การสมมนา เรอง “สรปผลการศกษา แนวทางการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

(Smart Grid) และ มาตรอจฉรยะ (Smart Meter)”

ภายใต “โครงการศกษาทบทวนระบบเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศและตางประเทศ”

ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน

วนจนทรท ๒๔ กมภาพนธ ๒๕๕๗ เวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. โรงแรมมารวยการเดน กรงเทพฯ

การน าเสนอล าดบท ๑

“แนวทางการก ากบดแลโครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Smart Grid) และ แนวทางการพฒนาการท างานรวมกน

ได (Interoperability) ของระบบไฟฟาในประเทศไทย”

ดร.สรชย ชยทศนย สถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Email: surachai.c@chula.ac.th [Last updated: Sunday 24 February 2014]

“แนวทางการก ากบดแลโครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟา

อจฉรยะ (Smart Grid”

4

ตวอยางโครงการ Smart grid

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

AMI

Power Quality and Planning

Renewable Integration

SMART GRID

Demand Response

Distribution Automation

Outage

Management

Field Data Applications

PHEV

Management

5

ตวอยางโครงการ Smart grid

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

Smart Appliance and Home Area Network (HAN)

Source: AT&T Labs Research

6

สถานการณพฒนา Smart Grid ในตางประเทศ

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

7

Road map การพฒนา Smart grid ของการไฟฟาทงสามแหง

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

กฟภ.

กฟน.

กฟผ.

8 ทมา: สนพ.

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

หนวยงาน/ผทเกยวของกบการพฒนา Smart grid ในประเทศไทย Smart Grid .

TOR Smart Grid

Smart Grid .

(Regulation)

(Finance)

Smart Grid

(Action Plan)

(Area)

(Sector)

Smart Micro Grid-Pilot Project

Smart Grid

1

2

3

4

5

๒๕๕๕

1. การก ากบระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Regulation for Smart Grids) โดย Eurelectric-The Union of The Electricity Industry

2. แนวทางการประเมนระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (A framework for The Evaluation of Smart Grids) โดย Frontier Economics ส าหรบ Office of Gas and Electricity Markets (OFGEM)

3. โครงการประเมนผลประโยชนและคาใชจายระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Methodological Approach for Estimating the Benefits and Costs of Smart Grid Demonstration Projects) โดย Electric Power Research Institute (EPRI)

4. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะเวสทตเวอรจเนย (West Virginia Smart Grid Implementation Plan) โดย กระทรวงพลงงานประเทศสหรฐอเมรกา National Energy Technology Laboratory (NETL)

5. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงเซาเทรนแคลฟอรเนย (Southern California Edison Smart Grid Strategy & Roadmap) โดย Southern California Edison: SCE

6. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงนวยอรก (Smart Grid Roadmap for the State of New York) โดย Department of Energy, U.S.

7. แผนงานโครงการโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงยโรป (European Electricity Grid Initiative Roadmap and Implementation plan: EEGI) โดย European Network of Transmission System Operators for Electricity (ENTSOE)

8. แผนงานการพฒนาโครงขายไฟฟาอจฉรยะรวมกบการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Roadmap for smart grids and electricity systems integrating renewable energy sources) โดย French Environment and Energy Management Agency (ADEME) 9

แนวทางการก ากบดแล Smart grid ในตางประเทศ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

10

แนวคดพนฐาน (๑): ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะจะตองถกขบเคลอนดวยความตองการทแทจรง

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

แรงขบเคลอนส าหรบการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะของกลมประเทศในยโรป

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

11

แนวคดพนฐาน (๒): หนวยงานก ากบ ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด ควรระบไดวาประโยชนเกดกบผเกยวของใดบาง พรอมการใหความส าคญกบล าดบของผลประโยชน ซงจะสมพนธกบการสนบสนนตนทนการพฒนาโครงการ

