Post on 11-Jan-2017
WEJHEROWSKI
PORADNIK
ROWEROWY
Opracowanie:
Wejherowskie Towarzystwo Cyklistów pod kier. Anny Socha
Peleton Północny XVIII Metropolitalnego Wielkiego Przejazdu Rowerowego 2014
wyjeżdża drogą krajową nr 6 z Wejherowa
Rower to najtańszy a przez to najbardziej dostępny i demokratyczny pojazd
używany przez całe życie. Dlaczego z niego korzystamy? Początkowo dlatego, że
będąc formą zabawy jest jednocześnie bezkonkurencyjny jako pojazd dziecięcy,
dający poczucie wolności i samodzielności. W późniejszym czasie decydujące jest
to, że dosyć łatwo zdobyć uprawnienia do jego prowadzenia lub że brak potrzeby
ich posiadania po osiągnięciu pełnoletności. Ważna jest jego wszechstronność -
na rowerze dojedziemy w miejsca niedostępne lub zamknięte dla ruchu innych
pojazdów a ponieważ jest on przyjazny dla środowiska nie dotyczą go także
żadne restrykcje i ograniczenia związane z ochroną przyrody.
Rower służy nam od najmłodszych lat. Fot Anna Socha
Są różne powody, dla których jeździmy na rowerze. Używamy go jako środka
transportu w codziennym przemieszczaniu się do szkoły, pracy czy podczas
robienia zakupów, jako niezbędnego wyposażenia w trakcie wypraw
turystycznych, jako elementu rekreacji czy też rehabilitacji zdrowotnej, jako
przyrządu niezbędnego do uprawiania sportu a także jako sposobu na zarabianie
pieniędzy.
Najpopularniejszy środek lokomocji przed sklepem spożywczym
Niniejsze opracowanie ma na celu zwrócenie uwagi na zagadnienia, które mogą
być przydatne dla bezpiecznego i przewidywalnego dla innych sposobu
korzystania z roweru, dając jednocześnie jego użytkownikom maksimum
satysfakcji z jazdy.
Jednocześnie autorzy opracowania liczą, że jego lektura zachęci do jazdy
wszystkich trzymających w piwnicy swoje zakurzone rowery a tych, którzy ich
jeszcze nie mają – że zaczną pałać chęcią posiadania i używania własnego
roweru.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy na wspólne wyjazdy, o których można
dowiedzieć się na stronie www.wejherower.org lub na naszym profilu na
Facebooku.
DO CZEGO MOŻE BYĆ PRZYDATNY ROWER?
Pozwala na realizację sportowych pasji w każdym wieku
Osobom o mniejszym zacięciu sportowym umożliwia aktywne spędzenie wolnego czasu
Jest codziennym środkiem transportu przy dojeździe do pracy
Pozwala na dojazd na mniej uczęszczaną plażę
Odgrywa niebagatelną rolą w transporcie towarowym
Pozwala dostarczyć przesyłki znacznie mniejszych rozmiarów
Ułatwia samodzielne i aktywne zwiedzanie miasta
Umożliwia zwiedzanie pasywne będąc jednocześnie źródłem utrzymania
Pozwala na niespotykaną gdzie indziej integrację przy piwie podczas pedałowania
Daje ogromną satysfakcję z osiągnięcia celu po trudach podróży
ROWER TO POJAZD
To podstawowe stwierdzenie jest bardzo ważne, zwłaszcza w naszym kraju, gdzie
często rowerzysta jest traktowany jako szybszy pieszy. Tymczasem rower jako
pojazd jest zdefiniowany w ustawie Prawo o ruchu drogowym a na jego
użytkownika nałożono szereg praw i obowiązków.
Dla wszystkich pojazdów naturalnym miejscem do poruszania się jest jezdnia.
Rower jako pojazd relatywnie wolny często jest na niej traktowany jak intruz,
tymczasem zgodnie z przepisami rowerzysta jest pełnoprawnym uczestnikiem
ruchu drogowego.
Pamiętajmy, że sam fakt prowadzenia samochodu nikogo nie upoważnia do
wykorzystywania swojej przewagi i podejmowania interwencji odnoszących się do
sposobu naszej jazdy – kierowca samochodu nie musi znać specyfiki jazdy
rowerem i ma dokładnie takie same prawa i obowiązki jak każdy inny uczestnik
ruchu drogowego. Prawo interwencji na drodze przysługuje jedynie
funkcjonariuszom stosownych służb podczas pełnienia obowiązków służbowych.
