1

บทท 1 การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

2

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

วตถประสงคการเรยนร

เพอใหทราบถงความหมายของระบบสารสนเทศ

เพอใหทราบนยามของระบบสารสนเทศแตละประเภท

เพอใหทราบหนาทของบคลากรทเกยวของกบการพฒนาระบบ

สารสนเทศ

เพอใหทราบขนตอนของการพฒนาระบบสารสนเทศ

3

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

ระบบ(System) หมายถง ชดของสวนประกอบทมความสมพนธซงกนและกนมาด าเนนการรวมกบเพอบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายบาง

สงบางอยาง

สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอมล ขาวสารทผานขนตอนการประมวลผลใหอยในลกษณะทสามารถน าไปใชประโยชนได

4

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

ระบบสารสนเทศ (Information System : IS) หมายถง กลมขององคประกอบทมความสมพนธกนในการท างานเกยวกบการรวบรวม ประมวลผล เกบรกษา

และเผยแพรสารสนเทศ เพอใหเกดประโยชนในดานการสนบสนน การควบคม

การวเคราะห การตดสนใจ และการวางแผนงานตาง ๆ ภายในองคกร

เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology : IT) หมายถง เทคโนโลยทเกยวของกบการจดเกบและการประมวลผลขอมลและการสอสารขอมล เพอให

เกดเปนสารสนเทศทเปนประโยชนตอผทตองการใช โดยการท างานหลกจะ

ประกอบไปดวยเครองมอและอปกรณทกประเภททใชเครองคอมพวเตอรเปน

พนฐาน โดยท างานรวมกบอปกรณสอสารตาง ๆ

5

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

ประเภทของระบบสารสนเทศ

ระบบประมวลผลรายการขอมล (Transaction Processing System : TPS)

ระบบส านกงานอตโนมต (Office Automation System : OAS)

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System : MIS)

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System : DSS)

ระบบผเชยวชาญ (Expert System : ES)

ระบบสนบสนนการบรหารระดบสง (Executive Support System : ESS)

6

ระบบประมวลผลรายการขอมล

(Transaction Processing System : TPS)

หมายถงระบบสารสนเทศทถกออกแบบ หรอพฒนาขนเพอชวยในการ

ท างานทเกยวกบการด าเนนงานภายในองคกร โดยเฉพาะอยางยงกบการ

ด าเนนงานทท าประจ าในแตละวน โดยใชอปกรณอเลกทรอนกสซงไดแก

เครองคอมพวเตอรเปนอปกรณหลกในการท างาน เชน ระบบชวยการ

ขายสนคา ระบบการสงซอสนคา ระบบบญช ระบบสนคาคงคลง เปนตน

7

ระบบส านกงานอตโนมต

(Office Automation System : OAS)

หมายถง ระบบสารสนเทศทถกพฒนาขนเพอชวยในการท างานใน

ส านกงาน ใหมความสะดวกและมประสทธภาพมากขน โดยระบบ

ส านกงานอตโนมตจะประกอบขนจากการน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศและ

เทคโนโลยเครองใชส านกงานทถกออกแบบใหสามารถท างานรวมกน

เพอใหการปฏบตงานในส านกงานเกดประสทธภาพสงสด เชน ระบบการ

พมพงานและการจดสงเอกสารอตโนมต ระบบการแจงเวยนขาวสารใน

ส านกงาน เปนตน

8

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

(Management Information System : MIS)หมายถง ระบบสารสนเทศทถกสรางขนเพอชวยในการด าเนนงาน

ดานการบรหารและการจดการภายในองคกร โดยการรวบรวมและ

จดเกบขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ทงภายในและภายนอกองคกร

อยางมหลกเกณฑ เพอน ามาประมวลผลและจดรปแบบใหได

สารสนเทศทชวยในการสนบสนนการท างานและการตดสนใจในดาน

ตาง ๆ ของผบรหาร

9

ระบบสนบสนนการตดสนใจ

(Decision Support System : DSS)หมายถง ระบบสารสนเทศทถกออกแบบมาเพอท าการจดหาหรอ

จดเตรยมขอมลทส าคญ ทงภายในและภายนอกองคกร ไวส าหรบชวย

ในการตดสนใจแกปญหาหรอใชในการเลอกแนวทางในการด าเนนการ

ของผทมอ านาจในการตดสนใจขององคกร โดยระบบสนบสนนการ

ตดสนใจจะไมท าการตดสนใจแทนผบรหารแตละท าหนาทในการเสนอ

ขอมลและทางเลอกทเหมาะสมใหกบผบรหารเทานน

10

ระบบผเชยวชาญ (Expert System : ES)