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

12

แนวคดพนฐาน (๓): หนวยงานก ากบ ตองมการพจารณาทรอบดาน

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

การก ากบดแลจะตองวสยทศนทกวางขวาง ครอบคลมผลประโยชนของผใช ไฟฟาและสงแวดลอม การก ากบดแลจะตองวสยทศนทยาวไกล พรอมทจะรองรบสถานการณตางๆ ใน อนาคตได การก ากบดแลจะตองสามารถแยกโครงการลงทนปกตและโครงการลงทนระบบ โครงขายไฟฟาอจฉรยะได และมการพจารณาเฉพาะส าหรบโครงการลงทน ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ เชน จะตองเกดผลประโยชนตอผใชไฟฟาและ สงแวดลอม จะตองมระยะเวลาผลตอบแทนการลงทนทสนกวาปกต เปนตน

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

การจดหาไฟฟาเพอการขนสงและความรอน

การเพมแหลงผลตไฟฟาขนาดเลก

การเพมแหลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

การเพมประสทธภาพของระบบไฟฟา

นโยบายทางดานเปาหมาย

ปรมาณคารบอน

นโยบายทางดานความมนคงในการผลตไฟฟา

นโยบายทางดานความ

ยงยนของระบบไฟฟา

กลมกจกรรมการพฒนา

13

แนวคดพนฐาน (๑): ตองค านงถงปจจยขบเคลอนส าหรบการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

14

แนวคดพนฐาน (๒): Regulator ควรมการศกษาเกยวกบขอบขายการประเมนระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ เพอประเมนถงปจจยทมผลกระทบตอระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

15

แนวคดพนฐาน (๓): ตองมการก าหนดภาพฉายในอนาคตของการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

การวเคราะหภาพฉายอนาคตส าหรบกลมกจกรรมการพฒนา

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

16 Source: Estimating the Costs and Benefits of the Smart Grid, EPRI

แนวคดพนฐาน (๑): Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด การค านวณผลตอบแทนการลงทนและประโยชนอยางถกตองครบถวน และ สามารถแยกไดชดวาผใดไดรบประโยชนบาง

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศสหรฐอเมรกา

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

17

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในตางประเทศ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

สรปสาระส าคญ การก าหนดแรงขบเคลอนและกลมกจกรรมการพฒนา ความแตกตางโครงการลงทนปกตและโครงการลงทนระบบโครงขายไฟฟา อจฉรยะ การพจารณาปจจยความไมแนนอนและภาพฉายอนาคต แนวทางการประเมนผลประโยชนอยางถกตองครบถวน และการพจารณา สดสวนตอผเกยวของ

18

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

การประชมคณะอนกรรมการ ฯ

ครงท ๑ ๗ ธนวาคม ๒๕๕๕ น าเสนอแนวทางการก ากบดแลทใชในตางประเทศ เชนสหภาพยโรป, องกฤษ, และ สหรฐอเมรกา

ครงท ๒

๒๐ มถนายน ๒๕๕๖

แนวทางการก ากบดแลจะค านงถง ๓ มต คอ (๑) สามารถเสรมสรางความมนคงของระบบไฟฟา (๒) สามารถประเมนผลประโยชนและสดสวนตอผเกยวของไดอยางเปนธรรม (๓) สามารถสงเสรมการมสวนรวมของผใชไฟฟา

ครงท ๓

๒๐ กนยายน ๒๕๕๖ น าแนวทางการก ากบดแลทง ๓ มต ใหความเหนตอ โครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในพนทเมองพทยา จ. ชลบร

การรบความคดเหนจากคณะอนกรรมการฯ

19

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

แนวทางการก ากบโครงการพฒนาโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แนวทางการก ากบ

