SU HALDEN HALE GİRER

LALE GÜNDOĞDU

Üzerinde yaşadığımız Dünya’da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur.Bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun bunları oluşturan tanecikler hareket halindedir.Bir maddenin taneciklerin hareketliliği yani hareket enerjisi katı haldeyken en az, gaz haldeyken en fazladır.

KATI

SIVI

GAZ

ISINMA HAREKETLENMEDİR

Bir madde ısındıkça maddeyi oluşturan taneciklerin hareket enerjisi artar.Hızlanan taneciklerin yerleri değiştikçe ısı yayılır.

Bir miktar küçük pamuk parçacıklarını soğuk su içine bırakalım.Su ısıtılmaya başlandıktan bir süre sonra pamuk parçacıklarının aşağıdan yukarıda doğru hareketlendiği gözlenir. Bu bize ısınan su taneciklerinin hareketlendiğini gösterir.

ISINMA HAREKETLENMEDİR

BUZ PARÇACIKLARI

Katı haldeki buz parçaları güneşin etkisiyle sıvı hale dönüşür. Sıvı hâldeki yeryüzü suları güneş enerjisinin etkisiyle hâl değiştirerek su buharı olarak atmosfere yükselir. Su buharı ve damlacıklar bulutları oluşturur. Hava soğumaya devam ederse damlacıklardan binlercesi birleşerek su damlalarını oluşturur.

Bir sonraki slaytta bunu göreceğiz.

KATI

SIVI

GAZ

Su damlaları ağırlaşır ve havada asılı duramaz hâle gelir. Yağmur şeklinde yeryüzüne düşer.

Bulutların çok soğuk bir hava katmanıyla

karşılaştığı durumlar olabilir.Bu durumda bulutu oluşturan çok küçük tanecikler, su damlacıkları hâline gelmeden donarak küçük buz kristallerine dönüşür.Bu tanecikler diğer kristallerle birleşerek büyür.Böylece bulutlar tarafından tutulamayacak kadar ağırlaşarak kar şeklinde yeryüzüne düşer.

Bazı günler bol su buharı taşıyan nemli hava yeryüzüne yakın yerlerde küçük su damlacıkları oluşturur. Çok küçük olan bu su damlacıkları havada asılı kalır. Bu hava olayına sis adı verilir.

GÜNEŞ BİZE ÇALIŞIR

Güneş enerjisi yeryüzüne ışınlarla ulaşır. Yeryüzüne ulaşan bu ışınlar, maddelerin sıcaklığının değişmesine neden olur.

Güneş ışınları ulaştıkları maddeyi ısıtır. Böylece Dünya’ya ışınlar hâlinde gelen güneş enerjisi, ısı enerjisine dönüşerek yeryüzünü ısıtır. Güneş bizim ısı ve ışık kaynağımızdır. Güneş, çevresine enerji yayar.

GÜNEŞ ENERJİSİ VE KULLANIMI

Güneş enerjisinin genellikle ısıtma amacıyla kullanıldığını biliyoruz.Günümüzde güneş enerjisi kullanılarak elektrik enerjisi de elde edilmektedir. Güneş pilleri güneşten gelen enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. Bu Piller Elektronik saatler,fotoğraf ve hesap makinelerinin yanı sıra uzay araçlarında da kullanılır.

Güneş enerjisinin ısıtmada kullanılabilmesi için çeşitli sistemler yapılmıştır. Bu sistemlerden biri olan güneş panelleri ile Güneş’ten gelen enerji, su ısıtmada kullanılır.

GÜNEŞ ENERJİSİ VE KULLANIMI

ISI VE SICAKLIK FARKLI MIDIR?

Sıcaklık ve ısı ifadeleri günlük hayatımızda birbirine sık sık karıştırılmaktadır.Isı bir enerji türüyken sıcaklık termometreyle ölçülebilen bir değerdir. Sıcaklık enerji türü değildir.

Isı miktarı joule (J) veya kalori (cal) birimleri ile belirtilir

“Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik.” “Bugün Ankara’da en yüksek ısı 25 derecedir.”

gibi ifadelerde sıcaklık yerine yanlışlıkla ısı kullanılmaktadır.

YAKITLARDA DEPOLANMIŞ ENERJİ

Petrol, kömür ve doğal gaz gibi enerji kaynaklarımızın kökeni de güneş enerjisidir. Bu yakıtların kullanılmasıyla da güneş enerjisinden dolaylı olarak faydalanırız.

Benzin

Petrol

kömür

Odun, bilinen en eski yakıttır.Dünya’da

azımsanmayacak kadar nüfüs; ısınmak, yemek pişirmek ve aydınlanmak için odun kullanır.