Naturalnym miejscem dla roweru jest jezdnia. Wielu rowerzystów za oczywiste i za bardziej bezpieczne uważa poruszanie się jezdnią pomimo istnienia dedykowanej infrastruktury rowerowej. Sprzyja temu przyjazna nawierzchnia bitumiczna zamiast fazowanej kostki brukowej, nie budzące wątpliwości pierwszeństwo w relacji do innych pojazdów oraz relatywnie niewielki ruch pojazdów.
Na drogach o małym natężeniu ruchu innych pojazdów, zwłaszcza ciężarowych,
naturalna jest jazda rowerem na zasadach ogólnych po pasie ruchu
przeznaczonym dla wszystkich użytkowników drogi. Drogi o większym natężeniu
ruchu często mają wydzielone pobocze, które przy odpowiedniej szerokości
idealnie nadaje się do jazdy rowerem. Na terenach zurbanizowanych zamiast
pobocza spotyka się pasy ruchu dla rowerów wydzielone z jezdni
ogólnodostępnej, po których ruch rowerów odbywa się tylko w jednym kierunku,
zgodnym z obowiązującym na sąsiednim pasie ruchu.
Pas pobocza drogi krajowej nr 6 na odcinku pomiędzy Wejherowem a Redą pomimo
dużego natężenia ruchu pojazdów na jezdni stwarza relatywnie dobre warunki do jazdy
rowerem
W miejscowościach przyjaznych rowerzystom spotkać można
idealnie nadające się do jazdy rowerem ulice o ruchu
uspokojonym, gdzie ograniczenie ruchu pojazdów odbywa się za
pomocą elementów fizycznych. Na ulicach tych z reguły
obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h, często w postaci
wytyczonych stref. W strefach ograniczonej prędkości większość
skrzyżowań jest równorzędna czyli brak drogi z pierwszeństwem.
Jeszcze większe ograniczenia prędkości dotyczą ulic
objętych strefą zamieszkania, po których poruszać się
można z prędkością nie przekraczającą 20 km/h i na
których pierwszeństwo należy do pieszych. Strefy takie z
reguły wyznacza się na drogach, na których nie ma
podziału na jezdnię i chodniki. Parkowanie pojazdów
możliwe jest tylko w wyznaczonych miejscach.
W strefach objętych ograniczeniem prędkości często istnieje możliwość jazdy
rowerem w obu kierunkach po drogach jednokierunkowych dla innych pojazdów.
Ta możliwość przybiera czasami formę wydzielonego jednokierunkowego
kontrapasa. Po takiej jezdni w stronę, po której poruszają się inne pojazdy
rowerzysta porusza się tak jak one.
Ulica jednokierunkowa z dopuszczonym ruchem rowerów w obu kierunkach. Bolszewo, ul. Główna na odcinku pomiędzy ul. Wejherowską i ul. Zamostną
Komplet oznakowania ulicy jednokierunkowej z
dwukierunkowym ruchem rowerowym. Od strony
dostępnej dla wszystkich pojazdów umieszcza się znak
D-3 „droga jednokierunkowa” a od strony dostępnej
wyłącznie dla rowerzystów znak B-2 „zakaz wjazdu”. Pod
oboma znakami znajdują się tabliczki o treści „nie
dotyczy” z symbolem roweru
Pas ruchu dla rowerów to wydzielona i oznakowana część jezdni przeznaczona do ruchu
rowerów wyłącznie w jednym kierunku, zgodnym z obowiązującym dla sąsiedniego
pasa ruchu.
Oznakowanie pionowe i poziome pasa ruchu dla rowerów
Pasy ruchu dla rowerów oddzielone od pasa ogólnodostępnego linią umożliwiającą
zjazd pojazdów na pas ruchu dla rowerów. Pas ogólnodostępny ma szerokość
pozwalającą na ruch pojazdu w jednym kierunku. Inne niż rowery pojazdy jadące z
przeciwnych kierunków mijają się zjeżdżając chwilowo na pas ruchu dla rowerów i jadą
za ewentualnymi rowerzystami po czym wracają na pas ogólnodostępny. Jest to jeden
ze sposobów uspokojenia ruchu na drodze o szerokości około 6m
Jeżeli na jezdni nie ma możliwości wydzielenia osobnego pasa
ruchu dla rowerów a istnieje potrzeba zaznaczenia obecności
rowerzystów można zastosować oznakowanie poziome – znak
P-27 „kierunek i tor ruchu roweru” zalegalizowany w
październiku 2015 r.