มตดาน ผลประโยชนและ ความเปนธรรมของผใชไฟฟา

มตดาน ประสทธภาพและ ความมนคงของระบบไฟฟา

มตดาน การมสวนรวมของ ประชาชนและหนวยงานทเกยวของ

ความสอดคลองกบ พรบ. ประกอบกจการพลงงาน พ.ศ. ๒๕๕๐

ความสอดคลองกบแผน PDP, ADEP

ความสอดคลองกบแผนพฒนา SMART GRID

ความสอดคลองและเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน

ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา ความเหมาะสมของแผนการ

ลงทนและผลตอบแทน ผลกระทบตอประชาชนและ

สงแวดลอม

สนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา

สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชม

20

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

การเปรยบเทยบการก ากบโครงการพฒนาโครงขายไฟฟา แนวทางการก ากบดแลการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แนวทางการก ากบดแลการ

พฒนาระบบ โครงขายไฟฟาปกต

มต ประเดนทพจารณา

ความสอดคลองกบ พระราชบญญตการประกอบกจการพลงงาน พ.ศ. 2550 มความสอดคลอง

ประสทธภาพ และความมนคงของระบบไฟฟา

ความสอดคลองกบภาพรวมของแผนพฒนาพลงงานประเทศ

แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาประเทศ มความสอดคลอง แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก มความสอดคลอง

ความสอดคลองกบแผนพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ความสอดคลองและเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน

ความพรอมของเทคโนโลยทน ามาใชงาน การท างานรวมกนไดของอปกรณรวมถงระบบในระบบโครงขายไฟฟา (Interoperability)

ผลประโยชน และความเปนธรรมตอผใชไฟฟา

ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา มความสอดคลอง ความเหมาะสมของแผนการลงทนและผลตอบแทน มความสอดคลอง ผลกระทบตอประชาชนและสงแวดลอม มความสอดคลอง

การมสวนรวมของประชาชน และหนวยงานทเกยวของ

สนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชม

หมายเหต หมายถง ไมมการพจารณาในการก ากบดแลในระบบโครงขายไฟฟาปกต

21

ตวอยางท ๑ (๑/๔)

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ในระดบหนวยงานและระหวางหนวยงาน ล าดบการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงมความเหมาะสมหรอไม

• แผนการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • แผนพฒนาของประเทศ

22

ตวอยางการลดลงของราคา Energy storage และ ตวอยางฟงกชนการท างานของ Smart meter

Source: Estimating the Costs and Benefits of the Smart Grid, EPRI

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ความพรอมของเทคโนโลยทน ามาใชงาน

• โครงการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • ความพรอมของเทคโนโลยและการน ามาใชงาน

Source: Evolution of smart grid metering requirements, ITRON

ตวอยางท ๒ (๒/๔)

23 NIST IEEE 2030

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

สมารทกรดมความสามารถท างานรวมกนได (Interoperability) หรอไม

• การเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาของประเทศในปจจบน • แนวทางการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงในอนาคต (ขอมลยงไมสมบรณ)

สถาปตยกรรมการเชอมโยงระบบไฟฟาตามมาตรฐานของ NIST และ IEEE ๒๐๓๐ แบงเปน ๗ โดเมน

ตวอยางท ๓ (๓/๔)

24

แนวคดพนฐาน: ความไมเขากนมกเกดกบการพฒนาทเกยวของกบ Sectors อนๆ หรอ ตองอาศยนโยบายระดบประเทศ ในแผนทน าทางของการไฟฟา กลาวถง Full customer choice, Competitive market ตองพจารณาประเดนทเกยวของดวย เชน นโยบายการก ากบคาไฟฟา ความพรอมของเทคโนโลย เปนตน ลกษณะรวมของโครงการการพฒนา

- โครงการทมลกษณะรวม: การพฒนาระบบไฟฟาใหมความอตโนมต เชน Substation/Feeder automation - โครงการทไมมลกษณะรวมกนแตไมสงผลกระทบใดๆ : Microgrid, Renewable energy (RE), LED Public lighting, Building/home energy management เปนตน - โครงการทไมมลกษณะรวมกน: Smart meter, Demand response เปนตน อยางไรกตามในภาคนโยบายและการ ก ากบดแล จะตองมการพจารณาการสงผลตอคาไฟฟา และตองพจารณาวาหลกการเลอกลกคาทตดตง