หมายถง ระบบสารสนเทศทพฒนาขนเพอใชในการน าเสนอองค

ความรของผเชยวชาญในงานดานใดดานหนง เพอใชแกปญหา และให

ค าแนะน าอยางเปนเชงเหตและผล โดยในการท างานของระบบจะเปน

จ าลองรปแบบความคด การวนจฉย หรอการตดสนใจของผเชยวชาญ

ในศาสตรแขนงใดแขนงหนงในการแกปญหาหรอเลอกแนวทางปฏบต

ทถกตอง

11

ระบบสนบสนนการบรหารระดบสง

(Executive Support System : ESS)เปนระบบสารสนเทศทผนวกลกษณะงานของระบบสารสนเทศเพอ

การจดการ และระบบสนบสนนการตดสนใจเขาดวยกน เพอท าหนาท

ในการเสนอสารสนเทศทใชในการบรหารงานและการตดสนใจใน

เชงกลยทธขององคกรใหกบผบรหารระดบสง โดยมเปาหมายเพอ

สนบสนนและอ านวยความสะดวกใหผบรหารระดบสงไดเขาถงขอมล

ไดอยางรวดเรว และไดขอมลทถกตองแมนย า

12

ประเภทของระบบสารสนเทศกบระดบการบรหาร

13

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

บคลากรทเกยวของกบการพฒนาระบบสารสนเทศ

ผใชระบบงาน (User) เปนบคคลทมหนาทในการใชระบบสารสนเทศทพฒนาขน เพอชวยในการด าเนนงานทรบผดชอบอย

นกวเคราะหระบบ (System Analyst) เปนบคคลทท าหนาทในการศกษาความตองการใชระบบงานจากผใช แลวน ามาวเคราะหเพอหา

ขอสรปเพอไปใชเปนขอมลในการออกแบบระบบงานสารสนเทศ

14

การพฒนาระบบสารสนเทศเบองตน

บคลากรทเกยวของกบการพฒนาระบบสารสนเทศ(ตอ) ผเขยนโปรแกรม (Programmer) เปนบคคลทท าหนาทพฒนาหรอเขยน

โปรแกรมคอมพวเตอรใหเกดเปนระบบงานตามทนกวเคราะหระบบไดท าการ

ออกแบบเอาไว

หวหนาโครงการ (Project Manager) เปนบคคลทท าหนาทในการบรหารและจดการโครงการพฒนาระบบสารสนเทศใหเกดเปนระบบงานทสามารถน าไปใช

งานได โดยจะตองท าหนาทบรหารเวลาและคาใชจายทใชในการพฒนาระบบ ให

เกดประสทธภาพสงสด รวมทงจะตองเปนผทคอยประสานงานใหทกฝายสามารถ

ท างานรวมกนได เพอใหระบบสารสนเทศทก าลงจะพฒนาขนทมประสทธภาพ

และตรงกบความตองการของผใชใหมากทสด

15

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle) การศกษาขอมลเบองตนและการศกษาความเปนไปได

(Preliminary and Feasibility Study) การเกบรวบรวมขอมลและขอเทจจรงเกยวกบระบบ

(Determining Information Requirement) การวเคราะหระบบ (System Analysis) การออกแบบระบบ (System Design) การสรางระบบ (System Construction) การทดสอบระบบ (System Testing) การตดต งใชงานและดแลรกษาระบบ (Installation and Maintenance)

16

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)

17

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)1. การศกษาขอมลเบองตนและการศกษาความเปนไปได

(Preliminary and Feasibility Study)

เปนขนตอนในการศกษาขอมลเบองตนเกยวกบปญหาทเกดขนภายในองคกร

หรอการศกษาความตองการทจะใชงานระบบสารสนเทศทจะพฒนาขน รวมทง

ท าการศกษาถงความเปนไปไดในดานเทคโนโลยทจะรองรบกบระบบสารสนเทศ

ทตองการจะพฒนา คาใชจายในการพฒนา การปฏบตงานกบระบบสารสนเทศท

จะพฒนาขน และศกษาถงผลกระทบทอาจจะเกดขนกบองคกรหลงจากทไดมการ

ใชงานระบบสารสนเทศทพฒนาขน

18

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)2. การเกบรวบรวมขอมลและขอเทจจรงเกยวกบระบบ

(Determining Information Requirement)

