Post on 22-May-2020
UNIDOEko-Verimlilik (Temiz Üretim) Programı
20 Mayıs 2009, TTGV, ANKARA
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Kapsam
• İklim Değişikliği, Küresel Isınma• Azaltım (Mitigasyon, Uyum (Adaptasyon) • Benzerlikler-Farklılıklar• Sürdürülebilir Kalkınma• UNIDO Misyonu• Proje Hedefi
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Karşılaştırabilirzaman dilimlerindedoğal iklimdeğişikliğine ekolarak, küreselatmosferinbileşimini bozaninsan faaliyetlerisonucunda iklimdeoluşan değişiklik...
İklim Değişikliği
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Atmosferdeki Atmosferdeki COCO22 birikimleribirikimleri
ve ve
KKüüresel sresel sııcaklcaklıık k dedeğğiişşimleriimleri
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
EnerjiEnerji
UlaUlaşşttıırmarmaSanayiSanayi
AtAtıık k TarTarıımm
Arazi /OrmancArazi /Ormancııllııkk
KKÜÜRESEL ISINMARESEL ISINMA
CO2CH4N2OHFCsPFCsSF6
– GWP(1)
– GWP(21)
– GWP(310)
– GWP(140-12.000)
– GWP(23.900)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
İklim Değişikliği Senaryoları
• Sezonlardaki değişimler• Buzulların erimesi ve buzul alanların çekilmesi• Deniz suyu yükselmesi• Aşırı iklim olayları (fırtına ve şiddetli yağış, sıcaklık artışı vb)• Kuraklık riskindeki artış; şiddetli ve yoğun yağışlar• Sıcaklıklardaki değişkenlikler ve artış• Bazı bitki ve hayvan populasyonundaazalış
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
İklim Değişikliği Etkileri
Bölgeler, sektörler ve firmaların etkileneceği çeşitli yönler:
• Ulusal ve uluslararası politika düzenlemeleri ve sera gazı azaltımı zorunluluğundan kaynaklanan etkiler• Sıcaklık artışı ve aşırı hava olaylarından kaynaklanan fiziksel etkiler• Kaynak ve proses maliyetindeki artış ve enerji yoğun ürünlerin azalışı sebebiyle rekabetçi etkiler• İklim değişikliğine yönelik yapılan ve yapılamayan faaliyetlerin tüketici ve yatırımcıda yarattığıalgılamadan kaynaklanan imaj etkileri• Kuraklık riskindeki artış; şiddetli ve yoğun yağışlar
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
İklim değişikliği etkileriniönlemede temel yapı taşları
• Azaltım (Mitigasyon)• Uyum (Adaptasyon) • Teknoloji • Finansman
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Azaltım-UyumAzaltım (Mitigasyon)• İnsan kaynaklı sera gazlarının kontrol altına
alınması, azaltılması ve tutulmasına yönelik önlemler.(Sera Gazı Salım Azaltımı)
Uyum (Adaptasyon)• Mevcut iklimle mücadele edebilmek için
kapasite geliştirilmesi.• Yeni fırsatlardan faydalanmak için çalışmalar
yapılması.• Gelecekteki iklim değişikliği risk ve
maliyetlerinin azaltılması.(Sistemde Direnç Oluşturma)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
“Azaltım” ve “Uyum” araçlarda ABS fren sistemi kullanımı ile emniyet kemeri kullanımına benzetilebilir. ABS fren sistemi (Azaltım) bir kazanın olma olasılıgının azaltılmasına yardımcı olur. Bununla birlikte emniyet kemeri kullanımı (Uyum) kaza anında yolcuların hayatının kurtulmasına yardımcı olur. Her iki önlem de ciddi yaralanma risklerini minimize eder.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
∆ Emisyon
∆ Konsantrasyon
∆ Sıcaklık
∆ Refah Düzeyi
∆ Hava Değişimleri ∆ Deniz Seviyesi
AZALTIM
UYUM
∆ Ekonomik Hasar
∆ Diğer
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
“Uyum, ekonomik, ekolojik veya sosyalsistemlerde mevcut veya beklenen iklimsel uyarı ve etkilere cevap vermek üzere yapılan uyarlama süreçlerinin tümü” (IPCC)
“Uyum, gelecekteki iklim değişikliği etkilerini önlemek için, azaltım önlemlerinin etkisi ortaya çıkana kadar olabilecek en uygun tepki” (Anonim)
Azaltım-Uyum
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Azaltım-Uyum
Risk = Olasılık x Sonuç“Azaltım” ve “Uyum” tam
olmadanbirbirini
yedekleyebilen önlemlerdir.
Bazıdurumlardabirbirlerini
tamamlayıcıolabilirler.
Jones 2002
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Benzerlikler-Farklılıklar
Dar Ölçekli• Azaltım: Erken harekete
geçme. Sonraki nesillere fayda.