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ในระดบหนวยงานและระหวางหนวยงาน ล าดบการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงมความเหมาะสมหรอไม

• แผนการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • แผนพฒนาของประเทศ

ตวอยางท ๓ (๓/๔)

25

ความชดเจนของแนวทางการก ากบดแลผไดรบผลประโยชนจากสมารทกรดเปนอยางไร

• เทคโนโลยสมารทกรดทถกบรรจในแผนการพฒนาของการไฟฟา • ขอมลทางการเงน เชน การลงทน ผลประโยชน

แนวคดพนฐาน: Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ตวอยางท ๔ (๔/๔)

26

ความชดเจนของแนวทางการก ากบดแลผไดรบผลประโยชนจากสมารทกรดเปนอยางไร

• เทคโนโลยสมารทกรดทถกบรรจในแผนการพฒนาของการไฟฟา • ขอมลทางการเงน เชน การลงทน ผลประโยชน

แนวคดพนฐาน: Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ตวอยางท ๔ (๔/๔)

โครงการ รายการผลประโยชน ผไดรบ

ผลประโยชน U C P

ระบบกกเกบพลงงาน

1. ชะลอการลงทนในการเพม Capacity ใหกบระบบไฟฟา

2. ลดตนทนหนวย อไฟฟา อน

โครงการ รายการผลประโยชน ผไดรบ

ผลประโยชน U C P

ระบบมเตอรอจฉรยะ

1. ยกเลกคาใชจายในจางเหมาจดหนวยมเตอรรายเดอน

2. ลดการสญเสยรายไดจาก Non-technical Loss

3. เพมโอกาสในการขายไฟฟาจากการลดระยะเวลาไฟฟาดบ

4. ลดความเสยหายจากไฟฟาดบทมตอผใชไฟฟา

อน

27

การนยาม “ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ” หรอ “Smart Grid”

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ระบบโครงขายไฟฟาทมประสทธภาพสงในการผลต สง และ จ าหนายไฟฟา มความสามารถสงในการตรวจวด ประมวลผล และ ควบคมระบบผลตและระบบโครงขายไฟฟา มความสามารถในการท างานรวมกนได (Interoperability) และมความปลอดภยของระบบขอมล (Cyber security)

การใหตวอยางระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ โดยรวมความถงโครงการการพฒนาระบบยอยทเกยวของและ/หรอสนบสนนอน เชน โครงการตดตงอปกรณประกอบยอย, โครงการตดตงโปรแกรมการค านวณ, เปนตน

28

การจดท าแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะเพอน าเสนอตอ กกพ. วตถประสงคแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ การด าเนนงานตามแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ก าหนดระยะเวลาการด าเนนงานตามแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ งบประมาณเพอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

29

การพจารณาใหความเหนตอแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ความสอดคลองกบภาพรวมของแผนพฒนาพลงงานของประเทศ ความสอดคลองกบแผนพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ความเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา ความเหมาะสมของแผนการลงทนและผลตอบแทน ผลกระทบตอประชาชนและสงแวดลอม สนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชมและพลงงานหมนเวยน

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

“แนวทางการพฒนาการท างานรวมกนได (Interoperability)

ของระบบไฟฟาในประเทศไทย”

31

ความส าคญของการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

การท างานรวมกนไดคอ ? การท างานรวมกนได (Interoperability) คอ ความสามารถในการแลกเปลยนขอมลหรอน าขอมลไปใชระหวางระบบ (System) โครงขาย (Network) หรอองคประกอบ (Component) ตงแต 2 หนวยขนไป โดยการแลกเปลยนหรอน าไปใชตองเปนไปอยางมประสทธภาพและปลอดภย ทมา: IEEE Standard 2030TM-2011: IEEE Guide for Smart Grid Interoperability of Energy Technology and Information Technology Operation with the Electric Power System (EPS), End-Use Applications, and Loads 32

