Web viewบทที่ 1. บทนำ. ความสำคัญและที่มาของปัญหา. เนื่องจากในชุมชน
บทที่ 1 บทนำ...
-
Upload
srion-janeprapapong -
Category
Education
-
view
2.202 -
download
2
description
Transcript of บทที่ 1 บทนำ...
![Page 1: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/1.jpg)
Page 1
จดท าโดย
อาจารยศรอร เจนประภาพงศ
สาขาวชาสารสนเทศศกษา มหาวทยาลยหอการคาไทย
ปการศกษา 2555
บทท 1 บทน ำ
![Page 2: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/2.jpg)
Page 2
หวขอบรรยาย
• ความหมาย
• ความส าคญ
• ขอบเขต
• พฒนาการ
การจดเกบและคนคนสารสนเทศ
![Page 3: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/3.jpg)
Page 3
• กอนอนมาทบทวนความหมายของค า 2 ค า คอ
“สารสนเทศ (Information)” และ
“ความร (Knowledge)”
กอนเนองจากมความสมพนธโดยตรงกบเรอง การจดเกบและคนคนสารสนเทศ
![Page 4: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/4.jpg)
Page 4
ความหมายของสารสนเทศ• มาจากภาษาองกฤษวา Information
• ขอมล ขาวสาร ความร ประสบการณ จนตนาการ
ทผานกระบวนการคดเลอก รวบรวม วเคราะห
เรยบเรยง บนทก และเผยแพรลงในสอประเภทตางๆ
ไดแก สอสงพมพ สอโสตทศน หรอสออเลกทรอนกส
เพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป
(แนวคดของผสอน)
![Page 5: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/5.jpg)
Page 5
ความหมายของสารสนเทศ (ตอ)
• จากวกพเดย สารานกรมเสร (2553)
คอ สงทไดจากการน าขอมลทเกบรวบรวมไวมา
ประมวลผล เพอน ามาใชประโยชนตาม
จดประสงค
เปนขอมลทผานการเลอกสรรใหเหมาะสมกบ
การใชงานใหทนเวลา และอยในรปทใชได
![Page 6: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/6.jpg)
Page 6
ความหมายของสารสนเทศ (ตอ)
• จากวกพเดย สารานกรมเสร (2553)
• สงทไดจากการประมวลผลขอมลและสามารถน าไปใชประโยชนในการวางแผน การตดสนใจ
และการคาดการณในอนาคตได โดยแสดงในรปของขอความ ตาราง แผนภม หรอรปภาพ
![Page 7: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/7.jpg)
Page 7
สรปความหมายของสารสนเทศ
(Information)
• ขอมล ขาวสาร ความร ประสบการณ จนตนาการของมนษย
• ผานกระบวนการคดเลอก รวบรวม วเคราะห เรยบเรยง บนทก
• และเผยแพรลงในสอประเภทตางๆ ไดแก สอสงพมพ สอโสตทศน หรอสออเลกทรอนกส
• สารสนเทศเหลานนตองอยในรปแบบทน าไปใชไดเลย เชน
เปนสรปรายงาน บทวเคราะห แผนภม ตาราง ฯลฯ
• และสอดคลองกบความตองการของผใช
• เพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป ไดอยางทนเวลา
(ตามแนวคดผสอน)
![Page 8: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/8.jpg)
Page 8
ตวอยางสารสนเทศ
![Page 9: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/9.jpg)
Page 9
ตวอยางสารสนเทศ
http://utcc2.utcc.ac.th/localuser/cebf/download/analysis/10%20ธรกจเดน155.pdf
![Page 10: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/10.jpg)
Page 10
ตวอยางสารสนเทศ
http://utcc2.utcc.ac.th/localuser/cebf/download/cbp/ตรษจน-55[1].pdf
![Page 11: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/11.jpg)
Page 11
ตวอยางสารสนเทศ
http://www.stks.or.th/th/knowledge-bank/46-e-book/2229-epub.html
![Page 12: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/12.jpg)
Page 12
ความหมายของความร• มาจากค าภาษาองกฤษวา Knowledge
• จากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542