Przy drogach o dużym natężeniu ruchu pojazdów,
zwłaszcza samochodów ciężarowych a także na drogach,
na których dopuszczono możliwość poruszania się
pojazdów z prędkością przekraczającą 50 km/h ruch
rowerowy powinien być prowadzony po separowanych od
ruchu innych pojazdów ciągach rowerowych lub pieszo-
rowerowych. Wydzielona infrastruktura rowerowa i pieszo-
rowerowa w zależności od oznakowania daje rowerzystom
różne możliwości. Ponieważ bardziej doświadczeni
rowerzyści nierzadko wolą korzystać z jezdni zamiast takiego ciągu zbudowanego
bardzo często bez poznania podstawowych zasad ruchu rowerowego, należy je
pokrótce omówić, zwłaszcza że po nowelizacji z października 2015 r. zaszło
szereg zmian w tym zakresie.
Droga dla rowerów to droga lub jej część oddzielona konstrukcyjnie lub za
pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu rowerowego od jezdni lub innych dróg i
oznaczona stosownym znakiem. Korzystanie z niej jest obowiązkowe jeżeli jest
ona wyznaczona dla kierunku, w którym porusza się lub zamierza skręcić
rowerzysta. Pierwszeństwo na drodze dla rowerów należy do osób
niepełnosprawnych i rowerzystów. W miejscach gdzie nie ma chodnika mogą się
po niej poruszać także piesi, którzy zobowiązani są do ustępowania miejsca
jadącym na rowerze.
Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów
Oznakowanie pionowe końca drogi dla rowerów. Dodatkowo droga dla rowerów kończy
się na każdym skrzyżowaniu
Źle zaprojektowana i zbudowana droga dla rowerów położona obok drogi dla pieszych
często jest użytkowana niezgodnie z przeznaczeniem
Droga dla rowerów położona obok drogi dla pieszych jest oznaczona znakiem
zawierającym symbole obu dróg z podziałem pionowym, po których obie grupy
użytkowników poruszają się odpowiednio po stronach wskazanych na znaku.
Korzystanie z niej jest obowiązkowe jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w
którym porusza się lub zamierza skręcić rowerzysta. Pierwszeństwo na drodze dla
rowerów należy do osób niepełnosprawnych i rowerzystów a na drodze dla
pieszych do osób niepełnosprawnych i pieszych.
Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów położonej obok drogi dla pieszych
Tak właśnie powinna wyglądać idealna droga dla pieszych i rowerów: szeroka, o
przyjaznej bitumicznej nawierzchni minimalizującej opory toczenia, o spadkach terenu
łagodniejszych niż na sąsiedniej jezdni od której oddzielona jest szerokim rowem, o
łukach umożliwiających szybką jazdę i bez zbędnych barierek szpecących krajobraz
oraz pogarszających a nie polepszających bezpieczeństwo ruchu drogowego
Droga dla pieszych i rowerów może być też przeznaczona dla ruchu rowerów na
całej swojej szerokości i jest wówczas oznaczona stosownym znakiem z
podziałem poziomym. Podobnie jak w poprzednich przypadkach korzystanie z niej
jest obowiązkowe jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym porusza się
lub zamierza skręcić rowerzysta. Jadący rowerem jest obowiązany zachować na
niej szczególną ostrożność i ustępować miejsca osobom niepełnosprawnym i
pieszym.
Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów położonej obok drogi dla pieszych
A tak wygląda przygnębiająca polska rzeczywistość
Chodnik z dopuszczonym ruchem rowerowym. Tor przeszkód a obok przyjazna jezdnia,
bez nieoznakowanych i nieprzepisowych przeszkód. Fot. Grzegorz Kałamejka
Dodatkowo występującym na naszym terenie oznakowaniem jest droga dla
pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym. Jest to rozwiązanie będące
kompromisem, umożliwiającym jazdę rowerem po chodniku lub innej części drogi
przeznaczonej dla ruchu pieszych. Jadący rowerem nie jest obowiązany do
korzystania z tak oznakowanej drogi i w zależności od swoich umiejętności i
doświadczenia ma możliwość wyboru między nią a sąsiadującą z nią jezdnią.