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

NIST, Framework and Roadmap for Smart Grid Interoperability Standards, Release 2.0, 2012 IEEE 2030, Guide for Smart Grid Interoperability of Energy Technology and Information Technology Operation with the Electric Power System (EPS), End-Use Applications, and Loads, 2011

ความส าคญของการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

33 NIST IEEE 2030

สถาปตยกรรมการเชอมโยงระบบไฟฟาตามมาตรฐานของ NIST และ IEEE ๒๐๓๐ แบงเปน ๗ โดเมน

มาตรฐานแนวทางการพฒนาท างานรวมกนได

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

34

ตวอยางการใชงานแผนภาพ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

• ลกษณะพงประสงค การทระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะท าใหระบบจ าหนายไฟฟาสามารถกลบสการท างานในสภาวะปกตดวยตวเอง (Self-restoring) • ขนตอนท 1: เปาหมาย ของระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ท าใหระบบจ าหนายไฟฟาสสภาวะการท างานปกตใหไดอยางทรวดเรวทสด ลดเหตการณการเกดไฟฟาดบ โดยใชการปรบตงอปกรณปองกนทเหมาะสม

• ขนตอนท 2: วธการ เพอใหบรรลตามเปาหมาย เพมความสามารถในการตรวจสอบ (Monitoring) ใหครอบคลมทงระบบ

จ าหนายไฟฟา รวมถงเพมความสามารถของอปกรณตาง ในระบบใหสามารถท างานไดอยางอตโนมตใหมากทสดเทาทจะเปนไปได

35

ตวอยางการใชงานแผนภาพ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

• ขนตอนท 3: โดเมนและองคประกอบเฉพาะ ทเกยวของ เปนการก าหนดวาส าหรบลกษณะพงประสงคดงกลาวนนมมมมองดานระบบไฟฟาก าลงมโดเมนและองคประกอบเฉพาะอะไรบางทเกยวของ

• ขนตอนท 4: การประสานกน ทเกยวของ เปนการก าหนดวาส าหรบโดเมนและองคประกอบเฉพาะทก าหนดในขนตอนท 3 นนมการประสานกนแบบใดบางทเกยวของ

• ขนตอนท 5: ขอมลและมาตรฐาน ทจ าเปน เปนการก าหนดวาในแตละการประสานกนนนมขอมลและมาตรฐานใดบางทจ าเปน และลกษณะของขอมลเปนแบบใด

36

IEEE Standard 2030TM-2011 มมมองดานระบบไฟฟาก าลง (PS-IAP)

ภาพรวมการพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟา

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

37

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

Generation

O & C

Transmission

O & C

Distribution

O & C

Generation

Substation

Bulk

Storage & Gen

Transmission

Substation

Transmission

Sensors, Measurement,

Protection,

Control Device

Distribution

Substation

Distribution

Sensor,

Measurement,

Protection,

Control Device

Customer Point

of Interface,DER

Customer

Substation

PS 56

PS 53

PS 55, 54

PS 46

PS 45

PS 22

PS 37

PS 40, 43

PS 30, 39

PS 1

PS 2

PS 3, 4

PS 13

PS 18

PS 26

PS 33, 38

PS 35, 36

PS 28,27

PS 29

PS 34

PS 6

PS 20

PS 21

PS 9

Control and

Operation

GenerationTransmission Distribution Customer

แผนภาพการเชอมโยงดานระบบไฟฟาก าลงของประเทศไทยในปจจบน (กอนการปรบปรง)

แผนภาพการเชอมโยงระบบไฟฟา ณ ปจจบน (กอนการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

38

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

Entity1 Entity2 Interface

การแลกเปลยนขอมล ระบบการสอสาร มาตรฐานทเกยวของ

ขอมล ทศทาง ตวกลาง Data Link

Layer Network

ดานการ สง/รบ ขอมล

ดานระบบการสอสาร

Distribution Substation

Transmission Substation

PS1

1) relay information

1) optic-fiber

1) Ethernet

1) IP 1) ... 1) IEEE802.3 , IPv6

2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ...