(2553)
• สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ
• ความเขาใจหรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคด หรอการปฏบต
• องควชาในแตละสาขา เชน ความรเรองเมองไทย ความรเรองสขภาพ
![Page 13: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/13.jpg)
Page 13
ความหมายของความร (ตอ)
• จากวกพเดย สารานกรมเสร (2553)
• คอ สงทมนษยสราง ผลต ความคด ความเชอ ความจรง ความหมาย
โดยใช ขอเทจจรง ขอคดเหน ตรรกะ แสดงผานภาษา เครองหมาย และสอตางๆ
โดยมเปาหมายและวตถประสงคเปนไปตามผสรางผผลตจะใหความหมาย
![Page 14: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/14.jpg)
Page 14
ความหมายของความร (ตอ)• จากประภาเพญ สวรรณ (อางถงในอกษร สวสด, 2542: 26) พบในวกพเดย
สารานกรมเสร (2553)
• เปนพฤตกรรมขนตนทผเรยนรเพยงแตเกดความจ าได โดยอาจจะเปนการนกได หรอโดยการมองเหน ไดยน จ าได
• ความรในชนนไดแก ความรเกยวกบค าจ ากดความ ความหมาย ขอเทจจรง กฎเกณฑ โครงสรางและวธแกไขปญหา
• สวนความเขาใจอาจแสดงออกมาในรปของทกษะดาน “การแปล” ซงหมายถง ความสามารถในการเขยนบรรยายเกยวกบขาวสารนน ๆ
โดยใชค าพดของตนเอง และ
• “การใหความหมาย” ทแสดงออกมาในรปของความคดเหนและขอสรป
รวมถงความสามารถในการ “คาดคะเน” หรอการคาดหมายวาจะเกดอะไรขน
![Page 15: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/15.jpg)
Page 15
ระดบของความร• จากเบนจามน บลม (Benjamin S. Bloom อางถงในอกษร สวสด,
2542: 26-28) พบในวกพเดย สารานกรมเสร (2553)
1. ความร (Knowledge)
2. ความเขาใจหรอความคดรวบยอด (Comprehension)
3. การน าไปปรบใช (Application)
4. การวเคราะห (Analysis)
5. การสงเคราะห (Synthesis)
6. การประเมนผล (Evaluation)
![Page 16: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/16.jpg)
Page 16
ระดบของความร (ตอ)
1. ความร (Knowledge)
หมายถง การเรยนรทเนนถงการจ าและการระลกไดถงความคด วตถ และปรากฏการณตางๆ ซงเปนความจ าทเรมจากสงงายๆ ทเปนอสระแกกน ไปจนถงความจ าในสงทยงยากซบซอนและมความสมพนธระหวางกน
![Page 17: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/17.jpg)
Page 17
ระดบของความร (ตอ)
2. ความเขาใจหรอความคดรวบยอด (Comprehension)
เปนความสามารถทางสตปญญาในการขยายความร ความจ า ใหกวางออกไปจากเดมอยางสมเหตสมผล
การแสดงพฤตกรรมเมอเผชญกบสอความหมาย และความสามารถในการแปลความหมาย การสรปความ หรอการขยายความสงใดสงหนง
![Page 18: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/18.jpg)
Page 18
ระดบของความร (ตอ)
3. การน าไปปรบใช (Application)
เปนความสามารถในการน าความร (knowledge)
ความเขาใจ หรอความคดรวบยอด (comprehension) ในเรองใด ๆ ทมอยเดมไปแกไขปญหาทแปลกใหมของเรองนน
โดยการใชความรตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงวธการกบความคดรวบยอดมาผสมผสานกบความสามารถในการแปลความหมาย การสรปความ หรอการขยายความสงนน
![Page 19: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/19.jpg)
Page 19
ระดบของความร (ตอ)
4. การวเคราะห (Analysis)
เปนความสามารถ และทกษะทสงกวาความเขาใจ
และการน าไปปรบใช โดยมลกษณะเปนการแยกแยะสงทจะพจารณาออกเปนสวนยอยทมความสมพนธกน
รวมทงการคนหาความสมพนธของสวนตาง ๆ เพอดวาสวนประกอบปลกยอยนนสามารถเขากนไดหรอไม
อนจะชวยใหเกดความเขาใจตอสงหนงสงใดอยางแทจรง
![Page 20: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/20.jpg)
Page 20