Rowerzysta korzystając z drogi dla pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym
ma obowiązek zachowania szczególnej ostrożności, poruszania się powoli oraz
ustępowania miejsca osobom niepełnosprawnym i pieszym, mającym na niej
bezwzględne pierwszeństwo. Ten sposób oznakowania jest także często
spotykany na śródmiejskich deptakach czy alejach parkowych.
Oznakowanie pionowe drogi dla pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym w różnych spotykanych wariantach
Oznakowanie pionowe kończące drogę dla pieszych. Oznakowanie końca drogi dla
rowerów położonej obok drogi dla pieszych i drogi dla pieszych i rowerów jest
analogicznie pochodną oznakowania końca drogi dla rowerów i końca drogi dla
pieszych.
Najbardziej niebezpiecznymi miejscami na wydzielonych ciągach przeznaczonych
dla ruchu rowerów są miejsca ich przecięć z innymi drogami, oznaczone jako
przejazdy dla rowerzystów. Jadący po nich w ciągu drogi głównej rowerzysta ma
pierwszeństwo nad innymi pojazdami, jednak wiedza ta nie jest powszechna.
Zabronione jest przekraczanie jezdni wzdłuż przejścia dla pieszych.
Oznakowanie poziome przejazdu dla
rowerzystów oraz przejścia dla pieszych.
Na dolnym rysunku przedstawiono nowy
sposób oznakowania przejazdu dla
rowerzystów zintegrowanego z
przejściem dla pieszych. Dotychczas
przejazd dla rowerzystów musiał mieć
minimalną szerokość 2m (łącznie z
liniami wyznaczającymi przejazd) i
musiał być oddzielony minimum 0,5m od
przejścia dla pieszych, którego
minimalna szerokość wynosiła 4m. Jak z
powyższego wynika najwęższy przejazd
dla rowerzystów wraz z przejściem dla
pieszych miał co najmniej 6,5m. Po
nowelizacji przepisów w październiku
2015 r. minimalna szerokość przejścia
dla pieszych wynosi 2,5m, przejazdu dla
rowerzystów zintegrowanego z
przejściem dla pieszych 1,8m co łącznie daje 4,3m. Warto zwrócić uwagę, że szerokość
przejazdu dla rowerzystów to cały pas w kolorze czerwonym łącznie z białymi
elementami – rowerzyści mają tendencję do jazdy pomiędzy oznakowaniem (które liczy
raptem 0,8m) z uwagi na różną przyczepność różnokolorowych elementów i dodatkowo
gdy do wymalowania przejazdu dla rowerzystów użyto farby grubowarstwowej.
Łącznik na osiedlu domów jednorodzinnych umożliwiający dojście i dojazd wyłącznie rowerem pomiędzy ulicami osiedlowymi
Dla ruchu rowerowego często udostępniane są
zamknięte dla innych pojazdów drogi lub ich
części takie jak śródmiejskie deptaki, ścieżki w
parkach czy pasy ruchu dla autobusów. Do
jazdy rowerem nadają się także wszelkiego
rodzaju drogi techniczne, wały
przeciwpowodziowe, drogi leśne o dobrej
nawierzchni, drogi pożarowe, łączniki i skróty
rowerowe niedostępne dla innych pojazdów.
Najczęściej spotykane znaki zakazu, nakazu i informacyjny stwarzające wyjątki dla rowerów w stosunku do możliwości istniejących dla pozostałych pojazdów.
Jazda rowerem po chodniku jest nielegalna z wyjątkiem tych chodników, na
których dopuszczony został ruch rowerów. Istnieją tylko trzy wyjątki od tej
reguły. Rowerem po chodniku można poruszać się w przypadku gdy ma on
powyżej 2 m szerokości a na sąsiedniej jezdni zezwala się na prędkość pojazdów
powyżej 50 km/h i brakuje na niej pobocza. Drugi przypadek dotyczy opieki nad
samodzielnie jadącym na rowerze dzieckiem do lat 10, któremu może towarzyszyć
jedna osoba normalnie nieuprawniona do jazdy po chodniku. Trzeci wyjątek
dotyczy ekstremalnie złych warunków pogodowych zagrażających bezpieczeństwu
rowerzysty. W każdym innym przypadku jazda rowerem po chodniku jest
niezgodna z przepisami i kulturą.