• Uyum: Doğrudan maliyeti yüklenene fayda. İklim veya hava değişimlerine bağlıolarak anında fayda.
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Benzerlikler-Farklılıklar
Geniş Ölçekli• Azaltım: Küresel bazda hissedilen
fayda. Tüm riskleri azaltımı.Bölgeler göre değişiklik gösterir. Yerel ikincil fayda getirir (Hava kalitesi, düşük yakıt maliyeti)
• Uyum: Birincil yerel fayda. Spesifik alanlarda spesifik risklerin azaltımı(Bölgeye özgü ısıya dayanıklı ürün ArGe’si)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Benzerlikler-Farklılıklar
Sektörel Etki• Azaltım: Emisyon azaltımına
odaklıdır. Birincil enerji ve ulaştırma sektörleri
• Uyum: Tarım, turizm, sağlık, su kaynakları, ekonomi, şehir planlama, doğa koruma dahil olmak üzere tüm sektörleri kapsar
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Benzerlikler-Farklılıklar
Amaç ve Özellik• Azaltım: Sürdürülebilir Kalkınma-
Proaktif tepki, iklim değişikliği etkilerinin uzun dönemde azaltımı. Ölçümü kolay
• Uyum: Sürdürülebilir Kalkınma-Reaktif tepki, iklim değişikliğinin gerçek etkilerine göre tekrarlanabilir olması. Ölçümü zor
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Merkezi olmayan enerji altyapıları
Yapı ve binalarında daha iyi dizayn edilmesi
Yapı ve binalarda zarar
Sıradışı hava olayları
Karbon yutak alanları için ormanlaştırma
Serinlemek için yeşil ve mavi alanlar oluşturulması
Açık alan yaşamına talebin artması ve şehrin açık alanlaraulaşım ihtiyacı
Sıcak ve kurak yazlar
Yenilenebilir enerji ile ısıtma-soğutma
Verimliliği artırılmışdaha etkili ısıtma-soğutma sistemleri
Isıtma ihtiyacında azalış,Soğutma ihtiyacında artış.
Yaz ve kış sezonlarında sıcaklık artışı
AzaltımÖnlemi
Uyum Önlemi
Fiziki Çevrede Olan Etki
İklimin Etkisi
Benzerlikler-Farklılıklar
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
İklim Değişikliği-Sürdürülebilir Kalkınma
“Gelişmekte olan ülkeler iklim değişikliğine uyum sağlamak için yeterli finansal ve teknolojik kaynaklara sahip değiller. Gelişmekte olan bir ülkede, iklim değişikliğine uzun vadede başarılı bir uyum için hızlı ekonomik ve sosyal kalkınma en temel ihtiyaçtır. Kalkınma adaptasyonun en iyi formudur”. (Survey of the Environment 2007)
“Sürdürülebilir kalkınma iklim değişikliğine karşı kırılganlığıazaltabilir ve iklim değişikliği ülkelerin sürdürülebilir kalkınmahedeflerine ulaşma yeteneğini engelleyebilir.” (IPCC)
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Ekonomik kalkınmanın çevreye zarar vermeden sağlanmasıBugünkü nesillerin ihtiyaçlarını, gelecek nesillerin kendiihtiyaçlarını karşılayabilmelerini tehlikeye sokmaksızın
karşılanması-Doğal kaynaklar verimli kullanılarak,
-Atıklar azaltılarak,-Kaynakların tekrar kullanımı sağlanarak
Gelecek nesillerin ihtiyaçlarına cevap verilmesi; Çevrenin sürekli şekilde korunması
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Sürdürülebilir kalkınma sadece çevre korumanın ön plana çıktığı birkalkınma anlayışı olmayıp, kalkınmaya ilişkin bütün ekonomik,
finansal, ticari ve endüstriyel politikaların, büyümeyi,ekonomik
sosyalçevresel
açılardan sürdürülebilir kılmak amacıyla uyumlaştırıldığı bir süreç
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Eko-VerimlilikAnalizi
SosyalStandartlar
Ekoloji
Ekonomi
Sürdürülebilir KalkınmaSSüürdrdüürrüülebilirlebilir KalkKalkıınmanma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
WSSD, Johannesburg, 2002
İş Dünyası İçin Ana Mesajlar-Sürdürülebilir üretim ve tüketim (SCP)-Sosyal sorumluluk ve hesap verebilirlik
Sürdürülebilir Kalkınma İçin Gerekenler?-Yeni ürünler-Yeni hizmetler-Yeni girişimler-Yeni pazarlar-Yeni iş modelleri
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
• Marakeş Süreci, Haziran 2003
• Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim (SCP) için 10 Yıllık Çerçeve Programı
• -SCP için politika ve göstergeler uygulama ve uyumlaştırma• -Ürün ve hizmetlerde iyileştirme• -Bilinçlendirme programları geliştirme• -Tüketici bilgilendirme araçları geliştirme ve uyumlaştırma• -Finansal destek ile ekoverimlilik artırılması• -Kapasite oluşturma ve teknoloji transferi
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
SCP, Temiz Üretim - Kirlilik Önleme – Ekoverimlilikçalışmalarının sonucu olarak sanayi dahil tüm etkinliklerdeverimlilik artışı ile atık azaltımının sağlanması
Prosesler için; Hammadde ve enerji kullanımının, Toksikmadde kullanımının, Üretim ve hizmet süreçlerindenkaynaklanan tüm emisyon ve atıkların miktar vetoksisitelerinin önlenmesi / azaltılması
Ürünler için; Olumsuz çevresel etkilerinin yaşam döngüsüboyunca (hammadde eldesinden nihai bertarafa kadar)önlenmesi / azaltılması
Sürdürülebilir Kalkınma
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
UNIDO Eko-Verimlilik programıile, kamu ve özel sektör arasında işbirliğinin sağlanarak, çevreye duyarlı teknolojilerin geliştirilmesi ve transferi yoluyla ülkede bu alanda kapasite oluşturulmasını; böylece sanayi üretiminde rekabet ile çevreye duyarlılık arasında köprükurulmasını amaçlamaktadır.