ระดบของความร (ตอ)
5. การสงเคราะห (Synthesis)
เปนความสามารถในการรวบรวมสวนประกอบยอยๆ หรอสวนใหญ ๆ เขาดวยกน เพอใหเปนเรองราวอนหนงอนเดยวกน
การสงเคราะหจะมลกษณะของการเปนกระบวนการรวบรวมเนอหาสาระของเรองตาง ๆ เขาไวดวยกน
เพอสรางรปแบบ หรอโครงสรางทยงไมชดเจนขนมากอน
อนเปนกระบวนการทตองอาศยความคดสรางสรรคภายในขอบเขตของสงทก าหนดให
![Page 21: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/21.jpg)
Page 21
ระดบของความร (ตอ)
6. การประเมนผล (Evaluation)
เปนความสามารถในการตดสนเกยวกบความคด คานยม
ผลงาน ค าตอบ วธการ และเนอหาสาระ
เพอวตถประสงคบางอยาง โดยมการก าหนดเกณฑ (criteria)
เปนฐานในการพจารณาตดสน
การประเมนผล จดไดวาเปนขนตอนทสงสดของพทธลกษณะ
(characteristics of cognitive domain) ทตองใชความรความเขาใจ การน าไปปรบใช การวเคราะห และการสงเคราะหเขามาพจารณาประกอบกนเพอท าการประเมนผลสงหนงสงใด
![Page 22: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/22.jpg)
Page 22
สรปความหมายของความร (Knowledge)
• สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ
• เปนสงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคด หรอการปฏบต
• จนรแลว จ าได และเขาใจ สามารถน าความรไปปรบใช(แกปญหา) วเคราะห สงเคราะห และตดสนความคด คานยม ผลงาน วธการ และเนอหาสาระได
• เชน องควชาในแตละสาขา เชน ความรเรองเมองไทย ความรเรองสขภาพ เปนตน
(ตามแนวคดผสอน)
![Page 23: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/23.jpg)
Page 23
สรปความหมายของความร (Knowledge)
(ในอกมต)• สงทมนษยสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอ
ประสบการณ
• และแสดงออกใหผอนทราบวา เขา...• รแลว (บอกไดวานนคออะไร)
• เขาใจแลว (อธบายได เขยนได)
• สามารถน าความรไปใชแกปญหาได
• สามารถวเคราะห สงเคราะห และตดสนเรองราวตางๆ ได
• เชน องควชาในแตละสาขา เชน ความรเรองเมองไทย ความรเรองสขภาพ เปนตน
(ตามแนวคดผสอน)
![Page 24: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/24.jpg)
Page 24
ความหมายการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
![Page 25: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/25.jpg)
Page 25
ความหมายการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• มาจากศพทภาษาองกฤษวา Information Storage and
Retrieval ใชอกษรยอ “ISAR” หรอ “ISR”
• “Operations performed by the hardware and software
used in indexing and storing a file of machine-readable
records whenever a user queries the system for
information relevant to a specific topic. For records to be
retrieved, the search statement must be expressed in
syntax executable by the computer.”
(Reitz, 2004-2010)
![Page 26: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/26.jpg)
Page 26
ความหมายการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• The linked activities of storing and retrieving
information, and the strategies and techniques
for doing so.
• The activities are linked because the means of
retrieving information are dependent on the
means by which it was stored.
• The storage strategy must be designed for the
most efficient retrieval, consistent with the
characteristics of the information and the time
and cost that can be tolerated.
