t

?Bettel' (11, 2. tS. 267. !2(nm.670) mit ffled)t \)etltlut~et, baB biefe<Si~e, \l.lerd}e anfangHd) gar fdn 3nfigue fdn foUten, mit bcr 3eiti"grnb eine ~uGirid}nenbe t\lllifdJe ~Qrm angenommen ~aben mögcn,ll.lenn aud) ber .pauptunterfdjieo ~",ifd)elt i~nett unb ben curulifd)en€5lül}!Cll immer bcr blieb I baB feßtere pöper nnb d",wAonodc'(\}51ut. :mal'. 5) \l.laren, :nenn ba 'oie tluiijlorcn unb über9iluptbie 3uciwJ ftdj ber liubsellill bebienten, fo ",üjjte man niebt,\l.larum aud) lluver brm $tbcater unb bem ~orum I \tlO malt «ud) anlie~Ümnte ~liiße ~ei bell tdbuniiif4'ell <Si~fIl beulen fann, fllff

Page 18: 13-1858 RhM-Platzierung 5 · PDF filelIm!'t bel' moUotdounen cll!~altl.'ll wqt (?l~ecfet 1l,2. S. 21), mull l'lClettlillßtl ein 2.ijii9rigct ~ribul1 in 'oer 5rllifeqeit (Dteffi n.

128 Xl aG~ 01 U td &un Cl t fn b er !h fferaeit.

immer nid)t einfa~ subsellium, {J(;9/10l', gefaßt \Uirb I fonbernQUdbrücffid) tribunilium ~in3ußefüßt I ocfol1berG !lei lEuet. <fraub.23: In curia medius inter consulum sellas tribunitiQ sub.

sellio sedebat.

@eu.

S) er mII 11 11 @ CU.