Post on 22-Jan-2018
Rechtsstaat
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Inleiding
Rechtsstaat
1. Idee en oorsprong van de rechtsstaat
2. De grondwet en de grondrechten
3. Trias Politica: scheiding of evenwicht van machten ?
4. De rechtsorde
5. Het strafproces in een rechtsstaat
6. Het strafrecht
7. Crimineel gedrag: oorzaken en bestrijding
8. Burgerlijk recht en rechtsbescherming
9. Grenzen van de rechtsstaat
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Vragen bij dit hoofdstuk:
Wat is de betekenis van de rechtsstaat ? Hoe is de rechtsstaat ontstaan ?
Oefening 12 – pagina 22
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
6 mei 2002
2 november 2004
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.1 Wat is een rechtsstaat ?
Overheid grijpt in als burgers geweld gebruiken tegen elkaar.
Maar: overheid mag ook niet alles
Nederland is democratische rechtsstaatdemocratisch: volk mag meebeslissen
rechtsstaat: bescherming, ook tegen machtshebbers
http://nos.nl/artikel/667354-ja-nederland-is-een-rechtsstaat.html
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.1 Wat is een rechtsstaat ?
definitie:
Een rechtsstaat is een staat waarin de burgers met grondrechten worden beschermd tegen macht en willekeur door de overheid.
Sociaal contract tussen burgers en (gekozen) bestuurders. rechten plichten
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.2 Beginselen van de rechtsstaat
Een rechtsstaat heeft 3 uitgangspunten:
1. trias politica
2. grondrechten
3. legaliteitsbeginsel
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.2 Beginselen van de rechtsstaat
Een rechtsstaat heeft 3 uitgangspunten:
1. trias politica
2. grondrechten
3. legaliteitsbeginsel
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Lodewijk XIV:
L’etat, c’est moi !
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Montesquieu (1689 – 1755)
Trias politica• wetgevende macht• uitvoerende macht• Rechtsprekende macht
“scheiding der machten”
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Wetgevende macht • regering• parlement
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Uitvoerende macht • regering (verantw.)• ambtenaren• instanties
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Rechtelijke macht• onafhankelijke rechters
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.2 Beginselen van de rechtsstaat
Een rechtsstaat heeft 3 uitgangspunten:
1. trias politica
2. grondrechten
3. legaliteitsbeginsel
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Franse revolutie:
1789vrijheid
gelijkheid
broederschap
einde absolute monarchie
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Franse revolutie:
1789vrijheid
gelijkheid
broederschap
einde absolute monarchie
Wat heeft het gebracht ?
Constitutionele monarchie
Grondwet
bescherming godsdienstvrijheid
vrijheid van meningsuiting
vrijheid van vereniging en vergadering
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Grondrechten
Rechten die zo fundamenteel zijn voor de vrijheid, de ontplooiing, het welzijn en de bescherming van het individu en groepen, dat ze in de grondwet zijn vastgelegd.
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.2 Beginselen van de rechtsstaat
Een rechtsstaat heeft 3 uitgangspunten:
1. trias politica
2. grondrechten
3. legaliteitsbeginsel
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Dictatuur
Een dictatuur is een regeringsvorm waarin absolute macht doorgaans bij één persoon (een dictator) of een kleine groep mensen berust.
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Dictatuur
Een dictatuur is een regeringsvorm waarin absolute macht doorgaans bij één persoon (een dictator) of een kleine groep mensen berust.
Kenmerken: regels worden bepaald door machtshebbers weinig vrijheden voor burgers tegenstanders worden vervolgd geen persvrijheid geen vrijheid van meningsuiting
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Rechtsstaat
precies tegenovergestelde:
bestuurders zijn gebonden aan maat en regel
zijn gebonden aan wetten (regels) kunnen geen straffen opleggen zonder onafhankelijke rechter moeten rekening houden met minderheden
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Legaliteitsbeginsel
De overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van burgers als die beperkingen in wetten zijn vastgelegd en voor iedereen gelden.
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.2 Beginselen van de rechtsstaat
Een rechtsstaat heeft 3 uitgangspunten:
1. trias politica
2. grondrechten
3. legaliteitsbeginsel
Oefening 10 – pagina 21Oefening 11 – pagina 21
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.3 Na de tweede wereldoorlog
Na ervaringen WO2 > oprichting Verenigde Naties
1948 - Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)
1950 – Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM)
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
1.3 Na de tweede wereldoorlog
Door UVRM en EVRM verbetering mensenrechten.
Mensenrechten vastgelegd in grondwet
filmpje mensenrechten
H1: Idee en oorsprong van de rechtsstaat
huiswerk
begrippenlijst hoofdstuk 1 opdrachten hoofdstuk 1
links http://nl.wikipedia.org/wiki/Volkert_van_der_Graaf http://nl.wikipedia.org/wiki/Mohammed_Bouyeri http://www.nederlandrechtsstaat.nl/grondwet/artikel.html?artikel=1##artikel1 http://www.prodemos.nl/Kenniscentrum/Informatie-over-politiek/Wat-is-een-rechtsstaat http://www.rechtvoorjou.nl/drempelsweg/3.0/Wat-is-een-democratische-rechtsstaat.html http://nieuwsuur.nl/onderwerp/605699-loopt-de-nederlandse-rechtsstaat-gevaar.html http://www.omroepwnl.nl/video/detail/WNL-Op-Zondag-28-september__POW_00848686