Post on 06-May-2015
description
SURREALISMOA
Errepasoa
Jatorria
• Mugimendu artistiko honek artistak, pentsalariak eta ikertzaileak elkartu zituen
• Denek aurkitu nahi zuten inkontzienteko espresioa
• Definitu nahi zuten:– Estetika berri bat– Humanitate berri bat– Orden sozial berri bat
Jatorria
• Hauen aurrelariak italiar pintore metafisikoak izan ziren
• Mugimendua ofizialki jaio zen Andre Breton-ek Surrealismoko manifestua argitaratu zuenean
• Bretonek komentatzen zuen pentsaera arrazionala errepresiboa zela eta sorkuntza eta irudimenaren aurka zegoela eta horregatik espresio artistikoaren aurkakoa zen
• Bretonek Freud amiratzen zuen eta honen subkontzienteko kontzeptua
Hasierak
• Arteko forma abstraktu batzuei zuzenean lotuta dago
• Lehen Mundu Gerra amaitu zenean Tristan Tzara, Dada.ko liderrak gizartea eraso nahi zuen eskandaluaren bidez
• Bere ustetan gerrako monstruosidadea sortzeko gai zen gizarte batek ez zuen artea merezi beraz artearen aurkakoa sortu nahi izan zuen, elementu itsusiz beteta edertasunaren partez.
Hasierak
• Tzarak ofenditu nahi zuen burgesiako mundu industrial berria.
• Bere biktimak ez ziren intsuldatuak sentitu.
• Arte hau aurreko artearen aurkako erreakzio bezala ikusi zuten.
• Emaitza hasieran lortu nahi zuenaren aurkakoa izan zen eta anti-artea artea bihurtu zen.
Hasierak
• Artisten talde batek ez zuen Tzararen ideiak jarraitu.
• Mugimendu Surrealista bere gorenera iritsi zen Dada-ren ondoren.
• Bretonek bideratu zuen.• Artistek Freud eta Jung-en lanak ikertu eta
ikasi zituzten.• Artista batzuk bere burua espresatu zuten:
– Tradizio abstraktuan– Tradizio sinbolikoan
Taldeak
• Espresioko bi formek bi joera desberdinak markatu zituzten:
–Automatismoa–Beristikoa
• Biak dira Freud eta Jung-en interpretazio desberdinak.
Automatistak
• Artistek interpretatu zuten mundua kontzientziaren supresio bezala subkontzientearen alde
• Gehiago zentratzen ziren sentimenduetan analisian baino.
• Automatismoa ulertzen zuten subkontzienteak kontzientziari iristeko duen irudi automatiko bezala.
• Haien ustez irudiek ez zuten zergatik izan behar esanahi bat.
Automatistak
• Arteko diziplina akademikoa intolerante bezala ikusi zuten, espresio askea eta sentimendurik gabe.
• Haiek kontsideratzen zuten artearen historia dominatu zuen formak tolerantziaren faltako erruduna zela
• Haiek uste zuten abstrakzioa bide bakarra zela subkontzienteko irudiak bizitzara ekartzeko.
Automatistak
• Dada-ko tradiziotik etorrita, artista hauek:– Eskandalua gustukoa zuten– Intsultoa– Irreberenteak ziren elitearen aurka,
askatasunez
• Jarraitu zuten pentsatzen formaren falta haien aurka egiteko bide bat zela.
Surrealismo beristikoa
• Automatismoa interpretatu zuten subkontzienteko irudiak azalera erakartzen aldatu gabe, era honetan hauen esanahia analisiaren bidez deszifratzeko aukera egongo zen.
• Irudi hauek irudikatu nahi zituzten lotura bat bezala elementu hauen artean:– Errealitate espiritual abstraktuak– Mundu materialeko forma errealak.
Surrealismo beristikoa
• Haientzat objektua barne errealitateko metafora bat zen.