3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ...

1) ... 1) ... 1) ... 1) ... 1) ... 1) ...

2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ...

3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ...

แบบฟอรมการขอรบขอมลส าหรบการพฒนาการท างานรวมกนได

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

39

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

ในการด าเนนงานในศกษาและรวบรวมขอมลไดมการจดตงคณะกรรมการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟา ส าหรบรายชอหนวยงานทมผแทนเขารวมเปนคณะกรรมการศกษา ไดแก 1. ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน 2. ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 3. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 4. การไฟฟานครหลวง 5. การไฟฟาสวนภมภาค 6. ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม 7. จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะกรรมการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟา

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

40

ขนตอนการจดท าขอมลการเชอมโยงโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

การขอรบขอมลจาก EGAT

ครงท ๑ ๒๙ มนาคม ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๗ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๑๘ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การขอรบขอมลจาก PEA

ครงท ๑ ๙ เมษายน ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๙ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๒๑ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การขอรบขอมลจาก MEA

ครงท ๑ ๑๓ มนาคม ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๕ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๔ ๒๕ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การประชมคณะกรรมการการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

ครงท ๑ ๑๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ จดท าขอมลการเชอมโยงโดยอางองมาตรฐาน IEEE 2030 และ NIST

ครงท ๒ ๒๕ มถนายน ๒๕๕๖ แยก Entity ในโดเมน Distribution และ Transmission ใหชดเจน

ครงท ๓ ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๖ เพมหนวยประมวลผลของมเตอรในโดเมน Distribution และ O&C

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

41

แผนภาพการเชอมโยงระบบไฟฟาของประเทศไทย ณ ปจจบน

Generation

O & C

Transmission

O & C

Transmission &

Distribution

O & C

Generation

Substation

Bulk

Gen & Storage

Transmission

Substation

Transmission

Sensors, Measurement,

Protection,

Control Device

Transmission &

Distribution

Substation

Transmission

&Distribution

Sensor,

Measurement,

Protection,

Control Device

Customer Point(s)

of Interface

Customer & DER

Substation

Control and

Operation

DER Point(s) of

Interface

Meter Data

Management

System(MDMS)

Meter Data

Management

System/AMR

PS 33, 38

PS 27,28

PS 35, 36

PS 26

PS 53

PS 56

PS 45

PS 54, 55PS 22

PS 1

PS 40, 43

PS 30, 39

PS 46

PS 2

PS 6

PS 13

PS 3, 4PS 13A

PS 71

PS 13A

PS 13

PS 21

PS 9

PS 13B

PS 13B

PS 6

PS 9

PS 18

PS 13A

PS 13A

PS 20

CustomerGeneration Transmission Distribution

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

แผนภาพการเชอมโยงดานระบบไฟฟาก าลงของประเทศไทยในปจจบน (หลงการปรบปรง)

42

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

จากการรวบรวมขอมลพบวาม 16 การเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมล ไดแก PS1, PS2, PS3, PS4, PS18, PS20, PS22, PS26, PS28, PS40, PS45, PS46, PS53, PS54, PS13A, PS71 โดยสวนใหญขอมลในการแลกเปลยนของแตละการเชอมโยงมลกษณะใกลเคยงกน

จากการรวบรวมขอมลพบวาม 15 การเชอมโยงทไมมการแลกเปลยนขอมล ไดแก PS6, PS9, PS13, PS21, PS29, PS30, PS33, PS34, PS35, PS36, PS39, PS43, PS46, PS55, PS56

43

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

การเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลสามารถจดกลมความสอดคลองกนของการแลกเปลยนขอมลได ๔ กลม ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนและมาตรฐานใกลเคยงกน ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนและมาตรฐานเหมอนกนบาง

รายการ ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน อน (แลกเปลยนเฉพาะหนวยงาน)

44

การวเคราะหการเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน PS3 : เชอมโยงระหวาง Transmission and Distribution Sensors and