Poruszając się rowerem po chodniku zobowiązani jesteśmy jechać wolno.
Uciekając z jezdni z obawy przed innymi pojazdami nie bądźmy dla pieszych
podobnym zagrożeniem i nie fundujmy im poczucia strachu, którego sami
staramy się uniknąć. W społeczeństwach o wysokiej kulturze jazdy pieszy, jako
najsłabszy uczestnik ruchu drogowego, ma najwięcej praw. Starajmy się zatem je
respektować żądając od innych aby także nasze prawa były przestrzegane.
Jazda rowerem po chodniku jest zabroniona i uciążliwa, zarówno dla osoby jadącej jak i pieszych
OBOWIĄZKOWE I DODATKOWE WYPOSAŻENIE ROWERU I ROWERZYSTY
Każdy rower poruszający się po drogach publicznych oraz w strefach ruchu i w
strefach zamieszkania musi być wyposażony w co najmniej jeden sprawny i
działający hamulec, w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym
dźwięku, w umieszczone z tyłu roweru światło odblaskowe w kolorze czerwonym
w kształcie innym niż trójkąt oraz w światła pozycyjne przednie i tylne, które
mogą być zdemontowane gdy nie ma obowiązku ich używania. Długość roweru
wraz z przyczepką nie może przekraczać 4m a szerokość 90 cm, szerszy pojazd
jest wózkiem rowerowym.
Światło przednie barwy białej lub żółtej selektywnej musi być umieszczone na
wysokości od 25 do 150 cm od nawierzchni a oświetlenie tylne barwy czerwonej
musi być, tak jak światło odblaskowe, widoczne z odległości nie mniejszej niż
150m. Światła pozycyjne przednie i tylne mogą być ciągłe lub migające.
Oświetlenie migające poprawia postrzeganie rowerzysty i wydłuża żywot zasilania
jednak należy pamiętać, że używanie po zmierzchu oślepiającego innych
przedniego światła migającego na drogach rowerowych nie należy do dobrego
tonu.
Poza przepisowym i wymaganym niezbędnym oświetleniem roweru bardzo
przydatne po zmierzchu mogą okazać się dodatkowe elementy odblaskowe.
Zasadniczo można je podzielić na te, które znajdują się na wyposażeniu roweru,
na ubraniu rowerzysty oraz na dodatkowe, zakładane okazjonalnie. Rower musi
być wyposażony w czerwony odblask umieszczony z tyłu, o którym wspomniano
wyżej. Oprócz tego może być wyposażony w przedni odblask barwy białej oraz
pomarańczowe odblaski montowane w pedałach lub symetrycznie na kołach.
Barwy białej mogą być także odblaski w kształcie pierścienia umieszczone
fabrycznie na oponach. Bardzo efektywne są elementy odblaskowe umieszczane
na częściach ubrań, zwłaszcza tych dedykowanych rowerzystom. Ich przydatność
wynika z równomiernego rozmieszczenia odblasków zarówno na korpusie jak i na
nogawkach czy zwłaszcza rękawach, co jest bardzo istotne w momencie
sygnalizacji skrętu.
Z elementów odblaskowych zakładanych okazjonalnie największą popularnością
cieszy się kamizelka odblaskowa. Aby poprawnie spełniać swoją rolę musi być ona
wyposażona w odblaski, które nie zanikną po kilku praniach. Jeżeli decydujemy
się na używanie kamizelki pamiętajmy, że jej noszenie ma sens tylko wtedy, gdy
przyjęta pozycja pozwala dostrzec któryś z odblasków. Istotne jest aby nie
zasłaniać kamizelki plecakiem. Warto też pamiętać, że sygnalizacja skrętu,
zwłaszcza po zmierzchu i w lewo, może być mniej widoczna bo wzrok kierowcy
skupiony jest na odblaskach, których w kamizelce z definicji brak na rękach.
Mniej popularne a bardziej efektywne są różnego rodzaju opaski odblaskowe,
zwłaszcza samozaciskające się, które w zależności od potrzeby można z
powodzeniem umieszczać na rękach (zwłaszcza
lewej), nogach czy rowerze. Zdobywające
popularność ozdobne gadżety mogą być
przydatne pod warunkiem ich sensownego
umieszczenia na rowerze czy rowerzyście. Nie
zapominajmy jednak, że elementy odblaskowe
wyłącznie odbijają światło nie emitując go, więc
w żaden sposób nie zastąpią oświetlenia
roweru.