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
• Eko-Verimlilik teknik bir çözümden öte, sanayide işçisinden üst yöneticisine kadar sahiplenilen ve temiz teknoloji ve tekniklere odaklanılan entegre yönetim bütünüdür
• Tüm üretim sürecinde minimum enerji, su, hammadde tüketimi ve minimum kirlilik ve atık ile üretim süreçlerinin gözden geçirilerek, firmanın rekabet gücünün artırılması ve çevreye etkinin en aza indirilmesini amaçlar.
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
• Bu program Sürdürülebilir Kalkınma’nın boyutlarıolan çevreye uyum ve sosyal-ekonomik gelişmeyidikkate alarak, rekabeti artıran, pazara ulaşmayıkolaylaştıran ve gelişen ekonomilerin üretim kapasitesini güçlendiren yenilikçi bir yaklaşımdır.
• Bugüne kadar gelişmekte olan ve geçiş ekonomisi 37 ülkede uygulanmış olup, bu ülkelerden bazılarıBrezilya, Çin, Hindistan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Meksika, Rusya, Slovakya’dir.
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
SRI LANKA, Gıda ve İçecek Firması
Firmada Enerji, Su ve diger girdilerden tasarruf edilerek üretim maliyetlerinindüşürülmesi. Atıksu arıtımı ve atık ile ilgili problemlerin giderilmesi.
Temiz Üretim prensipleri çerçevesinde yapılan çalışmalar sonucu: • Yıkama ünitelerinden kaynaklanan kostik soda ve diğer kimyasal kaçaklar
önlendi. (Yıllık kazanç: US$ 3750)• Atık olarak çıkan şeker şurubu geri kazanıldı. (Yıllık kazanç: US$ 1875)• Isı enerjisi kullanımı optimize edildi.
(Yıllık kazanç: US$ 3125)• Atık olarak çıkan dondurma karışımı geri kazanıldı. (Yıllık kazanç: US$ 31250)• Böylece atıksu arıtmaya giden kirlilik yükü de düşürülerek, atıksu standartına
ulasıldı.
http://www.unido.org/
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
• Temiz Üretim-www.unep.org-www.unido.org/cp-www.epa.gov/p2-www.es.epa.gov
• Teknik Bilgi-www.es.epa.gov/techinfo-www.ecodesign.at-www.acfcp.org.au/case-studies
• Firmalar-www3.volvo.com/environment-www.sulzer.com/environment-www.nokia.com/environment
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Temiz Üretim Örnek Projeler
-Training course www.epa.gov/oia/itc/cpnote/index.htm (how to search on the Internet for CP)
-www.unido.org/cp
-www.unep.org
-www.emcentre.com/unepweb/tec_case/index.htm
-www.unido.org/ssites/env/sectors
-www.cleanerproduction.com/industries
-www.es.epa.gov/techinfo/case/case.html
-www.es.epa.gov/studies
UNIDO Misyonu
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
• Projenin ana hedefi
üTürkiye’de kırsal ve kıyı bölgelerinde kalkınma üzerinde tehdit oluşturan iklim değişikliği risklerinin yönetimi için kapasite geliştirmek
• Sanayi sektörü için belirlenen hedef
üSanayinin iklim değişikliği riskleri karşısındaki kırılganlığının azaltılması ve adaptasyonu için
Eko-Verimlilik programının uygulanması
Proje Hedefi
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Şenol AtamanUNIDO, Proje Koordinatörü
UNIDO Proje OfisiTTGVCyberpark Plaza, B-Blok, K.5, Bilkent, 06800, Ankara,
Tel: +90 312 265 0272Fax: +90 312 265 0262
Teşekkür Ederiz
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com