(Daintith, 2004)
![Page 27: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/27.jpg)
Page 27
ความหมายการจดเกบและคนคนสารสนเทศ(มาล ลาสกล, 2545: 1: 8)
• เปนกระบวนการทงการคดเลอก การจดหา การควบคมโครงสรางสารสนเทศ การจดเกบสารสนเทศเพอการเขาถง และกระบวนการส าคญใด ๆ ในการแสวงหาทรพยากรสารสนเทศ ซงครอบคลมการคนหา การดงสารสนเทศทเขาเรองเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะจากแหลงตาง ๆ ทงแหลงจดเกบภายใน และแหลงภายนอก
• เพอใหผใชไดรบสารสนเทศ หรอรายการทรพยากรสารสนเทศ
ซงบรรจเนอหาตรงตามตองการ และในการบรการจะน าสงใหผใชอยางรวดเรวทนการณ
• ทงนการจดเกบและคนคนสารสนเทศเปนระบบทจดท าทงดวยแรงงานคน และดวยคอมพวเตอร
![Page 28: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/28.jpg)
Page 28
• กระบวนการในการรวบรวมสารสนเทศ และทารายการใหกบสารสนเทศทรวบรวมไว
• เพอใหทราบทอยของสารสนเทศ และสามารถแสดงผลการคนออกมาตามรปแบบทตองการ
• หลกสาคญคอ การกาหนดตวแทนของเอกสาร และโครงสรางในการจดกลมของเอกสาร เพอใชเปนดรรชนนาทางเขาถงเอกสาร
• ซงการนาคอมพวเตอรเขามาใชจะชวยใหการเขาถงเอกสารในลกษณะ Full-text searching ทาไดงายขน โดยคอมพวเตอรจะจดเกบสารสนเทศตามโครงสรางทออกแบบไว
ความหมายการจดเกบและคนคนสารสนเทศ(นศาชล จานงศร, 2546: 1)
![Page 29: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/29.jpg)
Page 29
สรปความหมาย การจดเกบและคนคนสารสนเทศคอ
• กระบวนการ
การจดเกบสารสนเทศ • การคดเลอก และจดหาสารสนเทศทตรงกบความตองการของผใช
• การควบคมโครงสรางสารสนเทศ (การวเคราะหเนอหา การทารายการ การทาดรรชน) ตวแทนเอกสาร หรอ ระเบยน จดเกบไวในฐานขอมล
การแสวงหาสารสนเทศ โดยทาการคนหา และดงสารสนเทศทเขาเรองออกมา ซงอาจตองใช
Search Tips ชวยในการสบคน
• เพอไดสารสนเทศทตรงกบความตองการ ทนเวลา อยางสะดวก และรวดเรว
(ตามแนวคดผสอน)
![Page 30: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/30.jpg)
Page 30
ความส าคญ การจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• การจดเกบและคนคนสารสนเทศมความส าคญตอ
1. หนวยงานบรการสารสนเทศ
(หองสมด ศนยสารสนเทศ หนวยงานจดหมายเหต ฯลฯ)
2. ผใช
![Page 31: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/31.jpg)
Page 31
ความส าคญ การจดเกบและคนคนสารสนเทศ1. ตอหนวยงานบรการสารสนเทศ
1.1 เปนตวกลางเชอมโยงระหวางผผลตสารสนเทศ แหลงสารสนเทศ
และผตองการใชสารสนเทศ 1.2 ท าใหการถายโอนและไหลเวยนของสารสนเทศเปนไปอยางม
ประสทธภาพ
1.3 เปนงานหลกทเชอมโยงกบงานบรการและเผยแพรสารสนเทศ เพอสงเสรมใหเกดการใชสารสนเทศใหเกดประสทธภาพสงสด
1.4 ชวยใหผใชไดรบสารสนเทศทถกตอง โดยสามารถคนคนสารสนเทศไดตรงกบความตองการและไดรบสารสนเทศทนตอเวลา ซงเปนไปตามนโยบายและวตถประสงคของหนวยงานบรการสารสนเทศ
![Page 32: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/32.jpg)
Page 32
ความส าคญ การจดเกบและคนคนสารสนเทศ2. ตอผใช
2.1 เปดโอกาสใหผใชเขาถงทรพยากรสารสนเทศทกประเภททงภายในหนวยงานบรการสารสนเทศและแหลงทรพยากรทวโลกอยางเสร ภายใตขอก าหนดของกฎหมายในเรองสทธของการใชสารสนเทศ
2.2 ใหความส าคญแกผใชกลมตาง ๆ โดยจดท าเอกสารแนะน าการใชฐานขอมลตาง ๆ จดเครองมออ านวยความสะดวก
เครองมอการคนคนทเหมาะสม เพอใหผใชคนคนสารสนเทศไดดวยตนเอง หรอผานบรรณารกษตอบค าถาม
![Page 33: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/33.jpg)