เปนขนตอนทจะตองด าเนนการหลงจากไดขอตกลงทจะมการพฒนาระบบ

สารสนเทศอยางแนนอนแลว ซงท าไดโดยการเกบรวบรวมขอมลและขอเทจจรง

เกยวกบความตองการระบบสารสนเทศจากผใชงาน หรอจากแหลงขอมลตาง ๆ

ทมอยในภายในและภายนอกองคกร ดวยวธการสมภาษณ ออกแบบสอบถาม

กบผปฏบตงาน หรอจากการเขาไปสงเกตลกษณะการท างานของบคคลฝาย

ตาง ๆ ภายในองคกร

19

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)3. การวเคราะหระบบ (System Analysis)

เปนขนตอนทน าเอาขอมล ขอเทจจรงขององคกร และขอบเขตของความ

ตองการทอยากจะไดจากระบบสารสนเทศทจะพฒนาขน ทรวบรวมไดจาก

ขนตอนกอนหนานมาท าการวเคราะห จดหมวดหม จดล าดบความส าคญ หรอ

สรปผลเพอใหไดขอเทจจรงเกยวกบแหลงก าเนดขอมล การไหลของขอมล การ

จดเกบขอมล และการประมวลผลขอมล โดยการเขยนสรปในลกษณะของ

แผนภาพแสดงการไหลของขอมล(Data Flow Diagram) และอธบาย

ความหมายของขอมลตางๆ ในลกษณะของพจนานกรมขอมล (DataDictionary)

20

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)4. การออกแบบระบบ (System Design)

เปนขนตอนในการออกแบบระบบสารสนเทศตามขอมลหรอขอเทจทไดจาก

ขนตอนของการวเคราะหระบบ ซงจะตองท าการออกแบบระบบใหสามารถ

ตอบสนองตอความตองการของผใชหรอเจาของระบบงาน และจะตองออกแบบให

ไดระบบงาน ทเปนไปตามขอบเขตทตกลงกบเจาของระบบงานไวต งแตทแรก

โดยจะท าการออกแบบทงในสวนรายงานและการแสดงผลของระบบ แบบฟอรม

การรบขอมลทงทเปนเอกสารและหนาจอโปรแกรม ออกแบบสวนจดเกบขอมล

และออกแบบขนตอนการท างานของโปรแกรมและสวนตดตอกบผใช

21

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)5. การสรางระบบ (System Construction)

เปนขนตอนส าหรบผทมหนาทรบผดชอบในการเขยนโปรแกรมหรอ

โปรแกรมเมอร ท าการเขยนโปรแกรมเพอใหเกดเปนระบบงานท

สามารถน าไปใชปฏบตไดจรงตามทนกวเคราะหระบบไดท าการ

ออกแบบไว รวม ทงการจดท าเอกสารประกอบการท างานของ

ระบบงาน ซง ไดแก คมอการใชงาน คมอการบรหารงานระบบ และ

เอกสารแสดงรายละเอยดของระบบงาน

22

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)6. การทดสอบระบบ (System Testing)

เปนขนตอนการทดสอบการท างานของโปรแกรมในแตละสวนของระบบยอย

และการท างานรวมกนของระบบงานทงหมด ซงท าไดโดยการสรางขอมลเพอใชใน

การทดสอบการท างาน และน าขอมลดงกลาวมาใชรวมกบระบบงานเพอท าการ

ประมวลและดผลลพธทไดวาถกตองหรอไม โดยจะตองมการทดสอบการท างาน

ของระบบในทก ๆ สภาวะและทก ๆ เงอนไข จนสามารถเชอมนไดวาระบบงานท

พฒนาขนจะท างานไดอยางถกตอง

23

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)7. การตดต งใชงานและดแลรกษาระบบ (Installation and Maintenance)

เปนขนตอนสดทายหลงจากทมการพฒนาระบบงานจนเสรจสนและไดท าการ

ทดลองจนเกดความมนใจแลว ทมผพฒนาระบบกจะท าการตดตงระบบงาน

เพอใหผใชไดใชงานจรง โดยมขนตอนทจะตองด าเนนไดแก การตดตงอปกรณ

คอมพวเตอร การตดตงซอฟตแวรหรอโปรแกรมทเกยวของ การจดเตรยมขอมล

เพอใชกบระบบงานใหมทพฒนาขน การเตรยมการและการจดอบรมผใชงาน

รวมทงการวางแผนเพอปรบเปลยนการด าเนนงานดวยระบบการท างานเดมเขาส

การด าเนนงานดวยระบบงานใหม และจะรวมถงขนตอนการวางแผนในการดแล

รกษาใหระบบงานสามารถท างานไดอยางตอเนอง และมประสทธภาพ

24

วงจรชวตในการพฒนาระบบ

(System Development Life Cycle)