Measurement Devices และ Transmission and Distribution Operation and Control

คลายกน ตางกน ตางกน

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

45

การวเคราะหการเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน PS4 : เชอมโยงDistribution Protection and Control Devices และ Transmission

and Distribution Operation and Control

คลายกน ตางกน ตางกน

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

46

การนยาม “ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ” หรอ “Smart Grid”

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ระบบโครงขายไฟฟาทมประสทธภาพสงในการผลต สง และ จ าหนายไฟฟา มความสามารถสงในการตรวจวด ประมวลผล และ ควบคมระบบผลตและระบบโครงขายไฟฟา มความสามารถในการท างานรวมกนได (Interoperability) และมความปลอดภยของระบบขอมล (Cyber security)

การใหตวอยางระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ โดยรวมความถงโครงการการพฒนาระบบยอยทเกยวของและ/หรอสนบสนนอน เชน โครงการตดตงอปกรณประกอบยอย, โครงการตดตงโปรแกรมการค านวณ, เปนตน

47

การนยาม “การท างานรวมกนได (Interoperability)”

ความสามารถของ เครอขาย (Network), ระบบ (System), สวนประกอบ (Component), อปกรณ (Device) หรอ การประยกตใช (Application) ตงแตสองสวนขนไป ทสามารถแลกเปลยนขอมลและพรอมทจะใชขอมลทสงผานระหวางกนไดอยางปลอดภย มประสทธภาพ และ ผใชงานสามารถใชงานไดอยางสะดวกและมประสทธภาพ โดยทระบบตาง จะสามารถแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนเพอใชในการตดสนใจรวมกนได ระบบตาง สามารถเขาใจขอมลทไดแลกเปลยนกนในความหมายเดยวกน งน าไปสการตดสนใจในการจดการระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะทไดตกลงกนไวแลววา มความเชอถอได, มคณภาพ, และ มความปลอดภยของขอมลทแลกเปลยนระหวางกน โดยทงนตองเปนไปตามสมรรถนะทตองการ

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

48

การแตงตงคณะท างานการพฒนาการท างานรวมกนไดในโครงขายไฟฟาอจฉรยะ การพฒนาการท างานรวมกนไดตองอาศยผเชยวชาญ และระยะเวลาในการ

ประชมหารอและท างาน คณะท างานประกอบดวยผทรงคณวฒจากหนวยงานตาง โดยผแทนจาก

ส านกงาน กกพ. เปนเลขานการและด าเนนการประชมอยางสม าเสมอหรอเมอถกรองขอจากคณะท างาน

ภารกจของคณะท างาน คอ พจารณาและสงเสรมการท างานรวมกนไดในโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไดแก

(๑) การจดท าแผนภาพการเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (๒) การก าหนดประเภทขอมลทมการแลกเปลยนในระบบโครงขายไฟฟา อจฉรยะ (๓) การก าหนดระบบการสอสารและมาตรฐานทเกยวของ

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

49

รายละเอยดในรายงานการท างานรวมกนได ของผรบใบอนญาตทประสงคในการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ชอและวตถประสงคของการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แผนภาพการเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ประเภทขอมลทมการแลกเปลยนในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ระบบการสอสารและมาตรฐานทเกยวของ พรอมดวยการค านงถงความ

ปลอดภยของขอมล (Cyber security)

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

50

การพจารณาใหความเหนชอบรายงานการท างานรวมกนได

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะไมผกขาด ลดการแขงขน หรอจ ากดการแขงขนในการใหบรการพลงงาน

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไมสรางภาระแกผรบใบอนญาตเกนความจ าเปน ไมเขมงวดเกนไป และ มความโปรงใส

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไมกระทบตอความมนคง ความปลอดภย และคณภาพของระบบพลงงาน

ไมท าใหผใชพลงงานและสวนรวมเสยประโยชน

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

จบการน าเสนอ

ขอบคณ

(หนาวาง)