Page 33
ความส าคญ การจดเกบและคนคนสารสนเทศ
2.3 มการพฒนารปแบบการด าเนนงานจดเกบและคนคนสารสนเทศ
เพอใหเกดความรวดเรวทงวธการจดหา จดเกบ และการคนคนสารสนเทศ เพอใหผใชไดรบประโยชนสงสด
2.4 ชวยใหผใชไดรบสารสนเทศทถกตองและตรงกบความตองการเพอน าไปใชประโยชนตามทตองการและตามความสนใจ
2.5 สนบสนนผใชใหสามารถประเมน แยกแยะ ท าความเขาใจ
เชอมโยงความคดของสารสนเทศ เพอการเลอกสรร ศกษา แสวงหา และตดตามสารสนเทศไดดวยตนเองเปนผเรยนแบบ
![Page 34: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/34.jpg)
Page 34
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
1. ทฤษฎพนฐานและการประเมนระบบจดเกบและคนคนสารสนเทศ
2. เทคโนโลยและมาตรฐานในการจดเกบและคนคนสารสนเทศ3. การวเคราะหและตวแทนสารสนเทศ4. ผใชระบบคนคนสารสนเทศและพฤตกรรมการแสวงหา
สารสนเทศ
5. การคนคนสารสนเทศ
![Page 35: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/35.jpg)
Page 35
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ1. ทฤษฎพนฐานและการประเมนระบบจดเกบและคนคน
สารสนเทศ
• องคประกอบของการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• ตวแบบพนฐานในการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• ระบบคนคนสารสนเทศ (องคประกอบ หนาท และระบบยอย)
• ตวแบบพฤตกรรมสารสนเทศและแนวคดพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ
• การประเมนระบบจดเกบและคนคนสารสนเทศ (แนวคด ขนตอน)
![Page 36: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/36.jpg)
Page 36
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ2. เทคโนโลยและมาตรฐานในการจดเกบและคนคนสารสนเทศ• เทคโนโลยทใชในการจดเกบและคนคนสารสนเทศ (คอ ฮารดแวร ซอฟตแวร
ฐานขอมล และการสอสาร) • เทคโนโลยทใชในการบนทก จดเกบ และแสดงผล
• เทคโนโลยในการคนคนสารสนเทศ (ดรรชนค าคน เทคนคการคนคน และการเลอกฐานขอมล)
• เครอขายอนเทอรเนตและการคนคนสารสนเทศ
• การประยกตเทคโนโลยไฮเปอรมเดยในการคนคนสารสนเทศ
• มาตรฐานส าคญในการจดเกบและคนคนสารสนเทศซงไดแก มาตรฐานการลงรหสอกขระ มาตรฐานส าหรบการพรรณนาสารสนเทศ และมาตรฐานในการคนคนสารสนเทศจากฐานขอมลตางระบบ
![Page 37: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/37.jpg)
Page 37
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ3. การวเคราะหและตวแทนสารสนเทศ• การวเคราะหเนอหาเพอก าหนดตวแทนสาระ (ระบบการจดหมวดหม
สารสนเทศ)
• การจดท าโครงสรางระบบจดเกบสารสนเทศเพอการคนคน (การท ารายการสารสนเทศ)
• ดรรชนทใชในการจดเกบและคนคนสารสนเทศ (คอการน าค าในบรบทมาเปนศพทดรรชน และดรรชนทสรางโดยก าหนดค าขนแทนสาระของเอกสาร)
• การควบคมค าศพท (หวเรอง และอรรถาภธาน)
• การจดท าสาระสงเขปเพอการจดเกบเพอการคนคนสารสนเทศ
![Page 38: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/38.jpg)
Page 38
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
4. ผใชระบบคนคนสารสนเทศและพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ
• ผใชกบระบบสารสนเทศ
• การศกษาผใช
• การศกษาความตองการสารสนเทศของผใช
• การศกษาพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ
• การศกษาวจยพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศเพอน าผลมาใชในการออกแบบระบบคนคนสารสนเทศ