Pozostałe elementy wyposażenia roweru i
rowerzysty są całkowicie dobrowolne i zależą od
potrzeb, możliwości finansowych i inwencji
właściciela. Najbardziej przydatne z tej grupy są
Różne sposoby ochrony przed deszczem - od tradycyjnej parasolki po nieprzemakalną
pelerynę przeciwdeszczową z kapturem i nieprzemakalnymi ochraniaczami na obuwie.
wszelkiego rodzaju elementy przeciwdeszczowe, stosownie do charakteru i okresu
jazdy dobrane opony – w tym prawnie dopuszczone opony zimowe z kolcami oraz
chyba najbardziej kontrowersyjny element czyli kask rowerowy.
Warto pamiętać, że w Polsce nie ma obowiązku jazdy w kasku. Pewne jest także,
że jego wprowadzenie zmniejszyłoby liczbę osób korzystających z roweru. Jeżeli
ktoś chce jeździć w kasku musi zadać sobie trochę trudu odpowiednio go
dobierając i zakładając. Niepoprawnie zamocowany kask w razie nieszczęśliwego
wypadku może spowodować więcej szkód niż przynieść korzyści. Należy zdawać
sobie sprawę z faktu, że oddziaływanie nawet najlepszego kasku jest ograniczone
i w żaden sposób jego noszenie nie powinno skłaniać do brawurowej jazdy. Kask
pęknięty, aby nie był tylko ozdobą głowy, należy bezwzględnie wyrzucić i
zaopatrzyć się w nowy. Nie ma też większego sensu zmuszanie dzieci do noszenia
styropianowych skorupek bez wywietrzników za kilka złotych gdyż jest to
najlepsza droga do zniechęcenia do jazdy na rowerze. Jeżeli chcemy by dziecko
jeździło w kasku nie należy oszczędzać kupując atestowany kask, ucząc
jednocześnie jego poprawnego użycia aby spełniał zakładaną rolę.
Osoby uważające, że rower jest pojazdem sezonowym i że zimą na rowerze się nie
jeździ warto poinformować, że coroczny zimowy przejazd rowerowy odbywający się w
Trójmieście pod hasłem Mikołaje na Rowerach gromadzi około tysiąca uczestników
Osobnym tematem jest kwestia bezpiecznego przechowywania roweru, zarówno
w dłuższym czasie jak i podczas krótkiej wizyty w sklepie. Niestabilny z natury
rower wymaga w czasie postoju solidnego oparcia, do którego można go przypiąć
odpowiednim zapięciem. Z pewnością zadania tego nie spełnią popularne
„wyrwikółka”, w które należy włożyć koło i i nie ma możliwości zapięcia ramy.
Ustawiony przed sklepem pseudostojak na teoretycznie wiele rowerów nie znalazł uznania w oczach rowerzysty podróżującego z przyczepką
Lokalizacja tego stojaka na wiele rowerów praktycznie uniemożliwia ustawienie w nim
roweru, z jednej strony jest ściana, z drugiej wyjazd z posesji. Gdzie miejsce na rower?
Niebanalny sposób przymocowania roweru. Właściciel nie zauważył, że wystarczy umiejętnie przełożyć linkę przez kierownicę, żeby uwolnić rower. Jakość linki także jest iluzoryczna, jej przecięcie to jeden ruch szczypcami.
Godne polecenia solidne zapięcia rowerowe, po lewej stronie szekla tzw. U-lock, po stronie prawej mocowana na stałe do roweru blokada tylnego koła
Dwa rodzaje stojaków rowerowych, z prawej strony „wyrwikółka”, po lewej solidne stojaki o odpowiednim kształcie umożliwiającym przymocowanie roweru za ramę. Jednoznaczny wybór rowerzystów wskazuje na przydatność poszczególnych modeli.
Obiekt westchnień każdego rowerzysty. Wiata na rowery ze stojakami zapewnia bezpieczne przechowanie roweru.
Coraz większego znaczenia nabiera połączenie jazdy rowerem jako pierwszym i
ostatnim etapem podróży multimodalnej, w której najczęściej bywa łączony z
pociągiem pozwalającym na przemieszczenie się na większą odległość. Rower w
tym przypadku zastępuje podróż komunikacją publiczną lub pieszą zwiększając
zasięg oddziaływania kolei lub dając poczucie większej autonomii w czasie
podróży. Zjawisko to dotyczy w szczególności codziennej komunikacji.