• Metafora baten bidez benetako mundua uler daiteke, ez bakarrik objektuak ikusiz, baizik eta haien barruan begiratzen.
Surrealismo beristikoa
• Diziplina akademikoa eta forma subkontzienteko irudiak benetan irudikatzeko modua bezala ikusi zuten.
• Irudiak ezezagunaren barruak disolbatu daitezke erraztasunez.
• Subkontzienteko irudiak kontzientziaren ekartzeko bide bat aurkitu nahi zuten hauen esanahia ulertzeko.
Surrealismo beristikoa
• Subkontzienteko hizkuntza irudia da.• Kontzientziak hizkuntza hori
dekodifikatzeko gai izan behar du eta bere hizkuntza eta hitz propioetara itzuliko du.
• Beranduago beste hiru taldeetan banatu ziren.
Surrealismoaren borroka
• Automatistentzat naturako misterioren hurbilpena ez da inoiz gai izango kontzientziako misterioa ulertzeko
• Surrealismo beristikoaren helburua Bretonek deskribatua da askatasunaren kausa eta gizakiaren eraldakuntzaren kontzientzia bezala.
Surrealismoaren borroka
• Surrealistan lanetan aurkitzen dugu: – Artista hauen legadoa
• Bosch• Brueguel• William Blake• XIX. mendeko pintore sinbolistak
– Filosofiako betiko galderak– Psikologiaren bilaketa– Mistizismoaren espiritua
Surrealismoaren borroka
• Desioan oinarritutako lan bat da eta mundua sortu zuten indarrak gure munduko ikuspegia argitzea nahi zuten.
• Haiek lagundu behar gaituzte gure gizaki potentziala garatzen.
Surrealismoaren borroka
• Surrealista beristikoek onartu zuten zailtasunak izan zituztela XX. mendeko bigarren partean mugimendu kultural garrantzitsu bat bihurtzen saiatu zirenean.
• Estatu Batuetan abstrakzioa eta modernitatea ondo garatu ziren.
Surrealismoaren borroka• Artista abstraktuen sinesmena konpartitu
zuten:– “Action painting-eko kaosa eta automatismoa
askatasuneko espresioa ziren eta – forma, dependentzia eta inhibizioa elkarrekin
ibiltzen zirela.
• Estatu Batuetako arteko establezimenduek irudia eta forma begiratzen zuten eta mesfidantzaz ikusi zituzten beste espresio artistikoak Pop Art garatu zen arte.
Surrealismoaren borroka
• Surrealismoak borrokatu behar izan zuen estilo hauen aurka:– Pop-Art– Foto-errealismoa
• Surrealismo beristikoa izan zen XX. mendean zehar indar kulturala bezala errekonozitua izateko borrokan jarraitu zuen mugimendu artistiko bakarra.
Ezaugarriak
• Psikoanalisiko eragin handia zuen:– Irudiak konplexuak dira, nahasiak,
ametsetakoak bezala– Errealistak izan zitezkeen ere baina beti
estilo irrazional batekin, ametsetako fantasiak deskribatuz.
Ezaugarriak
• Mugimendu hauen eragina jaso zuten:
•Sinbolismoa•Giorgio de Chiricoren pintura metafisikoa
•Dadaismoa
Ezaugarriak
• Haietako batzuk estilo abstraktuagoa zuten.
• Kasu hauetan teknika espontaneoak aurkitu zituzten, prozedura psikoterapeutikoen arabera modelatuak, elkartze askea erabiliz kontzientziako kontrola ezabatzeko modu bat bezala eta pentsaera inkontzientea erabiliz, gorpu eskisito batean bezala.
Gorpu eskisitoak
• Lan bisualak edo literarioak sortzeko teknika aleatorioak ziren
• Ekintza hau normalean joko bat bezala hartzen zen.
• Joko zahar batean oinarrituta zegoen. Horretan partaideek paper baten txandaka idazten zuten eta denek gehitzen zuten haien kontribuzioak lan horretarako.