![Page 39: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/39.jpg)
Page 39
ขอบเขตการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
5. การคนคนสารสนเทศ• กระบวนการ/ ขนตอนการคนคนสารสนเทศ
• กลยทธในการคนคนสารสนเทศ
• เทคนคการคนคน
• การใชศพทบงคบ ศพทไมควบคมหรอภาษาธรรมชาต และค าสงตาง ๆ• การคนคนสารสนเทศจากฐานขอมลออนไลน / ฐานขอมลซดรอม/
อนเทอรเนต
![Page 40: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/40.jpg)
Page 40
พฒนาการการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
• ระยะท 1 พฒนาการของการจดเกบและคนคนสารสนเทศกอนทศวรรษ 1960
• ระยะท 2 พฒนาการของการจดเกบและคนคนสารสนเทศตงแตทศวรรษ 1960 เปนตนไป
![Page 41: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/41.jpg)
Page 41
• ระยะท 1 พฒนาการของการจดเกบและคนคนสารสนเทศกอนทศวรรษ 1960 แบงเปน
1) การจดเกบและคนคนสารสนเทศระยะแรกเรม
เปนการพฒนาระบบ และเครองมอจดเกบสอบนทกความรและการคนหาทรพยากรสารสนเทศในลกษณะสงพมพ อาท ระบบจดหมวดหม (DDC, LC)
การจดท าดรรชนและสาระสงเขปดวยระบบมอ
2) การจดเกบและคนคนสารสนเทศในยคเทคโนโลยระยะแรก
มการน าเทคโนโลยไมโครกราฟก (ถายภาพยอสวนลงฟลม) มาใชจดเกบและคนคนสารสนเทศ โดยมการใชระบบคอมและระบบคารชวย ตอมาเกดเทคโนโลยท าดรรชน (ควก) และรเรมใชคอมพวเตอรท าบตรรายการ
พฒนาการการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
![Page 42: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/42.jpg)
Page 42
• ระยะท 2 พฒนาการของการจดเกบและคนคนสารสนเทศตงแตทศวรรษ 1960 เปนตนไป
เปนพฒนาการดานการวจยและพฒนาระบบจดเกบและคนคนสารสนเทศทส าคญ โครงการตาง ๆ อาท การวจยกลมแครนฟลด เมดลารส สมารท การวจยของซาระเซวค และกลมเทรค เกดกลมความรวมมอระหวางหนวยงานบรการสารสนเทศ รวมถงบรการคนคนสารสนเทศเชงพาณชย และการจดเกบและคนคนสารสนเทศบนอนเทอรเนต
พฒนาการการจดเกบและคนคนสารสนเทศ
![Page 43: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/43.jpg)
Page 43
บรรณานกรมเดชา นนทพชย. 2546. การคนคนสารสนเทศ (Information Retrieval).
พมพครงท 2. นครศรธรรมราช: หลกสตรการจดการสารสนเทศ ส านกวชา
สารสนเทศศาสตร มหาวทยาลยวลยลกษณ.
พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน [ออนไลน]. 15 พฤษภาคม 2553.
เขาถงจาก: http://rirs3.royin.go.th/word3/word-3-a0.asp
มาล ล าสกล. 2545. “ความรทวไปเกยวกบการจดเกบและการคนคนสารสนเทศ.”
ใน ประมวลสาระชดวชาการจดเกบและการ คนคนสารสนเทศ
(Information Storage and Retrieval), หนวยท 1-4, หนา 1-29.
นนทบร: สาขาวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
![Page 44: บทที่ 1 บทนำ (การจัดเก็บและค้นคืนสารสนเทศ)](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022020217/555cde54d8b42a4f2b8b55d9/html5/thumbnails/44.jpg)
Page 44
บรรณานกรม (ตอ)
วกพเดย สารานกรมเสร. 2553. สารสนเทศ [ออนไลน]. เขาถงจาก:
th.wikipedia.org/wiki/สารสนเทศ
------------. 2553. ความร [ออนไลน]. เขาถงจาก: th.wikipedia.org/wiki/ความรDaintith, John. 2004. A Dictionary of Computing. Encyclopedia.com.
Available: http://www.encyclopedia.com
Reitz, Joan M. 2004-2010. ODLIS — Online Dictionary for Library
and Information Science [Online]. Available:
http://lu.com/odlis/odlis_i.cfm#information