Pożądane przez rowerzystów stojaki rowerowe na przystanku SKM
Przewóz rowerów w pociągach SKM Trójmiasto i PKM jest darmowy
Jazda bezpieczna i z wyobraźnią, mając „oczy dookoła głowy”, obserwując to co
się dzieje, nawierzchnię drogi, oznakowanie, zachowania innych uczestników
ruchu, dostosowanie się do warunków pogodowych i adekwatna reakcja to
podstawa jazdy, nie tylko na rowerze. Ważna jest znajomość przepisów ruchu
drogowego, która z pewnością dodaje pewności, zwłaszcza w ruchu ulicznym
pozwalając na wykonywanie czytelnych i zdecydowanych manewrów.
Rowerzysta jak każdy inny kierujący pojazdem ma obowiązek jazdy możliwie
blisko prawej krawędzi jezdni. Praktycznie w dużej mierze pozycja zajmowana
przez rowerzystę zależna jest od parametrów drogi, natężenia ruchu oraz jego
umiejętności. Zalecana jest odległość zbliżona do 1m od krawędzi jezdni,
pozwalająca w razie potrzeby na ominięcie kałuży, studzienki czy przysłowiowej
dziury w jezdni. Jazda ze świadomością, że przeszkadzamy w ruchu innych
pojazdów powoduje kurczowe trzymanie się skrajnie prawej strony umożliwiając
wyprzedzanie „na trzeciego”, bez zmniejszenia prędkości, często bez zachowania
przepisowej odległości od rowerzysty. Ponieważ mamy obowiązek jazdy, która nie
stanowi lub nie stworzy zagrożenia dla uczestników ruchu musimy przeciwdziałać
powyższym zagrożeniom.
Niebezpieczny kąt najazdu na tory kolejowe
Szczególnie groźne jest zjechanie na pobocze drogi i późniejsza próba powrotu na
jezdnię bez zachowania odpowiedniego kąta najazdu na zwykle posadowioną
wyżej jezdnię. Wszelkie przeszkody poprzeczne staramy się pokonywać pod
kątem maksymalnie zbliżonym do prostego, eliminując ryzyko zakleszczenia czy
odbicia koła, co może doprowadzić do upadku i co za tym idzie najechania przez
kolejny pojazd. Dotyczy to zwłaszcza torowisk tramwajowych występujących na
jezdni oraz części przejazdów kolejowych. Pamiętajmy jednak, że takie konieczne
z punktu widzenia rowerzysty manewry mogą być niezrozumiałe dla innych.
Poprawny sposób pokonania torów kolejowych
Rowerzysta z uwagi na specyfikę jazdy dysponuje prawami, których nie mają inni
uczestnicy ruchu drogowego. Jednym z nich jest możliwość wyprzedzania innych
niż rower pojazdów zarówno z lewej, jak i z prawej strony (innego rowerzystę
można wyprzedzać wyłącznie z lewej strony). Następnym przywilejem jest jazda
obok innego rowerzysty, nieutrudniająca ruchu pozostałym pojazdom. Ponieważ
inny pojazd jest zobowiązany zachować minimum 1m odległości przy
wyprzedzaniu rowerzysty to biorąc pod uwagę gabaryty samochodu i roweru jest
on i tak zmuszony z reguły do zajęcia drugiego pasa jezdni. Wynika z tego, że
utrudnienia związane z jazdą parami dotyczą wyłącznie relatywnie szerokich
jezdni, mających co najmniej 8m szerokości.
Przy dojeździe do skrzyżowania rowerzysta ma też prawo do zmiany pozycji z
prawej na środkową na pasie ruchu umożliwiającym opuszczenie skrzyżowania w
więcej niż jednym kierunku. Takie położenie na pasie ruchu uniemożliwia
wyprzedzenie rowerzysty na skrzyżowaniu, pozwala na obserwację jego
zamierzeń a jemu samemu pomaga w wykonywaniu manewrów na skrzyżowaniu.