Gorpu eskisitoak
• Teknika hau artistek erabili zuten bai marrazkietan baita collage-etan ere.
• Lehenengo lanek umeen lanak gogoratzen dituzte irudiak adin desberdinetakoak eta maila desberdinetakoak bezala agertzen direlako eta gorputz horretako parte bakoitza jokalari bati zegokion.
Gorpu eskisitoak
• Gehienak bukatu zuten giza gorputza gogoratzen dituzten irudiak bezala.
• Hasierako gorpu eskisitoetan parte hartu zuen Tanguy, Miro eta Man Ray.
• Beranduago bilakaera bat egon zen eta bide berriak asmatu zituzten lanak pasatzeko medio desberdinak erabiliz.
Teknikak
• Surrealismoak Dadaismoaren prejudizioko falta berdina dauka, bai argazkilaritzako prozedurak erabiltzerakoan baita tresnak haien erabilera normaletik kanpo jarriz.
• Teknika tradizionalak erabiliak izan ziren era irudimeneko irudiak plasmatzeko baliogarriak direlako.
Artistak
• Mugimendu honetako artista garrantzitsuenetarikoak dira:
• Max Ernst• Frida Kahlo• Marc Chagall• Joan Miro• Man Ray• Salvador Dali• René Magritte• Yves Tanguy• Oscar Dominguez
Joan Miro
• Inkontzientea irudikatzeko klabe sinbolikoak erabili zituen.
• Bere printzipioa ez da mundu organikoa.
• Bere lana garbia da.• Bere mitologia erreza, transparentea.• Bere pintura lasaia da, kromatikoki
askea, orekarik gabe sinbolo eta koloreen artean.
Salvador Dali
• Bere ikuspegia konnotazio sexualez beteta dago.
• Lan oso erretorikoak.• Pagano eta sakratuaren nahasketa • Boltxebismoa era ziniko batean tratatu
zuen.• Erreakzio eta anarkiaren nahasketa
anbiguoa.• Konposaketa oso konplikatuak.
Dalí
Rene Magritte
• Irudiaren logika falta era sakonenean landu zuen artista izan zen.
• Anti-Historia asmatu zuen.• Normaltasuneko zentzu falta aurkitu
zuen.• Detaile handiz lan egiten zuen eta
irudiak errealistak dira baina esanahi anbigua dute, bikoitza.
Magritte
Max Ernst
• Formako kritika sakonetaraino joan zen, estiloko irudikapena bezala eta estiloa batasuneko elementu bat bezala kontsideratuz.
• Edozein teknika erabili zuen honek balio baldin bazuen bere ideiak transmititzeko. Erabili zuen:– Collage– Frottage
• Bere obra askotan kultura burgesaren zabor pilo bat da.
Hans Arp
• Dadaismoan aritu zen hasieran.• Forma organikoak irudikatzen zituen,
bai pinturan baita eskulturan ere.• Erabiltzen zituen:
– Forma geometrikoak– Irudi ortogonalak– Forma kurboak, ahurra eta ganbilak.
Yves Tanguy
• Anti-Natura sortu zuen:– Amaierarik gabeko paisaiak, – Planetetako kokapenak– Argia edo eguzkiaren falta– Bizia organiko baten aztarnak:
•Hezurrak•Fruitu momifikatuak•Fosilak eta maskorrak
Zabalkuntza
• Beste artistek kolaboratu zuten mugimendu surrealista zabaltzeko, bai Europan baita Estatu Batuetan ere.
• Laster agertu zen errealitateko arazoak saihesteko era bat bezala honen bidez:– anbiguedadea– Paradoxa
Zabalkuntza
• Mugimenduak prestigio irabazi zuen beste artistak hurbildu zirenean, Picassoren kasua bezala.
• Kubismo analitikoa, objektuak deskonposatzerakoan, Surrealismoaren antzeko lan bat egin zuen.
Oscar DominguezTanguy
Chagall
Frida Kahlo