Oczywistym jest, że przed zmianą pozycji na pasie ruchu należy upewnić się czy
taki manewr jest bezpieczny i nie zmusi kolejnego pojazdu do gwałtownych
manewrów. Zajęcie pozycji na środku pasa ruchu nie wymaga zasygnalizowania
zamiaru i stosowane jest przy dojeździe do ronda jak też przy kontynuacji jazdy
na wprost lub skręcie w prawo. Jedynie zamiar skrętu w lewo musi być
sygnalizowany (zawsze po upewnieniu się, że istnieje możliwość bezpiecznego
skrętu) i związany jest z zajęciem pozycji przy osi jezdni.
Warto zasygnalizować, że sam manewr skrętu w lewo należy do najbardziej
niebezpiecznych podczas jazdy rowerem i pochłania najwięcej ofiar. Dlatego
szczególnie istotne jest poprawne zachowanie rowerzysty i wymuszenie przez
niego takiegoż zachowania kierujących kolejnymi pojazdami. Upewnienie się, jaka
jest sytuacja na jezdni, sygnalizacja zamiaru skrętu i zajęcie poprawnej pozycji na
pasie ruchu oraz ponowne upewnienie się przed samym manewrem to kanony
postępowania rowerzysty. Istotna jest też odpowiednia prędkość przy dojeździe
do miejsca, w którym zamierzamy skręcić tak, aby zawsze zachować możliwość
reakcji. Specyfiką jazdy na rowerze jest konieczność poruszania się dla
zachowania równowagi, przeciętny rowerzysta nie jest w stanie „ustać” na
rowerze a konieczność zatrzymania się na skrzyżowaniu przy osi jezdni wśród
jadących w obu kierunkach pojazdów jest najgorszą z możliwości.
Jadąc w grupie pamiętajmy, że dobrze jest jechać bez pozostawiania większych
odstępów pomiędzy jej uczestnikami. Naturalnym dążeniem kierowców jest
wyprzedzenie wolniej jadącej grupy a wyprzedzając kolumnę rowerzystów z dużą
prędkością w razie potrzeby może nagle zahamować usiłując znaleźć lukę
pomiędzy jadącymi rowerzystami, co może mieć groźne konsekwencje dla
ostatnich z nich. Grupa rowerzystów może liczyć do 15 osób a odstęp od
pozostałych grup musi wynosić co najmniej 200m. Powyższe rygory nie dotyczą
zorganizowanych przejazdów odbywających się jako zgromadzenia czy inne
imprezy masowe pod eskortą służb zabezpieczających przejazd.
Korzystanie z roweru przez osoby pełnoletnie jest możliwe bez posiadania
jakichkolwiek uprawnień. Podobnie sytuacja wygląda dla dzieci w wieku do lat 10,
które w myśl przepisów, niezależnie od sposobu samodzielnego poruszania się, są
pieszymi i w związku z tym korzystają z wszystkich praw pieszych. Dla
pozostałych osób do legalnego poruszania się rowerem po drogach publicznych
oraz w strefach ruchu i w strefach zamieszkania niezbędne jest posiadanie karty
rowerowej.
Ten z założenia krótki poradnik nie pozwala na omówienie wszystkich zagadnień,
koncentrując się na uważanych przez autorów za najbardziej istotne i przydatne.
Oprócz znajomości przepisów i zachowań do pełnej satysfakcji z jazdy na rowerze
niezbędna jest kultura jazdy, respektująca prawa innych uczestników ruchu,
zwłaszcza pieszych. Warto też, poza zestawem narzędzi i zapasowej dętki,
zabierać ze sobą dobry humor, życzliwe słowo i uśmiech na twarzy. W razie
jakiejś nieprzewidzianej, konfliktowej sytuacji pomogą one rozładować napięcie i
kontynuować jazdę.
Publikacja powstała jako element programu współpracy Gminy Miasta Wejherowa
z organizacjami pozarządowymi i jest efektem zadania pod nazwą „Bezpieczna,
zdrowa rekreacja i komunikacja rowerem na Ziemi Wejherowskiej –wydawnictwo”
zrealizowanego przez Wejherowskie Towarzystwo Cyklistów zgodnie z umową
WKSSPiT.272.205.2015.AK z dnia 30 listopada 2015 r.
W opracowaniu przyjęto stan prawny obowiązujący w dniu 1 grudnia 2015 r.
Zespół redakcyjny Wejherowskiego Towarzystwa Cyklistów pod kier. Anny Socha
Fot. Anna Socha, Grzegorz Kałamejka, Tomasz Milewski (wszystkie nieoznaczone)